Εντολζς του Λειτουργικοφ Συστήματος UNIX

Transcript

1 Παράδειγμα Δζνδρου Συστήματος Αρχείων Εντολζς του Λειτουργικοφ Συστήματος UNIX Στα παραδεύγματα που ακολουθούν υποθϋτουμε την παρακϊτω δενδρικό δομό Τμόμα Τεχνολογύασ Πληροφορικόσ και Τηλεπικοινωνιών ΤΕΙ Ηπεύρου Γρηγόριοσ Τζώρτζησ Ακ. Έτοσ Αρχεύο Κατϊλογοσ Τρϋχων Κατϊλογοσ Στο Προηγοφμενο Μάθημα cd <κατάλογος> Αλλϊζει τον τρϋχοντα κατϊλογο pwd Εμφανύζει το απόλυτο όνομα διαδρομόσ του τρϋχοντοσ καταλόγου mkdir <κατάλογος> Δημιουργεύ ϋναν νϋο-κενό κατϊλογο Το τελευταύο μϋροσ του ονόματοσ διαδρομόσ <κατάλογος> περιλαμβϊνει το όνομα του νϋου καταλόγου π.χ. mkdir /home/tele2/newdir Σημεύωςη: Ό,τι βρύςκεται ανϊμεςα ςε < > δηλώνει όνομα διαδρομόσ Η Εντολή rmdir rmdir <κατάλογος> Διαγρϊφει τον κατϊλογο εφόςον εύναι κενόσ (δεν ϋχει περιεχόμενα) Κατϊλογοι που περιϋχουν αρχεύα ό καταλόγουσ δεν διαγρϊφονται με αυτό την εντολό π.χ. rmdir /home/tele2 π.χ. rmdir../../../etc/apt (αποτυγχϊνει!!!) 1

2 Η Εντολή rm rm <αρχείο> Διαγρϊφει το αρχεύο π.χ. rm../job.txt π.χ. rm sky.bmp rm i <αρχείο> Για να γύνει η διαγραφό ζητεύται επιβεβαύωςη από το χρόςτη (y ό n) rm r <κατάλογος> ή <αρχείο> Για καταλόγουσ, διαγρϊφει τον κατϊλογο μαζύ με τα περιεχόμενϊ του (η παρϊμετροσ r εύναι απαραύτητη για διαγραφό καταλόγων) Για αρχεύα, εύναι ιςοδύναμη με την rm <αρχείο> π.χ. rm r /etc/ppp Η Εντολή rm Όλεσ οι προηγούμενεσ μορφϋσ τησ rm μπορούν να διαγρϊψουν περιςςότερεσ από μύα οντότητεσ ταυτόχρονα Παραθϋτουμε τα ονόματα διαδρομών των προσ διαγραφό οντοτότων χωριςμϋνα με κενό π.χ. rm /etc/apt/sources.c sky.bmp Οι επιλογϋσ i και r μπορούν να ςυνδυαςτούν Το αποτϋλεςμα εύναι ο ςυνδυαςμόσ των λειτουργιών τουσ π.χ. rm ir /home/tele2 Η Εντολή cp cp <αρχείο> <κατάλογος> Αντιγρϊφει το αρχεύο μϋςα ςτον κατϊλογο που ορύζουμε (ο κατϊλογοσ πρϋπει να υπϊρχει ςτο ςύςτημα) π.χ. cp sky.bmp /home/tele2 Προαιρετικϊ, μπορούμε να δώςουμε διαφορετικό όνομα ςτο αντύγραφο από αυτό του πρωτότυπου αρχεύου Απλώσ παραθϋτουμε ςτο τϋλοσ του ονόματοσ διαδρομόσ του καταλόγου το νϋο όνομα π.χ. cp sky.bmp /etc/ppp/work/pic.bmp Η Εντολή cp cp <αρχείο1> <αρχείον> <κατάλογος> Αντιγρϊφει τα Ν αρχεύα ςτον κατϊλογο (που όδη υπϊρχει ςτο ςύςτημα), διατηρώντασ τα ύδια ονόματα Τα αντύγραφα φϋρουν αναγκαςτικϊ τα ύδια ονόματα με τα πρωτότυπα π.χ. cp sky.bmp../job.txt /etc/ppp/work 2

3 Η Εντολή cp cp r <αρχείο1> <αρχείον> <κατάλογος1> <κατάλογοςk> <κατάλογος> Αντιγρϊφει τα Ν αρχεύα και τουσ Κ καταλόγουσ ςτον κατϊλογο με όνομα διαδρομόσ <κατάλογος> (η παρϊμετροσ r εύναι απαραύτητη για αντιγραφό καταλόγων) Οι Κ κατϊλογοι αντιγρϊφονται πλόρωσ, δηλαδό μαζύ με όλα τα περιεχόμενϊ τουσ Ο κατϊλογοσ ςτον οπούο θα γύνει η αντιγραφό πρϋπει να προώπϊρχει Τα αντύγραφα φϋρουν αναγκαςτικϊ τα ύδια ονόματα με τα πρωτότυπα π.χ. cp r /etc/ppp /home/tele1/job.txt. Τρϋχων κατϊλογοσ Η Εντολή cp Πρόβλημα Επανεγγραφόσ (overwrite) Αρχεύα του καταλόγου όπου γύνεται η αντιγραφό και ϋχουν ύδια ονόματα με αυτϊ που αντιγρϊφονται καταςτρϋφονται Για να αποφαςύςει ο χρόςτησ αν θα γύνει επανεγγραφό ό αν θα ακυρωθεύ η αντιγραφό υπϊρχει η επιλογό i Η επιλογό αυτό μπορεύ να ςυνδυαςτεύ με όλεσ τισ μορφϋσ τησ cp που μελετόςαμε π.χ. cp i sky.bmp../job.txt /etc/ppp/work Η Εντολή mv mv <αρχείο> <κατάλογος> Μετακινεύ το αρχεύο μϋςα ςτον κατϊλογο που ορύζουμε (ο κατϊλογοσ πρϋπει να υπϊρχει ςτο ςύςτημα) π.χ. mv sky.bmp /home/tele2 Προαιρετικϊ, μπορούμε να αλλϊξουμε το όνομα του αρχεύου κατϊ τη μετακύνηςη Απλώσ παραθϋτουμε ςτο τϋλοσ του ονόματοσ διαδρομόσ του καταλόγου το νϋο όνομα π.χ. mv../../tele2/sky.bmp /etc/ppp/work/pic.bmp Η Εντολή mv Μετονομαςύα Αρχεύου Η εντολό mv μπορεύ να χρηςιμοποιηθεύ για να μετονομϊςουμε (rename) ϋμμεςα ϋνα αρχεύο Για να μετονομαςτεύ το αρχεύο, απλώσ το μετακινούμε ςτον κατϊλογο που όδη βρύςκεται αλλϊζοντασ ταυτόχρονα το όνομα του, όπωσ αναφϋραμε προηγουμϋνωσ π.χ. mv /etc/apt/sources.c /etc/apt/new.c Νϋο όνομα αρχεύου 3

4 Η Εντολή mv mv <αρχείο1> <αρχείον> <κατάλογος1> <κατάλογοςk> <κατάλογος> Μετακινεύ τα Ν αρχεύα και τουσ Κ καταλόγουσ ςτον κατϊλογο με όνομα διαδρομόσ <κατάλογος> Οι Κ κατϊλογοι μετακινούνται πλόρωσ, δηλαδό μαζύ με όλα τα περιεχόμενϊ τουσ Ο κατϊλογοσ ςτον οπούο θα γύνει η μετακύνηςη πρϋπει να προώπϊρχει Δεν υπϊρχει δυνατότητα αλλαγόσ ονόματοσ των μετακινούμενων αρχεύων και καταλόγων π.χ. mv /etc/ppp /home/tele1/job.txt. ls <κατάλογος> Εμφανύζει ςτη οθόνη τα ονόματα των περιεχομϋνων (αρχεύων και καταλόγων) του καταλόγου Ιδιαύτερα βοηθητικό όταν ο χρόςτησ δε γνωρύζει το δϋνδρο του ςυςτόματοσ αρχεύων Αν δεν ορύςουμε κατϊλογο υπονοεύται ο τρϋχων κατϊλογοσ Εντολό ls /etc ls.. ls. ls ls ~ Έξοδοσ apt ppp photos job.txt sky.bmp sky.bmp photos job.txt ls a <κατάλογος> Εμφανύζει επιπλϋον τα ονόματα των κρυφών αρχεύωνκαταλόγων Κρυφϊ αρχεύα-κατϊλογοι: Τα αρχεύα που το όνομϊ τουσ ξεκινϊ με τελεύα (.), π.χ..profile Κϊθε κατϊλογοσ ςτο Unix περιϋχει πϊντοτε δύο ειδικούσκρυφούσ καταλόγουσ, τον.(ο ύδιοσ ο κατϊλογοσ) και τον..(ο γονικόσ κατϊλογοσ) π.χ. ls a /etc/ppp Έξοδοσ:... work protocol π.χ. ls a Έξοδοσ:... sky.bmp ls R <κατάλογος> Εμφανύζει τα ονόματα των περιεχομϋνων του καταλόγου και αναδρομικϊ τα ονόματα των περιεχομϋνων των υποκαταλόγων του Ουςιαςτικϊ εμφανύζει τα ονόματα όλων των αρχεύωνκαταλόγων που βρύςκονται ςτο υποδϋνδρο με ρύζα τον <κατάλογος> π.χ. ls R /etc Έξοδοσ: /etc: apt ppp /etc/apt: sources.c /etc/ppp: work protocol /etc/ppp/work: π.χ. ls R / Έξοδοσ: Όλο το δϋνδρο π.χ. ls R Έξοδοσ:.: sky.bmp 4

5 ls l <κατάλογος> Επιπλϋον του ονόματοσ εμφανύζει και ϊλλεσ ςημαντικϋσ πληροφορύεσ για τα περιεχόμενα του καταλόγου, π.χ. δικαιώματα, ιδιοκτότησ κ.α. Εύναι η πιο ςυχνϊ χρηςιμοποιούμενη μορφό τησ εντολόσ ls Η μορφό τησ εξόδου τησ εντολόσ φαύνεται ςτο παρϊδειγμα που ακολουθεύ: ls l.. drwx tele1 teiep 512 Apr 2 14:11 photos -rwxr-xr-x 1 tele1 teiep 371 May job.txt Χρήστες και Ομάδες στο Unix Το Unix χωρύζει τουσ χρόςτεσ-λογαριαςμούσ ςε ομϊδεσ (groups) Κϊθε χρόςτησ ανόκει ςε μύα πρωτεύουςα ομϊδα, την οπούα καθορύζει ο διαχειριςτόσ Οι ομϊδεσ εκφρϊζουν μύα λογικό οργϊνωςη των χρηςτών Χρόςτεσ τησ ύδιασ ομϊδασ μπορούν να διαμοιρϊζονται αρχεύα κ.α. Δικαιώματα Αρχείων στο Unix Κϊθε αρχεύο-κατϊλογοσ ςτο Unix φϋρει κϊποια δικαιώματα (ϊδειεσ πρόςβαςησ) Τα δικαιώματα καθορύζουν τι ενϋργειεσ και από ποιουσ μπορούν να γύνουν Υπϊρχουν τρύα διαφορετικϊ δικαιώματα Δικαύωμα Ανάγνωςη (read) Εγγραφή (write) Εκτέλεςη (execute) Συμβολιςμόσ r w x Δικαιώματα Αρχείων στο Unix Στο Unix για κϊθε αρχεύο-κατϊλογο υφύςτανται οι παρακϊτω ϋννοιεσ: user Ο ιδιοκτότησ του αρχεύου group Οι χρόςτεσ τησ ομϊδασ του αρχεύου other Όλοι οι υπόλοιποι χρόςτεσ Για κϊθε ϋνα εκ των παραπϊνω ορύζονται ξεχωριςτϊ δικαιώματα Έτςι υπϊρχει μεγαλύτερη ευελιξύα ςτον καθοριςμό του ποιοι και τι εύδουσ πρόςβαςη ϋχουν ςτα αρχεύα-καταλόγουσ Συνήθωσ ο ιδιοκτήτησ ενόσ αρχείου ή καταλόγου είναι αυτόσ ςτον οποίο ανήκει ο λογαριαςμόσ που βρίςκεται το αρχείο ή ο κατάλογοσ και η ομάδα του αρχείου είναι η ομάδα του ιδιοκτήτη. Ωςτόςο αυτό δεν ιςχύει πάντα. 5

6 Επεξόγηςη τησ εξόδου τησ ls -l drwx tele1 teiep 512 Apr 2 14:11 photos -rwxr-xr-x 1 tele1 teiep 371 May job.txt Επεξόγηςη τησ εξόδου τησ ls -l drwx tele1 teiep 512 Apr 2 14:11 photos -rwxr-xr-x 1 tele1 teiep 371 May job.txt Η πρώτη θέςη δηλώνει τον τύπο του αρχείου (d = κατάλογοσ, - = αρχείο, l = ςύνδεςμοσ) Οι τρεισ επόμενεσ δηλώνουν τα δικαιώματα του ιδιοκτήτη (user) με την ςειρά r (read) w (write) x (execute) Οι τρεισ επόμενεσ δηλώνουν τα δικαιώματα τησ ομάδασ (group) του ιδιοκτήτη με την ςειρά r (read) w (write) x (execute) Όνομα ιδιοκτήτη Όνομα ομάδας Μέγεθος σε bytes Όνομα αρχείου Ημερομηνία και ώρα τησ τελευταίασ αλλαγήσ. Το έτοσ παραλείπεται όταν είναι το τρέχον. Οι τρεισ τελευταίεσ δηλώνουν τα δικαιώματα για τουσ άλλουσ (others) με την ςειρά r (read) w (write) x (execute) Η παύλα (-) ςτα δικαιώματα δηλώνει ότι το δικαίωμα που αντιςτοιχεί ςε αυτή τη θέςη δεν έχει δοθεί Όλεσ οι προηγούμενεσ μορφϋσ τησ ls μπορούν να εμφανύςουν τα περιεχόμενα πολλών καταλόγων ταυτόχρονα Παραθϋτουμε τα ονόματα διαδρομών των καταλόγων χωριςμϋνα με κενό π.χ. ls /etc /home/tele1 Οι επιλογϋσ a, -R και l μπορούν να ςυνδυαςτούν Το αποτϋλεςμα εύναι ο ςυνδυαςμόσ των λειτουργιών τουσ Παρακϊτω φαύνεται η ϋξοδοσ ενόσ πραγματικού ςυςτόματοσ Unix για την εντολό: ls al /home/tele1 Επύςησ όλεσ οι μορφϋσ τησ ls μπορούν να εφαρμοςτούν ςε αρχεύα Η ςύνταξη αυτό δεν ςυνηθύζεται Χρόςιμη κυρύωσ όταν ςυνδυϊζεται με την επιλογό l, οπότε και εμφανύζονται οι πληροφορύεσ του αρχεύου 6