ΚΑΘΔΣΧ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΖΖ ΓΔΧΡΓΗΚΧΝ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ. Ζ ΠΔΡΗΠΣΧΖ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΣΟΤ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟΤ ΝΟΜΟΤ 3299/2004 ΣΖΝ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΔΝΟΣΖΣΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ

i

ΑΛΔΞΑΝΓΡΔΗΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΓΔΧΠΟΝΗΑ ΣΜΖΜΑ ΑΓΡΟΣΗΚΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ & ΓΗΟΗΚΖΖ ΑΓΡΟΣΗΚΧΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ ΚΑΘΔΣΧ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΖΖ ΓΔΧΡΓΗΚΧΝ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ. Ζ ΠΔΡΗΠΣΧΖ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΣΟΤ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟΤ ΝΟΜΟΤ 3299/2004 ΣΖΝ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΔΝΟΣΖΣΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ ΣΟΤ ΦΟΗΣΖΣΖ ΦΑΘΑ ΒΑΗΛΔΗΟΤ (Α.Μ. 092/05) ΔΠΗΒΛΔΠΧΝ: Γξ. ΣΑΜΑΣΖ ΑΓΓΔΛΟΠΟΤΛΟ, ΚΑΘΖΓΖΣΖ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ, ΗΑΝΟΤΑΡΗΟ 2013 ii

ΠΔΡΗΛΖΦΖ θνπφο ηεο παξνχζαο πηπρηαθάο εξγαζέαο εέλαη ε παξνπζέαζε ηνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ 3299/2004. Δλφο λφκνπ πνπ αθνξϊ ηηο επελδχζεηο θαη ηα επελδπηηθϊ θαη ζηφρνο ηνπ εέλαη ε πξνψζεζε ησλ ηδησηηθψλ θπξέσο αιιϊ θαη ησλ δεκφζησλ επελδχζεσλ. Ο ιφγνο ηεο επηινγάο ηνπ ζϋκαηνο εέλαη φηη πξνγξϊκκαηα φπσο απηφ θαη παξφκνηα πνπ ζηνρεχνπλ ζηελ αλϊπηπμε πνπ εζηηϊδνπλ θαη ζηελ αξκνληθά θαη πξνζεθηηθά αλαβϊζκηζε πξϋπεη λα ιακβϊλνληαη ζνβαξϊ ππφςε. ηα πιαέζηα ηεο εξγαζέαο αξρηθϊ γέλεηαη αλαθνξϊ ζηνπο θνξεέο πνπ εέλαη ππεχζπλνη γηα ηελ ρξεκαηνδφηεζε θαη ελέζρπζε ηνπ αγξνηηθνχ ηνκϋα, ηνπο θνξεέο ηελ Δπξσπατθάο Έλσζεο θαη ηνπο θνξεέο ηνπ ειιεληθνχ θξϊηνπο. Έπεηαη πεξηγξαθά θαη αλϊιπζε ηνπ νηθνλνκηθνχ ηνκϋα ηεο ΠεξηθΫξεηο Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο, δειαδά αλαθνξϊ ζηνπο ηξεέο ηνκεέο ηεο νηθνλνκέαο ηεο ΠεξηθΫξεηαο, ην κϋγεζφο ηνπο, ηηο επηδφζεηο ηνπο θαη ηελ ζπκβνιά ηνπο ζηελ νηθνλνκέα ηεο Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο. Αθνινπζεέ παξνπζέαζε ηνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ 3299/2004, φισλ ησλ ζεκαληηθψλ ζεκεέσλ ηνπ πιαηζένπ ηνπ λφκνπ, φπσο απηφο εέλαη δεκνζηεπκϋλνο ζηελ Δθεκεξέδα ηεο Κπβεξλάζεσλ. ΠεξηγξΪθνληαη ηα ππαγφκελα επελδπηηθϊ ζρϋδηα, ηα εέδε ησλ παξερφκελσλ εληζρχζεσλ, νη πεξηνξηζκνέ, νη πξνυπνζϋζεηο θαη νη φξνη ρνξάγεζάο ηνπ, ηα θξηηάξηα ππαγσγάο, νη δηαδηθαζέεο νη ππνρξεψζεηο θαη νη ζπλϋπεηεο κε ηάξεζεο ησλ. Αθφκα γέλεηαη κηθξά αλαθνξϊ ζηνλ ΝΫν Αλαπηπμηαθφ Νφκν 3908/2011 ζρεηηθϊ κε ηηο αιιαγϋο πνπ πεξηϋρεη ζε ζρϋζε κε ηνλ πξνεγνχκελν, θαη ν νπνένο ΝΫνο Αλαπηπμηαθφο εέλαη πεξηζζφηεξν βειηησκϋλνο μεπεξλψληαο αξθεηνχο ζθνπϋινπο ηνπ πξνεγνχκελνπ. Σν ηειεπηαέν θνκκϊηη ηεο εξγαζέαο αλαθϋξεηαη ζηελ εθαξκνγά ηνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ 3299/2004 ζηελ ΠΚΜ θαη ζηελ Πεξηθεξεηαθά Δλφηεηα Θεζζαινλέθεο αλϊ Γεκνηηθά Δλφηεηα θαη παξαζϋηνληαη αλαιπηηθϊ ζηνηρεέα γηα ηα απνηειϋζκαηα ηεο εθαξκνγάο απηάο. Σα ζηνηρεέα ησλ δχν πξψησλ θεθαιαέσλ ζπγθεληξψζεθαλ θπξέσο απφ πεγϋο κϋζσ ηνπ δηαδηθηχνπ απφ ηζηνζειέδεο θξαηηθψλ θνξϋσλ. Σα ζηνηρεέα ησλ επφκελσλ δχν θεθαιαέσλ ζπγθεληξψζεθαλ απφ ην δηαδέθηπν, Ϋληππα ηεο βηβιηνζάθεο ηεο Διιεληθάο ηαηηζηηθάο Τπεξεζέαο, ηε βηβιηνζάθε ηνπ Α.Σ.Δ.Η.Θ. θαη απφ ηελ Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ. Αθνινχζεζε επεμεξγαζέα ησλ πεξηζζφηεξσλ απφ απηϊ θαη Ϋπεηηα πξνζζάθε ηνπο ζηελ εξγαζέα, πϊληνηε δέλνληαο κεγϊιε πξνζνρά ζηελ φζν ην δπλαηφλ θαιχηεξε ηαπηνπνέεζε ηεο αθξέβεηαο ησλ ζηνηρεέσλ θαη ζηελ αθξέβεηα ησλ ππνινγηζκψλ. iii

ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΠΔΡΗΛΖΦΖ...iii ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ..iv ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΗΔ..vii ΔΗΑΓΧΓΖ. 1 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 Ο : ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΖΖ ΣΟΤ ΓΔΧΡΓΗΚΟΤ ΣΟΜΔΑ 2 1.1 ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΖΖ ΑΓΡΟΣΗΚΟΤ ΣΟΜΔΑ..3 1.2 ΔΤΡΧΠΑΨΚΟΗ ΦΟΡΔΗ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΖΖ 6 1.2.1 ΣΟ ΔΤΡΧΠΑΨΚΟ ΣΑΜΔΗΟ ΓΔΧΡΓΗΚΟΤ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ ΚΑΗ ΔΓΓΤΖΔΧΝ (ΔΓΣΠΔ)..6 1.2.2 ΔΤΡΧΠΑΨΚΟ ΓΔΧΡΓΗΚΟ ΣΑΜΔΗΟ ΑΓΡΟΣΗΚΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ (ΔΓΣΑΑ)...9 1.3 ΔΘΝΗΚΟΗ ΦΟΡΔΗ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΖ...10 1.3.1 ΑΓΡΟΣΗΚΖ ΣΡΑΠΔΕΑ ΣΖ ΔΛΛΑΓΟ.10 1.3.2 ΟΡΓΑΝΗΜΟ ΠΛΖΡΧΜΧΝ ΚΑΗ ΔΛΔΓΥΟΤ ΚΟΗΝΟΣΗΚΧΝ ΔΝΗΥΤΔΧΝ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ ΚΑΗ ΔΓΓΤΖΔΧΝ (Ο.Π.Δ.Κ.Δ.Π.Δ.)....13 1.3.3 ΟΡΓΑΝΗΜΟ ΔΛΛΖΝΗΚΧΝ ΓΔΧΡΓΗΚΧΝ ΑΦΑΛΗΔΧΝ (ΔΛ.Γ.Α.).....14 1.3.4 ΣΑΜΔΗΟ ΑΓΡΟΣΗΚΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΜΑΣΗΚΟΣΖΣΑ....16 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 Ο : Ζ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ..18 2.1 ΓΔΧΡΓΗΑ - ΓΔΧΡΓΗΚΔ ΔΚΜΔΣΑΛΛΔΤΔΗ....19 2.2 ΚΣΖΝΟΣΡΟΦΗΑ.... 24 iv

2.3 ΓΔΧΡΓΗΚΖ ΚΑΗ ΚΣΖΝΟΣΡΟΦΗΚΖ ΠΑΡΑΓΧΓΖ....30 2.4 ΓΔΤΣΔΡΟΓΔΝΖ ΣΟΜΔΑ ΠΑΡΑΓΧΓΖ..43 2.5 ΣΡΗΣΟΓΔΝΖ ΣΟΜΔΑ ΠΑΡΑΓΧΓΖ...45 2.5.1 ΔΜΠΟΡΔΤΜΑΣΗΚΖ ΚΗΝΖΖ ΛΗΜΔΝΧΝ 46 2.5.2 ΔΜΠΟΡΔΤΜΑΣΗΚΖ ΚΗΝΖΖ ΗΓΖΡΟΓΡΟΜΧΝ 50 2.5.3 ΣΟΤΡΗΜΟ.52 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 Ο : Ο ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟ ΝΟΜΟ 3299/2004 & Ο ΝΔΟ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟ ΝΟΜΟ.....56 3.1 Ο ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟ ΝΟΜΟ 3299/2004 ΣΑ ΒΑΗΚΑ ΖΜΔΗΑ.56 3.1.1 ΚΟΠΟ ΚΑΗ ΔΗΓΖ ΠΑΡΔΥΟΜΔΝΧΝ ΔΝΗΥΤΔΧΝ.. 57 3.1.2 ΓΗΑΗΡΔΖ ΣΖ ΔΠΗΚΡΑΣΔΗΑ ΠΔΡΗΟΥΔ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΣΧΝ ΔΝΗΥΤΔΧΝ..58 3.1.3 ΤΠΑΓΟΜΔΝΑ ΔΠΔΝΓΤΣΗΚΑ ΥΔΓΗΑ ΚΑΗ ΟΗ ΠΑΡΔΥΟΜΔΝΔ ΔΝΗΥΤΔΗ...60 3.1.4 ΠΡΟΩΠΟΘΔΔΗ, ΠΔΡΗΟΡΗΜΟΗ ΚΑΗ ΟΡΟΗ ΓΗΑ ΣΖ ΥΟΡΖΓΖΖ ΣΧΝ ΔΝΗΥΤΔΧΝ...65 3.1.5 ΚΡΗΣΖΡΗΑ ΤΠΑΓΧΓΖ ΣΟ ΚΑΘΔΣΧ ΣΧΝ ΔΝΗΥΤΔΧΝ.....68 3.1.6 ΑΡΜΟΓΗΟΣΖΣΔ ΚΑΗ ΓΗΑΓΗΚΑΗΔ ΔΦΑΡΜΟΓΖ 70 3.1.7 ΚΑΣΑΒΟΛΖ ΣΧΝ ΔΝΗΥΤΔΧΝ.71 3.1.8 ΤΠΟΥΡΔΧΔΗ ΔΝΗΥΤΟΜΔΝΧΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ ΤΝΔΠΔΗΔ ΜΖ ΣΖΡΖΖ ΚΤΡΧΔΗ 73 v

3.2 Ο ΝΔΟ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟ ΝΟΜΟ 3908/2011 ΣΑ ΒΑΗΚΑ ΖΜΔΗΑ 75 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 Ο : Ζ ΠΔΡΗΠΣΧΖ ΣΟΤ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟΤ ΝΟΜΟΤ 3299/2004 ΣΖΝ ΠΚΜ ΚΑΗ ΣΖΝ ΠΔ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ......82 4.1 Ο ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟ ΝΟΜΟ 3299/2004 ΣΖΝ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΔΝΣΡΗΚΖΜΑΚΔΓΟΝΗΑ.. 83 4.2 Ζ ΠΔΡΗΠΣΧΖ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΣΟΤ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟΤ ΝΟΜΟΤ 3299/2004 ΣΖΝ ΠΔ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ...89 ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ.. 104 ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ... 107 vi

ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΗΔ ΠΚΜ: ΠεξηθΫξεηα θεληξηθάο Μαθεδνλέαο ΠΔ: Πεξηθεξεηαθά Δλφηεηα ΓΔ: Γεκνηηθά Δλφηεηα ΔΛΣΑΣ: Διιεληθά ηαηηζηηθά Τπεξεζέα ΚΑΠ: Κνηλά Αγξνηηθά Πνιηηηθά ΜΜΔ: Μηθξνκεζαέεο Δπηρεηξάζεηο vii

ΔΗΑΓΧΓΖ ΠΫληε ζπλνιηθϊ Αλαπηπμηαθνέ Νφκνη Ϋρνπλ ηεζεέ ζε ηζρχ απφ ηελ Ϋληαμε ηεο ΔιιΪδαο ζηελ Δπξσπατθά Έλσζε (ηφηε ΔΟΚ), ην 1981, Ϋσο ζάκεξα. Οη Νφκνη απηνέ απνηϋιεζαλ θαη απνηεινχλ ρξεκαηνδνηηθφ εξγαιεέν ζηα ρϋξηα ησλ επηρεηξάζεσλ. Οη αλαπηπμηαθνέ λφκνη παξακϋλνπλ ζε ηζρχ γηα αξθεηϊ ρξφληα θαη αληηθαζέζηαληαη ά ηξνπνπνηνχληαη φηαλ δηαθνξνπνηνχληαη νη δηεζλεέο ά/θαη νη ηνπηθϋο ζπλζάθεο. Απνηειεέ βαζηθφ εξγαιεέν πξνψζεζεο ησλ ηδησηηθψλ επελδχζεσλ γηα ηελ ηφλσζε θαη ππνζηάξημε ησλ επελδπηηθψλ Ϋξγσλ ηνπ Ηδησηηθνχ ΣνκΫα ζηε ρψξα καο, κε ζθνπφ ηελ ελέζρπζε ηεο Διιεληθάο Οηθνλνκέαο. ΠεξηιακβΪλεη κηα πιεζψξα επελδπηηθψλ ζρεδέσλ ζε φινπο ηνπο Σνκεέο ηεο Οηθνλνκέαο θαη κε ην ρακειφ ηνπ θαηψηαην νηθνλνκηθφ φξην επελδχζεσλ επλνεέ ηηο κηθξϋο επελδχζεηο. Απηφ εέλαη ζεκαληηθφ αλ ζθεθηεέ θαλεέο πσο νη κηθξνκεζαέεο επηρεηξάζεηο απνηεινχλ ην ζχλνιν ησλ ειιεληθψλ επηρεηξάζεσλ θαη νη νπνέεο δελ δηαζϋηνπλ επαξθεέο πφξνπο ζπλάζσο. Οη Αλαπηπμηαθνέ Νφκνη Ϋρνπλ ρνξεγάζεη σο ελέζρπζε κϋρξη ζάκεξα πϊλσ απφ 4 δηζεθαηνκκχξηα επξψ, Ϋρνπλ εγθξηζεέ πϊλσ απφ 21.000 επελδπηηθϊ ζρϋδηα κϋζσ απηψλ θαη Ϋρνπλ δεκηνπξγεζεέ πϊλσ απφ 160.000 ζϋζεηο εξγαζέαο. Σα ζηνηρεέα απηϊ δεέρλνπλ ηελ αλαπνηειεζκαηηθφηεηα ησλ πξνεγνχκελσλ αλαπηπμηαθψλ, αθνχ πξνζϋθεξαλ ιέγα ζε ζρϋζε κε ηα πνζϊ πνπ δηϋζεζαλ, ελψ πιϋνλ θϊζε λϋνο αλαπηπμηαθφο θαιεέηαη κε γλψκνλα ηα ιϊζε ηνπ παξειζφληνο λα θαηαζηεέ πεξηζζφηεξν απνηειεζκαηηθφο. 1

ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 Ο : ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΖΖ ΣΟΤ ΓΔΧΡΓΗΚΟΤ ΣΟΜΔΑ Ζ γεσξγηθά πνιηηηθά ηεο ΔιιΪδαο ραξϊζζεηαη κε βϊζε ηελ Κνηλά Αγξνηηθά Πνιηηηθά (ΚΑΠ). Ζ Κνηλά Αγξνηηθά Πνιηηηθά απνηειεέ ηελ ελνπνηεκϋλε αγξνηηθά πνιηηηθά ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο Δπξσπατθάο Έλσζεο, κε βϊζε ηελ νπνέα αλαπηχζζεηαη ν Αγξνηηθφο ΣνκΫαο ηεο Έλσζεο. Ζ ΚΑΠ απνηειεέ Ϋλα ζχλνιν κϋηξσλ, πνπ ζηνρεχνπλ λα νδεγάζνπλ ζηελ επέηεπμε ζηφρσλ πνπ Ϋρνπλ ηεζεέ. Οη δχν κεγϊινη Ϊμνλεο ηεο Κνηλάο Αγξνηηθάο πνιηηηθάο (ΚΑΠ) ζπλέζηαληαη ζηε ζηάξημε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ησλ γεσξγψλ ησλ ρσξψλ ηεο Δ.Δ. θαη ζηελ ελζϊξξπλζε ηεο αλϊπηπμεο ηεο ππαέζξνπ, ηδέσο ζηηο ιηγφηεξν αλαπηπγκϋλεο πεξηνρϋο. ΚΪζε κϋηξν ηεο Κνηλάο Γεσξγηθάο Πνιηηηθάο, ζεζπέδεηαη απφ ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην θαη ην Δπξσπατθφ πκβνχιην, κεηϊ απφ πξφηαζε ηεο Δπηηξνπάο βαζηδφκελε ζε ηερλνθξαηηθϊ θξηηάξηα. Γηα ηελ ρξεκαηνδφηεζε ηεο ΚΑΠ ζπζηϊζεθαλ δχν ηακεέα κε ηνλ θαλνληζκφ (EΚ) αξηζ. 1290/2005 ηνπ πκβνπιένπ, ηεο 21 εο Ηνπλένπ 2005, γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ηεο Κνηλάο Αγξνηηθάο Πνιηηηθάο. Σν Δπξσπατθό Γεσξγηθό Σακεέν Δγγπάζεσλ (ΔΓΣΔ), ην νπνέν ρξεκαηνδνηεέ Ϊκεζεο εληζρχζεηο πξνο ηνπο γεσξγνχο θαη κϋηξα ξχζκηζεο ησλ γεσξγηθψλ αγνξψλ, φπσο νη παξεκβϊζεηο θαη νη επηζηξνθϋο θαηϊ ηελ εμαγσγά θαη ην Δπξσπατθό Γεσξγηθό Σακεέν Αγξνηηθάο ΑλΪπηπμεο (ΔΓΣΑΑ) ην νπνέν ρξεκαηνδνηεέ ηα πξνγξϊκκαηα αγξνηηθάο αλϊπηπμεο ησλ θξαηψλ-κειψλ. 2

1.1 ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΖΖ ΑΓΡΟΣΗΚΟΤ ΣΟΜΔΑ Σα θξϊηε κϋιε ηεο Δ.Δ. εθαξκφδνπλ ηηο πνιηηηθϋο πνπ ζεζπέδνληαη κϋζσ ησλ νξγϊλσλ ηεο Δπξσπατθάο Έλσζεο. Έηζη ηζρχεη θαη γηα ηελ γεσξγηθά πνιηηηθά. Με ηελ δεκηνπξγέα ηεο Δπξσπατθάο Οηθνλνκηθάο Κνηλφηεηαο ην 1957, ηνπ πξνδξφκνπ ηεο Δπξσπατθάο Έλσζεο, ε πξψηε γεληϊ κϋηξσλ γηα ηνλ αγξνηηθφ ηνκϋα απνζθνπνχζε ζηελ ζηάξημε ηνπ εηζνδάκαηνο ησλ αγξνηψλ θαη ζηνλ εθζπγρξνληζκφ ησλ γεσξγηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ θαη ζηνλ κεηαζρεκαηηζκφ ηνπο ζε θαιϊ εμνπιηζκϋλε επαγγεικαηηθϋο νηθνγελεηαθϋο εθκεηαιιεχζεηο, πξνζαλαηνιηζκϋλεο ζηελ αγνξϊ (Παπαγεωξγίνπ, Γακηαλόο θαη πάζεο, 2004). Ζ πνιηηηθά ζηάξημεο ηεο γεσξγέαο κϋζσ ησλ ηηκψλ, παξϊ ην κεγϊιν δεκνζηνλνκηθφ θφζηνο, επηβϊξπλε πεξηζζφηεξν ηνπο θαηαλαισηϋο, νη νπνένη ζπλεηζϋθεξαλ θαηϊ 70% πεξέπνπ ζηελ ζηάξημε ηεο γεσξγέαο (Ενπκπνπιάθεο, Κόιιηαο, Μαλωιάο, Παιαηνιόγνπ, Εαξωηηάδεο, Γθέθαο, Πεηξάθνο θαη Πνιύδνο., 2005). ΜΫζσ ηεο Κνηλάο Γεσξγηθάο Πνιηηηθάο επηηπγρϊλνληαη ηθαλνπνηεηηθϋο ηηκϋο γηα ηνπο αγξφηεο, γηα ηα πξντφληα πνπ παξϊγνπλ θαη ε αγνξϊ ηξνθέκσλ ραξαθηεξέδεηαη απφ επϊξθεηα πξντφλησλ. Με ηνλ ηξφπν απηφ εμαζθαιέδεηαη ε επηζηηηζηηθά επϊξθεηα. Ζ αγξνηηθά παξαγσγά, ηελ δεθαεηέα ηνπ 60 εηδηθϊ, απμϊλεηαη ζεκαληηθϊ παξϊγνληαο φιν θαη κεγαιχηεξεο πνζφηεηεο. ηα κϋζα ηεο δεθαεηέαο ηνπ 70 θαη κπαέλνληαο ζηελ δεθαεηέα ηνπ 80 ε γεσξγηθά παξαγσγά εέλαη ηφζν κεγϊιε πνπ θαιχπηεη Ϊλεηα ηηο επηζηηηζηηθϋο αλϊγθεο ησλ θαηνέθσλ ηεο Δπξσπατθάο Έλσζεο θαη ππϊξρεη θαη πιεφλαζκα ην νπνέν απνζεθεχεηαη θαη δεκηνπξγεέ κεγϊια απνζϋκαηα. Γη απηφ ζεζπέδνληαη ηα πξψηα κϋηξα γηα ηελ θαιχηεξε πξνζαξκνγά ηεο παξαγσγάο ζηηο αλϊγθεο ηεο αγνξϊο. Σν αέηεκα πνπ πξνϋθπςε απηάλ ηελ πεξένδν άηαλ ε αλϊπηπμε λα Ϋρεη δηϊξθεηα, λα κελ εμαληιεέ ηα θπζηθϊ απνζϋκαηα θαη λα κελ δηαηαξϊζζεη ηελ θνηλσληθά ζπλνρά. Απηφ πνπ νλνκϊδεηαη «βηψζηκε αλϊπηπμε» ζηεξέδεηαη ζηελ νηθνλνκηθά κεγϋζπλζε, ηελ πεξηβαιινληηθά πξνζηαζέα θαη ηελ θνηλσληθά ζπλνρά (Ενπκπνπιάθεο, Κόιιηαο, Μαλωιάο, Παιαηνιόγνπ, Εαξωηηάδεο, Γθέθαο, Πεηξάθνο θαη Πνιύδνο., 2005). Σελ δεθαεηέα ηνπ 90 γέλεηαη εκθαλάο ε επηβϊξπλζε ηελ νπνέα Ϋρεη ππνζηεέ ην πεξηβϊιινλ φια απηϊ ηα ρξφληα ζηνλ ζηφρν ηεο ππεξπαξαγσγάο γηα ηελ θϊιπςε ησλ δηαηξνθηθψλ αλαγθψλ ησλ θαηνέθσλ ηεο Δπξσπατθάο Κνηλφηεηαο θαη ζπληειεέηαη κεηαζηξνθά ηεο θαηεχζπλζεο ηεο αγξνηηθάο πνιηηηθάο. ΠιΫνλ εζηηϊδεηαη ζηελ 3

ελέζρπζε ησλ αγξνηψλ, ψζηε ε παξαγσγά λα γέλεηαη ζε ζπλϊξηεζε κε ηελ θηιηθά δηαρεέξηζε ηνπ πεξηβϊιινληνο αιιϊ θαη ηελ πξνζηαζέα ησλ παξαδνζηαθψλ θαη πεξηθεξηθψλ εηδψλ δηαηξνθάο. Με ηελ εέζνδν ζηνλ 21 ν αηψλα ε νηθνλνκηθά, πεξηβαιινληηθά, πνιηηηζηηθά θαη πνιηηηζκηθά αλϊπηπμε ηνπ αγξνηηθνχ ηνκϋα ιακβϊλεηαη πην ζνβαξϊ ππφςε απφ νπνηαδάπνηε Ϊιιε θνξϊ θαη πιϋνλ νη αγξφηεο εληζρχνληαη φηαλ νη πξαθηηθϋο ηνπο ζπλϊδνπλ κε ηελ ζσζηά δηαρεέξηζε ηνπ πεξηβϊιινληνο, εέηε απηϋο Ϋρνπλ λα θϊλνπλ κε ην Ϋδαθνο, εέηε ηνλ ζεβαζκφ ησλ δψλησλ ά ηελ πξνζηαζέα ηνπ θιέκαηνο (Δπξωπαϊθή Δπηηξνπή, 2012). Με ηελ ΚΑΠ ηνπ 2000 επηδηψθεηαη νη παξαγσγνέ λα παξϊγνπλ ζχκθσλα κε ηηο επηζπκέεο ηεο αγνξϊο ((Παπαγεωξγίνπ, Γακηαλόο θαη πάζεο, 2004)) Ο θεληξηθφο Ϊμνλαο ζε φιεο ηηο ζηξαηεγηθϋο πνπ δηακνξθψλεη ε Δπξσπατθά Έλσζε θαη θαινχληαη ηα θξϊηε κϋιε λα πινπνηάζνπλ θαη Ϋρνπλ ζρϋζε κε ηνλ αγξνηηθφ ηνκϋα εέλαη ε αγξνηηθά παξαγσγά λα ζπλνδεχεηαη κε πξαθηηθϋο θαη ελϋξγεηεο πνπ πξνζηαηεχνπλ ην πεξηβϊιινλ, αιιϊ θαη ε βειηέσζε ηεο πνηφηεηαο δηαβέσζεο ησλ θαηνέθσλ ηνπ αγξνηηθνχ ρψξνπ (Αλαπηπμηαθόο Νόκνο 3299/2004, 2004). Σν κεγαιχηεξν κϋξνο ηεο επξσπατθάο γεο ραξαθηεξέδεηαη σο αγξνηηθφ, ελψ πϊλσ απφ ηνλ κηζφ επξσπατθφ πιεζπζκφ απνηειεέ αγξνηηθφ πιεζπζκφ. εκαληηθϊ πξνβιάκαηα πνπ ιακβϊλεη ππφςε ε Δ.Δ. ζηελ δηακφξθσζε ηεο πνιηηηθάο ηεο φζνλ αθνξϊ ηνλ αγξνηηθφ ρψξν εέλαη φηη αληηκεησπέδνπλ ζεκαληηθϊ κεηνλεθηάκαηα ζε ζρϋζε κε ηηο αζηηθϋο πεξηνρϋο, ζε ζϋκαηα ρακεινχ θαηϊ θεθαιάλ εηζνδάκαηνο θαη εμππεξϋηεζεο δηαθφξσλ αλαγθψλ ηνπο. πσο πξναλαθϋξζεθε κϋρξη πξηλ πεξέπνπ 30 ρξφληα ε επξσπατθά πνιηηηθά γηα ηελ γεσξγέα εζηέαδε ζηηο εληζρχζεη γηα ηελ ζηάξημε ησλ ηηκψλ ησλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ζηελ ελέζρπζε ηεο παξαγσγάο. Απηφ ζπλϋβαηλε γηα λα δεκηνπξγεζεέ επϊξθεηα ζε ηξφθηκα, πνπ ιφγσ ηνπ πνιϋκνπ ππάξραλ πνιιϋο ειιεέςεηο. Οη πνιηηηθϋο απηνχ ηνπ ηχπνπ Ϋρνπλ εγθαηαιεηθηεέ δεδνκϋλνπ φηη ε επϊξθεηα επηηπγρϊλεηαη ιφγσ ηεο αλϊπηπμεο ηεο ηερλνινγέαο θαη ησλ λϋσλ δεδνκϋλσλ θαη εξεπλψλ (Δπξωπαϊθή Δπηηξνπή, 2012). Ζ εληζρχζεηο ηψξα πηα απνζθνπνχλ ζηελ ελέζρπζε ηνπ εηζνδάκαηνο ησλ αγξνηψλ, εθ φζνλ ηεξνχλ ηνπο πεξηβαιινληηθνχο θαλφλεο πνπ Ϋρνπλ ζεζπηζηεέ θαη ζηελ παξαγσγά πνζφηεηαο αγξνηηθψλ πξντφλησλ ηα νπνέα ζα θαιχπηνπλ ηηο αλϊγθεο ησλ θαηνέθσλ ηεο Έλσζεο θαη ηαπηφρξνλα ζα εέλαη αζθαιά θαη πνηνηηθϊ. Ζ παξαγσγά απηά πξϋπεη λα Ϋρεη ζαθψο 4

θηινπεξηβαιινληηθφ ραξαθηάξα θαη λα ζϋβεηαη ην ζχλνιν ηεο παλέδαο θαη ηεο ρισξέδαο πνπ απνηεινχλ θνκκϊηη ηνπ αγξνηηθνχ ρψξνπ. Σα δηϊθνξα αλαπηπμηαθϊ αγξνηηθϊ πξνγξϊκκαηα πνπ δεκηνπξγάζεθαλ ηα ηειεπηαέα ρξφληα πξνψζεζαλ ηελ ρξεκαηνδφηεζε ησλ θαηλνηνκηψλ ζηνλ Πξσηνγελά θαη Γεπηεξνγελά ΣνκΫα πνπ δηαηάξεζαλ ηελ παξαγσγηθφηεηα ά θαη ηελ αχμεζαλ, κεέσζαλ ηηο επηπηψζεηο ηεο πεξηβαιινληηθά ξχπαλζεο απφ ηελ αγξνηηθά δξαζηεξηφηεηα θαη δεκηνχξγεζαλ πνηνηηθϊ πξντφληα. Πξνσζεέηαη δειαδά κηα αεηθνξηθά αγξνηηθά αλϊπηπμε. ΒΫβαηα ην πξφβιεκα πνπ παξαηεξάζεθε ζηελ ΔιιΪδα άηαλ φηη παξϊ ην γεγνλφο φηη νη γεσξγηθϋο εθκεηαιιεχζεηο βειηέσζαλ ηελ νιηθά απνηειεζκαηηθφηεηϊ ηνπο απηφ ζπλϋβε ιφγσ ηεο εθαξκνγάο ζχγρξνλεο ηερλνινγέαο θαη φρη ηφζν ζηε απνηειεζκαηηθά ρξάζε απηάο ηεο ηερλνινγέαο (Παλαγηώηνπ, έκνο θαη Καξαθήιιεο, 2004). Δπέζεο επηπιϋνλ εληζρχζεηο ζηνρεχνπλ ζηελ αλϊδεημε δηαθφξσλ πεξηθεξεηαθψλ πξντφλησλ πνπ παξϊγνληαη θαη απνηεινχλ απνθιεηζηηθϊ πξντφληα ησλ πεξηνρψλ απηψλ. ΑπηΪ πνπ θαηνρπξψλνληαη σο απνθιεηζηηθϊ γεσγξαθηθϊ παξαγφκελα κε λνκνζεηάκαηα θαη ηαπηνπνηνχληαη κε ζάκαηα θαη νλνκαζέεο, ζπγθεληξψλνπλ πςειϋο πξνδηαγξαθϋο πνηφηεηαο θαη αληαγσληζηηθϊ πιενλεθηάκαηα ζηηο αγνξϋο. Σα ρξεκαηνδνηηθϊ θέλεηξα άηαλ απηϊ πνπ θαηεχζπλαλ ηνπο αγξφηεο λα παξϊγνπλ πνηνηηθϊ θαη αζθαιά πξντφληα θαη κε απηφ ηνλ ηξφπν ηα θαηϋζηεζαλ αληαγσληζηηθϊ ζηηο δηεζλεέο αγνξϋο. Απηά ε αλαγθαηφηεηα πξνϋθπςε θαη απφ ην γεγνλφο φηη νη ζεκεξηλνέ θαηαλαισηϋο Ϋρνπλ γέλεη ηδηαέηεξα επαηζζεηνπνηεκϋλνη ζε ζϋκαηα πνπ αθνξνχλ ηα ηξφθηκα θαη αλαδεηνχλ θαιχηεξεο επηινγϋο. Ζ Δπξσπατθά Έλσζε πξνζπαζεέ λα επηηχρεη ηελ πνηνηηθά επϊξθεηα αγξνηηθψλ πξντφλησλ θαη γη απηφ ηνλ ζθνπφ πξνρσξϊ ζε κεέσζε/θαηϊξγεζε ησλ εμαγσγηθψλ επηδνηάζεσλ θαη ζε κεέσζε ησλ δαζκψλ εηζαγσγάο αγξνηηθψλ πξντφλησλ. Σα ηειεπηαέα ρξφληα πξνϋθπςε θαη ην δάηεκα ηεο αλϊπηπμεο ησλ κεηνλεθηηθψλ θαη νξεηλψλ πεξηνρψλ πνπ ππϊξρνπλ ζηα θξϊηε κειά ηεο Δ.Δ. θαη απηφ ην θνκκϊηη ζπκπεξηιάθζεθε ζνβαξϊ ζηα δηϊθνξα αλαπηπμηαθϊ κεηξϊ πνπ ζεζπέζηεθαλ. Δλζαξξχλεηαη ζεκαληηθϊ ε δξαζηεξηνπνέεζε ησλ αγξνηψλ ζε ηϋηνηεο πεξηνρϋο γηα ηελ ελέζρπζε ηνπ εηζνδάκαηνο ηνπο. ε απηϋο ηηο πεξηνρϋο φπνπ ε παξαγσγηθά δπλαηφηεηα εέλαη πεξηνξηζκϋλε παξνπζηϊδεηαη, κηα Ϊιιε κνξθά δξαζηεξηφηεηαο παξνπζηϊδεηαη θαη εέλαη απηά ηνπ ηνπξηζκνχ κε ηελ κνξθά ηνπ αγξνηνπξηζκνχ. Ο 5

αγξνηνπξηζκφο απνηειεέ κηα εμαηξεηηθά ιχζε ζην πξφβιεκα ηεο αλϊπηπμεο κεηνλεθηηθψλ θαη νξεηλψλ πεξηνρψλ (Μηραειέδνπ θαη Ρφθνο, 2001). Δληζρχζεηο κε ηελ κνξθά απνδεκηψζεσλ απνηεινχλ ζεκαληηθφ θνκκϊηη ηεο πνιηηηθάο ρξεκαηνδνηάζεσλ ζηνλ αγξνηηθφ ηνκϋα, αλ θαη κε δηαθνξϋο αλϊ πεξηφδνπο σο πξνο ηα θξηηάξηα παξνράο ηνπο. Πεξηπηψζεηο θπζηθψλ θαηαζηξνθψλ, απψιεηαο δσηθνχ θεθαιαένπ θαη δηαθφξσλ επηπινθψλ ζηηο αγνξϋο πνπ ζα κπνξνχζαλ λα δεκηνπξγάζνπλ πξνβιάκαηα ζε νιφθιεξνπο θιϊδνπο ηεο αγξνηηθάο παξαγσγάο απνδεκηψλνληαη αλαιφγσο γηα ηελ απνθπγά εθηελϋζηεξσλ πξνβιεκϊησλ. Γηα ην κϋιινλ επέθεηληαη κεηαξξπζκέζεηο ζηελ Δ.Δ. κε ρξεκαηνδνηηθϋο εληζρχζεη ψζηε λα απμεζεέ πεξεηαέξσ ε παξαγσγά αγξνηηθψλ πξντφλησλ θαη λα αληηκεησπηζηεέ επηηπρψο ε φιν θαη απμαλφκελε θαηαλϊισζε δηαθφξσλ ηξνθέκσλ, θπξέσο απφ ηηο πην πινχζηεο ρψξεο αιιϊ θαη ε αχμεζε ηνπ πιεζπζκνχ πνπ ζπλεπϊγεηαη απμεκϋλεο δηαηξνθηθϋο αλϊγθεο (Δπξωπαϊθή Δπηηξνπή, 2012). Οη κεηαξξπζκέζεηο απηϋο ζα δελ αθάλνπλ εθηφο θαη ην ζϋκα ηηο θιηκαηηθάο αιιαγάο πνπ βξέζθεηαη ζε εμϋιημε ζηνλ πιαλάηε καο θαη ζηηο κεηαβνιϋο πνπ κπνξεέ λα επηθϋξεη ζηελ αγξνηηθά παξαγσγά. 1.2 ΔΤΡΧΠΑΨΚΟΗ ΦΟΡΔΗ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΖΖ 1.2.1 ΣΟ ΔΤΡΧΠΑΨΚΟ ΣΑΜΔΗΟ ΓΔΧΡΓΗΚΟΤ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ ΚΑΗ ΔΓΓΤΖΔΧΝ (ΔΓΣΠΔ) Σν Δπξσπατθφ Σακεέν Γεσξγηθνχ Πξνζαλαηνιηζκνχ θαη Δγγπάζεσλ (ΔΓΣΠΔ), πνπ δεκηνπξγάζεθε ην 2005, απνξξνθϊ κεγϊιν κϋξνο ηνπ γεληθνχ πξνυπνινγηζκνχ ηεο Δπξσπατθάο Έλσζεο γηα ηελ ρξεκαηνδφηεζε ηεο Κνηλάο Αγξνηηθάο Πνιηηηθάο. Ζ δηνέθεζε ηνπ Σακεένπ πνπ αζθεέηαη απφ ηελ επηηξνπά ηνπ ΔΓΣΠΔ θαη δηαρεηξηζηηθά επηηξνπά ηνπ ζπληέζεηαη απφ εθπξνζψπνπο ησλ θξαηψλ κειψλ θαη ηεο Δπηηξνπάο 6

Σν ηκάκα Δγγπάζεσλ ηνπ Σακεένπ ρξεκαηνδνηεέ ζπγθεθξηκϋλα ηηο δαπϊλεο ηεο θνηλάο νξγϊλσζεο γεσξγηθψλ αγνξψλ, ηηο ελϋξγεηεο ζην ρψξν ηεο αγξνηηθάο αλϊπηπμεο, δαπϊλεο νξηζκϋλσλ θηεληαηξηθψλ κϋηξσλ, θαζψο θαη ελϋξγεηεο πιεξνθφξεζεο κε αληηθεέκελν ηελ ΚΑΠ, ελψ ην ηκάκα Πξνζαλαηνιηζκνχ ρξεκαηνδνηεέ ηηο ινηπϋο δαπϊλεο αγξνηηθάο αλϊπηπμεο δειαδά εθεέλεο πνπ δελ ρξεκαηνδνηνχληαη απφ ην ΔΓΣΠΔ-Δγγπάζεηο. Σν ΔΓΣΠΔ ρξεκαηνδνηεέ κε επηκεξηζκϋλε δηαρεέξηζε κεηαμχ ησλ θξαηψλ κειψλ θαη ηεο Δπηηξνπάο: ηηο επηζηξνθϋο θαηϊ ηελ εμαγσγά γεσξγηθψλ πξντφλησλ πξνο ηξέηεο ρψξεο, ηηο παξεκβϊζεηο γηα ηε ξχζκηζε ησλ αγνξψλ γεσξγηθψλ πξντφλησλ, ηηο Ϊκεζεο εληζρχζεηο πνπ ρνξεγνχληαη ζηνπο γεσξγνχο ζην πιαέζην ηεο Κνηλάο Αγξνηηθάο Πνιηηηθάο, νξηζκϋλεο ελϋξγεηεο ελεκϋξσζεο θαη πξνψζεζεο γηα ηα γεσξγηθϊ πξντφληα ζηελ εζσηεξηθά αγνξϊ ηεο Κνηλφηεηαο θαη ζηηο ηξέηεο ρψξεο, νη νπνέεο πινπνηνχληαη απφ ηα θξϊηε κϋιε, ηηο δαπϊλεο πνπ ζπλδϋνληαη κε ηα κϋηξα αλαδηϊξζξσζεο ηνπ θιϊδνπ ηεο δϊραξεο, ηα ζρϋδηα πξνψζεζεο ηεο θαηαλϊισζεο θξνχησλ ζηα ζρνιεέα. Σν ΔΓΣΠΔ ρξεκαηνδνηεέ θεληξηθϊ ηηο αθφινπζεο δαπϊλεο: ηε ρξεκαηνδνηηθά ζπκκεηνρά ηεο Κνηλφηεηαο ζε κεκνλσκϋλεο θηεληαηξηθϋο δξϊζεηο, ζε δξϊζεηο ειϋγρνπ ζηνλ θηεληαηξηθφ ηνκϋα θαη ζηνλ ηνκϋα ησλ ηξνθέκσλ θαη δσνηξνθψλ, ζε πξνγξϊκκαηα εθξέδσζεο θαη παξαθνινχζεζεο ησλ δσνλφζσλ, θαζψο θαη ζε θπηνυγεηνλνκηθϊ κϋηξα, ηελ πξνψζεζε γεσξγηθψλ πξντφλησλ απεπζεέαο απφ ηελ Δπηηξνπά ά κϋζσ δηεζλψλ νξγαληζκψλ, ηα κϋηξα πνπ ζεζπέδνληαη ζχκθσλα κε ηελ θνηλνηηθά λνκνζεζέα, κε ζθνπφ λα εμαζθαιέζνπλ ηε δηαηάξεζε, ηνλ ραξαθηεξηζκφ, ηε ζπιινγά θαη ηε ρξεζηκνπνέεζε ησλ γελεηηθψλ πφξσλ ζηε γεσξγέα, ηελ εγθαηϊζηαζε θαη ζπληάξεζε ησλ γεσξγηθψλ ζπζηεκϊησλ ινγηζηηθψλ πιεξνθνξηψλ, 7

ηα ζπζηάκαηα γεσξγηθψλ εξεπλψλ, ηηο ζρεηηθϋο κε ηηο αιηεπηηθϋο αγνξϋο δαπϊλεο. Ζ Δπξσπατθά Δπηηξνπά εέλαη απηά πνπ θαηαβϊιεη ηηο αλαγθαέεο πηζηψζεηο γηα ηελ θϊιπςε ησλ δαπαλψλ πνπ ρξεκαηνδνηνχληαη απφ ην ΔΓΣΠΔ ζηα θξϊηε-κϋιε. Οη πηζηψζεηο απηϋο ρνξεγνχληαη βϊζεη δειψζεσλ δαπαλψλ θαη πιεξνθνξηψλ πνπ δέλνπλ ηα θξϊηε κϋιε ζηελ Δπηηξνπά. Σα θξϊηε-κϋιε Ϋρνπλ θαζάθνλ λα ζηϋιλνπλ ζηελ επηηξνπά ηηο δειψζεηο δαπαλψλ θϊζε κάλα. Ζ Δπηηξνπά κπνξεέ λα απνθαζέζεη πεξηνξηζκφ ά αλαζηνιά πιεξσκψλ φηαλ νη αλαιάςεηο πφξσλ δελ γέλνληαη ζχκθσλα κε ηνπο Κνηλνηηθνχο Καλφλεο πνπ Ϋρνπλ ζεζπηζηεέ. Ζ Δπξσπατθά Δπηηξνπά θαζνξέδεη ην θαζαξφ ππφινηπν πνπ εέλαη δηαζϋζηκν γηα ηηο δαπϊλεο ηνπ ΔΓΣΔ θαη ζεζπέδεη ζχζηεκα ζπλαγεξκνχ θαη κεληαέαο παξαθνινχζεζεο ησλ ελ ιφγσ δαπαλψλ. ΚΪζε κάλα, ππνβϊιιεη ζην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην θαη ην πκβνχιην Ϋθζεζε, ζηελ νπνέα εμεηϊδεη ηελ εμϋιημε ησλ δαπαλψλ ζε ζρϋζε κε ηηο αλακελφκελεο δαπϊλεο πνπ θαζνξέδνληαη ζηελ αξρά ηνπ νηθνλνκηθνχ Ϋηνπο θαη αμηνινγεέ ηελ πξνβιεπφκελε εμϋιημε γηα ην ηξϋρνλ νηθνλνκηθφ Ϋηνο. ΚΪζε θξϊηνο-κϋινο νθεέιεη λα ζηϋιλεη ζηελ Δπξσπατθά Δπηηξνπά θϊζε κάλα ηηο δειψζεηο δαπαλψλ θαη λα γλσζηνπνηεέ ηηο ππεξεζέεο θαη ηνπο νξγαληζκνχο πνπ Ϋρεη νξέζεη γηα ηελ θαηαβνιά ησλ δαπαλψλ, ηελ νλνκαζέα ηνπο, ην θαηαζηαηηθφ θαη ηελ πξϊμε Ϋγθξηζεο ηνπο, ηηο δηνηθεηηθϋο, ηηο ινγηζηηθϋο θαη ηηο ζπλζάθεο εζσηεξηθνχ ειϋγρνπ ππφ ηηο νπνέεο δηελεξγνχληαη νη πιεξσκϋο πνπ αθνξνχλ ηελ εθηϋιεζε ησλ θνηλνηηθψλ θαλφλσλ ζην πιαέζην ηεο ΚΑΠ, θαζψο θαη ηνλ θεληξηθφ νξγαληζκφ πνπ αλαιακβϊλεη ηελ ζπγθϋληξσζε θαη απνζηνιά ησλ ζρεηηθψλ πιεξνθνξηψλ ζηελ Δπηηξνπά θαη ηελ πξνψζεζε ηεο ελαξκνληζκϋλεο εθαξκνγάο ησλ θνηλνηηθψλ θαλφλσλ, φηαλ Ϋρνπλ εγθξηζεέ πνιινέ νξγαληζκνέ πιεξσκψλ. 8

1.2.2 ΔΤΡΧΠΑΨΚΟ ΓΔΧΡΓΗΚΟ ΣΑΜΔΗΟ ΑΓΡΟΣΗΚΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ (ΔΓΣΑΑ) Σν Δπξσπατθφ Γεσξγηθφ Σακεέν Αγξνηηθάο ΑλΪπηπμεο (ΔΓΣΑΑ) δεκηνπξγάζεθε ηελ 1 ε Ηαλνπαξένπ ηνπ 2007 θαη καδέ κε ην ΔΓΣΠΔ εέλαη ηα δχν ηακεέα κνπ ρξεκαηνδνηνχλ ηνλ αγξνηηθφ ηνκϋα ησλ θξαηψλ-κειψλ. Σν ΔΓΣΑΑ ρξεκαηνδνηεέ ηα πξνγξϊκκαηα αγξνηηθάο αλϊπηπμεο, πνπ εθηεινχληαη ζχκθσλα κε ηνπο γεληθνχο θαλφλεο πνπ Ϋρεη ζεζπέζεη κε θαλνληζκφ ην Δπξσπατθφ πκβνχιην ζρεηηθϊ κε ηελ παξνρά θνηλνηηθάο ελέζρπζεο πξνο φθεινο ηεο αγξνηηθάο αλϊπηπμεο. Ο ζηφρνο ηνπ ΔΓΣΑΑ εέλαη λα ζπκβϊιιεη ζηελ βειηέσζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηνπ γεσξγηθνχ θαη δαζνθνκηθνχ ηνκϋα, ηνπ πεξηβϊιινληνο θαη ηνπ ηνπένπ θαζψο θαη ηεο πνηφηεηαο δσάο ζηηο αγξνηηθϋο πεξηνρϋο θαη ζηελ ελζϊξξπλζε ηεο δηαθνξνπνέεζεο ηεο αγξνηηθάο νηθνλνκέαο. Σν Σακεέν επέζεο παξεκβαέλεη ζπκπιεξψλνληαο ηηο εζληθϋο, πεξηθεξεηαθϋο θαη ηνπηθϋο δξϊζεηο πνπ αθνξνχλ ηνλ Αγξνηηθφ ΣνκΫα θαη απνηεινχλ πξνηεξαηφηεηεο ηεο Δ.Δ. ε πεξέπησζε θαηλνκϋλνπ παξαηππέαο, ε ρξεκαηνδφηεζε απφ ην Σακεέν αθπξψλεηαη ζε φιε, εθηφο αλ Ϋρνπλ θαηαβιεζεέ πφξνη ζηνλ δηθαηνχρν νπφηε αθπξψλεηαη ελ κϋξεη. ΚΪζε θξϊηνο-κϋινο ηεο Δ.Δ. θαηαξηέδεη Ϋλα εζληθφ ζρϋδην γηα ηελ αλϊπηπμε ηνπ Αγξνηηθνχ ΣνκΫα ην νπνέν φκσο εέλαη ζχκθσλν κε ηελ ζηξαηεγηθά θαηεπζπληάξηα πνιηηηθά πνπ Ϋρεη πηνζεηάζεη ε Κνηλφηεηα. ηε ζπλϋρεηα απηφ ην εζληθφ ζρϋδην δηαβηβϊδεηαη ζηελ Δπξσπατθά Δπηηξνπά, πξηλ ππνβϊιιεη ηα πξνγξϊκκαηα αγξνηηθάο αλϊπηπμεο. Σν ζρϋδην ρξεκαηνδνηεέηαη απφ ην ΔΓΣΑΑ. Σν παξφλ εζληθφ ζρϋδην ζηελ ΔιιΪδα ην νπνέν ρξεκαηνδνηεέ ην ΔΓΣΑΑ εέλαη ην Δζληθφ ηξαηεγηθφ ρϋδην Αγξνηηθάο ΑλΪπηπμεο ηεο ΔιιΪδαο θαη θαιχπηεη ην δηϊζηεκα απφ ηελ 1 ε Ηαλνπαξένπ 2007 κϋρξη ηελ 31 ε Γεθεκβξένπ ηνπ 2013. ηφρνο ηνπ εέλαη ν εθζπγρξνληζκφο ησλ γεσξγηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ θαη ε αχμεζε ησλ ζπλνιηθψλ ηνπο επηδφζεσλ κϋζα απφ ηελ θαιχηεξε θαη ζσζηφηεξε ρξάζε ησλ ζπληειεζηψλ παξαγσγάο. Δπέζεο ε εηζαγσγά θαηλνηνκηψλ θαη λϋσλ ηερλνινγηψλ ζηηο εθκεηαιιεχζεηο γηα ηελ παξαγσγά πνηνηηθφηεξσλ πξντφλησλ θαη ηελ βειηέσζε πεξηβαιινληηθψλ θαη εξγαζηαθψλ ζπλζεθψλ θαη ζπλζεθψλ πγηεηλάο. 9

1.3 ΔΘΝΗΚΟΗ ΦΟΡΔΗ ΥΡΖΜΑΣΟΓΟΣΗΖ 1.3.1 ΑΓΡΟΣΗΚΖ ΣΡΑΠΔΕΑ ΣΖ ΔΛΛΑΓΟ Ζ Αγξνηηθά ΣξΪπεδα ηεο ΔιιΪδνο εέλαη Ϋλαο απφ ηα πηζησηηθϊ ηδξχκαηα πνπ ζπκβϊιινπλ κε ηελ ρξεκαηνδφηεζά ηνπο ζηελ αλϊπηπμε ηνπ Αγξνηηθνχ ΣνκΫα. Ηδξχζεθε ην 1929 σο Ϋλα κε θεξδνζθνπηθφο νξγαληζκφο θνηλσθεινχο ραξαθηάξα. θνπφο ηνπ άηαλ ε ρνξάγεζε πηζηψζεσλ κε επλντθνχο φξνπο, πξσηέζησο γηα ηελ εηζνδεκαηηθά ελέζρπζε ησλ αγξνηψλ θαη κεηϊ γηα ηελ αλϊπηπμε ηνπ Αγξνηηθνχ ΣνκΫα. Απφ ηελ έδξπζά ηεο Ϋσο ην 1991 ππάξμε ν απνθιεηζηηθφο ρξεκαηνδφηεο ηεο ηνπ, ρνξεγψληαο βξαρππξφζεζκα θαη κεζνκαθξνπξφζεζκα δϊλεηα ζηνπο αγξφηεο, κϋζα ζε Ϋλα απζηεξϊ ξπζκηζκϋλν πιαέζην απφ ηελ Πνιηηεέα θαη ηελ ΣξΪπεδα ηεο ΔιιΪδνο. Ζ ΑΣΔ ρνξεγνχζε δϊλεηα ζηνπο αγξφηεο γηα ηελ θϊιπςε ησλ επελδπηηθψλ ηνπο αλαγθψλ κε επλντθνχο φξνπο θαη θξηηάξηα, πνπ αθνξνχζαλ κεησκϋλα επηηφθηα ρνξάγεζεο, ρακειφηνθα δϊλεηα, κεησκϋλεο εκπξϊγκαηεο δηαζθαιέζεηο, κεγϊιε δηϊξθεηα επελδπηηθψλ δαλεέσλ θαη κεησκϋλεο απαηηάζεηο γηα έδηα ζπκκεηνρά ζην θφζηνο εθηϋιεζεο επελδχζεσλ, ιακβϊλνληαο ππφςε ηξαπεδηθϊ, αλαπηπμηαθϊ θαη θνηλσληθϊ θξηηάξηα, ιφγσ ηδηαέηεξσλ πξνβιεκϊησλ πνπ αληηκεηψπηδαλ νη αγξφηεο. Σελ δεθαεηέα ηνπ 50 πξνρψξεζε ζηελ έδξπζε κηαο ζεηξϊο εηαηξεηψλ πνπ αθνξνχζαλ ζηελ κεηαπνέεζε γεσξγηθψλ πξντφλησλ θαη ζηελ αμηνπνέεζε πινπηνπαξαγσγηθψλ πεγψλ. ηα ρξφληα ηεο δηθηαηνξέαο Ϋγηλε δηαγξαθά αγξνηηθψλ ρξεψλ θαη αλαγγϋιζεθαλ πνιιϋο λϋεο ξπζκέζεηο πϊλσ ζηα αγξνηηθϊ δϊλεηα. ηα επφκελα φκσο ρξφληα πνιινέ άηαλ νη δαλεηνιάπηεο- αγξφηεο πνπ απϋθεπγαλ ζπζηεκαηηθϊ λα απνπιεξψζνπλ ηηο νθεηιϋο ηνπο ζηελ ΑΣΔ, ζπζζσξεχνληαο δεκηϋο ζην Γεκφζην. Γηα ην ιφγν απηφ ε ΑΣΔ πξνρψξεζε ζε αχμεζε ησλ επηηνθέσλ ηεο γηα ηελ δεκηνπξγέα απνζεκαηηθνχ θαη ηε δηαηάξεζε ηεο θεθαιαηαθάο ηεο επϊξθεηα. Χζηφζν ην 1994 ξπζκέζηεθαλ νη νθεηιϋο ηνπ Γεκνζένπ πξνο ηελ ΑΣΔ θαη ην 1999 θαηϊθεξε λα εμπγηαλζεέ. Καη πϊιη φκσο Ϊξρηζε λα ζπζζσξεχεη δεκηϋο, ψζπνπ ην 2004 εθαξκφζηεθε ν Νφκνο γηα ηα Παλσηφθηα κε απνηϋιεζκα λα επλνεζνχλ ζπλνιηθϊ 63.220 νθεηιϋηεο απφ ηνπο νπνένπο νη 54.000 άηαλ αγξφηεο θαη νη 10

δηαγξαθϋο ρξεψλ απφ ηελ ΑΣΔ αλάιζαλ ζε 1.8 δηο απφ ηα νπνέα ηα 1,1 δηο αθνξνχζαλ ρξϋε αγξνηψλ (Α.Σ.Δ., 2012). Σα επαγγεικαηηθϊ δϊλεηα πνπ ρνξεγεέ ε ΑΣΔ ζε αγξφηεο γηα ηελ αλϊπηπμε ηνπ Αγξνηηθνχ ΣνκΫα εέλαη ηα εμάο: ΔπΫιηθην Υξεκαηνδνηηθό ΓΪλεην ΝΫσλ Αγξνηώλ, ζηνρεχεη ζηελ θϊιπςε ησλ αλαγθψλ έδξπζεο θαη πξψηεο εγθαηϊζηαζεο κηαο γεσξγηθάο εθκεηϊιιεπζεο, ζηελ ελέζρπζε ηεο ξεπζηφηεηαο, ηελ εμαζθϊιηζε ηεο νκαιάο ιεηηνπξγέαο θαη ηελ αλϊπηπμε λϋσλ εθκεηαιιεχζεσλ πξσηνγελνχο παξαγσγάο. ΑθνξΪ επελδχζεηο ζρεηηθϋο κε ηε λϋα γεσξγηθά εθκεηϊιιεπζε, φπσο αγνξϊ γεο, εμνπιηζκνχ θαη δσηθνχ θεθαιαένπ. Απεπζχλεηαη ζε λϋνπο αγξφηεο απφ 18-40 εηψλ πνπ Ϋρνπλ εληαρηεέ ζην πξφγξακκα «ΔγθαηΪζηαζε ΝΫσλ Αγξνηψλ», Αλνηθηό ΓΪλεην Αγξνηώλ (Α.Γ.Α.), ζηνρεχεη λα θαιχςεη γξάγνξα θαη εχθνια αλϊγθεο ζε κεηξεηϊ. Απεπζχλεηαη ζε θπζηθϊ πξφζσπα, αγξφηεο θαηϊ θχξην θαη κε επϊγγεικα θαη ζε αηνκηθϋο επηρεηξάζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ Αγξνηηθφ ΣνκΫα, Βξαρππξόζεζκα ΚαιιηεξγεηηθΪ ΚηελνηξνθηθΪ, απεπζχλεηαη ζε φινπο ηνπο παξαγσγνχο θπηηθψλ ά δσηθψλ πξντφλησλ. ηνρεχεη ζηελ θϊιπςε θεθαιαένπ πνπ απαηηεέηαη γηα ηελ απφθηεζε θαη αγνξϊ ζηαζεξνχ θεθαιαένπ. Απεπζχλεηαη ζε αγξνηηθϋο θαη γεσξγηθϋο επηρεηξάζεηο θαη ζε ζπλεηαηξηζηηθϋο νξγαλψζεηο, Βξαρππξόζεζκα θαη Μεζνπξόζεζκα ΓΪλεηα γηα ΑιηεπηηθΪ θϊθε, ηνρεχεη ζηελ απφθηεζε ζηαζεξνχ θεθαιαένπ γηα ηελ Αιηεέα. Απεπζχλεηαη ζε επαγγεικαηέεο αιηεέο κε επαγγεικαηηθά Ϊδεηα αιηεέαο. Βξαρππξόζεζκα θαη Μεζνπξόζεζκα ΓΪλεηα γηα ΤδαηνθαιιηΫξγεηεο, Υξεκαηνδνηηθό Πξόγξακκα «Βηνινγηθά Γεσξγέα», απεπζχλεηαη ζε αγξφηεο πνπ Ϋρνπλ επηιϋμεη λα εθαξκφζνπλ ηνλ βηνινγηθφ ηξφπν παξαγσγάο. Σν ρξεκαηνδνηηθφ απηφ πξφγξακκα πεξηιακβϊλεη: Bio Αλνηθηφ ΓΪλεην Αγξνηψλ Bio ΑΓΑ, Bio ΓΪλεην γηα Δμνπιηζκφ θαη ΔγθαηαζηΪζεηο, Bio ΓΪλεην γηα ηελ αγνξϊ γεο. (Α.Σ.Δ., 2012) 11

Άιια ρξεκαηνδνηηθϊ πξνγξϊκκαηα πνπ δελ ζρεηέδνληαη απνθιεηζηηθϊ θαη κφλν ηνλ Αγξνηηθφ ΣνκΫο, αιιϊ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ζε αγξνηηθϋο επηρεηξάζεηο εέλαη ηα εμάο: ύγρξνλε ΔμππεξΫηεζε Δπηρεηξάζεσλ, γηα δηαζθϊιηζε ξεπζηφηεηαο θαη θϊιπςε αλαγθψλ ζε ζηαζεξφ θεθϊιαην, Υξεκαηνδόηεζε κϋζσ ΔΣΔπ, γηα θϊιπςε αλαγθψλ ζρεηηθϊ κε επελδχζεηο θαη δαπϊλεο πνπ εέλαη απαξαέηεηεο γηα ηελ αλϊπηπμε κηθξνκεζαέσλ επηρεηξάζεσλ, ΑλνηρηΪ ΔπηρεηξεκαηηθΪ ΓΪλεηα, γηα ηελ θϊιπςε αλαγθψλ πνπ αθνξνχλ ηνλ νηθνλνκηθφ πξνγξακκαηηζκφ κέαο επηρεέξεζεο, ΚεθΪιαην Κέλεζεο κε ηελ Δγγύεζε ηνπ Δζληθνύ Σακεένπ Δπηρεηξεκαηηθόηεηαο θαη ΑλΪπηπμεο (ΔΣΔΑΝ Α.Δ.), γηα ηελ ελέζρπζε ηεο ξεπζηφηεηαο ησλ κηθξνκεζαέσλ επηρεηξάζεσλ, ΚεθΪιαην Κέλεζεο Υξεκαηνδόηεζεο Απαηηάζεσλ Άηνθσλ Γόζεσλ κϋζσ Πηζησηηθώλ Καξηώλ, γηα ηελ θϊιπςε αλαγθψλ κηαο επηρεέξεζεο ζε θεθϊιαηα θέλεζεο, ελέζρπζε ηεο ξεπζηφηεηαο θαη εμαζθϊιηζε ηεο νκαιάο ιεηηνπξγέαο ηεο, ΓΪλεην Δπαγγεικαηηθάο ηϋγεο, γηα ηελ θϊιπςε αλαγθψλ κηαο επηρεέξεζεο ζε επαγγεικαηηθνχο ρψξνπο θαη θηηξηαθφ εμνπιηζκφ, ΓΪλεην Δμνπιηζκνύ, γηα ηελ θϊιπςε αλαγθψλ ρξεκαηνδφηεζεο κηαο επηρεέξεζεο ζε επαγγεικαηηθφ εμνπιηζκφ, ΔπελδπηηθΪ ΓΪλεηα Δπηρεηξάζεσλ, γηα ηελ θϊιπςε επελδχζεσλ θαη ηελ απφθηεζε Ϊγησλ αγαζψλ ζε κηα επηρεέξεζε, Υξεκαηνδόηεζε Φσηνβνιηατθώλ πζηεκϊησλ, γηα επηρεηξάζεηο πνπ ελδηαθϋξνληαη λα παξϊγνπλ ειεθηξηθά ελϋξγεηα κε θσηνβνιηατθϊ ζπζηάκαηα. (Α.Σ.Δ., 2012) ΜΫρξη ην 1991 απαγνξεπφηαλ εμνινθιάξνπ ε δαλεηνδφηεζε νπνηνπδάπνηε Ϊιινπ ηνκϋα ηεο νηθνλνκέαο πιελ ηνπ Αγξνηηθνχ. ΠιΫνλ, απφ ην 1992 θαη κεηϊ κε ηελ κνξθά Αλψλπκεο Δηαηξεέαο, ε Αγξνηηθά ΣξΪπεδα ρνξεγεέ δϊλεηα θαη ζε επηρεηξάζεηο εθηφο ηνπ Αγξνηηθνχ, θαζψο θαη δε δηϊθνξνπο Ϊιινπο ηδηψηεο πνπ δελ εέλαη απνθιεηζηηθϊ αγξφηεο ά δελ εέλαη θαη θαζφινπ αγξφηεο. Απφ ην 2006 12

επεθηεέλεηαη θαη δξαζηεξηνπνηεέηαη ζηα ΒαιθΪληα εμαγνξϊδνληαο Ϊιινπο ηξαπεδηθνχο νξγαληζκνχο. άκεξα ν Αγξνηηθφο ΣνκΫο απνξξνθϊ ην 10% πεξέπνπ ησλ ζπλνιηθψλ ρνξεγάζεσλ ηεο ΣξΪπεδαο. 1.3.2 ΟΡΓΑΝΗΜΟ ΠΛΖΡΧΜΧΝ ΚΑΗ ΔΛΔΓΥΟΤ ΚΟΗΝΟΣΗΚΧΝ ΔΝΗΥΤΔΧΝ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ ΚΑΗ ΔΓΓΤΖΔΧΝ (Ο.Π.Δ.Κ.Δ.Π.Δ.) Ο Ο.Π.Δ.Κ.Δ.Π.Δ. εέλαη Ϋλαο αθφκα απφ ηνπο θνξεέο πνπ ρξεκαηνδνηνχλ ηνλ Αγξνηηθφ ΣνκΫα, κϋζσ ησλ Δπξσπατθψλ ηακεέσλ. Απνηειεέ ηνλ ελδηϊκεζν θξέθν, φζνλ αθνξϊ ηηο ρξεκαηνδνηάζεηο, αλϊκεζα ζηα αξκφδηα φξγαλα ηηο Δ.Δ. θαη ηνπο αγξφηεο. Ο Ο.Π.Δ.Κ.Δ.Π.Δ. Ϋρεη ζρεδηαζηεέ Ϋηζη ψζηε λα εμππεξεηεέ ηηο αλϊγθεο ηεο ΚΑΠ θαη ησλ δχν ηακεέσλ πνπ ρξεκαηνδνηνχλ ηνλ Αγξνηηθφ ΣνκΫα Έρεη νξηζζεέ σο Οξγαληζκφο Πιεξσκψλ απφ ην ειιεληθφ θξϊηνο, ζχκθσλα κε ην Ϊξζξν 6 ηνπ Καλ. 1290/2005. ηφρνο ηνπ ΟΠΔΚΔΠΔ σο Οξγαληζκνχ Πιεξσκψλ εέλαη λα θαηαβϊιιεη Ϋγθαηξα, ζσζηϊ θαη κε δηαθϊλεηα ηηο αγξνηηθϋο εληζρχζεηο πνπ ρνξεγνχληαη απφ ηελ Δπξσπατθά Έλσζε ζηνλ γεσξγηθφ ηνκϋα. πγθεθξηκϋλα αλαιακβϊλεη ηε δηαρεέξηζε ησλ εληζρχζεσλ ησλ θνηλνηηθψλ ηακεέσλ, ηνπ Δπξσπατθνχ Γεσξγηθνχ Σακεένπ Δγγπάζεσλ (ΔΓΣΔ), ηνπ Δπξσπατθνχ Γεσξγηθνχ Σακεένπ Αγξνηηθάο ΑλΪπηπμεο (ΔΓΣΑΑ) θαη ηνπ Δπξσπατθνχ Σακεένπ Αιηεέαο (ΔΣΑ). ηηο αξκνδηφηεηϋο ηνπ δελ εέλαη ν παξεκβαηηθφο ξφινο ζην πεξηερφκελν ηεο Κνηλνηηθάο λνκνζεζέαο, αιιϊ κφλν λα αζρνιεέηαη κε ηηο ιεπηνκϋξεηεο πνπ ζρεηέδνληαη κε ηελ ρνξάγεζε ησλ θνηλνηηθψλ εληζρχζεσλ θαη κε ηελ πινπνέεζε φισλ φζσλ πξνβιϋπνληαη απφ ηελ Κνηλά Αγξνηηθά Πνιηηηθά. Οη δηθαηνχρνη απηψλ ησλ εληζρχζεσλ εέλαη φζνη απαζρνινχληαη ζηνλ Αγξνηηθφ ηνκϋα (Ο.Π.Δ.Κ.Δ.Π.Δ., 2010). Ο Ο.Π.Δ.Κ.Δ.Π.Δ. εέλαη απηφο πνπ αλαιακβϊλεη λα ρξεκαηνδνηάζεη ηα πξφγξακκα Αγξνηηθάο ΑλΪπηπμεο ηεο ΔιιΪδαο 2007-2013 θαη πιεξσκϋο φπσο: 13

ΓαπΪλεο ζηάξημεο ησλ γεσξγηθψλ αγνξψλ θαη ηνπ γεσξγηθνχ εηζνδάκαηνο, Δληζρχζεηο γηα πξφσξε ζπληαμηνδφηεζε, Δπηδνηάζεηο ζηνπο παξαγσγνχο ζηηο κεηνλεθηηθϋο πεξηνρϋο θαζψο θαη ζηηο πεξηνρϋο πνπ ππφθεηληαη ζε πεξηβαιινληηθνχο πεξηνξηζκνχο, ηάξημε γηα ηελ ηάξεζε πξνηχπσλ (ζηνλ ηνκϋα ηνπ πεξηβϊιινληνο, ηεο δεκφζηαο πγεέαο θ.ιπ.), ΓεσξγνπεξηβαιινληηθΫο εληζρχζεηο, θαζψο θαη εληζρχζεηο ζρεηηθϊ κε ηελ επεμέα ησλ δψσλ, ηάξημε γηα ηελ πνηφηεηα ησλ ηξνθέκσλ (Ο.Π.Δ.Κ.Δ.Π.Δ., 2010). Γηα ην Ϋηνο 2010 ην ζπλνιηθφ πνζφ πιεξσκψλ, απφ ρξάκαηα ησλ Δπξσπατθψλ Σακεέσλ, αλάιζε ζηα 5,589 δηο επξψ. Σα 4,531 δηο επξψ αθνξνχλ ην θαζεζηψο εληαέαο ελέζρπζεο, ηα 855,4 εθ. επξψ αθνξνχλ ηηο πιεξσκϋο ηνπ ΠξνγξΪκκαηνο Αγξνηηθάο ΑλΪπηπμεο 2007-2013, ηα 161,6 εθ. επξψ αθνξνχλ δηϊθνξεο Ϊιιεο δηαξζξσηηθϋο ά κε δξϊζεηο θαη ηα 40,5 εθ. επξψ ην Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα Αιηεέαο (Ο.Π.Δ.Κ.Δ.Π.Δ., 2010). 1.3.3 ΟΡΓΑΝΗΜΟ ΔΛΛΖΝΗΚΧΝ ΓΔΧΡΓΗΚΧΝ ΑΦΑΛΗΔΧΝ (ΔΛ.Γ.Α.) Ο ΔΛ.Γ.Α. εέλαη Οξγαληζκφο θνηλάο σθειεέαο θαη ππϊξρεη απφ ην 1988. Αλάθεη ζην Γεκφζην, εέλαη Ννκηθφ Πξφζσπν Ηδησηηθνχ Γηθαένπ θαη επνπηεχεηαη απφ ηνλ Τπνπξγφ Αγξνηηθάο ΑλΪπηπμεο θαη Σξνθέκσλ. θνπφο ηνπ ΔΛ.Γ.Α. εέλαη ε αζθϊιηζε ηεο γεσξγηθάο παξαγσγάο θαη ηνπ θεθαιαένπ ησλ αγξνηηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ, ε δηελϋξγεηα εξεπλψλ ζρεηηθψλ κε ηνπο θπζηθνχο θηλδχλνπο ζηε γεσξγέα, ε νξγϊλσζε θαη εθαξκνγά πξνγξακκϊησλ ελεξγεηηθάο πξνζηαζέαο ησλ θαιιηεξγεηψλ θαη απφ ην 2002 ηνπ αλαηϋζεθαλ απφ ηνλ Τπνπξγφ, νη αξκνδηφηεηεο πνπ αλάθαλ ζηε Γηεχζπλζε Πνιηηηθάο ρεδέαζεο ΔθηΪθηνπ ΑλΪγθεο 14

(Π..Δ.Α.). Οη αξκνδηφηεηεο απηϋο αθνξνχλ ζηελ παξαθνινχζεζε δεκηψλ πνπ πξνθαινχληαη ζηνλ Αγξνηηθφ ΣνκΫα απφ θπζηθϊ θαηλφκελα θαη Ϊιια Ϋθηαθηα γεγνλφηα, ζηε κειϋηε θαη αμηνιφγεζε ηνπο θαη ζηελ εηζάγεζε γηα ηα θπβεξλεηηθϊ κϋηξα πνπ πξϋπεη λα ιεθζνχλ (ΔΛ.Γ.Α., 2010). ζνλ αθνξϊ ηελ αζθϊιηζε ζε απηάλ πεξηιακβϊλνληαη φια ηα θπζηθϊ θαη ηα λνκηθϊ πξφζσπα πνπ αζρνινχληαη κε αγξνηηθϋο επηρεηξάζεηο. Ο ΔΛ.Γ.Α εζηηϊδεη ζηελ ππνρξεσηηθά αζθϊιηζε ησλ εμάο πεξηπηψζεσλ: ΑζθΪιηζε ησλ δεκηψλ ζηε θπηηθά παξαγσγά απφ ηνπο θηλδχλνπο θαηξηθψλ θαηλνκϋλσλ θαη Ϊγξησλ δψσλ, ΑζθΪιηζε ησλ δεκηψλ ηνπ δσηθνχ θεθαιαένπ απφ ην ζχλνιν ζρεδφλ ησλ θπζηθψλ θηλδχλσλ θαη αζζελεηψλ παζάζεσλ, Δλεξγεηηθά πξνζηαζέα ηνπ θπηηθνχ θεθαιαένπ θαη ηεο θπηηθάο παξαγσγάο θαηϊ παγεηνχ θαη ραιαδηνχ, Απφ ηνλ ηδξπηηθφ ηνπ λφκν, πξνβιϋπεηαη ε επϋθηαζε ησλ δξαζηεξηνηάησλ ηνπ θαη ζε Ϊιινπο θηλδχλνπο θαη ζε Ϊιια αληηθεέκελα (ΔΛ.Γ.Α., 2010). ε θϊζε πεξέπησζε, φπνπ ππϊξρεη θαηαζηξνθά αγξνηηθάο παξαγσγάο θαη θεθαιαένπ, ν ΔΛ.Γ.Α. ρνξάγεη ηηο ΚξαηηθΫο ΟηθνλνκηθΫο Δληζρχζεηο (ΚΟΔ), ην ζπληνκφηεξν δπλαηφ απφ ηελ επϋιεπζε ηνπ δεκηνγφλνπ γεγνλφηνο. Σα πνζϊ ελέζρπζεο, φπσο θαζνξέζηεθαλ απφ ηνπο Τπνπξγνχο Οηθνλνκέαο θαη νηθνλνκηθψλ θαη Αγξνηηθάο ΑλΪπηπμεο θαη Σξνθέκσλ ζηνλ Καλνληζκφο Κξαηηθψλ Οηθνλνκηθψλ Δληζρχζεσλ θαη δεκνζηεχηεθαλ ζηελ Δθεκεξέδα ηεο Κπβεξλάζεσο ην 2008, θαζνξέδνληαη ζε 175.000 επξψ γηα ην πϊγην θεθϊιαην θαη ζε 90.000 επξψ γηα ηα ινηπϊ αλϊ δηθαηνχρν, εθηφο ησλ πλεηαηξηζκψλ, ελψ πνζϊ ελέζρπζεο κηθξφηεξα ησλ 15,00 επξψ αλϊ δηθαηνχρν δελ ρνξεγνχληαη. Γελ θαηαβϊιινληαη φκσο εληζρχζεηο γηα δεκηϋο ζε πϊγην θεθϊιαην θαη κεραλνινγηθφ εμνπιηζκφ γηα ηα νπνέα δελ ιάθζεθαλ ηα απαξαέηεηα κϋηξα απφ ηνπο θαηφρνπο ηνπο. 15

1.3.4 ΣΑΜΔΗΟ ΑΓΡΟΣΗΚΖ ΔΠΗΥΔΗΡΖΜΑΣΗΚΟΣΖΣΑ Σν Σακεέν Αγξνηηθάο Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο, ιεηηνπξγεέ σο ρσξηζηά ινγηζηηθϊ ρξεκαηνδνηηθά κνλϊδα ε νπνέα αλάθεη ζην Δζληθφ Σακεέν Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο & ΑλΪπηπμεο (Δ.Σ.Δ.ΑΝ. Α.Δ.). ΣΫζεθε ζε ηζρχ απφ ηηο 4 Μαξηένπ 2011 θαη κϋζσ απηνχ νη Έιιελεο αγξφηεο κπνξνχλ λα εληζρχνληαη σο πξνο ηε βειηέσζε ησλ γεσξγηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ ηνπο ά ηε δξαζηεξηνπνέεζε ηνπο ζε Ϊιινπο ζπλαθεέο ηνκεέο. θνπφο ηνπ εέλαη ε ζπλεπϋλδπζε θαη ζπγρξεκαηνδφηεζε κε λϋα εξγαιεέα ρξεκαηννηθνλνκηθάο ηερληθάο, πνπ ζα ζηνρεχνπλ ζηε δηεπθφιπλζε ηεο πξφζβαζεο ηνπ Έιιελα αγξφηε ζηε ρξεκαηνδφηεζε, ψζηε λα εληζρπζνχλ σο πξνο ηε βειηέσζε ησλ γεσξγηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ ηνπο ά ηε δξαζηεξηνπνέεζε ηνπο ζε Ϊιινπο ζπλαθεέο ηνκεέο (π.ρ. αγξνηνπξηζκφο, βηνηερλέα θιπ). Ζ ρξεκαηνδφηεζε ηνπ Σακεένπ Αγξνηηθάο Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο γέλεηαη απφ ην Δπξσπατθφ Γεσξγηθφ Σακεέν Αγξνηηθάο ΑλΪπηπμεο (ΔΓΣΑΑ) ), κϋζσ ηνπ ΠξνγξΪκκαηνο Αγξνηηθάο ΑλΪπηπμεο 2007-2013. Σν εέδνο ελέζρπζεο ησλ επελδχζεσλ πνπ εληϊζζνληαη ζην Σακεέν Αγξνηηθάο Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο, αθνξϊ ηελ επηδφηεζε επηηνθένπ εγγπνδνζέα γηα ηελ ρνξάγεζε ρακειφηνθσλ δαλεέσλ. Ζ δηϊξθεηα ησλ δαλεέσλ εέλαη καθξνπξφζεζκε Ϋσο 10 ρξφληα κε πεξένδν ρϊξηηνο πνπ κπνξεέ λα θηϊζεη Ϋσο 2 ρξφληα κε ζθνπφ ηελ ππνβνάζεζε ηνπ επελδπηά θαηϊ ηα πξψηα ρξφληα. Σα πιενλεθηάκαηα ηεο ιεηηνπξγέαο ηνπ Σακεένπ Αγξνηηθάο Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο γηα ηνπο αγξφηεο εέλαη: Ζ βειηέσζε ησλ ζπλνιηθψλ επηδφζεσλ ησλ γεσξγηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ κϋζσ ηνπ εθζπγρξνληζκνχ ηνπο, ψζηε λα βειηησζνχλ νη παξαγσγηθϋο θαη πεξηβαιινληηθϋο ηνπο επηδφζεηο, λα ηνλσζεέ ην γεσξγηθφ εηζφδεκα θαη ε γεσξγηθά απαζρφιεζε θαη λα κεησζεέ ε καθξνρξφληα ηϊζε απνεπϋλδπζεο ηνπ αγξνηηθνχ ηνκϋα, Ζ αχμεζε ηεο πξνζηηζϋκελεο αμέαο ηεο παξαγσγάο ησλ πνιχ κηθξψλ, κηθξψλ θαη κεζαέσλ επηρεηξάζεσλ κε ηε ζηάξημε, πηνζϋηεζε θαη αλϊπηπμε θαηλνηνκηψλ θαη ηνλ εθζπγρξνληζκφ ηνπ ηερλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ ηνπο, ηε βειηέσζε ηεο πνηφηεηαο ησλ πξντφλησλ θαζψο θαη ηεο πγηεηλάο θαη ηεο αζθϊιεηαο απηψλ, 16

Ζ ελέζρπζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο, ε δεκηνπξγέα δπλαηνηάησλ απαζρφιεζεο εθηφο ηνπ πξσηνγελά ηνκϋα θαη ε παξνρά δπλαηνηάησλ δεκηνπξγέαο πνιιαπιψλ δξαζηεξηνηάησλ θαη απφθηεζεο ελαιιαθηηθψλ εηζνδεκϊησλ, Ζ βειηέσζε θαη νξγϊλσζε ηνπ αγξνηνπξηζηηθνχ πξντφληνο, ε ελέζρπζε ηεο απαζρφιεζεο, ε αχμεζε ηεο επηζθεςηκφηεηαο ησλ πεξηνρψλ παξϋκβαζεο, ε ζπκβνιά ζηελ επηκάθπλζε ηεο ηνπξηζηηθάο πεξηφδνπ, θαζψο θαη ε πξνβνιά θαη πξνψζεζε ησλ ζπγθξηηηθψλ πιενλεθηεκϊησλ ησλ πεξηνρψλ απηψλ (ΠΑΔΓΔ, 2011). 17

ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 Ο : ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ Ζ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο εέλαη ε κεγαιχηεξε πεξηθϋξεηα ηεο ΔιιΪδνο αλϊκεζα ζηηο ζπλνιηθϊ 14 πεξηθϋξεηο ηεο ρψξαο κε Ϋθηαζε 18.811η.ρικ. Ο πιεζπζκφο ηεο θϊλεη ην 1.874.590 θαηνέθνπο (ΔΛΣΑΣ, 2011), αξηζκφο πνπ αληηζηνηρεέ ζην 17,39% ηνπ πιεζπζκνχ ηεο ρψξαο. Δέλαη ε δεχηεξε θαηϊ ζεηξϊ πιεζπζκηαθϊ πεξηθϋξεηα κεηϊ ηελ Αηηηθά, κε ζρεδφλ κεδεληθά δηαθνξϊ απφ ηελ ηειεπηαέα απνγξαθά ηνπ 2001 φπνπ ν πιεζπζκφο άηαλ 1.874.597 θϊηνηθνη. Πξσηεχνπζα θαη κεγαιχηεξε πφιε εέλαη ε Θεζζαινλέθε κε πιεζπζκφ 1.104.460 θαηνέθνπο (ΔΛΣΑΣ, 2011). Δέλαη επέζεο ε δεχηεξε πην ππθλνθαηνηθεκϋλε πεξηθϋξεηα κεηϊ ηελ Αηηηθά κε ππθλφηεηα 99,66 θαηνέθνπο/η.ρικ. ΠεξηιακβΪλεη 7 ΠεξηθεξεηαθΫο Δλφηεηεο θαη 38 ζπλνιηθϊ ΓεκνηηθΫο Δλφηεηεο (Τπνπξγείν Δζωηεξηθώλ, 2010), ζχκθσλα κε ην ζρϋδην ηνπ ΚαιιηθξΪηε. Πην αλαιπηηθϊ: Πέλαθαο 3.1 ΣΟΗΥΔΗΑ ΣΧΝ ΠΔ ΣΖ ΠΚΜ ΠΔ ΠΡΧΣΔΤΟΤΑ ΔΚΣΑΖ (ε η.ρικ.) ΠΛΖΘΤΜΟ (Απνγξαθά 2011) ΠΤΚΝΟΣΖΣΑ (Καη./η.ρικ.) Ζκαζέαο ΒΫξνηα 1.701 140.710 82,73 Θεο/λέθεο Θεο/λέθε 3.683 1.104.460 299,90 Κηιθέο Κηιθέο 2.519 80.360 31,90 ΠΫιιαο Έδεζζα 2.506 139.660 55,74 Πηεξέαο Καηεξέλε 1.516 127.400 84,00 εξξψλ Ϋξξεο 3.968 176.050 44,37 Υαιθηδηθάο Πνιχγπξνο 2.918 105.950 36,31 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 18

Ζ Θεζζαινλέθε φπσο αλαθϋξζεθε πην πϊλσ, εέλαη ε πξσηεχνπζα ηεο ΠεξηθΫξεηαο. Ο πιεζπζκφο ηεο πφιεο θηϊλεη ην 1.104.460, εθ ησλ νπνέσλ νη γπλαέθεο εέλαη 574.980 θαη νη Ϊλδξεο 529.480 (ΔΛΣΑΣ, 2011). Σν λνχκεξν απηφ αληηζηνηρεέ ζην 58,8% ηνπ πιεζπζκνχ ηεο ΠεξηθΫξεηαο θαη ζην 10,2% ηνπ πιεζπζκνχ ηεο ρψξαο. Ζ Πεξηθεξεηαθά Δλφηεηα ηεο Θεζζαινλέθεο πεξηιακβϊλεη 14 δάκνπο θαη νη νπνένη δηαηξνχληαη ζε 44 δεκνηηθϋο ελφηεηεο. ε απηάλ παξϊγεηαη ζεκαληηθφ κϋξνο ηεο παξαγσγάο αγξνηηθψλ πξντφλησλ, ην 24% ησλ ζηηεξψλ, ην 18,4% ηνπ βϊκβαθνο θαη ην 73,8% ηνπ ξπδηνχ ζηελ ΠΚΜ. Ζ ΘΫζε ηεο Θεζζαινλέθεο εέλαη βαξχλνπζα ζηελ δηακφξθσζε πνιιψλ ραξαθηεξηζηηθψλ θαη δεηθηψλ ηεο ΠεξηθΫξεηαο. ΓξΪθεκα 3.1 ΔΡΓΑΣΗΚΟ ΓΤΝΑΜΗΚΟ ΑΝΑ ΣΟΜΔΑ ΠΑΡΓΧΓΖ Πεγά: ΠΚΜ ΔΠΗΥΔΗΡΗΗΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2012-2014 2.1 ΓΔΧΡΓΗΚΔ ΔΚΜΔΣΑΛΛΔΤΔΗ Ζ θαιιηεξγάζηκεο εθηϊζεηο ζηελ ΔιιΪδα εέλαη 40.762.257,5 ζηξϋκκαηα (ΔΛΣΑΣ, 2007). Ζ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο Ϋρεη ηηο πεξηζζφηεξεο θαιιηεξγάζηκεο εθηϊζεηο θαη ζε ζηξϋκκαηα θαη ζε αξηζκφ απφ νπνηαδάπνηε Ϊιιε 19

πεξηθϋξεηα ηεο ρψξαο. Οη θαιιηεξγάζηκεο εθηϊζεηο θηϊλνπλ ηα 7.329.614,4 ζηξ. (ΔΛΣΑΣ, 2007), ελψ ε κϋζε Ϋθηαζε αλϊ εθκεηϊιιεπζε εέλαη 59,6ζηξ/εθκ δειαδά 12,2ζηξ/εθκ πεξηζζφηεξν απφ ην ηε κϋζε Ϋθηαζε ηεο ρψξαο κε 47,7ζηξ/εθκ θαη 3 ε θαηϊ ζεηξϊ ΠεξηθΫξεηα κεηϊ απφ απηϋο ηηο Γπηηθάο Μαθεδνλέαο θαη Αλαηνιηθάο Μαθεδνλέαο θαη ΘξΪθεο κε 84,2ζηξ/εθκ θαη 61,4ζηξ/εθκ αληέζηνηρα. Πέλαθαο 3.2 ΣΟΗΥΔΗΑ ΣΧΝ ΔΚΜΔΣΑΛΛΔΤΔΧΝ ΣΧΝ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΧΝ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΔΚΜΔΣΑΛΛΔΤΔΗ ΜΔ ΥΡΖΗΜΟΠΟΗΟΤΜΔΝΖ ΓΔΧΡΓΗΚΖ ΔΚΣΑΖ ΥΡΖΗΜΟΠΟΗΟΤΜΔΝΖ ΓΔΧΡΓΗΚΖ ΔΚΣΑΖ MΔΖ ΔΚΣΑΖ / ΔΚΜΔΣΑΛΛΔΤΖ ύλνιν ΔιιΪδνο 854.123 40.762.257,5 47,7 Αλαηνιηθά Μαθεδνλέα θαη 66.599 4.088.718,7 61,4 ΘξΪθε Kεληξηθά Μαθεδνλέα 123.550 7.329.614,4 59,9 Γπηηθά Μαθεδνλέα 31.015 2.610.463,4 84,2 Θεζζαιέα 81.398 4.563.015,7 56,1 Ήπεηξνο 43.974 1.436.011,0 32,7 Ηφληνη ΝεζηΪ 32.159 942.315,8 29,3 Γπηηθά ΔιιΪο 98.876 3.705.780,4 37,5 ηεξεϊ ΔιιΪο 82.263 3.771.833,0 45,9 Πεινπφλλεζνο 108.533 4.096.692,5 37,8 Αηηηθά 27.139 512.603,3 18,9 Bφξεην Αηγαέν 35.738 2.001.205,1 56,0 Νφηην Αηγαέν 24.306 1.209.946,2 49,8 Κξάηε 99.716 4.494.057,7 45,1 Πεγά: ΔΛΣΑΣ (Έξεπλα ΓηΪξζξσζεο Γεσξγηθψλ θαη Κηελνηξνθηθψλ Δθκεηαιιεχζεσλ 2007) *ΠεξηιακβΪλνληαη θαη νη Ϊγνλνη βνζθφηνπνη Ζ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο δηαζϋηεη θαη ηνπο πεξηζζφηεξνπο θαηφρνπο γεσξγηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ ζηελ ΔιιΪδα, 123.550 θαηφρνπο (ΔΛΣΑΣ, 2007) κε ηνπο πεξηζζφηεξνπο λα βξέζθνληαη ζηνλ Ννκφ εξξψλ θαη ηνπο ιηγφηεξνπο ζηνλ Ννκφ Πηεξέαο. Οη θϊηνρνη απηνέ ειηθηαθϊ εέλαη νη 22.062 κεηαμχ 15-39 εηψλ, νη 62.255 κεηαμχ 40-64 εηψλ θαη νη 39.234 απφ 65 εηψλ θαη πϊλσ (ΔΛΣΑΣ, 2007). Αλαιπηηθφηεξα: 20

Πέλαθαο 3.3 ΚΑΣΑΝΟΜΖ ΣΟΤ ΑΡΗΘΜΟΤ ΣΧΝ ΚΑΣΟΥΧΝ ΔΚΜΔΣΑΛΛΔΤΔΧΝ ΣΧΝ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΧΝ ΔΝΟΣΖΣΧΝ ΣΖ ΠΚΜ ΚΑΗ ΣΟΤ ΠΟΟΣΟΤ ΣΟΤ Χ ΠΡΟ ΣΖΝ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΔΝΟΣΖΣΑ ΑΡΗΘΜΟ ΚΑΣΟΥΧΝ ΓΔΧΡΓΗΚΧΝ ΔΚΜ/ΔΧΝ % ΔΠΗ ΣΟΤ ΤΝΟΛΟΤ ΣΖ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΠεξηθΫξεηα Κ. Μαθεδνλέαο 123.550 100 Ζκαζέαο 17.973 14,5 Θεζζαινλέθεο 21.975 17,8 Κηιθέο 12.647 10,2 ΠΫιιαο 20.822 16,9 Πηεξέαο 11.852 9,6 εξξψλ 24.590 19,9 Υαιθηδηθάο 13.692 11,1 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2007 Ζ ΠεξηθΫξεηα δηαζϋηεη θαη ην κεγαιχηεξν εξγαηηθφ δπλακηθφ πνπ απαζρνιεέηαη ζηηο γεσξγηθϋο εθκεηαιιεχζεηο κε 208.581 (ΔΛΣΑΣ, 2007) απαζρνινχκελνπο, πξψηε ζε απαζρνινχκελνπο αλϊκεζα ζηηο Ϊιιεο πεξηθϋξεηεο κε πνζνζηφ 14,1% ησλ απαζρνινπκϋλσλ ηεο ρψξαο. Απφ απηνχο νη 160.524 απαζρνινχληαη απνθιεηζηηθψο ζε γεσξγηθϋο εθκεηαιιεχζεηο, νη 6.446 απαζρνινχληαη θπξέσο ( δει. πϊλσ απφ ην 50% ηνπ εηζνδάκαηνο ηνπο πξνϋξρεηαη απφ ηελ αγξνηηθά δξαζηεξηφηεηα) θαη νη 41.610 απαζρνινχληαη δεπηεξεπφλησο ζε γεσξγηθϋο εθκεηαιιεχζεηο (δει. θϊησ απφ ην 50% ηνπ εηζνδάκαηφο ηνπο πξνϋξρεηαη απφ ηελ αγξνηηθά δξαζηεξηφηεηα). Ζ Πεξηθεξεηαθά Δλφηεηα κε ην κεγαιχηεξν εξγαηηθφ δπλακηθφ ζηηο γεσξγηθϋο εθκεηαιιεχζεηο εέλαη απηά ησλ εξξψλ κε 39.386 απαζρνινχκελνο θαη απηά κε ηνπο ιηγφηεξνπο εέλαη απηά ηνπ Κηιθέο κε 19.577 απαζρνινχκελνπο (ΔΛΣΑΣ, 2007). 21

Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2007 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2007 ΓξΪθεκα 3.4 ΚΑΣΑΝΟΜΖ ΣΟΤ ΔΡΓΑΣΗΚΟΤ ΓΤΝΑΜΗΚΟΤ ΣΧΝ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΧΝ ΔΝΟΣΖΣΧΝ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΔ ΣΟ ΠΟΟΣΟ ΔΡΓΑΗΑ ΣΟΤ ΣΗ ΓΔΧΡΓΗΚΔ ΔΚΜ/ΔΗ ΣΖ ΠΚΜ Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2007 22

Ζ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο εέλαη ε 1 ε ζε αξηζκφ εθκεηαιιεχζεσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχλ κφληκνο εξγϊηεο κε 4.868 εθκεηαιιεχζεηο, θαζψο επέζεο θαη 1 ε ζε κφληκνπο εξγϊηεο κε 7.342 ζπλνιηθϊ ζε αξηζκφ (ΔΛΣΑΣ, 2007). Οη πεξηζζφηεξεο εθκεηαιιεχζεηο θαη εξγϊηεο απηνχ ηνπ εέδνπο βξέζθνληαη, φζνλ αθνξϊ ηελ ΠΚΜ, ζηελ Πεξηθεξεηαθά Δλφηεηα Θεζζαινλέθεο κε 1.296 εθκεηαιιεχζεηο θαη 1.707 κφληκνπο εξγϊηεο, ελψ εθεέλε κε ηηο κηθξφηεξεο ηηκϋο εέλαη ε Πεξηθεξεηαθά Δλφηεηα Πηεξέαο κε 315 εθκεηαιιεχζεηο θαη 520 κφληκνπο εξγϊηεο. Δπέζεο ε ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο εέλαη ε 3 ε θαηϊ ζεηξϊ ΠεξηθΫξεηα ζε αξηζκφ εθκεηαιιεχζεσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχλ επνρηθνχο εξγϊηεο, κεηϊ ηηο ΠεξηθΫξεηο Πεινπνλλάζνπ θαη Κξάηεο, κε 47.857 εθκεηαιιεχζεηο θαη 2 ε θαηϊ ζεηξϊ ΠεξηθΫξεηα ηεο ρψξαο ζε επνρηθνχο εξγϊηεο, κεηϊ ηελ ΠεξηθΫξεηα Πεινπνλλάζνπ, κε 163.724 επνρηθνχο εξγϊηεο. Οη Πεξηθεξεηαθά Δλφηεηα ηεο ΠεξηθΫξεηαο καο κε ηηο πεξηζζφηεξεο εθκεηαιιεχζεηο απηνχ ηνπ εέδνπο εέλαη ηεο Ζκαζέαο κε 11.750 εθκεηαιιεχζεηο θαη απηά κε ηνπο πεξηζζφηεξνπο επνρηθνχο εξγϊηεο εέλαη ε ΠΫιιαο κε 43.261 επνρηθνχο εξγϊηεο, ελψ απηά κε ηηο κηθξφηεξεο ηηκϋο εέλαη ε Πεξηθεξεηαθά Δλφηεηα Κηιθέο κε 2.718 εθκεηαιιεχζεηο θαη 10.992 επνρηθνχο εξγϊηεο. Πέλαθαο 3.4 ΣΟΗΥΔΗΑ ΣΧΝ ΔΡΓΑΣΧΝ ΣΗ ΓΔΧΡΓΗΚΔ ΔΚΜ/ΔΗ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΔΝΟΣΖΣΑ ΔΚΜ/ΔΗ ΜΔ ΜΟΝΗΜΟΤ ΔΡΓΑΣΔ ΜΟΝΗΜΟΗ ΔΡΓΑΣΔ ΔΚΜ/ΔΗ ΜΔ ΔΠΟΥΗΚΟΤ ΔΡΓΑΣΔ ΔΠΟΥΗΚΟΗ ΔΡΓΑΣΔ Π. Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο 4.868 7.342 47.857 163.724 Ζκαζέαο 666 1.330 11.750 34.243 Θεζζαινλέθεο 1.296 1.707 4.931 12.535 Κηιθέο 632 809 2.718 24.862 ΠΫιιαο 434 730 11.572 18.543 Πηεξέαο 315 520 4.249 17.233 εξξψλ 754 975 5.500 15.201 Υαιθηδηθάο 770 1.271 7.135 30.259 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2007 23

2.2 ΚΣΖΝΟΣΡΟΦΗΑ Ζ θηελνηξνθέα απνηειεέ Ϋλαλ απφ ηνπο βαζηθφηεξνπο ππιψλεο ηνπ αγξνηνδηαηξνθηθνχ ηνκϋα θαη θαηϊ ζπλϋπεηα ηεο πξαγκαηηθάο νηθνλνκέαο ηεο ρψξαο καο. Με ηελ θηελνηξνθέα αζρνινχληαη 150.000 πεξέπνπ νηθνγϋλεηεο, 300.000 πεξέπνπ εξγαδφκελνη γηα ηελ παξαγσγά 500.000 ηφλσλ θξϋαηνο θαη 1.500.000 ηφλσλ γϊιαθηνο. Δπέζεο ππϊξρνπλ πϊσ απφ 15.000 επηρεηξάζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηελ κεηαπνέεζε, ην εκπφξην θαη ηε κεηαθνξϊ πξντφλησλ πνπ παξϊγνπλ νη θηελνηξφθνη ηνπ ηνκϋα (Πεβεξέηνο, 2006). ΔμΪιινπ θαη Ϋλα κϋξνο ηεο θπηηθάο παξαγσγάο πνπ παξϊγεηαη ζηελ ρψξα καο απνξξνθϊηαη απφ ηελ θηελνηξνθέα γηα ηελ θϊιπςε ησλ αλαγθψλ ηεο. Αηγνεηδά ηελ ΔιιΪδα, ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθά ηνπ 2008 απφ ηελ ΔΛΣΑΣ, ππϊξρνπλ 4.779.409 αηγνεηδά θαη 115.748 εθκεηαιιεχζεηο κε αηγνεηδά. Ζ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο εέλαη ε ΠεξηθΫξεηα κε ηα πεξηζζφηεξα αηγνεηδά ζε αξηζκφ κε 625.348, αξηζκφο πνπ αληηζηνηρεέ ζην 13,08% ηνπ ζπλφινπ ηεο ρψξαο, ελψ δηαζϋηεη θαη 6.525 εθκεηαιιεχζεηο πνπ αζρνινχληαη κε ηελ εθηξνθά ηνπ κε κϋζν φξν 96 αηγνεηδά αλϊ εθκεηϊιιεπζε. Πέλαθαο 3.5 ΒαζηθΫο θαηεγνξέεο αηγνεηδώλ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΤΝΟΛΟ ΔΚΜ/ΔΧΝ ΤΝΟΛΟ ΑΗΓΟΔΗΓΧΝ ΑΗΓΔ ΓΑΛΑΚΣΟ- ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΑΡΔΝΗΚΑ ΛΟΗΠΑ ΘΖΛΤΚΑ ΓΑΛΑΚΣΟ- ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΑΝΑΠΑΡΑ- ΓΧΓΖ ΛΟΗΠΑ ΔιιΪδα 115.748 4.779.409 2.930.556 538.374 254.981 709.976 Π. Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο 6.525 625.348 406.910 94.516 34.841 67.171 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2008 24

Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2008 Χζηφζν ν πιεζπζκφο ησλ αηγνεηδψλ ζηελ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο καθεδνλέαο αξγϊ αιιϊ ζηαζεξϊ κεηψλεηαη ηα ηειεπηαέα ρξφληα, Ϋηζη ψζηε απφ ην 2002 κϋρξη ην 2008 ε κεέσζε απηά λα θηϊλεη ηα 88.548 αηγνεηδά. Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2002-2008 Πξνβαηνεηδά ηελ ΔιιΪδα ππϊξρεη Ϋλαο κεγϊινο αξηζκφο πξνβαηνεηδψλ ηα νπνέα ζε αξηζκφ θηϊλνπλ ηα 9.063.484 θεθϊιηα θαη 115.350 εθκεηαιιεχζεηο πνπ αζρνινχληαη κε ηελ εθηξνθά πξνβαηνεηδψλ. Σα πεξηζζφηεξα απφ απηϊ βξέζθνληαη ζηελ Κξάηε, 1.612.042 (ΔΛΣΑΣ, 2008). Ζ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο εέλαη ε 4 ε θαηϊ ζεηξϊ πεξηθϋξεηα ζε αξηζκφ πξνβαηνεηδψλ κεηϊ απφ απηϋο ηεο Κξάηεο, Γπηηθάο 25

ΔιιΪδνο θαη Θεζζαιέαο κε 875.989 θεθϊιηα, αξηζκφο πνπ αληηζηνηρεέ ζην 9,7% ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ ηεο ρψξα. ΓηαζΫηεη 6.027 εθκεηαιιεχζεηο εθηξνθάο πξνβαηνεηδψλ ζηηο νπνέεο θαηϊ κϋζν φξν εθηξϋθνληαη 145 πξνβαηνεηδά αλϊ εθκεηϊιιεπζε. Πέλαθαο 3.6 ΒΑΗΚΔ ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ΠΡΟΒΑΣΟΔΗΓΧΝ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΤΝΟΛΟ ΔΚΜ/ΔΧΝ ΤΝΟΛΟ ΔΗΓΧΝ ΘΖΛΤΚΑ ΓΑΛΑΚΣΟ- ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΑΡΔΝΗΚΑ ΠΡΟΒΑΣΟ- ΛΟΗΠΑ ΘΖΛΤΚΑ ΓΑΛΑΚΣΟ- ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΑΝΑΠΑΡΑ- ΓΧΓΖ ΛΟΗΠΑ ΔιιΪδα 115.350 9.063.484 6.327.404 259.742 366.793 1.531.909 Π. Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο 6.027 875.989 670.515 17.392 36.300 104.392 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2008 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2008 Ο αξηζκφο ησλ πξνβαηνεηδψλ ζηελ ΠεξηθΫξεηα παξνπζηϊδεη απμνκεηψζεηο ζε δηαδνρηθϊ Ϋηε, παξνπζηϊδνληαο ηε κέα ρξνληϊ κεέσζε ζε ζρϋζε κε ηελ πξνεγνχκελε θαη αχμεζε ηελ επφκελε. 26

Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2002-2008 Βννεηδά Σα βννεηδά ζηελ ΔιιΪδα θηϊλνπλ ζε αξηζκφ ηα 633.656 θεθϊιηα, ελψ ππϊξρνπλ θαη 20.094 πνπ αζρνινχληαη κε ηελ εθηξνθά βννεηδψλ. ηελ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο εθηξϋθνληαη ηα πεξηζζφηεξα βννεηδά ζε αξηζκφ, ηα πεξηζζφηεξα απφ νπνηαδάπνηε Ϊιιε ΠεξηθΫξεηα, κε 180.650 θεθϊιηα (ΔΛΣΑΣ 2008). Ο αξηζκφο απηφο αληηζηνηρεέ ζην 28,5% ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ βννεηδψλ ηεο ρψξαο. Οη εθκεηαιιεχζεηο ηεο ΠεξηθΫξεηαο πνπ εθηξϋθνπλ δψα ηνπ ηνκϋα απηνχ εέλαη 4.150, κε θαηϊ κϋζν φξν 44 βννεηδά αλϊ εθκεηϊιιεπζε ά: ΔΛΣΑΣ 2008 Πεγ 27

Ο αξηζκφο ησλ βννεηδψλ πνπ εθηξϋθνληαη ζηελ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο, απφ ην 2002 Ϋσο θαη ηα ηειεπηαέα ζηνηρεέα ηνπ 2008, δελ παξνπζηϊδεη κεγϊιεο κεηαβνιϋο. Χζηφζν αθνινπζεέ κηα κεησηηθά ηϊζε απφ ην 2003 κε κηθξϋο φκσο κεηαβνιϋο. Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2002-2008 Υνηξνεηδά Σα ρνηξνεηδά πνπ εθηξϋθνληαη ζηελ ΔιιΪδα αλϋξρνληαη ζε 1.086.727 θεθϊιηα, ελψ νη εθκεηαιιεχζεηο πνπ αζρνινχληαη κε ηελ εθηξνθά ηνπο αλϋξρνληαη ζε 32.009. Ζ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο εέλαη ε 4 ε θαηϊ ζεηξϊ ΠεξηθΫξεηα ηεο ρψξαο ζε αξηζκφ ρνηξνεηδψλ κεηϊ ηηο ΠεξηθΫξεηεο Θεζζαιέαο, Ζπεέξνπ θαη Γπηηθάο ΔιιΪδνο, κε 136.021 θεθϊιηα, αξηζκφο πνπ αληηζηνηρεέ ζην 12,5% ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ ρνηξνεηδψλ (ΔΛΣΑΣ, 2008). ΤπΪξρνπλ 2.256 εθκεηαιιεχζεηο πνπ αζρνινχληαη κε ηελ εθηξνθά ρεηξνεηδψλ, ελψ θαηϊ κϋζν φξν εθηξϋθνληαη 60 ρνηξνεηδά αλϊ εθκεηϊιιεπζε. 28

Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2008 Ο αξηζκφο ησλ εθηξεθφκελσλ ρνηξνεηδψλ ζηελ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο απφ ην κεηϊ ην 2003 αθνινπζεέ κηα πησηηθά πνξεέα γηα ηα δχν Ϋηε 2004 θαη 2005 θαη Ϋπεηηα απφ ην 2006 θαηαγξϊθεη αλνδηθά πνξεέα. ά: ΔΛΣΑΣ 2002-2008 Πεγ ΠνπιεξηθΪ ηελ ΔιιΪδα ν αξηζκφο ησλ πνπιεξηθψλ αλϋξρεηαη ζε 33.495.026 θεθϊιηα θαη νη εθκεηαιιεχζεηο πνπ εθηξϋθνπλ πνπιεξηθϊ ζε 305.700. Ζ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο εέλαη ε 2 ε ζε ζεηξϊ ΠεξηθΫξεηα ηεο ρψξαο ζε αξηζκφ πνπιεξηθψλ, κεηϊ ηελ Ήπεηξν, κε 8.074.739 θεθϊιηα, αξηζκφο ν νπνένο αληηζηνηρεέ ζην 24,1% ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ πνπιεξηθψλ ζηελ ΔιιΪδα. Ζ ΠεξηθΫξεηα δηαζϋηεη 27.971 εθκεηαιιεχζεηο γηα ηελ εθηξνθά ηνπο. Ζ Θεζζαινλέθε εέλαη ε Πεξηθεξεηαθά Δλφηεηα 29

κε ηνλ κεγαιχηεξν αξηζκφ πνπιεξηθψλ κε 4.246.560 θεθϊιηα ζε 2.280 εθκεηαιιεχζεηο (ΔΛΣΑΣ, 2007). Ο αξηζκφο απηφο αληηζηνηρεέ ζην 52,6% ηνπ ζπλφινπ ησλ πνπιεξηθψλ ηεο ΠεξηθΫξεηαο θαη ζην θαη ζην 12,7% ησλ πνπιεξηθψλ ηεο ΔιιΪδαο. Πέλαθαο 3.7 ΓΗΑΡΘΡΧΖ ΚΣΖΝΟΣΡΟΦΗΚΧΝ ΔΚΜΔΣΑΛΛΔΤΔΧΝ ΣΖΝ ΠΚΜ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑΚΖ ΑΡΗΘΜΟ ΑΡΗΘΜΟ ΠΟΤΛΔΡΗΚΧΝ ΔΝΟΣΖΣΑ ΔΚΜΔΣΑΛΛΔΤΔΧΝ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο 8.074.739 27.941 Ζκαζέαο 831.744 3.917 Θεζζαινλέθε 4.246.560 2.280 Κηιθέο 573.024 4.375 ΠΫιια 281.591 5.593 Πηεξέα 1.156.512 4.067 Ϋξξεο 963.860 7.311 Υαιθηδηθά 21.448 398 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2007 2.3 ΓΔΧΡΓΗΚΖ ΚΑΗ ΚΣΖΝΟΣΡΟΦΗΚΖ ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΒηνκεραληθΪ θπηϊ Ζ αγξνηηθά παξαγσγά γηα πνιιϊ ρξφληα Ϋπαημε ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ νηθνλνκέα ηεο ΔιιΪδαο. ΠαξΪ ην γεγνλφο φηη ε ζπκκεηνρά ηεο αγξνηηθάο παξαγσγάο ζην ΑΔΠ θαη ζηελ απαζρφιεζε κεηψλεηαη ζπλερψο απφ ην 60 κϋρξη ζάκεξα, ε ζπκκεηνρά ηεο ζηα καθξννηθνλνκηθϊ κεγϋζε παξνπζηϊδεη κεγαιχηεξα πνζνζηϊ απφ φηη ν κϋζνο φξνο ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο Δ.Δ. (Ενπκπνπιάθεο θ. ζπλ, 2005). 30

Ζ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθά Μαθεδνλέαο Ϋρεη ηεξϊζηηα παξαγσγά ζε βηνκεραληθϊ θπηϊ. Απφ απηϊ πνπ παξϊγνληαη ηα ζεκαληηθφηεξα, θαηϊ θζέλνπζα ζεηξϊ φγθνπ, εέλαη ηα δαραξφηεπηια, ην βακβϊθη, ν θαπλφο θαη ν ειέαλζνο. Σν κεγαιχηεξνο κϋξνο ηεο παξαγφκελεο πνζφηεηαο απηψλ ησλ πξντφλησλ παξϊγεηαη ζηνπο ζηηο ΠεξηθεξεηαθΫο Δλφηεηεο Θεζζαινλέθεο, ΠΫιιαο θαη εξξψλ. Εαταρόηεσηια: Ζ ΠΚΜ παξάγαγε 774.426 ηφλνπο δαραξφηεπηισλ ην 2009, κε εζληθά παξαγσγά 1.372.258 ηφλνπο, πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 56,4% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Δέλαη ε 1 ε ΠεξηθΫξεηο ζε παξαγσγά απηνχ ηνπ πξντφληνο κε ην ΠΔ εξξψλ λα εέλαη ε 1 ε ζε παξαγσγά κε 366.956 ηφλνπο θαη ε ΠΔ Ζκαζέαο 3 ε 153.614 ηφλνπο ζε εζληθφ επέπεδν (ΔΛΣΑΣ, 2009). Βακβάθη: Ζ ΠΚΜ παξάγαγε 205.068 ηφλνπο βϊκβαθνο ην 2009, κε εζληθά παξαγσγά 816.383, πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 25,1% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Δέλαη ε 2 ε βακβαθνπαξαγσγφο ΠεξηθΫξεηα ηεο ρψξαο, κεηϊ ηελ Θεζζαιέα κε 341.337, κε ηελ ΠΔ εξξψλ λα θαηϋρεη ηελ κεγαιχηεξε παξαγσγά ζηελ ΠεξηθΫξεηα θαη ηελ 5 ε κεγαιχηεξε ζηελ ΔιιΪδα λε 57.876 ηφλνπο (ΔΛΣΑΣ, 2009). Καπλός: Ζ ΠΚΜ εέλαη πξψηε ζε παξαγσγά θαπλνχ κε ζπλνιηθά παξαγσγά ην 2009 14.601 ηφλνπο, κε εζληθά παξαγσγά 27.098 ηφλνπο, πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 53,9% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Ζ ΠΔ Πηεξέαο κε παξαγσγά 10.189 θαηϋρεη ηελ 1 ε ζϋζε ζηελ παξαγσγά θαπλνχ ηφζν ζε Πεξηθεξεηαθφ φζν θαη εζληθφ επέπεδν, κε ηελ Πε εξξψλ λα θαηϋρεη ηελ 2 ε θαη 3 ε ζϋζε ζε πεξηθεξεηαθφ θαη εζληθφ επέπεδν κε 3.049 ηφλνπο (ΔΛΣΑΣ, 2009). Ζιίαλζος: Ζ ΠΚΜ θαηϋρεη ηελ 2 ε ζϋζε ζηελ παξαγσγά ειέαλζνπ, κεηϊ ηελ ΠεξηθΫξεηα Αλαηνιηθάο Μαθεδνλέαο θαη ΘξΪθεο, κε ηελ παξαγσγά λα θηϊλεη ην 2009 ζε 5.810 ηφλνπο, κε εζληθά παξαγσγά 44.036 ηφλνπο, πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 13,2% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Οη ΠΔ Θεζζαινλέθεο θαη εξξψλ παξϊγνπλ ηηο κεγαιχηεξεο πνζφηεηεο ζηελ ΠεξηθΫξεηα κε 2.762 θαη 2.528 ηφλνπο αληέζηνηρα (ΔΛΣΑΣ, 2009), ελψ θαηϋρνπλ ηε 2 ε θαη 3 ε ζϋζε ζε εζληθφ επέπεδν κεηϊ ηελ ΠΔ Έβξνπ. 31

Πέλαθαο 3.7 ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΣΧΝ ΖΜΑΝΣΗΚΟΣΔΡΧΝ ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΚΧΝ ΦΤΣΧΝ ΣΖΝ ΠΚΜ ΟΝΟΜΑ ΕΑΥΑΡΟΣΔΤΣΛΑ ΒΑΜΒΑΚΗ ΚΑΠΝΟ ΖΛΗΑΝΘΟ ΔιιΪδα 1.372.258 816.383 27.098 44.036 ΠΚΜ 774.426 205.068 14.601 5.810 Ζκαζέαο 153.614 39.577 419 6 Θεζζαινλέθεο 65.643 28.731 227 2.762 Κηιθέο 11.658 16.346 202 201 ΠΫιιαο 133.263 44.965 52 - Πηεξέαο 43.292 13.148 10.189 3 εξξψλ 366.956 57.876 3.049 450 Υαιθηδηθάο - 4.425 463 310 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2009 ΓξΪθεκα 3.13 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο δαραξόηεπηισλ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ ΓξΪθεκα 3.14 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο θαπλνύ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 32

ΓξΪθεκα 3.15 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο ΒΪκβαθνο ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ ΓξΪθεκα 3.16 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο Ζιέαλζνπ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 Κηελνηξνθηθνέ θπηϊ Ζ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο θαηϋρεη ηελ 1 ε ζϋζε ζηελ παξαγσγά θηελνηξνθηθψλ θπηψλ. Ζ κεγαιχηεξε παξαγσγά απηψλ ησλ θπηψλ γέλεηαη ζηηο ΠΔ Θεζζαινλέθεο θαη εξξψλ. Κηελοηροθηθοί θαρποί: Ζ ΠΚΜ ην 2009, κε παξαγσγά ζε εζληθφ επέπεδν 25.102 ηφλνπο, παξάγαγε 10.579 ηφλνπο θηελνηξνθηθψλ θαξπψλ πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 42,1% ηεο εζληθάο παξαγσγάο (ΔΛΣΑΣ, 2009). Ζ ΠΔ Θεζζαινλέθεο εέλαη απηά πνπ παξϊγεη ηελ κεγαιχηεξε πνζφηεηα ζηε ρψξα. αλό, τόρηα, ρηδώκαηα: Ζ ΠΚΜ θαηϋρεη ηελ 1 ε ζϋζε ζηελ παξαγσγά απηψλ ησλ πξντφλησλ κε κεγϊιε δηαθνξϊ. Με ζπλνιηθά παξαγσγά ζηε ρψξα ην 2009 2.300.279 ηφλνπο ε ΠΚΜ παξάγαγε 848.204 ηφλνπο, πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 36,9% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Ζ ΠΔ Θεζζαινλέθεο θαηϋρεη ηελ 1 ε ζϋζε ζηελ παξαγσγά αλϊκεζα ζηηο ΠΔ ηηο ρψξαο κε παξαγσγά 279.981 ηφλσλ (ΔΛΣΑΣ, 2009). 33

Πέλαθαο 3.8 ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΚΧΝ ΦΤΣΧΝ ΣΖΝ ΠΚΜ ΟΝΟΜΑ ΚΣΖΝΟΣΡΟΦΗΚΟΗ ΚΑΡΠΟΗ ΑΝΟ, ΥΟΡΣΑ, ΡΗΕΧΜΑΣΑ ΔιιΪδα 25.102 2.300.279 ΠΚΜ 10.579 848.204 Ζκαζέα 14 27.948 Θεζζαινλέθε 4.354 279.981 Κηιθέο 3.796 51.331 ΠΫιιαο 43 94.537 Πηεξέαο 65 37.733 εξξψλ 170 108.391 Υαιθηδηθάο 89 9.079 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2009 ΓξΪθεκα 3.17 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγά θηελνηξνθηθώλ θαξπώλ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ ΓξΪθεκα 3.18 ΔμΫιημε ζηελ παξαγσγά ζαλνύ, ρόξηνπ θαη ξηδσκϊησλ ζε ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 34

ΚεπεπηηθΫο θαιιηϋξγεηεο Ζ ΠΚΜ παξϊγεη Ϋλα ζεκαληηθφ αξηζκφ θεπεπηηθψλ. ΠαξΪγεη πνιιϋο πνηθηιέεο θεπεπηηθψλ ζε φρη θαη ηφζν κεγϊιεο πνζφηεηεο ε θϊζε κηα, κε εμαέξεζε βεβαέα ειϊρηζηεο πεξηπηψζεηο. Σα πεξηζζφηεξα θαιιηεξγνχληαη ζηηο ΠΔ Θεζζαινλέθεο, ΠΫιιαο, θαη εξξψλ. Σοκάηες (βηοκεταληθές θαη λωπές): Σν 2009, κε εζληθά παξαγσγά ζε ηνκϊηεο 1.561.311 ηφλνπο, ε ΠΚΜ παξάγαγε 195.485 ηφλνπο πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 12,5% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Ζ κεγαιχηεξε πνζφηεηα παξϊγεηαη ζηελ ΠΔ εξξψλ κε 51.481 ηφλνπο ηνκϊηαο (ΔΛΣΑΣ, 2009). Κοσλοσπίδηα, ιάταλα: ην 2009, κε εζληθά παξαγσγά 243.068 ηφλνπο, ε ΠΚΜ παξάγαγε 60.286 ηφλνπο πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 24,8% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. ΜΪιηζηα ε ΠΔ Θεζζαινλέθεο εέλαη ε 2 ε ΠΔ ζηελ ΔιιΪδα κεηϊ ηελ ΠΔ Δχβνηαο ζε παξαγσγά θνπλνππηδηψλ θαη ιϊραλσλ κε 32.243 ηφλνπο παξαγσγάο (ΔΛΣΑΣ, 2009). Λοηπά ιαταληθά: ην 2009, κε εζληθά παξαγσγά ζε ινηπϊ ιαραληθϊ 1.057.953 ηφλνπο, ε ΠΚΜ παξάγαγε 149.384 ηφλνπο πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 14,1% ηεο εζληθάο παξαγσγάο (ΔΛΣΑΣ, 2009). Πέλαθαο 3.9 ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΚΖΠΔΤΣΗΚΧΝ ΣΖΝ ΠΚΜ ΟΝΟΜΑ ΣΟΜΑΣΔ ΚΟΤΝΟΤΠΗΓΗΑ & ΛΑΥΑΝΑ ΛΟΗΠΑ ΛΑΥΑΝΗΚΑ ΔιιΪδα 1.561.311 243.068 591.613 ΠΚΜ 195.485 60.286 149.384 Ζκαζέα 25.320 4.641 3.824 Θεζζαινλέθε 37.740 32.243 39.676 Κηιθέο 21.825 1.407 1.297 ΠΫιιαο 26.480 11.082 24.977 Πηεξέαο 13.694 3.216 5.555 εξξψλ 51.481 3.731 4.227 Υαιθηδηθάο 18.945 3.966 4.562 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2009 35

ΓξΪθεκα 3.19 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο ΣνκΪηαο ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ ΓξΪθεκα 3.20 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο θνπλνππηδηώλ-ιϊραλσλ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 ΓελδξνθνκηθΫο θαιιηϋξγεηεο Ζ ΠΚΜ θαηϋρεη ηελ 1 ε ζϋζε ζηελ παξαγσγά θξνχησλ, ζε κεξηθϋο πεξηπηψζεηο θηϊλεη ά θαη μεπεξλϊ ην 50% ηεο εζληθάο παξαγσγάο, ελψ φζνλ αθνξϊ Ϊιιεο δελδξνθνκηθϋο θαιιηϋξγεηεο, φπσο ειηϋο, εθεέ παξϊγεη πνιχ κηθξφηεξε πνζφηεηα ζε ζρϋζε κε ηελ εζληθά παξαγσγά. Ατιάδηα: Σν 2009, κε εζληθά παξαγσγά 73.771 ηφλνπο, ε ΠΚΜ παξάγαγε 21.586 ηφλνπο αριαδηψλ πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 29,3% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Ζ κεγαιχηεξε πνζφηεηα παξϊγεηαη ζηελ ΠΔ Ζκαζέαο κε 12.014 ηφλνπο δειαδά ην 55,7% ηεο παξαγσγάο ζηελ ΠΚΜ (ΔΛΣΑΣ, 2009). Μήια: Σν 2009, κε εζληθά παξαγσγά 259.637 ηφλνπο, ε ΠΚΜ παξάγαγε 84.854 ηφλνπο κάια πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 32,7% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Οη κεγαιχηεξεο πνζφηεηεο παξϊγνληαη ζηηο ΠΔ ΠΫιιαο κε 42.643 ηφλνπο θαη Ζκαζέαο κε 37.194 ηφλνπο, θαηϋρνληαο ηηο 3 ε θαη 4 ε ζϋζε αληέζηνηρα ζηε ρψξα (ΔΛΣΑΣ, 2009). Ροδάθηλα: Σν 2009, κε εζληθά παξαγσγά 748.844 ηφλνπο, ε ΠΚΜ παξάγαγε 679.183 ηφλνπο ξνδϊθηλσλ πνζφηεηα πνπ ζην 90,7% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. ηηο δχν πξψηεο ζϋζεηο ζε παξαγσγά ξνδϊθηλσλ, ηφζν ζηελ ΠΚΜ φζν θαη ζηε ρψξα, βξέζθνληαη νη ΠΔ Ζκαζέαο κε 353.146 ηφλνπο δει. ην 52% ηεο ΠΚΜ θαη ην 47,2% ηεο 36

ΔιιΪδνο θαη ε ΠΔ ΠΫιιαο κε 314.327 ηφλνπο ξνδϊθηλσλ δει. ην 46,3% ηεο ΠΚΜ θαη ην 42% ηεο ΔιιΪδνο (ΔΛΣΑΣ, 2009). Κεράζηα: Σν 2009, κε εζληθά παξαγσγά 61.127 ηφλνπο, ε ΠΚΜ παξάγαγε 44.518 ηφλνπο θεξαζηψλ πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 72,8% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Ζ κεγαιχηεξεο πνζφηεηεο παξϊγνληαη ζηελ ΠΔ Ζκαζέαο κε 20.747 ηφλνπο δει. ην 1/3 ηεο εζληθάο παξαγσγάο θαη ζηελ ΠΔ ΠΫιιαο κε 17.640 ηφλνπο (ΔΛΣΑΣ, 2009). Διηές (επηηραπέδηες θαη ειαηοποίεζες): Σν 2009, κε εζληθά παξαγσγά 2.286.139 ηφλνπο, ε ΠΚΜ παξάγαγε 136.265 ηφλνπο πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 6% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Ζ κεγαιχηεξε πνζφηεηα παξϊγεηαη ζηελ ΠΔ Υαιθηδηθάο κε 98.895 ηφλνπο δει. ην 72,6% ηεο παξαγσγάο ζηελ ΠΚΜ (ΔΛΣΑΣ, 2009). Διαηόιαδο: Σν 2009, κε εζληθά παξαγσγά 304.668 ηφλνπο, ε ΠΚΜ παξάγαγε 16.248 ηφλνπο ειαηνιϊδνπ πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 5,3% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Σελ 1 ε ζϋζε ζηελ ΠεξηθΫξεηα ζε παξαγσγά θαηϋρεη ε ΠΔ Υαιθηδηθάο κε 13.496 ηφλνπο δει. ην 83,1% ηεο παξαγσγάο ζηελ ΠΚΜ (ΔΛΣΑΣ, 2009). Πέλαθαο 3.10 ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΓΔΝΓΡΟΚΟΜΗΚΧΝ ΠΡΟΨΟΝΣΧΝ ΣΖΝ ΠΚΜ ΟΝΟΜΑ ΑΥΛΑΓΗΑ ΜΖΛΑ ΡΟΓΑΚΗΝΑ ΚΔΡΑΗΑ ΔΛΗΔ ΔΛΑΗΟ- ΛΑΓΟ ΔιιΪδα 73.771 259.637 748.844 61.127 2.286.139 304.668 ΠΚΜ 21.586 84.854 679.183 44.518 136.265 16.248 Ζκαζέα 12.014 37.194 353.146 20.747 707 1 Θεο/λέθε 1.206 865 524 313 8.239 388 Κηιθέο 28 160 445 397 392 - ΠΫιιαο 6.609 42.643 314.327 17.640 1.992 150 Πηεξέαο 1.105 3.097 9.472 3.191 10.710 966 εξξψλ 196 456 551 2.035 15.130 1.247 Υαι/δηθάο 428 439 718 195 98.895 13.496 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2009 37

ΓξΪθεκα 3.21 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο αριαδηώλ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ ΓξΪθεκα 3.22 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο κάισλ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 ΓξΪθεκα 3.23 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο ΓξΪθεκα 3.24 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο ξνδϊθηλσλ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ θεξαζηώλ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ 2006-09 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 ΓξΪθεκα 3.25 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο ειηϊο ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ ΓξΪθεκα 3.26 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο ειαηνιϊδνπ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 38

Πξντόληα θηελνηξνθέαο-αιηεέαο Ζ ΠΚΜ θαιχπηεη Ϋλα επξχ θϊζκα ζηελ παξαγσγά θηελνηξνθηθψλ πξντφλησλ κε ζεκαληηθϋο πνζφηεηεο παξαγσγάο, δεδνκϋλνπ φηη θαηϋρεη Ϋλα απφ ηα ζεκαληηθφηεξα δσηθϊ θεθϊιαηα ζηελ ρψξα. Καη ε παξαγσγά ςαξηψλ εέλαη ζεκαληηθά, αθνχ απφ ηηο 7 ΠΔ ηεο ΠεξηθΫξεηαο κφλν νη Κηιθέο θαη ΠΫιιαο δελ Ϋρνπλ ζϊιαζζα. Γάια: Σν 2009, κε εζληθά παξαγσγά 2.014.693 ηφλνπο γϊιαθηνο, ε ΠΚΜ παξάγαγε 497.592 ηφλνπο γϊιαθηνο πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 24,7% ηεο εζληθάο παξαγσγάο θαη ζηελ 1 ε ζϋζε ζηελ ρψξα ζε παξαγσγά δει. ζρεδφλ ην ¼ ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Ζ ΠΔ Θεζζαινλέθεο θαηϋρεη ηελ 1 ε ζϋζε ζηελ παξαγσγά γϊιαθηνο ζηελ ΠΚΜ θαη ζηε ρψξα κε 201.463 ηφλνπο γϊιαθηνο δει. ην 10% ηεο παξαγσγάο ζηελ ρψξα (ΔΛΣΑΣ, 2009). Κρέας: Σν 2009, κε εζληθά παξαγσγά ζε θξϋαο 429.250 ηφλνπο, ε ΠΚΜ παξάγαγε 79.802 ηφλνπο πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 18,6% ηεο εζληθάο παξαγσγάο θαη ζηελ 1 ε ζϋζε ζηε ρψξα. Ζ ΠΔ Θεζζαινλέθεο εέλαη απηά πνπ παξϊγεη ηελ κεγαιχηεξε πνζφηεηα ζηελ ΠΚΜ κε 22.117 ηφλνπο (ΔΛΣΑΣ, 2009). Ασγά: Σν 2009, κε εζληθά παξαγσγά 1.938.454 ηεκϊρηα απγϊ, ε ΠΚΜ παξάγαγε 242.129 ηεκϊρηα απγϊ πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 12,5% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Ζ ΠΔ Θεζζαινλέθεο εέλαη απηά πνπ παξϊγεη ηελ κεγαιχηεξε πνζφηεηα ζηελ ΠΚΜ κε 116.556 ηεκϊρηα απγϊ (ΔΛΣΑΣ, 2009). Μέιη: Σν 2009, κε εζληθά παξαγσγά 16.532 ηφλνπο κϋιη, ε ΠΚΜ παξάγαγε 2.780 ηφλνπο κϋιη πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 16,8% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Ζ ΠΔ Υαιθηδηθάο εέλαη απηά πνπ παξϊγεη ηελ κεγαιχηεξε πνζφηεηα κειηνχ ζηελ ΠεξηθΫξεηα θαη ζηελ ρψξα κε 1.811 ηφλνπο κειηνχ δει. ην 65,1% ηεο πνζφηεηαο ηεο ΠΚΜ θαη ην 11% ηεο ρψξαο (ΔΛΣΑΣ, 2009). Φάρηα: Σν 2009, κε εζληθά παξαγσγά 29.234 ηφλνπο ςαξηψλ, ε ΠΚΜ παξάγαγε 3.018 ηφλνπο ςαξηψλ πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 10,3% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Ζ ΠΔ Θεζζαινλέθεο εέλαη απηά πνπ παξϊγεη ηελ κεγαιχηεξε πνζφηεηα ςαξηψλ ζηελ ΠΚΜ κε παξαγσγά 2.032 ηφλνπο (ΔΛΣΑΣ, 2009). 39

Πέλαθαο 3.11 ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΠΡΟΨΟΝΣΧΝ ΚΣΖΝΟΣΡΟΦΗΑ-ΑΛΗΔΗΑ ΣΖΝ ΠΚΜ ΟΝΟΜΑ ΓΑΛΑ ΚΡΔΑ ΑΤΓΑ ΜΔΛΗ ΦΑΡΗΑ ΔιιΪδα 2.014.693 429.250 1.938.454 16.532 29.234 ΠΚΜ 497.592 79.802 242.129 2.780 3.018 Ζκαζέα 30.265 8.881 8.601 155 273 Θεζζαινλέθε 201.463 22.117 116.556 221 2.032 Κηιθέο 64.499 8.176 32.115 64 55 ΠΫιιαο 62.820 7.986 10.514 225 114 Πηεξέαο 30.171 11.917 15.120 102 - εξξψλ 83.417 13.469 41.778 202 544 Υαιθηδηθάο 24.957 7.256 17.445 1.811 - Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2009 ΓξΪθεκα 3.27 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο γϊιαθηνο ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ ΓξΪθεκα 3.28 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο θξϋαηνο ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 40

ΓξΪθεκα 3.29 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο απγώλ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ ΓξΪθεκα 3.30 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο κειηνύ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 ΓξΪθεκα 3.31 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο ςαξηώλ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 Πεπνλνεηδά θαη ακπεινπξγηθϊ Καη απφ απηϋο ηηο θαηεγνξέεο ππϊξρνπλ νξηζκϋλα κφλν πξντφληα πνπ παξϊγνληαη ζε ζεκαληηθϋο πνζφηεηεο ζηελ ΠΚΜ. Πεπολοεηδή: Σν 2009, κε εζληθά παξαγσγά 788.939 ηφλνπο θαξπνπδηψλ θαη πεπνληψλ, ε ΠΚΜ παξάγαγε 89.797 ηφλνπο πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 11,4% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Ζ ΠΔ πνπ παξϊγεη ηα πεξηζζφηεξα πεπνλνεηδά ζηελ ΠΚΜ εέλαη απηά ηεο Θεζζαινλέθεο κε 34.492 ηφλνπο πνπ θαηϋρεη θαη ηελ 6 ε ζϋζε ζηελ ρψξα θαη ε Πηεξέαο κε 23.073 ηφλνπο (ΔΛΣΑΣ, 2009). 41

Ακπειοσργηθά: Σν 2009, κε εζληθά παξαγσγά 204.084 ηφλνπο ζηαθπιηψλ, ε ΠΚΜ παξάγαγε 27.669 ηφλνπο ζηαθπιηψλ πνζφηεηα πνπ αληηζηνηρεέ ζην 13,6% ηεο εζληθάο παξαγσγάο. Ζ ΠΔ πνπ παξϊγεη ηελ κεγαιχηεξε πνζφηεηα ζηελ ΠΚΜ εέλαη ε Υαιθηδηθά κε 15.545 ηφλνπο δει 56,2% ηεο παξαγσγάο ζηελ ΠΚΜ θαη θαηϋρεη ηεο 3 ε ζϋζε ζηελ ρψξα ζηελ παξαγσγά ηνπ ζπγθεθξηκϋλνπ πξντφληνο (ΔΛΣΑΣ, 2009). Πέλαθαο 3.12 ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΠΔΠΟΝΟΔΗΓΧΝ ΚΑΗ ΑΜΠΔΛΟΤΡΓΗΚΧΝ ΠΡΟΨΟΝΣΧΝ ΣΖΝ ΠΚΜ ΟΝΟΜΑ ΠΔΠΟΝΟΔΗΓΖ ΑΜΔΛΟΤΡΓΗΚΑ ΔιιΪδα 788.939 204.084 ΠΚΜ 89.797 27.669 Ζκαζέα 2.479 262 Θεζζαινλέθε 34.492 4.278 Κηιθέο 9.253 629 ΠΫιια 8.601 857 Πηεξέα 23.073 2.183 εξξψλ 6.086 3.915 Υαιθηδηθά 5.813 15.545 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2009 ΓξΪθεκα 3.32 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο πεπνλνεηδώλ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ ΓξΪθεκα 3.33 ΔμΫιημε ηεο παξαγσγάο ζηαθπιηώλ ζε ΔιιΪδα θαη ΠΚΜ Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2006-09 42

ΠαξΪ ην γεγνλφο φηη ν αγξνηηθφο ηνκϋαο εέλαη πνιχ αλεπηπγκϋλνο ζηελ ΠΚΜ θαη ε αγξνηηθά παξαγσγά ζεκαληηθά ζε πνζφηεηα, κειϋηεο δεέρλνπλ φηη Ϋλα ζεκαληηθφ κϋξνο ηνπ εηζνδάκαηνο ησλ αγξνηψλ εέλαη εμσ-γεσξγηθφ θαη απμϊλεηαη ζπλερψο σο πνζνζηφ επέ ηνπ ζπλνιηθνχ αγξνηηθνχ εηζνδάκαηνο. Ζ ΠΚΜ εέλαη ζηελ 7 ε ζϋζε αλϊκεζα ζηηο ΠεξηθΫξεηεο ηεο ρψξαο σο πξνο ην χςνο ηνπ εμσ-γεσξγηθνχ εηζνδάκαηνο ζε ζρϋζε κε ην ζπλνιηθφ γεσξγηθφ εηζφδεκα ησλ αγξνηψλ θαη απηφ εέλαη 0,22 (22%). Απηφ έζσο νθεέιεηαη ζην φηη νη ππεξεζέεο Ϋρνπλ δηεηζδχζεη ηφζν πνιχ ζηνλ γεσξγηθφ ρψξν ψζηε Ϋλα κϋξνο ηνπ εηζνδάκαηνο ησλ αγξνηψλ πξνϋξρεηαη απφ ηνλ ηνκϋα ησλ ππεξεζηψλ (Παπαειίαο θαη Παπαγεωξγίνπ. 2006). 2.4 ΓΔΤΣΔΡΟΓΔΝΖ ΣΟΜΔΑ ΠΑΡΑΓΧΓΖ Ο δεπηεξνγελάο ηνκϋαο παξαγσγάο ζηελ ΠΚΜ εέλαη αλεπηπγκϋλνο ζε ζρϋζε κε ηηο πεξηζζφηεξεο ΠεξηθΫξεηεο ηεο ΔιιΪδαο, αλ θαη ε ΔιιΪδα δελ δηϋζεηε πνηϋ κεγϊιν βηνκεραληθφ ηνκϋα (Bryant, Γθαξγθάλαο θαη Σάβιαο, 2002). Ζ ΠεξηθΫξεηα ραξαθηεξέδεηαη απφ πςειφ πνζνζηφ απαζρφιεζεο ζηε κεηαπνέεζε κε ην πνζνζηφ απαζρφιεζεο ζηε κεηαπνέεζε σο πξνο ηελ ζπλνιηθά πεξηθεξεηαθά απαζρφιεζε λα εέλαη πςειφηεξν απφ απηφ ηεο ρψξαο. Ζ ΠΚΜ ζπγθεληξψλεη ην 21,9% ηεο βηνκεραληθάο απαζρφιεζεο ζηε ρψξα, κε ην 68% απηνχ ηνπ πνζνζηνχ λα εέλαη ζπγθεληξσκϋλν ζηελ ΠΔ Θεζζαινλέθεο. Απφ ηνπο 1.802.916 εξγϊηεο πνπ απαζρνινχληαη ζηνλ δεπηεξνγελά ηνκϋα ζηελ ΔιιΪδα, ζχκθσλα κε ηα ζηνηρεέα ηνπ 2009, ζηελ ΠΚΜ απαζρνινχληαη νη 295.095, δειαδά ην 16,37 ηνπ ζπλνιηθνχ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ. Οη πεξηζζφηεξν αλεπηπγκϋλνη θιϊδνη πνπ θαηϋρνπλ θαη ην κεγαιχηεξν κϋξνο ηεο απαζρφιεζεο εέλαη νη θιϊδνη ελδχκαηνο θαη ππνδάκαηνο κε 26,3%, ησλ ηξνθέκσλ κε 16,3% θαη ησλ επέπισλ κε 5% νη νπνένη μεπεξλνχλ θαη ην κϋζν εζληθφ πνζνζηφ ζηε ζπλνιηθά απαζρφιεζε. Ο κεηαπνηεηηθφο ηνκϋαο εέλαη Ϋλαο απφ ηνπο 43

πην δπλακηθνχο θιϊδνπο ζηελ ρψξα, αιιϊ παξνπζηϊδεη ρακειφ πνζνζηφ κεηαπνέεζεο θαη ηππνπνέεζεο, ζεκαληηθά αδπλακέα κεηαθνξϊο ρχκα πξντφληνο θαη αδχλακν Brand name παξϊ ηηο επελδχζεηο πνπ δϋρηεθε απφ ην Β θαη Γ Κνηλνηηθφ Πιαέζην ηάξημεο (ΚΠ). Xαξαθηεξέδεηαη απφ ηελ θπξηαξρέα ησλ κηθξψλ θαη κεζαέσλ επηρεηξάζεσλ. ΔηδηθΪ ν ηνκϋαο ησλ ηξνθέκσλ θαη ησλ πνηψλ θαηϋρεη ην ¼ ησλ ζπλνιηθψλ θεθαιαέσλ θαη ην ¼ ησλ εξγαδνκϋλσλ ζηελ κεηαπνέεζε (Ιωάλλα Ρεδίηε, 2010). Σα ηειεπηαέα ρξφληα ν κεηαπνηεηηθφο θιϊδνο αληηκεησπέδεη νξηζκϋλα βαζηθϊ πξνβιάκαηα πνπ νδεγνχλ ζε κεέσζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηνπ. Έλα απφ ηα κεγαιχηεξα εέλαη ε ηϊζε πνπ επηθξαηεέ γηα Ϋμνδν θεθαιαέσλ ζε ρψξεο ηεο λνηηναλαηνιηθάο Δπξψπεο θαη θπξέσο ηηο ΒαιθαληθΫο ρψξεο. Ζ απνβηνκερϊληζε απηά Ϋρεη πιάμεη πνιινχο θιϊδνπο κε πξψην θαη πεξηζζφηεξν απηφλ ησλ ελδπκϊησλ. ΚαηΪ θχξην ιφγσ ε κεηεγθαηϊζηαζε απηψλ ησλ επηρεηξάζεσλ ειιεληθψλ ζπκθεξφλησλ γέλεηαη 1 νλ ζηε Βνπιγαξέα (αληϊλζθη, Γθφηζε, ΝηΫιηζεθ) θαη θαηϊ 2 νλ ζηα θφπηα (Γεπγειά). Δπέζεο ππϊξρνπλ θαη θϊπνηεο επηρεηξάζεηο πνπ παξϊγνπλ ζηελ Κέλα θαη δηαηεξνχλ εδψ νξηζκϋλα κφλν ηκάκαηϊ ηνπο. Άιια πξνβιάκαηα πνπ εκθαλέδνληαη εέλαη νη πηϋζεηο πνπ αζθνχληαη ζην καθξννηθνλνκηθφ πεξηβϊιινλ ησλ επηρεηξάζεσλ θαη πξνϋξρνληαη απφ ηηο εηζαγσγϋο λϋσλ μϋλσλ πξντφλησλ ηα νπνέα εέλαη αληαγσληζηηθϊ, ε κεησκϋλε παξαγσγηθφηεηα εξγαδνκϋλσλ θαη επηρεηξάζεσλ, ν κηθξφο βαζκφο αλϊπηπμεο θαη πηνζϋηεζεο θαηλνηνκηψλ θαη λϋσλ ηερλνινγηψλ, ε ρακειά εμεηδέθεπζε θαη ην κηθξφ κϋγεζνο ησλ επηρεηξάζεσλ. Δλδεηθηηθφ ζηνηρεέν εέλαη φηη ελψ ην 1998 ν αξηζκφο ησλ επηρεηξάζεσλ πνπ απαζρνινχζαλ πϊλσ απφ 10 Ϊηνκα ζηελ ΠΚΜ άηαλ 1226, ην 2005 κεηψζεθε ζε 733 δειαδά 40,2% κεέσζε. Οη ΜΜΔ απνηεινχλ ηνλ κεγαιχηεξν αξηζκφ επηρεηξάζεσλ ζηελ ΠΚΜ, φπσο Ϊιισζηε ζπκβαέλεη θαη ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο. Απνηεινχλ ην 98% ησλ επηρεηξάζεσλ ηεο, αιιϊ ραξαθηεξέδνληαη απφ ρακειφ επέπεδν νξγϊλσζεο θαη ειιηπά δηνέθεζε. ΚαηΪ κϋζν φξν απαζρνινχλ 6,5 απαζρνινχκελνπο αλϊ παξαγσγηθά κνλϊδα, αξηζκφ ηδηαέηεξα ρακειφ ζε ζρϋζε κε ην επέπεδν ηεο ρψξαο. Σν 99% ησλ ΜΜΔ απαζρνινχλ ιηγφηεξα απφ 50 Ϊηνκα θαη ην 85% απαζρνιεέ ιηγφηεξα απφ 5 Ϊηνκα (Ενπκπνπιάθεο θ. ζπλ, 2005). Ζ ζπλεηζθνξϊ ζηνπο θιϊδνπο ησλ κεηαιιεέσλ θαη νξπρεέσλ εέλαη πνιχ κηθξά ζηελ ζπλνιηθά παξαγσγά ηεο ΠεξηθΫξεηαο θαη επηθεληξψλεηαη θπξέσο ζηελ Κεληξηθά 44

θαη Βνξεηναλαηνιηθά Υαιθηδηθά. Σα απνζϋκαηα ησλ νξπθηψλ ζε ζρϋζε κε ηνλ ξπζκφ εθκεηϊιιεπζεο ηνπο δεέρλνπλ απμεκϋλεο δπλαηφηεηεο κεηαιιεπηηθάο παξαγσγάο. 2.5 ΣΡΗΣΟΓΔΝΖ ΣΟΜΔΑ ΠΑΡΑΓΧΓΖ O ηξηηνγελάο ηνκϋαο παξαγσγάο εέλαη ν κεγαιχηεξνο ηνκϋαο ηεο ΠΚΜ ζε ζρϋζε κε ηνπο Ϊιινπο δχν. Σν 76,26% ησλ απαζρνινπκϋλσλ ζηελ ΠΚΜ εξγϊδεηαη ζηνλ ηνκϋα απηφ, ζχκθσλα κε ηα ζηνηρεέα ηνπ 2009 ά δηαθνξεηηθϊ κε ζηνηρεέα ηεο έδηαο ρξνληϊο 923.728 εξγαδφκελνη. Ζ ζπκκεηνρά απηνχ ηνπ ηνκϋα παξαγσγάο ζηελ πεξηθεξεηαθά ΑΠΑ ην 2009 άηαλ 14,5% (Πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο, 2011). Δέλαη ν κνλαδηθφο ηνκϋαο παξαγσγάο ν νπνένο ηα ηειεπηαέα ρξφληα παξνπζέαζε ζπλερά αχμεζε ζε ζρϋζε κε ηνπο Ϊιινπο δχν ηνκεέο πνπ παξνπζέαζαλ κεέσζε. Ζ λαπηηιέα θαη ν ηνπξηζκφο, πνπ απνηεινχλ ηνκεέο ηνπ, απνηεινχλ ην ζπγθξηηηθφ πιενλϋθηεκα ηεο ρψξαο. Ζ γεσγξαθηθά ζϋζε θαη ην θιέκα ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ ηζηνξέα ηνπ ηφπνπ δεκηνπξγνχλ εμαηξεηηθϋο πξννπηηθϋο γηα ην κϋιινλ ηεο ρψξαο, ηεο ΠεξηθΫξεηαο θαη ηνπ θιϊδνπ γεληθϊ (Bryant, Γθαξγθάλαο θαη Σάβιαο, 2002). Ζ αχμεζε ηνπ αιιϊ θαη ην κϋγεζφο ηνπ νθεέινληαη θαηϊ πνιχ θαη ζηελ ζπνπδαηφηεηα ηνπ ιηκαληνχ ηεο Θεζζαινλέθεο θαη ηνπ αεξνιηκϋλα Μαθεδνλέαο ζηελ Θεζζαινλέθε. Σν ιηκϊλη ηεο Θεζζαινλέθεο εέλαη ην 2 ν ζπνπδαηφηεξν ζηελ ρψξα θαη ην 1 ν ζε εηζαγσγϋο, ελψ ν δηεζλάο αεξνιηκϋλαο Μαθεδνλέαο εέλαη ν 2 νο ζε κϋγεζνο αεξνιηκϋλαο ηεο ρψξαο αλαδεηθλχνληαο ηεο Θεζζαινλέθεο ζε βαζηθά πχιε ησλ Βαιθαλέσλ. Δπέζεο ε πφιε ηεο Θεζζαινλέθεο εέλαη ην 2 ν κεγαιχηεξν αζηηθφ θϋληξν ζηελ ΔιιΪδα, νπφηε εέλαη αλακελφκελν λα παξνπζηϊδεη ηδηαέηεξε αλϊπηπμε ζηνπο θιϊδνπο ησλ ππεξεζηψλ φπσο απηνέ ηεο πγεέαο, ηεο πξφλνηαο, ηεο εθπαέδεπζεο, ηεο Ϋξεπλαο θαη αλϊπηπμεο αιιϊ θαη Ϊιινπο θιϊδνπο. Ο ηνκϋα απηφο ηεο ΠεξηθΫξεηαο παξνπζηϊδεη δπλακηθά ζπκκεηνρά ησλ παξαδνζηαθψλ θιϊδσλ ππεξεζηψλ φπσο ην ιηαληθφ εκπφξην, ε εθπαέδεπζε, ε πγεέα θαη ε πξφλνηα, ελψ παξνπζηϊδεη ρακειφηεξε 45

ζπγθϋληξσζε ζε δπλακηθνχο θιϊδνπο ππεξεζηψλ φπσο νη ρξεκαηνπηζησηηθϋο ππεξεζέεο, νη ππεξεζέεο κεηαθνξψλ, επηθνηλσληψλ, ηνπξηζκνχ θαη Ϊιιεο. 2.5.1 ΔΜΠΟΡΔΤΜΑΣΗΚΖ ΚΗΝΖΖ ΛΗΜΔΝΧΝ Σν κνλαδηθφ ζεκαληηθφ ιηκϊλη ζηελ ΠΚΜ εέλαη απηφ ηεο Θεζζαινλέθεο, ζην νπνέν εηζϊγνληαη θαη εμϊγνληαη πξντφληα. χκθσλα κε ηα ζηνηρεέα Οξγαληζκνχ ΛηκΫλνο Θεζζαινλέθεο ε εκπνξεπκαηηθά θέλεζε ηνπ ιηκϋλνο κεηψλεηαη ζεκαληηθϊ. χκθσλα κε ηα ζηνηρεέα ηνπ ΟΛΘ, ελψ ην 2007 ε εκπνξεπκαηηθά θέλεζε ηνπ ιηκϋλνο άηαλ 18.827.651* ηφλνη εκπνξεπκϊησλ, ην 2011 εέρακε 13.708.313* ηφλνπο δειαδά κεέσζε 27,2% κϋζα ζε 5 ρξφληα. Σν 2007 απφ ην ιηκϊλη Θεζζαινλέθεο Ϋγηλε θφξησζε εκπνξεπκϊησλ 4.632.926* ηφλσλ, ελψ ην 2011 3.818.759* ηφλσλ δειαδά κεέσζε 814.157* ηφλσλ πνζνζηφ 17,6%. Δπέζεο ην 2007 Ϋγηλε εθθφξησζε 14.194.725* ηφλσλ εκπνξεπκϊησλ, ελψ ην 2011 9.889.554 ηφλσλ δειαδά κεέσζε 4.305.171 ηφλσλ πνζνζηφ 30,3% (ΟΛΘ, 2011, 2007). Πέλαθαο 3.13 ΑΦΗΞΔΗ ΠΛΟΗΧΝ ΔΣΟ ΔΞΧΣΔΡΗΚΟΤ ΔΧΣΔΡΗΚΟΤ ΤΝΟΛΟ 2000 2.334 1.090 3.424 2001 2.285 1.146 3.431 2002 2.151 1.073 3.224 2003 1.898 957 2.855 2004 1.782 1.157 2.939 2005 1.775 1.235 3.010 2006 1.670 1.134 2.804 2007 1.802 1.183 2.985 2008 1.160 1.065 2.225 2009 1.327 599 1.926 2010 1.394 610 2.004 2011 1.405 583 1.988 Πεγά: ΟΛΘ 46

ζνλ αθνξϊ ηελ θέλεζε ηνπ ιηκαληνχ, νη αθέμεηο πινέσλ απφ ην 2005 θαη κεηϊ εκθαλέδνπλ κηα κεέσζε, ελψ ηα ηειεπηαέα ρξφληα παξαηεξάζεθε κηα ξαγδαέα κεέσζε αθέμεσλ πινέσλ ηνπ εζσηεξηθνχ. Σν 2005 εέρακε αθέμεηο 3.010 πινέσλ θαη ην 2011 1.988 πινέσλ κεέσζε 34% (ΟΛΘ, 2011, 2005). Πέλαθαο 3.14 ΑΦΗΞΔΗ ΠΛΟΗΧΝ ΑΝΑ ΖΜΑΗΑ 2011 2010 εκαέα Αξηζκόο Αξηζκόο εκαέα πινέσλ πινέσλ ΔιιΪδα 618 ΔιιΪδα 673 Σνπξθέα 228 Σνπξθέα 233 ΜΪιηα 219 ΜΪιηα 138 Νάζνη Νάζνη 126 ΜΪξζαι ΜΪξζαι 86 Ληβεξέα 111 Ληβεξέα 114 ΠαλακΪο 107 ΠαλακΪο 101 ΛνηπΪ 579 ΛνηπΪ 659 Πεγά: ΟΛΘ Σελ έδηα πνξεέα αθνινπζεέ θαη ε επηβαηηθά θέλεζε ηνπ ιηκαληνχ κε ηε κεγαιχηεξε πηψζε λα εκθαλέδεηαη ηα ηειεπηαέα ρξφληα θηϊλνληαο ζε δηςάθηα πνζνζηϊ Δλψ ην 2000 ηαμέδεπζαλ απφ ην ιηκϊλη ηεο λα θηϊλεη ζε δηςάθηα πνζνζηϊ. Δλψ ην 2000 ηαμέδεπζαλ Θεζζαινλέθεο 248.429 επηβϊηεο ην 2006 Ϋπεζε ζηνπο 129.684 επηβϊηεο θαη ην 2011 θϊησ απφ ηηο 100.000, ζηνπο 64.785 επηβϊηεο. ΜΫζα ζε 10 ρξφληα δειαδά ζπληειϋζηεθε κεέσζε 72,02% (ΟΛΘ, 2011, 2006, 2005). Πέλαθαο 3.15 ΔΠΗΒΑΣΗΚΖ ΚΗΝΖΖ ΛΗΜΔΝΟ ΘΔ/ΝΗΚΖ Έηνο Αξηζκόο επηβαηώλ ΓηαθνξΪ % 2001 231.580-6,78 2002 218.032-5,85 2003 201.282-7,68 2004 209.066 3,87 2005 217.538 4,05 2006 129.684-40,39 2007 150.202 15,82 2008 163.502 8,85 2009 158.179-3,26 2010 100.755-38,38 2011 64.785-35,70 Πεγά: ΟΛΘ 47

48 Πέλαθαο 3.16 ΘΑΛΑΗΑ ΓΗΑΚΗΝΖΖ ΔΜΠΟΡΔΤΜΑΣΧΝ ΛΗΜΔΝΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ 2007 Γηα- ΦνξΪ % απφ 2006 χλνιν 18.827.65 1 8.540.913 4.565.177 5.721.561 Γηα- ΦνξΪ % απφ 2006 Φφξησζε 4.632.926 1.302.945 1.250.23 2.079.743 Γηα- ΦνξΪ % απφ 2006 Δθθφξησζε 14.194.725 7.237.968 3.314.939 3.641.81 2008 Γηα- ΦνξΪ % απφ 2007-14,8-4,7-5,6-37,1 χλνιν 16.041.842 8.137.043 4.307.745 3.597.054 Γηα- ΦνξΪ % Απφ 2007-15,7 Φφξησζε 3.905.325 1.163.155 1.345.690 1.396.480 Γηα- ΦνξΪ % απφ 2007-14,5 Δθθφξησζε 12.136.517 6.973.888 2.962.055 2.200.574 2009 Γηα- ΦνξΪ % απφ 2008-6,7-1,6-20,4-1,9 χλνιν 14.963.214 8.006.344 3.427.153 3.529.717 Γηα- ΦνξΪ % απφ 2008-13,2 Πεγά: ΟΛΘ Φφξησζε 3.389.534 1.063.757 730.260 1.595.517 Γηα- ΦνξΪ % απφ 2008-4,6

Πέλαθαο 3.16 ΘΑΛΑΗΑ ΓΗΑΚΗΝΖΖ ΔΜΠΟΡΔΤΜΑΣΧΝ ΛΗΜΔΝΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΔΣΟ ΤΝΟ-ΛΗΚΟ ΒΑΡΟ (ζε ηόλνπο) ΤΓΡΑ ΔΜΠΟ- ΡΔΤΜΑΣΑ ΥΤΜΑ ΞΖΡΟ ΦΟΡΣΗΟ ΥΤΜΑ ΓΔΝΗΚΟ ΦΟΡΣΗΟ 2011 Δθθφξησζε 9.889.554 5.327.456 2.524.478 2.037.620 Πεγά: ΟΛΘ ΓηαθνξΪ % απφ 2010-17,5 Φφξησζε 3.818.759 767.865 1.068.479 1.982.415 Γηα- ΦνξΪ % απφ 2010-7,9 χλνιν 13.708.313 6.095.321 3.592.957 4.020.035 Γηα- ΦνξΪ % απφ 2010-15,00-26,47-11,17 5,99 2010 Δθθφξησζε 11.980.560 6.965.028 3.029.954 1.985.578 Γηα- ΦνξΪ % απφ 2009 3,5 Φφξησζε 4.146.664 1.324.696 1.014.664 1.807.304 Γηα- ΦνξΪ % απφ 2009 22,3 χλνιν 16.127.224 8.289.724 4.044.618 3.792.882 Γηα- ΦνξΪ % Απφ 2009 7,8 3,5 18,0 7,5 Δθθφξησζε 11.573.680 6.942.587 2.696.893 1.934.200 49

2.5.2 ΔΜΠΟΡΔΤΜΑΣΗΚΖ ΚΗΝΖΖ ΗΓΖΡΟΓΡΟΜΧΝ ν ζεκαληηθφηεξνο ζηδεξνδξνκηθφο ζηαζκφο ζηελ ΠΚΜ, απφ ηνλ νπνέν δηαθηλνχληαη ζεκαληηθά πνζφηεηα εκπνξεπκϊησλ ιφγσ ηεο ζπνπδαηφηεηαο ηνπ θαη ηεο ζϋζεο ηεο πφιεο, εέλαη απηφο ηεο Θεζζαινλέθεο. ηαζεξϊ φκσο θϊζε ρξφλν ε πνζφηεηα ησλ πξντφλησλ πνπ δηαθηλνχληαη κϋζσ απηνχ κεηψλεηαη. ζνλ αθνξϊ ηνπο ζηδεξνδξνκηθνχο ζηαζκνχο ηεο ΠΚΜ ελψ ην 2006 δηαθηλάζεθαλ 2.230.167 ηφλνη πξντφλησλ ην 2010 ν αξηζκφο απηφο Ϋπεζε ζην 1.460.856 ηφλνπο δειαδά κεέσζε 34,5% (Γειηίν Πεξηθεξεηαθήο Οηθνλνκηθήο πγθπξίαο Μαθεδνλίαο-Θξάθεο, 2012). Πέλαθαο 3.17 ΔΜΠΟΡΔΤΜΑΣΗΚΖ ΚΗΝΖΖ ΗΓΖΡΟΓΡΟΜΗΚΧΝ ΣΑΘΜΧΝ ΠΚΜ ΔΣΟ ΣΟΝΟΗ ΔΜΠΟΡΔΤΜΑΣΟ ΜΔΣΑΒΟΛΖ % ΜΔ ΣΟ ΠΡΟΖΓΟΤΜΔΝΟ ΔΣΟ 2006 2.230.167 2007 2954885 32,5 2008 1973061-33,2 2009 1988288 0,8 2010 1460856-26,5 Πεγά: Γειηέν Πεξηθεξεηαθάο Οηθνλνκηθάο πγθπξέαο Μαθεδνλέαο-ΘξΪθεο ΜΪηνο 2012 Σν έδην ζπλϋβε θαη κε ηνλ ζηδεξνδξνκηθφ ζηαζκφ Θεζζαινλέθεο φπνπ ελψ ην 2006 δηαθηλάζεθαλ κϋζσ απηνχ 1.942.339 ηφλνη εκπνξεπκϊησλ ην 2010 ε πνζφηεηα απηά κεηψζεθε ζε 34,05%. 50

Πέλαθαο 3.18 ΔΜΠΟΡΔΤΜΑΣΗΚΖ ΚΗΝΖΖ ΗΓΖΡΟΓΡΟΜΗΚΧΝ ΣΑΘΜΧΝ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΔΣΟ ΣΟΝΟΗ ΔΜΠΟΡΔΤΜΑΣΟ ΜΔΣΑΒΟΛΖ % ΜΔ ΣΟ ΠΡΟΖΓΟΤΜΔΝΟ ΔΣΟ 2006 1.942.339 2007 2.518.873 29,7 2008 1.603.203-36,4 2009 1.610.863 0,5 2010 1.242.132-22,9 Πεγά: Γειηέν Πεξηθεξεηαθάο Οηθνλνκηθάο πγθπξέαο Μαθεδνλέαο-ΘξΪθεο ΜΪηνο 2012 Δκπνξηθή θίλεζε αεξνδξνκίνπ, ην κνλαδηθφ πνιηηηθφ αεξνδξφκην ζηελ ΠΚΜ εέλαη ην αεξνδξφκην Μαθεδνλέαο ζηε Θεζζαινλέθε. Δέλαη δηεζλϋο αεξνδξφκην θαη επέζεο ην 2 ν κεγαιχηεξν ζηελ ΔιιΪδα κε κεγϊιε επηβαηηθά θέλεζε γηα ηελ ρψξα. Σα ηειεπηαέα ρξφληα παξνπζηϊδεη φκσο κηθξά αιιϊ ζηαζεξά κεέσζε επηβαηψλ πνπ κεηαθηλνχληαη κϋζσ απηνχ, κεέσζε πνπ θπκαέλεηαη ζε κνλνςάθηνπο αξηζκνχο. Σν 2011 ηνλ αεξνιηκϋλα Μαθεδνλέαο ρξεζηκνπνέεζαλ 4.099.700 επηβϊηεο. Πέλαθαο 3.19 ΔΠΗΒΑΣΗΚΖ ΚΗΝΖΖ ΑΔΡΟΓΡΟΜΗΟΤ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΔΣΟ ΔΠΗΒΑΣΔ ΜΔΣΑΒΟΛΖ % ΜΔ ΣΟ ΠΡΟΖΓΟΤΜΔΝΟ ΔΣΟ 2007 4.164.700 2008 4.167.100 0,1 2009 4.101.300-1,6 2010 4.027.800-1,8 2011 4.099.700 1,8 Πεγά: Γειηέν Πεξηθεξεηαθάο Οηθνλνκηθάο πγθπξέαο Μαθεδνλέαο-ΘξΪθεο (ΜΪηνο 2012) 51

Σν αεξνδξφκην Θεζζαινλέθεο ρξεζηκνπνηεέηαη ιφγσ ηεο ζπνπδαηφηεηαο ηνπ θαη γηα ηε κεηαθνξϊ εκπνξεπκϊησλ θαη ηε κεηαθνξϊ ηνπ ηαρπδξνκεένπ. Χζηφζν ε πνζφηεηα ησλ εκπνξεπκϊησλ πνπ κεηαθϋξνληαη κϋζσ ηνπ αεξνιηκϋλα δελ εέλαη ζηαζεξφηεηα αιιϊ παξνπζηϊδεη δηαθπκϊλζεηο απφ Ϋηνο ζε Ϋηνο. ΠηλΪθαο 3.20 ΔΜΠΟΡΔΤΜΑΣΗΚΖ ΚΗΝΖΖ ΑΔΡΟΛΗΜΔΝΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ Έηνο Σόλνη εκπνξεπκϊησλ 2004 4.966 2005 9.284 2006 9.247 2007 3.284 2008 5.723 2009 11.699 Πεγά: ΔΛΣΑΣ 2.5.3 ΣΟΤΡΗΜΟ Ο ηνπξηζκφο απνηειεέ Ϋλα πνιχ δπλακηθφ θνκκϊηη ηεο νηθνλνκέαο ηεο ΠεξηθΫξεηαο ηεο ΠΚΜ. Ζ παξαιηαθά δψλε εέλαη απηά θπξέσο πνπ απνξξνθϊ ην κεγαιχηεξν θνκκϊηη ησλ ηνπξηζηψλ θαη ηδηαέηεξα ζηηο ΠεξηθεξεηαθΫο Δλφηεηεο ηεο Υαιθηδηθάο θαη Πηεξέαο. Χζηφζν παξφηη ε ΠΚΜ δηαζϋηεη ζεκαληηθϊ πιενλεθηάκαηα, ζπλδπϊδνληαο βνπλφ κε ζϊιαζζα, θπζηθϊ ηνπέα, αξραηνινγηθνχο ρψξνπο θαη ζεκαληηθϊ πνιηηηζηηθϊ κλεκεέα, δελ Ϋρεη θαηαθϋξεη λα επηηχρεη θϊπνηα δηαθνξνπνέεζε 52

ζην ηνπξηζηηθφ ηεο πξντφλ. ΚαηΪ θχξην ιφγν θπξηαξρεέ ν παξϊθηηνο ηνπξηζκφο πνπ επηθεληξψλεηαη ζηνπο ζεξηλνχο κάλεο θαη ζπληειεέ ζηελ ππεξεθκεηϊιιεπζε θαη ππνβϊζκηζε ηνπ θπζηθνχ πεξηβϊιινληνο. ΤπνβΪζκηζε πνπ αθνξϊ θπξέσο ζηελ ππεξρξεζηκνπνηεζε ησλ πδϊηηλσλ πφξσλ, ηελ απζαέξεηε θαη ρσξέο ζρϋδην δφκεζε, ηελ ξχπαλζε ηνπ πεξηβϊιινληνο θαη πξνβιάκαηα ζηε δηαρεέξηζε ηνπ νινϋλα θαη απμαλφκελνπ φγθνπ αζηηθψλ ιπκϊησλ. εκαληηθφ πξφβιεκα ζηελ πεξαηηϋξσ αλϊπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ εέλαη ε Ϋιιεηςε αλεπηπγκϋλνπ ζπγθνηλσληαθνχ δηθηχνπ ζε ζρϋζε κε ηνλ φγθν ηνπ ηνπξηζηηθνχ θχκαηνο. εκαληηθφ ζπγθνηλσληαθφ θφκβν απνηειεέ ην αεξνδξφκην Μαθεδνλέαο ζηε Θεζζαινλέθε ην νπνέν εμππεξεηεέ κεγϊιν αξηζκφο ηνπξηζηψλ πνπ δελ δχλαηαη λα Ϋξζνπλ νδηθψο ά αθηνπιντθϊ. Δμππεξεηεέ ηνπξέζηεο πνπ Ϋξρνληαη απφ Ϊιιεο επεέξνπο, ηε δπηηθά Δπξψπε θαη νξηζκϋλν αξηζκφ ηνπξηζηψλ απφ ηελ βφξεηα, αλαηνιηθά θαη θεληξηθά Δπξψπε πνπ δελ Ϋξρνληαη νδηθψο. Σν κεγαιχηεξν κϋξνο απηψλ νδεγεέηαη ζηελ Υαιθηδηθά θαη ην ππφινηπν ζηελ Πηεξέα. ΠΫξα απφ ηνλ παξϊθηην ηνπξηζκφ ζηελ ΠεξηθΫξεηα ηεο ΠΚΜ ππϊξρνπλ 9 κνπζεέα ηα νπνέα βϊζε εθζεκϊησλ θαη επηζθεςηκφηεηαο θξέλνληαη ζεκαληηθϊ ά αμηφινγα θαη απηϊ εέλαη ζηε Θεζζαινλέθε ην Αξραηνινγηθφ, ην Βπδαληηλφ θαη ην κνπζεέν ηνπ Λεπθνχ Πχξγνπ, ζηε ΒΫξνηα ην Αξραηνινγηθφ θαη ην Βπδαληηλφ κνπζεέν, ηα κνπζεέα ηνπ Γένπ, ηεο ΠΫιιαο, ηνπ Πνιπγχξνπ θαη ηνπ Πχξγνπ ηνπ Πξνζθνξένπ ζηε Υαιθηδηθά, επέζεο ππϊξρνπλ θαη 5 ζεκαληηθνέ αξραηνινγηθνέ ρψξνη ην αλϊθηνξν ηεο Βεξγέλαο, νη βαζηιηθνέ ηϊθνη ηεο Βεξγέλαο, ην Γένλ, ε αξραέα ΠΫιια θαη ε αξραέα ιπλζνο. Αθφκα ε χπαξμε ηνπ Αγένπ ξνπο πξνζθϋξεηαη γηα ηελ αλϊπηπμε ηνπ ζξεζθεπηηθνχ ηνπξηζκνχ. Σν Άγηνλ ξνο Ϋρεη δηεζλά αθηηλνβνιέα θαη απνηειεέ ζξεζθεπηηθφ πξννξηζκφ γηα πνιινχο Υξηζηηαλνχο ηνπ Οξζφδνμνπ θπξέσο θφζκνπ. Σνπξέζηεο ην επηζθϋπηνληαη νξγαλσκϋλνη πεξηζζφηεξν ζε νκϊδεο απφ ηνπξηζηηθϊ γξαθεέα, θπξέσο απφ ηελ ΔιιΪδα, αιιϊ θαη απφ ηα ππφινηπα Οξζφδνμα θξϊηε (Νεγξεπόληε Γειηβάλε, Λαγόο θαη Υξηζηνγηάλλε, 2006). 53

Πέλαθαο 3.21 ΑΦΗΞΔΗ ΑΛΛΟΓΑΠΧΝ ΣΟΤΡΗΣΧΝ ΑΔΡΟΠΟΡΗΚΧ ΣΟ ΑΔΡΟΓΡΟΜΗΟ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ Έηνο Αξηζκόο Αιινδαπώλ Σνπξηζηώλ ΓηαθνξΪ από πξνεγνύκελν Ϋηνο % 2004 1.060.064 2005 1.099.516 3,72 2006 1.151.395 4,51 2007 1.251.308 8,68 2008 1.274.328 1,84 2009 1.189.444-6,66 2010 1.146.356-3,62 2011 1.251.433 9,17 Πεγά: Ηλζηηηνχην Σνπξηζηηθψλ Δξεπλψλ ΠξνβιΫςεσλ (ΗΣΔΜ), Αθέμεηο Αιινδαπψλ Σνπξηζηψλ Αεξνπνξηθψο Πέλαθαο 3.22 ΔΠΗΚΔΠΣΔ ΣΑ ΖΜΑΝΣΗΚΟΣΔΡΑ ΜΟΤΗΔΑ ΚΑΗ ΑΡΥΑΗΟΛΟΓΗΚΟΤ ΥΧΡΟΤ ΣΖ ΠΚΜ Μνπζεέα ΔπηζθΫπηεο Αξραηνινγηθνέ ρώξνη ΔπηζθΫπηεο Αξραηνινγηθφ Μνπζεέν Βαζηιηθνέ ΣΪθνη 57.472 Θεζζαινλέθεο Βεξγέλαο 87.323 Μνπζεέν Λεπθνχ Πχξγνπ 33.000 Γένλ 47.050 Μνπζεέν Πχξγνπ Πξνζθνξένπ 20.400 ΑλΪθηνξν Βεξγέλαο 15.141 (Υαιθηδηθά) Μνπζεέν ΠΫιιαο 18.700 ιπλζνο 8.689 Βπδαληηλφ Μνπζεέν Θεζζαινλέθεο 12.150 ΠΫιια 5.790 Μνπζεέν Πνιπγχξνπ 3.221 Βπδαληηλφ Μνπζεέν ΒΫξνηαο 2.790 Μνπζεέν Γένπ 1.632 Αξραηνινγηθφ Μνπζεέν ΒΫξνηαο 396 ύλνιν 149.761 χλνιν 163.993 Πεγά: ΣΑΣΗΣΗΚΖ ΔΠΔΣΖΡΗΓΑ ΣΖ ΔΛΛΑΓΟ 2008, 2009 54

Λφγσ ηεο απμεκϋλεο ηνπξηζηηθάο θέλεζεο ηεο ΠΚΜ Ϋρεη αλαπηπρζεέ φια απηϊ ηα ρξφληα Ϋλαο κεγϊινο αξηζκφο μελνδνρεέσλ θπξέσο ζηηο παξαζαιϊζζηεο ΠεξηθεξεηαθΫο Δλφηεηεο Θεζζαινλέθε, Πηεξέα θαη Υαιθηδηθά. Ζ ΠεξηθΫξεηα δηαζϋηεη 1.200 μελνδνρεέα ζπλνιηθϊ απφ ηα νπνέα ηα 97 εέλαη 5Ϊζηεξα, ηα 89 4Ϊζηεξα, ηα 261 εέλαη 3Ϊζηεξα, ηα 389 εέλαη 2Ϊζηεξα θαη ηα 427 εέλαη κνλνϊζηεξα. Σα πεξηζζφηεξα απφ ηα μελνδνρεέα απηϊ βξέζθνληαη ζηελ Υαιθηδηθά κε 517, ζηελ Πηεξέα 390 θαη ζηε Θεζζαινλέθε 141. Υαξαθηεξηζηηθφ εέλαη ην γεγνλφο πσο απφ ηα 1.200 μελνδνρεέα ηεο ΠΚΜ ηα 517 βξέζθνληαη ζηελ Υαιθηδηθά δειαδά ην 47,5% απηψλ δεέγκα ηηο κεγϊιεο ηνπξηζηηθάο αλϊπηπμάο ηεο (Ξελνδνρεηαθό Δπηκειεηήξην Διιάδαο, 2011). Πέλαθαο 3.23 ΣΟ ΞΔΝΟΓΟΥΔΗΑΚΟ ΓΤΝΑΜΗΚΟ ΣΖΝ ΠΚΜ ΝΟΜΟ 5***** 4**** 3*** 2** 1* ΓΔΝΗΚΟ ΑΘΡΟΗΜΑ ΜΟΝΑΓΔ 3 21 9 33 ΖΜΑΘΗΑ ΓΧΜΑΣΗΑ 77 462 235 774 ΚΛΗΝΔ 156 962 448 1.566 ΜΟΝΑΓΔ 13 20 40 30 38 141 ΘΔ/ΝΗΚΖ ΓΧΜΑΣΗΑ 1.865 1.571 2.396 1.088 837 7.757 ΚΛΗΝΔ 3.420 2.762 4.538 2.062 1.563 14.345 ΜΟΝΑΓΔ 1 8 7 3 19 ΚΗΛΚΗ ΓΧΜΑΣΗΑ 50 207 135 31 423 ΚΛΗΝΔ 100 424 258 63 845 ΜΟΝΑΓΔ 6 34 17 9 66 ΠΔΛΛΑ ΓΧΜΑΣΗΑ 179 755 289 157 1.380 ΚΛΗΝΔ 365 1.519 600 321 2.805 ΜΟΝΑΓΔ 2 12 48 137 191 390 ΠΗΔΡΗΑ ΓΧΜΑΣΗΑ 354 1.045 1.492 3.534 3.748 10.173 ΚΛΗΝΔ 726 2.109 3.016 6.807 7.246 19.904 ΜΟΝΑΓΔ 4 20 7 3 34 ΔΡΡΧΝ ΓΧΜΑΣΗΑ 202 492 167 107 968 ΚΛΗΝΔ 405 956 320 217 1.898 ΜΟΝΑΓΔ 22 40 90 182 183 517 ΥΑΛ/ΓΗΚΖ ΓΧΜΑΣΗΑ 3.899 5.073 5.573 5.077 3.857 23.479 ΚΛΗΝΔ 8.268 9.900 10.900 9.781 7.344 46.193 ΜΟΝΑΓΔ 37 86 261 389 427 1200 ΤΝΟΛΟ ΓΧΜΑΣΗΑ 6.118 9.895 11.377 10.525 8.737 44.954 ΚΛΗΝΔ 12.414 15.797 22.315 20.276 16.754 87.556 Πεγά: Ξελνδνρεηαθφ Δπηκειεηάξην ΔιιΪδαο, 2011 55

ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 Ο : Ο ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟ ΝΟΜΟ 3299/2004 & Ο ΝΔΟ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟ ΝΟΜΟ 3.1 Ο ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟ ΝΟΜΟ 3299/2004 ΣΑ ΒΑΗΚΑ ΖΜΔΗΑ Ο Αλαπηπμηαθφο Νφκνο 3299/2004 απνηειεέ λφκν, εθδνκϋλν ζηελ Δθεκεξέδα ηεο Κπβεξλάζεσο, κε Κέλεηξα Ηδησηηθψλ Δπελδχζεσλ γηα ηελ Οηθνλνκηθά ΑλΪπηπμε θαη ηελ Πεξηθεξεηαθά χγθιηζε. ΣΫζεθε ζε εθαξκνγά ζηηο 23 Γεθεκβξένπ ηνπ 2004. θνπφ ηνπ εέλαη ε ελδπλϊκσζε ηεο ηζφξξνπεο αλϊπηπμεο, ε αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο, ε βειηέσζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηεο νηθνλνκέαο, ε ελέζρπζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο, ε πξνψζεζε ηεο ηερλνινγηθάο αιιαγάο θαη ηεο θαηλνηνκέαο, ε πξνζηαζέα ηνπ πεξηβϊιινληνο, ε εμνηθνλφκεζε ελϋξγεηαο θαη ε επέηεπμε ηεο πεξηθεξεηαθάο ζχγθιηζεο κϋζσ ησλ επελδπηηθψλ ζρεδέσλ ηνπ. Ο παξψλ Νφκνο άξζε λα αληηθαηαζηάζεη ηνλ πξνεγνχκελν Αλαπηπμηαθφ Νφκν 2601/98, ν νπνένο κε ιηγφηεξα ρξάκαηα ζε επηρνξεγάζεηο θαηϊθεξε λα δεκηνπξγάζεη ηηο δηπιϊζηεο ζϋζεηο εξγαζέαο. ΠεξηΫρεη Ϋλα πιάζνο επελδπηηθψλ ζρεδέσλ γηα φινπο ηνπο ηνκεέο ηηο νηθνλνκέεο θαη κπνξεέ εχθνια λα εθαξκνζηεέ απφ ην ζχλνιν ησλ επηρεηξάζεσλ. Ζ ρξεκαηνδφηεζε ηνπ Αλαπηπμηαθνχ πξνϋξρεηαη απφ επξσπατθνχο θαη εζληθνχο πφξνπο. 56

3.1.1 ΚΟΠΟ ΚΑΗ ΔΗΓΖ ΠΑΡΔΥΟΜΔΝΧΝ ΔΝΗΥΤΔΧΝ χκθσλα κε ηνλ Αλαπηπμηαθφ Νφκν 3299/2004 ζην Ϊξζξν 1 γηα ηα εέδε ησλ εληζρχζεσλ πνπ παξϋρνληαη κϋζσ απηνχ πξνσζνχλ ηελ ελδπλϊκσζε θαη ηελ αεηθφξν αλϊπηπμε, ηελ αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο θαη ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο, ηελ ελέζρπζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο, ηελ πξνψζεζε ηεο ηερλνινγέαο θαη ηεο θαηλνηνκέαο θαη ηελ επέηεπμε ηεο πεξηθεξεηαθάο ζχγθιηζεο. ηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα πνπ ππϊγνληαη ζηνλ Αλαπηπμηαθφ Νφκν αθφινπζα εέδε εληζρχζεσλ: παξϋρνληαη ηα (1) Δπηρνξάγεζε, ην Γεκφζην παξϋρεη Ϋλα δσξεϊλ ρξεκαηηθφ πνζφ γηα ηελ θϊιπςε ηκάκαηνο ηεο εληζρπφκελεο δαπϊλεο ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδένπ πνπ Ϋρεη ππαρζεέ. (2) Δπηδφηεζε ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο, ην Γεκφζην πξνβαέλεη ζηελ θϊιπςε ηκάκαηνο ησλ θαηαβαιιφκελσλ δφζεσλ ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο πνπ ζπλϊπηεηαη γηα ηελ απφθηεζε θαηλνχξγηνπ κεραλνινγηθνχ θαη ινηπνχ εμνπιηζκνχ. (3) Φνξνινγηθά απαιιαγά χςνπο κϋρξη ελφο πνζνζηνχ ά ηνπ ζπλφινπ ηεο αμέαο ηεο δαπϊλεο ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδένπ πνπ εληζρχεηαη ά θαη ηεο αμέαο ηεο ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο θαηλνχξγηνπ κεραλνινγηθνχ θαη ινηπνχ εμνπιηζκνχ ηνπ νπνένπ απνθηϊηαη ε ρξάζε. Σν εέδνο απηάο ηεο ελέζρπζεο απαιιϊζζεη απφ ηελ θαηαβνιά θφξνπ εηζνδάκαηνο κε δηαλεκφκελσλ θεξδψλ απφ ην ζχλνιν ησλ δξαζηεξηνηάησλ ηεο επηρεέξεζεο ηεο πξψηεο δεθαεηέαο απφ ηελ πξαγκαηνπνέεζε ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδένπ, κε ην ζρεκαηηζκφ ηζφπνζνπ αθνξνιφγεηνπ απνζεκαηηθνχ. (4) Δπηδφηεζε ηνπ θφζηνπο ηεο δεκηνπξγνχκελεο απφ ην επελδπηηθφ ζρϋδην απαζρφιεζεο, ην Γεκφζην θαιχπηεη, γηα κηα δηεηέα, ηκάκα ηνπ κηζζνινγηθνχ 57

θφζηνπο ησλ ζϋζεσλ απαζρφιεζεο πνπ δεκηνπξγνχληαη απφ ηελ πινπνέεζε ηεο επϋλδπζεο, εληφο ηεο πξψηεο ηξηεηέαο απφ ηελ νινθιάξσζά ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδένπ. ηα εηδηθϊ θαζεζηψηα πνπ πξνβιϋπνληαη ζηνλ αλαπηπμηαθφ λφκν κπνξεέ λα γέλεη ζπλδπαζκφο πεξηζζνηϋξσλ εληζρχζεσλ. 3.1.2 ΓΗΑΗΡΔΖ ΣΖ ΔΠΗΚΡΑΣΔΗΑ ΠΔΡΗΟΥΔ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΣΧΝ ΔΝΗΥΤΔΧΝ χκθσλα κε ηνλ Αλαπηπμηαθφ Νφκν 3299/2004 ζην Ϊξζξν 2 γηα ηελ εθαξκνγά ησλ δηαηϊμεσλ ηνπ απηνχ, ε ΔπηθξΪηεηα θαηαλϋκεηαη ζε ηϋζζεξηο (4) πεξηνρϋο σο εμάο: ΠΔΡΗΟΥΖ Α : ΠεξηιακβΪλεη ηηο ΠεξηθεξεηαθΫο Δλφηεηεο Αηηηθάο θαη Θεζζαινλέθεο, πιελ ησλ ηκεκϊησλ ηνπο πνπ εληϊζζνληαη ζηηο ινηπϋο πεξηνρϋο. ΠΔΡΗΟΥΖ Β : ΠεξηιακβΪλεη ηηο ΒηνκεραληθΫο ΔπηρεηξεκαηηθΫο ΠεξηνρΫο (Β.Δ.ΠΔ)., ηελ Δπαξρέα ΛαγθαδΪ θαη ην ηκάκα δπηηθϊ ηνπ πνηακνχ Αμηνχ ηεο Πεξηθεξεηαθάο Δλφηεηαο Θεζζαινλέθεο θαη ηελ επαξρέα Σξνηδελέαο ηνπ Ννκνχ Αηηηθάο. ΠΔΡΗΟΥΖ Γ : ΠεξηιακβΪλεη ηε Εψλε Λαπξεσηηθάο ηεο Πεξηθεξεηαθάο Δλφηεηαο Αηηηθάο, φπσο απηά θαζνξέζηεθε κε ηελ 37349/5.11.1991 (ΦΔΚ Β 950) θνηλά απφθαζε ησλ Τπνπξγψλ ΠεξηβΪιινληνο, Υσξνηαμέαο θαη Γεκφζησλ Έξγσλ, Δζληθάο Οηθνλνκέαο θαη Δζσηεξηθψλ θαζψο θαη ηηο 58

πεξηθϋξεηεο, ηνπο λνκνχο ά ηα ηκάκαηα λνκψλ ηεο ΔπηθξΪηεηαο πνπ δελ εληϊζζνληαη ζηηο πεξηνρϋο Γ, Β θαη Α. ΠΔΡΗΟΥΖ Γ : ΠεξηιακβΪλεη ηνπο Ννκνχο ΞΪλζεο, Ρνδφπεο θαη Δβξνπ, ηηο ΒηνκεραληθΫο ΔπηρεηξεκαηηθΫο ΠεξηνρΫο (Β.Δ.ΠΔ) φπσο θαζνξέδνληαη ζην Ϊξζξν 1 ηνπ Ν.2545/1997 (ΦΔΚ 254/Α/1997), ηεο Γηνηθεηηθάο ΠεξηθΫξεηαο Ζπεέξνπ, ηα λεζηϊ ηεο Διιεληθάο ΔπηθξΪηεηαο κε πιεζπζκφ κϋρξη 3.100 θαηνέθνπο, ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθά ηνπ 1991, ηα λεζηϊ ηεο Γηνηθεηηθάο ΠεξηθΫξεηαο Βνξεένπ Αηγαένπ, ηε λάζν ΘΪζν, ηελ Πεξηθεξεηαθά Δλφηεηα Γσδεθαλάζνπ, πιελ ηεο πεξηνράο ηνπ γεληθνχ πνιενδνκηθνχ ζρεδένπ ηεο πφιεο ηεο Ρφδνπ θαη ηελ παξακεζφξηα δψλε ηνπ επεηξσηηθνχ ηκάκαηνο ηεο ΔπηθξΪηεηαο ζε απφζηαζε 20 ρικ. απφ ηα ζχλνξα, ζηελ νπνέα εληϊζζνληαη θαη νη δάκνη ά νη θνηλφηεηεο ησλ νπνέσλ ηα δηνηθεηηθϊ φξηα ηϋκλνληαη απφ ηε δψλε απηά. Ζ πεξηνρά Γ δηαηξεέηαη ζηηο ππνπεξηνρϋο Γ1, Γ2 θαη Γ3 σο εμάο: Γ1: ΠεξηιακβΪλεη ηελ παξακεζφξην δψλε ηνπ επεηξσηηθνχ ηκάκαηνο ηεο Κεληξηθάο θαη Γπηηθάο Μαθεδνλέαο ζε απφζηαζε 20 ρικ απφ ηα ζχλνξα, ζηελ νπνέα εληϊζζνληαη θαη νη δάκνη ά νη θνηλφηεηεο ησλ νπνέσλ ηα δηνηθεηηθϊ φξηα ηϋκλνληαη απφ ηελ δψλε απηά, ην Ννκφ Γσδεθαλάζνπ πιελ ηεο πεξηνράο ηνπ γεληθνχ πνιενδνκηθνχ ζρεδένπ ηεο πφιεο Ρφδνπ, ηα λεζηϊ ηεο ΠεξηθΫξεηαο Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο, Θεζζαιέαο, Ηνλέσλ Νάζσλ, ηεο ηεξεϊο ΔιιΪδνο, Αηηηθάο, Ννηένπ Αηγαένπ θαη Κξάηεο κε πιεζπζκφ κϋρξη 3.100 θαηνέθνπο ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθά ηνπ 1991. Γ2: ΠεξηιακβΪλεη ηελ παξακεζφξην δψλε ηνπ επεηξσηηθνχ ηκάκαηνο ηεο Αλαηνιηθάο Μαθεδνλέαο θαη Ζπεέξνπ ζε απφζηαζε 20 ρικ απφ ηα ζχλνξα ζηελ νπνέα εληϊζζνληαη θαη νη δάκνη θαη νη Κνηλφηεηεο ησλ νπνέσλ ηα δηνηθεηηθϊ φξηα ηϋκλνληαη απφ ηε δψλε απηά, ηηο Β.Δ.ΠΔ ηεο Γηνηθεηηθάο ΠεξηθΫξεηαο Ζπεέξνπ, ηα λεζηϊ ηεο Γηνηθεηηθάο ΠεξηθΫξεηαο Βνξεένπ Αηγαένπ, ηε λάζν ΘΪζν, θαη ηα λεζηϊ ηεο Αλαηνιηθάο 59

Μαθεδνλέαο, Ζπεέξνπ, Γπηηθάο ΔιιΪδαο, θαη Πεινπνλλάζνπ κε πιεζπζκφ κϋρξη 3.100 θαηνέθνπο ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθά ηνπ 1991 Γ3: ΠεξηιακβΪλεη ηηο ΠεξηθεξεηαθΫο Δλφηεηεο ΞΪλζεο, Ρνδφπεο θαη Έβξνπ. 3.1.3 ΤΠΑΓΟΜΔΝΑ ΔΠΔΝΓΤΣΗΚΑ ΥΔΓΗΑ ΚΑΗ ΟΗ ΠΑΡΔΥΟΜΔΝΔ ΔΝΗΥΤΔΗ χκθσλα κε ηνλ Αλαπηπμηαθφ Νφκν 3299/2004 ζην Ϊξζξν 3 ζην θαζεζηψο ησλ εληζρχζεσλ ηνπ λφκνπ απηνχ ππϊγνληαη επελδπηηθϊ ζρϋδηα, φπσο απηϊ πξνζδηνξέδνληαη γηα θϊζε ηνκϋα νηθνλνκηθάο δξαζηεξηφηεηαο, ηα νπνέα θαηαλϋκνληαη ζε πϋληε (5) θαηεγνξέεο ΚΑΣΖΓΟΡΗΑ 1-5, πξνθεηκϋλνπ λα νξηζηνχλ νη παξερφκελεο εληζρχζεηο. Οη ηνκεέο νηθνλνκηθάο δξαζηεξηφηεηαο εέλαη ηα εμάο: (1) ΔπελδπηηθΪ ζρϋδηα ζηνλ πξσηνγελά ηνκϋα, (2) ΔπελδπηηθΪ ζρϋδηα ζην δεπηεξνγελά ηνκϋα, (3) ΔπελδπηηθΪ ζρϋδηα ζηνλ ηνκϋα ηνπ ηνπξηζκνχ, (4) ΔπελδπηηθΪ ζρϋδηα ζηνλ ηξηηνγελά ηνκϋα, (5) ΔηδηθΪ επελδπηηθϊ ζρϋδηα ησλ επηρεηξάζεσλ πνπ αζθνχλ ηηο δξαζηεξηφηεηεο ησλ πεξηπηψζεσλ (α) Ϋσο (γ) ηνπ παξφληνο 60

Σα επελδπηηθϊ ζρϋδηα ζηνπο ηνκεέο απηνχο ηεο νηθνλνκηθάο δξαζηεξηφηεηαο εέλαη επελδπηηθϊ ζρϋδηα πνπ αθνξνχλ απφθηεζε, αμηνπνέεζε, εθζπγρξνληζκφ θαη επϋθηαζε ζηαζεξνχ θεθαιαένπ γηα ηελ εμππεξϋηεζε ιεηηνπξγηψλ ησλ επηρεηξάζεσλ ά θαη γηα ηελ παξνρά ππεξεζηψλ, δεκηνπξγέα θαη παξνρά ππεξεζηψλ, εθαξκνγά θαηλνηφκσλ ηερλνινγηθϊ εθαξκνγψλ, δεκηνπξγέα, αλϊπηπμε θαη επϋθηαζε ιεηηνπξγηψλ ησλ επηρεηξάζεσλ θαη επελδπηηθϊ ζρϋδηα πνπ απεπζχλνληαη ζε ΗεξΫο ΜνλΫο γηα ηελ δεκηνπξγέα θαη αμηνπνέεζε θηηξηαθψλ εμνπιηζκψλ γηα ηελ εμππεξϋηεζε ιεηηνπξγηψλ ηνπο. Σα επελδπηηθϊ ζρϋδηα πνπ απνθιεένληαη απφ ηνλ αλαπηπμηαθφ Νφκν εέλαη: (1) ΔπελδπηηθΪ ζρϋδηα ζηνπο θιϊδνπο ηεο ραιπβνπξγέαο, ησλ ζπλζεηηθψλ ηλψλ θαη ζηνλ Ναππεγηθφ θαη λαππεγνεπηζθεπαζηηθφ θιϊδν, (2) ΔπελδπηηθΪ ζρϋδηα δεκφζησλ επηρεηξάζεσλ θαη νξγαληζκψλ, (3) Δπηρεηξάζεηο πνπ ιεηηνπξγνχλ κε ηε κνξθά ηεο θνηλσλέαο, ηεο εηαηξέαο ηνπ αζηηθνχ δηθαένπ ά ηεο θνηλνπξαμέαο, (4) Δπηρεηξάζεηο πνπ δελ ηεξνχλ βηβιέα Β ά Γ θαηεγνξέαο ηνπ Κ.Β.. Οη θχξηεο επηιϋμηκεο δαπϊλεο, ζηα πιαέζηα ηνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ, εέλαη νη εμάο: θαηαζθεπά, επϋθηαζε θαη εθζπγρξνληζκφο θηηξηαθψλ εγθαηαζηϊζεσλ, νη δαπϊλεο δηακφξθσζεο πεξηβϊιινληνο ρψξνπ, ε αγνξϊ γεπϋδσλ, αγνξϊ θαη εγθαηϊζηαζε ζπγρξφλσλ κεραλεκϊησλ, εηδηθψλ εγθαηαζηϊζεσλ θαη ινηπνχ εμνπιηζκνχ, κηζζψκαηα ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο ζχγρξνλσλ κεραλεκϊησλ θαη ινηπνχ εμνπιηζκνχ, αγνξϊ θαη εγθαηϊζηαζε ζχγρξνλσλ ζπζηεκϊησλ απηνκαηνπνέεζεο δηαδηθαζηψλ θαη κεραλνξγϊλσζεο, δαπαλψλ αγνξϊο αλαγθαένπ ινγηζκηθνχ, δαπϊλεο κειεηψλ γηα ηελ εθαξκνγά ζχγρξνλεο ηερλνινγέαο, ηερλνγλσζέαο, αγνξϊ θαηλνχξγησλ κεηαθνξηθψλ κϋζσλ δηαθέλεζεο πιηθψλ θαη πξντφλησλ θαη κεηαθνξϊο πξνζσπηθνχ, δαπϊλεο κειεηψλ, αγνξϋο ζχγρξνλνπ εμνπιηζκνχ, Ϋμνδα πηζηνπνέεζεο ησλ πξντφλησλ θαη ησλ δηαδηθαζηψλ δηαζθϊιηζεο ηεο πνηφηεηαο θαη ακνηβϋο ζπκβνχισλ γηα ηελ πινπνέεζε ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδένπ. 61

ηηο επηιϋμηκεο δαπϊλεο απνθιεένληαη νη εμάο δαπϊλεο: ΛεηηνπξγηθΫο ΓαπΪλεο, Ζ αγνξϊ επηβαηηθώλ απηνθηλάησλ κϋρξη Ϋμη (6)ζΫζεσλ Ζ αγνξϊ επέπισλ θαη ζθεπώλ γξαθεένπ, Ζ αλϋγεξζε ά ε επϋθηαζε θηηξηαθψλ εγθαηαζηϊζεσλ ζε νηθφπεδν πνπ δελ αλάθεη ά δελ Ϋρεη εθκηζζσζεέ γηα ρξνληθά δηϊξθεηα 15 εηψλ (θαηϊ πεξέπησζε) ζην θνξϋα ηεο επϋλδπζεο. χκθσλα κε ηνλ Αλαπηπμηαθφ Νφκν 3299/2004 ζην Ϊξζξν 4 αλϊ θαηεγνξέα επϋλδπζεο θαη αλϊ πεξηνρά γηα ηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα παξϋρνληαη εληζρχζεηο νη νπνέεο Ϋρνπλ σο εμάο: (α) Δπηρνξάγεζε ά θαη επηδφηεζε ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο θαηϊ ηα πνζνζηϊ ηνπ πέλαθα Καηεγνξέα Πεξηνρ Πεξηνρ Πεξηνρά Πεξηνρά Πεξηνρ Πεξηνρ επϋλδπζεο ά ά Γ Γ1 ά Γ2 ά Γ3 Α Β Καηεγνξέα 1 0% 18% 30% 35% 40% 40% Καηεγνξέα 2 0% 13% 25% 35% 35% 35% Καηεγνξέα 3 40% 40% 40% 40% 40% 40% Καηεγνξέα 4 30% 30% 35% 35% 40% 40% Καηεγνξέα 5 35% 35% 35% 35% 35% 35% 62

ηα παξαπϊλσ πνζνζηϊ ηνπ πέλαθα πξνβιϋπεηαη δπλαηφηεηα πξνζαχμεζεο ζε πνζνζηφ θαηϊ 5% ζπλνιηθϊ, φηαλ ππϊξρνπλ νη εμάο πεξηπηψζεηο: ΔγθαηΪζηαζε ησλ επηρεηξάζεσλ εληφο Βηνκεραληθψλ Δπηρεηξεκαηηθψλ Πεξηνρψλ (Β.Δ.ΠΔ) ά ηνπξηζηηθψλ επηρεηξάζεσλ ζε ΠεξηνρΫο ΟινθιεξσκΫλεο Σνπξηζηηθάο ΑλΪπηπμεο (Π.Ο.Σ.Α.) έδξπζε ά εθζπγρξνληζκφο μελνδνρεηαθάο κνλϊδαο πςειάο θαηεγνξέαο ά εγθαηεζηεκϋλεο ζε παξαδνζηαθφ ά δηαηεξεηϋν Ο θνξϋαο εέλαη λεντδξπφκελνο Ή ελαιιαθηηθϊ (β) Φνξνινγηθά απαιιαγά θαηϊ ηα πνζνζηϊ ηνπ πέλαθα Καηεγνξέα Πεξηνρ Πεξηνρ Πεξηνρά Πεξηνρά Πεξηνρά Πεξηνρ επϋλδπζεο ά ά Γ Γ1 Γ2 ά Γ3 Α Β Καηεγνξέα 1 0% 50% 100% 100% 100% 100% Καηεγνξέα 2 0% 50% 100% 100% 100% 100% Καηεγνξέα 3 100% 100% 100% 100% 100% 100% Καηεγνξέα 4 100% 100% 100% 100% 100% 100% Καηεγνξέα 5 100% 100% 100% 100% 100% 100% 63

Ή ελαιιαθηηθϊ (γ) Δπηρνξάγεζε ηνπ θφζηνπο ηεο δεκηνπξγνχκελεο απαζρφιεζεο θαηϊ ηα πνζνζηϊ ηνπ πέλαθα: Καηεγνξέα Πεξηνρ Πεξηνρ Πεξηνρά Πεξηνρά Πεξηνρά Πεξηνρ επϋλδπζεο ά Α ά Β Γ Γ1 Γ2 ά Γ3 Καηεγνξέα 1 0,0% 18,4% 35,1% 40,0% 45,5% 48,1% Καηεγνξέα 2 0,0% 18,4% 33,2% 40,0% 45,5% 45,5% Καηεγνξέα 3 40,0% 40,0% 40,0% 40,0% 40,0% 40,0% Καηεγνξέα 4 35,0% 35,0% 40,0% 40,0% 45,5% 48,1% Καηεγνξέα 5 35,0% 35,0% 35,0% 35,0% 35,0% 35,0% Γελ επηηξϋπεηαη νη παξερφκελεο εληζρχζεηο λα ππεξβνχλ ηα πνζνζηϊ πνπ ε Δ.Δ. Ϋρεη εγθξέλεη κε ηνλ ΥΪξηε Πεξηθεξεηαθψλ Δληζρχζεσλ. ΔπηπιΫνλ πνζνζηφ ελέζρπζεο Ϋσο θαη 15% πξνβιϋπεηαη ζηηο κηθξϋο θαη κεζαέεο επηρεηξάζεηο, εθηφο ησλ επηρεηξάζεσλ ηνπ ηνκϋα ησλ Μεηαθνξψλ, φπσο απηϋο νξέδνληαη απφ ηελ Κνηλνηηθά λνκνζεζέα θϊζε θνξϊ. Γηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα πνπ μεπεξλνχλ ην χςνο ηνπο ππεξβαέλεη ηα 50.000.000 επξψ ηα πνζνζηϊ ελέζρπζεο Ϋρνπλ σο εμάο: γηα ην ηκάκα κϋρξη 50.000.000 επξψ παξϋρεηαη ην 100% ηνπ θαηϊ πεξέπησζε αλψηαηνπ νξένπ πεξηθεξεηαθάο ελέζρπζεο, γηα ην ηκάκα απφ 50.000.000 επξψ Ϋσο 100.000.000 επξψ παξϋρεηαη ην 50% ηνπ θαηϊ πεξέπησζε αλψηαηνπ νξένπ πεξηθεξεηαθάο ελέζρπζεο, 64

γηα ην ηκάκα πνπ ππεξβαέλεη ηα 100.000.000 επξψ παξϋρεηαη ην 34% ηνπ θαηϊ πεξέπησζε αλψηαηνπ νξένπ πεξηθεξεηαθάο ελέζρπζεο. 3.1.4 ΠΡΟΩΠΟΘΔΔΗ, ΠΔΡΗΟΡΗΜΟΗ ΚΑΗ ΟΡΟΗ ΓΗΑ ΣΖ ΥΟΡΖΓΖΖ ΣΧΝ ΔΝΗΥΤΔΧΝ χκθσλα κε ηνλ Αλαπηπμηαθφ Νφκν 3299/2004 ζην Ϊξζξν 5 ζηηο εληζρχζεηο ηνπ Νφκνπ απηνχ ππϊγνληαη επελδπηηθϊ ζρϋδηα ηα νπνέα αλϊινγα κε ην κϋγεζνο ηεο επηρεέξεζεο Ϋρεη θαζνξηζηεέ ειϊρηζην χςνο : Γηα πνιχ κηθξϋο επηρεηξάζεηο (1-9 απαζρνινχκελνη), 100.000 επξψ, Γηα κηθξϋο επηρεηξάζεηο (10-49 απαζρνινχκελνη), 150.000 επξψ Γηα κεζαέεο επηρεηξάζεηο (50-249 απαζρνινχκελνη), 250.000 επξψ Γηα κεγϊιεο επηρεηξάζεηο (απφ 250 θαη πϊλσ απαζρνινχκελνη), 500.000 επξψ Γηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα Ϊλσ ησλ 200.000 επξψ ε επηρεέξεζε πξϋπεη λα Ϋρεη κνξθά εκπνξηθάο εηαηξέαο ά ζπλεηαηξηζκνχ Σν πνζνζηφ ηεο ηδέαο ζπκκεηνράο ηνπ επελδπηά ζηελ επϋλδπζε, πνπ εληϊζζεηαη ζην θαζεζηψο ελέζρπζεο, δελ κπνξεέ λα εέλαη θαηψηεξν ηνπ 25% ησλ εληζρπφκελσλ δαπαλψλ. Γηα επελδχζεηο πνπ εληϊζζνληαη ζην θαζεζηψο ηεο θνξνινγηθάο απαιιαγάο ά ηεο επηδφηεζεο ηνπ θφζηνπο ηεο δεκηνπξγνχκελεο απαζρφιεζεο, ζα 65

πξϋπεη λα θαιχπηεηαη ηνπιϊρηζηνλ ην 25% ηνπ θφζηνπο απφ ηνλ θνξϋα ηελ επϋλδπζεο κε έδηα θεθϊιαηα ά δϊλεην. Ζ πξνβιεπφκελε πξνζεζκέα γηα ηελ νινθιάξσζε ηεο επϋλδπζεο, κπνξεέ λα παξαηεέλεηαη ην πνιχ γηα 2 Ϋηε κε ηελ πξνυπφζεζε: (1) ηη ε ππνβνιά ηνπ αηηάκαηνο γέλεηαη ην πνιχ εληφο 6 κελψλ απφ ηελ εκεξνκελέα νινθιάξσζεο ηεο ππαγφκελεο επϋλδπζεο, (2) Έρεη νινθιεξσζεέ ην 50% ηνπ ππαγφκελνπ επελδπηηθνχ ζρεδένπ. Αλ δηαθνπνχλ ά θαζπζηεξάζνπλ νη εξγαζέεο γηα ζπγθεθξηκϋλνπο ιφγνπο, ε πξνζεζκέα νινθιάξσζεο ηεο επϋλδπζεο κπνξεέ λα παξαηεέλεηαη γηα επηπιϋνλ ρξνληθφ δηϊζηεκα έζν κε εθεέλν ηεο δηαθνπάο ά ηεο θαζπζηϋξεζεο. ηελ πεξέπησζε επελδπηηθνχ ζρεδένπ γηα ελέζρπζε, πνπ πξνβιϋπεηαη ιάςε δαλεένπ ηφηε απηφ πξϋπεη: (1) λα Ϋρεη δηϊξθεηα ηνπιϊρηζηνλ 4 Ϋηε, (2) λα Ϋρεη ηε κνξθά ηξαπεδηθνχ ά νκνινγηαθνχ δαλεένπ εθδηδφκελνπ ζε δεκφζηα ά κε εγγξαθά ά δαλεένπ απφ Ϊιινπο ρξεκαηνδνηηθνχο νξγαληζκνχο, απνθιεηφκελεο ηεο κνξθάο αιιειφρξενπ ινγαξηαζκνχ, (3) ε ιάςε ηνπ λα ζπλεπϊγεηαη κε ηελ πξαγκαηνπνέεζε ηνπ ππαγφκελνπ επελδπηηθνχ ζρεδένπ, (4) ε Ϋγθξηζε ηνπ απφ ηε ρξεκαηνδνηνχζα ηξϊπεδα ά νξγαληζκφ λα Ϋρεη γέλεη θαηϊ ην ρξφλν ππνβνιάο ηεο αέηεζεο ππαγσγάο ζηηο εληζρχζεηο ηνπ παξφληνο. 66

ΠξνυπνζΫζεηο, πεξηνξηζκνέ θαη φξνη ηεο επηδφηεζεο ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο εμνπιηζκνχ: (1) Ζ επηδφηεζε ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο γηα πξφγξακκα πνπ αθνξνχλ θαηλνχξην θαη ζχγρξνλν κεραλνινγηθφ θαη ινηπφ εμνπιηζκφ παξϋρεηαη ππφ ηελ πξνυπφζεζε φηη κεηϊ ηελ ιάμε ηεο κέζζσζεο ν εμνπιηζκφο ζα πεξηϋξρεηαη ζηελ θπξηφηεηα ηεο επηρεέξεζεο. (2) Ζ ρξεκαηνδνηηθά κέζζσζε δελ κπνξεέ λα ππεξβαέλεη ζε δηϊξθεηα ηα 5 Ϋηε. ΠξνυπνζΫζεηο πεξηνξηζκνέ θαη φξνη παξνράο εληζρχζεσλ βϊζεη ηεο δεκηνπξγνχκελεο απαζρφιεζεο: (1) Ζ επηδφηεζε αθνξϊ ηηο ζϋζεηο απαζρφιεζεο πνπ δεκηνπξγάζεθαλ απφ ηελ πξαγκαηνπνέεζε ηεο επϋλδπζεο. ΣΫηνηεο ζϋζεηο απαζρφιεζεο ζεσξνχληαη εθεέλεο πνπ δεκηνπξγνχληαη κϋζα ζηελ 1 ε ηξηεηέα απφ ηελ νινθιάξσζε θαη Ϋλαξμε παξαγσγηθάο ιεηηνπξγέαο ηεο επϋλδπζεο θαη εθεέλεο πνπ δεκηνπξγνχληαη θαηϊ ην έδην ρξνληθφ δηϊζηεκα ιφγσ ηεο αχμεζεο ηνπ ζπληειεζηά αμηνπνέεζεο ηνπ δπλακηθνχ παξαγσγάο πνπ νθεέιεηαη ζηελ ελ ιφγσ επϋλδπζε. (2) Ζ ελέζρπζε θαηαβϊιιεηαη βϊζεη ηνπ ζπλνιηθνχ κηζζνινγηθνχ θφζηνπο ησλ δεκηνπξγνχκελσλ απφ ηελ επϋλδπζε ζϋζεσλ απαζρφιεζεο θαη παξϋρεηαη γηα ηα 2 πξψηα Ϋηε απφ ηελ δεκηνπξγέα ηεο θϊζε ζϋζεο. ΠεξηιακβΪλεη ην κηζζφ πξηλ απφ ηελ αθαέξεζε θφξσλ θαζψο θαη ηηο ππνρξεσηηθϋο εηζθνξϋο θνηλσληθάο αζθϊιηζεο. 67

3.1. 5 ΚΡΗΣΖΡΗΑ ΤΠΑΓΧΓΖ ΣΟ ΚΑΘΔΣΧ ΣΧΝ ΔΝΗΥΤΔΧΝ χκθσλα κε ηνλ Αλαπηπμηαθφ Νφκν 3299/2004 ζην Ϊξζξν 6 γηα ηελ επηινγά κηαο επϋλδπζεο ζην θαζεζηψο ησλ εληζρχζεσλ ηνπ Νφκνπ απηνχ εμεηϊδνληαη 4 θξηηάξηα ηα νπνέα εέλαη: (1) Κξηηάξηα αμηνιφγεζεο επελδπηηθνχ θνξϋα, (2) Κξηηάξηα νηθνλνκνηερληθάο αμηνιφγεζεο επελδπηηθψλ πξνηϊζεσλ θαη βησζηκφηεηαο ηεο επϋλδπζεο, (3) Κξηηάξηα ζπκβνιάο ηεο επϋλδπζεο ζηνπο ζηφρνπο ηνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ, (4) ΔηδηθΪ θξηηάξηα αλϊ ηνκϋα δξαζηεξηφηεηαο. Σψξα φζνλ αθνξϊ ηα 4 απηϊ θξηηάξηα ην θϊζε Ϋλα μερσξηζηϊ, εμεηϊδνληαη ηα εμάο: (α) Κξηηάξηα αμηνιφγεζεο επελδπηηθνχ θνξϋα: I. Σα ραξαθηεξηζηηθϊ ηνπ θνξϋα II. Ζ δπλαηφηεηα δηϊζεζεο ησλ ηδέσλ θεθαιαέσλ γηα ηελ θϊιπςε ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ αλαγθψλ ηεο επηρεέξεζεο (β) Κξηηάξηα νηθνλνκνηερληθάο αμηνιφγεζεο επελδπηηθψλ πξνηϊζεσλ θαη βησζηκφηεηαο ηεο επϋλδπζεο: I. Ζ πιεξφηεηα ηνπ επηρεηξεκαηηθνχ ζρεδηαζκνχ θαη ν νινθιεξσκϋλνο ραξαθηάξαο ηεο επϋλδπζεο, II. Ζ πξννπηηθά αλϊπηπμεο ηνπ θιϊδνπ επϋλδπζεο, 68

III. Οη πξννπηηθϋο θεξδνθφξαο δξαζηεξηφηεηαο ηεο επηρεέξεζεο (γ) Κξηηάξηα ζπκβνιάο ηεο επϋλδπζεο ζηνπο ζηφρνπο ηνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ: I. Αχμεζε ηεο απαζρφιεζεο θαη δεκηνπξγέα λϋσλ ζϋζεσλ εξγαζέαο II. Σα ραξαθηεξηζηηθϊ ηεο πεξηνράο εγθαηϊζηαζεο ηεο επϋλδπζεο, III. Ζ ζπκβνιά ηεο επϋλδπζεο ζηελ πξνζηαζέα ηνπ πεξηβϊιινληνο θαη εμνηθνλφκεζε ελϋξγεηαο, IV. Ζ αληαγσληζηηθφηεηα ησλ πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ ζε δηεζλϋο επέπεδν, V. Ζ πνηφηεηα ησλ παξαγφκελσλ πξντφλησλ θαη ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ, VI. Ζ ζπκβνιά ηεο επϋλδπζεο ζηελ θνηλσληθά θαη νηθνλνκηθά αλϊπηπμε ηεο ρψξαο. (δ) ΔηδηθΪ θξηηάξηα αλϊ ηνκϋα δξαζηεξηφηεηαο: I. ΔηδηθΪ θξηηάξηα αμηνιφγεζεο επελδχζεσλ ζηνλ πξσηνγελά ηνκϋα (ραξαθηεξηζκφο πξσηνγελνχο δξαζηεξηφηεηαο, πεξηβαιινληηθνέ ιφγνη), II. ΔηδηθΪ θξηηάξηα αμηνιφγεζεο επελδχζεσλ ζηνλ δεπηεξνγελά ηνκϋα (ραξαθηεξηζκφο πξντφλησλ, θαηλνηνκέα, πεξηβαιινληηθνέ ιφγνη, θφζηνο παξαγσγάο), III. ΔηδηθΪ θξηηάξηα αμηνιφγεζεο επελδχζεσλ ζηνλ ηνκϋα ηνπ ηνπξηζκνχ (αμηνπνέεζε θηηξηαθψλ εμνπιηζκψλ, επϋθηαζε ιεηηνπξγέαο), IV. ΔηδηθΪ θξηηάξηα αμηνιφγεζεο επελδχζεσλ ζηνλ ηνκϋα παξνράο ππεξεζηψλ (ραξαθηεξηζκφο ππεξεζηψλ, θαηλνηνκέεο, ηερλνινγέα). 69

3.1.6 ΑΡΜΟΓΗΟΣΖΣΔ ΚΑΗ ΓΗΑΓΗΚΑΗΔ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΔΝΗΥΤΔΧΝ χκθσλα κε ηνλ Αλαπηπμηαθφ Νφκν 3299/2004 ζην Ϊξζξν 7 νη απνθϊζεηο γηα ηελ ππαγσγάο ησλ επελδπηηθψλ ζρεδέσλ ζηα θαζεζηψηα εληζρχζεσλ απηνχ εθδέδνληαη: (1) Απφ ηνλ Τπνπξγφ Οηθνλνκέαο θαη Οηθνλνκηθψλ, γηα ηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα πνπ ππνβϊιινληαη ζηελ Γεληθά Γηεχζπλζε Ηδησηηθψλ Δπελδχζεσλ ηνπ Τπνπξγεένπ Οηθνλνκέαο θαη Οηθνλνκηθψλ (2) Απφ ηνλ Τπνπξγφ ΑλΪπηπμεο, γηα ηα νξηζκϋλα απφ επελδπηηθϊ ζρϋδηα πνπ αθνξνχλ επηρεηξάζεηο πνπ αζθνχλ δξαζηεξηφηεηα ζε Ϋλαλ απφ ηνπο 4 ηνκεέο νηθνλνκηθάο δξαζηεξηφηεηαο, (3) Απφ ηνπο Γεληθνχο Γξακκαηεέο ησλ Πεξηθεξεηψλ, γηα ηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζηα φξηα θϊζε Γηνηθεηηθάο ΠεξηθΫξεηαο. Τπνβνιά αηηάζεσλ (πιελ απηψλ πνπ αθνξνχλ ηελ ελέζρπζε ηεο θνξνινγηθάο απαιιαγάο) ππαγσγάο επελδπηηθψλ ζρεδέσλ ζηνλ Αλαπηπμηαθφ Νφκν γέλνληαη: (1) ηελ Γεληθά Γηεύζπλζε Ηδησηηθώλ Δπελδύζεσλ ηνπ Τπνπξγεένπ Οηθνλνκέαο θαη Οηθνλνκηθψλ, γηα επελδχζεη χςνπο Ϊλσ ησλ 4.000.000 επξψ πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζηα φξηα ηεο Γηνηθεηηθάο ΠεξηθΫξεηαο Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο, θαζψο θαη νη επελδχζεηο χςνπο Ϊλσ ησλ 2.000.000 επξψ πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζηελ ππφινηπε ΔπηθξΪηεηα, (2) ηηο Γηεπζύλζεηο ρεδηαζκνύ θαη ΑλΪπηπμεο ησλ Πεξηθεξεηώλ, γηα επελδχζεηο χςνπο κϋρξη 2.000.000 επξψ πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη κϋζα ζηα φξηα θϊζε Γηνηθεηηθάο ΠεξηθΫξεηαο ά πξνθεηκϋλνπ γηα ηελ Γηνηθεηηθά ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο χςνπο κϋρξη 4.000.000 επξψ, 70

(3) ην Διιεληθό ΚΫληξν Δπελδύζεσλ Α.Δ. (ΔΛ.Κ.Δ.), γηα επελδχζεηο χςνπο Ϊλσ ησλ 15.000.000 επξψ, ά χςνπο Ϊλσ ησλ 3.000.000 επξψ κε 50% ρξεκαηνδφηεζε έδηαο ζπκκεηνράο απφ θεθϊιαηα εμσηεξηθνχ, (4) ηε Γεληθά Γξακκαηεέα Βηνκεραλέαο ηνπ Τπνπξγεένπ ΑλΪπηπμεο, Γηα ηελ ππνβνιά αέηεζεο επελδπηηθνχ ζρεδένπ ηα δηθαηνινγεηηθϊ πνπ απαηηνχληαη εέλαη Οηθνλνκνηερληθά κειϋηε θαη απνδεηθηηθφ θαηαβνιάο ρξεκαηηθνχ πνζνχ. Οη Τπνπξγνέ Οηθνλνκέαο θαη Οηθνλνκηθψλ θαη ΑλΪπηπμεο εέλαη απηνέ πνπ κε απφθαζά ηνπο θαζνξέδνπλ ηα επηπιϋνλ δηθαηνινγεηηθϊ πνπ απαηηνχληαη πξνζδηνξέδνπλ ηα ηερληθννηθνλνκηθϊ ζηνηρεέα πνπ ζπλνδεχνπλ ηελ αέηεζε ππαγσγάο. Αηηάζεηο πνπ δελ εέλαη ζπκπιεξσκϋλεο κε φια ηα δηθαηνινγεηηθϊ θαη ηα ζηνηρεέα πνπ απαηηνχληαη απνξξέπηνληαη. Ζ αμηνιφγεζε ησλ επελδχζεσλ γέλεηαη απφ ηηο θαηϊ πεξέπησζε αξκφδηεο. Ζ παξαθνινχζεζε ησλ επελδχζεσλ γέλεηαη απφ ηηο αξκφδηεο ππεξεζέεο ησλ θνξϋσλ απφ ηνπο νπνένπο εγθξέζεθαλ απηϋο νη επελδχζεηο. Ο Ϋιεγρνο απηφο γέλεηαη απφ φξγαλα ειϋγρνπ πνπ ζπγθξνηνχληαη κε απφθαζε ηνπ θαηϊ πεξέπησζε αξκφδηνπ θνξϋα ππαγσγάο θαη απηϊ κπνξεέ λα εέλαη: (1) ξγαλα ειϋγρνπ ηνπ Τπνπξγεένπ Οηθνλνκέαο θαη Οηθνλνκηθψλ, (2) ξγαλα ΔιΫγρνπ ηνπ Τπνπξγεένπ ΑλΪπηπμεο, (3) ΠεξηθεξεηαθΪ ξγαλα ΔιΫγρνπ. 1.1.7 ΚΑΣΑΒΟΛΖ ΣΧΝ ΔΝΗΥΤΔΧΝ χκθσλα κε ηνλ Αλαπηπμηαθφ Νφκν 3299/2004 ζην Ϊξζξν 8 ε θαηαβνιά ηεο επηρνξάγεζεο ηνπ θφζηνπο επϋλδπζεο πξαγκαηνπνηεέηαη ζε δφζεηο φπσο παξνπζηϊδεηαη παξαθϊησ: 71

Σν 50% ηνπ πνζνχ ηεο επηρνξάγεζεο θαηαβϊιιεηαη κεηϊ ηελ πινπνέεζε ηνπ 50% ηεο επϋλδπζεο, αθνχ ην αξκφδην φξγαλν ειϋγρνπ Ϋρεη ειϋγμεη θαη επαιεζεχζεη φηη πινπνηάζεθε ην ηκάκα απηφ ηνπ Ϋξγνπ θαη φηη ν επελδπηάο ζπκκνξθψζεθε κε ηνπο φξνπο θαη ηηο πξνυπνζϋζεηο ηεο απφθαζεο ππαγσγάο, Σν ππφινηπν 50% ηνπ πνζνχ ηεο επηρνξάγεζεο θαηαβϊιιεηαη κε ηελ νινθιάξσζεο θαη ηεο Ϋλαξμεο ηεο παξαγσγηθάο ιεηηνπξγέαο ηεο επϋλδπζεο, εθφζνλ ην αξκφδην φξγαλν ειϋγρνπ Ϋρεη επαιεζεχζεη ηελ νινθιάξσζε θαη Ϋλαξμε ηεο παξαγσγηθάο δηαδηθαζέαο, ΠαξΫρεηαη ε δπλαηφηεηα εθϊπαμ πξνθαηαβνιάο πνπ δελ ππεξβαέλεη ην 30% ηεο ζπλνιηθάο επηρνξάγεζεο ηεο επϋλδπζεο. Ζ αλσηϋξσ πξνθαηαβνιά απνηειεέ κϋξνο ηεο ζπλνιηθϊ θαηαβαιιφκελεο επηρνξάγεζεο. Με αέηεζε ηνπ επελδπηά πηζηνπνηεέηαη ε νινθιάξσζε ηεο επϋλδπζεο θαη ε Ϋλαξμε ηεο παξαγσγηθάο ηεο ιεηηνπξγέαο θαη θαηαηέζεηαη καδέ κε ηα απαηηνχκελα παξαζηαηηθϊ ζηελ αξκφδηα ππεξεζέα ην αξγφηεξν εληφο 6 κελψλ απφ ηε ιάμε ηεο πξνζεζκέαο νινθιάξσζεο ηεο επϋλδπζεο. Γηα ηελ Ϋλαξμε ηεο παξαγσγηθάο ιεηηνπξγέαο απαηηεέηαη θαη ε δεκηνπξγέα ηνπ 50% ηνπιϊρηζηνλ απφ ηηο λϋεο ζϋζεηο απαζρφιεζεο πνπ πξνβιϋπνληαη ζηελ απφθαζε ππαγσγάο θαη ε πξαγκαηνπνέεζε αγνξψλ πξψησλ πιψλ θαη πσιάζεσλ πξντφλησλ ά ππεξεζηψλ. Ζ νινθιάξσζε θαη Ϋλαξμε ηεο παξαγσγηθάο ιεηηνπξγέαο ηεο επϋλδπζεο πηζηνπνηεέηαη κεηϊ απφ επηηφπην Ϋιεγρν ησλ νξγϊλσλ ειϋγρνπ. ηελ θαηαβνιά επηδνηάζεσλ ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο, ε επηδφηεζε θαηαβϊιιεηαη εθφζνλ ην ζχλνιν ηνπ κηζζσκϋλνπ εμνπιηζκνχ Ϋρεη εγθαηαζηαζεέ ζηε κνλϊδα κεηϊ απφ πηζηνπνέεζε απφ ην αξκφδην φξγαλν ειϋγρνπ. Σν 50% ηεο εληζρπφκελεο δαπϊλεο θαηαβϊιιεηαη κϋρξη ηε ιάμε ηνπ ρξφλνπ νινθιάξσζεο ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδένπ θαη Ϋπεηηα θαηαβϊιιεηαη ην ππφινηπν, εθφζνλ Ϋρεη 72

πηζηνπνηεζεέ ε νινθιάξσζε ηεο επϋλδπζεο θαη ε Ϋλαξμε ηεο παξαγσγηθάο ηεο ιεηηνπξγέαο. ηελ θαηαβνιά ηεο επηρνξάγεζεο ηνπ θφζηνπο απαζρφιεζεο, ε επηρνξάγεζε θαηαβϊιιεηαη αλϊ εμϊκελν κεηϊ απφ αέηεζε ηνπ επελδπηά. Γηα ηελ θαηαβνιά ηνπ πξψηνπ κϋξνπο ηεο ελέζρπζεο απαηηεέηαη πηζηνπνέεζε θαη Ϋιεγρνο ηεο νινθιάξσζεο θαη Ϋλαξμεο παξαγσγηθάο ιεηηνπξγέαο ηεο επϋλδπζεο. 3.1.8 ΤΠΟΥΡΔΧΔΗ ΔΝΗΥΤΟΜΔΝΧΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ ΤΝΔΠΔΗΔ ΜΖ ΣΖΡΖΖ ΚΤΡΧΔΗ χκθσλα κε ηνλ Αλαπηπμηαθφ Νφκν 3299/2004 ζην Ϊξζξν 10 νη επηρεηξάζεηο ησλ νπνέσλ επελδπηηθϊ ζρϋδηα Ϋρνπλ ππαρζεέ ζηνλ Νφκν απηφ, κεηϊ ηελ ππαγσγά ηνπο θαη γηα 5 ρξφληα απφ ηελ νινθιάξσζε θαη Ϋλαξμεο ηεο παξαγσγηθάο ιεηηνπξγέαο ηεο επϋλδπζεο νθεέινπλ: (1) Να ηεξνχλ ηνπο φξνπο ηεο ππαγσγάο, (2) Να κελ παχζνπλ ηε ιεηηνπξγέα ηεο επηρεέξεζεο, (3) Να κε κεηαβηβϊδνπλ γηα νπνηνλδάπνηε ιφγν πϊγηα πεξηνπζηαθϊ ζηνηρεέα πνπ Ϋρνπλ εληζρπζεέ, (4) Να κε δηαθφπηνπλ ηελ παξαγσγηθά δξαζηεξηφηεηα ηεο επϋλδπζεο, (5) Να απνθηνχλ ηελ θπξηφηεηα ηνπ κηζζσκϋλνπ εμνπιηζκνχ κε ηε ιάμε ηεο ζχκβαζεο ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο, (6) Να κελ κεηαβϊιινπλ ηελ εηαηξηθά ηνπο ζχλζεζε, (7) Να κελ εθκηζζψζνπλ κϋξνο ά ην ζχλνιν ηεο εληζρπζεέζαο επϋλδπζεο, 73

(8) Οη επηρεηξάζεηο κε ελέζρπζε ζηελ δεκηνπξγνχκελε απαζρφιεζε λα δηαηεξνχλ ηνλ αξηζκφ ησλ λϋσλ ζϋζεσλ γηα κηα 5εηέα. ε πεξέπησζε φπνπ ε επηρεέξεζε ηεο νπνέαο ην επελδπηηθφ ζρϋδην Ϋρεη ππαρζεέ ζηνλ Αλαπηπμηαθφ Νφκν παξαβεέ ηηο ππνρξεψζεηο ππαγσγάο, ηφηε: (1) Αλαθαιεέηαη ε απφθαζε ππαγσγάο θαη επηζηξϋθεηαη ε ελέζρπζε, θαηϊ πεξέπησζε (2) Γχλαηαη λα αλαθιεζεέ ε απφθαζε ππαγσγάο θαη λα επηζηξαθεέ ά λα παξαθξαηεζεέ ά επηζηξαθεέ κϋξνο ηεο ελέζρπζεο, αλϊινγα κε ηελ πεξέπησζε, (3) Ζ εληζρπζεέζα γηα ρξεκαηνδνηηθά κέζζσζε επηρεέξεζε, επηζηξϋθεη ηελ αλαινγνχζα ζην ζπγθεθξηκϋλν εμνπιηζκφ θαηαβιεζεέζα ελέζρπζε ζην ζχλνιν ηεο, (4) ε πεξέπησζε κεέσζεο ησλ εληζρπφκελσλ γηα δεκηνπξγέα λϋσλ ζϋζεσλ εξγαζέαο, επηζηξϋθεηαη ην κϋξνο ηεο ελέζρπζεο, πνπ αλαινγεέ ζηελ ζϋζε εξγαζέαο πνπ θαηαξγάζεθε. Ο Τπνπξγφο Οηθνλνκέαο θαη Οηθνλνκηθψλ εέλαη απηφο πνπ κε απφθαζά ηνπ θαζνξέδεη θαη ν ηξφπνο επϋιεπζεο ησλ ζπλεπεηψλ γηα ηηο πεξηπηψζεηο ηεο κε ηάξεζεο ησλ ππνρξεψζεσλ κηαο επηρεέξεζεο. 74

3.2 Ο ΝΔΟ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟ ΝΟΜΟ 3908/2011 ΣΑ ΒΑΗΚΑ ΖΜΔΗΑ Ο ΝΫνο Αλαπηπμηαθφο Νφκνο ηϋζεθε ζε εθαξκνγά ηελ 1 ε Απξηιένπ 2011. θνπφο ηνπ εέλαη ε πξνψζεζε ηεο νηθνλνκηθάο αλϊπηπμεο ηεο ρψξαο κε ηε δηακφξθσζε θαζεζηψησλ ελέζρπζεο ησλ επελδχζεσλ, κε ηα νπνέα βειηηψλεηαη ε επηρεηξεκαηηθφηεηα, ε ηερλνινγηθά αλϊπηπμε, ε αληαγσληζηηθφηεηα ησλ επηρεηξάζεσλ θαη ε πεξηθεξεηαθά ζπλνρά θαη πξνσζνχληαη ε πξϊζηλε νηθνλνκέα, ε απνηειεζκαηηθά ιεηηνπξγέα ησλ δηαζϋζηκσλ ππνδνκψλ θαη ε αμηνπνέεζε ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ ηεο ρψξαο. Ο λϋνο αλαπηπμηαθφο λφκνο απνζθνπεέ ζηε επηηϊρπλζε ησλ δηαδηθαζηψλ αμηνιφγεζεο, παξαθνινχζεζεο θαη απνηέκεζεο ησλ επελδπηηθψλ ζρεδέσλ θαη ζηελ κεέσζεο ησλ γξαθεηνθξαηηθψλ δηαδηθαζηψλ γηα ηελ αχμεζε ησλ ηδησηηθψλ επελδχζεσλ. Οη αηηάζεηο γηα ηελ ππαγσγά επελδπηηθψλ ζρεδέσλ ζηα πιαέζηα ηνπ ΝΫνπ Αλαπηπμηαθνχ Ννκνχ ζα ππνβϊιινληαη ηνπο κάλεο Απξέιην θαη Οθηψβξην, πιελ ησλ ΜεγΪισλ Δπελδπηηθψλ ρεδέσλ ηα νπνέα ππνβϊιινληαη θαζ φιε ηελ δηϊξθεηα ηνπ Ϋηνπο. Καη εμαέξεζε ε 1 ε Πεξένδνο Τπνβνιάο ζα δηαξθϋζεη Ϋσο ηα ηϋιε Μαΐνπ. Ο ΝΫνο Αλαπηπμηαθφο Νφκνο πξνβιϋπεη 4 εέδε εληζρχζεσλ Δέδε Δληζρύζεσλ Σα παξερφκελα εέδε εληζρχζεσλ ζην ΝΫν Αλαπηπμηαθφ Νφκν δηαρσξέδνληαη ζε ηξεέο θαηεγνξέεο: α) Φνξνινγηθά Απαιιαγά, πνπ ζπλέζηαηαη ζηελ απαιιαγά απφ ηελ θαηαβνιά θφξνπ εηζνδάκαηνο επέ ησλ πξαγκαηνπνηνχκελσλ πξν θφξσλ θεξδψλ απφ ην ζχλνιν ησλ δξαζηεξηνηάησλ ηεο επηρεέξεζεο (ην πνζφ ηνπ θφξνπ πνπ απαιιϊζζεηαη ζπληζηϊ ηζφπνζν αθνξνιφγεην απνζεκαηηθφ). 75

β) Δπηρνξάγεζε, πνπ ζπληζηϊηαη ζηελ δσξεϊλ παξνρά απφ ην Γεκφζην ρξεκαηηθνχ πνζνχ γηα ηελ θϊιπςε ηκάκαηνο ηεο εληζρπφκελεο δαπϊλεο ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδένπ. γ) Δπηδόηεζε Υξεκαηνδνηηθάο Μέζζσζεο (leasing), πνπ ζπληζηϊηαη ζηελ θϊιπςε απφ ην Γεκφζην ηκάκαηνο ησλ θαηαβαιιφκελσλ δφζεσλ ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο πνπ ζπλϊπηεηαη γηα ηελ απφθηεζε θαηλνχξηνπ κεραλνινγηθνχ θαη ινηπνχ εμνπιηζκνχ. δ) ΔπηπιΫνλ ε ζύλαςε ρακειόηνθνπ ηξαπεδηθνύ δαλεένπ, πξνβιϋπεηαη γηα ηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα πνπ ζα ππϊγνληαη ζηηο δηαηϊμεηο ηνπ ΝΫνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ απφ ηα ρξεκαηνπηζησηηθϊ ηδξχκαηα πνπ ζπλεξγϊδνληαη κε ην Δζληθφ Σακεέν Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο θαη ΑλΪπηπμεο (ΔΣΔΑΝ). ΠνζνζηΪ Δληζρύζεσλ ΒΪζεη ηνπ ΝΫνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ ε Διιεληθά ΔπηθξΪηεηαο δηαηξεέηαη ζε ηξεέο γεσγξαθηθϋο δψλεο, απφ ην ηϋζζεξηο πνπ πξνβιεπφηαλ ζηνλ πξνεγνχκελν Αλαπηπμηαθφ Νφκν θαη νη επηρεηξάζεηο δηαρσξέδνληαη ζε ηξεέο θαηεγνξέεο. Αλαιπηηθφηεξα ηα πνζνζηϊ ελέζρπζεο, θαηϊ δψλε θηλάηξσλ, αλϋξρνληαη: Εώλε Α, 15% γηα ΜεγΪιεο επηρεηξάζεηο, 20% γηα Μεζαέεο Δπηρεηξάζεηο θαη 25% γηα ΜηθξΫο θαη πνιχ ΜηθξΫο επηρεηξάζεηο. ΠεξηιακβΪλεη ηηο ΠΔ Αηηηθάο θαη Βνησηέαο Εώλε Β, 30% γηα ΜεγΪιεο επηρεηξάζεηο, 35% γηα Μεζαέεο Δπηρεηξάζεηο θαη 40% γηα ΜηθξΫο θαη πνιχ ΜηθξΫο επηρεηξάζεηο. ΠεξηιακβΪλεη ηηο ΠΔ Φζηψηηδνο, Φσθέδνο, Δπβνέαο, Θεζζαινλέθεο, Υαιθηδηθάο, ΚνδΪλεο, ΛΪξηζαο, Μαγλεζέαο, Κνξηλζέαο, Αξγνιέδαο, Αξθαδέαο, Αραΐαο θαη ηηο ΠΔ ηεο Κξάηεο Ζ Εώλε Γ, 40% γηα ΜεγΪιεο επηρεηξάζεηο, 45% γηα Μεζαέεο Δπηρεηξάζεηο θαη 50% γηα ΜηθξΫο θαη πνιχ ΜηθξΫο επηρεηξάζεηο. ΠεξηιακβΪλεη φιεο ηηο ππφινηπεο ΠΔ ηεο ρψξαο. 76

Οη επηρεηξάζεηο δηαρσξέδνληαη, φπσο θαη ζηνλ πξνεγνχκελν Ννκν ζε ηϋζζεξηο θαηεγνξέεο: Πνιχ ΜηθξΫο ΜηθξΫο Μεζαέεο ΜεγΪιεο. ΔιΪρηζην Ύςνο Δπελδπηηθώλ ρεδέσλ Σν ειϊρηζην χςνο ηεο επϋλδπζεο γηα ηελ ππαγσγά επελδπηηθψλ ζρεδέσλ ζηηο εληζρχζεηο ηνπ λφκνπ νξέδεηαη, κε βϊζε ην κϋγεζνο ηεο επηρεέξεζεο, σο εμάο: γηα κεγϊιεο επηρεηξάζεηο ζην 1.000.000 επξώ γηα κεζαέεο επηρεηξάζεηο ζηηο 500.000 επξώ γηα κηθξϋο επηρεηξάζεηο, ζηηο 300.000 επξώ θαη γηα πνιχ κηθξϋο επηρεηξάζεηο ζηηο 200.000 επξώ. Σν πνζνζηφ ελέζρπζεο θϊζε επελδπηηθνχ ζρεδένπ δηακνξθψλεηαη αλϊινγα κε ην κϋγεζνο ηνπ θνξϋα θαη ηελ Ϋδξα πνπ πινπνηεέηαη. ε θϊζε πεξέπησζε ην πνζνζηφ απηφ δελ κπνξεέ λα ππεξβαέλεη ην 50% ηνπ εληζρπφκελνπ θφζηνπο ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδένπ. Καηεγνξέεο & Καζεζηώηα Δπελδύζεσλ Ο ΝΫνο Αλαπηπμηαθφο Νφκνο πξνβιϋπεη ηελ παξνρά εληζρχζεσλ ζε ηξέα γεληθϊ θαζεζηψηα θαη ζε ηϋζζεξα εηδηθϊ θαζεζηψηα: Α) ΓεληθΪ θαζεζηώηα: 77

- Καζεζηψο Γεληθάο Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο (ΠαξΫρεηαη Φνξνινγηθά Απαιιαγά ζε ζπλδπαζκφ κε Υακειφηνθα ΓΪλεηα) - Καζεζηψο Σερλνινγηθάο ΑλΪπηπμεο (ΠαξΫρεηαη Δπηρνξάγεζε, Δπηδφηεζε Υξεκαηνδνηηθάο Μέζζσζεο θαη Φνξναπαιιαγά ά Υακειφηνθα ΓΪλεηα) - Καζεζηψο Πεξηθεξεηαθάο πλνράο (ΠαξΫρεηαη Δπηρνξάγεζε, Δπηδφηεζε Υξεκαηνδνηηθάο Μέζζσζεο, Φνξναπαιιαγά θαη Υακειφηνθα ΓΪλεηα) Β) ΔηδηθΪ θαζεζηώηα: - Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο ησλ ΝΫσλ, επελδπηηθϊ ζρϋδηα γηα ηελ έδξπζε θαη ηε ιεηηνπξγέα κηθξψλ θαη πνιχ κηθξψλ επηρεηξάζεσλ, ζην εηαηξηθφ θεθϊιαην ησλ νπνέσλ ζπκκεηϋρνπλ κε πνζνζηφ Ϊλσ ηνπ 50% θπζηθϊ πξφζσπα πνπ δελ Ϋρνπλ ππεξβεέ ην 40 ν Ϋηνο ηεο ειηθέαο ηνπο θαη αζθνχλ απνθιεηζηηθϊ ηε δηαρεέξηζε ηεο Δπηρεέξεζεο. Ζ ζπλνιηθά ελέζρπζε κπνξεέ λα θηϊζεη κϋρξη 1.000.000 επξψ. - Καζεζηψο ΜεγΪισλ Δπηρεηξεκαηηθψλ ρεδέσλ, επελδπηηθϊ ζρϋδηα χςνπο ηνπιϊρηζηνλ 50.000.000. Ζ επηρνξάγεζε/επηδφηεζε δελ κπνξεέ λα μεπεξλϊ ην 60% ηεο ζπλνιηθάο ελέζρπζεο. - Καζεζηψο ΟινθιεξσκΫλσλ Πνιπεηψλ Δπηρεηξεκαηηθψλ ρεδέσλ, επελδπηηθϊ ζρϋδηα πινπνέεζεο νινθιεξσκϋλσλ πνιπεηψλ (2 5 εηψλ) επηρεηξεκαηηθψλ ζρεδέσλ επηρεηξάζεσλ, γηα ηηο νπνέεο Ϋρεη παξϋιζεη ηνπιϊρηζηνλ πεληαεηέα απφ ηε ζχζηαζε ηνπο, ειϊρηζηνπ ζπλνιηθνχ θφζηνπο δχν εθαηνκκπξέσλ (2.000.000) επξψ. ΠξνβιΫπεη θνξναπαιιαγϋο κϋρξη ην 100% ηνπ αλψηαηνπ επηηξεπφκελνπ χςνπο ελέζρπζεο. - Καζεζηψο πλϋξγεηαο θαη Γηθηχσζεο, αθνξϊ επηρεηξεκαηηθϊ ζράκαηα ζπλϋξγεηαο θαη δηθηχσζεο 10 ηνπιϊρηζηνλ επηρεηξάζεσλ ζε Αζάλα θαη Θεζζαινλέθε θαη 5 ζηελ ππφινηπε ΔιιΪδα, ππφ κνξθά θνηλνπξαμέαο. ΠξνβιΫπεη ηε δπλαηφηεηα παξνράο θϊζε εέδνπο ελέζρπζεο. 78

Τπνβνιά - Έιεγρνο & Αμηνιόγεζε Οη αηηάζεηο γηα ηελ ππαγσγά ησλ επελδπηηθψλ ζρεδέσλ ζα ππνβϊιινληαη ηνπο κάλεο Απξέιην θαη Οθηψβξην, πιελ ησλ ΜεγΪισλ Δπελδπηηθψλ ρεδέσλ, ηα νπνέα ζα ππνβϊιινληαη νπνηεδάπνηε. Ζ δηαδηθαζέα ππνβνιάο ζα πεξηιακβϊλεη, θαηαξράλ, ηελ ειεθηξνληθά εγγξαθά ζην Πιεξνθνξηαθφ χζηεκα Κξαηηθψλ Δληζρχζεσλ, Ϋπεηηα ηελ ππνβνιά φισλ ηα ηερλννηθνλνκηθψλ ζηνηρεέσλ ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδένπ, θαζψο θαη ησλ απαηηνχκελσλ δηθαηνινγεηηθψλ θαη, ηϋινο, ηελ θαηϊζεζε ζε Ϋληππε κνξθά ηνπ επελδπηηθνχ θαθϋινπ ζηα αξκφδηα Γξαθεέα ΔμππεξΫηεζεο Δπελδπηψλ πνπ ζα ζπζηεζνχλ γηα ην ζθνπφ απηφ. Θα αθνινπζεέ ν πξνϋιεγρνο ηεο πιεξφηεηαο ηεο ππνβαιιφκελεο αέηεζεο, ν Ϋιεγρνο λνκηκφηεηαο θαη ε δηαδηθαζέα αμηνιφγεζεο, θαη ην δηϊζηεκα ππνβνιάο Ϋλζηαζεο. χκθσλα κε ην ζρεδηαζκφ ηνπ Τπνπξγεένπ Πεξηθεξεηαθάο ΑλΪπηπμεο & Αληαγσληζηηθφηεηαο, φιε ε δηαδηθαζέα ππνβνιάο θαη αμηνιφγεζεο δελ ζα μεπεξλϊ ηνπο 6 κάλεο. Γηα ηε δηαδηθαζέα αμηνιφγεζεο πξνβιϋπεηαη ε ζχζηαζε Δληαένπ Μεηξψνπ Αμηνινγεηψλ θαη Διεγθηψλ γηα φιε ηελ επηθξϊηεηα, νη νπνένη ζα βαζκνινγνχλ ηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα βϊζεη θξηηεξέσλ αμηνιφγεζεο ηνπ επελδπηηθνχ θνξϋα, βησζηκφηεηαο θαη απνδνηηθφηεηαο ηνπ επελδπηηθνχ ζρεδένπ, ηερλνινγηθάο αλϊπηπμεο θαη θαηλνηνκέαο θαη ζπκβνιάο ηεο επϋλδπζεο ζηελ νηθνλνκέα θαη ζηελ πεξηθεξεηαθά αλϊπηπμε. Τπνβνιά Αηηάζεσλ Αηηάζεηο γηα ηελ ππαγσγά επελδπηηθψλ ζρεδέσλ ζηηο δηαηϊμεηο ηνπ παξφληνο λφκνπ ππνβϊιινληαη σο εμάο: α. ηε Γεληθά Γηεύζπλζε Ηδησηηθώλ Δπελδύζεσλ ηνπ Τπνπξγεένπ Οηθνλνκέαο, Αληαγσληζηηθόηεηαο θαη Ναπηηιέαο ππνβϊιινληαη νη αηηάζεηο ππαγσγάο ησλ επελδπηηθψλ ζρεδέσλ: αα. Γεληθάο Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο, πιελ ησλ Πεξηθεξεηψλ Αλαηνιηθάο Μαθεδνλέαο θαη ΘξΪθεο, Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο θαη Γπηηθάο Μαθεδνλέαο. 79

αβ. Σερλνινγηθάο ΑλΪπηπμεο, πιελ ησλ πεξηθεξεηψλ Αλαηνιηθάο Μαθεδνλέαο θαη ΘξΪθεο, Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο θαη Γπηηθάο Μαθεδνλέαο. αγ. Πεξηθεξεηαθάο πλνράο, χςνπο Ϊλσ ησλ 3.000.000 πιελ ησλ Πεξηθεξεηψλ Αλαηνιηθάο Μαθεδνλέαο θαη ΘξΪθεο, Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο θαη Γπηηθάο Μαθεδνλέαο. αδ. Αηηάζεηο επελδπηηθψλ ζρεδέσλ πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη κϋζα ζηα φξηα πεξηζζφηεξσλ εθ ηεο κηαο απφ ηηο ΠεξηθΫξεηεο Αλαηνιηθάο Μαθεδνλέαο θαη ΘξΪθεο, Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο θαη Γπηηθάο Μαθεδνλέαο, αλεμαξηάησο χςνπο επϋλδπζεο. β. ηελ Δπηρεηξεζηαθά ΜνλΪδα ΑλΪπηπμεο ηνπ Τπνπξγεένπ Οηθνλνκέαο, Αληαγσληζηηθόηεηαο θαη Ναπηηιέαο, κε Ϋδξα ηε Θεζζαινλέθε, ππνβϊιινληαη νη αηηάζεηο ππαγσγάο ησλ επελδπηηθψλ ζρεδέσλ βα. Γεληθάο Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο θαη Πεξηθεξεηαθάο πλνράο, Ϊλσ ησλ 3.000.000, πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζηηο ΠεξηθΫξεηεο Αλαηνιηθάο Μαθεδνλέαο θαη ΘξΪθεο, Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο θαη Γπηηθάο Μαθεδνλέαο. Ββ. Σερλνινγηθάο ΑλΪπηπμεο, πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζηηο ΠεξηθΫξεηεο Αλαηνιηθάο Μαθεδνλέαο θαη ΘξΪθεο, Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο θαη Γπηηθάο Μαθεδνλέαο. γ. ηηο Γηεπζύλζεηο ρεδηαζκνύ θαη ΑλΪπηπμεο ησλ Πεξηθεξεηώλ ππνβϊιινληαη νη αηηάζεηο ππαγσγάο ησλ επελδπηηθψλ ζρεδέσλ Πεξηθεξεηαθάο πλνράο, χςνπο κϋρξη 3.000.000, πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη κϋζα ζηα φξηα θϊζε ΠεξηθΫξεηαο. δ. ην Γξαθεέν Πεξηθεξεηαθάο ΑλΪπηπμεο Γσδεθαλάζνπ ηεο ΠεξηθΫξεηαο Ννηένπ Αηγαένπ, ππνβϊιινληαη αηηάζεηο ππαγσγάο επελδχζεσλ κϋρξη 3.000.000, πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζην Ννκφ Γσδεθαλάζνπ. 80

ηηο θαηλνηνκέεο ηνπ ΝΫνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ πεξηιακβϊλνληαη: - Δηάζηνο θαη ζπγθεθξηκϋλνο πξνυπνινγηζκφο ελέζρπζεο επελδπηηθψλ ζρεδέσλ πνπ ζα θαζνξέδεη ην πνζνζηφ πνπ αλαινγεέ ζηηο δηϊθνξεο θαηεγνξέεο επελδπηηθψλ ζρεδέσλ, ηηο θαηεγνξέεο νηθνλνκηθψλ δξαζηεξηνηάησλ πνπ εέλαη επηιϋμηκεο, ηελ θαηαλνκά ησλ εληζρχζεσλ ζηηο πεξηθϋξεηεο θαη θϊζε Ϊιιε ζρεηηθά ιεπηνκϋξεηα. - Οη θνξναπαιιαγϋο ζα εέλαη πϊληνηε ηξηπιϊζηεο απφ ην Ϊζξνηζκα επηρνξεγάζεσλ θαη επηδνηάζεσλ θαη ζπγρξφλσο ζα πινπνηνχληαη νη ζπκβϊζεηο ηνπ ΔΣΔΑΝ κε ηηο ΣξΪπεδεο. - Οη εκεξνκελέεο ππνβνιάο ησλ επελδπηηθψλ ζρεδέσλ ζα εέλαη ζηαζεξϋο θαη δχν θνξϋο ησλ ρξφλν, θϊζε Απξέιην θαη Οθηψβξην. Ζ ιάμε ηεο πξνζεζκέαο ππνβνιάο ζα ζπκπέπηεη κε ηελ ηειεπηαέα εκϋξα ηνπ αληέζηνηρνπ κάλα. - Θα αθνινπζεέ αμηνιφγεζε, αξρηθά Ϋγθξηζε, δαλεηαθά ζχκβαζε, ηειηθά ζχκβαζε θαη πινπνέεζε ηεο επϋλδπζεο. - ΔηζΪγνληαη ζαθά θαη κεηξάζηκα θξηηάξηα αμηνιφγεζεο πνπ δηαζθαιέδνπλ ην αδηϊβιεην ηεο βαζκνιφγεζεο θαη θϊζε εμϊκελν ζα νινθιεξψλνληαη νη αμηνινγάζεηο ηεο θϊζε πεξηφδνπ ζε ζηφρν ν επηρεηξεκαηέαο λα γλσξέδεη ην πνζφ πνπ ζα εηζπξϊμεη θαη ηνλ ρξφλν, ψζηε λα κπνξεέ λα πξνρσξϊ ηα επελδπηηθϊ ηνπ ζρϋδηα 81

ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 Ο : Ζ ΠΔΡΗΠΣΧΖ ΣΟΤ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟΤ ΝΟΜΟΤ 3299/2004 ΣΖΝ ΠΚΜ ΚΑΗ ΣΖΝ ΠΔ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ Ο Αλαπηπμηαθφο Νφκνο 3299/2004 εέλαη Ϋλα κεγαιεπάβνιν ζρϋδην πνπ ςεθέζηεθε γηα ηελ ελέζρπζε ηεο επηρεηξεκαηηθφηεηαο ζηελ ΔιιΪδα κε ζθνπφ ηελ νηθνλνκηθά αλϊπηπμε. ΣΫζεθε ζε ηζρχ ηελ 1/1/2005. πλνιηθϊ θαη ζηηο δχν θϊζεηο ηνπ Νφκνπ εγθξέζεθαλ 3.595 Ϋξγα ζπλνιηθνχ χςνπο επϋλδπζεο 15.953.171.059 θαη ζπλνιηθφ χςνο εγθξηζεέζαο επηρνξάγεζεο 6.206.812.894 θαη δεκηνπξγάζεθαλ ζπλνιηθϊ 24.054 ζϋζεηο εξγαζέαο. ηελ Ά Φάζε ηνπ αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ εγθξέζεθαλ 981 Ϋξγα ζπλνιηθνχ χςνπο επϋλδπζεο 5.649.727.997 θαη ζπλνιηθάο εγθξηζεέζαο επηρνξάγεζεο 2.285.267.895 απφ ηα νπνέα Ϋξγα δεκηνπξγάζεθαλ 12.173 ζϋζεηο εξγαζέαο. ηελ Β Φάζε εγθξέζεθαλ ζπλνιηθϊ 2.614 Ϋξγα ζπλνιηθνχ χςνπο επϋλδπζεο 10.303.443.063 θαη ζπλνιηθάο εγθξηζεέζαο επηρνξάγεζεο 3.921.544.998 απφ ηα νπνέα Ϋξγα δεκηνπξγάζεθαλ ζπλνιηθϊ 11.881 ζϋζεηο εξγαζέαο (Κεληξηθά Τπεξεζέα Τπνπξγεένπ ΑλΪπηπμεο (πξψελ Δζληθάο Οηθνλνκέαο), 2011). 82

4.1 Ο ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟ ΝΟΜΟ 3299/2004 ΣΖΝ ΠΔΡΗΦΔΡΔΗΑ ΚΔΝΣΡΗΚΖ ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ Ζ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο πεξηιακβϊλεη 7 ΠεξηθεξεηαθΫο Δλφηεηεο ηηο Ζκαζέαο, Θεζζαινλέθεο, Κηιθέο, ΠΫιιαο, Πηεξέαο, εξξψλ θαη Υαιθηδηθάο. ηελ Κεληξηθά Μαθεδνλέα κϋζσ ηνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ 3299/2004 πξαγκαηνπνηάζεθαλ 749 ζπλνιηθϊ Ϋξγα εγθεθξηκϋλα απφ ηελ Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠεξηθΫξεηαο ζπλνιηθνχ χςνπο 823.152.225. Απφ ηα ρξάκαηα απηϊ ην πνζφ εθεέλν πνπ πξνϋξρεηαη απφ ηνλ Αλαπηπμηαθφ δειαδά εέλαη πνζϊ επηρνξάγεζεο εέλαη 250.295.158,97 θαη γηα ηηο δχν θϊζεηο ηνπ, 319.918.319,65 απνηεινχλ πνζϊ Ηδέαο ζπκκεηνράο απφ ηηο επηρεηξάζεηο θαη 215.477.856,88 απνηεινχλ πνζϊ Γαλεένπ (Γηεύζπλζε ρεδηαζκνύ θαη Αλάπηπμεο ηεο ΠΚΜ, 2007, 2011). Πεγά: Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ θαη ηδέα επεμεξγαζέα Απφ ηα 823.152.225 ησλ επελδχζεσλ πνπ πξαγκαηνπνηάζεθαλ ζηελ ΠεξηθΫξεηα Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο πϊλσ απφ ην 50% ησλ ρξεκϊησλ επελδχζεθαλ ζε Ϋξγα ηνπ Γεπηεξνγελνχο ΣνκΫα ηεο νηθνλνκέαο. πγθεθξηκϋλα ζηνλ Πξσηνγελά επελδχζεθαλ 50.043.550, ζηνλ Γεπηεξνγελά 570.989.475,00, ζηνλ Σνπξηζκφ 171.325.500 θαη ζηνλ ΣνκΫα ησλ Τπεξεζηψλ 30.299.600. Ζ ΠΔ κε ην κεγαιχηεξν χςνο επελδχζεσλ ζηνλ Πξσηνγελά εέλαη ε ΠΔ ΠΫιιαο κε 11.081.650, ζηνλ Γεπηεξνγελά ε ΠΔ Θεζζαινλέθεο κε 143.806.995,00, ζηνλ Σνπξηζκφ ε ΠΔ Υαιθηδηθάο κε 38.019.500,00 θαη ζηνλ ΣνκΫα ησλ Τπεξεζηψλ ε ΠΔ Θεζζαινλέθεο κε 27.136.600. Οη ΠΔ κε ην κηθξφηεξν χςνο επελδχζεσλ εέλαη ζηνλ Πξσηνγελά ε 83

ΠΔ Υαιθηδηθάο κε 3.887.000, ζηνλ Γεπηεξνγελά ε ΠΔ Πηεξέαο κε κφιηο 58.497.451,00, ζηνλ Σνπξηζκφ ε ΠΔ Κηιθέο κε κφιηο 9.260.000,00 θαη ζηνλ ΣνκΫα ησλ Τπεξεζηψλ νη ΠΔ Ζκαζέαο, Κηιθέο, θαη Πηεξέα κε κεδεληθϋο επελδχζεηο (Γηεύζπλζε ρεδηαζκνύ θαη Αλάπηπμεο ηεο ΠΚΜ, 2007, 2011). ΓξΪθεκα 4.2 ΟΗ ΔΠΔΝΓΤΔΗ ΑΝΑ ΣΟΜΔΑ ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΣΖΝ ΠΚΜ (ζε ) Πεγά: Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ θαη ηδέα επεμεξγαζέα Πέλαθαο 4.1 ΣΑ ΤΝΟΛΗΚΑ ΠΟΑ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ ΑΝΑ ΠΔ ΚΑΗ ΣΟΜΔΑ ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΣΖΝ ΠΚΜ (ζε ) ΠΔ ΠΡΧΣΟΓΔΝΖ ΓΔΤΣΔΡΟΓΔΝΖ ΣΟΤΡΗΜΟ ΤΠΖΡΔΗΔ ΤΝΟΛΟ ΖΜΑΘΗΑ 9.492.500 90.564.720 8.352.000-108.409.220 ΘΔ/ΝΗΚΖ 8.283.300 68.299.030 33.009.000 27.136.600 136.727.935 ΚΗΛΚΗ 7.964.200 144.064.995 9.260.000-161.289.195 ΠΔΛΛΑ 11.081.650 73.485.720 37.245.000 1.000.000 122.812.370 ΠΗΔΡΗΑ 3.401.000 58.497.451 28.590.000-90.488.451 ΔΡΡΧΝ 6.428.000 71.572.400 16.850.000 263.000 95.113.400 ΥΑΛΚΗΓΗΚΖ 3.887.000 64.505.154 38.019.500 1.900.000 108.053.654 ΤΝΟΛΟ 50.043.650 570.989.475,00 171.325.500 30.299.600 823.152.225 Πεγά: Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ θαη ηδέα επεμεξγαζέα 84

Απφ ην χςνο ησλ 823.152.225 γηα ηηο επελδχζεηο πνπ εγθξέζεθαλ κϋζσ ηνπ Αλαπηπμηαθνχ, ηα 332.358.066,97 απνηεινχλ πνζϊ ησλ εληζρχζεσλ κϋζσ ηνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ 3299/2004, δειαδά ην 40,38% ηνπ ζπλνιηθνχ χςνπο ησλ επελδχζεσλ θαη ησλ δχν θϊζεσλ. Απφ ηα 332.536.816,97 ηα 320.097.069,65 απνηεινχλ πνζϊ επηρνξεγάζεσλ θαη ηα ππφινηπα 12.439.747,32 απνηεινχλ πνζϊ επηδνηνχκελεο ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο. Σν κεγαιχηεξν κϋξνο ησλ επηρνξεγάζεσλ θαη ησλ επηδνηνχκελσλ ρξεκαηνδνηηθψλ κηζζψζεσλ θαηεπζχλζεθε πξνο ηνλ Γεπηεξνγελά ΣνκΫα 214.497.030,15 θαη 11.939.747,32 αληέζηνηρα, θαη ην κηθξφηεξν ζηνλ ΣνκΫα ησλ Τπεξεζηψλ 11.785.360 θαη 500.000 αληέζηνηρα, ελψ ζηνπο Σνκεέο ηνπ Πξσηνγελνχο θαη ηνπ Σνπξηζκνχ δελ πξαγκαηνπνηάζεθαλ εληζρχζεηο επηδνηνχκελεο ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο. Σν κεγαιχηεξν χςνο επηρνξεγάζεσλ απνξξφθεζαλ ζηνλ Πξσηνγελά ε ΠΔ ΠΫιιαο κε 4.719.202,50, ζηνλ Γεπηεξνγελά ε ΠΔ Κηιθέο κε 58.838.162,25, ζηνλ Σνπξηζκφ ε ΠΔ ΠΫιιαο κε 18.525.250 θαη ζηνλ ΣνκΫα ησλ Τπεξεζηψλ ε ΠΔ Θεζζαινλέθεο κε 10.703.860. Σηο κηθξφηεξεο απνξξφθεζαλ ζηνλ Πξσηνγελά ε ΠΔ Πηεξέαο κε 1.292.800, ζηνλ Γεπηεξνγελά ε ΠΔ Θεζζαινλέθεο κε 13.456.668, ζηνλ Σνπξηζκφ ε ΠΔ Κηιθέο κε 8.629.000 θαη ζηνλ ΣνκΫα ησλ Τπεξεζηψλ νη ΠΔ Ζκαζέαο, Κηιθέο, ΠΫιιαο θαη Πηεξέαο κε κεδεληθϋο επηρνξεγάζεηο (Γηεύζπλζε ρεδηαζκνύ θαη Αλάπηπμεο ηεο ΠΚΜ, 2007, 2011). Πέλαθαο 4.2 ΟΗ ΤΝΟΛΗΚΔ ΔΠΗΥΟΡΖΓΖΔΗ ΑΝΑ ΠΔ ΚΑΗ ΣΟΜΔΑ ΠΑΡΑΓΧΓΖ ΣΖΝ ΠΚΜ (ζε ) ΠΔ ΠΡΧΣΟΓΔΝΖ ΓΔΤΣΔΡΟΓΔΝΖ ΣΟΤΡΗΜΟ ΤΠΖΡΔΗΔ ΤΝΟΛΟ ΖΜΑΘΗΑ 3.757.600,00 35.383.545,00 3.569.400,00 0 42.710.545,00 ΘΔ/ΝΗΚΖ 3.063.845,00 13.456.668,00 10.240.360,00 10.703.860 37.394.663,00 ΚΗΛΚΗ 3.579.290,00 58.838.162,25 4.022.000,00 0 66.439.452,25 ΠΔΛΛΑ 4.719.202,50 30.759.406,00 18.525.250,00 0 54.003.858,50 ΠΗΔΡΗΑ 1.292.800,00 22.210.790,50 13.309.032,00 0 36.812.622,50 ΔΡΡΧΝ 2.830.800,00 33.145.093,40 8.629.000,00 131.500 44.736.393,40 ΥΑΛ/ΓΗΚΖ 1.482.150,00 20.703.365,00 14.864.020,00 950.000 37.999.535,00 ΤΝΟΛΟ 23.610.782,50 214.497.030,15 73.088.992,00 11.785.360 320.097.069,65 Πεγά: Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ θαη ηδέα επεμεξγαζέα 85

Χο πνζνζηϊ ησλ αλαινγηψλ ησλ επηρνξεγάζεσλ πξνο ην ζπλνιηθφ χςνο ησλ επελδχζεσλ πνπ εγθξέζεθαλ ζηηο ΠΔ ηεο ΠΚΜ ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ εληνπέδεηαη ζηελ ΠΔ εξξψλ, φπνπ απφ ην ζπλνιηθφ χςνο ησλ 95.113.400 ησλ επελδχζεσλ πνπ πξαγκαηνπνηάζεθαλ ην 47,03% (44.736.393,40 ) απνηεινχλ επηρνξεγάζεηο κϋζσ ηνπ Αλαπηπμηαθνχ. Σν κηθξφηεξν πνζνζηφ εληνπέδεηαη ζηελ ΠΔ Θεζζαινλέθεο κε 27,23%. Απφ ηα 749 ζπλνιηθϊ Ϋξγα πνπ πξαγκαηνπνηάζεθαλ ηα 350 Ϋγηλαλ ζηελ Ά ΦΪζε θαη ηα 399 ζηελ Β ΦΪζε. Απφ ηα Ϋξγα απηϊ ζηνλ Πξσηνγελά ΣνκΫα πξαγκαηνπνηάζεθαλ 66 Ϋξγα, ζηνλ Γεπηεξνγελά 514 Ϋξγα, ζηνλ Σνπξηζκφ 131 Ϋξγα θαη ζηνλ ΣνκΫα ησλ Τπεξεζηψλ 22 Ϋξγα, δειαδά ζηνλ Γεπηεξνγελά πξαγκαηνπνηάζεθε ην 68,76% ησλ επελδχζεσλ. Σα πεξηζζφηεξα Ϋξγα ζηνλ Πξσηνγελά ΣνκΫα πξαγκαηνπνηάζεθαλ ζηελ ΠΔ Θεζζαινλέθεο, 19 ζηνλ αξηζκφ ζπλνιηθϊ, ελψ ηα ιηγφηεξα ζηηο ΠΔ Πηεξέαο θαη Υαιθηδηθάο απφ 6, ζηνλ Γεπηεξνγελά ηα πεξηζζφηεξα πξαγκαηνπνηάζεθαλ ζηελ ΠΔ Κηιθέο 93 ζπλνιηθϊ θαη ηα ιηγφηεξα ζηελ ΠΔ Πηεξέαο 50 ζπλνιηθϊ, ζηνλ ΣνκΫα ηνπ Σνπξηζκνχ ηα πεξηζζφηεξα ζηελ ΠΔ Υαιθηδηθάο 30 ζπλνιηθϊ θαη ηα ιηγφηεξα ζηελ ΠΔ Κηιθέο κε κφλν 5, ελψ ζηνλ ΣνκΫα ησλ Τπεξεζηψλ 19 επελδχζεηο πξαγκαηνπνηάζεθαλ ζηελ ΠΔ Θεζζαινλέθεο θαη θαλϋλα ζηηο ΠΔ Ζκαζέαο, Κηιθέο θαη Πηεξέαο. πγθεληξσηηθϊ θαη ζηηο δχν ΦΪζεηο ηνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ ζηελ ΠΔ Θεζζαινλέθεο εγθξέζεθαλ ηα πεξηζζφηεξα Ϋξγα 136 ζπλνιηθϊ ζε αξηζκφ ελψ ηα ιηγφηεξα ζηελ ΠΔ Πηεξέαο 77 ζπλνιηθϊ (Γηεύζπλζε ρεδηαζκνύ θαη Αλάπηπμεο ηεο ΠΚΜ, 2007, 2011). Πεγά: Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ θαη ηδέα επεμεξγαζέα 86

ηνλ Γεπηεξνγελά ΣνκΫα, ζηνλ νπνέν Ϋρνπλ γέλεη ηα πεξηζζφηεξα επελδπηηθϊ ζρϋδηα, απφ ηα 514 ζρϋδηα ηα 346 αθνξνχλ επηρεηξάζεηο πνπ δελ Ϋρνπλ πεδέν δξαζηεξηφηεηαο ζηα ηξφθηκα αιιϊ αζρνινχληαη κε θαηεξγαζέα κεηϊιισλ, μπιεέαο, θαηεξγαζέα θαη παξαγσγά ρεκηθψλ πιψλ θαη πξντφλησλ, παξαγσγά κεραλνινγηθνχ θαη κεραληθνχ εμνπιηζκνχ θαη πξντφλησλ αλζξψπηλεο ρξάζεο φπσο ξνχρα θαη ππνδάκαηα. Οη πεξηζζφηεξεο απφ απηϋο βξέζθνληαη ζηηο ΠΔ Κηιθέο θαη Θεζζαινλέθεο 69 θαη 61αληέζηνηρα. 167 ζρϋδηα αθνξνχλ ηνλ ηνκϋα ησλ ηξνθέκσλ ηφζν ησλ αλζξψπηλσλ φζν θαη ησλ δσηθψλ. Δπέζεο 163 ζρϋδηα αλαθϋξνληαη ζηελ έδξπζε λϋσλ επηρεηξάζεσλ. Σα ππφινηπα ζρϋδηα ζηελ πιεηνςεθέα ηνπο εέλαη ζρϋδηα επϋθηαζεο θαη εθζπγρξνληζκνχ επηρεηξάζεσλ. ηνλ Πξσηνγελά ΣνκΫα απφ ηα 82 ζρϋδηα πνπ εγθξέζεθαλ ηα 37 αθνξνχλ επηρεηξάζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζην δσηθφ θεθϊιαην θαη ζηα δσηθϊ πξντφληα, 18 ζρϋδηα αθνξνχλ ηελ έδξπζε λϋσλ επηρεηξάζεσλ θαη απφ απηϋο κφιηο 5 εέλαη κνλϊδεο θηελνηξνθέαο θαη ησλ πξντφλησλ ηεο. 3 κφιηο ζρϋδηα Ϋρνπλ εγθξηζεέ γηα επηρεηξάζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ ηνκϋα ηεο εμφξπμεο, ελψ 2 αθφκα εγθξέζεθαλ γηα ηελ εγθαηϊζηαζε ζπζηεκϊησλ πνηφηεηαο Agro 2.1-2.2). ηνλ ΣνκΫα ηνπ Σνπξηζκνχ ζηελ ζπληξηπηηθά ηνπο πιεηνςεθέα ηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα αθνξνχλ μελνδνρεηαθϋο κνλϊδεο. Απφ ηα ζπλνιηθϊ 131 ζρϋδηα ηνπ ΣνκΫα απηνχ κφιηο 4 δελ απεπζχλνληαη ζε μελνδνρεηαθϊ ζπγθξνηάκαηα, απφ απηϊ ηα 3 εέλαη ζρϋδηα εθζπγρξνληζκνχ camping θαη 1 κεηαηξνπά θηηξέσλ ζε παξαδνζηαθϊ θαηαιχκαηα. Απφ ηα 127 ζρϋδηα πνπ εγθξέζεθαλ ζηελ ΠΚΜ γηα ηηο μελνδνρεηαθϋο κνλϊδεο, ηα 43 απφ απηϊ εέλαη ζρϋδηα έδξπζεο θαη ηα ππφινηπα ζρϋδηα εθζπγρξνληζκνχ θαη επϋθηαζεο. ηνλ ΣνκΫα ησλ Τπεξεζηψλ ππϊξρνπλ ηα ιηγφηεξα ζρϋδηα θαη ζρεδφλ απνθιεηζηηθϊ απηϊ Ϋρνπλ εγθξηζεέ γηα ηελ ΠΔ Θεζζαινλέθεο. Απφ ηα ζπλνιηθϊ 22 ζρϋδηα ηα 15 αθνξνχλ ζηελ δεκηνπξγέα θαη ζηελ έδξπζε λϋσλ ππεξεζηψλ. Σα 11 ζρϋδηα εέλαη ζρϋδηα δεκηνπξγέαο ρψξσλ ζηϊζκεπζεο, επέζεο 2 ζρϋδηα αθνξνχλ ηελ δεκηνπξγέα ππεξεζηψλ παξνράο ηαηξηθψλ ππεξεζηψλ, ελψ Ϋρνπκε θαη Ϊιια πνπ αλαθϋξνληαη ζε πξντφληα πξνεγκϋλεο ηερλνινγέαο θαη αλϊπηπμεο ινγηζκηθνχ. 87

Πέλαθαο 4.3 ΣΑ ΔΓΚΡΗΘΔΝΣΑ ΔΡΓΑ ΑΠΟ ΣΖΝ ΓΗΔΤΘΤΝΖ ΥΔΓΗΑΜΟΤ ΚΑΗ ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΣΖΝ ΠΚΜ ΠΔ ΠΡΧΣΟΓΔΝΖ ΓΔΤΣΔΡΟΓΔΝΖ ΣΟΤΡΗΜΟ ΤΠΖΡΔΗΔ ΤΝΟΛΟ ΖΜΑΘΗΑ 12 80 9 0 101 ΘΔ/ΝΗΚΖ 19 71 25 19 134 ΚΗΛΚΗ 12 93 5 0 110 ΠΔΛΛΑ 16 70 29 1 116 ΠΗΔΡΗΑ 6 50 21 0 77 ΔΡΡΧΝ 11 80 12 1 104 ΥΑΛΚΗΓΗΚΖ 6 70 30 1 105 ΤΝΟΛΟ 82 514 131 22 749 Πεγά: Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ θαη ηδέα επεμεξγαζέα Απφ ηα Ϋξγα πνπ εγθξέζεθαλ απφ ηελ Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠεξηθΫξεηαο Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο, θαη γηα ηηο δχν θϊζεηο ηνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ, δεκηνπξγάζεθαλ ζπλνιηθϊ 2.667 ζϋζεηο εξγαζέαο. ηελ ζπληξηπηηθά ηνπο πιεηνςεθέα νη ζϋζεηο απηϋο δεκηνπξγάζεθαλ ζηνλ Γεπηεξνγελά ΣνκΫα κε 1968 ζϋζεηο θαη αθνινπζνχλ ν ΣνκΫαο ηνπ Σνπξηζκνχ κε 437 ζϋζεηο, ν ΣνκΫαο ησλ Τπεξεζηψλ κε 132 ζϋζεηο θαη ηϋινο ν Πξσηνγελάο κε 130 ζϋζεηο. Ζ ΠΔ ζηελ νπνέα δεκηνπξγάζεθαλ νη πεξηζζφηεξεο ζϋζεηο απφ ηηο εγθξηζεέζεο επελδχζεηο ηνπ Νφκνπ εέλαη ην Κηιθέο κε 580 ζϋζεηο ζε φινπο ηνπο παξαγσγηθνχο ηνκεέο, ελψ ε ΠΔ κε ηηο ιηγφηεξεο δεκηνπξγεζεέζεο ζϋζεηο εξγαζέαο εέλαη ε ΠΔ Πηεξέαο κε 291 ζπλνιηθϊ επέζεο ζε φινπο ηνπο παξαγσγηθνχο ηνκεέο (Γηεύζπλζε ρεδηαζκνύ θαη Αλάπηπμεο ηεο ΠΚΜ, 2007, 2011). Πεγά: Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ θαη ηδέα επεμεξγαζέα 88

Πέλαθαο 4.4 ΟΗ ΓΖΜΗΟΤΡΖΘΔΗΔ ΘΔΔΗ ΔΡΓΑΗΑ ΣΖΝ ΠΚΜ ΠΔ ΠΡΧΣΟΓΔΝΖ ΓΔΤΣΔΡΟΓΔΝΖ ΣΟΤΡΗΜΟ ΤΠΖΡΔΗΔ ΤΝΟΛΟ ΖΜΑΘΗΑ 21 386 43-450 ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ 19 174 52 119 364 ΚΗΛΚΗ 8 543 30-580 ΠΔΛΛΑ 29 191 102 2 324 ΠΗΔΡΗΑ 4 194 94-291 ΔΡΡΧΝ 35 262 44 9 351 ΥΑΛΚΗΓΗΚΖ 14 217 72 2 305 ΤΝΟΛΟ 130 1968 437 132 2667 Πεγά: Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ θαη ηδέα επεμεξγαζέα 4.2 Ζ ΠΔΡΗΠΣΧΖ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΣΟΤ ΑΝΑΠΣΤΞΗΑΚΟΤ ΝΟΜΟΤ 3299/2004 ΣΖΝ ΠΔ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ Ζ Πεξηθεξεηαθά Δλφηεηα ηεο Θεζζαινλέθεο απνηειεέ Ϋλα κεγϊιν αζηηθφ θϋληξν θαη γη απηφ καδέ κε ηελ Αηηηθά εμεηϊδνληαη σο μερσξηζηϋο πεξηνρϋο εθαξκνγάο ησλ εληζρχζεσλ ηνπ Αλαπηπμηαθνχ. Ο Αλαπηπμηαθφ Νφκνο 3299/2004 γηα ηελ εθαξκνγά ησλ δηαηϊμεψλ ηνπ, θαηαλϋκεη ηελ ΔπηθξΪηεηα ζε ηξεηο πεξηνρϋο ΠεξηνρΫο Α, ΠεξηνρΫο Β θαη ΠεξηνρΫο Γ. Ζ Πεξηθεξεηαθά Δλφηεηα ηεο Θεζζαινλέθεο αλάθεη ζηελ Πεξηνρά Α, καδέ κε ηελ Αηηηθά, πιελ ησλ Βηνκεραληθψλ Δπηρεηξεκαηηθψλ Πεξηνρψλ ηνπο πνπ εληϊζζνληαη ζηελ 89

Πεξηνρά Β. Απηφ ζεκαέλεη φηη γηα ηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα ηεο παξαγξϊθνπ 1 ηνπ Ϊξζξνπ 3 ηνπ Νφκνπ απηνχ ε επηρνξάγεζε ά θαη επηδφηεζε ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο ά ε επηδφηεζε ηνπ θφζηνπο ηεο δεκηνπξγνχκελεο απαζρφιεζεο Ϋρεη σο εμάο: Γηα ηελ Πεξηνρά Α ζηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα Καηεγνξέαο 1 ελέζρπζε 20% θαη ζηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα Καηεγνξέαο 2 ελέζρπζε 15%, ελψ ζηελ Πεξηνρά Β ζηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα Καηεγνξέαο 1 ελέζρπζε 30% θαη ζηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα Καηεγνξέαο 2 ελέζρπζε 25%. Δμαέξεζε απνηεινχλ νη ππνπεξηπηψζεηο iii) θαη viii) ηεο πεξέπησζεο (δ) θαη ε ππνπεξέπησζε iv) ηεο πεξέπησζεο (ε) πνπ αθνξνχλ επελδπηηθά ζρέδηα γηα ηελ παξνρή ππεξεζηώλ εθνδηαζηηθήο αιπζίδαο, επελδπηηθά ζρέδηα γηα ηελ παξνρή ππεξεζηώλ κε ηελ εθαξκνγή εμαηξεηηθά πξνεγκέλεο ηερλνινγίαο, ζρέδηα δεκηνπξγίαο κεγάιωλ νξγαλωκέλωλ απνζεθεπηηθώλ ζπγθξνηεκάηωλ θαη παξνρήο ππεξεζηώλ δηάζεζεο εθρώξεζεο επηκέξνπο απνζεθεπηηθώλ εγθαηαζηάζεωλ, ζε βηνκεραληθέο επηρεηξεκαηηθέο πεξηνρέο (Β.Δ.ΠΔ), θαζώο θαη ππεξεζηώλ ιεηηνπξγίαο θαη δηαρείξηζεο ζε επηρεηξήζεηο ηεο ρώξαο θαη γηα επελδπηηθά ζρέδηα παξαγωγήο λέωλ πξνϊόληωλ ή θαη ππεξεζηώλ ή πξνϊόληωλ εμαηξεηηθά πξνεγκέλεο ηερλνινγίαο. ΑπηΪ κπνξνχλ λα εληζρπζνχλ κε ηηο παξερφκελεο εληζρχζεηο 30% (Αλαπηπμηαθόο Νόκνο 3299/2004). Ζ ΠΔ Θεζζαινλέθεο κϋζσ ηνπ αλαπηπμηαθνχ, γηα Ϋξγα πνπ εγθξέζεθαλ απφ ηελ Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠεξηθΫξεηαο Κεληξηθάο Μαθεδνλέαο, ελϋθξηλε επελδπηηθϊ ζρϋδηα ζπλνιηθνχ χςνπο 136.727.935 γηα ηνπο Σνκεέο ηνπ Πξσηνγελνχο, Γεπηεξνγελνχο, ηνπ Σξηηνγελνχο θαη ηνπ Σνπξηζκνχ. Σν πνζφ απηφ απνηειεέ ην 16,61% ησλ ζπλνιηθψλ επελδχζεσλ πνπ εγθξέζεθαλ ζηελ ΠΚΜ. Απφ ην πνζφ απηφ ησλ επελδχζεσλ 37.215.913, δειαδά ην 27,22% ηνπ ζπλνιηθνχ χςνπο ησλ επελδχζεσλ, απνηεινχλ εληζρχζεηο κε ηε κνξθά επηρνξεγάζεσλ θαη 2.614.323,65, δειαδά ην 1,91% ηνπ ζπλνιηθνχ χςνπο ησλ επελδχζεσλ, απνηεινχλ εληζρχζεηο κε ηε κνξθά επηδφηεζε ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο. Απφ ην ππφινηπν κϋξνο ηνπ πφζνπ 47.611.689,88 ην 34,82% εέλαη πνζϊ απφ ηδέα ζπκκεηνρά ησλ επηρεηξάζεσλ ζην ζπλνιηθφ θφζηνο ησλ επελδχζεψλ ηνπο, 39.734.647,12 ην 29,06% απνηεινχλ πνζϊ δαλεηζκνχ ησλ επηρεηξάζεσλ απφ Ϊιιεο πεγϋο γηα ηελ ζπκπιάξσζε ηνπ θφζηνπο ησλ ζρεδέσλ, 12.165.685 ην 8,90% απνηεινχλ πνζϊ ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο απφ ηα νπνέα ηα 9.551.361,35 απνηεινχλ πνζϊ ηεο επηρεέξεζεο θαη ηα 2.614.323,65 φπσο πξναλαθϋξζεθε πην πϊλσ απνηεινχλ πνζϊ επηδφηεζεο ρξεκαηνδνηηθάο κέζζσζεο (Γηεύζπλζε ρεδηαζκνύ θαη Αλάπηπμεο ηεο ΠΚΜ, 2007, 2011). 90

Πεγά: Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ θαη ηδέα επεμεξγαζέα Σν κεγαιχηεξν κϋξνο ησλ επελδχζεσλ, φζνλ αθνξϊ ην ζπλνιηθφ θφζηνο ησλ Ϋξγσλ πνπ εγθξέζεθαλ, θαηεπζχλζεθε ζηνλ Γεπηεξνγελά ΣνκΫα κε 68.299.035 δειαδά ην 49,95% ηνπ ζπλνιηθνχ πνζνχ. Αθνινπζνχλ θαηϊ ζεηξϊ ν ΣνκΫαο ηνπ Σνπξηζκνχ κε 33.009.000, ν ΣνκΫαο ησλ Τπεξεζηψλ κε 27.136.600 θαη ηειεπηαένο ν Πξσηνγελάο κε 8.283.300. ηνλ ΣνκΫαο ησλ Τπεξεζηψλ εληνπέδεηαη ζε ζρϋζε κε ηνπο Ϊιινπο ηνκεέο σο πνζνζηφ, ην πςειφηεξν πνζνζηφ ζε Ηδέα ζπκκεηνρά θεθαιαέσλ κε 43,40%, ελψ ζηνλ Σνπξηζκφ ην ρακειφηεξν κε 30,86%. ζνλ αθνξϊ ηνλ δαλεηζκφ ησλ επηρεηξάζεσλ γηα ηελ θϊιπςε ηνπ ζπλνιηθνχ θφζηνπο ηνπ Ϋξγνπ απηφο εέλαη κεγαιχηεξνο ζηνλ Σνπξηζκφ κε 38,33%, ζηνλ Γεπηεξνγελά εέλαη 29,72%, ζηνλ Πξσηνγελά 25,68%, ελψ ν ρακειφηεξνο ζηηο Τπεξεζέεο κε 17,15%. Σν κεγαιχηεξν πνζφ επηρνξεγάζεσλ ζε ζρϋζε κε ην χςνο ησλ επελδχζεσλ απνξξφθεζαλ νη επηρεηξάζεηο ηνπ ΣνκΫα ησλ Τπεξεζηψλ κε 39,44%, αθνινπζνχλ εθεέλεο ηνπ Πξσηνγελνχο κε 34,83% θαη ν ΣνκΫαο Σνπξηζκνχ κε 30,81%, ελψ ζηα Ϋξγα ηνπ Γεπηεξνγελνχο Ϋρνπλ απνξξνθεζεέ κφλν ην 19,70% απηψλ. Απφ ηα ζηνηρεέα πξνθχπηεη φηη ζηνλ ΣνκΫα Τπεξεζηψλ νη επηρεηξάζεηο ζπκκεηϋρνπλ ζε κεγαιχηεξν βαζκφ κε Ίδηα θεθϊιαηα θαη εμαξηψληαη ιηγφηεξν απφ ηνλ δαλεηζκφ. ηνλ Γεπηεξνγελά παξαηεξεέηαη ε κεγαιχηεξε ζχγθιηζε ησλ πνζψλ ησλ θεθαιαέσλ Ηδέαο ζπκκεηνράο θαη πνζψλ ησλ επηρνξεγάζεσλ (Γηεύζπλζε ρεδηαζκνύ θαη Αλάπηπμεο ηεο ΠΚΜ, 2007, 2011). 91

ΓξΪθεκα 4.6 ΑΝΑΛΤΖ ΣΟΤ ΤΝΟΛΗΚΟΤ ΚΟΣΟΤ ΣΧΝ ΔΡΓΧΝ ΣΖΝ ΠΔ ΘΔ/ΝΗΚΖ Πεγά: Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ θαη ηδέα επεμεξγαζέα Πέλαθαο 4.5 ΑΝΑΛΤΖ ΣΟΤ ΤΝΟΛΗΚΟΤ ΚΟΣΟΤ ΣΧΝ ΔΡΓΧΝ ΣΖΝ ΠΔ ΘΔ/ΝΗΚΖ ΠΡΧΣΟΓΔΝΖ % ΣΟΤ ΤΝΟ- ΛΗΚΟΤ ΠΟΟΤ ΣΟΤ ΣΟΜΔΑ ΓΔΤΣΔΡΟΓΔΝΖ % ΣΟΤ ΤΝΟ- ΛΗΚΟΤ ΠΟΟΤ ΣΟΤ ΣΟΜΔΑ ΣΟΤΡΗΜΟ % ΣΟΤ ΤΝΟ- ΛΗΚΟΤ ΠΟΟΤ ΣΟΤ ΣΟΜΔ Α ΤΠΖΡΔΗΔ % ΣΟΤ ΤΝΟ- ΛΗΚΟΤ ΠΟΟΤ ΣΟΤ ΣΟΜΔΑ ΗΓΗΑ ΤΜΜΔΣΟΥΖ ΠΟΟ ΓΑΝΔΗΟΤ ΠΟΟ ΔΠΗΥ/Ζ ΠΟΟ ΥΡΖΜΑΣΟΓ. ΜΗΘΧΖ ΠΟΟ ΔΠΗΓΟΣΖΖ ΥΡΖΜΑΣΟΓ. ΜΗΘΧΖ 3.271.076,80 39,49 22.375.495,08 32,76 10.187.248,00 30,86 11.777.870,00 43,40 2.127.128,20 25,68 20.301.186,92 29,72 12.651.462,00 38,33 4.654.870,00 17,15 2.885.095,00 34,83 13.456.668,00 19,70 10.170.290,00 30,81 10.703.860,00 39,44 0,00 0,00 12.165.685,00 13,98 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 2.614.323,65 3,83 0,00 0,00 0,00 0,00 ΤΝΟΛΗΚΟ ΠΟΟ ΔΠΔΝΓΤΔ- ΧΝ ΣΟΝ ΣΟΜΔΑ 8.283.300,00 100 68.299.035,00 100 33.009.000,00 100 27.136.600,00 100 Πεγά: Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ θαη ηδέα επεμεξγαζέα 92

ηελ ΠΔ Θεζζαινλέθεο ζπλνιηθϊ πξαγκαηνπνηάζεθαλ 135 επελδπηηθϊ Ϋξγα εγθεθξηκϋλα απφ ηελ Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ, πεξηζζφηεξα απφ νπνηαδάπνηε Ϊιιε Πε ζηελ ΠΚΜ. ηελ ζπληξηπηηθά ηνπο πιεηνςεθέα θαη ζε πνζνζηφ 53,33% ησλ ζπλνιηθψλ Ϋξγσλ πνπ εγθξέζεθαλ ζηελ ΠΔ Θεζζαινλέθεο Ϋγηλαλ ζηνλ Γεπηεξνγελά ΣνκΫα, 72 ζπλνιηθϊ. Αθνινπζεέ ν ΣνκΫαο ηνπ Σνπξηζκνχ κε 25 επελδπηηθϊ ζρϋδηα θαη ν Πξσηνγελάο κε ηνλ ΣνκΫα Τπεξεζηψλ απφ 19. Πην ζπγθεθξηκϋλα: Σα πεξηζζφηεξα Ϋξγα ζηνλ Γεπηεξνγελά αθνξνχλ ζρϋδηα επϋθηαζεο, εθζπγρξνληζκνχ, κεηεγθαηϊζηαζεο, έδξπζεο θαη παξαγσγάο θαη απφθηεζεο κεραλνινγηθνχ εμνπιηζκνχ. Γειαδά πεξηζζφηεξν Ϋξγα ησλ ππνπεξηπηψζεσλ (i), (iii), (ix) θαη (x) ηεο πεξέπησζεο (β) ηεο Καηεγνξέαο 1 ηνπ Άξζξνπ 3. Σα πεξηζζφηεξα Ϋξγα ζηνλ Πξσηνγελά αθνξνχλ ζρϋδηα εθζπγρξνληζκνχ θαη επϋθηαζεο θηελνηξνθηθψλ κνλϊδσλ θαη αγνξϊ γεσξγηθνχ εμνπιηζκνχ. Γειαδά Ϋξγα ησλ ππνπεξηπηψζεσλ (ii) θαη (iii) ηεο πεξέπησζεο (α) ηεο θαηεγνξέαο 1 ηνπ Άξζξνπ 3. ηνλ ΣνκΫα Σνπξηζκνχ ηα επελδπηηθϊ ζρϋδηα αθνξνχλ εμ νινθιάξνπ Ϋξγα εθζπγρξνληζκνχ νινθιεξσκϋλεο κνξθάο μελνδνρεηαθψλ κνλϊδσλ. ρϋδηα ησλ ππνπεξηπηψζεσλ (ii) θαη (iii) ηεο πεξέπησζεο (γ) ηεο θαηεγνξέαο 1 ηνπ Άξζξνπ 3. ηνλ ΣνκΫα ησλ Τπεξεζηψλ ηα πεξηζζφηεξα Ϋξγα αθνξνχλ Ϋξγα έδξπζεο θαη επϋθηαζεο ζηαζκψλ απηνθηλάησλ θαη αλϊπηπμεο ινγηζκηθνχ. ρϋδηα ησλ ππνπεξηπηψζεσλ (vi) θαη (xiv) ηεο πεξέπησζεο (δ) ηεο θαηεγνξέαο 1 ηνπ Άξζξνπ 3. Ζ Ϋγθξηζε ησλ 135 επελδπηηθψλ ζρεδέσλ ζηηο ΓεκνηηθΫο Δλφηεηεο ηεο ΠΔ Θεζζαινλέθεο, ζχκθσλα κε ηα ζηνηρεέα ηεο Γηεχζπλζεο ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ, δεκηνχξγεζε ζπλνιηθϊ 364 ζϋζεηο εξγαζέαο. Οη Πεξηζζφηεξεο δεκηνπξγάζεθαλ ζηνλ Γεπηεξνγελά ΣνκΫα κε 174 ζϋζεηο θαη ην 47,80% ησλ ζπλνιηθψλ ζϋζεσλ θαη αθνινπζνχλ ν ΣνκΫαο ησλ Τπεξεζηψλ κε 119 ζϋζεηο, ν ΣνκΫαο ηνπ Σνπξηζκνχ κε 52 θαη ηειεπηαένο ν Πξσηνγελάο ΣνκΫαο κε κφιηο 19 ζϋζεηο. 93

Πεγά: Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ θαη ηδέα επεμεξγαζέα Ζ ΠΔ Θεζζαινλέθεο δηνηθεηηθϊ εέλαη ρσξηζκϋλε ζε 14 ΓεκνηηθΫο Δλφηεηεο, ζχκθσλα κε ην ζρϋδην ΚαιιηθξΪηεο. ΑπηΫο εέλαη νη Ακπεινθάπσλ ΜελεκΫλεο, Βφιβεο, ΓΫιηα, Θεξκατθνχ, ΘΫξκεο, Θεζζαινλέθεο, ΚαιακαξηΪο, Κνξδειηνχ Δπφζκνπ, ΛαγθαδΪ, Ππιαέαο ΥνξηηΪηε, ΝεΪπνιεο πθεψλ, Παχινπ ΜειΪ, Υαιθεδφλνο θαη ΧξαηνθΪζηξνπ. ε φιεο απηϋο ηεο ΓεκνηηθΫο Δλφηεηεο Ϋρνπλ εγθξηζεέ Ϋξγα κϋζσ ηνπ Αλαπηπμηαθνχ Νφκνπ 32/99/2004 απφ ηελ Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ ζε Ϋλαλ Ϋσο θαη ηξεηο Σνκεέο ηεο νηθνλνκέαο, αλϊινγα κε ηα ραξαθηεξηζηηθϊ ηεο θϊζε κέαο. ε θακέα δελ Ϋρνπλ εγθξηζεέ επελδπηηθϊ ζρϋδηα θαη ζηνπο ηϋζζεξηο Σνκεέο, ελψ ε κνλαδηθά απφ ηηο 14 ΓΔ ζηελ νπνέα δελ Ϋγηλε θαλϋλα Ϋξγν εέλαη απηά ηεο ΝεΪπνιεο πθεψλ. Σν κεγαιχηεξν επελδπηηθφ ζρϋδην πνπ Ϋγηλε ζηελ ΠΔ Θεζζαινλέθεο, εγθεθξηκϋλν απφ ηελ Γηεχζπλζε ρεδηαζκνχ θαη ΑλΪπηπμεο ηεο ΠΚΜ, φζνλ αθνξϊ ην χςνο ηεο επϋλδπζεο Ϋγηλε ζηελ ΓΔ ΓΫιηα ζηελ πεξηνρά ηνπ ΔρΫδσξνπ ζηνλ Γεπηεξνγελά ΣνκΫα χςνπο 3.550.000 θαη αθνξνχζε ηελ έδξπζε θαη επεμεξγαζέα πξντφλησλ ζηδάξνπ. Απφ ηελ Ϊιιε πιεπξϊ ην ρακειφηεξν άηαλ ζηελ ΓΔ Βφιβεο χςνπο 100.000, ην θαηψηεξν χςνο επϋλδπζεο πνπ απαηηεέ ν Αλαπηπμηαθφο, θαη αθνξνχζε ηνλ εθζπγρξνληζκφ γεσξγηθάο εθκεηϊιιεπζεο παξαγσγάο βηνινγηθψλ πξντφλησλ. Απφ ηα 136.727.935 ζπλνιηθϊ πνπ επελδχζεθαλ ζε Ϋξγα ζηελ ΠΔ Θεζζαινλέθεο, ηα πεξηζζφηεξα ρξάκαηα ζε πνζνζηφ 31,29% επελδχζεθαλ ζηελ ΓΔ ΓΫιηα ζπλνιηθνχ χςνπο 42.782.315 απφ ηα νπνέα 40.707.315 θαηεπζχλζεθαλ 94