ΕΘΝΙΚΗ ΣΡΑΠΕΖΑ ΣΗ ΕΛΛΑΔΟ Γιεύθυνζη χεδιαζμού και Οικονομικής Ανάλυζης

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΗ ΣΡΑΠΕΖΑ ΣΗ ΕΛΛΑΔΟ Γιεύθυνζη χεδιαζμού και Οικονομικής Ανάλυζης ΓΔΛΣΗΟ ΣΤΠΟΤ Ζ ΓΗΔΘΝΖ ΚΡΗΖ ΓΟΚΗΜΑΕΔΗ ΣΗ ΑΝΣΟΥΔ ΣΖ ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΑ ΒΑΗΚΩΝ ΜΔΣΑΛΛΩΝ $/ηόνο Μακποσπόνιορ μέζορ όπορ Πηγή: Datastream Γηεζλείο ηηκέο κεηάιισλ Δείκηηρ διεθνών ηιμών μεηάλλων (S&P GSCI) $/ηόνο 600 Υπό ηελ πίεζε ησλ δπζκελώλ δηεζλώλ ζπλζεθώλ, ν θιάδνο ησλ βαζηθώλ κεηάιισλ αληηκεησπίδεη ζεκαληηθέο αλαηαξάμεηο Η δηεζλήο θξίζε πιήηηεη ζεκαληηθά ηηο ειιεληθέο βηνκεραλίεο κεηάιισλ, θαζώο ν θιάδνο είλαη ζε κεγάιν βαζκό εμσζηξεθήο. Αλ θαη ε κεηαπνίεζε βαζηθώλ κεηάιισλ ζπλεηζθέξεη κόλν ην 0,5% ηνπ ΑΔΠ ην, θαιύπηεη ην 15% ηεο αμίαο ησλ εμαγσγώλ ζε αγαζά, θαζώο πεξηζζόηεξν από ην ½ ηεο ζπλνιηθήο παξαγσγήο εμάγεηαη (θπξίσο ζηε Βνπιγαξία, ηελ Ιηαιία, ηηο Η.Π.Α. θαη ηελ ΠΓΓΜ). Οη δηεζλείο ηηκέο ησλ κεηάιισλ ζην δηάζηεκα Μάξηηνο -Μάξηηνο 2009, κεηώζεθαλ θαηά 6 - κε ηελ ειιεληθή κεηαιινπξγία λα έρεη δπλαηόηεηα κόλν κεξηθήο αληηζηάζκηζεο ηεο επίδξαζεο ζηα πεξηζώξηα θέξδνπο. Παξάιιεια, νη θύξηεο πεγέο δήηεζεο νη θαηαζθεπέο θαη ε κεηαπνίεζε δηαλύνπλ πεξίνδν ζεκαληηθώλ δηνξζώζεσλ Πέξα από ηνπο παξαπάλσ θνηλνύο πξνζδηνξηζηηθνύο παξάγνληεο, ε βηνκεραλία θάζε κεηάιινπ αληηκεησπίδεη μερσξηζηέο πξνθιήζεηο: Οη βηνκεραλίεο ράιπβα εμαξηώληαη από ηελ εηζαγσγή πξώησλ πιώλ, ηελ έιιεηςε ζπκβνιαίσλ αληηζηάζκηζεο θηλδύλνπ θαη ηε ρακειή αληαγσληζηηθόηεηα (θπξίσο ιόγσ έιιεηςεο (i) νηθνλνκηώλ θιίκαθαο θαη (ii) εμεηδηθεπκέλσλ πξντόλησλ πςεινύ πεξηζσξίνπ θέξδνπο). Οη επηρεηξήζεηο αινπκηλίνπ πηέζζεθαλ από ηελ θξίζε ζηνλ ηνκέα ηεο απηνθηλεηνβηνκεραλίαο (ιόγσ ηνπ εμαγσγηθνύ ηνπο ραξαθηήξα). Δπηπιένλ, ε παξαγσγή αινπκηλίνπ επιήγε από ηηο πςειόηεξεο ηηκέο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο. Ο θιάδνο ηνπ ραιθνύ ραξαθηεξίδεηαη από πηέζεηο ππνθαηάζηαζεο από θζελόηεξα πιηθά. ε απηό ην πιαίζην, ε κειέηε καο εζηηάδεη αξρηθά ζηελ εθηίκεζε ησλ πξνζδηνξηζηηθώλ παξαγόλησλ ηεο πνξείαο ησλ δηεζλώλ ηηκώλ θαη ηεο δήηεζεο γηα βαζηθά κέηαιια. Βάζεη ησλ πξνβιέςεσλ καο γηα ηελ πνξεία ησλ δύν απηώλ κεγεζώλ κέρξη ην 2012, εθηηκάκε ηελ ρξεκαηννηθνλνκηθή εηθόλα ηεο ειιεληθήο κεηαιινπξγίαο ηα επόκελα ρξόληα. ηε ζπλέρεηα, 1

2 αλαθεξόκαζηε ζηε ζεκαζία ησλ ζπγαηξηθώλ ηνπ εμσηεξηθνύ γηα ηελ πγεία ησλ ειιεληθώλ νκίισλ βαζηθώλ κεηάιισλ. Σέινο, παξνπζηάδνπκε θάπνηεο καθξνπξόζεζκεο επθαηξίεο γηα ηελ πεξαηηέξσ αλάπηπμε ηνπ θιάδνπ. 12% 1 8% 6% 4% 2% Αλάπηπμε BRICS θαη δηεζλείο ηηκέο κεηάιισλ Οη δηεζλείο ηηκέο ησλ κεηάιισλ είλαη πςειόηεξα από ην ζεκείν ηζνξξνπίαο ηνπο Η αλάιπζή καο ππνδειώλεη όηη ν βαζηθόο πξνζδηνξηζηηθόο παξάγνληαο ηεο ηηκήο ησλ κεηάιισλ είλαη ην επίπεδν ππεξβάιινπζαο δήηεζεο ηεο δηεζλνύο νηθνλνκίαο. Μία άλνδνο ηεο δήηεζεο απμάλεη ηηο ηηκέο ησλ κεηάιισλ, θαζώο νη παξαγσγνί αλαγθάδνληαη ζηελ εμόξπμε θνηηαζκάησλ πην πςεινύ θόζηνπο (αληίζηνηρα, ζε ζπλζήθεο ρακειήο δήηεζεο ρξεζηκνπνηνύλ κόλν ηνπο νηθνλνκηθόηεξνπο πόξνπο παξαγσγήο). εκεηώλνπκε όηη ην πςειό κεξίδην ηεο Κίλαο ζηε δήηεζε βαζηθώλ κεηάιισλ (ζην 3-4 ην 2009 από πεξίπνπ 1 ην 1995) θαζηζηά ηελ επίδξαζε ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ηεο Κίλαο θξίζηκε γηα ηελ πνξεία ησλ δηεζλώλ ηηκώλ. Ανάπηςξη ηων BRICS (ζε ππαγμαηικούρ όποςρ, απιζηεπόρ άξοναρ) Δείκηηρ διεθνών ηιμών μεηάλλων (% μεηαβολή, δεξήρ άξοναρ) Πηγή:Datastream, IMF Πξνβιέςεηο δηεζλώλ ηηκώλ κεηάιισλ Φάλςβαρ Αλοςμίνιο Φαλκόρ Βάζεη ησλ πξνβιέςεώλ καο γηα απηνύο ηνπο παξάγνληεο, εθηηκνύκε όηη νη ηηκέο ηνπ ράιπβα θαη ηνπ ραιθνύ βξίζθνληαη πςειόηεξα από ην ζεκείν ηζνξξνπίαο ηνπο θαηά ην ηξίην ηξίκελν ηνπ Η ζπγθέληξσζε απνζεκάησλ από ηελ Κίλα θαη ηα κέηξα ζηήξημεο ηεο θαηαζθεπαζηηθήο δξαζηεξηόηεηαο (θπξίσο ζηελ Κίλα) θαίλεηαη λα είλαη νη βαζηθνί παξάγνληεο πνπ δηαηεξνύλ βξαρππξόζεζκα ηηο ηηκέο πςειόηεξα από ηα επίπεδα πνπ δηθαηνινγνύληαη από ηελ πξαγκαηηθή παγθόζκηα δήηεζε κε ην βαζκό απόθιηζεο σζηόζν λα πεξηνξίδεηαη ζηαδηαθά, κε απνηέιεζκα νη ηηκέο ην 2010 λα είλαη θ.κ.ν. 15%-2 ρακειόηεξεο ζε ζρέζε κε ην ηξίην ηξίκελν ηνπ ηε ζπλέρεηα, ε αλάθακςε ηεο παγθόζκηαο νηθνλνκίαο ζα νδεγήζεη ζηαδηαθά κέρξη ην 2012 ηηο ηηκέο βαζηθώλ κεηάιισλ θνληά ζηα επίπεδα ηνπ. Σέινο, νη δηεζλείο ηηκέο ηνπ αινπκηλίνπ εθηηκάηαη όηη ζα παξακείλνπλ θνληά ζηα επίπεδα ηνπ ηξίηνπ ηξηκήλνπ 2009 κέρξη ηα ηέιε ηνπ πξώηνπ εμακήλνπ ηνπ 2010 (θαζώο νη ηξέρνπζεο ηηκέο είλαη θνληά ζην επίπεδν ηζνξξνπίαο). ηε ζπλέρεηα, εθηηκάηαη ήπηα αλνδηθή πνξεία ησλ ηηκώλ θαηά 6%-7% εηεζίσο κέρξη ην 2012, όπνπ ζα επηζηξέςνπλ θνληά ζηα επίπεδα ηνπ. Η εγρώξηα δήηεζε ηεο ειιεληθήο βηνκεραλίαο κεηάιισλ πεξηνξίδεηαη από ηελ αλαηκηθή θαηαζθεπαζηηθή δξαζηεξηόηεηα Τπό ηελ παγθόζκηα πίεζε ηεο αλαηκηθήο δήηεζεο, ε παξαγσγή ηνπ θιάδνπ βαζηθώλ κεηάιισλ ζηελ Διιάδα κεηώζεθε θαηά 8,8% ην θαη 23,8% ην πξώην εμάκελν ηνπ 2009 (ζε ζρέζε κε κία κέζε εηήζηα αύμεζε ηεο ηάμεο ηνπ 10,3% θαηά ηελ πεξίνδν 2000-). Ο 2

3 πεξηνξηζκόο ηεο παξαγσγήο ησλ κεηάιισλ αληαλαθιά ζε κεγάιν βαζκό ηελ πησηηθή πνξεία ηεο θαηαζθεπαζηηθήο δξαζηεξηόηεηαο (ε νπνία απνξξνθά ηα 2/3 ηεο παξαγσγήο). Όζνλ αθνξά ηελ ηδησηηθή θαηαζθεπαζηηθή δξαζηεξηόηεηα ζηελ Διιάδα, ν όγθνο λέσλ νηθνδνκώλ κεηώζεθε θαηά 26,5% ην πξώην εμάκελν ηνπ 2009 ζε ζρέζε κε ην αληίζηνηρν δηάζηεκα ηνπ. Οη πξννπηηθέο ηνπ θιάδνπ ηδησηηθώλ θαηαζθεπώλ ζηε ρώξα καο, αλ θαη βξαρππξόζεζκα είλαη δπζνίσλεο, αλακέλεηαη λα απνθηήζνπλ δπλακηθή κεηά ην 2010 όηαλ ζα έρεη πεξηνξηζζεί ην απόζεκα αδηάζεησλ θαηνηθηώλ. Δπίζεο, ζεκεηώλεηαη όηη ε δεκόζηα θαηαζθεπαζηηθή δξαζηεξηόηεηα κε βάζε ηηο δεκνπξαζίεο δεκνζίσλ έξγσλ (αμίαο εθ.) εκθαλίδεηαη ειαθξά αλνδηθή ην πξώην εμάκελν ηνπ 2009 ζε ζρέζε κε ην αληίζηνηρν δηάζηεκα ηνπ ( 1,2 δηζ. έλαληη 0,95 δηζ.), ελώ ηα έξγα από ην ΔΠΑ αλακέλεηαη λα δώζνπλ πεξαηηέξσ δπλακηθή ζηνλ θιάδν Δμσζηξέθεηα θιάδσλ εμαγόκελε/πσιεζείζα πνζόηεηα Σίδηπορ/Φάλςβαρ Φαλκόρ Αλοςμίνιο Πηγή: ΕΣΥΕ, Eurostat θαη ε εμσηεξηθή δήηεζε από ηελ επηβξάδπλζε ηεο δηεζλνύο νηθνλνκίαο θαη ηελ ρακειή αληαγσληζηηθόηεηα θπξίσο ησλ ζηδεξνύρσλ κεηάιισλ Η δηεζλήο επηβξάδπλζε ηεο δήηεζεο επεξέαζε επίζεο ηηο εμαγσγέο ηνπ θιάδνπ βαζηθώλ κεηάιισλ, νη νπνίεο ην πξώην ηεηξάκελν ηνπ 2009 ζεκείσζαλ πηώζε 13% ζε όξνπο όγθνπ ζπγθξηηηθά κε ην αληίζηνηρν δηάζηεκα ηνπ. Πέξα από ηηο θπθιηθέο πηέζεηο ζηε δήηεζε, επηζεκαίλνληαη θαη δνκηθέο πηέζεηο ζηνλ θιάδν. πγθεξηκέλα, ε απώιεηα κεξηδίνπ αγνξάο ζηηο αλαπηπγκέλεο επξσπατθέο ρώξεο θπξίσο όζνλ αθνξά ην ράιπβα ππνδειώλεη πξνβιήκαηα πνηόηεηαο θαη άξα δπλαηνηήησλ επέθηαζεο. Αθόκα πην αλεζπρεηηθή είλαη ε αύμεζε ηνπ κεξηδίνπ ησλ εηζαγσγώλ ζηελ εγρώξηα θαηλνκεληθή θαηαλάισζε (7 ην από 5 ην 2000). Πξνβιέςεηο εγρώξηαο παξαγσγήο κεηάιισλ (% κεηαβνιέο) Φάλςβαρ -9,2-15,3 8,0 4,6 5,5 Αλοςμίνιο -6,1-14,4 11,3 3,4 3,9 Φαλκόρ -4,6-30,2 22,2 8,1 5,2 Η βηνκεραληθή παξαγσγή κεηάιισλ αλαθάκπηεη κέζα ζην 2010 Από ηελ παξαπάλσ αλάιπζε πξνθύπηεη όηη νη θύξηνη πξνζδηνξηζηηθνί παξάγνληεο ηεο δήηεζεο κεηάιισλ ζηελ Διιάδα είλαη ε θαηαζθεπαζηηθή δξαζηεξηόηεηα θαη ε αλάπηπμε ησλ κεγαιύηεξσλ εμαγσγηθώλ καο εηαίξσλ. Βάζεη ησλ πξνβιέςεσλ καο γηα ηνπο παξάγνληεο απηνύο, ε βηνκεραληθή παξαγσγή ην 2009 ζα πεξηνξηζηεί θαηά 15% ζην ράιπβα θαη ην αινπκίλην θαη 3 ζην ραιθό. ηε ζπλέρεηα, ε βηνκεραληθή παξαγσγή βαζηθώλ κεηάιισλ ζα αλαθάκςεη έληνλα κέζα ζην 2010 (κε ξπζκό ηεο ηάμεο ηνπ 1 γηα ράιπβα θαη αινπκίλην θαη 2 γηα ραιθό) θαη ζηε ζπλέρεηα ζα απμάλεηαη κε κέζν εηήζην ξπζκό 3%-5% κέρξη ην

4 Η ηάζε ζπγθέληξσζεο ησλ ειιεληθώλ εηαηξεηώλ έρεη νδεγήζεη ζηε δεκηνπξγία νκίισλ κηθξνύ, σζηόζν, κεγέζνπο γηα ηα επξσπατθά δεδνκέλα πκβαηόο κε ηηο δηεζλείο πξαθηηθέο, ν βαζκόο ζπγθέληξσζεο ηνπ θιάδνπ είλαη ηδηαίηεξα πςειόο θαη ζηαζεξόο δηαρξνληθά, θπξίσο ιόγσ ζεκαληηθώλ νηθνλνκηώλ θιίκαθαο, κεγάισλ επελδύζεσλ θαη ζρεηηθά πεξηνξηζκέλσλ πεξηζσξίσλ θέξδνπο. πγθεθξηκέλα, ην πεξηζώξην κεηθηνύ θέξδνπο ηνπ θιάδνπ (12% θαηά κέζν όξν ηελ ηειεπηαία πεληαεηία) είλαη ζρεδόλ ην ήκηζπ ηνπ ζπλόινπ ηεο κεηαπνίεζεο (2 ζην αληίζηνηρν δηάζηεκα). Γεδνκέλεο ηεο έληνλεο εμσζηξέθεηαο ηεο βηνκεραλίαο κεηάιισλ, ην 1/3 ηεο παξαγσγηθήο δπλακηθόηεηαο ησλ ειιεληθώλ νκίισλ κεηάιισλ είλαη εγθαηεζηεκέλν ζην εμσηεξηθό, κε αξθεηέο ζπγαηξηθέο λα βξίζθνληαη ζηελ πεξηνρή ηεο Ννηηναλαηνιηθήο Δπξώπεο (θπξίσο ζηε Ρνπκαλία θαη ηε Βνπιγαξία). πγθεθξηκέλα, νη ζπγαηξηθέο ηνπ εμσηεξηθνύ πξαγκαηνπνηνύλ ην 35%-5 ησλ ζπλνιηθώλ πσιήζεσλ ηνπ νκίινπ θαη ζπλεηζθέξνπλ ην 35%-65% ηεο ιεηηνπξγηθήο θεξδνθνξίαο. Σα απνηειέζκαηα ηεο πξνεγνύκελεο πεληαεηίαο δείρλνπλ όηη ε αλάπηπμε ησλ νκίισλ κέζσ ζπγαηξηθώλ νδήγεζε ζε εληνλόηεξε αλάπηπμε ηνπ θύθινπ εξγαζηώλ (13% εηεζίσο ζε επίπεδν νκίισλ, έλαληη 7% ζε επίπεδν εηαηξεηώλ). Ωζηόζν, ζηα πιαίζηα ηεο ηξέρνπζαο δπζκελνύο ζπγθπξίαο, νη ζπγαηξηθέο ησλ νκίισλ θαίλεηαη λα πιήηηνληαη πεξηζζόηεξν ζε ζρέζε κε ηηο κεηξηθέο εηαηξείεο. Δηδηθόηεξα, ν θύθινο εξγαζηώλ ησλ νκίισλ πεξηνξίζηεθε θαηά 37% ην α εμάκελν 2009 ζε ζρέζε κε ην αληίζηνηρν δηάζηεκα ηνπ, ελώ ε αληίζηνηρε κείσζε ήηαλ 32% γηα ηηο κεηξηθέο εηαηξείεο. ΔΙΣΗΓΜΔΝΟΙ ΟΜΙΛΟΙ ΜΔΤΑΛΛΩΝ Φξεκαηννηθνλνκηθνί Γείθηεο - Διιάδα Δπξσδώλε ΦΑΛΥΒΑΣ ROE 8,4 23,8 Πεπιθώπιο λειηοςπγικού κέπδοςρ 11,98% 18,9 Ξένα ππορ ίδια κεθάλαια 1,51 1,65 Γενική πεςζηόηηηα 1,56 1,69 Τασ. Κςκλ. Ενεπγ. 0,83 0,88 ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ ROE 5,84% 4,6 Πεπιθώπιο λειηοςπγικού κέπδοςρ 11,63% 13,7 Ξένα ππορ ίδια κεθάλαια 0,82 2,27 Γενική πεςζηόηηηα 2,09 1,27 Τασ. Κςκλ. Ενεπγ. 0,77 0,73 ΦΑΛΚΟΣ ROE 2,45% 10,1 Πεπιθώπιο λειηοςπγικού κέπδοςρ 5,7 5,0 Ξένα ππορ ίδια κεθάλαια 2,41 2,65 Γενική πεςζηόηηηα 1,81 1,67 Τασ. Κςκλ. Ενεπγ. 1,23 1,93 Πηγή: Hellastat, Factset και ςπολογιζμοί ΕΤΕ Ωζηόζν, κηα ζύγθξηζε κε ηνπο νκίινπο ηεο επξσδώλεο δείρλεη όηη νη ειιεληθνί όκηινη - θπξίσο ηεο βηνκεραλίαο ράιπβα - πζηεξνύλ ζε όξνπο θεξδνθνξίαο. Σα πςειόηεξα πεξηζώξηα θέξδνπο ησλ επξσπατθώλ νκίισλ ράιπβα νθείινληαη θπξίσο: Μέγεζνο νκίισλ (νηθνλνκίεο θιίκαθαο) Οη πσιήζεηο ησλ ειιεληθώλ νκίισλ ράιπβα αληηζηνηρνύλ θ.κ.ν. ζην 1/10 ησλ επξσπατθώλ (εμαηξώληαο ηελ ArcelorMittal). ύκθσλα κε ηηο εθηηκήζεηο καο, ε αύμεζε ηνπ θύθινπ εξγαζηώλ θαηά 1 δηο. πξνζζέηεη 0,7 πνζνζηηαίεο κνλάδεο ζην ιεηηνπξγηθό πεξηζώξην θέξδνπο. Καζεηνπνίεζε νκίισλ (νξπρεία) Οη κεγάινη επξσπατθνί όκηινη έρνπλ ζρεηηθή απηάξθεηα ζε πξώηεο ύιεο (π.ρ. ArcelorMittal πεξίπνπ 5 ησλ απαηηήζεσλ ζε ζίδεξν). Μείγκα πξντόλησλ Οξηζκέλνη επξσπατθνί όκηινη εζηηάδνπλ ζε εμεηδηθεπκέλα πξντόληα πςεινύ πεξηζσξίνπ θέξδνπο, απνθεύγνληαο ηνλ έληνλν αληαγσληζκό ησλ ηππνπνηεκέλσλ πξντόλησλ. 4

5 2009* 2009* Αλάθακςε ησλ πσιήζεσλ ηελ πεξίνδν Τπό ηελ επίδξαζε i) ηεο πεξηνξηζκέλεο δήηεζεο, θαζώο θαη ii) ηεο ξαγδαίαο πηώζεο ζηηο δηεζλείο ηηκέο κεηάιισλ (-6 ζην δηάζηεκα Μάξηηνο Μάξηηνο 2009), ν θύθινο εξγαζηώλ ησλ εηζεγκέλσλ εηαηξεηώλ ηνπ θιάδνπ κεηώζεθε ζεκαληηθά ην πξώην εμάκελν ηνπ 2009 ζε ζρέζε κε ηελ αληίζηνηρε πεξίνδν ηνπ (33% ζην ράιπβα, 22% ζην αινπκίλην θαη 52% ζην ραιθό). πλδπάδνληαο ηηο πξννπηηθέο εμσηεξηθήο θαη εγρώξηαο δήηεζεο, αλακέλνπκε ηηο πσιήζεηο λα επαλαθάκςνπλ θαηά ηελ πεξίνδν (κε κέζν εηήζην ξπζκό 7%-8% ζην ράιπβα θαη ην αινπκίλην θαη 15%-2 ζην ραιθό). Φάιπβαο 25% % 1-4 5% -8 Πεπιθώπιο μεικηού κέπδοςρ (απιζηεπόρ άξοναρ) % μεηαβολή διεθνούρ ηιμήρ σάλςβα (δεξιόρ άξοναρ) * πεπιθώπιο μεικηού κέπδοςρ 6M 2009 Πηγή: Datastream, Hellastat Η πνξεία ησλ δηεζλώλ ηηκώλ επηδξά θαζνξηζηηθά ζηα πεξηζώξηα θέξδνπο ηνπ θιάδνπ Το ηέιος ηοσ ράιη ηωλ δηεζλώλ ηηκώλ πιήηηεη ηε βηοκεταλία τάισβα Δλώ νη ηηκέο αγνξάο θαη πώιεζεο αθνινπζνύλ ηελ ίδηα πνξεία, ην γεγνλόο όηη ε αγνξά πξώησλ πιώλ θαη ε δεκηνπξγία απνζεκάησλ πξνεγείηαη ρξνληθά ηεο πώιεζεο ησλ ηειηθώλ πξντόλησλ νδεγεί ζηελ αύμεζε ηνπ κεηθηνύ πεξηζσξίνπ θέξδνπο ζηελ πεξίπησζε αλνδηθώλ ηηκώλ θαη ηε κείσζή ηνπ ζηελ πεξίπησζε πησηηθώλ ηάζεσλ. Δηδηθόηεξα, ε ζπζρέηηζε ησλ κεηθηώλ πεξηζσξίσλ θέξδνπο ηεο βηνκεραλίαο ζηδεξνύρσλ κεηάιισλ κε ηηο αληίζηνηρεο δηεζλείο ηηκέο αγγίδεη ην 95%. Γεδνκέλεο ηεο πξόζθαηεο εηζαγσγήο ηνπ ράιπβα ζε δηεζλή ρξεκαηηζηήξηα κεηάιισλ, ε δηαζέζηκε αγνξά παξαγώγσλ είλαη αθόκα ξερή, κε απνηέιεζκα λα κελ δίλεηαη ζηηο εηαηξείεο ε δπλαηόηεηα ρξήζεο ζπκβνιαίσλ αληηζηάζκηζεο θηλδύλνπ, ηα νπνία ζε έλα βαζκό ζα επέηξεπαλ ηε ζηαζεξνπνίεζε ησλ πεξηζσξίσλ θέξδνπο. πλεπώο, εθηηκνύκε όηη ην πεξηζώξην ιεηηνπξγηθήο δεκηάο γηα ην 2009 ζα είλαη ηεο ηάμεο ηνπ 3% (από 9% θ.κ.ν. ηελ πεξίνδν -). ηε ζπλέρεηα, αλακέλνπκε όηη ε θεξδνθνξία ζα αλαθάκςεη ζηαδηαθά, αθνινπζώληαο ηελ αληίζηνηρε πνξεία ησλ δηεζλώλ ηηκώλ ράιπβα θαη ηελ απμαλόκελε δήηεζε, κε ην πεξηζώξην ιεηηνπξγηθνύ θέξδνπο λα επηζηξέθεη ζην 9% ην Αινπκίλην 15% 5 25% 1-25% 5% -5 Πεπιθώπιο Μεικηού Κέπδοςρ (απιζηεπόρ άξοναρ) % μεηαβολή διεθνούρ ηιμήρ αλοςμινίος (δεξιόρ άξοναρ) * πεπιθώπιο μεικηού κέπδοςρ 6Μ 2009 Πηγή: Datastream, Hellastat Οη επηηστεκέλες ζηραηεγηθές hedging ζωραθίδοσλ βρατσπρόζεζκα ηελ θερδοθορία ηες βηοκεταλίας αιοσκηλίοσ Οκνίσο κε ηηο βηνκεραλίεο ράιπβα, ην πεξηζώξην κεηθηνύ θέξδνπο ζηνλ θιάδν αινπκηλίνπ αθνινπζεί ηηο κεηαβνιέο ησλ δηεζλώλ ηηκώλ, θαζώο ππάξρεη ρξνληθή πζηέξεζε κεηαμύ αγνξάο πξώησλ πιώλ θαη πώιεζεο ηνπ ηειηθνύ πξντόληνο. Ωζηόζν, ε δπλαηόηεηα ρξήζεο ζπκβνιαίσλ 5

6 * αληηζηάζκηζεο θηλδύλνπ εμνκαιύλεη ηηο άλσ επηδξάζεηο θαη ζσξαθίδεη ζε έλα βαζκό ηελ θεξδνθνξία ηνπ θιάδνπ. Γηα παξάδεηγκα, ε πηώζε θαηά 1 ζηε δηεζλή ηηκή αινπκηλίνπ ην κείσζε ην πεξηζώξην κεηθηνύ θέξδνπο (θαηά 4 πνζνζηηαίεο κνλάδεο), ελώ κία ρακειόηεξε πηώζε ζηελ ηηκή ηνπ ράιπβα (θαηά 8%) νδήγεζε ζε κεγαιύηεξε πηώζε ηνπ πεξηζσξίνπ κεηθηνύ θέξδνπο ηνπ θιάδνπ (θαηά 6,3 πνζνζηηαίεο κνλάδεο). Η ρξήζε ζπκβνιαίσλ αληηζηάζκηζεο θηλδύλνπ ζσξαθίδεη ζε έλα βαζκό ηελ θεξδνθνξία ηνπ θιάδνπ, κε ην πεξηζώξην ιεηηνπξγηθνύ θέξδνπο λα είλαη ηεο ηάμεο ηνπ 7%-8% ηε δηεηία θαη ζηε ζπλέρεηα λα ζηαζεξνπνηείηαη θνληά ζην 1 κέρξη ην εκεηώλεηαη όηη ην επίπεδν απηό είλαη ρακειόηεξν από ηνπ (όηαλ μεπεξλνύζε ην 12%), θαζώο ε θεξδνθνξία ησλ εηαηξεηώλ παξαγσγήο αινπκηλίνπ επηβαξύλεηαη ζεκαληηθά από ην θόζηνο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο (4 ηνπ θόζηνπο πσιεζέλησλ), ην νπνίν είλαη ππεξδηπιάζην ζε ζρέζε κε ηα επίπεδα ηνπ. Φαιθόο 25% % % Πεπιθώπιο Μεικηού Κέπδοςρ (απιζηεπόρ άξοναρ) Διεθνήρ ηιμή σαλκού /ηόνο (δεξιόρ άξοναρ) * πεπιθώπιο μεικηού κέπδοςρ 6M 2009 Πηγή: Datastream, Hellastat Οη τακειές ηηκές εσλοούλ ηε βηοκεταλία ταιθού Όζνλ αθνξά ηελ θεξδνθνξία ηεο βηνκεραλίαο ραιθνύ, επηζεκαίλνπκε ηελ πξαθηηθή ηεο ζηαζεξνπνίεζεο ηνπ κεηθηνύ θέξδνπο αλά ηόλν, αλεμαξηήησο ηηκήο πώιεζεο κέζσ ηεο εθαξκνγήο εθηεηακέλνπ πξνγξάκκαηνο αληηζηάζκηζεο ηνπ θηλδύλνπ κεηαβνιήο ησλ δηεζλώλ ηηκώλ (hedging) όζνλ αθνξά ηα απνζέκαηα αιιά θαη ηηο πξώηεο ύιεο. ε απηό ην πεξηβάιινλ, ε θεξδνθνξία ηεο εηαηξείαο βειηηώλεηαη κόλν όηαλ απμάλεηαη ν όγθνο ηεο δεηνύκελεο πνζόηεηαο. πλεπώο, νη πεξίνδνη πςειώλ ηηκώλ νπζηαζηηθά πιήηηνπλ ηελ θεξδνθνξία ηνπ θιάδνπ, ζην βαζκό πνπ δεκηνπξγνύληαη πηέζεηο ππνθαηάζηαζεο (π.ρ. ησλ ραιθνζσιήλσλ από πιαζηηθνύο), ελώ παξάιιεια νη απμεκέλεο αλάγθεο ζε θεθάιαηα θίλεζεο (ιόγσ αλόδνπ ησλ ηηκώλ πξώησλ πιώλ αιιά θαη ησλ απνζεκάησλ) επηβαξύλνπλ ηηο ρξεκαηνδνηηθέο δαπάλεο θαη πεξηνξίδνπλ ηα πεξηζώξηα θαζαξνύ θέξδνπο ησλ επηρεηξήζεσλ. Τπό απηέο ηηο ζπλζήθεο, ην πεξηζώξην ιεηηνπξγηθνύ θέξδνπο εθηηκάηαη όηη ζα αθνινπζήζεη πησηηθή πνξεία θζάλνληαο από 5% ην 2009, ζην 7% ην 2010 θαη 6% ην 2012 (θνληά ζηα επίπεδα ηνπ ). Ελδερόκελε κείσζε παξαγσγήο ζπγαηξηθώλ πιήηηεη ηελ θεξδνθνξία ησλ νκίισλ Πέξα από ηελ πνξεία ησλ ηηκώλ, έλαο αθόκα θξίζηκνο παξάγνληαο όζνλ αθνξά ηελ θεξδνθνξία ησλ νκίισλ είλαη ε εμέιημε ησλ ζπγαηξηθώλ ηνπο ζην εμσηεξηθό. πγθεθξηκέλα, ζε πεξίπησζε πεξηνξηζκνύ ηεο παξαγσγήο ησλ ζπγαηξηθώλ ηνπ εμσηεξηθνύ (θπξίσο ηεο ΝΑ Δπξώπεο όπνπ είλαη πην επάισηεο ζηελ θξίζε), ε θεξδνθνξία ησλ νκίισλ πιήηηεηαη ζεκαληηθά. Δηδηθόηεξα, ελδερόκελε κείσζε ηεο παξαγσγήο ησλ ζπγαηξηθώλ θαηά 5 πεξηνξίδεη ην ιεηηνπξγηθό πεξηζώξην θέξδνπο ησλ νκίισλ θαηά 2-4 πνζνζηηαίεο κνλάδεο (πηώζε 25%-35%). Η ρακειόηεξε θεξδνθνξία ησλ κε ζηδεξνύρσλ κεηάιισλ, ζα νδεγνύζε ηνπο νκίινπο ζε νξηαθέο θαζαξέο δεκηέο θαηά ηε δηεηία (ηεο ηάμεο ηνπ -0,1% κε - 6

7 0,4%). Οη όκηινη παξαγσγήο ράιπβα εθηηκάηαη όηη ζα ιεηηνπξγνύζαλ κε ρακειόηεξε θεξδνθνξία, πξαγκαηνπνηώληαο σζηόζν ζεηηθή απόδνζε ηδίσλ θεθαιαίσλ (άλσ ηνπ 4%). Μαθξνπξόζεζκα παξνπζηάδνληαη λέεο επθαηξίεο δηαθνξνπνηεκέλσλ πξντόλησλ Μαθξνπξόζεζκα, νη δύν βαζηθέο πξνθιήζεηο είλαη (i) νη πεξαηηέξσ ζπγρσλεύζεηο-εμαγνξέο γηα επίηεπμε νηθνλνκηώλ θιίκαθαο όπνπ νη ειιεληθέο εηαηξείεο πζηεξνύλ θαη (ii) ε παξαγσγή πξντόλησλ πςειόηεξεο πξνζηηζέκελεο αμίαο κε ζηόρν ηε βειηίσζε ηεο αληαγσληζηηθόηεηαο. ε θάζε πεξίπησζε, νη πξννπηηθέο ηνπ θιάδνπ εμαξηώληαη από ηελ πνξεία ησλ θαηαζθεπώλ. Καζώο ζηελ Διιάδα εθηηκάηαη επηβξάδπλζε ηεο δεκόζηαο θαηαζθεπαζηηθήο δξαζηεξηόηεηαο, νη βηνκεραλίεο είλαη ζεκαληηθό λα ζηξαθνύλ ζε εμαγσγέο θπξίσο πξνο βαιθαληθέο ρώξεο, όπνπ νη θαηαζθεπέο έρνπλ ζεκαληηθά πεξηζώξηα αλάπηπμεο. Πέξα από απηό, ππάξρνπλ θαη άιιεο αμηνζεκείσηεο δπλαηόηεηεο επέθηαζεο: Υάιπβαο: αληηζεηζκηθνί ζώξαθεο θαη πξνεληεηακέλνο ράιπβαο, ραιπβδνζσιήλεο γηα κεηαθνξά ελέξγεηαο Αινπκίλην: πιαίζηα θαη κεηαηξνπείο ελαιιαζζνκέλνπ ξεύκαηνο γηα θσηνβνιηατθά Υαιθόο: θαιώδηα γηα ελεξγεηαθά έξγα Σν πιήξεο θείκελν ηεο εηδηθήο κειέηεο ηεο Δζληθήο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο γηα ηε βηνκεραλία βαζηθώλ κεηάιισλ κπνξεί λα αλεπξεζεί ζηελ εηδηθή ηζηνζειίδα: Κιαδηθέο Μειέηεο Αζήλα, 22 επηεκβξίνπ