ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ: Αποτελέσματα έρευνας σε μέλη του ΚΑΠΗ του Δήμου Γλυφάδας χρονικό διάστημα διεξαγωγής της Έρευνας: Ιούνιος 2012-Φεβρουάριος 2013
Η ΕΡΕΥΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ Κ.Α.Π.ΠΑ ΚΑΙ ΤΟ Γ.Κ.Π ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΤΩΝ: ΜΕ ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ Έφη Γαλανοπούλου,Κοινωνική Λειτουργός, ΚΑΠΗ Γλυφάδας Αμαλία Γιαννάτου, Εργο-θεραπεύτρια, Προϊσταμένη ΚΑΠΗ Γλυφάδας Άννα-Μαρία Διαμαντάκου,Ψυχολόγος Δήμου Γλυφάδας Δρ. Εβίτα Ευαγγέλου, Κοινωνική Λειτουργός Γραφείο Κοινωνικής Πολιτικής Δήμου Γλυφάδας Άννα Ψαρρού, Νοσηλεύτρια-Επισκέπτρια Υγείας, ΚΑΠΗ Γλυφάδας.
H ποιότητα ζωής (ΠΖ) θεωρείται έννοια αλληλένδετη με τη σωματική και ψυχική υγεία του ατόμου. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ) ορίζεται ως «η υποκειμενική αντίληψη που έχει το άτομο για τη θέση του στη ζωή, μέσα στα πλαίσια των συγκεκριμένων αξιών της κοινωνίας στην οποία ζει, και σε συνάρτηση με τις προσωπικές του αξίες, τους στόχους και τις προσδοκίες του». Η έννοια Ποιότητα Ζωής (ΠΖ)
Η μελέτη των δεικτών Ποιότητας ζωής όπως ορίζονται από τον Π.Ο.Υ μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην αξιολόγηση των αναγκών των ατόμων καθώς και στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Βασική αρχή στην οποία βασίστηκε η συγκεκριμένη έρευνα.
Κοινωνικοί και Δημογραφικοί Δείκτες: Ηλικία, φύλο, καταγωγή, εκπαίδευση, εργασία, οικονομικοί πόροι, ταμείο ασφάλισης, οικογενειακή κατάσταση, συνθήκες κατοικίας, σταθερότητα διαμονής. Τομείς ποιότητας ζωής σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ
Σωματική υγεία ( χρόνια προβλήματα υγείας). Ψυχική Υγεία Θετικά συναισθήματα, σκέψη, μνήμη, συγκέντρωση, ύπνος & ανάπαυση Επίπεδο ανεξαρτησίας ( χρόνια εξάρτηση από φάρμακα, προβλήματα κινητικότητας) Τομείς ποιότητας ζωής σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ.
ΣΧΕΣΕΙΣ Οικογενειακές σχέσεις/κοινωνικές Σχέσεις Η Διαχείριση ελεύθερου χρόνου/ψυχαγωγία Τομείς Ποιότητας ζωής
Περιβάλλον Ασφάλεια από εξωτερικούς κινδύνους και αίσθημα ασφάλειας στη γειτονιά Προσβασιμότητα σε υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής πρόνοιας Τομείς ποιότητας ζωής σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ.
Να μελετηθεί η ποιότητα ζωής (ΠΖ) των ατόμων της τρίτης ηλικίας με βάση σημαντικούς τομείς της ζωής τους καθώς και ο βαθμός ικανοποίησης από τις κοινωνικές υπηρεσίες του Δήμου, προκειμένου να σχεδιαστούν υπηρεσίες που να ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες τους. Σκοπός της Έρευνας στην Τρίτη Ηλικία
Πραγματοποιήθηκαν 100 ημι-δομημένες συνεντεύξεις, με τακτικά μέλη των 5 παραρτημάτων του ΚΑΠΗ Γλυφάδας. Οι συμμετέχοντες ήταν άντρες και γυναίκες, ηλικίας 60 έως 85 ετών, 20 από κάθε ΚΑΠΗ του Δήμου Γλυφάδας. 73 άτομα ήταν μέλη πάνω από 5 χρόνια. Οι συνεντεύξεις έδωσαν την ευκαιρία στα άτομα να μιλήσουν για την ποιότητα ζωής τους και να εκφράσουν απόψεις για την ποιότητα των κοινωνικών υπηρεσιών του δήμου και κυρίως του ΚΑΠΗ. Μέθοδος
Ερωτηματολόγιο βασισμένο στο WHOQoL-Bref, Ελληνική Έκδοση και το LQοLProfile, που καλύπτει 11 θεματικές ενότητες που αντιστοιχούν στους δείκτες ΠΖ του Π.Ο.Υ. Ο βαθμός ικανοποίησης μετρήθηκε σε πεντάβαθμη κλίμακα Λίκερτ, 1=πολύ δυσαρεστημένος/η έως 5 πολύ ικανοποιημένος/η Το ερωτηματολόγιο επεξεργάστηκε η διεπιστημονική ομάδα του ΚΑΠΗ σε συνεργασία με το Γραφείο Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Γλυφάδας. Ερευνητικό εργαλείο
Ακολούθησε στατιστική επεξεργασία των αριθμητικών αποτελεσμάτων της έρευνας και θεματική κατηγοριοποιήση των απόψεων των ερωτηθέντων. Επίσης, συμπληρώθηκαν ερωτηματολόγια από το προσωπικό προκειμένου να καταγραφούν οι στάσεις και οι αντιλήψεις τους για την ποιότητα ζωής των ατόμων τρίτης ηλικίας και έγινε σύγκριση των απόψεων μελών και επαγγελματιών Μέθοδος
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΤΟΜΕΑ ΖΩΗΣ
Ηλικία Φύλο Οικογενειακή κατάσταση Εκπαίδευση Οικονομική κατάσταση ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ-ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Ηλικία 61-70 71-80 81+ Σύνολο 25 (%) 54 (%) 21(%) 100( %) Φύλο 61-70 71-80 80+ Σύνολο Άντρες 3 28 13 44 Γυναίκες 22 26 8 56 Σύνολο Οικογενειακή κατάσταση 25 Άγαμοι 2(%) 54 Παντρεμένοι 59(%) 21 Χήροι/ρε ς 9 (%) 100 Διαζευγμέν οι 9(%) Σε διάσταση 1(%) Εκπαίδευση Πρωτοβάθμια 50 (%) Δευτεροβάθμι α λίγες τάξεις 10(%) Δευτερο βάθμια 22(%) Τριτοβάθμι α 17 (%) Μεταπτυχ ιακό 1%)
ΕΙΣΟΔΗΜΑ: 23% <500 ευρώ. 56% 500-1000 ευρώ. 21% > 1000
Ταμείο Ασφάλισης: ΙΚΑ: 63%, ΟΓΑ 3%, Δημόσιο 17%, Άλλο Ταμείο 17%.
Μέτρια Ικανοποιημένοι δήλωσαν 49% των ερωτηθέντων. Βαθμός Ικανοποίησης από την Οικονομική κατάσταση
ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ Ιδιόκτητο Το 88(%) έχει ιδιοκτήτη κατοικία. Α. Διαμέρισμα :55(%) Β. Μονοκατοικία:33( %) Ενοίκιο Α. Διαμέρισμα: 9(%) Β. Μονοκατοικία: 2(%) Ξενώνας/ Γηροκομείο: 1(%)
70(%) Δήλωσαν ότι μένουν με κάποιο μέλος της οικογένειας. 30(%) Δήλωσαν ότι μένουν μόνοι. ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ
Χρόνος διαμονής στην ίδια κατοικία 78(%) των ερωτηθέντων διαμένουν στην ίδια κατοικία πάνω από 10 χρόνια.
Βαθμός Ικανοποίησης από συνθήκες κατοικίας Συγκεντρωτικά Πολύ Ικανοποιημένοι: 12(%) Ικανοποιημένοι: 50(%) Μέτρια Ικανοποιημένοι: 28 (%) Δυσαρεστημένοι: 9 (%) Πολύ Δυσαρεστημένοι:1 (%)
Eχετε δραστηριότητες έξω από το σπίτι; Απάντησαν: ΝΑΙ 60 (%) ΌΧΙ 40 (%) Ένα μεγάλο ποσοστό, δηλώνει μοναδική δράση έξω από το σπίτι τη συμμετοχή στα προγράμματα του ΚΑΠΗ ή την καθημερινή προσέλευση στο ΚΑΠΗ για ένα καφέ και να βρει φίλους. ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΖΩΗ
Οι ερωτώμενοι που έχουν δραστηριότητες δήλωσαν τα εξής: «Πηγαίνω εκδρομές» «Περπατώ, πηγαίνω βόλτες για καφέ», «Θέατρο, σινεμά» «Βλέπω τα εγγόνια μου» «ομάδα χορωδίας» «Ομάδα κεντήματος» «Παίζω μουσική» Ποιοτική διαχείριση ελεύθερου χρόνου
Ναι: 65% ΌΧΙ:35% Ενδεικτικές απαντήσεις: Νοικοκυριό, ενασχόληση με εγγόνια, κηπουρική, μαστορέματα, διάβασμα, σταυρόλεξο, δημιουργικό γράψιμο, Τηλεόραση/ραδιο Δραστηριότητες μέσα στο σπίτι
Σχέσεις με τη γειτονιά «Υπάρχουν άνθρωποι που συναντάτε σο δρόμο και ανταλλάσετε χαιρετισμούς;» ΝΑΙ 94 (%) ΌΧΙ 6 (%)
ΕΧΕΤΕ ΠΕΣΕΙ ΘΥΜΑ ΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΠΟΥ ΚΑΤΟΙΚΕΙΤΕ; ΌΧΙ: 85 (%) ΝΑΙ: 13 (%) (ληστεία, ή κλοπή τσάντας) Δεν Απάντησαν 2 (%)
Εδώ βλέπουμε ότι το αίσθημα του φόβου είναι μεγαλύτερο σε σχέση με τα γεγονότα βίας. Αυτό έχει φανεί σε παρόμοιες έρευνες κυρίως στις περιοχές του κέντρου της Αθήνας. Αίσθημα ασφάλειας στη γειτονιά: Πολύ Ικαν. 3 ( %), Ικαν. 28 ( %), Μέτρια 35 ( %) δυσαρεστημένοι 23(%), Πολύ Δυσ. 11(%).
Συχνότητα επικοινωνίας με την οικογένεια Καθημερινά απάντησε το 55% Μία φορά την εβδομάδα απάντησε το 21% Μία ή δύο φορές του μήνα απάντησε το 16% Μία φορά το χρόνο απάντησε το 7% Λιγότερο από μία φορά το χρόνο απάντησε το 1 % των ερωτηθέντων.
Βαθμός ικανοποίησης από τις οικογενειακές σχέσεις Πολύ Ικανοποιημένοι: 38% Ικανοποιημένοι : 35% Μέτρια:20% Δυσαρεστημένοι:6% Πολύ Δυσαρεστημένοι: 1%
ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ: 48% δήλωσαν ικανοποίηση από τις κοινωνικές τους σχέσεις. 24% δήλωσαν μέτρια, 16% πολύ ικανοποιημένοι. 7% δυσαρεστημένοι, 3% πολύ δυσαρεστημένοι.
Εξάρτηση από φάρμακα. Ναι: 74 % Προβλήματα κινητικότητας. Όχι: 82% Κατάθλιψη Ναι: 54%, Όχι: 46% Ύπνος, ανάπαυση: 56% δήλωσαν ικανοποιητικό ύπνο Μνήμη/ Συγκέντρωση: 58% δήλωσαν ικανοποιητική μνήμη ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΓΕΙΑΣ
Ικανοποίηση από την Υγεία Πολύ Ικανοποιημένοι δήλωσαν 14(%), Ικανοποιημένοι, 48 (% ) Το 28% δήλωσε μέτρια ικανοποίηση Πολύ Δυσαρεστημένοι & Δυσ. 10%.
Πρόσβαση στο Σύστημα Υγείας Πολύ Ικανοποιημένοι:10% Ικανοποιημένοι: 23% Μέτρια: 31% Δυσαρεστημένοι: 25% Πολύ Δυσαρεστημένοι: 11%
Οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν πώς αισθάνονται συνολικά για τη ζωή τους τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Ερώτηση: «Πείτε μου πώς αισθάνεστε συνολικά για τη ζωή σας το τελευταίο διάστημα;» ΓΕΝΙΚΟ ΑΙΣΘΗΜΑ ΕΥΕΞΙΑΣ ΜΕΛΩΝ
Γενικό Αίσθημα Ευεξίας των Συμμετεχόντων Συγκεντρωτικά: Πολύ Ικανοποιημένοι: 12% Ικανοποιημένοι : 39% Μέτρια: 36% Δυσαρεστημένοι: 9% Πολύ Δυσαρεστημένοι: 4%
Δείκτης Κεντρικής Τάσης Μ.Ο, Πεντάβαθμη Κλίμακα Λικερτ Εισόδημα: 2.8, s=1 Συνθήκες κατοικίας: 3.6, s=.84 Ασφάλεια Μ.Ο : 2.8, s=1.03 Οικογενειακές σχέσεις:4. s=.95 Κοινωνικές σχέσεις: 3.7, s=.93 Γενική κατάσταση Υγείας :3.6 s =.94 Αίσθημα ευεξίας : 3.4, s=.95 Πρόσβαση σε Υπηρεσίες Υγείας: 2.9, s=1.15
Ο συσχετισμός του δείκτη γενικής ευεξίας με επιμέρους τομείς Ποιότητας Ζωής κατέδειξε ότι: Τα μέλη που δήλωσαν περισσότερο ικανοποιημένοι από τη ζωή τους σαν σύνολο δήλωσαν επίσης ικανοποιημένοι από: Α. Τις οικογενειακές σχέσεις Β. Είχαν καλούς φίλους και Γ. Έκαναν ποιοτική διαχείριση ελεύθερου χρόνου Αλληλεπίδραση παραγόντων
ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ
Ικανοποίηση από τις Κεντρικές Υπηρεσίες του Δήμου 40 % δήλωσαν Ικανοποιημένοι, 4% Π. Ικανοποιημένοι, το 23% μέτρια, 13% Δυσαρεστημένοι, 3% Π. Δυσαρεστημένοι, 17% δεν έχουν άποψη.
Ικανοποίηση από τις Αποκεντρωμένες Υπηρεσίες του Δήμου 41% Ικανοποιημένοι, 14% Πολύ Ικανοποιημένοι, 19% Μέτρια, 13% Δυσαρεστημένοι, 1% Πολύ Δυσαρεστημένοι, 12% Δεν έχουν άποψη.
Βαθμός Ικανοποίησης από το ΚΑΠΗ ( Συγκεντρωτικά) Ικανοποιημένοι : 38% Μέτρια Ικανοποιημένοι: 26% Πολύ Ικανοποιημένοι: 32% Δυσαρεστημένοι : 3%
Ανά ΚΑΠΗ ΚΑΠΗ Α. Αγ. Τρύφωνα Ν=20 Ικανοποιημένοι: 45% Μέτρια : 40% ΚΑΠΗ Β Βορείου Ηπείρου Ν=20 Ικανοποιημένοι: 50% Πολύ Ικανοποιημένοι: 30% Μέτρια: 20% ΚΑΠΗ C. Σοφίας Βέμπω Ικανοποιημένοι: 45% Πολύ Ικανοποιημένοι: 45% Μέτρια: 5% Δυσαρεστημένοι 5% ΚΑΠΗ D. Αγ. Τριάδα Ικανοποιημένοι: 40% Πολύ Ικανοποιημένοι: 60% ΚΑΠΗ Ε. Aγ. Νικόλαος Ικανοποιημένοι: 38% Πολύ Ικανοποιημένοι: 32% Μέτρια: 26%, Δυσαρεστ.:3%
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΟΙΟΤΙΚΑ
Η ενότητα αυτή περιέχει τις πιο απόψεις των συμμετεχόντων σχετικά με θέματα που τους απασχολούν ως δημότες και μέλη των Ανοιχτών Κέντρων Προστασίας Ηλικιωμένων (Κ.Α.Π.Η).Η επεξεργασία των ποιοτικών δεδομένων έγινε με θεματική κατηγοριοποίηση των απαντήσεων: ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
1. Κυριότερα Προβλήματα που αντιμετωπίζετε ως δημότες. 2. Προτάσεις βελτίωσης Υπηρεσιών για όλους του δημότες. 3. Προτάσεις βελτίωσης Υπηρεσιών για τα μέλη του Κ.Α.Π.Η. 4.Τομείς ζωής που βελτιώνονται με τη συμμετοχή στο Κ.Α.Π.Η Θεματικές κατηγορίες
Πολιτική διοίκηση Ανεπαρκές ενδιαφέρον από τη πολιτική διοίκηση. Έλλειψη αξιολόγησης προσωπικού. Κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζετε ως δημότες
Οργάνωση Υπηρεσιών Ανεπαρκής ενημέρωση προς τους δημότες για τις παρεχόμενες υπηρεσίες του δήμου. Ανεπαρκείς Κοινωνικές Υπηρεσίες Ανεπαρκείς υπηρεσίες για άτομα με αναπηρία/κινητικά προβλήματα Ανεπαρκείς υπηρεσίες για αλλοδαπούς Λίγες πολιτιστικές εκδηλώσεις Ακριβά δημοτικά τέλη Κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζετε ως δημότες
Περιβάλλον Σκουπίδια, ηχορύπανση, μικρά πεζοδρόμια, έλλειψη πινακίδων και φωτισμού, κακή αποχέτευση/αγωγοί όμβριων υδάτων Έλλειψη δημόσιων έργων, πράσινου, ανεπαρκής προστασία Υμηττού. Ανεπαρκής τοπική συγκοινωνία. Έλλειψη νεκροταφείου. Κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζετε ως δημότες
Περιβάλλον Ανεπαρκής προστασία αδέσποτων ζώων Ανεπαρκής παρουσία δημοτικής αστυνομίας και αστυνομίας πόλεων Κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζετε ως δημότες
Περιβάλλον Καθαριότητα Δημιουργία πεζόδρομων & ανοιχτών χώρων. Καλύτερη προστασία από δημοτική αστυνομία και αστυνομία πόλεων στην περιοχή. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΜΕΛΩΝ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΤΕΣ
Υπηρεσίες Καλύτερη πρόσβαση ατόμων τρίτης ηλικίας σε υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας. Υπηρεσίες προσβάσιμες για άτομα τρίτης ηλικίας με προβλήματα κινητικότητας. Προτάσεις μελών για βελτίωση υπηρεσιών για άτομα τρίτης ηλικίας
Παρουσία ψυχολόγων και φυσιοθεραπευτών σε όλα τα παραρτήματα του ΚΑΠΗ. Λειτουργία υπηρεσιών κατ οίκον για μοναχικούς ηλικιωμένους. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΜΕΛΩΝ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥ ΚΑΠΗ.
Ομάδες συζήτησης στο ΚΑΠΗ. Λαϊκό Πανεπιστήμιο & διαλέξεις για θέματα υγείας και πρόληψης. Λειτουργία των ΚΑΠΗ κάποια απογεύματα. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΜΕΛΩΝ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥ ΚΑΠΗ
Απόψεις μελών Υγεία ψυχική/σωματική) και πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας Σχέσεις με α) την οικογένεια β) σύντροφο Βελτίωση οικονομικών Επαγγελμ.αποκατάσταση παιδιών Απόψεις προσωπικού Πρόσβαση σε καλή περίθαλψη Συντήρηση και βελτίωση λειτουργικότητας Κοινωνική συμμετοχή Ασφαλές περιβάλλον Σχέσεις Παράγοντες που θα βελτίωναν την ΠΖ των ατόμων της τρίτης ηλικίας; Με σειρά σημαντικότητας
Απόψεις Μελών «Η συμμετοχή στα προγράμματα βελτίωσε τις κοινωνικές μου σχέσεις» «Έρχομαι για να βρω φίλους». «Έρχομαι για να πηγαίνω εκδρομές». Απόψεις Προσωπικού Ενισχύεται η Κοινωνικότητα & η λειτουργικότητα Διαχείριση ελεύθερου χρόνου Τομείς ζωής που βελτιώνονται με τη συμμετοχή στο ΚΑΠΗ.
Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΤΡΙΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΣΕ ΜΕΓΑΛΟ ΒΑΘΜΟ ΑΠΟ: α) Ικανοποιητικές οικογενειακές και φιλικές σχέσεις, β) καλή διαχείριση του ελεύθερου χρόνου γ) καλή σωματική και ψυχική υγεία δ) από την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας. ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Ευχαριστούμε την προηγούμενη δημοτική αρχή για την υποστήριξη της έρευνας, καθώς και τα μέλη του ΚΑΠΗ Γλυφάδας που μας έδωσαν πολύτιμες πληροφορίες για την ποιότητα της ζωής τους Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!!