مجل علمی شیالت ایزان سال بیست ي پىجم /شمار 3/ پاییش 9315 بررسی برخی خصوصیات زیستی ماهی مخرج لولهای amarus) )Rhodeus در رودخانه های سفیذرود استان گیالن و سیاهرود استان مازنذران مریم 2 1 1 *1 نوروزی رحمان پاتیمار کیاوش گلساریان پور کیوان عباسی * Norouzi.maryam91@yahoo.com 1 -دانشگاه گنبد کاووس گنبدکاووس ایران 2- پژوهشکده آبسی پروری آب های داخلی ایران موسسه تحقیقات علوم شیال یت کشور سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی بندر انسلی ایران تاریخ دریافت: تیز 9311 تاریخ پذیزش: ش زی ر 9315 چکیذه ذف اص ای غب ق ثشسػی مبیؼ سشویت ػ ی ؼجز خ ؼی ا ی سؿذ ب سی ب ی خشج ای Rhodeus amarus دس س دخب بی ػفیذس د ػیب ش د ث د. خ قب 423 ب ی اص ث 1391 سب خشداد 1392 ثص سر ب ب صیذ ؿذ. دس س دخب ػفیذس د ؼجز ش ب )58/2 دسصذ( ثیشش اص بد ب )41/8 دسصذ( ثشفىغ دس س دخب ػیب ش د ؼجز بد ب )59/4 دسصذ( ثیشش اص ش ب )40/6 دسصذ( ث د دس ش د س دخب ثب ؼجز 1:1 سفب ر داؿز. ای ب یب دس س دخب ػیب ش د داسای ش بی ػ ی 1 سب 8 دس ػفیذس د 1 سب 9 ػب ث د ذ. دس بی س دخب ػیب ش د یب ی )± ا حشاف قیبس( ع و ص ثذ ثششسیت 47/9±10/4 ی ی شش 1/98±1/4 ش دس بی ػفیذس د ث سشسیت 56/3±7/3 ی ی شش 2/88±1/0 ش ث د و ثی ای فبوش س ب دس د س دخب سفب ر آ بسی ب ذ ؿذ )0.001>p(. دس ش د س دخب ا ی سؿذ ای ب ی آ ششیه ثجز سقیی ؿذ. دس ش د س دخب فبوش س ضقیز خ غ ش ثیشش اص خ غ بد ثذػز آ ذ) p<0.05 (. دس بی ػیب ش د ش ػظ ب سی غ ك 67/9 ±35/2 فذد دس بی ػفیذس د ش ػظ ب سی غ ك ± 33/1 78/8 فذد ث د و سفب ر داؿش ذ )0.05>p(. ب سی غ ك ثب ع ص ثذ ب ی جؼش ی ق یداس داؿز. لغات كلیذی : ماهی مخرج لولهای Rhodeus amarus سن رشذ هماوری سفیذرود سیاهرود * یس ذ هسئ ل 81
و ريسی ي مکاران بزرسی بزخی خص صیات سیس یت ما ی مخزج ل ل ای در... مقذمه ب ی خشج ای ثب ب ف ی amarus( (Rhodeus ب ا یؼی (Bitterling( اص خب اد وذ س ب یب (Cyprinidae( یثبؿذ ث ف ز خب ت ث د ؿ خفش یشی س یذ ث دفبؿ دس مبث ب یب شدب ص ث ص سر یىی اص ض ؿ بی خب ت ثشای دظ ؾ دس سفشبسؿ بػی ب یب دس آ ذ اػز ) ث لی ؼشدیش 1384(. صیؼش ب ای ب ی دس ثخؾ بی صجی س دخب ب دس سبالة ب آة ث ذا بی ثب آة ؿیشی اػز و د ؿیذ اص یب ب آثضی ثب خ غ ثؼشش ؿ ی یب د ی یثبؿذ. ای ب ی دس اغ ت آث بی ػبو ثخؾ بی سحشب ی س دخب ب خ یح بیی ثب ثؼشش ی شداة ب آث یش ب دسیبچ بیی و دس آ ب صذف بی ش اسیذ آة ؿیشی یب صذف بی ل حض س داس ذ ؾیش آة بی س دخب و سا اسشن س دخب بی ػ اح ایشا ص ذ ی ی- و ذ )فؼ شی 1384(. شىل 1 : توبیس ج س ر هبد هب ی هخرج ل ل ای R.amarus در فصل ت لیذ هثل ثشسػی ب یب دس او ػیؼش بی آثی اص حبػ سىب ی ث - ؿ بػی سفشبسؿ بػی حفبؽز ذیشیز بث آثی ث ش ثشداسی رخبیش دش سؽ ب ی حبئض ا یز اػز) Lagler et.)al., 1962 ثب خ د او ػیؼش بی آثی شقذد دس و س سبو غب قبر و ی س ی ػیؼش بسیه ثی طی او طی ب یب ص سر شفش اػز ای دس حب ی اػز و اث ب بر صیبدی دس اسسجبط ثب صیش ب خ قیز بی ب یب آة بی داخ ی دسیبیی ایشا خ د داسد )فجبػی ىبسا 1378(. دس غب ق ؿیالسی او ػیؼش بی آثی لج اص ش چیض ثشسػی ثش س ی ب یب سد ذف لشاس ی یشد) Bagenal, 1978b(. ث فجبسر دی ش ؿ بخز ثشسػی صیؼزؿ بػی ث ؿ بخشی بی خش ف ب یب دس یه او ػیؼش آثی ػجت حفؼ ث ش ثشداسی ثبصػبصی رخبیش آ ب یؿ د. سقیی س ؿ یظ ی ب دبسا شش بی س یذ ث دس ػغح خ قیز ثی صیؼش ب ب ا بی ذیشیشی حفبؽشی سا سقیی یو ذ زا ش ؿ غب ق ای دس ای ػغح یس ا ذ و ه ؤثشی دس ذیشیز بی ث ی داؿش ثبؿذ. غب ق مبیؼ ای یه دس صیؼش ب بی خش ف دس ػغح خ قیز اص ا یز ثبالیی ثشخ سداس ی ثبؿذ ای لجی غب قبر یس ا ذ اعالفبر ی سا دس ثبس س ؿ دزیشی اسائ بیذ. زا ؼئ دس او طی ب ی خشج ای ای اػز و آیب سغییشار صیؼش ب ی )ا بی ذ صیؼش ب س دخب ای( یس ا ذ ثبفث س ؿ دس دبسا شش بی صیؼشی ای شدد ثقجبسر دی ش یظ ی بی صیؼشی ای سبثیش دزیشی لبث الحؾ ای اص حیظ صیؼز خ د داسد. ثب ای حب اعالفبر و ششی اص س یذ ث ح سىثیش اعالفبر دبی ی ای ب ی دس ایشا خ د داسد. اعالفبر خب وب ی دس سد سبسیخچ ص ذ ی ای ب ی اثشار صیؼشی او طیىی آ س ی او ػیؼش بی آثی و س دس دػششع یؼز چ ی اعالفبر ذ خب و ششی دس سد غب ق س ؿ یظ ی بی س یذ ث ی سؿذ ػ ای دس ح ض بی آثی ایشا خ د داسد. زا ثب س خ ث اسد زو س ذف اص ای غب ق ثشسػی مبیؼ ای سشویت ػ ی دس شید ع ف ش سؿذ ای ب یب فبوش س ضقیز )ضشیت چبلی( ع ص سقبد خ ؼی ثشخی دبسا شش بی س یذ ث ی ب ذ آ سی دس د س دخب د س اص دس ح ص خ ثی دسیبی خضس ث د اػز. مواد و روشها ثشای ا دب ای ثشسػی 423 ب ی R.amarus اص س دخب بی ػفیذس د اػشب یال ػیب ش د اػشب 82
مجل علمی شیالت ایزان سال بیست ي پىجم /شمار 3/ پاییش 9315 38 بص ذسا و ش د ث ح ص خ ثی دسیبی خضس ی سیض ذ اص ث 1391 سب خشداد 1392 ثب اػشفبد اص ػبچ ن ثب چ 1 ی ی شش صیذ ؿذ دس فش ب ی 10 دسصذ سثجیز شدیذ. ع و ثذ ث ػی و یغ ثب دلز 0/01 ی ی شش ا ذاص یشی ص ثذ ث ػی سشاص ی دیدیشب ی ثب دلز 0/01 ش س صی ؿذ ثشای سقیی ػ 8 سب 10 ف غ اص ثخؾ دبیی ی ثب دشی ػ ز چخ ب ی ثشداؿش ؿذ. خ ز سقیی ساثغ ثی ع ص ثذ اص قبد بیی W=aL b اػشفبد ؿذ و W ص ثذ ثش حؼت ش L :ع ثذ ثش حؼت ی ی شش a فذد ثبثز b ؿیت خظ س شػی ی ی ثبؿذ )1978a )Bagenal,. ثشای حبػج فبوش س ضقیز اص قبد K=(W/L^3)*100 اػشفبد شدیذو W ص ثذ ثش حؼت ش L ع و ثذ ثش حؼت ػب شی شش ی ثبؿذ 1978( Tesch,.)Bagenal & ثشای سقیی سفب ر آ بسی ثی b ثذػز آ ذ اص س شػی b اػشب ذاسد )3( ثقجبسر دی ش سقیی ا ی سؿذ اص فش دب ی اػشفبد شدیذ ( & Froese.)Binohlan. 2000 بوش ػى دی یب یىش ػى دی )اػششی ػى ح( سخیص داد ؿذ. شاح ث ك خ ؼی و دس ال دسخ سػیذ ی ا ذا بی س بػ ی اػز اص عشیك چ غیش ؼ ح سقیی ؿذ. ششی میبػی و ثشای سقیی شاح خ ؼی ذی وب یق ی ذی ی و س ب سخ ب سا دس یه د س ص ب ی و سب یشیض ذ میبع فز شح ای اػز و س ػظ )1960( Kesteven اسای ؿذ اػز )ثیؼ اع 1993(. دس شح )Virgin( 1 ثیض سخ ذا ؿفبف خبوؼششی دشیذ ث د سخ ب ثب چ غیش ؼ ح لبث سؤیز یؼش ذ. دس شح 2 virgin( )Maturing ثیض سخ ذا ی ؿفبف خبوؼششی - لش ض ث ا ذاص صف یب ا ذوی ثیشش اص صف ع حفش ؿى ی ث د سخ ب یس ا ذ ثب رس ثی دیذ ؿ ذ. دس شح )Developing( 3 و ثیض سخ ذا وذس بی ث لش ض ذ سمشیجب" صف حفش ؿى ی اؿغب یؿ د سخ ب ثب چ غیش ؼ ح ثص سر اد دا دا بی ث ػفیذ دیذ یؿ ذ. دس شح )Developed( 4 ثیض ػفیذ بی ث لش ض ث د دس اثش فبس یچ اػذش ی ؽب ش یؿ د. سخ ذا ب بس دی بی ث لش ض سخ ب دلیمب" ثص سر وذس لبث سخیص ؼش ذ ثیض ب سخ ذا ب سمشیجب" د ػ حفش ؿى ی سا اؿغب یو ذ. دس شح )Gravid( 5 ا ذا بی خ ؼی حفش ؿى ی سا دش یو ذ ثیض ب ػفیذ ذ لغشار اػذش ثب فبس یسیض ذ. سخ ب وب ال" شد ؼش ذ ثشخی ی حبال ی ؿفبف سػیذ ا ذ. دس شح 6 )Spawning( سخ ب اػذش ثب ا ذن فبس ث آ ؼش ی خبسج یؿ ذ. ثیشش سخ ب ی ؿفبف و ی وذس ذ سخ ب ثب سقذاد و ی دس سخ ذا ثبلی ی ب ذ. دس شح 7 )Spent( سخ ذا ب ؿ و چه یؿ ذ. حفش ؿى ی وب ال" خب ی یؼز سخ بیی و دس سخ ذا ثبلی ب ذ ذ وذس یؼش ذ. ب سی غ ك ثب ؿ بسؽ و سخ بی شاح 5 4 سػیذ ی خ ؼی سقیی شدیذ. صیشا دس ای ب ی سقذاد سخ و ث د زا اص صیش یشی اػشفبد ذ و سخ بیی و ث ؾش یشػیذ دس سخ شیضی ا ؼب سیخش ؿ د ؿ بسؽ شدیذ ذ. ػذغ ب سی ؼجی ؼجز ث ص )یق ی سقذاد سخ دس ص ثذ ث ش ( حبػج شدیذ خ ز سقیی ؿ قبد ثی ب سی غ ك ؼجی ثب ع ص ثذ اص ش : SD ln y SD ln x ثششسیت ا حشاف قیبس بسیش ع ص b: ؿیت خظ س شػی ی ع ص r : ضشیت جؼش ی ثی ع ص : n سقذاد ی ثبؿذ. ػذغ t حبػجبسی ثب t خذ ثب دسخ آصادی 2-n مبیؼ ؿذ دس ص سسی و t حبػجبسی ثضس شش اص t خذ ث د ا ی سؿذ آ ششیه ث د دس ای ص سر ا ش b ؿیت خظ س شػی ی ثی ع ص ثضس شش اص 3 ثبؿذ ا ی سؿذ آ ششیه ثجز دس غیش ای ص سر آ ششیه فی ی ثبؿذ. ی ا ش t حبػجبسی و چىشش اص t خذ ثبؿذ ا ی سؿذ ایض ششیه ی ثبؿذ. خ ز سقیی خ ؼیز ؿى بی ب ی ثبص ػذغ ثب س خ ث بث قشجش )ثیؼ اع 1993( بد ثب د غ اص عشفی ویؼ ؿ ب ثشداؿش ؿذ ثیض یب سخ ذا ثص سر
و ريسی ي مکاران بزرسی بزخی خص صیات سیس یت ما ی مخزج ل ل ای در... د قبد بیی خغی اػشفبد ؿذ )ثیؼ اع 1993( و قبد خغی جؼش ی ثیششی سا ب داد زا اص آ اػشفبد ؿذ. ث ؾ س مبیؼ ع ص ؿبخص ضقیز ثی د خ غ دس د س دخب یض سفب ر ب سی ثی د غم اص آص )t-test( ؼجز و ی ش ث بد اص آص شث وبی اػشفبد شدیذ (1996.)Zar, سدضی سح ی داد ب ثب اػشفبد اص ش افضاس بی Excel SPSS ا دب ؿذ. نتایج اص ؾش خ ؼیز دس س دخب ػفیذس د خ غ ش )58/2 دسصذ( دس س دخب ػیب ش د خ غ بد )59/4 دسصذ( فشا ا سش ث د )خذ 1 (. شبیح آص شث وبی ب داد و ؼجز ش ب دس س دخب ػفیذس د ثیشش اص بد ب )5/085 χ 0.05>p ( ی ثشفىغ دس س دخب ػیب ش د ؼجز بد 2 = ب ثیشش اص ش ب )8/274= 2 >p( 0.05 χ یثبؿذ دس ال ای ؼجز دس ش د س دخب ثب ؼجز سقبد ی خ قیز یق ی ؼجز 1 ش : 1 بد داسای اخشالف ق ی داس اػز. جذ ل 1 : فرا ا ی هب ی هخرج ل ل ای ج سیت هىبى و برداری س دخب ػفیذس د س دخب ػیب ش د ج س بد ش بد ش R.amarus 79 درصذ 41/8 58/2 59/4 40/6 110 139 95 ب تفىیه دس س دخب ػفیذس د ب یب خشج ای دس ش بی ػ ی 1 سب 9 ػب لشاس داؿش ذ و دس و 3 ػب ب ثیششی فشا ا ی سا داؿش ذ اص ؾش خ ؼی ش بی ػ ػب بد بی 6 ػب فشا ا سش ث د ذ چ ی دس س دخب ػیب ش د ب یب دس ش بی ػ ی 1 سب 8 ػب لشاس داؿش ذ و دس و 4 ػب ب ثیششی فشا ا ی سا سىی داد ذ دس ای ثی ش بی ػ ػب ا ب بد بی 4 ػب فشا ا سش ث د ذ )ؿى 2(. شىل 2 : فرا ا ی س ی هب ی هخرج ل ل ای سیب ر د سفیذر د در ر دخب بی ثضس ششی ب ی ش صیذ ؿذ داسای ع و 75/4 ی ی شش ص 6/67 ش شث ط ث ػیب ش د ثضس ششی بد صیذ ؿذ داسای ع و ص ثششسیت 71/2 ی ی شش 5/77 ش شث ط ث ػفیذس د ث د ذ. و چىششی ب ی بد ثب ع 24/4 ی ی شش ص 0/21 ش دس ػیب ش د و چىششی ش ثب ع ص ثششسیت 17/2 ی ی شش 0/06 ش دس س دخب ػفیذس د صیذ ؿذ ذ )خذ 2(. شبیح آص آ بسی سد اػشفبد )t-test( ب داد و ثی ع و ش بی ػفیذس د ثب ػیب ش د )0.001>p 7.945=t(, ثی ع و بد بی ای د س دخب )0.001>p 6.142=t(, چ ی ثی ص ثذ ش بی د س دخب )0.001>p 6.169=t(, ثی ص ثذ بد بی د س دخب )0.001>p 4.247=t(, اخشالف ق ی داسی خ د داسد. ثی ع و ش ب بد بی ػفیذس د )0.05<p 0.714=t(, ثی ص ثذ ش ب بد بی ػفیذس د )0.05<p 1.378=t(, چ ی ثی ع و ش ب بد بی ػیب ش د )0.05<p 1.964=t(, ثی 84
یض ی ب مجل علمی شیالت ایزان سال بیست ي پىجم /شمار 3/ پاییش 9315 ص ثذ ش ب بد بی ػیب ش د )0.05<p 0.970=t(, اخشالف ق ی داس آ بسی خ د ذاسد. جذ ل 2: همبیس هیب گیي بی ط ل زى هب ی هخرج ل ل ای ب تفىیه ج سیت در د ر دخب ط ل ول بذى )mm( زى بذى )g( ج س 2/76±1/03 1/09-5/77 55/9±6/24 41/4-71/2 بد 79 2/97±1/06 0/06-5/81 56/6±7/94 17/2-70/17 110 ػفیذس د ش 2/88±1/05 0/06-5/81 56/3±7/27 17/2-71/2 و 189 2/05±1/41 0/214-6/05 49/01±10/35 24/48-70/15 بد 139 1/87±1/44 0/214-6/67 46/30±10/35 24/46-75/44 95 ػیب ش د ش 1/98±1/42 0/214-6/67 47/91±10/41 24/46-75/44 و 234 )0.001>p 13.048=t(, سفب ر آ بسی ق ی داسی خ د داسد. چ ی فبوش س ضقیز دس س دخب ػفیذس د دس خ غ بد دس ب فش سدی دس خ غ ش دس اسدیج ز ثیشش اص ػبیش ب بی سد ثشسػی ث د )خذ 3 (. چ ی دس ػیب ش د ثیششی مذاس ای فبوش س دس خ غ بد دس ب اسدیج ز ث د ثیششی مذاس ای فبوش س دس خ غ ش دس فش سدی ب ذ ؿذ )خذ 4(. یب ی فبوش س ضقیز ش ب دس ش د س دخب ثیشش اص بد ب ث د. دس س دخب ػفیذس د یب ی ± ا حشاف قیبس ش ب بد ثششسیت ±0/01 1/14±0/01 1/16 (, t=2.238 )p<0.05 ػیب ش د ثششسیت 0/01 0/91± 0/97±0/02)0.05>p 3.128=t(, ی ثبؿذ. و اص ؾش آ بسی ثی آ ب اخشالف آ بسی ق ی داسی خ د داسد. چ ی ثی ش بی ػفیذس د ثب ػیب ش د (, 10.881=t 0.001>p( ثی بد ای د س دخب جذ ل 3 : تغییرات شبخص ضعیت ج س ر هبد هب ی هخرج ل ل ای در ر دخب سفیذر د هبد ر sig هب 1/01-1/25 1/14 ±0/06 26 0/99-1/33 1/11 ±0/09 ث 14 0/92-1/30 1/09 ±0/09 31 0/90-1/13 1/03 ±0/07 اػف ذ 15 1/14-1/27 1/20 ±0/05 5 1/14-1/32 1/21 ±0/06 فش سدی 7 1/04-1/45 1/23 ±0/10 34 1/03-1/27 1/15 ±0/07 اسدیج ز 9 1/07-1/32 1/17 ±0/08 14 0/98-1/31 1/16 ±0/08 خشداد 34 0/92-1/45 1/16 ±0/01 110 0/90-1/31 1/14± 0/01 و 79 S.D ا حشاف قیبس Sig. Level ) مذاس سفب ر آ بسی( دس حذ 0/01 ث د و ثب فال ز خص ؿذ اػز. 38
و ريسی ي مکاران بزرسی بزخی خص صیات سیس یت ما ی مخزج ل ل ای در... جذ ل 4: تغییرات شبخص ضعیت ج س ر هبد هب ی هخرج ل ل ای در ر دخب سیب ر د هبد ر sig هب 0/74-1/23 0/97 ±0/12 23 0/44-1/20 0/92 ±0/14 اػف ذ 37 0/67-1/16 1/01 ±0/11 20 0/45-1/12 0/83 ±0/14 فش سدی 45 0/66-1/66 0/99 ±0/20 21 0/79-1/11 0/95 ±0/07 اسدیج ز 39 0/71-1/10 0/88 ±0/10 31 0/76-1/10 0/90 ±0/08 خشداد 18 0/66-1/66 0/97 ±0/02 95 0/44-1/20 0/91 ± 0/01 و 139 S. D ا حشاف قیبس Sig. Level ) مذاس سفب ر آ بسی( دس حذ 0/01 ث د و ثب فال ز خص ؿذ اػز. ثب س خ ث قبد بیی خظ س شػی ثی ع ص ثذ مذاس b دس س دخب ػفیذس د دس خ غ ش )3/070-3/161 )3/251 دس خ غ بد )3/342-2/993( 3/169 دس س دخب ػیب ش د دس خ غ ش )3/280-3/553( 3/316 دس خ غ بد )3/156-3/409( 3/282 ثشآ سد ؿذ ثشسػی ا ی سؿذ ثب اػشفبد اص سؼز دبئ ی ب داد و دس خ غ ش بد دس ش د س دخب ا ی سؿذ آ ششیه ثجز اػز )ؿى.)4 3 شىل 3: رگرسی ى بیي ط ل ول زى بذى هب یبى ر هبد هخرج ل ل ای ر دخب سفیذر د مذاس ب سی غ ك دس س دخب ػفیذس د حذال 30 فذد حذاوثش 160 فذد ثب یب ی ±33/11 78/7 فذد سخ ه)ا حشاف قیبس± یب ی ( ث د ش ػظ ب سی ؼجی یض 29/8±10/27 فذد سخ ه ث اصای یه ش ص ثذ ب ی بد سقیی ؿذ. ب سی غ ك دس س دخب ػیب ش د حذال 24 فذد حذاوثش 198 فذد سخ ه یب ی آ 67/9±35/23 فذد سخ ه ثشآ سد ؿذ ش ػظ ب سی ؼجی یض ±15/25 35/5 سخ ه دس ش ص بد حبػج شدیذ. آص t سفب ر آ بسی ق ی داس ثی د س دخب سد ثشسػی اص ؾش یب ی ب سی غ ك (, 2.209=t )p<0.05 ب سی ؼجی p<0.05( )t=2.019, ب داد. سغییشار ب سی غ ك ب ی خشج ای جؼش ی ؼشمی ثب ع ص ثذ ب ی ب داد )ؿى بی 5 6(. ثغ سیى ثب افضایؾ ع ص ثذ ب ی افضایؾ لبث الحؾ ای دس ب سی غ ك ب ذ شدیذ مبدیش جؼش ی )R( شچ ذ وب ال ثبال ج د ا ب لبث لج ث د. شىل 4: رگرسی ى بیي ط ل ول زى بذى هب یبى ر هبد هخرج ل ل ای ر دخب سیب ر د شىل 5: خط رگرسی ى ن آ ری هطلك بب ط ل زى هب ی هخرج ل ل ای در ر دخب سفیذر د 86
مجل علمی شیالت ایزان سال بیست ي پىجم /شمار 3/ پاییش 9315 38 شىل 6: خط رگرسی ى ن آ ری هطلك بب ط ل زى هب ی هخرج ل ل ای در ر دخب سیب ر د بحث دس ای غب ق ب یب خشج ای دس س دخب ػفیذس د دس ش بی ػ ی 1 سب 9 ػب لشاس داؿز و 3 ػب ب ػ غب ت دس س دخب ػیب ش د دس ش بی ػ ی 1 سب 8 ػب لشاس داؿش ذ و 4 ػب ب ػ غب ت سا سىی ی داد ذ. ع ف ش ب ذ ؿذ دس ای خ قیز ثب ع ف ش ب ذ ؿذ دس غب قبر زؿش حذاوثش 5 ػب ) al., Patimar et (Froese & Pauly, 2015; Tarkan et al., 2009b ;2005 شفب ر ث د. سفب ر دس حذاوثش ػ ب ی ثی صیؼش ب ب ى اػز شث ط ث سفب ر دس ویفیز صیؼش ب شخ سؿذ ا شخبة عجیقی ثبؿذ. دس س دخب ػفیذس د ش ب دس س دخب ػیب ش د بد ب خ غ غب ت سا سىی ی داد ذ.ای ؼجز ثب ؼجز خ ؼی 1:1 دس دسیبچ اوؼجب 2004( al., )Smith et 2/32 : 1 دس دسیبچ ا ش یذا دس سشوی و بد ب غب ت ث د ذ )2005 al., )Tarkan et شفب ر ث د. غب جیز ش ب دس ػفیذس د ثب شبیح ثشسػی س صی )1392( دس سبالة ا ض ی یض Patimar ىبسا )2009b( دس س دخب ػیب ش د و غب جیز ش ب سا ب ی داد بث ث د ی ثب شبیح غب ق حبضش دس ػیب ش د شفب ر اػز. ث بثشای شخ خ ؼی سفب ر ق ی داسی یب خ قیز بی ای دس ػشاػش حذ د س صی سا ب ی د ذ. احش ب داسد و س دخب ػیب ش د دس ای چ ذ ػب دچبس آ د ی ثیشش ؿذ ؼجز خ ؼی ث ف بد ػ ق یبفش ثبؿذ. )1969( Nikolsky ثیب داؿز و ؼجز خ ؼی اص ای ث دی ش ثغ س لبث الحؾ ای شفب ر اػز ا ب دس اوثشیز ب ای ؼجز ثشاثش اػز. ثب ای حب سغییشار دس ای ؼجز ى اػز ث ػی ی سقذادی اص فشضی ب ؿب اخشالف دس ا یز صیؼش ب ثب س خ ث فص یب خ غ اؿشجب بر یشی یب شي یش ا شخبثی س ضیح داد ؿ د) Rossomanno, Fernandes-Delgado & 1997(. ث فال ؼجز خ ؼی ى اػز ث د ی ؿشایظ صیؼشی حیغی یض آ د ی سغییش و ذ. دس ای غب ق ثضس ششی ع دس خ غ بد ػفیذس د )71/2 ی ی شش( ثیشش اص ع 64 ی ی شش ضاسؽ ؿذ س ػظ Patimar ىبسا )2009b( دس س دخب ػیب ش د ث د. دس غب ق حبضش ثضس ششی ع ب ذ ؿذ ثشای خ غ ش دس س دخب ػیب ش د )75/44 ی ی شش( و شش اص ع 84 ی ی شش ضاسؽ ؿذ س ػظPatimar ىبسا )2009b( دس ػیب ش د ع 87 ی ی شش س ػظ Tarkan ىبسا )2005( ثضس شش اص ع 71 ی ی شش ضاسؽ ؿذ دس س دخب شاص سمشیجب قبد ع ضاسؽ ؿذ دس ح د آثبد ) 75 ی ی شش( س ػظ وشی صاد ىبسا )1387( ث د. شبیح حبص اص دا ص ی ای ب ی دس ػفیذس د )5/81-0/06 ش ( دس ػیب ش د )0/21-6/67 ش ( ثب شبیح ثذػز آ ذ اص خ قیز س دخب ػیب ش د ) 0/32-11/14 ش ( )2009b )Patimar et al., و ثیشش اص حذاوثش ص بعك سد غب ق ای سحمیك ث د شفب ر ث د. ؿبخص ضقیز ثشای مبیؼ ویفیز صیؼز ب ی اص ؾش ضقیز چبلی یب س بػت ب ی وبسثشد داسد. ب یب ی و ؿبخص ضقیز دس آ ب ثبالػز ؼجز ث ع ب ب یب ػ ی ی ؼش ذ ثب قىغ ب یب ی و یضا ای ؿبخص دس آ ب دبیی اػز ؼجز ث ع ب ب یب ػجىی ؼش ذ ( Wootton, 1990(. دس ای ثشسػی ثیششی مذاس یب ی ؿبخص ضقیز دس س دخب ػفیذس د ثشای خ غ بد دس ب فش سدی ثشای خ غ ش دس ب اسدیج ز دس ػیب ش د ثیششی مذاس ای فبوش س دس خ غ بد دس ب اسدیج ز ث د ثیششی مذاس ای فبوش س دس خ غ ش دس فش سدی ث دػز آ ذ. ثبال ث د ؿبخص ضقیز دس د خ غ ش بد دس دس فص ث بس )فش سدی اسدیج ز( ثب شبیح Patimar ىبسا )2009b( بث ث د. دس د ؿ ثبال ث د ای ؿبخص دس فص ش ػب ث د ی ثشخ سداس ث د ب ی اص
و ريسی ي مکاران بزرسی بزخی خص صیات سیس یت ما ی مخزج ل ل ای در... ػغ ح بػت سغزی ای بد س ػق یبفش دبیی ث د آ دس فص ػشد ث د ی سغبثك ب ی ثب ؿشایظ او طیىی اػشفبد اص ج چشثی ث ف ا ا شطی بد و شش س ػق یبفش ی ثبؿذ 1993( Snelson,.)Meffe & دس غب ق حبضش مذاس b )ؿیت خظ س شػی ی( دس ساثغ ع ص ثشای د خ غ ش بد آ ششیه ثجز ث دػز آ ذ و ثب غب ق Patimar ىبسا )2009b( دس ػیب ش د و ثشای ش د خ غ ا ششیه ثجز ضاسؽ ؿذ بث ث د. چ ی ا شچ سؿذ ا ششیه ثجز ىشسا ثشای ای ب ی ضاسؽ ؿذ اػز ) ;2003 al., Koutrakis et al., 2005 )Tarkan et مذاس b دس غب ق خ قیز ثب یبفش بی آ ب دس غم اس دب شفب ر اػز. Holčik )1999( ثشای خ قیز ثیشش ی دس س دخب Severka ا ی سؿذ ایض ششیه سا ضاسؽ وشد. س ؿ دس مذاس b و ث ف ا س ؿ دس ؿشایظ او طیىی یب ثذ ی ب ی سفؼیش ی شدد ی س ا ذ ث اخشالف ؿشایظ حیظ صیؼشی ثی س دخب ب فص خش ف چ ی فبس ثش س ی ب ی ؼجز داد ؿ د. ش ػظ ب سی غ ك دس س دخب ػفیذ س د ±33/11 78/7 فذد حذال 30 فذد حذاوثش 160 فذد دس ػیب ش د )±35/23 67/9( فذد حذال 24 فذد حذاوثش 198 فذد سقیی شدیذ.. س ذ ؼششد ای ثشای آ سی دس ب یب خ د داسد و جؼش ی ثجشی ثب ع داس ذ )1983 )Peters, د ی آ ای اػز و مذاس ا شطی دس دػششع ثشای س یذ سخ ه ح ع ؿى ی ثب ا ذاص ب ی افضایؾ ی یبثذ) 1999 Jonsson,.)Jonsson and دس س دخب ػفیذس د ػیب ش د یه ساثغ ؼشمی ی ثی آ سی غ ك خشج ای ا ذاص ب ی)ع ص ( خ د داؿز و ثب شبیح Patimar ىبسا )2009b( بث ث د. یبفش بی ای دظ ؾ اعالفبر ثیششی سا ث اعالفبر زؿش ای ب ی دس ایشا افض د اػز. عجك شبیح ای ثشسػی غب جیز خ قیشی ی ى اػز ث ف ش ب جبؿذ ثب س خ ث ف ا خش ف د آ د ی ب ؼجز خ ؼی دچبس سغییش شدد یض حذاوثش ػ ای ب ی دس ای ثشسػی الال 8 ػب سقیی ؿذ اػز و ثیشش اص ػ ی اػز )5 ػب ( و دس بث قشجش )2015 Pauly, )Froese & اسای ؿذ اػز و ث ؾش یشػذ ىش ج ی ث د دی بد ی شدد دس غب قبر ثقذی ػ ای ب ی ثب اػشفبد اص اس یز اػشخ ا ػشد ؽ آثی دس و بس ف ؼ ب یض حذال دس افشاد ثضسي خث سقیی شدد سب صحز ای غب ق اص ای ثبثز س ؿ شدد. تشکر و قذردانی دس ای دب الص یذا ی اص ىبسی دظ ىذ آثضی دش سی آث بی داخ ی و س )ث ذس ا ض ی( خ ز سب ی ب ب بی ب ی خشج ای اص س دخب ػفیذس د سىش لذسدا ی بیی. یپ منابع دس ثی طی دػشی س ؿ بی 1993. بیس اس اس.. ب ی. سشخ : ید س ؿ. ؽ. فجذا ىی. 1379. ش شوض سحمیمبر ؿیالسی اػشب یال. 138 صفح. عببسی ن. لی پ ر ع. حمیمی د. سرپ ب ع. ظبهی ش. 1378. اع غ ب یب ایشا آث بی داخ ی 113 یال. اػشب یال. شوض سحمیمبر ؿیالسی صفح. ب یؿ بػی ػیؼش بسیه. ا شبسار 1384. عسگری ر. مؾ ش. 260 صفح. ع. م. اسوبعیلی هالء ق. حویذی ورین زاد ثشخی شف طیه ثشسػی ه س ی م. 1387. خص صیبر صیؼز ؿ بػی ب ی خشج ای Sericeus) Rhodeus )دس س دخب بی شاص ح د آثبداػشب بص ذسا. ب ب ص قز خ سان دا عی س آثضیب ؿ بس 31 دی 16. 1387 صفح. ر زی م. 1392. ثشسػی او طی س یذ ث ب ی خشج ای amarus( )Rhodeus دس س دخب ػیب ش د اسؿذ سؿش ث وبسؿ بػی سبالة ا ض ی. دبیب ب ؿ بػی آثضیب. دا ب جذ وب ع. 95 صفح. ؿیشی. آة ث لی غ. هستجیر ة.. 1384. ب یب دا ب س شا. ؽ 2132. چبح چ بس. 317 صفح. Bagenal, T., 1978a. Methods for assessment of fish production in freshwater. Third edition. Blackwell Scientific Publication Oxford. London Edinburgh Melbourne. 365p. 88
مجل علمی شیالت ایزان سال بیست ي پىجم /شمار 3/ پاییش 9315 Bagenal, T.B., 1978b. Aspects of Fish Fecundity. In "Ecology of Fresh Water Fish Production " (Shebly D.Gerkinged).Blackwell Scientific Publication Oxford. pp:75-101. Bagenal, T.B. and Tesch, F.W., 1978. Age and growth. In : Bagnal, T. B. Methods for assessment of fish production in freshwater, Third edition. Blackwell Scientific Publication, London. pp:165-201. Fernandes-Delgado, C. and Rossomanno, S., 1997. Reproductive biology of the mosquitofish in a permanent natural Lagoon in South-west Spain: two tactics for one species. Journal of Fish Biology. 51(1): 80-92 Froese, R. and Binohlan.C., 2000. Empirical relationships to estimate asymptotic length, length at first and length at maximum yield per recruit in fishes, with a simple method evaluate length frequency data. Journal of Fish Biology. 56: 758-773 Froese, R. and Pauly, D., 2015. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org, Version (09/2015). Holčik, J., 1999. Rhodeus sericeus (Pallas, 1776). In: Banarescu, P.M. [Ed.] The Freshwater Fishes of Europe 5 I.Cyprinidae: Wiebelsheim: AULVA Verlag. pp. 1-32. Jonsson, N.and Jonsson. B., 1999. Trade-off between egg mass and egg number in brown trout. Journal of Fish Biology. 55: 767-783. Koutrakis, E.T., Kokkinakis, A.K., Tsikliras, A.C. and Elefthe riadis, E.A., 2003. Characteristics of the European bitterling Rhodeus amarus (Cyprinidae) in the Rihios 38 River, Greece. J. Freshwater Ecol. 18: 615-624. Lagler, K.F., Bardach, J.E.and Miller, R.R., 1962. Ichthyology the University of Michigan, John Wiley and Sons, USA., pp:491. Meffe, G.K. and Snelson, F. F., 1993. Lipid dynamics during reproduction in two livebearing fishes, Gambusia holbrooki and Poecilia Latipinna. Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences. 50: 2185-2191. Nikolsky, G. W., 1969. Theory of fish population dynamics. Lzd. Nauka. Moskova. 382(In Russian). Patimar R., Adineh, H. and Mahdavi, M.J., 2009a. Life history of the Western Crested Loach Paracobitis malapterura in the Zarrin- Gol River, East of the Elborz mountains (Northern Iran). Biologia, 64: 350-355. Patimar,R., Seifi,T., Farahi, A. and Ezzati, M., 2009b. Life history pattern of the bitterling Rhodeus amarus (Bloch,1782)in Siahroud River(Southern Caspian Sea-Iran). J. Hydrology & Ecohydorbiology. 1: 87-95. (ISI). Peters, R.H., 1983. The Ecological Implications of Body Size. Cambridge University Press, Cambridge. 238p. Smith, C., Reichard, M., Jurajda, P. and Przybylski, M., 2004. The reproductive ecology of the European bitterling (Rhodeus sericeus). Journal of Zoology, 262: 107 124 Tarkan, A.S., Gaygusuz, O., Gursoy, C. and Acipinar, H., 2005. Life history pattern of an Eurasian Cyprinid, Rhodeus amarus, in large drinking-water system (Omerli Dam
و ريسی ي مکاران بزرسی بزخی خص صیات سیس یت ما ی مخزج ل ل ای در... lke-istanbul, Turkey). Journal of the Black Sea /. Mediterranean Environment. 11: 205-224. Wootton, R.J., 1990. Ecology Of Teleost fishes, Chapman and Hall Ltd. 404p. Zar, J.H., 1996. Biostatistical Analysis. Prentice- Hall, New Jersey.662p. 90
Iranian Scientific Fisheries Journal Vol. 25, No 3, Autumn 2016 Study on some biological parameters of the Bitterling (Rhodeus amarus) in Sefidrood River (Guilan Province) and Siyahrood River (Mazandaran Province) Norouzi M. 1 ; Patimar R. 1 ; Golzariyanpour K. 1 ; Abbasi K. 2 * Norouzi.maryam91@yahoo.com 1-Faculty of Agriculture and Natural Resources, Gonbad Kavous University 2- Inland Waters Aquaculture Research Center, Iranian Fisheries Sciences research, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Bandar Anzali, Iran Abstract This study aimed to determine and comparison of age composition, sex ratio, growth model, and fecundity of the populations of Rhodeus amarus in Sefidrood River and Siyahrood River. In total 423 fish were caught monthly from February to June 2013. In Sefidrood River, were abundant males (58.2%) than females (41.8%) and in Siyahrood River, females (59.4%) than males (40.6%) and it was different from standard ratio (1male:1female). The fishes in Siyahrood River have had 1 till 8 years old and in Sefidrood River 1 till 9. The average of total length and body weight was 47.9±10.4 mm and 1.98±1.4g in Siyahrood River and 56.3±7.3 mm and 2.88±1.0 g in Sefidrood River, respectively and there were significant statistical differences between these parameters in both rivers(p<0.001). Growth model in two rivers was positive allometric. The condition coefficient of males was higher than of females in both rivers(p<0.05). The absolute fecundity was evaluated 67.9±35.2 in Siyahrood River females and 78.8±33.1 in Sefidrood River females and significant statistical difference was observed in studied rivers. Absolute fecundity had significant correlation with fish total length and body weight. The results of this study will help to increase the information available about this species. Keywords: Bitterling, Rhodeus amarus, Age, Growth, Fecundity, Sefidrood, Siyahrood *Corresponding author