ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ

Transcript

1 ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 1301 «ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ε ΕΞΑΜΗΝΟΥ» 5η ιάλεξη: «Το πρόγραµµα» ρ. Χασάνδρα Μαρία, Λέκτορας

2 Θέµατα που θα αναλυθούν Σχεδιασµός προγραµµάτων φυσικής αγωγής Τι πρέπει να λαµβάνεται υπόψη για το σχεδιασµό ενός προγράµµατος φυσικής αγωγής Αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν για το σχεδιασµό ενός προγράµµατος φυσικής αγωγής

3 Για να φτιάξεις ένα πρόγραµµα ΦΑ πρέπει να έχεις αποφασίσει τι θα διδάξεις και γιατί Το πρόγραµµα πρέπει να αντανακλά την προσωπική σου φιλοσοφία.

4 Τα προγράµµατα ΦΑ µπορεί να σχεδιαστούν: για ένα ή περισσότερα χρόνια, για τρίµηνα ή εξάµηνα, για µια ώρα Όλα αυτά συνδέονται µεταξύ τους, πρέπει να υπάρχει συσχέτιση και ακολουθία - συνέχεια

5 Προβλήµατα της σύγχρονης Χρήση ουσιών εκπαίδευσης: Αλλαγές στα οικογενειακά πρότυπα (µονογονεϊκές οικογένειες) Χαµηλή φυσική κατάσταση Παιδική παχυσαρκία

6 Προβλήµατα της σύγχρονης εκπαίδευσης: Σεξουαλικά µεταδιδόµενα νοσήµατα Μεγάλες οικονοµικές ανισότητες TV & Video games γενιά Υψηλά ποσοστά εγκληµατικότητας Χαµηλές επιδόσεις

7 Προβλήµατα της σύγχρονης εκπαίδευσης: Κακοποιηµένα παιδιά Εφηβικές αυτοκτονίες Αρνητικές κοινωνικές (επιθετικές ) συµπεριφορές Υψηλή συχνότητα παιδιών που εγκαταλείπουν το σχολείο Αύξηση ατόµων µε διαφορετικές εθνικότητες, γλώσσες, θρησκείες κλπ

8 Θέµα για συζήτηση ή µελέτη Μας αφορούν; Ποιος θα σώσει τον κόσµο; Πρέπει να λαµβάνονται τα παραπάνω υπόψη όταν σχεδιάζουµε ένα πρόγραµµα;

9 Οι σύγχρονες τάσεις που προσπαθούν να αντιµετωπίσουναυτάταπροβλήµατα είναι οι εξής: 1) ίδαξε λαµβάνοντας υπόψη τις διαφορές κουλτούρας (πολύ-πολιτισµικότητα) Στα επόµεναχρόνιατα2/5 κάθε τάξης θα είναι από διαφορετικές κουλτούρες 2) Εστιάσου στις δυνατότητες και ικανότητες όλων και όχι στις ανεπάρκειες και ανικανότητες κάποιων (άτοµα µε κινητικά ή και νοητικά, συµπεριφορικά προβλήµατα άσχετα από το επίπεδο σοβαρότητας της ανεπάρκειας).

10 Οι σύγχρονες τάσεις που προσπαθούν να αντιµετωπίσουναυτάταπροβλήµατα είναι οι εξής: 3) Εφάρµοσε αναπτυξιακά κατάλληλες τεχνικές (ηλικιακά και ατοµικά) 4) Σχεδίασε το πρόγραµµα έτσι ώστε να µπορείς να συµπληρώσεις την πρόταση «Σαν αποτέλεσµα οµαθητής θα..είναι, κάνει, γνωρίζει, εκτιµά, κλπ» 5) Ανέπτυξε βασική γνώση για την δουλειά σου: Φιλοσοφία (πιστεύω), οργάνωση, διαδικασίες αξιολόγησης, υποστήριξη από νέα γνώση (βιβλία, κ.ά) και µοντέλο προγράµµατος.

11 ιλήµµατα προγραµµάτων 1) Τα περιεχόµενα επιλέγονται για να ανταποκριθούν στις ανάγκες (σωµατικέςκινητικές, γνωστικές, συναισθηµατικές, κοινωνικές) των µαθητών ή θεωρούµε ότιοι ανάγκες ικανοποιούνται µέσα από τα περιεχόµενα? Π.Χ.: διδάσκοντας οµαδικά αθλήµατα διδάσκουµε καιτηνοµαδικότητα?? Αναλυτικό πρόγραµµα: Φέτος θα διδάξετε: 50% οµαδικά (µπάσκετ και βόλεϊ) 30% ατοµικά (στίβος και ενόργανη) και 20% χορούς =?.

12 ιλήµµατα προγραµµάτων 2) Προγράµµατα για το σύνολο ή για το άτοµο? Π.Χ.: διδάσκω σε όλους τους µαθητές, το ίδιο πράγµα, την ίδια ώρα, µε την ίδια µέθοδο, και απαιτώ όλοι οι µαθητές να εξασκούνται µε τον ίδιο τρόπο, τον ίδιο ρυθµό, για τον ίδιο χρόνο, και χρησιµοποιώταίδιακριτήριαγιανα τους αξιολογήσω.ή Προσαρµόζω τα περιεχόµενα την διδασκαλία και την εξάσκηση έτσι ώστε να τα συνδυάσω µε τα χαρακτηριστικά του κάθε µαθητή. Ο συνδυασµός του εκπαιδευτικού σκοπού µε τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των µαθητών µπορεί να ελέγχεται µόνο από τον καθηγητή, µόνο από τον µαθητή ή και από τους δύο.

13 ηλαδή προσαρµόζω την µάθηση στον µαθητή. ΠΧ: Κυκλική εξάσκηση σε σταθµούς Επίπεδο 1: Εκτελεί την σειρά των ασκήσεων σωστά Επίπεδο 2: εκτελεί την σειρά των ασκήσεων σωστά σε 5 λεπτά και µε χαµηλότερο σφυγµό 150 Επίπεδο 3: εκτελεί την σειρά των ασκήσεων σωστά σε 4 λεπτά και µε χαµηλότερο σφυγµό 160

14 ιλήµµατα προγραµµάτων 3) ιαχωρίζω ανάλογα µε τοφύλοναιή όχι? ιδάσκω ενόργανη επιλέγω τα κοινά αγωνίσµατα ή τα διαφορετικά?

15 ιλήµµατα προγραµµάτων 4) ραστηριότητες αποκλεισµού? Π.Χ. : περιµένουν στην σειρά Να πιάσουν κάποια επίδοση σε συγκεκριµένη ηλικία Να ανταγωνίζονται µε κάποιον ανώτερο και να είναι σίγουρο ότι θα αποτύχουν Να διδάσκουµε πράγµατα που προϋποθέτουν ικανότητες που δεν έχουν ή πράγµατα που δεν έχουν διδαχθεί ή µάθει Π.χ. κάνω αγώνα ύψους και ανεβάζω συνέχεια τον πήχη ώστε να αποτύχουν όλοι.

16 ιλήµµατα προγραµµάτων 5) Μία διδακτική µέθοδο - στυλ ή περισσότερα? Στόχος είναι να κατανοήσουν τα οφέλη της άσκησης στην υγεία τους Τους λέω τα οφέλη και την επόµενη φορά τους βάζω ένα τεστ γνώσεων

17 Ή Τους δείχνω µια βιντεοταινία Καλώ κάποιον ειδικό (γιατρό) να τους µιλήσει για την σχέση καρδιαγγειακών παθήσεων και άσκησης Τους βάζω να κρατήσουν εβδοµαδιαίο ηµερολόγιο για τις φυσικές δραστηριότητες που συµµετείχαν και τους µαθαίνω τρόπους να αυξήσουν την φυσική δραστηριότητα έξω από το σχολείο Τους βάζω να πάρουν συνέντευξη από µεσήλικες ή υπερήλικες συγγενείς ή φίλους που έχουν προβλήµατα υγείας και να συσχετίσουν την κατάσταση της υγείας τους µε την συχνότητα φυσικών δραστηριοτήτων.

18 ιλήµµατα προγραµµάτων 6) Ποιες οι υποθέσεις µου? Όλαταπαιδιάπρέπεινααπαιτείταιήνα εξαναγκάζονται να συµµετέχουν υποχρεωτικά (αλλιώς είναι τεµπέληδες) Πρέπει να τους δίνουµε εξωτερικά κίνητρα, όπως βαθµούς, ποινές, Τις αποφάσεις πρέπει να τις παίρνουν οι καθηγητές οι µαθητές δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν

19 Ή Τα παιδιά ενδιαφέρονται να µάθουν καινούριες κινητικές δεξιότητες Είναι από την φύση τους περίεργα Τα παιδιά είναι αυτοδύναµα και αναλαµβάνουν προσωπικά την ευθύνη για τις επιλογές τους Χρειάζονται ένα εκπαιδευτικό σύστηµα πουνα αναπτύσσει την ικανότητα να παίρνει αποφάσεις.

20 ιλήµµατα προγραµµάτων 7) «Κρυφό αναλυτικό πρόγραµµα» Π.Χ.: Ο ΚΦΑ πιστεύει ότι δεν είναι σωστό να συµπεριφέρεται διαφορετικά σε παιδιά µε διαφορές στην ικανότητα, το φύλο, την φυλή την κοινωνική τάξη κλπ Στο µπάσκετ που διδάσκει χρησιµοποιεί τις ίδιες ασκήσεις για όλους και καθοδηγεί το παιχνίδι σαν να ήταν όλοι ίσοι εν έχει κάνει όµως καµία διαφοροποίηση - προσαρµογή στο παιχνίδι. Έτσι, 2 παιδιά µονοπωλούν την µπάλα

21 Παρόλο που αυτό είναι αποτέλεσµα της διαφοράς ικανοτήτων σε σχέση µε τα άλλα παιδιά, υπάρχει περίπτωση να εµπλακούν και άλλοι παράγοντες (φύλο, φυλή, κ.α) Οι τρεις υπόλοιποι αλλά και όλοι οι άλλοι µαθητές µπορεί να µην εκτιµήσουν την οµαδικότητα του παιχνιδιού.

22 Κρυφό αναλυτικό πρόγραµµα Το κρυφό αναλυτικό πρόγραµµα είναι αυτό που µένει στα παιδιά από τις ασχεδίαστες και µη εντοπισµένες αξίες που διδάσκονται και µαθαίνονται µέσα από την διαδικασία της εκπαίδευσης.

23 Παραδείγµατα για εφαρµογή Έχω διδάξει άλµα σε µήκος σε παιδιά δηµοτικού και αξιολογώ. Σχεδιάζω µια γραµµή στο σκάµµα στα 2,10µ. Όσοι το περνάνε µε την 1η προσπάθεια παίρνουν 10. Οι άλλοι συνεχίζουν την προσπάθεια και ανάλογα βαθµολογούνται. Ποιες είναι οι κρυφές αξίες (κρυφό αναλυτικό πρόγραµµα) που «περνάνε» στους µαθητές;

24 Σχετική βιβλιογραφία Βασική Βιβλιογραφία Melograno, V. (1996). Designing the physical education curriculum. Champaign, ILL: Human Kinetics. Jewett, A.E., Bain, L.L. & Ennis, C.D. (1995). The curriculum process in physical education. Madison, Wis.: Brown and Benchmark. Πρόσθετη Βιβλιογραφία Freeman, W.H. (1997). Physical education and sport in a changing society. Boston: Allyn & Bacon.

25 Επίλογος Για το σχεδιασµό και εφαρµογή ενός οποιουδήποτε προγράµµατος φυσικής αγωγής πρέπει να καθορίσω τον κυρίαρχο στόχο και να πάρω µια σειρά από αποφάσεις.