Τομέας Κοινωνιολογίας Γιώργος Κουλιεράκης, Ph.D. Ψυχολόγος της Υγείας 8 Μαΐου 2017 Π.Μ.Ε. Αντιμετώπιση των εξαρτήσεων στο πλαίσιο του ποινικού σωφρονισμού Θεσσαλονίκη: 4 ος κύκλος 2016-2017 Πηγές: Υπ. Δικαιοσύνης, ΟΣΥΕ 1
Πηγές: Υπ. Δικαιοσύνης, ΟΣΥΕ Εφαρμογή(1) Εφαρμογή προγράμματος στις φυλακές: Σε ποιο κατάστημα; 2
Πριν τη φυλακή 33,7% από 861 κρατούμενους είναι ΧΕΝ (Koulierakis, 2000) 42.6% από 242 κρατούμενους είναι ΧΕΝ (Koulierakis, 2006) Μέσα στη φυλακή... Ποιο είναι το ποσοστό χρήσης κοινής χρήσης; Ποιοτικά χαρακτηριστικά της χρήσης. Υπάρχουν «πρότυπα» (patterns) χρήσης; Σχετίζεται η χρήση με το είδος της φυλακής; Μετά τη φυλακή (;) 1η φάση (πανελλαδικά) Να καταγραφεί η συχνότητα εμφάνισης συμπεριφορών (χρήση ναρκωτικών, σεξουαλικές πρακτικές) - πριν τη φυλακή, - μέσα στη φυλακή 3
Ανώνυμο Ερωτηματολόγιο Δημογραφικά στοιχεία Ποινικό ιστορικό Χρήση ναρκωτικών πριν - μέσα στη φυλακή Σεξουαλικές πρακτικές πριν - μέσα στη φυλακή Τόπος: Δέκα καταστήματα κράτησης Χρόνος: Οκτώβριος 1995 - Μάρτιος 1996 Επιλογή: Τυχαία, κατά πτέρυγα/θάλαμο Δείγμα: Κλήθηκαν: 1.000 (κρατούμενοι) Επέστρεψαν ερωτηματολόγια: 861 (ποσοστό συμμετοχής 86.1%) Αναλύθηκαν: 761 ερωτηματολόγια 4
Ηλικία: 37.3 χρ. (τ.α.: 10.9 χρόνια) Χρόνος στη φυλακή: 16.7 μήνες (τ.α.: 20.6 μήνες) 5
6
7
8
9
Μεταβλητές Σχετικός κίνδυνος 95% CI p Ηλικία (χρόνια) 0.99 0.96-1.03 0.66 Συνολικός χρόνος στη φυλακή 1.15 1.06-1.26 0.0013 Αριθμός γυναικών (πριν) 1.08 1.00-1.16 0.06 Αριθμός ανδρών (πριν) 0.91 0.74-1.12 0.39 Καταδίκη για ναρκωτικά στο παρελθόν ΝΑΙ 1.87 1.08-3.22 0.02 ΟΧΙ Baseline Είδος κρατούμενου 0.93 0.88-0.98 Με ποινή 1.68 0.95-2.97 0.07 Υπόδικος Baseline Σεξ με αμοιβή ΝΑΙ 0.97 0.54-1.74 0.91 ΟΧΙ Baseline Σεξ με συγκρατούμενους ΝΑΙ 2.29 0.43-12.05 0.41 ΟΧΙ Baseline 10
Μη εμπλεκόμενοι με ναρκωτικά Χρήστες ναρκωτικών 10% p <0,005 Υπόδικοι 22,5% 6% p < 0,004 Σεξ. Εγκλήματα 3,5% 36% p < 0,009 Βαρυποινίτες Κλειστές φυλακές 33,7% 12% p < 0,008 Βαρυποινίτες Αγροτικές φυλακές 12,1% 11% p < 0,009 Ναρκωτικά νέοι χρήστες 11,8% 6% p < 0,006 Ναρκωτικά Επικίνδυνη σεξ. συμπεριφορά 4,6% 12% p < 0,005 Ναρκωτικά παλαιοί χρήστες Υπόδικοι Σεξ. εγκλήματα Κατάδικοι Αγροτικές φυλ. Τελευταία χρήση Σεξ με άνδρα / ναι Πρώτη χρήση < 85 Χρήση / ποτέ Τρίπολη Χρήση / ποτέ Κατάδικοι 92+ Πρώτη κοινή χρήση Πρώτη κοινή Δικαστικές φυλ. Δικαστικές φυλ. Έναρξη ποιν. 91+ Ποινή 3+ χρόνια Τελευταία κοινή 86-91 χρήση < 85 Χρήση στη φυλακή Κατηγορία για Χρήση στη φυλακή Χρήση / ποτέ χρήση 92+ Σεξ στη φυλακή/ ναι Καταδίκη για / όχι ναρκωτικά / όχι / ποτέ Κοινή χρήση/ ποτέ Πρώτη χρήση 89+ Πρώτη χρήση 86-88 ναρκωτικά / ναι Κορυδαλλός Κλειστές φυλ. Χρήση στη Πρώτη κοινή Ποινή 3+ χρόνια Τελευτ.χρήση 92+ Κοινή χρήση/ποτέ Ποινή 3+ χρόνια φυλακή / όχι χρήση 89+ Τελευτ. χρήση < 88 Χρήση φυλακή/ναι Κοινή χρήση στη Κατηγορία για Κατηγορία για Χρήση στη φυλακή Τελευτ. κοινή Κοινή χρήση στη φυλακή / ποτέ ναρκωτικά / όχι ναρκωτικά / όχι / ναι χρήση < 88 φυλακή / ναι Χρόνος 3-11 μην. Εγκλ. κατά ζωής Καταδίκη για Κοινή χρήση στη Κατηγορία για Τελευταία κοινή Ποινές / καμία Κέρκυρα ναρκωτικά / όχι φυλακή / ναι ναρκωτικά / ναι χρήση 92+ Κατηγορία για Καταδίκη για Κοινή χρήση στη Κατηγορία για Καταδίκη για Ποινές 2+ ναρκωτικά / όχι ναρκωτικά / όχι φυλακή / όχι ναρκωτικά / ναι ναρκωτικά / ναι Ναρκωτικά Σεξ γυναίκα / μία Οικον. Εγκλήματα Τεστ AIDS / όχι Καταδίκη για Αφροδίσιο / ναι Τεστ AIDS / ναι Θεσσαλονίκη Πάτρα Έναρξη ποιν. 87+ ναρκωτικά / όχι Τεστ AIDS / ναι Χρόνος φυλακή Σεξ με άνδρα όχι Ποινές / καμία Ποινές / καμία Ηλικία 25-34 Χρόνος στη φυλακή 8+ χρόνια Ηλικία 55+ Έναρξη 87-90 Εγκλ. κατά ζωής Κασσάνδρα Δικαστικές φυλ. Σεξ γυναίκες/ 5-10 4-7 χρόνια Χρήση φυλακή / ναι Ηλικία 35-44 Σεξ πληρωμή /όχι Σεξ πληρωμή /όχι Τίρυνθα Κλοπές Κοινή χρήση Τελευταία κοινή Σεξ φυλακή / όχι Σεξ πληρωμή / ναι στη φυλακή / ναι χρήση < 88 Σεξ γυναίκα/ ποτέ Ναρκωτικά Κλοπές Πάτρα Τεστ AIDS / όχι Ποινές / μία Σεξ γυναίκες / 11+ Χαλκίδα Λάρισα Λάρισα 11,8% 2η φάση α) η καταγραφή της γνώσης, των στάσεων & της αίσθησης κινδύνου μόλυνσης των κρατουμένων από το AIDS β) η καταγραφή των πρακτικών χρήσης, πριν τη φυλακή, μέσα στη φυλακή & μετά την αποφυλάκιση γ) η διερεύνηση της επίδρασης κοινωνικο-γνωστικών μεταβλητών στη συμπεριφορά, μέσα στη φυλακή & μετά την αποφυλάκιση. 11
Ανώνυμο Ερωτηματολόγιο Γνώσεων Στάσεων Αίσθησης κινδύνου Σεξουαλική συμπεριφορά (πριν μέσα μετά) Χρήση ναρκωτικών (πριν μέσα μετά) Μοντέλο Πεποιθήσεων για την Υγεία (Becker και συν. 1977) Κέντρο για τον Έλεγχο της Υγείας (Wallston και συν. 1978) Αξία της Υγείας (Lau και συν. 1986) Θεωρία της προσχεδιασμένης συμπεριφοράς (Ajzen, 1988) Τόπος: Δ. Φ. Κορυδαλλού Χρόνος: Φεβρουάριος - Μάϊος 1997 Επιλογή: Τυχαία, κατά πτέρυγα Δείγμα: Κλήθηκαν: 436 Επέστρεψαν ερωτηματολόγια: 254 (58.2%) Αναλύθηκαν: 242 12
Οικογενειακή κατάσταση Εκπαίδευση 13
Διάρκεια τωρινής φυλάκισης Αδίκημα 14
Ν = 103 15
Ν = 103 Ν = 103 16
Ν = 103 Ν = 70 17
Ν = 70 Ν = 70 18
Ν = 70 Ν = 70 19
Πρόθεση: (3-21), Στάσεις: (5-35), Έλεγχος: (4-28), Κανόνες συμπεριφοράς: (2-14) Πρόγραμμα χορήγησης συρίγγων στις φυλακές στους ΧΕΝ(;) Εάν ΝΑΙ, γιατί; Εάν ΟΧΙ, γιατί; 20
21
Θα πρέπει να χορηγούνται δωρεάν σύριγγες και βελόνες στους ΧΕΝ; Μεταβλητές Σχετικός κίνδυνος 95% CI p Τρωτότητα 2.46 1.32-4.56 0.004 Αξία στην Υγεία 1.18 1.04-1.35 0.01 Τρωτότητα 3.44 1.61-7.35 0.001 Χρόνος στη φυλακή (μήνες) 0.95 0.91-0.99 0.036 Αξία στην Υγεία 1.18 1.03-1.36 0.017 Τρωτότητα 4.08 1.71-9.72 0.001 Χρόνος στη φυλακή (μήνες) 0.94 0.90-0.99 0.018 Τρωτότητα 4.41 1.78-10.92 0.001 Αξία στην Υγεία 1.25 1.05-1.49 0.01 Σταμάτησα το μοίρασμα πριν ΝΑΙ 0.14 0.02-0.96 0.046 ΟΧΙ Baseline Χρόνος στη φυλακή (μήνες) 0.93 0.88-0.98 0.016 Τρωτότητα 4.71 1.59-13.86 0.005 Αξία στην Υγεία 1.33 1.08-1.64 0.007 Εσωτερική απόδοση ελέγχου 0.76 0.59-0.97 0.032 Σταμάτησα το μοίρασμα πριν ΝΑΙ 0.02 0.002-0.40 0.009 ΟΧΙ Baseline 22