Ο ηλεκτρονικός κατάλογος (OPAC) είναι το online σύστημα αναζήτησης στο αυτοματοποιημένο σύστημα της Βιβλιοθήκης (GEAC-ADVANCE), για την τοπική συλλογή της. Το περιβάλλον αλληλεπίδρασης (interface) είναι σε ελληνική και αγγλική γλώσσα. Ο κατάλογος συμπεριλαμβάνει μόνο όσα τεκμήρια της συλλογής είναι βιβλιοθηκονομικά επεξεργασμένα, δηλαδή έχουν καταλογογραφηθεί. Η βάση ενημερώνεται συνεχώς από το εξειδικευμένο προσωπικό της Βιβλιοθήκης. Η πρόσβαση στον κατάλογο (OPAC) είναι ελεύθερη στη διεύθυνση http://www.lib.uth.gr/lws/el/ir/opac.asp από οποιοδήποτε Η/Υ που έχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο (Internet). Επίσης, προτείνεται η χρήση του Internet Explorer (IE) για αποτελεσματικότερη αναζήτηση. Δυνατότητες Συστήματος (OPAC): - Επιλογή γλώσσας περιβάλλοντος αλληλεπίδρασης (interface) (ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΓΓΛΙΚΑ) - Συλλογική και καταμερισμένη αναζήτηση - Απλή και σύνθετη αναζήτησης με Boolean λογική (AND OR NOT) keyword searching - Αναζήτηση σάρωσης browsing - Ανάκτηση ιστορικού αναζητήσεων - Προσαρμογή στο πλήθος των αποτελεσμάτων αναζήτησης ανά σελίδα (σύντομη εμφάνιση) - Περιληπτική και Πλήρης προβολή (κείμενο και MARC) εγγραφής - Αποθήκευση και εξαγωγή αποτελεσμάτων Περιεχόμενα: Εισαγωγή στο Σύστημα OPAC-----------------------------------------------------------------------2 Επιλογή Καταλόγου Αναζήτησης --------------------------------------------------------------------2 Μηχανισμοί Αναζήτησης------------------------------------------------------------------------------3 Προβολή Αποτελεσμάτων Αναζήτησης-------------------------------------------------------------6 Εξαγωγή Αποτελεσμάτων ----------------------------------------------------------------------------8 Ημερομηνία Δημιουργίας: 09/07/2004-1 -
Εισαγωγή στο Σύστημα OPAC Η εισαγωγή στον Ηλεκτρονικό Κατάλογο της Βιβλιοθήκης (OPAC) είναι δυνατή με την επιλογή γλώσσας περιβάλλοντος αλληλεπίδρασης (interface). Η επιλογές είναι: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ και ΑΓΓΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Επιλογή Καταλόγου Αναζήτησης Κατά την εισαγωγή στο σύστημα αναζήτησης απαιτείται η επιλογή ενός από τους προσφερόμενους Καταλόγους (Συλλογικό Κατάλογο, Υποκατάλογοι, Ειδικές Συλλογές) κάνοντας «κλικ» πάνω στον τίτλο του επιλεγμένου καταλόγου. Σε αυτήν τη σελίδα επίσης εμφανίζεται μια σύντομη αναφορά για κάθε Κατάλογο. Ημερομηνία Δημιουργίας: 09/07/2004-2 -
Μηχανισμοί Αναζήτησης Αναζήτηση με Λέξεις-Κλειδιά (keywords) 1. Επιλογή πεδίων αναζήτησης 2. Συμπλήρωση όρων αναζήτησης στα πλαίσια κειμένου 4. Εκτέλεση αναζήτησης Πριν την εκτέλεση της αναζήτησης δίνεται δυνατότητα επιλογής του πλήθους των αποτελεσμάτων της έρευνας ανά σελίδα (10 20 50-100) 3. Επιλογή συσχέτισης όρων (And Or And Not) Διαγραφή συμπληρωμένων όρων αναζήτησης Αναζήτηση με σάρωση (Browsing) Πρόσβαση στην Αναζήτηση με Σάρωση (Browsing). 1. Επιλογή πεδίων αναζήτησης 2. Συμπλήρωση όρων αναζήτησης στα πλαίσια κειμένου 3. Εκτέλεση αναζήτησης Ιστορικό Αναζητήσεων Ανάκτηση τρέχουσας Αναζήτησης Πρόσβαση στο Ιστορικό Αναζητήσεων, με δυνατότητα επανάληψης ή/και τροποποίησης των αναζητήσεων που έχουν ήδη γίνει. Προβολή αποτελεσμάτων τρέχουσας (τελευταίας) αναζήτησης, με αυτόματη εκτέλεση τρέχοντος ερωτήματος. Ημερομηνία Δημιουργίας: 09/07/2004-3 -
Πεδία & Όροι Αναζήτησης Οι πληροφορίες των βιβλιογραφικών εγγραφών του καταλόγου εισάγονται σε συγκεκριμένα κάθε φορά πεδία ανάλογα με το περιεχόμενό τους. Κατά την εκτέλεση ενός ερωτήματος, οι όροι αναζητούνται μέσα στα πεδία (βλ. πτυσσόμενη λίστα) που επιλέγονται κάθε φορά, ώστε τα αποτελέσματα να είναι όσο το δυνατόν πιο σχετικά. Οι όροι μπορεί να αναζητούνται: Οπουδήποτε μέσα στη βιβλιογραφική εγγραφή μέσα στα στοιχεία του τίτλου [Τίτλος] μέσα στα στοιχεία του τίτλου σειράς [Τίτλος Σειράς] (Σειρά είναι ο συλλογικός τίτλος που δίνεται από τον εκδότη σε ένα αριθμό μονογραφιών με κάποια θεματική σχέση μεταξύ τους, π.χ. «The Java Series») μέσα στα στοιχεία της πνευματικής υπευθυνότητας των τεκμηρίων [Συγγραφέα] (π.χ. συγγραφέας, επιμελητής, σκιτσογράφος, κλπ.) Οι όροι Αναζήτησης είναι λέξεις: - σε ελληνικό ή/και λατινικό αλφάβητο [πεζά ή/και κεφαλαία] - με χρήση τονισμού ή όχι (για τα ελληνικά) - που μπορούν να αποκοπούν στο τέλος με τη χρήση αστερίσκου (*), ώστε αναζητηθούν όλες οι λέξεις που ξεκινάνε με ό,τι υπάρχει πριν τον *. (π.χ. γεωλογ*) μέσα στα στοιχεία του εκδότη [Εκδοτικός Οίκος] (π.χ. Παπαζήση) μέσα στα στοιχεία του Τόπου Έκδοσης (π.χ. Βόλος) μέσα στα Θέματα [μόνο ελληνικά] (πρόκειται για δομημένους όρους που προσδιορίζουν θεματικά τα τεκμήρια. π.χ. η Γαλλική Επανάσταση αντιστοιχεί σε καθιερωμένο θέμα: ΓΑΛΛΙΑ -- ΙΣΤΟΡΙΑ -- ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ, 1789-1799) μέσα στα στοιχεία των Σημειώσεις* (π.χ. Αφιέρωμα στα 200 χρόνια της) Επίσης, η αναζήτηση μπορεί να γίνει με κωδικοποιημένους όρους Για το Έτος Έκδοσης (π.χ. 1986) Πάντα συμπληρώνεται ολοκληρωμένο το έτος. Για την περίπτωση που το έτος δεν είναι γνωστό και αναγράφεται ο αιώνας έκδοσης (π.χ. 19--), τότε συμπληρώνονται μόνο οι δύο πρώτοι αριθμοί (π.χ. 19). Για τον Ταξινομικό Dewey* (π.χ. 006.6) Πάντα συμπληρώνεται ολοκληρωμένος ο ταξινομικός κωδικός. Για τον Κωδικό Γλώσσας (π.χ. gre, για τα ελληνικά) Αφορά τη γλώσσα κειμένου του τεκμηρίου - Πάντα συμπληρώνεται ολοκληρωμένος ο κωδικός. Για τον κωδικό ISBN-ISSN* Οι κωδικοί πάντα χωρίζονται με παύλες (π.χ. ISBN: 960-222-005-8, ISSN: 1359-6454) - Πάντα συμπληρώνεται ολοκληρωμένος ο κωδικός. * Η αναζήτηση με σάρωση (browsing) δεν είναι δυνατή σε αυτά τα πεδία Ημερομηνία Δημιουργίας: 09/07/2004-4 -
Συσχετισμός Όρων Αναζήτησης Ο συσχετισμός των όρων/κριτηρίων αναζήτησης εφαρμόζεται όταν τεθεί πάνω από μια λέξη μέσα σε ένα τουλάχιστον πλαίσιο κειμένου. Ο συσχετισμός τους λειτουργεί σύμφωνα με το μηχανισμό της Boolean λογικής, δηλαδή οι λέξεις αναζητούνται στα πεδία των εγγραφών και όταν βρίσκονται σε αυτές συσχετίζονται μεταξύ τους με τη λογική AND-OR- AND NOT, για να επιλεγούν οι κατάλληλες εγγραφές ως αποτελέσματα αναζήτησης. Ο συσχετισμός των όρων γίνεται με την επιλογή των παρακάτω συντελεστών: - AND (δηλ. ΚΑΙ), όταν πρέπει να υπάρχουν όλοι οι όροι που έχουν τεθεί μέσα στα επιλεγμένα πεδία των εγγραφών [π.χ. Βόλος AND Μαγνησία] - OR (δηλ. Ή), όταν πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον ένας από τους όρους που έχουν τεθεί μέσα στα επιλεγμένα πεδία των εγγραφών [π.χ. Βόλος OR Λάρισα OR Μαγνησία] - AND NOT (δηλ. ΚΑΙ ΌΧΙ), όταν δεν πρέπει να υπάρχει ο όρος μέσα στα επιλεγμένα πεδία των εγγραφών [π.χ. Βόλος AND NOT Λάρισα AND Μαγνησία, δηλαδή να μην υπάρχει η λέξη «Λάρισα», αλλά να υπάρχουν και η λέξη «Βόλος» και λέξη «Μαγνησία»] Η σύνταξη ενός σύνθετου ερωτήματος μπορεί να τεθεί και μέσα σε ένα πλαίσιο κειμένου (όπως και στο μοναδικό πλαίσιο κειμένου που έχει η αναζήτηση με σάρωση (browsing), αλλά με τη χρήση των Boolean συντελεστών (And Or And Not), όταν δεν χρειάζεται διαφοροποίηση για το πεδίο αναζήτησης ανά κριτήριο. Ωστόσο, όταν τεθούν πάνω από μία συνεχόμενες λέξεις μέσα σε ένα πλαίσιο κειμένου δε εκλαμβάνονται ως φράση, αλλά ως μεμονωμένοι όροι με σχέση AND. [Greenhouse environment = Greenhouse AND environment] (Φράση θεωρείται οι συνεχιζόμενες λέξεις που πρέπει να υπάρχουν στα αποτελέσματα μαζί και με την ίδια σειρά) Ημερομηνία Δημιουργίας: 09/07/2004-5 -
Προβολή Αποτελεσμάτων Αναζήτησης Σύντομη Εμφάνιση Αποτελεσμάτων: Αναζήτηση με Λέξεις-Κλειδιά Τα αποτελέσματα μετά την εκτέλεση της αναζήτησης με Λέξεις-Κλειδιά (keywords) και σύμφωνα με την επιλογή του αριθμού προβαλλόμενων εγγραφών ανά σελίδα, εμφανίζονται με σύντομη βιβλιογραφική αναφορά, χωρίς αλφαριθμητική ταξινόμηση. Επιπλέον, δίνονται τα στοιχεία του Καταλόγου αναζήτηση και τα στοιχεία του πλήθους των αποτελεσμάτων. Η πλήρης εμφάνιση κάθε μίας εγγραφής είναι δυνατή κάνοντας «κλικ» πάνω στη σύντομη αναφορά της. Σύντομη Εμφάνιση Αποτελεσμάτων: Αναζήτηση με Σάρωση Τα αποτελέσματα μετά την εκτέλεση της αναζήτησης με σάρωση (browsing) εμφανίζονται με σύντομη βιβλιογραφική αναφορά, με αλφαριθμητική ταξινόμηση των τίτλων των τεκμηρίων. Δίνεται η δυνατότητα αλφαβητικά διαδοχικής πλοήγησης στους προηγούμενους και επόμενους τίτλους σε σχέση με τα τρέχοντα αποτελέσματα. Δίπλα στα αποτελέσματα αναζήτησης εμφανίζεται και ο αριθμός των εγγραφών που αντιστοιχεί σε κάθε μία αναφορά. Για την εμφάνιση πλήρους εγγραφής, χρειάζεται διαδοχικά πρώτο «κλικ» πάνω σε μία αναφορά, όπου οδηγεί σε νέο παράθυρο αποτελεσμάτων σύντομης αναφοράς (βλ. Σύντομη Εμφάνιση Αποτελεσμάτων: Αναζήτηση με Λέξεις-Κλειδιά) και δεύτερον «κλικ» πάνω στην επιλεγμένη εγγραφή. Ημερομηνία Δημιουργίας: 09/07/2004-6 -
Πλήρης Εμφάνιση Βιβλιογραφικής Εγγραφής Τα βιβλιογραφικά στοιχεία κάθε τεκμηρίου (βιβλίου, περιοδικού, κλπ.) εμφανίζονται πλήρη μετά τη μεμονωμένη επιλογή τους από τη λίστα αποτελεσμάτων. Δυνατότητα αποθήκευσης τρέχουσας εγγραφής και όλων των ανακτημένων εγγραφών μέσω αναζήτησης. Διαδοχική μετάβαση σε προηγούμενες / επόμενες εγγραφές με πλήρη προβολή τους. Η αποθήκευση εγγραφών αποτελεί προϋπόθεση για τη λειτουργία της εξαγωγής τους. Για αποτελεσματικότερη εφαρμογή της λειτουργίας της αποθήκευσης, προτείνεται η διαδοχική αποθήκευση μεμονωμένων εγγραφών ή/και λιγότερων από το μέγιστο δυνατό αριθμό εγγραφών προς αποθήκευση (γύρω στις 250). Βιβλιογραφική εγγραφή μονογραφίας Τα στοιχεία διάθεσης διαδέχονται της καρτέλας των βιβλιογραφικών πληροφοριών. Για μονογραφίες: σε ποιο Παράρτημα βρίσκονται, σε πόσα αντίτυπα, πού είναι τοποθετημένα (ταξιθετημένα), σε ποια κατάσταση διάθεσης είναι το κάθε αντίτυπο Για έντυπες περιοδικές εκδόσεις: σε ποιο Παράρτημα βρίσκονται και ποιο το τελευταίο τεύχος που προσκτήθηκε, αν η συνδρομή είναι ανενεργή. Αν η συνδρομή είναι ενεργή το πεδίο Έως: παραμένει κενό. Βιβλιογραφική εγγραφή περιοδικής έκδοσης Βιβλιογραφική εγγραφή σε MARC μορφή Σημειώνεται τα στοιχεία βιβλιογραφικά στοιχεία του Συγγραφέα, Σειράς, Εκδοτικού Οίκου και των Θεμάτων λειτουργούν παράλληλα και ως υπερσυνδέσεις (hyperlinks), με δυνατότητα για αυτόματη αναζήτηση και ανάκτηση αποτελεσμάτων με κριτήρια το πεδίο που ανήκουν και το περιεχόμενο αυτών, δηλ. κάνοντας «κλικ» πάνω στα στοιχεία αυτά ανακτούνται όσες εγγραφές τα εμπεριέχουν στο/στα συγκεκριμένα πεδία (π.χ. κάνοντας «κλικ» πάνω στο θέμα ΓΕΩΛΟΓΙΑ * -- ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ανακτούνται οι εγγραφές που εμπεριέχουν αυτό το θέμα). Ημερομηνία Δημιουργίας: 09/07/2004-7 -
Εξαγωγή Αποτελεσμάτων Οι αποθηκευμένες εγγραφές μπορούν να εξαχθούν με τους εξής τρόπους: - με εκτύπωση - με αποθήκευση στις εξής μορφές: - πλήρης και περιληπτικής αναφοράς των βιβλιογραφικών στοιχείων - MARC - ISO 2709 1 2 3 Από τις αποθηκευμένες εγγραφές επιτρέπεται περαιτέρω: - επιλογή οι εγγραφές είναι προεπιλεγμένες μετά από οποιαδήποτε παρέμβαση στην επιλογή μπορεί να επανέλθει η επιλογή όλων με την ενεργοποίηση του κουμπιού «Ανανέωση Αποτελεσμάτων» και - ταξινόμηση απαιτούμενα βήματα: 1. Επιλογή κριτηρίου ταξινόμησης 2. Επιβεβαίωση επιλογής 3. Ανανέωση Αποτελεσμάτων σύμφωνα τα κριτήρια επιλογής ταξινόμησης Ημερομηνία Δημιουργίας: 09/07/2004-8 -