AEQÜALrA ESSE PECCATA REGTE FACTA, MAG. PETRO EKEKMAN, Moderante. Carolus Guft. Ekmansfon, Oftrogothus. In Audit. Carol. Maj.

Transcript

1 λ D. Β. F. Animadveriiones In Paradoxon Ciceronianum: AEQÜALrA ESSE PECCATA ET REGTE FACTA, Quas, Adprobatione Ampliff. Vir ο Moderante Philofoph. Ordinis, Celeberrimo, MAG. PETRO EKEKMAN, Bloqv. ProfeiT. Reg. Et Ord. Pro Summis in Philofophia Honoribus, Publico Bonorum Examini Submittit Carolus Guft. Ekmansfon, Oftrogothus. In Audit. Carol. Maj. Die IX Junii, Anni MDCCLXViL Horis ante meridiem folitis. Upialisc, Apud Joha-n. Edman, Reg. Acad. Typogr.

2 Neque id ftatim Iegenti perfvafum (it, o- mni-a, quse magni au&ores dixcrint, utique eile perfeäa. Nam & labnntnr aliquando, & oneri cedunt,.& indulgent ingeniorum iuorurn voluptati: nec fem per intendunt animum, & nonnun* quam fatigantur: Cum Ciceroni dormitare inte rim Demofthenes, Horatio vero etiam Homerus ipfe videatur. - - Modefte tamen & circunifpecto judicio de tantis wris pronuntiandum eil. Qüintil. Instit# Orat. L. X. c. i.

3 Tfides hic, C. / B. Lt materkm, fl' qu& aha, digniffl mam, qua adcuratiori poliatur lima. Nempe circa Baradoxon Ciceronianüm III, quod infcribitur: /Equalia efte peccata, & redte facta, animadverfiones nonnullas niodeßct fuhjicimus disquifitioni. Vereor Jane, ne Te turbet ißα mea temeritas, quod. in tantum rei Literärice, apud Romanos,, flriburiss, quäles ea> cunque funt, adponere baud dubitaverim At vera meritis Orator is, 8 Pbilofo pbifacile excellenti imi> tantum abefl^ ut detrabum quid velim, ut eitm potins pro digmtate laudare neminem fatis commode potfe, Hbens conceßerim* Et licet non omnia omnes mus poffi- t erubejcamus tamen, Jcribit Ludovicus Vives, fäteor, per Mufas omnes, Parenti 8 Eloquenti(2 Romarns Philofophice, /V/ efl Ciceron;, lapfum ulhtm opprobrare: quunt dobiora fint illius errata, quam noßra omnia bene diba. In id itaque, prxjenti, operam dabo, ut accufatorié cum Cicerone agam > fcd ut inkoxios, /// Zw materic, me' os in lueem proferam conatus. Ardua certe res efl ^ immo ineis, non diffimulo, viribus minus adcommodata, periculum facio; Tibi autem, C f B. L. /z, omni parte, non fatisfecero, excujabit avgumenti robur, Tuusque favör ac mitior cenfnra, quam fumma, qua par efl, tfw/w obfervantia mihi expeio. A

4 ö «5>Φ & &«?<!> o åf"* & 2F* «D. D. i Oeus in fui tiomints gloriam,?* verum creatarum felicitatem totum hocce fyßema mundi, prtfcipue homines, conåidit, Deus omn'bus, ervm, ut fui fibi peffeéjdihme confcius, fe quae poffibiles unqvam funr, gaudere perfeftkxribus, optlme novit; ac fe proirsde di* gniflitrum efie, cuj s infinitse proprietäres rnanifeftentur, & roanffeftatae dehita adficiantur. venersfione cuhuque. At, praeter Ipfcra, ens reperiebatur nuilum, quod vel e3sderr> indicarer, vel, qua par effet, tiorve profequeretur. Suafit itaque hsec ipfa dignixas Dei efttntialis, ut res crearet, in quibus fingerdis ornandisque Sapienfiae, Bonitatis & Potentine vere Divinoe indi«cia proderet evidentiffima, quceque ex confideratione earum, ad ieftimatioriem, tantis dignam perfedionibus, Ipfi tribuendam, mirifice impellerentur. Gloria autem Dei cum eo prgecipue. abfolvatur, quod ejus perfeébönes manifeftenrur, & raanifeihtae a creatis maxima anirr>i devotione ac adfe&u bonorentur (per Def.) facile cuivis patet 9 Deum, in rebus creandis mundique fyfierr ate fabricando, id iibi pfopoiitum habuiile, ut fui ibanifeiiaret nominis gloriam. Por-

5 φ ) 3 ( m Porro: quöniam in mundo condendo td Dens intendit, ut omnes fu perfe&iones iiluftrarenfur, Γ per pr ced ) Bbriitatem quoque, neceile eft, voluerit manifeftatarn. BonUas autem nihil eii aliud, niii promtitudo, perfeétiones in ahos ronferendi, (per Def.) fieri itaque non potuitj quin eas res decerneret omni bono rum perfecbonumque genere cumulare, quac fuam ab Eo ducerent origtnem. Alter itaque finis, quem fibl pr fixum habuit Deus, in felicitate rerum creatarum poiitus eft. Ad quodcunque autem creaturarum genus noftra veriatur adtentio, facile in venimus, hominem, cui rationis ac über voluntatis nobiiiftimam dotem fummus rerum Auftor benigniftime conceifit, Inprimis deftinatum eile dupiici huic creationis fini impjendo. Qu e- nim vita, qu ratione deftituuntur, creatur, neque ho norare, ut decet, Creatorem, neque ver ctijusdam felicitatis, proprie loquendo,.capaces efte poitunt. Si itaque ab homine difcefleris, quis, qu fo, adipeétabilem hunc intueri poitet mundum? quis exaétiffimum, quem in fuis morihus fervant corpora, ordinem meditari? quis intelligeret non folum, mundum hunc nec exftrui, ut cum Lacftantio loquar, fme Artifke, nec ftare tamdiu fme Reftore notuifte j fed ultro quoque fateretur, Artificerrs ill jm & Reélorem efte potentiflimum, optimum,, Tapientiffimum? Quis denique eseleftem illam, qu ex hac conftderatione nafcitur, voluotatem perfentiiceret, ceterosque Divin Boniratis fru&us deguftaret fvaviflimos? Hominem itaque, conftat, pr cipue natum efle fadumque ad gloriam Dei fuamque feiicltatem amplificandam.. " Co7iveniens fnit cum utroque creationjs finet ut Lex homini poneretur. A 2 Ex

6 ) * ( β Ex ils, qu«prseedenti difieruimus, manifeilum cffe, opinor, creationis finem gloria Dei & rerurn cre«atarum felicitate contineri. Ad hos autem fines promovendos quum imprimis homo fit deftinatus, prout ibi dem oftenfum eil, eum certe in eo eile oportet ftaru, qui cum duplici hoc fcopo maxime convenlat. At quemadmodum nullus, fine fua cauita, exiilere proieft effeélus, fic nulius etiam, fine mediis, obtineri potefi: finis. Qui icaque vult finem, ut loqut amant Philofophi, media etiam voluiffe erit cenfendus, utpote qu«rationem in fe exiltenti«finis continenf, (Princ. Metaph.) unde conficitur, Dei eite voiuntatem, ut in ils deligendis occupemur mediis, quse fini huic obtinendo ma xime funt conveftientia, i. e. ut in id omni ftudio a ν que nifu feramur, quod ad augemlam ipfius gloriam noitramque promovendam feiicitatem maxime conferat. Porro, quatenus omnes, quotquot iumus, homines, 6r in exiftendo, & in agendo a Deo, noftro Creatore ac Confervacore,Totl pendemus; ipfi i deo illimitatum cornpetere jus» de nobis pro arbitrio disponendi, adparet: unde fequitur, Eum eile fummum noflrum Dominum, atque nos proinde, ceu fubditos, ad congruenter huic ipfius voluntati vivendum, eflfe obftridlos. Cumque ea fit perfediilimae Divinse voluntatis indoles, ut in omne bonum feratur. (Princ. Th. Nat.) & bonum fit, quicquld glorise Divin«noftrceque perfeétioni eonvenif, (per. Deh) fatis patet, eidem a&iones adternperando noitras, illius gloriam manifeftari, noftramque obtineri feiicitatem. Ur autem hsec volunias vim fuam in animis hominurn exferere queat, in eo, cui illa fertur, requiritur cognitio tum volentis, tum ipfius voluntatis. Quomodo.pnim obedlentiam prseftare quis poilit, fi neque, cui parere debeat, neque ad quid jure teneatur, noverit? Cum eodem itaque creationis fine convetiit, ut ipfius vo-

7 β ) 5 ( 9 volunfas nobls patefieret. Voluntas aufem iuperioris, fubditis patefadla, Lex dicitur, ('per Def.) & huic adtemperando adtiones, maniieftari gloriam Dtvinam & noitram obtineri felicitaiem, fupra oftendimus; Ergo redle coijigitur, conveniens fuiffe cum utroque crea«tlonls fine, ut lex homini poneretur. (*) Coroll. Cum Lex fit medium, duplicis obünendi creafionis finis, /'per praeced ) & Deus eosdem ab horrine veiit promotos (. t.j in quem jus habet perfedliffimum 9 (per.prseceri.) fsciie efficitur, ut legem feu normans, ad quam Hiera abiones txigantur, bominibus revera prafcripjerit. $, Iii. Lex pro objecto habet officin erga Deum, alios & meipfum Conveniens cum utroque fine creationis fuif» ut cerfarn ad normam hominis exigerentur adliones, (. Ii.) quam quidem normam, Legem Naturs Jorjuar, Deus adlu pr&fcripfit. (Coroll. ad. cit.) Deus autem, per fapientiam fuam^ nihil poteft agere3 fine fine, (per Def.) itaque aut voluiffe, ut adliones noftrs Legi eifent adtemperands, aut non voluiile, cenfendus erir. Pofterius eil abfonum; etenim tum nolulfifet, ut finis crea tionis obtineretur, quod eft contra f:um I:mam. Prius Staque erit veritati confentaneum, Porroi quoniam vo> luit (*) Heic non agi de Legibus Civilibus, Jed de Naturali, vel me non monente, liqiiet; quam quidem bominibus ejfe patefaftam, eo certius conflat, quo ex ipfa ratione, ejusque di&amine, cum natura verum conveniente, pojit erui: eo enim nomine etiarn Sacra Litera candem cor~ dibus bominum infcriptam pronuntiant.

8 * i j 6 ( & ItHt Deus, ut per mundiim fui Nominis gfnrla & homi rum Felicitas, promoveretur ( ί.) & L χ in öups*. em hune finem nobis tult pohta,. IL ) facil corfieicur, cbjedltifii ejus adionibus, cue Deo, ahis &: nobism f- ipiis debentur, imprimis abiolvi. Quanjobrem, li quiden» adianes, Legi adtemperandfe, officia audfunt, (per Def. ) haud difficili opera convincimiiv, praecipuam Legis partem de c-fficiis erga eum, alios & nos ipfos agere. Cor q II. I. Hinc coliigifur, ea omnia, qua ißius Junt natura, ut fint iis finis, in.creaiione mundi inten-tus, obtineri non poffit, Lege NaturaIi impevata; quacunque autem, natura fua ita Junt comparata ^ ut enndem finem iitypediant, m eadem effe probibita, Coroil. II. Quoaiam officia funt a&iones Legi conformand«, eorum certe intermiilio ejusdem eil viola tio, & co? t?-a; unde fimul effici cogique poteft, intermiffis officiis atatem intermitti. bf Dei gloriam, b1 noßram aliorumque feli. IV. Intermißione horum officiorum peccatur: obfer* vatkne recte agitur. Scificet, quurn officium nihil fit aliud, nifi aitio Le gi adttmperanda, (. III.) ejusdem certe negligentia a Legis pr«fcripto aberratur. Quatenus autem adio, rstione contraria dirigitur, quam Lex Natur«pr«- fcribit, aut, quod eodem redit, ab ipfa difcrepat, mala & uno nomine peccatum nuncupatur: quatenus ex prgelripto Legis inftituitur, ita, ut ad eandem exade congruat, bona vel, fi ms vis, resie fasli nomine infignitur, ( per Defines.) unde Iuce elarius patet, intermiilio ne cfficiorum peccari, & obfervatione rede agi. Hoc

9 . Deus Φ ) 7 C Φ Hoc au tern loco obferv3tum velirn, intermiibone officiorum non mtelligi modo actionum, quse in Lege rr.andatae furit, oibiffionem j fed comrniffionem quoque earuni, quse in eadern prohibitse reperiunrur. Hsec enim,. seque ac illa., intermiifione officiorum abfolvitur; nam qui mala qusevis perpetrarc hau i dubitaveric, non aliter, quam qui cfficiis neg'igendis, quae Deo, qua? iibi & qu aliis debeantur, deieélari fvcvir, cenferdus er t Peccetum itaque confiftit & in faoiendo, quod prohibet, & in omittendo, quod prsefcrlbit Lex Adjungi ptsét.erea meretur, quod. ut fit peccatum, fufficiat, Π vel In unic^arequifito, materiau aur so mal, eum Lege η η congruat. Sic a (Bio flatkn mala falutari adfo-!et, (i vel obj'dum, vel iotentjq, ve! alia quaecunque rerum cireuiiiilantium a Lege dsforepaverii, ".$ V. non omnes asiiones pares aßtmare potefl: jed easäem, prout magis, vel minus, fintm promovearå, vél e im dem hnpediant, nobis imputet, necejje eß. Hase propoilflo duöbos abfolvitur merrbris, quorum prius hoc eft: Dens non omnes asiiones pares ceftimat, pofterius: Dens asiiones omnes, prout magis, vel minus finem aut promovent aut impediunt, nobis imputat. Pil us ita demonftramus: Deus hqmini legem cor*flituit> cujus obfervacione duplex iile creationis, fnis obtineri poteft. (. Ii.) Lex pro objecto habet officia erga Deum & meipium, quorum intermiitione & D i G iria, &: rrea aiiorumque felicitas impedifur,{ > III. Coroh IL) Quum aurern Deus voluerlt ui fua manifejiaretur Glo ria & noftra obtinéretur f Ins," [, I.) & hiec De i voluntas nobis fit Lex, ($ IL) manifilluiri eld, hotpinern, eile ad iftanc fetvandam obiti.dlum, tanquafu medium

10 φ ) 8 ( Φ' Bon "ex arblirio hominis inventum, fed exprefte ab ipfo Deo fini procurando confiituturn. Unde fimul intelig?- tur, Deum non poite eorurn aßiones, qui prout Lex poftulat, ac qui fecus vivunt, pares a^imare 5 fcd earum bonitatem auc culpam, quatenus iineni promovent au t impediunf, in auétores cönjicere. Hoc erat prius* Antequam ad poilerius Thefeos roembrum accedere liceat, paucis difpidendum erit, an adlio quaelibec hnsm roagis, vei minus, promovere, & eundern impedire poilir, quod quidem nemini obfcurum fore arbitror, Nempe finis uitimus oft gloria Divina, quse infiftitarum, qua Deo tribuuntur, perfedlionurn cognitione ac veneraiione abfoivitur. (videlis. lf) Quum autem dognitio iii rei in rnente qualiscimque repraefentatio, (per Def.) & principiis Logicorum non minus, quam quotidiana experieatia edodfi, nctum habeamus, nos non uno velut &: sequali gradu res -occurrentes repraefentare nobis poite 5 fed quidem modo obfcure, modo confuie, modo diftindle, & qui funt reliqcil ccgnitionis gradus; dans patefeit, nec glotiarn Divinam uno quafi, fed majori & minori gradu poite manifeftari. Ejc autem a&iones, quee, prseeunte majori diftindlionis gradu, fuieipiuntur, ma gis profedto gloriam Divinam illuftranf, quam qus con traria funt indoiis: itaque, vel hoc nomine, a&iones noftrse poftunt magis, vei minus, prout cognitio eft vel major, vel minor, promovere finem ultimum, Gloriam Divinam, vel eundern impedire. Si preeterea finis illius primo proximi, felicitatis noftr, habeatur reipedtus, innumeros fere dari gradus earum, qua: promovent eam dem fe quse impediunt, adlionuro, tarn notum eff, quam quod notiismum. Neque enim idem in nos redundare poteft felicitatis, modus ex jueundis, quam ex utilibus, ex adparenter, quam ex vere bonis, ex iis, quae

11 ) 9 ( Φ quse minoris, quam quss majoris funt neceffitatls. Itaque nec omnis aétio, quae ad hsecce diverfi generis objeéta iufcrpicur, eadem ert bonitate,- aut culpa. Quod il itaque Deus ornnes acliones, proue finem promovent & impedlünt, au&oribus impuret, uti modo oftenium dedimus; fequitur etjam, Deum iisdem eas imputare fecundum earum valoreoi, h. e. prqu.t magis vel minus fini promovendo fufficiant, vel non; liquidem imputare, eft quafi judicare, quod effetftus aélionis ad agentem pertinear. (perdef.) Quod erat pofterius.. Vi. Non omnici peccata atque recle fadta eadem funt culpa 0? bonitate. Iis, qu fupra ieguntur, prjeftru&is * confequens ert, ut qua ratione peccata atque redle fa<fta aeftimari, & velut quanta concipi debeant, difpiciarnus. Scilicet juftam inrtituentes inter eas afåiones, qu<e ex libertate nortra pendent, comparationem, iacile videbimus, non infigne raodo occurrere inter bonas & malas diferimen; fed & unum peccstum rniijus altero, vel minus porte haberi; & contra, unum reéle fa&orum prceftantius al tero & nobilius efie, prout ex Iis, qute iumus allaturl, evidenter, ut credi;r>us, pstefcet. Nempe evicimus in. prsecedenti, omneni a&ionem malarn, ut eam primum, pro ordine, adeamus, poite minus vel magis, quem, in condendo mundo, propofuit fummus rerum Stator, finem impedire. Illa autem ailrlo, quse magis trtunc impedit finem, aut erit majori, quam ea, quae minus impedit, culpa, aut pari. Si pofterius, nulla effet ratio fufficiens, cur haec ipia aélio finem magis impediar, qu3m quae cum ea pari fit in culpa. Quam ob rem, quum, iublata ratione fuffieiente, tollatur etjam id, quod per eam aut eft, aut non eft, hoc potius modo, B quam

12 ) 10 ( quam alio, (Prlnc. Metaph.) hxc ipfa adlio; ndn mar gls'j quam altera, finem impediret > quod eft cönrra fcypothefin. Prius itaque obtinebit, quod feliicet adtio, quae magis, quam quae minus finem impedit, majori eil culpa. Éadem omnino rationum feries coråmon/lrat, illam adtionem, quae minus impedit finerrv, mrfaöri, quam alteram, eile culpa. Adlione autem maia >negliguntur officia, quae Deo, quae mihi, quae aliis debeantur, quorum intcrmiflione peccatur ($. IV.) Peccatum itaque & malam adlionem idem figoificare,.conftat; unde, quia adliges mal«non. pari lunt malitia, uti mox oftenfum ett, vel ipfo fole clarius palet, nec omnia peccata eadem eile culpa. In eo tarnen non negan u*, quaevis, cujus dem um cunque fint generis, peccata convenire, quod a norma legis declinent, quodque veri nominis peccata fint; id autem, pace Ciceronis, dixerinriui, quod dlftantiam ab illa majorein aut minorem habere concipiantur; ficuti lina curvitas a redlitudine magis difeedif, quam altera. Hinc novimus, graviora iemper osfiimari peccata, quse jura aliorum diredle laedant, quam quae indirecte5 ieviora autem judicari, quae ex cafu & eifra uliam de lege violanda cogieationcm eommittantur, quåm quse ex propofito male agendi profieifeuntur, & fic porro. Quare vel hoc nomine paret, unurn peccatum altero majoris efife minorisve gravitatis- Porro, quia redle fadta ornnino funt peccatis oppofita, ultra praeferiptes limites, fine ratione, longius evagarer, fi de his quiequam feriberem. Satis idcirco erit, fi monuerim, quod, quoniam peccata paria non funt inter fe, imparia etiam efife redle fadb, ex ratione oppofitorum, necefie fit. 14 tarnen figfiificaite praeterea juvabit, quod, quurn alia adtio in nobiliori, in ignobiliori alia objedto verfetur; ex una etiam plus boni malive, quam

13 * *KÜ i \ >59.1 i K -y^ ' - «)» ( 9 qua.ro ex altera proveniat, ideoque vel hoc refpe&u adionum quidem bonarum una longe fit nobilior alteiaj & e-contrario adionum riialarum una longe habe«arur altera deferior. Nihil itaque momemti habet ratiocinium Zenonis apud Diogenem La rf. U 7. "Peccata o "innia eile aequalia. Ut eriim, addir, nec vero verius», nec fallo quicquam magis faifum e(t: fic neque fraus fraude, neque peccatum peccato majus eft# Nam & qui cenrum itadiis, & qui uno a Canopo abeit, seque uterque Canopl non eft: fic etiam, qui magis minusque peccat, oeque uterque a rede fadlo abeft. Neque Ciceroni prorfua accedere poftumus, dicenti: nec bono viro ineliorem, nec temperante temperantiorem, nec forti fortiorem, nec fapiente fapientiorem fieri po/te.. VII. hl ftatu qi/oque Civili fflceqiialiq ej]e cenfen«tur peccata of reite facta. Ad rundem fere rr.odum, quo ex Divinis finibus fupra prohavimus, eas adiones, qux ad legem naturalem referuntur, paris non e/te cenfus, demonftrari quoque insquaiitas adionum civilium poteft. Videlicet homines, federa inftifuturi focietatum civilium, mutuam pro fine habucrunt ialutem. (Princ. Phil. Prad.) Lex itaque, de qua inter omnes convenit., fuprema haec fuit, ut quicquid huic fcopo congrueret» peragendum e/tet; quicquid eidern repugnaret, omittendum. Et quia per fe pafer, unam adionem magis vel promovcre publlcam falutern po/te, vel retardare, quam alteram -y ad unam certs majori cum ftudio vel peragendam, vel omittendam cbftringerentur, quam alteram. Si quid igitur irr reipubllcse detrimentum civee fecerint» obhgationem fuam vtojant, eamque vel majorem, vel minorem. Pec catum vero nihil eft aliud, nifi violatio obligationis, B 2 (per

14 O ) 12 c (per Def.) Ergo hoc profe&o cafu peccant, idque gravius, Γι obligaiionern violsfit majorem; levius autem, Γι minorem. Pari modo, Γι fini focietaiis convenienter agant, obligation! fuae fatisfaciunt. Quum igltur hüsc i- tem vel major fit, vel minor,(per prsced.j & re&e a- gere idem fit» ac obligation! fatisfacere, (per Def.) fequitur» ut reéle quoque fadlis pretium åatui debeat ve! majos, vel minus. Praeterea, quoniam focietatls natura & indoles requirit, ut alter åkeri dlgnitate preeflet, prout magis nimusve ad communem finein conducere valet; eadem quoque proportione alter altero etfc debet fandior. Unde nectffario fluit, in ftatu civili varlare dejiftorurn culpam, etjärn pro eorum, quibus iaferuntur, qua honores5 ternpora, neceflitates, & quse funt reliqua, difpariiate. Denique & hoc modo calculos fubducere poitum: Si aequalia funt peccata re<$eque faéta, pceriee quoque & prterhia erunt sequalik. Abfonum autern eil, quod coniequitur ; Ergo etjam quod antecedlf. Confecutiönem in majori, quam vocant, propofitione ita vlndico: Pcena ef! malum phyficum, quod, ob malum morale, au&ori a fuperiore infligitur. (per. Def,) Hoc autem malum morale phyficdm vel ideo excipere debet, quia finis poftulat, ut illi legis parti, quas per illud violata era t, Ita fatisfiat, ac Γι per malum morale nunquam fuififet Isefa. Hic vero finis, fine dubio, non po/tet obtineri, fl prsecedens malum morale majus föret malö phyfico fubfequente: & ii minus, ultra linihes finis pcenarum, nulla de caufa, evagaretur. Malum itaque phyfirurn morali adcommorlatum efte debef. idem omnino valet, contraria tarnen ratione, de reéfe fa&o ejusque pr#* mio; fiquidem prsfrrium nihil eft aliud, quam bonum phyficiim quod, ob bonum morale, ejus autftori con-

15 ).»3 t β fertur. Minor autem propofitio tanto radiat vefifatis fplendor-e, ut ne ulla quidem egeat demonflratione. Nam Ii äquales darent pcenas, qui obolum, & qui ingentem pecunise maflarn alteri abripuerint, feu qui pri vat«, ut habet Cicero, & qui magiilratlbus manus adtulerint, (darent enim? fi eitent peccata sequalia:) aut leviflima deltdla capitaii pcena adficerentur, qua? lex erjenta & Draconi jure femper fult exprobrata, & citam fecum fraheret rotius civitatis ruinam, nemo enim eil, quin allquando labatur; aut ingens quidam ftimu-!us, foediififna perpetrandi fcelera, improbis adderetur, fiquidem norv acriores peenae eadem exciperent, qusm minimas labes. Sic igitur nec imperans, nec qui Eurn, In diverifs imperii negotils, repraefeatant, tutiores ab injuriis quibuscunque e/tent, quam ceteri cives; H quod fusn in fe eil abfureiiffimum, tum iisv repugnaf, qu paulo fupra demonitravimus. Contra hsec, Γι äquale pr miurn eonferretur ei, qui in falute publica, & qui in privata promovenda, omnem fedulo & iibenter opeian collocarit, (conferreiur enim, ii paria eitent inter i'e redle fa<!h,) quodnam, qusefo, foret, quod, ad reéle faciendum, animos hominum impelleret, qutim ea tit humani generls CBcitas, ea perverfitas, ut iirbiidiis praemiisque opus fit, quibus ad virtutem confedlandam in«vitemur. Quum itaque maximum inde in rem publicam damni redundaret, cequalitatem peccatörum, reéle- Ipm in deliélis eflfe diferimen? csque peccare ie s fi pri* vatis3 3C Γι roagiftratibus manus adferant? que fadlorum efife qmm maxime inconvenienrem, nemi nem fugere poteil. Quod fi autem hose omnia veritati fint amica, ever?afur, necefte eii, eitatum, hanc in rem Ciceroais. quse vis, inquit, eil, qua? magis arceat homines ab improbitate omni, quam fi fenierint:, nul- Oeni-

16 @» 14 Γ i! i Benitnie mulfa reftant in hac nobili materis. disenda. tmprimis e re fotet, obfervatiorres quasdam, circa expo fitiönem, quam ad Paradoxon prcefens apud Au&oresii nofirum legimus, alferre; at hac tarnen difcepratione in prsefentia mihi eft iuperfedendum, cum & iufficere infticuto videaniur, quje diéla Tunt; & anguftia temporis, faeuitatumque, vel me invlto, man um de tabula cktrahat S«D. G. jgsfe g0 :ξ% ^ '-/ > W W ^T o^p Ate Ate q% Ate ^ ^ Ate tete Ate Ate &ίρ tete Ate Ate oyb c^i Afe, Ate Ate