Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Έρευνα για τις Συνθήκες Εργασίας (European Survey on Working Conditions), το 18% των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση που συμμετείχαν σε σχετική έρευνα το 2015 δήλωσαν ότι εκτίθεντο σε χημικές ουσίες για τουλάχιστον το ένα τέταρτο του χρόνου εργασίας τους. Το ποσοστό αυτό δεν έχει αλλάξει παρά μόνο ελάχιστα από το 2000. Οι μεγάλες εταιρείες συχνά χρησιμοποιούν πάνω από 1000 διαφορετικά χημικά προϊόντα, όπως βαφές, μελάνια, κόλλες και καθαριστικά. Τα προϊόντα αυτά συνήθως είναι μείγματα διάφορων χημικών ουσιών. Αλλά ακόμα και μικρές εταιρείες, όπως συνεργεία αυτοκινήτων, μπορεί να χρησιμοποιούν εξίσου μεγάλο αριθμό χημικών προϊόντων. Για ορισμένους τομείς της βιομηχανίας, όπως ο κλάδος των κατασκευών, δεκάδες χιλιάδες διαφορετικά χημικά προϊόντα είναι διαθέσιμα στην αγορά για να καλύψουν τις ανάγκες πολλών και διαφορετικών εργασιών. Ανάλογα με τη θέση εργασίας, ένας εργαζόμενος μπορεί να έρχεται σε επαφή με εκατοντάδες διαφορετικές χημικές ουσίες. (Πηγή: European Agency for Safety and Health at Work, Healthy Workplaces Manage Dangerous Substances Campaign Guide) Τα παραπάνω καταδεικνύουν την ανάγκη μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης στην ανάλυση της επικινδυνότητας κατά την αποθήκευση και διαχείριση χημικών ουσιών και μειγμάτων τόσο σε μικρές όσο και σε μεγάλες επιχειρήσεις. Στα πλαίσια αυτά έχει ιδιαίτερη σημασία η χρήση και εφαρμογή εξειδικευμένων και δοκιμασμένων εργαλείων αναγνώρισης των κινδύνων, προσαρμοσμένων στις ιδιαιτερότητες κάθε εταιρείας. Γιατί Ergonomia Το συγκριτικό πλεονέκτημα της Ergonomia είναι η διεπιστημονική προσέγγιση, η οποία εγγυάται την ολοκληρωμένη αναγνώριση, εκτίμηση και αντιμετώπιση των κινδύνων. Έμπειροι μηχανικοί, πιστοποιημένοι σε διάφορους τομείς, έχουν εκπαιδευτεί στη χρήση διεθνώς αναγνωρισμένων λογισμικών και έχουν εκπονήσει εκατοντάδες εκτιμήσεις επικινδυνότητας, προτείνοντας ταυτόχρονα εφαρμόσιμες τεχνικές και οργανωτικές λύσεις. Η Ergonomia έχει βοηθήσει εκατοντάδες μικρές και μεγάλες εταιρείες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό να συμμορφωθούν επιτυχώς με τις εθνικές νομοθεσίες και να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους για την ασφάλεια και την υγεία που προκύπτουν κατά τη χρήση χημικών προϊόντων, ενισχύοντας, με τον τρόπο αυτό, το γενικό επίπεδο ασφάλειας των εγκαταστάσεων με τον πλέον αποδοτικό από πλευράς κόστους τρόπο.
Εκπαίδευση Τα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα που λαμβάνει μια εταιρεία για την ασφαλή διαχείριση χημικών ουσιών μπορούν να είναι αποτελεσματικά μόνο όταν γίνουν αντιληπτά από τους εργαζομένους και ενσωματωθούν στην κουλτούρα ασφάλειας. Στα πλαίσια αυτά, τα σεμινάρια τύπου workshop της Ergonomia προσαρμόζονται στην πραγματικότητα και στις ανάγκες οποιασδήποτε εταιρείας και μέσω οπτικοακουστικού υλικού, που μπορεί να προκύψει μετά από επισκέψεις στην εγκατάσταση έμπειρων μηχανικών, παρουσιάζονται θέματα όπως: Κίνδυνοι κατά τη διαχείριση των χημικών ουσιών της εγκατάστασης Πρόληψη ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών Χρήση μέσων ατομικής προστασίας (Μ.Α.Π.) Δελτία Δεδομένων Ασφάλειας (S.D.S.) Ετικέτες/σήμανση Δηλώσεις επικινδυνότητας Δηλώσεις προφύλαξης Αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων Μετρήσεις Βλαπτικών Παραγόντων Ένα μεγάλο ποσοστό των επαγγελματικών ασθενειών που περιλαμβάνονται στα παραρτήματα του Ευρωπαϊκού Καταλόγου Επαγγελματικών Ασθενειών, ο οποίος έχει ενσωματωθεί στην ελληνική νομοθεσία, προκαλείται από την έκθεση σε επικίνδυνες ουσίες. Για το λόγο αυτό, η διενέργεια μετρήσεων χημικών παραγόντων αποτελεί νομοθετική υποχρέωση κάθε επιχείρησης του ιδιωτικού ή του δημοσίου τομέα στην οποία οι εργαζόμενοι μπορεί να εκτεθούν σε κάποιον βλαπτικό παράγοντα (π.χ. αέρια, διαλύτες, αιωρούμενα σωματίδια). Για τη διενέργεια μετρήσεων χημικών αλλά και φυσικών παραγόντων (π.χ. θόρυβος, φωτισμός, κραδασμοί, θερμική καταπόνηση κ.α.), η Ergonomia διαθέτει διακριβωμένο εξοπλισμό και ακολουθεί μεθόδους μέτρησης σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία και τα διεθνή πρότυπα, ενώ την ευθύνη για την διασφάλιση της ποιότητας των μετρήσεων φέρει ο επιστημονικός υπεύθυνος για θέματα ασφάλειας της εργασίας. Μέσω των μετρήσεων εντοπίζονται οι παράγοντες στους χώρους εργασίας που πιθανόν να βρίσκονται εκτός των νομοθετημένων ή/και των προτεινόμενων ορίων, με αποτέλεσμα να έχουν βλαπτικές επιδράσεις στην υγεία των εργαζομένων. Παράλληλα ενισχύεται η αποτελεσματικότητα της εκτίμησης των επαγγελματικών κινδύνων και διατυπώνονται συγκεκριμένες προτάσεις για την εξάλειψη ή την ελαχιστοποίηση των επαγγελματικών κινδύνων και τη διαμόρφωση ενός άνετου και παραγωγικού περιβάλλοντος εργασίας. Μελέτη Εκτίμησης του Επαγγελματικού Κινδύνου Η Εκτίμηση του Επαγγελματικού Κινδύνου αποτελεί βασική νομοθετική υποχρέωση για όλες τις επιχειρήσεις του ιδιωτικού ή δημόσιου τομέα, ανεξάρτητα από τον αριθμό των εργαζομένων που απασχολούνται και τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας. Αποτελεί ένα από τα πιο βασικά εργαλεία για την ασφαλή χρήση και αποθήκευση των χημικών ουσιών στα πλαίσια μιας βέλτιστης διαχείρισης της επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας. Το έμπειρο και εξειδικευμένο στελεχιακό δυναμικό της Ergonomia, μετά από επισκέψεις στους χώρους εργασίας και μετά από παρατήρηση των μεθόδων και τρόπων εργασίας που ακολουθούνται από τους εργαζομένους κατά τη διάρκεια εκτέλεσης των καθηκόντων τους, εξασφαλίζουν, μεταξύ άλλων, για την επιχείρηση: Την έγκαιρη διάγνωση των επαγγελματικών κινδύνων στο χώρο εργασίας, ώστε με την έγκαιρη αντιμετώπισή τους, να μην έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στη λειτουργία της επιχείρησης. Τον καθορισμό προτεραιοτήτων για την αντιμετώπισή των επαγγελματικών κινδύνων, με βάση την εκτίμηση της επικινδυνότητας, την εθνική νομοθεσία, την εξέλιξη της τεχνολογίας και την πολιτική της επιχείρησης. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η αποφυγή περιττών δαπανών.
Ανάπτυξη Προγράμματος Βιομηχανικής Υγιεινής Οι κίνδυνοι πρόκλησης επαγγελματικών ασθενειών αναγνωρίζονται σε σχεδόν όλους τους εργασιακούς χώρους. Μπορούν να επηρεάσουν την υγεία των εργαζομένων είτε μετά από βραχυχρόνια έκθεση είτε μετά από μακροχρόνια έκθεση σε μικρές ποσότητες βλαπτικών ουσιών, ενώ οι συνέπειες ποικίλλουν από μικρές ενοχλήσεις έως και θάνατο. Η ανάπτυξη και εφαρμογή ενός προγράμματος βιομηχανικής υγιεινής προσφέρει ολοκληρωμένη αξιολόγηση των κινδύνων έκθεσης σε χημικές ουσίες, καθώς μέσω αυτού αναλύονται οι κίνδυνοι σε πραγματική βάση. Αυτό οφείλεται κυρίως στο συνυπολογισμό πολλών διαφορετικών παραγόντων, που συνδέονται με τις χημικές ουσίες, όπως: οι δηλώσεις επικινδυνότητας που συνδέονται με αυτές (π.χ. διάβρωση ή ευαισθητοποίηση του δέρματος), τα φυσικά και χημικά χαρακτηριστικά τους οι ποσότητες των χημικών ουσιών και μειγμάτων, που χρησιμοποιούνται ή αποθηκεύονται οι χρόνοι έκθεσης των εργαζομένων σε αυτές τα αποτελέσματα μετρήσεων, όπου αυτές απαιτούνται. Στην αξιολόγηση των κινδύνων έκθεσης σε χημικές ουσίες και μείγματα συμμετέχουν ενεργά οι Επιστημονικοί Υπεύθυνοι της Ergonomia, οι οποίοι διαθέτουν πολυετή εμπειρία στη διαχείριση θεμάτων βιομηχανικής υγιεινής. Τα οφέλη που προσφέρει η εφαρμογή ενός τέτοιου προγράμματος είναι πολύ σημαντικά και αφορούν τόσο στην εταιρεία όσο και στους εργαζομένους. Πιο συγκεκριμένα, με την προστασία της υγείας των εργαζομένων, προλαμβάνονται ώρες απουσίας από την εργασία λόγω επαγγελματικής ασθένειας, βελτιστοποιείται η παραγωγικότητα και, ταυτόχρονα, γίνονται αποτελεσματικότερες οι διεργασίες μέσω τεχνικών και οργανωτικών βελτιώσεων. Διαχείριση της Επικινδυνότητας με Bow Ties Τα διαγράμματα Bow Tie προσφέρουν οπτικοποίηση των κινδύνων, έτσι ώστε οι εργαζόμενοι να κατανοήσουν τα υπάρχοντα μέτρα που καλύπτουν το σύνολο των δραστηριοτήτων μιας επιχείρησης και αφορούν τόσο στους φυσικούς, περιβαλλοντικούς και κινδύνους για την υγεία που προκύπτουν από τη διαχείριση χημικών ουσιών όσο και στους επαγγελματικούς κινδύνους γενικότερα. Ταυτόχρονα είναι δυνατόν να αναγνωριστούν τα σημεία ενός συστήματος, τα οποία χρήζουν περαιτέρω βελτίωσης και να προταθούν κατάλληλα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα πρόληψης και προστασίας. partners with
Ασφαλής Διαχείριση Ανάλυση Κινδύνων από Μεγάλα Ατυχήματα (SEVESO) Η ανάλυση κινδύνων από μεγάλα βιομηχανικά ατυχήματα, είτε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Οδηγίας SEVESO III, εφόσον η εγκατάσταση εμπίπτει σε αυτή λόγω διαχείρισης συγκεκριμένων ποσοτήτων επικίνδυνων ουσιών, είτε ως ξεχωριστή μελέτη, είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την αναγνώριση κινδύνων, τον προσδιορισμό πιθανοτήτων εκδήλωσής τους, καθώς επίσης την εφαρμογή μέτρων αποτροπής και περιορισμού συνεπειών. Οριοθετώντας την περιοχή που θα επηρεαστεί από συγκεκριμένα επίπεδα θερμικής ακτινοβολίας, υπερπίεσης και τοξικής δόσης μετά από την εκδήλωση ενός μεγάλου ατυχήματος με τη χρήση εξειδικευμένων λογισμικών (EFFECTS, RISKCURVES), είναι δυνατόν να αναβαθμιστούν οι διαδικασίες έκτακτης ανάγκης και να χωροθετηθεί ο κρίσιμος από πλευράς ασφάλειας εξοπλισμός, έτσι ώστε να διατηρείται η ακεραιότητα και η λειτουργικότητά του. Επιπρόσθετα, είναι δυνατόν να προταθούν ανταποδοτικές από πλευράς κόστους λύσεις για την αναβάθμιση των κτηρίων με μόνιμες θέσεις εργασίας, έτσι ώστε να ενισχυθεί το επίπεδο ασφάλειας των εργαζομένων. Παράλληλα, είναι δυνατόν να οπτικοποιηθεί η σημασία των δικλείδων ασφάλειας, καθώς επίσης να βοηθηθεί η λήψη αποφάσεων σχετικά με μελλοντικές αλλαγές στην εγκατάσταση και η εφαρμογή προληπτικού συστήματος ελέγχων με βάση την επικινδυνότητα (risk based). Έγγραφο Προστασίας από Εκρήξεις (ΑΤΕΧ) Οι χημικές ουσίες, ανάλογα με τη φύση τους, μπορούν να ενέχουν, εκτός από κινδύνους για την υγεία των εργαζομένων, και κινδύνους για την ασφάλεια, όπως φωτιά και έκρηξη. Για το λόγο αυτό, η εκπόνηση του Εγγράφου Προστασίας από Εκρήξεις αποτελεί νομοθετική υποχρέωση για κάθε εγκατάσταση που διαχειρίζεται εύφλεκτες ουσίες σε σημαντικές ποσότητες. Η αποτελεσματική προστασία από εκρήξεις απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση και βασίζεται αφενός μεν στη λεπτομερή ανάλυση των χαρακτηριστικών των εύφλεκτων ουσιών, όπως προκύπτουν από τα δελτία δεδομένων ασφάλειας και από διεθνείς βάσεις δεδομένων και αφετέρου σε ένα μεγάλο αριθμό προτύπων, οδηγιών και οδηγών καλής πρακτικής. Πρώτη προτεραιότητα αποτελεί η μείωση του είδους και του εύρους των ζωνών επικινδυνότητας, έτσι ώστε ο έλεγχος των πηγών ανάφλεξης μέσω επιλογής εξοπλισμού αντιεκρηκτικού τύπου, που αποτελεί τη δεύτερη αρχή προστασίας, να μειώνεται στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο. Η αύξηση του επιπέδου καθαριότητας και ο αποτελεσματικός εξαερισμός, όχι μόνο αποτελούν πιο αξιόπιστα μέτρα προστασίας, αλλά μπορεί να αποδειχθούν πιο αποδοτικά από πλευράς κόστους.
υ π η ρ ε σ ι ε σ Μελέτη Εκτίμησης του Επαγγελματικού Κινδύνου Μετρήσεις Βλαπτικών Παραγόντων Ανάπτυξη Προγράμματος Βιομηχανικής Υγιεινής Σχεδιασμός για Έκτακτη Ανάγκη Έλεγχος Συμμόρφωσης με τη Νομοθεσία (Gap Analysis) Έγγραφο Προστασίας από Εκρήξεις (ΑΤΕΧ) Διαχείριση της Επικινδυνότητας με Bow Ties Ανάλυση Κινδύνων από Βιομηχανικά Ατυχήματα Ασφάλεια Ηλεκτρολογικών Εγκαταστάσεων Ασφάλεια Μηχανημάτων Μελέτη Βιομηχανικού Φωτισμού Εκπαίδευση Εργαζομένων Καραολή Μιχαήλ 53-57, ΤΚ 142 31 Νέα Ιωνία Αττικής 210 2773327 210 2773322 www.ergonomia.eu ergonomia@ergonomia.gr