ΡΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΘΤΘΣ ΔΟΜΘ ΑΡΑΣΧΟΛΘΣΘΣ & ΣΤΑΔΙΟΔΟΜΙΑΣ (ΔΑΣΤΑ) Ακαδθμαϊκό Ζτοσ 2012-13 ΒΙΩΜΑΤΙΚΟ ΕΓΑΣΤΘΙΟ ΕΝΙΣΧΥΣΘΣ ΓΑΡΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΦΟΙΤΘΤΩΝ Επιμζλεια: E. Κραςαδάκθ
Γιατί αςχολοφμαςτε με το γραπτό λόγο; [1] Τα κείμενα αποτελοφν ζνα από τα ιςχυρότερα μζςα που διακζτομε για να επικοινωνοφμε. Ζνα κείμενο ςυνδζεται με τθν εικόνα που ςχθματίηει ο αναγνϊςτθσ για τον γράφοντα, ο οποίοσ πολλζσ φορζσ είναι ζνασ τρίτοσ που δεν μασ γνωρίηει. Ζνα κείμενο επιδιϊκει να ϋπεράςειϋ ζνα ι περιςςότερα μθνφματα και γι αυτό πρζπει να είναι καλογραμμζνο για να επιτφχει το ςτόχο του.
Γιατί αςχολοφμαςτε με το γραπτό λόγο; [2] Ζνα λάκοσ ςτον προφορικό λόγο μπορεί να μθν γίνει αντιλθπτό, ςε αντίκεςθ με τον γραπτό λόγο, όπου ο αναγνϊςτθσ μπορεί να επανζλκει ςτο κείμενο όςεσ φορζσ επικυμεί. Διαφορετικι είναι θ διατφπωςθ του προφορικοφ λόγου από τον γραπτό λόγο. Με απλά λόγια κα πρζπει να είμαςτε προςεχτικοί διότι δεν γράφομε όπωσ μιλάμε. Θ εικόνα μου είναι το γραπτό μου!
Διαφορζσ Γραπτοφ Ρροφορικοφ Λόγου Ο γραπτόσ λόγοσ υπακοφει ςε ςυμβάςεισ που τον διαφοροποιεί από τον προφορικό λόγο. Οι διαφορζσ γραπτοφ και προφορικοφ λόγου εςτιάηονται κυρίωσ ςτθ γραμματικι και ςτο λεξιλόγιο. Επίςθσ, τα γραπτά κείμενα μπορεί να ακολουκοφν μια ςυγκεκριμζνθ εμφάνιςθ, δομι και περιεχόμενο. Ροιζσ;
Κειμενικά είδθ ΚΕΙΜΕΝΑ Λίγθ κεωρία ΑΝΑΦΟΡΙΚΟΤ ΛΟΓΟΤ ΚΑΣΕΤΘΤΝΣΙΚΟΤ ΛΟΓΟΤ 1. Αφιγθςθ 2. Ρεριγραφι 1. Οδθγίεσ 2. Επιχειριματα Επιχειρθματολογικόσ λόγοσ: θ δικι μασ περίπτωςθ Τα επιχειρθματολογικοφ τφπου κείμενα αποτελοφν τθν πιο ςφνκετθ μορφι κατευκυντικοφ λόγου και αναπτφςςονται γφρω από τον άξονα τθσ λογικισ ςυςχζτιςθσ των δεδομζνων με ταυτόχρονθ παράκεςθ επιχειρθμάτων για τθν υποςτιριξθ κάποιασ άποψθσ, ιδζασ ι ςκοποφ. Γι αυτό ςυχνά χρθςιμοποιοφνται αιτιολογικζσ προτάςεισ & ςφνδεςμοι. Συνθκίηεται θ απρόςωπθ ςφνταξθ ςε ςυνδυαςμό με τον ενεςτϊτα, ο οποίοσ δθλϊνει αλικειεσ κακολικισ ιςχφοσ.
Διαφορετικζσ απόψεισ για τα είδθ και τισ κατθγορίεσ των κειμζνων Ρεριγραφικά-αφθγθματικά-αποδεικτικάςτοχαςτικά. Αφθγθματικά-περιγραφικάεπιχειρθματολογικά-λογοτεχνικά. Αφθγθματικά-περιγραφικά-πραγματολογικάεπιχειρθματικά-χρθςτικά. Επιςτθμονικά-Μθ Επιςτθμονικά. κλπ
Ραραδείγματα κειμζνων [1] Ρεριγραφικό κείμενο Κατά τθν παραμονι μασ ςτθν Τουλοφηθ (Νότια Γαλλία) πραγματοποιιςαμε επίςκεψθ ςτο εργοςτάςιο τθσ βιομθχανίασ αεροςκαφϊν AIRBUS. Εκεί μασ δόκθκε θ ευκαιρία να παρακολουκιςομε τθ γραμμι ςυναρμολόγθςθσ και τελικϊν ελζγχων του αεροςκάφουσ AIRBUS - Α380, το οποίο είναι το μεγαλφτερο επιβατθγό αεροςκάφοσ διεκνϊσ. Ππωσ μασ εξιγθςε ο ξεναγόσ μασ, το ςυγκεκριμζνο αεροςκάφοσ ζχει δυναμικότθτα μεταφοράσ 525 ζωσ 853 ατόμων, ςυνολικό μικοσ ατράκτου 73 μζτρων και φψοσ 23 μζτρων αντίςτοιχα, ενϊ πάνω από το 20% των υλικϊν καταςκευισ του αεροςκάφουσ ανικουν ςτα ςφνκετα υλικά. Αφθγθματικό κείμενο Ρότε γίνονται τα γεγονότα; Ρου; Ροιοι μετζχουν; Συνικωσ χριςθ ενεςτϊτα Συνικωσ χριςθ παρελκοντικϊν χρόνων
Ραραδείγματα κειμζνων [2] Κείμενο Οδθγιϊν Συνικωσ χρονικι αλλθλουχία ενεργειϊν Συνικωσ χριςθ ενεςτϊτα. Εγκλίςεισ: οριςτικι, προςτακτικι, υποτακτικι
Ραραδείγματα κειμζνων [3] Αυτό το καλοκαίρι διζψευςε το όνομα του. Εκτεταμζνεσ καταςτροφζσ από πρωτοφανείσ πλθμμφρεσ ςτθν Ρράγα, ςτθ Δρζςδθ, ςτθν κεντροανατολικι Ευρϊπθ. Δεκάδεσ νεκροί και ηθμιζσ διςεκατομμυρίων ευρϊ. Τουσ χίλιουσ ζφταςαν οι νεκροί ςτθν ανατολικι Αςία, ενϊ δζκα εκατομμφρια άνκρωποι ςτθν Κίνα απειλοφνται από πλθμμφρεσ. Νερό καλφπτει ιδθ μζροσ του Βόρειου Ρόλου, ςτθ κζςθ των αιϊνιων πάγων. Τθν ίδια ϊρα, θ ξθραςία ςτεγνϊνει εκτεταμζνεσ ηϊνεσ ςτθν Αφρικι. Τυχαία όλα αυτά; Πςο κι αν τα καιρικά φαινόμενα εκδθλϊνονται με αςφμμετρο τρόπο, δεν μπορεί κανείσ να προςπεράςει το γεγονόσ ότι τα λεγόμενα «ακραία καιρικά φαινόμενα» εκδθλϊνονται τζςςερισ φορζσ ςυχνότερα τα τελευταία χρόνια. Εξάλλου, θ ςυντριπτικι πλειοψθφία των επιςτθμόνων κεωρεί ότι ο «κακόσ μασ ο καιρόσ» οφείλεται ςε μεγάλο βακμό ςτο φαινόμενο του κερμοκθπίου, ςτθν άνοδο τθσ μζςθσ κερμοκραςίασ τθσ Γθσ, ωσ αποτζλεςμα κυρίωσ των εκπομπϊν διοξειδίου του άνκρακα. Βιβλία ολόκλθρα δεν αρκοφν για να χωρζςουν οι προειδοποιιςεισ οργανιςμϊν και επιςτθ μόνων. Πλα όμωσ ςυνοψίηονται ςτο «Δεν πάει άλλο!». Τόςο απλό. Κι όμωσ τόςο δφςκολο. Δφςκολο, γιατί απαιτεί ριξεισ με μεγάλα ςυμφζροντα. Συμφζροντα που ζχουν επιβάλει τθν πολιτικι τουσ. (Απόςπαςμα από εφθμερίδα Η Κακθμερινι) Επιχειρθματολογικό Κείμενο Διανομι 1 θσ άςκθςθσ
Τα κείμενα είναι ενόσ είδουσ; Συχνά τα κείμενα είναι μικτά. Αυτό ςθμαίνει ότι, για παράδειγμα εκτόσ τα αμιγϊσ αφθγθματικά ι τα αμιγϊσ επιχειρθματολογικά, υπάρχουν κείμενα που ςυνδυάηουν πχ τθν περιγραφι με τθν επιχειρθματολογία ι τθν περιγραφι με τθν αφιγθςθ.
Οριςμζνοι τφποι επιχειρθματολογικοφ κειμζνου Δοκίμιο Άρκρο Αναφορά (Διπλωματικι) (Διατριβι)
Οργάνωςθ και παρουςίαςθ ενόσ επιχειρθματολογικοφ κειμζνου Παράδειγμα από διαφάνεια αρ. 8 Ειςαγωγι (προαναγγελία / παρουςίαςθ του κζματοσ / προβλιματοσ): τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Δεδομζνα (εμπειρικζσ παρατθριςεισ): Εκτεταμζνεσ καταςτροφζσ από πρωτοφανείσ πλθμμφρεσ ςτθν Πράγα, ςτθ Δρζςδθ, ςτθν κεντροανατολικι Ευρϊπθ. Δεκάδεσ νεκροί και ηθμιζσ διςεκατομμυρίων ευρϊ. Τουσ χίλιουσ ζφταςαν οι νεκροί ςτθν ανατολικι Αςία, ενϊ δζκα εκατομμφρια άνκρωποι ςτθν Κίνα απειλοφνται από πλθμμφρεσ. Νερό καλφπτει ιδθ μζροσ του Βόρειου Πόλου, ςτθ κζςθ των αιϊνιων πάγων. Τθν ίδια ϊρα, θ ξθραςία ςτεγνϊνει εκτεταμζνεσ ηϊνεσ ςτθν Αφρικι. Αιτιολόγθςθ (επιχειρθματολογία): θ ςυντριπτικι πλειοψθφία των επιςτθμόνων κεωρεί ότι ο «κακόσ μασ ο καιρόσ» οφείλεται ςε μεγάλο βακμό ςτο φαινόμενο του κερμοκθπίου, ςτθν άνοδο τθσ μζςθσ κερμοκραςίασ τθσ Γθσ, ωσ αποτζλεςμα κυρίωσ των εκπομπϊν διοξειδίου του άνκρακα. υμπζραςμα: «Δεν πάει άλλο!». Τόςο απλό. Κι όμωσ τόςο δφςκολο. Δφςκολο, γιατί απαιτεί ριξεισ με μεγάλα ςυμφζροντα. Συμφζροντα που ζχουν επιβάλει τθν πολιτικι τουσ.
Ειςαγωγι Κυρίωσ τμιμα αναφοράσ Διανομι ενθμερωτικϊν κειμζνων Θ δομι τθσ αναφοράσ μου τθν ειςαγωγι παρουςιάηουμε το ηιτθμα που πρόκειται να μασ απαςχολιςει, κακορίηουμε το ςτόχο ι τθν προβλθματικι μασ και προςδιορίηουμε με ποιον τρόπο πρόκειται να πετφχουμε το ςτόχο αυτό (πλάνο ανάπτυξθσ). H ειςαγωγι είναι ςυνικωσ περιοριςμζνθ. Είναι πολφ ςθμαντικό θ επιχειρθματολογία να αναπτφςςεται βακμιαία μζςα ςτο κείμενο, με τρόπο επαγωγικό: από παράγραφο ςε παράγραφο και από ενότθτα ςε ενότθτα. Θ μετάβαςθ από το ζνα τμιμα του κειμζνου ςτο επόμενο πρζπει να διακρίνεται από λογικι αλλθλουχία, χωρίσ χάςματα, επικαλφψεισ και επαναλιψεισ. Συχνά διαμορφϊνουμε το κείμενο ςε δφο ι περιςςότερεσ μεγάλεσ ενότθτεσ, ανάλογα με τα ηθτοφμενα, ςτισ οποίεσ δίνουμε ςφντομουσ χαρακτθριςτικοφσ τίτλουσ. Οριςμζνεσ φορζσ επιμζρουσ κζματα ςτο πλαίςιο κάκε ενότθτασ είναι χριςιμο να διαμορφϊνονται ςε υποενότθτεσ, οι οποίεσ φζρουν αρίκμθςθ ι και τουσ δικοφσ τουσ χαρακτθριςτικοφσ τίτλουσ. Σε περιπτϊςεισ όμωσ ςφντομων εργαςιϊν είναι ςκόπιμο να μθν διαςπάςουμε με ιεραρχιςεισ υποενοτιτων. υμπεράςματα Στο τελευταίο μζροσ τθσ εργαςίασ ςυνοψίηουμε ι ανακεφαλαιϊνουμε πολφ ςφντομα τα βαςικά ςθμεία που αναπτφχκθκαν, και ςυμπεραίνουμε διευκρινίηοντασ τθ ρθτι απάντθςι μασ ςτο ερϊτθμα. Βιβλιογραφία (Τποςθμειώςεισ) Σε πίνακα και με αλφαβθτικι ςειρά παρουςιάηονται ςτο τζλοσ τθσ εργαςίασ οι αναφορζσ (βιβλία, άρκρα, κλπ) που αναφζρονται ςτο κείμενό μασ. Στο τζλοσ τθσ ςελίδασ (footnotes) ι ςτο τζλοσ του κειμζνου (endnotes). Συνοχι
Ραράδειγμα δομισ μιασ πολυςζλιδθσ αναφοράσ (εργαςία μακιματοσ, διπλωματικι, κλπ) Συνοχι Κεφάλαιο 1. 1.1 1.2.. 1.2.1. 1.2.2. 1.3.... Κεφάλαιο 9.. 9.1. 9.1.1. 9.2. 9.3. 9.4.... Οργάνωςθ κειμζνου ςε Κεφάλαια
Ραράδειγμα δομισ ενόσ άρκρου Συνοχι Ενδεικτική δομή άρθρου (σφντομο κείμενο) Ρερίλθψθ ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ..,, 1. ΕΙΣΑΓΩΓΘ 2. Θ ΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΘ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ 2.1 Τα ςτάδια 2.2 Θ μζκοδοσ 3. ΑΡΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΕΤΘ 2004-2012 4. ΣΥΜΡΕΑΣΜΑΤΑ Οργάνωςθ κειμζνου ςε ενότθτεσ και υποενότθτεσ Βιβλιογραφία
Άςκθςθ ςε ομάδεσ των 2 ατόμων Ζνασ ςυμφοιτθτισ ςασ ξεκίνθςε να γράφει μια αναφορά (πολυςζλιδθ εργαςία μακιματοσ), χωρίσ να οργανϊςει το κείμενο ςε Κεφάλαια και να κάνει κάποια μορφοποίθςθ (το κείμενο ςασ δίδεται ςε μορφι.txt). ίξτε μια ςφντομθ ματιά ςτο κείμενο για να αποκτιςετε μια εικόνα του περιεχομζνου του και ςτθ ςυνζχεια κάντε τισ διορκϊςεισ που εςείσ νομίηετε. Δθλαδι, χωρίςτε το κείμενο ςε Κεφάλαια και επιλζξτε γι αυτά μια γραμματοςειρά που να ανταποκρίνεται ςτο ςυγκεκριμζνο ςκοπό. Διανομι 2 θσ άςκθςθσ
Γενικζσ Οδθγίεσ ςφνταξθσ γραπτισ αναφοράσ Ρροςθλωκείτε ςτο ερϊτθμα τθσ Αναφοράσ (εργαςία, κλπ). Συγκεντρϊςτε τισ ςκζψεισ ςασ και ςθμειϊςτε όλεσ τισ ζννοιεσ ι λζξεισ-κλειδιά που κεωρείτε ότι ζχουν ςχζςθ με το κζμα τθσ γραπτισ αναφοράσ. Καταςτρϊςτε ζνα πλάνο τθσ αναφοράσ (ςκελετό κειμζνου). Συντάξτε μια αναφορά με δικι ςασ δομι και ςφνταξθ των κειμζνων. Αποφφγετε τθ λογοκλοπι. Τθρείςτε τισ προδιαγραφζσ (μζγεκοσ αναφοράσ ι πλικοσ λζξεων, ι χριςθ γραμματοςειράσ, κλπ).
Τζςςερεισ κανόνεσ για μια ακαδθμαϊκι γραπτι αναφορά Διαβάςτε προςεχτικά τον τίτλο ϊςτε να τον κατανοιςετε, να εντοπίςετε τα κφρια ηθτοφμενα και να κατανοιςετε τισ διάφορεσ πτυχζσ του ηθτιματοσ. Αναπτφξτε τθν απάντθςι ςασ με δικά ςασ λόγια. Απαντιςτε με ακρίβεια ςτο κζμα που ςασ ζχει δοκεί. Ραρουςιάςτε ςυνεκτικά το υλικό ςασ.
Στάδια εκπόνθςθσ μιασ γραπτισ αναφοράσ Στάδιο 1 Στάδιο 2 Στάδιο 3 Στάδιο 4 Κατανοιςτε τα ηθτοφμενα τθσ αναφοράσ Ετοιμάςτε ζνα πλάνο τθσ αναφοράσ Συγκεντρϊςτε το υλικό που ςασ χρειάηεται Συντάξτε το κείμενο τθσ αναφοράσ Ηθτείςτε τθ βοικεια του Κακθγθτι ςασ εάν δεν είςτε ςίγουροι Οργανϊςτε τθν αναφορά ςε κεφάλαια και υποκεφάλαια Οργανϊςτε το υλικό Ολοκλθρϊςτε τθ ςφνταξθ λίγεσ θμζρεσ πριν τθν παράδοςθ Ξαναδιαβάςτε τθν αναφορά με κριτικό πνεφμα