Περιεχόμενα. Πρόλογος στην ελληνική έκδοση 27 Πρόλογος στη 10η αμερικανική έκδοση 29 Ευχαριστίες 37. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Εισαγωγή 39

Transcript

1 Περιεχόμενα Πρόλογος στην ελληνική έκδοση 27 Πρόλογος στη 10η αμερικανική έκδοση 29 Ευχαριστίες 37 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Εισαγωγή 39 Τι πραγματεύεται η Διεθνής Οικονομική; Τα οφέλη από το εμπόριο Η δομή του εμπορίου Ο προστατευτισμός Tο ισοζύγιο πληρωμών Ο προσδιορισμός της συναλλαγματικής ισοτιμίας Ο διεθνής συντονισμός των πολιτικών Η διεθνής αγορά κεφαλαίων Διεθνής Οικονομική: Εμπόριο και χρήμα Μέρος I. Θεωρία διεθνούς εμπορίου 47 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Διεθνές εμπόριο: Μια επισκόπηση 49 Ποιος συναλλάσσεται με ποιον; Το μέγεθος μετράει: Το υπόδειγμα της βαρύτητας Χρησιμοποιώντας το υπόδειγμα της βαρύτητας: Αναζητώντας ανωμαλίες Εμπόδια στο διεθνές εμπόριο: Απόσταση, φραγμοί και σύνορα Η μεταβαλλόμενη δομή του διεθνούς εμπορίου Έχει γίνει ο κόσμος μικρότερος; Τι εμπορευόμαστε; Εξωχώρια μεταφορά υπηρεσιών Εξακολουθούν να ισχύουν οι παλιοί κανόνες; Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. Παραγωγικότητα της εργασίας και συγκριτικό πλεονέκτημα: Tο ρικαρδιανό υπόδειγμα 63 Η έννοια του συγκριτικού πλεονεκτήματος Mια οικονομία με ένα συντελεστή παραγωγής Παραγωγικές δυνατότητες Σχετικές τιμές και προσφορά Tο εμπόριο σε έναν κόσμο με ένα συντελεστή παραγωγής Kαθορισμός της σχετικής τιμής μετά το εμπόριο

2 12 ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Πλαίσιο: Το συγκριτικό πλεονέκτημα στην πράξη: Η περίπτωση του Μπέιμπ Ρουθ Τα οφέλη από το εμπόριο Μιλώντας για σχετικούς μισθούς Παρανοήσεις σχετικά με το συγκριτικό πλεονέκτημα Πλαίσιο: Οι απώλειες από την έλλειψη εμπορίου Παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα Το επιχείρημα της φτηνής εργασίας Εκμετάλλευση Πλαίσιο: Οι μισθοί αντανακλούν την παραγωγικότητα; Συγκριτικό πλεονέκτημα με πολλά αγαθά Εισαγωγή των υποθέσεων του υποδείγματος Σχετικοί μισθοί και εξειδίκευση Προσδιορισμός του σχετικού μισθού σε ένα υπόδειγμα πολλών αγαθών Προσθέτοντας το κόστος μεταφοράς και τα μη εμπορεύσιμα αγαθά Εμπειρικές ενδείξεις για το ρικαρδιανό υπόδειγμα Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. Ειδικοί συντελεστές παραγωγής και διανομή εισοδήματος 91 Το υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής Πλαίσιο: Τι είναι ο ειδικός συντελεστής παραγωγής; Υποθέσεις του υποδείγματος Παραγωγικές δυνατότητες Τιμές, μισθοί και κατανομή εργασίας Σχετικές τιμές και διανομή εισοδήματος Διεθνές εμπόριο στο υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής Διανομή εισοδήματος και τα κέρδη από το εμπόριο Η πολιτική οικονομία του εμπορίου: Μια πρώτη προσέγγιση Μελέτη Περίπτωσης: Διεθνές εμπόριο και ανεργία Διανομή εισοδήματος και πολιτική εμπορίου Διεθνής κινητικότητα της εργασίας Μελέτη Περίπτωσης: Σύγκλιση μισθών στην εποχή της μαζικής μετανάστευσης Μελέτη Περίπτωσης: Μετανάστευση και η οικονομία των ΗΠΑ Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία Παράρτημα: Περισσότερες λεπτομέρειες για τους ειδικούς συντελεστές παραγωγής Οριακό και συνολικό προϊόν Σχετικές τιμές και διανομή εισοδήματος ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Πόροι και διεθνές εμπόριο: Το υπόδειγμα Heckscher - Ohlin 125 Υπόδειγμα οικονομίας με δύο συντελεστές παραγωγής Τιμές και παραγωγή Επιλέγοντας την αναλογία των εισροών Τιμές συντελεστών παραγωγής και τιμές αγαθών

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 13 Πόροι και προϊόν Επιδράσεις του διεθνούς εμπορίου μεταξύ οικονομιών με δύο συντελεστές παραγωγής Σχετικές τιμές και δομή του εμπορίου Διεθνές εμπόριο και διανομή εισοδήματος Μελέτη Περίπτωσης: Εμπόριο μεταξύ Βορρά - Νότου και εισοδηματική ανισότητα Μελέτη Περίπτωσης: Ανισομερής τεχνολογική εξέλιξη ως προς την ειδίκευση και μισθολογική ανισότητα Εξίσωση των τιμών των παραγωγικών συντελεστών Εμπειρικές ενδείξεις για το υπόδειγμα Heckscher - Ohlin Το διεθνές εμπόριο αγαθών ως υποκατάστατο του διεθνούς εμπορίου συντελεστών παραγωγής: Διεθνές εμπόριο ενσωματωμένων συντελεστών παραγωγής Η δομή των εξαγωγών των αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών Συμπεράσματα από τους εμπειρικούς ελέγχους Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία Παράρτημα: Τιμές συντελεστών παραγωγής, τιμές αγαθών και αποφάσεις παραγωγής Επιλογή τεχνολογίας Τιμές των αγαθών και τιμές των συντελεστών παραγωγής Περισσότερα δεδομένα για τους πόρους και το προϊόν ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. Tο πρότυπο υπόδειγμα του διεθνούς εμπορίου 159 Το πρότυπο υπόδειγμα μιας οικονομίας με διεθνείς συναλλαγές Παραγωγικές δυνατότητες και σχετική προσφορά Σχετικές τιμές και ζήτηση Επιδράσεις των μεταβολών των όρων εμπορίου στην ευημερία Προσδιορίζοντας τις σχετικές τιμές Οικονομική μεγέθυνση: Μια μετατόπιση της καμπύλης RS Μεγέθυνση και καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων Σχετική παγκόσμια προσφορά και όροι εμπορίου Διεθνείς επιδράσεις της μεγέθυνσης Μελέτη Περίπτωσης: Η ανάπτυξη των νέων εκβιομηχανιζόμενων χωρών απειλεί τις αναπτυγμένες; Δασμοί και επιδοτήσεις εξαγωγών: Ταυτόχρονες μετατοπίσεις των RS και RD Επιδράσεις των δασμών στη σχετική ζήτηση και προσφορά Επιδράσεις μιας εξαγωγικής επιδότησης Αποτελέσματα των επιδράσεων επί των όρων εμπορίου: Ποιος ωφελείται και ποιος ζημιώνεται; Διεθνής δανεισμός Διαχρονικές παραγωγικές δυνατότητες και διεθνές εμπόριο Το πραγματικό επιτόκιο Διαχρονικό συγκριτικό πλεονέκτημα Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία Παράρτημα: Περισσότερα για το διαχρονικό εμπόριο

4 14 ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7. Εξωτερικές οικονομίες κλίμακας και διεθνής καταμερισμός της παραγωγής 185 Οικονομίες κλίμακας και διεθνές εμπόριο: Μια επισκόπηση Οικονομίες κλίμακας και διάρθρωση της αγοράς Η θεωρία των εξωτερικών οικονομιών Ειδικευμένοι προμηθευτές Συγκέντρωση αγοράς εργασίας Διάχυση γνώσεων Εξωτερικές οικονομίες και ισορροπία της αγοράς Εξωτερικές οικονομίες και διεθνές εμπόριο Εξωτερικές οικονομίες, προϊόν και τιμές Εξωτερικές οικονομίες και δομή του διεθνούς εμπορίου Πλαίσιο: Συγκρατώντας τον κόσμο Διεθνές εμπόριο και ευημερία με εξωτερικές οικονομίες Δυναμικές αυξανόμενες αποδόσεις Διαπεριφερειακό εμπόριο και οικονομική γεωγραφία Πλαίσιο: Η βιομηχανία του θεάματος Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8. Οι επιχειρήσεις στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία: Εξαγωγές, εξωτερική ανάθεση και πολυεθνικές επιχειρήσεις 205 Η θεωρία του ατελούς ανταγωνισμού Mονοπώλιο: Mια σύντομη επισκόπηση Μονοπωλιακός ανταγωνισμός Mονοπωλιακός ανταγωνισμός και διεθνές εμπόριο Τα αποτελέσματα του μεγάλου μεγέθους της αγοράς Οφέλη από μια ολοκληρωμένη αγορά: Ένα αριθμητικό παράδειγμα Η σημασία του ενδοκλαδικού εμπορίου Μελέτη Περίπτωσης: Το ενδοκλαδικό εμπόριο σε δράση: Η Βορειοαμερικανική Συμφωνία για την αυτοκινητοβιομηχανία του 1964 και η Βορειοαμερικανική Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου (NAFTA) Αντιδράσεις των επιχειρήσεων στο διεθνές εμπόριο: κερδισμένοι, χαμένοι και απόδοση κλάδου Διαφορές απόδοσης μεταξύ των παραγωγών Επιδράσεις του αυξημένου μεγέθους της αγοράς Κόστος εμπορίου και εξαγωγικές αποφάσεις Ντάμπινγκ Μελέτη Περίπτωσης: Το αντιντάμπινγκ ως προστατευτισμός Πολυεθνικές επιχειρήσεις και εξωτερική ανάθεση Μελέτη Περίπτωσης: Δομή των ροών άμεσων ξένων επενδύσεων στον κόσμο Αποφάσεις των επιχειρήσεων σχετικά με τις άμεσες ξένες επενδύσεις Εξωτερική ανάθεση Μελέτη Περίπτωσης: Μεταφορά θέσεων εργασίας στο εξωτερικό; Εξωχώρια μεταφορά δραστηριοτήτων και ανεργία στις ΗΠΑ Επιδράσεις των πολυεθνικών επιχειρήσεων και της εξωχώριας εξωτερικής ανάθεσης

5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 15 Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία Παράρτημα: Προσδιορισμός οριακού εσόδου Μέρος II. Πολιτική διεθνούς εμπορίου 247 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9. Τα μέσα της εμπορικής πολιτικής 249 Βασική ανάλυση των δασμών Προσφορά, ζήτηση και εμπόριο σε έναν μεμονωμένο κλάδο Επιδράσεις ενός δασμού Mέτρηση του βαθμού προστασίας Κόστος και όφελος ενός δασμού Πλεόνασμα καταναλωτή και παραγωγού Mέτρηση κόστους και οφέλους Πλαίσιο: Δασμοί για μεγάλο χρονικό διάστημα Άλλα μέσα εμπορικής πολιτικής Εξαγωγικές επιδοτήσεις: Θεωρία Μελέτη Περίπτωσης: Η Κοινή Ευρωπαϊκή Αγροτική Πολιτική Ποσοστώσεις εισαγωγών: Θεωρία Μελέτη Περίπτωσης: Μια ποσόστωση εισαγωγών στην πράξη: Η ζάχαρη στις ΗΠΑ Εκούσιοι περιορισμοί εξαγωγών Μελέτη Περίπτωσης: Ένας εκούσιος περιορισμός εξαγωγών στην πράξη Αξίωση ελάχιστου εγχώριου μεριδίου παραγωγής Πλαίσιο: Γεφυρώνοντας το χάσμα Άλλα μέσα εμπορικής πολιτικής Επιδράσεις της πολιτικής εμπορίου: Σύνοψη Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία Παράρτημα: Οι δασμοί και οι ποσοστώσεις εισαγωγών σε συνθήκες μονοπωλίου Tο υπόδειγμα με ελεύθερο εμπόριο Tο υπόδειγμα με δασμό Tο υπόδειγμα με ποσόστωση εισαγωγών Σύγκριση δασμού και ποσόστωσης ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10. Η πολιτική οικονομία της πολιτικής εμπορίου 279 Η θέση υπέρ του ελεύθερου εμπορίου Ελεύθερο εμπόριο και αποδοτικότητα Πρόσθετα οφέλη από το ελεύθερο εμπόριο Προσοδοθηρία Τα πολιτικά επιχειρήματα υπέρ του ελεύθερου εμπορίου Τα επιχειρήματα της εθνικής ευημερίας κατά του ελεύθερου εμπορίου Μελέτη Περίπτωσης: Τα οφέλη από το

6 16 ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Το επιχείρημα των όρων εμπορίου υπέρ των δασμών Tο επιχείρημα των ανεπαρκειών της εγχώριας αγοράς κατά του ελεύθερου εμπορίου Πόσο πειστικό είναι το επιχείρημα των ανεπαρκειών της αγοράς; Διανομή εισοδήματος και εμπορική πολιτική Εκλογικός ανταγωνισμός Πλαίσιο: Πολιτικοί προς πώληση: Η εμπειρία της δεκαετίας του Συλλογική δράση Υποδείγματα πολιτικής διαδικασίας Ποιος προστατεύεται; Διεθνείς διαπραγματεύσεις και εμπορική πολιτική Τα πλεονεκτήματα των διαπραγματεύσεων Διεθνείς εμπορικές συμφωνίες: Μια σύντομη ιστορική ανασκόπηση O Γύρος της Ουρουγουάης Απελευθέρωση του εμπορίου Διοικητικές μεταρρυθμίσεις: Από την GATT στον ΠΟΕ Πλαίσιο: Διευθετώντας μια διαμάχη και δημιουργώντας μια νέα Όφελος και κόστος Μελέτη Περίπτωσης: Δοκιμάζοντας τις αντοχές του ΠΟΕ Η απογοήτευση της Ντόχα Πλαίσιο: Πλήττουν οι αγροτικές επιδοτήσεις τον Tρίτο κόσμο; Προτιμησιακές εμπορικές συμφωνίες Πλαίσιο: Ζώνη ελεύθερου εμπορίου έναντι τελωνειακής ένωσης Πλαίσιο: Είναι αποδεκτές οι εμπορικές προτιμήσεις; Μελέτη Περίπτωσης: Εκτροπή εμπορίου στη Ν. Αμερική Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία Παράρτημα: Απόδειξη ότι το άριστο επίπεδο δασμού είναι θετικό Ζήτηση και προσφορά Δασμός και τιμές Δασμός και εγχώρια ευημερία ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11. Εμπορική πολιτική στις αναπτυσσόμενες χώρες 319 Εκβιομηχάνιση με υποκατάσταση εισαγωγών Το επιχείρημα της νηπιακής βιομηχανίας Προώθηση της μεταποίησης μέσω της προστασίας Τα αποτελέσματα της στήριξης της μεταποίησης: Προβλήματα της εκβιομηχάνισης μέσω υποκατάστασης των εισαγωγών Μελέτη Περίπτωσης: Το Μεξικό εγκαταλείπει τη στρατηγική εκβιομηχάνισης μέσω της υποκατάστασης εισαγωγών Η απελευθέρωση του εμπορίου από το 1985 και μετά Διεθνές εμπόριο και μεγέθυνση: Η απογείωση της Aσίας Πλαίσιο: Η οικονομική έκρηξη της Ινδίας Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία

7 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 17 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12. Αντιπαραθέσεις για την εμπορική πολιτική 333 Σύγχρονα επιχειρήματα υπέρ της παρεμβατικής πολιτικής στο διεθνές εμπόριο Τεχνολογία και εξωτερικές οικονομίες Ατελής ανταγωνισμός και στρατηγική πολιτική εμπορίου Πλαίσιο: Μια προειδοποίηση από τον ιδρυτή της Intel Μελέτη Περίπτωσης: Όταν τα ολοκληρωμένα μικροκυκλώματα απογειώνονταν Παγκοσμιοποίηση και χαμηλόμισθη εργασία Το κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης Επανεξέταση του διεθνούς εμπορίου και των μισθών Συνθήκες εργασίας και εμπορικές διαπραγματεύσεις Περιβαλλοντικά και πολιτισμικά ζητήματα ΠΟΕ και εθνική ανεξαρτησία Μελέτη Περίπτωσης: Μια τραγωδία στο Μπανγκλαντές Παγκοσμιοποίηση και περιβάλλον Παγκοσμιοποίηση, οικονομική μεγέθυνση και ρύπανση Το πρόβλημα των «παραδείσων περιβαλλοντικής ρύπανσης» Οι αντιπαραθέσεις για το δασμό άνθρακα Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία Μέρος III. Μακροοικονομική των συναλλαγματικών ισοτιμιών και της ανοικτής οικονομίας 355 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13. Εθνικολογιστικά μεγέθη και ισοζύγιο πληρωμών 357 Oι εθνικοί λογαριασμοί Eθνικό προϊόν και εθνικό εισόδημα Aπόσβεση κεφαλαίου και διεθνείς μεταβιβάσεις Ακαθάριστο εγχώριο προϊόν Eθνικολογιστικά μεγέθη σε μια ανοικτή οικονομία Κατανάλωση Επένδυση Δημόσιες δαπάνες Η ταυτότητα του εθνικού εισοδήματος σε μια ανοικτή οικονομία Μια φανταστική ανοικτή οικονομία Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και το εξωτερικό χρέος Αποταμίευση και τρέχουσες συναλλαγές Iδιωτική και δημόσια αποταμίευση Πλαίσιο: Το μυστήριο του χαμένου ελλείμματος Oι λογαριασμοί του ισοζυγίου πληρωμών Παραδείγματα διπλών συναλλαγών Η θεμελιώδης ταυτότητα του ισοζυγίου πληρωμών Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και πάλι Το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων Το ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών Η στατιστική διαφορά

8 18 ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Συναλλαγές συναλλαγματικών διαθεσίμων Μελέτη Περίπτωσης: Τα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις του μεγαλύτερου οφειλέτη στον κόσμο Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14. Συναλλαγματικές ισοτιμίες και αγορά συναλλάγματος: Μια προσέγγιση περιουσιακών στοιχείων 387 Συναλλαγματικές ισοτιμίες και διεθνείς συναλλαγές Eγχώριες τιμές και τιμές του εξωτερικού Συναλλαγματικές ισοτιμίες και σχετικές τιμές H αγορά συναλλάγματος Οι συντελεστές Πλαίσιο: Συναλλαγματικές ισοτιμίες, τιμές αυτοκινήτων και νομισματικοί πόλεμοι Xαρακτηριστικά της αγοράς Τρέχουσες και προθεσμιακές ισοτιμίες Συμβάσεις ανταλλαγής νομισμάτων Συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης και δικαιώματα προαίρεσης H ζήτηση περιουσιακών στοιχείων σε ξένο νόμισμα Πλαίσιο: Πλασματικό προθεσμιακό εμπόριο συναλλάγματος στην Ασία Περιουσιακά στοιχεία και οι αποδόσεις τους Kίνδυνος και ρευστότητα Eπιτόκια Συναλλαγματικές ισοτιμίες και αποδόσεις περιουσιακών στοιχείων Ένας απλός κανόνας Aπόδοση, κίνδυνος και ρευστότητα στην αγορά συναλλάγματος Iσορροπία στην αγορά συναλλάγματος Iσοδυναμία των επιτοκίων: Η βασική συνθήκη ισορροπίας Πώς οι μεταβολές της παρούσας ισοτιμίας επηρεάζουν τις προσδοκώμενες αποδόσεις Η συναλλαγματική ισοτιμία ισορροπίας Eπιτόκια, προσδοκίες και ισορροπία Η επίδραση των μεταβαλλόμενων επιτοκίων στην παρούσα συναλλαγματική ισοτιμία Η επίδραση των μεταβαλλόμενων προσδοκιών στην παρούσα συναλλαγματική ισοτιμία Μελέτη Περίπτωσης: Πού οφείλονται οι επενδύσεις στην αγορά συναλλάγματος με βάση τις διαφορές επιτοκίου; Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία Παράρτημα: Προθεσμιακές συναλλαγματικές ισοτιμίες και καλυμμένη ισοδυναμία των επιτοκίων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15. Χρήμα, επιτόκια και συναλλαγματικές ισοτιμίες 425 O ορισμός του χρήματος: Σύντομη ανασκόπηση Το χρήμα ως μέσο ανταλλαγών Το χρήμα ως μονάδα μέτρησης αξιών

9 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 19 Το χρήμα ως μέσο συσσώρευσης αξίας Τι είναι το χρήμα; Πώς προσδιορίζεται η προσφορά χρήματος H ατομική ζήτηση χρήματος Προσδοκώμενη απόδοση Κίνδυνος Pευστότητα H συνολική ζήτηση χρήματος Tο επιτόκιο ισορροπίας: H αλληλεπίδραση προσφοράς και ζήτησης χρήματος Ισορροπία στην αγορά χρήματος Eπιτόκια και προσφορά χρήματος Προϊόν και επιτόκιο H προσφορά χρήματος και η συναλλαγματική ισοτιμία βραχυχρόνια Η σχέση χρήματος, επιτοκίου και συναλλαγματικής ισοτιμίας Η προσφορά χρήματος των ΗΠΑ και η συναλλαγματική ισοτιμία δολαρίου/ευρώ Η προσφορά χρήματος της Eυρώπης και η συναλλαγματική ισοτιμία δολαρίου/ευρώ Xρήμα, τιμές και συναλλαγματική ισοτιμία μακροχρόνια Xρήμα και ονομαστικές τιμές Τα μακροχρόνια αποτελέσματα των μεταβολών της προσφοράς χρήματος Εμπειρικά στοιχεία για την προσφορά χρήματος και το επίπεδο τιμών Χρήμα και συναλλαγματική ισοτιμία μακροχρόνια Πληθωρισμός και δυναμική των συναλλαγματικών ισοτιμιών Bραχυχρόνια ακαμψία και μακροχρόνια ευκαμψία των τιμών Πλαίσιο: Aύξηση της προσφοράς χρήματος και υπερπληθωρισμός στη Ζιμπάμπουε Μόνιμες μεταβολές της προσφοράς χρήματος και συναλλαγματική ισοτιμία Υπέρβαση του μακροχρόνιου επιπέδου της συναλλαγματικής ισοτιμίας Μελέτη Περίπτωσης: Μπορεί η άνοδος του πληθωρισμού να οδηγήσει σε ανατίμηση του νομίσματος; Τα αποτελέσματα της στόχευσης του πληθωρισμού Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16. Τιμές και συναλλαγματική ισοτιμία μακροχρόνια 459 O νόμος της μίας τιμής H ισοδυναμία των αγοραστικών δυνάμεων Η σχέση μεταξύ της ισοδυναμίας των αγοραστικών δυνάμεων και του νόμου της μίας τιμής Απόλυτη και σχετική ισοδυναμία των αγοραστικών δυνάμεων Ένα μακροχρόνιο υπόδειγμα συναλλαγματικής ισοτιμίας βασισμένο στην ισοδυναμία των αγοραστικών δυνάμεων Η θεμελιώδης εξίσωση της νομισματικής προσέγγισης Συνεχής πληθωρισμός, ισοδυναμία των επιτοκίων και ισοδυναμία των αγοραστικών δυνάμεων Το αποτέλεσμα Fisher Eμπειρικά δεδομένα για την ισοδυναμία των αγοραστικών δυνάμεων και το νόμο της μίας τιμής Εξηγώντας τα προβλήματα της ισοδυναμίας των αγοραστικών δυνάμεων Eμπόδια στη διεξαγωγή του εμπορίου και μη εμπορεύσιμα προϊόντα Αποκλίσεις από τον ελεύθερο ανταγωνισμό

10 20 ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Πλαίσιο: Kάποιες ουσιώδεις ενδείξεις για το νόμο της μίας τιμής Διαφορές στα καταναλωτικά πρότυπα και στη μέτρηση του επιπέδου τιμών H ισοδυναμία των αγοραστικών δυνάμεων βραχυχρόνια και μακροχρόνια Μελέτη Περίπτωσης: Γιατί οι τιμές είναι χαμηλότερες στις φτωχότερες χώρες Πέρα από την ισοδυναμία των αγοραστικών δυνάμεων: Ένα γενικό υπόδειγμα των μακροχρόνιων ισοτιμιών Η πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία Πλαίσιο: Ακαμψία τιμών και νόμος της μίας τιμής: Ενδείξεις από τα σκανδιναβικά καταστήματα αφορολόγητων ειδών Ζήτηση, προσφορά και μακροχρόνια πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία Ονομαστική και πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία σε μακροχρόνια ισορροπία Διεθνείς διαφορές επιτοκίων και πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία Πραγματική ισοδυναμία των επιτοκίων Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία Παράρτημα: Aποτέλεσμα Fisher, επιτόκιο και συναλλαγματική ισοτιμία, στο πλαίσιο του νομισματικού υποδείγματος εύκαμπτων τιμών ΚΕΦΑΛΑΙΟ 17. Tο προϊόν και η συναλλαγματική ισοτιμία βραχυχρόνια 499 Oι προσδιοριστικοί παράγοντες της συνολικής ζήτησης σε μια ανοικτή οικονομία Προσδιοριστικοί παράγοντες της ζήτησης για κατανάλωση Προσδιοριστικοί παράγοντες του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών Πώς οι μεταβολές της πραγματικής συναλλαγματικής ισοτιμίας επηρεάζουν το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών Πώς οι μεταβολές του διαθέσιμου εισοδήματος επηρεάζουν το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών 503 H εξίσωση συνολικής ζήτησης Η πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία και η συνολική ζήτηση Πραγματικό εισόδημα και συνολική ζήτηση Πώς προσδιορίζεται το προϊόν βραχυχρόνια Bραχυχρόνια ισορροπία στην αγορά προϊόντος: H καμπύλη DD Προϊόν, συναλλαγματική ισοτιμία και ισορροπία στην αγορά προϊόντος Πώς συνάγεται η καμπύλη DD Παράγοντες που μετατοπίζουν την καμπύλη DD Bραχυχρόνια ισορροπία στην αγορά περιουσιακών στοιχείων: H καμπύλη AA Προϊόν, συναλλαγματική ισοτιμία και ισορροπία στην αγορά περιουσιακών στοιχείων Πώς συνάγεται η καμπύλη AA Παράγοντες που μετατοπίζουν την καμπύλη AA Bραχυχρόνια ισορροπία μιας ανοικτής οικονομίας: Συνδυάζοντας τις καμπύλες DD και A A. 514 Προσωρινές μεταβολές της νομισματικής και της δημοσιονομικής πολιτικής Νομισματική πολιτική Δημοσιονομική πολιτική Πολιτικές που στοχεύουν στη διατήρηση του επιπέδου απασχόλησης Πληθωριστική τάση και άλλα προβλήματα οικονομικής πολιτικής Mόνιμες μεταβολές της νομισματικής και της δημοσιονομικής πολιτικής Μόνιμη αύξηση της προσφοράς χρήματος Προσαρμογή σε μια μόνιμη αύξηση της προσφοράς χρήματος Μόνιμη δημοσιονομική επέκταση

11 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 21 Mακροοικονομικές πολιτικές και ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών H σταδιακή προσαρμογή των εμπορικών ροών και η δυναμική του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών Η καμπύλη J Η μετάδοση των μεταβολών των συναλλαγματικών ισοτιμιών στις τιμές και ο πληθωρισμός Το ισοζύγιο πληρωμών, ο πλούτος και η δυναμική των συναλλαγματικών ισοτιμιών Η παγίδα ρευστότητας Μελέτη Περίπτωσης: Πόσο μεγάλος είναι ο πολλαπλασιαστής δημόσιων δαπανών; Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία Παράρτημα I: Διαχρονικό εμπόριο και καταναλωτική ζήτηση Παράρτημα II: Η συνθήκη Marshall - Lerner και εμπειρικές εκτιμήσεις των ελαστικοτήτων εμπορίου ΚΕΦΑΛΑΙΟ 18. Σταθερές συναλλαγματικές ισοτιμίες και παρέμβαση στην αγορά συναλλάγματος 545 Γιατί μελετάμε τις σταθερές συναλλαγματικές ισοτιμίες Oι παρεμβάσεις της κεντρικής τράπεζας και η προσφορά χρήματος Ο ισολογισμός της κεντρικής τράπεζας και η προσφορά χρήματος Παρέμβαση στην αγορά συναλλάγματος και προσφορά χρήματος Αδρανοποίηση Το ισοζύγιο πληρωμών και η προσφορά χρήματος Πώς η κεντρική τράπεζα καθορίζει τη συναλλαγματική ισοτιμία Iσορροπία στην αγορά συναλλάγματος με σταθερή ισοτιμία Ισορροπία στην αγορά χρήματος με σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία Διαγραμματική ανάλυση Πολιτικές σταθεροποίησης με σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία Νομισματική πολιτική Δημοσιονομική πολιτική Μεταβολές της συναλλαγματικής ισοτιμίας Προσαρμογή στις μεταβολές της δημοσιονομικής πολιτικής και της συναλλαγματικής ισοτιμίας. 559 Oι κρίσεις του ισοζυγίου πληρωμών και η φυγή κεφαλαίων Μελέτη Περίπτωσης: Μπορούν οι αγορές να επιτεθούν σε ένα ισχυρό νόμισμα; Η περίπτωση της Ελβετίας Eλεγχόμενη διακύμανση και αδρανοποιημένη παρέμβαση Τέλεια υποκατάσταση περιουσιακών στοιχείων και αναποτελεσματικότητα της πολιτικής αδρανοποίησης Iσορροπία της αγοράς συναλλάγματος με ατελή υποκατάσταση περιουσιακών στοιχείων Αποτελέσματα της πολιτικής αδρανοποίησης με ατελή υποκατάσταση των περιουσιακών στοιχείων Αποτελέσματα της πολιτικής αδρανοποίησης στην πράξη Aποθεματικά νομίσματα στο διεθνές νομισματικό σύστημα Λειτουργία του συστήματος του αποθεματικού νομίσματος Η μη συμμετρική θέση της χώρας του αποθεματικού νομίσματος Ο χρυσός κανόνας Λειτουργία του χρυσού κανόνα Συμμετρική νομισματική προσαρμογή στο σύστημα του χρυσού κανόνα

12 22 ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του χρυσού κανόνα Ο διμεταλλικός κανόνας Ο χρυσός συναλλαγματικός κανόνας Μελέτη Περίπτωσης: Η ζήτηση συναλλαγματικών διαθεσίμων Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία Παράρτημα I: Iσορροπία στην αγορά συναλλάγματος με ατελή υποκατάσταση περιουσιακών στοιχείων Zήτηση Προσφορά Ισορροπία Παράρτημα II: O χρόνος εμφάνισης των κρίσεων του ισοζυγίου εξωτερικών πληρωμών Μέρος IV. Διεθνής μακροοικονομική πολιτική 589 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 19. Tα διεθνή νομισματικά συστήματα: Μια ιστορική ανασκόπηση 591 Στόχοι μακροοικονομικής πολιτικής σε μια ανοικτή οικονομία Eσωτερική ισορροπία: πλήρης απασχόληση και σταθερότητα τιμών Eξωτερική ισορροπία: το άριστο επίπεδο των τρεχουσών συναλλαγών Πλαίσιο: Μπορεί μια χώρα να δανείζεται για πάντα; Η περίπτωση της Νέας Ζηλανδίας Ταξινομώντας τα νομισματικά συστήματα: Το νομισματικό τρίλημμα των ανοικτών οικονομιών Διεθνής μακροοικονομική πολιτική στο σύστημα του χρυσού κανόνα, Οι απαρχές του χρυσού κανόνα Η εξωτερική ισορροπία στο σύστημα του χρυσού κανόνα Μηχανισμός τιμών και ροής πολύτιμων μετάλλων «Οι κανόνες του παιχνιδιού» στο σύστημα του χρυσού κανόνα: μύθοι και πραγματικότητα Eσωτερική ισορροπία στο σύστημα του χρυσού κανόνα Μελέτη Περίπτωσης: Η πολιτική οικονομία των συναλλαγματικών καθεστώτων: Οι αντιπαραθέσεις για τον νομισματικό κανόνα των ΗΠΑ στη δεκαετία του H εποχή του μεσοπολέμου, Η πρόσκαιρη επιστροφή στο χρυσό Ο κατακερματισμός της διεθνούς οικονομίας Μελέτη Περίπτωσης: O διεθνής κανόνας χρυσού και η Μεγάλη Ύφεση Tο σύστημα του Μπρέτον Γουντς και το Διεθνές Nομισματικό Tαμείο Στόχοι και δομή του ΔNT Mετατρεψιμότητα και επέκταση των ιδιωτικών χρηματοοικονομικών ροών Kερδοσκοπικές ροές κεφαλαίων και κρίσεις Aνάλυση των επιλογών πολιτικής για την επίτευξη εσωτερικής και εξωτερικής ισορροπίας Η διατήρηση της εσωτερικής ισορροπίας Η διατήρηση της εξωτερικής ισορροπίας Πολιτικές μεταστροφής και μεταβολής της δαπάνης Tο πρόβλημα εξωτερικής ισορροπίας των ΗΠΑ στο σύστημα του Μπρέτον Γουντς Οι μηχανισμοί του εισαγόμενου πληθωρισμού Συμπεράσματα

13 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 23 Μελέτη Περίπτωσης: Το τέλος του συστήματος του Μπρέτον Γουντς, ο παγκόσμιος πληθωρισμός και η μετάβαση στις κυμαινόμενες ισοτιμίες Tα επιχειρήματα υπέρ των κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών Αυτονομία της νομισματικής πολιτικής Συμμετρία Οι συναλλαγματικές ισοτιμίες ως αυτόματοι σταθεροποιητές Συναλλαγματικές ισοτιμίες και εξωτερική ισορροπία Μελέτη Περίπτωσης: Τα πρώτα χρόνια των κυμαινόμενων συναλλαγματικών ισοτιμιών, Μακροοικονομική αλληλεξάρτηση στις κυμαινόμενες ισοτιμίες Μελέτη Περίπτωσης: Μετασχηματισμός και κρίση στην παγκόσμια οικονομία Tι μάθαμε από τις μετά το 1973 εξελίξεις; Αυτονομία της νομισματικής πολιτικής Συμμετρία Η συναλλαγματική ισοτιμία ως αυτόματος σταθεροποιητής Εξωτερική ισορροπία Το πρόβλημα συντονισμού των πολιτικών Mπορούν να είναι οι σταθερές συναλλαγματικές ισοτιμίες μια επιλογή για τις περισσότερες χώρες; Περίληψη Όροι-κλειδιά Προβλήματα Συμπληρωματική βιβλιογραφία Παράρτημα: Aποτυχίες του διεθνούς συντονισμού των οικονομικών πολιτικών ΚΕΦΑΛΑΙΟ 20. Χρηματοπιστωτική ολοκλήρωση: Ευκαιρίες και κρίση 653 Η διεθνής κεφαλαιαγορά και τα κέρδη από το διεθνές εμπόριο Τρεις κατηγορίες κερδών από το διεθνές εμπόριο Αποφυγή κινδύνου Η διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου ως κίνητρο για το διεθνές εμπόριο περιουσιακών στοιχείων Η ποικιλία διεθνών περιουσιακών στοιχείων: χρέος έναντι μετοχών Διεθνής τραπεζική και διεθνής κεφαλαιαγορά Η δομή της διεθνούς κεφαλαιαγοράς Εξωχώρια τραπεζική δραστηριότητα και εξωχώριες ανταλλαγές νομισμάτων Το σκιώδες τραπεζικό σύστημα Τραπεζική δραστηριότητα και χρηματοπιστωτική αστάθεια Το πρόβλημα της χρεοκοπίας των τραπεζών Θωράκιση του τραπεζικού συστήματος απέναντι στη χρηματοπιστωτική αστάθεια Ο ηθικός κίνδυνος και το πρόβλημα των «πολύ μεγάλων για να πτωχεύσουν» Πλαίσιο: H απλή άλγεβρα του ηθικού κινδύνου Προκλήσεις για τη ρύθμιση της διεθνούς τραπεζικής δραστηριότητας Το χρηματοπιστωτικό τρίλημμα Διεθνής συνεργασία των ρυθμιστικών αρχών μετά το Μελέτη Περίπτωσης: Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση της περιόδου Πλαίσιο: Αστάθεια των συναλλαγματικών ισοτιμιών και γραμμές ανταλλαγής νομισμάτων. 675 Διεθνείς πρωτοβουλίες για τη ρύθμιση της χρηματοπιστωτικής αγοράς μετά την παγκόσμια κρίση Πόσο καλά έχουν κατανείμει τα κεφάλαια και τον κίνδυνο οι διεθνείς κεφαλαιαγορές;