ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ ΖΩΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ ΓΝΑΘΟΦΟΡΑ & ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ Νταϊλιάνης Στέφανος

Transcript

1

2 1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ Μελέτη Πρωτοστομίων (σχηματισμός στόματος από τον εμβρυϊκό βλαστοπόρο) που διαιρούνται σε 2 μεγάλους κλάδους: τα Λοφοτροχόζωα και τα Εκδυσόζωα. Τα Λοφοτροχόζωα είναι ακοιλωματικά, αλλά και ψευδοκοιλωματικά* (ύπαρξη ψευδόκοιλου/εμβρυϊκού βλαστόκοιλου που παραμένει καθόλη τη διάρκεια της ανάπτυξης/βλαστοκοιλωματικοί οργανισμοί). Είναι μικροσκοπικά, υδρόβια ζώα που ζουν ελεύθερα, αλλά και παρασιτικά π.χ. Ακανθοκέφαλα. Έντερο (ενδόδερμα) Εξώδερμα Έντερο Εξώδερμα Μεσόδερμα Παρέγχυμα (μεσόδερμα) Μεσοδερμικό όργανο Μεσοδερμικό όργανο Ψευδόκοιλο (από εμβρυϊκό βλαστόκοιλο) ΑΚΟΙΛΩΜΑΤΙΚΟ ΨΕΥΔΟΚΟΙΛΩΜΑΤΙΚΟ *Το ψευδόκοιλο αποτελεί : - χώρο για την ανάπτυξη και διαφοροποίηση του πεπτικού, απεκκριτικού και γεννητικού συστήματος - απλό μέσο κυκλοφορίας ή διανομής των υλικών σε ολόκληρο το σώμα - χώρο αποθήκευσης άχρηστων προϊόντων μέχρι την τελική αποβολή τους - υδροστατικό σκελετό

3 1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ 1. Φύλο: Γναθοστομουλίδια 2. Φύλο: Μικρογναθόζωα 3. Φύλο: Τροχοφόρα 4. Φύλο: Ακανθοκέφαλα 5. Φύλο: Γαστερότριχα 6. Φύλο: Κυκλιοφόρα 7. Φύλο: Ενδόπρωκτα 8. Φύλο: Εξώπρωκτα Σύνδερμα ΚΛΑΔΟΣ: Γναθοφόρα (πρόγονοι με πολύπλοκες επιδερμικές γνάθους, εκτός από τα Ακανθοκέφαλα). 9. Φύλο: Βραχιονόποδα 10. Φύλο: Φορωνίδια Ύπαρξη Λοφοφόρου (συσκευή πρόσληψης τροφής με κεραίες σε σχήμα πέταλου).

4 2. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ ΚΛΑΔΟΣ: ΓΝΑΘΟΦΟΡΑ Φύλο: Γναθοστομουλίδια (80 είδη) - Λεπτεπίλεπτα σκωληκόμορφα (μήκος <2 mm). - Ζουν σε λεπτά αμμώδη παραλιακά ιζήματα και στη λάσπη (μεσοπαραλιακή ζώνη μέχρι μεγάλα βάθη). - Ιδιαίτερη αντοχή στην έλλειψη οξυγόνου. A Πρόσακος Σάκος Όρχεις Πόρος αρσενικού - Κυκλική και σπειροειδής συμπεριφορά κίνησης/κολύμβησης. - Ύπαρξη βλεφαρίδων στην επιδερμίδα (1 βλεφαρίδα/κύτταρο). Γνάθοι Έντερο Ωοθήκη Στυλίσκος - Ύπαρξη ζεύγους φαρυγγικών γνάθων για πρόσληψη τροφής (βακτήρια, μύκητες). B - Ακοιλωματικό σώμα και απουσία κυκλοφορικού συστήματος. - Κυρίως πρώτανδρα ή σύγχρονα ερμαφρόδιτα. Gnathostoma jenneri & G. paradoxa (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

5 2. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ ΚΛΑΔΟΣ: ΓΝΑΘΟΦΟΡΑ Φύλο: Μικρογναθόζωα (αντιπρόσωπος Limnognathia maerski) - Μικροσκοπικά με μήκος 142 mm, ενδοψαμμιτικά (ανάμεσα στους κόκκους της άμμου). 3 ζεύγη πολύπλοκων σιαγόνων - Διμερές κεφάλι, θώρακας και κοιλιά με κοντή ουρά. - 3 ζεύγη πολύπλοκων σιαγόνων και 2 ζεύγη πρωτονεφριδίων. - Κυτταρική επιδερμίδα με ραχιαίες πλάκες (απουσία κοιλιακών). - Μαξιλαράκι προσκόλλησης: κοιλιακή βλεφαρίδα που παράγει συγκολλητική ουσία. - Έχουν βρεθεί μόνο θηλυκά άτομα (πιθανή η παρθενογένεση). - Κίνηση με ερπυσμό ή κολυμβητική. Limnognathia maerski (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

6 2. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ ΚΛΑΔΟΣ: ΓΝΑΘΟΦΟΡΑ Φύλο: Τροχοφόρα Σύνδερμα (περίπου 2000 είδη) - Διαθέτουν στεφάνι με βλεφαρίδες (στέμμα). - Μήκος που ποικίλει (3 40 mm, μm). - Βενθικά, ανάμεσα στους κόκκους της άμμου, πελαγικά ή παρασιτικά. - Ποικίλη σωματική μορφή (σφαιρικά, επιμήκη). - Είναι ψευδοκοιλωματικά. - Παρουσιάζουν ανθεκτικότητα σε ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες. Philodina της ομοταξίας Βδελλοειδή (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

7 2. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ ΚΛΑΔΟΣ: ΓΝΑΘΟΦΟΡΑ Φύλο: Τροχοφόρα Σύνδερμα (περίπου 2000 είδη) Εξωτερικά χαρακτηριστικά - Βλεφαριδοφόρο στέμμα στο κεφάλι, στόμα, κορμός και ουρά ή πόδι (4 δάκτυλα). - Ινώδες στρώμα μέσα στην επιδερμίδα που σχηματίζει θώρακα. - Πόδι με ποδικούς αδένες (όργανο προσκόλλησης). - Μετακίνηση με τη βοήθεια του ποδιού και των βλεφαρίδων του στέμματος Εσωτερικά χαρακτηριστικά - Συγκυτιακή επιδερμίδα κάτω από το επιδερμίδιο και υποεπιδερμικού μύες. - Πλήρες πεπτικό σύστημα και φάρυγγας (μάσταξ) που φέρει σκληρές γνάθους (τροφοί). - Ζεύγος πρωτονεφριδιακών σωληνίσκων με φλογοκύτταρα και ύπαρξη αμάρας. - Σιελογόνοι και γαστρικοί αδένες (εξωκυτταρική πέψη)- Απορρόφηση μέσου στομάχου. - Δίλοβος εγκέφαλος με αισθητήρια όργανα (ζεύγος οπτικών κηλίδων, σμήρριγγες και θηλές, βλεφαριδοφόρα βοθρία και κεραίες). Philodina (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

8 2. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ ΚΛΑΔΟΣ: ΓΝΑΘΟΦΟΡΑ Φύλο: Τροχοφόρα Σύνδερμα (περίπου 2000 είδη) Αναπαραγωγή - Δίοικα είδη, γονοχωριστικά (ομοταξίες Βδελλοειδή και Μονογόναδα). - Ύπαρξη βλαστοβιτελάριων σε θηλυκό αναπαραγωγικό σύστημα (συνδυασμός ωοθηκών και λεκιθικών αδένων), ωαγωγών και αμάρας. - Βδελλοειδή: Μόνο θηλυκά άτομα που παράγουν διπλοειδή αυγά και εκκολάπτονται διπλοειδή θηλυκά άτομα (παρθενογένεση). - Σεισονίδες: παραγωγή απλοειδών αυγών από τα θηλυκά άτομα και εκκόλαψη θηλυκών και αρσενικών ατόμων, μετά από γονιμοποίηση (εγγενής αναπαραγωγή). Μονογόναδα: - Διπλοειδή θηλυκά που παράγουν διπλοειδή αμικτικά αυγά με λεπτό κέλυφος (αναπτύσσονται με παρθενογένεση) και εκκολάπτονται διπλοειδή θηλυκά. - Υπό την περιβαλλοντική πίεση (π.χ. συνωστισμός, δίαιτα ή φωτοπερίοδος) τα Μονογόναδα εμφανίζουν κυκλικό πρότυπο αναπαραγωγής. Αμικτικά αυγά διπλοειδή μικτικά θηλυκά και παραγωγή απλοειδών μικτικών αυγών με κέλυφος Απλοειδή μικτικά αυγά Απλοειδή αρσενικά άτομα (μη γονιμοποίηση απλοειδών) Αυγά διάπαυσης (μετά από γονιμοποίηση των απλοειδών)

9 2. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ ΜΙΤΩΣΗ ΜΙΤΩΣΗ Αυγό Αμικτικό θηλυκό Αυγό Αμικτικό θηλυκό ΔΙΠΛΟΕΙΔΗΣ ΠΑΡΘΕΝΟΓΕΝΕΣΗ Αμικτικό θηλυκό Αυγό Αμικτικό θηλυκό Αυγό ΜΙΤΩΣΗ Ερέθισμα μίξης ΜΙΤΩΣΗ Αυγό διάπαυσης ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΕΓΓΕΝΗΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ Απλοειδές αυγό Μικτικό θηλυκό ΜΕΙΩΣΗ Σπερματοζωάριο Αυγό Αγονιμοποίητο απλοειδές αυγό Αρσενικό Αναπαραγωγικά πρότυπα Μονογονάδων π.χ. Philodina (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

10 2. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ ΚΛΑΔΟΣ: ΓΝΑΘΟΦΟΡΑ Φύλο: Ακανθοκέφαλα Σύνδερμα (>1100 είδη με παγκόσμια εξάπλωση) - Παρασιτικά είδη των ψαριών, πουλιών και θηλαστικών (μήκος <2 mm μέχρι >1 m), με ανάπτυξη προνυμφών στο σώμα Αρθροπόδων (Καρκινοειδή και Έντομα) - Αμφίπλευρα πεπλατυσμένο σώμα με πολυάριθμες εγκάρσιες πτυχώσεις - Είναι ψευδοκοιλωματικά Κυλινδρική αποσυρόμενη προβοσκίδα με κυρτές άκανθες προσκόλλησης Ακανθοκέφαλος Leptorhynchoides thecatus (πηγή:

11 2. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ ΚΛΑΔΟΣ: ΓΝΑΘΟΦΟΡΑ Φύλο: Ακανθοκέφαλα Σύνδερμα (>1100 είδη με παγκόσμια εξάπλωση) Μορφή & Λειτουργία - Συγκυτιακό τοίχωμα σώματος με διάτρητη επιφάνεια (αύξηση επιφάνειας σωματικού καλύμματος). - Το σωματικό κάλυμμα διαθέτει ένα δίκτυο διακλαδισμένων αγωγών με υγρό (σύστημα χασμάτων), το οποίο διευκολύνει την ανταλλαγή των αερίων και των θρεπτικών ουσιών. - Δεν υπάρχει κυκλοφορικό σύστημα και καρδιά. - Δεν υπάρχει αναπνευστικό και πεπτικό σύστημα. - Μπορεί να διαθέτουν ένα ζεύγος πρωτονεφριδίων με φλογοκύτταρα. - Νευρικό σύστημα με ένα κεντρικό γάγγλιο στην προβοσκίδα (παρουσία αισθητηρίων απολήξεων). - Γονοχωριστικά είδη (ζεύγος όρχεων στα αρσενικά και ζεύγος συνδετικών σάκων στα θηλυκά άτομα) - Μηχανισμός διαλογής στον κώδωνα της μήτρας: τα αναπτυγμένα (κελυφωτά) έμβρυα περνάνε από τη μήτρα προς το εξωτερικό, ενώ τα ανώριμα συγκρατούνται για περεταίρω ωρίμανση. Ενήλικα Ακανθοκέφαλα και δομή αναπαραγωγικού στο θηλυκό άτομο (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

12 2. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ ΚΛΑΔΟΣ: ΓΝΑΘΟΦΟΡΑ Φύλο: Ακανθοκέφαλα Σύνδερμα (>1100 είδη με παγκόσμια εξάπλωση) Μορφή & Λειτουργία Δομή Προβοσκίδας - Φέρει σειρές κυρτών αγκίστρων προσκόλλησης στον ξενιστή. - Προσφύεται στην περιοχή του αυχένα, μέσα σε θήκη (μύες απόσυρσης). - Ύπαρξη 2 υδραυλικών σάκων (λημνίσκοι) που λειτουργούν ως δεξαμενές χασματικού υγρού. Αναδιπλωμένη προβοσκίδα Άγκιστρα Μύες απόσυρσης προβοσκίδας Στρώμα μυών Κάλυμμα σώματος Χάσματα Θήκη προβοσκίδας Λημνίσκος Εισέλκοντες μύες θήκης προβοσκίδας Θήκη προβοσκίδας Λημνίσκος Γάγγλιο Ψευδόκοιλο Εισέλκοντες μύες θήκης προβοσκίδας Προβοσκίδα σε απόσυρση (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition) Προβοσκίδα σε εξώθηση (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

13 2. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ Φύλο: Ακανθοκέφαλα Σύνδερμα (>1100 είδη με παγκόσμια εξάπλωση) Χαρακτηριστικό Ακανθοκέφαλο παράσιτο: Macracanthorhynchus hirudinaceus Ακάνθωρ (προνύμφη σε σκαραβαίο Phyllophaga) Κυστάκανθος (νεαρό άτομο σε ξενιστή) Είσοδος με τροφή στον ξενιστή Προσβολή σκαθαριών Αυγά με περιττώματα

14 3. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ Φύλο: Κυκλιοφόρα (3 είδη, τα 2 περιγραφικά άγνωστα) - Ζουν στα στοματικά Ημισφαίριο. εξαρτήματα (σμήριγγες) θαλάσσιων Δεκαπόδων Καρκινοειδών στο Βόρειο - Σώμα ακοιλωματικό (επιδερμίδα που περιβάλλεται από επιδερμίδιο). - Κύκλος ζωής με εγγενή και αγενή φάση (προνύμφες Πανδώρας). Χαρακτηριστικό Κυκλιοφόρο: Symbion pandora (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

15 3. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ Φύλο: Γαστερότριχα ( είδη) - Μικρά, κοιλιακά πεπλατυσμένα ζώα (1-3 mm). - Δεν έχουν στέμμα και μάστακα. - Διαθέτουν σώμα με σμήριγγες ή έλυτρα. - Απαντούν σε γλυκά, υφάλμυρα και αλμυρά νερά. - Είναι Ακοιλωματικά. Πηγή: Κοινό Γαστερότριχο Chaetonotus simrothic (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

16 3. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ Φύλο: Γαστερότριχα ( είδη) Μορφή & Λειτουργία - Λοβωτό κεφάλι με βλεφαρίδες και επιμηκυσμένη ή/και δισχιδής ουρά. - Φέρει μερικώς συγκυτιακή επιδερμίδα κάτω από το επιδερμίδιο και λείους μύες. - Σωλήνες προσκόλλησης εκκρίνουν ουσίες για την προσκόλληση στο υπόστρωμα (σύστημα διπλών αδένων, όπως οι Στροβιλιστικοί Πλατυέλμινθες. - Δεν υπάρχει εξειδικευμένο αναπνευστικό και κυκλοφορικό σύστημα (ανταλλαγή αερίων με απλή διάχυση). Δυνατότητα αναερόβιας αναπνοής σε μερικά είδη. - Πλήρες πεπτικό σύστημα (τροφή: φύκη, πρωτόζωα και οργανικά θρύμματα) με εξωτερική πέψη. - Πρωτονεφρίδια με σωληνοκύτταρα αντί για φλογοκύτταρα (ένα μαστίγιο αντί για πολλά που φέρουν τα φλογοκύτταρα). - Νευρικό σύστημα (εγκέφαλος και ζεύγος πλευρικών νεύρων) και αισθητήρια όργανα (συνήθως λείπουν οι οπτικές κηλίδες) παρόμοια με των Τροχοφόρων. - Είναι ερμαφρόδιτα (τυπικά παρθενογενετικά θηλυκά άτομα). Κοινό Γαστερότριχο Chaetonotus simrothic (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

17 3. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ Φύλο: Ενδόπρωκτα (150 είδη) - Ζουν προσκολλημένα (μονήρη και/ή αποικιακά πάνω σε όστρακα και φύκη, ή ομοσιτικά σε Δακτυλιοσκώληκες, π.χ. Loxosoma) και μοιάζουν με τα Υδρόζωα (μήκος 3 mm). - Φέρουν βλεφαριδωτές κεραίες. - Θαλάσσιες μορφές (με εξαίρεση το γένος Urnatella που βρίσκεται σε γλυκά νερά κάτω από βράχους). - Τα περισσότερα θαλάσσια είδη περιορίζονται στα παράκτια και υφάλμυρα νερά. - Είναι ψευδοκοιλωματικά. Urnatella του γλυκού νερού σε αποικία (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition) Loxosomella μονήρες (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

18 3. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ Φύλο: Ενδόπρωκτα (150 είδη) Μορφή & Λειτουργία - Κυπελλοειδές σώμα (κάλυκας) με στέμμα ή στεφάνη βλεφαριδοφόρων κεραίων (8-10 κεραίες) και μίσχο προσκόλλησης (φέρει αδένες). - Σωματικό τοίχωμα με επιδερμίδιο, κυτταρική επιδερμίδα και επιμήκεις μύες. - Είναι αιωρηματοφάγα (τροφή: πρωτόζωα, διάτομα και οργανικά θρύμματα). - Πέψη και απορρόφηση στον στόμαχο και το έντερο και αποβολή περιττωμάτων από την έδρα. - Ζεύγος πρωτονεφριδίων μέσα στο ψευδόκοιλο. - Καλά ανεπτυγμένο νευρικό σύστημα/γάγγλιο και αισθητήριες σμήριγγες. - Απουσία κυκλοφορικού συστήματος και οργάνων αναπνοής (ανταλλαγή αερίων μέσω των τοιχωμάτων του σώματος) - Δίοικα και μόνοικα είδη (πρώτανδρα ερμαφρόδιτα). - Κολυμβητική προνύμφη και προσκολλημένο ενήλικο (ζωϊδιο). Urnatella του γλυκού νερού σε αποικία (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition) Loxosomella μονήρες (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

19 4. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ - ΛΟΦΟΦΟΡΑ Χαρακτηριστικό όργανο πρόσληψης της τροφής (Λοφοφόρος: βλεφαριδοφόρες κεραίες υπεύθυνες για τη σύλληψη της τροφής και την ανταλλαγή των αναπνευστικών αερίων). Φύλο: Εξώπρωκτα (Βρυόζωα: 4500 είδη) - Οργανισμοί των γλυκών και αλμυρών νερών (μήκους 0,5 mm με εξωσκελετό) πάνω σε σκληρές επιφάνειες (μόνιμα προσκολλημένα και/ή με αργή έρπυση). - Σχηματίζουν αποικίες (π.χ. Membranipora). - Τα άτομα της αποικίας ονομάζονται ζωίδια (διαθέτουν λοφοφόρο για θρέψη). Μορφή & Λειτουργία - Κάθε άτομο (ζωίδιο*) της αποικίας ζει μέσα στη ζωοικία (θάλαμοι ποικίλου σχήματος) και αποτελείται από ένα τροφικό πολυπίδιο και ένα κυστίδιο που σχηματίζει θήκη. - Πολυπίδιο: λοφοφόρος, πεπτικός σωλήνας, μύες και νευρικά κέντρα. - Κυστίδιο: σωματικό τοίχωμα και εξωσκελετός. - Τα πολυπίδια εκτινάσσονται από τους θαλάμους για τη σύλληψη τη ς τροφής. - Εξωκυτταρική πέψη της τροφής στο στομάχι αρχικά και στη συνέχεια ενδοκυτταρική πέψη στο έντερο. - Απουσία αναπνευστικού, κυκλοφορικού και απεκκριτικού συστήματος, καθώς και εξειδικευμένων αισθητήριων οργάνων. - Ερμαφρόδιτα με δυνατότητα επώασης αυγών σε ωοοικία (διαφοροποιημένη ζωοικία ανάπτυξης εμβρύου). - Πολυεμβρυονία: αγενής αναπαραγωγή εμβρύων από ένα αρχικό έμβρυο. - Προγονίδια (θαλάσσια είδη) και στατοβλάστες (είδη γλυκού νερού): Έναρξη δημιουργίας ζωϊδίων σε αποικίες.

20 4. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ - ΛΟΦΟΦΟΡΑ Χαρακτηριστικό όργανο πρόσληψης της τροφής (Λοφοφόρος: βλεφαριδοφόρες κεραίες υπεύθυνες για τη σύλληψη της τροφής και την ανταλλαγή των αναπνευστικών αερίων) Φύλο: Εξώπρωκτα (Βρυόζωα: 4500 είδη) *Τύποι Ζωϊδίων: 1. Τροφοζωϊδια (άτομα για διατροφή) 2. Ετεροζωϊδια (ανίκανα για διατροφή) 2.1 Πτηνοειδές (προφύλαξη αποικίας από μικροοργανισμούς) 2.2 Παλλοειδές (απομάκρυνση ξένων σωματιδίων) Παλλωειδές ζωϊδιο Εξώπρωκτο του γλυκού νερού Plumatella repens (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition) Θαλάσσιο Εξώπρωκτο Electra pilosa (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

21 4. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ - ΛΟΦΟΦΟΡΑ Χαρακτηριστικό όργανο πρόσληψης της τροφής (Λοφοφόρος: βλεφαριδοφόρες κεραίες υπεύθυνες για τη σύλληψη της τροφής και την ανταλλαγή των αναπνευστικών αερίων) Φύλο: Εξώπρωκτα (Βρυόζωα: 4500 είδη) Σκελετικά υπολλείμματα αποικίας Membranipora (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

22 4. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ - ΛΟΦΟΦΟΡΑ Φύλο: Βραχιονόποδα (κοινή ονομασία: Λύχνοι, 325 είδη) - Ζωντανά απολιθώματα (π.χ. γένος Lingula) από την εποχή του Ορδοβίκιου. - Προσκολλημένες, βενθικές, θαλάσσιες μορφές που φέρουν όστρακο (ραχιαία και κοιλιακή θυρίδα, μήκος 5-80 mm). - Το σώμα καταλαμβάνει μόνο το οπίσθιο τμήμα του χώρου μεταξύ των 2 θυρίδων (ραχιαία και κοιλιακή θυρίδα) του οστράκου. - Ραχιαία θυρίδα (θυρίδα του μίσχου) και κοιλιακή θυρίδα (θυρίδα των βραχιόνων). Η ραχιαία είναι συνήθως μεγαλύτερη της κοιλιακής). Ομοταξίες Βραχιονόποδων: Αρθρωτά π.χ. Terebratella Άναρθρα π.χ. Lingula & Glottidia Συσπαστός μίσχος Terebratella Lingula

23 4. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ - ΛΟΦΟΦΟΡΑ Φύλο: Βραχιονόποδα (κοινή ονομασία: Λύχνοι, 325 είδη) Δομή Αρθρωτού Βραχιονοπόδου - Φέρει πεταλοειδές λοφοφόρο στο πρόσθιο τμήμα της μανδυακής κοιλότητας με βλεφαριδωτές κεραίες (τροφή: οργανικά θρύμματα και φύκη). - Φέρει ένα ή δύο ζεύγη νεφριδίων και ανοικτό κυκλοφορικό σύστημα με συσταλτή καρδιά. - Γονοχωριστικά είδη με εξωτερική γονιμοποίηση. - Μεταμόρφωση προνύμφης, μετά από προσκόλλησή της, στα Αρθρωτά, και προσκόλληση νεαρού ατόμου (χωρίς μεταμόρφωση στα Άναρθρα. - Είναι κοιλωματικά. Κοίλωμα Στόμα Κοιλιακή θυρίδα μίσχου Μανδύας Στόμα Βλεφαριδωτή τροφική αύλακα Έντερο Νεφρίδιο Στομάχι Πεπτικός αδένας Μυς Γονάδα Πλευρικός βραχίονας λοφοφόρου Σπειροειδές τμήμα λοφοφόρου Ραχιαία θυρίδα Μίσχος (έξοδος από κοιλιακή θυρίδα)

24 4. ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ - ΛΟΦΟΦΟΡΑ Φύλο: Φορωνίδια ( 20 είδη) - Μικροί σκωληκοειδής οργανισμοί (μήκος <30 cm) στο βυθό παραλιακών εύκρατων περιοχών. - Κίνηση οργανισμού μέσα σε ένα δερματώδη ή χιτινώδη σωλήνα. - Σύλληψη τροφής με λοφοφόρο (τροφή: οργανικά θρύμματα και πλαγκτόν). - Σωματικό τοίχωμα με επιδερμίδιο, επιδερμίδα και επιμήκεις ή/και κυκλικούς μύες. - Φέρουν εκτενές σύστημα συσταλτών αιμοφόρων αγγείων (κλειστό κυκλοφορικό σύστημα), απουσία καρδιάς και αίμα με αιμοσφαιρίνη σε εμπύρηνα κύτταρα. - Φέρουν ζεύγος μετανεφριδίων και γιγαντιαία κινητική νευρική ίνα στην επιδερμίδα. - Ερμαφρόδιτα ή γονοχωριστικά (εξωτερική και/ή εσωτερική γονιμοποίηση), ενώ παρατηρείται και αγενής αναπαραγωγή (2 είδη). - Ακτινότροχος: ελεύθερη κολυμβητική προνύμφη. - Είναι κοιλωματικά. Εσωτερική δομή Phoronis (πηγή: Hickman et al., 14 th Edition)

25 Ευχαριστώ για την προσοχή σας.