7 Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΤΝΕΔΡΙΟ ΔΙΔΑΚΣΙΚΗ ΣΨΝ ΥΤΙΚΨΝ ΕΠΙΣΗΜΨΝ ΚΑΙ ΝΕΨΝ ΣΕΦΝΟΛΟΓΙΨΝ ΣΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ

7 Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΤΝΕΔΡΙΟ ΔΙΔΑΚΣΙΚΗ ΣΨΝ ΥΤΙΚΨΝ ΕΠΙΣΗΜΨΝ ΚΑΙ ΝΕΨΝ ΣΕΦΝΟΛΟΓΙΨΝ ΣΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ Αλληλεπιδρϊςεισ Εκπαιδευτικόσ Ϊρευνασ και Πρϊξησ ςτισ Υυςικϋσ Επιςτόμεσ 15-17 Απριλίου 2011 Παιδαγωγικό Σμιμα Δθμοτικισ Εκπαίδευςθσ Δθμοκρίτειο Πανεπιςτιμιο Θράκθσ Αλεξανδροφπολθ Πρακτικϊ υνεδρύου Οργάνωςθ Παιδαγωγικό Σμιμα Δθμοτικισ Εκπαίδευςθσ, χολι Επιςτθμϊν Αγωγισ, Δθμοκρίτειο Πανεπιςτιμιο Θράκθσ

υμπόςια Μια Διδακτικό Μαθηςιακό ειρϊ για την ειςαγωγό ςτοιχεύων τησ διερευνητικόσ μεθόδου καθώσ και τησ πυκνότητασ ωσ ιδιότητασ των υλικών, ςτα φαινόμενα πλεύςησ και βύθιςησ: η διαδικαςύα βελτύωςησ τησ ςειρϊσ Ενππίδεο Αλαζηάζηνο, πχξηνπ Άλλα, Μαιαλδξάθεο Γηψξγνο θαη Καξηψηνγινπ Πέηξνο Παηδαγσγηθή ρνιή Φιψξηλαο, Παλεπηζηήκην Γπηηθήο Μαθεδνλίαο azoupidis@uowm.gr, aspirtou@uowm.gr, gmalandr@edc.uoc.gr, pkariotog@uowm.gr Πεξίιεςε ημ πθαίζζμ ημο πνμβνάιιαημξ Materials Science ζπεδζάζαιε, ακαπηφλαιε, εθανιυζαιε ηαζ αεθηζχζαιε ιζα Γζδαηηζηή Μαεδζζαηή εζνά (ΓΜ) πμο εζζάβεζ ηδκ ποηκυηδηα ςξ ζδζυηδηα ηςκ οθζηχκ, ιε εθανιμβή ζε θαζκυιεκα πθεφζδξ/αφεζζδξ (Π/Β). Κφνζα παναηηδνζζηζηά ηδξ ΓΜ είκαζ δ δζενεοκδηζηή ιάεδζδ, οπμαμδεμφιεκδ απυ ΣΠΔ ηαεχξ ηαζ απυ πεζνάιαηα ιε πναβιαηζηά οθζηά. Με έκα ζεκάνζμ ααζζζιέκμ ζε πναβιαηζηά βεβμκυηα απμζημπμφιε κα αολδεεί ημ εκδζαθένμκ ηςκ ιαεδηχκ, εκχ ηαοηυπνμκα βίκεηαζ μ ζφκδεζιμξ ιεηαλφ επζζηήιδξ ηαζ ηεπκμθμβίαξ. Βαζζημί ζηυπμζ ηδξ ΓΜ είκαζ: (α) δ αεθηίςζδ ηδξ εκκμζμθμβζηήξ ηαηακυδζδξ ηςκ ιαεδηχκ Δ δδιμηζημφ ζπεηζηά ιε ηδκ ποηκυηδηα ηαζ ημ θαζκυιεκμ Π/Β, ηαζ (α) δ ηαηακυδζδ ηδξ δζαδζηαζηζηήξ ηαζ ηδξ επζζηδιμθμβζηήξ βκχζδξ ζημ εκ θυβς εέια ηαζ πζμ ζοβηεηνζιέκα, ζημζπείςκ ηδξ ζηναηδβζηήξ εθέβπμο ιεηααθδηχκ ηαζ ημο νυθμο ηαζ ηδξ θφζδξ ηςκ ιμκηέθςκ. ε αοηήκ ηδκ ακαημίκςζδ, πενζβνάθμοιε ηαζ αλζμθμβμφιε ηζξ αεθηζςηζηέξ αθθαβέξ απυ ηδκ 1 δ ζηδκ 2 δ θάζδ ακάπηολδξ ηδξ ΓΜ. Γζα θυβμοξ ζοκημιίαξ, πανμοζζάγμοιε ιυκμ ηζξ αθθαβέξ ζπεηζηά ιε ηδκ ηαηακυδζδ ζημζπείςκ ηδξ ζηναηδβζηήξ εθέβπμο ιεηααθδηχκ. Abstract In Materials Science project we designed, developed, implemented and refined a Teaching Learning Sequence (TLS) on the density as materials property, applied into floating / sinking (F/S) phenomena. Main features of the TLS are the promotion of inquiry-based learning, enhanced by ICT tools and real experiments. Using a real-life scenario we aim to increase students interest and motivation, while on the other hand is a way of linking science and technology. The main aims of the TLS are to improve 5 th graders: (a) conceptual understanding about density and F/S, and (b) procedural and epistemological understanding, that is, control of variables strategy and the nature and the role of models. In this paper, we describe and validate the refinements from the 1 st to the 2 nd phase of the TLS development. For brevity, we present only the refinements related to the control of variables strategy. Δηζαγσγή ημ πθαίζζμ ημο πνμβνάιιαημξ Materials Science 3, εζηζάζαιε ζηδκ έκκμζα ηδξ ποηκυηδηαξ ςξ ιζαξ ζδζυηδηαξ ηςκ οθζηχκ, ιε εθανιμβή ζε θαζκυιεκα πθεφζδξ ηαζ αφεζζδξ (Π/Β) δζαθυνςκ ακηζηεζιέκςκ απυ ηδκ ηαεδιενζκυηδηα υπςξ π.π. εκυξ πθμίμο. Σα θαζκυιεκα Π/Β εεςνήεδηακ ηαηάθθδθα βζα ηδκ εζζαβςβή ηδξ έκκμζαξ ηδξ ποηκυηδηαξ επεζδή είκαζ μζηεία ηαζ πανμοζζάγμοκ εκδζαθένμκ ζε ιαεδηέξ/ηνζεξ (ζηδ ζοκέπεζα ιαεδηέξ πάνδ ζοκημιίαξ) 3 MaterialsScience Project, SAS6-CT-2006-042942-Material Science (042942) ~ 151 ~

Πανελλήνιο Συνέδριο Δ.Φ.Ε. & Ν.Τ. ςτην Εκπαίδευςη δδιμηζημφ ηαεχξ ηαζ βζαηί ιαξ δίκμοκ ηδ δοκαηυηδηα κα δζαπναβιαηεοημφιε ιυκμ ιε ηζξ δφμ αηναίεξ πενζπηχζεζξ αοηέξ ηδξ Π/Β. Απυ ημ εονφ θάζια πνμζεββίζεςκ δζενεοκδηζηήξ ιάεδζδξ επζθέλαιε κα ακαπηφλμοιε έκα δζδαηηζηυ ιαεδζζαηυ πενζαάθθμκ ζημπεφμκηαξ πανάθθδθα ζηδκ ιάεδζδ ζημζπείςκ ηδξ ηναηδβζηήξ Δθέβπμο Μεηααθδηχκ () ηαεχξ ηαζ ηδξ θφζδξ ηαζ ημο νυθμο ηςκ ιμκηέθςκ (NRC 2000, Treagust, Chittleborough, Mamiala 2002, Boudreaux et al. 2008). Γεδμιέκμο υηζ μζ ΓΜ παναηηδνίγμκηαζ απυ ζηαδζαηή ελεθζηηζηή δζαδζηαζία ααζζζιέκδ ζηα ενεοκδηζηά απμηεθέζιαηα (Lijnse 1995, Duit 1999, Méheut & Psillos 2004), ηαζ θαιαάκμκηαξ οπυρδ ηδ ιεβάθδ ζογήηδζδ πμο οπάνπεζ ζηδκ επζζηδιμκζηή ημζκυηδηα ηδξ Γζδαηηζηήξ ηςκ Φοζζηχκ Δπζζηδιχκ (ΓΦΔ) ζπεηζηά ιε δζαδζηαζίεξ ελέθζλδξ ηςκ ΓΜ (Kariotoglou, Psillos & Tselfes 2003, Tiberghien, Vince & Gaitoz 2009), ζε αοηήκ ηδκ ακαημίκςζδ εέθμοιε κα ακαδείλμοιε ηδκ δζαδζηαζία ακάπηολδξ ηαζ αεθηίςζδξ ηδξ ΓΜ απυ ηδκ 1 δ ζηδκ 2 δ θάζδ εθανιμβήξ ηδξ. Γζα ηδκ ακάθοζδ ηδξ δζαδζηαζίαξ αεθηίςζδξ πνμηείκμοιε έκα εεςνδηζηυ πθαίζζμ ιε αάζδ ηδκ ζπεηζηή αζαθζμβναθία (Pickering 1995, Kariotoglou et al. 2003, Patsadakis 2003). Απυ ηδκ ακάθοζδ αοηή εθπίγμοιε κα ακαδεζπεεί, πμζμζ απυ ημοξ ηνεζξ παναηάης ηφνζμοξ πανάβμκηεξ πμο πνμαθέπμκηαζ ζημ εεςνδηζηυ πθαίζζμ, επδνέαζακ ηδκ δζαδζηαζία αεθηίςζδξ: (α) μ εηπαζδεοηζηυξ πανάβμκηαξ, π.π. ακαθοηζηά πνμβνάιιαηα ηαζ εηπαζδεοηζηή πανάδμζδ, (α) μ οθζηυξ πανάβμκηαξ, π.π. οθζηά ηαζ δζαηάλεζξ ενβαζηδνίμο, ηαζ (β) μ επζζηδιμκζηυξ πανάβμκηαξ, π.π. δζδαηηζηέξ ιαεδζζαηέξ εεςνίεξ υπςξ μ επμζημδμιζζιυξ ηαζ δ δζενεφκδζδ. Πζμ ζοβηεηνζιέκα, εζηζάγμοιε ζε ιζα επζζηδιμθμβζηή ακάθοζδ ααζζζιέκδ ζημ ιμκηέθμ ημο Pickering (1992, 1995). ηδκ πνμζέββζζδ αοηή δ επζζηδιμκζηή πναηηζηή εεςνείηαζ ςξ «έκα ιεηααθδηυ ιμκηέθμ ζοιπενζθμνάξ ηςκ επζζηδιυκςκ ημ μπμίμ εηηοθίζζεηαζ ιέζα ζημ πνυκμ» (Kariotoglou et al. 2003). φιθςκα ιε ηδκ παναπάκς δήθςζδ μ Kariotoglou ηαζ δ μιάδα ημο εεςνμφκ υηζ: (α) μζ ΓΜ είκαζ επζζηδιμκζηά πνμσυκηα ζημ πεδίμ ηςκ Φοζζηχκ Δπζζηδιχκ (ΦΔ) ηαζ υηζ έπμοκ ιεηααθδηυ παναηηήνα, (α) έκαξ ενεοκδηήξ ηςκ ΦΔ είκαζ μ επζζηήιμκαξ ηςκ ΦΔ πμο ιέζα απυ ηζξ πναηηζηέξ ημο πανάβεζ ιζα ΓΜ, (β) ηνεζξ πανάβμκηεξ, i. μ εηπαζδεοηζηυξ, ii. μ οθζηυξ ηαζ iii. μ επζζηδιμκζηυξ πανάβμκηαξ, πενζμνίγμοκ ηζξ δζάθμνεξ δναζηδνζυηδηεξ ηαζ ηζξ ζπέζεζξ ιεηαλφ ημοξ. Οζ ενεοκδηέξ ηςκ ΦΔ, υηακ πανάβμοκ ιία ΓΜ, επζηοβπάκμοκ ημοξ ζηφρνπο ημοξ ηαζ λεπενκμφκ ηζξ αληηζηάζεηο πμο ζοκακημφκ, εθανιυγμκηαξ ιζα ζεζνά απυ πξνζαξκνγέο. Ο εθπαηδεπηηθφο πανάβμκηαξ ζπεηίγεηαζ ιε έκα ζοβηεηνζιέκμ ζπμθείμ ή ηάλδ ηαζ ακαθένεηαζ ζηδκ ηαεδιενζκυηδηα ηδξ δζδαηηζηήξ ηαζ ιαεδζζαηήξ πναηηζηήξ, ηδκ εηπαζδεοηζηή πανάδμζδ ηδξ πενζμπήξ, ηα παναηηδνζζηζηά ηςκ εηπαζδεοηζηχκ ηαζ ηςκ ιαεδηχκ, ηδ δζμίηδζδ ημο ζπμθείμο ηαεχξ ηαζ ημοξ βμκείξ ηςκ ιαεδηχκ. Ο πιηθφο πανάβμκηαξ αθμνά ζηζξ οπμδμιέξ ημο ζπμθείμο, π.π. ενβαζηδνζαηέξ δζαηάλεζξ ΦΔ, απθά οθζηά ηαεδιενζκήξ πνήζδξ, ενβαζηήνζα (ΦΔ ή Πθδνμθμνζηήξ). Ο επηζηεκνληθφο πανάβμκηαξ αθμνά ζηδκ ηονίανπδ δζδαηηζηή ιαεδζζαηή εεςνία (π.π. επμζημδμιζζιυξ, δζενεφκδζδ) ηαζ ζοβηεηνζιέκα ζημζπεία αοηχκ ηςκ εεςνζχκ, υπςξ είκαζ δ δζαπναβιάηεοζδ ηςκ ζδεχκ ηςκ ιαεδηχκ, δ εζζαβςβή ζημζπείςκ ηδξ ιμκηεθμπμίδζδξ η.α. Οζ ζηφρνη ζπεηίγμκηαζ ιε ηα ιαεδζζαηά απμηεθέζιαηα π.π. δ ιάεδζδ εκυξ ζοβηεηνζιέκμο πενζεπμιέκμο ή ζημζπείςκ ηδξ επζζηδιμκζηήξ ιεευδμο. Οζ αληηζηάζεηο ζπεηίγμκηαζ ιε ηζξ δοζημθίεξ πμο ζοκακηά δ οθμπμίδζδ ηςκ ζηυπςκ, π.π. πενζμνζζιέκδ ιάεδζδ δδθςηζηήξ ή δζαδζηαζηζηήξ βκχζδξ, δοζημθίεξ ζηδ δζαπείνζζδ πεζναιάηςκ η.α. Οζ πξνζαξκνγέο αθμνμφκ ζε ηνμπμπμζήζεζξ πμο βίκμκηαζ ζηδ δζδαηηζηή πνυηαζδ χζηε κα λεπεναζηεί δ ακηίζηαζδ, π.π. αθθαβέξ ζημ πενζεπυιεκμ πμο εα δζδαπεεί ή ζηδ δζδαηηζηή πνμζέββζζδ, επζθμβή ηαηάθθδθςκ θεζημονβζηχκ οθζηχκ, η.α. φιθςκα ιε ηδκ παναπάκς ζογήηδζδ, εεςνμφιε υηζ δ ακάθοζδ ιε αάζδ ημ ιμκηέθμ ημο Pickering, απυ ηδκ ιία δδθχκεζ ηδ δζαθμνά ιεηαλφ ηςκ δφμ πενζμπχκ, δδθαδή ηδκ πενζμπή ηδξ ένεοκαξ ζηζξ ΦΔ ηαζ ηδκ πενζμπή ηςκ εηπαζδεοηζηχκ ζοζηδιάηςκ ηαζ απυ ηδκ άθθδ ηζξ ~ 152 ~

υμπόςια ζοκδέεζ ιέζα απυ ιζα ηνζπμθζηή δζαδζηαζία, δδθαδή ηδκ δζαδζηαζία ζηφρνο-αληίζηαζεπξνζαξκνγή. Αλάπηπμε θαη εθαξκνγή ηεο ΓΜ Ζ ΓΜ απμηεθείηαζ απυ πέκηε εκυηδηεξ, ηαεειία απυ ηζξ μπμίεξ δζανηεί 80 θεπηά (αθ. Spyrtou, Zoupidis, & Kariotoglou, 2008). Παναηάης εα πενζβνάρμοιε ηζξ εκυηδηεξ υπςξ ακαπηφπεδηακ ζηδκ 1 δ θάζδ ημο πνμβνάιιαημξ. ηδκ 1 δ εκυηδηα μζ ιαεδηέξ ελμζηεζχκμκηαζ ιε ηα θαζκυιεκα Π/Β ιέζα απυ δζάθμνεξ δναζηδνζυηδηεξ υπςξ π.π. πεζνάιαηα ιε πναβιαηζηά οθζηά ιε ηδκ πνμζέββζζδ Πνμαθέπς-Παναηδνχ-Δλενεοκχ (ΠΠΔ). ηδ ζοκέπεζα, μζ ιαεδηέξ ζογδημφκ ηαζ πνμζπαεμφκ κα πνμαθέρμοκ, ιε ηδκ ηαεμδήβδζδ ηδξ δαζηάθαξ, ηζξ ιεηααθδηέξ πμο πζεακυκ επδνεάγμοκ ηδκ Π/Β. Σέθμξ, δ δαζηάθα πανμοζζάγεζ ηδκ ιέεμδμ ιε ηδκ μπμία εθέβπμοιε εάκ ιζα ιεηααθδηή επδνεάγεζ έκα θαζκυιεκμ ηαζ εθέβπεζ εάκ ημ ζπήια εκυξ ζοιπαβμφξ ακηζηεζιέκμο επδνεάγεζ ηδκ Π/Β ημο ακηζηεζιέκμο. ηδκ 2 δ εκυηδηα, μζ ιαεδηέξ αημθμοεχκηαξ ηδκ πνμζέββζζδ ΠΠΔ δμοθεφμοκ ζε μιάδεξ ζε πνμζμιμζςιέκμ πενζαάθθμκ εθέβπμκηαξ δζάθμνεξ ιεηααθδηέξ ζφιθςκα ιε δμιδιέκα θφθθα ενβαζίαξ πμο ημοξ ηαεμδδβμφκ ζε ιζα δζενεοκδηζηή δζαδζηαζία. ε αοηέξ ηζξ δζενεοκήζεζξ ημοξ δίκεηαζ δ ιεηααθδηή πμο εα εθεβπεεί ηαεχξ ηαζ δ ιέεμδμξ ηδκ μπμία εα εθανιυζμοκ. Δπίζδξ, μζ ιαεδηέξ πανμοζζάγμοκ ζηδκ ηάλδ ηα ζοιπενάζιαηα ηδξ ηάεε μιάδαξ. ηδκ 3 δ εκυηδηα, εζζάβμοιε έκα πνυδνμιμ μπηζηυ ιμκηέθμ ηδξ ποηκυηδηαξ ςξ ζδζυηδηαξ ηςκ οθζηχκ, ημ ιμκηέθμ θνπθίδεο αλά θχβν εκυξ οθζημφ (Smith, Snir & Grosslight 1992). Υνδζζιμπμζχκηαξ πνμζμιμζςιέκα πενζαάθθμκηα, μζ ιαεδηέξ ακαιέκεηαζ κα πνδζζιμπμζήζμοκ ζοζπεηζζηζηή αζηζαηή θμβζηή (Perkins, 2005) ζηζξ ενιδκείεξ ημοξ βζα ηδκ Π/Β ηςκ ζοιπαβχκ ακηζηεζιέκςκ. ηδκ 4 δ εκυηδηα, ακηζηαεζζημφιε ημκ υνμ θνπθίδεο αλά θχβν εκυξ οθζημφ ιε ημκ υνμ ππθλφηεηα εκυξ οθζημφ. Οζ ιαεδηέξ πνμηνέπμκηαζ κα δμοθέρμοκ ζε μιάδεξ βζα κα ενιδκεφζμοκ ακηίζημζπεξ πενζπηχζεζξ βζα πενζζζυηενα οβνά, ηαεχξ ηαζ βζα ζφκεεηα ζχιαηα ηαζ ιε αοηυκ ημκ ηνυπμ κα πνμπςνήζμοκ ζε βεκίηεοζδ ημο ηνυπμο ενιδκείαξ θαζκμιέκςκ Π/Β. ηδκ 5 δ εκυηδηα, μζ ιαεδηέξ έπμοκ ηδκ δοκαηυηδηα κα ενβαζημφκ ζε μιάδεξ ζε πνμζμιμζςιέκμ αθθά ηαζ ζε πναβιαηζηυ πενζαάθθμκ ηαζ κα δζενεοκήζμοκ ηδκ Π/Β ημο ηνμοαγζενυπθμζμο Sea Diamond, χζηε πνμηείκμοκ θφζεζξ βζα ηδκ ακέθηοζή ημο. Οζ ιαεδηέξ ζογδημφκ ηα πνμαθήιαηα ζε έκα ηεπκμθμβζηυ πθαίζζμ, δδθαδή πνμηνέπμκηαζ κα θάαμοκ οπυρδ ημοξ ζημζπεία υπςξ ηα πζεακά νίζηα ηαζ ημ ζοκμθζηυ ηυζημξ ηδξ πνυηαζήξ ημοξ. Ζ εθανιμβή ηδξ 1 δξ θάζδξ ημο πνμβνάιιαημξ πναβιαημπμζήεδηε ζημ 1 μ Πεζναιαηζηυ ζπμθείμ Φθχνζκαξ, ημκ Νμέιανζμ ηαζ ημκ Γεηέιανζμ ημο 2007, ιε 12 ιαεδηέξ ηδξ Δ ηάλδξ (10-11 εηχκ). Αιέζςξ ιεηά ηδκ 1 δ θάζδ έθααε πχνα δ δζαδζηαζία αεθηίςζδξ ηδξ ΓΜ. ηδ ζοκέπεζα πναβιαημπμζήεδηε δ 2 δ θάζδ ημο πνμβνάιιαημξ απυ άθθδ δαζηάθα ζημ 1 μ Γδιμηζηυ ζπμθείμ Φθχνζκαξ, ημκ Μάνηζμ ηαζ ημκ Απνίθζμ ημο 2008, ζε 41 ιαεδηέξ (δφμ ηιήιαηα) ηδξ Δ ηάλδξ. Καζ μζ δφμ δαζηάθεξ έπμοκ ιεβάθδ ειπεζνία ζηδ δζδαζηαθία ηςκ ΦΔ ηαζ ζοκενβάζηδηακ ιε ηδκ ενεοκδηζηή μιάδα ζημ ζπεδζαζιυ ηδξ ΓΜ. Ζ εθανιμβή ηδξ 1 δξ θάζδξ πναβιαημπμζήεδηε ηαηά ηδ δζάνηεζα ημο ηακμκζημφ ζπμθζημφ ςνανίμο. Πενζμνίζαιε ημκ ανζειυ ημκ ιαεδηχκ ζε δχδεηα βζαηί εεςνήζαιε υηζ μ ζοκμθζηυξ ανζειυξ ηςκ είημζζ ηεζζάνςκ ιαεδηχκ, πμο ήηακ υθδ δ ηάλδ, εα ήηακ πάνα πμθφ ιεβάθμξ ηαζ εα δδιζμονβμφζε πνυαθδια ζε ιζα πζθμηζηή πανέιααζδ ενεοκδηζημφ παναηηήνα. Γζα πανάδεζβια, ιυκμ δ αίεμοζα εθανιμβήξ ημο πνμβνάιιαημξ απαζημφζε ανηεηή πνμεημζιαζία π.π. ιεηαθμνά ηςκ απαναίηδηςκ ηαθςδίςκ ηαζ πνμεηηάζεςκ βζα ηδκ πανμπή δθεηηνζημφ νεφιαημξ βζα ημοξ θμνδημφξ οπμθμβζζηέξ ηαζ ημκ πνμηγέηημνα, ηαηημπμίδζδ ηςκ ενακίςκ χζηε μζ ιαεδηέξ κα ιπμνμφκ κα δμοθέρμοκ ζε μιάδεξ η.α. ~ 153 ~

Πανελλήνιο Συνέδριο Δ.Φ.Ε. & Ν.Τ. ςτην Εκπαίδευςη Ζ εθανιμβή ηδξ 2 δξ θάζδξ έβζκε ηαζ πάθζ ζημ πθαίζζμ ημο ζοκδεζζιέκμο ςνανίμο ημο ζπμθείμο ηαζ δ αίεμοζα έπνεπε κα πνμεημζιαζηεί ιε πανυιμζμ ηνυπμ. Σα πεζνάιαηα ιε πναβιαηζηά οθζηά πμο πνμζηέεδηακ ζε αοηήκ ηδκ θάζδ, ιαξ μδήβδζακ ζημ κα ράλμοιε βζα ιεβαθφηενδ αίεμοζα. Δξεπλεηηθή κέζνδνο ηδκ ακαημίκςζδ αοηή εζηζάγμοιε ζημ είδμξ, ηζξ δζαδζηαζίεξ ηαζ ηδκ ηαηδβμνζμπμίδζδ ηςκ αεθηζςηζηχκ αθθαβχκ ζηδκ ΓΜ, πμο πναβιαημπμζήεδηακ απυ ηδκ 1 δ ζηδκ 2 δ θάζδ ακάπηολδξ ηαζ εθανιμβήξ ηδξ. Οζ ζοιιεηέπμκηεξ ζε αοηήκ ηδκ δζαδζηαζία ήηακ μζ ελήξ: (α) μζ ιαεδηέξ, (α) μζ δάζηαθμζ, (β) δ ημπζηή μιάδα ΓΦΔ (ενεοκδηέξ), (δ) δ ελςηενζηή οπμζηδνζηηζηή μιάδα εζδζηχκ ΓΦΔ (εζδζημί). Σα ενεοκδηζηά ενςηήιαηα ηδξ ζοβηεηνζιέκδξ ένεοκαξ είκαζ ηα αηυθμοεα: Πμζεξ ήηακ μζ αεθηζςηζηέξ αθθαβέξ πμο πναβιαημπμζήεδηακ απυ ηδκ 1 δ ζηδκ 2 δ θάζδ ακάπηολδξ ηδξ ΓΜ; Πμζμζ απυ ημοξ ηνεζξ πανάβμκηεξ ημο ιμκηέθμο ημο Pickering ηαεμδήβδζακ ηδκ ημπζηή ενεοκδηζηή μιάδα ζημ κα πναβιαημπμζήζεζ αοηέξ ηδξ αεθηζςηζηέξ αθθαβέξ; Γζα κα απακηήζμοιε ζε αοηέξ ηζξ ενςηήζεζξ πνδζζιμπμζήζαιε ηζξ παναηάης πδβέξ δεδμιέκςκ, πμο ζπεηίγμκηαζ ιε ημοξ ηέζζενζξ ζοιιεηέπμκηεξ ζηδκ ακάπηολδ ηαζ εθανιμβή ηδξ ΓΜ: (α) ηα θφθθα ενβαζίαξ ηςκ ιαεδηχκ, ηα πνζκ ηαζ ιεηά ενςηδιαημθυβζα πμο επζδυεδηακ ζηα παζδζά, ηζξ απμιαβκδημθςκήζεζξ ηςκ αίκηεμ ηαζ ηςκ δπδηζηχκ ανπείςκ ηδξ εθανιμβήξ, (α) ηζξ ζδιεζχζεζξ ηαζ πνμηάζεζξ ηςκ δαζηάθςκ ηαηά ηδ δζάνηεζα ηςκ ζοκακηήζεςκ ηδξ ημπζηήξ ενεοκδηζηήξ μιάδαξ, (β) ηζξ δζδαηηζηά ζεκάνζα ηαεχξ ηαζ ηζξ ζδιεζχζεζξ ηαζ παναηδνήζεζξ ηςκ, (δ) ηζξ πνμηάζεζξ ηςκ εζδζηχκ. Ζ δζαδζηαζία ακάδεζλδξ, αζηζμθυβδζδξ ηαζ ηαηδβμνζμπμίδζδξ ηςκ αεθηζςηζηχκ αθθαβχκ ηδξ ΓΜ πενζθαιαάκεζ ηνία αήιαηα: (1) Γηαθνξέο ζηα Γηδαθηηθά ελάξηα: Μεθεηχκηαξ ηα δζδαηηζηά ζεκάνζα ηάεε εκυηδηαξ επζζδιάκαιε ηζξ δζαθμνέξ ιεηαλφ ηδξ 1 δξ ηαζ ηδξ 2 δξ θάζδξ. Οζ δζδαηηζημί ζηυπμζ ακαθένμκηαζ ζηδκ ανπή ηάεε ζεκανίμο. Κάεε ζεκάνζμ απμηεθείηαζ απυ έκα ζοβηεηνζιέκμ ανζειυ επεζζμδίςκ. Κάεε επεζζυδζμ δζαπναβιαηεφεηαζ έκα ζοβηεηνζιέκμ πενζεπυιεκμ, π.π. Π/Β, ή ζοβηεηνζιέκεξ δζενεοκδηζηέξ δελζυηδηεξ, π.π. ηδ. Δπίζδξ, ηάεε επεζζυδζμ απμηεθείηαζ απυ ζοβηεηνζιέκμ ανζειυ δναζηδνζμηήηςκ, πμο πενζθαιαάκμοκ μνβάκςζδ ηάλδξ, εκένβεζεξ ηδξ δαζηάθαξ ηαζ ηςκ ιαεδηχκ, επζδζςηυιεκα ιαεδζζαηά απμηεθέζιαηα ηαεχξ ηαζ θφθθα ενβαζίαξ. Ανπζηά, ζοβηνίκαιε ηα ακηίζημζπα ιένδ ηςκ δναζηδνζμηήηςκ ζηα δζδαηηζηά ζεκάνζα ηδξ ΓΜ, ιεηαλφ ηδξ 1 δξ ηαζ ηδξ 2 δξ θάζδξ. Γζα ηδ δζαζηαφνςζδ ηαζ επζαεααίςζδ ηςκ εονδιάηςκ, ιεθεηήζαιε ηζξ ζ ηυζμ ηαηά ηδ δζάνηεζα ηδξ εθανιμβήξ ζηδκ 1 δ θάζδ υζμ ηαζ ηαηά ηδκ δζάνηεζα ηδξ επακαζπεδίαζήξ ηδξ πνζκ ηδκ 2 δ θάζδ. (2) εκαληηθέο Βειηησηηθέο Αιιαγέο: φιθςκα ιε ηδκ ζπεηζηή αζαθζμβναθία βζα ηζξ ΓΜ (δεξ εζζαβςβή), μνίζαιε ςξ ζδιακηζηέξ αεθηζςηζηέξ αθθαβέξ ηζξ δζαθμνέξ πμο ζπεηίγμκηαζ ιε: (α) ηδ δζδαηηζηή ηαζ ιαεδζζαηή πνμζέββζζδ ηάεε δναζηδνζυηδηαξ, (α) ηδ δζάνηεζά ηδξ, (β) ηα οθζηά ηαζ ημ θμβζζιζηυ πμο πνδζζιμπμζείηαζ, (δ) ημ πενζεπυιεκμ πμο δζαπναβιαηεφεηαζ. Καηδβμνζμπμζήζαιε αοηέξ ηζξ αεθηζςηζηέξ αθθαβέξ ζε ζπέζδ ιε ημοξ ηέζζενζξ ηφνζμοξ δζδαηηζημφξ ζηυπμοξ ηδξ ΓΜ, μζ μπμίμζ είκαζ: (α) μζ ενιδκείεξ βζα ηδκ Π/Β ηαζ (α) δ ποηκυηδηα ςξ ζδζυηδηα ηςκ οθζηχκ, πμο εεςνμφκηαζ δδθςηζηή βκχζδ, (β) δ ηαζ (δ) δ θφζδ ηαζ μ νυθμξ ηςκ ιμκηέθςκ ηαεχξ ηαζ δ πνήζδ ημοξ, πμο εεςνμφκηαζ δζαδζηαζηζηή ηαζ επζζηδιμθμβζηή βκχζδ. (3) Αλάιπζε κε ην κνληέιν ηνπ Pickering: Ακαθφζαιε ηάεε αεθηζςηζηή αθθαβή αημθμοεχκηαξ ημ ιμκηέθμ ακάθοζδξ ημο Pickering. ημ πθαίζζμ αοηήξ ηδξ ακάθοζδξ δ ΓΜ έπεζ δζάθμνμοξ ~ 154 ~

υμπόςια ζηφρνπο. Ζ ακάθοζδ ηςκ πνμακαθενεέκηςκ δεδμιέκςκ ακάδεζλε ηζξ αληηζηάζεηο πμο επδνέαζακ ηαζ ηαεμδήβδζακ ημοξ ενεοκδηέξ ζηζξ ζοβηεηνζιέκεξ πξνζαξκνγέο. Απνηειέζκαηα πεηζηά ιε ηδκ ακαβκςνίζαιε έλζ ζδιακηζηέξ αεθηζςηζηέξ αθθαβέξ. Οζ αθθαβέξ αοηέξ πανμοζζάγμκηαζ ζημκ πίκαηα 1 ιε αάζδ ημ ζπήια ζηφρνο-αληίζηαζε-πξνζαξκνγή. Υάνδ ζοκημιίαξ, εα πενζβνάρμοιε ακηζπνμζςπεοηζηά ιυκμ ηζξ δφμ απυ αοηέξ: Απφ επίδεημε θαη θαζνδεγνχκελε δηεξεχλεζε ζε πην αλνηρηή δηεξεχλεζε ηφρνο: Αοηή δ αεθηζςηζηή αθθαβή ακαθένεηαζ ζημ ααειυ ηαεμδήβδζδξ (άνα ζηδκ δζδαηηζηή ιέεμδμ) ιε ημκ μπμίμ μζ ιαεδηέξ εθέβπμοκ ηζξ ιεηααθδηέξ πμο πζεακυκ επδνεάγμοκ ηδκ Π/Β εκυξ ακηζηεζιέκμο ζε έκα οβνυ. ηδκ 1 δ θάζδ δ δαζηάθα πανμοζίαγε ηδ ιέεμδμ ιε ηδκ μπμία εθέβπμοιε ηζξ ιεηααθδηέξ ηαζ πζμ ζοβηεηνζιέκα ηδ ιεηααθδηή ζρήκα ημο ακηζηεζιέκμο. Έπεζηα, μζ ιαεδηέξ πναβιαημπμζμφζακ ζε μιάδεξ πεζνάιαηα, πνδζζιμπμζχκηαξ δμιδιέκα θφθθα ενβαζίαξ, ζηα μπμία δίκμκηακ δ ιέεμδμξ ηαζ δ ιεηααθδηή πμο εα εθεβπεεί. Θεςνήζαιε υηζ μζ ιαεδηέξ εα ηαηακμήζμοκ ηδ ιέεμδμ, πνδζζιμπμζχκηαξ ηδκ ζε θαζκυιεκα Π/Β. Δπίζδξ, εεςνήζαιε υηζ μζ ιαεδηέξ πνεζάγμκηαζ ηαεμδήβδζδ ζηδκ εθανιμβή ηδξ ιεευδμο βζαηί δεκ είκαζ ελμζηεζςιέκμζ ιε πανυιμζεξ δζενεοκήζεζξ. Αληίζηαζε: Πανά ηδκ ηαεμδήβδζδ, μζ ιαεδηέξ ακηζιεηχπζζακ δοζημθίεξ ζηδκ εθανιμβή ηδξ ιεευδμο, ηυζμ ζηδ θάζδ ηδξ δζάηνζζδξ ηαζ εθέβπμο ηςκ ιεηααθδηχκ υζμ ηαζ ζηδ θάζδ ελαβςβήξ ζοιπενάζιαημξ, υπςξ θαίκεηαζ ζηζξ οπυθμζπεξ πενζπηχζεζξ ημο πίκαηα 1. Πανυθα αοηά, ζημ πθαίζζμ ημο πνμβνάιιαημξ ηαζ ηαεμδδβμφιεκμζ απυ ημ δζενεοκδηζηυ πανάδεζβια επζιείκαιε ζηδκ πνήζδ ηδξ. Οζ εζδζημί έηακακ ιζα πνμηθδηζηή, βζα ηδκ εθθδκζηή πναβιαηζηυηδηα, πνυηαζδ: κα εθανιυζμοιε πζμ ακμζπηή δζενεοκδηζηή πνμζέββζζδ. Πξνζαξκνγή: ακ απμηέθεζια, ζηδκ 2 δ θάζδ ακηζηαηαζηήζαιε ηδκ εθανιμβή ηδξ ιεευδμο ζε δφμ αήιαηα ιε ιζα πνμζέββζζδ πμο έπεζ ζηυπμ ηδ ααειζαία αφλδζδ ηδξ εκενβμφ ζοιιεημπήξ ηάεε ιαεδηή ζηδκ εθανιμβή ηδξ ιεευδμο, δδθαδή ηδ ααειζαία αφλδζδ ηδξ αλνηρηφηεηαο ζηδ δζενεοκδηζηή δζαδζηαζία. Ανπζηά, δ δαζηάθα εθανιυγεζ ηδκ ιε επίδεζλδ, ηαζ πζμ ζοβηεηνζιέκα εθέβπεζ ηδ ιεηααθδηή βάξνο ημο ακηζηεζιέκμο. Έπεζηα, μζ ιαεδηέξ εθέβπμοκ ζε μιάδεξ ηδ ιεηααθδηή πιάηνο ημο δμπείμο αημθμοεχκηαξ δμιδιέκα θφθθα ενβαζίαξ ζηα μπμία δίκεηαζ δ ιέεμδμξ. ηδ ζοκέπεζα, μζ ίδζμζ εθέβπμοκ ηδκ ιεηααθδηή είδνο ηνπ πγξνχ ηαζ ημοξ γδηείηαζ κα ζπεδζάζμοκ ημ πείναια πμο εα πναβιαημπμζήζμοκ. Σέθμξ, ζημ επυιεκμ επίπεδμ αλνηρηφηεηαο ηδξ δζενεφκδζδξ, μζ ιαεδηέξ ηαθμφκηαζ κα ζπεδζάζμοκ ηαζ κα εθανιυζμοκ πεζνάιαηα βζα κα εθέβλμοκ δφμ ιεηααθδηέξ: ημ είδνο ημο οθζημφ ημο ακηζηεζιέκμο ηαζ ημ ζρήκα ημο ακηζηεζιέκμο, πςνίξ ηαιία άθθδ ηαεμδήβδζδ. Ο ηαεμνζζηζηυξ πανάβμκηαξ πμο μδήβδζε ηδκ ενεοκδηζηή μιάδα ζε ιζα πζμ ακμζπηή δζενεοκδηζηή πνμζέββζζδ ήηακ μζ πνμηάζεζξ ηςκ εζδζηχκ. οκεπχξ εεςνμφιε υηζ μ πανάβμκηαξ πμο ηαεμδήβδζε ηδκ αεθηζςηζηή αθθαβή ήηακ ηονίςξ μ επζζηδιμκζηυξ. Αιιαγή ζηε ζεηξά ησλ κεηαβιεηψλ ηφρνο: ε αοηή ηδκ πενίπηςζδ μ ζηυπμξ είκαζ μ ίδζμξ ιε ηδκ πνμδβμφιεκδ πενίπηςζδ. ηδκ 1 δ θάζδ μ έθεβπμξ ηςκ ιεηααθδηχκ έβζκε ιε ηδκ ελήξ ζεζνά: ζπήια ακηζηεζιέκμο, αάνμξ ακηζηεζιέκμο, θάνδμξ δμπείμο, οθζηυ ακηζηεζιέκμο, είδμξ οβνμφ. Αληίζηαζε: Αθθάλαιε ηδ ζεζνά εθέβπμο, βζαηί μζ ιαεδηέξ ηαηά ηδ δζάνηεζα επίδεζλδξ απυ ηδ δαζηάθα ημο εθέβπμο ηδξ ιεηααθδηήξ ζρήκα, δοζημθεφηδηακ κα ηαηακμήζμοκ υηζ ακηζηείιεκα απυ ημ ίδζμ οθζηυ αθθά ιε δζαθμνεηζηυ ζπήια εα ιπμνμφζακ κα έπμοκ ίδζμ αάνμξ. Ζ δοζημθία αοηή θαίκεηαζ ζημ παναηάης απυζπαζια ζημ μπμίμ ζογδημφκ ζπεηζηά ιε ημ πμζεξ ιεηααθδηέξ ηναημφιε ζηαεενέξ ηαζ πμζεξ αθθάγμοιε: Γαζθάια: Ση έρνπκε ίδην; ~ 155 ~

Πανελλήνιο Συνέδριο Δ.Φ.Ε. & Ν.Τ. ςτην Εκπαίδευςη Μαζεηήο Α: Σν ίδην πιηθφ. Γαζθάια: Ση ζα είλαη δηαθνξεηηθφ; Μαζεηήο Α: Σν ζρήκα θαη ην βάξνο. Γαζθάια: Σν βάξνο. Γηαηί; Μαζεηήο Α: Όρη ην βάξνο. Μαζεηήο Β: θαη ην πιηθφ. Μαζεηήο Α: Σν πιηθφ είλαη ην ίδην. Γαζθάια: Σν πιηθφ είλαη ην ίδην. Σν ζρήκα φκσο, δελ είλαη ζίγνπξα δηαθνξεηηθφ; Μαζεηέο: Ναη. Πίλαθαο 1. Βεθηζςηζηέξ αθθαβέξ ζπεηζηά ιε ηδκ ΣΟΥΟ ΑΝΣΗΣΑΖ ΠΡΟΑΡΜΟΓΖ Μάεδζδ ηδξ Πενζμνζζιέκδ ιάεδζδ ηδξ Απυ επίδεζλδ (1 ιεηααθδηή) ηαζ ηαεμδδβμφιεκδ δζενεφκδζδ (2 ιεηααθδηέξ) ζε πζμ ακμζπηή δζενεφκδζδ (2 ιεηααθδηέξ) (βαζκηαία) ΠΑΡΑΓ ΟΝΣΑ ΔΠ ΠΖΓΖ ΓΔΓΟΜΔΝΧΝ Πνμηάζεζξ εζδζηχκ Μάεδζδ ηδξ δζαδζηαζίαξ ελαβςβήξ ζοιπενάζιαημξ Οζ ιαεδηέξ δεκ ιπμνμφκ κα πενζβνάρμοκ ιε ζαθήκεζα ημκ ηνυπμ ιε ημκ μπμίμ ηαηέθδλακ ζε ζοιπέναζια Έιθαζδ ζηδ δζαδζηαζία ελαβςβήξ ζοιπενάζιαημξ, π.π. πανμοζίαζδ ηδξ δζαδζηαζίαξ ελαβςβήξ ζοιπενάζιαημξ ηαζ ηαηάθθδθα ενςηήιαηα ακαζημπαζιμφ ζπεηζηά ιε ηδκ δζαδζηαζία αοηή ζηα θφθθα ενβαζίαξ ΔΚ, ΔΠ Πνζκ ηαζ ιεηά ενςηδιαημθυβζα Μάεδζδ ζημζπείςκ ηδξ Οζ ιαεδηέξ έπμοκ δοζημθία ζηδκ εθανιμβή ηδξ υηακ δ ιεηααθδηή πμο εθέβπεηαζ είκαζ ελανηδιέκδ απυ άθθεξ ιεηααθδηέξ Αθθαβή ζηδ ζεζνά ηςκ ιεηααθδηχκ πμο εθέβπμοιε ΔΚ Μάεδζδ ημο εθάπζζημο απαζημφιεκμο ανζειμφ δμηζιχκ ζηδ Μάεδζδ ηδξ δζαδζηαζίαξ δζάηνζζδξ ιεηααθδηχκ ηδξ Καθθζένβεζα ηαζ ακάπηολδ δελζμηήηςκ δζενεφκδζδξ Οζ ιαεδηέξ εεςνμφζακ υηζ πνεζάγμκηαζ 6 δμηζιέξ βζα ημκ έθεβπμ ηάεε ιεηααθδηήξ ακηί βζα δφμ πμο είκαζ μζ εθάπζζηεξ απαζημφιεκεξ Οζ ιαεδηέξ έπμοκ δοζημθία κα δζαηνίκμοκ ηζξ πζεακέξ ιεηααθδηέξ πμο επδνεάγμοκ ημ θαζκυιεκμ Π/Β ιε ηα ζοβηεηνζιέκα οθζηά πμο πνδζζιμπμζήεδηακ Οζ ιαεδηέξ δεκ βκχνζγακ πμο κα εζηζάζμοκ ηαηά ηδκ δναζηδνζυηδηα ακαγήηδζδξ πθδνμθμνζχκ Μείςζδ ηςκ δμηζιχκ απυ 3 ζε 2 (ζηζξ εθάπζζηεξ απαζημφιεκεξ) αθήξ δζάηνζζδ ηςκ δφμ θαζκμιέκςκ: πθεφζδ ηαζ αφεζζδ Αθθαβέξ ζηα οθζηά πμο πνδζζιμπμζήεδηακ βζα ηδκ ακάδεζλδ ηςκ ιεηααθδηχκ πμο πζεακά επδνεάγμοκ ηδκ Π/Β Γίκμκηαζ εειαηζηέξ βζα ακαγήηδζδ π.π. πεξηβαιινληηθέο ζπλέπεηεο Απυ πνήζδ ανπείμο pdf ζε πνήζδ εζημκζημφ δζηηοαημφ ηυπμο διείςζδ: ηδκ 4 δ ζηήθδ, ΔΚ = Δηπαζδεοηζηυξ, ΤΛ = Τθζηυξ, ΔΠ = Δπζζηδιμκζηυξ ΔΚ ΔΚ, ΤΛ ΔΚ δαζηάθςκ Δπζπθέμκ, ηάπμζμζ απυ ημοξ ιαεδηέξ ζζπονίζηδηακ υηζ εα ιπμνμφζαιε κα αβάθμοιε ζοιπέναζια ζπεηζηά ιε ημ εάκ δ ιεηααθδηή βάξνο επδνεάγεζ ηδκ Π/Β, πανυθμ πμο ζε αοηή ηδ δναζηδνζυηδηα ηάκαιε έθεβπμ βζα ηδ ιεηααθδηή ζρήκα ημο ακηζηεζιέκμο. Θεςνμφιε υηζ δ δοζημθία αοηή πνμέηορε βζα δφμ θυβμοξ: (α) δ ενιδκεία υηζ ημ αάνμξ εκυξ ακηζηεζιέκμο είκαζ οπεφεοκμ βζα ηδκ Π/Β είκαζ ιζα απυ ηζξ πζμ ζοπκέξ ηαζ πζμ ζζπονέξ εκαθθαηηζηέξ ζδέεξ ηςκ ιαεδηχκ (Fassoulopoulos et al. 2003), ηαζ (α) υηακ εθέβπμοιε εάκ ημ ζπήια εκυξ ακηζηεζιέκμο επδνεάγεζ ηδκ Π/Β, ηναηχκηαξ ζηαεενυ ημκ υβημ ημο, πνέπεζ κα θάαμοιε οπυρδ ιαξ υηζ ζημκ έθεβπμ οπεζζένπμκηαζ ελανηδιέκεξ ιεηααθδηέξ (αάνμξ, ιάγα, ~ 156 ~

υμπόςια ποηκυηδηα). ε ηέημζεξ πενζπηχζεζξ, μζ ιαεδηέξ έπμοκ ιεβάθδ δοζημθία κα εθανιυζμοκ ηδκ. Πξνζαξκνγή: Γζα ημοξ παναπάκς θυβμοξ, αθθάλαιε ηδ ζεζνά εθέβπμο ηςκ ιεηααθδηχκ. Ανπζηά, ακηί ημο ζπήιαημξ ημο ακηζηεζιέκμο απμθαζίζαιε κα εθέβλμοιε ηδ ιεηααθδηή βάξνο ημο ακηζηεζιέκμο, ιε επίδεζλδ απυ ηδ δαζηάθα. Οζ επυιεκεξ δφμ ιεηααθδηέξ (θάνδμξ δμπείμο, είδμξ οβνμφ) πμο εθέβπμκηακ απυ ημοξ ιαεδηέξ είκαζ ακελάνηδηεξ ιεηααθδηέξ, δδθαδή δεκ πανμοζζάγμοκ ελάνηδζδ απυ άθθεξ ιεηααθδηέξ πμο ζπεηίγμκηαζ ιε ημ θαζκυιεκμ. Σέθμξ, μζ ιαεδηέξ έπμοκ κα εθέβλμοκ δφμ ιεηααθδηέξ (οθζηυ ηαζ ζπήια ημο ακηζηεζιέκμο) μζ μπμίεξ είκαζ ελανηδιέκεξ ιεηααθδηέξ. Θεςνμφιε υηζ ιε αοηυκ ημκ ηνυπμ, είκαζ εοημθυηενμ υπζ ιυκμ κα βίκμοκ ηαηακμδηά ηα αήιαηα ηδξ ιεευδμο αθθά ηαζ δ ζδιαζία ηςκ παναηδνήζεςκ ζηδκ ελαβςβή ζοιπενάζιαημξ. Θεςνμφιε, δδθαδή, πςξ υηακ εζζάβμοιε ηδκ εα πνέπεζ κα πνμζέλμοιε χζηε μζ πνχηεξ ιεηααθδηέξ ηζξ μπμίεξ εα εθέβλμοκ μζ ιαεδηέξ πςνίξ ηαεμδήβδζδ, κα είκαζ ακελάνηδηεξ ιεηααθδηέξ. Πανά ημ βεβμκυξ υηζ δ πδβή ηδξ δοζημθίαξ είκαζ ηονίςξ επζζηδιμθμβζηήξ θφζδξ, πνμηείκμοιε έκα δζδαηηζηυ ιεηαζπδιαηζζιυ χζηε κα αμδεήζμοιε ημοξ ιαεδηέξ κα ηαηακμήζμοκ ηδ ιέεμδμ. Έηζζ, εεςνμφιε υηζ δ πνμζανιμβή ζε αοηή ηδκ πενίπηςζδ ηαεμδδβήεδηε απυ ημκ εηπαζδεοηζηυ πανάβμκηα. πδήηεζε οκμθζηά, ζηζξ ηέζζενζξ πενζμπέξ ιάεδζδξ (Π/Β, ποηκυηδηα,, θφζδ ηαζ νυθμξ ιμκηέθςκ) πναβιαημπμζήεδηακ δεηαπέκηε αθθαβέξ. Θα ζογδηήζμοιε ζπεηζηά ιε ηζξ αθθαβέξ ζηδκ πενζμπή ιάεδζδξ βζα ηδκ ιέεμδμ απακηχκηαξ ζηα δφμ ενεοκδηζηά ενςηήιαηα πμο ηέεδηακ ζηδκ εκυηδηα ηδξ ενεοκδηζηήξ ιεευδμο. πεηζηά ιε ημ πνχημ ενεοκδηζηυ ενχηδια (πμζεξ αεθηζςηζηέξ αθθαβέξ έβζκακ), παναηδνήζαιε υηζ μζ αθθαβέξ αοηέξ ιπμνμφκ κα ηαηδβμνζμπμζδεμφκ ςξ ελήξ: Ζ 1 δ αθθαβή αθμνά ζηδκ ακμζπηυηδηα ηδξ ιεευδμο, έκα πμθφ ζδιακηζηυ ζημζπείμ πμο ζπεηίγεηαζ ιε ηδ δζενεφκδζδ. Οζ επυιεκεξ ηέζζενζξ έπμοκ κα ηάκμοκ ιε επζιένμοξ ζημζπεία ηδξ ιεευδμο. Δπμιέκςξ, πανά ηδ ααειζαία ιείςζδ ηαεμδήβδζδξ πμο ζοκεπάβεηαζ δ πνχηδ αθθαβή, ηαοηυπνμκα επζθέλαιε ιε ηζξ επυιεκεξ ηέζζενζξ αθθαβέξ κα ζογδηήζμοιε ιε ζαθή ηνυπμ ηα ζημζπεία ηδξ ιεευδμο πμο θάκδηε κα δοζημθεφμοκ ημοξ ιαεδηέξ. Ζ δε ηεθεοηαία αθθαβή, αθμνά ζηδκ εονφηενδ ακάπηολδ δελζμηήηςκ ηδξ δζενεφκδζδξ, υπςξ είκαζ δ ακαγήηδζδ πθδνμθμνζχκ ζε ηείιεκα, δίκμκηαξ έιθαζδ ιε αοηυ ημκ ηνυπμ ηαζ ζε άθθεξ πηοπέξ ημο επζζηδιμκζημφ βναιιαηζζιμφ. πεηζηά ιε ημ δεφηενμ ενεοκδηζηυ ενχηδια (πμζμζ πανάβμκηεξ ηαεμδήβδζακ ηζξ αθθαβέξ), παναηδνμφιε υηζ πέκηε απυ ηζξ έλζ αθθαβέξ επδνεάζηδηακ ηονίςξ απυ ημκ εηπαζδεοηζηυ πανάβμκηα, ιία απυ ημκ επζζηδιμκζηυ πανάβμκηα ηαζ ηαιζά δεκ επδνεάζηδηε απυ ημκ οθζηυ πανάβμκηα, πανά ιυκμ δεοηενεουκηςξ. Θεςνμφιε υηζ ημ εκ θυβς απμηέθεζια ημ μπμίμ δείπκεζ ημκ εηπαζδεοηζηυ πανάβμκηα ςξ ημκ ηφνζμ θυβμ αθθαβχκ ζημ πνυβναιια, μθείθεηαζ ηαηά ηφνζμ θυβμ ζημ ίδζμ ημ πνυβναιια. Απυ ηδκ ιία πθεονά, μ ηαζκμημιζηυξ παναηηήναξ ημο πνμβνάιιαημξ ακηζιεηχπζζε ανηεηέξ δοζημθίεξ, ζε έκα ηαηά αάζδ παναδμζζαηυ εηπαζδεοηζηυ ζφζηδια (εηπαζδεοηζηυξ πανάβμκηαξ), πςνίξ ηαοηυπνμκα κα απμηθίκεζ απυ ηζξ ηάζεζξ ηδξ ζφβπνμκδξ αζαθζμβναθίαξ ΓΦΔ (επζζηδιμκζηυξ πανάβμκηαξ). Απυ ηδκ άθθδ πθεονά, δ οθζημηεπκζηή οπμζηήνζλδ πμο πανείπε ημ πνυβναιια βζα ηδκ πναβιαημπμίδζή ημο, μοζζαζηζηά ελμοδεηένςζε ημκ οθζηυ πανάβμκηα. ~ 157 ~

Πανελλήνιο Συνέδριο Δ.Φ.Ε. & Ν.Τ. ςτην Εκπαίδευςη Βηβιηνγξαθία Boudreaux, A., Shaffer, P., Heron, P., McDermott, L. (2008). Student understanding of control of variables: Deciding whether or not a variable influences the behavior of a system, American Journal of Physics, vol. 76, no.2, 163-170 Duit, R. (1999). A model of educational Reconstruction A framework for research and development in Science Education. In: Koumaras, P. et al. (eds), Proceedings of the 1 st Panhellenic conference on Science Education and New Technologies. Thessaloniki, Christodoulides, Greece, 30-34. Kariotoglou, P., Psillos, D., Tselfes, V. (2003). Modelling the evolution of Teaching Learning Sequences: from discovery to constructivism. In D. Psillos et al. (eds), Science Education Research in the Knowledge-based Society, 259-268, Kluwer Academic Publishers, Netherlands Fassoulopoulos, G., Kariotoglou, P., Koumaras, P. (2003). Consistent and Inconsistent Pupil s Reasoning about Intensive Quantities, The Case of Density and Pressure, Research in Science Education, 33: 71-87 Lijnse, P. L. (1995). Developmental Research As a Way to an Empirically-Based Didactical Structure of Science. Science Education 79(2), 189-199. Méheut, M. & Psillos, D. (2004). Teaching-Learning sequences: aims and tools for science education research. International Journal of Science Education, 26(5), 515-535. National Research Council. (2000). Inquiry and the National Science Education Standards: A guide for teaching and learning. Washington, DC: National Academy Press. Patsadakis, M. (2003). Educational Practices of Teachers and Students in the Teaching / Learning of Sciences. Ηn: D. Krnel (ed), Proceedings, ESERA (European Science Education Research Association), Summer School 2002, University of Ljubljana, Faculty of Education, Ljubljana,163-174. (in digital format CD) Perkins, D., Grotzer, T. (2005). Dimensions of causal understanding: the role of complex causal models in students' understanding of science. Studies in Science Education, 41,117-166 Pickering, A. (1995). The Mangle of Practice. Chicago: The University Chicago Press. Smith, C., Snir, J., Grosslight, L. (1992). Using Conceptual Models to Facilitate Conceptual Change: The Case of Weight-Density Differentiation, Cognition and Instruction, 9(3), 221-283 Spyrtou. A., Zoupidis, A., Kariotoglou, P. (2008). The design and development of an ICT- Enhanced Module concerning density as a property of materials applied in floating-sinking phenomena. Ηn: C. P. Constantinou & N. Papadouris (Eds.), GIREP INTERNATIONAL CONFERENCE, Physics Curriculum Design, Development and Validation, Selected Papers, 391-407. ISBN978-9963-689-20- 0. http://lsg.ucy.ac.cy/girep2008/papers/the%20design%20and%20development%20of%20 AN%20ICT-ENHANCED.pdf Tiberghien, A., Vince, J. & Gaidoz, P. (2009). Design-based Research: Case of a teaching sequence on mechanics. International Journal of Science Education, 31(17), 2275-2314. Treagust, D., Chittleborough, G., Mamiala, T. (2002). Student s understanding of the role of scientific models in learning science. International Journal of Science Education, 24(4), 357-368. ~ 158 ~