EΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

EΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 1999 2004 Επιτροπή Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών 14 Μαϊου 2002 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ 2001/0265(COD) ΣΧΕ ΙΟ ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗΣ/ΕΚΘΕΣΗΣ της Επιτροπής Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών Επιτροπή Βιοµηχανίας, Εξωτερικού Εµπορίου, Έρευνας και Ενέργειας σχετικά µε την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου για την προώθηση της χρήσης των βιοκαυσίµων (COM(2001) 547 C5-0648/2001 2001/0265(COD)) Συντάκτης γνωµοδότησης: Hans Kronberger PA\459650.doc PE 314.367

ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ Κατά τη συνεδρίασή της στις 22 Ιανουαρίου 2002 η Επιτροπή Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών όρισε συντάκτη γνωµοδότησης τον κ. Hans Kronberger. Η επιτροπή εξέτασε το σχέδιο γνωµοδότησης κατά τη συνεδρίαση/τις συνεδριάσεις της στις Κατά τη συνεδρίαση αυτή/την τελευταία από τις συνεδριάσεις αυτές, η επιτροπή ενέκρινε τις τροπολογίες µε ψήφους υπέρ, κατά και αποχές/οµόφωνα. Ήσαν παρόντες κατά την ψηφοφορία οι βουλευτές:, πρόεδρος PE 314.367 2/8 PA\459650.doc

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ Τα βιοκαύσιµα παράγονται µε πληθώρα διαφορετικών τρόπων και αποτελούν, ως εγχώρια καύσιµα που παράγονται από ανανεώσιµες πρώτες ύλες και οργανικά απόβλητα, όπως απόβλητα βρώσιµων ελαίων, ιδιαίτερα φιλοπεριβαλλοντική εναλλακτική λύση στα ορυκτά καύσιµα. Η ίδια η Επιτροπή τονίζει στην ανακοίνωσή της (COM(2001) 547) ότι «τα βιοκαύσιµα προσφέρουν µια ιδανική εναλλακτική λύση, εφόσον, όταν βασίζονται σε καλλιέργειες που καλλιεργούνται στην ΕΕ, είναι πρακτικώς 100 % εγχώρια και ουδέτερα σε CO2, καθώς το περιεχόµενο τους σε άνθρακα συγκρατείται από την ατµόσφαιρα». Η ενισχυµένη χρησιµοποίηση βιοκαυσίµων θα συµβάλει κυρίως στη µείωση των επιβλαβών για το κλίµα αερίων θερµοκηπίου που προέρχονται από τον τοµέα των µεταφορών. Η Επιτροπή, στη Λευκή Βίβλο της σχετικά µε την ευρωπαϊκή πολιτική για τις µεταφορές (COM(2001) 370) κάνει την υπόθεση ότι µεταξύ 1990 και 2010 οι εκποµπές CO2 από τον τοµέα των µεταφορών θα αυξηθούν κατά 50 %, και αποδίδει την κύρια ευθύνη για τούτο στις οδικές µεταφορές. Για οικολογικούς λόγους, συνεπώς, η Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή πολιτική στον τοµέα των µεταφορών ζητεί την απεξάρτηση από το πετρέλαιο µε τη χρησιµοποίηση βιοκαυσίµων. Η Επιτροπή εκτιµά ότι µε τη χρησιµοποίηση βιοκαυσίµων είναι ρεαλιστικό να αναµένεται εξοικονόµηση περίπου 2-2,5 τόννων CO2/1000 l (βλ. COM(2001) 547). Τούτο θα συνέβαλε ουσιαστικά στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από το Πρωτόκολλο του Κυότο, για µείωση των αερίων θερµοκηπίου κατά 8% έως το έτος 2010. Όσον αφορά την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασµού, η Επιτροπή θεωρεί ότι η εξάρτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις εισαγωγές πετρελαίου θα ανέλθει από 75 % που είναι σήµερα σε 85 % το έτος 2020 («Ο εφοδιασµός της Ευρωπαϊκής Ένωσης µε πετρέλαιο» COM(2001) 631). Η παγκόσµια κατανάλωση πετρελαίου θα ανέρχεται το έτος 2020 σε 115 εκατ. βαρέλια ηµερησίως, έναντι 77 εκατ. βαρελιών ηµερησίως το 2000. Το 71 % της τελικής ζήτησης πετρελαίου το έτος 2020 θα αναλογεί στον τοµέα των µεταφορών. ιάφορες κρίσεις στον εφοδιασµό κατά τα τελευταία χρόνια έχουν δείξει σαφώς, πόσο ασταθής είναι η τιµή του αργού πετρελαίου και πόσο γρήγορα η αύξησή της οδήγησε σε οικονοµικά και κοινωνικά προβλήµατα στην ΕΕ. Η ενισχυµένη χρησιµοποίηση βιοκαυσίµων δηµιουργεί, µέσω της διαφοροποίησης της αγοράς καυσίµων, σταθερότερες συνθήκες, αυξάνοντας έτσι την ασφάλεια του εφοδιασµού. Επιπλέον, τα βιοκαύσιµα δηµιουργούν νέες πηγές εισοδήµατος, κυρίως στη γεωργία και τη δασοκοµία. Από µελέτες της Επιτροπής προκύπτει ότι η επίπτωση στην απασχόληση εκτιµάται σε 16 έως 26 θέσεις εργασίας ανά τόνο µονάδων ισοδυνάµου πετρελαίου ανά έτος. Με τη δηµιουργία αγοράς της ΕΕ για τα βιοκαύσιµα ανοίγονται νέες δυνατότητες και για τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες. Στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής απαιτούνται, ωστόσο, σαφή πρότυπα για µια αειφορική γεωργική παραγωγή πρώτων υλών βιοκαυσίµων, προκειµένου να διασφαλιστούν περιβαλλοντικά οφέλη όχι µόνο στην κατανάλωση αλλά και στην παραγωγή. Ιδιαίτερα η δυνατότητα µετατροπής προβληµατικών αποβλήτων σε βιοκαύσιµα προσφέρει µια µεγάλη ευκαιρία για την αποφυγή των προβληµατικών ουσιών, δεδοµένου ότι τα εντάσσει σε ένα οικολογικό κύκλωµα. Η ίδια η Επιτροπή διαπιστώνει στην ανακοίνωσή της (COM(2001) 547) ότι «εν υπάρχει PA\459650.doc 3/8 PE 314.367

αµφιβολία ότι η προώθηση της χρήσης των βιοκαυσίµων στην ΕΕ είναι επιθυµητή σε πολιτικό επίπεδο για τους λόγους της αειφόρου ανάπτυξης, της µείωσης CO2, της ασφάλειας του εφοδιασµού και της πρόσθετης θετικής επίδρασης στην ανάπτυξη της υπαίθρου και τη γεωργική πολιτική.» Η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά µε τα εναλλακτικά καύσιµα στις οδικές µεταφορές και µια δέσµη µέτρων για την προώθηση της χρησιµοποίησης βιοκαυσίµων (C{M(2001) 547) περιλαµβάνει δύο προτάσεις: Την πρόταση οδηγίας για την προώθηση της χρησιµοποίησης βιοκαυσίµων και την πρόταση οδηγίας για την τροποποίηση της οδηγίας 92/81/ΕΟΚ. Οι προτάσεις αυτές πρέπει να εξεταστούν σε συνάρτηση µεταξύ τους. Η πρόταση της Επιτροπής για την προώθηση της χρησιµοποίησης βιοκαυσίµων προβλέπει την αύξηση του ποσοστού των βιοκαυσίµων σε 5,75% έως το 2010. Η πρόταση είναι σύµφωνη προς τους στόχους της Λευκής Βίβλου «Ενέργεια για το µέλλον: ανανεώσιµες πηγές ενέργειας», καθώς και µε τους βασικούς στόχους για «Ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασµού» και είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη, θα πρέπει συνεπώς να υλοποιηθεί σύντοµα. ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών ζητεί από την Επιτροπή Βιοµηχανίας, Εξωτερικού Εµπορίου, Έρευνας και Ενέργειας, που είναι αρµόδια επί της ουσίας, να ενσωµατώσει στην έκθεσή της τις ακόλουθες τροπολογίες: Κείµενο που προτείνει η Επιτροπή 1 Τροπολογίες του Κοινοβουλίου Τροπολογία 1 Αιτιολογική σκέψη 3α (νέα) (3α) Η Λευκή Βίβλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (COM(2001) 370) κάνει την υπόθεση ότι µεταξύ 1990 και 2010 οι εκποµπές CO2 θα αυξηθούν κατά 50% φτάνοντας τους 1,113 δισ. τόννους, και αποδίδει την κύρια ευθύνη για τούτο στις οδικές µεταφορές, στις οποίες αναλογεί το 84% των προερχόµενων από τις µεταφορές εκποµπών CO2. Από οικολογική σκοπιά, συνεπώς, η Λευκή Βίβλος συνιστά τη µείωση της εξάρτησης από το πετρέλαιο (κατά 98% σήµερα) στον τοµέα των µεταφορών µε τη χρησιµοποίηση εναλλακτικών καυσίµων όπως τα βιοκαύσιµα. 1 ΕΕ C PE 314.367 4/8 PA\459650.doc

Τα βιοκαύσιµα είναι ουδέτερα ως προς το CO2 και συµβάλλουν στην προστασία του κλίµατος. Τροπολογία 2 Αιτιολογική σκέψη 6 (6) Η προώθηση της χρήσης των βιοκαυσίµων, τηρουµένων των ορθών γεωργικών πρακτικών, θα δηµιουργήσει νέες ευκαιρίες για την αειφόρο ανάπτυξη της υπαίθρου σε µια κοινή γεωργική πολιτική η οποία θα είναι περισσότερο προσανατολισµένη προς την αγορά. (6) Η προώθηση της χρήσης των βιοκαυσίµων, τηρουµένων των ορθών γεωργικών πρακτικών, θα δηµιουργήσει νέες ευκαιρίες για την αειφόρο ανάπτυξη της υπαίθρου σε µια κοινή γεωργική πολιτική η οποία θα είναι περισσότερο προσανατολισµένη προς την αγορά. Με τον τρόπο αυτό δηµιουργούνται επίσης νέες δυνατότητες για τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες, µε αποτέλεσµα να µπορεί να επιταχυνθεί η διαδικασία της διεύρυνσης. ηµιουργούνται νέες εισοδηµατικές δυνατότητες στο γεωργικό τοµέα, γεγονός που θα έχει θετική επίπτωση στη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τροπολογία 3 Αιτιολογική σκέψη 9 (9) Η βέλτιστη µέθοδος αύξησης του µεριδίου των βιοκαυσίµων στις εθνικές αγορές εξαρτάται από τη διαθεσιµότητα των πόρων και των πρώτων υλών, από εθνικές πολιτικές για την προώθηση των βιοκαυσίµων και από φορολογικές ρυθµίσεις και, ως εκ τούτου, πρέπει να αφεθεί κατά το δυνατό στις πολιτικές των πετρελαϊκών εταιρειών και άλλων ενδιαφεροµένων µερών. (9) Η βέλτιστη µέθοδος αύξησης του µεριδίου των βιοκαυσίµων στις εθνικές αγορές εξαρτάται από τη διαθεσιµότητα των πόρων και των πρώτων υλών, από εθνικές πολιτικές για την προώθηση των βιοκαυσίµων και από φορολογικές ρυθµίσεις και, ως εκ τούτου, πρέπει να αφεθεί κατά το δυνατό στα ενδιαφερόµενα µέρη. PA\459650.doc 5/8 PE 314.367

Τα ενδιαφερόµενα µέρη δεν συνίστανται κυρίως σε πετρελαϊκές εταιρίες, διότι οι τελευταίες δεν είναι οι µόνες που επηρεάζονται από την ανάπτυξη των βιοκαυσίµων. Τροπολογία 4 Άρθρο 3, παρ. 1 1. Τα κράτη µέλη διασφαλίζουν ότι η ελάχιστη αναλογία των βιοκαυσίµων που πωλούνται στις αγορές τους είναι 2%, υπολογισµένο βάσει του ενεργειακού περιεχοµένου, επί του συνόλου της βενζίνης και του ντίζελ που πωλείται για τις µεταφορές στις αγορές τους µέχρι τις 31 εκεµβρίου 2005 και ότι αυτό το µερίδιο αυξάνεται, µε επιδίωξη ένα ελάχιστο επίπεδο ανάµειξης, σύµφωνα µε το χρονοδιάγραµµα που παρουσιάζεται στο Μέρος Β του παραρτήµατος. 1. Τα κράτη µέλη διασφαλίζουν ότι η ελάχιστη αναλογία των βιοκαυσίµων που πωλούνται στις αγορές τους είναι 2%, και έως την 31η εκεµβρίου 2010 τουλάχιστον 5,75%, υπολογισµένο βάσει του ενεργειακού περιεχοµένου, επί του συνόλου της βενζίνης και του ντίζελ που πωλείται για τις µεταφορές στις αγορές τους µέχρι τις 31 εκεµβρίου 2005 και ότι αυτό το ελάχιστο µερίδιο αυξάνεται, µε επιδίωξη ένα ελάχιστο επίπεδο ανάµειξης, σύµφωνα µε το χρονοδιάγραµµα που παρουσιάζεται στο Μέρος Β του παραρτήµατος. Η αύξηση του µεριδίου των βιοκαυσίµων σε 2% αποτελεί ενδιάµεσο στόχο, και τελικός στόχος της πρότασης οδηγίας είναι η αύξηση του ποσοστού των βιοκαυσίµων σε 5,75% του συνόλου των καυσίµων που πωλούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση για βενζινοκινητήρες και κινητήρες ντήζελ. Απαιτείται σαφής διατύπωση του στόχου. Τροπολογία 5 Άρθρο 4, παρ. 1 1. Τα κράτη µέλη υποβάλλουν έκθεση στην Επιτροπή, πριν από την 1η Ιουλίου κάθε έτους, για τις συνολικές πωλήσεις καυσίµων για τις µεταφορές και το µερίδιο των βιοκαυσίµων στις εν λόγω πωλήσεις 1. Τα κράτη µέλη υποβάλλουν έκθεση στην Επιτροπή, πριν από την 1η Ιουλίου κάθε έτους, αρχής γενοµένης από το 2004, για τις συνολικές πωλήσεις καυσίµων για τις µεταφορές και το µερίδιο των PE 314.367 6/8 PA\459650.doc

του προηγούµενου έτους. βιοκαυσίµων στις εν λόγω πωλήσεις του προηγούµενου έτους, και αναφέρουν τα µέτρα που προτίθενται να λάβουν για την επίτευξη των στόχων του παραρτήµατος Β. Η επιλογή των µέτρων από τα επιµέρους κράτη µέλη είναι αποφασιστικής σηµασίας. Η αναφορά των µέτρων µπορεί να βοηθήσει και άλλα κράτη µέλη στην επίτευξη των στόχων τους. Τροπολογία 6 Άρθρο 4, παρ. 1α (νέα) 1α. Τα κράτη µέλη λαµβάνουν αντίστοιχα µέτρα για την ενηµέρωση των καταναλωτών σχετικά µε τη χρησιµότητα των βιοκαυσίµων. Ο ενηµερωµένος πολίτης αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή εφαρµογή της οδηγίας. Τροπολογία 7 Άρθρο 4, παρ. 2 2. Το αργότερο έως τις 31 εκεµβρίου 2006, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συµβούλιο σχετικά µε την πρόοδο που σηµειώθηκε στη χρήση των βιοκαυσίµων στα κράτη µέλη, τις οικονοµικές πλευρές και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της περαιτέρω αύξησης του µεριδίου των βιοκαυσίµων. Βάσει της εν λόγω έκθεσης, η Επιτροπή θα προτείνει, ενδεχοµένως, προσαρµογή του συστήµατος των στόχων, όπως ορίζεται στο άρθρο 3. 2. Η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συµβούλιο, το αργότερο έως τις 31 εκεµβρίου 2006 και στη συνέχεια ανά διετία, σχετικά µε την πρόοδο που σηµειώθηκε στη χρήση των βιοκαυσίµων στα κράτη µέλη, τις οικονοµικές πλευρές και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της περαιτέρω αύξησης του µεριδίου των βιοκαυσίµων. Βάσει της εν λόγω έκθεσης, η Επιτροπή θα προτείνει, ενδεχοµένως, προσαρµογή του συστήµατος των στόχων, PA\459650.doc 7/8 PE 314.367

όπως ορίζεται στο άρθρο 3. Ο πρώτος ενδιάµεσος στόχος πρέπει να έχει επιτευχθεί έως το 2005. Η αξιολόγηση προόδου πρέπει να αρχίσει το ενωρίτερο δυνατόν. Τροπολογία 8 Άρθρο 4, παρ. 2α (νέα) 2α. Η Επιτροπή προτείνει, σε συνεργασία µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης, αντίστοιχα πρότυπα για τη βιοαιθανόλη. Εφόσον δεν υπάρχουν ευρωπαϊκά πρότυπα, τα κράτη µέλη εφαρµόζουν τα διεθνώς χρησιµοποιούµενα πρότυπα. Εφόσον δεν βρίσκονται σε εφαρµογή ευρωπαϊκά πρότυπα, θα πρέπει να χρησιµοποιούνται τα διεθνώς εφαρµοζόµενα πρότυπα. PE 314.367 8/8 PA\459650.doc