Διατροφικές συνήθειες στον αρχαίο πολιτισμό της Ελλάδας Επιμέλεια, παρουσίαση : Παντελάκη Μαργαρίτα (ΠΕ08, καλλιτεχνικών μαθημάτων, 3ο Δημοτικό Σχολείο Σερρών ) Δευτέρα, 12 Νοεμβρίου 12
Τι σχέση μπορούν να έχουν : ένας αρχαιολόγος ένας καλλιτέχνης διάφοροι επιστήμονες Δευτέρα, 12 Νοεμβρίου 12
ΌΌταν ένας αρχαιολόγος μελετά τα ευρήματά του, πολλές φορές θα απευθυνθεί και σε άλλους επιστήμονες για να έχει μια πιο ολοκληρωμένη άποψη στην έρευνα του. Οι ομάδες αυτές συνεργάζονται για την καλύτερη επίτευξη των στόχων τους
ΈΈτσι, π.χ. στην Κνωσσό της Κρήτης που βρέθηκαν υπολείμματα τροφών σε κεραμικά σκεύη, ανέλαβαν ειδικοί να τα μελετήσουν. Με τα ευρήματα αυτά μπόρεσαν να βγάλουν συμπεράσματα για τις διατροφικές συνήθειες του λαού αυτού. Ποικιλία κεραμικών οικιακών σκευών. Μαγειρικά, αποθηκευτικά σκεύη. Δευτέρα, 12 Νοεμβρίου 12
Η αρχαία ελληνική τέχνη μας παρέδωσε πλήθος εικόνων από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Ανάμεσα στις εικόνες αυτές, υπάρχουν αρκετά στοιχεία που απεικονίζουν τις διατροφικές συνήθειες των αρχαίων. Συναντάμε τέτοιες εικόνες σε διαφορετικά είδη τέχνης : σε κεραμικά αγγεία, τοιχογραφίες (fresco), κοσμήματα, γλυπτά κλπ. ΈΈτσι, η ίδια η τέχνη γίνεται πληροφοριοδότης μας
Τι έτρωγαν λοιπόν οι αρχαίοι; Λέτε να έτρωγαν... Δευτέρα, 12 Νοεμβρίου 12
Πατάτες τηγανιτές και πίτσες;;;;;
Οι αρχαίοι ΈΈλληνες ήταν λιτοδίαιτοι και ήταν ιδιαίτρα υπερήφανοι για την αυστηρότητα των διατροφικών τους συνηθειών. Δεν έβγαλαν τυχαία το ρητό : νους υγιής εν σώματι υγιεί! Δευτέρα, 12 Νοεμβρίου 12
Θεωρούσαν απαράδεκτη την γαστρονομική υπερβολή
Παραδείγματα τροφών
Τα δημητριακά ήταν από τις βασικές τροφές των αρχαίων. Στην τοιχογραφία αυτή, μια κοπέλα κρατά θύσανους (ματσάκια) σιταριού Μυκηναϊκή τοιχογραφία Δευτέρα, 12 Νοεμβρίου 12
Η αριστερή εικόνα δείχνει μια γυναίκα που πλάθει ψωμί (κεραμικό γλυπτό). Η δεξιά εικόνα δείχνει ένα στιγμιότυπο θερισμού (ορυχάλκινο αγγείο). Δευτέρα, 12 Νοεμβρίου 12
Ο καρπός της ελιάς βρισκόταν στο καθημερινό διατροφολόγιο των αρχαίων. Από τον καρπό έφτιαχναν το λάδι. Το δέντρο της ελιάς το θεωρούσαν ιερό, γιαυτό και στους ολυμπιακούς αγώνες έστεφαν τους νικητές με κότινο.
Ο κότινος είναι στεφάνι από κλαδί ελιάς
Οι αρχαίοι καλλιεργούσαν αμπέλια. Εκτός από τα λαχταριστά σταφύλια, έφτιαχναν και το αγαπημένο τους κρασί. Παρήγαγαν λευκό και κόκκινο
Το κρασί των αρχαίων ήταν πιο βαρύ από αυτό που καταναλώνουμε σήμερα, γιαυτό το αραίωναν με νερό.
Τα χόρτα, βότανα και διάφορα φυτά, ανήκαν κι αυτά στις βασικές τροφές των αρχαίων. Σε αυτή την τοιχογραφία από την Θήρα (Σαντορίνη), μια κοπέλα συλλέγει κρόκο (safran). Ο κρόκος είναι ένα λουλούδι που όταν το αποξηράνουμε το βάζουμε στο φαγητό ή το πίνουμε ως ρόφημα.
Γνωρίζετε τον κρόκο Κοζάνης ;
Το αγαπημένο γλυκό των αρχαίων ήταν το μέλι. Τόσο θαύμαζαν την σκληρή δουλιά των μελισσών, που μέχρι και κοσμήματα έφτιαχναν που απεικόνιζαν αυτά τα εργατικά έντομα.
Πολλές περιοχές της Ελλάδας είναι παράκτιες, δηλαδή κοντά σε θάλασσα. Αυτό έκανε τους κατοίκους αυτών των περιοχών μεγάλους γνώστες του θαλάσσιου κόσμου, δεινούς θαλασσοπόρους και αλιευτές ( ψαράδες). Σε αυτές τις περιοχές λοιπόν η κατανάλωση θαλασσινών ήταν βασική. Δευτέρα, 12 Νοεμβρίου 12
Στην τοιχογραφία αυτή, ένας νεαρός ψαράς κρατάει την ψαριά του. Πιθανόν να πρόκειται για το ψάρι τόνος.
Εδώ διάφορα ψάρια διακοσμούν ένα ερυθρόμορφο αγγείο.
Τρώγαν μεγάλη ποικιλία θαλασσινών, όπως όστρακα, καλαμάρια, χταπόδια κλπ
Το κρέας καταναλωνόταν σε αραιά διαστήματα και σε ιδιαίτερες περιστάσεις όπως οι θρησκευτικές τελετές. Οι πλούσιοι είχαν την δυνατότητα να διατηρούν κοπάδια προβάτων, κατσικιών ή μοσχαριών. Οι φτωχότεροι έτρωγαν σπάνια κρέας, αφού ήταν ακριβό να το αγοράσουν.
Στις θρησκευτικές τελετές γίνονταν θυσίες ζώων για να τιμήσουν τους θεούς. Η μερίδα των θεών ( τα λίπη και τα οστά) παραδίνονταν στις φλόγες, ενώ η μερίδα των ανθρώπων (ψαχνό) τρωγόταν.
Οι αρχαίοι οργάνωναν συμπόσια, όπου συγκεντρώνονταν να συζητήσουν, να πιούνε και να φάνε. Εκεί ξάπλωναν σε ανάκλιντρα για περισσότερη άνεση.
Οι αγροτικές οικογένειες κατανάλωναν περισσότερο το κρέας του κουνελιού. Υπήρχαν σε αφθονία και τα κυνηγούσαν.
Κυνηγούσαν πουλιά, από τα οποία έτρωγαν το κρέας αλλά και τα αβγά τους.
Τρώγαν πολλά φρούτα, αλλά από τα πιο αγαπημένα τους ήταν τα σύκα και τα ρόδια. Εδώ ένας τεχνίτης έφτιαξε ένα πανέμορφο κολιέ που οι χάντρες του είναι μικρά ροδάκια.
ΌΌσπρια, λαχανικά, ξηροί καρποί, ήταν βάσικές τροφές
Η αρχαία ελληνική διατροφή θεωρείται από τις πιο υγιεινές ανάμεσα σε όλες τις χώρες του κόσμου! Πολλές τροφές των αρχαίων τις αναγνωρίζουμε και τις καταναλώνουμε μέχρι σήμερα. Δευτέρα, 12 Νοεμβρίου 12
Καλή όρεξη!