Γιατί να επιλέξω τη ρομποτική χειρουργική στον καρκίνο του προστάτη;

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Γιατί να επιλέξω τη ρομποτική χειρουργική στον καρκίνο του προστάτη;"

Ἀράχνη Αργυριάδης
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Γιατί να επιλέξω τη ρομποτική χειρουργική στον καρκίνο του προστάτη; Αθανάσιος Μπέκος Ανδρέας Ανδρέου Χειρουργοί ουρολόγοι Πιστοποιημένοι χειρουργοί ρομποτικής Mediterranean Hospital of Cyprus Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο συχνότερος καρκίνος στον άνδρα και αφορά σημαντικό αριθμό ασθενών. Ο τυπικός άρρωστος σήμερα αντιπροσωπεύεται από έναν 60χρονο ασυμπτωματικό άνδρα, ο οποίος στα πλαίσια του προληπτικού ελέγχου βρέθηκε με υψηλές τιμές PSA (καρκινικός δείκτης που εξετάζεται στο αίμα), υποβλήθηκε σε βιοψία προστάτη και διαγνώσθηκε ότι πάσχει από εντοπισμένο καρκίνο του προστάτη. Αυτός ο άρρωστος είναι ιδιαίτερος σε σχέση με τους άλλους καρκινοπαθείς: - Δεν κινδυνεύει η υγεία του και η ζωή του στο άμεσο και βραχυπρόθεσμο μέλλον. - Ο εντοπισμένος καρκίνος του προστάτη είναι ιάσιμος. - Έχει την πολυτέλεια της επιλογής ανάμεσα στις προτεινόμενες λύσεις.

2 Το δικαίωμα επιλογής σε έναν άνδρα αποσβολωμένο από την διάγνωση του καρκίνου είναι ευχή κα κατάρα. Ο 64χρονος ασθενής Γ. Κ., γράφει στο ημερολόγιό του «.έπεσα από τα σύννεφα. Έκπληκτος και γεμάτος φόβο. Μόλις βγήκα στην σύνταξη και ανυπομονούσα για μία νέα αρχή και όχι για ένα τέλος.. διάβασα ότι κατάφερα να βρω και έμαθα μέχρι και πώς να ψάχνω για πληροφορίες στο διαδίκτυο» Δυστυχώς,ο παραπάνω ασθενής δεν είναι η εξαίρεση, αλλά ο κανόνας. Η εικόνα του εαυτού του στο μέλλον είναι τελείως εκτός πραγματικότητας. Δυσκολεύεται να δράσει. Καθισμένος στον καναπέ του, προσπαθεί να αντλήσει πληροφορίες από πηγές εύκολα προσβάσιμες και μερικές φορές αναξιόπιστες. Μπορεί να βρεθεί αποπροσανατολισμένος και από το: «Τι μπορώ να κάνω; Tι θέλω;» δύσκολα να φτάνει στην εύκολη ερώτηση: «Ποια είναι η καλύτερη μέθοδος για την αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη;» Η απάντηση είναι: η επέμβαση που λέγεται ριζική προστατεκτομή - η καλύτερη από τις μεθόδους που έχουν σαν στόχο την ίαση - υπό προϋποθέσεις. Εάν επιπρόσθετα υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν χειρουργικά εργαλεία τελευταίας τεχνολογίας, όπως τα λεγόμενα robot, τότε τα αποτελέσματα είναι άριστα.

3 Πλεονεκτήματα της ρομποτικής χειρουργικής Η ρομποτική χειρουργική, όπως εφαρμόζεται σήμερα, αναφέρεται σε εργαλεία τύπου slave master με τηλεχειρισμό μέσω computer. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα εργαλείο το οποίο μεταφέρει τις κινήσεις του χεριού του χειρουργού σε ένα ρομποτικό βραχίονα, αφού πρώτα τις επεξεργαστεί ηλεκτρονικά. Έτσι παρέχει τα εξής πλεονεκτήματα: Το ανθρώπινο χέρι, σε γενικές γραμμές, μπορεί να σταθεροποιηθεί και να κινηθεί σε βήματα 1 ή 2 mm. Τα σημερινά σε χρήση ρομπότ κινούνται με ακρίβεια βήματος 20 φορές μεγαλύτερη. Ο χειρουργός χρησιμοποιεί χειρουργικά εργαλεία, για την τομή και τη συρραφή ιστών. Με τα ρομποτικά συστήματα, ουσιαστικά χρησιμοποιεί τα χέρια του. Ο τρόπος συρραφής, για παράδειγμα, μεταβάλλεται ως εξής: αντί να πιάσει ο χειρουργός μια πολύ μικρή βελόνη με μία λαβίδα, που λέγεται βελονοκάτοχο και να ράψει με αυτήν, πιάνει την βελόνη ουσιαστικά με τα δάκτυλά του. Παρότι όλοι οι χειρουργοί είναι εξαιρετικά δεξιοτέχνες στο να χρησιμοποιούν λαβίδες, αν κάποιος έπρεπε να επιλέξει ανάμεσα στις δύο μεθόδους, για να δημιουργήσει ένα πολύπλοκο κέντημα, σαφώς δεν θα προτιμούσε την λαβίδα. Το ρομποτικό σύστημα αυξάνει την ακρίβεια των κινήσεων, υποπολλαπλασιάζοντας το εύρος τους σε κλίμακα, που επιλέγεται από τον χειρουργό. Στην ρύθμιση extra fine, για παράδειγμα, κίνηση του χεριού 4 mm μεταφέρεται ως μετατόπιση του βραχίονα 1 mm. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι το φυσιολογικό τρέμουλο των χεριών, το οποίο δυστυχώς αυξάνει με την αύξηση της ηλικίας και της εμπειρίας του χειρουργού. Το ρομποτικό σύστημα, μεταφέροντας την

4 κίνηση μέσω υπολογιστή, σβήνει το τρέμουλο. Όλοι οι μικροχειρουργοί είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με το πρόβλημα αυτό και έχουν αναπτύξει τεχνικές για την μείωση του τρέμουλου. Οι τεχνικές αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν με απόλυτη επιτυχία όταν πρέπει να εργαστείς σε ένα άκρο-χέρι ή πόδι- ή και στον εγκέφαλο. Είναι όμως παντελώς ανεφάρμοστες, αν κάποιος πρέπει να εργαστεί στο βάθος της ελάσσονος πυέλου και κάτω από το ηβικό οστό -για την προσπέλαση του προστάτη ή μέσα στον θωρακικό κλωβό χωρίς στερνοτομή -για την πραγματοποίηση επέμβασης επαναιμάτωσης των στεφανιαίων αγγείων (by pass). Ένα εργαλείο, είτε ανοιχτής, είτε λαπαροσκοπικής χειρουργικής, μπορεί να κάνει κινήσεις, όπως: σύλληψη-διατομή, μέσαέξω στροφή και δεξιά-αριστερά. Ο ρομποτικός βραχίονας στις παραπάνω κινήσεις συμπεριλαμβάνει την κάμψη, που αντιστοιχεί στην κάμψη του καρπού του ανθρώπινου χεριού. Το ανθρώπινο χέρι έχει περιορισμένο εύρος κίνησης όσον αφορά την στροφή του καρπού. Η κίνηση του καρπού ορίζεται από τους ορθοπεδικούς ως η κίνηση που χαρακτηρίζει τις δεξιότητες του ανθρώπινου χεριού (Dart throw motion). Ο ρομποτικός βραχίονας στρέφει «τον καρπό» περισσότερες από 360 ο, αυξάνοντας τις δυνατότητες του χεριού σχεδόν απεριόριστα. Ο άνθρωπος έχει δύο χέρια. Δουλεύοντας ρομποτικά, με τα δυο του χέρια ελέγχει τους τέσσερις βραχίονες του ρομπότ. Κατά συνέπεια, δύσκολα χειρουργεία, που χρειάζονται τρεις ή και τέσσερις χειρουργούς, μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνο με δύο. Απαιτείται μεγάλος κόπος και πολύς χρόνος μέχρι να μπορέσουν τρεις ή τέσσερις χειρουργοί να εργασθούν και να συντονιστούν, έτσι ώστε να λειτουργούν σαν ένας. Οι ρομποτικοί βραχίονες είναι εφοδιασμένοι με σύστημα ασφαλείας, που αποτρέπει την άσκηση δυνάμεων πάνω από ένα όριο. Το ρομπότ βασίζεται σε εξελιγμένο σύστημα τρισδιάστατης απεικόνισης με μεγέθυνση, που μπορεί να ξεπεράσει τα 12Χ. Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, ένα ζευγάρι καλής ποιότητας κιάλια δεν ξεπερνά σε μεγέθυνση τα 7Χ. Για να πραγματοποιηθεί μια επέμβαση μικροχειρουργικής για επανασυγκόληση δακτύλου, αρκεί μεγέθυνση 4Χ. Αντίστοιχα εξελιγμένα οπτικά συστήματα υπάρχουν σήμερα διαθέσιμα για λαπαροσκοπικές επεμβάσεις. Το ρομπότ υπερτερεί έναντι αυτών στα εξής: 1. Ο βραχίονας του ρομπότ κρατά την κάμερα σταθερή ενώ στα λαπαροσκοπικά χειρουργεία, συνήθως, την κρατά ένας δεύτερος χειρουργός. Επομένως η κάμερα είναι επιρρεπής σε συνεχείς κινήσεις, που οφείλονται στην αναπνοή του αρρώστου, την φυσιολογική αστάθεια του ανθρώπινου χεριού, ιδιαίτερα όταν ο βοηθός βρίσκεται σε άβολη θέση για πολύ ώρα, και τις κινήσεις των υπόλοιπων εργαλείων, που συχνά μπαίνουν στην πορεία της κάμερας. 2. Την κάμερα στο ρομπότ τη χειρίζεται ο χειρουργός και κατά συνέπεια, βρίσκεται πάντοτε στην θέση που εξασφαλίζει το καλύτερο οπτικό πεδίο. Όλα τα παραπάνω δεν αντιπροσωπεύουν τα θεωρητικά πλεονεκτήματα του ρομπότ, τα οποία είναι σαφώς περισσότερα, αλλά τα πραγματικά

5 πλεονεκτήματα για έναν χειρουργό που έχει τις γνώσεις και την εμπειρία να πραγματοποιήσει την ίδια επέμβαση, τόσο με ανοιχτό χειρουργείο, όσο και λαπαροσκοπικά. Τι είναι λοιπόν τελικά αυτό το εργαλείο που λέγεται ρομπότ? Είναι ένα εξελιγμένο μικροσκόπιο, το οποίο όμως έχει τόσο μεγάλο εύρος λειτουργίας, που μπορεί την ίδια μέρα να βοηθήσει το χειρουργό να αναστομώσει ένα αγγείο, χρησιμοποιώντας ράμμα - δύσκολα ορατό με γυμνό μάτι - και στην συνέχεια, χωρίς καμία επαναρύθμιση ή άλλο προγραμματισμό, να χρησιμοποιηθεί για την αφαίρεση ενός τεράστιου όγκου - με βάρος μωρού παιδιού - από την κοιλιά του αρρώστου, χωρίς χειρουργική τομή. Μειονεκτήματα του ρομπότ Το Da Vinci είναι στο σύνολό του μεγάλο και δυσκίνητο εργαλείο. Δεν είναι ένα εργαλείο που μπορείς να το βάλεις σε μία βαλίτσα και να το μεταφέρεις από την μία αίθουσα στην άλλη ή από το ένα νοσοκομείο στο άλλο. Το κόστος απόκτησης και λειτουργίας του είναι υψηλό. Ενδεικτικά, για την αγορά του θα πρέπει να επενδυθεί ποσό ύψους από 1,7 έως 2,5 εκατομύρια και για την ετήσια συντήρησή του το κόστος ξεκινά από τις ευρώ, ακόμα και αν δεν δουλεύει. Λόγω της πραγματικής ανυπαρξίας εκπαιδευτικών δομών, οι χειρουργοί που είναι εκπαιδευμένοι στην χρήση του είναι λίγοι.

6 Τα παραπάνω, αν και είναι αρνητικά, έχουν ένα θετικό αποτέλεσμα. Έχουν δημιουργήσει εξειδικευμένα κέντρα, με συσσωρευμένη χειρουργική εμπειρία, την οποία τελικά εισπράτει ο ασθενής.

7 Πλεονεκτήματα του ρομπότ Τα άμεσα αποτελέσματα όλων των παραπάνω, που αφορούν τη νοσηρότητα της επέμβασης της ρομποτικής ριζικής προστατεκτομής για τη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη, είναι: Eλάχιστη απώλεια αίματος. Mικρότερος πόνος. Ελαχιστοποίηση της πιθανότητας διεγχειρητικών και μετεγχειρητικών επιπλοκών. Σημαντική μείωση του χρόνου παραμονής στο νοσοκομείο - 1 ημέρα έναντι 7 ημερών στην ανοιχτή επέμβαση. Ταχύτερη επάνοδος στις συνήθεις δραστηριότητες - 15 ημέρες έναντι 2 μηνών. Τα σημαντικότερα όμως, είναι τα λειτουργικά αποτελέσματα, που είναι: 1) Το μηδενικό ποσοστό στενωμάτων κυστεο-ουρηθρικής αναστόμωσης, σε σύγκριση με ποσοστά 6-80 % στην ανοιχτή χειρουργική. 2) Καλύτερα ποσοστά ακράτειας. Περισσότεροι από 91% των ασθενών έχουν πλήρη εγκράτεια στον 1 μήνα και 95-97% στους 6 μήνες, σε σύγκριση με 60 % στους 6 μήνες για την ανοιχτή χειρουργική. 3) Ικανοποιητική στυτική λειτουργία σε ποσοστά % - ανάλογα με το κέντρο, σε σύγκριση με % στην ανοιχτή χειρουργική. Το ρομπότ δεν αντικαθιστά τον χειρουργό, αλλά δρα ως συνεργάτης, υπό τον πλήρη έλεγχο και την καθοδήγησή του, χωρίς τον κίνδυνο να αναλάβει πρωτοβουλίες από μόνο του. Αποτελεί ένα νέο, σημαντικό εργαλείο και εφόδιο, που διευκολύνει το έργο του και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για πιο αποτελεσματικές επεμβάσεις. Για περισσότερες πληροφορίες στο

Σχετικά έγγραφα

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΡΗΓΑΣ MD, FEBU ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ. ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΣΤΗΝ ΟΥΡΟΛΟΓΙΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΡΗΓΑΣ MD, FEBU ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ. ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ ΡΟΜΠΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Da Vinci εντυπωσιακή τεχνολογία που αυξάνει