Γλσκνδόηεζε 137/2010 ΣΟΤ ΚΡΑΣΟΤ

Transcript

1 ΝΟΜΙΚΟ ΤΜΒΟΤΛΙΟ Γλσκνδόηεζε 137/2010 ΣΟΤ ΚΡΑΣΟΤ Δξώηεκα: Σν ππ' αξηζκό Πξσηνθόιινπ 168/ εξώηεκα ηνπ Γξαθείνπ Τθππνπξγνύ ηνπ Τπνπξγείνπ Πνιηηηζκνύ θαη Σνπξηζκνύ. Πεξίιεςε Δξσηεκάησλ: «Α. Γύλαηαη ε ζπλδεδεκέλε ζε κηα ΚΣΔΛ Α.Δ. επηρείξεζε, ηελ νπνία ε ΚΣΔΛ Α.Δ. ζπληζηά θαηά ηελ έλλνηα ηνπ άξζξνπ 42 ε παξ. 5 ηνπ θ.λ. 2190/1920, όπσο ηζρύεη θαη κε αληηθείκελν ηελ εθηέιεζε κεηαθνξηθώλ έξγσλ λα ζεσξεζεί σο αλεμάξηεηε κεηαθνξηθή επηρείξεζε θαηά ηελ έλλνηα ηνπ άξζξνπ 4 παξ. 2 πεξ. ε ηνπ λ. 2963/2001 (ΦΔΚ Α 268) όπσο ζπκπιεξώζεθε κε ην άξζξν 25 παξ. 2 ηνπ λ. 3710/2008 θαη ζε θαηαθαηηθή πεξίπησζε δηθαηνύηαη ε επηρείξεζε απηή Δηδηθνύ ήκαηνο Λεηηνπξγίαο Σνπξηζηηθνύ Γξαθείνπ; Β. Τπό πνηεο πξνϋπνζέζεηο θαη κε πνηά θξηηήξηα γεληθόηεξα, δύλαηαη λα ζεσξεζνύλ νη κεηαθνξηθέο επηρεηξήζεηο πνπ ζπζηήλνπλ νη ΚΣΔΛ Α.Δ., σο αλεμάξηεηεο απηώλ επηρεηξήζεηο θαηά ηελ έλλνηα ηνπ άξζξνπ 4 παξ. 2 πεξ. ε ηνπ λ. 2963/2001; Γ. Γύλαηαη νη αλεμάξηεηεο κεηαθνξηθέο επηρεηξήζεηο πνπ ζπζηήλνπλ νη ΚΣΔΛ Α.Δ. λα κηζζώλνπλ λόκηκα γηα ηηο αλάγθεο ιεηηνπξγίαο ηνύο, ιεσθνξεία πνπ είλαη εληαγκέλα ζηηο ΚΣΔΛ Α.Δ., όζν θαη αθίλεηα θαη θηλεηά πνπ αλήθνπλ ζε απηέο ή νη ηειεπηαίεο δελ δηθαηνύληαη λα ηα εθκηζζώλνπλ ζε ηξίηνπο θαη εηδηθόηεξα ζηηο σο άλσ κεηαθνξηθέο επηρεηξήζεηο πνπ έρνπλ ζπζηήζεη; Γ. Γύλαληαη νη απηέο σο άλσ αλεμάξηεηεο κεηαθνξηθέο επηρεηξήζεηο ησλ ΚΣΔΛ Α.Δ. λα ηδξύνπλ από θνηλνύ κε ηηο κεηξηθέο ηνπ ή κε άιιεο ΚΣΔΛ Α.Δ. πξνκεζεπηηθνύο ζπλεηαηξηζκνύο ή κήπσο απηό πξνζθξνύεη ζηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 4 παξ. 1 θαη 2 ηνπ λ. 2963/2001 αλ ζεσξεζεί όηη νη πξνκεζεπηηθνί ζπλεηαηξηζκνί ησλ ΚΣΔΛ Α.Δ. απνβιέπνπλ ζηελ εθηέιεζε απνθιεηζηηθά ηνπ ζπγθνηλσληαθνύ έξγνπ απηώλ;» Δπί ησλ αλσηέξσ εξσηεκάησλ ην Ε' Σκήκα ηνπ Ννκηθνύ πκβνπιίνπ ηνπ Κξάηνπο γλσκνδόηεζε νκόθσλα ηα αθόινπζα : I. Σα παξαπάλσ εξσηήκαηα ππνβιήζεθαλ πξνο ην Ν..Κ. ρσξίο ηελ παξάζεζε ζπγθεθξηκέλνπ ηζηνξηθνύ (άξζξν 6 παξ.6 Ν.3086/2002 βι. παξ ΗΗ.ΝΚ57/2005). Σν ελ ιόγσ εξώηεκα αλαηέζεθε ζην Γξαθείν καο κε ηελ ππ' αξηζκ. πξση /50967/ /19886/ θαη κε ρξνλνινγία 9/3/2010 εληνιή ηνπ θ. Πξνέδξνπ ηνπ Ν..Κ.. II. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ 1. ην Νόκν 2963/2001 ΦΔΚ Α 268 «Οξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ησλ δεκνζίσλ επηβαηηθώλ κεηαθνξώλ κε ιεσθνξεία, ηερληθόο έιεγρνο νρεκάησλ θαη αζθάιεηα ρεξζαίσλ κεηαθνξώλ θαη άιιεο δηαηάμεηο» σο ηξνπνπνηήζεθε θαη ηζρύεη, νξίδνληαη: 1

2 ην Άξζξν 2 παξ. 1 : Αλάζεζε πγθνηλσληαθνύ Έξγνπ. Ζ εθηέιεζε θαη εθκεηάιιεπζε ηνπ ζπγθνηλσληαθνύ έξγνπ ησλ ηαθηηθώλ αζηηθώλ θαη ππεξαζηηθώλ επηβαηηθώλ γξακκώλ, πθηζηάκελσλ θαη λέσλ, αλαηίζεηαη απνθιεηζηηθά ζηνπο θνξείο ζπγθνηλσληαθνύ έξγνπ πνπ πξνβιέπεη ν λόκνο απηόο, ζύκθσλα κε ηνπο όξνπο θαη ηηο πξνϋπνζέζεηο απηνύ, κέρξη 31 Γεθεκβξίνπ ην Άξζξν 4 : θνπόο Κ.Σ.Δ.Λ. Α. Δ. 1. θνπόο ησλ Κ,Σ.Δ.Λ. Α.Δ. είλαη ε εθηέιεζε ηνπ ζπγθνηλσληαθνύ έξγνπ, όπσο απηό νξίδεηαη ζην άξζξν 6, θαζώο θαη νπνηνδήπνηε άιιν έξγν νδηθώλ ζπγθνηλσληώλ ηνπο αλαηεζεί. 2. Γηα ηελ εθηέιεζε ηνπ ζθνπνύ απηνύ ηα Κ.Σ.Δ.Λ. Α.Δ. κπνξνύλ: α.... β. Να θαηαζθεπάδνπλ θαη εθκεηαιιεύνληαη θάζε είδνπο εγθαηαζηάζεηο εμππεξέηεζεο ηνπ επηβαηηθνύ θνηλνύ, ηδίσο ζηαζκνύο άθημεο θαη αλαρώξεζεο ιεσθνξείσλ, ζηέγαζεο, ζπληήξεζεο, ηξνθνδνζίαο θαη εθνδηαζκνύ κε θαύζηκα ή ρώξσλ αλακνλήο θαη εμππεξέηεζεο επηβαηώλ. γ... δ. Να ηδξύνπλ ζε λνκαξρηαθό ή δηαλνκαξρηαθό ή εζληθό επίπεδν από ηηο Κ.Σ.Δ.Λ. Α.Δ., πξνκεζεπηηθνύο ζπλεηαηξηζκνύο κε θεξδνζθνπηθνύ ραξαθηήξα, γηα ηελ πξνκήζεηα νρεκάησλ, αληαιιαθηηθώλ θαη εμαξηεκάησλ θαη άιισλ πιηθώλ. ε. Δίλαη δπλαηή ε εθηέιεζε θαη θάζε άιινπ είδνπο κεηαθνξηθνύ έξγνπ, εθόζνλ πιεξνύληαη νη εθάζηνηε απαηηνύκελεο από ην λόκν εηδηθέο πξνϋπνζέζεηο θαη εθόζνλ ζπζηήλνπλ αλεμάξηεηεο κεηαθνξηθέο επηρεηξήζεηο γηα ην έξγν απηό.» ην Άξζξν 6 : Έξγν Κ.Σ.Δ.Λ. θαη ινηπώλ θνξέσλ 1. ηνπο θνξείο ζπγθνηλσληαθνύ έξγνπ ηνπ άξζξνπ 2 αλαηίζεηαη ε εθηέιεζε θαη εθκεηάιιεπζε: α. Σσλ πθηζηάκελσλ ηαθηηθώλ, αζηηθώλ θαη ππεξαζηηθώλ, επηβαηηθώλ γξακκώλ πνπ θαηά ηελ έλαξμε ηζρύνο ηνπ παξόληνο λόκνπ έρνπλ αλαηεζεί ζηα Κ.Σ.Δ.Λ. θαη εθηεινύληαη από απηά. β. Σσλ λέσλ ηαθηηθώλ αζηηθώλ θαη ππεξαζηηθώλ επηβαηηθώλ γξακκώλ, όπσο απηέο θαζηεξώλνληαη κε ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 7. γ. Σνπ έξγνπ πνπ αζθνύλ ζύκθσλα κε ην άξζξν 1 ηνπ λ. 2446/ ην Ν. 2446/ Σξνπνπνίεζε ηνπ Ν. 711/1977 (ΦΔΚ 284 Α) «πεξί εηδηθώλ ηνπξηζηηθώλ ιεσθνξείσλ θαη άιιεο δηαηάμεηο» - ΦΔΚ Α 276 νξίδνληαη: ην Άξζξν 1 : Σν άξζξν 1 - «Έξγν ησλ Δηδηθώλ Σνπξηζηηθώλ Λεσθνξείσλ» - ηνπ Ν. 711/1977 αληηθαζίζηαηαη σο εμήο : 1. Σν κεηαθνξηθό έξγν πνπ πξαγκαηνπνηείηαη, θαη' απνθιεηζηηθόηεηα, από ηα εηδηθά ηνπξηζηηθά ιεσθνξεία δεκόζηαο ρξήζεο, ζπλίζηαηαη ζηε δηελέξγεηα έθηαθησλ γξακκώλ θαη γξακκώλ θιεηζηήο δηαδξνκήο πνπ εμππεξεηνύλ κεηαθνξά 2

3 πξνζρεκαηηζκέλεο νκάδαο πξνζώπσλ θαη απνζθεπώλ κε θνηλό πξννξηζκό, απαγνξεπκέλεο ηεο κε νπνηνλδήπνηε ηξόπν εθηέιεζεο ζπγθνηλσλίαο, σο εμήο: α. Μεηαθνξά πξνζώπσλ ζηα πιαίζηα νξγάλσζεο ζπλεδξίσλ, εθζέζεσλ, ζεκηλαξίσλ, αζιεηηθώλ - πνιηηηζηηθώλ - θνηλσληθώλ εθδειώζεσλ. β. Μεηαθνξά πξνζώπσλ ζε νξγαλσκέλεο εθδξνκέο εληόο θαη εθηόο ηεο Υώξαο. γ. Μεηαθνξά από θαη πξνο αεξνδξόκηα, ιηκάληα, ζηδεξνδξνκηθνύο θαη ζπλνξηαθνύο ζηαζκνύο. δ. Μεηαθνξά ζηξαηησηώλ από θαη πξνο ηα ζηξαηόπεδα, εθόζνλ απηά δελ εμππεξεηνύληαη από ηαθηηθή γξακκή ηνπ νηθείνπ Κ.Σ.Δ.Λ. ή ΡΟΓΑ. ε. Μεηαθνξά κεη' επηζηξνθήο εξγαδνκέλσλ ζηνπο ηόπνπο εξγαζίαο. ζη. Μεηαθνξά ινπνκέλσλ. δ. Μεηαθνξά καζεηώλ γηα πξαγκαηνπνίεζε εθδξνκώλ. ε. Μεηαθνξά καζεηώλ από θαη πξνο ηα ζρνιεία, ηα θξνληηζηήξηα θαη ηα θέληξα μέλσλ γισζζώλ. 2. α. ηελ πεξίπησζε ζη' ηεο παξ. 1 ηνπ παξόληνο άξζξνπ, θαη' εμαίξεζε ηα Κ.Σ.Δ.Λ. ή ΡΟΓΑ ηα νπνία θαηά ηελ πξνεγνύκελε, πξν ηεο ηζρύνο ηνπ παξόληνο λόκνπ, δηεηία εθηεινύζαλ κεηαθνξέο ινπνκέλσλ, δηαηεξνύλ ην δηθαίσκα απηό κόλν σο πξνο ηα ζπγθεθξηκέλα δξνκνιόγηα. Ζ εθηέιεζε λέσλ δξνκνινγίσλ γηα ηε κεηαθνξά ινπνκέλσλ από ηα σο άλσ ή άιια Κ.Σ.Δ.Λ. ή ΡΟΓΑ απαγνξεύεηαη. β. ηελ πεξίπησζε δ' ηεο παξ. 1 ηνπ παξόληνο άξζξνπ, εθδξνκέο καζεηώλ ηεο Γεκόζηαο Δθπαίδεπζεο κπνξνύλ, θαη' εμαίξεζε, λα πξαγκαηνπνηνύληαη θαη από ηα Κ.Σ.Δ.Λ. ή ΡΟΓΑ κε νιηθή κίζζσζε, όηαλ εθηεινύληαη ρσξίο δηαλπθηέξεπζε ησλ εθδξνκέσλ θαη κε αθεηεξία ην λνκό ηεο έδξαο ηνπο. γ. ηελ πεξίπησζε ε' ηεο παξ. 1 ηνπ παξόληνο άξζξνπ, κεηαθνξά καζεηώλ ηεο δεκόζηαο εθπαίδεπζεο από θαη πξνο ηα ζρνιεία κπνξεί λα πξαγκαηνπνηείηαη θαη από ηα Κ.Σ.Δ.Λ. ή ΡΟΓΑ. δ Με θνηλή απόθαζε ησλ Γεληθώλ Γξακκαηέσλ ηνπ Τπνπξγείνπ Μεηαθνξώλ θαη Δπηθνηλσληώλ θαη ηνπ Δ.Ο.Σ. επηηξέπεηαη ε κεηαθνξά πξνζώπσλ ζε ζπλέδξηα, ζεκηλάξηα, πνιηηηζηηθέο, αζιεηηθέο θαη θνηλσληθέο εθδειώζεηο θ.ιπ. θαη από ηα νηθεία Κ.Σ.Δ.Λ. ή ΡΟΓΑ, θαη κόλν εληόο ηνπ λνκνύ ή ζε όκνξνπο λνκνύο θαη γηα δξνκνιόγηα ρσξίο δηαλπθηέξεπζε ησλ επηβαηώλ Σν θαηά ηελ παξ.1 κεηαθνξηθό έξγν δηελεξγείηαη από δεκόζηαο ρξήζεο ηνπξηζηηθά ιεσθνξεία, γηα ινγαξηαζκό ηνπξηζηηθνύ γξαθείνπ λνκίκσο ιεηηνπξγνύληνο, βάζεη ηεο θείκελεο ηνπξηζηηθήο λνκνζεζίαο θαη θαηόπηλ εηδηθήο πξνο ηνύην έγγξαθεο ζύκβαζεο, ηεο νπνίαο ν ηύπνο έρεη απνδεηθηηθό θαη όρη ζπζηαηηθό ραξαθηήξα θαη ε νπνία είλαη δπλαηό λα αθνξά κεκνλσκέλε κεηαθνξά ή κεηαθνξέο ή θαη καθξνρξόληα ζπλεξγαζία.... 3

4 6. Δπηηξέπεηαη ε εθ κέξνπο ηνπξηζηηθώλ γξαθείσλ νιηθή κίζζσζε ηνπξηζηηθώλ ιεσθνξείσλ από άιιν γξαθείν ηνπξηζκνύ. 8. Οη δηαηάμεηο ησλ παξαγξάθσλ 1, 2, 3, 4 θαη 5 ηνπ παξόληνο άξζξνπ εμεηδηθεύνπλ ην πεξηερόκελν ηεο παξ. 5 ηνπ άξζξνπ 4 ηνπ λ.δ/ηνο 102/1973. ην άξζξν 4 παξ. 1 : Ζ παξάγξαθνο 1 ηνπ άξζξνπ 4 ηνπ Ν. 711/1977 αληηθαζίζηαηαη. «Έγθξηζε ζέζεο ζε θπθινθνξία εηδηθνύ ηνπξηζηηθνύ ιεσθνξείνπ δεκόζηαο ρξήζεο ρνξεγείηαη κε απόθαζε Γεληθνύ Γξακκαηέα Δ.Ο.Σ. ζε: - Σνπξηζηηθά γξαθεία θαηά ηελ έλλνηα ηνπ λ. 393/1976 (ΦΔΚ 199 Α'). Ζ έγθξηζε ζέζεο ζε θπθινθνξία εηδηθνύ ηνπξηζηηθνύ ιεσθνξείνπ ρνξεγείηαη ζηηο επηρεηξήζεηο ηεο παξ.1 ηνπ παξόληνο άξζξνπ, εθόζνλ ζπληξέρνπλ ζσξεπηηθά νη παξαθάησ πξνϋπνζέζεηο: - έρεη ρνξεγεζεί ην εηδηθό ζήκα ιεηηνπξγίαο ηεο επηρείξεζεο ηνπξηζηηθνύ γξαθείνπ από ηνλ Δ.Ο.Σ., ζύκθσλα κε ηελ πξνβιεπόκελε θαηά λόκν δηαδηθαζία ην Ν.2160/1993 «Ρπζκίζεηο γηα ηνλ Σνπξηζκό θαη άιιεο δηαηάμεηο» ΦΔΚ Α 118 νξίδνληαη: ην άξζξν 2 : Σνπξηζηηθέο Δπηρεηξήζεηο Σνπξηζηηθά Γξαθεία. Σνπξηζηηθά είλαη ηα γξαθεία θαηά ηελ έλλνηα ηνπ άξζξνπ 1 ηνπ λ. 393/1976 (ΦΔΚ 199 Α'). ην άξζξν 3 παξ. 3 : Δηδηθό ζήκα ιεηηνπξγίαο 3. Ο Δ.Ο.Σ. ηεξεί κεηξών ησλ ηνπξηζηηθώλ επηρεηξήζεσλ ηνπ άξζξνπ 2 ηνπ παξόληνο, κε αύμνληα αξηζκό ηνλ νπνίν αλαγξάθεη ζε εηδηθό ζήκα ιεηηνπξγίαο πνπ ρνξεγεί ζε όιεο ηηο αλσηέξσ επηρεηξήζεηο. ην ίδην ζήκα αλαγξάθεηαη επίζεο θαη ν Α.Φ.Μ. ηεο επηρείξεζεο. Σν εηδηθό ζήκα ιεηηνπξγίαο αληηθαζηζηά ηελ άδεηα ιεηηνπξγίαο επηρεηξήζεσο πνπ ρνξεγεί ν Δ.Ο.Σ... Με απόθαζε ηνπ Γεληθνύ Γξακκαηέα ηνπ Δ.Ο.Σ. θαζνξίδνληαη νη δηαδηθαζίεο έθδνζεο θαη ρνξήγεζεο ηνπ ζήκαηνο, θαζώο θαη θάζε ζρεηηθή ιεπηνκέξεηα γηα ηελ εθαξκνγή ηεο δηαηάμεσο απηήο.. 4. ην Ν. 393/ «Πεξί ηδξύζεσο θαη ιεηηνπξγίαο ηνπξηζηηθώλ γξαθείσλ» ΦΔΚ Α 199 νξίδνληαη: ην άξζξν 1 : Οξηζκόο δηάθξηζεο 1. Σνπξηζηηθά Γξαθεία θαηά ηελ έλλνηαλ ηνπ παξόληνο Νόκνπ είλαη κνλίκσο σξγαλσκέλαη επηρεηξήζεηο αη νπνίαη δηά ησλ ππ' απηώλ δηαηηζεκέλσλ κέζσλ θαη πξνζθεξνκέλσλ ππεξεζηώλ αλαιακβάλνπλ ηελ κεηαθνξάλ ή δηαθίλεζηλ ή δηακνλήλ κεκνλσκέλσλ αηόκσλ ή νκάδσλ αηόκσλ, εληόο θαη εθηόο ηεο Υώξαο. 2. Αη πεξί ώλ ε πξνεγνπκέλε παξάγξαθνο εξγαζίαη πεξηιακβάλνπλ ηδία: 4

5 α. Σελ θαηάξηηζηλ θαη εθηέιεζηλ πξνγξακκάησλ εθδξνκώλ θαη πεξηεγήζεσλ εληόο ή εθηόο ηεο ρώξαο, δη' ηδηνθηήηνπ, ή κεκηζζσκέλνπ επί ηνύησ κεηαθνξηθνύ κέζνπ ή δεκνζίαο ρξήζεσο ζαιαζζίσλ, αεξνπνξηθώλ, ή ρεξζαίσλ κέζσλ...β...γ δ...ε...ο. δ. Σελ παξνρήλ πάζεο εηέξαο ππεξεζίαο ερνύζεο άκεζνλ ή έκκεζνλ ζρέζηλ κε ηνλ ηνπξηζκόλ 3. Σα Σνπξηζηηθά Γξαθείν δηαθξίλνληαη: α. Δηο Σνπξηζηηθά Γξαθεία Γεληθνύ Σνπξηζκνύ. Σαύηα δύλαληαη λα πξνζθέξνπλ απάζαο ηαο ελ παξ. 2 ηνπ παξόληνο άξζξνπ αλαθεξόκελνο ππεξεζίαο εληόο θαη εθηόο ηεο Υώξαο εηο εκεδαπνύο θαη αιινδαπνύο. β. Δηο ηα Σνπξηζηηθά Γξαθεία Δζσηεξηθνύ Σνπξηζκνύ. Σαύηα δύλαληαη λα πξνζθέξνπλ εηο εκεδαπνύο κόλνλ ππεξεζίαο ζπληζηάκελνο: ην άξζξν 3 παξ. 1 : Άδεηα ιεηηνπξγίαο Σνπξηζηηθνύ Γξαθείνπ 1. Γηα ηε ιεηηνπξγία ηνπ Σνπξηζηηθνύ Γξαθείνπ απαηηείηαη εηδηθή πξνο ηνύην άδεηα ηνπ Διιεληθνύ Οξγαληζκνύ Σνπξηζκνύ, ρνξεγνύκελε κε, απόθαζε ηνπ Γεληθνύ Γξακκαηέσο απηνύ. ην Άξζξν 4 παξ. 1 δ : «Όξνη & πξνϋπνζέζεηο ρνξεγήζεσο άδεηαο ιεηηνπξγίαο Σνπξηζηηθνύ Γξαθείνπ» δ) Γηαζέηεη πιήξε θαη αλεμάξηεηε Γξαθεηαθή εγθαηάζηαζε εκβαδνύ ηνπιάρηζηνλ 20 η.κ. πξνθεηκέλνπ γηα Γξαθεία Γεληθνύ Σνπξηζκνύ θαη 12 η.κ. πξνθεηκέλνπ γηα Γξαθεία Δζσηεξηθνύ Σνπξηζκνύ, ηνύηνπ απνδεηθλπνκέλνπ κε βεβαίσζε από ηελ νηθεία Αζηπλνκηθή Αξρή. Ζ ζπζηέγαζε κε άιιε επηρείξεζε απαγνξεύεηαη εθηόο από απηέο πνπ έρνπλ ηνπξηζηηθνύο ζθνπνύο (μελνδνρεία, επηρεηξήζεηο ελνηθηάζεσο Η.Υ. απηνθηλήησλ θ.ι.π.). 5. ην άξζξν 42Δ ηνπ θ.λ. 2190/1920 ζηελ παξ. 5 νξίδεηαη: «...Γηα ηελ εθαξκνγή απηνύ ηνπ Νόκνπ, ζπλδεδεκέλεο επηρεηξήζεηο είλαη: α. Οη επηρεηξήζεηο εθείλεο κεηαμύ ησλ νπνίσλ ππάξρεη ζρέζε κεηξηθήο επηρείξεζεο πξνο Θπγαηξηθή». 6. ην άξζξν 37 ηνπ Ν. 3756/2009 ΦΔΚ Α53 νξίδεηαη :...7. Από ηελ έλαξμε ηζρύνο απηνύ ηνπ λόκνπ όπνπ ζηελ θείκελε λνκνζεζία αλαθέξεηαη Γεληθόο Γξακκαηέαο Δ.Ο.Σ. λνείηαη ζην εμήο ν Πξόεδξνο ηνπ Δ.Ο.Σ.. ΗΗΗ. Από ηελ εξκελεία ησλ πην πάλσ δηαηάμεσλ, απηνηειώο θαη ζε ζπλδπαζκό κεηαμύ ηνπο, ζπλάγνληαη νη αθόινπζεο παξαδνρέο. 1) ηα θνηλά Σακεία Δηζπξάμεσο Λεσθνξείσλ (ΚΣΔΛ) πνπ είραλ ζπζηαζεί θαηά ηα πξνβιεπόκελα ζην άξζξν 4 ηνπ λ.δ. 103/1973 «Πεξί νξγαλώζεσο ησλ δηά ιεσθνξείσλ απηνθηλήησλ εθηεινπκέλσλ δεκνζίσλ επηβαηηθώλ ζπγθνηλσληώλ» (ΦΔΚ Α 178) αλαηέζεθε θαη απνθιεηζηηθόηεηα, θαηά ηα εηδηθόηεξα νξηδόκελα κε 5

6 ππνπξγηθή απόθαζε, ε εθηέιεζε ησλ δεκνζίσλ ηαθηηθώλ αζηηθώλ θαη ππεξαζηηθώλ επηβαηηθώλ κεηαθνξώλ κε ιεσθνξεία, εθηόο ησλ αζηηθώλ πεξηνρώλ Πξσηεπνύζεο, Θεζζαινλίθεο, Παηξώλ θαη Ρόδνπ έσο θαη ηελ 30/6/2001 (άξζξν 5 λ.δ. 102/1973). Οηνλεί θαζνιηθνί δηάδνρνη ησλ ΚΣΔΛ είλαη από ηελ 1/7/2001 όζα ΚΣΔΛ κεηεηξάπεζαλ ζε αλώλπκεο εηαηξείεο θαη' εθαξκνγή ηνπ άξζξνπ 2 παξ. 1 λ. 2963/2001. Σα ΚΣΔΛ Α.Δ σο αλώλπκεο εηαηξείεο, ησλ νπνίσλ νη κεηνρέο είλαη νλνκαζηηθέο, δηέπνληαη από ηνλ θ.λ.2190/1920 θαη από ην λόκν 2963/2001, (άξζξν 3 παξ. 6 Ν.2963/2001). θνπόο ηνπο είλαη ε εθηέιεζε θαη' απνθιεηζηηθόηεηα ηνπ θνηλσληθνύ έξγνπ ηεο ζπγθνηλσλίαο δειαδή ηεο κεηαθνξάο πξνζώπσλ κε αζηηθά ή ππεξαζηηθά δεκόζηαο ρξήζεο ιεσθνξεία (άξζξν 11 παξ. 1 λ. 2963/2001) ζε ηαθηηθέο θαη ππεξαζηηθέο επηβαηηθέο γξακκέο παιαηέο θαη λέεο, ηα δξνκνιόγηα ησλ νπνίσλ θαζνξίδνληαη από ηελ δηνίθεζε. Καηά ηελ εθηέιεζε ηνπ ζπγθνηλσληαθνύ έξγνπ ππόθεηληαη ζε επνπηεία από ηνπο νηθείνπο Ννκάξρεο, γηα ηελ κε ηήξεζε ησλ πξνβιεπνκέλσλ ζην λόκν ππνρξεώζεσλ ηνπο, πθίζηαηαη δπλαηόηεηα επηβνιήο δηνηθεηηθήο θύξσζεο θαηά ηα πξνβιεπόκελα ζηα άξζξα 8, 9, 10 παξ. 6, 15, 16, 17 ηνπ Ν.2963/2001. Από ηεο ηδξύζεσο ηνπο πξνβιέθζεθε ε παξνρή εληζρύζεσλ γηα ηελ θαηαζθεπή, επέθηαζε θαη εθζπγρξνληζκό θηηξηαθώλ εγθαηαζηάζεσλ ηνπο θαη ε αληηθαηάζηαζε αζηηθώλ θαη ππεξαζηηθώλ ιεσθνξείσλ θπξηόηεηαο ησλ ΚΣΔΛ Α.Δ. (άξζξν 12 Ν.2963/2001). Δμ όισλ όζσλ αλαθέξζεθαλ πξνθύπηεη, όηη ε εθηέιεζε θαη εθκεηάιιεπζε ηνπ ζπγθνηλσληαθνύ έξγνπ, πνπ ηνπο αλαηέζεθε, έρεη αλαρζεί από ην λόκν ζε αληηθείκελν δεκόζηαο ππεξεζίαο ππό ηελ ιεηηνπξγηθή έλλνηα, ην νπνίν θαη αζθείηαη απ' απηέο θαηά θξαηηθή παξαρώξεζε απνθιεηζηηθά σο ηελ ζύκθσλα κε ην άξζξν 2 παξ. 1 Ν.2963/2001 (βι. ζθέςεηο 8-11, 13 ζηε ηδ 2984/2008, άξζξν 17 παξ. 9 Ν.3534/2007 ΦΔΚ Α 40). Δλ όςεη ησλ αλσηέξσ εξκελεπηηθώλ παξαδνρώλ έγηλε δεθηό από ην Ν..Κ. (ππ αξ. 95/2007 Γλσκνδόηεζε), όηη ε δηάηαμε ηνπ άξζξνπ 13 παξ. 2 Ν.393/1976, πνπ όξηδε «1..2 πλεηαηξηζκνί ή ινηπνί κεηαθνξηθνί νξγαληζκνί (ΚΣΔΛ - ΔΚΣΔΛ) έρνληεο άδεηαλ ιεηηνπξγίαο Γξαθείνπ Γεληθνύ ή Δζσηεξηθνύ Σνπξηζκνύ, δύλαηαη λα δεηήζνπλ ηελ ρνξήγεζηλ λέαο αδείαο, ππό ηελ πξνϋπόζεζηλ δηαρσξηζκνύ αθ ελόο ηνπ Σνπξηζηηθνύ Γξαθείνπ εθ ησλ ινηπώλ δξαζηεξηνηήησλ απηώλ, αθ εηέξνπ ηεο ππάξμεσο αλεμαξηήηνπ γξαθεηαθήο εγθαηαζηάζεσο ππό ηαο πξνϋπνζέζεηο ηεο παξ. 1 ηνπ άξζξνπ 4...» σο αληίζεηε ζηηο ξπζκίζεηο ηνπ λεόηεξνπ Ν.2963/2001 θαη ζην πιήξσο δηακνξθσκέλν κε απηόλ λνκηθό θαζεζηώο θαηαξγήζεθε ηελ 1/7/2001, νπόηε ηέζεθαλ ζε ηζρύ νη ζρεηηθέο δηαηάμεηο ηνπ θεθαιαίνπ Α ηνπ Ν.2963/2001 (άξζξα 50 πεξίπησζε ι θαη 51 ηνπ Ν.2963/2001). Καηά ζπλέπεηα από θαη εληεύζελ, δελ ήηαλ επηηξεπηή ε από ηα ΚΣΔΛ Α.Δ. αλάπηπμε επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηόηεηαο ζπλαθνύο κε ηε ιεηηνπξγία ηνπξηζηηθήο επηρείξεζεο, γη απηό θαη δελ ήηαλ λνκηθά δπλαηή ε ιεηηνπξγία ηνπξηζηηθνύ γξαθείνπ θαη ε ρνξήγεζε ηνπ Δηδηθνύ ήκαηνο Λεηηνπξγίαο (ΔΛ) - ην νπνίν θαη' άξζξν 3 παξ. 3 Ν. 2160/1993 αληηθαηέζηεζε ηελ πξνβιεπόκελε ζην άξζξν 3 παξ. 1 Ν. 393/1976 άδεηα ηνπ EOT - ζε ΚΣΔΛ Α.Δ. 2)Σελ αδπλακία απηή επηρείξεζε λα ζεξαπεύζεη ε δηάηαμε ηεο παξ. 2 ηνπ άξζξνπ 25 Ν. 3710/2008 γη απηό άιισζηε ζηε ζρεηηθή αηηηνινγηθή έθζεζε ηνπ Ν. 3710/2008 νξίδνληαη ηα αθόινπζα : «Άξζξν 25 - Ρπζκίζεηο γηα ηηο ΚΣΔΛ Α.Δ Με ηελ παξνύζα ξύζκηζε ζθνπείηαη, λα δηαηεξεζεί ην δηθαίσκα ησλ ΚΣΔΛ εθηέιεζεο κεηαθνξηθνύ έξγνπ, πέξαλ ηνπ ζπγθνηλσληαθνύ έξγνπ πνπ νξίδεηαη ήδε ζην άξζξν 4 ηνπ λ. 2963/2001, όπσο γηα παξάδεηγκα ε ίδξπζε θαη ιεηηνπξγία ηνπξηζηηθώλ γξαθείσλ γεληθνύ ή εζσηεξηθνύ ηνπξηζκνύ. Βαζηθή πξνϋπόζεζε απνηειεί, θπζηθά, 6

7 λα πιεξνύληαη νη εθάζηνηε ηζρύνπζεο θαηά λόκν πξνϋπνζέζεηο γηα ην κεηαθνξηθό απηό έξγν, όπσο π.ρ. νξίδνληαη ζην λ. 2446/1996 θαη ζην λ. 393/1976.» 3)Σν δίθαην ησλ ζπλδεδεκέλσλ επηρεηξήζεσλ έρεη σο ζθνπό ηελ πξνζηαζία ησλ κεηόρσλ θαη δαλεηζηώλ από νξηζκέλα εηαηξηθά πεξηζηαηηθά θαη δε ην πεξηζηαηηθό ηεο επηρεηξεκαηηθήο εθκεηάιιεπζεο ησλ εηαηξηθώλ εμνπζηώλ. Ζ έλλνηα ηεο ζπλδεδεκέλεο επηρείξεζεο πξνζδηνξίδεηαη ζην θ.λ.2190/1920, όπνπ αλαγλσξίδνληαη ηξία είδε ζύλδεζεο, ε ζπκκεηνρηθή,πνπ νηθνδνκείηαη πάλσ ζηε ζρέζε κεηξηθήο πξνο ζπγαηξηθή επηρείξεζε (εδαθ. α-γ ηεο παξ. 5 ηνπ άξζξνπ 42ε θ.λ ), ε ζπκβαηηθή ή δηθαηνπξαθηηθή ζύλδεζε, πνπ ζπληξέρεη, όηαλ κε ηε βνήζεηα ζπκβάζεσο ή θαηαζηαηηθήο ξήηξαο ηίζεληαη δύν ή πεξηζζόηεξεο επηρεηξήζεηο ππό εληαία δηεύζπλζε (άξζξα 96 παξ. 1 εδάθ. Α θαη 42ε παξ. 5 εδαθ. α-γ) θαη ε de facto, όπσο απηή πεξηγξάθεηαη ζηα άξζξν 96 παξ. 1 εδαθ. β ζε ζπλδπαζκό κε ην άξζξν 42ε παξ. 5 εδαθ. δ ηνπ θ.λ. 2190/1920. Ζ έλλνηα ηεο ζπλδεδεκέλεο επηρείξεζεο απνηειεί θξηηήξην γηα ηελ ελδερόκελε ππαγσγή ελόο νηθνλνκηθνύ θνξέα (εδώ ηνπ ΚΣΔΛ Α.Δ.) ζηηο επηπξόζζεηεο ινγηζηηθέο ππνρξεώζεηο, πνπ απεπζύλνληαη κε ην λόκν ζηηο ζπλδεδεκέλεο επηρεηξήζεηο (Βι. Ν.Σέιιε. Ζ έλλνηα ηεο επηρείξεζεο ζηηο δηαηάμεηο πεξί ζπλδεδεκέλσλ επηρεηξήζεσλ, ΔΔκπΓ, 1994, ζει. 324 επ). πγθεθξηκέλα ην ΚΣΔΛ Α.Δ. σο θαηά θαλόλα κεηξηθή εηαηξεία κε ζπγαηξηθή ηελ επηρείξεζε ηεο πεξίπησζεο ε ηεο παξ. 2 ηνπ άξζξνπ 4 Ν.2963/2001, έρεη ππνρξέσζε λα ζπληάζζεη θαη λα δεκνζηεύεη, «ελνπνηεκέλν ηζνινγηζκό» θαηά ηα πξνβιεπόκελα ζηα άξζξα 90 επόκελα ηνπ θ.λ.2190/1920, θαζώο θαη θαη' εθαξκνγή ηνπ εδαθίνπ β ηεο παξ. 5 ηνπ άξζξνπ 42 ε Ν.2190/1920 ζε ζπλδπαζκό κε ην άξζξν 1 ηνπ Π.Γ. 1123/1980 λα δηαρσξίδεη νξηζκέλα θνλδύιηα ησλ εηήζησλ νηθνλνκηθώλ θαηαζηάζεσλ ηνπ ζε θνλδύιηα κε ηξίηνπο θαη ζε θνλδύιηα αθνξώληα ζπλαιιαγέο κε ηελ πξναλαθεξζείζα ζπλδεδεκέλε επηρείξεζε (βι. Λ. Γεσξγαθόπνπινπ ΔΓΥΔΗΡΗΓΗΟ ΔΜΠΟΡΗΚΟΤ ΓΗΚΑΗΟΤ Σεύρνο Γεύηεξν, ΔΣΑΗΡΔΗΔ ΚΑΗ ΤΝΓΔΓΔΜΔΝΔ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ Έθδνζε 1996, ζει.417). Ο ραξαθηεξηζκόο όκσο κηα επηρείξεζεο σο αλεμάξηεηεο κεηαθνξηθήο επηρείξεζεο θαηά ηελ έλλνηα ηεο πεξίπησζεο ε ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 4 Ν.2963/2001, δελ εμαξηάηαη από ην αλ απνηειεί ή όρη ζπλδεδεκέλε επηρείξεζε ηεο ηδξπηηθήο απηήο ΚΣΔΛ Α.Δ., αθνύ θαηά θαλόλα ζα ππάξρεη ε ελ ιόγσ ζρέζε, αιιά ζπλαξηάηαη κε ην πξαγκαηηθό γεγνλόο ηεο ύπαξμεο επηρείξεζεο ηεο νπνίαο ε όιε επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηόηεηα ηεο είλαη θαηά ηελ αληίιεςε ησλ ζπλαιιαγώλ αλεμάξηεηε ηεο επηρεηξεκαηηθήο δξαζηεξηόηεηαο ηεο επηρείξεζεο ηνπ ΚΣΔΛ Α.Δ.. 4) Δληαίνο νξηζκόο ηεο έλλνηαο «επηρείξεζε» ζηα πιαίζηα ηεο έλλνκεο ηάμεο δελ πθίζηαηαη. Καηά ηε ζεσξία, ηα ελζώκαηα αγαζά (θηλεηά ή αθίλεηα πξάγκαηα) είλαη κέξνο από ηα ζηνηρεία πνπ κπνξνύλ λα απαξηίδνπλ ηελ επηρείξεζε (όηαλ ηελ εθιακβάλνπκε σο αληηθείκελν). Πέξαλ ησλ ελζσκάησλ αγαζώλ (πξαγκάησλ) ηελ επηρείξεζε απαξηίδνπλ νη πξαγκαηηθέο ζρέζεηο (πειαηεία, θαιή πνξεία), νη έλλνκεο ζρέζεηο (απαηηήζεηο, ππνρξεώζεηο) θαη ηα δηθαηώκαηα (βι. Ρόθα I., Δκπνξηθό Γίθαην, Γεληθό Μέξνο, Βηνκεραληθή Ηδηνθηεζία, 3ε Έθδνζε ζει. 165, θαηά ηνλ Ν.Σέιιε, παξαπάλσ ζει. 324 ε έλλνηα ηεο επηρείξεζεο πξέπεη λα πξνζδηνξίδεηαη πάληα κε ηεινινγηθά θξηηήξηα). Καηά ηε λνκνινγία, σο επηρείξεζε λνείηαη, θαηά ηηο γεληθέο αξρέο ηνπ δηθαίνπ ησλ ζπλαιιαγώλ, ην ζύλνιν ησλ πξαγκάησλ, δηθαησκάησλ, άπισλ αγαζώλ ή πξαγκαηηθώλ θαηαζηάζεσλ, όπσο ε πειαηεία, ε θήκε, ην δίθηπν ιεηηνπξγίαο, ε ηερλνγλσζία, ε πίζηε ζηηο ζπλαιιαγέο θιπ πνπ έρνπλ νξγαλσζεί ζε νηθνλνκηθή ελόηεηα από ηνλ επηρεηξεκαηία, γηα ηελ αλάπηπμε δξαζηεξηόηεηαο πξνο επίηεπμε νηθνλνκηθώλ (θαηά θαλόλα θεξδνζθνπηθώλ) ζθνπώλ (ΑΠ 1038/2009). 7

8 IV. πκπεξαζκαηηθά θαη ζύκθσλα κε ηηο πην πάλσ παξαδνρέο ζηα εξσηήκαηα αξκόδεη ε αθόινπζε απάληεζε. Α. Με βάζεη ηνλ νξηζκό ηεο έλλνηαο ηεο «επηρείξεζεο», πνπ πξναλαθέξζεθε, ζα πξέπεη λα δηαπηζηώλεηαη ζε θάζε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε, αλ νη κεηαθνξηθέο επηρεηξήζεηο πνπ ηδξύνπλ ηα ΚΣΔΛ Α.Δ. γηα ηελ εθηέιεζε θάζε άιινπ είδνπο κεηαθνξηθνύ έξγνπ (εθηόο δειαδή ηνπ ζπγθνηλσληαθνύ έξγνπ ηνπ άξζξνπ 6 Ν.2963/2001) απνηεινύλ αλεμάξηεηεο επηρεηξήζεηο ηνπο. Ωο δήηεκα πξαγκαηηθό ζα πξέπεη ζε θάζε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε λα ειέγρεηαη, όρη ηόζν αλ πθίζηαηαη δεζκόο ζύλδεζεο ηνπ ΚΣΔΛ Α.Δ. κε ηελ αλεμάξηεηε κεηαθνξηθή επηρείξεζε ηνπ θαηά ηελ έλλνηα πνπ δίδεηαη ζην άξζξν 42Δ ηνπ θ.λ. 2190/1920, αιιά εάλ πθίζηαηαη πξαγκαηηθά αλεμάξηεηε ιεηηνπξγνύζα επηρείξεζε. Β. Κξηηήξηα κπνξεί λα απνηειέζνπλ, εθηόο από ηελ ύπαξμε δηάθνξνπ Α.Φ.Μ. από ηα ΚΣΔΛ Α.Δ. (πνπ ζα αλαγξάθεηαη θαη ζην Δ..Λ. άξζξν 3 παξ. 3 Ν.2160/93), ε ύπαξμε αλεμάξηεηεο γξαθεηαθήο εγθαηάζηαζεο (άξζξν 4 παξ. 1δ λ.393/1976), ε ύπαξμε ελζσκάησλ αληηθεηκέλσλ απνθιεηζηηθήο θπξηόηεηαο ή ρξήζεσο ηεο αλεμάξηεηεο κεηαθνξηθήο επηρείξεζεο, έηζη ώζηε ζηηο ζπλαιιαγέο λα είλαη δηαθξηηή ε ζέζε θαη ε εγθαηάζηαζε ηεο από ηηο ινηπέο εγθαηαζηάζεηο ησλ ΚΣΔΛ Α.Δ πνπ κλεκνλεύνληαη ζην άξζξν 4 παξ. 2β ηνπ λ.2963/2001, νη νπνίεο θαηά ξεηή κλεία ηνπ λόκνπ θαηαζθεπάζηεθαλ γηα ηελ εμππεξέηεζε ηνπ επηβαηηθνύ θνηλνύ ηαθηηθώλ αζηηθώλ θαη ππεξαζηηθώλ επηβαηηθώλ γξακκώλ θαηά ηελ ελάζθεζε ηεο δεκόζηαο ππεξεζίαο ππό ιεηηνπξγηθή έλλνηα πνπ ηνπο αλαηέζεθε. Γ. Γηα ηνπο ίδηνπο ιόγνπο δελ είλαη δπλαηή ε παξαρώξεζε έζησ θαη κε κίζζσζε ησλ ελ ιόγσ ρώξσλ ησλ ΚΣΔΛ Α.Δ. ζε αλεμάξηεηεο κεηαθνξηθέο επηρεηξήζεηο ηνπο, πνιύ δε πεξηζζόηεξν δελ είλαη επηηξεπηή ε παξαρώξεζε ηεο ρξήζεσο ησλ ιεσθνξείσλ ηνπο πνπ απνθηήζεθαλ από ηα ΚΣΔΛ ΑΔ (ελδερνκέλσο θαη κε ελίζρπζε από ηελ πνιηηεία, βιέπεηε παξ.7 άξζξνπ 12 Ν.2963/2001) κε απνθιεηζηηθό ζθνπό ηελ εθηέιεζε ζπγθεθξηκέλνπ ζπγθνηλσληαθνύ έξγνπ θαηά ηα πξνβιεπόκελα ζηα άξζξα 2 θαη 4 ηνπ λ. 2963/2001. Σν κεηαθνξηθό έξγν ησλ ελ ιόγσ αλεμάξηεησλ επηρεηξήζεσλ ηνπξηζηηθώλ Γξαθείσλ ζα εθηειείηαη από ηα εηδηθά ηνπξηζηηθά ιεσθνξεία ηνπ άξζξνπ 1 Ν.711/1977, σο αληηθαηαζηάζεθε κε ην λόκν 2446/1996 θαη ηζρύεη, ζηηο δηαηάμεηο ηνπ νπνίνπ παξαπέκπεη άιισζηε θαη ε αηηηνινγηθή έθζεζε ηεο λέαο δηάηαμεο (άξ. 25 παξ. 2 Ν.3710/2008), ηα νπνία κπνξεί λα είλαη ηδηνθηεζίαο ηεο αλεμάξηεηεο επηρείξεζεο ή ηξίηνπ Σνπξηζηηθνύ Γξαθείνπ θαηά ηα πξνβιεπόκελα ζηα άξζξα 1 παξάγξαθνη 1, 4, 6 θαη 4 παξ. 1 ηνπ Ν.2446/1996. Γ. Πεξαηηέξσ, ζα πξέπεη λα γίλεη δεθηό, όηη γηα ηνπο ίδηνπο ιόγνπο δελ είλαη εθηθηή θαη ε ίδξπζε πξνκεζεπηηθώλ ζπλεηαηξηζκώλ κε θεξδνζθνπηθνύ ραξαθηήξα γηα ηελ πξνκήζεηα νρεκάησλ, αληαιιαθηηθώλ θαη εμαξηεκάησλ θαη άιισλ πιηθώλ, θαηά ηα πξνβιεπόκελα ζηελ πεξίπησζε δ ηεο παξαγξάθνπ 2 ηνπ άξζξνπ 4 ηνπ λ. 2963/2001, γηα ηηο αλάγθεο ηεο αλεμάξηεηεο κεηαθνξηθήο επηρείξεζεο, θαζόζνλ θαη ε ελ ιόγσ δηάηαμε αλαθέξνληαη ζηε ζεξαπεία ηνπ θνηλήο σθέιεηαο ζθνπνύ ησλ ΚΣΔΛ Α.Δ., πνπ ζρεηίδεηαη ηνπ κε ηελ απνθιεηζηηθή εθηέιεζε ηνπ ζπγθνηλσληαθνύ έξγνπ ηνπ, ην νπνίν έρεη επαθξηβώο πξνζδηνξηζηεί ζην άξζξν 6 παξάγξαθνο 1 πεξηπηώζεηο α θαη β λόκνπ 2963/2001. Δθόζνλ ηειηθώο ζπληξέρνπλ νη πξναλαθεξζείζεο ακέζσο πην πάλσ πξνϋπνζέζεηο, είλαη δπλαηή ε ίδξπζε θαη ιεηηνπξγία Σνπξηζηηθνύ Γξαθείνπ από επηρείξεζε πνπ ηδξύζεθε από ΚΣΔΛ Α.Δ. θαη ρνξήγεζε ζε απηό Δηδηθνύ ήκαηνο Λεηηνπξγίαο από ηνλ Πξόεδξν ηνπ Δ.Ο.Σ.. 8

9 Ο Δηζεγεηήο Νηθόιανο Μνπδάηζνο Ννκηθόο ύκβνπινο ηνπ Κξάηνπο 9