ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΤΗ ΝΕΑΡΗ ΗΛΙΚΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΤΕ, Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Α.Π.Θ. Γ.Ν.Θ. «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ» ΜSc Εργαστήριο Ιατρικής της Άθλησης Α.Π.Θ. Πτυχιούχος Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ
Παράγοντες κινδύνου στους οποίους µπορούµε να παρέµβουµε ήδη από την παιδική ηλικία: Παχυσαρκία Δυσλιπιδαιµίες Υπέρταση Κάπνισµα Σακχαρώδης διαβήτης Καθιστική ζωή
Έχοντας υπόψη τα παραπάνω Η πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες έχει 2 συνιστώσες: ØΤην αναζήτηση των παιδιών, εφήβων και νεαρών ενηλίκων που ανήκουν στις οµάδες υψηλού κινδύνου και την παρακολούθησή τους σε ατοµικό επίπεδο. ØΤην πρόληψη σε επίπεδο πληθυσµού.
ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Είναι ένας από τους βασικότερους παράγοντες κινδύνου, καθώς συχνά αποτελεί προάγγελλο παχυσαρκίας και στην ενήλικο ζωή και προδιαθέτει στην ανάπτυξη και άλλων παραγόντων κινδύνου: Δυσλιπιδαιµία Υπέρταση Σακχαρώδης διαβήτης Bogalusa Heart Study: ~60% των υπέρβαρων παιδιών ηλικίας 5-10 ετών είχαν τουλάχιστον άλλον ένα καρδιαγγειακό παράγοντα κινδύνου >20% είχαν δύο ή περισσότερους
ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Στρατηγικές για την πρόληψη της παχυσαρκίας σε επίπεδο πληθυσµού: - Κύηση - Νεογνά και βρέφη - Παιδιά προσχολικής ηλικίας - Παιδιά σχολικής ηλικίας -Έφηβοι -Ενήλικες
ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Συµβατική αντιµετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας: Εµπλοκή ολόκληρης της οικογένειας Προσέγγιση ανάλογα µε την ηλικία Αλλαγές στη διατροφή Αλλαγές συµπεριφοράς Αύξηση της σωµατικής δραστηριότητας
ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΕΣ Στρατηγικές για την πρόληψη σε επίπεδο πληθυσµού: Διατροφικές οδηγίες Φυσική δραστηριότητα Έγκαιρη αναγνώριση παιδιών µε δυσλιπιδαιµίες
ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΕΣ Αναγνώριση των παιδιών µε παθολογικά προφίλ λιπιδίων: NCEP (National Cholesterol Education Program) AHA (American Heart Association) Έλεγχος των λιπιδίων συνίσταται σε παιδιά >2 ετών µε: - Οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου σε νεαρή ηλικία Οικογενειακό ιστορικό υπερχοληστερολαιµίας
ΥΠΕΡΤΑΣΗ Όταν εµφανιστεί στην παιδική ηλικία συνήθως επιµένει µέχρι την ενήλικο ζωή. Έχει συσχετισθεί µε: -πάχυνση του έσω και µέσου χιτώνα των καρωτίδων -υπερτροφία της αριστερής κοιλίας -σχηµατισµό ινωτικών πλακών προάγγελλοι καρδιαγγειακών παθήσεων στους ενήλικες
ΥΠΕΡΤΑΣΗ Αντιµετώπιση παιδιών και ενηλίκων µε αρτηριακή υπέρταση Αρχικά χρησιµοποιούνται διάφορα συµβατικά µέτρα αντιµετώπισης της υψηλής αρτηριακής πίεσης: ØΑπώλεια(βάρους ØΜείωση(του(αλατιού(στη(δίαιτα(και(αύξηση(της ((κατανάλωσης(φρούτων(και(λαχανικών ØΑν(η(πίεση(παραμένει(μόνιμα(σε(υψηλά(επίπεδα ((θα(πρέπει(να(αναζητήσουμε(και(άλλα(αίτια (((πχ(νεφρικές(παθήσεις) Αν παρά τα αρχικά µέτρα η πίεση παραµένει σε υψηλά επίπεδα µπορεί να καταφύγουµε και σε φαρµακευτική θεραπεία. - Διουρητικά, b-blockers, ΑΜΕΑ, ανταγωνιστές Ca...
ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ Η αντίσταση στην ινσουλίνη αποτελεί γνωστό παράγοντα κινδύνου, ιδίως σε συνδυασµό µε παχυσαρκία, δυσλιπιδαιµία και υπέρταση οπότε καλείται µεταβολικό σύνδροµο. Επιθυµητός στόχος: -Γλυκόζη ορού νηστείας σε επίπεδα σχεδόν φυσιολογικά (<120 mg/dl) -Σχεδόν φυσιολογικά επίπεδα γλυκοζυλιωµένης αιµοσφαιρίνης (<7%) Σε διαβήτη τύπου ΙΙ σηµαντικός είναι ο έλεγχος του βάρους µε σωστή διατροφή και άσκηση. 119 mg/dl 20 : 01 9.10 M
ΚΑΠΝΙΣΜΑ Το 90% του συνόλου των καπνιστών το 70% των τακτικών καπνιστών ξεκίνησαν το κάπνισµα πριν την ηλικία των 18 ετών. Δηµογραφικοί παράγοντες: -Ηλικίας 10-18 -Αρσενικό φύλο Περιβαλλοντικοί παράγοντες: -1 ή και οι 2 γονείς καπνίζουν -Συχνή συναναστροφή µε καπνιστές Πρότυπα συµπεριφοράς: -Περιορισµένη απόδοση στο σχολείο Ατοµικοί παράγοντες: -Αντίληψη του καπνίσµατος ως κοινωνικά ωφέλιµης συνήθειας -Υπερεκτίµηση της συχνότητας των καπνιστών -Ριψοκίνδυνες τάσεις και επαναστατική στάση Στόχος είναι η πρόληψη της έναρξης του καπνίσµατος
ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ v Διακοπή καπνίσµατος v Σωστή διατροφή v Έλεγχος υπέρτασης v Άσκηση v Ελάττωση stress v Έλεγχος βάρους v Μείωση κατανάλωσης αλκοόλ v Έλεγχος επιπέδων τριγλυκεριδίων χοληστερόλης- γλυκόζης v Αποφυγή λοιµώξεων
ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Η συστηµατική άσκηση έχει δεκάδες ευεργετικές επιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισµό. Η άσκηση είναι ο πιο σύντοµος δρόµος για επιστροφή στην παιδική ηλικία, σε σύντοµες χρονικές περιόδους ανάπαυλας & ξενοιασιάς που όλοι µας έχουµε τόσο ανάγκη.
ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ü ü ü ü ü ü ü ü ü ü ΕΛΑΤΤΩΣΗ Καρδιαγγειακής θνητότητας. Τριγλυκεριδίων-LDL. Αρτηριακής πίεσης. Της ανάγκης σε οξυγόνο. Καρδιακής συχνότητας. Της επίπτωσης της στεφανιαίας νόσου. Των επιπέδων του ινωδογόνου στο πλάσµα. ΑΥΞΗΣΗ HDL Ροή του αίµατος στις στεφανιαίες αρτηρίες Πυκνότητας του στεφανιαίου δικτύου.
ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΆΛΑΤΟΣ - ΛΙΠΑΡΩΝ Συνιστάται: να διαβάζει τις ετικέτες των τροφίµων και να υπολογίζει το περιεχόµενο αλάτος σε mg. να µην προσθέτει αλάτι κατά το µαγείρεµα. να αποφεύγει τις
ΒΟΤΑΝΑ ΚΑΙ ΜΥΡΩΔΙΚΑ Τα µυρωδικά στο φαγητό είναι η ιδανικότερη και ευκολότερη λύση να φτιάχνει κανείς νόστιµα φαγητά και ο καλύτερος τρόπος να αποφύγει το αλάτι και τα λιπαρά.
ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Οικογενειακό ιστορικό! Κλινική0εξέταση vύψος
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Είναι απαραίτητο για τους νοσηλευτές να συµµετέχουν σε προγράµµατα αγωγής υγείας ώστε να αποκτούν την κατάρτιση που απαιτείται ώστε να εκπαιδεύουν τον πληθυσµό στην κοινότητα και τα σχολεία µε σκοπό την πρόληψη από τις καρδιαγγειακές παθήσεις είτε την αποκατάστασή τους της σύµφωνα µε τις µε τις τωρινές κατευθυντήριες οδηγίες. Στα περισσότερα προγράµµατα υγείας,, οι νοσηλευτές είναι τα πρόσωπα κλειδιά για την εκπαίδευση του πληθυσµού.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ