Φυσιολογία Το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ) είναι διαυγέ, άχρωµο υγρό το οποίο ευρίσκεται στο κοιλιακό σύστηµα του εγκεφάλου και στον υπαραχνοειδή χώρο Για αιώνε θεωρείτο το «ζωτικό πνεύµα» που τροφοδοτούσε µε ενέργεια τον οργανισµό Ο κυτταρικό πληθυσµό, η χηµική σύσταση και η περιεκτικότητα σε πρωτε νη του ΕΝΥ µεταβάλλονται σε πλήθο λοιµωδών, φλεγµονωδών και άλλων παθήσεων, µε αποτέλεσµα να αποτελεί σηµαντικό διαγνωστικό παράθυρο στο ΚΝΣ
Φυσιολογία
Φυσιολογία Ο συνολικό όγκο του ΕΝΥ Το ΕΝΥ παράγεται από που κυκλοφορεί στι το χοριοειδέ πλέγµα κοιλίε και τον στι πλάγιε κοιλίε, υπαραχνοειδή την 3 η χώρο είναι και την 4 100-150ml η κοιλία και στη Το ΕΝΥ παράγεται µε ρυθµό συνέχεια κυκλοφορεί περίπου 21-22ml/h, στον υπαραχνοειδή γεγονό που σηµαίνει ότι χώρο ανανεώνεται 3-4 φορέ ηµερησίω
Φυσιολογία Το χοριοειδέ πλέγµα αποτελεί προβολή θυσάνου τριχοειδών αγγείων στο εσωτερικό των κοιλιών που καλύπτεται από εξειδικευµένα επενδυµατικά κύτταρα, το λεγόµενο χοριοειδέ επιθήλιο. Χοριοειδές επιθήλιο ΕΝΥ Τριχοειδή αγγεία
Κυκλοφορία Τρήµατα Monro Υδραγωγό Silvius Τρήµατα Magendie- Luschka Πλάγιε κοιλίε 3 η κοιλία 4 η κοιλία Υπαραχνοειδή χώρο Σπονδυλικό σωλήνα Κυρτότητα ηµισφαιρίων
Κυκλοφορία Normal CT Hydrocephalus
Κυκλοφορία Αραχνοειδής λάχνη Το ΕΝΥ απορροφάται από τι αραχνοειδή λάχνε, οι οποίε ευρίσκονται κατά µήκο του άνω οβελιαίου, των λοιπών φλεβωδών κόλπων και των νωτιαίων ριζών Οι αραχνοειδεί λάχνε λειτουργούν ω βαλβίδε επιτρέποντα τη ροή του ΕΝΥ µόνο προ την κυκλοφορία του αίµατο
Λειτουργία Το ΕΝΥ επιτελεί τι ακόλουθε βασικέ λειτουργίε : Προστασία του ΚΝΣ από κακώσει Άνωση: Ο εγκέφαλο «επιπλέει» στο ΕΝΥ µε το βάρο των 1500 gr να γίνεται αισθητό µόνο ω 50gr, ώστε να ασκείται λιγότερη πίεση στη βασική επιφάνεια και τα αγγεία Αποµάκρυνση βλαβερών ουσιών, όπω CO 2, γαλακτικό οξύ, β-αµυλοειδέ και ιόντα υδρογόνου Οµοιόσταση εξωκυττάριου υγρού νευρώνων, αστροκυττάρων και εµµύελων ινών Ρύθµιση ενδοκράνια πίεση
Ενδοκρανιακή πίεση Η προσαρµογή του όγκου του Το ΕΝΥ ΕΝΥ σε καταστάσει όπω καταλαµβάνει η ανάπτυξη εγκεφαλικού περίπου οιδήµατο, 10% η παρουσία του συνολικού χωροκατακτητική ενδοκρανιακού εξεργασία ή η αύξηση τη όγκου φλεβική πίεση προστατεύουν τον εγκέφαλο από ισχαιµία Εγκέφαλος Αγγεία ΕΝΥ
Οσφυονωτιαία παράκεντηση Η λήψη του ΕΝΥ πραγµατοποιείται µε την εισαγωγή λεπτή βελόνα µεταξύ των ακανθωδών αποφύσεων στο µεσοδιάστηµα Ο3-Ο4 ή Ο4-Ο5
Ενδείξει ΟΝΠ - Λοιµώξει ΚΝΣ - Αποµυελινωτικά νοσήµατα - Αυτοάνοσε παθήσει - Υπαραχνοειδή αιµορραγία - Νεοπλασίε - Εκφυλιστικά νοσήµατα
ιαγνωστικέ παράµετροι Οι παράµετροι του ΕΝΥ που συνήθω αξιολογούνται στην κλινική πράξη είναι: Πίεση Χροιά Σύσταση: - Αριθµό /τύπο κυττάρων - Πρωτε νη - Γλυκόζη Άλλε σηµαντικέ εξετάσει : Μικροσκοπική εξέταση Καλλιέργεια Αντιγονική δοκιµασία Latex PCR
Μέτρηση πίεση ΕΝΥ Η µέτρηση τη πίεση του ΕΝΥ πραγµατοποιείται µε τη χρήση µανόµετρου µετά την εισαγωγή τη βελόνα παρακέντηση στον υπαραχνοειδή χώρο Η πίεση φυσιολογικά κυµαίνεται µεταξύ 100-180mmH 2 O, ενώ σε παχύσαρκου ασθενεί δύναται να φτάσει ω 240 mmh 2 O Αυξηµένη πίεση ΕΝΥ παρατηρείται σε πολυάριθµε καταστάσει, όπω λοιµώξει ΚΝΣ, ενδοεγκεφαλικέ αιµορραγίε, όγκου, αλλά και στην ιδιοπαθή ενδοκράνια υπέρταση Σηµαντική υπόταση του ΕΝΥ (<60 mmh 2 O) παρατηρείται σπάνια, συνηθέστερα σε καταστάσει διαρροή ΕΝΥ πχ. µετά από ΟΝΠ ή και αυτόµατα
Χροιά µετά από φυγοκέντρηση Ξανθοχρωµία ονοµάζεται η κίτρινη, πορτοκαλί ή ροζ χροιά που είναι αποτέλεσµα λύση ερυθρών αιµοσφαιρίων εντό του ΕΝΥ και τη σταδιακή µετατροπή τη αιµοσφαιρίνη σε οξυαιµοσφαιρίνη, µεθαιµοσφαιρίνη και χολερυθρίνη Η αλλαγή χροιά εµφανίζεται τουλάχιστον µετά από 2 ώρε Χολερυθρίνη παραµονή των ερυθρών αιµοσφαιρίων στο ΕΝΥ και παραµένει για 2-4 εβδοµάδε Ροζ χροιά Εµφανίζεται λίγε ώρε µετά Μεγιστοποιείται στι 36 ώρε ιαρκεί 7-9 ηµέρε Κίτρινη χροιά Εµφανίζεται 2-3 ηµέρε µετά και αυξάνεται όσο µειώνεται η οξυαιµοσφαιρίνη ιαρκεί 2-4 εβδοµάδε Καφέ χροιά Κυρίω σε αποδόµηση αίµατο που είναι εγκυστωµένο ή αποµονωµένο από την κυκλοφορία του ΕΝΥ Ξανθοχρωµία παρατηρείται στο 90% εντό 12 ωρών από την εισβολή υπαραχνοειδού αιµορραγία Επίση παρατηρείται σε έντονα τραυµατική παρακέντηση (>100,000 ερυθρά/mm 3 ), αύξηση λευκώµατο >150mg/dl και σε περιπτώσει σηµαντική υπερχολερυθριναιµία
Κύτταρα Φυσιολογικά το ΕΝΥ περιέχει µέχρι 5 µονοπύρηνα κύτταρα Η αύξηση των κυττάρων στο ΕΝΥ είναι αποτέλεσµα αντίδραση των µηνίγγων σε βακτήρια ή άλλου λοιµώδει παράγοντε, σε διαρροή αίµατο, χηµικέ ουσίε, ανοσολογική αντίδραση, νεοπλασία ή αγγει τιδα
Κύτταρα Οξεία βακτηριακή µηνιγγίτιδα Ιογενή µηνιγγίτιδα Μυκητιασική µηνιγγίτιδα Φυµατιώδη µηνιγγίτιδα Σπειροχαίτε (Σύφιλη, Lyme) Κολλαγονικά νοσήµατα Σαρκοείδωση Οξεία διάσπαρτη εγκεφαλοµυελίτιδα Παρασιτώσει Φυµατίωση Ρικετσιώσει Λεµφώµατα/λευχαιµίε
Λεύκωµα Η συγκέντρωση του λευκώµατο στο ΕΝΥ αποτελεί έναν από του πλέον ευαίσθητου δείκτε παθολογία εντό του ΚΝΣ Στου ενήλικε κυµαίνεται µεταξύ 18-58 mg/dl σε αντίθεση µε το υψηλό πρωτε νικό περιεχόµενο του ορού (5,500-8000 mg/dl)
Ανοσοσφαιρίνε
Γλυκόζη Η συγκέντρωση τη γλυκόζη στο ΕΝΥ κυµαίνεται φυσιολογικά µεταξύ 45-80mg/dl, δηλαδή περίπου τα 2/3 τη αντίστοιχή συγκέντρωση στον ορό Η συσχέτιση αυτή µεταβάλλεται σε σηµαντική υπεργλυκαιµία όπου η γλυκόζη ΕΝΥ κυµαίνεται µεταξύ 50-60% τη γλυκόζη ορού, ενώ σε έντονη υπογλυκαιµία η γλυκόζη του ΕΝΥ φτάνει το 85% τη τιµή στον ορό Σε κάθε περίπτωση τιµέ κάτω από 35mg/dl θεωρούνται παθολογικέ
Γλυκόζη Μειωµένε τιµέ σακχάρου στο ΕΝΥ παρατηρείται σε: - Βακτηριακή µηνιγγίτιδα - Φυµατιώδη µηνιγγίτιδα - Καρκινωµατώδη µηνιγγίτιδα - Μυκητιασική λοίµωξη ΚΝΣ - Σαρκοείδωση - Υπαραχνοειδή αιµορραγία
Μικροσκοπική εξέταση Η χρώση Gram είναι θετική στο 60-80% των περιπτώσεων βακτηριακή µηνιγγίτιδα Η ευαισθησία ποικίλλει ανάλογα το µικροοργανισµό και φτάνει το 90% για τον πνευµονιόκοκκο και το σταφυλόκοκκο, ενώ είναι µόνο 50% στην ανίχνευση τη Listeria Neisseria Meningitidis Streptococcus Pneumoniae
Μικροσκοπική εξέταση Ειδικέ χρώσει : - Σινική µελάνη (Indian ink) - Ziehl-Neelsen
Ορολογικό /Ιολογικό έλεγχο - Επιφανειακό αντιγόνο κρυπτοκόκκου - VDRL/RPR - PCR για HSV I και II, CMV, EBV, VZV, εντερο ού, JC virus, TBC - PCR για βακτήρια - Latex agglutination test - Πρωτε νη 14-3-3