Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 12 Δεκεμβρίου 2017 (OR. en) 15648/17 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Με ημερομηνία: 11 Δεκεμβρίου 2017 Αποδέκτης: Αντιπροσωπίες αριθ. προηγ. εγγρ.: 14755/17 Θέμα: CT 160 ENFOPOL 614 COTER 159 COSI 328 PROCIV 116 JAI 1194 Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την ενίσχυση της αντίδρασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ΧΒΡΠ κινδύνους, τον περιορισμό της πρόσβασης σε πρόδρομες ουσίες εκρηκτικών υλών και την προστασία των δημόσιων χώρων - Συμπεράσματα του Συμβουλίου (7 Δεκεμβρίου 2017) Επισυνάπτονται στο Παράρτημα για τις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με συμπεράσματα για την ενίσχυση της αντίδρασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ΧΒΡΠ κινδύνους, τον περιορισμό της πρόσβασης σε πρόδρομες ουσίες εκρηκτικών υλών και την προστασία των δημόσιων χώρων, τα οποία εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο κατά την 3584η σύνοδό του στις 7 Δεκεμβρίου 2017. 15648/17 ΧΓ/νικ 1 DGD 1C EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΕ ΧΒΡΠ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ, ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΕ ΠΡΟΔΡΟΜΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΕΚΡΗΚΤΙΚΩΝ ΥΛΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΧΩΡΩΝ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΚΦΡΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΗΣΥΧΙΑ ΤΟΥ για τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στην Ευρώπη. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ την ανάγκη να ενισχυθεί η προστασία των δημόσιων χώρων 1 η ετοιμότητα έναντι κινδύνων για τη χημική, βιολογική, ραδιολογική και πυρηνική (ΧΒΡΠ) ασφάλεια 2 και την ανάγκη να ληφθούν περαιτέρω μέτρα για την πρόληψη της παράνομης χρήσης πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών 3 ΕΠΙΚΡΟΤΕΙ τις προτάσεις της Επιτροπής για τα θέματα αυτά που έχουν σχεδιαστεί για να στηρίξουν τα κράτη μέλη προκειμένου να προστατεύονται καλύτερα οι πολίτες της ΕΕ κατά των τρομοκρατικών απειλών και να δημιουργηθεί μια Ευρώπη που προστατεύει. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ τον ολοκληρωμένο χαρακτήρα των σχεδίων δράσης, που προσφέρουν ευκαιρίες στα κράτη μέλη με σκοπό την ενίσχυση της προστασίας και της ετοιμότητας κατά των εξελισσόμενων απειλών μέσω εθελοντικής συμμετοχής σε σειρά πρωτοβουλιών που αναγνωρίζουν την αποκλειστική ευθύνη των κρατών μελών για την εθνική ασφάλεια και έχουν σχεδιαστεί για την υποστήριξη των κρατών μελών. 1 13489/17 2 13484/17 3 13721/17 15648/17 ΧΓ/νικ 2
ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις στα προπαρασκευαστικά όργανα του Συμβουλίου, περιλαμβανομένης της Μόνιμης Επιτροπής Εσωτερικής Ασφάλειας (COSI) σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται στην εφαρμογή του σχεδίου δράσης για την προστασία των δημόσιων χώρων, του σχεδίου δράσης για τη ΧΒΡΠ ασφάλεια και της σύστασης για άμεσα μέτρα για την πρόληψη της παράνομης χρήσης πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών, που περιλαμβάνονται στη δέσμη αντιτρομοκρατικών μέτρων. Προστασία των δημόσιων χώρων ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 26ης Οκτωβρίου 2012 για την προστασία ευάλωτων στόχων από τρομοκρατικές δραστηριότητες 4, που αποτέλεσαν το πρώτο βήμα σε επίπεδο ΕΕ για την περαιτέρω ενίσχυση της ασφάλειας των δημόσιων χώρων ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 12ης Οκτωβρίου 2017 σχετικά με την ενδιάμεση επανεξέταση της ανανεωμένης Στρατηγικής Εσωτερικής Ασφάλειας 2015-2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης 5, όπου προσδιορίζεται η ανάγκη ενίσχυσης της ανθεκτικότητας της ΕΕ σε τομείς όπως η προστασία των δημόσιων χώρων ΕΚΦΡΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΗΣΥΧΙΑ ΤΟΥ για τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις με στόχο ανοιχτούς και δημόσιους χώρους ΔΕΧΕΤΑΙ ΜΕ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ το σχέδιο δράσης για τη βελτίωση της προστασίας των δημόσιων χώρων και στηρίζει τη σφαιρική του προσέγγιση. ΚΑΛΕΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ: να συμβάλουν στην υλοποίηση του σχεδίου δράσης για την προστασία των δημόσιων χώρων: συμμετέχοντας στα διάφορα φόρουμ που συστήνει η Επιτροπή με σκοπό την ανταλλαγή πληροφοριών, βέλτιστων πρακτικών και διδαγμάτων συμβάλλοντας στην παραγωγή περαιτέρω υλικού καθοδήγησης σε επίπεδο ΕΕ λαμβάνοντας μέρος σε διάλογο με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές καθώς και με ιδιωτικούς φορείς. 4 14591/12 5 13319/17 15648/17 ΧΓ/νικ 3
Ετοιμότητα κατά ΧΒΡΠ κινδύνων ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ το πρώτο σχέδιο δράσης της ΕΕ για τη ΧΒΡΠ ασφάλεια 6, που ενέκρινε το Συμβούλιο στα συμπεράσματά του της 1ης Δεκεμβρίου 2009, το οποίο είχε ως στόχο να μειωθεί η απειλή και η βλάβη από ΧΒΡΠ συμβάντα, με βάση μια προσέγγιση που θα περιλαμβάνει κάθε πιθανό κίνδυνο, περιλαμβανομένων των τρομοκρατικών πράξεων. ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ ότι στα συμπεράσματα του Συμβουλίου του 2012 για τη νέα ατζέντα της ΕΕ σχετικά με χημικές, βιολογικές, ραδιενεργές, πυρηνικές και εκρηκτικές ουσίες 7 ενθαρρύνεται μια πιο στρατηγική προσέγγιση βάσει προτεραιοτήτων για τη μείωση της απειλής και της βλάβης από ΧΒΡΠ συμβάντα, η οποία αναπτύχθηκε στη συνέχεια με την ανακοίνωση της Επιτροπής του 2014 σχετικά με μια νέα προσέγγιση για την ανίχνευση και τον μετριασμό των ΧΒΡΠ-Ε κινδύνων 8. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ότι παρόλο που οι ΧΒΡΠ επιθέσεις θεωρούνται χαμηλής πιθανότητας, τέτοιου είδους συμβάντα θα μπορούσαν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις κοινωνίες και τις οικονομίες μας. ΤΟΝΙΖΟΝΤΑΣ ότι η εξελισσόμενη εικόνα της απειλής απαιτεί δράση και μεγαλύτερη ετοιμότητα, επίσης έναντι πιθανών τρομοκρατικών επιθέσεων με ΧΒΡΠ υλικά. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΟΝΤΑΣ πως είναι σημαντικό να επιτευχθεί πρόοδος στις δράσεις που προσδιορίζει το σχέδιο δράσης για τη ΧΒΡΠ, οι οποίες έχουν ως στόχο: να περιοριστεί η δυνατότητα πρόσβασης σε ΧΒΡΠ υλικά στην ΕΕ να εξασφαλιστεί αρτιότερη ετοιμότητα και αντίδραση σε ΧΒΡΠ συμβάντα να αναπτυχθούν ισχυρότεροι δεσμοί μεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής διάστασης, καθώς και να προχωρήσει περαιτέρω η συνεργασία με βασικούς διεθνείς εταίρους όσον αφορά τη ΧΒΡΠ ασφάλεια και να προαχθεί και να βελτιωθεί η γνώση σχετικά με τους ΧΒΡΠ κινδύνους στην ΕΕ με τη δημιουργία ενωσιακού δικτύου για τη ΧΒΡΠ ασφάλεια, καθώς και να χρησιμοποιηθεί καλύτερα η έρευνα στον τομέα της ασφάλειας στην ΕΕ ώστε να καλυφθούν οι σχετικές ανάγκες. 6 15505/1/09 REV 1 7 16980/12 8 9550/14 (COM(2014) 247) 15648/17 ΧΓ/νικ 4
ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ για την ενίσχυση της Ευρωπόλ (ECTC) στον τομέα της ΧΒΡΠ τρομοκρατίας με την ανάπτυξη κόμβου γνώσης στον ΧΒΡΠ τομέα εντός του ECTC και ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ τη σημασία των αναλυτικών, στρατηγικών και λοιπών δραστηριοτήτων της Ευρωπόλ στον ΧΒΡΠ τομέα. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΕΙ ότι είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί επαρκής χρηματοδότηση για την ανάπτυξη και τη λειτουργία του κόμβου γνώσης στον ΧΒΡΠ τομέα εντός του ECTC, καθώς και άλλων πιθανών υπηρεσιών υποστήριξης που θα παρέχονται στο ECTC. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ τη σημασία διατομεακής προσέγγισης για την εκπαίδευση και τη συνεργασία και ΔΕΧΕΤΑΙ ΜΕ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ τις προσπάθειες να επεκταθεί περαιτέρω η έρευνα σε απειλές που σχετίζονται με τον ΧΒΡΠ τομέα. ΕΝΘΑΡΡΥΝΕΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ να συμβάλουν στην υλοποίηση των δράσεων που προτείνει το σχέδιο δράσης για τη ΧΒΡΠ και να λάβουν ενεργά μέρος στο συγκροτούμενο ενωσιακό δίκτυο για τη ΧΒΡΠ ασφάλεια. ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ να διευκολύνει το έργο προς την πλήρη εφαρμογή του μέχρι το τέλος του 2019 και να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις με θέμα τη σημειωθείσα πρόοδο στα αρμόδια όργανα του Συμβουλίου. Πρόληψη της παράνομης χρήσης πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ τον κανονισμό για τις πρόδρομες ουσίες εκρηκτικών υλών της 15ης Ιανουαρίου 2013 9, με τον οποίο θεσπίστηκαν εναρμονισμένοι κανόνες για τη διαθεσιμότητα, την εισαγωγή, την κατοχή και τη χρήση ουσιών ή μειγμάτων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την παράνομη κατασκευή εκρηκτικών. ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε η έκθεση της Επιτροπής, του Φεβρουαρίου 2017, για την εφαρμογή του κανονισμού 10, σύμφωνα με το οποίο πρέπει να εξεταστούν τροποποιήσεις του κανονισμού ώστε να αυξηθεί η ικανότητα όλων όσοι εμπλέκονται στην εφαρμογή και την επιβολή των περιορισμών και των ελέγχων, δεδομένου ότι η παρασκευή εκρηκτικών από πρόδρομες ουσίες παραμένει ένας από τους βασικούς τρόπους δράσης των τρομοκρατών, καθώς και ότι οδηγίες για την κατασκευή αυτοσχέδιων εκρηκτικών παραμένουν διαθέσιμες παντού στο διαδίκτυο. 9 Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 98/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Ιανουαρίου 2013, σχετικά με την κυκλοφορία στην αγορά και τη χρήση πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών (ΕΕ L 39 της 9.2.2013, σ. 1). 10 COM(2017) 103 τελικό 15648/17 ΧΓ/νικ 5
ΤΟΝΙΖΟΝΤΑΣ τη σημασία της αποφυγής εισαγωγής πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών στην ΕΕ από τρίτες χώρες και της ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ του επιχειρησιακού ρόλου των τελωνειακών αρχών και της συστηματικής ανταλλαγής πληροφοριών εντός του υφιστάμενου νομικού πλαισίου. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ την πρόοδο που έχει επιτευχθεί ως σήμερα από τα κράτη μέλη στην εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 98/2013 σχετικά με την κυκλοφορία στην αγορά και τη χρήση πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών, ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ για τη σύσταση της Επιτροπής σχετικά με άμεσα μέτρα για την πρόληψη της παράνομης χρήσης πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών, εκτιμώντας ότι αποτελεί μια δέσμη μέτρων τα οποία μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 98/2013 και να περιορίσουν την απειλή που συνιστούν τα αυτοσχέδια εκρηκτικά στην Ένωση. ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ να διευκολύνει τη συζήτηση στο πλαίσιο της μόνιμης επιτροπής για τις πρόδρομες ουσίες, περιλαμβανομένης της περαιτέρω χρήσης εναλλακτικών ουσιών, του ορισμού του επαγγελματία χρήστη και του ορισμού και της φύσης των συστημάτων επιθεώρησης. ΚΑΛΕΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ να αναλάβουν δράση για να ακολουθήσουν τις συστάσεις και να υποβάλουν εκθέσεις στην Επιτροπή σχετικά με την αποτελεσματικότητα των οικείων συστημάτων απαγόρευσης, χορήγησης άδειας ή καταχώρισης, να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση σχετικά με τους κινδύνους και τις ευθύνες που σχετίζονται με αυτή την απειλή μεταξύ του συνόλου των οικονομικών φορέων, να περιορίσουν τη διαθεσιμότητα των πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών στο γενικό κοινό, να ενισχύσουν τη συνεργασία σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο, καθώς και να συμμετάσχουν δραστήρια στην αλυσίδα εφοδιασμού και να ενθαρρύνουν τους πιο αποτελεσματικούς ελέγχους μέσω της ενισχυμένης επιβολής. 15648/17 ΧΓ/νικ 6