Η Μέδουσα στην ελληνική μυθολογία αναφέρεται ως μία από τις τρεις Γοργόνες. Από τις τρεις αυτές αδελφές η Μέδουσα ήταν η θνητή.

Transcript

1 Η Μέδουσα στην ελληνική μυθολογία αναφέρεται ως μία από τις τρεις Γοργόνες. Από τις τρεις αυτές αδελφές η Μέδουσα ήταν η θνητή. Το άλλο της όνομα ήταν Γοργώ, που σημαίνει άγρια ματιά.

2 και λίγο μυθολογία Η Μέδουσα, κόρη του Φορκέα και της Κητούς, αδελφή των Γοργόνων, Σθενώ και Ευρυάλη, και των Γραιών, Δεινώ, Ενυώ και Πεφρηδώ, ήταν στην αρχή Κενταύρισσα. Κατά μια εκδοχή ήταν τόσο όμορφη που ο Ποσειδώνας ήθελε να ενωθεί μαζί της. Μεταμορφωμένος σε άλογο βρέθηκε σε επαφή μαζί της, στον ιερό χώρο της Αθηνάς. Η θεά, εξοργισμένη με το γεγονός, δεν μπορούσε να έρθει σε ρήξη με τον Ποσειδώνα και έτσι ξέσπασε πάνω στη Μέδουσα. Την μεταμόρφωσε σε απεχθές τέρας, που αντί για μαλλιά είχε φίδια. Η ασχήμια της ήταν τέτοια, που όποιος την κοιτούσε στο πρόσωπο πέτρωνε. Τελικά τη σκότωσε ο Περσέας, με την βοήθεια της Αθηνάς. Το κεφάλι της, το περίφημο «Γοργόνειο», το παρέλαβε η θεά από τον ήρωα και το επέθεσε στην ασπίδα της, επειδή το κεφάλι της, ακόμη και νεκρό, πέτρωνε όποιον το κοίταζε.

3

4 Radiate Phyla Ακτινοσυμμετρικά διπλοβλαστικά Ζώα

5 Ακτινοσυμμετρικά Φύλα (Radiate phyla) Φύλο. Cnidaria Κλάση. Hydrozoa Κλάση. Scyphozoa Κλάση. Cubozoa Κλάση. Anthozoa Φύλο. Ctenophora

6 Mnemiopsis leidyi (Agassiz 1865) This species has been nominated as among 100 of the "World's Worst" invaders Το κτενοφόρο Mnemiopsis ledyi είναι ισως ο μεγαλύτερος σαρκοφάγος θηρευτής του ζωοπλαγκτού (περιλαμβανομένου του μεροπλαγκτού), πελαγικών αβγών ψαριών, προνυμφών και σχετίζεται με τη μεγάλη μείωση των αλιευτικών αποθεμάτων. Είναι ενδημικό των υποτροπικών λιμνοθαλασσών κατά μήκος των ακτών της Β. και Ν. Αμερικής. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980s, εισήχθη στη Μαύρη θάλασσα σαν έρμα των πλοίων. Η εισαγωγή του είχε καταστροφικές επιπτώσεις στο νέο οικοσύστημα Στις τελευταίες δεκαετίες εισέβαλε στην Αζοφική Θάλασσα, στη θάλασσα του Μαρμαρά, στο Αιγαίο και πρόσφατα στη Κασπία Θάλασσα.

7 Adapted from Animal Evolution: Interrelationships of the Living Phyla C. Nielsen Porifera Placozoa Cnidaria Ctenophora Sipuncula Mollusca Annelida Onychophora Arthropoda Tardigrada Bryozoa Platyhelminthes Nemertea Rotifera Gnathostomulida Chaetognatha Gastrotricha Nematoda Nematomorpha Priapulida Kinorhyncha Loricifera Phoronida Brachiopoda Pterobranchia Echinodermata Enteropneusta Chordata

8 Echinodermata Chordata Protochordates Hemichordata Other pseudocoelomates Nematoda Mesozoa Sarcomastigophora Ciliophora Apicomplexa Microspora Lophophorates Arthropoda Uniramia Chelicerata Crustacea Annelida Mollusca Nemertea Platyhelminthes Ctenophora Cnidaria Placozoa Porifera Myxozoa

9 Porifera Platyhelmithes Mollusca Arthropoda Echinodermata Hemichordata Cnidaria Nemertea Annelida Lophophores Chordata Pseudocoelomates Protozoans

10 Ταξινόμηση Βασίλειο: Ζώα Υποβασίλειο: Παράζωα Υποβασίλειο: Ευμετάζωα Φύλο: Κοιλεντερωτά Φύλο: Κτενοφόρα

11 Γενικά χαρακτηριστικά Ζουν ελεύθερα ή προσκολλημένα Μέδουσα: ελεύθερη μορφή Πολύποδας: προσκολλημένη μορφή Εναλλαγή μορφών Διπλοβλαστικό σωματικό περίβλημα Ενδόδερμα, εξώδερμα Ζελατινώδους μορφής μεσογλοία Γαστραγγειακή κοιλότητα Υποτυπώδες νευρικό σύστημα στη μορφή δικτύου Κνιδοκύτταρα: ειδικά κύτταρα που χρησιμοποιούνται στην άμυνα, στην τροφοληψία και στην αντιμετώπιση κινδύνων

12 Ακτινωτή συμμετρία

13 Αμφιακτινωτή συμμετρία (Biradial symmetry) Τροποποιημένη μορφή ακτινωτής συμμετρίας με ζεύγη δομών σε ακτινωτή συμμετρία

14 Μορφή σώματος Ακτινωτή συμμετρία Αμφίπλευρη συμμετρία Ασυμμετρικοί

15 Στοιβάδες ιστών και σωματική κοιλότητα Διπλοβλαστικοί 20,151 Τριπλοβλαστικοί ψευδοκοιλωματικοί 18,320 Τριπλοβλαστικοί ακοιλωματικοί 25,500 Τριπλοβλαστικοί κοιλωματικοί 1,269,800

16 Φύλο: Κοιλεντερωτά, Κοιλεντερόζωα, Κνιδόζωα Cnidaria

17

18

19

20

21

22 Ζουν ελεύθερα ή προσκολλημένα Πολύποδας Μέδουσα

23 άντε κι άλλη μυθολογία Η Λερναία Ύδρα μυθικό όν με επτά ή εννέα κεφάλια, το οποίο σκότωσε ο Ηρακλής στον δεύτερο από τους δώδεκα άθλους του. Καρπός της Έχιδνας και του Τυφώνα, η Λερναία Ύδρα ήταν αθάνατη. Δρούσε στην περιοχή Λέρνη - βαλτότοπος που βρίσκεται νότια του Άργους - απ'όπου πήρε και το όνομά της. Σύμφωνα με τον μύθο, όταν ο Ηρακλής έκοβε ένα κεφάλι, έβγαιναν δύο. Μόνο καίγοντάς το με φωτιά κατάφερε να σταματήσει τον πολλαπλασιασμό και αυτό το κατάφερε με την βοήθεια του ανηψιού του Ιολάου. Το τελευταίο κεφάλι, που ήταν και το κεντρικό κι αθάνατο, το έκοψε και το έθαψε στη γη για να μην ξαναζωντανέψει. Από το αίμα της ο Ηρακλής έκανε τα βέλη του δηλητηριώδη.

24

25 Hydra Εγκυστωμένο έμβρυο Σπερματοζωάρια Ωοθήκες Εκβλαστήματα Εγγενής αναπαραγωγή Αγενής αναπαραγωγή

26 Hydra: αναπαραγωγή Στα πλευρά του σώματος εμφανίζονται εκβλαστήματα, αποκόπτονται και προκύπτουν νέα άτομα Αναγέννηση: αν μια Ηydra κοπεί σε δυο τμήματα τότε σχηματίζονται δυο νέα άτομα Τα περισσότερα είδη είναι γονοχωριστικά, λίγα είναι ερμαφρόδιτα

27 Σωματικό τοίχωμα Γαστραγγειακή κοιλότητα Γαστροδερμίδα Μεσογλοία Επιδερμίδα

28 Σωματικό τοίχωμα Κνιδοκύτταρα Επιδερμικά νευρικά κύτταρα Θρεπτικά κύτταρα Αδενικά κύτταρα Μυο-επιθηλιακά κύτταρα

29 Επιδερμίδα Μυο-επιθηλιακά κύτταρα Αισθητήρια κύτταρα Νευρικά κύτταρα Μυικά ινίδια

30 Κνιδοκύτταρα Νηματοκύστεις Σπειροκύστεις Πτυχοκύστεις Έχουν περιγραφεί 30 διαφορετικά είδη νηματοκύστεων 6 ή περισσότερες νηματοκύστεις συναντώνται σε ένα άτομο.

31 Κνιδοκύτταρο κνιδοβλεφαρίδα καλύπτρα Κνιδονημάτιο Κνιδώδες υγρό Πυρήνας

32 Λειτουργία κνιδοκυττάρου Όταν η κνιβλεφαρίδα ερεθιστεί, τα ινίδια συσπώνται, η καλύπτρα ανοίγει και το περιελιγμένο νημάτιο εκτινάσσεται προς τα έξω. Το νημάτιο και οι αποφύσεις εισχωρούν στο σώμα της λείας, εκκρίνοντας ταυτόχρονα το κνιδώδες και δηλητηριώδες υγρό. Κάθε κνιδοκύτταρο μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο μια φορά.

33 Λειτουργία του κνιδοκυττάρου Osmotic hypothesis Tension hypothesis Contractile hypothesis

34 Πολύποδας υδροζώων Γαστροζωίδιο (Υδρανθος) Γονοζωίδιο Κοινοσάρκιο Περιδέρμιο Υδροκαυλοί Υδρόριζα Athecate Thecate

35 Πολύποδας Athecate - Pennaria Κεραίες Υποστοματικές κεραίες Γονοφόρο (ώριμο) Νηματοειδείς κεραίες Γονοφόρο (ανώριμο) Κοινοσάρκιο

36 Πολύποδας Thecata - Obelia Υδράνθος Υδροθήκη Περισάρκιο Γονοφόρο Γονοθήκη Κοινοσάρκιο

37 Class Scyphozoa: Scyphozoa medusa - Aurelia Κεραίες Γονάδα Στόμα Διακλαδισμένοι πεπτικοί σωλήνες Canal system Ροπάλιο Στοματικός βραχίονας

38 Class Scyphozoa: Aurelia medusa Δευτερογενή σωληνάρια Κύρια ακτινωτά σωληνάρια Περιφερειακό κανάλι

39 Class Scyphozoa: Aurelia Γαστραγγειακή κοιλότητα Μεσογλοία Γαστρικά νημάτια Αβγά Γαστραγγειακή κοιλότητα Στόμα

40 Aurelia Μέδουσα Εφύρα Πλάνουλα Στρόβιλα

41 Class Scyphozoa: Αurelia sp. Πρώιμο και μεταγενέστερο άτομο στο στάδιο της στρόβιλας Εφύρα

42 Class Scyphozoa: Aurelia sp. Ροπάλιο

43 Class Hydrozoa: Obelia Διακρίνονται οι κεραίες γύρω από το σκιάδιο, το στόμα και οι γονάδες.

44 Class Hydrozoa: Obelia

45 Class Hydrozoa: Obelia Γονοζωίδιο Μέδουσα Γαστροζωίδιο Γονιμοποιημένο αβγό Πλάνουλα Νεαρή αποικία Προσκόλληση της πλάνουλας

46 Class Hydrozoa: Obelia, Διακρίνονται στατοκύστεις στη περιφέρεια του σκιαδίου

47 Class Hydrozoa: Hydra Διακρίνονται τα μυοεπιθηλιακά κύτταρα, τα θρεπτικά κύτταρα και τα κνιδοκύτταρα στην εξωτερική επιφάνεια Η γαστραγγειακή κοιλότητα

48 Class Hydrozoa: Goniocnemus Κεραίες με νηματοκύστεις και προσκολλητικό υπόστρωμα. Στατοκύστεις στη περιφέρεια του σκιαδίου

49 Πλάνουλα larva

50 Tubularia Πλάνουλα στο εσωτερικό γονοφόρου Ακτίνουλα στο εσωτερικό γονοφόρου Ακτίνουλα Γονοφόρο Πολύποδας

51 Colonial Hydrozoans Γονοζωίδιο Γαστροζωίδιο Δακτυλοζωίδιο

52 Κοράλια (Anthozoa)

53 Κοράλια

54 Ανεμόνες

55 Anemone anatomy Κεραίες Στοματικό άνοιγμα Φάρυγγας Διάφραγμα Γαστρική κοιλότητα Ακόντια

56 Σωματικό τοίχωμα Ατελές διάφραγμα Πλήρες διάφραγμα Μυς Γαστρική κοιλότητα Σιφωνογλυφές Φάρυγγας

57 Anthozoa διάφραγμα Μυϊκές ίνες Βλεφαριδοφόρο όγκωμα Κνιδοαδενικό όγκωμα

58 Κλάση : Cubozoa Γονάδα Ροπάλιο Κεραία Στοματικός κώνος Πηδάλιο

59 Αισθητήριο σύστημα κοιλεντερωτών Καλύπτρα Οφθαλμική κηλίδα Οφθαλμίδιο Στοτοκύστη

60

61 Chrysoara hysoscella

62 class Scyphozoa Pelagia noctiluca

63 Πολυμορφισμός των πολυπόδων στα υδρόζωα Ο πολυμορφισμός των ώριμων ατόμων εμφανίζεται στις μορφές των μεδουσών και των πολυπόδων. Αυτές οι μορφές αντιπροσωπεύουν διάφορες λειτουργίες. Μερικές μορφές εξυπηρετούν την άμυνα, άλλες την τροφοληψία (γαστροζωίδια). Άλλες μορφές εξυπηρετούν την παραγωγή μεδουσών (γονοζωίδια).

64 Anemonia viridis

65 Συμβιωτικές σχέσεις Anemonia viridis Στη πάνω εικόνα σε ορισμένες κεραίες του ανθόζωου διακρίνονται κόκκινες ή ιώδεις απολήξεις. Που μπορεί να οφείλεται αυτό το χρώμα; Η παρουσία του χρώματος οφείλεται στη συμβίωση με algea που προσδίδουν αυτό το χρώμα στις απολήξεις των κεραιών.

66 Φύλο : Ctenophora

67 Φύλο: Κτενοφόρα Ctenophora Θαλάσσια κυρίως πελαγικά ζώα Σαρκοφάγα όπως και τα κνιδόζωα Γαστραγγειακή κοιλότητα Κολοβλάστες (επαναχρησιμοποιήσιμοι) Παρουσία μεσοδέρματος στις εμβρυϊκές μορφές

68 Ctenophora Κεραία Αισθητήριο σύστημα Θήκη κεραίας Κτένες Φάρυγγας Στόμα

69 Mnemiopsis ledyi Το είδος Mnemiopsis ledyi ανήκει στα κτενοφόρα. Έχει μήκος μεγαλύτερο των 100 mm. Το σώμα του είναι πλευρικά πλατυσμένο με μεγάλους λωβούς κοντά στο στομοδαίο Σχηματίζονται 4 βαθιές χαρακτηριστικές αύλακες χαρακτηριστικές τοτυ γένους. Στο σώμα φέρει 4 σειρές από μικρές κεραίες οι οποίες είναι εφοδιασμένες με πολυάριθμες βλεφαριδωτές ιριδίζουσες την ημέρα που φαίνονται μάλλον πράσινες τη νύχτα Το σώμα της είναι συνήθως διαφανές ή ελαφρά γαλακτόχρωμο.

70 Αισθητήριο σύστημα Στατόλιθος Ισοροπιστής Κεραίες

71 Κολοβλάστης Εκκριτικοί προσκολλητικοί κόκκοι Νημάτιο

72 Κτενοφόρα κεραίες Κολοβλάστης Μυϊκές ίνες πυρήνας κεραίας

73 Ερωτήσεις αυτογνωσίας Ποιες είναι οι τρεις στοιβάδες στο σωματικό τοίχωμα ενός κοιλεντερωτού; Τι είναι το κνιδοκύτταρο; Από τι αποτελείται; Πως θα χαρακτηρίζατε το νευρικό σύστημα ενός κνιδοζώου; Τι είναι ο υδροστατικός σκελετός; Πως λειτουργεί;