ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΚΑΗ ΘΡΑΚΖ. Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ ΚΑΗ ΘΡΑΚΖ Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΘΔΜΑ: «ΥΡΖΖ ΤΠΟΛΟΓΗΣΧΝ ΑΠΟ ΑΣΟΜΑ ΜΔ ΔΗΓΗΚΔ ΑΝΑΓΚΔ» ΜΠΑΜΠΑΣΑΝΖ Γ. ΔΜΜΑΝΟΤΖΛ Α.Δ.Μ: 2194 ΔΠΗΒΛΔΠΧΝ ΚΑΘΖΓΖΣΖ: ΜΑΡΓΤΡΖ ΒΑΗΛΔΗΟ 1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ... 2 Δπραξηζηίεο... 4 Δηζαγσγή... 5 Κεθάιαην 1... 6 1.1 Πνηα είλαη ηα άηνκα κε αλαπεξία (Ακέα);... 6 1.2 Πνζνζηά ΑκεΑ ζηελ Διιάδα θαη ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε... 8 1.3 ύιινγνη θαη νξγαλώζεηο ησλ ΑκεΑ... 10 Κεθάιαην 2... 13 2.1 Ζ ηζηνξηθή εμέιημε ησλ ειεθηξνληθώλ ππνινγηζηώλ... 13 2.2 Οη ειεθηξνληθνί ππνινγηζηέο ζηελ Αξραηόηεηα... 14 Ο Άβαθαο... 14 Σν Κόζθηλν ηνπ Δξαηνζζέλε, 130 π.υ.... 15 Ο Μεραληζκόο ησλ Αληηθπζήξσλ, 150 κε 100 π.υ.... 15 2.3 Οη ειεθηξνληθνί ππνινγηζηέο ζηελ πεξίνδν ηεο Αλαγέλλεζεο... 17 Σα «Κόθθαια» ηνπ Νάπηεξ, 1610 κ.υ.... 17 Ζ κεραλή ηνπ Pascal, 1645 κ.ρ... 18 Ζ κεραλή ηνπ Leibniz, 1674 κ.ρ... 19 Ζ Αλαιπηηθή Μεραλή ηνπ Μπάκπαηδ, 1822 κ.ρ... 19 Ζ κεραλή ηνπ Υόιεξηζ, 1890 κ.ρ... 20 2.4 ύγρξνλνη ειεθηξνληθνί ππνινγηζηέο... 21 1ε Γεληά Τπνινγηζηώλ (1946-1956)... 21 2ε Γεληά ησλ Τπνινγηζηώλ (1956-1963)... 22 3ε Γεληά (1964-1971)... 23 4ε Γεληά (1971 - ζήκεξα)... 24 2.5 πλνπηηθά ε ζύληνκε ηζηνξία ησλ ππνινγηζηώλ (Time Line 2000-2009)... 25 Κεθάιαην 3... 27 3.1 πζθεπέο θαη ππεξεζίεο ζηελ ππνζηεξηθηηθή ηερλνινγία... 27 3.2 Καηεγνξίεο ππνζηεξηθηηθήο ηερλνινγίαο... 28 3.3 Πνηα εξγαιεία δηαζέηεη έλαο ζύγρξνλνο Ζ/Τ γηα ηα ΑκεΑ;... 35 Κεθάιαην 4... 42 4.1 Ζ γιώζζα πξνγξακκαηηζκνύ C... 42 4.2 Ζ θηινζνθία θαη ηα γεληθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο C... 43 πκπεξάζκαηα θαη Πξννπηηθέο... 58 Βηβιηνγξαθία... 59 2

Αθηεξώλεηαη. ε όια ηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο 3

Εσταριστίες ε απηό ην ζεκείν ληώζσ ηελ αλάγθε λα επραξηζηήζσ νξηζκέλνπο αλζξώπνπο πνπ κε βνήζεζαλ θαηά ηε ζπγγξαθή ηεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο. Δπραξηζηώ ζεξκά ηνλ θαζεγεηή κνπ, θ Μαξδύξε Βαζίιεην όπνπ κέζα από ηηο εύζηνρεο παξαηεξήζεηο ηνπ θαη ηα ζρόιηα ηνπ δηόξζσζε ηηο όπνηεο αζηνρίεο είρε ε εξγαζία. Υσξίο ηελ βνήζεηα ηνπ αδεξθνύ κνπ, δελ ζα νινθιεξώλνληαλ ε εξγαζία, θαζώο κε βνήζεζε θαηά ηελ ζπγγξαθή ηεο παξνύζαο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο. Δπίζεο επραξηζηώ ζεξκά, ηελ νηθνγέλεηα κνπ, πνπ κε ζηεξίδεη, νηθνλνκηθά θαη ζπλαηζζεκαηηθά όια απηά ηα ρξόληα ησλ ζπνπδώλ κνπ. Σέινο, επραξηζηώ ηνλ Βαγγέιε Σνπαιίδε θαη ηελ Αζελά Αιεμαλδξνπνύινπ πνπ κε βνήζεζαλ ζηηο δύζθνιεο ζηηγκέο. 4

Εισαγωγή ηελ παξνύζα δηπισκαηηθή εξγαζία αλαιύνληαη νη λέεο ηερλνινγίεο πνπ ρξεζηκνπνηνύλ ηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο ζηελ θαζεκεξηλόηεηά ηνπο. ηόρνο ηεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο είλαη λα βνεζήζεη ηνπο γνλείο λα αληαπεμέιζνπλ ζηηο δπζθνιίεο εθκάζεζεο ηεο γισζζάο Braille αιιά θαη λα ηνπο ελεκεξώζεη ζρεηηθά κε ην πώο ε ηερλνινγία βνεζάεη ηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο. ην πξώην θεθάιαην, έγηλε κηα πξνζπάζεηα έηζη ώζηε λα θαηαιάβεη ν θαζέλαο καο, πνηα είλαη ηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο. Πνηα είλαη ηα πνζνζηά ηελ Διιάδα αιιά θαη ζηε Δπξσπατθή Έλσζε. Παξάιιεια, θαηαγξάθνληαη νη ζύιινγνη θαη νη νξγαλώζεηο Ακεα, ηεο Β. Διιάδαο ην δεύηεξν θεθάιαην, γίλεηαη κηα ηζηνξηθή αλαδξνκή ζηελ εμέιημε ησλ ειεθηξνληθώλ ππνινγηζηώλ, από ηελ αξραηόηεηα έσο ζήκεξα. ην ηξίην θεθάιαην, αλαπηύζζνληαη αλαιπηηθά, νη λέεο ηερλνινγίεο πνπ ρξεζηκνπνηνύλ ηα Ακεα, ζηελ θαζεκεξηλόηεηαο ηνπο. ην ηέηαξην θεθάιαην, παξνπζηάδεηαη ε C θαη ε C++. Γειαδή παξνπζηάδνληαη ηα ηερληθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο γιώζζαο, ελώ ην θεθάιαην νινθιεξώλεηαη κε ηε πινπνίεζε ελόο πξνγξάκκαηνο ζηε C, ην νπνίν ν ρξήζηεο πιεθηξνινγεί γξάκκαηα ηνπ ειιεληθνύ αιθάβεηνπ θαη απηό εμάγεη ηα αληίζηνηρα, ζην ζύζηεκα Braille. 5

Κευάλαιο 1 1.1 Πνηα είλαη ηα άηνκα κε αλαπεξία (Ακέα); ύκθσλα κε ηελ ππάξρνπζα λνκνζεζία ηνπ Διιεληθνύ Κξάηνπο, άηνκα κε αλαπεξίεο (ΑκεΑ) ζεσξνύληαη, ηα πξόζσπα ηα νπνία από νξγαληθά, ςπρηθά ή θνηλσληθά αίηηα παξνπζηάδνπλ θαζπζηεξήζεηο, αλαπεξίεο ή δηαηαξαρέο ζηε γεληθόηεξε ςπρνζσκαηηθή θαηάζηαζε ή ζηηο επηκέξνπο ιεηηνπξγίεο ηνπο θαη ζε βαζκό πνπ δπζθνιεύεηαη ή παξεκπνδίδεηαη ζνβαξά ε παξαθνινύζεζε ηεο γεληθήο θαη επαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο, ε δπλαηόηεηα έληαμεο ηνπο ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία θαη ε αιιειναπνδνρή ηνπο κε ην θνηλσληθό ζύλνιν. ηα άηνκα απηά ζπκπεξηιακβάλνληαη ηδίσο: 1. νη ηπθινί θαη όζνη παξνπζηάδνπλ ζνβαξέο δηαηαξαρέο ζηελ όξαζε 2. νη θσθνί θαη βαξήθννη 3. όζνη έρνπλ θηλεηηθέο δηαηαξαρέο 4. όζνη έρνπλ λνεηηθή θαζπζηέξεζε 5. όζνη εκθαλίδνπλ επηκέξνπο δπζθνιίεο ζηε κάζεζε (δπζιεμία, δηαηαξαρή ιόγνπ θ.ά.) ή είλαη γεληθόηεξα δπζπξνζάξκνζηνη 6. όζνη πάζρνπλ από ςπρηθέο λόζνπο θαη ζπλαηζζεκαηηθέο αλαζηνιέο 7. νη επηιεπηηθνί 8. νη ραλζεληθνί (ιεπξνί) 9. όζνη πάζρνπλ από αζζέλεηεο πνπ απαηηνύλ καθξόρξνλε ζεξαπεία θαη παξακνλή ζε λνζειεπηηθά ηδξύκαηα, θιηληθέο ή πξεβεληόξηα (αλαξξσηήξηα πξνθπκαηηθώλ) θαη ηέινο 10. Κάζε άηνκν λεπηαθήο, παηδηθήο ή εθεβηθήο ειηθίαο, πνπ δελ αλήθεη ζε κία από ηηο πξνεγνύκελεο πεξηπηώζεηο θαη πνπ παξνπζηάδεη δηαηαξαρή ηεο πξνζσπηθόηεηαο από νπνηαδήπνηε αηηία. 6

Δηθόλα 1: Ζ ππξακίδα ησλ ΑκεΑ Από ηελ άιιε κεξηά, ζύκθσλα κε ηε Γηαθήξπμε Γηθαησκάησλ ησλ Αλάπεξσλ Αηόκσλ (απόθαζε 3447 ηεο 9 εο Γεθεκβξίνπ 1975) ν όξνο αλάπεξν άηνκν ζεκαίλεη θάζε άηνκν αλίθαλν λα επηβηώζεη από κόλν ηνπ, νιηθά ή κεξηθά, κε έρνληαο ηηο αλαγθαηόηεηεο γηα κηα θαλνληθή αηνκηθή θαη θνηλσληθή δσή, εμαηηίαο κεησκέλσλ ζσκαηηθώλ ή πλεπκαηηθώλ δπλαηνηήησλ πνπ έρεη εθ γελεηήο ή όρη. Χζηόζν, ηα αλάπεξα άηνκα έρνπλ ην θιεξνλνκηθό δηθαίσκα ζεβαζκνύ ηεο αλζξώπηλεο αμηνπξέπεηαο ηνπο θαη έλαο ηξόπνο αλαγλώξηζεο απηνύ είλαη νη ππεξεζίεο πιεξνθόξεζεο λα ηα θαηαζηήζνπλ απηνδύλακα. Σα αλάπεξα άηνκα έρνπλ ην δηθαίσκα νη αλαπεξίεο ηνπο λα ιακβάλνληαη ππόςε ζε όια ηα επίπεδα νηθνλνκηθνύ θαη θνηλσληθνύ πξνγξακκαηηζκνύ 7

1.2 Πνζνζηά ΑκεΑ ζηελ Ειιάδα θαη ζηελ Επξωπαϊθή Έλωζε Γπζηπρώο ε Διιάδα δελ πξνλόεζε αξθεηά γηα ηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο. Αύην ην θαηαιαβαίλνπκε βιέπνληαο πσο από ηηο αξρέο ηηο δεθαεηίαο ηνπ 80 μεθόλεζαλ λα αζρνιείηε ε ειιεληθή θνηλσλία ζέηνληαο ην 1981 σο επίζεκν έηνο γηα ηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο. Αξγόηεξα ε πεξίνδνο 20 επηεκβξίνπ κε 20 νθησβξίνπ ζεσξείηε σο ν κιελαο πξόιεςεο ηεο ηπθιόηεηαο θαη ζηε δηάξθεηα απηνύ ηνπ κήλα πινπνηέηηε ην πξόγξακκα «Οπξάλην Σόμν».Χο Εζληθή Ηκέξα Αηόκωλ κε Αλαπεξίεο 1 έρεη νξηζηεί από ην θξάηνο ε 3 ε Γεθεκβξίνπ Έηζη ινηπόλ βάζεη ηεο αλάιπζεο θαη ζύλζεζεο δεδνκέλσλ από εύξπλεο έρνπκε ην ζπκπέξαζκα πσο ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε, ν αξηζκόο ησλ αηόκσλ κε αλαπεξίεο είλαη ίζνο κε 37 εθαηνκκύξηα. Σν πνζό απηό αληηζηνηρεί ζε 10% ηνπ πιεζπζκνύ. ηελ Διιάδα πεξίπνπ ηα άηνκα απηά είλαη 1 εθαηνκκύξην. Να ηνλίζσ πσο επίζεκε θαηαγξαθή δελ έρεη γίλεη θαη πσο νη αξηζκνί πξνθύπηνπλ από ηα πνζνζηά ηεο Παγθόζκηαο Οξγάλσζεο Τγείαο. Σν 35%-50% θαηνηθεί ζηελ Αηηηθή ελώ ην ππόινηπν ζηελ επαξρεία ή ζε ζπιινγηθέο θαηνηθίεο όπσο θέληξα απνθαηάζηαζεο. Σέινο επίζεκα ζηνηρεία γηα ηελ Διιάδα πξνθύπηνπλ από ηελ απνγξάθε ηνπ πιεζπζκνύ ην 1991 πνπ πξνθύπηεη πσο ηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο ζηελ Διιάδα είλαη 267,003. 1 Δζληθή Ζκέξα Αηόκσλ κε Αλαπεξίεο : Ζ Παγθόζκηα Ζκέξα Αηόκσλ κε Αλαπεξία (International Day of Persons with Disabilities) θαζηεξώζεθε ην 1992 κε απόθαζε ηεο γεληθήο ζπλέιεπζεο ηνπ ΟΖΔ θαη ηηκάηαη θάζε ρξόλν ζηηο 3 Γεθεκβξίνπ. 8

90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Κατοικία σλλογική Κατοικία Δηθόλα 2: Σν παξαπάλσ γξάθεκα απεηθνλίδεη ζε πνην κέξνο δνπλ ηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο. ηνλ παξαπάλσ πίλαθα κπνξεί λα δεη θαλείο ηα ηνπο ιόγνπο όπνπ ηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο δελ αλαδεηνύλ εξγαζία. 9

1.3 ύιινγνη θαη νξγαλώζεηο ηωλ ΑκεΑ Σν αλαπεξηθό θίλεκα έρεη ηε κόληκε θαη ζηαζεξή ππνρξέσζε λα αλαδεηθλύεη δηαξθώο θαη νπζηαζηηθά ηα δεηήκαηα πνπ απαζρνινύλ ηα άηνκα κε αλαπεξία, ρξόληεο παζήζεηο θαη ηηο νηθνγέλεηέο ηνπο. Βαζηθή θαη ζεκειηώδεο Αξρή ηνπ αλαπεξηθνύ θηλήκαηνο ζηελ Διιάδα, ζηελ Δπξώπε θαη ζε νιόθιεξν ηνλ θόζκν ην «Τίποτα για τα άτομα με αναπηρία χωρίς τα άτομα με αναπηρία» είλαη θαη απηό πνπ εκείο πξέπεη λα εγγπνύκαζηε ζηελ ειιεληθή θνηλσλία: όηη ην αλαπεξηθό θίλεκα ζα είλαη πξσηνπόξνο, πξσηεξγάηεο θαη πξσηαγσληζηήο ζην λα εηζάγνληαη ζηε ρώξα θαηλνηόκεο ηδέεο, λέεο πξνζεγγίζεηο θαη λέεο πνιηηηθέο γηα ηα άηνκα κε αλαπεξία. Δίλαη γλσζηό όηη ε Δ..Α.κεΑ. έρεη πξσηνζηαηήζεη ζηελ πξνώζεζε ηεο πξνζβαζηκόηεηαο ζην δηαδίθηπν θαη ζηελ ειεθηξνληθή πξνζβαζηκόηεηα. Βάζε ηεο Γηεζλνύο ζύκβαζεο ηνπ Ο.Ζ.Δ γηα ηα Α.Μ.Δ.Α (άξζξν 9) θαη ηνπ πληάγκαηνο ηεο Διιάδαο ε πξνζβαζηκόηεηα είλαη ζεκειηώδεο δηθαίσκα γηα όινπο. πλεπώ,ο ε πξνζβαζηκόηεηα ζηηο ηερλνινγίεο ηεο πιεξνθνξηθήο θαη ηεο επηθνηλσλίαο ζα έπξεπε λα ζεσξείηαη δεδνκέλε: γηα ηελ νκαιή, ηζόηηκε θαη πιήξε έληαμε ησλ αηόκσλ κε αλαπεξία ζηελ επαγγεικαηηθή, νηθνλνκηθή θαη πνιηηηζηηθή δσή. Έηζη ινηπόλ ζεσξήζεθε ζθόπηκν ζηελ παξνύζα εξγαζία λα αλαθεξζνύλ νξηζκέλνη ζύιινγνη Α.Μ.Δ.Α ηεο Βνξείνπ Διιάδνο, ηνλίδνληαο ηελ ζπνπδαηόηεηα ηνπ έξγνπ ηνπο. Πνην ζπγθεθξηκέλα όκσο ππάξρνπλ νη εμήο ζύιινγνη: Ο Ννκαξρηαθόο ύιινγνο ΑκεΑ Ννκνύ Καβάιαο, ν νπνίνο ελεξγνπνηήζεθε ην 2010 θαη έρεη σο ζθνπό ηνπ, κεηαμύ άιισλ ζύκθσλα κε ηηο θαηαζηαηηθέο δηαηάμεηο ηνπ, ηελ νξγάλσζε θαη ελεκέξσζε ησλ αλάπεξσλ αηόκσλ πνπ θαηνηθνύλ ζηνλ λνκό καο. Σν Γ. πνπ εθιέρηεθε ραξαθηεξίδεηαη γηα ηελ πνηθηινκνξθία ηνπ αθνύ ηα κέιε ηνπ, εθπξνζσπνύλ κεγάιεο θαηεγνξίεο αλαπεξίαο όπσο: ηπθιόηεηα, θώθσζε, θηλεηηθέο αλαπεξίεο, πνιιαπιή ζθιύξελζε θαηά πιάθαο, ηλζνπινεμαξηνκέλνπο, λεθξνπαζείο θαη γνλείο αλαπήξσλ παηδηώλ θ.α. 10

Απηό πνπ αμίδεη λα ζεκεησζεί, είλαη όηη ζηνλ Ννκαξρηαθό ύιινγν κπνξνύλ λα εγγξαθνύλ άηνκα κε αλαπεξία θάζε θαηεγνξίαο. Ο θνξέαο έρεη ζαλ ζηόρν ηελ ελεκέξσζε, ηελ παξνρή πξνβνιήο θαη ηελ ζπκπαξάζηαζε ζηα δεηήκαηα ηνπο έηζη ώζηε νη αλέθαζελ δνθηκαδόκελνη πνιίηεο κε αλαπεξία λα απνθηήζνπλ θσλή. Ζ Εηαηξεία παζηηθώλ Βνξείνπ Ειιάδνο είλαη έλα θηιαλζξσπηθό ζσκαηείν ζηε Θεζζαινλίθε, πνπ δεκηνπξγήζεθε από γνλείο αηόκσλ κε Αλαπεξίεο, κε ζθνπό θαη αξρήλ λα θαιύςεη ην ζιηβεξό θελό πνπ ππάξρεη ζην «πεξίθεκν» Κξάηνο Πξόλνηαο, αιιά θαη λα ζπκβάιιεη ζηε δεκηνπξγία θαηάιιεισλ ζπλζεθώλ γηα ηελ ηζόηηκε έληαμε ησλ ΑκεΑ ζηελ θνηλσλία. ήκεξα ε ΔΒΔ ζπκπιεξώλεη πάλσ από 30 ρξόληα ζπλερνύο πξνζθνξάο, εμππεξεηεί 70 άηνκα κε πνιιαπιέο αλαπεξίεο θαη απαζρνιεί 44 εξγαδόκελνπο. Όινη απηνί δπζηπρώο θηλδπλεύνπλ λα κείλνπλ ζηνλ δξόκν, αθνύ νη απαξαίηεηεο θνηλσληθέο/ πξνλνηαθέο παξνρέο είλαη νη πξώηεο πνπ ζίγνληαη από ην Μλεκόλην, κε ζπλέπεηα ε ΔΒΔ αιιά θαη πνιινί άιινη θνξείο ηνπ αλαπεξηθνύ θαη γνλετθνύ θηλήκαηνο λα θηλδπλεύνπλ λα θιείζνπλ. Ο «Κόηηλνο» είλαη Αζιεηηθόο ύιινγνο Αηόκσλ κε Αλαπεξία ηεο Αιεμαλδξνύπνιεο, κε κέιε από όιν ην λνκό Έβξνπ, όληαο ν κνλαδηθόο Αζιεηηθόο ύιινγνο πνπ ππάξρεη ζην λνκό γηα Άηνκα κε Αλαπεξία. Πήξε ην όλνκά ηνπ από ην κνλαδηθό έπαζιν ησλ Οιπκπηαθώλ Αγώλσλ ηεο αξραηόηεηαο: ην ζηεθάλη αγξηειηάο, ζύκβνιν εηξήλεο, ζπκθηιίσζεο, ηηκήο, αζιεηηθνύ πλεύκαηνο θαη «επ αγσλίδεζζε». Γελλήζεθε ην 2010, όηαλ ε ζεκεξηλή πξόεδξνο Έιζα Σαραή, έρνληαο ράζεη ην πόδη ηεο ζε ηξνραίν αηύρεκα, απνθάζηζε λα μεθηλήζεη κηα πξσηνβνπιία γηα λα κπνξνύλ νη 11

ζπκπνιίηεο καο, θάζε ειηθίαο θαη κε θάζε είδνπο αλαπεξία, λα δηεθδηθνύλ θαιύηεξεο ζπλζήθεο πξόζβαζεο ζε αζιεηηθνύο ρώξνπο, έληαμε ζην ζεζκνζεηεκέλν αζιεηηζκό θαη ηζόηηκε ζπκκεηνρή ζηελ αζιεηηθή θαη θνηλσληθή δξαζηεξηόηεηα. Ζ πξσηνβνπιία ηεο αγθαιηάζηεθε από θίινπο, εζεινληέο πξνπνλεηέο θαη θνξείο ηεο πόιεο. Ο ύιινγνο Γνλέσλ θαη Κεδεκόλσλ Αηόκσλ κε Αλαπεξία Ν. Κηιθίο ΒεκαηίΖΧ ηδξύζεθε ην 1994 ζην Ν. Κηιθίο θαη ζήκεξα αξηζκεί ζρεδόλ 200 κέιε. Από ην 2004 είλαη κέινο ηεο Παλειιήληαο Οκνζπνλδίαο σκαηείσλ Γνλέσλ θαη Κεδεκόλσλ Αηόκσλ κε Αλαπεξία (ΠΟΓΚΑκεΑ) θαη από ην 2013 ζπκκεηέρεη κε εθπξόζσπό ηνπ, ζην Γεληθό πκβνύιην ηεο Δζληθήο πλνκνζπνλδίαο Αηόκσλ κε Αλαπεξία. Δπίζεο είλαη εηαίξνο ζηελ ΑΜΚΔ Κέληξν Κνηλσληθήο ηήξημεο ε νπνία ζπζηάζεθε ην 1994 κε πξσηνβνπιία ηεο Ννκαξρηαθήο Απηνδηνίθεζεο Κηιθίο θαη ηνπ πιιόγνπ. 12

Κευάλαιο 2 2.1 Η ηζηνξηθή εμέιημε ηωλ ειεθηξνληθώλ ππνινγηζηώλ Σν πιηθό ηνπ ππνινγηζηή απνηειεί ζεκαληηθό ηκήκα ηεο ππνινγηζηηθήο δηαδηθαζίαο θαη ηεο απνζήθεπζεο δεδνκέλσλ. Ζ αξρηθή κνξθή ηνπ πιηθνύ ησλ ππνινγηζηηθώλ ζπζθεπώλ ήηαλ, πηζαλόηαηα, θάπνηα ξάβδνο κε εγθνπέο. Μεηαγελέζηεξα βνεζήκαηα απνζήθεπζεο πιεξνθνξηώλ είλαη ηα Φνηληθηθά πήιηλα ζρήκαηα, πνπ αληηπξνζώπεπαλ ηνλ αξηζκό αληηθεηκέλσλ (δώσλ ή θαξπώλ) ζε δνρεία. Παξόκνηνη «αξηζκνί» έρνπλ βξεζεί ζε Μηλσηθέο αλαζθαθέο. Απηά θαίλεηαη όηη ρξεζηκνπνηνύληαλ από εκπόξνπο, ινγηζηέο θαη θπβεξλεηηθνύο αμησκαηνύρνπο ηεο επνρήο. Παξάιιεια, νη βνεζεηηθέο ζπζθεπέο γηα ππνινγηζκνύο έρνπλ αιιάμεη από ηηο απιέο ζπζθεπέο γηα κέηξεζε θαη θαηαγξαθή, ζηνλ άβαθα θαη ηνλ ινγαξηζκηθό πίλαθα, ηνπο αλαινγηθνύο ππνινγηζηέο θαη πξόζθαηα ηνπο ειεθηξνληθνύο ππνινγηζηέο. Αθόκα θαη ζήκεξα, έλαο πεπεηξακέλνο ρξήζηεο ηνπ άβαθα κπνξεί, ρξεζηκνπνηώληαο κηα ζπζθεπή πνπ δεκηνπξγήζεθε πνιινύο αηώλεο πξηλ, λα εθηειέζεη βαζηθνύο ππνινγηζκνύο ηαρύηεξα από έλαλ αλεηδίθεπην ρξήζηε ελόο ειεθηξνληθνύ ππνινγηζηή, αλ θαη γηα πεξίπινθνπο ππνινγηζκνύο νη ππνινγηζηέο μεπεξλνύλ ζε ηαρύηεηα αθόκα θαη ηνλ πην έκπεηξν άλζξσπν. ε απηό ην ζεκείν κπνξεί θαλείο λα δεη όηη, νη άλζξσπνη από πνιύ παιηά ρξεζηκνπνηνύζαλ βνεζεηηθέο ζπζθεπέο γηα λα θάλνπλ ππνινγηζκνύο. Έλα αθόκα παξάδεηγκα είλαη ε ζπζθεπή γηα ηνλ έιεγρν ηεο ηζόηεηαο ηνπ βάξνπο: ε θιαζηθή δπγαξηά. Άιιν έλα είλαη ε απαξίζκεζε: ηα θαξό πθάζκαηα ησλ αγνξώλ ρξεζίκεπαλ σο απιέο δνκέο δεδνκέλσλ γηα λα απαξηζκνύληαη ζηνίβεο από λνκίζκαηα, κε βάζε ην ύςνο. Ο κεραληζκόο ησλ Αληηθπζήξσλ αλαθαιύθζεθε ζηελ αξρή ηνπ 20νπ αηώλα ζην λαπάγην ελόο ειιεληθνύ πινίνπ θνληά ζηα Αληηθύζεξα, πνπ πηζηεύεηαη όηη βπζίζηεθε γύξσ ζην 65 π.υ. Δίρε ηξηάληα ή πεξηζζόηεξα ράιθηλα γξαλάδηα θαη κηα ζπζθεπή κε αθίδεο θαη νπέο αλάκεζα ζε δύν γξαλάδηα θαη ζπλνιηθά αλαπαξηζηνύζε ηηο θηλήζεηο ηεο ζειήλεο, ηνπ ήιηνπ θαη ησλ γλσζηώλ ηόηε πιαλεηώλ. Απηή όκσο ε 13

ηερλνινγία ράζεθε (δελ ππάξρεη θαλέλα ζρεηηθό γξαπηό γηα ην κεραληζκό απηό θαη ηνλ ηξόπν ιεηηνπξγίαο ηνπ) θαη ρξεηάζζεθε λα πεξάζνπλ αηώλεο κέρξη λα δεκηνπξγεζνύλ μαλά ηόζν πνιύπινθεο ζπζθεπέο. 2.2 Οη ειεθηξνληθνί ππνινγηζηέο ζηελ Αξραηόηεηα Ο Άβαθαο Γύξσ ζην 2200 π.υ. νη αξραίνη Βαβπιώληνη είραλ αλαπηύμεη πνιύ ην εκπόξην θαη ρξεηάδνληαλ θάηη λα ηνπο βνεζά ζηνπο ππνινγηζκνύο ηνπο. Τπάξρεη έλα ξεηό πνπ ιέεη «ε αλάγθε είλαη ε κεηέξα ηεο δεκηνπξγίαο». Απηή ε αλάγθε ηνπο νδήγεζε ζην λα δεκηνπξγήζνπλ ηνλ πξώην ππνινγηζηή, πνπ δελ ήηαλ άιινο από ην γλσζηό Αξηζµεηήξην πνπ ρξεζηκνπνηνύλ όια ηα παηδηά ζηελ πξώηε ηάμε ηνπ ζρνιείνπ. Σν επίζεκν όλνκα ηνπ είλαη Άβαθαο. Σνλ Άβαθα ηνλ βειηίσζαλ αξθεηά νη Κηλέδνη αξθεηά ρξόληα αξγόηεξα θαη ηνπ έδσζαλ ηε κνξθή πνπ έρεη ζήκεξα. Να αλαθεξζεί επίζεο, όηη αξθεηά ζρνιεία ζε θησρέο ρώξεο ηνπ Κόζκνπ ρξεζηκνπνηνύλ ηνλ Άβαθα όρη κόλν ζηηο πξώηεο ηάμεηο ηνπ Γεκνηηθνύ, αιιά θαη ζε κεγαιύηεξεο. Eηθόλα 3: Άβαθαο ηεο αξραηόηεηαο 14

Σν Κόζθηλν ηνπ Εξαηνζζέλε, 130 π.υ. Ο αξραίνο Έιιελαο Δξαηνζζέλεο 2, κεγάινο καζεκαηηθόο, αλαθάιπςε κηα κέζνδν γηα λα ππνινγίδεη ηνπο πξώηνο αξηζκνύο. Σν «θόζθηλν» ηνπ ήηαλ κηα ζπνπδαία αλαθάιπςε γηα ηελ επνρή ηνπ θαη έλα από ηα κεγάια επηηεύγκαηα ηνπ ζεκαληηθνύ απηνύ πξνζώπνπ. Δηθόλα 4: Ο κεραληζκόο «θόζθηλν» ηνπ Δξαηνζζέλε πνπ ππνιόγηδε ηνπο πξώηνπο αξηζκνύο Ο Μεραληζκόο ηωλ Αληηθπζήξωλ, 150 κε 100 π.υ. Οη αξραίνη Έιιελεο είραλ αλαπηύμεη ηεξάζηην πνιηηηζκό θαη, θπζηθά, ελδηαθέξζεθαλ γηα ηηο Δπηζηήκεο όπσο Μαζεκαηηθά, Αζηξνλνκία θ.α. Οη 2 Ο Δξαηνζζέλεο ζπνύδαζε ζηελ Αιεμάλδξεηα θαη ηζρπξηδόηαλ όηη επίζεο ζπνύδαζε γηα θάπνηα ρξόληα ζηελ Αζήλα. Σν 236 π.ρ νξίζηεθε από ηνλ Πηνιεκαίν ηνλ Γ ηνλ Δπεξγέηε βηβιηνζεθάξηνο ηεο Βηβιηνζήθεο ηεο Αιεμάλδξεηαο, δηαδερόκελνο ηνλ Εελνδηλό. Από ην 234 π.ρ θαη επί πεξίπνπ 40 ρξόληα δηεηέιεζε ππεύζπλνο ηεο πεξίθεκεο απηήο βηβιηνζήθεο θαη δίδαμε ζην κνπζείν ηεο. 15

πιεξνθνξίεο πνπ έρνπκε γηα ηελ αξραία ειιεληθή ηερλνινγία είλαη θπξίσο γξαπηέο. Οη κόλνη κεραληζκνί (ή ζξαύζκαηά ηνπο) πνπ έρνπλ κέρξη ζηηγκήο αλαθαιπθζεί είλαη ν Μεραληζκόο ησλ Αληηθπζήξσλ θαη ν Βπδαληηλόο κεραληζκόο. Ο Μεραληζκόο ησλ Αληηθπζήξσλ είλαη κηα ζπζθεπή αζηξνλνκηθώλ ππνινγηζκώλ πνπ ραξαθηεξίδεηαη παγθόζκηα σο ν «Αξραηόηεξνο Τπνινγηζηήο». Καηαζθεπάζηεθε γύξσ ζην 87 π.υ. -πηζαλά ζηε Ρόδν- θαη δηέζεηε 32 νδνλησηά γξαλάδηα. Καηά ηε κεηαθνξά ηνπ ζηε Ρώκε ην πινίν πνπ ηνλ κεηέθεξε βπζίζηεθε θνληά ζηα Αληηθύζεξα θαη αλαθαιύθζεθε γύξσ ζηα 1900 από νκάδα ζθνπγγαξάδσλ. ήκεξα βξίζθεηαη ζην Δζληθό Αξραηνινγηθό Μνπζείν. Αλαιπηηθόηεξα: νη δηαζηάζεηο ηνπ είλαη 16 x 32 x 9cm (ίδηεο κε απηέο ελόο ζύγρξνλνπ θνξεηνύ ππνινγηζηή). Απνηεινύληαλ από έλα θέιπθνο κε ελδεηθηηθνύο πίλαθεο ζηελ εμσηεξηθή ηνπ όςε θαη έλα πνιπζύλζεην κεραληζκό 32 ηξνρώλ ζην εζσηεξηθό ηνπ. Ο πίλαθαο έδεηρλε ηελ εηήζηα θίλεζε ηνπ ήιηνπ ζην δσδηαθό θύθιν θαζώο θαη ηηο αλαηνιέο θαη ηηο δύζεηο ησλ ιακπξώλ άζηξσλ θαη αζηεξηζκώλ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ έηνπο. Δηθόλα 5: Ο Μεραληζκόο ησλ Αληηθπζήξσλ 16

2.3 Οη ειεθηξνληθνί ππνινγηζηέο ζηελ πεξίνδν ηεο Αλαγέλλεζεο Σα «Κόθθαια» ηνπ Νάπηεξ, 1610 κ.υ. Ο γλσζηόο από ηε δεκηνπξγία ησλ Νεπέξησλ ινγαξίζκσλ θνηζέδνο καζεκαηηθόο Σδνλ Νάπηεξ βαζίζηεθε ζε έλα αξραίν Ηλδηθό ζύζηεκα ππνινγηζκώλ θαη δεκηνύξγεζε έλα αβάθην κε ξάβδνπο, πνπ έκεηλε ζηελ Ηζηνξία κε ηελ νλνκαζία «Κόθθαια ηνπ Νάπηεξ», επεηδή νη ξάβδνη ηνπ ήηαλ θνθθάιηλεο. Με ηα «θόθθαια» απηά ήηαλ δπλαηόο ν ζρεηηθά εύθνινο ππνινγηζκόο γηλνκέλσλ αιιά θαη πειίθσλ. Ζ κέζνδνο απηή ήηαλ αξθεηά δεκνθηιήο θαη ηελ ρξεζηκνπνηνύζαλ κέρξη θα ηνλ 20 ν αηώλα ζε πνιιέο ρώξεο, εηδηθά ζην Ζλσκέλν Βαζίιεην. ηα «θόθθαια ηνπ Νάπηεξ» έγηλαλ, κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξόλνπ, αξθεηέο βειηηώζεηο, ώζηε λα έρνπλ θαιύηεξε αλαγλσζηκόηεηα θαη λα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηνύληαη θαη γηα άιινπο ππνινγηζκνύο, όπσο π.ρ. γηα ηνλ ππνινγηζκό ηεο ηεηξαγσληθήο ξίδαο ελόο αξηζκνύ. Δηθόλα 6: Σα «Κόθθαια» ηνπ Νάπηεξ 17

Η κεραλή ηνπ Pascal, 1645 κ.ρ Ο Γάιινο καζεκαηηθόο Μπιεδ Παζθάι 3 (Blaise Pascal) θαηαζθεύαζε ην 1645 ηελ πξώηε αιεζηλή αξηζκνκεραλή, ε νπνία επνλνκάζηεθε Παζθαιίλα (Pascaline). Με ηε κεραλή απηή κπνξνύζε θάπνηνο λα θάλεη (ζρεηηθά) εύθνια καζεκαηηθνύο ππνινγηζκνύο. Ζ κεραλή ηνπ Pascal είρε ηξνραιίεο, ηηο νπνίεο, όηαλ πεξηέζηξεθε ν ρξήζηεο εκθάληδαλ ηα απνηειέζκαηα. Ζ κεραλή είρε κηθξέο δηαζηάζεηο θαη κπνξνύζε εύθνια λα ρσξέζεη ζε έλα κηθξό ηξαπέδη. Ο αξρηθόο «ππνινγηζηήο» είρε πέληε γξαλάδηα (κε απνηέιεζκα λα κπνξεί λα θάλεη ππνινγηζκνύο κε ζρεηηθά κηθξνύο αξηζκνύο), αιιά θαηαζθεπάζηεθε θαη ζε παξαιιαγέο κε έμη θαη νθηώ γξαλάδηα. Ζ κεραλή εθηεινύζε δύν πξάμεηο, πξόζζεζε θαη αθαίξεζε. ην επάλσ κέξνο ππήξρε κηα ζεηξά από νδνλησηνύο ηξνρνύο (γξαλάδηα), πνπ ην θαζέλα πεξηείρε ηνπο αξηζκνύο από 0 έσο 9. Ο πξώηνο ηξνρόο ζπκβόιηδε ηηο κνλάδεο, ν δεύηεξνο ηηο δεθάδεο, ν ηξίηνο ηηο εθαηνληάδεο, θ.ν.θ. Δηθόλα 7: Ζ κεραλή ηνπ Pascal 3 Ο Μπιεδ Παζθάι ήηαλ Γάιινο καζεκαηηθόο, θπζηθόο, ζπγγξαθέαο θαη θηιόζνθνο. 18

Η κεραλή ηνπ Leibniz, 1674 κ.ρ O Leibniz, ην1674, ηειεηνπνίεζε ηε κεραλή ηνπ Pascal ώζηε λα κπνξεί λα εθηειεί πνιιαπιαζηαζκνύο θαη δηαηξέζεηο. ηα αξρηθά ζηάδηα ηεο θαξηέξαο ηνπ, επηλόεζε ην δπαδηθό αξηζκεηηθό ζύζηεκα πνπ απνηειεί κέρξη θαη ζήκεξα ηε βάζε γηα ηηο γιώζζεο πξνγξακκαηηζκνύ ησλ ππνινγηζηώλ. Δηθόλα 8: Ζ κεραλή ηνπ Leibniz Η Αλαιπηηθή Μεραλή ηνπ Μπάκπαηδ, 1822 κ.ρ Ο 19 νο αηώλαο ήηαλ ν Αηώλαο ηνπ Αηκνύ, κηα θαη είραλ δεκηνπξγεζεί πάξα πνιιέο κεραλέο πνπ εξγάδνληαλ «απηόκαηα» κε αηκό. Ο Βξεηαλόο καζεκαηηθόο Σζαξιο Μπάκπαηδ (Charles Babbage) ζρεδίαζε κηα απηόκαηε κεραλή, πνπ ζα εξγαδόηαλ κε αηκό θαη ζα κπνξνύζε λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηελ εθηέιεζε ππνινγηζκώλ. Οη ηδέεο ηνπ ήηαλ πνιύ πξσηνπνξηαθέο, κε απνηέιεζκα λα κελ είλαη δπλαηή ε πξαγκαηνπνίεζή ηνπο ιόγσ ησλ πεξηνξηζκώλ ηεο ηερλνινγίαο ηεο επνρήο. Έηζη, ε Αλαιπηηθή Μεραλή ηνπ Μπάκπαηδ έκεηλε κόλν ζηε ζεσξία θαη δελ θαηαζθεπάζηεθε πνηέ, παξά ηηο πξνζπάζεηεο ηνπ δεκηνπξγνύ ηεο. 19

Δηθόλα 9: Ζ Αλαιπηηθή Μεραλή ηνπ Μπάκπαηδ Η κεραλή ηνπ Υόιεξηζ, 1890 κ.ρ Οη Ζλσκέλεο Πνιηηείεο Ακεξηθήο ζπγθέληξσλαλ πάξα πνιινύο αλζξώπνπο πνπ πήγαηλαλ εθεί γηα λα βξνπλ κηα θαιύηεξε δσή. ηα ηέιε ηνπ 19νπ αηώλα ε Κπβέξλεζε ησλ Ζ.Π.Α. απνθάζηζε λα θάλεη κηα απνγξαθή ηνπ πιεζπζκνύ ηεο ρώξαο. Οη ππεύζπλνη ήζειαλ λα κάζνπλ πόζνπο θαηνίθνπο έρεη ε ρώξα ηνπο. Όκσο, επεηδή ε ρώξα ήηαλ πνιύ κεγάιε, ε δηαδηθαζία απνγξαθήο ήηαλ ηεξάζηηα θαη ηδηαίηεξα ρξνλνβόξα. Γη απηό έθαλαλ έλα δηαγσληζκό γηα ηε δεκηνπξγία κηαο κεραλήο πνπ ζα δηεπθόιπλε ηελ επεμεξγαζία θαη θαηαγξαθή ησλ ζηνηρείσλ πνπ ζα ζπγθεληξώλνληαλ από ηελ απνγξαθή. Ο Υέξκαλ Υόιεξηζ (Herman Hollerith) θαηαζθεύαζε γηα ην δηαγσληζκό κηα κεραλή, κε ηελ νπνία ε Κπβέξλεζε ησλ Ζ.Π.Α. θαηάθεξε λα νινθιεξώζεη ηελ απνγξαθή κέζα ζε δύν ρξόληα, ρξόλν ξεθόξ γηα ηα δεδνκέλα ηεο επνρήο. Ζ κεραλή απηή νλνκάζηεθε Census Tabulator (Σαμηλνκέαο Απνγξαθήο) θαη ήηαλ ε απαξρή γηα ηε δεκηνπξγία ηεο κεγαιύηεξεο (σο πξηλ ιίγα ρξόληα) εηαηξείαο ππνινγηζηώλ ζηνλ θόζκν, ηεο IBM (International Business Machines). Λίγα ρξόληα αξγόηεξα, έλα ζηέιερνο ηεο ΗΒΜ ζα δειώζεη: «ηνλ θόζκν ππάξρεη αγνξά κόλν γηα κηζή δσδεθάδα ππνινγηζηέο». 20

Δηθόλα 10: Ζ κεραλή ηνπ Υόιεξηζ 2.4 ύγρξνλνη ειεθηξνληθνί ππνινγηζηέο 1ε Γεληά Τπνινγηζηώλ (1946-1956) Σν 1946, κεηά ην ηέινο ηνπ Β Παγθνζκίνπ Πνιέκνπ, νη Ζλσκέλεο Πνιηηείεο ρξεηάδνληαλ κηα ζπζθεπή ε νπνία λα βνεζά ηνπο ζηξαηησηηθνύο ζηνπο ππνινγηζκνύο γηα λα βξίζθνπλ ηα όπια ηνπο ην ζηόρν κε κεγαιύηεξε αθξίβεηα. Γηα πξώηε θνξά δεκηνπξγήζεθε έλα ηεξάζηην κεράλεκα πνπ αληί γηα κεραληθά κέξε ρξεζηκνπνηνύζε ειεθηξνληθέο ιπρλίεο, θαηαζθεπαζκέλεο από ηνλ Λη Νηε Φνξέ (Lee DeForest). Ο πξώηνο ειεθηξνληθόο ππνινγηζηήο επνλνκάζηεθε ENIAC. Ο ΔΝΗΑC ήηαλ ηεξάζηηνο ζε κέγεζνο (θαηαιάκβαλε έλαλ νιόθιεξν όξνθν), θαη έπξεπε λα ηνλ ειέγρνπλ ζπλερώο εηδηθνί επηζηήκνλεο. πρλά, επίζεο, θαίγνληαλ νη ιπρλίεο ηνπ θαη έπξεπε λα ηηο αληηθαζηζηνύλ. Αθόκα θαη ν πην ηαπεηλόο ζεκεξηλόο ππνινγηζηήο είλαη ρηιηάδεο θνξέο θαιύηεξνο από ηνλ ENIAC σο πξνο ηηο δπλαηόηεηεο. Ήηαλ, όκσο, ε πξώηε ζνβαξή πξνζπάζεηα δεκηνπξγίαο ππνινγηζηηθήο κεραλήο. 21

Δηθόλα 11: Ο ENIAC 2ε Γεληά ηωλ Τπνινγηζηώλ (1956-1963) Σελ πεξίνδν απηή νη ιπρλίεο αληηθαζίζηαληαη από ηξαλδίζηνξ. Οη ειεθηξνληθέο απηέο θαηαζθεπέο (θξπζηαιινηξίνδνη, όπσο ηηο νλνκάδνπλ νη ειεθηξνληθνί), επηηξέπνπλ ηε δεκηνπξγία κηθξόηεξσλ θαη ηαρύηεξσλ ππνινγηζηώλ. Σν 1956 ζην Σερλνινγηθό Ηλζηηηνύην ηεο Μαζαρνπζέηεο (Μ.Η.Σ.) θαηαζθεπάζηεθε ν πξώηνο Ζιεθηξνληθόο Τπνινγηζηήο πνπ ιεηηνπξγνύζε κε ηξαλδίζηνξο, ν ΣΥ-0. Δηθόλα 12: Ο πξώηνο Ζ/Τ πνπ ιεηηνπξγνύζε κε ηξαλδίζηνξο, ν ΣΥ-0. 22

3ε Γεληά (1964-1971) Σν 1958, ν Σδαθ Κίικππ (Jack Kilby) ηεο εηαηξείαο Texas Instruments θαηάθεξε λα δεκηνπξγήζεη θάηη πνπ ζα άιιαδε ηνλ θόζκν ησλ ειεθηξνληθώλ γηα πάληα. Καηαζθεύαζε ην πξώην νινθιεξσκέλν θύθισκα ζπλδπάδνληαο ηξαλδίζηνξο, ππθλσηέο, αληηζηάηεο θαη άιια ειεθηξνληθά εμαξηήκαηα όια ηνπνζεηεκέλα ζην ίδην θνκκάηη από ππξίηην. Σν δεκηνύξγεκα ηνπ Κίικπη επέηξεςε ζηνπο επηζηήκνλεο λα θαηαζθεπάζνπλ ππνινγηζηέο ηόζν κηθξνύο ώζηε λα κπνξνύκε αθόκε θαη λα ηνπο κεηαθέξνπκε. Υξεζηκνπνηείηαη, επίζεο, ζε κηα πιεζώξα άιισλ εθαξκνγώλ, όπσο ηειεπηθνηλσλίεο, πνιπκέζα, αθόκε θαη παηρλίδηα. Δηθόλα 13: Ο πξώηνο Ζ/Τ πνπ απνηειείηαη από νινθιεξσκέλν θύθισκα. 23

4ε Γεληά (1971 - ζήκεξα) Οη ππνινγηζηέο πνπ έρνπκε ζήκεξα αλήθνπλ ζηελ 4ε Γεληά. Ο θάζε έλαο από απηνύο είλαη εθνδηαζκέλνο κε Δπεμεξγαζηή (CPU), έρεη ηε δηθή ηνπ Μλήκε, κνλάδα απνζήθεπζεο πιεξνθνξηώλ, νζόλε, θαη θάπνην είδνο κέζνπ γηα λα δίλνπκε πιεξνθνξίεο ζηνλ ππνινγηζηή (πιεθηξνιόγην, πελάθη, πνληίθη θ.ι.π). ύκθσλα κε ην λόκν ηνπ Moore, θάζε 18 πεξίπνπ κήλεο ε ηζρύο ησλ παξαγόκελσλ ππνινγηζηώλ δηπιαζηάδεηαη. Έηζη, γίλεηαη αληηιεπηό γηαηί έλαο ππνινγηζηήο πνπ αγνξάδεηαη ζήκεξα είλαη (πεξίπνπ) δύν θνξέο ηαρύηεξνο από έλαλ ππνινγηζηή ηεο ίδηαο «θαηεγνξίαο» πνπ αγνξάζηεθε πξηλ ελάκηζε ρξόλν. Δηθόλα 14: ύγρξνλνο Ζ/Τ 24

2.5 πλνπηηθά ε ζύληνκε ηζηνξία ηωλ ππνινγηζηώλ (Time Line 2000-2009) 2000. Ζ Microsoft παξνπζηάδεη ηα Windows 2000. Σα Windows, ζε απηή ηελ έθδνζε, ζηακαηνύλ λα βαζίδνληαη ζην MS-DOS. 2000. Μαδί, ε Intel θαη ε AMD, αγγίδνπλ ηε ζπρλόηεηα ρξνληζκνύ επεμεξγαζηώλ ηνπ 1 GHz. Ζ Microsoft παξνπζηάδεη ηα Windows Millenium, κηα βειηησκέλε έθδνζε ησλ Windows 98 επ' επθαηξία ηεο έλαξμεο ηεο λέαο ρηιηεηίαο. Δμαθνινπζνύλ λα βαζίδνληαη ζην MS-DOS θαη δελ γλσξίδνπλ επξεία δηάδνζε. 2000. Ο κηθξνεπεμεξγαζηήο Itanium παξνπζηάδεηαη σο λέν κέινο ηεο νηθνγέλεηαο ησλ κηθξνεπεμεξγαζηώλ P7. 2001. Ζ Microsoft παξνπζηάδεη ηα Windows, πνπ δελ εμαξηώληαη πηα από ην MS-DOS. 2003. Ο επεμεξγαζηήο AMD Athlon 64 FX-51 απνηειεί ηελ επηινγή ζηελ ζειίδα ηνπ Tom s Hardware σο «ε θαιύηεξε θαηλνηνκία ζηνπο επεμεξγαζηέο γηα ην έηνο 2003». 2005. Σν έηνο θαηά ην νπνίν γίλεηαη δπλαηή ε επεμεξγαζία δεδνκέλσλ ζηα 64 bits. 2005. Γίλεηαη ε παξνπζίαζε ησλ πξώησλ κηθξνεπεμεξγαζηώλ δηπινύ ππξήλα (Dual Core) από ηελ Advanced Micro Devices (AMD). 2006. Ζ Intel παξνπζηάδεη ηνπο πνιιά ππνζρόκελνπο λένπο κηθξνεπεμεξγαζηέο Conroe. 25

2007. Παξνπζηάδνληαη από ηελ Microsoft ηα Windows Vista, ζηα νπνία πεξηιακβάλεηαη ην λέν πεξηβάιινλ δηεπαθήο κε ην ρξήζηε πνπ νλνκάδεηαη Aero. 2009. Ζ Apple βγάδεη ηελ Mac OS X Snow Leopard (έθδνζε 10.6) 2010. Ζ Microsoft βγάδεη ηα Windows 7, πνιύ πην εμειηγκέλε κνξθή Windows από ηα Windows Vista 2014. Ζ Microsoft ζηακαηάεη ηελ ππνζηήξημε ηνλ HP θαη ηνλ 7. Δπίζεο βγαδεη ηα Windows 8 θαη 8.1 26

Κευάλαιο 3 3.1 πζθεπέο θαη ππεξεζίεο ζηελ ππνζηεξηθηηθή ηερλνινγία Έλαο επξέσο δηαδεδνκέλνο νξηζκόο ζηηο Ζ.Π.Α. πνπ πεξηιακβάλεηαη θαη ζην εµόζην ίθαην γηα ηηο ζπζθεπέο Τπνζηεξηθηηθήο Σερλνινγίαο είλαη ν αθόινπζνο : «Οπνηνδήπνηε αληηθείκελν, µέξνο εμνπιηζκνύ ή παξαγσγηθνύ ζπζηήκαηνο πνπ µκπνξεί θαλείο λα πξνκεζεπηεί από ην εκπόξην, λα πξνζαξκόζεη ή λα θαηαζθεπάζεη θαηά παξαγγειία θαη ην νπνίν ρξεζηκνπνηείηαη πξνθεηκέλνπ λα απμήζεη ή λα βειηηώζεη ηηο ιεηηνπξγηθέο δπλαηόηεηεο ησλ αηόκσλ µε εηδηθέο αλάγθεο». Απηόο ν νξηζκόο πεξηιακβάλεη πνιιά ζεκαληηθά επί µέξνπο ζηνηρεία θαη θαζώο πξνηηζέκεζα λα ηνλ ρξεζηµνπνηήζνπµε σο ηνλ επίζεκν νξηζκό ζηελ παξνύζα εξγαζία, ζα πξέπεη λα ηνλ αλαιύζνπκε ζε βάζνο. Καηαξρήλ, ν νξηζκόο πεξηιακβάλεη εκπνξηθέο, ηξνπνπνηεκέλεο ή θαηά παξαγγειία ζπζθεπέο, πνπ απνηεινύλ έλα πνιύ µκεγάιν θάζκα εθαξκνγώλ. Καηά δεύηεξν ιόγσ, ν νξηζκόο δίλεη έκθαζε ζηηο ιεηηνπξγηθέο δπλαηόηεηεο ησλ αηόκσλ µε εηδηθέο αλάγθεο. Ζ ιεηηνπξγηθόηεηα ινηπόλ είλαη ην µκνλαδηθό µκέηξν ηεο επηηπρίαο ησλ εθαξκνγώλ ηεο Τπνζηεξηθηηθήο Σερλνινγίαο, γη' απηό ζε όιν ηo θεθάιαην ζα ηνληζηεί ε ζπνπδαηόηεηα ηεο παξνρήο ηερλνινγηώλ πνπ έρνπλ απνηέιεζκα ηε βειηίσζε ησλ ιεηηνπξγηθώλ δπλαηνηήησλ ησλ αηόµσλ. Σέινο, ε έκθαζε δίλεηαη ζην άηνµν µε εηδηθέο αλάγθεο, γεγνλόο πνπ ακβιύλεη ηελ εληύπσζε όηη ε θάζε ηερλνινγηθή εθαξκνγή απνηειεί θάηη µκνλαδηθό: δε ζα πξέπεη πνηέ λα ππάξμνπλ δύν εθαξκνγέο απνιύησο όκνηεο θαζώο νη αλάγθεο θαη νη 27

δεμηόηεηεο ηνπ αηόµνπ πνπ εμππεξεηεί ε εθαξκνγή, νη δξαζηεξηόηεηέο ηνπ θαη ην πεξηβάιινλ ζην νπνίν ιακβάλνπλ ρώξα, είλαη κνλαδηθά. 3.2 Καηεγνξίεο ππνζηεξηθηηθήο ηερλνινγίαο Τπάξρνπλ ρηιηάδεο πξντόληα ηα νπνία µκπνξνύλ λα ηαμηλνκεζνύλ σο Τπνζηεξηθηηθή Σερλνινγία. Απηό πνπ ζα ήηαλ ρξήζηκν είλαη λα ηα θαηεγνξηνπνηήζνπκε αλάινγα µε ηε ιεηηνπξγηθόηεηά ηνπο, σο αθνινύζσο: Γλσζηηθέο ή Δθπαηδεπηηθέο ζπζθεπέο, π.ρ. παηρλίδηα ειεγρόκελα µε δηαθόπηεο, Ζ/Τ θαη ινγηζκηθό. πζθεπέο θηλεηηθόηεηαο, π.ρ. αµαμίδηα, scooters, νξζνζηάηεο, νπνηαδήπνηε ζπζθεπή πνπ εμππεξεηεί ην άηνµν ζηελ θηλεηηθόηεηα ζην πεξηβάιινλ ηνπ. πζθεπέο ελαιιαθηηθήο επηθνηλσλίαο, π.ρ. επηθνηλσληαθνί πίλαθεο ή ειεθηξνληθνί πίλαθεο επηθνηλσλίαο (talkers), βνεζήκαηα αθνήο πζθεπέο ειέγρνπ πεξηβάιινληνο, π.ρ. βνεζήκαηα απηόλνκεο δηαβίσζεο, επηθνηλσληαθά βνεζήκαηα, αξρηηεθηνληθέο ηξνπνπνηήζεηο, ηερλνινγίεο ςπραγσγίαο. 28

Απηέο νη ηέζζεξηο θαηεγνξίεο µκπνξεί λα ρξεζηκνπνηνύλ θνηλέο ζπζθεπέο, αιιά ηππηθά θάζε µηα εμππεξεηεί δηαθνξεηηθέο ιεηηνπξγίεο θαη αλάγθεο ησλ αηόµσλ. Μεξηθέο θνξέο νη ζπζθεπέο απηέο µπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ή λα παξαθνινπζνύληαη από δηαθνξεηηθνύο εηδηθνύο απνθαηάζηαζεο. Παξαδείγκαηνο ράξηλ, έλαο εηδηθόο παηδαγσγόο µκπνξεί ζπρλά λα αμηνινγεί θαη λα δνπιεύεη µε παηρλίδηα ειεγρόκελα µε δηαθόπηεο (switch operated toys) αιιά θαη µε επηπιένλ γλσζηηθέο ή εθπαηδεπηηθέο ζπζθεπέο, έλαο ινγνζεξαπεπηήο ρξεζηκνπνηεί ζπζθεπέο ελαιιαθηηθήο επηθνηλσλίαο, εξγνζεξαπεπηέο, θπζηνζεξαπεπηέο, λνζειεπηέο δνπιεύνπλ µε βνεζήκαηα θαζεκεξηλήο δσήο, αµαμίδηα θαη ζπζθεπέο, µκεραληθνί απνθαηάζηαζεο ή εξγνζεξαπεπηέο δνπιεύνπλ µε ζπζθεπέο ειέγρνπ πεξηβάιινληνο. Με άιια ιόγηα µηα µκεγάιε νκάδα απνθαηάζηαζεο ρξεηάδεηαη λα ζπλεξγαζηεί κε ηηο εθαξκνγέο θαη ηηο πξαθηηθέο ηεο Τπνζηεξηθηηθήο Σερλνινγίαο ζηα πιαίζηα ελόο πξνγξάµµαηνο νιηζηηθήο πξνζέγγηζεο. Δίλαη πνιύ ζεκαληηθό επίζεο λα γλσξίδνπκε όηη ζε όιεο ηηο παξαπάλσ θαηεγνξίεο ππάξρνπλ έλαο µκεγάινο αξηζκόο από ζπζθεπέο γηα λα επηιέμνπκε, από πνιύ απιέο έσο εμαηξεηηθά ζύλζεηεο, ηηο νπνίεο ζα πξέπεη λα ιάβνπκε ππόςε ζηελ πξνζπάζεηα µαο λα βξνύκε θαη λα επηιέμνπκε απηήλ πνπ ηαηξηάδεη ζηηο ηδηαίηεξεο αλάγθεο ή δεμηόηεηεο ηνπ αηόµνπ ζην νπνίν θαινύκαζηε λα εθαξµόζνπµε ιύζεηο Τπνζηεξηθηηθήο Σερλνινγίαο. Ο Βνξεηνακεξηθαληθόο ύιινγνο Μεραληθώλ Απνθαηάζηαζεο (Rehabilitation Engineering Society of North 29

America- RESNA 4 ) ζπρλά ρξεζηκνπνηεί ηελ αθόινπζε ιίζηα θαηεγνξηνπνίεζεο γηα ηελ Τπνζηεξηθηηθή Σερλνινγία έηζη ώζηε λα γίλνπλ πεξηζζόηεξν θαηαλνεηά ην εύξνο θαη νη δπλαηόηεηεο ησλ ζπζθεπώλ θαη ππεξεζηώλ. Βνεζήκαηα θαζεκεξηλήο δωήο (Aids for Daily Living) Σα βνεζήκαηα απηνεμππεξέηεζεο ζρεδηάδνληαη γηα ρξήζε ζε δξαζηεξηόηεηεο όπσο ην ληύζηκν, ε πξνζσπηθή πγηεηλή, ην µαγείξεµα ην θαγεηό. Βνεζήκαηα αθνήο πζθεπέο ε βνεζήκαηα αθνήο, πξνθεηκέλνπ λα εληζρπζνύλ νη αθνπζηηθέο δπλαηόηεηεο, πεξηιακβάλνπλ αθνπζηηθά, ηειέθσλα θεηκέλνπ, θ.ι.π. πζθεπέο ελαιιαθηηθήο επηθνηλωλίαο Ζ επηθνηλσλία γηα ηνλ άλζξσπν είλαη µηα αλαγθαία ιεηηνπξγία γηα ηε γλσζηηθή θαη ζπλαηζζεκαηηθή εμέιημε ηνπ θαζώο θαη ηελ θνηλσληθή ελζσκάησζε ηνπ. Πνιιά παηδηά θαη ελήιηθεο εκθαλίδνπλ δηαηαξαρέο ζηελ επηθνηλσλία ζε βαζκό πνπ απνθιείεηαη ε εμέιημε ιεηηνπξγηθήο νκηιίαο. Σα ζπζηήκαηα ελαιιαθηηθήο επηθνηλσλίαο µπνξνύλ λα ζπκπεξηιάβνπλ ζπκβνιηθέο γιώζζεο (ΜΑΚΑΣΟΝ, PICS, θ.ι.π.),µε ειεθηξνληθνύο 4 Resna: είλαη ε αξραηόηεξε επαγγεικαηηθή νξγάλσζε αθηεξσκέλε ζηελ πξνώζεζε ηεο πγείαο θαη ηεο επεκεξίαο ησλ αηόκσλ κε αλαπεξίεο κέζσ ηεο αύμεζεο ηεο πξόζβαζεο ζε ηερλνινγηθέο ιύζεηο. 30

αιθαβεηηθνύο πίλαθεο, πίλαθεο ελαιιαθηηθήο επηθνηλσλίαο µε ζύκβνια ή εηθόλεο, ειεθηξνληθέο ζπζθεπέο επηθνηλσλίαο, θαη ινγηζκηθό ελαιιαθηηθήο επηθνηλσλίαο. Ηιεθηξνληθνί ππνινγηζηέο Τπάξρεη µηα µκεγάιε πνηθηιία ζηηο ηερλνινγίεο πξόζβαζεο ζε Ζιεθηξνληθό Τπνινγηζηή. Σν βιεθάξηζα ησλ µκαηηώλ, ε θίλεζε µε ηα ρέξηα, ε ρξήζε θσλήο, ε θίλεζε ηνπ θεθαιηνύ ή ηνπ ιαηµνύ είλαη µκεξηθέο από ηηο µκεζόδνπο πνπ µκπνξεί θάπνηνο λα ρξεζηκνπνηήζεη πξνθεηκέλνπ λα απνθηήζεη πξόζβαζε θαη έηζη ηνλ έιεγρν ελόο ειεθηξνληθνύ ππνινγηζηή. Με βάζε ηε ζέζε εξγαζίαο θαη ηηο θαηάιιειεο εξγνλνκηθέο δηεπζεηήζεηο µκπνξεί θάπνηνο λα επηιέμεη ηε ζπζθεπή εηζόδνπ πιεξνθνξηώλ (input device), ηε µκέζνδν επηινγήο (απεπζείαο,µε ζάξσζε) θαη ηηο µκεζόδνπο επηηάρπλζεο ηεο εξγαζίαο (ζπληνκνγξαθίεο, πξόβιεςε θεηκέλνπ). Οη ζπζθεπέο εηζόδνπ πιεξνθνξηώλ µπνξνύλ λα είλαη δηαθόπηεο, εηδηθά πιεθηξνιόγηα, πνληίθηα, trackball, νζόλεο αθήο, ινγηζκηθό ή ζπζθεπέο αλαγλώξηζεο θσλήο, νπηηθά πιεθηξνιόγηα θαη ειεθηξνληθέο ζπζθεπέο επηθνηλσλίαο. πζθεπέο εμόδνπ απνηεινύλ νπνηεζδήπνηε πξνζαξκνγέο ρξεηάδνληαη γηα λα επηηεπρζεί πξόζβαζε ζην νπηηθό απνηέιεζκα ζηελ νζόλε όπσο, εθηππσηέο braille, µκεγέζπλζε θεηκέλνπ, ινγηζκηθό ζύλζεζεο θσλήο. ε µκεξηθέο πεξηπηώζεηο ε πξόζβαζε ζην πιεθηξνιόγην µκπνξεί λα εληζρπζεί από απιέο ηξνπνπνηήζεηο όπσο επηθιηλή πιεθηξνιόγηα, βνεζήκαηα θαξπνύ, ηνπνζέηεζε ζπιάθσλ ζηελ επηθάλεηα ηνπ πιεθηξνινγίνπ (keyguard), θαιύµµαηα πιεθηξνινγίνπ. 31

Βνεζήκαηα όξαζεο (Visual Aids) Γεληθέο µκέζνδνη πξνθεηκέλνπ λα εληζρπζεί ε όξαζε πεξηιακβάλνπλ ηελ ελίζρπζε ηεο αληίζεζεο ζε νπηηθό εξέζηζκα (contrast), ηε µκεγέζπλζε εηθόλσλ, θαη ε ρξήζε νπηηθώλ θαη αθνπζηηθώλ ζπζθεπώλ. πζθεπέο πνπ µπνξνύλ λα βνεζήζνπλ ηελ όξαζε πεξηιακβάλνπλ, νπηηθνύο ή ειεθηξνληθνύο µκεγεζπληέο, ζπζηήκαηα ηειεόξαζεο θιεηζηνύ θπθιώκαηνο γηα αλάγλσζε/γξαθή, µκαγλεηόθσλα, πιεθηξνιόγηα, εθηππσηέο θαη πιηθό ζε Braille, ινγηζκηθό ή ζπζθεπέο αλάγλσζεο θεηκέλνπ από ειεθηξνληθό ππνινγηζηή (ζπλζέηεο θσλήο), ζπζθεπέο θσηναληηγξαθήο πνπ εληζρύνπλ ηελ αληίζεζε ζην θείκελν. Φπραγωγία, Ειεύζεξνο ρξόλνο θαη παηρλίδη Οη ζπζθεπέο Τπνζηεξηθηηθήο Σερλνινγίαο γηα ςπραγσγία θαη παηρλίδη πεξηιακβάλνπλ δηαθνξεηηθά ινγηζκηθά, όπσο δσγξαθηθήο, ειεθηξνληθά παηρλίδηα. Παηρλίδηα Τπνζηεξηθηηθήο Σερλνινγίαο θαη δηαθόπηεο Σν παηρλίδη απνηειεί ηελ θύξηα δξαζηεξηόηεηα, βξεθώλ, λεπίσλ θαη παηδηώλ νη ππνζηεξηθηηθέο ζπζθεπέο θαη γηα ην ιόγσ απηό ηα ειεγρόκελα µε δηαθόπηεο παηρλίδηα ππεξεηνύλ έλα δσηηθό ξόιν ζηελ αλάπηπμε ησλ παηδηώλ µε αλαπεξία. Πξνζθέξνπλ ζηα παηδηά απηά ηε δπλαηόηεηα λα αλαπηύμνπλ ηηο δεμηόηεηεο ηνπο ζην παηρλίδη, λα απηελεξγήζνπλ θαη λα ληώζνπλ όηη ειέγρνπλ ην πεξηβάιινλ ηνπο. Σα παηρλίδηα απηά µπνξνύλ λα βνεζήζνπλ αθόκα θαη ζηελ απόθηεζε από απηά ηα παηδηά µηα µκεγάιεο πνηθηιίαο θηλεηηθώλ πξνηύπσλ. Σέινο, ην παηρλίδη µε ηα ειεγρόκελα µε δηαθόπηεο παηρλίδηα, βνεζά ζηελ αλάπηπμε 32

ησλ δεμηνηήησλ αηηίαο-αηηηαηνύ (cause n effect) θαη ησλ δεμηνηήησλ επηινγήο, πνπ µπνξνύλ λα πξνεηνηκάζνπλ εμαηξεηηθά ην παηδί γηα ρξήζε ζπζθεπώλ επηθνηλσλίαο ή ειεθηξνληθνύ ππνινγηζηή. Θέζε εξγαζίαο (Positioning) ε µηα ζρνιηθή ηάμε ηα άηνκα µε θηλεηηθέο αλαπεξίεο µκπνξεί λα ρξεηαζηνύλ βνήζεηα ζηε ηνπνζέηεζε ζε ζσζηή ζέζε εξγαζίαο πξνθεηκέλνπ λα µκπνξέζνπλ λα αληαπνθξηζνύλ απνηειεζκαηηθά ζην εθπαηδεπηηθό ή νπνηνδήπνηε άιιν θαζεκεξηλό πεξηβάιινλ. ε γεληθέο γξαµµέο νη ζεξαπεπηέο πξνζπαζνύλ λα επηηύρνπλ µηα ζσζηή, αμηόπηζηε ζέζε εξγαζίαο ρξεζηκνπνηώληαο εηδηθέο πξνζζήθεο ζην θάζηζκα, εηδηθέο θαξέθιεο, ππνζηεξηθηηθά πιηθά, πξνθεηκέλνπ λα ηνπνζεηήζνπλ ηνλ ζώκα ζηαζεξό, ζε άλεηε ζέζε. Ζ ζρεδίαζε πξνζαξµνζµέλνπ θαζίζκαηνο είλαη ε ζεξαπεπηηθή παξέκβαζε όπνπ, ρξεζηκνπνηώληαο εμεηδηθεπκέλν εμνπιηζκό, ζρεδηάδεηαη θαη ξπζκίδεηαη έλα εμαηνµηθεπµέλν θάζηζκα, µε ζηόρν ηε δηαηήξεζε ηεο θαιύηεξεο εθηθηήο θαζηζηήο ζέζεο, απνθεύγνληαο ζθειεηηθέο δπζκνξθίεο θαη βειηηώλνληαο ηε ιεηηνπξγηθόηεηα. ε πνιιέο ρώξεο ηνπ εμσηεξηθνύ, ε ζρεδίαζε πξνζαξµνζµέλνπ θαζίζκαηνο εληάζζεηαη ζηε ζεξαπεπηηθή παξέκβαζε ηεο Τπνζηεξηθηηθήο Σερλνινγίαο. Απηό πνπ ζα πξέπεη λα ηνληζηεί είλαη όηη ε θαζηζηή ζέζε επεξεάδεη θαηαιπηηθά ηελ επηηπρή ρξήζε ηερλνινγηθώλ βνεζεκάησλ. 33

Βνεζήκαηα κεηαθνξάο Ζ Τπνζηεξηθηηθή Σερλνινγία πεξηιακβάλεη επίζεο µηα ζεηξά βνεζεκάησλ πνπ εληζρύνπλ ηελ απηνλνκία ζηηο πξνζσπηθέο µκεηαθνξέο θαη µκεηαθηλήζεηο όπσο, εηδηθέο ρεηξνιαβέο, πξνζαξκνγέο ζε απηνθίλεηα θ.ι.π. Επαγγεικαηηθέο δεμηόηεηεο πζθεπέο πνπ εληζρύνπλ ή εθπαηδεύνπλ ην άηνµν ζε πξνεπαγειµαηηθέο ή επαγγεικαηηθέο δεμηόηεηεο πξνθεηκέλνπ λα µκπνξέζνπλ λα αληαπεμέιζνπλ ζηελ εξγαζηαθή ηνπο θαζεκεξηλόηεηα, όπσο ηξνπνπνηήζεηο ζε µεραλήµαηα ή εξγαιεία. 34

3.3 Πνηα εξγαιεία δηαζέηεη έλαο ζύγρξνλνο Η/Τ γηα ηα ΑκεΑ; Ζ ρξήζε ησλ Windows είλαη ε πην δηαδεδνκέλε πιένλ ζηελ Διιάδα γηα απηό παξαθάησ ζα δείμσ κεξηθέο επηινγέο πνπ έρεη ν θάζε ππνινγηζηήο γηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο. Φίιηξν πιήθηξωλ Σν θίιηξν πιήθηξσλ είλαη κία επηινγή κε ηελ νπνία κπνξνύκε λα παξαβιέςνπκε ηα ζύληνκα παηήκαηα πιήθηξσλ αιιά θαη ηελ επαλάιεςε ραξαθηήξσλ. Δπίζεο κπνξνύκε λα κεηώζνπκε ηνλ ξπζκό επαλάιεςεο ελόο ραξαθηήξα όηαλ παηάκε ην αληίζηνηρν πιήθηξν Δηθόλα 15: Ζ παξαπάλσ εηθόλα δείρλεη ηηο ξπζκίζεηο γηα ην θίιηξν ησλ πιήθηξσλ 35

Αζύγρξνλα πιήθηξα Σα αζύγρξνλα πιήθηξα έρνπλ ζρεδηαζηεί γηα ηα άηνκα πνπ δπζθνιεύνληαη λα θξαηήζνπλ παηεκέλα δύν ή πεξηζζόηεξα πιήθηξα ηαπηόρξνλα. Όηαλ κηα ζπληόκεπζε απαηηεί έλα ζπλδπαζκό πιήθηξσλ, όπσο CTRL+P, ηα αζύγρξνλα πιήθηξα ζαο επηηξέπνπλ λα πηέδεηε έλα πιήθηξν κεηαβνιήο (CTRL, ALT ή SHIFT) ή ην πιήθηξν κε ην ινγόηππν ησλ Windows θαη απηό λα παξακέλεη ελεξγό κέρξη λα πηέζεηε θάπνην άιιν. Δηθόλα 16: Ζ εηθόλα δείρλεη ηηο ξπζκίζεηο ησλ αζύγρξνλσλ πιήθηξσλ Ελλαιαγή πιήθηξωλ Ζ ελαιιαγή πιήθηξσλ έρεη ζρεδηαζηεί γηα άηνκα κε πξνβιήκαηα όξαζεο ή γλσζηηθέο εηδηθέο αλάγθεο. Όηαλ είλαη ελεξγνπνηεκέλε ε ελαιιαγή πιήθηξσλ, ν ππνινγηζηήο ζαο εθπέκπεη ερεηηθά ζήκαηα όηαλ πηέδνληαη ηα πιήθηξα θιεηδώκαηνο (ACPS LOCK, NUM LOCK ή SCROLL LOCK). Δθπέκπεηαη έλαο δπλαηόο ήρνο θαηά ηελ ελεξγνπνίεζε ησλ πιήθηξσλ θαη έλαο ρακειόο ήρνο θαηά ηελ απελεξγνπνίεζε ηνπο. 36

Δηθόλα 17: Ζ παξαπάλσ εηθόλα δείρλεη ηηο ξπζκίζεηο γηα ηελ ελαιιαγή ησλ πιήθηξσλ Ρπζκίζεηο νζόλεο Οη επηινγέο ησλ αληηζέζεσλ έρνπλ ζρεδηαζηεί γηα άηνκα κε πξνβιήκαηα όξαζεο. Οη ζπλδπαζκνί ρξσκάησλ εληόλσλ αληηζέζεσλ κπνξνύλ λα βειηηώζνπλ ηελ νξαηόηεηα ηεο νζόλεο κε ελαιιαθηηθνύο ζπλδπαζκνύο ρξσκάησλ. Οξηζκέλνη ζπλδπαζκνί αιιάδνπλ επίζεο ηα κεγέζε γξακκαηνζεηξώλ γηα επθνιόηεξε αλάγλσζε 37

Ρπζκίζεηο πνληηθηνύ θαη ζπζθεπώλ θαηάδεημεο Σα πιήθηξα πνληηθηνύ έρνπλ ζρεδηαζηεί γηα άηνκα πνπ δπζθνιεύνληαη λα ρξεζηκνπνηνύλ ην πνληίθη. Δάλ ζέιεη θάπνηνο λα ρξεζηκνπνηήζεη ην αξηζκεηηθό πιεθηξνιόγην γηα εηζαγσγή δεδνκέλσλ θαζώο θαη γηα πεξηήγεζε, κπνξεί λα ξπζκίζεη ηα πιήθηξα ηνπ πνληηθηνύ ώζηε λα ελεξγνπνηνύληαη παηώληαο ην πιήθηξν NUM LOCK. Δηθόλα 18: Ζ εηθόλα αλαιύεη ηηο ξπζκίζεηο γηα ηα πιήθηξα ηνπ πνληηθηνύ 38

Μεγεζπληηθόο θαθόο ζηελ νζόλε Ο κεγεζπληηθόο θαθόο είλαη έλα βνεζεηηθό πξόγξακκα εκθάληζεο, πνπ θαζηζηά ηελ νζόλε πην επαλάγλσζηε γηα ηνπο ρξήζηεο κε πξνβιήκαηα όξαζεο. Ο κεγεζπληηθόο θαθόο δεκηνπξγεί έλα μερσξηζηό παξάζπξν, ζην νπνίν εκθαλίδεηε ζε κεγέζπλζε έλα ηκήκα ηεο νζόλεο. Μπνξείηε επίζεο λα αιιάμεηε ην ζπλδπαζκό ρξσκάησλ ηνπ παξαζύξνπ κεγέζπλζεο γηα θαζαξόηεξε εηθόλα. Μπνξείηε λα κεηαθηλήζεηε ή λα πξνζαξκόζεηε ην κέγεζνο ηνπ παξαζύξνπ ηνπ κεγεζπληηθνύ θαθνύ ή λα ην ζύξεηε πξνο ηελ άθξε ηεο νζόλεο θαη λα ην ζηαζεξνπνηήζεηε ζε απηήλ ηελ ζέζε. Ο κεγεζπληηθόο θαθόο έρεη ζθνπό λα παξάζρεη έλα ειάρηζην επίπεδν ιεηηνπξγηθόηεηαο ζε ρξήζηεο κε κηθξά πξνβιήκαηα όξαζεο. Δηθόλα 19: Μεγεζπληηθόο θαθόο 39

Οπηηθό πιεθηξνιόγην Σν πιεθηξνιόγην νζόλεο είλαη έλα βνεζεηηθό πξόγξακκα πνπ εκθαλίδεη έλα εηθνληθό πιεθηξνιόγην ζηελ νζόλε θαη επηηξέπεη ζηνπο ρξήζηεο κε θηλεηηθά πξνβιήκαηα λα πιεθηξνινγνύλ δεδνκέλα κε ηε βνήζεηα κηαο ζπζθεπήο θαηάδεημεο ή joystick Δηθόλα 20: Οπηηθό πιεθηξνιόγην Οη ηερλνινγίεο ππνζηήξημεο ησλ ζπζηεκάησλ απηώλ θαιύπηνπλ έλα επξύ θάζκα ππεξεζηώλ, ζπζθεπώλ θαη εθαξκνγώλ ινγηζκηθνύ πνπ δηεπθνιύλνπλ ηελ επηθνηλσλία θαη ηελ θίλεζε απηώλ ησλ αηόκσλ, ελώ ππάξρεη δηαξθήο ζύλδεζε ησλ Ζ/Τ κε ην δηαδίθηπν. Οη εθαξκνγέο ηερλνινγίαο ππνζηήξημεο είλαη βαζηζκέλεο ζηηο ηερλνινγίεο ηεο αζύξκαηεο επηθνηλσλίαο, ηεο ξνκπνηηθήο θαη ηεο εηθνληθήο πξαγκαηηθόηεηαο. 40

Συμβουλές Υξεζηκνπνηείζηε ηνλ νδεγό πξνζβαζηκόηεηαο γηα ηελ δηακόξθσζε θεηκέλνπ, κπάξαο θύιηζεο θαη κεγέζνπο εηθνληδίσλ όπσο επίζεο θαη γηα ηα ρξσκαηηθά πιαίζηα (ην ηειεπηαίν είλαη δηαζέζηκν ζηηο Δπηινγέο Πξνζβαζηκόηεηαο ζηα Βνεζήκαηα Δμαιήςηε ζηνηρεία ηεο νζόλεο πνπ πξνθαινύλ ζύγρπζε όπσο είλαη ηα εηθνλίδηα ή νη κπάξεο εξγαζηώλ πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη ζπάληα ή πνηέ Υξεζηκνπνηείζηε εξγαιεία όπσο ν Μεγεζπληηθόο Φαθόο Καη ν Αθεγεηήο Δληνπίζηε έλα αγλννύκελν δείθηε πνληηθηνύ αληρλεύνληαο ζε κία γσλία ηεο νζόλεο 41

Κευάλαιο 4 4.1 Η γιώζζα πξνγξακκαηηζκνύ C Ζ γιώζζα πξνγξακκαηηζκνύ C ++ έρεη κηα ηζηνξία, νπνία μεθηλάεη, πίζσ ζην 1979, όηαλ ν Bjarne Stroustrup 5 είρε μεθίλεζε λα ζπγγξάθεη ην δηδαθηνξηθό ηνπ. Μία από ηηο γιώζζεο πάλσ ζηελ νπνία άξρηζε λα εξγάδεηαη ήηαλ ε Simula, ε νπνία, όπσο ππνδειώλεη ην όλνκα ήηαλ κηα γιώζζα πνπ ζρεδηάζηεθε αξρηθά γηα πξνζνκνηώζεηο. Ζ γιώζζα Simula 67, ε νπνία ήηαλ ε παξαιιαγή ηεο γιώζζαο Stroustrup, ήηαλ πνιύ ρξήζηκε γηα ηελ αλάπηπμε ινγηζκηθνύ, σζηόζν παξέκελε ππεξβνιηθά αξγή. Λίγν αξγόηεξα, άξρηζε λα εξγάδεηαη ζηε «C κε θιάζεηο», ε νπνία, όπσο ππνδειώλεη ην όλνκά ηεο ήηαλ γξαθηό λα γίλεη έλα ππεξζύλνιν ηεο γιώζζαο C. ηόρνο ηνπ ήηαλ λα πξνζζέζεη αληηθεηκελνζηξαθή πξνγξακκαηηζκό ζε γιώζζα C, ε νπνία ήηαλ θαη εμαθνινπζεί λα είλαη κηα γιώζζα θαιά ζεβαζηή γηα θνξεηόηεηα, ρσξίο λα ζπζηάδεηαη ε ιεηηνπξγηθόηεηα ηεο ηαρύηεηαο. Σν πξώην C κε θιάζεηο compiler νλνκαδόηαλ Cfront, ην νπνίν πξνέξρεηαη από έλα κεηαγισηηηζηή ηεο C πνπ νλνκάδεηαη cpre. Ήηαλ έλα πξόγξακκα πνπ είρε ζρεδηαζηεί γηα λα κεηαθξάζεη θιάζεηο από ηε C ζε θιάζεηο κε απιό θώδηθα. Έλα κάιινλ ελδηαθέξνλ ζεκείν πνπ αμίδεη λα ζεκεησζεί είλαη όηη ην Cfront γξάθηεθε θπξίσο ζε C κε θιάζεηο, θαζηζηώληαο ην έλα απην-hosting κεηαγισηηηζηή. Σν Cfront αξγόηεξα ζα εγθαηαιεηθζεί πεξίπνπ ην 1993, αθνύ θαηέζηε δύζθνιν λα ελζσκαηώζεη λέα ραξαθηεξηζηηθά ζε απηό. Παξ 'όια απηά, ην Cfront είρε ηεξάζηην αληίθηππν ζηηο εθαξκνγέο ησλ κειινληηθώλ κεηαγισηηηζηώλ θαη γηα ηδίσο γηα ην ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Unix. Σν 1983, ην όλνκα ηεο γιώζζαο άιιαμε από C ζε C ++. Ο ρεηξηζηήο ζηε γιώζζα C++ είλαη έλαο θνξέαο γηα ηελ αύμεζε κηαο κεηαβιεηήο. Πνιιά λέα ραξαθηεξηζηηθά 5 Stroustrup: έρεη έλα κεηαπηπρηαθό ζηα καζεκαηηθά θαη ηελ επηζηήκε ησλ ππνινγηζηώλ ( 1975 ) από ην Παλεπηζηήκην Aarhus, Γαλία, θαη Ph.D. ζηελ επηζηήκε ησλ ππνινγηζηώλ ( 1979 ) από ην Παλεπηζηήκην ηνπ Cambridge ηεο Αγγιίαο. 42

πξνζηέζεθαλ όιν απηό ην δηάζηεκα, ην πην αμηνζεκείσην από ηα νπνία είλαη νη εηθνληθέο ιεηηνπξγίεο, όπσο ππεξθόξησζε ιεηηνπξγίαο, νη αλαθνξέο κε ην & ζύκβνιν, ην const, (ιέμε-θιεηδί) θαη ζρόιηα κνλήο γξακκήο ρξεζηκνπνηώληαο δύν θαζέηνπο. Σν 1985, ε αλαθνξά Stroustrup ζηελ γιώζζα κε ηίηιν The C ++ Programming Language δόζεθε ζηε δεκνζηόηεηα. Σελ ίδηα ρξνληά, ε C ++ πινπνηήζεθε σο έλα εκπνξηθό πξντόλ. Ζ γιώζζα αθόκε δελ είρε ηππνπνηεζεί επίζεκα, θαζηζηώληαο ην βηβιίν έλα πνιύ ζεκαληηθό ζεκείν αλαθνξάο. 4.2 Η θηινζνθία θαη ηα γεληθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο C Ζ C είλαη κηα κηληκαιηζηηθή γιώζζα πξνγξακκαηηζκνύ. Αλάκεζα ζηνπο ζρεδηαζηηθνύο ζηόρνπο πνπ έπξεπε λα θαιύςεη ε γιώζζα πεξηιακβαλόηαλ ην όηη ζα κπνξνύζε λα κεηαγισηηηζηεί άκεζα κε ηε ρξήζε κεηαγισηηηζηή ελόο πεξάζκαηνο (single-pass compiler), κε άιια ιόγηα, όηη ζα απαηηνύληαλ κόλν έλαο κηθξόο αξηζκόο από εληνιέο ζε γιώζζα κεραλήο γηα θάζε βαζηθό ζηνηρείν ηεο, ρσξίο εθηεηακέλε ππνζηήξημε ζηνλ ρξόλν εθηέιεζεο. Χο απνηέιεζκα, είλαη δπλαηό λα γξαθηεί θώδηθαο ζε C ζε ρακειό επίπεδν πξνγξακκαηηζκνύ κε αθξίβεηα αλάινγε ηεο ζπκβνιηθήο γιώζζαο, ζηελ πξαγκαηηθόηεηα ε C νξηζκέλεο θνξέο απνθαιείηαη (θαη ρσξίο λα ππάξρεη πάληα αληηπαξάζεζε), «ζπκβνιηθή γιώζζα πςεινύ επηπέδνπ» («high-level assembly») ή «θνξεηή ζπκβνιηθή γιώζζα» («portable assembly»). Δπίζεο, γίλνληαη αλαθνξέο ζηε C σο γιώζζα πξνγξακκαηηζκνύ κεζαίνπ επηπέδνπ. ηε C δελ επηβάιιεηαη θάπνηα ζπγθεθξηκέλε κνξθή ζηνλ πεγαίν θώδηθα (όπσο, γηα παξάδεηγκα, ζπλέβαηλε ζηηο αξρηθέο εθδόζεηο ηεο Fortan). Ο πξνγξακκαηηζηήο, ρσξίο λα αγλνεί θπζηθά ην ζπληαθηηθό ηεο γιώζζαο, είλαη ειεύζεξνο λα δώζεη όπνηα κνξθή ζέιεη ζηνλ θώδηθα πνπ γξάθεη (free-format source). Σν ειιεληθό εξσηεκαηηθό (;) ρξεζηκνπνηείηαη σο ηεξκαηηζηήο εληνιώλ (θαη όρη σο δηαρσξηζηήο, όπσο ζηελ 43

Pascal, παξαδείγκαηνο ράξηλ) θαη ηα άγθηζηξα ({}) ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηελ νκαδνπνίεζε εληνιώλ (όπσο ηα begin/end ζηελ Pascal). Αθόκα, ζηε C όινο ν εθηειέζηκνο θώδηθαο πεξηέρεηαη ζε ππνξνπηίλεο, νη νπνίεο νλνκάδνληαη «ζπλαξηήζεηο» (όρη κε ηελ απζηεξή έλλνηα ηνπ ζπλαξηεζηαθνύ πξνγξακκαηηζκνύ). Οη παξάκεηξνη πεξληνύληαη ζηηο ζπλαξηήζεηο πάληα κε ηηκή (pass-by-value). Σν πέξαζκα κε αλαθνξά (pass-by-reference) γίλεηαη έκκεζα ζηελ νπζία, πεξλώληαο, σο παξακέηξνπο ησλ ζπλαξηήζεσλ, δείθηεο ζηηο κεηαβιεηέο ησλ νπνίσλ ζέινπκε λα αιιάδνπκε ηηο ηηκέο κέζα από ηηο ζπλαξηήζεηο. Ζ C έρεη αθόκα ηα εμήο ραξαθηεξηζηηθά: Έρεη έλα πνιύ κηθξό ζηαζεξό πιήζνο ιέμεσλ-θιεηδηώλ (keywords), ην νπνίν πεξηιακβάλεη έλα πιήξεο ζύλνιν δνκώλ/εληνιώλ ειέγρνπ ξνήο: for, if/else, while, switch, θαη do/while, go to. Τπάξρεη κόλν έλαο ρώξνο νλνκάησλ (namespace) θαη ηα νλόκαηα (κεηαβιεηώλ, ζπλαξηήζεσλ, θ.η.ι.) πνπ νξίδνληαη από ην ρξήζηε δελ δηαθξίλνληαη κε θάπνην ηξόπν από ηηο ιέμεηο-θιεηδηά ηεο γιώζζαο. Τπάξρεη έλα κεγάιν πιήζνο αξηζκεηηθώλ θαη ινγηθώλ ηειεζηώλ, όπσο νη: +, +=, ++, -, -=, --, *, *=, /, /=, ==, &, &&,,, ~, θ.ά. ε κία εληνιή κπνξεί λα γίλνπλ παξαπάλσ από κηα εθρσξήζεηο ηηκώλ. Ζ ηηκή πνπ επηζηξέθεη κηα ζπλάξηεζε, κπνξεί λα αγλνεζεί εάλ δελ ρξεηάδεηαη. Ο νξηζκόο ησλ ηύπσλ ησλ κεηαβιεηώλ είλαη ζηαηηθόο θαη απαξαίηεηνο, αιιά γίλνληαη έκκεζεο κεηαηξνπέο από ηε γιώζζα. Γηα παξάδεηγκα, παξαζηάζεηο κε ηύπν ραξαθηήξα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ζε ζεκεία πνπ απαηηείηαη αθέξαηνο. Ζ ζύληαμε ησλ δειώζεσλ νλνκάησλ πξνζνκνηάδεη ηελ ρξήζε απηώλ κέζα ζηνλ εθηειέζηκν θώδηθα. Ζ C δελ έρεη εηδηθή ιέμε-θιεηδί γηα ηνλ νξηζκό νλνκάησλ (όπσο είλαη ε "var" ζηελ Pascal, γηα παξάδεηγκα) ή 44

ζπλαξηήζεσλ (όπσο ε "function", πάιη ζηελ Pascal). Μηα γξακκή πνπ μεθηλάεη κε ην όλνκα ελόο ηύπνπ, εθιακβάλεηαη ζαλ νξηζκόο κεηαβιεηήο ή ζπλάξηεζεο, αλάινγα κε ηνλ αλ ππάξρνπλ, ή όρη, παξελζέζεηο πνπ πεξηθιείνπλ (ηππηθέο) παξακέηξνπο ζπλάξηεζεο. Ο ρξήζηεο κπνξεί λα νξίζεη δηθνύο ηνπ ηύπνπο (θαη ζύλζεηνπο), εάλ ην επηζπκεί. Μπνξεί επίζεο λα νξίζεη θαη ηύπνπο εγγξαθώλ (structs ζηε C, records ζε άιιεο γιώζζεο). Μπνξνύλ λα νξηζηνύλ πίλαθεο, αλ θαη δελ ππάξρεη εηδηθή ιέμε-θιεηδί γηα ηνλ νξηζκό ηνπο (όπσο ην "array" ζηελ Pascal). Ζ δεηθηνδόηεζε ηνπο γίλεηαη κε ρξήζε αγθπιώλ ([]), αλ θαη πνιύ ζπρλά γίλεηαη ρξήζε αξηζκεηηθήο δεηθηώλ. Σν πξώην ζηνηρείν θάζε πίλαθα δεηθηνδνηείηαη πάληα από ην κεδέλ (0). Π.ρ.: Σν ζηνηρείν month[0] είλαη ην πξώην ζηνηρείν ηνπ πίλαθα month. Σέινο, δελ ππάξρνπλ ηειεζηέο γηα ηελ ζύγθξηζε ή εθρώξεζε πηλάθσλ. Δίλαη δπλαηή ε δεκηνπξγία απαξηζκήζηκσλ ηύπσλ κε ηε ρξήζε ηεο ιέμεοθιεηδί "enum", νη νπνίνη κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ όπνπ νη αθέξαηνη θαη αληίζηξνθα. Γελ ππάξρεη ηδηαίηεξνο ηύπνο γηα αιθαξηζκεηηθά, ηα νπνία παξαδνζηαθά πινπνηνύληαη θαη αληηκεησπίδνληαη ζαλ πίλαθεο από ραξαθηήξεο, θαη έρνπλ έλαλ κεδεληθό ραξαθηήξα λα ζεκαδεύεη ην ηέινο ηνπο (nullterminated arrays of characters). Δίλαη δπλαηή ε άκεζε πξνζπέιαζε ρακεινύ επηπέδνπ ζηε κλήκε ηνπ ππνινγηζηή κε ηε ρξήζε δεηθηώλ. Οη ππνξνπηίλεο πνπ δελ επηζηξέθνπλ ηηκή ("procedures" ζε άιιεο γιώζζεο) είλαη ζπλαξηήζεηο πνπ νξίδνληαη λα είλαη ηύπνπ "void" (ςεπδνηύπνο πνπ δείρλεη ηελ απνπζία επηζηξεθόκελεο ηηκήο, αιιά ρξεζηκνπνηείηαη θαη γηα δείθηεο πνπ δελ δείρλνπλ ζε αληηθείκελν ζπγθεθξηκέλνπ ηύπνπ). 45

Γελ κπνξνύλ λα νξηζηνύλ ζπλαξηήζεηο κέζα ζε άιιεο ζπλαξηήζεηο (εκθσιηαζκέλεο). Οη δείθηεο ζε ζπλαξηήζεηο θαη δεδνκέλα επηηξέπνπλ ηελ πινπνίεζε πνιπκνξθηζκνύ ζηελ πξάμε. Ο πξνεπεμεξγαζηήο ηεο γιώζζαο επηηξέπεη ηνλ νξηζκό καθξνεληνιώλ, ηελ ζπγρώλεπζε αξρείσλ πεγαίνπ θώδηθα, θαζώο θαη ηελ κεηαγιώηηηζε ππό ζπλζήθεο. Αξρεία πεγαίνπ θώδηθα κπνξνύλ λα κεηαγισηηηζηνύλ ρσξηζηά θαη λα ζπλδεζνύλ καδί, ελώ ππάξρεη ε δπλαηόηεηα ειέγρνπ ηεο νξαηόηεηαο ζπλαξηήζεσλ θαη κεηαβιεηώλ ζηα άιια αξρεία (πέξα από απηό ζην νπνίν νξίδνληαη) κε ην ραξαθηεξηζκό ηνπο σο "static" ή "extern". Οη πνιύπινθεο ιεηηνπξγίεο, όπσο νη ιεηηνπξγίεο εηζόδνπ/εμόδνπ, ν ρεηξηζκόο ησλ αιθαξηζκεηηθώλ, θαζώο θαη νη καζεκαηηθέο ζπλαξηήζεηο, έρνπλ αλαηεζεί, κε ζπλεπή ηξόπν, ζηηο αληίζηνηρεο βηβιηνζήθεο. Ζ C δελ δηαζέηεη θάπνηεο από ηηο δπλαηόηεηεο λεώηεξσλ γισζζώλ, όπσο ηνλ πξνζαλαηνιηζκό ζηα αληηθείκελα θαη ηελ ζπιινγή απνξξηκκάησλ (garbage collection). Μέρξη πξόζθαηα, ηα πξνγξάκκαηα ήηαλ ζαλ κηα ζεηξά δηαδηθαζηώλ, νη νπνίεο ελεξγνύζαλ πάλσ ζηα δεδνκέλα. Μηα δηαδηθαζία, ε ζπλάξηεζε είλαη κηα νκάδα ζπγθεθξηκέλσλ εληνιώλ νη νπνίεο εθηεινύληαη ε κία κεηά ηελ άιιε. Σα δεδνκέλα ήηαλ δηαρσξηζκέλα από ηηο δηαδηθαζίεο, θαη ε ηερληθή ζην πξνγξακκαηηζκό ήηαλ λα παξαθνινπζεί πνηεο ζπλαξηήζεηο θαινύζαλ πνηεο άιιεο ζπλαξηήζεηο, θαη πνηα δεδνκέλα άιιαδαλ. Γηα λα γίλεη εύθνιε ζηελ παξαθνινύζεζε απηή ε θαηάζηαζε ζύγρπζεο, δεκηνπξγήζεθε ν δνκεκέλνο πξαγκαηηζκόο. Ζ βαζηθή ηδέα πίζσ από ην δνκεκέλν πξαγκαηηζκό είλαη ηόζν απιή, όζν ηδέα ηνπ δηαίξεη θαη βαζίιεπε. 46

Έηζη ινηπόλ, παξαθάησ αλαπηύζζεηαη έλα πξόγξακκα, ην νπνίν σθειεί ηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο, θαη ηδίσο ηνπο θσθνύο ή ηνπο αλζξώπνπο πνπ έρνπλ πεξηνξηζκέλε αθνή. Σν πξόγξακκα δεηάεη λα παηήζνπκε νπνηνδήπνηε γξάκκα ηνπ ειιεληθνύ αιθάβεηνπ θαη εθηππώλεη ην αληίζηνηρν γξάκκα, ζην ζύζηεκα Braille Tν πξόγξακκα έγηλε ζε γιώζζα c++ δηόηη πηζηεύσ είλαη κηα γιώζζα πνπ έρεη δηδαρζεί ζην ηκήκα καο θαηά θόξσλ. Δπίζεο είλαη κία από ηηο πην εύθνιεο γιώζζεο ζηελ ρξήζε ηεο κε πνιιέο επηινγέο θξηηήξην πνπ είλαη έκκεζν γηα ηελ δεκηνπξγία ελόο ηέηνην πξνγξάκκαηνο. Σέινο ιόγσ ηνπ όηη ζην εληαίν ιύθεην πνπ ηειείσζα δηδάρζεθα πξνγξακκαηηζκό ήηαλ πην εύθνιε ε ρξήζε ηεο c++. Ζ κήηξα απηή πεξηέρεη όια ηα απαξαίηεηα ζύκβνια γηα ηνλ θώδηθα Braille. Πεξηέρεη 43 ζύκβνια, ε πξώηε ηα 25 γξάκκαηα ηνπ Διιεληθνύ αιθάβεηνπ (ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ θαη ην γξάκκα «ο»), ε επόκελε 8 είλαη νη δίθζνγγνη θαη ην ηειηθό 10 είλαη νη αξηζκνί. Κάζε ζύκβνιν παξηζηάλεηαη σο 6 ςεθία, ηα νπνία είλαη νη 6 θύθινη ελόο θώδηθα Braille. Σν 1 αληηπξνζσπεύεη ην κέξνο όπνπ ζα γίλεη πιήξεο θύθινο ελώ ην 0 αληηπξνζσπεύεη ην κέξνο όπνπ ζα ζπληαρζεί κε έλαλ άδεην θύθιν. Σν ζύκβνιν πνπ νλνκάδεηαη πξόζεκα ρξεζηκνπνηείηαη κόλν όηαλ νη αξηζκνί πξέπεη λα κεηαθξαζηνύλ ζε Braille θώδηθα. Ζ points2draw κήηξα δείρλεη ηηο ζέζεηο ζηε «κήηξα-ζρέδην», όπνπ ζα πξέπεη λα εθηππσζεί ν θάζε θύθινο. Ζ ιεηηνπξγία findlocationbraille δέρεηαη σο είζνδν ηα γξάκκαηα, κεηαβιεηή πνπ πεξηέρεη ην γξάκκα / αξηζκό / δίθζνγγν πνπ ν ρξήζηεο ζέιεη λα κεηαθξάζεη ζε θώδηθα Braille θαη επηζηξέθεη ην δείθηε ηνπ Braille. Δάλ δελ κπνξεί λα βξεί ην ζύκβνιν, ε ζπλάξηεζε επηζηξέθεη -1. Δάλ ν ρξήζηεο δίλεη πεξηζζόηεξα από 2 γξάκκαηα / ςεθία, δεηνύκε από ηνλ ρξήζηε λα μαλαπξνζπαζήζεη. Ο ρξήζηεο δίλεη αθξηβώο 2 γξάκκαηα, ειέγρνπκε αλ απνηεινύλ κηα ζσζηή δίθζνγγν, αιιηώο δεηάκε γηα άιιε είζνδν. 47

Δάλ ν ρξήζηεο δίλεη έλα γξάκκα / αξηζκό παίξλνπκε ηηκή Unicode 6 γηα λα ηελ ρξεζηκνπνηήζεη γηα λα βξεί ην δείθηε ζην Braille κήηξα, όπνπ ππάξρεη ε κεηάθξαζε Braille. Ο ιόγνο ηεο επηινγήο Unicode είλαη όηη ηα ειιεληθά γξάκκαηα είλαη ηνπνζεηεκέλα δηαδνρηθά εθεί. Σα γξάκκαηα εκθαλίδνληαη κε ηνπο αξηζκνύο 945-969, όπνπ 945 ίζσλ «α» θαη 969 ηζνύηαη κε «σ» θαη ηνπο αξηζκνύο εθπξνζσπνύληαη 33-42, όπνπ 33 ίζσλ «0» θαη 42 ίζνλ «9». Ζ ιεηηνπξγία drawbraille παίξλεη ζαλ είζνδν ην δείθηε ηεο Braille κήηξαο όπνπ ππάξρεη ην ζύκβνιν Braille, θαη αληιεί ην ζύκβνιν ζηελ νζόλε. Δάλ έλαο ρξήζηεο δίλεη έλα γξάκκα / δίθζνγγνο, ζα πξέπεη λα εθηππώζεηε έλα εληαίν ζύκβνιν κε ηε ρξήζε ηνπ πίλαθα array ΥΑΡ. Ο θώδηθαο πνπ αθνινπζεί εθηππώλεη έλα νξζνγώλην γύξσ από ηνπο θύθινπο Braille. Οη γσλίεο εκθαλίδνληαη κε «+», ελώ νη νξηδόληηεο γξακκέο παξηζηάλνληαη κε πνιιά ζύκβνια '-' θαη νη θάζεηεο γξακκέο κε. Ο εζσηεξηθόο ρώξνο ηνπ ηεηξαγώλνπ γεκίδεη κε έλα γεκάην θύθιν πνπ εθπξνζσπείηαη κε έλα "*" θαη έλα άδεην θύθιν πνπ αληηπξνζσπεύεηαη κε έλα «o» Δάλ έλαο ρξήζηεο δίλεη έλαλ αξηζκό, ζα πξέπεη λα εθηππώζεηε δύν ζύκβνια, έλα πξόηππν πξόζεκα θαη ζηε ζπλέρεηα ηνλ αξηζκό. Απηέο νη ιεηηνπξγίεο είλαη απαξαίηεηεο γηα λα είλαη ηθαλό λα εθηππώλεη θαη λα δηαβάδεη ειιεληθά γξάκκαηα από ηελ θνλζόια. Απηόο είλαη ν ιόγνο πνπ ρξεζηκνπνηνύκε θαη ηηο wstring θαη wchar αληί γηα string θαη char. Ζ ιεηηνπξγία ReadConsoleW δηαβάδεη ηελ εηζαγσγή από ηνλ ρξήζηε θαη ηελ απνζεθεύεη ζηελ ζεηξά πνπ κεηά κεηαβηβάδεηε ζην string. Ζ ιεηηνπξγία WriteConsoleW γξάθεη ην δνζκέλν θείκελν ζηελ θνλζόια. 6 Unicode: ηνπο ππνινγηζηέο, ην δηεζλέο πξόηππν Unicode ζηνρεύεη ζηελ θσδηθνπνίεζε όισλ ησλ ζπζηεκάησλ γξαθήο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη ζηνλ πιαλήηε, ώζηε λα γίλεη δπλαηή ε απνζήθεπζε -ζηε κλήκε ελόο ππνινγηζηήγξαπηνύ θεηκέλνπ όισλ ησλ γισζζώλ ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ζπκβόισλ επηζηεκώλ, όπσο καζεκαηηθά, θπζηθή θηι. Ζ θαζηέξσζε ηνπ Unicode είλαη έλα θηιόδνμν ζρέδην αθνύ ζθνπεύεη λα αληηθαηαζηήζεη όιεο ηηο ππάξρνπζεο θσδηθνπνηήζεηο ζπλόισλ ραξαθηήξσλ, νη νπνίεο έρνπλ πεξηνξηζκνύο πνπ ηηο θαζηζηνύλ πξνβιεκαηηθέο γηα ρξήζε ζε πνιπγισζζηθά ππνινγηζηηθά ζπζηήκαηα. 48