Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση
Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ ίδηα ηηκή. Γειαδή ππάξρεη νκνηνκνξθία ηηκήο. Μπνξεί ε δηάθξηζε ηηκώλ λα νδεγήζεη ζε πςειόηεξα θέξδε γηα ην κνλνπώιην;
Διακρίσεις τιμών Πξώηνπ Βαζκνύ: Κάζε κνλάδα πξντόληνο πσιείηαη ζε δηαθνξεηηθή ηηκή. Οη ηηκέο κπνξεί λα δηαθέξνπλ κεηαμύ αγνξαζηώλ. Γεπηέξνπ Βαζκνύ: Η ηηκή πνπ πιεξώλεη ν αγνξαζηήο κπνξεί λα πνηθίιιεη αλάινγα κε ηελ πνζόηεηα πνπ ζέιεη ν αγνξαζηήο. Όινη όκσο νη αγνξαζηέο αληηκεησπίδνπλ ηελ ίδηα πνιηηηθή ηηκώλ. Π.ρ. Δθπηώζεηο γηα κεγάιεο πνζόηεηεο.
Διακρίσεις τιμών Τξίηνπ Βαζκνύ: Η ηηκή πνπ πιεξώλεηαη από κηα ζπγθεθξηκέλε νκάδα αγνξαζηώλ είλαη ε ίδηα γηα όιεο ηηο κνλάδεο πνπ αγνξάδνληαη. Αιιά ε ηηκή κπνξεί λα δηαθέξεη γηα δηαθνξεηηθέο νκάδεο αγνξαζηώλ. Π.ρ. εθπηώζεηο ζε ειηθησκέλνπο θαη ζπνπδαζηέο αιιά όρη ζε άηνκα κέζεο ειηθίαο.
Διάκριση τιμών πρώτοσ βαθμού Κάζε κνλάδα πξντόληνο πσιείηαη ζε δηαθνξεηηθή ηηκή. Η ηηκή κπνξεί λα δηαθέξεη από αγνξαζηή ζε αγνξαζηή. Απαηηεί ν κνλνπσιεηήο λα βξεη ηνλ αγνξαζηή κε ηελ κεγαιύηεξε εθηίκεζε γηα ηελ κνλάδα ηνπ πξντόληνο, ηνλ αγνξαζηή κε ηελ επόκελε κεγαιύηεξε εθηίκεζε, θαη νύησ θαζεμήο.
Διάκριση τιμών πρώτοσ βαθμού $/κνλάδα πξντόληνο y Πσιεί ηελ κνλάδα γηα $ p( y). p( y) MC(y) p(y) y y
Διάκριση τιμών πρώτοσ βαθμού $/κνλάδα πξντόληνο p( y) p( y) p( y ) y Πσιεί ηελ κνλάδα γηα $ Έπεηηα πσιεί ηελ y κνλάδα γηα $ p( y). Τέινο πσιεί ηε y κνλάδα ζην νξηαθό θόζηνο, $ p( y ). MC(y) p( y). p(y) y y y y
Διάκριση τιμών πρώτοσ βαθμού $/κνλάδα πξντόληνο p( y) p( y) p( y ) Τα θέξδε ηνπ κνλνπσιεηή από απηέο ηηο ζπλαιιαγέο είλαη: p( y) MC( y), p( y) MC( y) θαη κεδέλ. MC(y) p(y) y y y y Τα νθέιε ηνπ θαηαλαισηή είλαη κεδέλ.
Διάκριση τιμών πρώτοσ βαθμού $/κνλάδα πξντόληνο Ο κνλνπσιεηήο απνθνκίδεη ην κεγαιύηεξν δπλαηό θέξδνο από ηηο ζπλαιιαγέο. PS MC(y) p(y) y Η δηάθξηζε ηηκώλ πξώηνπ βαζκνύ είλαη απνηειεζκαηηθή θαηά Pareto. y
Διάκριση τιμών πρώτοσ βαθμού Η δηάθξηζε ηηκώλ πξώηνπ βαζκνύ δίλεη ζηνλ κνλνπσιεηή όια ηα δπλαηά θέξδε από ηηο ζπλαιιαγέο, αθήλεη ηνπο θαηαλαισηέο κε κεδεληθό πιεόλαζκα θαη πξνζθέξεη ζηελ αγνξά ηελ απνηειεζκαηηθή πνζόηεηα πξντόληνο.
Διάκριση τιμών τρίτοσ βαθμού Η ηηκή πνπ πιεξώλνπλ νη αγνξαζηέο κηαο νκάδαο αγνξαζηώλ είλαη ε ίδηα γηα θάζε κνλάδα πνπ αγνξάδεηαη. Αιιά νη ηηκέο κπνξεί λα δηαθέξνπλ κεηαμύ νκάδσλ ησλ αγνξαζηώλ.
Διάκριση τιμών τρίτοσ βαθμού Έλαο κνλνπσιεηήο επελεξγεί ζηελ ηηκή ηεο αγνξάο αιιάδνληαο ηελ πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο πνπ πξνκεζεύεη ζηελ αγνξά. Έηζη ην εξώηεκα Τη δηάθξηζε ηηκώλ ζα εθαξκόζεη ν κνλνπσιεηήο, κηα δηαθνξεηηθή ηηκή γηα θάζε νκάδα; είλαη ζηελ πξαγκαηηθόηεηα ην εξώηεκα Πόζεο κνλάδεο πξντόληνο ζα πξνζθέξεη ν κνλνπσιεηήο ζε θάζε νκάδα;
Διάκριση τιμών τρίτοσ βαθμού Γπν αγνξέο, 1 θαη 2. y 1 είλαη ε πνζόηεηα πνπ πξνζθέξεηαη ζηελ αγνξά 1. Η αληίζηξνθε ζπλάξηεζε δήηεζεο ηεο αγνξάο 1 είλαη p 1 (y 1 ). y 2 είλαη ε πνζόηεηα πνπ πξνζθέξεηαη ζηελ αγνξά 2. Η αληίζηξνθε ζπλάξηεζε δήηεζεο ηεο αγνξάο 2 είλαη p 2 (y 2 ).
Διάκριση τιμών τρίτοσ βαθμού Γηα δεδνκέλα επίπεδα πξνζθνξάο y 1 θαη y 2 ην θέξδνο ηεο επηρείξεζεο είλαη ( y, y ) p ( y ) y p ( y ) y c( y y ). 1 2 1 1 1 2 2 2 1 2 Πνηεο ηηκέο ηνπ y 1 θαη y 2 κεγηζηνπνηνύλ ην θέξδνο;
Διάκριση τιμών τρίτοσ βαθμού ( y, y ) p ( y ) y p ( y ) y c( y y ). 1 2 1 1 1 2 2 2 1 2 Οη ζπλζήθεο γηα κεγηζηνπνίεζε ησλ θεξδώλ είλαη y y p y y c y y 1( 1) 1 y y 1 1 0 ( 1 2) ( ) 1 2 ( y1 y2) y 1
Διάκριση τιμών τρίτοσ βαθμού ( y, y ) p ( y ) y p ( y ) y c( y y ). y y p y y c y y 2( 2) 2 y y 2 2 1 2 1 1 1 2 2 2 1 2 Οη ζπλζήθεο γηα κεγηζηνπνίεζε ησλ θεξδώλ είλαη y y p y y c y y 1( 1) 1 y y 1 1 0 0 ( 1 2) ( ) 1 2 ( 1 2) ( ) 1 2 ( y1 y2) y 1 ( y1 y2) y 2
Διάκριση τιμών τρίτοσ βαθμού ( y1 y2) y 1 1 θαη ( y1 y2) y y p y y c y y 1( 1) 1 y y 1 θαη 2 1 2 1 ( 1 2) ( ) y p y y c y y 2( 2) 2 ( 1 2) ( y y ). 2 1 2 νπόηε Οη ζπλζήθεο γηα κεγηζηνπνίεζε ησλ θεξδώλ είλαη
Διάκριση τιμών τρίτοσ βαθμού y p y y y p y y c y y 1( 1) 1 2( 2) 2 y y 1 2 ( 1 2) ( ) 1 2
Διάκριση τιμών τρίτοσ βαθμού y p y y y p y y c y y 1( 1) 1 2( 2) 2 y y 1 2 ( 1 2) ( ) 1 2 Τν νξηαθό έζνδν, πνπ είλαη θνηλό θαη ζηηο δύν αγνξέο πξέπεη λα είλαη ίζν κε ην νξηαθό θόζηνο παξαγσγήο γηα κεγηζηνπνίεζε ησλ θεξδώλ.
Διάκριση τιμών τρίτοσ βαθμού Αγνξά 1 Αγνξά 2 p 1 (y 1 *) p 1 (y 1 ) p 2 (y 2 *) p 2 (y 2 ) MC MC y 1 * y 1 y 2 * y 2 MR 1 (y 1 ) MR 2 (y 2 ) MR 1 (y 1 *) = MR 2 (y 2 *) = MC θαη p 1 (y 1 *) p 2 (y 2 *).