ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΥΓΕΙΑ

Transcript

1 ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΥΓΕΙΑ PHYSICAL EDUCATION SPORT - HEALTH ΤΕΥΧΟΣ 28 VOL Περιοδική έκδοση της Ένωσης Πτυχιούχων Φυσικής Αγωγής Νομού Ηρακλείου Annual Publication of the Union of Physical Education Teachers of Heraklion

2 ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΥΓΕΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (Ε.Π.Φ.Α.Ν.Η.) PHYSICAL EDUCATION - SPORT - HEALTH Annual Publication of the Union of Physical Education Teachers of Heraklion ΤΕΥΧΟΣ 28 - Vol 28 ΗΡΑΚΛΕΙΟ 2013 HERAKLION 2013

3 ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΥΓΕΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (Ε.Π.Φ.Α.Ν.Η.) Πρόεδρος Aντιπρόεδρος Γενικός Γραμματέας Tαμίας Μέλη TEYXOΣ 28 ΗΡΑΚΛΕΙΟ 2013 Yπεύθυνος έκδοσης Tο Δ.Σ. της E.Π.Φ.A.N.H. Δ.Σ. της ΕΠΦΑΝΗ Xρυσή Στιβακτάκη Λήδα Zαμπετάκη Oυρανία Pινακάκη Συντακτική Eπιτροπή : Ροδούλα Σπετσωτάκη : Μιχάλης Ατσαλάκης : Έφη Ζερβάκη : Γιάννης Κατσαμποξάκης : Στράτος Τζιαμπάζης : Ειρήνη Βάρδα Δημήτρης Τσιράκος Γιάννης Νηστικάκης Μανώλης Μανωλάκης Αθανάσιος Κατσαγκόλης Eπιστημονική Eπιτροπή δρ. Aυγερινός Θεόδωρος : π. Kαθηγητής TEΦAA Tρικάλων δρ. Αυγερινού Βασιλική : Επίκουρος Πανεπιστημίου Πελοποννήσου δρ. Γαργαλιάνος Δημήτρης : Επίκουρος Καθηγητής TEΦAA Kομοτηνής δρ. Γεωργιάδης Κωνσταντίνος : Αν. Kαθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου δρ. Zέρβας Γιάννης : Kαθηγητής TEΦAAAθηνών δρ. Θεοδωράκης Γιάννης : Kαθηγητής TEΦAA Tρικάλων δρ. Kαφάτος Aντώνης : Kαθηγητής Πανεπιστημίου Kρήτης δρ. Kέλλης Σπύρος : Καθηγητής TEΦAA Θεσσαλονίκης δρ. Κωνσταντινάκος Παντελής : Επίκ. Kαθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου δρ. Λάιος Aθανάσιος : Kαθηγητής TEΦAA Κομοτηνής δρ. Mουντάκης Kώστας : Kαθηγητής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου δρ. Mουρατίδης Iωάννης : Kαθηγητής TEΦAA Θεσσαλονίκης δρ. Mπαγιάτης Kώστας : Kαθηγητής TEΦAA Tρικάλων δρ. Mπάγιος Iωάννης : Eπίκουρος Kαθηγητής TEΦAAAθηνών δρ. Παναγιωτοπούλου Άννα : π. Σχολική Σύμβουλος Φυσ. Aγωγής δρ. Pοντογιάννης Γεώργιος : Kαθηγητής TEΦAA Tρικάλων δρ. Στεργιούλας Απόστολος : Αν. Kαθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου δρ. Στρατάκης Μανόλης : Kαθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης δρ. Τραυλός Αντώνιος : Επίκ. Kαθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου δρ. Κριεμάδης Αθανάσιος: Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Επιστημονικός υπεύθυνος : Kώστας Mουντάκης - Λυσάνδρου 3-5 T.K Σπάρτη Tηλ. & Fax: kmudakis@uop.gr Eπιμέλεια σύνταξης και έκδοσης : Pοδούλα Σπετσωτάκη, Πλατάκη 3 T.K Tηλ: rsvmanos@hol.gr Φιλολογική επιμέλεια : Aθανασία Ψαρουλάκη Eξώφυλλο : Nίκος Γιγουρτάκης

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σχόλιο Σύνταξης... 5 Η ευστοχία χτυπημάτων εδάφους «forehand» σε νεαρούς αθλητές του τένις Κορώνας, Β., Ιωαννίδης, Θ., Γρίβας, Ν., Παπαδόπουλος, Π., & Κορώνας, Κ Η αγωνιστική εξέλιξη των διακριθέντων σε μικρή ηλικία κολυμβητών της Θεσσαλονίκης και των περιφερειακών πόλεων της Μακεδονίας Κοτσομύτης, Αθ., Ζαφειριάδης, Σ., Σαμπάνης, Μ., & Λούπος, Δ Ελληνικά αθλητικά σωματεία: Η περίπτωση του Γυμναστικού Συλλόγου Κύμης Λάμπρου, Χρ., Μουντάκης, Κ. & Λινάρδος, Π Σημαντικές επιμορφώσεις, συνέδρια και σεμινάρια με κύριο ή επιμέρους θέμα τη σχολική φυσική αγωγή που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα από την ίδρυση του κράτους μέχρι σήμερα Λάμπρου, Χρ., Μπουρνέλλη, Π., Μανασής, Β.,& Μουντάκης, Κ Η ανάγκη για επιμόρφωση των εκπαιδευτικών Φυσικής Αγωγής στις θεματικές ενότητες του βιβλίου του εκπαιδευτικού της Α τάξης Γυμνασίου Πανταζή, Τ., Μουντάκης, Κ., & Κωνσταντινάκος, Π Η επίδραση ενός προγράμματος Φυσικής Αγωγής στην απόδοση δεξιοτήτων μετακίνησης παιδιών προσχολικής ηλικίας Τσαπακίδου, Α., Τσομπανάκη, Ε., & Λυκεσάς, Γ Πρόταση ενός μοντέλου για τη μετατροπή του Ελληνικού παραδοσιακού χορού σε διδάξιμη γνώση Φλουρής, Σ., Μπουρνέλλη, Π., & Μουντάκης, Κ

5 Σχόλιο Σύνταξης Αγαπητοί συνάδελφοι, Σε κόντρα των καιρών, παρά τις όποιες δυσκολίες, συνεχίστηκε και φέτος η έκδοση του επιστημονικού μας περιοδικού «Φυσική Αγωγή, Αθλητισμός και Υγεία». Ξεκίνησε ως τόπος συνάντησης και ανταλλαγής απόψεων των Πτυχιούχων Φυσικής Αγωγής του Ν. Ηρακλείου, στην πολυποίκιλη θεματολογία της αθλητικής επιστήμης, όμως σύντομα άνοιξε τα φτερά του. Έτσι από περιοδικό μιας τοπικής επιστημονικής Ένωσης εξελίχθηκε σύντομα σε ένα έγκυρο και έγκριτο επιστημονικό περιοδικό της χώρας που τα τελευταία χρόνια με την ηλεκτρονική του έκδοση, «έχει πετάξει» σε όλο τον κόσμο. Συνεχίζει τη θεματολογία του - Φυσική Αγωγή, Υγεία, Προπονητική, Κοινωνιολογία, Ψυχολογία, Ιστορία του Αθλητισμού - Ειδική Φυσική Αγωγή - καλύπτοντας όλο το φάσμα της αθλητικής επιστήμης. Το παρόν τεύχος 28 του έτους 2013, φιλοξενεί στις σελίδες του, σύγχρονες ερευνητικές εργασίες από το ευρύτερο πεδίο της επιστήμης της Φυσικής Αγωγής και του Αθλητισμού συμβάλλοντας έτσι με τη σειρά του στην ενίσχυση και εξάπλωση του ερευνητικού ιστού επιστήμης μας. Προσπαθώντας με ό,τι μέσα διαθέτουμε για τη συνέχιση αυτού του θεσμού σε αντίξοες συνθήκες, ευχαριστούμε θερμά τους επιστήμονες - συγγραφείς για την υπομονή και την εμπιστοσύνη τους καθώς και όλους εσάς που μας υποστηρίζετε. Για το Δ.Σ. της Ένωσης Πτυχιούχων Φυσικής Αγωγής Ν. Ηρακλείου (Ε.Π.Φ.Α.Ν.Η.) Ροδούλα Σπετσωτάκη

6

7 PHYSICAL EDUCATION - SPORT - HEALTH Vol 28 p.p Accuracy of tennis forehand stroke in junior tennis athletes Koronas, V. 1, Ioannidis, Th. 1, Grivas, N. 2, Papadopoulos, P. 1, & Kοronas, K. 1 1.Aristotle University of Thessaloniki, Department of Physical Education and Sports Science. 2 University of Athens, Department of Physical Education and Sports Science. Abstract The purpose of the present study was to register and compare the accuracy of the forehand in tennis players aged 11 to 13 years. The study sample consisted of 60 randomly chosen players (30 boys and 30 girls) from the tennis clubs of Thessaloniki who were active competitors in national tennis tournaments in their age group. They were placed into groups according to their age, gender and the number of years they were involved in playing tennis. Each player had to perform 20 forehand strokes aiming to hit the ball within a specified area (2.5 x 1.5m), defined by the final and the side lines. A tennis ball machine was used and players objective was to perform the maximum possible successful forehand ground strokes. One-way ANOVA (p<.05) was applied for the statistical analysis. Comparisons of the mean scores were made to evaluate whether there were statistically significant differences based on the players : a) age, b) years of playing tennis, and c) gender. The results of the study showed: a) there were no significant statistical differences for the age groups, b) there were significant statistical differences in the number of years of playing tennis (p<.05), and c) there were no significant statistical differences between genders. It becomes apparent, therefore, that a player s accuracy in technical ability is the number of years involved in playing tennis. Further studies that also include other age groups should be conducted in order to better evaluate tennis skills and technique. Key words: tennis, forehand, accuracy, player s age. Διεύθυνση Αλληλογραφίας Αδραμυτίου 3, Τ. Κ , Θεσσαλονίκη Tηλ & Fax: kkoronas@phed.auth.gr Address of Correspondence Aristotle University of Thessaloniki 03 Adramitiou str., Thessaloniki Fax: kkoronas@phed.auth.gr

8 ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΥΓΕΙΑ Τεύχος 28 Σελ Η ευστοχία χτυπημάτων εδάφους «forehand» σε νεαρούς αθλητές του τένις Κορώνας, Β. 1, Ιωαννίδης, Θ. 1, Γρίβας, Ν. 2, Παπαδόπουλος, Π. 1, & Κορώνας, Κ. 1 1.Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού. 2.Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού. Περίληψη Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να καταγράψει και να συγκρίνει την επίδοση αθλητώντριων τένις ηλικίας από 11 έως και 13 ετών στην ευστοχία χτυπημάτων εδάφους forehand. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 60 ενεργοί αθλητές-τριες (30 αγόρια και 30 κορίτσια) συλλόγων της πόλης της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι λάμβαναν μέρος στα εθνικά πρωταθλήματα της κατηγορίας τους. Οι συμμετέχοντες επιλέχθηκαν τυχαία και με μοναδικό κριτήριο την ημερολογιακή τους ηλικία. Ομαδοποιήθηκαν ισάριθμα σε κάθε ηλικιακό έτος και επίσης αντίστοιχα ανάλογα με το φύλο τους και την προπονητική τους ηλικία. Η δοκιμασία στην οποία υποβλήθηκαν ήταν να εκτελέσουν 20 χτυπήματα forehand και να κατευθύνουν την μπάλα σε συγκεκριμένο στόχο διαστάσεων 2,5 x 1,5 μέτρων στη συμβολή της πλάγιας με τη βασική γραμμή. Η τροφοδοσία τους γινόταν με εκτοξευτήρα μπαλών και έπρεπε να σημειώσουν όσο το δυνατόν περισσότερες πετυχημένες βολές. Στη στατιστική ανάλυση εφαρμόστηκε η διαδικασία one-way ANOVA (p<.05). Συγκρίθηκαν οι μέσοι όροι των καταγεγραμμένων σκορ για να διαπιστωθεί αν υπήρχαν στατιστικά σημαντικές διαφορές με βάση: α) την ηλικία, β) το χρόνο ενασχόλησής τους με το άθλημα και γ) ανάλογα με το φύλο. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι: α) δεν παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές ανάμεσα στα σκορ που καταγράφηκαν από τις επιδόσεις των αθλητών-τριων των διαφορετικών ηλικιακών ομάδων, β) παρατηρήθηκαν όμως στατιστικά σημαντικές διαφορές ανάμεσα στα σκορ των αθλητών-τριων διαφορετικών ετών ενασχόλησης με το άθλημα και γ) δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές στην ευστοχία του χτυπήματος forehand μεταξύ των δύο φύλων. Διαπιστώνεται λοιπόν, πως ο χρόνος ενασχόλησης των νεαρών αθλητών/ριών με το άθλημα είναι ένας σημαντικός παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει τα σκορ σε τεστ που ελέγχουν την ευστοχία ενός χτυπήματος στο τένις. Τέλος, κρίνεται απαραίτητο να διεξαχθούν μελλοντικές έρευνες και σε άλλες ηλικιακές ομάδες αθλητών τένις, ώστε να δημιουργηθεί μία ευρύτερη βάση δεδομένων σχετικά με τα τεστ ευστοχίας σε χτυπήματα στο τένις. Λέξεις κλειδιά: τένις, forehand, τεχνική, ευστοχία, αθλητική ηλικία.

9 Κορώνας, Β., Ιωαννίδης, Θ., Γρίβας, Ν., Παπαδόπουλος, Π., & Κορώνας, Κ. Η ευστοχία χτυπημάτων εδά... 9 Εισαγωγή Οι νεαροί αθλητές τένις που βρίσκονται σε ανταγωνιστικό επίπεδο, πρέπει να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του αθλήματος, οι οποίες είναι ιδιαίτερα υψηλές σε θέματα τεχνικής, φυσικής κατάστασης αλλά και ψυχολογικής προετοιμασίας. Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ειδικοί των σπορ, είτε ασχολούνται με αθλητές-τριες που αγωνίζονται σε εθνικά πρωταθλήματα, είτε με πολλά υποσχόμενους νεαρούς αθλητές-τριες, είναι η κατανόηση εκείνων των μεταβλητών που διαχωρίζουν τους μελλοντικούς αθλητές-τριες από το σύνολο των παιδιών που ασχολούνται με το τένις (Elliot, Ackland, Blansky & Bloomfield,1990; Smekal, Von Duvillard, Rihacek, Hofmann, Tschan & Bachl, 2005; Klaassen & Magnus, 2007; O Donoghue, & Brown, 2008). Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι με τις οποίες γίνεται η ανίχνευση ταλέντων σε κάθε άθλημα, οι οποίες έχουν βελτιωθεί σημαντικά με τη βοήθεια των επιστημόνων ερευνητών, ενώ πρέπει να θεωρηθεί δεδομένο ότι οι μοντέρνες μέθοδοι της αγωνιστικής και τεχνικής ανάλυσης θα αποκτήσουν στο μέλλον μεγαλύτερη σημασία (Γρίβας και Μάντης, 1996). Ιδίως στον αθλητισμό υψηλών επιδόσεων και με την αυξανόμενη εφαρμογή της σύγχρονης τεχνολογίας, θα είναι πλέον αναπόφευκτη η εφαρμογή συνδυασμένων μεθόδων στη διαδικασία καθοδήγησης της προπόνησης, που θα βασίζονται σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και βιντεοσκόπηση (Hager, Bertagna, Prusak, & Hunter, 2004; Sheridan, 2006). Όμως, και στους αθλητές-τριες χαμηλών επιδόσεων, έχει μεγάλη σημασία η εφαρμογή ακόμα και των πιο απλών μεθόδων τεχνικής ανάλυσης, η οποία προσφέρει συχνά μεγάλη ευχαρίστηση στους αθλητές-τριες και διευρύνει το πεδίο ενεργειών του προπονητή, προσδιορίζοντας με βεβαιότητα τα μακροπρόθεσμα δυνατά και αδύνατα σημεία στην τεχνική των χτυπημάτων του κάθε αθλητή. (Ferrauti, Mayer, & Wember, 2000; Loffing, Hagemann, & Strauss, 2009). Ειδικά στην παιδική και εφηβική ηλικία, η κατάσταση αυτή πρέπει να αξιοποιείται τόσο για παιδαγωγικούς λόγους (εξάσκηση της ικανότητας αντίληψης), όσο και για τη βελτίωση ελέγχου της προπόνησης (Ferrauti et al., 2000). Το forehand είναι το κυριότερο χτύπημα στο τένις. Με αυτό αρχίζει η εκμάθηση τένις και αυτό χρησιμοποιείται περισσότερο σε έναν αγώνα. Έχει χαρακτήρα αμυντικού και επιθετικού χτυπήματος ανάλογα από το σημείο που εκτελείται. Ένα ισχυρό forehand είναι πανίσχυρο όπλο για τους αθλητές, εφόσον η μπάλα κατευθυνθεί στις αδύνατες ζώνες του αντιπάλου. Τεστ ευστοχίας χτυπημάτων forehand από την τελική γραμμή για τη διαπίστωση της αθλητικής ικανότητας σε τενίστες πραγματοποίησαν οι Lac & Pantelidis (1998) και οι McPherson & Thomas (1989), στα οποία οι δοκιμαζόμενοι έπρεπε να κατευθύνουν τη μπάλα σε συγκεκριμένα σημεία του γηπέδου για να θεωρηθεί το χτύπημα επιτυχημένο. Τα αποτελέσματα της έρευνας τους έδειξαν ότι, παράγοντας επιτυχίας ήταν η εμπειρία των αθλητών και όχι η ηλικία τους. Κατέληξαν λοιπόν στο συμπέρασμα, ότι μόνον η

10 10 ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΥΓΕΙΑ TΕΥΧΟΣ εμπειρία είναι αυτή που μπορεί να οδηγήσει τους αθλητές σε καλύτερες αποφάσεις αλλά και αποτελεσματικότερα χτυπήματα. Επίσης, μία νέα μέθοδος αξιολόγησης της ευστοχίας (Leuven tennis performance test) των αθλητών τένις μέσω χτυπημάτων σε συγκεκριμένα σημεία χρησιμοποιήθηκε από τον Vergauwen (1998) σε Βέλγους ενήλικους αθλητές-τριες ηλικίας ετών. O ίδιος ερευνητής και οι συνεργάτες του (Vergauwen, Madou, & Behets, 2004), μελέτησαν και την αξιοπιστία ενός άλλου τεστ τεχνικής αξιολόγησης στο τένις με την ονομασία fore ground protocol, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι είναι ακριβές, αξιόπιστο, αυθεντικό και έγκυρο για την μελέτη του χτυπήματος forehand σε χαμηλού και μετρίου επιπέδου αθλητές-τριες. Αρκετές έρευνες σχετικά με το τένις, αναφέρουν την ηλικία ως ένα καθοριστικό παράγοντα, που μπορεί να επηρεάσει την ευστοχία των χτυπημάτων αλλά και τη συνολική επίδοση των αθλητών (Bard, Fleury και Gagnon 1990; Benguigui & Ripoll 1998). Αντιθέτως δε κάποιοι άλλοι ερευνητές δεν υποστηρίζουν τη συγκεκριμένη άποψη (Dunham, 1989; Etnyre, Glasscock, Krejci, Ogden, Stiner, & Vanderkay, 1992). Ανάλογο ήταν και το συμπέρασμα από τους Lac & Pantelidis (1998), όπου διαπιστώθηκε μία αρνητική συσχέτιση ανάμεσα στα σκορ που πέτυχαν οι αθλητές-τριες σε ανάλογο τεστ ευστοχίας χτυπημάτων εδάφους forehand, backhand και την ηλικία τους, με τους μεγαλύτερους σε ηλικία αθλητές-τριες να παρουσίασαν τις μικρότερες τιμές. Όμως, ο Unierzyski (1993), που μελέτησε πολλά χαρακτηριστικά αθλητών του τένις στην ηλικία των 11 και 12 ετών δεν διαπίστωσε σημαντικές διαφορές. Αντιθέτως δε για τον Müller (1990) η ηλικία σε άμεση εξάρτηση με τα χρόνια εξάσκησης με το άθλημα και τον χρόνο διάρκειας της προπονητικής μονάδας ήταν η κυριότερη παράμετρος που διαφοροποιούσε το επίπεδο των αθλητών. Όσον αφορά στο θέμα της εμπειρίας των αθλητών, έχει αναφερθεί ότι οι πιο πεπειραμένοι αθλητές-τριες είναι πιο εύστοχοι στα χτυπήματα τους σε σχέση με τους άπειρους (Del Rey,1982) σε αντίθεση με άλλους ερευνητές που υποστηρίζουν το αντίθετο (Dunham, 1989; Etnyre et al., 1992). Οι McPherson και Thomas (1989), σε έρευνά τους σε έμπειρους και άπειρους αθλητές-τριες νεαρής ηλικίας (10-13 ετών), διαπίστωσαν ότι ο μεγαλύτερος παράγοντας διαχωρισμού των έμπειρων από τους άπειρους αθλητές-τριες ήταν η ποιότητα των αποφάσεων που έπαιρναν κατά τη διάρκεια ενός αγώνα παρά η ποιότητα της εκτέλεσης. Στόχοι της έρευνας Στόχοι της παρούσας έρευνας ήταν να καταγραφούν και να συγκριθούν α) οι επιδόσεις των διαφορετικών ηλικιακών ομάδων ως προς την ευστοχία του χτυπήματος εδάφους forehand, β) οι επιδόσεις των αθλητών που ομαδοποιήθηκαν με κριτήριο την προπονητική τους ηλικία (χρόνια ενασχόλησης με το άθλημα) και γ) οι διαφορές στις επιδόσεις μεταξύ των δύο φύλων.

11 Κορώνας, Β., Ιωαννίδης, Θ., Γρίβας, Ν., Παπαδόπουλος, Π., & Κορώνας, Κ. Η ευστοχία χτυπημάτων Μεθοδολογία της έρευνας Δείγμα Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 30 αθλητές και 30 αθλήτριες ηλικίας από 11 έως και 13 ετών από συλλόγους της πόλης Θεσσαλονίκης, οι οποίοι κατανεμήθηκαν ισοδύναμα σε κάθε ηλικιακό έτος ως εξής: Α ομάδα: δέκα αγόρια και δέκα κορίτσια ηλικίας 11 ετών, Β ομάδα: δέκα αγόρια και δέκα κορίτσια ηλικίας 12 ετών και Γ ομάδα: επίσης δέκα αγόρια και δέκα κορίτσια ηλικίας 13 ετών. Όλοι οι συμμετέχοντες δήλωσαν δεξιόχειρες στην εκτέλεση του συγκεκριμένου κτυπήματος. Εξοπλισμός Χρησιμοποιήθηκε ατομικό πρωτόκολλο για την καταγραφή των ατομικών δεδομένων των δοκιμαζόμενων, όπως ηλικία, ύψος, βάρος, χρόνια ενασχόλησης με το άθλημα, καθώς και οι επιδόσεις τους στην ευστοχία του κτυπήματος forehand. Το σωματικό βάρος των δοκιμαζόμενων μετρήθηκε με ζυγαριά ακριβείας Beam Balance 710, ενώ για τη μέτρηση του ύψους τους χρησιμοποιήθηκε το ενσωματωμένο αναστημόμετρο της. Για την ολοκλήρωση της έρευνας απαιτήθηκαν 216 καινούργιες μπάλες Wilson Championship (72 κονσέρβες). Για την εξασφάλιση ομοιόμορφης τροφοδοσίας χρησιμοποιήθηκε μηχάνημα εκτόξευσης μπαλών («κανονάκι») Prince professional II Deluxe. Ο κάθε δοκιμαζόμενος/η χρησιμοποίησε τη δική του ρακέτα, που συνήθως χρησιμοποιούσε στους αγώνες. Οι μετρήσεις έγιναν στα γήπεδα του Τ.Ε.Φ.Α.Α./ Α.Π.Θ., τα οποία διαθέτουν επικάλυψη πλαστικού χλοοτάπητα. Όπως φαίνεται στον πίνακα 1, οι συμμετέχοντες είχαν υψηλή προπονητική ηλικία (3,72 έτη) και χαμηλό μέσο όρο επιτυχημένων forehand χτυπημάτων (3,85) (πίνακας 1). Πίνακας 1. Περιγραφικά χαρακτηριστικά δείγματος Σωµατοµετρικά χαρακτηριστικά αθλητών-τριων Μ.Ο S.D. Ύψος αθλητών Βάρος αθλητών Έτη ενασχόλησης µε το τένις Επιτυχηµένα forehand

12 12 ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΥΓΕΙΑ TΕΥΧΟΣ Οι συμμετέχοντες ανέφεραν έξι διαφορετικές περιόδους χρόνου ενασχόλησης με το άθλημα. (σχήμα 1). Σχήμα 1. Έτη ενασχόλησης αθλητών με το τένις Διαδικασία μετρήσεων Αρχικά για κάθε δοκιμαζόμενο καταγράφονταν στο πρωτόκολλο τα ατομικά στοιχεία του. Πριν από την έναρξη των μετρήσεων γινόταν 15λεπτη γενική προθέρμανση που περιελάμβανε δρομικές και διατατικές ασκήσεις και κατόπιν σε διπλανό γήπεδο οι δοκιμαζόμενοι ανά ζεύγος εκτελούσαν για ένα 5λεπτο χτυπήματα μέτριας έντασης από τη βασική γραμμή. Πριν την έναρξη της κυρίως δοκιμασίας κάθε δοκιμαζόμενος είχε την ευκαιρία να εκτελέσει 10 δοκιμαστικά χτυπήματα μετά από τροφοδοσία με το μηχάνημα εκτόξευσης μπαλών. Ακολουθούσε διάλειμμα 1 λεπτού. Η κυρίως δοκιμασία περιλάμβανε την εκτέλεση 20 χτυπημάτων forehand για κάθε δοκιμαζόμενο/η πίσω από το κέντρο της βασικής γραμμής με κατεύθυνση τη δεξιά πλευρά του αντίπαλου γηπέδου. Η τροφοδοσία γινόταν με συχνότητα 1 μπάλα / 3 δευτερόλεπτα και ολοκληρωνόταν σε ένα λεπτό. Η ταχύτητα της μπάλας μετά την εκτόξευσή της ήταν τόση, ώστε αυτή να αναπηδά τρία μέτρα πριν τη βασική γραμμή. Σκοπός ήταν να πραγματοποιηθούν όσο το δυνατόν περισσότερα εύστοχα forehand χτυπήματα σε προκαθορισμένο σταθερό υφασμάτινο στόχο πλάτους 1,5m και μήκους 2,30m που είχε τοποθετηθεί στην επιφάνεια του γηπέδου στη συμβολή της δεξιάς πλάγιας γραμμής

13 Κορώνας, Β., Ιωαννίδης, Θ., Γρίβας, Ν., Παπαδόπουλος, Π., & Κορώνας, Κ. Η ευστοχία χτυπημάτων του μονού με τη βασική γραμμή (σχήμα 2). Κάθε εύστοχο κτύπημα βαθμολογήθηκε με ένα βαθμό, ενώ για τα άστοχα κτυπήματα δεν καταλογίστηκε βαθμός. Χρέη κριτή γραμμών ασκούσε έμπειρος στη διαιτησία κριτής. Προς τους δοκιμαζόμενους δίδονταν ανατροφοδότηση μόνο σχετικά με την εγκυρότητα ή μη του κάθε χτυπήματος. Για την αποφυγή επηρεασμού τους δε δόθηκε κανενός άλλου είδους παρότρυνση ή ενθάρρυνση. Στόχος Εκτοξευτήρας μπαλών Αθλητής Σχήμα 2. Στόχος και κατεύθυνση της μπάλας στο forehand χτύπημα Στατιστική Ανάλυση. Η στατιστική ανάλυση των δεδομένων της έρευνας έγινε με τη χρήση του στατιστικού προγράμματος SPSS Για όλες τις μεταβλητές που εξετάστηκαν στην περιγραφική στατιστική, υπολογίστηκαν αρχικά οι μέσοι όροι και οι τυπικές αποκλίσεις. Πριν την κυρίως ανάλυση των δεδομένων ελέγχθηκε με τη δοκιμασία Kolmogorov-Smirnov η κανονική κατανομή των σκορ στις εξαρτημένες μεταβλητές. Για τη σύγκριση των μέσων όρων στις επιδόσεις των υποομάδων που σχηματίστηκαν με βάση την ηλικία των δοκιμαζόμενων, την προπονητική τους ηλικία, αλλά και το φύλλο τους, εφαρμόσθηκε η στατιστική διαδικασία one-way ANOVA. Στις περιπτώσεις που διαπιστώθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές χρησιμοποιήθηκε ο έλεγχος Scheffe για να συγκεκριμενοποιηθεί μεταξύ ποιων υποομάδων υπήρξαν αυτές οι διαφορές. Ως ελάχιστο όριο στατιστικής σημαντικότητας σε όλες τις αναλύσεις της επαγωγικής στατιστικής υιοθετήθηκε το p<.05. Οι μηδενικές υποθέσεις της έρευνας ήταν: α) η χρονολογική ηλικία των δοκιμαζόμενων δεν αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τις επιδόσεις τους, β) τα έτη ενασχόλησης των νεαρών αθλητών με το τένις δεν είναι καθοριστικός παράγοντας για τις επιδόσεις τους και γ) δεν υπάρχουν διαφορές στις επιδόσεις στο τεστ ευστοχίας του forehand που να οφείλονται στο φύλο των δοκιμαζόμενων. Η ισχύς της έρευνας ως προς την ορθότητα γενίκευσης των αποτελεσμάτων της περιορίζεται από τους ακόλουθους παράγοντες: α) η έρευνα ήταν περιπτωσιολογική και πραγματοποιήθηκε σε συγκεκριμένη ηλικιακή κατηγορία αθλητών και β) περιλάμβανε μόνον αθλητές και αθλήτριες από συλλόγους μιας μόνον περιοχής και όχι από ολόκληρη τη χώρα.

14 14 ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΥΓΕΙΑ TΕΥΧΟΣ Αποτελέσματα Στην καθαυτό δοκιμασία διαπιστώθηκαν επιδόσεις που ανήλθαν κατά μέσο όρο σε 3,85±1,29 εύστοχες βολές στα 20 κτυπήματα forehand. Ειδικότερα, μεταξύ των διαφόρων ηλικιακών κατηγοριών οι 13χρονοι είχαν οριακά περισσότερες επιτυχημένες προσπάθειες σε σχέση με τους υπόλοιπους. Παρόλα αυτά οι μέσοι όροι επιτυχίας ήταν χαμηλοί σε όλες τις ηλικιακές υποομάδες, με μόλις 4 περίπου επιτυχίες στις 20 προσπάθειες που εκτέλεσαν. Οι πολύ μικρές διαφορές μεταξύ των τριών ηλικιακών κατηγοριών, οδήγησαν τη στατιστική ανάλυση της Αnova να μη παρουσιάσει στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ τους όσον αφορά τον αριθμό των επιτυχημένων χτυπημάτων forehand (F=.99, p>.05), (πίνακας 2). Πίνακας 2. Συνολικές επιτυχίες, μέσοι όροι. και στατιστική διαφορά ανάμεσα στις διαφορετικές ηλικιακές κατηγορίες στο forehand. Αθλητές-τριες Συνολικές επιτυχίες % επιτυχίας Μ. Ο. S.D. F Έντεκα χρονών 71/ Δώδεκα χρονών 78/ Δεκατριών χρονών 82/ Σύνολο 231/ p>.05 Τα αποτελέσματα της σύγκρισης των επιτυχημένων forehand στις διαφορετικές ομάδες αθλητών με διαφορετική προπονητική ηλικία, έδειξαν μία φυσιολογική κατανομή των μέσων όρων. Οι αθλητές με τα λιγότερα χρόνια εμπειρίας παρουσίασαν τους μικρότερους μέσους όρους επιτυχημένων προσπαθειών, ενώ όσο ο χρόνος ενασχόλησης των αθλητών μεγάλωνε τόσο αυξάνονταν και οι μέσοι όροι. Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι οι καταγεγραμμένοι μέσοι όροι ήταν ιδιαίτερα χαμηλοί, ακόμα και για τους ιδιαίτερα έμπειρους αθλητές με μέγιστο αριθμό τις 5 επιτυχημένες προσπάθειες στο σύνολο των 20. Η στατιστική ανάλυση της Αnova παρουσίασε στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των μέσων όρων των επιτυχημένων προσπαθειών των διαφόρων ομάδων (F=2.61, p<,05) (πίνακας 3). Η Post hoc ανάλυση που πραγματοποιήθηκε στη συνέχεια, έδειξε ότι οι στατιστικά σημαντικές διαφορές προέκυψαν μεταξύ των αθλητών με 6 χρόνια εμπειρίας και αυτών με 1 χρόνο και δύο χρόνια αντίστοιχα.

15 Κορώνας, Β., Ιωαννίδης, Θ., Γρίβας, Ν., Παπαδόπουλος, Π., & Κορώνας, Κ. Η ευστοχία χτυπημάτων Πίνακας 3. Συνολικές επιτυχίες, μέσοι όροι και στατιστική διαφορά ανάμεσα στις διαφορετικές κατηγορίες προπονητικής εμπειρίας στο forehand. Έτη ενασχόλησης µε το τένις Συνολικoς αριθµός επιτυχιών % επιτυχίας Η καταγραφή των επιτυχημένων forehand μεταξύ των δύο φύλων έδειξε μια ελάχιστη διαφορά, με τις αθλήτριες να υπερισχύουν με μόλις 3 επιτυχημένα χτυπήματα. Οι μέσοι όροι ήταν πολύ χαμηλοί, με διακύμανση κοντά στα τέσσερα (4) χτυπήματα και για τα δύο φύλα στο σύνολο των είκοσι (20) προσπαθειών. Η στατιστική ανάλυση της Anova έδειξε ότι, δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο φύλων στον αριθμό των επιτυχημένων forehand που πραγματοποίησαν (F=.99, p >,05) (πίνακας 4). Μ. Ο. 1 έτος (n=2) 4/ % 2.00 α.00 2 έτη (n=9) 26/ % 2.88 β.92 3 έτη (n=16) 62/ % έτη (n=17) 63/ % έτη (n=10) 44/ % έτη (n=6) 32/ % 5.33 α,β.81 Σύνολο 231/ % S. D. F 2.61 p<.05 Πίνακας 4. Συνολικές επιτυχίες, μέσοι όροι. και στατιστική διαφορά ανάμεσα στα δύο φύλα στο forehand. Συνολικές % επιτυχίες επιτυχίας Μ. Ο. St.D. Αθλητές ( n=30) 114/ Αθλήτριες ( n=30 ) 117/ Σύνολο 231/ F.90 p >.05 Συζήτηση - Συμπεράσματα Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα, της παρούσας μελέτης, στον πρώτο στόχο δεν παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στις επιδόσεις της ευστοχίας του forehand μεταξύ των διαφόρων ηλικιακών ομάδων του δείγματος. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία αθλητές

16 16 ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΥΓΕΙΑ TΕΥΧΟΣ είχαν περισσότερες επιτυχημένες προσπάθειες, αλλά οριακά με μόλις (4 και 5 επιτυχίες παραπάνω από τους 12χρονους και 11χρονους αντίστοιχα). Οι 13χρονοι παρουσίασαν ποσοστό επιτυχίας 20.55%, οι 12χρονοι 19.50% και οι 11χρονοι 17.75%, ενώ οι μέσοι όροι ήταν 4.10, 3.90 και 3.55 αντίστοιχα. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι αθλητές του δείγματος είχαν υψηλότερο σκορ τις 6 επιτυχίες στο σύνολο των 20 προσπαθειών. Δεχόμενοι το γεγονός ότι το forehand είναι ένα από τα βασικότερα χτυπήματα, και μάλιστα ένα από τα ισχυρότερα όπλα για τους αθλητές του τένις, ώστε να επιβάλουν την τακτική τους, τα χαμηλά ποσοστά ευστοχίας δεν αιτιολογούνται από την ηλικία των αθλητών αλλά από τον περιορισμένο χρόνο ενασχόλησης με το τένις. Ωστόσο, είναι θετικό ότι ένα μεγάλο μέρος των αθλητών του δείγματος εμφανίζεται κυρίως στα υψηλά σκορ της ευστοχίας του χτυπήματος, ενώ το γεγονός ότι οι 11χρονοι εμφανίζονται συχνότερα από τους 12χρονους και 13χρονους στο σκορ με 5 επιτυχίες (όπου είναι το αμέσως επόμενο από το μέγιστο με 6 επιτυχίες), δείχνει ότι η ηλικία των αθλητών δεν παίζει ουσιαστικό ρόλο στο επίπεδο της τεχνικής τους κατάρτισης ως προς την ευστοχία του χτυπήματος forehand. Τα αποτελέσματα της σύγκρισης των επιτυχημένων forehand στις διαφορετικές ομάδες αθλητών ανάλογα με την προπονητική ηλικία, έδειξαν μία φυσιολογική κατανομή των μέσων όρων. Στατιστικά σημαντικές διαφορές παρατηρήθηκαν μόνο ανάμεσα στους αθλητές με 6 χρόνια προπονητικής ηλικίας με αυτούς που είχαν 1 και 2 χρόνια ενασχόληση με το τένις. Οι πιο έμπειροι αθλητές παρουσίασαν και τα καλύτερα ποσοστά επιτυχίας (6 χρόνια 26.60%, 5 χρόνια 22.0%) και τους καλύτερους μέσους όρους επιτυχημένων προσπαθειών (6 χρόνια 5.33 και 5 χρόνια 4.40). Οι υπόλοιποι αθλητές ακολούθησαν με χαμηλούς μέσους όρους επιτυχημένων προσπαθειών και χαμηλά ποσοστά επιτυχίας. Τα αποτελέσματα συμφωνούν με αυτά των ερευνητών McPherson & Thomas 1989, που θεωρούν ότι οι πιο έμπειροι αθλητές πετυχαίνουν μεγαλύτερα σκορ στην ευστοχία του forehand και επίσης, ότι η προπονητική εμπειρία παίζει σημαντικό ρόλο στην ακρίβεια των χτυπημάτων χωρίς ο παράγοντας ηλικία να παίζει σημαντικό ρόλο. Τέλος, στη σύγκριση μεταξύ των δύο φύλων παρατηρήθηκε μια ελαφρά υπεροχή των αθλητριών στα επιτυχημένα χτυπήματα forehand συνολικά (3), με ποσοστά επιτυχίας αντίστοιχα (19.50% αθλητριών έναντι 19.0% των αθλητών), και με μέσο όρο των επιτυχημένων χτυπημάτων (3.9 αθλητριών έναντι 03.8 των αθλητών). Για τη δημιουργία μίας αξιόπιστης και ευρύτερης βάσης δεδομένων, είναι απαραίτητο να γίνουν περισσότερες έρευνες με τεστ τεχνικής και σε άλλες ηλικιακές ομάδες με μεγαλύτερο δείγμα στην ελληνική επικράτεια και με άλλα χτυπήματα, η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από τους προπονητές για την αξιολόγηση του επιπέδου των αθλητών τους. Σε μελλοντικές έρευνες θα μπορούσαν να ελεγχθούν και άλλες παράμετροι των αθλητών, όπως, η κατάταξη τους στα εθνικά πρωταθλήματα νέων, το επικρατούν άκρο, ο ακριβής χρόνος και αριθμός των προπονητικών μονάδων των αθλητών, οι προπονητικές

17 Κορώνας, Β., Ιωαννίδης, Θ., Γρίβας, Ν., Παπαδόπουλος, Π., & Κορώνας, Κ. Η ευστοχία χτυπημάτων εντάσεις στις οποίες υποβάλλονται οι αθλητές, η σύγκριση των σκορ που πραγματοποιούν σε τεστ τεχνικής, όπως και άλλες ανθρωπομετρικές και φυσικές παράμετροι αυτών.

18 18 ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΥΓΕΙΑ TΕΥΧΟΣ Βιβλιογραφία Arnotrand, G., C. (1984). Sporttalent. England, Harmondsworth: Penguin press. Benguigui, N., & Ripoll, R. (1998). Effects of practice on the coicidence timing accuracy of adults and children. Research quarterly for exercise and sport, 69(3), Γρίβας, Ν. & Μάντης Κ. (1996). Η τακτική του τένις. Αθήνα: «Κάρολος». Dunham, P. (1989). Coincidence anticipation performance of children. Perceptual and Motor Skills, 45, Elliot, B.C., Ackland, T.R., Blansky, B.A, & Bloomfield, J. (1990). A prospective study of physiological and kinanthropometric indicators of junior tennis performance. The Australian Journal of Science and Medicine in Sport, Dec Etnyre, B.R., Glasscock, K.S., Krejci, J., Ogden, J., Stiner, Y., & Vanderkay, R. (1992). Comparison of anticipation timing abilities of baseball players, track athletes and nonathletes. Proceedings of the 1992 NASPSPA Conference, 87. Ferrauti, A., Mayer, P., & Wember, K. (2000). Προπόνηση στο τένις. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Σάλτο. Hager, R., Bertagna, T., Prusak, K., & Hunter, I. (2004). The Effects of Milti-View Video Modeling and Skill Acquisition on Learning the Tennis Serve. The American College of Sports Medicine. Κlaassen, F.J.G.M. & Μagnus, J.R. (2007). The efficiency of top agents: An analysis through service strategy in tennis. Journal of Science and Medicine in Sport, 10(1), Lac, G., & Pantelidis, D. (1998). A standarized test for studies in tennis players. Coaching and Sport Sciences Journal, 3(1), Loffing, Hagemann, & Strauss (2009). The Serve in Professional Men s Tennis: Effects of Players Handedness. International Journal of Performance Analysis in Sport, 9(2), Mcpherson, S.I., & Thomas, J. R. (1989). Relation of knowledge and performance in boys tennis. Journal of experimental child psychology, 48, Müller, E. (1990). Sport Motor Ability Test for Talent Selection in Tennis, Norwich ETA Coahes Symposium. O Donoghue, P.G., & Brown, E. (2008). The Importance of Service in Grand Slam Singles Tennis. International Journal of Performance Analysis in Sport, 8(3), Sheridan, T. (2006). Tennis Technologies: De-Skilling and Re-Skilling Players and the Implications for the Game. Sport in Society, 9(1), Unierzyski, P. (1993). Influence of physical fitness specific to the game of tennis morphological and phychological factors on performance level in tennis in different age groups. In T. Reilly, M.

19 Κορώνας, Β., Ιωαννίδης, Θ., Γρίβας, Ν., Παπαδόπουλος, Π., & Κορώνας, Κ. Η ευστοχία χτυπημάτων Hughes and A. Lees, (Ed.) Science and Racket Sports (pp 62-68). London: E & FN Spon. Vergauwen, O. (1998). Evaluation of stroke performance in tennis. Medicine and Science in Sports and Exercise, 30(8), Vergauwen, l., Madou, B., Behets, D. (2004). Authentic Evaluation of Forehand Groundstrokes in Young Low- to Intermediate-Level Tennis Players. Medicine & Science in Sports & Exercise. 36(12),

20 PHYSICAL EDUCATION - SPORT - HEALTH Vol 28 p.p The evolution of the competitional performance of distinguished young swimmers from regional cities of Macedonia and Thessaloniki Kotsomytis, Ath., Zafiriadis, S., Sampanis, M., & Loupos, D. Department of Physical Education and Sports Science. Aristotle University of Thessaloniki, Greece. Abstract A great number of children are involved in swimming and achieved distinctions even before their adolescence. The aim of the present study was to investigate the percentage of twelve-year-old swimmers that maintain their distinctions (medals) in higher categories. For the purpose of this study 277 swimmers (146 boys and 131 girls) from which 51.6% came from regional teams of Macedonia and 48.4% from teams of the city of Thessaloniki, were studied. The results showed that the percentage of swimmers from Thessaloniki, that continue to have distinctions in the adolescent category, was 20.9% compared to 8.4% of the regional teams of Macedonia. However, more swimmers from the regional teams appear to have distinctions in the adolescent category, without any previous distinction at the age of twelve compared to those of Thessaloniki (23.8% vs 14,2%, respectively). The coaches of the Northern Greece have been informed of the results of the present study and they were asked to comment on this issue. The coaches claimed that this discrepancy is due to the overtraining at younger ages, to the ineffective training, to social reasons, and finally to transferring to another team. Keywords: training swimmers, medals, performance Διεύθυνση Αλληλογραφίας Κοτσομύτης Αθανάσιος 34 Curtin Avenue LALOR, VIC 3075 Μελβούρνη Αυστραλία Tηλ atha.kotsomitis@gmail.com Address of Correspondence Kotsomytis Athanasios 34 Curtin Avenue LALOR, VIC 3075 Melbourne Australia Τel atha.kotsomitis@gmail.com

21 ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΥΓΕΙΑ Τεύχος 28 Σελ Η αγωνιστική εξέλιξη των διακριθέντων σε μικρή ηλικία κολυμβητών της Θεσσαλονίκης και των περιφερειακών πόλεων της Μακεδονίας Κοτσομύτης, Αθ., Ζαφειριάδης, Σ., Σαμπάνης, Μ., & Λούπος, Δ. Τμήμα επιστήμης φυσικής αγωγής και αθλητισμού Α.Π.Θ. Περίληψη Ένας μεγάλος αριθμός παιδιών ασχολείται με την κολύμβηση και καταφέρνει να διακριθεί στην προαγωνιστική ηλικία (10, 11 και 12 ετών). Σκοπός της εργασίας είναι να μελετήσει κατά πόσο οι κολυμβητές που έχουν κατακτήσει μετάλλιο σε ηλικία 12 ετών διατηρούν τις διακρίσεις τους στην κατηγορία εφήβων-νεανίδων. Για το δείγμα χρησιμοποιήθηκαν κολυμβητές που αγωνίσθηκαν στα χειμερινά πρωταθλήματα πρωταγωνιστικών (12 ετών) την τριετία και στη συνέχεια οι ίδιοι αναζητήθηκαν στα χειμερινά πρωταθλήματα έφηβων-νεανίδων την περίοδο Το σύνολο του δείγματος ήταν 277 κολυμβητέςτριες (146 αγόρια-131 κορίτσια) από τους οποίους 51.6% προέρχονταν από ομάδες της Θεσσαλονίκης και 48.4% από την περιφέρεια. Από τα αποτελέσματα διαπιστώθηκε ότι το ποσοστό των κολυμβητών από τη Θεσσαλονίκη που συνεχίζουν να διακρίνονται στην κατηγορία εφήβων-νεανίδων είναι 20.9% ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην περιφέρεια είναι 8.4%. Αντίθετα περισσότεροι κολυμβητές της περιφέρειας φαίνεται να διακρίνονται στην κατηγορία εφήβων-νεανίδων χωρίς να έχουν κατακτήσει κάποια διάκριση στα προαγωνιστικά συγκριτικά με αυτούς της Θεσσαλονίκης (23,8% περιφέρεια έναντι 14,2% Θεσσαλονίκη). Τα αποτελέσματα γνωστοποιήθηκαν στους προπονητές της βορείου Ελλάδος και τους ζητήθηκε να εκφράσουν την άποψή τους. Οι θέσεις τους, για τα ευρήματα, είναι ότι οφείλονται κυρίως στην υπερπροπόνηση σε μικρή ηλικία, στην αναποτελεσματική προπόνηση σε μεγαλύτερη ηλικία, σε κοινωνικά αίτια καθώς και στις μεταγραφές. Λέξεις κλειδιά: προπόνηση κολυμβητών, μετάλλια, επιδόσεις

22 Κοτσομύτης, Αθ., Ζαφειριάδης, Σ., Σαμπάνης, Μ., & Λούπος, Δ. Η αγωνιστική εξέλιξη των διακριθ Εισαγωγή Η κολύμβηση είναι ένα τεχνικό άθλημα με ιδιαίτερες απαιτήσεις. Το υγρό στοιχείο είναι αυτό που διαμορφώνει την ιδιαιτερότητα της κολύμβησης και την κάνει να ξεχωρίζει από κάθε άλλη μορφή άσκησης. Η ελευθερία που δίνει στο σώμα η άνωση στο νερό, η επαφή με ένα διαφορετικό περιβάλλον από αυτό που ζει στην καθημερινότητά του ο άνθρωπος είναι ορισμένα από τα στοιχεία που το κάνουν ξεχωριστό.για να ασχοληθεί όμως κανείς με την αγωνιστική κολύμβηση είναι αναγκαία η προσαρμογή του στις ιδιότητες του νερού και η ύπαρξη κάποιων ιδιαίτερων ικανοτήτων (ταλέντο) (Maglischo, 2003). Το ταλέντο, που δυνητικά εξασφαλίζει διακρίσεις στις μικρές ηλικίες, συνήθως προσεγγίζεται ως πλεονέκτημα κάποιων αθλητών που υπερτερούν σε κινητικά και φυσικά προσόντα. Παρόλα αυτά, το γεγονός αυτό δεν εξασφαλίζει τη διάρκεια των υψηλών επιδόσεων, καθώς η διατήρηση του πλεονεκτήματος αυτού δεν είναι εξασφαλισμένη, ενώ παράλληλα και άλλοι παράγοντες είναι απαραίτητοι για να συνεχιστούν οι διακρίσεις (Burton, Van Heest, Rallis & Reis, 2006). Οι παράγοντες αυτοί είναι: φυσιολογικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοί (Regnier, Salmela & Russell, 1993; Brown, 2001; Durand-Bush & Salmela, 2001; Johnson, Castillo, Sacks, Cavazos, Edmonds, & Tenenbaum, 2008). Η ποσοστιαία συμμετοχή, του καθενός από τους προαναφερθέντες παράγοντες στην επιτυχία, δεν έχει αποσαφηνιστεί και προκαλεί αντιγνωμία μεταξύ των ερευνητών (Matsudo 1996; Bouchard, Malina, & Perusse 1997; Andersen, Schjerling & Saltin, 2000; Taubas, 2000). Επιπρόσθετα κατά την Hoare (2000) ο αριθμός των παραγόντων που απαιτούνται για ενδεχόμενη μελλοντική επιτυχία αυξάνονται εκθετικά σε μεγαλύτερες ηλικίες. Τα πράγματα όμως γίνονται ακόμη πιο σύνθετα κατά την ίδια συγγραφέα από το γεγονός ότι αυτά τα χαρακτηριστικά είναι δύσκολο να αναγνωρισθούν στις μικρές ηλικίες. Ένας ιδιαίτερος παράγοντας που συμβάλει για τη διάκριση στην κολύμβηση είναι τα κίνητρα τα οποία είναι κατά τους Salguero, Gonzalez-Boto, Tuero, & Marquez, (2004) τα εξής: η διασκέδαση, οι παρέες, το κλίμα που επικρατεί στην ομάδα, η υγεία και η αθλητική καταξίωση (Stahl, Rutten, Nutbeam, Bauman, Kannas, Abel, et al., 2001). Επίσης ο ενεργός ή μη αθλητικά τρόπος ζωής σε διάφορες κοινωνίες επηρεάζει τη συμμετοχή στις αθλητικές δραστηριότητες (Stahl, et al., 2001). Η ενθάρρυνση των γονέων φαίνεται να είναι σημαντικός παράγοντας για την ενασχόληση των παιδιών με τον αθλητισμό. Το άθλημα που θα στραφεί και θα ακολουθήσει ένα παιδί πολλές φορές, καθορίζεται από τους γονείς του, καθώς αυτοί παρέχουν στο παιδί τον εξοπλισμό, φροντίζουν για τις μετακινήσεις του και την γενικότερη υποστήριξη που χρειάζεται όταν αθλείται (Wiersma & Fifer, 2008). Από την άλλη πλευρά, η επιρροή που ασκούν οι γονείς στα παιδιά συχνά επηρεάζει αρνητικά την ψυχολογία τους και κατά συνέπεια την προσπάθεια τους. Το γεγονός αυτό δυσχεραίνει το έργο των προπονητών και κατά συνέπεια την πρόοδο των αθλητών (Lee & MacLean, 1997). Άλλοι ανασταλτικοί παράγοντες (αντικίνητρα) μπορεί να είναι οι υψηλές επιδόσεις, η δυσκολία

23 23 ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΥΓΕΙΑ ΤΕΥΧΟΣ στο να καταρριφτεί ένα ρεκόρ και οι υπερβολικές μελλοντικά προβλεπόμενες επιδόσεις (Gembris, Taylor & Suter, 2007) Επί πλέον οι στόχοι που θέτει ένας νεαρός αθλητής επηρεάζουν καθοριστικά την αθλητική του πορεία. Πολλές φορές όμως είναι στόχοι άλλων που καλύπτουν υιοθετημένες προσδοκίες από το στενό κοινωνικό κύκλο του καθενός. Ακόμα οι στόχοι μπορεί να καθορίζονται από τους προπονητές και από τα πρότυπα που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου. Το γεγονός αυτό κάνει τους στόχους να αλλάζουν, να προσαρμόζονται και να επαναπροσδιορίζονται είτε επειδή επιτεύχθηκαν είτε επειδή φαντάζουν αδύνατοι και μακρινοί (Givvin, 2001). Αθλητές που θεωρούνται ταλαντούχοι και έχουν διακρίσεις στο χώρο μπορεί να συνεχίσουν να διακρίνονται είτε όχι. Άλλοι όμως εμφανίζονται αργότερα στο προσκήνιο και γίνονται εξίσου ανταγωνιστικοί. Πολλοί κολυμβητές φαίνεται να σταματούν τον αγωνιστικό αθλητισμό για λόγους όπως: μείωση ενδιαφέροντος για το άθλημα ή ενασχόληση με πιο σημαντικά πράγματα, κακή σχέση με τον προπονητή τους, μεγάλος όγκος και δυσκολία στην προπόνηση και στασιμότητα στην απόδοσή τους (Salguero, Gonzalez-Boto, Tuero & Marquez, 2003; Molinero, Salguero, Tuero, Alvarez & Márquez, 2006). Είναι φανερό ότι ένα ευρύ φάσμα παραγόντων επηρεάζει τη συμμετοχή στις αθλητικές δραστηριότητες και πολύ περισσότερο τον πρωταθλητισμό σε αυτές. Οι υψηλές επιδόσεις απαιτούν συνδυασμό φυσικών και ψυχικών ικανοτήτων αλλά παράλληλα επηρεάζονται άμεσα από το περιβάλλον. Τα φυσικά και ψυχικά προσόντα όμως μπορούν να μη εξελιχθούν στους μικρούς σε ηλικία αθλητές και το περιβάλλον μελλοντικά να είναι ανασταλτικό (Johnson, et al., 2008). Είναι λοιπόν σημαντικό στοιχείο για τους προπονητές η γνώση του ποσοστού των αθλητών που ξεκινούν με διακρίσεις και παραμένουν σε αυτές, κυρίως γιατί πρέπει να γνωρίζουν τη σημαντικότητα της επιτυχίας ή της αποτυχίας σε μικρές ηλικίες για να τη διαχειρισθούν κατάλληλα. Σκοπός λοιπόν της παρούσας μελέτης είναι: α) να διερευνηθεί σε ποιο ποσοστό εξακολουθούν να διακρίνονται σε μεγαλύτερη ηλικία οι κολυμβητές των ομάδων της Θεσσαλονίκης και της περιφέρειας που κατέκτησαν μετάλλια στα 12 τους έτη και β) να ερμηνεύσει τα ευρήματα ζητώντας και την άποψη του συνόλου των προπονητών των κολυμβητών του δείγματος. Μεθοδολογία Δείγμα Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 277 κολυμβητές-τριες εκ των οποίων 146 ήταν αγόρια και 131 κορίτσια, που κατέκτησαν μετάλλια (1η, 2η ή 3η θέση) στο χειμερινό πρωτάθλημα της Δυτικής Μακεδονίας 12, 17 και 18 ετών. Από το σύνολο του δείγματος το 51,6% προήλθε από τις επαρχιακές πόλεις της Μακεδονίας και το 48,4% από τη Θεσσαλονίκη.

24 Κοτσομύτης, Αθ., Ζαφειριάδης, Σ., Σαμπάνης, Μ., & Λούπος, Δ. Η αγωνιστική εξέλιξη των διακριθ Επίσης συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο της έρευνας 39 προπονητές. Εργαλεία της έρευνας Ερωτηματολόγιο Προπονητών: Για την έρευνα μας καταρτίστηκε κατάλληλο ερωτηματολόγιο. Ερωτήσεις: Α. Ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους λιγότεροι κολυμβητές της περιφέρειας συνεχίζουν να διακρίνονται στην κατηγορία εφήβων-νεανίδων; Β. Ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους περισσότεροι αθλητές της περιφέρειας, εν συγκρίσει με αυτούς της Θεσσαλονίκης, διακρίνονται στην κατηγορία εφήβων-νεανίδων χωρίς να διακριθούν στην προαγωνιστική; Στατιστική ανάλυση Για τη στατιστική ανάλυση χρησιμοποιήθηκε η περιγραφική στατιστική με τη χρήση του SPSS 15. Αποτελέσματα Από τα αποτελέσματα διαπιστώθηκε ότι το ποσοστό κολυμβητών από τη Θεσσαλονίκη που συνεχίζουν να διακρίνονται στην κατηγορία εφήβων - νεανίδων είναι υπερδιπλάσιο έναντι του αντίστοιχου ποσοστού της περιφέρειας. Αντίθετα περισσότεροι κολυμβητές της περιφέρειας διακρίνονται στην κατηγορία εφήβων-νεανίδων χωρίς να έχουν διακριθεί στα προαγωνιστικά συγκριτικά με αυτούς της Θεσσαλονίκης (Πίνακας 1). Πίνακας 1. Ποσοστό αθλητών κολυμβητών που διακρίθηκαν κατά την προαγωνιστική περίοδο και εκείνων που συνεχίζουν να διακρίνονται. Δείγµα 277 Διάκριση µόνο στην προαγωνιστική Διάκριση και στις 2 κατηγορίες Διάκριση µόνο στην Εφήβων- Νεανίδων Θεσσαλονίκη 48.4% 64.9% 20.9% 14.2% Επαρχία 51.6% 67.8% 8.4% 23.8%

25 25 ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΥΓΕΙΑ ΤΕΥΧΟΣ Οι απαντήσεις των προπονητών για την ερμηνεία των αποτελεσμάτων παρουσιάζονται παρακάτω. Για το Α Ερώτημα, οι λόγοι που συγκεντρώνουν τα υψηλότερα ποσοστά στις απαντήσεις, είναι η υπερπροπόνηση σε μικρή ηλικία με 68,8%, ο κοινωνικός οικογενειακός προσανατολισμός με 60,4% και η επιμονή για πρωταθλητισμό σε μικρή ηλικία με 58,3% (Γράφημα 1). Γράφημα 1. Επικρατέστερες απαντήσεις από τους προπονητές για το ερώτημα Α Οι υπόλοιπες απαντήσεις και η ποσόστωσή τους, είναι η έλλειψη σχεδιασμού από την Κ.Ο.Ε. για τη στήριξη των περιφερειών (παροχές σε αθλητές επιπέδου, ομοσπονδιακοί προπονητές, κλιμάκια) με 41,6%, η έλλειψη επαρκώς καταρτισμένων προπονητών με 31,3%. Με ποσοστό 29,2% είναι οι ακόλουθες απαντήσεις, μη συντήρηση - αξιοποίηση υποδομών (έλλειψη χώρου, κρύο νερό, ανοιχτά κολυμβητήρια) και η έλλειψη επιστημονικής παρακολούθησης. Ακολουθούν η αναποτελεσματική προπόνηση σε μεγαλύτερη ηλικία με 27,9%, οικονομικοί λόγοι όπως η έλλειψη κονδυλίων, αδιαφορία τοπικών αρχών με 22,9%. Η χαμηλή ανταγωνιστικότητα στους αγώνες προαγωνιστικών της περιφέρειας με 8,3%, η έλλειψη προτύπων με 4,2%. Με ποσοστό 2,1% ακολουθούν η μεταγραφή σε συλλόγους του κέντρου, το εκπαιδευτικό σύστημα και ο προγραμματισμός των σωματείων Για το Β Ερώτημα, οι λόγοι που συγκεντρώνουν τα υψηλότερα ποσοστά, είναι η μεταγραφή των κολυμβητών της περιφέρειας σε ομάδες της Θεσσαλονίκης με 70,9% και οι διαφορετικοί ρυθμοί ζωής στην Θεσσαλονίκη με 50% (Γράφημα 2).

26 Κοτσομύτης, Αθ., Ζαφειριάδης, Σ., Σαμπάνης, Μ., & Λούπος, Δ. Η αγωνιστική εξέλιξη των διακριθ Γράφημα 2. Επικρατέστερες απαντήσεις από τους προπονητές για το ερώτημα Β. Οι υπόλοιπες απαντήσεις είναι η μεγαλύτερη έκθεση των αθλητών της Θεσσαλονίκης σε άλλες μη αθλητικές δραστηριότητες με 47,9%, ο κοινωνικός οικογενειακός προσανατολισμός με 39,6%. Με ποσοστό 27,1% είναι οι ακόλουθες απαντήσεις, ένταξη στην προπονητική διαδικασία σε μεγαλύτερη ηλικία στην επαρχία και η έλλειψη σχεδιασμού από την πολιτεία όπως η έλλειψη χώρου εγκαταστάσεων στη Θεσσαλονίκη. Η έλλειψη επαρκώς καταρτισμένων προπονητών προαγωνιστικών ηλικιών στην επαρχία με 25%, η αναποτελεσματική προπόνηση σε μικρή ηλικία στην επαρχία με 22,9%. Η έλλειψη επιστημονικής παρακολούθησης σε μικρή ηλικία με 20,8%. Με ποσοστό 2,1% ακολουθούν οι απαντήσεις δίψα για διάκριση και κοινωνική καταξίωση των παιδιών της επαρχίας και τέλος η μαζικότητα του πληθυσμού στα μεγάλα αστικά κέντρα. Συζήτηση Στην παρούσα μελέτη διερευνήθηκε η εξέλιξη των κολυμβητών στη βόρεια Ελλάδα με βάση τη διάκρισή τους στην προαγωνιστική κατηγορία και αν αυτή αποτελεί προϋπόθεση μεγαλύτερων διακρίσεων. Η διαπίστωση ότι λιγότερο από το 1/3 των διακριθέντων κολυμβητών σε μικρή ηλικία συνεχίζει να διακρίνεται αργότερα δημιουργεί πολλά ερωτηματικά. Στην ηλικία των 12 ετών οι νεαροί αθλητές δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως βιολογικά. Επομένως, η βιολογική ηλικία που μπορεί να διαφέρει από τη χρονολογική, επηρεάζει την απόδοση τους (Falk, Lidor, Lander & Lang, 2004). Οι κατηγορίες στους αγώνες

27 27 ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΥΓΕΙΑ ΤΕΥΧΟΣ των προαγωνιστικών χωρίζονται μόνο με βάση τη χρονολογική τους ηλικία με αποτέλεσμα να παρατηρείται μεγάλη ανομοιογένεια σε σωματική ανάπτυξη μεταξύ αθλητών της ίδιας ηλικίας (Sherar, Baxter-Jones, Faulkner & Russell, 2007). Επομένως η κατάκτηση μεταλλίου στις μικρές ηλικίες είναι συνυφασμένη με τα φυσικά και κινητικά προσόντα των αθλητών τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Όταν η βιολογική ανάπτυξη παγιωθεί τότε τα φυσικά χαρακτηριστικά σταθεροποιούνται και επιπλέον κοινωνικές και ψυχολογικές παράμετροι του αθλητή συμβάλλουν στην επιτυχία (Regnier, et al, 1993; Brown, 2001; Durand-Bush & Salmela, 2001; Burton, et al, 2006; Johnson et al., 2008). Τα κίνητρα των νεαρών κολυμβητών, σύμφωνα με τους Salguero, et al. (2004), είναι σημαντικά για τη συμμετοχή τους στις δραστηριότητες της ομάδας και αυτά μπορεί να είναι η διασκέδαση, οι παρέες, το κλίμα της ομάδας, η υγεία και η αθλητική καταξίωση. Η αλλαγή των κινήτρων σε σχέση με την ηλικία φαίνεται να είναι καθοριστικός παράγοντας για τη συνέχεια των διακρίσεων ενός κολυμβητή σε μεγαλύτερη ηλικία. Αν τα κίνητρα της παιδικής ηλικίας δεν μετουσιωθούν σε κίνητρα ενηλίκων τότε η εκτίμηση των προπονητών, σύμφωνα με τους Johnson et al., (2008), είναι ότι δεν είναι παρόντα τα χαρακτηριστικά εκείνα που διακρίνουν τον κολυμβητή υψηλών επιδόσεων από τον καλό κολυμβητή. Φαίνεται λοιπόν ότι η διάκριση σε μικρή ηλικία παρόλο ότι πάντα προκαλεί μεγάλες μελλοντικές προσδοκίες, μόνο για έναν στους τρεις μικρούς κολυμβητές επιβεβαιώνεται. Αντίθετα φορτώνει τους ίδιους και το στενό τους περιβάλλον με το βάρος του σίγουρου πρωταθλητή στην κολύμβηση γεγονός που εφόσον δεν αποδειχθεί στο μέλλον μόνο προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει. Αυτό συμβαίνει γιατί όταν κάποιος μικρός κολυμβητής χρισθεί πρωταθλητής θα αναζητά σε εξωγενείς παράγοντες (π.χ. προπονητής) την αιτία της αθλητικής του αποτυχίας στο μέλλον. Αυτό που μπορεί να υποστηριχθεί από τα ευρήματα της έρευνας είναι ότι μόνο κάποια χαρακτηριστικά του μελλοντικού επιτυχημένου κολυμβητή είναι δυνατό να ανιχνευθούν σε μικρή ηλικία, γιατί η κλίση στην κολύμβηση δεν εκδηλώνεται με τη μέγιστη ισχύ της σε αυτήν την ηλικία. Αλλά το κυριότερο είναι ότι στη συγκεκριμένη περίσταση η απόδοση του τίτλου ταλέντο δεν είναι πρωτίστως λαθεμένη αλλά κυρίως μεγαλοποιημένη και υπεραπλουστευμένη γιατί προσεγγίζει το φαινόμενο μονοδιάστατα καθώς στηρίζεται μόνο σε ένα πρόσκαιρο αγωνιστικό αποτέλεσμα. Ένας άλλος παράγοντας που είναι δυνατό να επηρεάσει τις διακρίσεις ενός αθλητή είναι οι σχολικές υποχρεώσεις και ο επαγγελματικός προσανατολισμός. Σύμφωνα με τον Douglas (1997), ο πρωταθλητισμός παύει να είναι προτεραιότητα για αρκετούς καθώς συχνά δεν μπορεί να συμβαδίζει με τη συνέχεια των σπουδών και τον επαγγελματικό τους προσανατολισμό. Στην Ελλάδα το γεγονός αυτό γιγαντώνεται καθώς αναπόσπαστο τμήμα της παιδείας είναι η φροντιστηριακή εκπαίδευση για την προετοιμασία των παιδιών και την εισαγωγή τους στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Αυτό βεβαία είναι ένας σοβαρός λόγος

28 Κοτσομύτης, Αθ., Ζαφειριάδης, Σ., Σαμπάνης, Μ., & Λούπος, Δ. Η αγωνιστική εξέλιξη των διακριθ και πρόβλημα των αθλητών που καθιστά δυσκολότερη τη συμμέτοχη στις προπονήσεις της ομάδας. Αντίθετα άλλα παιδιά προσανατολίζονται στον αθλητισμό με σκοπό τη διάκριση σε διοργανώσεις οι οποίες θα τους δώσουν διάφορα πριμ για εισαγωγή στα πανεπιστήμια. Άλλοι λόγοι που αναγκάζουν τους κολυμβητές να διακόπτουν τον αθλητισμό είναι οι πιθανοί τραυματισμοί, που τους υποχρεώνουν να απέχουν από την προπόνηση για μεγάλα χρονικά διαστήματα ή ακόμα τους αναγκάζει να εγκαταλείπουν τον αγωνιστικό αθλητισμό. Ένα άλλο σημαντικό εύρημα της έρευνας μας είναι το σχετικά μεγάλο ποσοστό αθλητών που βρέθηκε να κατακτά μετάλλιο διακρίνεται στην κατηγορία εφήβων νεανίδων χωρίς να έχει διακριθεί στην προαγωνιστική κατηγορία. Όπως φαίνεται (ένα μετάλλιο) η διάκριση σε μικρή ηλικία δεν προϋποθέτει μελλοντικές επιτυχίες. Προφανώς οι τρεις παράγοντες που προαναφέραμε μπορεί να διαφοροποιούνται με το πέρασμα του χρόνου και να δημιουργούνται αργότερα οι προϋποθέσεις για πρωταθλητισμό και διακρίσεις. Οι Pearson, Naughton & Torodea (2006), αναφέρουν πως είναι αρκετά δύσκολο να προβλεφτεί η αθλητική πορεία ενός αθλητή στην εφηβεία επειδή συμβαίνουν σημαντικές ορμονικές αλλαγές στο σώμα του, που επηρεάζουν την ανάπτυξή του και κατά συνέπεια την απόδοσή του. Ακόμη από την έρευνα διαπιστώθηκε ότι οι αθλητές που προέρχεται από τη Θεσσαλονίκη συνεχίζουν σε υπερδιπλάσιο ποσοστό, να διακρίνονται και στην κατηγορία των εφήβων-νεανίδων, σε σχέση με την περιφέρεια. Η υπερπροπόνηση, ο κοινωνικό οικογενειακός προσανατολισμός και η επιμονή για πρωταθλητισμό σε μικρές ηλικίες στην περιφέρεια έχουν προταθεί από τους προπονητές ως η κύρια αίτια πρόωρης διάκρισης χωρίς συνέχεια. H υπερπροπόνηση φαίνεται να σχετίζεται με αλλαγές στις λειτουργίες του νευρομυϊκού, ορμονικού, και ανοσοποιητικού συστήματος που μειώνουν την ικανότητα του αθλητή να ανταποκριθεί στην προπόνηση έχοντας άμεση επίδραση στην απόδοση. (Maglischo, 2003). Η υπερπροπόνηση συνδυασμένη με την ταχεία σωματική ανάπτυξη των εφήβων μπορεί να οδηγήσει και σε επιρρέπεια σε τραυματισμούς υπέρχρησης που οδηγούν είτε σε μακροχρόνια αποχή από την προπόνηση που επηρεάζει την απόδοση είτε σε πλήρη απομάκρυνση από τους αθλητικούς στίβους (Naughton, Farpour- Lambert, Carlson, Bradney & Praagh, 2000). Επίσης τα κοινωνικά αίτια αυτού του γεγονότος είναι ένας άλλος άξονας που συγκλίνουν οι απόψεις των ερωτηθέντων προπονητών. Το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον παίζει σημαντικό ρόλο στη διαφοροποίηση αυτή, σύμφωνα με μελέτη των Stahl και συν. (2001), στην οποία παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές στην αθλητική δραστηριότητα ανάμεσα σε κατοίκους έξι διαφορετικών ευρωπαϊκών χωρών. Επομένως ο τόπος εγκατάστασης επηρεάζει άλλοτε θετικά και άλλοτε αρνητικά τους αθλητές. Επίσης και το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον φαίνεται να παίζει καθοριστικό ρόλο, σύμφωνα με έρευνα των