ΑΞΕ και Kάθετη Αλυσίδα Παραγωγής. Χρυσοβαλάντου Μήλλιου Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Σχετικά έγγραφα
ΑΞΕ και Αναπτυσσόμενες Χώρες. Χρυσοβαλάντου Μήλλιου Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Θεµελιώδεις Οικονοµικές Έννοιες και Αρχές του Δίκαιου Ανταγωνισµού της ΕΕ

Επιδράσεις ΑΞΕ & Μέτρα Προσέλκυσης. Χρυσοβαλάντου Μήλλιου Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Πολυεθνικές Επιχειρήσεις και Άμεσες Ξένες Επενδύσεις

Εξωτερική ανάθεση και Πολυεθνικές Επιχειρήσεις

9. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΕ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΥΠΟ ΟΧΗΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

Εξετάσεις Θεωρίας και Πολιτικής Διεθνούς Εμπορίου Ιούλιος Όνομα: Επώνυμο: Επιθυμώ να μην περάσω το μάθημα εάν η βαθμολογία μου είναι του

Πολυεθνικές Επιχειρήσεις, Ενδιάμεση Παραγωγή στο Εξωτερικό και Ενδιάμεσες Προμήθειες από το Εξωτερικό

Επιλογή Τρόπου Επέκτασης. Χρυσοβαλάντου Μήλλιου Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Η Θεωρία του Διεθνούς Εμπορίου

Εξηγώντας την Ύπαρξη Πολυεθνικών Επιχειρήσεων: Θεωρητικά Υποδείγματα

Η Θεωρία των Διεθνών Μετακινήσεων Κεφαλαίου

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΡΟΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΞΕΝΕΣ ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ (ΞΑΕ) (Foreign Direct Investment, FDI)

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ

Τα Οφέλη του Διεθνούς Εμπορίου και οι Επιπτώσεις ενός Εισαγωγικού Δασμού

Εξετάσεις Θεωρίας και Πολιτικής Διεθνούς Εμπορίου Σεπτέμβριος Όνομα: Επώνυμο: Επιθυμώ να μην περάσω το μάθημα εάν η βαθμολογία μου είναι του

ΔΙΕΘΝΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ

Πρότυπο Ανταγωνιστικό Υπόδειγμα Διεθνούς Εμπορίου

Κεφάλαιο 6 Το πρότυπο υπόδειγμα του εμπορίου

ΕΡΩΤΗΜΑ 1: ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ?

Τα μέσα της εμπορικής πολιτικής

Εξετάσεις Θεωρίας και Πολιτικής Διεθνούς Εμπορίου Σεπτέμβριος Όνομα: Επώνυμο: Επιθυμώ να μην περάσω το μάθημα εάν η βαθμολογία μου είναι του

Το Πρότυπο Ανταγωνιστικό Υπόδειγμα του Διεθνούς Εμπορίου με Συναρτήσεις Παραγωγής και Χρησιμότητας Cobb Douglas. Καθ. Γιώργος Αλογοσκούφης

Πρότυπο Ανταγωνιστικό Υπόδειγμα Διεθνούς Εμπορίου

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Πρότυπο Ανταγωνιστικό Υπόδειγµα Διεθνούς Εµπορίου

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΡΟΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΞΕΝΕΣ ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ (ΞΑΕ) (Foreign Direct Investment, FDI)

Το Πρότυπο Υπόδειγμα του Διεθνούς Εμπορίου 5-1

Δείκτης επιχειρησιακών ευκαιριών. Βαθμός πολιτικού κινδύνου. Βαθμός ανταγωνισμού

Στρατηγικές Διεθνοποίησης - Εξωστρέφιας

Εσωτερικές Οικονομίες Κλίμακας, Ατελής Ανταγωνισμός και Διεθνές Εμπόριο. Καθ. Γιώργος Αλογοσκούφης

Double marginalization Retailer competition Downstream production Investment externalities Indirect control Manufacturer competition

Διάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας. Οικονομικά της ευημερίας 3/9/2017. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης

Οικονομίες κλίμακας, ατελής ανταγωνισμός και διεθνές εμπόριο 6-1

Ανταγωνιστική αγορά-εφαρμογές

10/3/17. Κεφάλαιο 26 Μονοπωλιακή συμπεριφόρά. Μικροοικονομική. Πώς πρέπει να τιµολογεί ένα µονοπώλιο; Πολιτικές διάκρισης τιµών

Επιλογή Ποιότητας και Κάθετη Διαφοροποίηση Προϊόντος

Διάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας 2/26/2016. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης. Αποτελεσματικότητα κατά Pareto: ορισμός. ορισμός.

(2β) Το Υπόδειγμα της Κυκλικής Πόλης ή Υπόδειγμα του Salop

Ενημερωτική Διαφοροποίηση Προϊόντος: Ο Ρόλος της Διαφήμισης

Τα μέσα εμπορικής πολιτικής 1. δασμός

Μονοπώλιο. Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Αρ. Διάλεξης: 10

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Αρ. Διάλεξης: 11

Διεθνείς Επενδύσεις & Διεθνές Εμπόριο

ΔΙΑΛΕΞΗ 7: Θεωρίες Διαπεριφερειακού Εμπορίου

HAL R. VARIAN. Μικροοικονομική. Μια σύγχρονη προσέγγιση. 3 η έκδοση

Κεφάλαιο 5. Tο πρότυπο υπόδειγμα του διεθνούς εμπορίου

Διεθνείς Επιχειρήσεις και Επενδύσεις

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ

Αποτροπή Εισόδου και Οριακή Τιμολόγηση

Τα Μέσα της Εμπορικής Πολιτικής 8-1

Διάλεξη 11. Γενική Ισορροπία με Παραγωγή VA 31

ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Notes. Notes. Notes. Notes

Διάκριση Τιμών. p, MR, MC. p Μ Μ Ε. p *

Διάκριση Τιμών 3 ου Βαθμού: Κατάτμηση της Αγοράς

1. Επιλογή Ποιότητας στην Ολιγοπωλιακή Αγορά: Κάθετη Διαφοροποίηση Προϊόντος

ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι

Εισαγωγή. Αποτελεσματικότητα κατά Pareto. 1. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ (επεξεργασία σημειώσεων Β. Ράπανου)

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Αρ. Απάντηση Αρ. Απάντηση Ερώτησης 1. A 6. C 2. C 7. A 3. A 8. E 4. B 9. A 5. E 10. C

ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΠΡΩΤΟΥ ΠΑΚΕΤΟΥ. max. ( ) (16 ) Q Q = +. [1]

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 3 η. Αποτελεσματικότητα και Ευημερία

Εξειδικευμένοι Συντελεστές Παραγωγής και Διανομή του Εισοδήματος. Το Υπόδειγμα των Jones και Samuelson

2. Διαφήμιση σε Αγορές όπου υπάρχουν πολλές Επιχειρήσεις

ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΡΟΙΌΝΤΩΝ ΞΥΛΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ

ΜΟΝΟΠΩΛΙΑΚΟΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ

Κεφάλαιο 3. Παραγωγικότητα της εργασίας και συγκριτικό πλεονέκτημα: Το Ρικαρδιανό υπόδειγμα

Μικροοικονομική. Ζήτηση και προσφορά

Βιομηχανική Οργάνωση ΙΙ: Θεωρίες Κρατικής Παρέμβασης & Ανταγωνισμού

Η θεωρία Weber Προσέγγιση του ελάχιστου κόστους

Μικροοικονομία ΙΙ: Μονοπωλιακός ανταγωνισμός

Προσφορά επιχείρησης

Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣXOΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

«καθορισμός μακροχρόνιων στόχων και σκοπών μιας επιχείρησης και ο. «διαμόρφωση αποστολής, στόχων, σκοπών και πολιτικών»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Ακαδηµαϊκό έτος (διαβάζουμε κεφ. 4 από Μ. Χλέτσο και σημειώσεις στο eclass)

Κεφάλαιο 7 Επιλογή Στρατηγικής: Εταιρική Στρατηγική

Διεθνές εμπόριο και παραγωγικοί συντελεστές

10. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΩΝ ΠΕ

Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης Msc. In Applied Economics. Lecture 1: Trading in a Ricardian Model

Τέλειος ανταγωνισμός είναι μια ακραία συμπεριφορά της αγοράς, όπου πολλές εταιρίες ανταγωνίζονται με τις παρακάτω προϋποθέσεις :

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΤΩΝ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

3. ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ: ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ HECKSCHER-OHLIN

Μάθημα: Διεθνείς Επιχειρήσεις και Επενδύσεις

ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ. Η δοµή της αγοράς και οι πρακτικές τιµολόγησης

G. Johnson, R.Whittington, K. Scholes, D. Angwin, P. Regnér. Βασικές αρχές στρατηγικής των επιχειρήσεων. 2 η έκδοση. Chapter 1

Διάλεξη 6. Μονοπωλιακή Συμπεριφορά VA 25

ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΜΟΝΑΔΩΝ ΧΑΜΗΛΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΤΗΣ ΔΕΗ.

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Πόροι και Διεθνές Εμπόριο. Το Υπόδειγμα των Heckscher Ohlin

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ. και το Κόστος

ΤΕΣΤ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ (TEL)

Η επιχειρηματική ιδέα και η εταιρία spin off. Βασίλης Μουστάκης Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης

Ευρωπαϊκή Οικονοµική Ολοκλήρωση Μέγεθος Αγοράς και Εταιρίας

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Ο Μηχανισμός Μετάδοσης της Νομισματικής Πολιτικής - Ο Μηχανισμός Μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής είναι ο δίαυλος μέσω του οποίου οι μεταβολές

ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Πόροι και Διεθνές Εμπόριο. Το Υπόδειγμα των Heckscher Ohlin

Transcript:

ΑΞΕ και Kάθετη Αλυσίδα Παραγωγής Χρυσοβαλάντου Μήλλιου Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

1. Κάθετες Αγορές

Κάθετες Αγορές Τα περισσότερα προϊόντα πριν φτάσουν στα χέρια των καταναλωτών περνούν από τα διαφορετικά στάδια της λεγόμενης κάθετης αλυσίδας παραγωγής. Διαφορετικές επιχειρήσεις συνήθως δραστηριοποιούνται σε ένα ή περισσότερα στάδια της κάθετης αλυσίδας παραγωγής. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε διαφορετικά στάδια συναλλάσσονται μεταξύ τους μέσω της αγοράς. Οι αγορές αυτές λέγονται κάθετες αγορές ή κάθετα συσχετιζόμενες αγορές. Οι περισσότερες επιχειρήσεις λειτουργούν σε κάθετες αγορές - οι περισσότερες αγορές είναι κάθετες.

Κάθετες Αγορές

Είδη Κάθετων Αγορών Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη κάθετων αγορών. Παραδείγματα:

Είδη Κάθετων Αγορών

Είδη Κάθετων Αγορών

Κάθετες Συναλλαγές Υπάρχει επίσης ποικιλία στον τρόπο που συναλλάσσονται οι καθέτως σχετιζόμενες επιχειρήσεις. Μερικές φορές συναλλάσσονται χρησιμοποιώντας απλά γραμμικά συμβόλαια - wholesale price contracts που καθορίζουν μόνο την χονδρική τιμή w ανά μονάδα προϊόντος. Άλλες φορές συναλλάσσονται με πιο περίπλοκα συμβόλαια, π.χ. με two-part tariff contracts, που περιλαμβάνουν πέρα από τη χονδρική τιμή ανά μονάδας w και ένα σταθερό ποσό (franchise fee) T ή με rebate contracts. Μερικές φορές τα συμβόλαια επιτρέπουν την διάκριση τιμών ενώ άλλες όχι.

Κάθετες Συναλλαγές Επίσης, μερικές φορές τα κάθετα συμβόλαια μεταξύ τους περιλαμβάνουν κάποιες ρήτρες, όπως οι ρήτρες αποκλειστικότητας (exclusive dealing, exclusive territory). Ο τρόπος συναλλαγής και οι όροι των συμβολαίων έχουν πολύ σημαντικές επιπτώσεις όχι μόνο για τα κέρδη των επιχειρήσεων αλλά και για τις τελικές τιμές που πληρώνουν οι καταναλωτές καθώς και για τις αποφάσεις των επιχειρήσεων (π.χ. είσοδος στην αγορά ή όχι, συγχώνευση ή όχι).

ΠΕ και Κάθετες Αγορές Οι ΠΕ συχνά λειτουργούν σε αγορές που είναι κάθετες. Μπορεί να δραστηριοποιούνται είτε στο κάτω στάδιο της κάθετης αγοράς είτε στο πάνω στάδιο. Αντίστοιχα μπορούν να πραγματοποιούν ΑΞΕ είτε στο κάτω στάδιο είτε στο πάνω στάδιο της κάθετης αγοράς της χώρας υποδοχής τους. Όταν π.χ. η ΠΕ πραγματοποιεί ΑΞΕ στο κάτω στάδιο της αγοράς της χώρας υποδοχής τότε μπορεί να συναλλάσσεται με τις τοπικές επιχειρήσεις που λειτουργούν στο πάνω στάδιο της αγοράς της χώρα υποδοχής. Αντίστοιχα, όταν η ΠΕ πραγματοποιεί ΑΞΕ στο πάνω στάδιο της αγοράς της χώρας υποδοχής τότε μπορεί να συναλλάσσεται με τις τοπικές επιχειρήσεις που λειτουργούν στο κάτω στάδιο της αγοράς της χώρα υποδοχής.

ΠΕ και Κάθετες Αγορές Εμπειρικά στοιχεία δείχνουν ότι οι ΠΕ που εισέρχονται στο κάτω στάδιο της κάθετης αγοράς της χώρας υποδοχής πολύ συχνά προμηθεύονται ενδιάμεσα προϊόντα από τοπικές επιχειρήσεις που λειτουργούν στο πάνω στάδιο της αγοράς. Π.χ. Η Volvo προμηθεύεται μεγάλο μέρος των εξαρτημάτων των αυτοκινήτων της (π.χ. μέταλλα, κουτιά ταχυτήτων, άξονες, μηχανήματα χύτευσης) για τα οχήματα που κατασκευάζει στις παραγωγικές μονάδες της στη Βραζιλία, Μεξικό, Κίνα και Ινδία από τοπικούς παραγωγούς τέτοιων εξαρτημάτων. Το ποσοστό των οχημάτων της που αποτελείτε από τοπικά εξαρτήματα κυμαίνεται από 1/3 της συνολικής αξίας τους στην Ινδία σε σχεδόν 2/3 στην Κίνα και στην Βραζιλία.

ΠΕ και Κάθετες Αγορές Παρομοίως: - Οι θυγατρικές Ταϊβανέζικων ΠΕ στην Κίνα και στις ΗΠΑ προμηθεύονται παραπάνω από το 35% των ενδιάμεσων προϊόντων τους τοπικά. - ΠΕ στους κλάδους των υφασμάτων και ηλεκτρονικών στην Μαλαισία προμηθεύονται το 1/3 των ενδιάμεσων προϊόντων τοπικά. -...

ΠΕ και Κάθετη Μεταφορά Τεχνολογίας Σύμφωνα με εμπειρικά στοιχεία επίσης, όταν οι ΠΕ πραγματοποιούν ΑΞΕ σε κάθετες αγορές κάνουν συχνά κάθετη μεταφορά τεχνολογίας. Η κάθετη μεταφορά τεχνολογίας (ΚΜΤ) αναφέρεται στην μεταφοράς τεχνολογίας από την θυγατρική της ΠΕ σε τοπικές επιχειρήσεις της χώρας υποδοχής που λειτουργούν σε διαφορετικό στάδιο της κάθετης αγοράς. Πραγματοποιείται μέσω της μεταφοράς τεχνογνωσίας, την εκπαίδευση των εργαζομένων τους, κλπ. Η ΚΜΤ είναι πολλές φορές οικειοθελής.

Κίνητρα: ΠΕ και Κάθετη Μεταφορά Τεχνολογίας - Η ΚΜΤ μπορεί να οδηγήσει σε εξειδίκευση του ενδιάμεσου προϊόντος που μπορεί να είναι σημαντικές για την διατήρηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος της ΠΕ (αποφυγή ασυμβατότητας κλπ). - Η ΚΜΤ μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του ορ. κόστους παραγωγής του ενδιάμεσου προϊόντος και κατά συνέπεια μείωση στην τιμή χονδρικής που πληρώνει η ΠΕ για να προμηθευτεί το ενδιάμεσο προϊόν. Αντικίνητρο: - Η ΚΜΤ δημιουργεί την πιθανότητα διάχυσης της τεχνολογίας στους ανταγωνιστές της ΠΕ στην κάτω αγορά. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του ανταγωνισμού στην κάτω αγορά και μείωση των κερδών της ΠΕ.

ΠΕ και Κάθετη Μεταφορά Τεχνολογίας Οι Lin & Saggi (2007) υποστηρίζουν ότι τα κίνητρα για KMT μπορούν να διασφαλιστούν με την χρήση ρητρών αποκλειστικότητας στα συμβόλαια μεταξύ της ΠΕ και κάποιων τοπικών προμηθευτών ενδιάμεσου προϊόντος. Πιο συγκεκριμένα, η ΠΕ μπορεί να μεταφέρει την τεχνολογία της σε ένα τοπικό προμηθευτή με τον όρο ότι η σχέση τους θα είναι αποκλειστική δηλ. ότι ο προμηθευτής δεν θα συναλλάσσεται με άλλες κάτω επιχειρήσεις και η πολυεθνική δεν θα συναλλάσσεται με άλλες πάνω επιχειρήσεις. Στην περίπτωση αυτή αποφεύγονται οι διαχύσεις στους τοπικούς ανταγωνιστές της ΠΕ, η οποία διατηρεί το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της.

ΠΕ και Κάθετη Μεταφορά Τεχνολογίας Το μειονέκτημα όμως αυτής της λύσης είναι ότι η ΠΕ δεν απολαμβάνει τον ανταγωνισμό ανάμεσα στους προμηθευτές της πάνω αγοράς: Αν δεν μετέφερε την τεχνολογία σε κανέναν προμηθευτή και δεν χρησιμοποιούσε ρήτρες αποκλειστικότητας, ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε προμηθευτές θα οδηγούσε σε χαμηλότερη τιμή χονδρικής για το ενδιάμεσο προϊόν. Οι Lin & Saggi (2007) καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι για να έχει κίνητρο η ΠΕ να προσφέρει ένα συμβόλαιο αποκλειστικότητας θα πρέπει το τεχνολογικό κενό με τους ανταγωνιστές της να είναι μικρό, έτσι ώστε να εκμεταλλευτεί πλήρως τα οφέλη από την αποκλειστικότητα.

Κάθετες ΑΞΕ Μια σειρά από πρσφατες εμπειρικές μελέτες που χρησιμοποιούν πιο λεπτομερή εμπειρικά δεδομένα (Yeaple, 2003, Hanson wt al., 2005, Alfano & Charlton, 2009, Ramondo et al., 2016) δείχνουν ότι το ποσοστό των κάθετων ΑΞΕ είναι μεγαλύτερο από ότι πιστεύονταν παλαιότερα. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις ξεπερνά το 50%.

2. Επιλογή Χώρας Υποδοχής και Οριζόντιες ΑΞΕ σε Κάθετες Αγορές Milliou, C. (2014), Loca on of Foreign Direct Investment in Ver cally Related Markets, Review of Interna/onal Economics, 22, 326-341.

Θα αναλύσουμε την επιλογή της χώρας υποδοχής των ΑΞΕ επιλογή ανάμεσα σε αναπτυσσόμενη χώρα ή αναπτυγμένη χώρα. Θα λάβουμε υπόψη μας τα εξής: - Κάθετη δομή αγοράς Ερώτηµα - Κάθετη μεταφορά τεχνολογίας (ΚΜΤ)

Υποθέσεις Υποδείγµατος Δύο χώρες υποδοχής: LDC DC oριακό κόστος u U LDC U DC oριακό κόστος u oριακό κόστος w LDC + d LDC D LDC D DC oριακό κόστος w DC + d DC = w DC Κάθε επιχείρηση πουλά το προϊόν της μόνο στην εγχώρια αγορά της. Η συνάρτηση ζήτησης στην χώρα i, όπου i=ldc, DC είναι: p i = α Q i

Υποθέσεις Υποδείγµατος Μια επιχείρηση, η επιχείρηση F, που προέρχεται από άλλη χώρα σκέφτεται να πραγματοποιήσει ΑΞΕ σε μια από τις δύο χώρες υποδοχής. Πιο συγκεκριμένα, σκέφτεται να δημιουργήσει μια νέα παραγωγική μονάδα στο κάτω κομμάτι της αγοράς, την οποία συμβολίζουμε με D Fi όταν πραγματοποιείται στη χώρα i. Η D Fi θα παράγει το ίδιο προϊόν με την εγχώρια επιχείρηση D i και για την παραγωγή του προμηθεύεται ένα ενδιάμεσο προϊόν από την εγχώρια πάνω επιχείρηση U i. Το οριακό κόστος παραγωγής της στη χώρα υποδοχής i θα είναι w Fi + d F = w Fi.

Υποθέσεις Υποδείγµατος Το οριακός κόστος της U i είναι: u όταν δεν πραγματοποιείται η ΑΞΕ στη χώρα υποδοχής i u k i όταν πραγματοποιείται η ΑΞΕ στη χώρα υποδοχής i όπου k i είναι ο βαθμός της ΚΜΤ από την D Fi στην U i Το κόστος της ΚΜΤ στη χώρα i είναι: (μ i k i2 )/ 2 Υποθέτουμε ότι μ DC = 1 και μ LDC = μ, με μ > 1. Άρα, υποθέτουμε ότι η ΚΜΤ κοστίζει πιο πολυ στην LDC χώρα υποδοχής.

Υποθέσεις Υποδείγµατος Στάδιο 1: H επιχείρηση F αποφασίζει για το αν θα πραγματοποιήσει ΑΞΕ στην DC ή στην LDC χώρα υποδοχής. Στάδιο 2: H επιχείρηση F αποφασίζει πόση τεχνολογία, δηλ. επιλέγει το βαθμό k i, θα μεταφέρει στην χώρα υποδοχής της. Στάδιο 3: Η πάνω επιχείρηση της χώρα υποδοχής της U i επιλέγει πόσο θα χρεώσει για τον ενδιάμεσο προϊόν στην τοπική κάτω επιχείρηση καθώς και στην θυγατρική της ΠΕ, επιλέγει δηλ. w i και w Fi. Στάδιο 4: Η D Fi και D i επιλέγουν (ταυτόχρονα και ανεξάρτητα) πόσο θα παράγουν στην χώρα i.

Σε μια αγορά που αποτελείται από ένα μόνο στάδιο παραγωγής (ή που είναι καθέτως ολοκληρωμένη) - σε μια αγορά χωρίς κάθετες σχέσεις (k i = w i = w Fi = 0) ισχύει το ακόλουθο: Συμπέρασμα: Σε μια one- er αγορά, η ΠΕ προτιμά να πραγματοποιήσει ΑΞΕ στην LDC χώρα υποδοχής παρά στην DC χώρα υποδοχής. Γιατί; Βenchmark: Οne-tier Αγορά Η ΠΕ έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε σχέση με την εγχώρια επιχείρηση μόνο όταν κάνει ΑΞΕ στην χώρα LDC. Αντιμετωπίζει λιγότερο ανταγωνισμό στην χώρα LDC από ότι στην DC. Αποκτά περισσότερα κέρδη στη χώρα LDC από ότι στην DC.

Συμπέρασμα: Πραγματοποιείται περισσότερη ΚΜΤ όταν η ΠΕ κάνει ΑΞΕ στην LDC από ότι όταν κάνει ΑΞΕ στην DC αν και μόνο αν η ΚΜΤ στην LDC δεν κοστίζει πολύ (το μ είναι αρκετά χαμηλό) και το d LDC είναι αρκετά μεγάλο. Γιατί; Κάθετη Μεταφορά Τεχνολογίας Μέσω της ΚΜΤ, η ΠΕ πετυχαίνει μείωση στις τιμές χονδρικής στη χώρα υποδοχής της. Όταν ο εγχώριος τοπικός ανταγωνιστής στη χώρα LDC είναι πολύ αναποτελεσματικός (δηλ. όταν το d LDC είναι αρκετά μεγάλο), η ΠΕ έχει μεγάλο μερίδιο αγοράς. Οπότε τότε η ΠΕ ωφελείται περισσότερο από την μείωση στις τιμές χονδρικής και κατά συνέπεια έχει κίνητρα να κάνει περισσότερη ΚΜΤ στην LDC εκτός και η ΚΜΤ στοιχίζει πολύ.

Συμπέρασμα: Η ΠΕ προτιμάει να κάνει ΑΞΕ στην DC χώρα από ότι στην LDC, εκτός και αν το d LDC είναι αρκετά μεγάλο. Γιατί; Χώρα Υποδοχής Οι συνθήκες τόσο στο πάνω όσο και στην κάτω στάδιο της αγοράς επηρεάζουν την απόφαση της ΠΕ. - Όταν το μειονέκτημα κόστους της LDC είναι αρκετά μεγάλο, τόσο οι πάνω όσο και οι κάτω συνθήκες ευνοούν την LDC. - Όταν το μειονέκτημα κόστους της LDC είναι αρκετά μικρό, οι κάτω συνθήκες ευνοούν την LDC, αλλά οι πάνω συνθήκες ευνοούν την DC..

Επιδράσεις Ευηµερίας Συμπέρασμα: Οι ΑΞΕ μειώνουν τις τιμές χονδρικής της χώρας υποδοχής καθώς και τα κέρδη της εγχώριας κάτω επιχείρησης αλλά αυξάνουν τα κέρδη της εγχώριας πάνω επιχείρησης, το καταναλωτικό πλεόνασμα και τη συνολική ευημερία της. Γιατί; Είσοδος της ΠΕ = αριθμός κάτω επιχειρήσεων στην ζήτηση που αντιμετωπίζει η πάνω επιχείρηση Οι ΑΞΕ οδηγούν σε αύξηση του ανταγωνισμού στην κάτω αγορά καθώς και σε αύξηση της αποτελεσματικότητας της πάνω αγοράς.

Συµπερασµατικά... Η ΠΕ δεν μεταφέρει πάντα περισσότερη τεχνολογία στην χώρα υποδοχής στην οποία η μεταφορά στοιχίζει λιγότερο. Ενώ σε μια one- er αγορά, η ΠΕ προτιμά να επενδύσει στην LDC χώρα στην οποία αντιμετωπίζει μικρότερο ανταγωνισμό (λόγος έντασης τους ανταγωνισμόυ), σε μια κάθετη αγορά μπορεί να προτιμήσει να επενδύσει στην DC χώρα. Αυτό συμβαίνει όταν θα μεταφέρει περισσότερη τεχνολογία στη DC χώρα και άρα όταν θα αντιμετωπίσει χαμηλότερο κόστος παραγωγής (λόγοι αποτελεσματικότητας). Η έκταση του τεχνολογικού κενου διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην απόφαση της ΠΕ σχετικά με την επιλογή της χώρας υποδοχής της.

3. Κάθετες ΑΞΕ Milliou, C. and Sadonis, J. (2016), Ver cal Foreign Direct Investment: Make, Sell and (Not) Buy, mimeo.

Εµπερικά Δεδοµένα Παραδοσιακή εξήγηση για το φαινόμενο των κάθετων ΑΞΕ: Οι ΠΕ πραγματοποιούν κάθετες ΑΞΕ για να εκμεταλλευτούν τις διαφορές που υπάρχουν στις τιμές των συντελεστών παραγωγής διασυνοριακά. Δηλ. αποκτούν θυγατρικές στο πάνω στάδιο της κάθετης αλυσίδας σε χώρες στις οποίες η παραγωγή των ενδιάμεσων προϊόντων είναι πιο αποτελεσματική από ότι στη χώρα προέλευσης των ΠΕ. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζουν ότι η μητρικές επιχειρήσεις τους θα προμηθεύονται από τις θυγατρικές τους τα ενδιάμεσα προϊόντα σε ευνοϊκούς και καλούς όρους.

Αλλά αυτό δεν ισχύει πάντα. Εµπερικά Δεδοµένα Μια σειρά από νέες εμπειρικές μελέτες δείχνουν ότι: Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις στις οποίες λίγο ή και καθόλου διεπιχειρησιακό εμπόριο (intra-firm trade) πραγματοποιείται ανάμεσα στις μητρικές επιχειρήσεις των ΠΕ και τις καθέτως σχετιζόμενες θυγατρικές τους. Π.χ. Ο Ramondo et al. (2015) δείχνουν ότι στην περίπτωση των ΠΕ από τις ΗΠΑ, κατά μέσο όρο δεν υπάρχει καμία μεταφορά προϊόντων/εισροών ανάμεσα στις θυγατρικές και τις μητρικές επιχειρήσεις τους. Επίσης δείχνουν ότι η μέση ξένη θυγατρική τους μεταφέρει το 91% της παραγωγής της σε ανεξάρτητες κυρίως τοπικές επιχειρήσεις.

Εµπερικά Δεδοµένα Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που οι καθετες ΑΞΕ πραγματοποιούνται ανάμεσα σε πλούσιες χώρες και σε κλάδους υψηλής εξειδίκευσης. Π.χ. O Alfaro & Charlton (2009) βρίσκουν πολλές περιπτώσεις κάθετων ΑΞΕ που δεν οφείλονται στο χαμηλότερο κόστος παραγωγής των εισροών στις χώρες υποδοχής τους.

Ποια είναι τα κίνητρα και τις επιδράσεις των κάθετων ΑΞΕ; Πιο συγκεκριμένα: Ερώτηµα - Γιατί κάποιες ΠΕ κατέχουν διεθνώς καθέτως διαχωρισμένες παραγωγικές μονάδες αν όχι για την μεταφορά προϊόντων μεταξύ τους; - Πως η απελευθέτωρωση εμπορίου επηρεάζει τα κίνητρα για κάθετες ΑΞΕ; - Ποια είναι η επίδραση των κάθετων ΑΞΕ στις χώρες προέλευσης και στις χώρες υποδοχής τους;

Yποθέσεις Υποδείγµατος: Χωρίς ΑΞΕ Χώρα H Χώρα F U H c H > c F ή c H < c F U F Outsourcing vs. Offshoring (w H H,T H H ) (wh F,T H F ) Δασμός t (w F H,T F H ) (w F F,T F F ) D H D F Ζήτηση στη χώρα i, με i=h, F: p i (Q i ) = a - Q i

Yποθέσεις Υποδείγµατος: Κάθετη ΑΞΕ Χώρα H Χώρα F U H U F Insourcing vs. Outshoring D H D F Ενδοεπιχειρησιακή μεταφορά άυλων εισορών: c / c F F Ενδοεπιχειρησιακό εμπόριο σε ορ. κόστος: c / F + t

Yποθέσεις Υποδείγµατος Στάδιο 1: Η D H αποφασίζει αν θα κάνει κάθετη ΑΞΕ ή όχι. Στην περίπτωση κάθετης ΑΞΕ, κάνει προσφορά εξαγοράς στην U F δηλ. της προσφέρει μια τιμή εξαγοράς, A. Η U F αποδέχεται ή απορρίπτει την προσφορά. Στάδιο 2: Οι πάνω επιχειρήσεις κάνουν ταυτόχρονα και ανεξάρτητα προσφορές στις κάτω επιχειρήσεις αναφορικά με τους όρους των συμβολαίων τους. Στάδιο 3: Οι κάτω επιχειρήσεις αποφασίζουν ταυτόχρονα και ανεξάρτητα από ποιον θα προμηθευτούν το ενδιάμεσο προϊόν καθώς και πόσο θα παράγουν.

Επιλογή Προµηθευτή Συμπέρασμα Όταν δεν υπάρχει κάθετη ΑΞΕ, μια κάτω επιχείρηση προτιμάει το offshoring αν η εγχώρια πάνω επιχείρηση είναι λιγότερο αποτελεσματική από την ξένη πάνω επιχείρηση και ο δασμός είναι αρκετά μικρός. Αλλιώς προτιμάει το outsourcing. Συμπέρασμα Όταν υπάρχει κάθετη ΑΞΕ, η εγχώρια κάτω επιχείρηση προτιμάει το insourcing αν η εγχώρια πάνω επιχείρηση είναι λιγότερο αποτελεσματική από την ξένη πάνω επιχείρηση και ο δασμός είναι αρκετά μικρός. Αλλιώς προτιμά το outsourcing.

Επιλογή Προµηθευτή Το γεγονός ότι όταν υπάρχει κάθετη ΑΞΕ η ΠΕ φτιάχνει το ενδιάμεσο προϊόν, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι επίσης δεν αγοράζει το ενδιάμεσο προϊόν - make & buy. Αυτο έρχεται σε αντίθεση με την υπάρχουσα βιβλιογραφία η οποία υποθέτει ότι υπάρχει πάντα ενδοεπιχειρησιακό εμπόριο εντος της ΠΕ. Είναι σύμφωνο όμως με τα εμπειρικά στοιχεία του Ramondo et al. (2015).

Κίνητρα για Κάθετη ΑΞΕ Συµπέρασµα Η κάθετη ΑΞΕ πραγματοποιείται στην ισορροπία αν και μόνο αν η μεταφορά των άυλων εισροών είναι αποτελεσματική, δηλ. αν και μόνο αν c / < c F F. Αυτό είναι σύμφωνο με τα εμπειρικά αποτελέσματα των Atalay et al. (2014): A primary purpose for ver cal ownership is the efficient transfer of intangible assets (e.g., managerial ability, know-how, marke ng skills) between the parent and the affiliate. Αυτό ισχύει ακόμη και όταν δεν υπάρχει ενδοεπιχειρησιακό εμπόριο. Γιατί;

Κίνητρα για Κάθετη ΑΞΕ Όταν η ΠΕ makes, sells & buys το ενδιάμεσο προϊόν, η αποτελεσματική μεταφορά εισροών προκαλεί τις εξής δύο επιδράσεις: (i) Βελτιώνει την απειλή (cross-threat) της D H s στις συναλλαγές της με την U H. Βελτιώνει τους outsourcing όρους - outsourcing terms effect. (ii) Οδηγεί σε (μεγαλύτερες) πωλήσεις και άρα σε κέρδη για την θυγατρική της ΠΕ στην χώρα F. Επιτρέπει στην D H να αξοιοποιήσει τις αύλες εισροές της και σε μια άλλη χώρα - assets exploita;on effect.

Κίνητρα για Κάθετη ΑΞΕ Όταν η ΠΕ (makes), buys, & not sells το ενδιάμεσο προϊόν, η αποτελεσματική μεταφορά εισροών οδηγεί μόνο στο outsourcing terms effect. Όταν υπάρχει ενδοεπιχειρησιακό εμπόριο, δηλ. όταν η ΠΕ makes, sells & not buys the input, η κάθετη ΑΞΕ πραγματοποιείται γιατί η αποτελεσματική μεταφορά εισροών οδηγεί στις ακόλουθες δύο επιδράσεις: (i) Assets exploita;on effect (ii) Insourcing terms effect: Οδηγεί στην βελτίωση των insourcing όρων, δηλ. στους όρους που προμηθευται ενδοεπιχειρησιακά η D H την ενδιάμεση εισροή από την θυγατρική της.

Απελευθέρωση Εµπορίου Συμπέρασμα Η απελευθέρωση εμπορίου (μείωση του t) αυξάνει: - Τον όγκο του διεθνούς εμπορίου. - Τα κίνητρα για κάθετη ΑΞΕ όταν η μεταφορά άυλων εισροών είναι αποτελεσματική, εκτός και αν η ξένη πάνω επιχείρηση είναι λιγότερο αποτελεσματική από τη εγχώρια πάνω επιχείρηση και ο δασμός παίρνει ενδιάμεσες τιμές τόσο πριν όσο και μετά την μείωση του.

Απελευθέρωση Εµπορίου Γιατί; Αν η μεταφορά των άυλων εισροών είναι αποτελεσματική, μια μείωση στο δασμό ενισχύει το insourcing terms effect ή το outsourcing terms effect. Αλλά μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στο assets exploita;on effect όταν η D F εισάγει το ενδιάμεσο προϊόν από την U H μόνο όταν πραγματοποιείται η κάθετη ΑΞΕ.

Επιδράσεις Ευηµερίας Συμπέρασμα Όταν η μεταφορά άυλων εισροών είναι αποτελεσματική και η χώρα F είναι πιο αποτελεσματική από τη χώρα H, τότε η κάθετη ΑΞΕ επιδρά θετικά στην ευημερία και των δύο χωρών. Διαφορετικά, η επίδραση στην ευημερία κάθε χώρας καθώς και στην συνολική ευημερία των δύο χωρών μπορεί να διαφέρει και να είναι και αρνητική σε κάποιες περιπτώσεις. Άρα, τα συμφέροντα των δύο χωρών μπορεί να διαφέρουν. Διαφορετική αντιμετώπιση των Διασυνοριακών Σ&Ε από εθνικές, ξένες και υπερεθνικές αρχές ανταγωνισμού.

Παραλλαγές - Κάθετη εγχώρια Εξαγορά - Wholesale price contracts -.

Συµπερασµατικά... Είδαμε ότι τα κίνητρα για ΑΞΕ είναι πιο περίπλοκα από ότι πιστεύεται συνήθως. Είδαμε επίσης μια θεωρητική εξήγηση για σύγχρονα εμπειρικά δεδομένα που δείχνουν ότι υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις στις οποίες δεν υπάρχει ενδοεπιχειρησιακό εμπόριο μεταξύ των καθέτως συγχωνευμένων ΠΕ καθώς και για τη θετική επίδραση της απελευθέρωσης εμπορίου τόσο στο διεθνές εμπόριο όσο και στις ΑΞΕ. Είδαμε ότι μπορεί να υπάρχει σύγκρουση στην αντιμετώπιση των κάθετων ΑΞΕ μέσω Διασυνοριακών Σ&Ε από διαφορετικές αρχές ανταγωνισμού.