ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ Θ ΕΜ Α: Η ΣΥ Μ Β Ο Λ Η ΤΟ Υ ΤΟ Μ Ε Α ΤΟ Υ Μ Α Ρ Μ Α Ρ Ο Υ ΣΤΗΝ Α Ν ΑΠΤΥΞΗ ΤΟ Υ Ν Ο Μ Ο Υ Κ Α Β Α ΛΑ Σ

Transcript

1 Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΠΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Θ ΕΜ Α: Η ΣΥ Μ Β Ο Λ Η ΤΟ Υ ΤΟ Μ Ε Α ΤΟ Υ Μ Α Ρ Μ Α Ρ Ο Υ ΣΤΗΝ Α Ν ΑΠΤΥΞΗ ΤΟ Υ Ν Ο Μ Ο Υ Κ Α Β Α ΛΑ Σ Ε ΙΣΗ ΓΗ ΤΗ Σ Κ Α Θ Η ΓΗ ΤΗΣ Κος ΤΣΙΣΙΝΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ Σ Π Ο Υ Δ Α Σ ΤΡΙΕ Σ ΛΥΣΣΑΡΙΔΟ Υ ΑΣΗΜ ΙΝΑ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΚΑΒΑΛΑ 1996

2 Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΠΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Θ ΕΜ Α: Η ΣΥ Μ Β Ο Λ Η ΤΟ Υ ΤΟ Μ Ε Α ΤΟ Υ Μ Α Ρ Μ Α Ρ Ο Υ ΣΤΗ Ν ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΝΟΜ ΟΥ ΚΑΒΑΛΑΣ Ε ΙΣΗ ΓΗ ΤΗ Σ Κ Α Θ Η ΓΗ ΤΗΣ Κος ΤΣΙΣΙΝΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΠ Ο ΥΔΑΣΤΡΙΕΣ: ΛΥΣΣΑΡΙΔΟ Υ ΑΣΗΜ ΙΝΑ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΚΑΒΑΛΑ 1996

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜ ΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Γενικά περί μαρμάρων 1.2 Το μάρμαρο στην Ελλάδα Οι ελληνικές εξαγωγές 2. ΤΟ ΜΑΡΜΑΡΟ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑΣ 2.11στορικά στοιχεία 2.2 Είδη θέσεις,ποσότητες μαρμάρου, αριθμός λα τομείω ν και εργαζομένω ν α.χιονόλευκο Θάσου β.κρυσταλίνα Καβάλας γ.ημίλευκο Καβάλας δ.ημιλευκο Στενωπού ε.λευκό Νέστου στ.κρυσταλίνα Θάσου 2.3 Επιχειρήσεις μαρμάρου στο Νομό Καβάλας α. Μάρμαρα Καβάλας ΑΕ β. Μακεδονικά μάρμαρα ΑΕ γ.δ.ν. Χαριτόπουλος ΑΕ δ. Μάρμαρα Θάσου ΑΕ ε. Πέτρα Ελλάς ΑΕ 2.4 Δυνατότητες περαιτέρω και ορθολογικότερης αξιοποίησης 2.5 Ισολογισμοί κυριωτέρων επιχειρήσεων μαρμάρου 2.6 Εξαγωγές 2.7 Απασχολούμενο εργσπκό δυναμικό α. Ειδικότητες β. Ασφάλεια, ατυχήματα, ασθένειες 2.8 Αγορά συνθήκες εμπ ορίας προβολής

4 2.9 Παραγωγή - εισόδημα 2.10 Το νομικό πλαίσιο α. Ερευνα β. Μισθώσεις γ.εκμετάλλευση 2.11 Δανειοδότηση - Χρηματοοικονομικά προβλήματα 2.12 Ο κλάδος του μαρμάρου και το περιβάλλον α. Γενικά β. Θόρυβοι - δονήσεις - μολύνσης γ. Η ανάγκη αποκατάστασης του περιβάλλοντος 2.13 Το Περιβαλλοντικό πρόβλημα της Θάσου και οι δυνατότητες αξιοποίησης των παραπροϊόντων της εκμετάλλευσης μαρμάρου στην περιοχή α. Εισαγωγή β.προβλήματα σχετικά με την αξιοποίηση των στείρων γ.προοπτικές αξιοποίησης των στείρων δ.δυνατότητες αξιοποίησης των στείρων ε.επισημάνσεις σχετικά με την εμπορία των παραπροϊόντων του Δολομίτη της Θάσου 2.14 Η Θέση του Νομού στη χώρα 3. ΠΡ0ΒΛΗΜΑΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ 4. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ.

5 Η CR)uBo/.n Tcai tou^ του uupuapou στη%gvcoraicn τσυ νοασύ KaBayxjc Π Ρ Ο Λ Ο Γ Ο Σ Στην παρούσα εργασία επιχειρείται μια προσπάθεια προσέγγισης του τομέα του μαρμάρου στο Ν. Καβάλας. Περιγράφονται τα είδη, οι ποσότητες, οι θέσεις των κοιτασμάτων στην περιοχή καθώς και οι κυριότερες επιχειρήσεις του κλάδου με χρηματοοικονομικά στοιχεία. Επίσης η συμβολή του κλάδου στην ανάτπυξη της περιοχής αλλά και η σημαντική θέση του στην εθνική οικονομία. Τέλος μέσα από τα διάφορα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τομέας αυτός ( θεσμικά - οικονομικά ) αλλά και από τα περιβαλλοντικά προβλήματα που δήμιουργεί καταβλήθηκε μια προσπάθεια εντοπισμού αυτών των προβλημάτων με τις ανάλογες προτάσεις και προοπτικές.

6 Μ σΐ)μ15ολιί του τομτ.ο του μίψμίτιχιυ οττμ (ίντεττυςτι τοίμ'ομου Ku^to 1.ΕΙΣΑ ΓΩ ΓΗ 1.1 Γενικά περί μαρμάρων^ Τα μάρμαρα είναι ανθρακικά πετρώματα αποτελούμενα σε απόλυτη υπερίσχυση από Ασβεστίτη ή Δολομίτη (Δολομιτικά μάρμαρα), σε μικρές ποσότητες μπορούν να υπάρχουν Χαλαζίας,Μίκα κ.α. Ο κόκκος γενικά είναι χονδρίκοκκος (η κατασκευή ονομάζεται ζαχαροειδής ) που αποδεικνύει ότι επήλθε, από παρέμβαση μιας μεταφόρτωσης χαμηλού βαθμού, μία ανακρυστάλλωση του αρχικού ανθρακικού πετρώματος (Ασβεστόλιθος, ή Δολομίτης) χωρίς ορυκτολογικές μεταβολές. Η μόνη διαφορά που επήλθε είναι οι κόκκοι του Ασβεστόλιθου, οι οποίοι πριν την μεταμόρφωση ήσαν μικροί και αόρατοι στο μικροσκόπιο, ενώ κατά την ανακρυστάλλωση, συνενώνονται σε μεγαλύτερους κρυστάλλους ορατούς στο μικροσκόττιο και στο γυμνό μάτι. Το πέτρωμα αυτό με τον καινούριο ιστό ονομάζεται μάρμαρο. Η Ελλάδα είναι από τις πλουσιότερες χώρες του κόσμου σε μάρμαρο και αυτό οφείλεται στην γεωλογική κατασκευή της χώρας, που είναι και αποτέλεσμα του Αλτπκού κύκλου τπυχώσεων αλλά και της προαλπικής και μεταλπικής γεωλογικής Ιστορίας της. Οπως είναι γνωστό η Ελλάδα ήταν φημισμένη πριν 3000 χρόνια για την παραγωγή των μαρμάρων της, που υπήρξαν αντικείμενα ανεπανάλητπου μεγαλείου εκφραστικότητας της Ελληνικής Τέχνης, ιδιαίτερα για τα αγάλματα. Τα μάρμαρα αποτελούσαν όπως και σήμερα την πολυπμότερη ύλη στη γλυπτική και την αρχιτεκτονική. Οι Αρχαίοι Ελληνες και αργότερα οι Ρωμαίοι τα χρησιμοποίσαν για να κτίσουν τα ιερά τους, τα Δημόσια κτίρια και τις κατοικίες τους. ' ΠανρΙΙήνιο Σηνρίίηιη το FUiwnm Μήοιιπηη Μήιοτ 198Q Γρ/ιντρννικό FmiiFinnioio FlloRor

7 Η συαβολή του τοαέα του ufloudfiw σπτ\ ccvconru^n του νοαού KaBa/xtc. ItJ- 3 Τα πετρώματα που χρησιμοποιούνται για την μαρμαρική Τέχνη είναι διαφόρων ειδών και μπορούν να ταξινομηθούν από γενετικής πλευράς σε τέσσερις κατηγορίες. Χωρίς να υπεισέλθουμε σε λεπτομέρειες ως αναφορά την γέννεση την ορυκτολογική σύσταση, κρυσταλλική δομή μετασχηματισμό και άλλα έχουμε. α) Γνήαα Μάρμαρα. Αποτελούνται από κρυστάλλους του ασβεστίτη με τέλειο σχισμό σε τρεις διευθύνσεις παράλληλες με τις έδρες ενός Ρομβόεδρου. β) Κρυσταλλικοί ασβεστόλιθοι. Είναι μεταβαπκές μορφές προς τα μάρμαρα απετελούμενοι από μικρούς κρυστάλλους και από στριφρήμαζα ασβεστίτη. γ) Ιζηματογενή πετρώματα. Είναι παραλλαγές ασβεστολίθων, όπως Μαργάικοί ασβεστόλιθοι, Τραβερτίνες αλάβαστρα (όνυχας) κροκαλόπαγλη (Μπρέτσιες). Γενικά ο χρωματισμός ποικίλει ανάλογα με τις προσμίξεις των υδροξειδίων και οξειδίων του Σιδήρου. δ)εκρυξηγενή πετρώματα. Είναι οι πλουτωνίτες (γρανίτες-συηνίτες κ.α.) Ηφαιστήτες (ανδρεσίτες-ρυόλιθοι-δακίτες κ.α.) Οπως γνωρίζουμε μάρμαρο στην εμπορία και τεχνολογία είναι κάθε πέτρωμα που μπορεί να λειανθεί και η επιβοή και φήμη του στην αγορά βασίζονται περισσότερο στη δοκιμασία του στην πράξη, παρά στα αποτελέσματα των εργαστηριακών δοκιμών. Φυσικά οι φυσικές και χημικές ιδιότητες δίνουν θεμελειώδεις πληροφορίες και πρέπει να γίνονται οι εργαστηριακές δοκιμές. Ανάλογα με το μέγεθος των κόκκων του πετρώματος, αυτά διακρίνονται σε λετποκοκκώδη-μεσοκοκκώδη-χονδροκοκκώδη και μερικές φορές υπερχονδροκοκκώδη. Επισημαίνεται η ιδιότητα αυτή, γιατί ανάλογα με το μέγεθος των κόκκων εξαρτάται ο βαθμός λείανσης. Η καλλίτερη λείανση πραγματοποιείται στα μάρμαρα ή πετρώματα που είναι σκληρότερα και έγουν περισσότερο συμπαγή και λετποκοκκώδη ιστό. Η στιλβωμένη

8 Η συιιβολή του τοαέα τσυ ίιαοαάρου σπτν (η ορπυέη tou νοίιού Καβά/χκ. του επιφάνεια πρέπει να παρουσιάζει ωραία εμφάνιση,στιλπνότητα και πλαστικότητα, για να είναι σε θέση να χρησιμοποιηθεί για διακοσμητικούς σκοπούς. Σημαντικό ρόλο παίζει το χρώμα του, ούτως ώστε να είναι ομοιόμορφο ή αυτό να δημιουργεί χρωματικά σχέδια, καθιστάμενο γνωστό για την χρωμαπκή του ιδιομορφία.

9 Η συίΐρολή του τοο α τσυ αοοίΐόοου σττμ α\ ύπτυίη του νοαου Καβά/x tl 1. 2 Το μάρμαρο στην Ελλάδα^ Το μάρμαρο είναι ένα αρχαιότατο υλικό που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάτπυξη του πολιτισμού. Ο ρόλος αυτός ξεκίνησε από την αρχαία Ελλάδα, ο πρώτος πολιτισμός που είδε το μάρμαρο όχι μόνο ώς αξιόλογο δομικό υλικό, αλλά και σαν μέσο μετάδοσης ιδεών και συναισθημάτων, δημιουργώντας μια νέα αισθητική. Τον 6ο αιώνα π.χ. το ελληνικό μάρμαρο "Λυχνίτης από την Πάρο και η κρυσταλίνα της Νάξου δημιουργούν απράμιλλα έργα τέχνης όπως π.χ. Ο Ερμής του Πραξιτέλους και η Αφροδίτη της Μήλου. Σύντομα ήλθε η σειρά τής Απικής με το λευκό Πεντελικό μάρμαρο, το πιο διάσημο της αρχαιότητας με το οποίο κατασκευάστηκαν η Ακρόπολη,το Ερεχθείο και στο τέλος του 4ου π.χ. αιώνα ο Παρθενώνας. Η χρήση του μαρμάρου συνεχίστηκε και από τους Ρωμαίους, για να φθάσουμε στον προηγούμενο αιώνα στην κατασκευή του πρώτου Ολυμπιακού Σταδίου της σύγχρονης εποχής, παράδειγμα σύγχρονης Ελληνικής Αρχιτεκτονικής, που φιλοξένησε τους Ολυμπιακούς αγώνες του Η χώρα μας τέταρτη παγκόσμια παραγωγός μαρμάρου, ήταν πάντα ένας σημαντικός παράγων και από ιστορική και από πολπιστική πλευρά. Ετσι μόνον μπορεί να εξηγηθεί η μεγαλύτερη στον κόσμο κατά κεφαλή, χρήση μαρμάρου. Κοντά στο 2.000, η βιομηχανία του Ελληνικού μαρμάρου αντπτροσωπεύει το 0,3 % του Α.Ε.Π και το 9% των εξαγωγών, τοποθετώντας την κοντά στην Ιταλία, πρώτη παραγωγό KO f εξοχή. 'Διημερίδα Το μάρμαρο ως στλτελεστής ανάιετυξης της χεριοχής Δράμας-Κοφάλας-θάσσυ

10 Η συμβολή του τοϋέα του uaouuocm σπτν ανοπτράι τσυ νοιισύ KaBaixjc. ΣΟ Οι ελληνικές εξαγωγές^ Οι Ελληνικές εξαγωγές βρίσκονται σε διαρκή άνοδο. Οι τόνοι που εξήχθηκαν το 1992 είναι 10 φορές κάτω από αυτές που προβλέπεται ότι θα πραγματοποιηθούν το 1996 (μια ετήσια αύξηση της τάξης του 33,7%) Οι εξαγωγές σε ακατέργαστο υλικό είναι τόνοι, 19% απευθύνονται προς Ιταλία,Σαουδική Αραβία, Γερμανία και για κατεργασμένο υλικό στην Σαουδική Αραβία και τις ΗΠΑ. Μικρότερες αλλά όχι ασήμαντες ποσότητες ττήγαν σπς νέες αγορές της Τυνησίας,Τσεχοσλοβακίας, και ακόμα της Ισπανίας, που είναι ένας παράξενος αγοραστής για επεξεργασμένο υλικό. Σημαντικό γεγονός είναι η διαφορά (λίγο περισσότερο από 100 ECU ανά τόνο) μεταξύ του μέσου όρου των τιμών για τα ακατέργαστα και τα κατεργασμένα μάρμαρα, που δεν συμφωνεί με τις παγκόσμιες πμές του τομέα εισαγωγών - εξαγωγών (δηλ. μεγαλύτερες πμές για τα ακατέργαστα από τα κατεργασμένα). Στην πραγματικότητα υπάρχουν δύο λόγοι για αυτό: η υψηλή ποιότήτα των όγκων που εξήχθηκαν, η τυποποίηση του επεξεργαργασμένου προϊόντος και οι πολύ χαμηλές τιμές κάποιων πωλήσεων, όπως π.χ. αυτών για το Λίβανο που αφορούσαν κατά το μεγαλύτερο μέρος, τρίτη ποιότητα και υποπροϊόντα. Πρακτικά, μόνο τρεις χώρες κατέχουν την μερίδα του λέοντος σπς ελληνικές εξαγωγές, ακατέργαστου μαρμάρου: Ιταλία, Λίβανος (τα κτίρια του οποίου έχουν ανάγκη κυρίως από ακατέργασο υλικό) και η Ταϊβαν που και αυτή ψάχνει για φθήνα μάρμαρα. Σε μεγάλη κάμψη βρίσκοται οι ιαπωνικές εισαγωγές ελληνικού μαρμάρου, οι οποίες έχουν ττέσει κατά δυο τρίτα σε τρία χρόνια όχι ^ TrFJwTiim ElJimioS ιιι ο n-n/qs Tp.»vnr 119

11 Λ) οαροοίχ)!) στην or /οασύ KaSo^uiC γιατί η Ιαπωνία εισάγει λιγότερες ποσότητες όσο γιατί προσπαθεί να βρει φτηνότερες πηγές. Για τα επεξεργασμένα μάρμαρα, η Σαουδική Αραβία έχασε την απόλυτη πρωτιά που κατείχε το 1989 αλλά ακόμα διατηρείται, με το 41,9% του συνόλου, πάνω από την Γερμανία 9% και τις ΗΠΑ 7,7%. Σε αξία αυτά τα ποσά αντιπροσωπεύουν το 30,1% για την Σαουδική Αραβία και 12,8% και 16,2% αντίστοιχα για την Γερμανία και πς ΗΠΑ. Σε σύγκριση με τις προηγούμενες θέσεις, η Γερμανία είναι ελαφρώς σε άνοδο, ενώ οι ΗΠΑ, λόγω κάμψης, κατέβηκε κατά λίγες ποσοστιαίες μονάδες από το Αν και οι εξαγωγές ελληνικού μαρμάρου παρουσιάζουν κάποια διακύμανση, στο σύνολο τους είναι κερδισμένες, όπως επιβεβαιώνει η μεγάλη αύξηση του 1992, ένα έτος ρεκόρ που ξεπέρασαν τα 20 δις δρχ. καθώς και το 1993 που πλησίασαν το 25 δις δρχ.

12 Η σϋίΐβολή του τοαέα του uarucifwi) ottjy α\ απτικη του \Όοσυ KuB0>-ac 2. ΤΟ ΜΑΡΜΑΡΟ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑΣ 2.1 Ιστορικά στοιχεία Η γη της Μακεδονίας^ προικίσθηκε με αξιόλογα μαρμαροφόρα κοιτάσματα ιδιαίτερης ομορφιάς και μοναδικότητας. Από την Αρχαιότητα στην περιοχή μας την Ανατολική Μακεδονία τα μαρμαροφόρα κοιτάσματα είχαν εντοπισθεί και εκμεταλλεύοντο συστηματικά. Χαρακτηριστικές είναι οι λατόμες της Θάσου αλλά και της περιοχής των Αρχαίων Φιλίττπων. Για μια μεγάλη χρονική περίοδο δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν δραστηριότητα. Ο μεσαίωνας και οι κατοχές των κατακτητών κράτησαν την περιοχή σε σταυροδρόμι βιαιοτήτων, με αποτέλεσμα η επιβίωση να είναι άμεση φροντίδα κάθε ανθρώπου. Η ειρήνη και η ηρεμία ήταν κάτι σπάνιο και δεν υπήρχε η δυνατότητα στους πληθυσμούς να ασχοληθούν με ανάπτυξη και ευημερία, και αυτό τονίζεται ιδιαίτερα διότι όπου υπάρχει ηρεμία και ειρήνη, υπάρχει ανάτττυξη προκοπή και πολιτισμός και οι πολιτισμοί ανά την αφήλιο κτίσθηκαν με μάρμαρο. Είναι χαρακτηριστικό γεγονός ότι στα μέσα της δεκαετίας του 50 ξεκινά στην περιοχή μας η αξιοποίηση του μαρμάρου και ότι η φυλή μας μετά τα δεινά των πολέμων και του ξεριζωμού ευθύς μόλις αισθάνθηκε ηρεμία, άρχισε την ανοικοδόμηση της νέας πατρίδας, αυτής που ενέπνεε τα ιδανικά της. Αρχισε να γράφεται η σύγχρονη ιστορία της πατρίδας μας που και είναι δεμένη με το μάρμαρο. Σαν πρώτη λατομική δραστηριότητα στην περιοχή μας εμφανίζεται η εξόρυξη και λάξευση του Γοανίτη στο ομώνυμο χωριό για παραγωγή των γνωστών κυβολίθων για την κάλυψη των οδών των πόλεων, παράλληλα και με μικρότερη ανότπυξη, άρχισαν να λεπουργούν τα πρώτα λατομεία μαρμάρου κοντά στις πόλεις, όπου λαξεύονταν τα κράσπεδα για τον ίδιο λογο. * Διημερίδα Το μάρμαρο (ος συντελεσιης αναιετυξης της ιιεριοχής Δράμας-Καβάλας-θάσοο"

13 Η συμβο/.ή του τοίίέα του uanuctfxjo στην α\'άπτυάι του νοιιού Ka&a)jaL Δειλά-δειλά κάποια υλικά σε μορφή όγκων αρχίζουν να ζητούνται από την Θεσσαλονίκη, όπου η ανάπτυξη και η ανοικοδόμηση δημιουργούν την πρώτη ζήτηση σε μάρμαρο. Τα μηχανήματα εξόρυξης είναι τα ίδια με αυτά των αρχαίων, λοστοί, γρύλλοι, καλέμια, ματρακάδες. Τα μηχανήματα κοττής είναι ξύλινα πλαίσια με μεταλλικές λάμες και δεν διαφέρουν πολύ από ένα ενισχυμένο πριόνι υλοτόμου. Το γυάλισμα επιφανειών γίνεται με τα χέρια. Η εργασία είναι επίπονη, τα μηχανικά μέσα ελάχιστα. Η δίψα όμως για δημιουργία δίνει δύναμη. Προς τα τέλη του 1957 διαπιστώνεται ότι τα μάρμαρα της περιοχής είναι καλής ποιότητας και υπάρχει ζήτηση στην Κεντρική Ευρώπη με κύριες χώρες την Δυτική Γερμανία, Ολλανδία και Ελβετία. Το ελληνικό εμπορικό δαιμόνιο σε χρόνο ρεκόρ δημιουργεί επαφές με παραγωγούς στις χώρες αυτές, όπου το 1958 γίνονται οι πρώτες εξαγωγές αττ ευθείας όγκων από την περιοχή μας. Οι επαφές με πελάτες και οι επισκέψεις στο εξωτερικό άμεσα οδηγούν τους πρώτους επιχειρηματίες μαρμάρου πέρα από την εξόρυξη και εμπορία και την κατασκευή μονάδων κοπής μαρμάρου με τα τότε σύγχρονα από μέταλλο μηχανήματατα. Ετσι μέσα σε 35 περίπου χρόνια συνεχούς αγώνα προέκυψε μια κατακόρυφη ανάτττυξη, ώστε να βρισκόμαστε σήμερα ως βιομηχανικός κλάδος βασικός για την περιοχή και όλη την εθνική οικονομία.

14 2.2 Είδη, θέσεις, ποσότητες μαρμάρου, αριθμός λατομείων και εργαζομένων της περιοχής μας α. Χιονόλευκο Θάσου Το χιονόλευκο,δολομιτικό, μάρμαρο Θάσου, γνωστό στην αγορά ήδη από την αρχαιότητα, εξακολουθεί να βρίσκεται στην κορυφή της εμπορικής ζήτησης. Εξορύσεται ως γνωστόν από το ΒΑ τμήμα της νήσου Θάσου, στο Β.Αιγαίο, και ταξιδεύει σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο για νακοσμήσει πολλά δημόσα και ιδιωτικά κτίρια καθώς και να αποτελέσει πρώτη ύλη για αγάλματα και άλλα είδη τέχνης. Σήμερα έχει απομείνει σχεδόν το μοναδικό λευκό, ομοιόμορφο μάρμαρο στον κόσμο. Τα λατομεία που εξορύσουν το χιονόλευκο μάρμαρο είναι είκοσ και οι ποσότητες που εξορύσουν είναι κυβικά μέτρα το χρόνο απασχολούν 200 εργαζομένους τροφοδοτούν όχι μόνο τα εργοστάσα της περιοχής που απασχολούν περίπου 80 εργαζομένους αλλά και αρκετά εργοστάσια σε όλη την Ελλάδα. περιοδικό ελληνικό μάρμαρο οδηγος αγοράς 1995 έκτακτη έκδοση

15 β. Κρυσταλίνα Καβάλας Εξοβύσεται από το λατομείο της περιοχής Χαλκερού 5 χλμ περίπου ανατολικά της Καβάλας. Γεωλογικά η περιοχή ανήκει στη μάζα της Ροδόπης. Είναι το γνωστό γκρίζο, χονδρόκοκκο μάρμαρο της Ροδοπικής μάζας. Το λατομείο είναι από τα τπο παλιά λατομεία της περιοχής και ανήκει στο δυναμικό της εταιρείας Μάρμαρα Καβάλας ΑΕ η ετήσια παραγωγή του είναι κυβικά μέτρα και απασχολεί περίπου 50 εργαζομένους. Επίσης επεξεργάζεται μόνο από το εργαστάσο της ως άνω εταιρείας.

16 γ. Ημίλευκο Καβάλας Το κύριο χαρακτηριστικό του είναι ότι παρουσιάζει συνήθως έντονη κρυσταλικότητα με κόκκους μεσαίου ή μεγάλου μεγέθους ενώ κατά θέσεις εμφανίζεται μικροκρυσταλλικό με μέγεθος κρυστάλλων που δεν ξεπερνά το 0,8 χιλιοστά. Είναι υπόλευκο με έντονους τόνους του γκρι και μαύρου. Εξορύσεται στις περιοχές Μακρυχωρίου, Δυσβάτου, Αγ.Κοσμά, και Ελαφοχωρίου Η παραγωγή του ανέρχεται σε κυβικά μέτρα το χρόνο και απεριόριστο αριθμό ξοφαριών. Τα λατομεία της περιοχής είναι είκοσι και απασχολούν περίπου 300 εργαζόμενους. Τα προϊόντα δεν τροφοδοτούν μόνο τα εργοστάσια της περιοχής αλλά και σχεδόν το σύνολο των εργοστασίων της χώρας.

17 tt gvui^jl του Touta του uaautuxn) στην ανίοττυάη του vouou Κ α β (ύ χΐί. δ. Ημίλευκο Στενωπού Τα χαρακτηριστικά του είναι τα Ιδια με το ημίλευκο Καβάλας μόνο του Στενωπού είναι ομοιόχρωμο. Εξορύσεται στην περιοχή Στενωπού από όπου πήρε και το όνομα του. Τα δε λατομεία είναι πέντε και η ετήαα τταραγωγή τους ανέρχεται κυβικά μέτρα και απεριόριστο αριθμό ξοφαριών τα οποία τροφοδοτούν το σύνολο σχεδόν τον εργοστασίων της χώρας. Απασχολεί δε περί τους 200 εργαζομένους.

18 τον TOuta ΐου αοοαόοου στην ανόηπυάη του vonoo KaB<i>xic ε. Λευκό Νέστου Το λευκό μάρμαρο του Νέστου αποτελεί ένα από τα πιο ωραιότερα μάρμαρα της χώρας μας είναι φημισμένο για την σκληρότητα του και την έντονη γυαλάδα του. Εξορύσεται στην περιοχή του Κεχροκάμπου. Ο αριθμός των λατομείων που το εξορύσουν είναι τέσσερα και ο αριθμός των εργαζομένων περίπου στα 50 άτομα. Η παραγωγή του είναι κυβικά μέτρα ετησίως και επεξεργάζεται σε μομονομένα εργοστάσια της περιοχής μας.

19 στ. Κρυσταλίνα Θάσου Τα χαρακτηριστικό του είναι ίδια με το χιονόλευκο της Θάσου με τη διαφορά ότι ο χρωματισμός του δεν έχει την λευκότητα που χαρακτηρίζει το χιονόλευκο της Θάσου. Το χαρακτηριστικό του είναι οι χοντροί κόκκοι του. Εξορύσεται στο βόρειο τμήμα της νήσου Θάσου από τρία λατομεία και απασχολεί περί τους 50 εργαζομένους. Η ετήσια περαγωγή του ανέρχεται στις κυβικά μέτρα.

20 TOijea τσυ_ μ_αρ^ίάί>σιj _στη\ α\'ώττι^^η tc 2.3 Επιχειρήσεις μαρμάρου στο Νομό Καβάλας^ Βάσει του ελληνικού οδηγού επιχειρήσεων του Επιμελητηρίου για το έτος 1995 στο νομό Καβάλας υπάρχουν οι κάτωθι μεγαλύτερες επιχειρήσεις μαρμάρου εργοστάσια,εργαστήρια και λατομεία τα οποία βρίσκονται τα δε εργοστάσια τα περισσότερα στην βιομηχανική περιοχή της Καβάλας και το βορειοανατολικό τμήμα της νήσου Θάσου καθώς και τα λατομεία της Θάσου ενώ τα λατομεία της περιοχής της Καβάλας βρίσκονται στις τοποθεσίες Χαλκερού, Μακρυχωρίου, Αγίου Κοσμά, Στενωπού,Κεχροκάμπου, Ελαφοχωρίου,Λημνιάς και Βουνοχωρίου. ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΟΔΟΣ ΠΟΛΗ ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΜΑΡΜΑΡΑ ΚΑΒΑΛΑΣ 8ο χλμ ΚΑΒΑΛΑΣ- ΞΑΝΘΗΣ ΚΑΒΑΛΑ ,2,3 ΑΔΕΛΦΟΙ ΑΝΘΑΚΗ & ΣΙΑ ΟΕ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 36Α ΚΑΒΑΛΑ ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ΦΙΛ.ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ 1 ΚΑΒΑΛΑ Γ.ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ & ΣΙΑ ΟΕ ΠΑΡ.ΑΡΤΕΜ.3 ΚΑΒΑΛΑ ΑΓΓΈΛ. ΤΑΟΥΣΙΑΝΗΣ & ΣΙΑ ΟΕ ΑΜ.ΕΡ.ΣΤΑΥΡ.146 ΚΑΒΑΛΑ ΔΟΜΟΥΤΖΟΓΛΟΥ Θ.&ΣΙΑ ΟΕ β ο υ ν ο χ ω ρ ι ΚΑΒΑΛΑ ΑΝΑΣΤ.ΦΙΤΛΕΟΓΛΟΥ& ΣΙΑ ΟΕ ΚΡΗΝΙΔΕΣ ΚΑΒΑΛΑ ΑΣΤΑΜΠΟΥΤΖΟΓΛΟΥ & ΣΙΑ ΟΕ ΛΗΜΝΙΑ ΚΑΒΑΛΑ ΑΦΟΙ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΙ ΟΕ Γ.ΔΗΜΟΚΡ.64 ΚΑΒΑΛΑ ΑΦΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΗ ΟΕ ΠΡΟΜΗΘΕΩΣ3 ΚΑΒΑΛΑ ΚΩΛΜνΟΓ ΣΟΛΑΚΗ & ΣΙΑ ΟΕ ΔΥΣΒΑΤΟ ΚΑΒΑΛΑ ΓΑΛ. ΠΕΤΡΟΥΛΑΚΗ & ΣΙΑ ΟΕ ΙΚΑΡΙΑΣ 5 ΚΑΒΑΛΑ Γ. ΤΣΙΜΠΟΥΡΛΑΣ & ΣΙΑ ΟΕ ΑΜ.ΕΡ.ΣΤΑΥΡ.259 ΚΑΒΑΛΑ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ -ΔΡΑΓΑΝΗΣ ΟΕ ΡΟΥΖΒΕΛΤ22 ΧΡΥΣΑΤΟΛΗ ΕΜ.ΤΣΑΛΑΠΑΤΑΝΗΣ & ΣΙΑ ΟΕ ΑΝΉΦΙΛΙΠΠΟΙ ΚΑΒΑΛΑ ΛΕΥΚΑ ΜΑΡΜΑΡΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΕΠΕ ΕΡ.ΣΤΑΥΡΟΥ6 ΚΑΒΑΛΑ ΓΕΩΡΓ.ΒΙΟΜ.ΣΥΝ/ΜΟΣ ΘΑΣΟΥ ΘΑΣΟΣ ΜΑΡΜΑΡΑ ΣΚΑΡΗ ΑΕ Μ.ΑΛΕΞΑΝΔ.28 ΚΑΒΑΛΑ ΔΙΑΚΟΙΝΟΉΚΗ ΘΑΣΟΥ ΠΟΤΑΜΙΑ ΘΑΣΟΣ * Ελληνικός οδηγός εγχειρήσεων 1995 ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΑΒΑΛΑΣ

21 ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΟΔΟΣ ΠΟΛΗ ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΣΙΜ.ΓΈΩΡΓΑΛΗΣ & ΣΙΑ ΟΕ ΘΑΣΟΣ ΘΑΣΟΣ ΜΑΡΜΑΡΑ ΒΕΡΜΙΟΥ ΕΠΕ ΡΑΧΩΝΙ ΘΑΣΟΣ ΝΕΣΤΟΣ ΑΒΕΕ 14ο ΧΛΜ. ΚΑΒΑΛΑ-ΞΑΝΘΗ ΚΑΒΑΛΑ ΛΑΤΟΜ. MAP MAP. ΘΑΣΟΥ EE ΛΙΜΕΝΑΡΙΑ ΘΑΣΟΣ ΑΦΟΙ ΜΙΣΗΝ ΟΕ ΛΗΜΝΙΑ ΚΑΒΑΛΑ ΕΙΡΗΝΗ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ συζ.κων ΠΟΤΟΣ ΘΑΣΟΣ ΒΛ.ΜΑΥΡΙΔΗΣ & ΣΙΑ ΟΕ ΧΑΛΚΕΡΟ ΚΑΒΑΛΑ ΓΈΩΡΓΑΛΗ ΑΝΑΣΤ.& ΣΙΑ ΘΑΣΟΣ ΘΑΣΟΣ ΜΑΡΜΑΡΑ ΓΈΩΡΓΑΛΗ ΑΕ ΘΑΣΟΣ ΘΑΣΟΣ ΚΑΖΑΝΑΣ ΑΠΟΣΤ.του ΝΙΚΟΛ. ΘΑΣΟΣ ΘΑΣΟΣ ΕΚΑΠΛΑΝΙΔΗ i ΣΙΑ ΟΕ ΟΕ ΜΑΚΡΥΧΩΡΙ ΚΑΒΑΛΑ ΚΑΡΑΜΕΛΙΔΗΣ & ΣΙΑ ΟΕ ΕΡ.ΣΤΑΥΡΟΥ 1 ΚΑΒΑΛΑ Κ.ΚΡΥΣΤΑΛΗΣ & ΣΙΑ ΕΕ ΚΕΧΡΟΚΑΜΠΟΣ ΚΑΒΑΛΑ ΑΦΟΙ ΦΙΤΝΕΟΓΛΟΥ ΟΕ β ο υ ν ο χ ω ρ ι ΚΑΒΑΛΑ ΛΑ.ΝΙ ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ 2 ΚΑΒΑΛΑ ΚΟΤΕΛΙΔΗΣ-ΚΑΡΑΙΣΚΟΣ ΟΕ ΠΕΡΙΠΑΛΙ111 ΚΑΒΑΛΑ ΠΕΤΡΑ ΕΛΛΑΣ ΑΒΕΕ ΑΣΠΡΗ ΑΜΜΟΣ ΚΑΒΑΛΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΜΑΡΜΑΡΑ ΑΕ ΥΔΡΑΣ 10 ΚΑΒΑΛΑ Δ.ΝΧΑΡσΟΠΟΥΛΟΣ ΑΕ ΛΙΜΕΝΑΣ ΘΑΣΟΣ ΜΑΡΜΑΡΑ ΘΑΣΟΥ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ ΑΕ ΛΙΜΕΝΑΣ ΘΑΣΟΣ Λ&Α ΤΣΟΥΤΣΟΣ ΟΕ ΒΙ. ΠΕ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΒΑΛΑ Ι.ΛΟΡΕΝΤΖΟΣ & ΣΙΑ ΟΕ ΛΙΜΕΝΑΡΙΑ ΘΑΓΟΓ ΜΙΧΕΛΑΚΗ Κ.& ΣΙΑ ΕΕ ΒΙ.ΠΕ ΚΑΒΑΛΑΣ ΚΑΒΑΛΑ ο αριθμός των εργαζομένων που απασχολούνται στον τομέα του μαρμάρου στο νομό Καβάλας ανέρχονται στους Θα κάνουμε μια αναφορά στις μεγαλύτερες επιχ/σεις του νομού Καβάλας σε σχέση με την παραγωγή, τα προϊόντα τους,τον αριθμό απασχολουμένων και το δίκτυο διανομής τους.

22 Η.σνμ^ο?.ή του τομέα του uaouiioct) σπτν ανάπηι^ του νοαοϋ KaB0)jac. α. Μάρμαρα Καβάλας ΑΕ 8ο χλμ.εθνικής Οδού Καβάλας-Ξάνθης -Η εταιρεία Η εταιρεία είναι μια από τις πιό γνωστές,παλαιότερες και μεγαλύτερες εταιρείες της Ελλάδος στο χώρο του μαρμάρου με δικά της λατομεία, μεγάλες και σύγχρονες εγκαταστάσεις επεξεργασίας μαρμάρου και ένα διεθνές δίκτυο πωλήσεων. Τα υψηλής ποιότητας μάρμαρα που επεξεργάζεται κστευθύνονται κυρίως για τα μεσαία και ανώτερα στρώματα της αγοράς μαρμάρου. -Η παραγωγή Η παραγωγή είναι απεριόριστη μια και η εταιρεία διαθέτει δικά της λατομεία. Ανάλογα με τη ζήτηση μπορεί να καλύψει τις παραγγελίες. Σήμερα, στις εγκαταστάσεις της εταιρείας γίνεται επεξεργασία τετραγωνικά μέτρων την ημέρα. -Τα προϊόντα Το μάρμαρο σε πολλές αποχρώσεις με κυρίαρχο το λευκό, είναι το κύριο προίον της εταιρείας. Η επεξεργασία δίνει τα προϊόντα μαρμάρου σε μια ποικιλία μορφών όπως πλακίδια,μνημεία,ταφικά μνημεία,οικοδομική, χρήση,μάρμαρα,ορθομαρμαρώσεις,κ,λ.π.

23 Η.σνμ^ολη του τομέα του αοτοάρου σπτν a\cdrrucn του νοαού Ka&0)xic -Το δίκτυο δκχνομής Αποτελείται από ένα ιδιαίτερα εκτεταμένο δίκτυο πωλήσεων σε διεθνή κλίμακα που στέλνει το μάρμαρο της Καβάλας από την ίαπωνία στις ΗΠΑ και από τη Μέση Ανατολή στις Σκανδιναβικές χώρες.ασφαλως υπάρχει και μεγάλο δίκτυο πωλήσεων για τις ανάγκες της Ελληνικής αγοράς. -Αριθμός απασχολουμένων 350 -Ετος ίδρύσεως 1963 β. Μακεδονικά μάρμαρα ΑΕ Υδρας 10 Καβάλα -Η εταιρεία Η εταιρεία διακρίνεται για την ποιότητα των προϊόντων μαρμάρου που προσφέρει στους πελάτες της και για την άμεση και άριστη εξυπηρέτηση που παρέχει ακόμη και στις πιο δύσκολες παραγγελίες. Η εταιρεία χρησιμοποιεί τις παλιές παραδόσεις για την περιποίηση του μαρμάρου με την σύγχρονη τεχνολογία για την εξόρυξη και την επεξεργασία του. -Η παραγωγή Η εταιρεία δεν έχει προβλήματα να εξυπηρετήσει και τις μεγαλύτερες παραγγελίες, διότι διαθέτει αφθονία πρώτης ύλης και άνετες εγκαταστάσεις για την επεξεργασία της.

24 Η συμρολή του τομέα του uaowkxnj στην ανάτπρ^η του νοαού ΚοΒάλοί. Σε>- 21 -Τα προϊόντα Τα ογκομάρμαρα που φτάνουν στις εγκαταστάσεις της εταιρείας, κόβονται σε πλάκες, μετά κόβονται σε ειδικές διαστάσεις ανάλογα με την παραγγελία, γυαλίζονται,συσκευάζονται σε ειδικές θήκες για να μην υποστούν ζημιές κατά τη μετακίνηση και διανέμονται στον πελάτη. Τα κυριότερα μάρμαρα που εμπορεύεται η εταιρεία είναι το λευκό της Θάσου, το ημίλευκο της Καβάλας, το τρικάζ των Πηγών, τα κρυσταλλικά του Βόλακα, καθώς επίσης και μάρμαρα Ιωαννίνων και Ναούσης. -Το δίκτυο διανομής Το προϊόν πωλείται σε όλη την Ελλάδδα ενώ το 80% της παραγωγής φεύγει για άλλες χώρες. Πωλήσεις γίνονται στη Γερμανία, ίταλία, Γαλλία, και Ισπανία, ενώ οι εξαγωγές φτάνουν στην Ουγγαρία, τη Σιγκαπούρη, την Ταϊβάν και χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής - Αριθμός απασχολουμένων 50 -Ετος ίδρύσεως 1985 γ. Δ.Ν. Χαριτόπουλος ΑΕ Μάρμαρα Σκύρα Λιμένας-Θάσος -Εταιρεία Ενα από τα πιο σπάνια είδη μαρμάρου στον κόσμο,το χιονόλευκο πέτρωμα της Θάσου, είναι η πρώτη ύλη που εξορύσσει και επεξεργάζεται η εταιρεία,με στόχο πάντοτε να εξυπηρετήσει με τον καλύτερο τρόπο τις ανάγκες και του πιο απαιτητικού πελάτη.

25 Η συμ6ο>.ι1 τσΐ)_τθμ α του ΜΟΓμαρου στην- (α οργπκπ του νοασύ Καβά?χκι -Η παραγωγή Η παραγωγή είναι μεγάλη με ικανότητες να καλύψει πολλές και μεγάλες παραγγελίες -Τα προϊόντα Εχοντας σαν πρώτη ύλη το μάρμαρο της Θάσου, τα προϊόντα που εμπορεύεται η εταιρεία είναι ακατέργαστα ογκομάρμαρα,αδρανή υλικά,πλάκες μαρμάρων διαφόρων διαστάσεων, πλακίδια, καδρέτα κ.λ. π. -Το δίκτυο διανομής Το εκτεταμένο δίκτυο της εταιρείας εξάγει τα προϊόντα της στη Σαουδική Αραβία και τις ΗΠΑ, ενώ οι πωλήσεις των προϊόντων γίνονται στις κυριότερες αγορές της Ευρωπαϊκής Ενωσης. -Αριθμός απασχολουμένων 50 - Ετος ίδρύσεως 1985 δ. Μάρμαρα Θάσου Φιλιππίδη ΑΕ Λιμένας Θάσου -Η εταιρεία Το όνομα και η καταγωγή της εταιρείας υποδηλώνει το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα της εξόρυξης και επεξεργασίας του παγκοσμίως φημισμένου για τη λευκότητα του και την άριστη ποιοτική συμπεριφορά σαν υλικό αρχιτεκτονικής διακόσμησης, μάρμαρο Θάσου.

26 Η συμρολή του τομέα του μίφμίφσ\, στην gvmmicn tod vn im. Καβά^-αη - Η παραγωγή Η παραγωγή είναι μεγάλη και η εταιρεία επεξεργάζεται περίπου κυβικά μέτρα το χρόνο που εξορύσεται από τα λατομεία της Θάσου. -Τα προϊόντα Το πάνλευκο,άσπιλο και ποιοτικά υψηλών προδιαγραφών μάρμαρο Θάσου, επεξεργασμένο, κομμένο και συσκευασμένο σε διάφορες διαστάσεις και μορφές. -Το δίκτυο διανομής Το προϊόν διανέμεται στην αγαρά της Ελλάδας, ενώ a κύριας όγκος των πωλήσεων της εταιρείας κατευθείνεται στις εξαγωγές για τις αγορές της Μέσης Ανατολής και ιδιαίτερα στη Σαουδική Αραβία. -Αριθμός απασχουμένων 30 -Ετος Ιδρύσεως 1986 ε. Πέτρα Ελλάς ΑΒΕΕ δοχλμ. Καβάλα-Ξάνθη -Η εταιρεία Η εταιρεία διακρίνεται για την άριστη ποιότητα των προϊόντων της από τα δικά της λατομεία με σύγχρονες εγκαταστάσεις κοπής και επεξεργασίας και διακρίνεται για το φινίρισμα των προϊόντων της και την άμεση και άριστη αξυπηρέτηση των πελατών της.

27 Η σνμβολά,τσυ τομέα του ^ix^jiopoi) στην ανοππυίπ του νοαού Κ η ^ Ιη τ - Η παραγωγή Η εταιρεία είναι η μεγαλύτερη μονάδα παραγωγής ημίλευκου μαρμάρου στην Καβάλα με μηναία παραγωγή τετραγωνικά μέτρα. -Τα προϊόντα Εκτός από το ημίλευκο Καβάλας επεξεργάζεται το χιονόλευκο μάρμαρο της Θάσου, το δολομιτικό του Βόλακα, το Meli Key των Σερρών, το τσιπολίνο ης Εύβοιας, το πράσινο της Βέροιας κ.λ.π. -Το δίκτυο διανομής Το 90% των προϊόντων υπό μορφή δαπεδοστρώσεων εξάγεται στις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης. Επίσης διαθέτει και ένα ευρύ δίκτυο διανομής στην εσωτερική αγορά. -Αριθμός απασχολουμένων 35 - Ετος ίδρύσεως 1991

28 Η συμβο>.ή του τοαέα ταυ ααοαάοου στην (Λ'άιπυάι του νοασύ Ka&gjjac 2. 4 Δυνατότητες ττεραιτέρω και ορθολογικότερης αξιοποίησης 0 κλάδος του μαρμάρου παρά τη μεγάλη προόδο που έχει ετπτελέσει τα τελευταία χρόνια δεν έχει ακόμα ανατττυχθεί σε επίπεδο ανάλογο με τις δυνατότητές του. Η ύπαρξη τύπων μαρμάρου, ανταγωνιστικών διεθνώς και με ενδείξεις αξιόλογων αποθεμάτων, οδηγεί στο συμπέρασμα όπ η πλήρης αξιοποίησή τους θα αποτελέσει σημαντική πηγή πλούτου για τον Νομό Καβάλας αλλά και την εθνική οικονομία γενικότερα. Για την παραιτέρω αξιοποίηση των μαρμαρικών κοιτασμάτων του Νομού μας πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στα εξής: -Αύξηση της πρωτογενής παραγωγής κυρίως των λευκών μαρμάρων για την αύξηση όμως της πρωτογενής παραγωγής απαιτείται να βελτιωθούν οι κάτωθι τομείς: α. Ερευνα: Πρωταρχική φάση στην προσπάθεια αξιοποίησης οποιουδήποτε κοιτάσματος είναι η έρευνα. Οι επιχειρήσεις προκειμένου να προχωρήσουν στην διάνοιξη ενός νέου λατομείου αρχίζουν με δοκιμαστική εκμετάλλευση χωρίς να προηγηθεί οποιαδήποτε ερευνητική εργασία, στηριζόμενοι μόνο σε εμπειρικές εκτιμήσεις. Οι σημαντικότεροι λόγοι που δεν διεξάγεται ολοκληρωμένη έρευνα είναι οι κάτωθι: 1. Δεν έχει γίνει αντιλητπή η σημασία της έρευνας 2. Απαιτείται ειδικευμένο ετπστημονικό προσωπικό * Η Καβάλα ετοιμάζεται για το 1992 ( νομαρχία Καβάλας- νομαρχιακό συμβούλιο)

29 Η συμβολή του τοιιέα του ϋαοαάοου σπτν avonrrucn του νοαού Καΰοϋ^- to. 26 Η έρευνα εκ πρώτης όψεως είναι δαπανηρή και χρονοβόρα. Τα δείγματα όμως από μία δοκιμαστική εκμετάλλευση είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε εσφαλμένα συμπεράσματα διότι δεν αντιπροσωπεύουν πάντα την ποιότητα του κοπάσματος. Στην συνέχεια με βάση τα στοιχεία αυτά μπορόυν να σχεδιαστούν σωστά τα έργα προσπέλασης, η εκμετάλλευση, ο χώρος αποθέσεων ώστε να μην εμποδίζουν την εξέλιξη της εκμετάλλευσης και να επιλεγεί ο κατάλληλος εξοπλισμός. β. Οργάνωση και προγραμματισμός της έρευνας: Αν εξαιρεθεί το ποσοστό των οργανωμένων μονάδων πρωτογενούς παραγωγής με υψηλή απόδοση, το υπόλοιπο και μεγαλύτερο αποτελείται από προσωπικές οικογενειακές μονάδες με ανύπαρκτη οργάνωση και προγραμματισμό. Το πρόβλημα δύναται να επιλυθεί με την είσοδο στον κλάδο του μαρμάρου ετηστημονικού προσωπικού που θα συμβάλει στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των λατομείων όπως π.χ. την ορθολογική και γρήγορη έρευνα ενός λατομικού χώρου, τον σχεδιασμό και την οργάνωση της εκμετάλλευσης,ώστε αυτή να εκτελεσθεί με την μεγαλύτερη απόδοση και ασφάλεια, την επιλογή του κατάλληλου εξοπλισμού κ.λ.π. γ. Χρησιμοποίηση κατάλληλου μηχανικού εξοπλισμού: Είναι γνωστό ότι η χρήση εκρηκτικών όχι μόνο μειώνει τον βαθμό απολιψιμότητας αλλά δημιουργεί και πρόσθετα ελαπώματα στο μάρμαρο το οποίο σαν ανισότροπο υλικό παρουσιάζει έντονη ευαισθησία στις κρούστες. Θα πρέπει να συνειδητοττοιηθεί από τους ιδιοκτήτες των μικρών λατομείων μαρμάρου ότι για την ομαλή και ομοιόμορφη ανάπτυξή τους απαιτείται κατάλληλος μηχανικός εξοπλισμός. Αποτέλεσμα θα είναι η ορθολογικότερη αξιοποίηση του

30 Η συμβολή του τοιίέα του uaouaocm στην ανοπτυ^ του νοιιού KaB0)j]C. Σε>- 27 μαρμαροφόρου κοιτάσματος, καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα. η μεγαλύτερη αποληψιμότητα και δ. Ειδικευμένο προσωπικό: Σήμερα στο νομό Καβάλας και γενικότερα σε ολόκληρη την Ελλάδα δεν υπάρχει το ειδικευμένο εκείνο προσωπικό για την εκτέλεση ορθολογικής εκμετάλλευσης στα λατομεία. Οι λίγοι εξορύκτες που υπάρχουν ακόμη είναι προχωρημένης ηλικίας και με γνώσεις που χαρακτήριζαν παλαιότερες εποχές. Δεν είναι δυνατόν να αναμένουμε από αυτούς να ανατπύξουν μεγάλη δραστηριότητα ούτε να προσαρμοσθούν πλήρως στην νέα τεχνολογία. Η μόνη λύση που διαφαίνεται στο πρόβλημα αυτό είναι η δημιουργία μιας σχολής από την οποία θα αποφοιτεί ειδικευμένο προσωπικό όχι μόνο για τα λατομεία αλλά και για τις μονάδες επεξεργασίας του μαρμάρου. - Εκσυχρονισμός των μονάδων επεξεργασίας και προσαρμογή στις απαιτήσεις της διεθνούς αγοράς. Τα τελευταία χρόνια οι νέες μονάδες και οι επεκτάσεις που έχουν γίνει έχουν στην πλειονότητα τους συγχρόνο και κατάλληλο εξοπλισμό. Σημαντικό πρόβλημα των μονάδων αυτών είναι η μή πλήρης αξιοποίηση του παραγωγικού εξοπλισμού λόγω ανεπάρκειας της πρώτης ύλης. Το σημαντικότερο όμως πρόβλημα είναι η έλλειψη ειδικεύμενου προσωπικού. Αποτέλεσμα αυτού είναι να μην γίνεται αυστηρός ποιοτικός έλεγχος της παραγωγής (ομοιοχρωμία προϊόντος, αυστηρή τήρηση των προδιαγραφών των παραγγελιών, την συσκευασία κ.λ.π.) ώστε να προωθούνται τα μάρμαρα σε αγορές που έχουν υψηλές ποιοτικές απαιτήσεις και προσφέρουν υψηλές τιμές όπως είναι η Δυτική Ευρώπη, οι Η.Π.Α. και οι Αραβικές χώρες. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός όπ και στην δευτερογενή παραγωγή όπως και στην πρωτογενή παρατηρείται γενικά έλλειψη

31 Η συμβολή του TOu g του μαραύτου στην ανάπτυξη του νοαού Κα&άύχιϋ. Σύ.. 28 επιχειρηματικότητας και ολοκληρωμένης προσπάθειας για την δημιουργία προϊόντος διαφοροποιημένου και ποιοτικά αναβαθμισμένου σε σχέση με τα ανταγωνιστικά του που να στοχεύει δυναμικά στην κατάκτηση και διατήρηση των αγορών και όχι μόνο στην περιστασιακή εκμετάλλευση των ευνοϊκών συγκυριών. Είναι απαραίτητο λοιπόν για να γίνει αποτελεσματικότερη η διείσδυση στη διεθνή αγορά, οι μεταποιητικές μονάδες να δύνανται να εκτελέσουν ειδικευμένες παραγγελίες βάσει αρχπεκτονικών σχεδίων και αυστηρών προδιαγραφών 2.5 Ισολογισμοί κυριωτέρων επιχειρήσεων μαρμάρου Θα δώσουμε μερικούς ισολογισμού^ από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις μαρμάρου στην περιοχή καθώς και κάποιους αριθμοδείκτες όπου φαίνεται η οικονομική πορεία των επιχειρήσεων. ICAP HELLAS S.A.

32 Η_οΐΜΐΒρλή_τοο TOtitojgp στττν gymnudi τοο vouou K im ln r ICAP HELLAS S.A. TA ΠΟΙΑ IE (000) ΔΡΧ. ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΙ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ USER ΣΑΔ ETAPEIA: ΜΑΡΜΑΡΑ ΚΑΒΑΛΑΣ A.E. ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΚΑΘΑΡΑ ΠΑΓΙΑ ΓΗΠΕΔΑ / ΟΙΚΟΠΕΔΑ / ΕΔΑΦΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΑ/ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΗΧΑΝΙΚα ΕΞΟΠΛΙΙΜα ΑΣΩΜΑΤΕΣ ΑΚΙΝΗΤΟΠ. / ΔΑΠ. ΠΟΛ. ΑΠΟΣΒ. ΜΕΙΟΝ ΣΥΣΣΩΡΕΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΑΜΕΙΟ & ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 31/12/ ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΜΕΤΟΧΙΚΟ / ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΚΕΦΑΛ.ΑΙΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ ΑΔΙΑΝ. ΚΕΡΔΗ / ΣΥΣΣΩΡΕΥΜΕΝΕΣ ΖΗΜΙΕΣ ΜΕΣΟ & ΜΑΚΡΟ. ΥΠΟΧ. & ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΟΦΕΙΛΕΣ ΣΕ ΤΡΑΠ. / ΔΟΣΕΙΣ Μ. ΔΑΝΕΙΩΝ ΓΡΑΜ. ΠΛΗΡΩΤΕΑ / ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ / ΠΙΣΤΩΤΕΣ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΠΛΗΡΩΤ. / ΚΕΡΔΗ ΠΡΟΣ ΔΙΑΝΟΜΗ ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΕΩΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΜΕΙΟΝ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ ΜΙΚΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ & ΛΟΙΠΑ ΛΕΙΤ. ΕΣΟΔΑ ΜΕΙΟΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΜΕΙΟΝ ΛΟΙΠΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ Ε-ΟΔΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΣΟΔΑ ΜΕΙΟΝ ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ ΚΕΡΔΟΣ ΠΡΟ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗ^ΤΟΣ ^IQMOAEJKT^I ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΙΔΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (1) ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΠΑΣΧΟΛ. ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (1), ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΜΙΚΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ / ΚΑΘΑΡΑ ΠΑΓΙΑ ΣΧΕΣΗ ΞΕΝΩΝ ΠΡΟΣ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑ/\.ΑΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Μ.Ο. ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΙ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Μ.Ο, ΠΡΟΘ. ΕΞΩΦΛ. ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ & ΠΙΣΤΩΤΩΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΤΑΧΥΤΗΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ (1) = ΠΡΟ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΜΑΡΜΑΡΑ ΚΑΒΑΛΑΣ Α.Ε. 0.75% 31.35% 0.445% 1.27:1 1.13:1 1.25Χ 129ΗΜ. 42ΗΜ. 133ΗΜ i 31/12/ % -0 74% 191ΗΜ. 61ΗΜ 185ΗΜ ΗΜ 45ΗΜ, 154ΗΜ

33 ΗσυιιΒολήτο»τοιιέατ(Λ)ααρμάοοϋσπινσνάχτΐ)ίητοονθΜθόΚα8άλ<κ. ZAP HELLAS S.A. ΤΑ ΠΟΣΑ ΣΕ (000) ΔΡΧ. ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ USER ΣΑΔ ΙΤΑΡΕΙΑ; ΧΑΡΙΤΟΠΟΥΛΟΣ. Δ. Ν ΜΑΡΜΑΡΑ - ΣΚΥΡΑ Α.Τ.Τ.^.Ε. ΝεΡΓΉΤΙ*<0 31/12/ ΚΑΘΑΡΑ ΠΑΠΑ ΓΗΠΕΔΑ / ΟΙΚΟΠΕΔΑ / ΕΔΑΦΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΑ / ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΣΩΜΑΤΕΣ ΑΚΙΝΗΤΟΠ. / ΔΑΠ. ΠΟΛ. ΑΠΟΣΒ. ΜΕΙΟΝ ΣΥΣΣΩΡΕΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ αταιτησεισ ΑΜΕΙΟ &ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ;ΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 1ΑΘΗΤΙΚΟ ΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΜΕΤΟΧΙΚΟ / ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ ΛΕΣΟ &.ΜΑΚΡΟ. ΥΠΟΧ. 4 ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΙΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΟΦΕΙΛΕΣ ΣΕ ΤΡΑΠ. / ΔΟΣΕΙΣ Μ. ΔΑιΝΕΙΩιΝ ΓΡΑΜ. ΠΛΗΡΩΤΕΑ / ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ / ΠΙΣΤΩΤΕΣ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΠΛΗΡΩΤ. / ΚΕΡΔΗ ΠΡΟΣ ΔΙΑΝΟΜΗ ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ,ΎΙ^/^ΠΑ^ΤΚΟΥ ^02ΕΛΕΣΜΑΤ^ΧΡΗΣΕ^ ΙΩΛΗΣΕΙΣ ΜΕΙΟΝ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ ΛΚΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ 4 ΛΟΙΠΑ ΛΕΙΤ. ΕΣΟΔΑ ΜΕΙΟΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΜΕΙΟΝ ΛΟΙΠΑ ΛΕΙΤΟΥΡΠΚΑ ΕΞΟΔΑ \ΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΠΕΠΘΩΡΙΟ ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΠΚΑ ΕΣΟΔΑ ΜΕΙΟΝ ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΠΚΑ ΕΞΟΔΑ ΜΕΙΟΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΕΚΤΟΣ ΚΟΣΤΟΥΣ ΠΩΛΗΘΕ.ΝΤΩΝ <ΕΡΔΟΣ ΠΡΟ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ^ΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΧΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΙΔΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (1) \ΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΑΠΑΣΧΟΛ. ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (1) ΤΕΡΙΘΩΠΟ ΜΙΚΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΤΕΡΙΘΩΒΟ ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ \ΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ / ΚΑΘΑΡΑ ΠΑΓΙΑ -ΙΧΕΣΗ ΞΕΝΩΝ ΠΡΟΣ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 'ΕΝΙΚΗ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ 4.0. ΠΡΟΘ. ΕΞΩΦΛ. ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ 4 ΠΙΣΤΩΤΩΝ <ΥΚΛΟΦΟΠΑΚΗ ΤΑΧΥΤΗΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΟν ;ΐ) = ΠΡΟ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΧΑΡΙΤΟΠΟΥΛΟΣ. Δ. Ν., ΜΑΡΜΑΡΑ - ΣΚΥΡΑ Α.Τ.Τ.Ξ.Ε. 31/12/ % 8.62% 19.64% 9.01% 1.33:1 0.14:1 3.60Χ 80ΗΜ. 23ΗΜ. 20ΗΜ. 31/12/ /12/ % 3.76% 4.08Χ 52ΗΜ. 20ΗΜ. 40ΗΜ ^ /12/ % 12.46% 28.07% 11.60% 1.13:1 0.22:1 1.85Χ 37ΗΜ. 15ΗΜ. 56ΗΜ.

34 Η<ιυιιΒολήΐ(^τθΜέατ<^ααοιιάρουσπινανάιπυ{ηΐ(η)νοΐΜ>ύΚα6άλ«κ, ICAP HELLAS S.A. ΤΑ ΠΟΣΑ ΣΕ (000) ΔΡΧ. ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ USEP> ΣΑΔ ΕΤΑΡΕΙΑ: ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΜΑΡΜΑΡΑ Α.Ε. ΕΝΕΡΓΗΤΙΙ^ 31/12/92 ΚΑΘΑΡΑ ΠΑΓΙΑ ΓΗΠΕΔΑ / ΟΙΚΟΠΕΔΑ / ΕΔΑΦΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΑ / ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΙ ΑΣΩΜΑΤΕΣ ΑΚΙΝΗΤΟΠ. / ΔΑΠ. ΠΟΛ. ΑΠΟΣΒ. ΜΕΙΟΝ ΣΥΣΣΟΡΕΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΑΜΕΙΟ &ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΠΑΘΗΤΙΙ^ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΜΕΤΟΧΙΚΟ / ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ ΑΔΙΑΝ. ΚΕΡΔΗ / ΣΥΣΣΟΡΕΥΜΕΝΕΣ ΖΗΜΙΕΣ ΜΕΣΟ &ΜΑΚΡΟ. ΥΠΟΧ. & ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΟΦΕΙΛΕΣ ΣΕ ΤΡΑΠ. / ΔΟΣΕΙΣ Μ. ΔΑΝΕΙΩΝ ΓΡΑΜ. ΠΛΗΡΩΤΕΑ / ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ / ΠΙΣΤΩΤΕΣ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΠΛΗΡΩΤ. / ΚΕΡΔΗ ΠΡΟΣ ΔΙΑΝΟΜΗ ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ^W/^nAWTjKOY ^ΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗ^ΩΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΜΕΙΟΝ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ ΜΙΚΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ &ΛΟΙΠΑ ΛΕΙΤ. ΕΣΟΔΑ ΜΕΙΟΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΜΕΙΟΝ ΛΟΙΠΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΣΟΔΑ ΜΕΙΟΝ ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΠΚΑ ΕΞΟΔΑ ΜΕΙΟΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΕΚΤΟΣ ΚΟΣΤΟΥΣ ΠΩΛΗΘΕ-ΝΤΩΝ ΚΕΡΔΟΣ ΠΡΟ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΙΔΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (1) ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΠΑΣΧΟΛ. ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (1) ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΜΙΚΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ / ΚΑΘΑΡΑ ΠΑΓΙΑ ΣΧΕΣΗ ΞΕΝΩΝ ΠΡΟΣ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Μ.Ο. ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΝ; ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Μ.Ο. ΠΡΟΘ. ΕΞΩΦΛ. ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ &ΠΙΣΤΩΤΩΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΤΑΧΥΤΗΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ (1) = ΠΡΟ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ _45^ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΜΑΡΜΑΡΑ A 31/12/ % 8.13% 31.82% 5.95% 1.12:1 0.65:1 1.28Χ 111ΗΜ. 55ΗΜ. 17ΗΜ / /12/ % 8.15% 34.17% 5.13% 0.98:1 0.71:1 0 94Χ 63ΗΜ 62ΗΜ. 50ΗΜ /5 31/12/ % 2 31% 23 96% 0 86Χ 73ΗΜ 35ΗΜ 27ΗΜ

35 »toii atguifleiiaggu στην a v & m ^ τ'!ύ.κα6άλοιι ICAP HELLAS S A. ΕΤΑΡΕΙΑ: ΜΑΡΜΑΡΑ ΘΑΣΟΥ Α.Ε. ENEPTHTira ΚΑΘΑΡΑ ΠΑΠΑ ΓΗΠΕΔΑ / ΟΙΚΟΠΕΔΑ / ΕΔΑΦΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ KTIRA / ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΙ ΑΣΩΜΑΤΕΣ ΑΚΙΝΗΤΟΠ. / ΔΑΠ. ΠΟΛ. ΑΠΟΣΒ. ΜΕΙΟΝ ΣΥΣΣΩΡΕΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΑΜΕΙΟ 4 ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ITAWTira ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΜΕΤΟΧΙΚΟ / ETAIRKO ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ ΜΕΣΟ 4 ΜΑΚΡΟ. ΥΠΟΧ. 4 ΠΡΟΒΛΕΦΕΙΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΟΦΕΙΛΕΣ ΣΕ ΤΡΑΠ. / ΔΟΣΕΙΣ Μ. ΔΑΝΕΙΩΝ ΓΡΑΜ. ΠΛΗΡΩΤΕΑ / ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ / ΠΙΣΤΩΤΕΣ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΠΛΗΡΩΤ. / ΚΕΡΔΗ ΠΡΟΣ ΔΙΑΝΟΜΗ ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ritw/^na^tjkoy ^ΟΤΕΛΚΛΜΤ^ΧΡΗΣΕ^ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΜΕΙΟΝ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ ΜΙΚΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ 4 ΛΟΙΠΑ ΛΕΙΤ. ΕΣΟΔΑ ΜΕΙΟΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΜΕΙΟΝ ΛΟΙΠΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΣΟΔΑ ΜΕΙΟΝ ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ ΜΕΙΟΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΕΚΤΟΣ ΚΟΣΤΟΥΣ ΠΩΛΗΘΕ'ίΤΩΝ ΚΕΡΔΟΣ ΠΡΟ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΙΔΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (1) ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΠΑΣΧΟΛ. ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (1) ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΜΙΚΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΑ ΚΕΦΑ/ιΑΙΑ / ΚΑΘΑΡΑ ΠΑΓΙΑ ΣΧΕΣΗ ΞΕΝΩΝ ΠΡΟΣ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Μ.Ο. ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Μ.Ο. ΠΡΟΘ. ΕΞΩΦΛ. ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ &ΠΙΣΤΩΤΩΝ KYKAOOORAKH ΤΑΧΥΤΗΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ (1) = ΠΡΟ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ TA ΠΟΣΑ ΣΕ (000) ΔΡΧ. ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ USER ΣΑΔ 31/12/ _824^ ΜΑΡΜΑΡΑ ΘΑΣΟΥ Α.Ε. 31/12/ % 16.03% 29.61% 10.91% :1 2.36Χ 101ΗΜ. 62ΗΜ. 186ΗΜ /12/ % 8.26% 26.39% C S / =., 32.09% 43.43% 27.75%

36 H(nHiSo>iiTWTOU6aT(wum)u<!iDouCTnivw(iBm)diTOuvouopKca6>a^ ICAP HELLAS S.A. ΕΤΑΡΕΙΑ: ΜΑΡΜΑΡΑ ΘΑΣΟΥ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ Α.Ε ΕΝΕΡΓΗΤΙΙ^ ΚΑΘΑΡΑ ΠΑΓΙΑ ΓΗΠΕΔΑ / ΟΙΚΟΠΕΔΑ / ΕΔΑΦΙΚΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΚΤΙΡΙΑ / ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜα ΜΕΙΟΝ ΣΥΣΣΠΡΕΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΑΜΒΟ& ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ^^rh JIl^Y ΠΑΘΗΤΙΙ^ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΜΕΤΟΧΙΚΟ / ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ ΜΕΣΟ 4 ΜΑΚΡΟ. ΥΠΟΧ. 4 ΠΡΟΒΛΕΠΕΙΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΟΦΕΙΛΕΣ ΣΕ ΤΡΑΠ. / ΔΟΣΕΙΣ Μ. ΔΑΝΕΙΩΝ ΓΡΑΜ. ΠΛΗΡΩΤΕΑ / ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ / ΠΙΣΤΩΤΕΣ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΠΛΗΡΩΤ. / ΚΕΡΔΗ ΠΡΟΣ ΔΙΑΝΟΜΗ ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ rrw/^na^tjkoy ^OTEΛEΣ^lAT^XPHΣ^ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΜΕΙΟΝ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ ΜΙΚΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ 4 ΛΟΙΠΑ ΛΕΙΤ. ΕΣΟΔΑ ΜΕΙΟΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΜΕΙΟΝ ΛΟΙΠΑ ΛΕΙΤΟΥΡΠΚΑ ΕΞΟΔΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΣΟΔΑ ΜΕΙΟΝ ΜΗ ΛΕΠΌΥΡΠΚΑ ΕΞΟΔΑ ΚΕΡΔΟΣ ΠΡΟ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΙΔΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (1) ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΠΑΣΧΟΛ. ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (1) ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΜΙΚΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ / ΚΑΘΑΡΑ ΠΑΓΙΑ ΣΧΕΣΗ ΞΕΝΩΝ ΠΡΟΣ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Μ.Ο. ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΣ ΑΠΑΓΓΗΣΕΩΝ Μ.Ο. ΠΡΟΘ. ΕΞΩΦΛ. ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ 4 ΠΙΣΤΩΤΩΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΤΑΧΥΤΗΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ (1) = ΠΡΟ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ TA ΠΟΣΑ ΣΕ (000) ΔΡΧ. ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ USER ΣΑΔ 31/12/ ΜΑΡΜΑΡΑ ΘΑΣΟΥ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ Α.Ε. 31/12/ % 13.30% 26.68% 11.30% 1.02:1 1.22:1 1.06Χ 57ΗΜ. 105ΗΜ. 55ΗΜ /12/ % 9.78% 39.23% 9.19% 1.27:1 1.04:1 1.91Χ 63ΗΜ. 118ΗΜ. 76ΗΜ /12/ % -7.40% 23.61% -6.35% 1.34:1 0.53:1 1.84Χ 120ΗΜ. 105ΗΜ 52ΗΜ.

37 Η συμβολή του τοαέα icai unnuofiou σ π ν ανάπτυόι του νοασύ K.aB0)jac. Σύ~ Εξαγωγές Τα στοχεία του πίνακα που ακολουθεί είναι ενδεικτικά της συμβολής του μαρμάρου στις εξαγωγές του Νομού διότι αφορούν και προϊόντα γειτονικών περιοχών, αλλά και ένα τμήμα της παραγωγής εξάγεται από άλλα σημεία της χώρας. Βλέποντας λοιπόν τις εξαγωγές που πραγματοποιήθηκαν για το έτη 1990, 1993, και 1995 διαπιστώνουμε πόσο σημαντικός είναι ο κλάδος του μαρμάρου, για την ανατπυξη του Νομού Κ αβάλας. Τα ποσά είναι σε χιλιάδες δραχμές. ΕΞΑΓΟΜΕΝΑ ΕΙΔΗ ΜΑΡΜΑΡΑ ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΚΑΠΝΑ ΕΙΔΗ ΕΝΔΥΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΥΣΗΣ ΕΣΩΡΟΥΧΑ ΚΑΛΣΟΝ ΤΟΥΡΣΙΑ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΨΑΡΙΑ ΑΛΙΠΑΣΤΑ ΨΑΡΙΑ ΝΩΠΑ ΣΙΤΑΡΙ ΜΑΡΜΑΡΟΨΗΦΙΔΕΣ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΩΔΗ ΕΛΙΕΣ ΞΥΛΕΙΑ ΝΩΠΑ ΟΠΩΡΙΚΑ ττηγή. Τελωνεία Καβάλας - Ν.Περάμου Τα μάρμαρα κατέχουν τη δεύτερη θέση στις εξαγωγές μετά από τα καττνά. Από το 1990 εως το 1993 βλέπουμε μία αύξηση 43,56 % και από το 1993 εως το 1995 αύξηση 31,40 %. Τα μάρμαρα έχουν μία

38 Η σοαρολή του τοιιέα του μαρμά<χ)υ στττν ανοοπυάι του νοοού KoBoJ-oc ανοδική πορεία, το 1990 κατήχαν το 9,75 % του συνόλου των εξαγωγών το 1993 το 23,95 % και το 1995 το 28,56 %. Τα καττνά το 1990 κατήχαν το 20,67 % το 1993 το 25,15 % και το 1995 το 33,56 % παρόλο που το 1993 είχαν μία τπώση δρχ. σε σχέση με το 1990 σε ποσοστό 28,87%. Τα λιπάσματα το 1990 και το 1993 κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα ενώ το 1995 έχουμε μία αύξήση κατά δρχ σε ποσοστό 27,98%. Η μεγαλύτερη πτώση παρουσιάζεται στα είδη ένδυσης και υπόδησης. Το 1990 κατείχαν την πρώτη θέση στις εξαγωγές με ποσοστό 33,87 % ενώ το 1993 το 10,48 % και το 1995 μόλις το 1,18 % του συνόλου των εξαγωγών. Οι μεγάλες βιοτεχνίες ένδυσης και υπόδησης έχουν οι περισσότερες κλείσει ή μεταγκατασταθεί, εκεί όπου εργαζόταν το μεγαλύτερο ποσοστό του γυναικείου δυναμικού της περιοχής. Βλέπουμε λοιπόν ότι ο τομέας του μαρμάρου είναι ένας δυναμικός τομέας, ανατπυσσόμενος και παίζει σημαντικό οικονομικό ρόλο για το Νομό αλλά και την ευρύτερη περιοχή.

39 Η συμβολή τσυ τοίίεα του μαρμοηου στην (A uxrdcn Tcai \ouoo KaRaiMC 2.7 Απασχολούμενο εργατικό δυναμικό a. Ειδικότητες Οι ειδικότητες που υπάρχουν σε μια επιχείρηση μαρμάρου ποικίλουν ανάλογα με το μέγεθος αυτής. Είναι φυσικό μια μεγάλη επιχείρηση καθετοποιημένης παραγωγής να απασχολεί το σύνολο των ειδικοτήτων που έχουν σχέση με την όλη παραγωγική διαδικασία. Ανάλογα λοιπόν με την εξειδίκευση της παραγωγικής διαδικασίας και με σύγχρονο μηχανολογικό εξοπλισμό αναφερόμαστε στις παρακάτω ειδικότητες. Υπεύθυνος για τις εργασίες του λατομείου είναι ο μεταλλειολόγος. Με βάση την εργασία της εξόρυξης σε ένα λατομείο η οργάνωση της εργασίας χωρίζεται σε πέντε τμήματα τα οποία αποτελούνται από διάφορες ειδικότητες. 1. Τμήμα λογιστικό 2. Τμήμα γεωλογικό ( ερευνήτικό - σύνταξη μελετών) 3. Τμήμα εξόρυξης Λ Αρχιλατόμος Λατόμοι Εξορύκτες Γομωτές-πυροδότες Χειριστές φορτωτών Χειριστές γερανών Χειριστές τσάπας Χειριστές συρματοκοπών - διατρητικών πλαισίων Χειριστές αλυσσοπριόνων Χειριστές μονολάμων Οδηγοί Πιστολαδόροι - εργάτες

40 Η συιχβολή tou τοαέα του μαοαάοου σττη αν άπτιχτι του νοασύ KoSa/xic 4. Τμήμα συντήρησης ( ηλεκτρολόγοι - μηχανολόγοι). Στο εγοστάαο οι ειδικότητες κατανέμονται ως εξής: 1. Τμήμα διοικιτικό ( λογιστικό - μηχανογράφησης) 2. Τμήμα τεχνικό (μηχανουργείο - σιδηρουργείο κ.λ.π.) 3. Τμήμα επεξεργασίας Λ Χειριστές οριζοντίων και καθέτων κοτττών Μ Χειριστές τελάρων, μονολάμων κοπής Λ Χειριστές λειαντικών μηχανών Μ Χειριστές μέσων μεταφοράς - γερανών - οδηγοί αυτοκινήτων Προσπαθήσαμε να αναφέρουμε όλες τις ειδικότητες εργαζομένων που συναντούμε στα λατομεία και στα εργοστάσια επεξεργασίας μαρμάρου χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι το προσωπικό είναι συγκεκριμένο αφού οι ανάγκες των επιχειρήσεων σε ειδικευμένο προσωπικό ποικίλουν ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης. Σαν δείγμα μεγάλης επιχείρησης μπορούμε να αναφερθούμε στην επιχείρηση Μάρμαρα Καβάλας ΑΕ που με την εξειδίκευση της παραγωγικής διαδικασίας και με τον σύγχρονο μηχανολογικό εξοπλισμό έχει όλο το φάσμα των ειδικοτήτων όχι μόνο στο εργοστάσιο αλλά και στο λατομείο. Για μια τέτοια μεγάλη επιχείρηση όπως αναφέρουμε παραπάνω το μόνο πρόβλημα που μπορεί να την απασχολεί είναι το πρόβλημα εύρεσης εξειδικευμένου προσωπικού γιατί δεν υπάρχει στην αγορά εργασίας και έτσι ειδικεύεται μέσα στο χώρο εργασίας εμπειρικά. Από έρευνα που έχει γίνει διαπιστώνεται ότι υπάρχει έλλειψη επιστημονικού προσωπικού με ειδικές γνώσεις πάνω στο μάρμαρο. Ετσι τις περισσότερες φορές το προσωπικό εκπαιδεύεται εμπειρικά στον χώρο εργασίας. Από την άλλη πλευρά όπως αναφέρεται και στην αρχή δεν έχουν όλες οι ετπχειρήσεις το ίδιο πρόβλημα στην εύρεση του κατάλληλου

41 Η συμ6ο?.ή του τοαέα του ααοαάοου σπη ανάπτυξη του νοασύ Ka50?xic Σε). 38 προσωπικού γιατί αυτό είναι συνάρτηση του μηχανολογικού εξοπλισμού, της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται, της οργάνωσης της εργασίας και του μεγέθους της επιχείρησης. β. Ασφάλεια - Ατυχήματα - Ασθένειες Η εργασία στα λατομεία όπως και στα ορυχεία ήταν πάντα μια από τις πιο δύσκολες εργασίες του ανθρώπου. Η εμπειρία και τα μηχανήματα δεν φτάνουν για να λύσουν μια σειρά από προβλήματα όπως η κουραστική και επικίνδυνη εργασία, ο μεγάλος αριθμός ατυχημάτων, οι ασθένειες του επαγγέλματος. Οσον αφορά τα ατυχήματα σίγουρα μπορούμε να πούμε ότι ο αριθμός τους σε σχέση με το παρελθόν μειώνεται, παρ' όλα αυτά όμως σε σχέση με άλλους τομείς της βιομηχανίας το ποσοστό παραμένει υψηλό. Από στατιστικές αποδεικνύεται ότι όποιος εργάζεται σε μεταλλεία ή λατομεία είναι εκτεθειμένος σε κίνδυνο ατυχήματος δύο φορές περισσότερο και ο κίνδυνος πυρπίασης είναι τρείς φορές υψηλότερος από το κανονικό. Οι αιτίες που μπορούν να θεωρηθούν τυπικές στην διαρκεία της εργασίας ενός λατομείου όπως οι κατολισθήσεις, οι τπώσεις βραχών, οι ξαφνικές εκρήξεις προκαλούν ακόμα πλειοψηφία των ατυχημάτα,τα τελευταία χρόνια με την συνεχώς μεγαλύτερη μηχανοποίηση διαφόρων εργασιών στα λατομεία έχουμε μια προοδευτική μείωση αυτών των αιτιών και μια αύξηση των λεγομένων γενικών ατυχημάτων" που παρατηρούνται σε όλες σχεδόν νς βιομηχανικές δραστηριότητες και οφείλονται κυρίως σε απροσεξία, αγνοια κινδύνου κ.λ. π. Ολα αυτά είναι αποτέλεσμα της αυξανόμενης μηχανοποίησης των λατομείων και συνέπεια της ελλειπούς ενημέρωσης των εργαζομένων στις νέες συνθήκες δουλειάς, του χαμηλού πνευματικού επιπέδου ατόμων σε σχέση με πς εγασίες ή μηχανήματα που τους ανατίθενται, η έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού, ή μη τήρηση από τους

42 Η συμβολή του τοιιέα του uapuapm στην ιη άπτικτι τσυ νοιιού Κορήΐ/ι;^ εργαζόμενους βασικών κανόνων ασφαλείας κ,λ.π. Υπάρχουν διάφορες περιπτώσεις επαγγελματικών ασθενειών και θα αναφέρουμε επιγραμματικά μερικές από αυτές όπως : οστεοαρθιτικές παθήσεις, φλεγμονές στους τένοντες, ττνευμονοκονίαση από την εισττνοή σκόνης κ.λ. π. 2.7 Αγορά συνθήκες εμπορίας προβολής Η παραγωγή των μαρμάρων του νομού κατά το μεγαλύτερο μέρος εξάγεται ενώ ένα ποσοστό 40% διατίθεται στην εσωτερική αγορά. Η αγορά του εσωτερικού συνδέεται κατά το μεγαλύτερο μέρος με την οικοδομική δραστηριότητα ενώ ένα μικρό ποσοστό του συνόλου καταναλώνεται κυρίως για ταφικά μνημεία και άλλα καλλιτεχνήματα. Η οικοδομική κρίση των τελευταίων χρόνων είχε σαν λογικό επακόλουθο την αντίστοιχη κρίση στην κατανάλωση των προϊόντων του μαρμάρου στην εσωτερική αγορά. Η κάμψη συνεχίζεται αν και ο ρυθμός της ελλατώνεται παρ όλα αυτά είναι αβέβαιο αν θα μπορέσουμε να φτάσουμε τους παλαιότερους ρυθμούς. Οι επιτπώσεις της κάμψης στην οικοδομική δραστηριότητα βαραίνουν κυρίως τον τομέα της δευτερογενούς επεξεργασίας, τουλάχιστον στο ποσοστό που έχει σαν αντικείμενο την οικοδομή. Με την οικοδομική κρίση μειώθηκε η κατανάλωση προϊόντων μαρμάρου. Γεγονός αξιοσημείωτο είναι ότι τα προϊόντα μαρμάρου αρχίζουν να εκτοπίζουν άλλα βιομηχανικά προϊόντα της ιδίας χρήσης όπως τα κεραμικά πλακάκια κ.λ.π. Ο τομέας της πρωτογενούς παραγωγής και ο τομέας της κοττής και της επεξεργασίας αναπλήρωσαν κατά ένα μέρος το κενό που παρουσιάστηκε με την αύξηση των εξαγωγών και έχουν προοπτική για την πλήρη κάλυψη του κενού με την παραιτέρω αύξηση των εξαγωγών στο μέλλον. Τα μάρμαρα του νομού Καβάλας παρουσιαζούν αυξημένη εξαγωγική δραστηριότητα σε αντίθεση με αυτή που τταρουσιάζουν τα