ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ 17165/09 (Presse 369) (OR. en) ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ ΤΥΠΟΥ 2983η σύνοδος του Συµβουλίου Μεταφορές, Τηλεπικοινωνίες και Ενέργεια ΕΝΕΡΓΕΙΑ Βρυξέλλες, 7 εκεµβρίου 2009 Πρόεδρος κα Maud OLOFSSON Υπουργός Επιχειρήσεων και Ενέργειας ΤΥΠΟΣ Rue de la Loi, 175 B 1048 ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ Τηλ.: +32 (0)2 281 7040 / 6319 Φαξ: +32 (0)2 281 8026 press.office@consilium.europa.eu http://www.consilium.europa.eu/newsroom 17165/09 (Presse 369) 1
Κυριότερα αποτελέσµατα της συνόδου του Συµβουλίου Οι Υπουργοί σηµείωσαν την πορεία των εργασιών σχετικά µε τρεις προτάσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης: µε τις οδηγίες για τις ενεργειακές επιδόσεις κτηρίων και την επισήµανση της ενεργειακής απόδοσης, καθώς και µ έναν κανονισµό για την επισήµανση των ελαστικών επισώτρων. Στο πλαίσιο της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασµού, το Συµβούλιο: σηµείωσε έκθεση προόδου σχετικά µε την πρόταση κανονισµού για την ασφάλεια εφοδιασµού µε αέριο και πραγµατοποίηση συζήτηση προσανατολισµού για την εν λόγω πρόταση, σηµείωσε έκθεση προόδου σχετικά µε την πρόταση κανονισµού σχετικά µε την ανακοίνωση στην Επιτροπή των επενδυτικών σχεδίων σε ενεργειακή υποδοµή εντός της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, πραγµατοποίησε ανταλλαγή απόψεων σχετικά µε τον κανονισµό 663/2009 για τη θέσπιση προγράµµατος ενίσχυσης της οικονοµικής ανάκαµψης µε τη χορήγηση κοινοτικής χρηµατοδοτικής συνδροµής για έργα στον τοµέα της ενέργειας. Οι Υπουργοί αντάλλαξαν επίσης απόψεις σχετικά µε την ανακοίνωση της Επιτροπής µε τίτλο: «Επενδύσεις στην ανάπτυξη τεχνολογιών χαµηλών ανθρακούχων εκποµπών (Σχέδιο ΣΕΤ)». Κατά τη διάρκεια του γεύµατος η Προεδρία και η Επιτροπή πληροφόρησαν τους Υπουργούς σχετικά µε τις πρόσφατες εξελίξεις στις διεθνείς σχέσεις στον τοµέα της ενέργειας. Στο περιθώριο του Συµβουλίου πραγµατοποιήθηκαν τα εξής: ιακυβερνητική ιάσκεψη των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών µελών για να ληφθεί επισήµως η απόφαση σχετικά µε την έδρα του Οργανισµού Συνεργασίας των Ρυθµιστικών Αρχών Ενεργείας (ΟΣΡΑΕ), ο οποίος θα εγκατασταθεί στη Λουµπλιάνα, υπογραφή του Υποµνήµατος Συµφωνίας για το Κεντροευρωπαϊκό Φόρουµ Ολοκλήρωσης της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. 17165/09 (Presse 369) 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΟΝΤΕΣ... 5 ΣΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΙΕΞΗΧΘΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΣΜΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟ ΟΤΙΚΟΤΗΤΑ... 7 Ενεργειακή απόδοση των κτηρίων... 8 Επισήµανση της ενεργειακής απόδοσης... 9 Επισήµανση ελαστικών επισώτρων... 9 ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΕΦΟ ΙΑΣΜΟΥ... 10 Πρόταση κανονισµού σχετικά µε την ασφάλεια εφοδιασµού µε αέριο και την κατάργηση της οδηγίας 2004/67... 10 Χρηµατοδοτική συνδροµή για έργα στον τοµέα της ενέργειας... 11 Επενδυτικά σχέδια στον τοµέα των ενεργειακών υποδοµών... 12 ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΧΑΜΗΛΩΝ ΑΝΘΡΑΚΟΥΧΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ (ΣΧΕ ΙΟ ΣΕΤ)... 13 ΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ... 14 ΙΑΦΟΡΑ... 15 Σχέδιο διασύνδεσης των αγορών ενέργειας της περιοχής της Βαλτικής (ΒΕΜΙΡ)... 15 Υπόµνηµα Συµφωνίας για το Κεντροευρωπαϊκό Φόρουµ Ολοκλήρωσης της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας... 15 Κριτήρια βιωσιµότητας για τη βιοµάζα... 16 Πρόγραµµα εργασίας της επερχόµενης Ισπανικής Προεδρίας... 16 1 Όταν δηλώσεις, συµπεράσµατα ή ψηφίσµατα έχουν εγκριθεί τυπικά από το Συµβούλιο, αυτό επισηµαίνεται στον τίτλο του σχετικού σηµείου και το κείµενο τίθεται εντός εισαγωγικών. Τα έγγραφα των οποίων τα στοιχεία δίδονται µέσα στο κείµενο είναι διαθέσιµα στις ιστοσελίδες του Συµβουλίου: http://www.consilium.europa.eu. Οι πράξεις οι οποίες θεσπίζονται µε δηµοσιοποιήσιµες δηλώσεις στα πρακτικά του Συµβουλίου σηµειώνονται µε αστερίσκο. Οι δηλώσεις αυτές είναι διαθέσιµες στις προαναφερόµενες ιστοσελίδες του Συµβουλίου ή µπορούν να ληφθούν από την Υπηρεσία Τύπου. 17165/09 (Presse 369) 3
ΑΛΛΑ ΕΓΚΡΙΘΕΝΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Συµβούλιο Υπουργών της Ενεργειακής Κοινότητας... 17 17165/09 (Presse 369) 4
ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΟΝΤΕΣ Οι Κυβερνήσεις των κρατών µελών και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκπροσωπήθηκαν ως εξής: Βέλγιο: κ. Paul MAGNETTE Υπουργός Κλίµατος και Ενέργειας Βουλγαρία : κ. Traicho TRAIKOV Υπουργός Οικονοµίας, Ενέργειας και Τουρισµού Τσεχική ηµοκρατία : κ. Vladimír TOŠOVSKÝ Υπουργός Βιοµηχανίας και Εµπορίου ανία: κα Lykke FRIIS Υπουργός Κλίµατος και Ενέργειας Γερµανία: κ. Jochen HOMANN Υφυπουργός, Υπουργείο Οικονοµικών και Τεχνολογίας Εσθονία: κ. Juhan PARTS Υπουργός Οικονοµικών και Επικοινωνιών Ιρλανδία: κ. Eamon RYAN Υπουργός Επικοινωνιών, Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Ελλάδα: κ. Γιάννης ΜΑΝΙΑΤΗΣ Υφυπουργός, Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής Ισπανία: κ. Pedro MARÍN URIBE Υφυπουργός Ενέργειας Γαλλία: κ. Philippe LEGLISE-COSTA Αναπληρωτής Μόνιµος Αντιπρόσωπος Ιταλία : κ. Claudio SCAJOLA Υπουργός Οικονοµικής Ανάπτυξης Κύπρος : κ. Αντώνης ΠΑΣΧΑΛΙ ΗΣ Υπουργός Εµπορίου, Βιοµηχανίας και Τουρισµού Λεττονία: κα Zaiga LIEPINA Αναπληρώτρια Υπουργός, Υπουργείο Οικονοµικών Λιθουανία: κ. Arvydas DRAGŪNAS Υφυπουργός, Υπουργείο Περιβάλλοντος Λουξεµβούργο: κ. Jeannot KRECKÉ Υπουργός Οικονοµικών και Εξωτερικού Εµπορίου, Υπουργός Αθλητισµού Ουγγαρία : κ. Péter HÓNIG Υπουργός Μεταφορών, Τηλεπικοινωνιών και Ενέργειας Μάλτα: κα Theresa CUTAJAR Αναπληρώτρια Μόνιµη Αντιπρόσωπος Κάτω Χώρες: κα Maria van der HOEVEN Υπουργός Οικονοµικών Υποθέσεων Αυστρία: κ. Reinhold MITTERLEHNER Οµοσπονδιακός Υπουργός Οικονοµικών, Οικογένειας και Νεολαίας Πολωνία : κ. Waldemar PAWLAK Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, Υπουργός Εξωτερικών Πορτογαλία : κ. Carlos ZORRINHO Υφυπουργός Ενέργειας και Καινοτοµίας 17165/09 (Presse 369) 5
Ρουµανία: κ. Claudiu Constantin STAFIE Υφυπουργός Βιοµηχανικής Πολιτικής και Ανταγωνιστικότητας, Υπουργείο Οικονοµίας Σλοβενία : κ. Matej LAHOVNIK Υπουργός Οικονοµίας Σλοβακία : κ. Ľubomír JAHNÁTEK Υπουργός Οικονοµίας Φινλανδία: κα Mauri PEKKARINEN Υπουργός Οικονοµικών Υποθέσεων Σουηδία: κα Maud OLOFSSON Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Επιχειρήσεων και Ενέργειας κ. Ola ALTERÅ Υφυπουργός Επιχειρήσεων και Ενέργειας Ηνωµένο Βασίλειο: Lord HUNT Αναπληρωτής Υπουργός, Υπουργείο Ενέργειας και Αλλαγής του κλίµατος 7.XII.2009 Επιτροπή: κ. Andris PIEBALGS Μέλος 17165/09 (Presse 369) 6
ΣΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΙΕΞΗΧΘΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΣΜΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟ ΟΤΙΚΟΤΗΤΑ Σε δηµόσια σύσκεψη το Συµβούλιο σηµείωσε την πορεία των εργασιών και τις διαδικασίες της λεγόµενης «δέσµης για την ενεργειακή αποδοτικότητα», που περιλαµβάνει τις εξής τρεις προτάσεις: οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (16082/09), οδηγία για την επισήµανση της ενεργειακής απόδοσης (16080/09), κανονισµό για την επισήµανση των ελαστικών επισώτρων αναφορικά µε την εξοικονόµηση καυσίµου (14639/09). Το Συµβούλιο εργάστηκε εντατικά για τις προτάσεις και έχει ήδη εγκρίνει τον κανονισµό για την επισήµανση των ελαστικών επισώτρων, έχει δε πετύχει άτυπη συµφωνία µε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τις δύο οδηγίες. Εντούτοις, η έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισσαβόνας απαιτεί ορισµένες προσαρµογές κυρίως όσον αφορά τη νοµική βάση και τις διατάξεις περί επιτροπολογίας. Οι διαβουλεύσεις επ αυτών των θεµάτων συνεχίζονται µεταξύ των θεσµικών οργάνων. Οι εν λόγω προτάσεις υποβλήθηκαν από την Επιτροπή το Νοέµβριο του 2008 µε σκοπό να συµβάλει στον ενωσιακό στόχο της µείωσης κατά 20% της κατανάλωσης ενέργειας και της παραγωγής ποσοστού 20% της ενέργειας από ανανεώσιµες πηγές ως το 2020. Μια από τις κύριες προτεραιότητες της Σουηδικής Προεδρίας υπήρξε η επίτευξη συµφωνίας επ αυτής της δέσµης, ιδίως ενόψει της προγραµµατισµένης για το εκέµβριο ιάσκεψης της Κοπεγχάγης. Στο πλαίσιο της διεθνούς συνεργασίας για την ενεργειακή αποδοτικότητα το Συµβούλιο ενέκρινε επίσης προσφάτως απόφαση για την υπογραφή και σύναψη από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα των όρων εντολής για την διεθνή εταιρική σχέση για τη συνεργασία σχετικά µε την ενεργειακή απόδοση», γνωστή και ως «IPEEC» (16564/09). Η συµφωνία αποτελεί σηµαντικό βήµα που επιχειρείται την κατάλληλη στιγµή στον τοµέα αυτόν, θα συµβάλει δε στη διάδοση των βέλτιστων πρακτικών σε παγκόσµιο επίπεδο. 17165/09 (Presse 369) 7
Ενεργειακή απόδοση των κτηρίων Σκοπός αυτής της πρότασης είναι να προσδιοριστεί, να κατοχυρωθεί και να επεκταθεί το πεδίο εφαρµογής της ισχύουσας οδηγίας 2002/91 καθώς και να περιορισθούν οι µεγάλες διαφορές µεταξύ των πρακτικών των κρατών µελών σε αυτόν τον τοµέα. Οι διατάξεις της καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες για θέρµανση χώρων και παραγωγή ζεστού νερού, ψύξη, αερισµό και φωτισµό για νέα και υφιστάµενα κτήρια κατοικιών και µη. Ο τοµέας των κτηρίων ευθύνεται για το 40% περίπου της συνολικής τελικής ενεργειακής κατανάλωσης και των εκποµπών CO2 στην ΕΕ. Η βελτίωση της συνολικής ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων µε οικονοµικώς αποδοτικά µέτρα θα παράσχει κοινωνικά, οικονοµικά και περιβαλλοντικά οφέλη σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο. Η αναθεωρηµένη νοµοθεσία προβλέπει ειδικότερα τα εξής: όλα τα νέα κτήρια πρέπει να είναι κτήρια µε µηδενική κατανάλωση ενέργειας ως το 2020, τα δε κτήρια που χρησιµοποιούνται από δηµόσιες αρχές ως το 2018. τα κράτη µέλη πρέπει να καταρτίσουν προγράµµατα για την αύξηση του αριθµού των «κτηρίων µε µηδενική κατανάλωση ενέργειας», οι ενεργειακές ανάγκες των οποίων πρέπει να καλύπτονται σε πολύ µεγάλη έκταση από ανανεώσιµες πηγές ενέργειας, µεταξύ άλλων από ανανεώσιµες πηγές που παράγουν ενέργεια επί τόπου ή κοντά, ο δηµόσιος τοµέας πρέπει να αναλάβει καθοδηγητικό ρόλο: σε κτήρια του δηµοσίου µε συνολική επιφάνεια άνω των 500 τετραγωνικών µέτρων και τα οποία επισκέπτεται συχνά το κοινό αναρτάται σε περίοπτη θέση πιστοποιητικό ενεργειακών επιδόσεων. Σε πέντε έτη αυτό το κατώτατο όριο θα µειωθεί στα 250 τετραγωνικά µέτρα, ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης για κτήρια ή µονάδες κτηρίων, µε στόχο να επιτευχθούν «βέλτιστα από πλευράς κόστους επίπεδα» (επίπεδα ενεργειακής απόδοσης που επιτρέπουν τα χαµηλότερο κόστος για τη διάρκεια του εκτιµώµενου οικονοµικού κύκλου ζωής), ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακών επιδόσεων όταν πρόκειται να πραγµατοποιηθεί ανακαίνιση µεγάλης κλίµακας σε υπάρχοντα κτήρια ή µονάδες κτηρίων, τακτικές επιθεωρήσεις των συστηµάτων θέρµανσης και κλιµατισµού κτηρίων, ανεξάρτητα συστήµατα ελέγχου για τα πιστοποιητικά ενεργειακών επιδόσεων και τις εκθέσεις επιθεώρησης. 17165/09 (Presse 369) 8
Επισήµανση της ενεργειακής απόδοσης Η πρόταση αναδιατυπώνει την οδηγία 92/75 για την ένδειξη της κατανάλωσης ενέργειας και λοιπών πόρων των οικιακών συσκευών µε την επισήµανση και την παροχή τυποποιηµένων πληροφοριών σχετικά µε τα προϊόντα. Στόχος της είναι η επέκταση του πεδίου εφαρµογής της, προβλέπει δε την επισήµανση σε όλα τα συνδεόµενα µε την ενέργεια προϊόντα, συµπεριλαµβανοµένων των κλάδων των οικιακών συσκευών, του εµπορίου και της βιοµηχανίας, καθώς και ορισµένων προϊόντων που δεν καταναλώνουν ενέργεια, όπως τα παράθυρα, τα οποία παρουσιάζουν σηµαντικό δυναµικό εξοικονόµησης ενέργειας κατά τη χρήση ή µετά την εγκατάστασή τους Η βάση της επισήµανσης θα συνεχίσει να είναι η κλίµακα Α-G, από το πράσινο σκούρο (το πλέον αποδοτικό ενεργειακά) έως το κόκκινο, την οποία οι καταναλωτές κατανοούν ικανοποιητικά. Για τα προϊόντα που υπόκεινται ήδη σε απαιτήσεις επισήµανσης και εφόσον η πλειονότητα των προϊόντων διατίθεται στην αγορά στις υψηλότερες ενεργειακές κατηγορίες, µπορούν να προστεθούν τρεις επί πλέον ενεργειακές κατηγορίες στην ετικέτα (Α+, Α++ και Α+++). Στη διαφήµιση πρέπει επίσης να επισηµαίνεται, ενδεχοµένως, η ενεργειακή κατηγορία, εφόσον προβάλλονται πληροφορίες σχετικές µε την ενέργεια ή την τιµή. Στις δηµόσιες προµήθειες, τα κράτη µέλη πρέπει να προσπαθούν να προµηθεύονται µόνον τα προϊόντα που επισηµαίνονται ότι ανήκουν στην υψηλότερη ενεργειακή κατηγορία. Επισήµανση ελαστικών επισώτρων Το Συµβούλιο πληροφορήθηκε την έκδοση του κανονισµού για την επισήµανση ελαστικών επισώτρων αναφορικά µε την εξοικονόµηση καυσίµου και άλλες ουσιώδεις παραµέτρους. Στόχος του εν λόγω κανονισµού είναι να αυξήσει την ασφάλεια και την οικονοµική και περιβαλλοντική απόδοση των οδικών µεταφορών προωθώντας ελαστικά επίσωτρα υψηλής ενεργειακής απόδοσης, ασφαλή και µε χαµηλά επίπεδα θορύβου. Τα ελαστικά επίσωτρα, λόγω ιδίως της αντίστασης κύλισης, ευθύνονται για το 20 % έως 30 % της ενεργειακής κατανάλωσης των οχηµάτων. Ο κανονισµός θεσπίζει πλαίσιο για την παροχή εναρµονισµένων πληροφοριών για τις παραµέτρους των ελαστικών, όπως για την αντίσταση κύλισης, την πρόσφυση σε υγρό οδόστρωµα και τον εξωτερικό θόρυβο κύλισης, επιτρέποντας συνεπώς στους καταναλωτές να είναι πιο ενηµερωµένοι όταν αγοράζουν ελαστικά επίσωτρα, δεδοµένου ότι η σήµανση στα ελαστικά επίσωτρα θα τοποθετείται στο σηµείο πώλησης καθώς και στο τεχνικό διαφηµιστικό υλικό. Η πρωτοβουλία αυτή συνάδει µε την αναθεωρηµένη στρατηγική της Επιτροπής σχετικά µε τις εκποµπές CO2 από επιβατικά αυτοκίνητα και ελαφρά εµπορικά οχήµατα ((12389/06) που ορίζει στόχο για το CO2 που θα επιτευχθεί µε µειώσεις των εκποµπών των αυτοκινήτων, καθώς και µε προώθηση ελαστικών επισώτρων για υψηλή απόδοση καυσίµου. 17165/09 (Presse 369) 9
ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΕΦΟ ΙΑΣΜΟΥ Πρόταση κανονισµού σχετικά µε την ασφάλεια εφοδιασµού µε αέριο και την κατάργηση της οδηγίας 2004/67 Το Συµβούλιο πραγµατοποίησε συζήτηση προσανατολισµού για την πρόταση (11892/09) βάσει ερωτηµατολογίου που προετοίµασε η Προεδρία (16000/09) και στη συνέχεια παρουσίασης από τον Επίτροπο Ενέργειας, κ. Piebalgs. Η πρόταση που υποβλήθηκε από την Επιτροπή τον περασµένο Ιούλιο αποσκοπεί να δώσει συντονισµένη απάντηση τόσο από άποψη προληπτικής δράσης όσο και αντίδρασης σε συγκεκριµένες περιπτώσεις διακοπής του εφοδιασµού βραχυπρόθεσµα και µακροπρόθεσµα. Είναι ένα βασικό στοιχείο του νοµοθετικού πλαισίου που συµβάλλει στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασµού της ΕΕ µετά την ρωσοουκρανική κρίση αερίου, που σηµειώθηκε τον Ιανουάριο του 2009. Αποτελεί επίσης συνέχεια στην έκκληση του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου για ταχεία αναθεώρηση της υφιστάµενης οδηγίας σχετικά µε τα µέτρα διασφάλισης του εφοδιασµού µε φυσικό αέριο, ούτως ώστε η Κοινότητα να είναι καλύτερα προετοιµασµένη σε τυχόν µελλοντικές διαταραχές του εφοδιασµού µε αέριο. Η κατανάλωση αερίου στην Ευρώπη αυξήθηκε ταχέως την τελευταία δεκαετία και η εγχώρια παραγωγή αερίου µειώθηκε, ως εκ τούτου αυξήθηκε η εξάρτηση από τις εισαγωγές. Κατ' αρχήν, έγινε ευνοϊκά δεκτή η προσέγγιση της πρότασης της Επιτροπής. Οι Υπουργοί υπογράµµισαν ωστόσο, ορισµένα ανησυχητικά σηµεία όσον αφορά επιµέρους πτυχές του σχεδίου κανονισµού. Πολλοί Υπουργοί υπογράµµισαν, ειδικότερα, την ανάγκη περαιτέρω αποσαφήνισης των ρόλων και ευθυνών των παραγόντων της αγοράς, των κρατών µελών και της Επιτροπής, σύµφωνα µε την αρχή της επικουρικότητας. Για τη διασφάλιση του εφοδιασµού σε αέριο, δόθηκε έµφαση στην ιεραρχία που ξεκινά από τις επιχειρήσεις αερίου και καταλήγει στα κράτη µέλη, στο περιφερειακό και στο ενωσιακό επίπεδο. Η διαχείριση των κρίσεων πρέπει να βασίζεται σε µια εις βάθος ανάλυση του κινδύνου και πρέπει να υφίσταται ισορροπία µεταξύ της αλληλεγγύης, των ευθυνών της αγοράς και της ευθύνης των κρατών µελών για τον εφοδιασµό τους σε αέριο. Η πλειοψηφία των Υπουργών χαιρέτισε την πρόταση της Επιτροπής σχετικά µε τα υποχρεωτικά πρότυπα υποδοµών και εφοδιασµού, ενώ ζήτησαν αυξηµένη ευελιξία για να ληφθούν υπόψη εθνικές περιστάσεις και ιδιαιτερότητες. Η εφαρµογή των προτύπων θα πρέπει να βασίζεται σε ανάλυση κόστους οφέλους, ενώ θα δίδεται η δέουσα προτεραιότητα σε µέσα που βασίζονται στην αγορά. Οι Υπουργοί υποστήριξαν σθεναρά κατά τη συζήτηση την περιφερειακή και διµερή συνεργασία, θα απαιτηθούν ωστόσο περισσότερες λεπτοµέρειες, ειδικότερα όσον αφορά την κατανοµή των δαπανών. 17165/09 (Presse 369) 10
Τέλος, κρίθηκε απαραίτητος ένας σαφής ορισµός προστατευόµενων πελατών, επιτρέποντας ωστόσο επαρκή ευελιξία ώστε να λαµβάνονται υπόψη οι εθνικές ή περιφερειακές περιστάσεις, περιλαµβανοµένων και των δηµοσιονοµικών ζητηµάτων. Η επερχόµενη Ισπανική Προεδρία ανακοίνωσε την πρόθεσή της να επιτύχει πολιτική συµφωνία ως προς την πρόταση πριν το τέλος Ιουνίου 2010. Χρηµατοδοτική συνδροµή για έργα στον τοµέα της ενέργειας Οι Υπουργοί ενηµερώθηκαν από τον Επίτροπο Ενέργειας κ. Piebalgs σχετικά µε την κατάσταση που αφορά τον κανονισµό 663/2009 για τη θέσπιση προγράµµατος ενίσχυσης της οικονοµικής ανάκαµψης µε τη χορήγηση κοινοτικής χρηµατοδοτικής συνδροµής για έργα στον τοµέα της ενέργειας, ακολούθησε δε ανταλλαγή απόψεων επί του θέµατος. Ο κ. Piebalgs πληροφόρησε τους Υπουργούς ότι µετά τη δηµοσίευση πρόσκλησης για την υποβολή προσφορών παρελήφθησαν 87 έργα για το εν λόγω πρόγραµµα (46 για διασυνδέσεις, 29 για εφαρµογές αιολικής ενέργειας ανοικτής θάλασσας και 12 για δέσµευση και αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα). Οι πρώτες συµβάσεις αιολικής ενέργειας ανοικτής θάλασσας και δέσµευσης και αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα πρέπει να υπογραφούν στο τέλος του τρέχοντος έτους, όσον αφορά δε τα έργα διασύνδεσης, η διαδικασία αξιολόγησης πρόκειται να ολοκληρωθεί τις προσεχείς εβδοµάδες. Ο Επίτροπος προσδοκά ότι το συνολικό ποσό που προορίζεται για το ενεργειακό τµήµα του ευρωπαϊκού σχεδίου οικονοµικής ανάκαµψης πρόκειται να αναληφθεί το 2010, παρέχοντας έτσι µια µεγάλης κλίµακας τόνωση της οικονοµίας της Ευρώπης. Ο κανονισµός αποτελεί µέρος του ευρωπαϊκού σχεδίου οικονοµικής ανάκαµψης (ΕΣΟΑ) και προβλέπει δύο δισεκατοµµύρια ευρώ το 2009 και 1,98 δισεκατοµµύρια ευρώ το 2010 για έργα στον τοµέα της ενέργειας, όπως για υποδοµές αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, για τις µικρές νήσους, την αιολική ενέργεια ανοικτής θάλασσας και την δέσµευση και αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα. 17165/09 (Presse 369) 11
Επενδυτικά σχέδια στον τοµέα των ενεργειακών υποδοµών Οι Υπουργοί σηµείωσαν µια έκθεση προόδου (15692/09) για την πρόταση κανονισµού σχετικά µε την ανακοίνωση στην Επιτροπή των επενδυτικών σχεδίων σε ενεργειακή υποδοµή εντός της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (12235/09), στη συνέχεια παρουσίασης της πρότασης από τον Επίτροπο Piebalgs. Σύµφωνα µε το σχέδιο δράσης 2007-2009 σχετικά µε την ενεργειακή πολιτική στην Ευρώπη 1, η Επιτροπή και τα κράτη µέλη πρέπει να εντοπίσουν τις επενδύσεις που απαιτούνται για να καλυφθούν οι στρατηγικές ανάγκες της ΕΕ όσον αφορά την προσφορά και ζήτηση φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας. Ο εν λόγω κανονισµός θεσπίζει κοινό και διαφανέστερο πλαίσιο για την κοινοποίηση στην Επιτροπή των δεδοµένων και των πληροφοριών σχετικά µε επενδυτικά έργα στην ενεργειακή υποδοµή στους κλάδους του πετρελαίου, του φυσικού αερίου, της ηλεκτρικής ενέργειας και των βιοκαυσίµων, καθώς και σχετικά µε επενδυτικά έργα που αφορούν το διοξείδιο του άνθρακα που παράγεται από αυτούς τους κλάδους. 1 (7224/07, Παράρτηµα I). 17165/09 (Presse 369) 12
ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΧΑΜΗΛΩΝ ΑΝΘΡΑΚΟΥΧΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ (ΣΧΕ ΙΟ ΣΕΤ) Οι Υπουργοί αντάλλαξαν απόψεις για το σχέδιο µετά την παρουσίαση της ανακοίνωσης από τον Επίτροπο Piebalgs, βάσει των έξι συστάσεων που περιέχονται στα συµπεράσµατα της ανακοίνωσης (14230/09). Οι Υπουργοί χαιρέτισαν σε γενικές γραµµές την ανακοίνωση υπογραµµίζοντας τη σηµασία των τεχνολογιών χαµηλών ανθρακούχων εκποµπών για την επίτευξη των περιορισµών των εκποµπών και των στόχων της ενεργειακής αποδοτικότητας. Στο πλαίσιο περαιτέρω αποσαφήνισης των δηµοσιονοµικών ζητηµάτων, οι Υπουργοί αναγνώρισαν την ανάγκη αύξησης των ερευνητικών προσπαθειών και εστίασης των πόρων σε έργα µε την υψηλότερη προστιθέµενη αξία. Πολλοί Υπουργοί συµµερίζονται τη γνώµη ότι η δηµόσια χρηµατοδότηση πρέπει να συµπληρωθεί µε χρήµατα από τον ιδιωτικό τοµέα. Ακόµη, υποστηρίχθηκαν ευρέως οι επτά ευρωπαϊκές βιοµηχανικές πρωτοβουλίες (Ε21) που περιέχονται στην ανακοίνωση: την ευρωπαϊκή αιολική πρωτοβουλία, την ευρωπαϊκή ηλιακή πρωτοβουλία, την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία ηλεκτρικού δικτύου παροχής, την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την αειφόρο βιοενέργεια, την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για τη δέσµευση, τη µεταφορά και την αποθήκευση CO 2, την πρωτοβουλία για αειφόρο πυρηνική σχάση και την πρωτοβουλία για τις κυψέλες καυσίµου και υδρογόνου. Η Επιτροπή παρουσίασε αυτήν την ανακοίνωση τον Οκτώβριο στη συνέχεια της έγκρισης του στρατηγικού σχεδίου ενεργειακής τεχνολογίας την άνοιξη του 2008. Η ανακοίνωση περιέχει την ανάλυση της Επιτροπής ως προς τις κύριες απαιτήσεις για τη µετάβαση σε µια οικονοµία χαµηλών εκποµπών άνθρακα στην Κοινότητα, η οποία να συµβάλει όµως στην ηγετική θέση της ΕΕ στους τοµείς της έρευνας και ανάπτυξης. Περιέχει λεπτοµερείς οδικούς χάρτες για τον τοµέα της τεχνολογίας για την περίοδο 2010-2020 καθώς και ενδεικτική χρηµατοδότηση. Η απαιτούµενη χρηµατοδότηση θα πρέπει να προέλθει από ιδιωτικές και (εθνικές) δηµόσιες πηγές, ενώ η κοινοτική χρηµατοδότηση θα µπορούσε να επενεργήσει ως πολλαπλασιαστής για να προσελκύσει επενδύσεις. Στην ανακοίνωση υπολογίζεται ακόµη η πρόσθετη επένδυση πέραν του 2010-2020 που πρέπει να είναι της τάξεως των 75-80 δισεκατοµµυρίων ευρώ για τις επτά πρωτοβουλίες που προβλέπονται στο αρχικό σχέδιο SET και που έχουν εγκριθεί από το Συµβούλιο (6326/1/08 REV 1), καθώς και για τις άλλες υποστηρικτικές πρωτοβουλίες. Αυτό αντιπροσωπεύει µια αύξηση από τα σηµερινά 3 δισεκατοµµύρια ευρώ ετησίως έως τα περίπου 8 δισεκατοµµύρια ευρώ ετησίως. 17165/09 (Presse 369) 13
ΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 1 Κατά τη διάρκεια του γεύµατος οι Υπουργοί ενηµερώθηκαν από τον Επίτροπο κ. Piebalgs και την Προεδρία σχετικά µε τις πλέον πρόσφατες εξελίξεις που σηµειώθηκαν ή πρόκειται να πραγµατοποιηθούν στον τοµέα της ενέργειας (16001/09): Σύνοδος κορυφής ΕΕ-Ρωσίας Συνθήκη για την Ενεργειακή Κοινότητα 2 Ανατολική Εταιρική σχέση Συµβούλιο Ενέργειας ΕΕ-ΗΠΑ Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας Άλλες σηµαντικές συναντήσεις. 1 2 Η κοινή δήλωση που εγκρίθηκε σε διµερείς συνεδριάσεις µπορεί να αναζητηθεί στον δικτυακό τόπο του Συµβουλίου www.consilium.europa.eu Μια συνθήκη που αποσκοπεί στην πλήρως ολοκληρωµένη αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου µεταξύ των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Κροατία, Ελλάδα, Πρώην Γιουγκοσλαβική ηµοκρατία της Μακεδονίας, Ρουµανία, Σερβία-Μαυροβούνιο). 17165/09 (Presse 369) 14
ΙΑΦΟΡΑ Σχέδιο διασύνδεσης των αγορών ενέργειας της περιοχής της Βαλτικής (ΒΕΜΙΡ) Ο Επίτροπος Piebalgs ενηµέρωσε το Συµβούλιο σχετικά µε την πρόοδο που σηµειώθηκε µέχρι στιγµής κατά την εφαρµογή του σχεδίου διασύνδεσης των αγορών ενέργειας της περιοχής της Βαλτικής (ΒΕΜΙΡ), και ειδικότερα για την περιφερειακή διάσκεψη ΒΕΜΙΡ που πραγµατοποιήθηκε στις 25 Νοεµβρίου στο Βίλνιους της Λιθουανίας. Το ΒΕΜΙΡ είναι ένα σχέδιο δράσης για τις διασυνδέσεις των αγορών ενέργειας και τη βελτίωση των αγορών στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας και αποτελεί µέρος της «Στρατηγικής της ΕΕ για την περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας». Ανταποκρίνεται στην επείγουσα ανάγκη να συνδεθούν οι «ενεργειακές νησίδες» (τα τρία κράτη της Βαλτικής και η Φινλανδία) µε την ΕΕ, και υπήρξε µια από τις προτεραιότητες που υπογραµµίσθηκαν κατά τη δεύτερη αναθεώρηση της ενεργειακής στρατηγικής, εγκρίθηκε δε από το φθινοπωρινό Ευρωπαϊκό Συµβούλιο του 2008. Η επόµενη έκθεση προόδου θα υποβληθεί στα µέσα του 2010. Υπόµνηµα Συµφωνίας για το Κεντροευρωπαϊκό Φόρουµ Ολοκλήρωσης της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Ο Πολωνός Υπουργός ενηµέρωσε το Συµβούλιο για τη σηµερινή υπογραφή, στο περιθώριο του Συµβουλίου, του υποµνήµατος συµφωνίας για το Κεντροευρωπαϊκό Φόρουµ Ολοκλήρωσης της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Στην τελετή επρόκειτο να συµµετάσχουν οι αντιπροσωπίες σε επίπεδο Υπουργών επτά κρατών µελών της ΕΕ από την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Σκοπός του υποµνήµατος είναι η θέσπιση περιφερειακής πλατφόρµας σε επίπεδο Υπουργών για τη στήριξη της περαιτέρω περιφερειακής ολοκλήρωσης των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης 17165/09 (Presse 369) 15
Κριτήρια βιωσιµότητας για τη βιοµάζα Οι χώρες της Μπενελούξ υποστηριζόµενες από την Πολωνία και το Ηνωµένο Βασίλειο, κάλεσαν την Επιτροπή να παρουσιάσει πρόταση για εναρµονισµένα και δεσµευτικά κριτήρια βιωσιµότητας για τη στερεή βιοµάζα που χρησιµοποιείται σε ενεργειακούς σκοπούς. Αυτή η πρόταση πρέπει να συνοδεύει την έκθεση της Επιτροπής που αναµένεται πριν το τέλος του έτους. Πρόγραµµα εργασίας της επερχόµενης Ισπανικής Προεδρίας Ο Ισπανός Υπουργός περιέγραψε το προσωρινό πρόγραµµα εργασιών για το πρώτο εξάµηνο του 2010. * * * Στο περιθώριο του Συµβουλίου οι αντιπρόσωποι των κρατών µελών που συνέρχονται στο πλαίσιο του Συµβουλίου συνεδρίασαν σε ιακυβερνητική ιάσκεψη και αποφάσισαν να δοθεί η έδρα του Οργανισµού Συνεργασίας των Ρυθµιστικών Αρχών Ενεργείας (ΟΣΡΑΕ) στη Λουµπλιάνα. Αυτή η απόφαση έπεται της έγκρισης στις αρχές του τρέχοντος έτους της τρίτης δέσµης για τη διεθνή αγορά ενέργειας που προέβλεπε ρύθµιση για την έδρα του ΟΣΡΑΕ. 17165/09 (Presse 369) 16
ΑΛΛΑ ΕΓΚΡΙΘΕΝΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Συµβούλιο Υπουργών της Ενεργειακής Κοινότητας Το Συµβούλιο ενέκρινε την θέση της ΕΕ στο πλαίσιο του Συµβουλίου Υπουργών για την Ενεργειακή Κοινότητα που πραγµατοποιήθηκε στο Ζάγκρεµπ στις 18 εκεµβρίου 2009. Σηµείωσε επίσης την ηµερήσια διάταξη αυτής της συνάντησης. Το Συµβούλιο Υπουργών πρέπει να σηµειώνει την πρόοδο που επιτυγχάνεται κατά την εφαρµογή του κοινοτικού κεκτηµένου εντός των χωρών της Ενεργειακής Κοινότητας, ιδίως όσον αφορά την ασφάλεια του εφοδιασµού, και να εγκρίνει επίσης έναν αριθµό αποφάσεων, µεταξύ άλλων: για τη µελλοντική προσχώρηση της ηµοκρατίας της Μολδαβίας και της Ουκρανίας στη Συνθήκη για την Ενεργειακή Κοινότητα, για την εφαρµογή των τριών κοινοτικών οδηγιών σχετικά µε την ενεργειακή αποδοτικότητα στην Ενεργειακή Κοινότητα, και για τη σύγκληση σε ετήσια βάση (αντί της διετούς) των συνόδων του Συµβουλίου Υπουργών. 17165/09 (Presse 369) 17