Ηφιλοσοφίατων ΕΠΠΣκαιτωνΑΠΣ. Γιώργος Αλβανόπουλος Σχολικός Σύµβουλος Ειδικής Αγωγής http://amaked-thrak.pde.sch.gr/symdim-kav4/ ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 1

ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η εποχή µας χαρακτηρίζεται από ρευστότητα (πολιτικό οικονοµικό - κοινωνικό τοµέα). από ραγδαία και συνεχή αύξηση της γνώσης και της πληροφορίας (αναθεώρηση της γνώσης - δια βίου µάθηση) από µια τάση διεθνοποίησης και παγκοσµιοποίησης Ο ρόλος του σχολείου, φαίνεται να υπόκειται σε κάποια αποδυνάµωση. Σήµερα θεωρείται αναγκαία η υιοθέτηση προτύπων συµπεριφοράς που σέβονται τις ανθρωπιστικές αξίες. Το σχολείο είναι βασικός θεσµός που συµβάλλει στη διαµόρφωση της προσωπικότητας του µαθητή. ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 2

ΥΠΕΠΘ ΕΠΠΣ-ΑΠΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ή Η απάντηση της πολιτείας στις απαιτήσεις των καιρών. ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 3

ιαθεµατικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραµµάτων Σπουδών Αναλυτικά Προγράµµατα Σπουδών ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 4

Τανέα ΕΠΠΣ-ΑΠΣγιατην υποχρεωτικήεκπαίδευση «Μια σοβαρή αλλαγή της φιλοσοφίας της εκπαιδευτικής πράξης µε αδιαπραγµάτευτο στόχο την ποιότητα της εκπαίδευσης». «Παρουσιάζονται σε 5 τόµους στον ηλεκτρονικό κόµβο του ΠΙ (www.pi-schools.gr), αποτελούν την επίσηµη πρόταση του ΥΠΕΠΘ µε έναρξη ισχύος το 2003». ΦΕΚ 1366/τ. Β /18-10-2001 ΦΕΚ 1373/τ. Β /18-10-2001 ΦΕΚ 1374/τ. Β /18-10-2001 ΦΕΚ 1375/τ. Β /18-10-2001 ΦΕΚ 1376/τ. Β /18-10-2001 ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 5

Γενικές Αρχές της Εκπαίδευσης Γενικές Αρχές του ΕΠΠΣ & των ΑΠΣ οµή των ΕΠΠΣ & ΑΠΣ των γνωστικών αντικειµένων. Αξιολόγηση του µαθητή. ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 6

Γενικές Αρχές της Εκπαίδευσης α. Η παροχή της γενικής παιδείας (ισόρροπη ανάπτυξη σπουδών, ανάπτυξηενδιαφερόντων) β. Η ανάδειξη των ενδιαφερόντων του µαθητή και η καλλιέργεια δεξιοτήτων γ. Η εξασφάλιση ίσων ευκαιριών µάθησης για όλους τους µαθητές ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 7

Γενικέςαρχές... συνέχεια δ. Η ενίσχυση της πολιτισµικής και γλωσσικής ταυτότητας στο πλαίσιο µιας πολυπολιτισµικής κοινωνίας ε. Η προετοιµασία για την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών πληροφόρησης και επικοινωνίας στ. Η προαγωγή της φυσικής, ψυχικής και κοινωνικής υγείας ζ. Η ευαισθητοποίηση για την αναγκαιότητα προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και η υιοθέτηση νέων προτύπων συµπεριφοράς ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 8

γ) Η εξασφάλιση ίσων ευκαιριών µάθησης για όλους τους µαθητές Η εκπαίδευση ως µοχλός άµβλυνσης των κοινωνικών ανισοτήτων. Η εκπαίδευση ως µέσο προστασίας από τον κοινωνικό αποκλεισµόκαιτηνανεργία. Ηπαροχήίσωνευκαιριώνστηµάθησηδενθαπρέπεινα ερµηνεύεται ως σύνολο οµοιόµορφων εκπαιδευτικών παροχών που οδηγούν σε οµοιογενείς διαδικασίες και συµπεριφορές. Τα άτοµα που αντιµετωπίζουν εµπόδια από τη φύση, την κοινωνία, τις εκάστοτε συνθήκες, να βοηθούνται και να απολαµβάνουν εκπαιδευτικές υπηρεσίες που θα τους εξασφαλίζουν ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στη γνώση. ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 9

Γενικές Αρχές του ΕΠΠΣ & των ΑΠΣ Οριζόντια και κάθετη διασύνδεση της γνώσης Μελ. Περιβάλλοντος νερό ΑΠΣ Γλώσσα Θρησ. Ιστορ Μαθ/κά ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 10

Στην Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση επιδιώκεται: να σφραγισθεί η σχέση του παιδιού µε τον εκπαιδευτικό θεσµό, µε τη γνώση και την παιδεία, µε την άµβλυνση τωνκοινωνικώνανισοτήτων. η οικοδόµηση βασικών εννοιών και αρχών η ανάπτυξη θετικών στάσεων απέναντι στη διά βίου µάθηση, τησυνεργασίακαιτηνυπευθυνότητα. Ιδιαίτερα για τους µαθητές µε αναπηρίες (Α.Μ.Ε.Α.), απαιτείται ο σχεδιασµός και η υλοποίηση Εξατοµικευµένων Εκπαιδευτικών Προγραµµάτων (Ε.Ε.Π.) προσαρµοσµένων στις ιδιαιτερότητες και τα ενδιαφέροντά τους καθώς επίσης και εξειδικευµένη βοήθειαγιατηνπαρακολούθησητουσχολικούπρογράµµατος, ανάλογα µε το εµπόδιο που αντιµετωπίζουν. ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 11

Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερη µέριµνα πρέπει να λαµβάνεται για την ενσωµάτωση των µαθητών µε αναπηρίες (Α.Μ.Ε.Α.) στα κοινά σχολεία αλλά και της Ειδικής Αγωγής ως αναπόσπαστο κοµµάτι τηςγενικήςεκπαίδευσης. ΗενσωµάτωσητουΑΜΕΑθαπρέπεινα αποτελεί µέριµνα όλης της σχολικής µονάδας και όχι ενός µόνο εκπαιδευτικού. ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 12

οµή των ΕΠΠΣ & ΑΠΣ των γνωστικών αντικειµένων. Οι στόχοι, για λόγους µεθοδολογικούς, επιµερίζονται σε τρειςοµάδες, i) σεγνωστικούς, ii) σε συναισθηµατικούς και iii) σεψυχοκινητικούς. Σε ό,τι αφορά τα άτοµα µε αναπηρίες (Α.Μ.Ε.Α.) ως προς την οµαλή ενσωµάτωσή τους στα κοινά σχολεία, θα πρέπει να δίνεται στον εκπαιδευτικό η δυνατότητα να διαµορφώνει το πρόγραµµα µε βάση τις εκπαιδευτικές ανάγκες των µαθητών του και να εξατοµικεύει τους διδακτικούςστόχους. ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 13

ΕΠΠΣ - ΑΠΣΓλώσσας Γενικόςσκοπός: Αποσκοπεί στον επαρκή χειρισµό του γραπτού και προφορικού λόγου. Γν. άξονες: Προφορικός, γραπτόςλόγος... Γενικοίστόχοι: Γνώσεις, δεξιότητες, στάσεις... Ενδεικτικέςέννοιεςδιαθεµ. προσέγγισης: Επικοινωνία, αλληλεπίδραση... Ειδικοί σκοποί: (Επιδιωκόµενααποτελέσµατα) Να χρησιµοποιεί τη γλώσσα ως κώδικα επικοινωνίας... Στόχοι: (Κατευθυντήριες γραµµές για επιλογήπεριεχοµένου, αξιολόγησης) Γνωστικοί Αναζήτηση πληροφοριών Αναγνώριση δεδοµένων Ταξινόµηση Υπόθεση Ανάλυση Συµπέρασµα Συναισθηµατικοί Αξίες, στάσεις, συµπεριφορά Ψυχοκινητικοί Μετρήσεις Πειράµατα Χρήση οργάνων-συσκευών Κατασκευή χαρτών ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 14

Θεµατικέςενότητες: (όχι λεπτοµέρειες, αλλά ουσιώδη, διαφοροποιηµένη διδασκαλία) Ενδεικτικές δραστηριότητες: Θεµατικές-διαθεµατικές Πρόσθεταδιαθεµατικά: 10% Ώρες διδ/λίας: ιδακτική µεθοδολογία: ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 15

Προτεινόµενες µεθοδολογικές προσεγγίσεις i) ιερεύνηση και ανακάλυψη (ενεργητικήπροσέγγισητηςγνώσης) ii) Επισκέψεις στο περιβάλλον (φυσικό και ανθρωπογενές) iii) Επιδείξεις µε τη χρήση κατάλληλου εποπτικού υλικού: iv) Συζήτηση - διάλογος δασκάλου µε τους µαθητές ή συζήτηση σε οµάδες v) Άµεση µορφή διδασκαλίας-αφήγηση: vi) Οµαδοσυνεργατικέςµορφέςδιδασκαλίας: ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 16

5 Αξιολόγηση του µαθητή και της διδασκαλίας( ΕΠΠΣ) Βασικός σκοπός της αξιολόγησης του µαθητή είναι η ανατροφοδότηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και οεντοπισµόςτωνελλείψεωντωνµαθητών, µεστόχοτηνπρόοδότουςκαι τη βελτίωση της προσφερόµενης εκπαίδευσης. ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 17

Ειδικότερα αποσκοπεί: α) στη διαπίστωση της επίτευξης των στόχων της µάθησης β) στο σχεδιασµό των επόµενων σταδίων µάθησης γ) στη διερεύνηση και αποτύπωση της ατοµικής και συλλογικής πορείας των µαθητών (ικανότητες, ενδιαφέροντα, ιδιαιτερότητες) δ) στη συνολική και ποιοτική αναβάθµιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. ε) στονεντοπισµότωνµαθησιακώνδυσκολιώντωνµαθητών, ζ) στην απόκτηση υπευθυνότητας από τους µαθητές (αυτοαξιολόγηση), θ) στην απόκτηση µεταγνωστικών ικανοτήτων. ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 18

θ) Μορφές αξιολόγησης του µαθητή i) ιαγνωστικήαξιολόγηση: ii) ιαµορφωτικήαξιολόγηση: iii) Τελικήαξιολόγηση: ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 19

γ) Βασικές αρχές αξιολόγησης Ηαξιολόγησητηςπροόδουτωνµαθητώνείναιδιαρκής, σκόπιµη και ενσωµατώνεται στη διαδικασία της διδασκαλίας και µάθησης. Η αξιολόγηση των µαθητών βασίζεται κυρίως στην εκτίµηση της επίδοσής τους µε βάση συγκεκριµένα κριτήρια, τα οποία προκύπτουν από τους στόχους µάθησης, και όχι στη σύγκριση µε τους συµµαθητές τους. Η αξιολόγηση των µαθητών αφορά όχι µόνο τις αποκτηθείσες γνώσεις, αλλά και από την απόκτηση δεξιοτήτων, τηδιαµόρφωσηστάσεων, αξιών, συµπεριφορών. Η αξιολογική διαδικασία πρέπει να χαρακτηρίζεται από διαφάνεια, αξιοπιστία, αντικειµενικότητακαιεγκυρότητα ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 20

Βασικέςαρχές... Ηαξιολόγησητωνµαθητώναφοράτόσοτηνεπίδοσήτους, όσοκαιτηνπρόοδοπουεπιτεύχθηκεσεσχέσηµετις πρότερες επιδόσεις τους. Κατά τη διαδικασία της αξιολόγησης χρησιµοποιούνται ποικίλες µέθοδοι.... να αποκτά (ο µαθητής) όλο και αποτελεσµατικότερες δεξιότητες αυτοαξιολόγησης. ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 21

δ) Τεχνικέςαξιολόγησης Οι τεχνικές αξιολόγησης διακρίνονται σε παραδοσιακούς και σύγχρονους/ εναλλακτικούς τρόπους αξιολόγησης. ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 22

i) Παραδοσιακοί τρόποι αξιολόγησης: Οι παραδοσιακοί τρόποι αξιολόγησης αφορούν κυρίως την αξιολόγηση της επίδοσης του µαθητή στο γνωστικό τοµέα. η επίδοση συνδέεται µε το τελικό αποτέλεσµα της διαδικασίας µάθησης και περιλαµβάνει γραπτές ή προφορικέςεξετάσεις. Οι ερωτήσεις που χρησιµοποιούνται µπορεί να είναι ελεύθερης ανάπτυξης, ερωτήσεις κλειστού τύπου ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 23

ii) Εναλλακτικοί τρόποι αξιολόγησης: Οι εναλλακτικοί τρόποι αξιολόγησης δίνουν έµφαση όχι στον έλεγχο της γνώσης και στο επίπεδο του αποτελέσµατος αλλά στις διαδικασίεςκατάκτησηςκαιδιαχείρισηςτηςγνώσης, Στους εναλλακτικούς τρόπους περιλαµβάνονται: ο ηµιδοµηµένος δυναµικός διάλογος η συστηµατική παρατήρηση οι συνθετικές δηµιουργικές εργασίες, οφάκελοςυλικού, η αυτοαξιολόγηση και η αξιολόγηση από τους άλλους µαθητές. ο συνδυασµός διαφορετικών τεχνικών (τεστ+προφορική εξ.) ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 24

ε) Μέσα έκφρασης του αξιολογικού αποτελέσµατος. Το αποτέλεσµα της αξιολόγησης δεν είναι αυτοσκοπός ούτε µέσο ιεράρχησης και ταξινόµησης των µαθητών είναι βασικός µοχλός κινητοποίησης του σχολείου και του εκπαιδευτικού για τη λήψη ενδεδειγµένων παιδαγωγικών και διδακτικών µέτρων Εγγύτερα στους µαθησιακούς στόχους των ΕΠΠΣ βρίσκεται η περιγραφική µορφή έκφρασης του αξιολογικού αποτελέσµατος για τις µικρές τάξεις του ηµοτικού. ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 25

Συµπέρασµα Αλλάζει η φιλοσοφία του εκπαιδευτικού συστήµατος Γιατί δέχεται ότι οι τάξεις δεν είναι οµοιογενείς (διαφοροποιηµένη παιδαγωγική) Γιατί εµπλουτίζει τη διδακτική µεθοδολογία (οµαδοσυνεργατική µορφή οργάνωσης τάξης) Γιατί δεν είναι µόνο γνωσιοκεντρικό (ο δάσκαλος ως παιδαγωγός) Γιατί θεωρεί ότι η µάθηση οικοδοµείται (σχέδια εργασίας). Γιατί αντιµετωπίζει την αξιολόγηση ως εργαλείο υποβοήθησης της διδασκαλίας ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 26

Προβληµατισµός Από επίσκεψη σε Γυµνάσιο «Θέλουµε να βοηθήσουµε κ. Σύµβουλε, αλλά πώςναπεράσουµετοµαθητήαφούστο διαγώνισµα έγραψε 2; εν είναι για το σχολείο µας. εν µπορεί να ανταποκριθεί.» Πούπρέπειναφοιτήσειτοπαιδί; Είµαιδίκαιοςότανέχωίδιουςστόχουςγιαόλατα παιδιά; Είναιδίκαιονααξιολογώτουςπάντεςµε πανοµοιότυπους τρόπους και µέσα; ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 27

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας. ΑλβανόπουλοςΓ. Σχ. Σύµβουλος 28