ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Π.Γ.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ ΙΑΤΡΟΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΑΡΤΕΜΙΣ ΚΟΛΥΝΟΥ
Τα λεμφοκύτταρα προέρχονται από την λεμφική σειρά, ενώ τα μονοπύρηνα, τα πολυμορφοπύρηνα λευκοκύτταρα (κοκκιοκύτταρα) και τα βασεόφιλα κύτταρα των ιστών είναι προϊόντα της μυελικής σειράς. «Cellulare and Moleculare Immunology»
Τα κοκκιοκύτταρα συμμετέχουν ενεργά στη δραστική φάση της φυσικής ανοσίας, έχοντας καθοριστικό ρόλο στις διεργασίες της φλεγμονής.
Τα άωρα κύτταρα της κοκκιώδους σειράς είναι μια ιδιαίτερα χρήσιμη παράμετρος για τη διαφοροδιάγνωση και παρακολούθηση της πορείας των ασθενών με μικροβιακές λοιμώξεις (SIRS, σήψη) και αιματολογικά νοσήματα. Ιδιαίτερα σημαντική η εκτίμηση των δεικτών φλεγμονής και λοίμωξης στους αρρώστους της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας καθότι το Σύνδρομο Συστηματικής Φλεγμονώδους Αντίδρασης (SIRS) και η σήψη αποτελoύν τις συχνότερες αιτίες θανάτου στους ασθενείς της Μ.Ε.Θ Majno G. The ancient riddle of Sepsis. J Inf Dis 1991
Η επίπτωση της σήψης έχει αυξηθεί δραματικά την τελευταία δεκαετία και συνεχίζει να αυξάνεται, ενδεχομένως λόγω Αυξανόμενης χρήσης επεμβατικών μεθόδων Ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων Χημειοθεραπειών Μεταμοσχεύσεων HIV λοίμωξη Αυξανόμενης αντοχής των παθογόνων μικροοργανισμών στα αντιβιοτικά Balk R. Severe Sepsis and Septic Shock. Crit Care Clin. 2000
Σειρά μελετών ασχολείται με το φαινόμενο της σήψης με σκοπό να διαπιστωθεί αν υπάρχουν κλινικά ή εργαστηριακά ευρήματα που να μπορούν να προβλέψουν την επιδείνωση ή βελτίωση των ασθενών αυτών International Guidelines for management of severe sepsis and septic shock 2004
Οι αιματολογικές διαταραχές που ως γνωστόν χαρακτηρίζουν την εκδήλωση οξείας λοίμωξης είναι Λευκοκυττάρωση Αναιμία Θρομβοπενία Παραγωγή των πρωτεϊνών οξείας φάσης C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP) Πρωτεΐνη Α του αμυλοειδούς (SAA) C3, C4 του συμπληρώματος, σερουλοπλασμίνη Ινωδογόνο, παράγοντας Β, απτοσφαιρίνη, α1 όξινη γλυκοπρωτεΐνη, α1 αντιχυμοθρυψίνη Σημαντικός δείκτης σοβαρών λοιμώξεων και σηψαιμίας είναι η προκαλσιτονίνη (PCT)
Οι μελέτες επί των προγνωστικών δεικτών φλεγμονώδους αντίδρασης υποδεικνύουν ότι οι διαταραχές πηκτικότητας ξεκινούν πριν την εμφάνιση των κλινικών συμπτωμάτων της σοβαρής σήψης και του σηπτικού shock Surviving sepsis campaign, Crit. Care Med. 2008 International Guidelines for management of severe sepsis and septic shock 2012. Crit. Care Med. 2013 Επιπλέον αντικείμενο ερευνών αποτελούν οι προ-φλεγμονώδεις κυτταροκίνες και η ύπαρξη των άωρων κοκκιοκυττάρων ΣΥΓΧΡΟΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ/Βιβλιογραφία Immature granulocytes count as a diagnostic marker to discriminate between SIRS and Sepsis BMC Immunol. 2013 Novel parameters of extended complete blood cell count under fluorescence flow cytometry in patients with sepsis J. clin. Lab. Anal. 2014 Surviving sepsis campaign: international guidelines for the management of severe sepsis and septic shock 2012. Crit. Care Med. 2013
Η μελέτη που διεκπεραιώθηκε από το Μικροβιολογικό Τμήμα του Π.Γ.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ ήταν μεταξύ δύο ομάδων ασθενών εκ των οποίων η μία ομάδα είχε υψηλό αριθμό λευκοκυττάρων. Απώτερος σκοπός της μελέτης ήταν η συσχέτιση του ποσοστού των άωρων κυττάρων της κοκκιώδους σειράς (%IG) ανάμεσα στις 2 ομάδες. ΟΜΑΔΑ Α ΟΜΑΔΑ Β WBC >14000/μL WBC Φ.τ 3800-10500/μL
Συγκεκριμένα εξετάσθηκαν δύο ομάδες ασθενών ανεξαρτήτου φύλου και με μέσο όρο ηλικίας το 55 Ο έτος Η πρώτη ομάδα αποτελούνταν από 80 ασθενείς της Μ.Ε.Θ του Π.Γ.Ν.Θ.ΑΧΕΠΑ, με αριθμό λευκών κυττάρων (WBC) άνω των 14000/μL (φ.τ 3800-10500) και απόλυτο αριθμό ουδετερόφιλων >8000/μL (φ.τ 1600-6500) Η δεύτερη ομάδα αποτελούνταν από 80 άτομα των Ε.Ι με φυσιολογικό αριθμό λευκών κυττάρων και ουδετερόφιλων
Η ανάλυση των δειγμάτων της γενικής αίματος έγινε με κυτταρομετρία ροής με φθορισμό, σε αυτόματο αιματολογικό αναλυτή SYSMEX XE 5000 Ο αναλυτής αυτός διακρίνεται για την υψηλή αναλυτική του ικανότητα και ακρίβεια καθώς μας παρέχει μέτρηση πολλών παραμέτρων με σημαντική κλινική αξία και με επιπλέον δυνατότητα μέτρησης του ποσοστού των άωρων κυττάρων
Οι παράμετροι που μελετήθηκαν στις δύο ομάδες, τόσο ο απόλυτος αριθμός αυτών όσο και η επί τοις εκατό αναλογία τους, ήταν Ο αριθμός των λευκών κυττάρων (WBC) Τα ουδετερόφιλα (NEUT) Τα άωρα κοκκιοκύτταρα (IG) Η στατιστική ανάλυση των παραμέτρων αυτών με το πρόγραμμα IBM SPSS Statistics 20.0, εμφάνισε μια στατιστικά σημαντική συσχέτιση των υπό μελέτη παραμέτρων, στην ομάδα με υψηλό αριθμό WBC συγκριτικά πάντοτε με την δεύτερη ομάδα που εμφανίζει φυσιολογικό αριθμό λευκών κυττάρων
Πίνακας 1 Συσχέτιση WBC με Ig και NEUT στην ομάδα με υψηλό WBC Ομάδα μελέτης με υψηλό WBC (N=80) WBC - Ig WBC NEUT Correlations, p value rs=0,383 p<0,001 rs=0,833 p<0,001 rs=0,383 p<0,001 Γράφημα 1 Διάγραμμα διασποράς που απεικονίζει τη σχέση WBC με Ig στην ομάδα μελέτης με υψηλό WBC
Πίνακας 1 Συσχέτιση WBC με Ig και NEUT στην ομάδα με φυσιολογικό WBC Ομάδα μελέτης με φυσιολογικό WBC (N=80) WBC - Ig WBC NEUT Correlations, p value rs=0,472 p<0,001 rs=0,789 p<0,001 rs=0,472 p<0,001 Γράφημα 1 Διάγραμμα διασποράς που απεικονίζει τη σχέση WBC με Ig στην ομάδα μελέτης με φυσιολογικό WBC
Παρατηρείται συνεπώς ότι οι ασθενείς με υψηλό αριθμό λευκών κυττάρων και ουδετερόφιλων στη γενική αίματος έχουν αντιστοίχως ανάλογο υψηλό αριθμό IG, ενώ στην ομάδα των ασθενών με φυσιολογικό αριθμό λευκών κυττάρων δεν ανευρέθηκαν άωρα κοκκιοκύτταρα
Σημαντική προγνωστική αξία εμφανίζει η παράμετρος IG της γενικής αίματος, η οποία είναι ευρέως και άμεσα διαθέσιμη με τη χρήση των υπερσύγχρονων αναλυτών κυτταρομετρίας ροής Η συνεκτίμηση των IG με τα λοιπά εργαστηριακά και κλινικά ευρήματα, συμβάλλει στην καλύτερη δυνατή θεραπευτική αντιμετώπιση και παρακολούθηση των ασθενών με μικροβιακή λοίμωξη (SIRS,σήψη) ή αιματολογικά νοσήματα