Αξιακό σύστημα & Περιβάλλον Δρ. Μαρία Γκούσια - Ρίζου
Τι βλέπουμε όταν παρατηρούμε τον κόσμο;
Οι ανθρώπινες αξίες επηρεάζουν την ικανότητά μας να κατανοήσουμε και να λύσουμε περιβαλλοντικά προβλήματα. Οι άνθρωποι αποδίδουν αξία σε ορισμένα πράγματα και στη συνέχεια χρησιμοποιούν αυτή την εκχωρημένη τιμή για να αποφασίσουν εάν κάτι είναι σωστό ή λάθος.
Οι ανθρώπινες αξίες είναι: σημαντικές για τα άτομα προκειμένου να αξιολογήσουν τις ενέργειες ή τα γεγονότα. μοναδικές για κάθε άτομο, διότι ο καθένας δεν δίνει την ίδια σημασία σε κάθε στοιχείο της ζωής.
Κάθε πολιτική επιβάλλεται πλέον να συμβαδίζει με τα πρότυπα της βιωσιμότητας.
Οικονομία και αξίες Μεγάλος αριθμός αξιών εμπλέκονται στο σύνολο του παραγωγικού συστήματος.
Η φύση έχει οικονομική αξία; Ένας από τους λόγους για τους οποίους τα οικοσυστήματα υποβαθμίζονται είναι ότι η αξία τους στους ντόπιους είναι συχνά μικρή.
Οι αποφάσεις και οι επιπτώσεις στο περιβάλλον αειφορία δε σημαίνει απαραίτητα λιγότερη οικονομική ανάπτυξη και τεχνολογική πρόοδο ούτε ότι κάθε πτυχή του παρόντος περιβάλλοντος πρέπει να διατηρηθεί με κάθε κόστος.
Roots cause effect
Βιώσιμη ανάπτυξη = προληπτική προστασία των οικοσυστημάτων Χρειάζεται θέληση να γίνουν τα άτομα παράγοντες αλλαγών
Εκτός από εργαλεία που έχουν στόχο την προώθηση περιβαλλοντικά φιλικών μεθόδων παραγωγής, χρειάζονται νέες στάσεις και συμπεριφορές στηριζόμενες σε αξίες.
Οι αξίες είναι εξ ορισμού γενικές και αφηρημένες Τα συστήματα προσωπικής αξίας αφορούν τις κρίσεις των ανθρώπων που σχετίζονται με την καλύτερη δυνατή ζωή για τον εαυτό τους, ενώ τα συστήματα κοινωνικής αξίας αφορούν τις αντιλήψεις τους για τις κρίσεις των άλλων σχετικά με την καλύτερη δυνατή ζωή.
Πώς διαμορφώνονται οι αξίες; Οι αξίες διαμορφώνονται από την κουλτούρα στην οποία ζούμε και από τις εμπειρίες μας. δικαιοσύνη συμπόνια αλληλεγγύη υπευθυνότητα σεβασμός στα δικαιώματα όλων για επιβίωση
Αξίες αειφορίας κοινωνική και οικολογική αλληλεγγύη, αυτονομία, δημοκρατία, ισότητα, υπευθυνότητα, ανεκτικότητα θέληση, ενασχόληση & δέσμευση
Περιβαλλοντικές αξίες, λήψη αποφάσεων & τρόπος ζωής
Τι μπορούμε να κάνουμε για όσα αλλάζουν γύρω μας; Να παραδεχτούμε ότι η κλιματική αλλαγή είναι υπόθεση όλων μας και να επανεξετάσουμε τον τρόπο ζωής μας (lifestyle).
Η φιλοσοφία, ο ακτιβισμός και το συναίσθημα στη δράση για την κλιματική αλλαγή
Περιβαλλοντικές αξίες και τρόπος ζωής Η προσοχή πρέπει τώρα να στραφεί από τις αυξητικές δράσεις σε εγγύς αιτίες, σε μακροπρόθεσμες μετασχηματιστικές πτυχές της ζωής. (Pelling, 2011).
Πώς εισάγεται η προοπτική του άλλου στην περιβαλλοντική εκπαίδευση; τυπικές και άτυπες συζητήσεις επιλογή εκπαιδευτικού υλικού περιβάλλον σχολικής τάξης (κρυφό στάσεις και αξίες της οικογένειας αλτρουϊστικά κίνητρα και ενσυναίσθηση
Εκπαίδευση Αξιών (Values Education) & Ηθική Εκπαίδευση (Moral Education) Βασικός στόχος της εκπαίδευσης αξιών είναι η μετάβαση από την ηθική ετερονομία στην ηθική ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ
Ηθικά αυτόνομος νοείται εκείνος που δομεί μία άποψη όχι γιατί αυτή του παρουσιάζεται ως αδιαμφισβήτητη και του επιβάλλεται εξωτερικά, αλλά γιατί τη βλέπει κριτικά και έχει την ελευθερία της επιλογής ή της άρνησής της (Straughan, 1988).
Στο χώρο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) Πρόσφατες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι ένας μεγαλύτερος αριθμός μικρών επιχειρήσεων συμμετέχει πλέον σε ορισμένες περιβαλλοντικές δραστηριότητες (Brammer et al., 2011)
Small and Medium- Sized Enterprises and Sustainability: Managers' Values and Engagement with Environmental and Climate Change Issues Sarah Williams, Anja Schaefer 24 May 2012 Η οικολογική ευθύνη συνδέθηκε με μια γενικότερη ανησυχία για το δημόσιο συμφέρον. Οι διευθυντές των επιχειρήσεων τόνισαν τις δεοντολογικές πτυχές της φιλοπεριβαλλοντικής συμπεριφοράς, τη σημασία όσων πρωτοπορούν στις περιβαλλοντικές δράσεις, των αξιών στα άτομα και τους οργανισμούς, καθώς και την ανάληψη υπευθυνότητας από την ανώτατη διοίκηση.
Οι Spence και Rutherfoord (2003) διαπίστωσαν ότι ενώ η προσωπική δεοντολογία ήταν σημαντική, υπάρχουν κάποιες διακριτικές ιδιαιτερότητες των ΜΜΕ οι οποίες κάνουν τη φιλοπεριβαλλοντική τους δέσμευση δυνητικά διαφορετική από εκείνη των μεγάλων επιχειρήσεων, αλλά οι ΜΜΕ δεν πρέπει να θεωρούνται ομοιογενής ομάδα.
Τείνουν να θεωρούν την κλιματική αλλαγή ως μια «επέκταση» άλλων περιβαλλοντικών και κοινωνικών προβλημάτων, στο πλαίσιο ενός αλληλένδετου κόσμου.
Κίνητρα για συμμετοχή σε περιβαλλοντικά ζητήματα & για την κλιματική αλλαγή 1. ανταγωνιστικά κίνητρα (winwin) 2. εξωτερικό επιχειρηματικό περιβάλλον (κίνητρα νομιμοποίησης) προσωπικές δεσμεύσεις / αξίες (κίνητρα οικολογικής ευθύνης)
Εμπόδια αντίληψης στην φιλοπεριβαλλοντική πρακτική Ιδιοκτήτης / Δ/ντής της επιχείρησης είναι λιγότερο προετοιμασμένος για να αναλάβει το ρίσκο για βελτιώσεις Οι άνθρωποι μένουν σ αυτό που γνωρίζουν & προβάλλουν αντίσταση στην αλλαγή και τις νέες ιδέες
Σε τι έγκειται η διαφορά μεταξύ όσων δρουν και όσων μένουν αμέτοχοι; Το αίσθημα προσωπικής ευθύνης Η πίστη ότι μπορούν να κάνουν τη διαφορά μέσω των δικών τους ενεργειών.
Προθυμία αποδοχής στρατηγικών για την αλλαγή του κλίματος: Η επίδραση των αξιών και των κανόνωνchrisvon et all 2004 Υπογραμμίζει τον συνδυασμό αξιών και κανόνων για την υποστήριξη της πολιτικής για το κλίμα στους δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς. Ο λόγος για τον οποίο τα πρότυπα εσωτερικεύονται είναι ότι οπτικοποιούν τις αντιλήψεις για τους επιθυμητούς τρόπους ζωής που προέρχονται από τις αξίες (Schwartz, 1999).
Τι πρέπει να γίνει; Fischer et al. (2012):Ενθάρρυνση για την μεγαλύτερη δυνατή ανταπόκριση και την αναδιοργάνωση των θεσμικών δομών που είναι πιθανόν να οδηγήσουν σε πιο βιώσιμες τροχιές. Απαιτείται από όλους τους τομείς της κοινωνίας να προβληματιστούν για τις συμπεριφορές και τις πρακτικές τους, συμπεριλαμβανομένης της ερευνητικής κοινότητας.
Πάντα στη διάθεσή σας: maria.goussia@gmail.com https://www.linkedin.com/in/mariagoussia-6a207a40/ facebook: maria goussia