ΙΕΘΝΗΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ ρ Γκουρμπαλή Α. Βασιλική Επιμελήτρια Β Νευρολογική Κλινική Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός»
Ιστορική αναδρομή 2000 πχ: σε πλακίδια από τη Βαβυλώνα περιγράφονται διαφορετικοί τύποι επιληπτικών κρίσεων τους οποίους αναγνωρίζουμε και σήμερα Γύρω στο 400 πχ: αποδίδεται από τον Ιπποκράτη ο ορισμός της επιληψίας ως ξεχωριστής κλινικής οντότητας. Στο έργο του «περί ιερής νόσου» αναφέρει ότι η νόσος είναι ένδειξη οργής των θεών και ότι πρόκειται για διαταραχή, αίτιος της οποίας είναι ο εγκέφαλος
Ιστορική αναδρομή 1503 μχ: Εμφανίζεται στη γαλλική γλώσσα ο όρος «επιληψία»» για πρώτη φορά. Από τη λατινική λέξη epilepsia η οποία προέρχεται από το ελληνικό ρήμα «επιλαμβάνειν επιλαμβάνειν»: καταλαμβάνω, προσβάλλω αιφνίδια 19ος αιώνας: O John Hughlings Jackson διατυπώνει θεωρία για «αιφνίδια προσωρινή και υπέρμετρη εκφόρτιση ασταθών κυττάρων ενός τμήματος της φαιάς ουσίας του εγκεφάλου»
Ιστορική αναδρομή 20 ος αιώνας: σημαντικές πρόοδοι στη γνώση και αντιμετώπιση της επιληψίας. Ορόσημα: 1912 Hauptmann/1938 Merritt&Putnam: t Ανακάλυψαν την αντιεπιληπτική δράση της φαινοβαρβιτάλης και της φαινυντοίνης. 1920 Berger: Εισαγωγή του Ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος.
Ιστορική αναδρομή Στο πέρασμα των αιώνων - συσχέτιση με κάποιο πνεύμα ή θεότητα (συνήθως κακή) και για το λόγο αυτό η θεραπεία είναι θρησκευτικό-πνευματικό θέμα -«ιερά νόσος», ένδειξη οργής των θεών - «καταραμένη ασθένεια» /«δαιμονισμός» / «σεληνιασμός» Μέχρι σήμερα Κοινωνικός Στιγματισμός!!!
Έγιναν πολλές προσπάθειες να περιγραφεί, να κατηγοριοποιηθεί- ταξινομηθεί και αναλόγως να αντιμετωπισθεί το εντυπωσιακό και πολύπλοκο φαινόμενο της επιληψίας. Grand mal-petit mal Partial seizures (simple partial, complex partial) generalized seizures
ΝΕΑ ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ 2016 Βασίζεται σε τρία χαρακτηριστικά του κάθε επεισοδίου 1. Το σημείο έναρξης της κρίσης στον εγκέφαλο 2. Το επίπεδο της συνείδησης κατά τη διάρκεια της κρίσης (παρών ο ασθενής-μνήμη μνήμη-απαντητικότητα) 3. Τα επιπλέον χαρακτηριστικά της κρίσης
1. Σημείο έναρξης της κρίσης Εστιακής έναρξης κρίση: ξεκινά σε μία περιοχή- νευρωνικό δίκτυο του ενός εγκεφαλικού ημισφαιρίου Γενικευμένης έναρξης κρίση: εμπλέκει,από την έναρξή της, νευρωνικά δίκτυα και στα δύο εγκεφαλικά ημισφαίρια Αγνώστου τόπου έναρξης: με παρακολούθηση των κρίσεων μπορεί σε βάθος χρόνου να ενταχθεί σε κάποια άλλη κατηγορία Εστιακής έναρξης, που εξαπλώνεται αμφίπλευρα, κρίση: ξεκινά σε ένα ημισφαίριο και εξαπλώνεται και στο άλλο (αντικαθιστά τον τύπο της δευτεροπαθώς γενικευμένης κρίσης)
2. Επίπεδο συνείδησης Γενικευμένη κρίση: εξ ορισμού ο ασθενής έχει απώλεια συνείδησης. Προφανώς σε γενικευμένη κρίση δεν έχει νόημα να περιγράφουμε το επίπεδο συνείδησης Εστιακή κρίση χωρίς διαταραχή του επιπέδου συνείδησης (αντικαθιστά τον τύπο : απλή εστιακή κρίση) Εστιακή κρίση με διαταραχή του επιπέδου συνείδησης: όταν η διαταραχή του επιπέδου συνείδησης εμφανίζεται σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή της κρίσης (αντικαθιστά τον τύπο: σύμπλοκη εστιακή) Αγνώστου επιπέδου συνείδησης: ης για παράδειγμα αν κάποιο άτομο ζει μόνο ή έχει κρίσεις μόνο τη νύχτα
3α. Περιγραφή κινητικών και άλλων χαρακτηριστικών εστιακής έναρξης κρίσης Εστιακή κινητική κρίση: κάποια στερεότυπη κίνηση γίνεται κατά τη διάρκεια της κρίσης (μυοκλονίες,, σπασμοί, υπερτονία μέρους του σώματος) ή αυτοματισμοί (τρίψιμο χεριών, απομυζητικές κινήσεις στα χείλη, βηματισμός) Εστιακή μη κινητική κρίση: κρίση που συνοδεύεται με διαταραχές γνωσιακές, αίσθητηριακές ηρ α και στο σοσ συναίσθημα α Εδώ να αναφέρουμε ότι το φαινόμενο της αύρας,, θεωρείται πλέον, ότι αποτελεί κρίση
3β. Περιγραφή γενικευμένης έναρξης κρίσης Γενικευμένη κινητική κρίση (grand mal): χαρακτηρίζεται ανάλογα με τον τύπο της κίνησης που επαναλαμβάνεται (τονική ή κλονική τονικοκλονική μυοκλονική) Γενικευμένη μη κινητική κρίση (petit mal): χαρακτηρίζεται από σύντομες αλλαγές στο επίπεδο συνείδησης, με προσήλωση βλέμματος και μπορεί να συνοδεύεται από αυτοματισμούς ή επαναλαμβανόμενες κινήσεις
3γ. Περιγραφή αγνώστου τόπου έναρξης κρίσης Κινητική Μη κινητική
Η ταξινόμηση των κρίσεων μπορεί λοιπόν, να γίνει με βάση τους ειδικούς χαρακτήρες που παρατηρούμε κατά τη διάρκεια της κρίσης με στόχο τη συνεννόηση μεταξύ του ιατρικού πληθυσμού. Ωστόσο, χρήσιμες είναι, οι επιπλέον πληροφορίες από ΗΕΓ, μαγνητική εγκεφάλου, εξετάσεις αίματος ή γονιδιακές εξετάσεις με στόχο τη σωστότερη ταξινόμηση
ILAE Classification of Seizure Types Expanded Version ΕΣΤΙΑΚΗΣ ΕΝΑΡΞΗΣ Έναρξη με κινήσεις Αυτοματισμοί Ατονική Κλονική Τονική Υπερκινητική Μυοκλονική Έναρξη χωρίς κινήσεις Αυτονόμου Αλλαγή συμπεριφοράς Γνωσιακή Αισθητηριακή Χωρίς διαταραχή επιπέδου συνείδησης Με διαταραχή επιπέδου συνείδησης Εστιακής έναρξης, με αμφίπλευρη εξάπλωση τονικοκλονική κρίση
ILAE Classification of Seizure Types Expanded Version ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΗΣ ΕΝΑΡΞΗΣ Κινητική Κλονική Τονική Τονικοκλονική Μυοκλονική Μυοκλονική-ατονική Επιληπτικοί σπασμοί Τονική κλονική κλονική Ατονική Μη κινητική (αφαίρεση) Τυπική Άτυπη Μυοκλονική Μυοκλονία βλεφάρων
ILAE Classification of Seizure Types Expanded Version ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΕΝΑΡΞΗΣ Κινητική Τονικοκλονική Τονική Ατονική Επιληπτικοί σπασμοί Μη κινητική Διαταραχές συμπεριφοράς Χωρίς διαταραχή επιπέδου συνείδησης Με διαταραχή επιπέδου συνείδησης Αταξινόμητη
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ