Situation, potential & prospects for waste water management in Greece Dr. Ing. V. Bili MINISTRY OF ENVIRONMENT & ENERGY Special Secretariat for Water Thessaloniki, 10. October 2017
SPECIAL SECRETARIAT FOR WATER (SSW) Operational objectives Ορθολογική & βιώσιμη διαχείριση των υπηρεσιών ύδατος Συντονισμός υπηρεσιών & κρατικών φορέων Ενσωμάτωση & εφαρμογή Ευρωπαϊκών Οδηγιών Εθνικό όργανο χάραξης & εφαρμογής της πολιτικής διαχείρισης των υδάτων Συμμετοχή κοινού στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων-υδατικοί πόροι, θαλάσσιο περιβάλλον Κατάρτιση εθνικών προγραμμάτων προστασίας ΥΣ & παρακολούθηση εφαρμογής Καταχώρηση, επεξεργασία & διάχυση δεδομένων
SPECIAL SECRETARIAT FOR WATER (SSW) Areas of activity Εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά http://wfdver.ypeka.gr/ Διαβούλευση 1 ης Αναθεώρησης ΣΧΛΑΠ Εφαρμογή της Οδηγίας για τις πλημμύρες http://floods.ypeka.gr Διαβούλευση Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας των Υδατικών Διαμερισμάτων της χώρας Παρακολούθηση της ποιότητας & ποσότητας των υδάτων http://nmwn.ypeka.gr/ Διαχείριση αστικών λυμάτων και επαναχρησιμοποίηση http://astikalimata.ypeka.gr Ακτές κολύμβησης & γαλάζιες σημαίες www.ypeka.gr Εφαρμογή της Οδηγίας για τη θαλάσσια στρατηγική www.ypeka.gr Διεθνή, Διακρατικά και Μεσογειακά θέματα νερού www.ypeka.gr
WATER FRAMEWORK DIRECTIVE 2000/60/EC Rational Management of Water Resources and Protection of the Aquatic Environment Διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα ενισχύονται οι πιέσεις που υφίστανται οι υδατικοί πόροι Αυξανόμενη ζήτηση από ποικίλους χρήστες για επαρκές σε ποσότητα & ποιότητα νερό Η αύξηση των πιέσεων στο υδατικό περιβάλλον καθιστά αναγκαία την εφαρμογή βιώσιμων πολιτικών ανάπτυξης & διαχείρισης των υδατικών πόρων ΣΤΟΧΟΙ Σχεδιασμός, υλοποίηση & βέλτιστη λειτουργία έργων υποδομής Παρεμβάσεις διαχείρισης της προσφοράς / ζήτησης νερού - Εξοικονόμηση, Κοστολόγηση, Επαναχρησιμοποίηση
SPECIAL SECRETARIAT FOR WATER (SSW) Wastewater Management - Directive 91/271/EEC Προσδιορισμός μέτρων & σύνταξη προγραμμάτων έργων επεξεργασίας υγρών αποβλήτων Συλλογή, έλεγχος & αξιολόγηση λειτουργικών δεδομένων των ΕΕΛ της χώρας/ υποβολή εκθέσεων στην ΕΕ Παρακολούθηση της πορείας ολοκλήρωσης των αναγκαίων υποδομών συλλογής & επεξεργασίας λυμάτων Συντονισμός των αρμόδιων φορέων για τη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις της Οδηγίας
NATIONAL DATA BASE FOR WASTE WATER TREATMENT PLANTS (SSW)
NATIONAL DATA BASE (SSW) Management tool for monitoring the wastewater treatment plants Διαδικτυακή καταχώρηση όλων των στοιχείων & λειτουργικών δεδομένων των ΕΕΛ απευθείας από τους αρμόδιους φορείς λειτουργίας άμεση & συνεχής παρακολούθηση της πορείας εφαρμογής της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ στην Ελλάδα άμεση & διαφανής ενημέρωση του κοινού σε θέματα συλλογής, επεξεργασίας & διάθεσης των αστικών λυμάτων Έγκαιρη σύνταξη & υποβολή των Εκθέσεων Εφαρμογής προς την Ε.Ε μέσω της συλλογής & επεξεργασίας των απαιτούμενων στοιχείων Η ΕΓΥ παρέχει ανά διετία αναφορά στην Ε.Ε. 2012 τέθηκε σε ισχύ απαιτείται εκσυγχρονισμός
WASTEWATER TREATMENT Actions to complete the implementation of the Directive 91/271/EEC Υλοποίηση των υπολειπόμενων έργων Οικισμοί άνω των 15000 ι.π. (Ανατολική Αττική) Β προτεραιότητα Οικισμοί με ι.π. ( 2.000-15.000) Γ προτεραιότητα Διασφάλιση της λειτουργικότητας των ΕΕΛ Αξιολόγηση της λειτουργίας υφιστάμενων ΕΕΛ Εντατική παρακολούθηση της λειτουργίας ΕΕΛ από τους αρμόδιους φορείς Τήρηση των καθορισμένων ορίων εκροής Δράσεις βελτιστοποίησης των λειτουργικών δεδομένων των ΕΕΛ Διαχείριση Ιλύος Αύξηση της αποδοτικότητας - Μείωση του λειτουργικού κόστους Επαναχρησιμοποίηση λυμάτων Εκκρεμεί η επεξεργασία λυμάτων οικισμών Δ προτεραιότητας - οικισμοί 2.000 ι.π.
IMPLEMENTATION OF THE DIRECTIVE 91/271/EEC The situation of the agglomerations covered by the Directive June 2016 POPULATION DISTRIBUTION OF AGGLOMERATIONS AMOUNT OF AGGLOMERATIONS Σ = 11.790.586 ι.π. 1.930.780 (16,4%) Σ = 455 Οικισμοί 20 64 3.202.327 (27,2%) 6.657.479 (56,4%) 371 (81,5%) Οικισμοί Α Προτεραιότητας 10.000 ιπ, ευαίσθητος αποδέκτης Οικισμοί Β Προτεραιότητας 15.000 ιπ, κανονικός αποδέκτης 2.000 ι.π. Οικισμοί Γ Προτεραιότητας 15.000 ι.π.
IMPLEMENTATION OF THE DIRECTIVE 91/271/EEC Situation of urban waste water treatment plants June 2016
OPERATIONAL PLAN OF UWWTPs MINISTRY OF ENVIRONMENT & ENERGY ΥΠΕΝ : συντονίζει την κατάρτιση & εφαρμογή του προγράμματος Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής & Αστικής Πολιτικής EE : τεχνική & οικονομική συνδρομή Εθνικό Επιχειρησιακό Σχέδιο Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων οικισμών Γ προτεραιότητας στην Ελλάδα ΣΤΟΧΟΣ : Βελτίωση του προγραμματισμού των έργων - Επίσπευση υλοποίησης Διασφάλιση αποτελεσματικής λειτουργίας Το Πρόγραμμα τελεί υπό την αιγίδα του Αναπληρωτή Υπουργού ΠΕΝ & επισπεύδουσα Υπηρεσία η Ειδική Γραμματεία Υδάτων
WASTE WATER MANAGEMENT OF SMALL AGGLOMERATIONS Priority D - Completion of the Urban Wastewater Directive Δεν υφίσταται θεσμική υποχρέωση κατασκευής δικτύων για οικισμούς 2.000 ι.κ. αλλά εφαρμογή «κατάλληλων» συστημάτων επεξεργασίας λυμάτων. Σύμφωνα µε το άρθρο 3, παρ.1 της Οδηγία 91/271 Όταν η εγκατάσταση δικτύων αποχέτευσης δεν δικαιολογείται είτε λόγω το ότι δεν ωφελεί το περιβάλλον είτε λόγω υπερβολικού κόστους χρησιμοποιούνται µεµονωµένα συστήματα ή άλλα κατάλληλα συστήματα που επιτυγχάνουν το ίδιο επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος Ευελιξία του θεσμικού πλαισίου: Δυνατότητα αποφυγής εκτεταμένων & δαπανηρών δικτύων αποχέτευσης Ευκαιρίες για αποτελεσματική εφαρμογή συστημάτων αποκεντρωμένης διαχείρισης λυμάτων
WASTE WATER MANAGEMENT OF SMALL AGGLOMERATIONS Decentralized systems ΣΤΟΧΟΣ : Σταδιακή κατάργηση των βόθρων Προστασία της δημόσιας υγείας, του υδάτινου & ευρύτερου περιβάλλοντος Βέλτιστος συνδυασμός «κατασκευής & λειτουργίας» του συστήματος βάσει οικονομικών & τεχνικών κριτηρίων (χαμηλό κόστος, εύκολη λειτουργία, σταθερή απόδοση ), Καθοριστικοί παράγοντες για τον βαθμό επεξεργασίας των λυμάτων : το είδος και ο χαρακτήρας του αποδέκτη η απαιτούμενη ποιότητα εκροών βάσει του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου ΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ ΕΓΥ 2012 Ιδιωτικά Μεμονωμένα Συστήματα Φυσικά Συστήματα Μηχανικά Συστήματα
DECENTRALIZED SYSTEMS Rational & Effective Management Αξιοποίηση της υφιστάμενης τεχνογνωσίας & εμπειρίας από τον Ελληνικό & διεθνή χώρο Δημιουργία διαχειριστικών & θεσμικών εργαλείων για την ολοκληρωμένη & βιώσιμη αποκεντρωμένη διαχείριση λυμάτων μικρών οικισμών Επίτευξη κοινωνικής αποδοχής & συναίνεσης Επίσπευση της υλοποίησης των έργων Διασφάλιση αποδοτικής & αποτελεσματικής λειτουργίας Επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων
DIRECTIVE ON WASTE 2008/98/ΕC Waste Hierarchy Η επαναχρησιμοποίηση λυμάτων στα υψηλότερα επίπεδα της πυραμίδας Ιεράρχηση των επιλογών Διαχείρισης αποβλήτων
WASTE WATER REUSE KYA 145116/2011 (τροπ.) - Επαναχρησιμοποίηση : Εργαλείο ορθολογικής διαχείρισης των υδατικών πόρων Καθορίζονται τα μέτρα & οι όροι για την ασφαλή επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων λυμάτων ( άρδευση, αστική & περιαστική χρήση, βιομηχανική χρήση, εμπλουτισμός υπόγειων υδροφορέων Καθορίζονται σαφή πρότυπα ποιότητας του ανακτημένου νερού, μέθοδοι επεξεργασίας & αδειοδοτικές διαδικασίες για κάθε κατηγορία επαναχρησιμοποίησης. Οφέλη της επαναχρησιμοποίησης: περιβαλλοντικά (εξοικονόμηση υδατικών πόρων, προστασία του περιβάλλοντος) - κοινωνικά & οικονομικά Απαιτείται ένας ολοκληρωμένος & ορθολογικός σχεδιασμός, που λαμβάνει υπόψη τους ενδεχόμενους κινδύνους / περιορισμούς
CIRCULAR ECONOMY waste water reuse Περιορισμένη εφαρμογή στις χώρες της ΕΕ Στην Ισπανία αγγίζει ένα ποσοστό της τάξης του 10%, με εκτιμώμενες δυνατότητες επέκτασης μέχρι 30% Εκτεταμένη εφαρμογή σε Ισραήλ και Κύπρο ( ποσοστό επαναχρησιμοποίησης άνω 80%) - η μεγάλη έλλειψη νερού καθιστά την επαναχρησιμοποίηση ιδιαίτερα ελκυστική αν όχι αναγκαία. Στην Ελλάδα, έως σήμερα, η επαναχρησιμοποίηση των λυμάτων είναι πολύ περιορισμένη & δεν ξεπερνά το 1% του συνόλου των επεξεργασμένων λυμάτων ( ΕΕΛ Θεσ/νίκης, ΕΕΛ Κώς κλπ. ) Ιδιαιτερότητες της Ελλάδας - άνιση κατανομή βροχόπτωσης, περιορισμοί γεωργικής επαναχρησιμοποίησης στα μεγάλα αστικά κέντρα εκτίμηση δυναμικού επαναχρησιμοποίησης 8-10%. Η κυκλική οικονομία επιβάλει την εφαρμογή της επαναχρησιμοποίησης
Ευχαριστώ για την προσοχή σας!