Διερεύνηση των αναγκών των φοιτητών από μια Συμβουλευτική Υπηρεσία. Αποτελέσματα έρευνας στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Θράκης

Transcript

1 Διερεύνηση των αναγκών των φοιτητών από μια Συμβουλευτική Υπηρεσία. Αποτελέσματα έρευνας στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Θράκης Γ. Ευσταθίου*, Κ. Ευθυμίου** & Α. Καλαντζή Azizi* *Συμβουλευτικό Κέντρο Φοιτητών Πανεπιστημίου Αθηνών ** Συμβουλευτική Υπηρεσία Γραφείου Διασύνδεσης Δ.Π.Θράκης 1

2 Σκοπός της έρευνας Ο καθορισμός των αναγκών των φοιτητών σχετικά με τη λειτουργία ενός Συμβουλευτικού Κέντρου. 2

3 Ερευνητικά ερωτήματα Ι Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές; Κατά πόσο προτίθενται οι φοιτητές να απευθυνθούν σ έναν ειδικό του Σ.Κ.Φ. Για τα προβλήματα που τους απασχολούν; Ποιες είναι οι δραστηριότητες που θα πρέπει να έχει ένα Σ.Κ.Φ. Κατά την γνώμη των ίδιων των φοιτητών 3

4 Ερευνητικά ερωτήματα ΙΙ Ποιες είναι οι σκέψεις και οι προτάσεις των φοιτητών σχετικά με την λειτουργία του Σ.Κ.Φ.; Ποιοι είναι οι παράγοντες που πιθανώς επηρεάζουν την σκέψη και τη συμπεριφορά των φοιτητών σχετικά με τα παραπάνω ερωτήματα; 4

5 Δείγμα Συμμετείχαν 1184 φοιτητές του Δ.Π.Θ., του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ηλικίας 17 έως 34 ετών (Μ=21,01, s=2,27). Η επιλογή έγινε με κατά στρώματα δειγματοληψία ως προς Α.Ε.Ι. Φοίτησης και τον κλάδο της σχολής φοίτησης. Η δειγματοληψία κρίθηκε ικανοποιητική ως προς το Α.Ε.Ι. Φοίτησης, τον κλάδο της σχολής φοίτησης, το έτος σπουδών και το φύλο. 5

6 Μέσα συλλογής δεδομένων Χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο που κατασκεύασε η Καλαντζή Azizi (1991). Το ερωτηματολόγιο αποτελείται κυρίως από ανοικτές ερωτήσεις, ώστε να μην προκαταλαμβάνονται οι απαντήσεις των φοιτητών. 6

7 Το ερωτηματολόγιο περιελάμβανε ερωτήσεις που αποσκοπούσαν: - Στη συλλογή δημογραφικών στοιχείων (ηλικία, φύλο, τμήμα φοίτησης, εξάμηνο φοίτησης, διαμονή, οικονομικοί πόροι). - Στη συλλογή στοιχείων που αφορούν στους γονείς του φοιτητή (εκπαίδευση και επάγγελμα γονέων) - Στη διερεύνηση του κατά πόσο η συγκεκριμένη σχολή φοίτησης αποτελεί επιλογή του φοιτητή. - Στη διερεύνηση των ζητημάτων που απασχολούν τους φοιτητές γενικώς. 7

8 Το ερωτηματολόγιο περιελάμβανε ερωτήσεις που αποσκοπούσαν: Στη διερεύνηση των προβλημάτων που αντιμετώπισαν ή αντιμετωπίζουν προσωπικώς οι συμμετέχοντες. Στη διερεύνηση της πρόθεσής τους να συζητήσουν με έναν ειδικό του Σ.Κ.Φ. κάποιο πρόβλημα που τους απασχολεί, της μορφής που θα έπρεπε να έχει κατά τη γνώμη τους μία τέτοια συνεργασία και των λόγων που θα τους απέτρεπαν από το να αποταθούν σε κάποιον ειδικό. 8

9 Το ερωτηματολόγιο περιελάμβανε ερωτήσεις που αποσκοπούσαν: - Στην καταγραφή των δραστηριοτήτων που θα έπρεπε να έχει η Συμβουλευτική Υπηρεσία κατά τη γνώμη των φοιτητών. - Στην καταγραφή των παρατηρήσεων, των προτάσεων και των σκέψεων σχετικά με την οργάνωση και τη λειτουργία της Συμβουλευτικής Υπηρεσίας. 9

10 Διαδικασία συλλογής δεδομένων Το ερωτηματολόγιο χορηγήθηκε ομαδικά παρουσία του Διδάσκοντα. Απαντήσεις σε ερωτήσεις φοιτητών δεν δόθηκαν παρά μόνο μετά τη λήξη της ερευνητικής διαδικασίας. Το ποσοστό επιστροφής έγκυρων ερωτηματολογίων ήταν ιδιαίτερα υψηλό (94,8%) 10

11 Επεξεργασία των δεδομένων Οι απαντήσεις σε ανοιχτές ερωτήσεις υποβλήθηκαν σε ανάλυση περιεχομένου. Τα δεδομένα υποβλήθηκαν σε ιεραρχική ευθύγραμμη λογαριθμική ανάλυση. Για την επιλογή των ανεξάρτητων μεταβλητών και την ανεύρεση των τυχών αλληλεπιδράσεων μεταξύ τους προηγήθηκε ιεραρχική ευθύγραμμη λογαριθμική ανάλυση με προς τα πίσω κατά βήματα απαλοιφή. 11

12 ΕΥΡΗΜΑΤΑ Ποσοστό φοιτητών που αντιμετωπίζουν ή αντιμετώπισαν κάποιο πρόβλημα 26% 74% Ναι Όχι 12

13 ΕΥΡΗΜΑΤΑ Προβλήματα που αντιμετωπίζουν ή αντιμετώπισαν προσωπικώς οι φοιτητές Ψυχολογικά π ροβλήματα 15,3 21,6 Προβλήματα π ροσαρμογής 5,2 7,5 Προβλήματα φοίτησης 11,7 16,8 Προβλήματα σχέσεων Ελεύθερος χρόνος 3,9 5,6 19,5 27,9 % των φοιτητών που αντιμετωπ ίζουν πρόβλημα Παροχές 13,3 19,1 % συνόλου του δείγματος Πληροφόρηση 11,6 16,3 Ποιότητα σπ ουδών 14,7 21 Οργανωτικά ζητήματα 16,1 23 Κοινωνικά ζητήματα 3 2,1 Επ αγγελματικές π ροοπ τικές 27,8 39,

14 ΕΥΡΗΜΑΤΑ Πρόθεση να συζητήσουν το πρόβλημά με τους με έναν Ειδικό του Σ.Κ.Φ. 36% 64% Ναι Όχι 14

15 ΕΥΡΗΜΑΤΑ Ψυχολογικά προβλήματα 35 32,5 30 Άντρες Απ οκλειστική υπ οστήριξη γονέων Άντρες Προσωπ ική εργασία 27, ,5 Γυναίκες Απ οκλειστική υπ οστήριξη γονέων Γυναίκες Προσωπ ική εργασία ,6 19,4 17,3 17,8 11,2 11,5 9,4 9,8 5,9 6,1 4,8 7,7 9,2 14,4 10,2 15,9 18,6 3, ,6 0 Καθηγητικές Παιδαγωγικές Θετικών επ ιστ. Υγείας Δικαίου Άλλες 15

16 ΕΥΡΗΜΑΤΑ Προβλήματα προσαρμογής Ε.Κ.Π.Α. - Ε.Μ.Π. 18 ετών Ε.Κ.Π.Α. - Ε.Μ.Π. 21 ετών Δ.Π.Θ. 18 ετών Δ.Π.Θ. 21 ετών 25,9 16, , , ,6 7,6 5 3,9 3,3 2,2 2,5 1,4 8,8 7,6 6,5 5,1 3,9 1,9 2,2 1,7 0,5 0,3 Καθηγητικές Παιδαγωγικές Θετικών επ ιστ. Υγείας Δικαίου Άλλες 1 16

17 ΕΥΡΗΜΑΤΑ Προβλήματα φοίτησης Άντρες 24,1 20 Γυναίκες 17,3 16, ,4 11,3 10 7,9 8,1 5 2,6 4,2 5,1 2 3,2 0 Καθηγητικές Παιδαγωγικές Θετικών επ ιστ. Υγείας Δικαίου Άλλες 17

18 ΕΥΡΗΜΑΤΑ Προβλήματα σχέσεων Καθηγητικές Παιδαγωγικές Θετικών επ ιστ. Υγείας Δικαίου Άλλες 18

19 ΕΥΡΗΜΑΤΑ Οικονομικοί πόροι, διαμονή και επιλογή σχολής φοίτησης Η πλειοψηφία των φοιτητών (81,6%) συντηρούνται οικονομικά αποκλειστικά από τους γονείς τους και συνήθως διαμένουν με τους γονείς τους όταν αυτό είναι δυνατόν (65% στην Αθήνα και 5% στη Θράκη). Οι περισσότεροι φοιτητές (83,8%) ακολουθούν τον κλάδο σπουδών που επιθυμούν. Ο κύριος λόγος που αναφέρουν όσοι δεν σπουδάζουν σε σχολή της επιλογής τους είναι οι Πανελλαδικές εξετάσεις (66,9%). Μόνο το 4,7% αναφέρουν ότι πιέστηκαν από τους γονείς τους. 19

20 ΕΥΡΗΜΑΤΑ Έτος φοίτησης - ηλικία Οι μικρότεροι σε ηλικία φοιτητές οι φοιτητές των μικρότερων ετών: αναφέρουν συχνότερα ότι δεν ακολουθούν τον κλάδο σπουδών που επιθυμούν οι οικονομικοί τους πόροι προέρχονται συχνότερα αποκλειστικά από τους γονείς τους αναφέρουν συχνότερα προβλήματα σχετικά με: α. οργανωτικά ζητήματα β. έλλειψη πληροφόρησης γ. δυσκολίες προσαρμογής δηλώνουν σε χαμηλότερο ποσοστό προβλήματα σχετικά με τις επαγγελματικές προοπτικές. 20

21 ΕΥΡΗΜΑΤΑ Φύλο Διαφορετικές προτιμήσεις μεταξύ των δύο φύλων ως προς τη σχολή φοίτησης. Οι γυναίκες: εκφράζουν υψηλότερη πρόθεση συνεργασίας με κάποιον ειδικό είναι λιγότερο πιθανό να εργάζονται αναφέρουν περισσότερα προβλήματα φοίτησης αναφέρουν περισσότερα ψυχολογικά προβλήματα. 21

22 ΕΥΡΗΜΑΤΑ Σύγκριση των Α.Ε.Ι. της Αθήνας και του Δ.Π.Θ. Οι φοιτητές του Δ.Π.Θ.: αναφέρουν συχνότερα ότι δεν ακολουθούν τον κλάδο σπουδών που ακολουθούν διαμένουν συχνότερα μακριά από την οικογενειακή εστία δηλώνουν σε μικρότερο ποσοστό προβλήματα σχετικά με οργανωτικά ζητήματα, με την ποιότητα σπουδών και με τις παροχές αναφέρουν περισσότερα προβλήματα προσαρμογής. 22

23 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η έκταση των φοιτητικών προβλημάτων, το γεγονός ότι οι φοιτητές βρίσκονται σε ηλικία κατά την οποία εκδηλώνονται πολλές σοβαρές σοβαρές ψυχικές διαταραχές, και η υψηλή πρόθεση των φοιτητών να συνεργαστούν με έναν ειδικό του Σ.Κ.Φ. καταδεικνύουν τη σημασία της ψυχολογικής συμβουλευτικής. Αν και σίγουρα, η ψυχολογική συμβουλευτική δεν μπορεί να απαντήσει σε όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές και χρειάζονται και άλλου είδους υπηρεσίες (γραφεία διασύνδεσης, ακαδημαϊκοί σύμβουλοι κλπ.). 23