Διαταραχές Νοητικών Λειτουργιών Φίλιππος Γουρζής Απαρτιωμένη Διδασκαλία
Διαταραχές Νοητικών Λειτουργιών Περιγραφική Ψυχοπαθολογία ή Ψυχιατρική Σημειολογία Κλινική συνέντευξη και περιγραφική Ψυχοπαθολογία ανιχνεύουν τις κλινικές διαταραχές Απαραίτητες για την κλινική διάγνωση, τον θεραπευτικό σχεδιασμό, προϋπόθεση για έρευνα και νομικές χρήσεις
Διαταραχές της Συνείδησης Διαταραχές της διαύγειας Ελαφρά υπνηλία Υπνηλία Νάρκη Προ-κώμα Κώμα Συνήθως σε Οξείες διαταραχές του ΚΝΣ ΚΕΚ ενδοκράνιας πίεσης Διαταραχές αιμάτωσης Επιληψία Όγκοι ΚΝΣ Τοξικές καταστάσεις
Διαταραχές της συνοχής και ροής Διαταραχές: Προσανατολισμού Αντίληψης Αμηχανία Άγχος Ψυχοκινητική ανησυχία Οργάνωσης σκέψης-ομιλίας Οφείλεται σε: Οξεία προσβολή ΚΝΣ Delirium tremens Κατάχρηση ουσιών Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά Αντιχολινεργικά
Διαταραχές του εύρους του πεδίου Στένωση του πεδίου της συνείδησης, με επικέντρωση της προσοχής σε ορισμένα βιώματα και αδιαφορία για τον περίγυρο Λυκοφωτικές καταστάσεις απαντώμενες σε οξείες αντιδράσεις άγχους, ΚΕΚ, τοξικές καταστάσεις ΚΝΣ, κροταφική επιληψία
Διαταραχές Προσοχής και Προσανατολισμού Προσοχή: Απροσεξία, διάσπαση, εύκολη εξάντληση. Οξέα συγχυτικά επεισόδια, άνοιες, διαταραχές διάθεσης, αγχώδεις διαταραχές, ψυχώσεις, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής Προσανατολισμός: χρόνο, χώρο, ταυτότητα του ασθενούς. Οξέα συγχυτικά επεισόδια, άνοιες
Διαταραχές Μνήμης Δηλωτική μνήμη: Μνήμη πληροφοριών, αντικειμένων, συμβάντων Επεισοδιακή μνήμη: Αυτοβιογραφική Σημασιολογική μνήμη: Μνήμη της αφηρημένης σκέψης Υπερμνησίες: Αύξηση μνημονικής λειτουργίας Μόνιμες αυτισμός Παροδικές έκθεση σε μεγάλο κίνδυνο Υπομνησίες: Γενικευμένες: περιγεγραμμένες (ΚΕΚ), διάχυτες (άνοιες) Επιλεκτικές: ψυχογενής αμνησία Παραμνησίες: Αλλομνησίες κατά τις οποίες το άτομο διευθετεί τις αναμνήσεις του Ψευδομνησίες, επινόηση συμβάντων, μυθοπλασίες ασθενών με Korsakoff
Διαταραχές της Αντίληψης Ποσοτικές: Υπεραισθησίες συνήθως στη μανία Υπαισθησίες συνήθως στην κατάθλιψη Ποιοτικές: Παραισθήσεις και ψευδαισθήσεις Παραισθήσεις: Στρεβλωμένα αντιληπτικά βιώματα υπαρκτών αντικειμένων Βραχέα επεισόδια και παραληρητικές παραγνωρίσεις
Ψευδαισθήσεις: Αντιληπτικά βιώματα χωρίς αντικειμενική πηγή εκπομπής ερεθισμάτων Ο ασθενής είναι απολύτως βέβαιος γι αυτά Δεν επηρεάζονται από αντεπιχειρήματα Ο ασθενής ευρίσκεται στο επίκεντρο Ψευδο-ψευδαισθήσεις: επιληψία κροταφικού λοβού, άτομα σε πλήρη αισθητηριακή αποστέρηση
Ακουστικές Ψευδαισθήσεις Συχνότερος τύπος Λεκτικές: ήχος, θόρυβος Μη-λεκτικές: λέξεις, φράσεις ή συνεχής ομιλία Απευθύνονται στον ασθενή σε δεύτερο ή τρίτο πρόσωπο Συχνά συνομιλούν μεταξύ τους για τους ασθενείς Υβριστικό, απειλητικό, επικριτικό περιεχόμενο Σπανιότερα φιλικό, εξυψωτικό, υποστηρικτικό Σχιζοφρένεια, μείζων κατάθλιψη, μανία
Οπτικές Ψευδαισθήσεις Απλές: σκιές, λάμψεις, χρώματα, φώτα Σύνθετες: μορφές ανθρώπων, λιλιπούτειες, ζώων, εικόνες αγίων ή δαιμονικών πνευμάτων Χρόνιος αλκοολισμός, τρομώδες παραλήρημα
Οσφρητικές και Γευστικές Ψευδαισθήσεις Δυσοσμίες Δυσάρεστες γεύσεις Επιληπτικές ψυχώσεις, σχιζοφρένεια, κατάθλιψη
Απτικές και Κοιναισθητικές Αισθήματα νυγμών, τριβής, πίεσης και ερπυστικών κινήσεων Βιώματα μεταβολής της θέσης, του σχήματος, του μεγέθους και λειτουργίας των εσωτερικών οργάνων Αιθουσαίες ψευδαισθήσεις: βιώματα περιστροφής, πτώσης, ανύψωσης Κιναισθητικές: Αίσθημα ακούσιας κίνησης μελών του σώματος Συχνές στις ψυχώσεις
Διαταραχές της Σκέψης και Ομιλίας Διαταραχές άρθρωσης: Τραυλισμός Δυσαρθρία: αλκοολική μέθη, κατασταλτικά ΚΝΣ, φάρμακα Διαταραχές προσωδίας: Απώλεια του τόνου του προφορικού λόγου Απαντάται στις ψυχώσεις, κατάθλιψη, άνοιες Διαταραχές ηχηρότητας: Υποφωνία και υπερφωνία Διαταραχές ρυθμού εκφοράς: Βωβότητα, βραδύτητα, ταχυφημία, λογόρροια Νοητική υστέρηση, άνοια, συγχυτικό παραλήρημα, κατάθλιψη, κατατονική σχιζοφρένεια Ψυχοκινητική ανησυχία ή διέγερση, υπομανία & μανία
Διαταραχές ροής και οργάνωσης: Νεολεξίες, νεολογισμοί Ανακοπές Εκτροχιασμός Κατ εφαπτόμενης λόγος Ασυναρτησία Συνήθως στη σχιζοφρένεια Υπερλεπτομερειακός λόγος: νοητική υστέρηση, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, επιληψία Λεκτικοί αυτοματισμοί, στερεοτυπίες: Διαταραχή tics, delirium, άνοιες Λογοπενία: κατάθλιψη, υπολλειμματική ή κατάτονική σχιζοφρένεια, άνοιες Λεκτική πληθωρικότητα: μανία και υπομανία, αγχώδεις διαταραχές
Διαταραχές της Σκέψης Παραληρητικές Ιδέες Παγιωμένες σκέψεις των ασθενών δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την αποδοχή τους Υπερτιμημένες Ιδέες Βραχείας διάρκειας παραληρητικές ιδέες Περιεχόμενο Ιδέες δίωξης, συνωμοσίας, κατασκόπευσης, ενοχής, αυτομομφής, υποχονδριακές, υπερτίμησης εαυτού, ζηλοτυπίας, ερωτομανίας Απαντώνται σε όλες τις ψυχώσεις Παραληρητικές ιδέες διαταραχής της συνείδησης του εαυτού: εκπομπής ή αναμετάδοσης σκέψης, εξωτερικής επίδρασης ή παθητικότητας Χαρακτηρίζουν κυρίως τις σχιζοφρενικές διαταραχές
Ιδεοληψίες Ιδέες, εικόνες ή παρορμήσεις Αναγνωρίζονται ως προϊόντα της σκέψης, από τους ασθενείς Διαφορά από ψυχωτικά βιώματα Επιφέρουν έντονο άγχος Εκτόνωση του άγχους μέσω καταναγκαστικών τελετουργιών Τύποι: επιθετικότητας, μόλυνσης, σεξουαλικότητας, συλλογής άχρηστων αντικειμένων, τάξης και συμμετρίας Καταναγκασμοί: καθαριότητας, ελέγχου, επανάληψης νοητικών ή κινητικών πράξεων, τάξης και συλλογής Απαντώνται κυρίως στην ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή
Διαταραχές του Συναισθήματος ΑΓΧΟΣ Άγχος: φόβος επί απουσίας φοβογόνου ερεθίσματος Φοβικό άγχος: πυροδοτείται από εξωτερικά φοβογόνα ερεθίσματα Άγχος αναμονής: επικείμενη έκθεση σε δυνητικά επικίνδυνες συνθήκες Πανικός: εκρηκτικό επεισόδιο μεγάλης έντασης, βραχείας διάρκειας Γενικευμένο άγχος: μικρής έντασης, μεγάλης διάρκειας ΘΛΙΨΗ Βραχείας διάρκειας αντίδραση σε συμβάντα του βίου Δεν νοείται ως ψυχοπαθολογία
ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ Νοσηρό, ψυχοπαθολογικό συναίσθημα ποικίλων βαθμών βαρύτητας ΕΥΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΜΑΝΙΑ Ψυχοπαθολογία: όταν παρατείνεται χρονικά και γενικεύεται Στη μανία μεταπίπτει συχνά σε δυσφορία ΑΠΡΟΣΦΟΡΟΤΗΤΑ Αναντιστοιχία μεταξύ συναισθήματος και περιεχομένου σκέψης Άμβλυνση και επιπέδωση αποτελούν μείωση του εύρους διακύμανσης Αίσθημα απώλειας των συναισθημάτων
Βιβλιογραφία «Σύγγραμμα Ψυχιατρικής», Κ Σολδάτος, Λ Λύκουρας. Ιατρικές Εκδόσεις Βήτα, Αθήνα, 2007 «Σύγχρονη Ψυχιατρική», ΓΝ Παπαδημητρίου, ΙΑ Λιάππας, Ε Λύκουρας, Ιατρικές Εκδόσεις Βήτα, Αθήνα, 2013