Εδώ θα θέσουμε τα θεμέλια της εκτίμησης κατά Bayes αρχίζοντας με τα μονοπαραμετρικά μοντέλα δηλαδή όταν ϑ : Ω Θ.

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Εδώ θα θέσουμε τα θεμέλια της εκτίμησης κατά Bayes αρχίζοντας με τα μονοπαραμετρικά μοντέλα δηλαδή όταν ϑ : Ω Θ."

Transcript

1 Μονοπαραμετρικά Μοντέλα Εδώ θα θέσουμε τα θεμέλια της εκτίμησης κατά Bayes αρχίζοντας με τα μονοπαραμετρικά μοντέλα δηλαδή όταν : Ω Θ Εκτίμηση πιθανότητας από boal data Έστω δεδομένα που δίδονται με την μορφή αποτελεσμάτων δοκιμών Beroull Δηλαδή τα δεδομένα μας y = ( y y είναι τέτοια ώστε {,} Για παράδειγμα { },, y y = θα μπορούσε να σημαίνει ότι ο ασθενής επιβιώνει πέραν του αναμενώμενου ορίου μετά την εφαρμογή κάποιας νέας θεραπείας, ενώ το ενδεχόμενο { } y = ότι δεν επιβιώνει Έστω η αναλογία των επιτυχιών στο πληθυσμό, όπου όλοι οι ασθενείς πάσχουν από την συγκεκριμένη ασθένεια Το μπορεί να θεωρηθεί σαν άγνωστη πιθανότητα επιτυχίας σε ανεξάρτητες δοκιμές Beroull Επίσης δεχόμαστε ότι οι παρατηρήσεις είναι μεταξύ τους ανταλλάξιμες, στην ουσία δηλαδή δεχόμαστε την υπό συνθήκη ανεξαρτησία των παρατηρήσεων, ή ότι οι παρατηρήσεις είναι ανεξάρτητες δοθείσας της άγνωστης παραμέτρου [ d ] ( ( y ~ B, = Beroull, Ενώ ισοδύναμα για x = y = έχουμε [ x ] = y ~ (, B = Βάση λοιπόν του μηχανισμού με τον οποίο έγινε η δειγματοληψία το μοντέλο πιθανοφάνειας (το παραμετρικό μοντέλο είναι διωνυμικό x π ( x B( x, ( x ( x = =, x {,,, } Παρατηρήστε ότι η πιθανοφάνεια χρησιμοποιώντας Beroull παρατηρήσεις είναι y x y,, y = B y, = = ( y x π = = και ότι π π δηλαδή οι π και π πιθανοφάνειες είναι ανάλογες, Παράδειγμα Eιδικοί σε ιατρικά θέματα εκφράζουν την πεποίθηση ότι η αναλογία των επιτυχιών της νέας θεραπείας στο πληθυσμό έχει τα χαρακτηριστικά Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

2 ( = µ, Var ( σ = Η τμ εμφανώς θα πρέπει να έχει στήριγμα το διάστημα (, Θέτουμε λοιπόν σαν μοντέλο για pror την κατανομή beta με παραμέτρους ( pq,, συμβατές με το γεγονός ( = µ, Var ( σ = Μερικοί από τους λόγους για τους οποίους η beta πυκνότητα π ( Be( p, q μια καλή επιλογή για pror είναι: Η κατανομή Be( p, q έχει στήριγμα το διάστημα πιθανότητα Είναι μονοκόρυφη (uodal, (το είναι = είναι Οι υπερπαράμετροι της ( pq, μπορούν να υπολογιστούν έτσι ώστε E ( = µ Var = σ Δηλαδή η λύση του συστήματος p p ( µσ, και οδηγεί σε μοναδική λύση =, q = q ( µσ, Η πυκνότητα της Beta κατανομής είναι p q Be pq, B pq, ( ( όπου (, ( ( p q B p q = x x dx = το beta ολοκλήρωμα Γ + p q Γ p Γ q = < <, Για την posteror έχουμε p x ( x ( x ( p x π π π = που δίνει [ x] ~ Be( p + x, q + x q x + q+ x, Παρατηρήσεις Στην περίπτωση της beta pror η posteror ανήκει στην ίδια οικογένεια κατανομών, είναι και αυτή beta Έτσι ο συνδυασμός της a-pror γνώσης Οι παράμετροι pq, της pror είναι οι υπερπαράμετροι του μοντέλου Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

3 (υπό την μορφή της beta κατανομής και των δεδομένων, χρησιμοποιώντας τον κανόνα του Bayes, έχει σαν αποτέλεσμα το update των a-pror παραμέτρων σε a-posteror παραμέτρους ( pq, ( p xq, x + + Όσο αυξάνεται ο αριθμός των παρατηρήσεων τόσο πιο κοντά είναι η, ως προς τετραγωνική συνάρτηση απώλειας, η σημειακή εκτίμηση κατά Bayes BAYES (που σε αυτή τη περίπτωση είναι η posteror μέση τιμή και η κλασική εκτίμηση ΕΜΠ (ο εκτιμητής μέγιστης πιθανοφάνειας Pror ea: p =, p+ q Posteror ea: ( x ˆ p+ x x BAYES = = = MLE, x, >> p+ q+ Ως προς γραμμική συνάρτηση απώλειας Εάν ˆBAYES = posteror Meda, τότε ˆBAYES ικανοποιεί την εξίσωση ( ˆ BAYES ;, B p xq x + + =, όπου ( ;, x (, B xab = Be ab d η συνάρτηση κατανομής της beta (coplete συνάρτηση beta και B( ; ab, = Ως προς συνάρτηση απώλειας = BAYES = posteror ode = p+ x p+ q+, όμως μόνο για p > και q >, εφόσον για p και q η π ( δεν έχει ode 3 Όσο το μέγεθος του δείγματος αυξάνει η pror επηρεάζει όλο και λιγότερο την posteror, τελικά Var ( x Pror varace: Var = pq + + +, ( p q ( p q όταν Posteror varace: Εάν x και έχουν την ίδια τάξη μεγέθους, για μεγάλο θα έχουμε Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3 3

4 Var ( x ( p+ x( q+ x ( p+ q+ ( p+ q+ + = Πάντοτε ζητάμε η posteror να έχει μεταβλητότητα μικρότερη από αυτήν της pror, δηλαδή ζητάμε η pror και το saplg dstrbuto να είναι τέτοια ώστε να οδηγούν σε αποτελεσματική εκτίμηση ( < ( Var x Var Γενικότερα ισχύει ότι κατά μέση τιμή το posteror varace είναι μικρότερο του pror varace Πράγματι επειδή ισχύει Var ( = Var ( x + Var ( x θα έχουμε Var ( x < Var (, εφόσον Var ( x > 4 Συγκρίνοντας την pror και την posteror βλέπουμε ότι η pror πυκνότητα Be p q ( p, q ( περιέχει «pror observatos» Δηλαδή p ψευδόεπιτυχίες (pror successes και q ψευδό-αποτυχίες (pror falures k Εάν δείξτε ότι E Άσκηση ~ Be( p, q ( = ( + ( + k με ( k { } ( ( Var = pq p + q p + q + Λύση ( = ( p k ( p+ q k, όπου =, (ascedg or rsg factoral Επίσης δείξτε ότι (, B( pq k k p+ k q B p+ kq = x Be x p, q dx = x x dx = B pq,, Γ p+ q Γ p+ k Γ q Γ p+ q Γ p+ k = = Γ p Γ q Γ p+ q+ k Γ p Γ p+ q+ k ( ( p+ k pγ p Γ p+ q = Γ p p+ q+ k p+ q Γ p+ q p( p+ ( p+ k ( ( ( p k = = p+ q p+ q+ p+ q+ k p+ q k Var ( ( ( p( p+ p pq ( p+ q( p+ q+ ( p+ q ( p+ q ( p+ q+ = = = 4 Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

5 Άσκηση Δείξτε ότι η κατανομή ~ Be p, q q > έχει ode Mode = p p+ q μόνο όταν p > και p log Be( p, q = = p+ q log Be ( p, q < p >, q > Άσκηση ( ϕ, = ( ϕ, + (, ( ϕ Δείξτε ότι Cov Cov x Cov x x, καθώς και το πιο ειδικό αποτέλεσμα Var ( = Var ( x + Var ( x (, ϕ = ( ϕ ( ( ϕ Cov x x x E x ( ϕ ( x ( ϕ x = (, ( ϕ = ( ( ϕ ( ( ϕ Cov x x x x x x ( x ( ϕ x [ ] [ ϕ] = Στη συνέχεια προσθέτουμε κατά μέλη και έχουμε: ( ϕ, = ( ϕ, + (, ( ϕ Cov Cov x Cov x x Επειδή Var ( = Cov(,, παίρνουμε Var ( = Var ( x + Var ( x Εναλλακτικά η εξίσωση για το Var ( μπορεί να αποδειχτεί με παρόμοιο τρόπο: ( ( ( ( ( Var x = x x = x ( = ( ( = ( ( Var x x x x Αριθμητικό παράδειγμα Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3 5

6 Έστω ότι = 7 με διωνυμική παρατήρηση x = 34 Εάν οι πεποιθήσεις των ειδικών είναι ότι µ = 4 και σ =, οι παράμετροι, ικανοποιούν το μη γραμμικό σύστημα: p = µ p+ q pq ( p+ q ( p+ q+ = σ pq της beta pror Be( p, q θα Από την πρώτη εξίσωση έχουμε p p+ µ p+ q=, p+ q+ = και αντικαθιστώντας στη µ µ δεύτερη εξίσωση pq σ = σ q= p 3 ( p+ µ p p+ µ µ µ µ ( µ µ p σ p p+ q= p+ p 3 ( p+ µ = p= µ µ µ µ σ ( ( p µ µ µ µ p+ q= q= p= µ = ( µ, µ µ µ σ σ Τελικά ( µ µ p = µ σ ( µ µ q = σ ( µ Για (, ( 4, µσ = παίρνουμε (, ( 44, 66 Έτσι η προηγούμενη ανάλυση μας δίνει pq = [ = ] ~ Be 44, 66 x 34 ~ Be 384, 46 Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3 6

7 ( = 4, = 34 = = 474, [ x ] MLE = 486 Var [ ] = [ x ] Bayes Var = 34 = 3 με απόκλιση 47% Έχουμε κάνει λοιπόν μια αποτελεσματική εκτίμηση της παραμέτρου εφόσον [ 34] ( Var x = < Var Έστω τώρα ότι έρχεται και δεύτερη διωνυμική παρατήρηση x = 37 από δεύτερο δείγμα Beroull μεγέθους και αυτό = 7 Κάνοντας διαδοχική ανάλυση με pror [ x ] ~ Be( p x, q x + +, θα έχουμε νέα πιθανοφάνεια [ x ] ~ B(,, και posteror [ x, x ] ~ Be p ( x x, q ( ( x x Το percetage absolute relatve error του MLE ως προς το Bayes είναι Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3 7 MLE Bayes MLE

8 πράγματι ( x, x (, x, x ( x ( x ( x, x π π π π π ( x ( x ( p+ x { x } { } q + x x π π ( p x x ( ( q x x Be p ( x x, q ( ( x x = κάνοντας αριθμητική αντικατάσταση έχουμε ~ Be( 44, 66 [ x = 34 ] ~ Be( 384, 46 [ x = 34, x = 37 ] ~ Be( 754, 756 [ x ] = 34 = 474 = 34, = 37 = = 499, = 57 [ x x ] Bayes MLE με απόκλιση 58% [ x ] Var = 34 = 3, [ ] Var x = 34, x = 37 = Έχουμε και πάλι κάνει αποτελεσματική εκτίμηση της παραμέτρου εφόσον [ 34, 37 ] [ 34] [ ] Var x = x = < Var x = < Var 8 Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

9 Η pror predctve για το beta boal μοντέλο για μια διωνυμική π x ως προς το pror μέτρο παρατήρηση x είναι η μίξη της πιθανοφάνειας Π ( d = Be( p, q d = ( = (, (, π x π x π d B x Be p q d Θ = + = = Γ p+ q p x q+ x Γ p+ q Γ p+ x Γ q+ x ( d x Γ p Γ q x Γ p Γ q Γ p+ q+ ( +, + B( pq, B p xq x =, x,,, x { } Η π ( x είναι μία σύνθετη κατανομή (copoud probablty dstrbuto, προκύπτει δηλαδή από μίξη, κατά την έννοια ότι η πιθανότητα επιτυχίας, στην διωνυμική κατανομή B(,, προέρχεται από την (, Be p q Σε αυτή την περίπτωση λέμε ότι η pror predctve ακολουθεί την beta boal κατανομή: x ~ BB (, p, q, Γ p+ q Γ p+ x Γ q+ x BB ( x, p, q =, x {,,, } x Γ p Γ q Γ p + q + Εναλλακτικά θα μπορούσαμε, εφόσον γνωρίζουμε ακριβώς τις ποσότητες π ( x, π ( και π ( x, να υπολογίσουμε την ( x το π ( x έχουμε: π ( x π ( ( + + π π x Be p, q B x, = = x Be p x, q x p ( p x ( q x π από τον κανόνα του Bayes Έτσι για Γ p+ q q ( x x ( x ( Γ p Γ q Γ ( p+ q Γ ( p+ x Γ ( q+ x = = p q Γ + + p+ x q+ x x Γ( p Γ( q Γ ( p+ q+ ( Γ + Γ + Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3 9

10 Άσκηση Εάν x ~ BB (, p, q, να βρεθεί η ροπογεννήτρια συνάρτηση M συνέχεια η μέση τιμή και η διασπορά της x Δείξτε ότι η p BB, p, q = B, p+ q tx tx x = (,, = ( x= x= ( (, p x M x t e BB x p q e x d B pq q p t x x t ( ( x= q ( p q = x e d = e + d B pq, B pq, x t και στη q ( (, B( pq, q B p+, q p M = d = ( d = = B pq, p+ q, p ( ( p+ x B pq ( x ( q p B p+, q B p+, q M = + d = + ( B pq, B pq, B pq, ( p( p+ ( p = + p+ q p+ q p+ q+ Οι προηγούμενες σχέσεις δίνουν ( x =, Va ( rx = ( p+ q+ p pq p+ q ( p+ q ( p+ q+ ( ( Γ p+ q Γ p+ x Γ q+ x BB x, p, q =, x, Γ p Γ q Γ p+ q+ ( ( Γ p+ q Γ p Γ q+ q =, x = Γ p Γ q Γ p+ q+ p+ q = Γ ( p+ q Γ ( p+ Γ( q p =, x = Γ( p Γ( q Γ ( p+ q+ p+ q { } Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

11 Άσκηση Η πιο καλά προσαρμοσμένη διωνυμική τμ y, στην x ~ BB (, p, q, είναι η * * y ~ B, p με p p/ ( p q Έχουμε ότι: = + Δείξτε ότι για, Var ( y Var ( x pq ( p + q + ( > < * * pq Var ( y = p ( p = < = Var ( x, > p+ q p+ q p+ q+ Παρατήρηση η σχέση για την ροπογεννήτρια συνάρτηση προκύπτει κατ ευθείαν από την σχέση Mx t = Mx t tx tx = = = = M t e e M t M t π d x x x ( (, p q t = ( e + d B pq Πιο γενικά tx tx tx π π M t e X e x dx e x dx Θ = Θ = Θ = Θ X X { ( } (, { } = π π = π = π e tx x d dx e tx x d dx e tx x dx X Θ X Θ X ( e tx M X ( t = = Άσκηση Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

12 Για το Boal Beta μοντέλο να βρεθεί η από κοινού κατανομή των και x Παρατήρηση The Beta-Boal dstrbuto always has ore spread (varace tha ts best fttg Boal dstrbuto, because the Beta dstrbuto adds extra radoess Thus, whe a Boal dstrbuto does ot atch observatos, because the observatos exhbt too uch spread, a Beta-Boal dstrbuto s ofte used stead The uber of lfe surace polcy holders who wll de ay oe year, where soe exteral varable (eg hghly cotagous dsease, extree weather oderates the probablty of death of all dvdual to soe degree Η posteror predctve για το beta boal μοντέλο για μια νέα διωνυμική παρατήρηση y είναι η μίξη της πιθανοφάνειας π ( y ως προς το posteror μέτρο ( (, Π d x = Be p + x q + x d Ειδικότερα εάν η y είναι νέα δοκιμή Beroull έχουμε: ( = (, = ( ( π y x π y x d π y π x d Θ (, (, = B y Be p + x q x + d Θ (( + +,( + + (, B p x y q x y = BB ( y, p + x, q + x = y B p+ xq+ x ( ( Γ p+ x+ y Γ q+ x y+ Γ p+ q+ =, y {,} Γ p+ q+ + Γ p+ x Γ q+ x Η πιθανότητα του { y = } είναι π ( y x ( ( Γ p+ x Γ q+ x+ Γ p+ q+ q+ x = = = Γ p+ q+ + Γ p+ x Γ q+ x p+ q+ Έτσι για την posteror predctve [ yx ] έχουμε: Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

13 y x ~ BB, p + x, q + x ~ q+ x p+ x p+ q+ p+ q+ [ ] p, επειδή γνωρίζουμε ότι BB, p, q = B,, θα έχουμε p+ q Εναλλακτικά p+ x y x ~ BB, p + x, q + x = B, p+ q+ [ ] Δηλαδή η posteror predctveγια μια νέα Beroull παρατήρηση είναι και αυτή Beroull Το posteror predctve για νέες παρατηρήσεις Beroull ( x x είναι: [ y ] x ~ B(, = = ( = (, ( +, + π y x B y Be p x q x d (( + +, ( + + (,,, και B p x y q x y = Bb( y, p + x, q + x =, y {,,, } x B p + xq + x A oe foratve pror (a flat pror for Boal data Το Beta Boal μοντέλο κάτω από απουσία αρχικών πεποιθήσεων: Θεωρούμε και πάλι το προηγούμενο μοντέλο με boal data μόνο που αυτή την φορά δεν διαθέτουμε την αρχική γνώση των ειδικών για την μέση τιμή και την διασπορά του Για την Bayesa εκτίμηση όμως χρειαζόμαστε pror με στήριγμα το (,, που όμως «δεν θα μεταφέρει» καμία a-pror πληροφορία στη posteror Χρησιμοποιούμε λοιπόν για αυτόν τον λόγο σαν pror την ομοιόμορφη κατανομή στο P ab, = P cd, για κάθε ισομήκες ζεύγος υποσυνόλων διάστημα (, εφόσον [ ] του (, ([ ] ~, π = < < π, < < 3 Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

14 Δεν χρειαζόμαστε νέους υπολογισμούς γιατί στην ειδική περίπτωση που p = q = έχουμε Be(, = (, Έτσι για ομοιόμορφη pror [ x] ~ Be( x +, x + pror predctve x ~ BB (,, π ( x BB ( x,, B x+, x+ Γ x+ Γ x+ = = = = x B, x Γ + + για όλα τα x {,,, } Και όπως αναμενόταν, όλες οι δυνατές τιμές του x, a-pror είναι ισοπίθανες με BB (,, = D {,,, } Εναλλακτικά x x π ( x = B( x, (, d = ( d x Γ x+ Γ x+ = = x Γ + + Η Posteror predctve για μια Beroull παρατήρηση y είναι [ y x] ~ BB (, x, x π + + Επειδή x+ x+ = = = = + + ( y x, π ( y x Δειγματοληψία από μίξη κατανομών Έχουμε το παρακάτω σχήμα δειγματοληψίας: Για παράδειγμα ( = Be( p q ~ ( ~ π, argally * y ~ π ( = π ( π ( d y π Θ ( p q ( ~ Be, y ~ B, argally ( = ( * y ~ B, Be p, q d π Θ = BB (, p, q 4 Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

15 Η παραπάνω σχέση μας λέει ότι για να προσομοιώσουμε d δείγμα d * y, { ~ π ( } θα πρέπει πρώτα να προσομοιώσουμε διάνυσμα (,, d ~ π (, και μετά διάνυσμα (,, d y y με y ~ π (, με Πράγματι έστω ότι οι πραγματοποιήσεις της τυχαίας μεταβλητής Y είναι τα y στα αριστερά του σχήματος δειγματοληψίας και οι πραγματοποιήσεις της τυχαίας * μεταβλητής Y είναι τα y στα δεξιά του σχήματος δειγματοληψίας θα δείξουμε ότι οι τμ Y * d * και Y έχουν την ίδια κατανομή, συμβολικά Y Y = Η συνάρτηση κατανομής της τμ Y είναι F( y Y = PY { y} Y = { } = { } π ( F y PY y PY y d Θ y y ( ( = π u du π d = π π u d du Θ u= Θ Όμως π ( π ( u d είναι η μίξη * ( u Y Θ y * * = { } * π = = Y F y u du P Y y F y δηλαδή έχουμε F ( y = F ( y Y Y * π και έτσι d * ή ότι Y Y = Άσκηση Έστω ότι Y ~ (, και ότι η τμ Z έχει συνάρτηση κατανομής Z Τότε η τμ X = F ( Y έχει την ίδια κατανομή με την τμ Z, συμβολικά Z F που αντιστρέφεται F d Z Y = Z Δείξτε ότι ισχύει και το αντίστροφο του προηγούμενου, δηλαδή ότι εάν η τμ Z έχει συνάρτηση κατανομής Y = F Z είναι ομοιόμορφη στο (, F που αντιστρέφεται Τότε η τμ Z Z Για να δείξουμε ότι X d = Z αρκεί να δείξουμε ότι F ( x F ( x 5 X = Z Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

16 X { Z } { } F x = P X x = P F Y x, και επειδή F παίρνουμε Z FZ ( x { } F x = P Y F x = f y dy X Z Y = ( < <, και F ( x Y ~, f y y X ( Y FZ x FZ x Z F x = < y < dy = dy = F x δίνει Z ( ( f y = f F y F y = f F y F F y Y Z Z Z Z Z Z Z ( Z Z Z Z = f F y f F y = εφόσον Z Y f > και : [,] F R είναι ένα προς ένα παίρνουμε ότι = ( < < ή ότι ~ (, f y y Z Y Διαστήματα υψηλής a posteror πυκνότητας Θα μπορούσε να πει κανείς, ότι τα HPDI (Hghest Posteror Desty Itervals ή Credble tervals 3 είναι τα αντίστοιχα διαστήματα εμπιστοσύνης της κλασσικής Στατιστικής Τα διαστήματα εμπιστοσύνης I( X = S ( X, S+ ( X κάποια πιθανότητα P{ S ( X S+ ( X } a δούμε την πραγματοποίηση του ενδεχομένου { X x} καταρρέει σε ή { + } = ( + P S x S x S x S x είναι τυχαία και περιέχουν την άγνωστη παράμετρο με = Από την στιγμή όμως που θα = η προηγούμενη πιθανότητα και δεν έχουμε καμία περαιτέρω πληροφορία από το διάστημα εμπιστοσύνης Ένα κατά Bayes «διάστημα εμπιστοσύνης» είναι αριθμητικό 3 Hghest Posteror Desty Regos ή Credble Regos όταν 6 Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3 d Θ

17 ( x + { + } P S x S x x = π x d = a S = S ( x Επειδή το σύνολο I( x = S ( x, S+ ( x Θ με την ιδιότητα { } δεν είναι μοναδικό, ορίζουμε σαν HPDI το σύνολο I( x που επιπροσθέτως ικανοποιεί και τα εξής: I( x και I( x π ( x π ( x Δηλαδή τα HPD σύνολα δίνουν { } > P I x x = a P I x x = a αλλά ταυτόχρονα έχουν και το ελάχιστο μήκος Επίσης μπορεί να μην είναι διαστήματα αλλά ένωση διαστημάτων όταν η π ( x είναι πολυκόρυφη Η παρακάτω συνάρτηση της R υπολογίζει το 9% HPDI για ένα Boal Beta μοντέλο με = 7, διωνυμική παρατήρηση 34 π = Be 44, 66 και posteror π ( x = 34 = Be( 384, 46 x =, pror 7 Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

18 Πρόταση: Όταν η pror είναι μίξη κατανομών, τότε και η posteror είναι μίξη κατανομών Έστω ότι π ( = p,π(, τότε = π, π π,π π = = ( x p ( x = p ( x ( ( ( π x = C p π π x C = p π π x d,, = Θ = = p π π x d = p π x, d = p π x,,,, = Θ = Θ = με αποτέλεσμα p p π ( x π π x π = π π = ( x,, ( x = = pj, π j( x pj,π j( x j= j= p π ( x ( x ( x π π, == = = pj,π j x π π d Θ j= p, π( x = ( π ( x όπου p, = p j=, p π j, ( x π j ( x και π ( x ( x π ( x π π = για 8 Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

19 Διακριτή μίξη beta κατανομών (beta xtures Όταν οι αρχικές μας πεποιθήσεις είναι πολύπλοκες και τα δεδομένα μας είναι δοκιμές Beroull (είτε γεωμετρικές παρατηρήσεις, με προς εκτίμηση πιθανότητα επιτυχίας η κατάλληλη pror είναι μια διακριτή μίξη κατανομών beta Για παράδειγμα για μίξη με δύο beta κατανομές 4 : Be( p q Be( p q π = τ, + τ,,< τ <,,,,, έχουμε πέντε υπερπαραμέτρους τ,( p,, q, και (,,, p q, και το μοντέλο μας γίνεται πιο αποτελεσματικό (flexble εφόσον μπορεί να προσαρμοσθεί σε πιο γενικές αρχικές πεποιθήσεις Θα δείξουμε ότι εάν x ~ B(, με x ~ B,, =,,, τότε η posteror δίνεται από την beta μίξη: ( x Be( p,, q, ( Be( p,, q, π = τ + τ Πράγματι x ( x { Be( p,, q, + ( Be( p,, q, } ( π τ τ τ p, + x q, + x τ p, + x q, + x = ( + (, B B όπου,, ( p Γ( q (,, = x = x = x και Γ,, p, q,, B = = d, =, Γ p + q το ολοκλήρωμα beta Έστω C >, τέτοιο ώστε: τ τ π B p, + x p, + x ( x = C ( + B ( q, + x q, + x,, B, Ολοκληρώνοντας για (, παίρνουμε τ p, + x q, + x τ p, + x q, + x C = ( d ( d B + B, =, = x = Θέτοντας B, ( p, x ( q, x Γ ( p, + q, + Γ + Γ + = B B = + και παίρνουμε C τ ( τ,, B, B, 4 A xture wth two beta copoets 9 Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

20 π ( B, B, x = C τ Be p, x, q, x C Be( p, x, q, x B τ B + +,,, όπου ισχύει ότι Cτ C( τ,, B q = q + x, έχουμε ότι: B + = Θέτοντας τ,, B, B, ( x Be( p, q, Be( p, q, π = τ, + τ,,< τ < B, = Cτ,,, B, p = p + x και Άσκηση ( Εάν x ~ B, με = = = και x x x x ~ B,, =,,, να βρεθεί η posteror και οι εκτίμηση κατά Bayes του, κάτω από τετραγωνική συνάρτηση p, q j= j j απώλειας που αντιστοιχεί στην pror, π Άσκηση a Εάν b π κ + λ για < < και κ >, λ > δείξτε ότι = (, + ( Be( a, b π ρ ρ με Δίνεται ότι x ~ B(, κ ρ = κ + λb ab (, με x = και = 3 να βρεθεί η posteror και οι εκτίμηση κατά Bayes του, κάτω από τετραγωνική συνάρτηση απώλειας, που αντιστοιχεί στην pror π ( ( + { } b ( a Ολοκληρώνοντας την C C κ (, λb ab = + που δίνει π = κ + λ < < έχουμε ότι κ λ π ( = < < + < < κ + λb ab κ + λ, B( ab, b a (, B( ab κ λb ab = (, + Be, κ + λb ab, κ + λ, ( a b Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

21 L ; x= = π x= ( x { + ( } ( = ( + ( 3 π Η σταθερά κανονικοποίησης C της posteror είναι C B(,3 B( 3, 4 B B,3 3, 4 π ( x = Be(,3 + Be 3, 4 B,3 + B 3, 4 B,3 + B 3, 4 = + και έτσι Η εκτίμηση κατά Bayes του, κάτω από τετραγωνική συνάρτηση απώλειας είναι ( x B B,3 3, 4 3 = + B,3 + B 3, 4 5 B,3 + B 3, = 3 Έχουμε ότι B (,3 =, B ( 3, 4 = που δίνουν ( x Άλλος τρόπος με τον οποίο, στο boal beta μοντέλο, μπορεί να προκύψει σαν posteror beta μίξη, είναι η πληροφορία να για το διωνυμικό πείραμα: x ~ B, με = = = και x x x x ~ B,, =,,, να δίνεται με την μορφή του ενδεχομένου { } { } Da at= x= x= με r Για παράδειγμα, έστω ότι δίνεται η πληροφορία ότι { } { } { } Data = x = x = x = x L( ; Data = π ( x = ( x= x Θέτοντας σαν pror π ( Be( a, b, τότε η πιθανοφάνεια δίνεται από την εξίσωση x =, η posteror είναι: π x x x x = = b x b + x a x x+ a ( x ( ( = ( με σταθερά κανονικοποίησης, Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

22 a+ x b+ x C = ( d B( a xb, x x= x = + +, x x = = που δίνει a+ x π ( x = C ( + x= x b x + b x ( ( +, + = C B( a+ xb, + x x= x B a xb x x= a x + (,, (, = p x a b Be a + x b + x όπου (,, p x ab = B ( a + xb, + x x B a yb y y y= ( +, +,, = και p( x ab x= Εμφανώς η εκτίμηση κάτω από τετραγωνική συνάρτηση απώλειας θα είναι a+ x x p x ab Be a xb x d p x ab a + b + ( = (,, ( +, + = (,, x= = x= Άσκηση Έστω ότι πραγματοποιείται διωνυμικό πείραμα με = δοκιμές Beroull Αλλά για κάποιο λόγο, η τελική πληροφορία από τη διεξαγωγή του πειράματος που φτάνει σε εμάς, είναι η πραγματοποίηση του ενδεχομένου { x } Ποία η εκτίμηση της πιθανότητας επιτυχίας ως προς τετραγωνική συνάρτηση απώλειας εάν οι αρχικές μας πεποιθήσεις συνοψίζονται στην pror π ( Be( 4, 4 = ; Η πιθανοφάνεια δίνεται από τη σχέση x π x ( ; = ( = ( L x x x= x Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

23 π x x x x = = 3 3 x 3 x x x+ 3 ( x ( ( = ( C = B x+ x = B + B + B x= x ( 4,4 ( 4,4 ( 5,3 45 ( 6, = ( 4 ( 4 ( 5 ( 3 45 ( 6 ( Γ 8 Γ Γ + Γ Γ + Γ Γ [ ] Γ Γ Γ 4 Γ Γ 4 Γ = = Η posteror είναι ( x = C B( 4 + x,4 x Be( 4 + x,4 x π x= x Η εκτίμηση της πιθανότητας επιτυχίας είναι ( x = C B( 4 + x,4 x x= 4 + x x = C B( 4,4 + B( 5,3 + 45B( 6, = C ( 4 ( 4 4 ( 5 ( ( 6 ( Γ Γ + Γ Γ + Γ Γ Γ [ ] Γ 8 4 Γ 4 Γ = + + = = 536 Γ 4 Γ 8 Γ Άσκηση Έστω ότι πραγματοποιείται διωνυμικό πείραμα με d παρατηρήσεις 3 Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3 δοκιμές Beroull και έχουμε x ~ B,, =,, Στη συνέχεια πραγματοποιείται και δεύτερο διωνυμικό πείραμα όμως με πιθανότητα επιτυχίας / k, δηλαδή μας δίνεται

24 παρατήρηση z x + = τέτοια ώστε z ~ B(, / k και [ z ] ανεξάρτητη των [ x ] για =,, Να βρεθούν οι εκτιμήσεις της πιθανότητας επιτυχίας ως προς τετραγωνική συνάρτηση απώλειας ( x,, x, z = και ( x,, x, z = υποθέτοντας ότι π ( Be( a, b και k =, = Να γίνει αριθμητική εφαρμογή για =, x =, Για την πραγματοποίηση { z = } έχουμε π ( z = = = ( k + ( k k, και έτσι ( x,, x, z = = ( x,, x ( z = π π π = x x = ( ( k + ( k x ( ( x x x k + ( + Η posteror γίνεται a x x ( x,, x, z = ( ( k ( + ( b x x + π a+ x b x ( a+ x k ( + b + x = + Με σταθερά κανονικοποίησης C ( (, (, C k B a x b x B a x b x = Η posteror αναπαρίσταται σαν xture από betas ( x,, x, z = = C ( k B( a + x, b + x Be( a + x, b + x π και μέση τιμή (, (, + CB a + x b + x + Be a + x b + x +, 4 Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

25 ( x,, x, z C ( k B( a x, b x ενώ παρατηρούμε ότι: a + x = = + + a+ b+ a + x + C B( a + x, b + x + a+ b+ +, ( +, + + = ( +, + B a x b x B a x b x Για =, x =, και k = παίρνουμε: b + x a+ b+ a+ b+ b+ π a+ b+ 3 a+ b+ 3 ( x,, x, z = = Be( a +, b + + Be( a +, b + a+ b+ a+ b+ a+ a+ b+,,, = = + = + a+ b+ 3a+ b+ a+ b+ 3a+ b+ 3 a+ b+ 3 a+ b+ 3 ( x x z, Για την πραγματοποίηση { z = } έχουμε π ( z 5 Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3 = =, που δίνει k x x x x x,, x, z x,, x z + π = = π π = = ( k Η posteror γίνεται a (,,, ( b x x x x z + = ( Be( a + x +, b + x π με ( x,, x, z a + x + = = a + b + + Στην ειδική περίπτωση =, x =, και k = παίρνουμε: ( x,, x, z = = Be( a +, b + με ( x,, x, z π Άσκηση = a + = = a + b + 3 Έστω ότι πραγματοποιούντα δύο δοκιμές Beroull x ~ B,, και y ~ B(, / 3, με [ x ] και [ y ] ανεξάρτητες τυχαίες μεταβλητές Παρατηρούμε ότι x = και y = Ποία η εκτίμηση του κάτω από τετραγωνική,

26 συνάρτηση απώλειας και κάτω από απουσία αρχικών πεποιθήσεων? Με ποία πιθανότητα στο μέλλον θα παρατηρήσουμε π ( x=, y = = π ( x= π ( y = = 3 = z =, εάν z ~ B(, ( x=, y = (, { + ( } = + ( π? Η σταθερά κανονικοποίησης C είναι 6 π ( x=, y = = C{ + ( } = C{ B(, + B(, } C = 7 6 π 7 ( x=, y = = { + ( } = 6 7 C B B + B B { (, (, (, (, } = 6 B (, B(, 6 ( x=, y = = B(, d+ B(, d 7 7 = 6 B 3, B 3, 9 7 B, + 7 B, = 4 Το posteror predctve είναι: 6 z z π ( z x=, y = = π ( z π ( x=, y = d = ( { + ( } d 7 = 6 +, + +,3,, 7 { B( z z B( z z } z { } Που δίνει 6 9 π ( z = x=, y = = { B( 3, + B( 3, } = Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

27 7 Σ Ι Χατζησπύρος Σημειώσεις Bayesa Statstcs 3

Εδώ θα θέσουμε τα θεμέλια της εκτίμησης κατά Bayes αρχίζοντας με τα μονοπαραμετρικά μοντέλα δηλαδή όταν ϑ : Ω Θ.

Εδώ θα θέσουμε τα θεμέλια της εκτίμησης κατά Bayes αρχίζοντας με τα μονοπαραμετρικά μοντέλα δηλαδή όταν ϑ : Ω Θ. Μονοπαραμετρικά Μοντέλα Εδώ θα θέσουμε τα θεμέλια της εκτίμησης κατά Bayes αρχίζοντας με τα μονοπαραμετρικά μοντέλα δηλαδή όταν : Ω Θ Εκτίμηση πιθανότητας από boal data Έστω δεδομένα που δίδονται με την

Διαβάστε περισσότερα

Normal μοντέλο με γνωστή διασπορά, και άγνωστο μέσο

Normal μοντέλο με γνωστή διασπορά, και άγνωστο μέσο Normal μοντέλο με γνωστή διασπορά, και άγνωστο μέσο Εδώ έχουμε να εκτιμήσουμε τη locato παράμετρο του ormal μοντέλου για γνωστό precso τ σ π x ϑ = N x ϑτ, Θα δείξουμε = δηλαδή η κατανομή δειγματοληψίας

Διαβάστε περισσότερα

x π 1 i n Το παραμετρικό μοντέλο πιθανότητας (η

x π 1 i n Το παραμετρικό μοντέλο πιθανότητας (η Η Στατιστική συμπερασματολογία (statstcal ferece είναι η επιστήμη που σκοπό έχει την εξαγωγή συμπερασμάτων για τις παραμέτρους ενός πληθυσμού, δηλαδή την εκτίμηση των παραμέτρων του, μελετώντας δείγμα

Διαβάστε περισσότερα

( ) S( x ) 2 ( ) = ( ) ( ) = ( ) ( )

( ) S( x ) 2 ( ) = ( ) ( ) = ( ) ( ) Ορίζουμε την πληροφορία κατά Fsher ( σαν το ποσό της πληροφορίας που περιέχει η παρατήρηση για την παράμετρο Συμβολίζοντας με S( την λογαριθμική παράγωγο της πιθανοφάνειας ως προς την παράμετρο (score

Διαβάστε περισσότερα

conditional posterior distributions είναι standard δηλαδή ξέρουμε να κάνουμε δειγματοληψία από τις κατανομές π ( µτ,x) (, x) (, x) ( )

conditional posterior distributions είναι standard δηλαδή ξέρουμε να κάνουμε δειγματοληψία από τις κατανομές π ( µτ,x) (, x) (, x) ( ) Δειγματοληψία από την posteror π ( τ, x - Gbbs saplg Υποθέτουμε ότι η posteror έχει μορφή π ( τ, x π ( τ x π ( x και τα δύο full codtoal posteror dstrbutos είναι stadard δηλαδή ξέρουμε να κάνουμε δειγματοληψία

Διαβάστε περισσότερα

Ορίζουμε την τυπική πολυδιάστατη κανονική, σαν την κατανομή του τυχαίου (,, T ( ) μεταξύ τους ανεξάρτητα. Τότε

Ορίζουμε την τυπική πολυδιάστατη κανονική, σαν την κατανομή του τυχαίου (,, T ( ) μεταξύ τους ανεξάρτητα. Τότε Η πολυδιάστατη κανονική κατανομή Ορίζουμε την τυπική πολυδιάστατη κανονική, σαν την κατανομή του τυχαίου (,, διανύσματος X X X ), όπου X ~ N (,) και όλα τα X μεταξύ τους ανεξάρτητα Τότε ( ) (,, ) (, )

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ακαδ. Έτος 06-07 Διδάσκων: Βασίλης ΚΟΥΤΡΑΣ Λέκτορας v.outras@e.aegea.gr Τηλ: 7035468 Μέθοδος Υπολογισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ι Συμπληρωματικές Σημειώσεις Δημήτριος Παντελής

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ι Συμπληρωματικές Σημειώσεις Δημήτριος Παντελής ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ι Συμπληρωματικές Σημειώσεις Δημήτριος Παντελής ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ Οι συναρτήσεις πιθανότητας ή πυκνότητας πιθανότητας των διαφόρων τυχαίων μεταβλητών χαρακτηρίζονται από κάποιες

Διαβάστε περισσότερα

X = συνεχης. Είναι εμφανές ότι αναγκαία προϋπόθεση για την ύπαρξη της ροπογεννήτριας

X = συνεχης. Είναι εμφανές ότι αναγκαία προϋπόθεση για την ύπαρξη της ροπογεννήτριας Ροπογεννήτριες (mome geerig fucios), πιθανογεννήτριες (robbiliy geerig fucios) και χαρακτηριστικές συναρτήσεις (chrcerisic fucios) Η ροπογεννήτρια συνάρτηση της τμ είναι η πραγματική συνάρτηση πραγματικής

Διαβάστε περισσότερα

( t) ( ) ( 0,1) ( ) ( ) ( ) ( ) Κεντρικό Οριακό Θεώρημα (Central Limit Theorem Lindeberg Levy) τότε η τ.μ. Sn

( t) ( ) ( 0,1) ( ) ( ) ( ) ( ) Κεντρικό Οριακό Θεώρημα (Central Limit Theorem Lindeberg Levy) τότε η τ.μ. Sn Κεντρικό Οριακό Θεώρημα (Cetral Lmt Theorem Leberg Levy Εάν ~ f (, με [ ] µ, Var [ ] σ < και S τότε η τμ S ( S S µ συγκίνει ως προς κατανομή (coverges strbuto στη Var S σ ( N ( 0,, δηαδή N( 0, ή ισοδύναμα

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρητικές Κατανομές Πιθανότητας

Θεωρητικές Κατανομές Πιθανότητας Θεωρητικές Κατανομές Πιθανότητας Θεωρητικές Κατανομές Πιθανότητας Α. ΔΙΑΚΡΙΤΕΣ ΚΑΤΑΝΟΜΕΣ α) Διακριτή Ομοιόμορφη κατανομή β) Διωνυμική κατανομή γ) Υπεργεωμετρική κατανομή δ) κατανομή Poisson Β. ΣΥΝΕΧΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

2. Η πιθανότητα της αριθμήσιμης ένωσης ξένων μεταξύ τους ενδεχομένων είναι το άθροισμα των πιθανοτήτων των ενδεχομένων.

2. Η πιθανότητα της αριθμήσιμης ένωσης ξένων μεταξύ τους ενδεχομένων είναι το άθροισμα των πιθανοτήτων των ενδεχομένων. Ένα μέτρο πιθανότητας πάνω στο δειγματικός χώρο Ω, είναι μία συνάρτηση P ( ) που αντιστοιχεί σε υποσύνολα του Ω, έναν αριθμό στο [ 0, ], με τις εξής ιδιότητες: P ( Ω ) 2 Η πιθανότητα της αριθμήσιμης ένωσης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ακαδ. Έτος 06-07 Διδάσκων: Βασίλης ΚΟΥΤΡΑΣ Λέκτορας v.koutras@fme.aegea.gr Τηλ: 7035468 Εκτίμηση Διαστήματος

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμός : Η συνάρτηση X : Ω είναι μετρήσιμη εάν 1. της τυχαίας μεταβλητής X : Ω, είναι το πεδίο τιμών της X. Δηλαδή είναι το υποσύνολο του { }

Ορισμός : Η συνάρτηση X : Ω είναι μετρήσιμη εάν 1. της τυχαίας μεταβλητής X : Ω, είναι το πεδίο τιμών της X. Δηλαδή είναι το υποσύνολο του { } Ορισμός : Η συνάρτηση : Ω είναι μετρήσιμη εάν B B B B = ω Ω : ω B = B { όπου { { Μία μετρήσιμη συνάρτηση : Ω ονομάζεται τυχαία μεταβλητή Ορισμός: Ο χώρος καταστάσεων της τυχαίας μεταβλητής : Ω είναι το

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ακαδ. Έτος 08-09 Διδάσκων: Βασίλης ΚΟΥΤΡΑΣ Επικ. Καθηγητής v.koutras@fme.aegea.gr Τηλ: 7035468 Εκτίμηση Διαστήματος

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική Συμπερασματολογία

Στατιστική Συμπερασματολογία 4. Εκτιμητική Στατιστική Συμπερασματολογία εκτιμήσεις των αγνώστων παραμέτρων μιας γνωστής από άποψη είδους κατανομής έλεγχο των υποθέσεων που γίνονται σε σχέση με τις παραμέτρους μιας κατανομής και σε

Διαβάστε περισσότερα

2. Η πιθανότητα της αριθμήσιμης ένωσης ξένων μεταξύ τους ενδεχομένων είναι το άθροισμα των πιθανοτήτων των ενδεχομένων.

2. Η πιθανότητα της αριθμήσιμης ένωσης ξένων μεταξύ τους ενδεχομένων είναι το άθροισμα των πιθανοτήτων των ενδεχομένων. Ένα μέτρο πιθανότητας πάνω στο δειγματικός χώρο Ω, είναι μία συνάρτηση P ( ), που αντιστοιχεί σε υποσύνολα του Ω έναν αριθμό στο [ 0, ], με τις εξής ιδιότητες:. P ( Ω ). 2. Η πιθανότητα της αριθμήσιμης

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ι ΜΕΡΟΣ Α (Σ. ΧΑΤΖΗΣΠΥΡΟΣ) . Δείξτε ότι η στατιστική συνάρτηση T = X( n)

ΛΥΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ι ΜΕΡΟΣ Α (Σ. ΧΑΤΖΗΣΠΥΡΟΣ) . Δείξτε ότι η στατιστική συνάρτηση T = X( n) ΛΥΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ι ΜΕΡΟΣ Α (Σ. ΧΑΤΖΗΣΠΥΡΟΣ) Θέμα ο (Παρ..3.4, Παρ..4.3, Παρ..4.8.) Εάν = ( ) τυχαίο δείγμα από την ομοιόμορφη ( 0, ) X X,, X. Δείξτε ότι η στατιστική συνάρτηση T = X = το δειγματικό

Διαβάστε περισσότερα

Ορίζουμε την τυπική πολυδιάστατη κανονική, σαν την κατανομή του τυχαίου (,, T ( ) μεταξύ τους ανεξάρτητα. Τότε

Ορίζουμε την τυπική πολυδιάστατη κανονική, σαν την κατανομή του τυχαίου (,, T ( ) μεταξύ τους ανεξάρτητα. Τότε Η πολυδιάστατη κανονική κατανομή Ορίζουμε την τυπική πολυδιάστατη κανονική, σαν την κατανομή του τυχαίου (,, διανύσματος =, όπου ~ N ( 0, και όλα τα μεταξύ τους ανεξάρτητα Τότε = (,, = ( 0, ( 0, f x f

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμός : Η συνάρτηση X : Ω είναι μετρήσιμη εάν 1. της τυχαίας μεταβλητής X : Ω, είναι το πεδίο τιμών της X. Δηλαδή είναι το υποσύνολο του { }

Ορισμός : Η συνάρτηση X : Ω είναι μετρήσιμη εάν 1. της τυχαίας μεταβλητής X : Ω, είναι το πεδίο τιμών της X. Δηλαδή είναι το υποσύνολο του { } Ορισμός : Η συνάρτηση : Ω είναι μετρήσιμη εάν B B B B = ω Ω : ω B = B { όπου { { Μία μετρήσιμη συνάρτηση : Ω ονομάζεται τυχαία μεταβλητή Ορισμός: Ο χώρος καταστάσεων της τυχαίας μεταβλητής : Ω είναι το

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ακαδ. Έτος 06-07 Διδάσκων: Βασίλης ΚΟΥΤΡΑΣ Επικ. Καθηγητής v.koutra@fme.aegea.gr Τηλ: 7035468 Θα μελετήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική Συμπερασματολογία

Στατιστική Συμπερασματολογία Στατιστική Συμπερασματολογία Διαφάνειες 1 ου κεφαλαίου Βιβλίο: Κολυβά Μαχαίρα, Φ. & Χατζόπουλος Στ. Α. (2016). Μαθηματική Στατιστική, Έλεγχοι Υποθέσεων. [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 3 ο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΛΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ

ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 3 ο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΛΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 3 ο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΛΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΑΣΚΗΣΗ Σύμφωνα με στοιχεία από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης η πιθανότητα ένας φοιτητής να αποφοιτήσει μέσα σε 5 χρόνια από την ημέρα εγγραφής του στο

Διαβάστε περισσότερα

07/11/2016. Στατιστική Ι. 6 η Διάλεξη (Βασικές διακριτές κατανομές)

07/11/2016. Στατιστική Ι. 6 η Διάλεξη (Βασικές διακριτές κατανομές) 07/11/2016 Στατιστική Ι 6 η Διάλεξη (Βασικές διακριτές κατανομές) 1 2 Δοκιμή Bernoulli Ένα πείραμα σε κάθε εκτέλεση του οποίου εμφανίζεται ακριβώς ένα από δύο αμοιβαία αποκλειόμενα δυνατά αποτελέσματα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ακαδ. Έτος 07-08 Διδάσκων: Βασίλης ΚΟΥΤΡΑΣ Επικ. Καθηγητής v.koutras@fme.aegea.gr Τηλ: 7035468 Θα μελετήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΥΧΑΙΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ - ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ

ΤΥΧΑΙΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ - ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΤΥΧΑΙΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ - ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΤΥΧΑΙΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ Θα εισαγάγουμε την έννοια του τυχαίου αριθμού με ένα παράδειγμα. Παράδειγμα: Θεωρούμε μια τυχαία μεταβλητή με συνάρτηση πιθανότητας η οποία σε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Σ. ΖΗΜΕΡΑΣ Τμήμα Μαθηματικών Κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικών- Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών Σάμος

ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Σ. ΖΗΜΕΡΑΣ Τμήμα Μαθηματικών Κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικών- Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών Σάμος ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Σ. ΖΗΜΕΡΑΣ Τμήμα Μαθηματικών Κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικών- Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών Σάμος Εισαγωγή Αριθμητικά δεδομένα αντιστοιχούν σε πραγματοποιήσεις τυχαίων

Διαβάστε περισσότερα

Απλή Γραμμική Παλινδρόμηση και Συσχέτιση 19/5/2017

Απλή Γραμμική Παλινδρόμηση και Συσχέτιση 19/5/2017 Απλή Γραμμική Παλινδρόμηση και Συσχέτιση 2 Εισαγωγή Η ανάλυση παλινδρόμησης περιλαμβάνει το σύνολο των μεθόδων της στατιστικής που αναφέρονται σε ποσοτικές σχέσεις μεταξύ μεταβλητών Πρότυπα παλινδρόμησης

Διαβάστε περισσότερα

3 ο Μέρος Χαρακτηριστικά τυχαίων μεταβλητών

3 ο Μέρος Χαρακτηριστικά τυχαίων μεταβλητών 3 ο Μέρος Χαρακτηριστικά τυχαίων μεταβλητών Βασικά χαρακτηριστικά τυχαίας μεταβλητής: Μέση Τιμή (Me Vlue) Διακύμανση (Vrice) Γενικά χαρακτηριστικά: Ροπές μεταβλητών / Ροπογεννήτριες Χαρακτηριστικές συναρτήσεις

Διαβάστε περισσότερα

3. Κατανομές πιθανότητας

3. Κατανομές πιθανότητας 3. Κατανομές πιθανότητας Τυχαία Μεταβλητή Τυχαία μεταβλητή (τ.μ.) (X) είναι μια συνάρτηση που σε κάθε σημείο (ω) ενός δειγματικού χώρου (Ω) αντιστοιχεί έναν πραγματικό αριθμό. Ω ω X (ω ) R Διακριτή τ.μ.

Διαβάστε περισσότερα

Τυχαία μεταβλητή (τ.μ.)

Τυχαία μεταβλητή (τ.μ.) Τυχαία μεταβλητή (τ.μ.) Τυχαία μεταβλητή (τ.μ.) είναι μια συνάρτηση X ( ) με πεδίο ορισμού το δειγματικό χώρο Ω του πειράματος και πεδίο τιμών ένα υποσύνολο πραγματικών αριθμών που συμβολίζουμε συνήθως

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ 7 ΚΑΙ 8

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ 7 ΚΑΙ 8 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ 7 ΚΑΙ 8 Άσκηση Έστω X, X,..., X d τυχαίες μεταβλητές με Beroull ( p ), p, Να εξάγετε α) τη συνάρτηση πιθανοφάνειας στις 3 μορφές τις και β) τον εκτιμητή μέγιστης πιθανοφάνειας για την άγνωστη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΥΠΟΛΟΓΙΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ

ΤΥΠΟΛΟΓΙΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ - - ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Πρόγραμμα Σπουδών: ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ και ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Θεματική Ενότητα: ΔΕΟ3 Ποσοτικές Μέθοδοι Ακαδημαϊκό Έτος: 009-0 ΤΥΠΟΛΟΓΙΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ - - ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΝΟΨΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

( ) ( ) + N( ) σ γνωστό και διακριτό prior. π ϑ = = = Παράδειγμα. 1. Να βρεθεί το marginal probability density του y (the prior predictive)

( ) ( ) + N( ) σ γνωστό και διακριτό prior. π ϑ = = = Παράδειγμα. 1. Να βρεθεί το marginal probability density του y (the prior predictive) Παράδειγμα ( ϑσ ) amplg dsrbuo: y ϑ~ N, ϑ ~ όου = ( ϑ = ) με σ γνωστό και διακριτό pror. Να βρεθεί το margal probably desy του y (he pror predcve). Να εριγραφεί το samplg scheme αό την pror predcve. 3.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ 11. β) τον εκτιμητή μέγιστης πιθανοφάνειας για την άγνωστη παράμετρο λ 0.

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ 11. β) τον εκτιμητή μέγιστης πιθανοφάνειας για την άγνωστη παράμετρο λ 0. ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ Άσκηση Έστω X, X,..., X d τυχαίες μεταβλητές με ~ Posso ( ), Να εξάγετε α) τη συνάστηση πιθανοφάνειας στις 3 μορφές τις και β) τον εκτιμητή μέγιστης πιθανοφάνειας για την άγνωστη παράμετρο

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική Επιχειρήσεων Ι. Βασικές διακριτές κατανομές

Στατιστική Επιχειρήσεων Ι. Βασικές διακριτές κατανομές Στατιστική Επιχειρήσεων Ι Βασικές διακριτές κατανομές 2 Δοκιμή Bernoulli Ένα πείραμα σε κάθε εκτέλεση του οποίου εμφανίζεται ακριβώς ένα από δύο αμοιβαία αποκλειόμενα δυνατά αποτελέσματα Το ένα ονομάζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ακαδ. Έτος 6-7 Διδάσκων: Βασίλης ΚΟΥΤΡΑΣ Λέκτορας v.koutras@fme.aegea.gr Τηλ: 735468 Σε αρκετές εφαρμογές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ακαδ. Έτος 5-6 Διδάσκων: Βασίλης ΚΟΥΤΡΑΣ Λέκτορας v.koutras@fme.aegea.gr Τηλ: 735468 Σε αρκετές εφαρμογές

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΓΙΑ AΝΑΛΟΓΙΕΣ

ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΓΙΑ AΝΑΛΟΓΙΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΓΙΑ AΝΑΛΟΓΙΕΣ Α. Περίπτωση Ενός Πληθυσμού Έστω ότι μελετάμε μια ακολουθία ανεξαρτήτων δοκιμών κάθε μία από τις οποίες οδηγεί είτε σε επιτυχία είτε σε αποτυχία με σταθερή

Διαβάστε περισσότερα

2. Η πιθανότητα της ένωσης δύο ξένων μεταξύ τους (ασυμβίβαστων) ενδεχομένων είναι το άθροισμα των πιθανοτήτων των ενδεχομένων.

2. Η πιθανότητα της ένωσης δύο ξένων μεταξύ τους (ασυμβίβαστων) ενδεχομένων είναι το άθροισμα των πιθανοτήτων των ενδεχομένων. Ένα μέτρο πιθανότητας πάνω στο δειγματικός χώρο Ω, είναι μία συνάρτηση P, που αντιστοιχεί σε υποσύνολα του Ω έναν αριθμό στο [ 0, ] και έχει τις εξής ιδιότητες:. P ( Ω ).. Η πιθανότητα της ένωσης δύο ξένων

Διαβάστε περισσότερα

Λύσεις 4ης Ομάδας Ασκήσεων

Λύσεις 4ης Ομάδας Ασκήσεων ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ Γ. ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ. Ζυγοβίστι Λύσεις 4ης Ομάδας Ασκήσεων Τμήμα Α Λ αʹ Το συνολικό πλήθος των τερμάτων που θα σημειωθούν είναι X + Y, και η μέση

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 1: Λύση: Για το άθροισμα ισχύει: κι επειδή οι μέσες τιμές των Χ και Υ είναι 0: Έτσι η διασπορά της Ζ=Χ+Υ είναι:

Άσκηση 1: Λύση: Για το άθροισμα ισχύει: κι επειδή οι μέσες τιμές των Χ και Υ είναι 0: Έτσι η διασπορά της Ζ=Χ+Υ είναι: Άσκηση 1: Δύο τυχαίες μεταβλητές Χ και Υ έχουν στατιστικές μέσες τιμές 0 και διασπορές 25 και 36 αντίστοιχα. Ο συντελεστής συσχέτισης των 2 τυχαίων μεταβλητών είναι 0.4. Να υπολογισθούν η διασπορά του

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Ακαδ. Έτος 7-8 Διδάσκων: Βασίλης ΚΟΥΤΡΑΣ Επικ. Καθηγητής v.koutras@fme.aegea.gr Τηλ: 735468 Σε αρκετές εφαρμογές

Διαβάστε περισσότερα

Σημειακή εκτίμηση και εκτίμηση με διάστημα. 11 η Διάλεξη

Σημειακή εκτίμηση και εκτίμηση με διάστημα. 11 η Διάλεξη Σημειακή εκτίμηση και εκτίμηση με διάστημα 11 η Διάλεξη Εκτιμήτρια Κάθε στατιστική συνάρτηση που χρησιμοποιείται για την εκτίμηση μιας παραμέτρου ενός πληθυσμού (π.χ. ο δειγματικός μέσος) Σημειακή εκτίμηση

Διαβάστε περισσότερα

Κεφ. Ιο ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΩΝ

Κεφ. Ιο ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος 75 Κεφ. Ιο ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΩΝ 1.1. Τυχαία γεγονότα ή ενδεχόμενα 17 1.2. Πειράματα τύχης - Δειγματικός χώρος 18 1.3. Πράξεις με ενδεχόμενα 20 1.3.1. Ενδεχόμενα ασυμβίβαστα

Διαβάστε περισσότερα

Pr(10 X 15) = Pr(15 X 20) = 1/2, (10.2)

Pr(10 X 15) = Pr(15 X 20) = 1/2, (10.2) Κεφάλαιο 10 Συνεχείς τυχαίες μεταβλητές Σε αυτό το κεφάλαιο θα εξετάσουμε τις ιδιότητες που έχουν οι συνεχείς τυχαίες μεταβλητές. Εκείνες οι Τ.Μ. X, δηλαδή, των οποίων το σύνολο τιμών δεν είναι διακριτό,

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδος μέγιστης πιθανοφάνειας

Μέθοδος μέγιστης πιθανοφάνειας Μέθοδος μέγιστης πιθανοφάνειας Αν x =,,, παρατηρήσεις των Χ =,,,, τότε έχουμε διαθέσιμο ένα δείγμα Χ={Χ, =,,,} της κατανομής F μεγέθους με από κοινού σ.κ. της Χ f x f x Ορισμός : Θεωρούμε ένα τυχαίο δείγμα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ 13

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ 13 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ 13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ 20 2.1 Αβεβαιότητα, Τυχαία Διαδικασία, και Συναφείς Έννοιες 20 2.1.1 Αβεβαιότητα

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 1: Στατιστική Συμπερασματολογία - Εκτίμηση Σημείου

Διάλεξη 1: Στατιστική Συμπερασματολογία - Εκτίμηση Σημείου Διάλεξη 1: Στατιστική Συμπερασματολογία - Εκτίμηση Σημείου Στατιστική Συμπερασματολογία Εκτιμητική Έλεγχος Στατιστικών Υποθέσεων εκτιμήτρια συνάρτηση, ˆ θ σημειακή εκτίμηση εκτίμηση με διάστημα εμπιστοσύνης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΤΜΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ( ) ΟΜΑΔΑ Α ( 40% )

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΤΜΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ( ) ΟΜΑΔΑ Α ( 40% ) ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΤΜΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ (0-6-005) ΟΜΑΔΑ Α ( 40% ) ) Έστω μια τυχαία μεταβλητή Χ και ένα δείγμα x, x,, x n. Θεωρούμε την τιμή k = n i= ( x && x) i.να διευκρινιστεί

Διαβάστε περισσότερα

Τυχαίες Μεταβλητές. Ορισμός

Τυχαίες Μεταβλητές. Ορισμός Τυχαίες Μεταβλητές Ορισμός Μία τυχαία μεταβλητή (τ.μ.) είναι μία συνάρτηση (ή μία μεταβλητή) η οποία καθορίζει αριθμητικές τιμές σε μία ποσότητα που σχετίζεται με το αποτέλεσμα ενός πειράματος, όπου μία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ ΑΠΟ ΣΥΝΕΧΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΤΕΣ ΚΑΤΑΝΟΜΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ ΑΠΟ ΣΥΝΕΧΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΤΕΣ ΚΑΤΑΝΟΜΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ ΑΠΟ ΣΥΝΕΧΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΤΕΣ ΚΑΤΑΝΟΜΕΣ 4.. Εισαγωγή Στην προσομοίωση σε πολλές περιπτώσεις είναι απαραίτητη η δημιουργία δειγμάτων τυχαίων μεταβλητών που ακολουθούν κάποια καθορισμένη

Διαβάστε περισσότερα

10.7 Λυμένες Ασκήσεις για Διαστήματα Εμπιστοσύνης

10.7 Λυμένες Ασκήσεις για Διαστήματα Εμπιστοσύνης 10.7 Λυμένες Ασκήσεις για Διαστήματα Εμπιστοσύνης Διαστήματα εμπιστοσύνης για τον μέσο ενός πληθυσμού (Μικρά δείγματα) Άσκηση 10.7.1: Ο επόμενος πίνακας τιμών δείχνει την αύξηση σε ώρες ύπνου που είχαν

Διαβάστε περισσότερα

Μέση Τιµή. Έστω Χ τ.µ. και f Χ (x) ησ.π. ήσ.π.π. της Χ Μέση ή αναµενόµενη τιµή της Χ είναι ο αριθµός: αν η Χ είναι διακριτή, και αν η Χ είναι συνεχής.

Μέση Τιµή. Έστω Χ τ.µ. και f Χ (x) ησ.π. ήσ.π.π. της Χ Μέση ή αναµενόµενη τιµή της Χ είναι ο αριθµός: αν η Χ είναι διακριτή, και αν η Χ είναι συνεχής. Μέση Τιµή Έστω Χ τ.µ. και f Χ (x) ησ.π. ήσ.π.π. της Χ Μέση ή αναµενόµενη τιµή της Χ είναι ο αριθµός: E( ) µ xf ( x) E( ) µ xf ( x) dx Παραδείγµατα: = = x = = αν η Χ είναι διακριτή, και αν η Χ είναι συνεχής.

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρία Πιθανοτήτων & Στατιστική

Θεωρία Πιθανοτήτων & Στατιστική ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ & Στατιστική Ενότητα 4 η : Χαρακτηριστικά Τυχαίων Μεταβλητών. Γεώργιος Ζιούτας Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Α.Π.Θ.

Διαβάστε περισσότερα

Σ ΤΑΤ Ι Σ Τ Ι Κ Η. Statisticum collegium Iii

Σ ΤΑΤ Ι Σ Τ Ι Κ Η. Statisticum collegium Iii Σ ΤΑΤ Ι Σ Τ Ι Κ Η i Statisticum collegium Iii Η Κανονική Κατανομή Λέμε ότι μία τυχαία μεταβλητή X, ακολουθεί την Κανονική Κατανομή με παραμέτρους και και συμβολίζουμε X N, αν έχει συνάρτηση πυκνότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ, ΟΛΙΚΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΘΕΩΡΗΜΑ BAYES, ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 71

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ, ΟΛΙΚΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΘΕΩΡΗΜΑ BAYES, ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 71 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ 19 2.1 Αβεβαιότητα, Τυχαία Διαδικασία, και Συναφείς Έννοιες 21 2.1.1 Αβεβαιότητα και Τυχαίο Πείραμα

Διαβάστε περισσότερα

II. Τυχαίες Μεταβλητές

II. Τυχαίες Μεταβλητές II. Τυχαίες Μεταβλητές τυχαία μεταβλητή (τ.μ.) Χ : Αναφέρεται πάνω σε μία μετρούμενη ποσότητα του τυχαίου πειράματος Εκφράζει μία συνάρτηση (απεικόνιση) από τον δειγματικό χώρο (Ω) σε έναν αριθμητικό χώρο

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος IV. Πολυδιάστατες τυχαίες μεταβλητές. Πιθανότητες & Στατιστική 2017 Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής, Παν. Ιωαννίνων Δ15 ( 1 )

Μέρος IV. Πολυδιάστατες τυχαίες μεταβλητές. Πιθανότητες & Στατιστική 2017 Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής, Παν. Ιωαννίνων Δ15 ( 1 ) Μέρος IV Πολυδιάστατες τυχαίες μεταβλητές Πιθανότητες & Στατιστική 07 Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Παν. Ιωαννίνων Δ5 ( ) Πολυδιάστατες μεταβλητές Πολλά ποσοτικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΝΟΜΈΣ. 8.1 Εισαγωγή. 8.2 Κατανομές Συχνοτήτων (Frequency Distributions) ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΚΑΤΑΝΟΜΈΣ. 8.1 Εισαγωγή. 8.2 Κατανομές Συχνοτήτων (Frequency Distributions) ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΑΤΑΝΟΜΈΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 81 Εισαγωγή Οι κατανομές διακρίνονται σε κατανομές συχνοτήτων, κατανομές πιθανοτήτων και σε δειγματοληπτικές κατανομές Στη συνέχεια θα γίνει αναλυτική περιγραφή αυτών 82 Κατανομές

Διαβάστε περισσότερα

Περίληψη ϐασικών εννοιών στην ϑεωρία πιθανοτήτων

Περίληψη ϐασικών εννοιών στην ϑεωρία πιθανοτήτων Περίληψη ϐασικών εννοιών στην ϑεωρία πιθανοτήτων 6 Απριλίου 2009 1 Συνδυαστική Η ϐασική αρχή µέτρησης µας λέει ότι αν σε ένα πείραµα που γίνεται σε δύο ϕάσεις και στο οποίο υπάρχουν n δυνατά αποτελέσµατα

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική. Εκτιμητική

Στατιστική. Εκτιμητική Στατιστική Εκτιμητική Χατζόπουλος Σταύρος 28/2/2018 και 01 /03/2018 Εισαγωγή Το αντικείμενο της Στατιστικής είναι η εξαγωγή συμπερασμάτων που αφορούν τον πληθυσμό ή το φαινόμενο που μελετάμε, με τη βοήθεια

Διαβάστε περισσότερα

2.4 ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ

2.4 ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ .4 ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ Η μέθοδος για τον προσδιορισμό ενός διαστήματος εμπιστοσύνης για την άγνωστη πιθανότητα =P(A) ενός ενδεχομένου A συνδέεται στενά με τον διωνυμικό έλεγχο. Ένα

Διαβάστε περισσότερα

Είδη Μεταβλητών Κλίμακα Μέτρησης Οι τεχνικές της Περιγραφικής στατιστικής ανάλογα με την κλίμακα μέτρησης Οι τελεστές Π και Σ

Είδη Μεταβλητών Κλίμακα Μέτρησης Οι τεχνικές της Περιγραφικής στατιστικής ανάλογα με την κλίμακα μέτρησης Οι τελεστές Π και Σ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Εισαγωγικές Έννοιες 19 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 Η Μεταβλητότητα Η Στατιστική Ανάλυση Η Στατιστική και οι Εφαρμοσμένες Επιστήμες Στατιστικός Πληθυσμός και Δείγμα Το στατιστικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Μ.Ν. Ντυκέν, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. Ε. Αναστασίου, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. ΔΙΑΛΕΞΗ 07 & ΔΙΑΛΕΞΗ 08 ΣΗΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Βόλος, 016-017 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞEΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ-ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΜΑΡΤΙΟΣ 2003 Λ Υ Σ Ε Ι Σ Τ Ω Ν Α Σ Κ Η Σ Ε Ω Ν ΜΕΡΟΣ Α

ΕΞEΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ-ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΜΑΡΤΙΟΣ 2003 Λ Υ Σ Ε Ι Σ Τ Ω Ν Α Σ Κ Η Σ Ε Ω Ν ΜΕΡΟΣ Α ΕΞEΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ-ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΜΑΡΤΙΟΣ Λ Υ Σ Ε Ι Σ Τ Ω Ν Α Σ Κ Η Σ Ε Ω Ν ΜΕΡΟΣ Α ) Έχουμε κατασκευάσει 4 δοκίμια. Να βρεθεί προσεγγιστικά ο αριθμός των δοκιμίων που περιέχονται μεταξύ των σημείων

Διαβάστε περισσότερα

Τ Ε Ι Ιονίων Νήσων Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και την Οικονομία. Υπεύθυνος: Δρ. Κολιός Σταύρος

Τ Ε Ι Ιονίων Νήσων Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και την Οικονομία. Υπεύθυνος: Δρ. Κολιός Σταύρος Τ Ε Ι Ιονίων Νήσων Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και την Οικονομία Υπεύθυνος: Δρ. Κολιός Σταύρος Κατανομές Πιθανότητας Ως τυχαία μεταβλητή ορίζεται το σύνολο των τιμών ενός χαρακτηριστικού

Διαβάστε περισσότερα

ρ. Ευστρατία Μούρτου

ρ. Ευστρατία Μούρτου ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΕΞΑΜΗΝΟ : Ε ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ : - ΜΑΘΗΜΑ «ΒΙΟΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ» ΚΕΦ. ΚΑΤΑΝΟΜΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΩΝ ρ. Ευστρατία Μούρτου

Διαβάστε περισσότερα

4 o Μάθημα Διάστημα Εμπιστοσύνης του Μέσου

4 o Μάθημα Διάστημα Εμπιστοσύνης του Μέσου 4 o Μάθημα Διάστημα Εμπιστοσύνης του Μέσου Για την εκτίμηση των παραμέτρων ενός πληθυσμού (όπως η μέση τιμή ή η διασπορά), χρησιμοποιούνται συνήθως δύο μέθοδοι εκτίμησης. Η πρώτη ονομάζεται σημειακή εκτίμηση.

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική. Ενότητα 3 η : Χαρακτηριστικά Τυχαίων Μεταβλητών Θεωρητικές Κατανομές Πιθανότητας για Διακριτή Τυχαία Μεταβλητή

Στατιστική. Ενότητα 3 η : Χαρακτηριστικά Τυχαίων Μεταβλητών Θεωρητικές Κατανομές Πιθανότητας για Διακριτή Τυχαία Μεταβλητή ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3 η : Χαρακτηριστικά Τυχαίων Μεταβλητών Θεωρητικές Κατανομές Πιθανότητας για Διακριτή Τυχαία Μεταβλητή Γεώργιος Ζιούτας Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ στη Ναυτιλία και τις Μεταφορές

ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ στη Ναυτιλία και τις Μεταφορές ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ στη Ναυτιλία και τις Μεταφορές ΠΜΣ στη «Ναυτιλία» Τμήμα Β art time Χαράλαμπος Ευαγγελάρας hevangel@unipi.gr Η έννοια της Πιθανότητας Ο όρος πιθανότητα είναι συνδέεται άμεσα με τη μελέτη

Διαβάστε περισσότερα

P (A B) = P (AB) P (B) P (A B) = P (A) P (A B) = P (A) P (B)

P (A B) = P (AB) P (B) P (A B) = P (A) P (A B) = P (A) P (B) Πιθανότητες και Αρχές Στατιστικής (4η Διάλεξη) Σωτήρης Νικολετσέας, καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής, Πανεπιστήμιο Πατρών Ακαδημαϊκό Ετος 2017-2018 Σωτήρης Νικολετσέας, καθηγητής 1 / 39 Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

2.5.1 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΜΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ

2.5.1 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΜΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ .5. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΜΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ Η μέθοδος κατασκευής διαστήματος εμπιστοσύνης για την πιθανότητα που περιγράφεται στην προηγούμενη ενότητα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή διαστημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Διαστήματα εμπιστοσύνης, εκτίμηση ακρίβειας μέσης τιμής

Διαστήματα εμπιστοσύνης, εκτίμηση ακρίβειας μέσης τιμής Ενότητα 2 Διαστήματα εμπιστοσύνης, εκτίμηση ακρίβειας μέσης τιμής Ένας από τους βασικούς σκοπούς της Στατιστικής είναι η εκτίμηση των χαρακτηριστικών ενός πληθυσμού βάσει της πληροφορίας από ένα δείγμα.

Διαβάστε περισσότερα

Το Κεντρικό Οριακό Θεώρημα

Το Κεντρικό Οριακό Θεώρημα Το Κεντρικό Οριακό Θεώρημα Στα προηγούμενα (σελ. 7), δώσαμε μια πρώτη, γενική, διατύπωση του Κεντρικού Οριακού Θεωρήματος (Κ.Ο.Θ.) και τη γενική ιδέα για το πώς το Κ.Ο.Θ. εξηγεί το μεγάλο εύρος εφαρμογής

Διαβάστε περισσότερα

Η διακριτή συνάρτηση μάζας πιθανότητας δίνεται από την

Η διακριτή συνάρτηση μάζας πιθανότητας δίνεται από την Η ΔΙΩΝΥΜΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ Ενδιαφερόμαστε για την απλούστερη μορφή πειραματικής διαδικασίας, όπου η έκβαση των αποτελεσμάτων χαρακτηρίζεται μόνο ως "επιτυχής" ή "ανεπιτυχής" (δοκιμές Beroulli). Ορίζουμε λοιπόν

Διαβάστε περισσότερα

Σ ΤΑΤ Ι Σ Τ Ι Κ Η ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Σ ΤΑΤ Ι Σ Τ Ι Κ Η ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Σ ΤΑΤ Ι Σ Τ Ι Κ Η i ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Κατανομή Δειγματοληψίας του Δειγματικού Μέσου Ο Δειγματικός Μέσος X είναι μια Τυχαία Μεταβλητή. Καθώς η επιλογή και χρήση διαφορετικών δειγμάτων από έναν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 15 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ 19

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 15 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ 19 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 15 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ 19 2.1 Αβεβαιότητα, Τυχαία Διαδικασία, και Συναφείς Έννοιες 21 2.1.1 Αβεβαιότητα και Τυχαίο Πείραμα

Διαβάστε περισσότερα

Το Κεντρικό Οριακό Θεώρημα

Το Κεντρικό Οριακό Θεώρημα Το Κεντρικό Οριακό Θεώρημα Όπως θα δούμε αργότερα στη Στατιστική Συμπερασματολογία, λέγοντας ότι «από έναν πληθυσμό παίρνουμε ένα τυχαίο δείγμα μεγέθους» εννοούμε ανεξάρτητες τυχαίες μεταβλητές,,..., που

Διαβάστε περισσότερα

Το Κεντρικό Οριακό Θεώρημα

Το Κεντρικό Οριακό Θεώρημα Το Κεντρικό Οριακό Θεώρημα Στα προηγούμενα (σελ. 7), δώσαμε μια πρώτη, γενική, διατύπωση του Κεντρικού Οριακού Θεωρήματος (Κ.Ο.Θ.) και τη γενική ιδέα για το πώς το Κ.Ο.Θ. εξηγεί το μεγάλο εύρος εφαρμογής

Διαβάστε περισσότερα

P(200 X 232) = =

P(200 X 232) = = ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ. Το μέγεθος ενός αναλογικού σήματος, που λαμβάνεται από έναν ανιχνευτή και μετράται σε microvolts, είναι τυχαία μεταβλητή που ακολουθεί την Κανονική κατανομή Ν(00, 6) σε συγκεκριμένη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΝΟΜΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ ΤΥΧΑΙΩΝ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ (Συνέχεια)

ΚΑΤΑΝΟΜΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ ΤΥΧΑΙΩΝ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ (Συνέχεια) ΚΑΤΑΝΟΜΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ ΤΥΧΑΙΩΝ ΜΕΤΑΒΛΗΤΩΝ (Συνέχεια) Χαράλαµπος Α. Χαραλαµπίδης 9 Νοεµβρίου 2009 ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ Ορισµός Μία τυχαία µεταβλητή X καλείται διακριτή ή απαριθµητή αν παίρνει

Διαβάστε περισσότερα

Τυχαία Διανύσματα και Ανεξαρτησία

Τυχαία Διανύσματα και Ανεξαρτησία Τυχαία Διανύσματα και Ανεξαρτησία Θα γενικεύσουμε την έννοια της τυχαίας μεταβλητής από συνάρτηση στο R σε συνάρτηση στο R n. Ακολούθως, θα επεκτείνουμε τις έννοιες με τις οποίες ασχοληθήκαμε μέχρι τώρα

Διαβάστε περισσότερα

X = = 81 9 = 9

X = = 81 9 = 9 Πιθανότητες και Αρχές Στατιστικής (11η Διάλεξη) Σωτήρης Νικολετσέας, καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής, Πανεπιστήμιο Πατρών Ακαδημαϊκό Ετος 2018-2019 Σωτήρης Νικολετσέας, καθηγητής 1 / 35 Σύνοψη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΗ 1.1 ΒΑΣΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΠΑΡΙΘΜΗΣΗΣ... 13 1.2 ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΠΑΡΙΘΜΗΣΗΣ... 15 1.3 ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ..... 16 1.4 ΜΕΤΑΘΕΣΕΙΣ... 18 1.5 ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ... 20 1.6 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΘΕΣΕΙΣ......

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 2: Y=BX+C. Λύση:

Άσκηση 2: Y=BX+C. Λύση: Άσκηση 2: Η τιμή ενός σήματος x(t) για τη χρονική στιγμή t=t θεωρείται ότι είναι τυχαία μεταβλητή Χ=x(t ) με κανονική κατανομή 0,. Να υπολογιστεί η πιθανότητα της τυχαίας μεταβλητής Y=y(t ) να έχει τιμή

Διαβάστε περισσότερα

HMY 795: Αναγνώριση Προτύπων

HMY 795: Αναγνώριση Προτύπων HMY 795: Αναγνώριση Προτύπων Διάλεξη 5 Κατανομές πιθανότητας και εκτίμηση παραμέτρων δυαδικές τυχαίες μεταβλητές Bayesian decision Minimum misclassificaxon rate decision: διαλέγουμε την κατηγορία Ck για

Διαβάστε περισσότερα

Πινάκες συνάφειας. Βαρύτητα συμπτωμάτων. Φύλο Χαμηλή Υψηλή. Άνδρες. Γυναίκες

Πινάκες συνάφειας. Βαρύτητα συμπτωμάτων. Φύλο Χαμηλή Υψηλή. Άνδρες. Γυναίκες Πινάκες συνάφειας εξερεύνηση σχέσεων μεταξύ τυχαίων μεταβλητών. Είναι λογικό λοιπόν, στην ανάλυση των κατηγορικών δεδομένων να μας ενδιαφέρει η σχέση μεταξύ δύο ή περισσότερων κατηγορικών μεταβλητών. Έστω

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα της Ενότητας. Συνεχείς Τυχαίες Μεταβλητές. Συνεχείς Κατανομές Πιθανότητας. Συνεχείς Κατανομές Πιθανότητας.

Περιεχόμενα της Ενότητας. Συνεχείς Τυχαίες Μεταβλητές. Συνεχείς Κατανομές Πιθανότητας. Συνεχείς Κατανομές Πιθανότητας. Περιεχόμενα της Ενότητας Στατιστική Ι Ενότητα 5: Συνεχείς Κατανομές Πιθανότητας Δρ. Χρήστος Εμμανουηλίδης Επίκουρος Καθηγητής Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Συνεχείς Τυχαίες Μεταβλητές. Συνεχείς

Διαβάστε περισσότερα

Δειγματοληψία. Πρέπει να γνωρίζουμε πως πήραμε το δείγμα Το πλήθος n ij των παρατηρήσεων σε κάθε κελί είναι τ.μ. με μ ij συμβολίζουμε την μέση τιμή:

Δειγματοληψία. Πρέπει να γνωρίζουμε πως πήραμε το δείγμα Το πλήθος n ij των παρατηρήσεων σε κάθε κελί είναι τ.μ. με μ ij συμβολίζουμε την μέση τιμή: Δειγματοληψία Πρέπει να γνωρίζουμε πως πήραμε το δείγμα Το πλήθος των παρατηρήσεων σε κάθε κελί είναι τ.μ. με μ συμβολίζουμε την μέση τιμή: Επομένως στην δειγματοληψία πινάκων συνάφειας αναφερόμαστε στον

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική Περιγραφή Φυσικού Μεγέθους - Πιθανότητες

Στατιστική Περιγραφή Φυσικού Μεγέθους - Πιθανότητες Στατιστική Περιγραφή Φυσικού Μεγέθους - Πιθανότητες Είπαμε ότι γενικά τα συστηματικά σφάλματα που υπεισέρχονται σε μια μέτρηση ενός φυσικού μεγέθους είναι γενικά δύσκολο να επισημανθούν και να διορθωθούν.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 15/1/009 ΤΕΙ ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Η/Υ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ 10 o ΜΑΘΗΜΑ Ι ΑΣΚΩΝ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Email: gvasil@math.auth.gr Ιστοσελίδα Μαθήματος:

Διαβάστε περισσότερα

f(y) dy = b a dy = b a x f(x) dx = b a dx = x 2 = b2 a 2 2(b a) b a dx = = (a2 + ab + b 2 )(b a) 3(b a)

f(y) dy = b a dy = b a x f(x) dx = b a dx = x 2 = b2 a 2 2(b a) b a dx = = (a2 + ab + b 2 )(b a) 3(b a) Κεφάλαιο 11 Συνεχείς κατανομές και ο Ν.Μ.Α. Στο προηγούμενο κεφάλαιο ορίσαμε την έννοια της συνεχούς τυχαίας μεταβλητής, και είδαμε τις βασικές της ιδιότητες. Εδώ θα περιγράψουμε κάποιους ιδιαίτερους τύπους

Διαβάστε περισσότερα

Απλή Γραμμική Παλινδρόμηση I

Απλή Γραμμική Παλινδρόμηση I Απλή Γραμμική Παλινδρόμηση I. Εισαγωγή Έστω ότι θέλουμε να ερευνήσουμε εμπειρικά τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στις δαπάνες κατανάλωσης και στο διαθέσιμο εισόδημα, των οικογενειών. Σύμφωνα με την Κεϋνσιανή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Πιθανότητες. Συναρτήσεις πολλών μεταβλητών Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Μπλέκας

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Πιθανότητες. Συναρτήσεις πολλών μεταβλητών Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Μπλέκας ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Πιθανότητες Συναρτήσεις πολλών μεταβλητών Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Μπλέκας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΑΚΡΙΤΕΣ ΚΑΤΑΝΟΜΕΣ (Συνέχεια)

ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΑΚΡΙΤΕΣ ΚΑΤΑΝΟΜΕΣ (Συνέχεια) (Συνέχεια) Χαράλαµπος Α. Χαραλαµπίδης 23 Νοεµβρίου 2009 Γεωµετρική κατανοµή Ορισµός Εστω X ο αριθµός των δοκιµών µέχρι την πρώτη επιτυχία σε µια ακολουθία ανεξαρτήτων δοκιµών Bernoulli µε πιθανότητα επιτυχίας

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΕΤΡΙΑ. Παπάνα Αγγελική

ΟΙΚΟΝΟΜΕΤΡΙΑ. Παπάνα Αγγελική ΟΙΚΟΝΟΜΕΤΡΙΑ Ενότητα 2: Ανασκόπηση βασικών εννοιών Στατιστικής και Πιθανοτήτων Παπάνα Αγγελική Μεταδιδακτορική ερευνήτρια, ΑΠΘ E-mail: angeliki.papana@gmail.com, agpapana@auth.gr Webpage: http://users.auth.gr/agpapana

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 1.Έστω ο δειγματικός χώρος Ω = { 1,,, K,10} με ισοπίθανα απλά ενδεχόμενα. Να 4 βρείτε την πιθανότητα ώστε η συνάρτηση f ( x ) = x 4x + λ να

Διαβάστε περισσότερα

< F ( σ(h(t))), σ (h(t)) > h (t)dt.

< F ( σ(h(t))), σ (h(t)) > h (t)dt. ΛΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ, ΑΠΕΙΡΟΣΤΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ IV, /6/9 Θέμα 1. Εστω : a 1, β 1 ] R μια C 1 καμπύλη. Μια C 1 καμπύλη ρ : a, β] R λέγεται αναπαραμετρικοποίηση της αν υπάρχει h : a, β] a 1, β 1 ], 1 1 επί και

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1. Εισαγωγή: Βασικά Στοιχεία Θεωρίας Πιθανοτήτων και Εκτιμητικής

Κεφάλαιο 1. Εισαγωγή: Βασικά Στοιχεία Θεωρίας Πιθανοτήτων και Εκτιμητικής Κεφάλαιο 1. Εισαγωγή: Βασικά και Εκτιμητικής Ορισμός 1.1. Όλα τα δυνατά αποτελέσματα ενός πειράματος αποτελούν το δειγματοχώρο (sample space) που συμβολίζεται με. Κάθε δυνατό αποτέλεσμα του πειράματος,

Διαβάστε περισσότερα