Παρουσίαση Περιστατικού. Αυτοκτονικός Ιδεασμός και Κατάθλιψη στην Ήπια Νοητική Διαταραχή. Διαμαντίδου Αλεξάνδρα, Ψυχολόγος

Transcript

1 Παρουσίαση Περιστατικού Αυτοκτονικός Ιδεασμός και Κατάθλιψη στην Ήπια Νοητική Διαταραχή Διαμαντίδου Αλεξάνδρα, Ψυχολόγος

2 Δημογραφικά Στοιχεία Ηλικία:65 ετών Εκπαίδευση: 6 έτη Επάγγελμα: Μοντελίστ Τόπος διαμονής: Θεσσαλονίκη Συνοδός: -

3 ΙΣΤΟΡΙΚΟ Ιστορικό κατάθλιψης 4 απόπειρες αυτοκτονίας Την πρώτη απόπειρα την έκανε 8 ετών Είναι υιοθετημένη και έμαθε για την υιοθεσία της όταν ήταν 14 ετών, οπότε και έκανε την δεύτερη απόπειρα αυτοκτονίας Την τρίτη απόπειρα όταν ήταν 20 ετών Και την τέταρτη το 1997 (3 μήνες νοσηλεύτηκε σε Ψυχιατρική Κλινική)

4 ΙΣΤΟΡΙΚΟ Οι γονείς που την υιοθέτησαν ασκούσαν σωματική βία 2010 έκανε επέμβαση στο κεφάλι μηνιγγίωμα Πριν 25 χρόνια χωρίζει με τον σύζυγο της Έχει διαγνωσθεί με Κατάθλιψη και λαμβάνει αγωγή με αντικαταθλιπτικά και ηρεμιστικά από 16 ετών.

5 Προδιαθεσικοί Παράγοντες Υπέρταση Υπερλιπιδαιμία Υποθυρεοειδισμός

6 Κλινική εικόνα Παρούσα κατάσταση (27/11/2012) Προσωπική άποψη: Ξεχνάει τα ραντεβού της (πρώτο σύμπτωμα) Ξεχνάει που αφήνει τα προσωπικά της αντικείμενα Δεν θυμάται αν έσβησε το φαγητό Ξεχνάει πρόσφατα γεγονότα Νομίζει ότι κάποιος είναι μέσα στο σπίτι (από μικρή)

7 Κλινική εικόνα Παρούσα Κατάσταση Προσωπική άποψη: Ξεχνάει ονόματα (φίλων, γνωστών) Δυσκολία στην κατονομασία, δυσκολία εύρεσης μιας λέξης Ξεκινάει μια δραστηριότητα αλλά στην πορεία δεν θυμάται τι ήθελε να κάνει.

8 Μνημονικές στρατηγικές που χρησιμοποιεί Σημειώνει τα ραντεβού της Ετοιμάζει λίστα για τα ψώνια της

9 ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΦΑΙΡΙΚΗ ΝΟΗΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ 27/11/ η εξέταση MMSE: 25/30 (ανάκληση λέξεων, προσοχή, αντιγραφή σχεδίου)

10 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΛΕΚΤΙΚΗ ΜΝΗΜΗ MMSE: 1/3 ανάκληση λέξεων RAVLT Άμεσο μνημ. πεδίο:4 Ικανότητα Μάθησης: +4 Ικανότητα Συγκράτησης: -2 Επεισοδιακή Μνήμη (RBMT) Δοκιμασία Άμεση Ανάκληση: 6 Ετεροχρ. Ανάκληση: 5

11 ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ TRAILB: 460 FUCAS:44

12 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΠΡΟΣΟΧΗ TEA: Επιλεκτική προσοχή: 15/1m-27/2m Αναόδευση επιλεκτικής προσοχής: Αδύνατον Επιλεκτική προσοχή πολλαπλής επιλογής: 5,08

13 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Γλωσσικές ικανότητες Λεκτική ευχέρεια ΧΣΑ:5,67

14 ΟΠΤΙΚΟΧΩΡΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ MMSE: αντιγραφή πενταγώνων: 0/1 ROCFT Οπτική επεξεργασία: 28/36

15 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΟΠΤΙΚH MNHMH ROCFT Καθυστερημένη ανάκληση 25 : 12

16 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Καθημερινή Λειτουργικότητα FRSSD:9 (όριο < 6) Λόγος, Ύπνος, Μνήμη Ονομάτων, πρόσφατα γεγονότα, προσοχή, συγκινησιακή κατάσταση, κοινωνική απαντητικότητα.

17 ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΆΓΧΟΣ PSS: 26 ΔΙΑΘΕΣΗ Κατάθλιψη BDI: 28/63 (σοβαρή)

18 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 1 η ΝΨΕ Ελλείψεις στην επεισοδιακή μνήμη (Άμεση και Ετεροχρονισμένη ανάκληση ) Ελλείψεις στην ικανότητα μάθησης Ελλείψεις στην εκτελεστική λειτουργία Μειωμένη Λεκτική Ευχέρεια Ελλείψεις την οπτική μνήμη Ελλείψεις της προσοχής και ελλείψεις στην επιλεκτική προσοχή (οπτική ανίχνευση) Κατάθλιψη Άγχος Μετά την πρώτη εξέταση δεν παρακολούθησε κάποιο πρόγραμμα αποκατάστασης.

19 Κλινική εικόνα Παρούσα κατάσταση (14/02/2014) Χάνει αντικείμενα Προβλήματα προσανατολισμού στο χώρο Έκαψε 2 φορές το φαγητό τον τελευταίο μήνα Έχει έντονους πονοκεφάλους Δεν μπορεί να κοιμηθεί Εύκολη κόπωση Έντονες μεταπτώσεις στην διάθεση της

20 2 η ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΦΑΙΡΙΚΗ ΝΟΗΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ 14/02/ η εξέταση MMSE: 26/30 (ανάκληση λέξεων, προσοχή, ιδεατή ευπραξία)

21 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΛΕΚΤΙΚΗ ΜΝΗΜΗ MMSE: 2/3 ανάκληση λέξεων RAVLT Άμεσο μνημ. πεδίο: 3 Ικανότητα Μάθησης: +5 Ικανότητα Συγκράτησης: -3 Επεισοδιακή Μνήμη (RBMT) Δοκιμασία Άμεση Ανάκληση: 5.5 Ετεροχρ. Ανάκληση: 4.5

22 ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ TRAILB: 302 FUCAS:44

23 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΠΡΟΣΟΧΗ TEA: Επιλεκτική προσοχή: 12/1m-22/2m Αναόδευση επιλεκτικής προσοχής: 7 ακρίβεια 7.03 χρόνος Επιλεκτική προσοχή πολλαπλής επιλογής: 6,45

24 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Γλωσσικές ικανότητες Λεκτική ευχέρεια ΧΣΑ:5,3

25 ΟΠΤΙΚΟΧΩΡΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ MMSE: αντιγραφή πενταγώνων: 1/1 ROCFT Οπτική επεξεργασία: 30/36 (ΜΟ TA 2.05)

26 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΟΠΤΙΚH MNHMH ROCFT Καθυστερημένη ανάκληση 25 : 5

27 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Καθημερινή Λειτουργικότητα FRSSD:10 (όριο < 6) Ατομική Υγιεινή, Ύπνος, Μνήμη Ονομάτων, πρόσφατα γεγονότα, προσοχή, προσανατολισμό, συγκινησιακή κατάσταση, κοινωνική απαντητικότητα.

28 ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΆΓΧΟΣ PSS: 26 ΔΙΑΘΕΣΗ Κατάθλιψη BDI: 27/63 (σοβαρή)

29 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 2 Η ΝΨΕ - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Ελλείψεις στην επεισοδιακή μνήμη (Άμεση και Ετεροχρονισμένη ανάκληση ) Άμεσο μνημονικό πεδίο Ελλείψεις στην εκτελεστική λειτουργία Μειωμένη Λεκτική Ευχέρεια Ελλείψεις την οπτική μνήμη Ελλείψεις της προσοχής και ελλείψεις στην επιλεκτική προσοχή (οπτική ανίχνευση) Κατάθλιψη Άγχος Στη δεύτερη εξέταση παρακολούθησε πρόγραμμα αποκατάστασης. Εκπαιδευτική Ρομποτική

30 Κλινική εικόνα Παρούσα Κατάσταση Επιδείνωση μνημονικής κατάστασης Ξεχνάει ονόματα Δυσκολία στην κατονομασία, δυσκολία εύρεσης μιας λέξης Ξεχνάει πρόσφατα γεγονότα Ρωτάει τις ίδιες ερωτήσεις Δυσκολία στον ύπνο

31 ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΦΑΙΡΙΚΗ ΝΟΗΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ 24/9/ η εξέταση MMSE: 27/30 (ανάκληση λέξεων )

32 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΛΕΚΤΙΚΗ ΜΝΗΜΗ MMSE: 0/3 ανάκληση λέξεων RAVLT Άμεσο μνημ. πεδίο: 4 Ικανότητα Μάθησης: +2 Ικανότητα Συγκράτησης: -2 Επεισοδιακή Μνήμη (RBMT) Δοκιμασία Άμεση Ανάκληση: 7 Ετεροχρ. Ανάκληση: 5

33 ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ TRAILB: 302 FUCAS:44

34 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΠΡΟΣΟΧΗ TEA: Επιλεκτική προσοχή: 21/1m-46/2m Αναόδευση επιλεκτικής προσοχής: Αδύνατον Επιλεκτική προσοχή πολλαπλής επιλογής: 7,4

35 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Γλωσσικές ικανότητες Λεκτική ευχέρεια ΧΣΑ:8,3

36 ΟΠΤΙΚΟΧΩΡΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ MMSE: αντιγραφή πενταγώνων: 1/1 ROCFT Οπτική επεξεργασία: 32/36

37 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΟΠΤΙΚH MNHMH ROCFT Καθυστερημένη ανάκληση 25 : 9

38 ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Καθημερινή Λειτουργικότητα FRSSD:12 (όριο < 6) Λόγος, Ύπνος, Αναγνώριση Προσώπων, Μνήμη Ονομάτων, πρόσφατα γεγονότα, προσοχή, συγκινησιακή κατάσταση, κοινωνική απαντητικότητα. FRSSD:3 (όριο < 6) (από τον γιο της) Λόγος, πρόσφατα γεγονότα, συγκινησιακή κατάσταση.

39 ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΆΓΧΟΣ PSS: 27 ΔΙΑΘΕΣΗ Κατάθλιψη BDI: 38/63 (σοβαρή)

40 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 3 Η -ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Ελλείψεις στην επεισοδιακή μνήμη (Άμεση και Ετεροχρονισμένη ανάκληση ) Ελλείψεις στην ικανότητα μάθησης Ελλείψεις στην εκτελεστική λειτουργία Ελλείψεις την οπτική μνήμη Ελλείψεις της προσοχής και ελλείψεις στην επιλεκτική προσοχή (οπτική ανίχνευση) Κατάθλιψη Άγχος Μετά την τρίτη εξέταση παρακολούθησε τα εξής πρόγραμμα αποκατάστασης: Ασκήσεις Μνήμης σε Η/Υ Ασκήσεις προσοχής μέσω Video Ομάδα Ψυχολογικής Στήριξης

41 ΝΨΕ ΝΨΕ 2 ΝΨΕ 3 ΝΨΕ FUCAS FRSSD MMSE

42 ΝΨΕ

43 Φαρμακευτική Αγωγή Φάρμακο Δόση Συχνότητα Έναρξη Παύση LADOSE 20mg 1X

44 Διάγνωση Ήπια Νοητική Διαταραχή και Κατάθλιψη

45 Ήπια Νοητική Διαταραχή Αλλαγή νοητικής κατάστασης Έκπτωση σε μία ή περισσότερες νοητικές λειτουργίες (ανάλογα με την ηλικία και την εκπαίδευση) Διατήρηση ανεξαρτησίας (λειτουργικότητα στην καθημερινή ζωή) Απουσία άνοιας

46 Κριτήρια Ήπιας Νοητικής Διαταραχής Α. Ενδείξεις ήπιας νοητικής έκπτωσης σε έναν ή περισσότερους νοητικούς τομείς που βασίζονται σε: 1. Ανησυχία του εξεταζομένου, ενός κοντινού του προσώπου ή κάποιου ειδικού ότι παρουσιάζεται ήπια έκπτωση κάποιας νοητικής λειτουργίας 2. Ήπια έκπτωση της νοητικής επίδοσης στοιχειοθετημένη από σταθμισμένες νευροψυχολογικές δοκιμασίες ή τουλάχιστον από κάποια ποσοτικοποιημένη κλινική αξιολόγηση Β. Οι νοητικές ελλείψεις δεν επηρεάζουν την ικανότητα για ανεξαρτησία σε καθημερινές δραστηριότητες (π.χ. διατηρείται η ικανότητα για εξόφληση λογαριασμών και λήψη φαρμάκων, αλλά απαιτείται μεγαλύτερη προσπάθεια ή αντισταθμιστικές στρατηγικές) Γ. Οι νοητικές ελλείψεις δεν εκδηλώνονται αποκλειστικά κατά τη διάρκεια παραληρήματος Δ. Οι νοητικές ελλείψεις δεν εξηγούνται καλύτερα από κάποια άλλη ψυχική διαταραχή (μείζονα καταθλιπτική διαταραχή, σχιζοφρένεια) (DSM -5, 2013)

47 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟΥ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΥ Α. Πέντε (ή περισσότερα) από τα παρακάτω συμπτώματα έχουν υπάρξει κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου 2 εβδομάδων και αντιπροσωπεύουν αλλαγή στην προηγούμενη λειτουργικότητα. Τουλάχιστον ένα από 1 ή 2: Καταθλιπτική Διάθεση κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, σχεδόν κάθε ημέρα, όπως φαίνεται από υποκειμενική αναφορά είτε από παρατήρηση άλλων. Έντονη ελάττωση ενδιαφέροντος ή της ευχαρίστησης σε όλες ή σχεδόν όλες τις δραστηριότητες κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, σχεδόν κάθε ημέρα, όπως φαίνεται από υποκειμενική αναφορά είτε από παρατήρηση άλλων. Aύξηση βάρους. Αϋπνία Επιβράδυνση σχεδόν κάθε ημέρα Κόπωση ή απώλεια ενέργειας/ ενεργητικότητας σχεδόν κάθε ημέρα Αισθήματα αναξιότητας ή υπερβολικής ή απρόσφορης ενοχής σχεδόν κάθε ημέρα Ελαττωμένη ικανότητα σκέψης ή συγκέντρωσης ή αναποφασιστικότητα σχεδόν κάθε ημέρα Υποτροπιάζουσες σκέψεις θανάτου, υποτροπιάζον αυτοκτονικός ιδεασμός χωρίς κάποιο συγκριμένος σχέδιο ή απόπειρα.

48 MRI

49 MRI

50 MRI

51 MRI

52 MRI ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ (2014) Μετεγχειρητική κατάσταση ινιακά δεξιά, με παρουσία γλοιωτικής πορεγκεφαλικής περιοχής. Ήπιες αλλοιώσεις λευκοεγκεφαλοπάθειας αρτηριακού τύπου περικοιλιακά. Οι ιπποκάμπειοι σχηματισμοί απεικονίζονται εντός φυσιολογικών ορίων. Κοιλιακό σύστημα και υπαραχνοειδείς χώροι εντός φυσιολογιών ορίων.

53 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ