Ακτινωτά ζώα: Κνιδόζωα και κτενοφόρα

Transcript

1 Ακτινωτά ζώα: Κνιδόζωα και κτενοφόρα Ακτινωτή συµµετρία, επίπεδο οργάνωσης ιστών Φύλο Κνιδόζωα Φύλο Κτενοφόρα ΝΟΑΑ από 2 Sanjay Acharya από 3 Nhobgood από 4 Toby Hudson από 5 ΝΟΑΑ από 6 Marsh Youngbluth, ΝΟΑΑ από 7 Samuel Blanning, ΝΟΑΑ από

2 Βιολογικές καινοτοµίες-. ύο βλαστικά δέρµατα: εξώδερµα ενδόδερµα. σε κάποια και µεσόδερµα (εµβρυική προέλευση από εξώδερµα) Σώµα σακοειδές, µε τοίχωµα από δύο διακριτά στρώµατα: επιδερµίδα (εξώδερµα) και γαστροδερµίδα (ενδόδερµα). Ανάµεσά τους ζελατινώδες υπόστρωµα που ονοµάζεται µεσογλοία 2. Μία εσωτερική κοιλότητα: γαστραγγειακή κοιλότητα. Επενδύεται από γαστροδερµίδα και έχει ένα άνοιγµα, το στόµα, που χρησιµεύει και ως έδρα 3. Εξωκυτταρική πέψη που επιτρέπει πρόσληψη µεγάλων τεµαχίων τροφής πραγµατοποιείται στη γαστροδερµίδα. Εσωκυτταρική στα γαστροδερµικά κύτταρα 4. Κεραίες ή εκτατές προεκβολές γύρω από το στόµα για πρόσληψη τροφής

3 Βιολογικές καινοτοµίες-2 5. ιαθέτουν νευρικά κύτταρα (πρωτονευρώνες). εν υπάρχει κεντρικό νευρικό σύστηµα. Τα νεύρα έχουν µορφή πλέγµατος 6. Υπάρχουν αισθητήρια όργανα: Στατοκύστεις (ισορροπία) Οφθαλµίδια (φως) 7. Κίνηση µε µυικές συσπάσεις (κνιδόζωα) ή µε βλεφαριδοφόρα κτένια (κτενοφόρα). Όµως προσαρµογή για επίπλευση ή παράσυρση από ρεύµατα. 8. Πολυµορφισµός έχει διευρύνει οικολογικές δυνατότητες και δοµική πολυπλοκότητα 9. Μοναδικά χαρακτηριστικά: Νηµατοκύστεις (κνιδόζωα) Κολλοβλάστες (κτενοφόρα) Βλεφαριδοφόρα κτένια (κτενοφόρα)

4 Φύλο Κνιδόζωα Πάνω από είδη Χαρακτηριστικά κύτταρα, τα κνιδοκύτταρα, τα οποία περιέχουν οργανίδια που τσιµπούν, τις νηµατοκύστεις Τα αρχαιότερα παλαιοντολογικά ευρήµατα των µεταζώων, 700 Ma Υδρόβια, κυρίως θαλάσσια είδη, ιδιαίτερα άφθονα στα ρηχά νερά Σε κάποιες περιοχές σηµαντικό τµήµα της βιοµάζας Σηµαντικές οικολογικές σχέσεις (π.χ. θήρευση, συµβίωση) Μικρή οικονοµική σηµασία µε εξαίρεση τα κοράλλια (άµεσα & έµµεσα) Janderk από 3 2pokoje Artur Jarosz από

5 Κνιδόζωα: Βασικά χαρακτηριστικά-. Υδρόβια, τα περισσότερα θαλάσσια 2. Ακτινωτή ή αµφιακτινωτή συµµετρία γύρω από έναν επιµήκη άξονα από το στοµατικό ως το αντιστοµατικό άκρο. Απουσία κεφαλιού 3. ύο βασικές µορφές: πολύποδας και µέδουσα 4. Εξωσκελετός ή ενδοσκελετός από χιτινώδη, ασβεστολιθικά ή πρωτεϊνικά στοιχεία 5. Σώµα αποτελούµενο από δύο στρώµατα (διπλοβλαστικοί οργανισµοί): επιδερµίδα (εξώδερµα) και γαστροδερµίδα (ενδόδερµα) Μερικά είναι τριπλοβλαστικά: έχουν επιπλέον συνδετικό ιστό (εξωµεσόδερµα) και µεσογλοία

6 Κνιδόζωα: Βασικά χαρακτηριστικά- 6. Γαστραγγειακή κοιλότητα: Κοιλότητα µε ένα µόνο άνοιγµα, συχνά διακλαδισµένη ή διαιρεµένη µε διαφράγµατα Το άνοιγµα αυτό συνήθως περιβάλλεται από εκτατές κεραίες και χρησιµεύει τόσο ως στόµα, όσο και ως έδρα 7. Νηµατοκύστεις: Ειδικά κυτταρικά οργανίδια που «τσιµπούν» Βρίσκονται σε επιδερµίδα ή/και στη γαστροδερµίδα Άφθονες στις κεραίες όπου µπορεί να σχηµατίζουν συστοιχίες ή δακτυλίους 8. Νευρικό πλέγµα (συµµετρικές & ασύµµετρες συνάψεις) ιάχυτη µεταβίβαση νευρικών ερεθισµάτων Ύπαρξη κάποιων αισθητηρίων οργάνων 9. Μυικό σύστηµα µε: ένα εξωτερικό στρώµα επίµήκων ινών στη βάση της επιδερµίδας ένα εσωτερικό από κυκλικές ίνες στη βάση της γαστροδερµίδας Τροποποιηµένο στα ανώτερα είδη (όπου υπάρχουν και δεσµίδες ανεξάρτητων ινών στη µεσογλοία)

7 Κνιδόζωα: Βασικά χαρακτηριστικά-2 0. Αναπαραγωγή: Αγενής µε εκβλάστηση (στους πολύποδες) Εγγενής (σε κάποιους πολύποδες και όλες τις µέδουσες) Στην εγγενή υπάρχουν ερµαφρόδιτα ή γονοχωριστικά άτοµα Προνύµφη πλάνουλα Αυλάκωση: ολοβλαστική, µη καθορισµένη. Απουσία απεκκριτικού και αναπνευστικού συστήµατος 2. Απουσία κοιλώµατος

8 Κνιδόζωα: Μορφή και λειτουργία Μορφές ιµορφισµός (ή και πολυµορφισµός): Πολύποδας: µορφή υδροζώου, προσαρµοσµένη για εδραία διαβίωση. Μονήρης ή σε αποικίες (σε κάποια είδη µε άτοµα που διαφέρουν µορφολογικά, εξειδικευµένα για συγκεκριµένη λειτουργία (διατροφή, αναπαραγωγή ή άµυνα) Μέδουσα: µορφή προσαρµοσµένη για να πλέει ή να κολυµπά ελεύθερα, µε σχήµα κώδωνα ή οµπρέλλας. Esculapio από 2 ΝΟΑΑ από

9 Κνιδόζωα: Μορφή και λειτουργία οµή Ανθόζωα (θαλάσσιες ανεµώνες και κοράλλια): Πολύποδες Σκυφόζωα (κλασσικές µέδουσες και «τσούχτρες»): Μέδουσες, µε προνυµφικό στάδιο πολύποδα Υδρόζωα (ύδρες): και οι δύο µορφές, σε αποικιακά υδρόζωα βλέπουµε και πολυµορφισµό οµή: Το τοίχωµα του σώµατος που αποτελείται από τρία στρώµατα βρίσκεται και στους πολύποδες και στις µέδουσες. Το στρώµα της µεσογλοίας (ζελατινώδες) είναι πολύ παχύτερο στη µέδουσα, αποτελώντας τον κύριο όγκο στο σώµα, δίνοντας της πλευστότητα Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

10 Κνιδόζωα: Νηµατοκύστεις- Νηµατοκύστη: Χαρακτηριστικός σχηµατισµός των κνιδοζώων που προκαλεί τον χαρακτηριστικό κνησµό Είναι µια µικρή κάψα από υλικό σαν χητίνη Περιέχει ένα κοίλο περιελιγµένο νηµάτιο που είναι συνέχεια του στενότερου άκρου της κάψας και µπορεί να φέρει άγκιστρα ή σµήριγγες Το άκρο της κάψας έχει µετατραπεί σε καπάκι ή πώµα Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

11 Κνιδόζωα: Νηµατοκύστεις-2 Η νηµατοκύστη βρίσκεται στο κύτταρο που τη δηµιούργησε: κνιδοκύτταρο (τα κνιδοκύτταρα είναι άφθονα στις κεραίες γεννώνται σε εγκολπώσεις εξωδερµικών κυττάρων) Στα σκυφόζωα & υδρόζωα: τα κνιδοκύτταρα είναι εφοδιασµένα µε ένα κνιδοβλέφαρο (τροποποιηµένο κύτταρο) µε ρόλο σκανδάλης όπλου Στα ανθόζωα: µικρά οργανικά µόρια της λείας του ζώου ευαισθητοποιούν τους µηχανοϋποδοχείς στη συχνότητα των παλµικών δονήσεων που δηµιουργεί η λεία κολυµπώντας και απτικό ερέθισµα προκαλεί την εκτίναξη της νηµατοκύστης Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

12 Κνιδόζωα: Νηµατοκύστεις-3 Όταν µια νηµατοκύστη εκτινάσσεται το κνιδοκύτταρό της απορροφάται και αντικαθίσταται από νέο Κάποιες νηµατοκύστεις δεν έχουν άγκιστρα και δεν εισάγουν δηλητήριο, µπορεί να µην εισχωρούν καν στη λεία αλλά να περιελίσσονται αρπάζοντας και συγκρατώντας τµήµατα λείας Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

13 Κνιδόζωα: Μηχανισµός εκτίναξης νηµατοκύστης Μηχανισµός εκτίναξης µε συνδυασµό: Τάσεων που δηµιουργούνται κατά τη δηµιουργία της νηµατοκύστης Ωσµωτικής πίεσης ~40 Atm στο εσωτερικό της Κατά τη διέγερση:. Η πίεση προκαλεί είσοδο νερού στην κάψα 2. Το πώµα ανοίγει 3. Η αύξηση της υδροστατικής πίεσης στην κάψα οδηγεί σε εκτίναξη νηµατίου 4. Το νηµάτιο γυρίζει το µέσα έξω 5. Πετάγονται τα άγκιστρα σα λεπίδες 6. Τα άγκιστρα εισερχόµενα στη λεία εκχύνουν δηλητήριο Spaully από

14 Κνιδόζωα: Μορφή και λειτουργία Νευρικό πλέγµα ιάχυτο νευρικό σύστηµα Νευρικό πλέγµα: Πλέγµα νευρικών κυττάρων στη βάση της επιδερµίδας καθώς και στη βάση της γαστροδερµίδας, σχηµατίζουν δύο αλληλοσυνδεόµενα νευρικά δίκτυα Οι νευρικές ίνες (άξονες) µπορεί να συνδέονται µε: άλλα νευρικά κύτταρα µέσω συνάψεων αισθητήρια όργανα όργανα τελεστές (νηµατοκύστεις, µυοεπιθηλιακά κύτταρα) Ο συνδυασµός νευρικών κυττάρων, αισθητηρίων, συσταλτών ινών µυοεπιθηλίου, αναφέρεται ως νευροµυικό σύστηµα Σε κάποια κνιδόζωα σχηµατίζονται δύο συστήµατα, π.χ. στα σκυφόζωα: (α) ένα για γρήγορες κινήσεις (κολύµβηση) (β) ένα για αργές κινήσεις (κίνηση κεραιών)

15 Κνιδόζωα: Νευρικό πλέγµα σε σχέση µε νευρικό ανώτερων ζώων ιαφορές νευρικού πλέγµατος από το νευρικό σύστηµα ανώτερων ζώων: Κνιδόζωα: Σε πολλές περιπτώσεις κυστίδια µε νευροδιαβιβαστές και στα δύο κύτταρα µιας σύναψης (αµφίδροµη µετάδοση νευρικού σήµατος) Έλλειψη ελύτρων (µυελίνης) στις νευρικές ίνες Απουσία συγκεντρώσεων νευρικών κυττάρων (που να αποτελούν Κεντρικό Νευρικό Σύστηµα), υπάρχουν όµως οµαδοποιήσεις σε νευρικούς δακτυλίους Ανώτερα ζώα: Σε µια σύναψη υπάρχουν νευροδιαβιβαστές µόνο στο ένα κύτταρο (µονόδροµη µετάδοση νευρικού σήµατος) Ύπαρξη ελύτρων (µυελίνης) στις νευρικές ίνες Υπάρχουν συγκεντρώσεις νευρικών κυττάρων που αποτελούν το Κεντρικό Νευρικό Σύστηµα

16 Κνιδόζωα: Οµοταξία Υδρόζωα Ύδρα Θαλάσσιοι, αποικιακοί οργανισµοί. Αγενές στάδιο πολύποδα, εγγενές στάδιο µέδουσας (ύδρες γλυκών νερών δεν έχουν στάδιο µέδουσας, κάποια δεν έχουν στάδιο πολύποδα) Ύδρα (Hydra): Υδρόζωο του γλυκού νερού, ζει ως µονήρης πολύποδας και το σύνηθες ενδιαίτηµά της είναι η κάτω επιφάνεια φύλλων και νουφάρων σε λίµνες και ρυάκια. Φτάνει τα 25-30mm. Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

17 Κνιδόζωα: Οµοταξία Υδρόζωα Ύδρα: Σωµατική οργάνωση Κυλινδρικό σώµα, το αντιστοµατικό άκρο φτάνει σε ένα βασικό (ποδικό) δίσκο προσκόλλησης Στόµα: Τοποθετηµένο σε µία κωνική προεξοχή, το υπόστοµα Περιβάλλεται από 6-0 εκτατές κεραίες Ανοίγει στη γαστραγγειακή κοιλότητα (κοιλέντερο) που επικοινωνεί µε τις κεραίες Σε κάποια άτοµα προεξέχουν εκβλαστήµατα Όρχεις ή ωοθήκες φαίνονται σαν αποστρογγυλεµένες προεκβολές της επιφάνειας του σώµατος. Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

18 Κνιδόζωα: Οµοταξία Υδρόζωα οµή τοιχώµατος- Τοίχωµα: Περιβάλλει τη γαστραγγειακή κοιλότητα Αποτελείται από: επιδερµίδα (εξωτερική) γαστροδερµίδα (εσωτερική) µεσογλοία (ενδιάµεση) Επιδερµίδα: τύποι κυττάρων (ρόλος) Μυοεπιθηλιακά (κάλυψη, µυική σύσπαση) Ενδιάµεσα (αδιαφοροποίητα) Αδενικά (προσκόλληση, επίπλευση) Κνιδοκύτταρα (θήρευση, κίνηση) Αισθητικά (χηµικοί-απτικοί υποδοχείς) Νευρικά (µεταβίβαση σήµατος) Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

19 Κνιδόζωα: Οµοταξία Υδρόζωα οµή τοιχώµατος-2 Γαστροδερµίδα: τύποι κυττάρων (ρόλος) Επιθηλιακά (κάλυψη) Μυοτροφικά (κυκλικό µ. στρώµα) Ενδιάµεσα (αδιαφοροποίητα) Αδενικά (έκκριση πεπτικών ενζύµων) (Νερό ως υδροστατικός σκελετός) Μεσογλοία: Ζελατινώδης, συνδέεται και µε τα δύο στρώµατα και δέχεται αποφυάδες από κύτταρα και των δύο. ρα σαν ελαστικός σκελετός βοηθώντας σε στήριξη σώµατος Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

20 Κνιδόζωα: Οµοταξία Υδρόζωα-3 Λειτουργία Κίνηση: Ύδρα: υνατότητα µετακίνησης σχεδόν ελεύθερα. Ολίσθηση βασικού δίσκου µε βοήθεια βλεννωδών εκκρίσεων. υνατότητα πλήρους αναστροφής του σώµατος ή αποκόλλησης Αποικιακοίπολύποδες: Εδραίοι. Πρόσληψη τροφής και πέψη: Ύδρα: Τροφή: καρκινοειδή, προνύµφες εντόµων & δακτυλιοσκωλήκων Περιµένει µε τεντωµένες κεραίες Άγγιγµα λείας, εκτίναξη νηµατοκύστεων Χτύπηµα λείας από νηµατοκύστεις και αδρανοποίησή της Κίνηση κεραιών προς στόµα Άνοιγµα στόµατος (χηµικό σινιάλο ανηγµένης γλουταθειόνης -µόριο ζωντανών κυττάρων) Γαστραγγειακή κοιλότητα: έκκριση ενζύµων (αδενικά κύτταρα) Πέψη καταρχήν εξωκυτταρική, κατόπιν ενδοκυτταρική Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

21 Κνιδόζωα: Οµοταξία Υδρόζωα-3 Αναπαραγωγή Αναπαραγωγή: Αγενής: Με εκβλαστήµατα Εγγενής: Εµφάνιση γονάδων το φθινόπωρο (επάγεται από µείωση θερµοκρασίας και αερισµού) Ξεχωριστή ωρίµανση κάθε ωαρίου στην ωοθήκη Γονιµοποίηση από σπέρµα που έχει απελευθερωθεί στο νερό Ολοβλαστική αυλάκωση και κοίλο βλαστίδιο Περιβάλλεται από κύστη: Επιβίωση το χειµώνα και εκκόλαψη την άνοιξη

22 Κνιδόζωα: Οµοταξία Υδρόζωα-3 Κύκλος ζωής Κύκλος ζωήςobelia Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

23 Κνιδόζωα: Οµοταξία Υδρόζωα-4 Μέδουσα Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

24 Κνιδόζωα: Άλλα υδρόζωα Stylaster californicus Physalia physalis Bathykorus_bouilloni Olandias formosa Aequorea victoria SIMoN / MBNMS από 2 NOAA-PD από 3 Raskoff, K. A. από 4 KΕΝPEI από 5 Sierra Blakely από

25 Κνιδόζωα: Οµοταξία Σκυφόζωα Περιλαµβάνει τις περισσότερες από τις µεγάλες µέδουσες, συνήθως µε σκιάδιο µε διάµετρο ως 40 cm (Cyanea: διάµ. >2 m, κεραίες δεκάδων m). Τα περισσότερα ζουν πλέοντας από την επιφάνεια ως τα 3000 m. Κάποια εδραία, προσκολληµένα σε αντικείµενα του πυθµένα. Χαρακτηριστικά: Παχύ στρώµα µεσογλοίας, η ζελατινώδης µάζα αποτελείται κατά 95% από νερό και περιέχει αµοιβαδοκύτταρα Χείλος σκιαδίου δαντελωτό, κάθε εγκοπή φέρει ζεύγος λοβών Ανάµεσα στους λοβούς υπάρχει αισθητήριο όργανο, το ροπάλιο: έχει στατοκύστη (ισορροπία), κοιλότητες µε αισθητήριο επιθήλιο και, σε κάποια είδη, οφθαλµίδια Στόµα στο κέντρο υποσκιαδίου. Ο στοµατικός κώνος σχηµατίζει 4 στοµατικούς βραγχίονες (πρόσληψη & κατάποση λείας) Άφθονες νηµατοκύστεις (κεραίες, στ. κώνος) Cyanea capitata Dan Hershman από

26 Κνιδόζωα: Οµοταξία Σκυφόζωα Κύκλος ζωής Κύκλος ζωήςaurelia Γονοχωριστικοί οργανισµοί: Γονάδες σε γαστρικούς θύλακες Εσωτερική γονιµοποίηση, µεταφορά σπέρµατος στο γαστρικό θύλακα των θηλυκών Η πλάνουλα προσκολλάται και αναπτύσσεται σε σκυφίστοµα (µορφή παρόµοια µε ύδρα) Με διαδικασία στροβίλωσης µεταπίπτει σε στρόβιλο αναπτύσσοντας δισκοειδή βλαστήµατα, τις εφύρες Απελευθέρωση εφύρων που θα αναπτυχθούν σε µέδουσες Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

27 Κνιδόζωα: Οµοταξία Κυβόζωα Μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν τάξη των σκυφοζώων Κύρια µορφή η µέδουσα Πολύποδας δύσκολα αντιληπτός και σε πολλά είδη άγνωστος Μεγέθη: 2-3 cm, σε κάποια είδη ~25 cm ιαβίωση: Ισχυροί κολυµβητές Αδηφάγοι θηρευτές ιατροφή κυρίως µε ψάρια Τσίµπηµα κάποιων ειδών επικίνδυνο για τον άνθρωπο Alvaro Migotto από

28 Κνιδόζωα: Οµοταξία Κυβόζωα-2 Χαρακτηριστικά: Κώδωνας σε εγκάρσια διατοµή τετράγωνος, σε κάθε γωνία µία κεραία ή οµάδα κεραιών Βάση κεραιών διαφοροποιηµένη σε σκληρό έλασµα: πηδάλιο Ύπαρξη ροπαλίων Χείλος σκιαδίου χωρίς λοβούς, χείλος υποσκιαδίου σχηµατίζει κράσπεδο Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

29 Κνιδόζωα: Οµοταξία Ανθόζωα Πολύποδες που µοιάζουν µε λουλούδια Απουσία σταδίου µέδουσας Όλα τα είδη θαλάσσια σε ρηχά & βαθιά νερά σε τροπικές και πολικές θάλασσες Ποικιλία µεγεθών Μονήρη ή αποικιακά Τρεις υφοµοταξίες:. Ζωανθάρια ή εξακοράλλια (θαλάσσιες ανεµώνες, σκληρά κοράλλια κ.α.) 2. Κηριαντιπαθάρια (ανεµώνες µε σωλήνες και αγκαθωτά κοράλλια) 3. Αλκυονάρια ή οκτωκοράλλια (µαλακά και κεράτινα κοράλλια)

30 Κνιδόζωα: Οµοταξία Ανθόζωα-Χαρακτηριστικά Χαρακτηριστικά:. Εξακοράλλια και κηριαντιπαθάρια: Εξαµερής (από έξι τµήµατα ή πολλαπλάσια) ή πολυµερής συµµετρία Απλές σωληνοειδείς κεραίες σε έναν ή περισσότερους κύκλους στο στοµατικό δίσκο. Οκτωκοράλλια: Οκταµερής συµµετρία Οκτώ πτεροειδείς κεραίες στο χείλος του στοµατικού δίσκου 2. Μεγάλη γαστραγγειακή κοιλότητα, χωρισµένη µε διπλά διαφράγµατα: µεσεντέρια. Στα εξακοράλλια διατεταγµένα σε ζεύγη 3. ιάταξη µυών διαφέρει ανάµεσα στις υφοµοταξίες 4. Απουσία ειδικών οργάνων αναπνοής και απέκκρισης 5. Μεσογλοία: µεσέγχυµα µε αµοιβαδοκύτταρα

31 Κνιδόζωα: Οµοταξία Ανθόζωα Θαλάσσιες ανεµώνες Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό: Στο ένα ή και στα δύο άκρα στόµατος υπάρχει βλεφαριδοφόρο αυλάκι: σιφωνογλυφή Ενδιαίτηµα: Συνήθως σε παράκτια θερµά νερά. Σε σκληρά υποστρώ- µατα ή βυθισµένα σε µαλακά ιαειδικές σχέσεις: Σχέσεις αµοιβαιότητας (µε συµβιωτικά φύκη, ανόµουρα καρκινοειδή, ψάρια Αναπαραγωγή: Αγενής: Με ποδική κατάτµιση, κατά µήκος διαίρεση, εγκάρσια διαίρεση ή εκβλάστηση Εγγενής: Κάποια γονοχωριστικά, άλλα ερµαφρόδιτα (πρώτανδρα). Γονάδες στο χείλος διαφραγµάτων, γονιµοποίηση είτε εξωτερικά, είτε στη γαστραγγειακή κοιλότητα. 2 Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

32 Κνιδόζωα: Οµοταξία Ανθόζωα Ζωανθάρια κοράλλια Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό: Σαν µικρές θαλάσσιες ανεµώνες που ζουν σε ασβεστολιθικά κύπελλα (εξωσκελετός) που εκκρίνουν. Και εδώ εξαµερής διαµερισµατοποίηση γαστραγγειακής κοιλότητας. Απουσία σιφωνογλυφής. Όταν δεν τρέφεται, ο πολύποδας µπορεί να αποσυρθεί στην ασφάλεια του κυπέλου. Σε αποικιακά κοράλλια ο εξωσκελετός µπορεί να αποκτήσει τεράστιες διαστάσεις, µε το ζωντανό κοράλλι κάτω από την επιφάνεια (οι γαστραγγειακές κοιλότητες των πολυπόδων συνδέονται). Hickman et al. (2008) McGraw & Hill 2 Brocken Inaglory από 3 ΝΟΑΑ από 4 Brocken Inaglory από

33 Κνιδόζωα: Κοραλλιογενείς ύφαλοι Μεγάλοι σχηµατισµοί CaCO 3 που έχει αποτεθεί σε διάρκεια χιλιάδων ετών Σε ρηχές τροπικές θάλασσες Πολύ παραγωγικά οικοσυστήµατα, υψηλή βιοποικιλότητα Σηµαντικότερα taxa κατακρήµνισης CaCO 3 στο παγκόσµιο οικοσύστηµα: Σκληρακτίνια κοράλλια Κοραλλιογενή φύκη Ζωντανά φυτά και ζώα στο επιφανειακό στρώµα του υφάλου Toby Hudson από

34 Κνιδόζωα: Κοραλλιογενείς ύφαλοι-τυπολογία Τύποι υφάλων: Περιθωριακός ύφαλος Κοραλλιογενές φράγµα Ατόλη Πυραµύδιο. Wilson4469 από 2 B66-er από 3 NASA από

35 Φύλο Κτενοφόρα Θαλάσσιοι οργανισµοί Προτιµούν θερµά νερά Λιγότερα από 00 είδη Με οκτώ σειρές πλακών που µοιάζουν µε κτένια και χρησιµεύουν για κίνηση Τα περισσότερα κολυµπούν ελεύθερα, κάποια έρποντα ή εδραία Οργάνωση σε ιστούς Mnemiopsis leydii Απουσία νηµατοκύστεων (εκτόςhaeckeliarubra) Τις προσλαβάνουν από κνιδόζωα τρεφόµενα µε αυτά Παρασέρνονται από ρεύµατα και παλίρροια (πλαγκτόν). Αποφεύγουν θύελλες µετακινούµενα σε βαθύτερα νερά Τη νύχτα εκπέµπουν φως (βιοφωσφορισµός) Steven G. Johnsson από 2 Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

36 Κτενοφόρα-Βασικά χαρακτηριστικά. Αµφιακτινωτή συµµετρία 2. Σχήµα: έλλειψη σφαίρα, ακτινωτά τοποθετηµένες σειρές κτενίων 3. Τριπλοβλαστικά: Εξώδερµα, ενδόδερµα, εξωµεσόδερµα (µεσογλοία) µε διάσπαρτα κύτταρα και µυικά ινίδια 4. Απουσία νηµατοκύστεων, υπάρχουν κολλοβλάστες 5. Πεπτικό: Στόµα φάρυγγας στοµάχι και σειρά αγωγών & εδρικών πόρων 6. Νευρικό: Υποεπιδερµικό πλέγµα γύρω από το στόµα και κάτω από σειρές κτενίων. Ένα αισθητήριο (στατοκύστη), αντιστοµατικά 7. Απουσία πολυµορφισµού 8. Αναπαραγωγή: ερµαφρόδιτα. Γονάδες σε τοιχώµατα πεπτικών αγωγών (κάτω από σειρές κτενίων). Μωσαϊκή αυλάκωση. Προνύµφη κυδιπίδιο 9. Συχνά βιοφωσφορίζουν

37 Σύγκριση Κτενοφόρων-Κνιδοζώων Οµοιότητες κτενοφόρων µε κνιδόζωα:. Ακτινωτή συµµετρία 2. Στοµατίκός-αντιστοµατικός άξονας 3. Ζελατινώδες εξώδερµα ανεπτυγµένο (κολλέγχυµα) 4. Απουσία κοιλώµατος 5. ιάχυτο νευρικό πλέγµα 6. Απουσία οργανικών συστηµάτων ιαφορές κτενοφόρων από κνιδόζωα:. Απουσία νηµατοκύστεων 2. Από το µεσέγχυµα αναπτύσσονται διακριτά µυικά κύτταρα 3. Υπάρχουν κτένια και κολλοβλάστες 4. Μωσαϊκός τύπος ανάπτυξης 5. Ύπαρξη φάρυγγα (σχεδόν πάντα) 6. Απουσία πολυµορφισµού/ διµορφισµού 7. Απουσία αποικιών 8. Ύπαρξη εδρικών πόρων

38 Κτενοφόρα: Οµοταξία Κεραιωτά- οµή Χαρακτηριστικός αντιπρόσωπος: Pleurobrachia Περιγραφή: Μέγεθος,5-2 cm Στόµα στο στοµατικό πόλο, στατοκύστη στον αντιστοµατικό Κτένια: Εγκάρσιες πλάκες από βλεφαρίδες που έχουν συντηχθεί Επιφανειακά ως οκτώ ισαπέχουσες ταινίες ή σειρές κτενίων Κίνηση µε ταυτόχρονες δονήσεις βλεφαρίδων Pleurobrachia bachei ύο µακριές, συµπαγείς, εκτατές κεραίες (~5 cm) που µπορούν να αποσύρονται στις κεραιικές θήκες. Φέρουν επιφανειακά κολλοβλάστες (κολλώδη κύτταρα) που εκκρίνουν κολλώδη ουσία για συγκράτηση θηραµάτων Cory Baker από

39 Κτενοφόρα: Οµοταξία Κεραιωτά-Λειτουργία Αναπνοή και απέκκριση: Μέσω επιφάνειας σώµατος Πέψη: Γαστραγγειακό σύστηµα: Στόµα Φάρυγγας Στοµάχι Γαστρικοί αγωγοί. Νευρικό σύστηµα: Όµοιο µε κνιδόζώων Αισθητήρια: Στατοκύστεις (ισορροπία) Αισθητήρια κύτταρα (χηµικά κ.α. ερεθίσµατα) Αναπαραγωγή: Μόνοικα Γονάδες στο τοίχωµα γαστρικών αγωγών Αποβολή ζυγωτού µέσω επιδερµίδας

40 Κτενοφόρα: Οµοταξία Κεραιωτά-2 Ανάπτυξη: Προκαθορισµένη (µωσαϊκή) αυλάκωση. Η ελεύθερη προνύµφη ονοµάζεται κυδιππίδιο και µοιάζει µε ενήλικο κτενοφόρο. Hickman et al. (2008) McGraw & Hill

41 Φυλογένεση και προσαρµοστική διαφοροποίηση Καταγωγή κνιδοζώων και κτενοφόρων ασαφής. Επικρατούσα θεωρία: ακτινοσυµµετρικός πρόγονος σαν πλάνουλα Απουσία ιδιαίτερης προσαρµοστικής διαφοροποίησης (Κνιδόζωα: πολύποδας και µέδουσα µε παρόµοια δοµή. Κτενοφόρα: ιατήρηση αµφίπλευρης συµµετρίας και διάταξης κτενίων). Παρόλ αυτά τα κνιδόζωα έχουν φτάσει σε υψηλή βιοποικιλότητα (και ενίοτε αφθονίες, π.χ. αποικίες κοραλλιών) παρά το απλό τους σχέδιο. Αποτελεσµατικοί θηρευτές, ακόµα και λείας πολύ µεγαλύτερης από αυτά. Πολυµορφισµός σε αποικίες σιφωνοφόρων. Hickman et al. (2008) McGraw & Hill