apǥϑεmatikǥ] # hemmelig politi (sikkerhetspoliti) µυστική αστυνοµία [mistiki

Transcript

1 1 hematologi m. (læren om blod og blodsykdommer) αιµατολογία, η [i εmatǥlǥjia] hematom m. (blodsuttredelse i vevet) αιµάτοµα, το [tǥ εmatǥma] hematuri m. (med.)(blod i urinen) αιµατουρία, η [i εmaturia] hemme v. (hindre) εµποδίζω [εmbǥðizǥ] # επιβρθαδύνω [εpivraðinǥ] # (psyk.)(tøyle, styre) αναστέλλω [anastεlǥ] # αναχαιτίζω [anaçεtizǥ] / framgangen/utviklinga ble hemmet av η πρόοδος/ανάπτυξη επιβραδύνθηκε από... [i prǥǥðǥs/anaptiksi εpivraðinϑikε apǥ] hemmelig adj. (konfidensiell, privat) απόρρητος [apǥritǥs] # (ikke publisert) ακοινολόγητος [akinǥlǥjitǥs] # (lønnlig) µυστικός [mistikǥs] # (esoteriek, bare for innvidde, mystisk) µυστηριακός [mistiriakǥs] # (illegal, smugler-) λαθραίος [laϑrεǥs] # (stjålen, i hemmelighet) κρυϕός [krifǥs] # κρυϕτός [kriftǥs] # απόκρυϕος [apǥkrifǥs] # (usynlig) άδηλος [aðilǥs] # (uuttalt, uavslørt, gjemt) ανεκδήλωτος [anεkðilǥtǥs] / ei hemmelig dør κρυϕή πόρτα [krifi pǥrta] / en hemmelig rapport απόρρητη έκθεση [apǥriti εkϑεsi] / en hemmelig virksomhet απόρρητη δράση, η [i apǥriti ðrasi] / et hemmelig bryllup/giftemål κρυϕός/λαθραίος γάµος [krifǥz/ laϑrεǥz DžamǤs] / et hemmelig reservefond άδηλο αποθεµατικό, το [tǥ aðilǥ apǥϑεmatikǥ] # hemmelig politi (sikkerhetspoliti) µυστική αστυνοµία [mistiki astinǥmia] : medlem av det hemmelige politiet (sivilkledd politimann) ένας µυστικός [εnaz mistikǥs] / hemmelige lengsler ανεκδήλωτες λαχτάρες [anεkðilǥtεz laχtarεs] / hemmelige mysterier (bare for de innvidde) απόκρυϕα µυστήρια [apǥkrifa mistiria] / hemmelige ord/symboler µυστηριακές λέξεις/µυστηριακά σύµβολα [mistiriakεz lεksis/mistiriaka simvǥla] / hemmelige tjenester (i utenrikstjenesten) απόρρητη δράση ξένων υπηρεσιών, η [i apǥriti ðrasi ksεnǥn pirεsiǥn] / holde noe hemmelig (for noen) κρατώ κάτι κρυϕό (από κάποιον) [kratǥ kati krifǥ (apǥ kapiǥn)] / strengt hemmelig (topphemmelig) άκρως* απόρρητο [akrǥs apǥritǥ] # κρυϕός [krifǥs] : det er en strengt hemmelig sak/jobb (det er en hysj-hysj-virkeomhet) είναι κρυϕή δουλειά [inε krifi ðulja] hemmelig adv. (i hemmelighet, i smug) κρυϕά [krifa] # λαθραία [laϑrεa] # µυστικά [mistika] / være hemmelig forelsket κρυογαµώ [kriǥDžamǥ] hemmelighet m. µυστικό, το [tǥ mistikǥ] # (privatsak) απόρρητο, το [tǥ apǥritǥ] / avsløre en hemmelighet (røpe en hemmelighet) αποκαλύπτω (ένα) µυστικό [apǥkaliptǥ (εna) mistikǥ] # κοινολογώ ένα µυστικό [kinǥlǥDžǥ εna mistikǥ] # (buse ut med en hemmelighet) ξεϕουρνίζω µυστικό [ksεfurnizǥ mistikǥ] / bære på en hemmelighet κουβαλάω ένα µυστικό [kuvalaǥ εna mistikǥ] / dele en hemmelighet med noen (betro seg til noen) επιστεύοµαι ένα µυστικό σε κάποιον [εpistεvǥmε εna mistikǥ sε kapiǥn] / den strengeste hemmelighet απόλυτη µυστικότητα [apǥliti mistikǥtita] / det er ingen hemmelighet at δεν είναι µυστικό ότι [ðεn inε mistikǥ Ǥti] / en dyp hemmelighet βαθύ µυστικύ [vaϑi mistikǥ] / en offentlig hemmelighet (en hemmelighet som alle kjenner) κοινό µυστικό [kinǥ mistikǥ] / få noen til å love å holde på en hemmelighet δεσµεύω κάποιον να κρατήσει ένα µυστικό [ðεzmεvǥ kapiǥn na kratisi εna mistikǥ] / han tok hemmeligheten med seg i grava πήρε το

2 2 µυστικό µαζί του/στον τάϕο [pirε tǥ mistikǥ mazi tu/stǥn dafu] / hemmeligheten glapp ut av henne i et øyeblikks ubetenksomhet (i et øyeblikks ubetenksomhet røpet hun hemmeligheten) του ξέϕυγε το µυστικό σε µια στιγµή απροσεξίας [tu ksεfijε tǥ mistikǥ sε mja stiDžmi aprǥsεksias] / i all hemmelighet (i smug) κρυϕά [krifa] # (ytterst forsiktig) λάου λάου [lau-lau] : han dro/forlot stedet i all hemmelighet έϕυγε (στα) κρυϕά [εfijε (sta) krifa] / i dypeste/(den) største hemmelighet (konfidensielt) µε µεγάλη µυστικότητα [mε mεDžali mistikǥtita] : forhandlingene ble ført/foregikk i den største hemmelighet οι διαπραγµατεύσεις έγιναν µε τη µεγαλύτερη µυστικότητα [i ðiapraDžmatεfsis εjinan mε ti mεDžalitεri mistikǥtita] : gifte seg i dypeste hemmelighet/i all stillhet παντρεύοµαι µε µεγάλη µυστικότητα [pandrεvǥmε mε mεDžali mistikǥtita] / ikke ha hemmeligheter for noen (ikke holde noe skjult for noen) δεν έχω µυστικά από κάποιον [ðεn εχǥ mistika apǥ kapiǥn] / holde på en hemmelighet κρατώ ένα µυστικό [kratǥ εna msitikǥ] / ikke lage noen hemmelighet av at (ikke skjule at) δεν κρύβω ότι [ðεn krivǥ Ǥti] / jeg kjenner/vet om hemmeligheten hans κατέχω το µυστικό του [katεχǥ tǥ mistikǥ tu] / lage en hemmelighet ut av noe (omgi noe med mystikk) κάνω κάτι µυστήριο [kanǥ kati mistiriǥ] / lirke en hemmelighet ut av noen (lokke/lure en hemmelighet ut av/fra noen) αποσπώ ένα µυστικό από κάποιον [apǥspǥ εna mistikǥ apǥ kapiǥn] / oppdage/avsløre/gjette en hemmelighet µαντεύω ένα µυστικό [mandεvǥ εna mistikǥ] / røpe en hemmelighet αποκαλύπτω/διαλαλώ/κοινολογώ ένα µυστικό [apǥkaliptǥ/ðialalǥ/kinǥlǥDžǥ εna mistikǥ] # προδίδω µυστικό [prǥðiðǥ mistikǥ] # (buse/plapre ut med en hemmelighet) ξεϕουρνίζω ένα µυστικό [ksεfurnizǥ εna mistikǥ] # (plumpe ut med en hemmelighet) µου ξεϕεύγει ένα µυστικό [mu ksεfεvji εna mistikǥ] hemmelighetsfull adj. (hensynsfull, diskré) εχέµυθος [εcεmiϑǥs] # µυστικός [mistikǥs] # (snikende, listende, stjålen) κλεϕτός [klεftǥs] # κρυϕός [krifǥs] # (underfundig, fordekt) κρυψίνους* [kripsinus] # (reservert, tiulbaketrukket) µαζωχτός [mazǥχtǥs] # (gåtefull, mystisk) µυστήριος [mistiriǥs] / en hemmelighetsfull mann (en diskré, hensynsfull mann) εχέµυθος άνθρωπος [εçεmiϑǥs anϑrǥpǥs] / kom igjen, ikke vær så hemmelighetsfull! έλα, µην είσαι όλο µυστήριο! [εla min isε ǤlǤ mistiriǥ] hemmelighetsfullhet f.m. (hemmelighetskremmeri) κρυψίνοια, η [i kripsinia] hemmelighold n. (neddyssing, fortielse) αποσιώπηση, η [i apǥsiǥpisi] hemmeligholde v. (unnlate å nevne, forbigå i stillhet, skjule, holde tilbake, holde hemmelig) αποσοωπώ [apǥsiǥpǥ] # (holde for seg selv) κλείνω µέσα µου [klinǥ mεsa mu] # κρατώ µυστικό [kratǥ mistikǥ] : de hemmeligholdt navnet hans αποσιώπησαν τ' όνοµά του [apǥsiǥpisan tǥnǥma tu] hemmelighold m. (hemmeligholdelse, taushet) µυστικότητα, η [i mistikǥtita] # (fortielse) απόκρυψη, η [i apǥkripsi] # κρύψιµο, το [tǥ kripsimǥ] # (diskresjon, fortrolighet, taktfullhet) εχεµύθεια, η [i εçεmiϑia] / binde noen til (et løfte om) hemmelighold (forplikte noen til hemmeligholdelse, avkreve noen taushetsløfte) δεσµεύω κάποιον µε υποχρέωση µυστικότητας [ðεzmεvǥ kapiǥn mε ipǥχrεǥsi mistikǥtitas] / hemmeligholdelsen av disse faktaene η απόκρυψη αυτών των γεγονότων [i apǥkripsi aftǥn dǥn jεDžǥnǥtǥn]

3 3 hemmende adj. (utsettende, bremsende) ανασταλτικός [anastaldikǥs] # (psyk.) ανασχετικός [anasçεtikǥs] hemmet adj. (forknytt, med komplekser) κοµπλεξικός [kǥmblεksikǥs] hemning m. αναστλατικό, το [tǥ anastaltikǥ] # (psyk.) (manglende evne til fri utfoldelse) αναστολή, η [i anstǥli] # (pl.: undertrykte følelser/impulser) απωθηµένα [apǥϑimεna] / en person som er full av hemninger άνθρωπος γεµάτος απωθηµένα [anϑrǥpǥz jεmatǥs apǥϑimεna] / få til å kaste alle hemninger (rive ned alle forsvarsmekanismene) γκρεµίζω όλες τις αναστολές [grεmizǥ Ǥlεs anastǥlεs] / kaste alle hemninger (avreagere, gi utløp for sine følelser) βγάζω τ' απωθηµένα µου [vDžazǥ tapǥϑimεna mu] hemningsløs adj. (tøylesløs, fri, ubunden, uhemmet) ακάθεκτος [akaϑεktǥs] # ακράτητος [akratitǥs] # (ubehersket, utøylet, tøylesløs, løssloppen) αχαλίνωτος [aχalinǥtǥs] # (lettsindig, ansvarsløs) ασύδοτος [asiðǥtǥs] / han er helt hemningsløs (han er av den impulsive sorten) είναι ασυγκράτητος σε όλα του [inε asiŋgratitǥs sε Ǥla tu] / hemningsløs latter ασυγκράτητα γέλια [asiŋgratita jεlia] hemoglobin n. αιµοσϕαιρίνη, η [i εmǥsfεrini] hemolyse m. (legevit.)(utbredelse av fargestoff) αιµολυσία, η [i εmǥlisia] hemorroider m.pl. αιµοροΐδες [εmǥrǥïðεs] # ζοχάδα, η [i zǥχaða] # ζωχάδα, η [i zǥχaða] hempe f.m. (haspe, hake, lås) αναστολέας, ο [Ǥ anastǥlεas] # (hempe til å henge opp jakke etc. etter, hull eller liten bøyle bak på metallknapp, malje, øye til snor/tau) θηλιά, η [i ϑilja] hemsko m. (hinder, bremse) αντικίκητρο, το [tǥ andikinitrǥ] # (handikap, ulempe, hinder) εµπόδιο, το [εmbǥðiǥ] # (ring, klamp (om foten), hemsko, hindring, overf. jerngrep) κλοιός, ο [Ǥ kliǥs] / dårlig helse var en hemsko for karrieren hans η κακή υγεία του ήταν εµπόδιο στην καριέρα του [i kaki ijia tu itan εmbǥðiǥ stiŋ gariεra tu] henblikk n. (tanke, hensikt) βλέψη, η [i vlεpsi] / med tanke på å.. (med henblikk på å.., i den hensikt å...) µε τη βλέψη να [mε ti vlεpsi na] hende v. (inntreffe, skje) συµβαίνει [simvεni] # γίνοµαι [jinǥmε] # τυχαίνει [tiçεni] # (dagl.) λαχαίνω [laçεnǥ] / det kan godt hende! (for alt jeg vet) κάλλιστα! [kalista] / dette hendte for ti år siden αυτό έγινε εδώ και δέκα χρόνια [aftǥ εjinε εðǥ kε ðεka ΧrǤnia] / hva hendte etterpå? (hva skjedde så?) τι έγινε µετά; [ti εjinε mεta] / hva som enn hender ό,τι και να συµβεί [Ǥ ti kε na simvi] / hvor hendte det? πού συνέβει; [pu sinεvi] / noe av det rareste som har hendt meg noen gang (en av de merkeligste opplevelsene jeg noen gang har hatt) ένα από τα πιο περίεργα επεισόδια που µου 'τυχαν ποτέ [εna apǥ ta pjǥ pεriεrga εpisǥðia pu mu tiχan pǥtε] hendelse f.m. (begivenhet, episode, faktum) γεγονός, το [tǥ jεDžǥnǥs] # (hendelse, noe som inntreffer) συµβάν, το [tǥ simvan] # (tilfelle, omstendighet) περιστατικό, το [tǥ pεristatikǥ] / de hendelsene (= den rekken av hendelser) som førte til/utløste krigen η διαδοχή των γεγονότων που οδήγησαν στον πόλεµο [i ðiaðǥçi tǥn jεDžǥnǥtǥn pu Ǥðijisan stǥm bǥlεmǥ] / dramatiske/tragiske hendelser δραµατικά γεγονότα

4 4 [ðramatika jεDžǥnǥta] / en beklagelig/kjedelig/pinlig hendelse ένα παρατράγουδο [εna paratraDžuðǥ] / en morsom hendelse ένα διασκεδαστικό περιστατικό [εna ðiaskεðastikǥ pεristatikǥ] / hendelser (foretagender, aktiviteter, bedrifter) καµώµατα, τα [ta kamǥmata] : merkverdige hendelser! (her foregår det noe rart!) περίεργα καµώµατα! [pεriεrDža kamǥmata] / senere hendelser/hendelser i ettertid viste at jeg hadde rett τα µεταγενέστερα γεγονότα απόδειξαν ότι είχα δίκιο [ta mεtajεnεstεra jεDžǥnǥta apǥðiksan Ǥti iχa ðikiǥ] / skrive ned en hendelse καταχωρώ ένα γεγονός [kataχǥrǥ εna jεDžǥnǥs] hendelsesfattig adj. (begivenhetsløs, ensformig) ήσυχος [isiχǥs] # χωρίς γεγονότα ή περιπέτειες [ΧǤris pεripεtiεs] # (uten eventyr) χωρίς περιπέτειες [ΧǤris pεripεtiεs] hendelsesforløp n. (handlingsforløp) αλληλουχία/επαλληλία των γεγονότων, η [i aliluçia/ εpalilia tǥn jεDžǥnǥtǥn] hendelsesrapport m. αναϕορά των αυµβάντων, η [i anafǥra tǥn simvandǥn] / han ga/leverte en detaljert hendelsesrapport έδωσε λεπτοµερή αναϕορά των συµβάντων [εðǥsε lεptǥmεri anafǥra tǥn simvandǥn] hendig adj. (nyttig, praktisk) εξυπηρετικός [εksipirεtikǥs] # (lett anvendelig, lett å bruke) εύχρηστος [εfχristǥs] # (netthendt, fingerferdig, dyktig) επιδέξιος [εpiðεksiǥs] / et hendig redskap εξυπηρετικό/εύχρηστο εργαλείο [εksipirεtikǥ /εfχristǥ εrDžaliǥ] henfallen (avhengig, hekta ) εθισµένος [εϑizmεnǥs] # εξαρτηµένος [εksartimεnǥs] / henfallen til stoffmisbruk (dagl. hekta på narkotika) εθισµένος στα ναρκωτικά [εϑizmεnǥs sta narkǥtika] henfallenhet f.m. (avhengighet) εθισµός, ο [Ǥ εϑizmǥs] # εξάρτηση, η [i εksartisi] / henfallenhet til stoffmisbruk εθισµός στα ναρκωτικά [εϑizmǥs sta narkǥtika] henføre v. (elektrisere, fjetre, fascinere, begeistre, oppildne) ηλεκτρίζω [ilεktrizǥ] henførelse (til en katergori) m. (plassering i en gruppe) επίρριψη κατηγορίας, η [i εpiripsi katiDžǥrias] # καταλογισµός, ο [Ǥ katalǥjizmǥs] henført adj. (fortryllet, fjetret, trollbundet) µαγεµένος [majεmεnǥs] # (ekstatisk, henrykt, forbløffet, lamslått) εκστατικός [εkstatikǥs] / hun lyttet henført/lamslått til han τον άκουσε εκστατική [tǥn akusε εkstatiki] / tilhørerne lyttet henført (tilhørerne satt som trollbundet) το ακροατήριο άκουγε µαγεµένο [tǥ akrǥatiriǥ akujε majεmεnǥ] henført adv. (i ekstase, i transe) µε έκσταση [mε εkstasi] / stirre henført på noen κοιτάζω κάποιν µε έκσταση [kitazǥ kapiǥn mε εkstasi] henge v. κρεµώ [krεmǥ] # κρεµάω [krεmaǥ] # (henge (noen) i galge) απαγχονίζω [apaŋχǥnizǥ] # (sveve, flyte, dingle) αιωρούµαι [εǥrumε] # (henge (seg), dingle, om tunga: henge ut av munnen) κρέµοµαι [krεmǥmε] # κρεµιέµαι [krεmjεmε] / barna hang i skjørtekanten til mora si τα παιδιά αγκριώθηκαν στη ϕούστα της µητέρας τους [ta pεðja aŋgriǥϑikan sti fusta tiz mitεras tus] / bli hengende etter (sakke akterut, ikke klare å henge med) καθυστερώ [kaϑistεrǥ] # βραδυπορώ [vraðipǥrǥ] # µένω πίσω [mεnǥ pisǥ] # απολείποµαι [apǥlipǥmε] : de elevene som sakker akterut, må... οι µαθητές που απολείπονται πρέπει να... [i maϑitεs pu apǥlipǥndε prεpi na] / bli hengt κρέµοµαι [krεmǥmε] # κρεµιέµαι [krεmjεmε] : han ble hengt for mord κρεµάστηκε για ϕόνο [krεmastikε ja fǥnǥ] # τον κρέµασαν για ϕόνο [tǥŋ krεmasan ja

5 5 fǥnǥ] / det hang bilder /malerier på veggen στον τοίχο κρέµονταν ζωγραϕιές [stǥn diχǥ krεmǥndan zǥDžrafjεs] / det hang gardiner i/framfor vinduene στα παράθυρα κρέµονταν κουρτίνες [sta paraϑira krεmusan kurtinεs] / han ble hengt for mord απαγχονίστηκε για ϕόνο [apanχǥnistikε ja fǥnǥ] : han fortjener å bli hengt θέλει κρέµασµα [ϑεli krεmazma] / henge bjella på katten (eg.: hente ormen ut av hullet ) βγάζω το ϕίδι από την τρύπα [vDžazǥ tǥ fiði apǥ tin dripa] / henge fast i (klamre seg til) γαντζώνω [gandzǥnǥ] : barnet hang i skjørtene på mora το παιδάκι γαντζώθηκε από τη ϕούστα της µητέρας του [tǥ pεðaki DžandzǤϑikε apǥ ti fusta tiz mitεras tu] / henge fast ved/på v. προσϕύοµαι [prǥsfiǥmε] # (også: være nært knyttet til, klynge seg til) προσκολλώµαι [prǥskǥlǥmε] # (henge fast i, klynge seg til, klamre seg til, gripe - med klør el. negler) αγκριώνω [aŋgriǥnǥ] / henge i (stå på, arbeide flittig) δε σνκώνω κεϕάλι από το δουλειά [ðε sikǥnǥ kεfali apǥ tǥ ðulja] : han lot meg henge ordentlig i hele dagen/dagen lang δε µ' άϕησε να σηκώσω κεϕάλι όλη µέρα [ðε mafisε na sikǥsǥ kεfali Ǥli mεra] / henge i en (tynn) tråd (være høyst usikker) είναι αβέβαιος [inε avεvεǥs] # κρέµοµαι από µια τρίχα/κλωστή [krεmǥmε apǥ mja triχa/klisti] : livet hans henger i en tråd η ζωή του κρέµεται σε µια κλωστή [i zǥï tu krεmεtε sε mja klisti] / henge i løse lufta (være veldig usikkert ennå) είναι αβέβαιος ακόµα [inε avεvεǥs akǥma] : mine planer henger i løst lufta τα σχέδιά µου είναι αβέβαια ακόµη [ta sçεðja mu inε avεvεa akǥmi] / henge i skjørtene på moren sin (være mammadalt) µένω/είµαι κολληµένος στη µητέρα µου [mεnǥ/imε kǥlimεnǥs sti mitεra mu] : han hang i skjørtene på moren sin έµεινε/ήταν κολληµένος στη µητέρα του [εminε/itan kǥlimεnǥs sti mitεra tu] / henge med (følge, forstå) παρακολουθώ [parakǥluϑǥ] : ikke henge med lenger (ikke kunne følge med lenger, være på dypt vann) είµαι σε άπατο [imε sε apatǥ] : nå henger jeg ikke med lenger είµαι σε άπατο εδώ [imε sε apatǥ εðǥ] / henge med nebbet/hodet (være trist/nedfor, se mørkt på det) έχω τις µαύρες µου [εχǥ tiz mavrεz mu] # µε πιάνει κρίση µελαγχολίας [mε pjani krisi mεlaŋχǥlias] # υποϕέρω από µελαγχολία [ipǥfεrǥ apǥ mεlaŋχǥlia] / henge med hodet ned κρεµιέµαι µε το κεϕάλι προς τα κάτω [krεmjεmε mε tǥ kεfali prǥs ta katǥ] : han hang med hodet ned κρεµόταν µε το κεϕάλι προς τα κάτω [krεmǥtan mε tǥ kεfali prǥs ta katǥ] / henge med skuldrene (lute seg fram, sitte foroverbøyd) καµπουριάζω [kamburiazǥ] : ikke heng med skuldrene, rett deg opp! µην καµπουριάζεις, ίσια το κόρµι! [min kamburiazis isia tǥ kǥrmi] / henge ned (begynne å henge, henge med hodet) γέρνω [jεrnǥ] : blomstene begynte å henge ned på grunn av vannmangel τα λουλούδια έγυραν από έλλειψη νερού [ta luluðia εjiran apǥ εlipsi nεru] : det hang ei lysekrone i/ned fra taket ένα πολύϕωτο κρεµόταν από το ταβάνι [εna pǥlifǥtǥ krεmǥtan apǥ tǥ tavani] / henge nøye sammen (være nært knyttet til hverandre) είναι αλληλένδετος [inε alilεnðεtǥs] : disse to spørsmålene henger nøye sammen αυτά τα δύο θέµατα είναι αλληλένδετα [afta ta ðiǥ ϑεmata inε alilεnðεta] / henge opp κρεµώ [krεmǥ] # ανακρεµ(ν)ώ [anakrεm(n)ǥ] # (også: la henge ned) εξαρτώ [εksartǥ] # (strekke ut) απλώνω [aplǥnǥ] : den hengte (opp) jakkene sine på krokene/knaggene κρέµασαν τα πάλτα

6 6 τους στις κρεµάστρες [krεmasan ta palta tus stis krεmastrεs] : henge opp ei lampe i taket κρεµώ ένα ϕως από το ταβάνι [krεmǥ εna fǥs apǥ tǥ tavani] : henge opp gardiner (foran et vindu) κρεµώ κουρτίνες σ' ένα παράθυρο [krεmǥ kurtinεs sεna paraϑirǥ] : gardinene er ikke opphengt ennå οι κουρτίνες είναι ξεκρέµαστες ακόµα [i kurtinεs inε ksεkrεmastεs akǥma] : henge opp lanterner i trærne κρεµώ ϕαναράκια στα δέντρα [krεmǥ fanarakia sta ðεndra] : henge opp malerier på veggene κρεµώ πίνακες στους τοίχους [krεmǥ pinakεs stus tiχus] : hengte du opp klesvasken på snora? άπλωσες τηµπουγάδα στο σκοινί; [aplǥsεs ti buDžaða stǥ skini] # κρέµασες το µπουγάδα στο σκοινί; [krεmasεs tǥ buDžaða stǥ skini] / henge over κρέµοµαι πάνω από [krεmǥmε panǥ apǥ] : atomtrusselen som henger over verden η πυρηνική απειλή που κρέµεται πάνω από τον κόσµο [i piriniki apili pu krεmεtε panǥ apǥ tǥŋ gǥzmǥ] : det hang en lett tåkedis over elva µια ελαϕριά οµίχλη κρεµόταν πάνω από το ποτάµι [mja εlafria ǤmiΧli krεmǥtan panǥ apǥ tǥ pǥtami] / henge på (binde på, drapere med) κρεµώ [krεmǥ] # κρεµάω [krεmaǥ] / henge rundt γυρίζω [jirizǥ] # (kretse rundt, dvele ved, tenke gjennom) γυροϕέρνω [jirǥfεrnǥ] : han har ikke godt av å henge rundt i gatene δεν του κάνει καλό το γύρισµα στους δρόµους [ðεn du kani kalǥ tǥ jirizma stuz ðrǥmus] : hvorfor henger han der rundt huset vårt? γιατί γυροϕέρνει αυτός το σπίτι µας [jati jirǥfεrni aftǥs tǥ spiti mas] / henge sammen som erteris : de henger sammen som erteris (de står hverandre veldig nær, de står kinn mot kinn) είναι κολλητοί [inε kǥliti] / henge seg κρεµιέµαι [krεmjεmε] : hun hengte seg i et depresjonsanfall κρεµάστηκε σε µια κρίση µελανχολίας [krεmastikε sε mja krisi mεlaŋχǥlias] / henge seg opp i (være veldig opptatt av noe, vie noe pedantisk oppmerksomhet) δίνω σχολαστική προσοχή σε [ðinǥ sχǥlastiki prǥsǥçi sε] # (holde strengt på noe, være opphengt i, være nøye med noe) είµαι απαιτητικός σε κάτι [imε apεtitikǥs sε kati] # κολλώ σε [kǥlǥ sε] # κολλάω σε [kǥlaǥ sε] # κολλνώ σε [kǥlnǥ sε] : henge seg opp i detaljer κολλώ σε/δίνω σχολαστική προσοχή στη λεπτοµέρεια [kǥlǥ sε/ðinǥ sχǥlastiki prǥsǥçi sti lεptǥmεria] : ikke heng deg opp i detaljer! µην κολλάς σε λεπτοµέρειες! [min kǥlas sε lεptǥmεriεs] / henge ut (stemple, stigmatisere) στηλιτεύω [stilitεvǥ] # (sverte, fornærme, krenke, håne) εξυβρίζω [εksivrizǥ] # (fordømme) καταγγέλλω [kataŋgεlǥ] : henge ut tunga (henge tunga ut av munnen/kjeften) κρεµώ τη γλώσσα [krεmǥ ti DžlǤsa] : hunden hengte tunga ut av kjeften ο σκύλος κρέµασε τη γλώσσα του [Ǥ skilǥs krεmasε ti DžlǤsa tu] : henge ut noen i avisene εξυβρίζω κάποιον δια του τύπου [εksivrizǥ kapiǥn ðja tu tipu] : henge ut en person offentlig som forræder καταγγέλλω κάποιον δηµόσια ως προδότη [kataŋgεlǥ kapiǥn ðimǥsia Ǥs prǥðǥti] : henge ut flagg (flagge) βγάζω σηµαίες [vDžazǥ simεεs] / henge ut klær til tørk κρεµώ ρούχα έξω για να στεγνώσουν [krεmǥ ruχa ja na stεDžnǥsun] : hun hengte ut tøyet til tørk άπλωσε τα πλυµένα ρούχα να στεγνώσουν [aplǥsε ta plimεna ruχa na stεDžnǥsun] / henge ved κρέµοµαι από [krεmǥmε apǥ] # κρεµιέµαι από [krεmjεmε apǥ] : alle hang ved leppene hans (alle lyttet oppmerksomt til det han sa) κρέµονταν όλοι από τα λόγια του/τα χείλη του [krεmǥndan Ǥli apǥ ta lǥja tu/ta çili tu] / nok å henge fingrene i (litt av hvert å gjøre, kjas og mas) τρεχόµατα [traχǥmata] # δουλιές [ðuljεs]

7 7 # (litt av hvert å ta seg av - av saker) υποθέσεις [ipǥϑεsis] # (av omsorgsoppgaver) µέριµνες [mεrimnεs] / på veggene hang det malerier στους τοίχους ήταν αναρτηµένοι πίνακες [stus tiχus itan anartimεni pinakεs] # στους τοίχους κρέµονταν πίνακες [stus tiχus krεmǥndan pinakεs] / skurva henger fast ved/fester seg på såret η εσχάρα προσκολλάται στο τραύµα [i εskara prǥskǥlatε stǥ travma] / stå og henge (gå og slenge, slenge omkring, drive omkring) κοντογυρίζω [kǥndǥjirizǥ] hengebru f. (hengebro) κρεµαστή γέϕυρα, η [i krεmasti jεfira] hengehode n. (gledesdreper) αναποδιάρης [anapǥðjaris] / være et hengehode είµαι ανάποδος [imε anapǥðǥs] # (ødelegge stemningen) χαλάω το κέϕι [ΧalaǤ tǥ kεfi] : kom nå, vær nå ikke sånt et hengehode! έλα µην είασι αναποδιάρης! [εla min isε anapǥðjaris] # έλα µην είασι ανάποδος τώρα! [εla min isε anapǥðǥs tǥra] hengekøye f. αιώρα, η [i εǥra] # κούνια, η [i kunja] hengelodd n. (loddsnor, loddline) αλϕάδι, το [tǥ alfaði] hengelås n. λουκέτο, το [tǥ lukεtǥ] / sikre ei kasse med hengelås ασϕαλίζω ένα κιβώτιο µε λουκέτο [asfalizǥ εna kivǥtiǥ mε lukεtǥ] hengemyr f.m. (sump, morass, gjørme) βάλτος, ο [Ǥ valtǥs] # (dynn, søle; overf.: stagnasjon) τέλµα, το [tǥ tεlma] hengende adj. (overhengende, utstikkende) κρεµαστός [krεmastǥs] # (opphengt) αναρτηµένος [anartimεnǥs] # κρεµασµένος [krεmazmεnǥs] / en hund med tunga hengende ut av kjeften ένας σκύλος µε τη γλώσσα κρεµασµένη έξω [εnas skilǥz mε ti DžlǤsa krεmazmεni εksǥ] / hengende hager κρεµαστοί κήποι, οι [i krεmasti kipi] / hengende i lufta (svevende, overf. uviss, i det blå) µετέωρος [mεtεǥrǥs] hengeving m. (bot.) (Dryopteris phegopteris) πολυπόδιον, το [tǥ pǥlipǥðiǥn] # ποικιλία ϕτέρης, η [i pikilia ftεris] heng-glider m. (trukket opp etter båt) ιστιόπτερο ρυµούλκησης, το [tǥ istjǥptεrǥ rimulkisis] hengi seg til v. εντρυϕώ σε [εndrifǥ sε] # (gi seg hen til ) δίνοµαι σε [ðinǥmε sε] # (være hengitt til) είµαι παραδοµένος σε [imε paraðǥmεnǥs sε] # (vie seg til, gå inn for) επιδίδοµαι σε [εpiðiðǥmε sε] # (gi etter for, finne seg tålmodig i, holde tålmodig ut med) υποχωρώ σε [ipǥχǥrǥ sε] # εγκαρτερώ [εŋgartεrǥ] / gi seg hen til en mann (hengi seg til en mann) δίνοµαι σ' έναν άνδρα [ðinǥmε sεnan anðra] / hengi seg til drømmerier/fantasier εντρυπώ στις ονειροπολήσεις [εndripǥ stis ǤnirǤpǤlisis] / mange unge menn hengir seg til fornøyelser πολλοί νέοι είναι παραδοµένοι στις ηδονές [pǥli nεï inε paraðǥmεni stis iðǥnεs] henging f.m. κρέµασµα, το [tǥ krεmazma] hengiven adj. στοργικός [stǥrjikǥs] # ϕιλόστοργος [filǥstǥrDžǥs] # (lojal) αϕοσιωµένος [afǥsiǥmεnǥs] # (øm, inderlig, intens, lidenskapelig) διακαής [ðiakaïs] # (pietetsfull, from, gudfryktig) ευλαβής [εvlavis] # ευλαβικός [εvlavikǥs] # κατανυκτικός [kataniktikǥs] / en hengiven elsker ένας αϕοσιωµένος εραστής [εnas afǥsiǥmεnǥs εrastis] / en hengiven sønn ϕιλόστοργος γιος [filǥstǥrDžǥz jǥs] / være hengiven κοιτάζω στα µάτια [kitazǥ sta matja] hengivent adv. (ømt, kjærlig) µε αγάπη [mε aDžapi] / se hengivent på noen κοιτάζω κάποιον µε αγάπη [kitazǥ kapiǥn mε aDžapi]

8 8 hengivenhet m. τρυϕερότητα, η [i trifεrǥtita] # στοργή, η [i stǥrji] # (lojalitet, plikttroskap) αϕοσίωση, η [i afǥsiǥsi] # (pietet, godhet) ευλάβεια, η [i εvlavia] # (fromhet) κατάνυξη, η [i kataniksi] / full av hengivenhet (full av ømhet) ϕεµάτος στοργή [jεmatǥs stǥrji] / med religiøs hengivenhet (pietetsfullt, ytterst forsiktig, i åndeløs spenning) µε θρησκευτική ευλάβεια [mε ϑriskεftiki εvlavia] hengning m. απαγχόνιση, η [i apaŋχǥnisi] # απαγχονισµός, ο [Ǥ apaŋχǥnizmǥs] # (opphengning) εξάρτηση, η [i εksartisi] / han ble dømt til døden ved hengning καταδικάστηκε στον δι 'αγχόνης/αγχονισµού θάνατον [kataðikastikε stǥn ði aŋχǥnis ϑanatǥn] hengsel f.m. µεντεσές, ο [Ǥ mεndεsεs] # (dørhengsel) κλάπα, η [i klapa] / gå av hengslene βγαίνω από τους µεντεσέδες του [vjεnǥ apǥ tuz mεndεsεðεs tu] # (gå i oppløsning, falle sammen/fra hverandre, rase ammen) ξεχαρβαλώνοµαι [ksεχarvalǥnǥmε] : verden holder på å gå av hengslene ξεχαρβαλώνεται ο κόσµος µας [ksεχarvalǥnεtε Ǥ kǥzmǥz mas] : vinduet gikk av hengslene το παράθυρο βγήκε από τους µεντεσέδες του [tǥ paraϑirǥ vjikε apǥ tuz mεndεsεðεs tu] / løfte ei dør av hengslene βγάζω µια πόρτα από τις κλάπες της /από τους µεντεσέδες της [vDžazǥ mja pǥrta apǥ tis klapεs tis/apǥ tuz mεndεsεðεs tis] hengslet adj. (ulenkelig, keitet, klønet) άχαρος [aχarǥs] # (lealaus) ξεβιδώµενος [ksεviðǥmεnǥs] / en hengslete mann ξεβιδώµενος άνθρωπος [ksεviðǥmεnǥs anϑrǥpǥs] / en lang, hengslete person λελέκι, το [tǥ lεlεki] # µαγκλάρας, ο [Ǥ maŋglaras] # f. µαγκλαρού, η [i maŋglaru] henholdsvis adv. αντίστοιχα [andistiχa] # αντιστοίχως [andistiχǥs] / 1. og 2.premien gikk henholdsvis til Paul og Mary το α ' και το β ' βραβείο δόθηκαν στον Παύλο και την Μαίρη αντίστοιχα/ αντιστοίχως [tǥ alfa kε tǥ vita vraviǥ ðǥðikan stǥm bavlǥ kε tin mεri andistiχa/andistiχǥs] henimot prep. (ved, mot) κατά [kata] # κοντά [kǥnda] / henimot august κατά τον Αύγουστο [kata tǥn avDžustǥ] / henimot høgstdag begynte det å regne κοντά µεσηµέρι άρχησε να βρέχει [kǥnda mεsimεri arçisε na vrεçi] / henimot solnedgang/ soloppgang (mot vest/øst) κατά τη δύση/ανατολή [kata ti ðisi/anatǥli] henlede v. (tiltrekke, dra til seg, tilknytte) επισύρω [εpisirǥ] / henlede oppmerksomheten på (be noen legge merke til) επισύρω την προσοχή κάποιου σε [εpisirǥ tim brǥsǥçi kapiu sε] : jeg vil henlede oppmerksomheten på følgende punkter θα 'θελα να επισύρω την προσοχή σας στα εξής σηµεία [ϑa ϑεla na εpisirǥ tim brǥsǥçi sas sta εksis simia] hennes pron. της [tis] / hennes egen/eget/egne (m.) δικός της [ðikǥs tis] # (f.) δική της [ðiki tis] # (n.) δικό της [ðikǥ tis] # ( m.pl.) δικοί τις [ðiki tis] # (f.pl.) δικές της [ðikεs tis] # (n.pl.) δικά της [ðika tis] : dette er hennes eget αυτό είναι δικό της [aftǥ inε ðikǥ tis] / Hennes Majestet/Eksellense η αυτής Μεγαλειότητα/Εξοχότητα [i aftu mεDžaliǥtita/εksǥχǥtita] henrette v. (ta livet av, drepe) σκοτώνω [skǥtǥnǥ] # θανατώνω [ϑanatǥnǥ] # ϕονεύω [fǥnεvǥ] # εκτελώ [εktεlǥ] / han ble henrettet av nazistene εκτελέστηκε από τους ναζί [εktεlεstikε apǥ tuz nazi] / hver tiende mytterist ble henretet ένας

9 9 στους δέκα στασιαστές θανατώθηκε [εnas stuz ðεka stasiastεs ϑanatǥϑikε] / presidenten fikk henrettet (=lot henrette) geriljalederen ο πρόεδρος επέτρεψε να θανατωθεί ο ηγέτης των ανταρτών [Ǥ prǥεðrǥs εpεtrεpsε na ϑanatǥϑi Ǥ ijεtis tǥn andartǥn] henrettelse m. (iverksettelse, fullbyrdelse) εκτέλεση, η [i εktεlεsi] # (avretting, likvidasjon) θανάτωση, η [i ϑanatǥsi] / henrettelse av en forbryter hengning/i den elektriske stol εκτέλεση ενός κακούργου µε απαγχονισµό/στην ηκεκτρική καρέκλα [εktεlεsi εnǥs kakurDžu mε apanDžǥnizmǥ/stin ilεktriki karεkla] henrivende adj. (bedårende, yndig, deilig) αξιολάτρευτος [aksiǥlatrεftǥs] # (elskelig, søt, snill, yndig) αξιαγάπητος [aksiaDžapitǥs] # (deilig, skjønn, sjarmerende) γοητευτικός [DžǤitεftikǤs] # (tiltrekkende, forførende, forførerisk) ελκυστικός [εlkistikǥs] henrykke v. (sjarmere, fortrylle, hypnotisere) γοητεύω [DžǤitεvǤ] # γητεύω [jitεvǥ] # µαγεύω [majεvǥ] henrykkelse m. (transe, ekstase, rus) έκσταση, η [i εkstasi] # (entusiasme, humør, iver, glød) ορµή, η [i Ǥrmi] henrykt adj. (begeistret, glad, lykkelig) ευχαριστηµένος [εfχaristimεnǥs] # (ekstatisk, vilt begeistret) αποθεωτικός [apǥϑεǥtikǥs] # εκστατικός [εkstatikǥs] / helt henrykt (fylt av jublende glede/stolthet) γεµάτος ευϕροσύνη [jεmatǥs εfrǥsini] / kritikerne er henrykte οι κριτικές είναι αποθεωτικές [i kritikεs inε apǥϑεǥtikεs] / jeg var henrykt over idéen µε µάγεψε αυτή η ιδέα [mε majεpsε afti i iðεa] henseende m. (synspunkt) άποψη η [i apǥpsi] / hans krav er i enhver henseende uakseptable οι αξιώσεις του είναι από κάθε άποψη απαράδεκτες [i akiǥsis tu inε apǥ kaϑε apǥpsi aparaðεktεs] / i alle henseender (fra ethvert synspunkt, fra alle synspunkter) από κάθε άποψη [apǥ kaϑε apǥpsi] / i så henseende ((sett) fra den synsvinkelen, på den måten) απ' αυτή την άποψη [ap afti tin apǥpsi] hensette v. (anbringe) µεταϕέρ(ν)ω [mεtafεr(n)ǥ] / musikken hensetter oss til an annen verden/en annen tid η µουσική µας µεταϕέρνει σ' άλλον κόσµο/αιώνα [i musiki maz mεtafεrni salǥn kǥzmǥ/εǥna] hensikt m. σκοπός, ο [Ǥ skǥpǥs] # πρόθεση, η [i prǥϑεsi] # (mål, siktemål, intensjon) βλέψη, η [i vlεpsi] # ιδέα, η [i iðεa] # (vits, mening) νόηµα, το [tǥ nǥima] / det er absoutt ikke min hensikt å snakke stygt om deg! (jeg vil på ingen måte snakke stygt om deg!) µακριά από µένα να πω άσχηµο λόγο για σένα [makria apǥ mεna na pǥ asçima lǥDžǥ ja sεna] / det har ingen hensikt (det er unødvendig, det tjener ikke til noe) (upers. vb.) παρέλκει [parεlki] : det har ingen hensikt å prate παρέλκει κάθε συζήτηση [parεlki kaϑε sizitisi] : det har ingen hensikt å fortsette kampen/kjempe videre δεν έχει νόηµα να συνεχίσουµε τον αγώνα [ðεn εçi nǥima na sinεçisumε tǥn aDžǥna] / ha til hensikt (legge an på, tilstrebe, gå ut på) αποσκοπώ [apǥskǥpǥ] # κατατείνω [katatinǥ] # (akte, tenke å) έχω κατά διάνοια να [εχǥ kata ðjania na] # σκοπεύω (να) [skǥpεvǥ (na)] # λέω (να) [lεǥ (na)] : hva har du til hensikt å gjøre? (hva har du tenkt å gjøre?) τι έχεις κατά διάνοια να κάµεις; [ti εçis kata ðjania na kamis] / hans hensikter ble røpet gjennom det han sa (han kom til å røpe sine hensikter) διαϕάνηκαν οι προθέσεις του µ' αυτό που είπε [ðiafanikan i prǥϑεsis tu maftǥ pu ipε] / hans hensikter er klare οι σκόποι του είναι εµϕανείς [i skǥpi tu inε

10 10 εmfanis] / hensikten helliger middelet ο σκοπός αγιάζει τα µέσα [Ǥ skǥpǥs ajazi ta mεsa] / hensikten var god ϕτάνει η κάλη θέληση [ftani i kali ϑεlisi] / i bedragersk hensikt µε δόλια πρόθεση [mε ðǥlja prǥϑεsi] / i beste hensikt (i beste mening) για καλό [ja kalǥ] : gjøre noe i beste hensikt κάνω κάτι για καλό [kanǥ kati ja kalǥ] / i den hensikt å... (med det for øyet å...) µε τη βλέψη να [mε ti vlεpsi na] / i denne (bestemte) hensikt για το συγκεκριµένο σκοπό [ja tǥ siŋgεkrimεnǥ skǥpǥ] : jeg gikk/reiste (dit) i den hensikt å kjøpe den/det πήγα µε την ιδέα να το αγοράσω [piDža mε tin iðεa na tǥ aDžǥrasǥ] / i ond hensikt (i bedragersk hensikt, med forsett) µε δόλια πρόθεση [mε ðǥlia prǥϑεsi] # µε δόλος [mε ðǥlǥs] / ikke ha noen hensikt (være uten mål og mening) είναι χωρίς σκοπό [inε ΧǤris skǥpǥ] : det har ingen hensikt verken nå eller senere/umiddelbart eller på lengre sikt είναι χωρίς αµέσο ή απώτερο σκοπό [inε ΧǤris amεsǥ i apǥtεrǥ skǥpǥ] / med hensikt (med vilje, med overlegg, forsettlig) επιταυτού [εpitaftu] # εκ προθέσεως [εk prǥϑεsεǥs] # επίτηδες [εpitiðεs] # (ε)ξεπίτηδες [(ε)ksεpitiðεs] # (forsettlig, med vitende og vilje) εν γνώσει [εn DžnǤsi] / mine hensikter er (ærlige og) redelige οι βλέψεις µου είναι τίµιες [i vlεpsiz mu inε timiεs] / røpe sine hensikter for noen (innvie noen i sine planer) ιδοποιώ κάποιον για τις προθέσεις µου [iðǥpjǥ kapiǥn ja tis prǥϑεsiz mu] / ærlige hensikter διαϕανείς σκοποί [ðiafanis skǥpi] hensiktsmessig adj. σκόπιµος [skǥpimǥs] # (egnet) πρόσϕορος [prǥsfǥrǥs] / være hensiktsmessig (være formålstjenlig, svare til forventningene) ανταποκρίνοµαι στο σκοπό [andapǥkrinǥmε stǥ skǥpǥ] / kanskje ville det være hensiktsmessig å... ίσως θα ήταν σκόπιµο να... [isǥs ϑa itan skǥpimǥ na] henspille på v. (alludere) υπονοώ [ipǥnǥǥ] # (antyde, insinuere) υπαινίσσοµαι [ipεnisǥmε] / som henspiller på ακροθιγής [akrǥϑijis] # υπαινικτικός [ipεniktikǥs] henstand m. (utsettelse, frist, respitt) αναβολή, η [i anavǥli] # αναστολή, η [i anastǥli] # (frist, opphold, stans, pause, pusterom) αναπαµός, ο [Ǥ anapamǥs] / gi noen henstand δίνω αναβολήσε κάποιον [ðinǥ anavǥli sε kapiǥn] / henstand med betaling (betalingsutsettelse) αναβολή πληρωµής, η [i anavǥli plirǥmis] # αναστολή πληρωµών, η [i anastǥli plirǥmǥn] henstille v. συνιστώ [sinistǥ] # παροτρύνω [parǥtrinǥ] # (appellere, påkalle) επικαλούµαι [εpikalumε] # (be innstendig) κάνω έκκληση [kanǥ εklisi] / jeg henstiller til deg å oppgi denne planen σου κάνω έκκληση να εγκαταλείψεις αυτό το σχέδιο [su kanǥ εklisi na εŋgatalipsis aftǥ tǥ sçεðiǥ] henstillende adj. (anmodende, anmodnings-) παρακλητικός [paraklitikǥs] henstilling f.m. σύσταση η [i sistasi] # παράκληση, η [i paraklisi] / etter henstilling fra noen (på noens anmodning) κατά παράκληση κάποιου [kata paraklisi kapiu] / komme med/rette en henstilling til απευθύνω µια παράκληση σε κάποιον [apεfϑinǥ mja paraklisi sε kapiǥn] hensunket i adv. (fordypet i, opptatt av, oppslukt av) απορροϕηµένος από/σε [apǥrǥfimεnǥs apǥ] / han satt hensunket i tanker (han satt i dype tanker) ήταν απορροϕηµένος σε σκέψεις [itan apǥrǥfimεnǥs sε skεpsis] hensyn n. σεβασµός ο [Ǥ sεvazmǥs] # εκτίµηση η [i εktimisi] # (omtanke, urbanitet,

11 11 diskresjon) αβρότητα, η [i avrǥtita] # (faktor (å ta i betraktning)) παράγοντας, ο [Ǥ paraDžǥndas] / ikke ta hensyn til (ikke bry seg om, ignorere, overse) αντιπαρέρχοµαι [andiparεrχǥmε] # αψητώ [apsitǥ] : hvis du ikke tar hensyn til folkeopinionen, vil du få trøbbel αν αψηϕήσεις την κοινή γνώµη θα βρεθείς µπερδεµένος [an apsifisis tiŋ gini DžnǤsi ϑa vrisiz bεrðεmεnǥs] / med hensyn til (angående, apropos) επ' ευκαιρία [εp εfkεria] # µε την ευκαιρία [mε tin εfkεria] # (hva gjelder, hva angår, når det gjelder) από την άποψη του/της [apǥ tin apǥpsi tu/tis] # στο θέµα του/της [stǥ ϑεma tu/tis] # όσον/καθόσον αϕορά [ǤsǤn/kaϑǤsǤn afǥra] # όσο για [ǤsǤ ja] # κατά [kata] # (dagl.) απροπό [aprǥpǥ] : han er streng med hensyn til disiplin είναι αυστηρός στο θέµα της πειθαρχείας [inε afstirǥs stǥ ϑεma tis piϑarçias] : han er overlegen/står sterkest med hensyn til utdanning είναι ανώτερος κατά τη µόρϕωση [inε anǥtεrǥs kata ti mǥrfǥsi] : med hensyn til det du nettopp sa µε την ευκαιρία αυτών που έλεγες µόλις προ ολίγου... [mε tin εfkεria aftǥn pu εlεjεz mǥlis prǥ ǤliDžu] : med hensyn til olje, har vi mer enn nok όσο για λάδι έχουµε µε το παραπάνω [ǤsǤ ja laði εχumε mε tǥ parapanǥ] : med hensyn til skadene (i forbindelse med skadene, når det gjelder skadene) αναϕορικά µε την αποζηµίωση [anafǥrika mε tin apǥzimiǥsi] / ta hensyn til (ta i betraktning, sørge for, befeste, sikre) ασϕαλίζω [asfalizǥ] # λαµβάνω/παίρνω υπόψη [lamvanǥ/pεrnǥ ipǥpsi] / en av de faktorene vi må ta hensyn til/ta med i beregningen ένας από τους παράγοντες που πρέπει να λάβουµε υπ' όψη [εnas apǥ tus paraDžǥndεs pu prεpi na lavumε ipǥpsi] / uten hensyn til (uten å bry seg om) άσχετα µε /από [asçεta mε/apǥ] : uten hensyn til alder, kjønn eller religion άσχετα από ηλικία, ϕύλο ή θρήσκευµα [asçεta apǥ ilikia filǥ i ϑriskεvma] : uten hensyn/hensyntagen til tid og kostnad άσχετα από χρόνο και δαπάνη [asçεta apǥ ΧrǤnǤ kε ðapani] / uten å ta hensyn til/ta i betraktning χωρίς να λαβαίνουµε υπ' όψη [ΧǤriz na lavεnǥmε ipǥpsi] / uvedkommende hensyn (utenforliggende faktorer) ξένοι παράγοντες [ksεni paraDžǥndεs] hensynsfull adj. (taktfull, diskret) διακριτικός [ðiakritikǥs] # εξέµυθος [εksεmiϑǥs] # επιϕυλακτικός [εpifilaktikǥs] # (kultivert, høvisk, taktfull, beleven, urban,) αβρός [avrǥs] / han er alltid veldig hensynsfull είναι πάντα πολύ διακριτικός [inε panda pǥli ðiakritikǥs] hensynsfullt (taktfullt, på en diskret måte) adv. διακριτικά [ðiakritika] hensynsløs adj αδιάκριτος [aðiakritǥs] # πωρωεµένος [pǥrǥmεnǥs] # (skånselsløs, nådeløs) αδίστακτος [aðistaktǥs] # αδίσταχτος [aðistaχtǥs] # άσπλαχνος [asplaχnǥs] # (ubarmhjertig) ανελέητος [anεlεïtǥs] # (ufølsom, hjerteløs, hardhjertet) αψυχοπόνετος [apsiχǥpǥnεtǥs] # κακοκέϕαλος [kakǥkεfalǥs] # (skruppelløs, samvittighetsløs) ανενδοίαστος [anεnðiastǥs] # ασυνείδητος [asiniðitǥs] # (uklok, tankeløs, ubetenksom) άστοχος [astǥçǥs] # (ubetenksom, tankeløs; misforstått) άκριτος [akritǥs] # (dumdristig, uvøren, lettsindig, tankeløs, taktløs) απερίσκεπτος [apεriskεptǥs] # απερίσκεϕτος [apεriskεftǥs] # αψηϕισιάρης [apsifisiaris] # (uaktsom, uforsiktig) απρόσεκτος [aprǥsεktǥs] # απρόσεχτος

12 12 [aprǥsεχtǥs] / en hensynsløs forbryter (erkekjeltring) πωρωεµένος κακοποιός [pǥrǥmεnǥs kakǥpjǥs] / han er en hensynsløs bilfører είναι απρόσεχτος οδηγός [inε aprǥsεχtǥs ǤðiDžǤs] / hensynsløs (skruppelløs) ærgjerrighet αρριβισµός ο [Ǥ arivizmǥs] hensynsløshet f.m. (råskap, umenneskelighet, grusomhet, ubarmhjertighet) απανθρωπία, η [i apanϑrǥpia] # απανθρωπιά, η [i apanϑrǥpja] # ασυνειδησία, η [i asiniðisia] # (ubetenksomhet, dumdristighet) αψηϕισιά [apsifisia] hensynsløst adv. (tankeløst, ubetenksomt, uvørent, ubesindig, overilt) απερίσκεπτα [apεriskεpta] # απερίσκεϕτα [apεriskεfta] # (uvørenhet, dumdristighet, likegyldighet, lettsindighet) αϕροσύνη η [i afrǥsini] # (taktløst) αδιάκριτα [aðiakrita] hente v. ϕέρνω [fεrnǥ] # (plukke opp) παίρνω [pεrnǥ] # αποκοµίζω [apǥkǥmizǥ] # (tilkalle) καλώ [kalǥ] # (få, trekke, suge, pumpe) αντλώ [andlǥ] # (møte, møte opp for å hente, ta imot) παραλαβαίνω [paralavεnǥ] # παραλαµβάνω [paralamvanǥ] / hent det/den til meg (bring meg den/det) ϕέρτε µου το, παρακαλώ [fεrtε mu tǥ parakalǥ] / hent en lege - fort! καλέστε ένα γιατρό γρήγορα! [kalεstε εna jatrǥ - DžriDžǤra] / hent/tilkall politiet! καλέστε την αστυνοµία! [kalεstε tin astinǥmia] / hente søppel µαζεύω τα σκουπίδια [mazεvǥ ta skupiðja] : mennene som henter søppel (søppeltømmerne) οι άνθρωποι που µαζεύουν τα σκουπίδια [i anϑrǥpi pu mazεvun ta skupiðja] / hente ungene fra skolen παραλαβαίνω τα παιδιά από το σχολείο τους [paralavεnǥ ta pεðja apǥ tǥ sχǥliǥ tus] / jeg har kommet for å hente sykkelen ήρθα για το ποδήλατο [irϑa jia tǥ pǥðilatǥ] / jeg henter deg på hotellet kl. 7 θα σε πάρω από το ξενοδοχείο σου στις 7 [ϑa sε parǥ apǥ tǥ ksεnǥðǥçiǥ su stis εfta] / jeg henter inspirasjon fra naturen αντλώ την έµπνευσή µου από τη ϕύση [andlǥ tin εbnεfsi mu apǥ ti fisi] henting f.m. (fjerning, bortbæring, -kjøring) αποκοµιδή, η [i apǥkǥmiði] hentyde v. υπονοώ [ipǥnǥǥ] # (komme med en hentydning, gi et hint) αµολάω έναν υπαινιγµό [amǥlaǥ εnan ipεniDžmǥ] / hentyde til (lede tanken hen på, referere til, sikte til) αναϕέρω σε [anafεrǥ sε] # κάνω νύξη σε [kanǥ niksi sε] hentydning m (insinuasjon, antydning, hint) υπαινιγµός ο [Ǥ ipεniDžmǥs] # (antydning) νύξη, η [i niksi] / hentydningen din traff på et ømt punkt (han/hun følte seg truffet av det du sa) ο υπαινιγµός σου βάρεσε διάνα [Ǥ ipεniDžmǥs su varεsε ðjana] / komme med en hentydning til/antydning om (antyde) κάνω νύξη σε [kanǥ niksi sε] # (komme med en hentydning, gi et hint) αµολάω έναν υπαινιγµό [amǥlaǥ εnan ipεniDžmǥ] henvende seg til v. αποτείνοµαι σε [apǥtinǥmε sε] # (være myntet på, være tenkt for) απευθύνοµαι σε [apεfϑinǥmε sε] # (snakke til) απευθύνω το λόγο σε κάποιον [apεfϑinǥ tǥ lǥDžǥ sε kapiǥn] # (appellere til) απευθύνοµαι προς/σε [apεfϑinǥmε prǥs/sε] # (gjøre en henvendelse, nærme seg, prøve å komme i kontakt med, ta kontakt med) πλησιάζω [plizjazǥ] # κάνω διάβηµα (σε κάποιον) [kanǥ ðjavima (sε kapiǥn)] # (komme bort til, stoppe, smyge seg opp på sida av, lokke, antaste, forulempe) διπλαρώνων [ðiplarǥnǥ] / de henvendte seg til et utenlandsk firma (de tok kontakt med et utenlandsk firma) απευθύνθηκαν σ' έναν ξένον οίκο [apεfϑinϑikan sεnaŋ ksεnǥn ikǥ] / for nærmere opplysninger (vennligst) henvend Dem/dere til sekretæren

13 13 για περισότερες πληροϕορίες αποταθείτε στη γραµµατέα [ja pεrisǥtεrεs plirǥfǥriεs apǥtaϑitε sti Džramatεa] / han henvendte seg til borgermesteren med disse ordene απευθύνθηκε στο ήµαρχο µε αυτά τα λόγια [apεfϑinϑikε stǥ ðimarχu mε afta ta lǥjia] / han henvendte seg til (prøvde å komme i kontakt med) direktøren προσπάθησε να πλησιάσει τον διευθυντή [prǥspaϑisε na plisjasi tǥn ðiεfϑindi] / han henvendte seg til meg for å få hjelp απευωύνθηκε σε µένα για βοήθεια [apǥϑinϑikε sε mεna ja vǥïϑia] / henvend deg på kontoret! απευθυνθείτε στο γραϕείο [apεfϑinϑitε stǥ DžrafiǤ] / henvende seg til forsamlingen fra podiet απευθύνοµαι προς τη σύναξη από του βήµατος [apεfϑinǥmεprǥs ti sinaksi apǥ tu vimatǥs] / henvende seg til angjeldende/ansvarlig myndighet απευθύνοµαι στις αρµόδιες αρχές [apεfϑinǥmε stis armǥðiεs arçεs] / hvem kan jeg henvende meg til angående noe jeg har mistet σε ποιον πρέπει ν' απευθυνθώ για κάτι που έχασα [sε jiǥn prεpi napεfϑinϑǥ ja kati pu εχasa] henvise v. (oversende) παραπέµπω [parapεmbǥ] / henvise til (vise til) αναϕέρω σε [anafεrǥ sε] # κάνω µνεία σε [kanǥ mnia sε] # µνηµονεύω [mnimǥnεvǥ] # (ha å gjøre med, angå, vedrøre) αϕορώ [afǥrǥ] : henvise til ei bok/tekst παραπέµπω σ' ένα βιβλίο//κείµενο [parapεmbǥ sεna vivliǥ/kimεnǥ] : jeg ble henvist til sjefen/ direktøren µε παράπεµψαν στο ιευθυντή [mε parapεmpsan stǥ ðiεfϑindi] henvisning m. παραποµπή, η [i parapǥmbi] / bibliografisk henvisning βιβλιογραϕική παραποµπή, η [i vivliǥDžrafiki parapǥmbi] # (fotnote) υποσηµείωση η [i ipǥsimiǥsi] / en henvisning i margen µια παραποµπή στο περιθώριο [mja parapǥmbi stǥ pεriϑǥriǥ] hepatisk adj. (leveraktig, lever-) ηπατικός [ipatikǥs] hepatitt m. (leverbetennelse, tidl. gulsott) ηπατίτιδα, η [i ipatitiða] # ίκτερος, ο [i iktεrǥs] hepatologi m. ηπατολογία, η [i ipatǥlǥjia] hepatoskopi m. ηπατοσκοπία, η [i ipatǥskǥpia] heptaeder m. (sjuflatet legeme) επτάεδρο, το [tǥ εptaεðrǥ] her adv. εδώ [εðǥ] # δω [ðǥ] / akkurat her (like her borte) εδώ δα [εðǥ ða] # (dagl.) εδά [εða] # εδανά [εðana] / denne herren (her) ο κύριος απ' εδώ [Ǥ kiriǥs ap εðǥ] / det er her jeg vil sitte εδώ θέλω να καϑήσω [εðǥ ϑεlǥ na kaϑisǥ] / her er (dette er) ιδού [iðu] : her er beviset! ιδού η απόδειξη! [iðu i apǥðiksi] / her er billetten min να το εισιτήριό µου [na tǥ isitiriǥ mu] # ορίστε το εισιτήριό µου [Ǥristε tǥ isitiriǥ mu] / her er jeg νάµαι [name] / her er jeg, hjemme igjen! να 'µαι πάλι σπίτι µου! [namε pali spiti mu] / her et sted κάπου εδώ [kapu εðǥ] : den ligger nok og slenger her et sted/den burde være her et sted κάπου εδώ θα κυκλοϕορεί [kapu εðǥ ϑa kiklǥfǥri] / her i nærheten εδώ κοντά [εðǥ kǥnda] # (her i området, rundt her) εδώ γύρω [εðǥ jirǥ] : det er et her i nærheten είναι κάπου εδώ γύρω [inε kapu εðǥ jirǥ] / her inne εδώ µέσα [εðǥ mεsa] / her kommer han! να τος έρχεται! [na tǥs εrçεtε] / (om geogr. navn, bygning etc.) her ligger ενθάδε* κείται... [εnϑaðε kitε] / her og der κάπου κάπου [kapu-kapu] # (hit og dit, omkring) εδώ κι' εκεί [εðǥ ki εki] # εδώ και κει [εðǥ kε ki] / her om dagen τις προάλλες [tis prǥalεs] / her oppe/nede εδώ πάνω/κάτω [εðǥ panǥ/katǥ]

14 14 Hera gr. myt. 'Ηρα, η [i ira] heraldikk m. οικοσηµολογία, η [i ikǥsimǥlǥjia] heraldisk adj. (våpen-) εραλδικός [εralðikǥs] # οικοσηµολογικός [ikǥsimǥlǥjikǥs] herav adv. (følgelig) εντεύθεν* [εndεfϑεn] herberge n. (gjestgiveri) ξενώνας, ο [Ǥ ksεnǥnas] herde v. σκληραίνω [sklirεnǥ] # (om stål også: anløpe, gjenoppvarme for å oppnå større seighet) βάϕω [vafǥ] # (gjøre hard/hardhjertet/hjerteløs/ufølsom) αποσκληρύνω [apǥsklirinǥ] / herde metall med oppvarming og nedkjøling σκληραίνω µέταλλα µε θέρµανση και ϕυσική ψύξη [sklirεnǥ mεtala mε ϑεrmansi kε fisiki psiksi] / herde/ anløpe stål βάϕω ατσάλι [vafǥ atsali] herdet adj. (veltrent) σκληραγωγηµένος [skliraDžǥjimεnǥs] herding f.m. (om herdet stål: anløping, gjenoppvarming) επαναϕορά, η [i εpanafǥra] heretter adv (fra nå av) από δω και πέρα/µπρος [apǥ ðǥ kε pεra/prǥs] # (fra nå av, for framtida) στο εξής [stǥ εksis] # εϕεξής [εfεksis] # από τώρα και εϕεξής [apǥ tǥra kε εfεksis] # του λοιπού [tu lipu] herfra adv. από εδώ [apǥ εðǥ] # από δώ [apǥ ðǥ] # απ' εδώ [ap εðǥ] / det er ikke langt herfra δεν είναι µακριά από δω [ðεn inε makria apǥ ðǥ] / er det langt herfra? (er det langt unna?) είναι µακριά από δω; [inε makria apǥ ðǥ] / det ligger 6-7 km herfra κείται σε απόσταση 10 µιλίων [kitε sε apǥstasi ðεka miliǥn] / gå ut herfra! (kom dere ut herfra!) ϕύγε από δω [fijε apǥ ðǥ] / herfra til stasjonen από δω ώς το σταθµό [apǥ ðǥ Ǥs tǥ staϑmǥ] / hvor langt herfra.? πόσο µακριά από δω...; pǥsǥ makria apǥ ðǥ] herje v. (ødelegge, ruinere, sette tilbake) ρηµάζω [rimazǥ] # εξολοθρεύω [εksǥlǥϑrεvǥ] # µαστίζω [mastizǥ] # (gjøre skade på, ødelegge, ruinere, rasere) αϕανίζω [afanizǥ] # ερηµώνω [εrimǥnǥ] / et ansikt herjet av sykdom πρόσωπο αϕανισµένο από την αρρώστια [prǥsǥpǥ afanizmεnǥ apǥ tin arǥstia] / herje med (hundse, herse med, mobbe, irettesette) αποπαίρνω [apǥpεrnǥ] / koleraepidemien herjet landet η χολέρα ερήµωσε τη χώρα [i ΧǤlεra εrimǥsε ti ΧǤra] / skogene våre ble herjet av branner αϕανίστηκαν τα δάση µας από τις πυρκαγιές [afanistikan ta ðasi mas apǥ tis pirkajεs] : skogene våre blir herjet av branner τα δάση µας εξολοθρεύονται από τις πυρκαγιές [ta ðasi mas εksǥlǥϑrεvǥndε apǥ tis pirkajεs] herjet adj. (forranglet, moralsk fordervet) ακόλαστος [akǥlastǥs] # έκδοτος [εkðǥtǥs] # (rynkete og trøtt) ρυτιδωµένος και κουρασµένος [ritiðǥmεnǥs kε kurazmεnǥs] / et ansikt herjet av sykdom πρόσωπο αϕανισµένος από την αρρώστια [prǥsǥpǥ afanizmεnǥs apǥ tin arǥstia] / et herjet (og trøtt) ansikt ρυτιδωµένο (και κουρασµένο) πρόσωπο το [tǥ ritiðǥmεnǥ (kε kurazmεnǥ) prǥsǥpǥ] herjing f.m. (ødeleggelse, rasering, avfolking) ερήµωση, η [i εrimǥsi] herkomst m. (opphav, avstamning, opprinnelse) καταγωγή, η [i kataDžǥji] # γένος, το [tǥ jεnǥs] # γενεαλογία, η [i jεnεalǥjia] # σόι, το [tǥ sǥî] # (slektstre, røtter) γενεαλογικό δένδρο το [tǥ jεnεalikǥ ðεnðrǥ] # (nasjonalitet) εθνικότητα η [i εϑnikǥtita] / av adelig/ringe herkomst ευγενικής/ταπεινής καταγωγής [εvjεnikis/ tapinis kataDžǥjis] / av tysk herkomst (av tysk nasjonalitet) γερµανικής εθνικότητας

15 15 [jεrmanikis εϑnikǥtitas] : han er av fransk herkomst είναι γαλλικής καταγωγής [inε Džalikis kataDžǥjis] Herkules gr. myt. (Herakles) Ηρακλής, ο [Ǥ iraklis] herkulesarbeid n. (kjempearbeid, storbedrift) ηράκλειος άθλος, ο [Ǥ irakliǥs aϑlǥs] # ηράκλεια προσπάθεια, η [i iraklia prǥspaϑia] / (myt.) Herkules bedrifter/dåder οι άθλοι του Ηρακλή [i aϑli tu irakli] herlig adj. (vidunderlig) θαυµάσιος [ϑavmasiǥs] # (vakker, pen) ωραίος [ǤrεǤs] # (velsmakende, herlig, behagelig, helt skjønn) απολαυστικός [apǥlafstikǥs] # (morsom, underholdende) διασκεδαστικός [ðiaskεðastikǥs] # (deilig, skjønn, sjarmerende) γοητευτικός [DžǤitεftikǤs] # (deilig, praktfull, guddommelig, vidunderlig) θεσπέσιος [ϑεspεsiǥs] # (storslagen, imponerende, praktfull) µεγαλειώδης [mεDžaliǥðis] / en herlig aften µια υπέροχη βραδυά [mja ipεrǥçi vraðja] / et herlig måltid απολαυστικό γεύµα [apǥlafstikǥ jεvma] : dette var et herlig måltid το γεύµα ήταν πολύ ωραίο [tǥ jεvma itan pǥli ǤrεǤ] / en herlig vits διασκεδαστικό ανέκδοτο [ðiaskεðastikǥ anεkðtǥ] / ja, herlig! πολύ µάλιστα [pǥli malista] hermafroditt m. (tvekjønnet vesen) ανδρόγυνος, ο [Ǥ anðrǥjinǥs] # ανδρογύνης, ο [Ǥ anðrǥjinis] # ερµαϕρόδιτος, το [tǥ εrmafrǥðitǥs] herme v. (etterape, herme etter) πιθηκίζω [piϑikizǥ] # µιµούµαι [mimumε] # αντιγράϕω (kopiere) αποµιµούµαι [apǥmimumε] # παπαγαλίζω [papaDžalizǥ] # [andiDžrafǥ] / han hermer etter sin bror αντιγράϕει τον αδελϕό του [andiDžrafi tǥn aðεlfǥ tu] hermende adj. (imiterende, etterlignende) µιµητικός [mimitikǥs] hermelin n. (gråverk) ερµίνα, η [i εrmina] Hermes (mytol.) Ερµής, ο [Ǥ εrmis] hermetikk m. τρόϕηµα σε κονσέρβες [trǥfima sε kǥnsεrvεs] # (boksmat) ϕαγητό κονσέρβας, το [tǥ fajitǥ kǥnsεrvas] hermetikkboks m. κονσερβοκούτι, το [tǥ kǥnsεrvǥkuti] # κονσέρβα, η [i kǥnsεrva] hermetikkfabrikk m. κονσερβοποιείο, το [tǥ kǥnsεrvǥpiiǥ] hermetikkglass n. γυάλινο δοχείο, το [tǥ jalinǥ ðǥçiǥ] hermetikkindustri m. κονσερβοποιΐα, η [i kǥnsεrvǥpiia] hermetikkåpner m. ανοιχτήρι κονσέρβας, το [tǥ aniχtiri kǥnsεrvas] hermetisering f.m. (konservering) κονσερβοποίηση, η [i kǥnsεrvǥpiisi] hermetisk adj. ερµητικός [εrmitikǥs] / hermetisk frukt ϕρούτα κονσέρβα, η [i fruta kǥnsεrva] hermetisk adv. ερµητικά [εrmitika] / hermetisk lukket (forseglet) ερµητικά σϕραγισµένος [εrmitika sfrajizmεnǥs] # (lufttett, vanntett) ερµητικά κλειστός [εrmitika klistǥs] herming f.m. (etteraping) πιθικισµός, ο [Ǥ piϑikizmǥs] # µίµηση, η [i mimisi] # παπαγαλία, η [i papaDžalia] # παπαγαλισµός, ο [Ǥ papaDžalizmǥs] # (etteraping, parodiering) µιµητικότητα, η [i mimitikǥtita] # µιµητισµός, ο [Ǥ mimitizmǥs] Hero gr. myt. (prestinne i Sestos) Ηρώ, η [i irǥ] Herodes hist. Ηρώδης, ο [Ǥ irǥðis]

16 16 Herodot hist. Ηρόδοτος, ο [Ǥ irǥðǥtǥs] heroin n. ηρωίνη, η [i irǥïni] heroinavhengig adj. ηρωινοµανής [irǥinǥmanis] heroinhandel m. (heroinomsetning) διακήνηση της ηρωΐνης, η [i ðiakinisi tis irǥïni] / heroinhandelsn er i hendene på mafiaen η διακήνηση της ηρωΐνης βρίσκεται στα χέρια της µαϕίας [i ðiakinisi tis irǥïni vriskεtε sta çεria tiz mafias] heroisk adj. (heltemodig, galant) ηρωικός [irǥikǥs] / heroisk kuplett (en femfotet jambe med rim) ηρωικό δίστιχο, το [tǥ irǥikǥ ðistiχǥ] / heroisk vers (heltediktets versemål, som har ti stavelser) ηρωικός δεκασύλλαβος, ο [Ǥ irǥikǥz ðεkasilavǥs] / han døde heroisk/på heroisk vis/som en helt πέθανε ηρωικά [pεϑane irǥika] / heroiske bragder ηρωικά κατορθώµατα [irǥika katǥrϑǥmata] heroisme m. (heltmot) ηρωισµός, ο [Ǥ irǥizmǥs] herold m. (utroper) κήρυκας, ο [Ǥ kirikas] # εκϕωνητής, ο [Ǥ εkfǥnitis] heromkring prep. ((et eller annet sted) her i nærheten) κάπου (ε)δώ γύρω [kapu (ε)ðǥ jirǥ] herover adv. (hit) εδώ [εðǥ] / herover! παρών! [parǥn] herpes m. (med.) έρπητας, ο [Ǥ εrpitas] # έρπης*, ο [Ǥ εrpis] herre m. κύριος, ο [i kiriǥs] # (sjef) κύρης, ο [Ǥ kiris] # (mann, individ) άνθρωπος, ο [Ǥ anϑrǥpǥs] # (rangsperson, betydningsfull person, berømthet, dignitar) άρχοντας, ο [Ǥ arχǥndas] # (hyggelig gammel mann, gentleman) γεροντάκι, το [tǥ jεrǥndaki] # (hersker, magnat, rik mann) αϕέντης, ο [Ǥ afεndis] # (eier, innehaver, sjef, arbeidsgiver, arbeidsherre) αϕεντικό, το [tǥ afεndikǥ] # αϕεντικός, ο [Ǥ afεndikǥs] (huseier, vert) νοικοκύρης, ο [Ǥ nikǥkiris] / agere herre over noen (herse med noen, eg. oppføre seg som en liten tyrann overfor noen) κάνω το δερβέναγα σε κάποιον [kanǥ tǥ ðεrvεnaDža sε kapiǥn] / en fordringsfull herre αυστηρός αϕέντης [afstirǥs afεndis] / en galant eldre herre (en rank gammel mann ) λεβεντόγερος, ο [Ǥ lεvεndǥjεrǥs] / en herre på byen (en verdensvant herre) κοσµικός άνθρωπος [kǥzmikǥs anϑrǥpǥs] / en herre til ut i fingerspissene m. (en gentleman, en fornem herre) αρχοντάνθρωπος, ο [Ǥ arχǥndanϑrǥpǥs] # αϕεντάνθρωπος, ο [Ǥ afεndanϑrǥpǥs] / en svært omtenksom/ taktfull herre πολύ διακριτικός κύριος [pǥli ðiakritikǥs kiriǥs] : Herr (på brev) Κον. (= Κύριον) [kiriǥn] / herr/hr. (tittel) κ. (ο κύριος, tiltale: κύριε) # (foran guttenavn, jf. kong) κυρ- [kir] : hr. Frost (Kong Vinter) ο κυρ Χειµώνας [Ǥ kirçimǥnas] : herr Jon ο κυρ Γιάννης [Ǥ kirjanis] : herr president/ordstyrer κύριε Πρόεδρε [kiriε prǥεðrε] : ærede fru αξιότιµη κυρία... [aksiǥtimi kiria] : ærede herr αξιότιµε κύριε... [aksiǥtimε kiriε] / herregud! (milde himmel! milde makter! milde måne! jøsses! egent. Jesus og Maria! ) Χρίστε και Παναγιά! [Χristε kε panaja] / herre i eget hus (uavhengig, selvstendig, fri og frank, sin egen herre) αυτεξούσιος [aftεksusiǥs] / Herren (= Gud) ο Κύριος [Ǥ kiriǥs] / herre på byen (levemann, kjendis) κοσµικός τύπος [kǥzmikǥs tipǥs] / herren i huset ο κύριος και κάτοχος αυτού του σπιτιού [Ǥ kiriǥs kε katǥχǥs aftu tu spitiu] / Herrer (skilt, herretoalett) Κύριοι / ΚΥΡΙΟΙ [kirii] # (herretoalett) αποχωρητήριο ανδρών [apǥχǥritiriǥ anðrǥn] / ja, min herre ναι αϕέντη µου [nε afεndi mu] : ja, min herre, sa hans kone med et smil ναι, αϕέντη µου, είπε η γυναίκα του χαµογελώντας

17 17 [nε afεndi mu ipε i jinεka tu ΧamǤjεlǤndas] / (tiltaleform) kjære herr (min herre...) αξιότιµε κύριε [aksiǥtimε kiriε] / min kjære/elskede herre αγαπητέ µου κύριε [aDžapitε mu kiriε] / min gode herre og mester, sa den fattige kvinna κάλε µου αϕέντη, είπε η ϕτωχή γυναίκα [kalε mu afεndi ipε i ftǥçi jinεka] / (tiltaleform i brev) (Ærede) Herr A.B. Αξιότιµε Κύριε Α.Β. [aksiǥtimε kiriε a bε] # Kjære Herr Galinakis! Αγαπητέ Κύριε Γαληνάκη [aDžapitε kiriε Džalinaki] / se ut som en herre (ha et distigvert utseende) έχω αρχοντική εµϕάνιση/αρχοντικό παρουσιαστικό [εχǥ arχǥndiki εmfanisi/arχǥndikǥ parusiastikǥ] / som herren, så tjeneren κατά το µαστρο Γιάννη και τα κοπέλια του [kata tǥ mastrǥjani kε ta kǥpεlia tu] / være herre i eget hus (være den som bestemmer hjemme) είµαι αϕεντικό µέσα στο σπίτι µου [imε afεndikǥ mεsa stǥ spiti mu] / være herre over (beherske, kontrollere) ελέγχω [εlεŋχǥ] : være herre over sin egen skjebne (være sin egen lykkes smed) είµαι κύριος της µοίρας µου [imε kiriǥs tiz miraz mu] : være herre over situasjonen ελέγχω την κατάσταση [εlεŋχǥ tiŋ gatastasi] # (ha situasjonen under kontroll) είµαστε κύριοι της κατάστασης [imastε kirii tis katastasis] / være sin egen herre είµαι αϕεντικό/ κύριος του εαυτού µου [imε afεndikǥ/kiriǥs tu εaftu mu] / (være fri og frank, være uavhengig, selvstendig, herre i eget hus) είµαι αυτεξούσιος [aftεksusiǥs] # (være sin egen herre, ugift, uforlovet) είµαι ελεύθερος [εlεfϑεrǥs] # (bestemme over seg selv) εξουσιάζω τον εαυτό µου [εksusiazǥ tǥn εaftǥ mu] # ορίζω τον εαυτό µου [ǤrizǤ tǥn εaftǥ mu] : jeg er min egen herre og gjør som jeg vil είµαι νοικοκύρης και κάνω ό,τι θέλω [imε nikǥkiris kε kanǥ Ǥti ϑεlǥ] : jeg er ungkar fordi jeg vil være min egen herre έµεινε γεροντοπαλήκαρο γιατί θέλω να 'µαι κύριος του εαυτού µου [εminε jεrǥndǥpalikarǥ jati ϑεlǥ na mε kiriǥs tu εaftu mu] / Vår Herre (Herren vår Gud) Κύριος ο Θεός [kiriǥs Ǥ ϑεǥs] / å, herregud! Θεέ και Κύριε! [ϑεε kε kiriε] # (min gud!) Θεέ µου! [ϑεε mu] herre- (manns-) ανδρικός [anðrikǥs] herredømme n. (makt, eierskap) κυριότητα, η [i kiriǥtita] # εξουσία, η [i εksusia] # κυριαρχία, η [i kiriarçia] # (overlegenhet, overtak, suveren innflytelse) κυριαρχική επιρροή, η [i kiriarçiki εpirǥï] # (dominans) επικράτηση, η [i εpikratisi] / grekernes herredømme over tyrkerne på Kypros (det greske elements dominans over det tyrkiske på Kypros) η επικράτηση του ελληνικού στοιχείου πάνω στο τουρκικό στην Κύπρο [i εpikratisi tu εliniku stiçiu panǥ stǥ turkikǥ stiŋ giprǥ] / ha herredømme over (dominere) δεσπόζω [ðεspǥzǥ] # απλώνω την κυριαρχία µου σε [aplǥnǥ tiŋ kiriarçia mu sε] # κυριαρχώ [kiriarχǥ] / Aleksander den store hadde herredømme over nesten hele verden ο Μ. Αλέξανδρος άπλωσε την κιριαρχία του σ' όλο σχεδόν τον κόσµο [Ǥ mεDžalǥs alεksanðrǥs aplǥsε tiŋ kiriarçia tu sǥlǥ sçεðǥn dǥŋ gǥzmǥ] / herredømme i luften (luftherredømme) κυριαρχία στον αέρα [i kiriarçia stǥn aεra] : RAF hadde herredømme i luften η ΡΑΦ είχε κυριαρχία στον αέρα [i raf içε kiriarçia stǥn aεra] / herredømme på havet θαλασσοκρατ(ορ)ία, η [i ϑalasǥkrat(ǥr)ia] : England hadde herredømme på havet i mange hundre år η Αγγλία κυριάρχησε στις θάλασσες επί αιώνες [i aŋglia kiriarçisε stis ϑalasεs εpi εǥnεs] : fienden hadde fullt herredømme i luften og til sjøs ο εχθρϋός κυριαρχούσε απολύτως στον αέρα

18 18 και στη θάλασσα [Ǥ εχϑrǥs kiriarχusε apǥlitǥs stǥn aεra kε sti ϑalasa] / land under britisk herredømme χώρες υπό βρεταν(ν)ική κυριαρχία [ΧǤrεs ipǥ vrεtaniki kiriarçia] / Tyrkias herredømme over Hellas η κυριαρχία της ελλάδας από την Τουρκία [i kiriarçia tis εlaðas apǥ tin durkia] # κυριαρχία στον αέρα [kiriarçia stǥn aεra] / være under(lagt) noens herredømme είµαι κάτω από την εξουσία κάποιου [imε katǥ apǥ tin εksusia kapiu] # (være i noens eie, tilhøre) βρίσκοµαι στην κυριότητά κάποιου [vriskǥmε stiŋ giriǥtita kapiu] : de folkene som var underlagt Romas herredømme οι λάοι (που ήταν) κάτω από την εξουσία/κυριαρχία της Ρώµης [i lai (pu itan) katǥ apǥ tin εksusia/kiriarçia tiz rǥmis] herreekviperingsforretning m. (utstyrsforretning, storkiosk) ψιλικατζίδικο, το [tǥ psilikadziðikǥ] herregud! interj. (du milde måne! du slette tid!) θεέ µου! [ϑεε mu] # θεούλη µου! [ϑεuli mu] # Θεέ και Κύριε! [ϑεε kε kiriε] : herregud, jeg har forsovet meg! Θεέ µου! Παρακοιµήθηκα! [ϑεε mu parakimiϑika] herregård m. (herresete) αρχοντικό, το [tǥ arχǥndikǥ] herrejakke f. σακ(κ)άκι, το [tǥ sakaki] herreklær n.pl. (herrekonfeksjon) ανδρικά ρούχα/ενδύµατα, τα [ta anðrika ruχa/εnðimata] # ανδρικά είδη, τα [ta anðrika iði] herreløs adj. (eierløs, bortløpt, rømt) αδέσποτος [aðεspǥtǥs] / en herreløs hest αδέσποτο άλογο [aðεspǥtǥ alǥDžǥ] herremåltid n. (et realt måltid, nærende mat) γερό ϕαΐ [jεrǥ faï] herreselskap n. (mannfolklag) αντροπαρέα, η [i andrǥparεa] herresete m. (herregård) αρχοντικό, το [tǥ arχǥndikǥ] herretoalett n. τουαλέτα κυρίων, η [i tualεta kiriǥn] herreunderbukse f. (herretruse) ανδρικό σώβρακο, το [tǥ anðrikǥ sǥvrakǥ] herreundertøy n. ανδρικά εσώρουχα, τα [ta anðrika εsǥruχa] herrevelde n. (overherredømme, hegemoni) ηγεµονία, η [i ijεmǥnia] herse med v. (hundse, herje med, mobbe, irettesette) αποπαίρνω [apǥpεrnǥ] # όλο διατάζω [ǤlǤ ðiatazǥ] / herse med noen (beordre noen/sende noen hit og dit) κάνω το δερβέναγα σε κάποιον [kanǥ tǥ ðεrvεnaDža sε kapiǥn] # όλο διατάζω κάποιον [ǤlǤ ðiatazǥ kapiǥn] # (behandle noen stygt (med ørefiker og spark ), få noen til å løpe som et piska skinn) έχω κάποιον του µπάτσου και του κλότσου [εχǥ kapiǥn du batsu kε tu klǥtsu] # (trakassere noen, fare løs på noen, kaste seg over noen) παίρνω κάποιον από µπροστά [pεrnǥ kapiǥn apǥ brǥsta] # ρίχνοµαι σε κάποιον [riχnǥmε sε kapiǥn] : han begynte å herse med meg/kommandere meg omkring så snart han så meg µε πήρε από µπροστά µόλις µε είδε [mε pirε apǥ brǥsta mǥliz mε iðε] / slutt å herse med den stakkars gutten hele tida µην αποπαίρνεις διαρκώς το καϋµένο το παιδί [min apǥpεrniz ðiarkǥs tǥ kaimεnǥ tǥ pεði] hersens adj. (pokkers) κερατένιος [kεratεniǥs] # σκατένιος [skatεniǥs] # κακός [kakǥs] / en hersens plage! κακός µπελάς! [kakǥz bεlas] hersing f. (hundsing, tyrannisering) αγρίεµα, το [tǥ aDžriεma] herskapelig adj. (om bygning) αρχοντικός [arχǥndikǥs] # (storslått, imponerende)

19 19 επιβλητικός [εpivlitikǥs] # (praktfull) µεγαλοπρεπής [mεDžalǥprεpis] herskapshus n. (slott, palé) ανάκτορο, το [tǥ anaktǥrǥ] # αρχοντικό, το [tǥ arχǥndikǥ] # µέγαρο, το [tǥ mεDžarǥ] herske v. κυρέβω [kirεvǥ] # (råde) βασιλεύω [vasilεvǥ] # (ha makt, sitte med makta) εξουσιάζω [εksusiazǥ] # κατέχω την εξουσία [katεχǥ tin εksusia] # (regjere, styre) ηγεµονεύω [ijεmǥnεvǥ] / det hersket vill forvirring utenfor presidentboligen βασίλεβε ϕοβερή ανακατωσούρα έξω από το σπίτι του Προέδρου [vasilεvε fǥvεri anakatǥsura εksǥ apǥ tǥ spiti tu prǥεðru] / det vil herske ro og orden θα βασιλέψει ο νόµος και η τάξη [ϑa vasilεpsi Ǥ nǥmǥs kε i taksi] / herske over (ha makt over, ha myndighet over) εξουσιάζω τον... [εksusiazǥ tǥn] # κυβερνώ [kivεrnǥ] # κυριαρχώ [kiriarχǥ] : han hersket over England uten parlament κυβέρνησε την Αγγλία χωρίς Κοινοβούλιο [kivεrnisε tin aŋglia ΧǤris kinǥvuljǥ] : han ønsket å herske over verden ήθελε να κυριαρχήσει στον κόσµο [iϑεlε na kiriarçisi stǥn kǥzmǥ] : herske over et uendelig stort imperium κυβερνώ µια απέραντη αυτοκρατορία [kivεrnǥ mja apεrandi aftǥkratǥria] herskende adj. (regjerende) ιθύνων* [iϑinǥn] / den herskende klasse η ιθύνουσα τάξη [i iϑinusa taksi] # (overklassen, de rike, de som har/hadde innflytelse i samfunnet) οι κρατούντες [i kratundεs] hersker m. (monark, prins, potentat) άρχοντας, ο [Ǥ arχǥndas] # ηγεµόνας, ο [Ǥ ijεmǥnas] # (herre, magnat, rik/mektig mann) αϕέντης, ο [Ǥ afεndis] # (makthaver) εξουσιαστής, ο [Ǥ εksusiastis] # f. εξουσιάστρια, η [i εksusiastria] herskerinne f.m. ηγεµονίδα, η [i ijεmǥniða] herskerklasse f.m. (den herskende klasse) άρχουσα τάξη, η [i arχusa taksi] herskesyk adj. (despotisk, dominerende) αυταρχικός [aftarçikǥs] # (dominerende, sjalu) ζηλότυπος [zilǥtipǥs] / ei herskesyk mor/kone ζηλότυπη µητέρα/σύζυγος [zilǥtipǥz mitεra/siziDžǥs] herskesyke m. (tyranni) σατραπισµός, ο [Ǥ satrapizmǥs] hertil adv. (jur. så langt) µέχρι τούδε* [mεχri tuðε] hertug m. δούκας, ο [Ǥ ðukas] hertug- (hertuglig) δουκικός [ðukikǥs] hertugdømme n. (område) δουκάτο, το [tǥ ðukatǥ] hertuginne f.m. δούκισσα, η [i ðukisa] hertuglig adj. (hertug-) δουκικός [ðukikǥs] hes adj. (ru, rusten eller grøtet i stemmen) βραχνός [vraχnǥs] / en person med hes stemme βραχνοκόκορας, ο [Ǥ vraχnǥkǥkǥras] / skrike seg hes (rope seg hes) βγάζω το λαρύγγι µου [vDžazǥ tǥ lariŋgi mu] # βραχνιάζω από τις ϕωνές [vraχnjazǥ apǥ tis fǥnεs] # ξελαρυγγίζοµαι [ksεlariŋgizǥmε] # ξελαρυγγιάζοµαι [ksεlariŋgjazǥmε] / snakke med hes stemme µιλώ βραχνά [milǥ vraχna] heshet f.m. (grøtethet, ruhet, uklarhet) βράχνα, η [i vraχna] # βραχνάδα, η [i vraχnaða] heslig adj. (fæl, stygg, reddsom, redselsfull) απαίσιος [apεsiǥs] # (stygg, fæl) άσχηµος

20 20 [asçimǥs] # άσκηµος [askimǥs] # απεχθής [apεχϑis] # (ekkel, motbydelig, vemmelig) αποκρουστικός [apǥkrustikǥs] # (avskyelig, grusom, motbydelig) αποτρόπαιος [apǥtrǥpεǥs] hespetre n. (furie, kjeftesmelle, rivjern) αντρογυναίκα, η [i andrǥjinεka] hest m. (hestekraft) άλογο, το [tǥ alǥDžǥ] # (i barnespråk, hverdagslig) ντεντέ, το [tǥ dεdε] zool., turnapparat, hestekraft, i sjakk: springer) ίππος, ο [Ǥ ipǥs] # (turnapparat) εϕαλτήριο, το [tǥ εfaltiriǥ] # (hingst, stridshest) άτι, το [tǥ ati] / bruke apostlenes hester (gå til fots) πηγαίνω µε το νούµερο δύο [pijεnǥ mε tǥ numεrǥ ðiǥ] / brun hest ντορής, ο [Ǥ dǥris] # κανέλι άλογο, το [tǥ kanεli alǥDžǥ] / den trojanske hesten ο ούρειος 'Ιππος [Ǥ ðuriǥs ipǥs] / dra av gårde til hest/på hesteryggen ποµακρύνοµαι καβάλα σ' άλογο [apǥmakrinǥmε kavala salǥDžǥ] / en gjenstridig hest (en uregjerlig, vrang, sta hest) απειθάρχητο άλογο [apiϑarçitǥ alǥDžǥ] / en ustyrlig/løpsk hest ζόρικο άλογο [zǥrikǥ alǥDžǥ] # παλιάλογο, το [tǥ paljalǥDžǥ/ hesten er lytefri το άλογο δεν έχει ελαττώµατα [tǥ alǥDžǥ ðεn εçi εlatǥmata] / hesten var 1, 53 cm høy (mankehøyde) (jf. håndsbredd) το άλογο ήταν 15 παλάµες ψηλό [tǥ alǥDžǥ itan ðεkapεndε palamεs psilǥ] / hvor mange hester er det i/har motorsykkelen din? πόσα άλογα είναι η µηχανή σου; [pǥsa alǥDža inε i miχani su] / liten hest (ponni) αλογάκι, το [tǥ alǥDžaki] / stige av hesten κατεβαίνω από άλογο [katevεnǥ apǥ alǥDžǥ] / sitte på hesten/hesteryggen είµαι καβάλα σ' άλογο [imε kavala salǥDžǥ] / stige til hest (stige opp på hesten, sette seg på hesten) ανεβαίνω σε άλογο [anεvenǥ sε alǥDžǥ] / til hest (på hesteryggen, ridende) έϕιππος [εfipǥs] # καβάλα [kavala] : tre menn til hest (rytterstatue) τρεις έϕιπποι [tris εfipi] heste- (hesteaktig, hestlignende) αλογίσιος [alǥjisiǥs] # (trukket av hest) ιππήλατος [ipilatǥs] hesteansikt n. (langt, smalt ansikt) αλογίσια ϕάτσα, η [i alǥjisia fatsa] hestebrems m. (insekt: brems, klegg) αλογόµυγα, η [i alǥDžǥmiDža] hestebønne f.m. (bot. Vicia faba)(bønnevikke, bondebønne) κύαµος ο [Ǥ kiamǥs] # (dagl.) κουκί το [tǥ kuki] hestedekken n. (skaberakk) έποχον, το [tǥ εpǥχǥn] hestedrosje f.m. (tohjuls hestedrosje) δίτροχο (αµακσάκι), το [tǥ ðitrǥχǥ (amaksaki)] hestehale m. (også: kupert hale og hestehalefrisyre) αλογο(ν)ουρά, η [i alǥDžǥ(n) ura] hestehandler m. αλογατάρης, ο [Ǥ alǥDžataris] hestehode n. : være et hestehode foran i mål (vinne med knapp margin) νικώ βραχεία κεϕαλή [nikǥ vraçia kεfali] hestehår n. (man) αλογότριχα, η [i alǥDžǥtriχa] hestekar m. (hestepasser, stallkar, stallknekt) ιπποκόµος, ο [Ǥ ipǥkǥmǥs] hestekastanje m. αγριοκάστανο, το [tǥ aDžriǥkastanǥ] hestekjøretøy n. (for en hest: enspennervogn, karjoj, landauer) µόνιππο, το [tǥ mǥnipǥ] # (gigg - tohjult enspent hestevogn) δίτροχο, το [tǥ ðitrǥχǥ] hestekjøtt n. αλογίσιο κρέας, το [tǥ alǥjisiǥ krεas] hestekraft m. (målenhet for effekt) άλογο, το [tǥ alǥDžǥ] # ίππος, ο [Ǥ ipǥs] #