Σα πξφζζεηα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηε βηνκεραλία ηξνθίκσλ πξέπεη:

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Σα πξφζζεηα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηε βηνκεραλία ηξνθίκσλ πξέπεη:"

Transcript

1 Καηεξίλα Κνηζίθε Α 2 ΠΡΟΘΔΣΑ ΣΡΟΦΙΜΩΝ Πξφζζεηα, ζηε βηνκεραλία ηξνθίκσλ, ραξαθηεξίδνληαη νη νπζίεο εθείλεο πνπ δελ απνηεινχλ θπζηθά ζπζηαηηθά ησλ ηξνθίκσλ, αιιά πξνζηίζεληαη ζε απηά θαηά ηελ επεμεξγαζία, ηελ απνζήθεπζε, ή θαη ηελ εκπνξία ηνπο, κε ζθνπφ λα δηαηεξεζνχλ γηα κεγαιχηεξν ρξνληθφ δηάζηεκα, λα βειηησζεί ε δηαηξνθηθή ηνπο αμία, ε γεχζε, ε νζκή, ε εκθάληζε ηνπο γεληθφηεξα.. Αθφκα, ζα πξέπεη λα ηνληζηεί φηη σο πξφζζεηα ραξαθηεξίδνληαη θαη νπζίεο πνπ εηζέξρνληαη αθνχζηα ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία ησλ ηξνθίκσλ (ζπλήζσο θαηάινηπα ή εθρπιίζκαηα). Πξφθεηηαη γηα ρεκηθέο νπζίεο, νη νπνίεο είηε παξαιακβάλνληαη απφ θπηά, θαξπνχο, νξπθηά (θπζηθά πξφζζεηα), είηε παξαζθεπάδνληαη ζπλζεηηθά ζε εξγαζηήξην (ρεκηθά πξφζζεηα). Σα πξφζζεηα πνηέ δελ θαηαλαιψλνληαη απηνχζηα, παξά κφλν κέζσ ησλ ηξνθίκσλ θαη κάιηζηα επξηζθφκελα ζε απηά ζπλήζσο- ζε εμαηξεηηθά ρακειέο πνζφηεηεο. Όια ηα θξάηε έρνπλ εηδηθέο λνκνζεζίεο πνπ θαζνξίδνπλ ηελ παξνπζία ησλ πξνζζέησλ ζηα ηξφθηκα ηφζν ζε πνηνηηθφ φζν θαη ζε πνζνηηθφ επίπεδν. Απηέο θαζνξίδνπλ πνην πξφζζεην επηηξέπεηαη ζε θάζε θαηεγνξία πξντφλησλ αιιά θαη ε ρξήζε πνησλ πξφζζεησλ επηηξέπεηαη ζε θάζε ρψξα. Βέβαηα εθηφο απφ ηηο εζληθέο λνκνζεζίεο ππάξρνπλ θαη νη νδεγίεο ηεο Δ.Δ. πνπ θαιχπηνπλ κηα νκάδα θξαηψλ κε θνηλνχο θαλφλεο αιιά θαη κε απζηεξέο πξνδηαγξαθέο ζε φηη αθνξά ηε ρξήζε ησλ ζπληεξεηηθψλ θαη ησλ βειηησηηθψλ νπζηψλ, θαη εηδηθφηεξα ηελ ηνμηθφηεηά ηνπο, ζηελ παξαγσγή πξντφλησλ δηαηξνθήο.. Βάζεη ηνπ Διιεληθνχ Κψδηθα Σξνθίκσλ θαη Πνηψλ, φια ηα ηξφθηκα ππνρξεσηηθά αλαθέξνπλ ηα πξφζζεηα πνπ εκπεξηέρνπλ θαη απηά θαηαγξάθνληαη κε ηελ νλνκαζία ηνπο επθξηλψο ζηελ ζπζθεπαζία ηνπο. Πξνυπνζέζεηο Σα πξφζζεηα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηε βηνκεραλία ηξνθίκσλ πξέπεη: 1. Να είλαη απνηειεζκαηηθά (λα εθπιεξνχλ ηελ αλακελφκελε ιεηηνπξγία) 2. Να κελ απνθξχβνπλ θζνξά ή άιια ειαηηψκαηα ηνπ ηξνθίκνπ 3. Να κελ κεηψλνπλ ζεκαληηθά ηε ζξεπηηθή ηνπ αμία 4. Να κελ παίξλνπλ ηε ζέζε επζπλείδεηεο επεμεξγαζίαο 5. Να κελ είλαη δαπαλεξά 6. Να ππάξρεη ζρεηηθά απιή κέζνδνο πξνζδηνξηζκνχ ηνπο Οκάδεο πξνζζέησλ Τπάξρνπλ πεξίπνπ 3000 πξφζζεηα ηξνθίκσλ θαη ηαμηλνκνχληαη κε βάζε ηε ρξεζηκφηεηά ηνπο ζε 9 νκάδεο: πληεξεηηθά. Οη νπζίεο απηέο αλαζηέιινπλ ηε δξάζε βαθηεξίσλ, δπκψλ θαη κπθήησλ. Σν βελδντθφ λάηξην πξνζηίζεηαη ζε αλαςπθηηθά, ρπκνχο θαη φμηλα ηξφθηκα γεληθά, φπσο νη καξκειάδεο. Σν πξνπηνληθφ λάηξην θαη πξνπηνληθφ αζβέζηην πξνζηίζεληαη ζην ςσκί θαη ζηα θέηθ γηα ηελ πξφιεςε ηνπ κνπριηάζκαηνο. Σν ζνξβηθφ νμχ ελδείθλπηαη γηα ηνλ έιεγρν ησλ κπθήησλ ζην ηπξί. Αξαηά δηαιχκαηα ρισξηνχρσλ ελψζεσλ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηελ πιχζε νπσξνθεπεπηηθψλ, ζηε ρισξίσζε ηνπ λεξνχ θαη ζηελ πγηεηλή ηνπ 1

2 θνλζεξβνπνηείνπ. Σν κεζπινβξσκίδην, ην αηζπιελνμείδην θαη ην πξνππιελνμείδην εμνληψλνπλ ηα έληνκα ησλ ζηηεξψλ θαη άιισλ απνζεθεπκέλσλ ηξνθίκσλ. Δπίζεο ην αηζπιελνμείδην θαζψο θαη ην κπξκεθηθφ αηζχιην ρξεζηκνπνηνχληαη ζηελ απνζηείξσζε αξηπκάησλ θαη μεξψλ θαξπψλ. Αληηνμεηδσηηθά. Δπξεία είλαη ε ρξήζε νπζηψλ πνπ πξνιαβαίλνπλ ηελ νμείδσζε ησλ ιηπαξψλ ησλ ηξνθίκσλ. Σεγαληζκέλα πξντφληα θαη ηξφθηκα πνπ πεξηέρνπλ αθφξεζηα ιηπαξά νμέα, πξνθπιάγνληαη θαηά ηελ απνζήθεπζε απφ ην ηάγγηζκα κε αληηνμεηδσηηθά φπσο ε βνπηπιηθή πδξνμπαληζφιε θαη άιιεο νπζίεο πνπ έρνπλ αληηνμεηδσηηθή δξάζε. Γαιαθησκαηνπνηεηέο. Οη γαιαθησκαηνπνηεηέο είλαη νπζίεο κε έλα πδξφθηιν θαη έλα ιηπφθηιν πφιν. Υάξε ζηε θχζε ηνπο απηή ζηαζεξνπνηνχλ γαιαθησκαηνχρα ηξφθηκα, φπσο ε καξγαξίλε, ε καγηνλέδα θαη νη ζάιηζεο γηα ζαιάηα. Ζ ιεθηζίλε θαη ηα κνλφ-θαη δηγιπθεξίδηα είλαη θπζηθνί γαιαθησκαηνπνηεηέο θαη γλσξίδνπλ επξεία ρξήζε ζηε βηνκεραλία ηξνθίκσλ. άιινη γαιαθησκαηνπνηεηέο είλαη νξηζκέλα άιαηα ιηπαξψλ νμέσλ, ιηπαξνί εζηέξεο ηεο ζνξβηηάλεο, δαραξνεζηέξεο θ.ά. ζηελ νκάδα απηή αλήθνπλ θαη ηα ηαζίδηα πνπ δηαιχνπλ αθξνχο. ηαζεξνπνηεηέο θαη πεθησκαηνπνηεηέο. Οη νπζίεο απηέο δεζκεχνπλ λεξφ θαη απμάλνπλ ην ημψδεο ξεπζηψλ ηξνθίκσλ, ψζηε ζπζηαηηθά δηαθνξεηηθήο ππθλφηεηαο απφ ην λεξφ λα κε δηαρσξίδνληαη. Όηαλ ε δέζκεπζε ηνπ λεξνχ θηάζεη ζην ζεκείν λα ην αθηλεηνπνηήζεη, ην ηξφθηκν γίλεηαη πεθηή. Αδξαλνπνηεηέο. Οη νπζίεο απηέο δεζκεχνπλ κεηαιιηθά ζπζηαηηθά ησλ ηξνθίκσλ, φπσο ν ζίδεξνο θαη ν ραιθφο, ηα νπνία θαηαιχνπλ νμεηδψζεηο θαη πξνμελνχλ θαθέο ρξψζεηο., θαζψο θαη αλεπηζχκεηεο νζκέο. Ομέα, αιθάιεα θαη ξπζκηζηηθά δηαιχκαηα. Απηά ρξεζηκνπνηνχληαη επξχηαηα ζηε βηνκεραλία ηξνθίκσλ γηα ηε ξχζκηζε ηνπ ph, ηεο γεχζεο θαη πνιιψλ αληηδξάζεσλ. Υξσζηηθέο. Πνιιά ηξφθηκα ρξσκαηίδνληαη ή εληζρχνληαη ρξσκαηηθά κε νπζίεο πνπ είλαη είηε ίδηεο κε ηηο θπζηθέο ρξσζηηθέο, είηε άζρεηεο κε απηέο. Οη κε θπζηθέο ρξσζηηθέο, γλσζηέο σο ζπλζεηηθά ρξψκαηα, έρνπλ γεληθά κεγαιχηεξε ρξσζηηθή ηθαλφηεηα, είλαη πην ζηαζεξέο θαη νκνηνγελείο θαη έρνπλ ρακειφηεξν θφζηνο απφ ηηο θπζηθέο. Πξέπεη φκσο λα ππνβάιινληαη ζε απζηεξή δνθηκαζία ηεο ηνμηθφηεηάο ηνπο θαη λα έρνπλ επίζεκε έγθξηζε γηα θάζε παξηίδα παξαζθεπήο. Γηαηηεηηθά γιπθαληηθά. Ζ δαραξίλε, ε αζπαξηάκε, θαη ε αθεηνζνπιθάκε είλαη νπζίεο πνπ πξνζδίδνπλ γιπθηά γεχζε, αθνχ είλαη θαηά πνιχ γιπθχηεξεο απφ ηε δάραξε, θαη ελδείθλπληαη γηα θαηαλάισζε απφ δηαβεηηθνχο. Θξεπηηθά πξφζζεηα. Οπζίεο πνπ πξνζδίδνπλ κεγαιχηεξε ζξεπηηθή αμία πξνζηίζεληαη ζε νξηζκέλα ηξφθηκα. Απηέο είλαη θπξίσο νη βηηακίλεο θαη ηα άιαηα. Ση είλαη ρεκηθφ πξφζζεην; Υεκηθφ Πξφζζεην είλαη κία νπζία πνπ πξνζηίζεηαη ζηηο ηξνθέο γηα λα ηθαλνπνηήζεη κία ζπγθεθξηκέλε ηερληθή ιεηηνπξγία. Γελ θαηαλαιψλεηαη σο ηξφθηκν, νχηε ρξεζηκνπνηείηαη σο ζχλεζεο ζπζηαηηθφ ηεο ηξνθήο. Σα ρεκηθά πξφζζεηα ρξεζηκνπνηνχληαη απφ αξραηνηάησλ ρξφλσλ γηα ηε ζπληήξεζε ησλ ηξνθψλ θαη γηα ηε 2

3 βειηίσζε ηεο γεχζεο θαη ηεο εκθάληζήο ηνπο. Οξηζκέλα ηξφθηκα φπσο αιάηη, μχδη, άκπια θαη δειαηίλε ρξεζηκνπνηνχληαη αηψλεο ηψξα γηα λα ηθαλνπνηήζνπλ κία ηερληθή ιεηηνπξγία φπσο ζπληήξεζε, πήμε ή δειαηηλνπνίεζε. 2) Σν <<Δ>>: χζηεκα θσδηθνπνίεζεο ησλ ρεκηθψλ πξνζζέησλ ηξνθίκσλ Οη αξηζκνί Δ, κε ηνπο νπνίνπο θσδηθνπνηνχληαη θαη νλνκαηίδνληαη απηέο νη νπζίεο, είλαη νξηζκνί ζχληνκεο κνξθήο θαη αλαθέξνληαη ζπλήζσο ζηηο εηηθέηεο ζπζθεπαζίαο ησλ ηξνθίκσλ ζε φιε ηελ Δπξσπατθή Έλσζε. Σν ζρέδην αξίζκεζεο αθνινπζεί απηφ ηνπ Γηεζλνχο πζηήκαηνο Αξίζκεζεο (INS) φπσο θαζνξίδεηαη απφ ηελ επηηξνπή Κψδηθα Γηαηξνθήο (Codex Alimentarius). Μφλν έλα ππνζχλνιν ησλ πξφζζεησλ νπζηψλ INS εγθξίλεηαη γηα ρξήζε ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε, θαη απηφ δεκηνχξγεζε ην πξφζεκα «Δ». Οη αξηζκνί Δ απαληψληαη επίζεο ζε εηηθέηεο ζπζθεπαζίαο ηξνθίκσλ θαη ζε άιιεο πεξηνρέο, εθηφο Δπξψπεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ΖΠΑ θαη ηεο Απζηξαιία. 3) Πνηεο είλαη νη θαηεγνξίεο ησλ ρεκηθψλ πξνζζέησλ. Υξσζηηθέο πληεξεηηθά Αληηνμεηδσηηθά Φνξείο Γαιαθησκαηνπνηεηέο Γαιαθησκαηνπνηεηηθά άιαηα πξνζζέηνπλ ή απνθαζηζηνχλ ην ρξψκα ελφο ηξνθίκνπ πνπ έρεη ραζεί θαηά ηελ επεμεξγαζία ηνπ. παξαηείλνπλ ην ρξφλν δηαηήξεζεο ησλ ηξνθίκσλ πξνζηαηεχνληάο ηα απφ ηηο αιινηψζεηο πνπ πξνθαινχληαη απφ ηνπο κηθξννξγαληζκνχο. παξαηείλνπλ ην ρξφλν δηαηήξεζεο ησλ ηξνθίκσλ πξνζηαηεχνληάο ηα απφ ηηο αιινηψζεηο πνπ πξνθαινχληαη απφ ηελ νμείδσζε (φπσο ην ηάγγηζκα ησλ ιηπψλ θαη νη κεηαβνιέο ρξψκαηνο). ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηε δηάιπζε, ηελ αξαίσζε, ηε δηαζπνξά ή άιιε θπζηθή ηξνπνπνίεζε πξνζζέηνπ ηξνθίκσλ ρσξίο λα κεηαβάιινπλ ηα ηερλνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ (θαη ρσξίο λα αζθνχλ νη ίδηνη ηερλνινγηθέο επηδξάζεηο) πξνθεηκέλνπ λα δηεπθνιχλνπλ ην ρεηξηζκφ, ηελ εθαξκνγή ή ηε ρξήζε ηνπ. επηηξέπνπλ ην ζρεκαηηζκφ ή ηε δηαηήξεζε νκνηνγελνχο κείγκαηνο δχν ή πεξηζζνηέξσλ κε κεηγλπνκέλσλ θάζεσλ, φπσο ην ιάδη θαη η ν λεξφ, ζε ηξφθηκν. κεηαηξέπνπλ ηηο πξσηεΐλεο πνπ πεξηέρνληαη ζην ηπξί ζε δηαζπαξκέλε κνξθή θαη, θαη' απηφλ ηνλ ηξφπν, επηθέξνπλ νκνηνγελή θαηαλνκή ησλ ιηπψλ θαη ησλ άιισλ ζπζηαηηθψλ. 3

4 Ππθλσηηθά κέζα Πεθησκαηνγφλνη παξάγνληεο ηαζεξνπνηεηέο Δληζρπηηθά γεχζεο Ομέα Ρπζκηζηέο νμχηεηαο Αληηζπζζσαηνπνηεηηθνί παξάγνληεο Σξνπνπνηεκέλα άκπια Γιπθαληηθά Γηνγθσηηθά αξηνπνηΐαο Αληηαθξηζηηθνί παξάγνληεο Αθξηζηηθνί παξάγνληεο Τιηθά γηα γιαζάξηζκα απμάλνπλ ην ημψδεο ελφο ηξνθίκνπ. πξνζδίδνπλ ζε έλα ηξφθηκν πθή κέζσ ηνπ ζρεκαηηζκνχ ελφο πεθηψκαηνο. επηηξέπνπλ ηε δηαηήξεζε ηεο θπζηθφ-ρεκηθήο θαηάζηαζεο ελφο ηξνθίκνπ, δειαδή επηηξέπνπλ ηε δηαηήξεζε ηεο νκνηνγελνχο δηαζπνξάο δχν ή πεξηζζφηεξσλ κε κεηγλπφκελσλ νπζηψλ ζε έλα ηξφθηκν. Πεξηιακβάλνπλ επίζεο νπζίεο πνπ ζηαζεξνπνηνχλ, ζπληεξνχλ ή εληείλνπλ ην ππάξρνλ ρξψκα ελφο ηξνθίκνπ. εληζρχνπλ ηελ ππάξρνπζα γεχζε ή / θαη νζκή ηνπ ηξνθίκνπ. απμάλνπλ ηελ νμχηεηα ησλ ηξνθίκσλ ή / θαη ηνπο πξνζδίδνπλ φμηλε γεχζε. κεηαβάιινπλ ή ειέγρνπλ ηελ νμχηεηα ή ηελ αιθαιηθφηεηα ηνπ ηξνθίκνπ. κεηψλνπλ ηελ ηάζε κεκνλσκέλσλ ζσκαηηδίσλ ηνπ ηξνθίκνπ λα πξνζθνιιψληαη κεηαμχ ηνπο. ιακβάλνληαη κε κία ή πεξηζζφηεξεο ρεκηθέο επεμεξγαζίεο βξψζηκσλ ακχισλ, κπνξεί λα έρνπλ ππνζηεί θπζηθή ή ελδπκαηηθή επεμεξγαζία, θαη κπνξνχλ λα έρνπλ ππνζηεί φμηλε ή αιθαιηθή αξαίσζε ή ιεχθαλζε. ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα πξνζδψζνπλ γιπθηά γεχζε ζηα ηξφθηκα ή σο επηηξαπέδηα γιπθαληηθά. Ζ ρξήζε γιπθαληηθψλ πιψλ αληί ηεο δάραξεο είλαη δηθαηνινγεκέλε γηα ηελ παξαγσγή ηξνθίκσλ κεησκέλσλ ζεξκίδσλ, ηξνθίκσλ πνπ δελ πξνθαινχλ ηεξεδφλα ή ηξνθίκσλ ρσξίο πξνζζήθε δάραξεο γηα ηελ παξάηαζε ηνπ ρξφλνπ δηαηήξεζεο ράξηο ζηελ αληηθαηάζηαζε ηεο δάραξεο, θαζψο θαη γηα ηελ παξαγσγή δηαηηεηηθψλ πξντφλησλ. απμάλνπλ ηνλ φγθν ηεο δχκεο ή ηνπ παλαξίζκαηνο ειεπζεξψλνληαο αέξην. πξνιακβάλνπλ ή πεξηνξίδνπλ ην ζρεκαηηζκφ αθξνχ επηηξέπνπλ ηελ νκνηνγελή δηαζπνξά αεξίνπ θάζεσο ζε πγξφ ή ζηεξεφ ηξφθηκν. (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ιηπαληηθψλ κέζσλ) πξνζδίδνπλ ζηηιπλφηεηα ή παξέρνπλ πξνζηαηεπηηθή επηθάιπςε, 4

5 ηνπνζεηνχκελα ζηελ εμσηεξηθή επηθάλεηα ηνπ ηξνθίκνπ. Βειηησηηθφ αιεχξσλ θιεξπληηθνί παξάγνληεο Τγξνζθνπηθά κέζα πκπινθνπνηεηέο Γηνγθσηηθνί παξάγνληεο Αέξηα ζπζθεπαζίαο Πξνσζηηθνί παξάγνληεο πξνζηίζεληαη ζην αιεχξη ή ζηε δχκε πξνθεηκέλνπ λα βειηηψζνπλ ηελ αξηνπνηεηηθή ηθαλφηεηά ηνπο. θαζηζηνχλ ή δηαηεξνχλ ηνπο ηζηνχο ησλ θξνχησλ ή ησλ ιαραληθψλ ζθιεξνχο ή ηξαγαλνχο, ή αιιειεπηδξνχλ κε ηνπο πεθησκαηνγφλνπο παξάγνληεο γηα ηελ παξαζθεπή ή ηελ ελίζρπζε πεθηψκαηνο. απνηξέπνπλ ηε μήξαλζε ησλ ηξνθίκσλ ή πξνάγνπλ ηε δηάιπζε κηαο ζθφλεο ζε πδαηηθφ κέζν. ζρεκαηίδνπλ ρεκηθά ζχκπινθα κε κεηαιιηθά ηφληα. ζπκβάιινπλ ζηε δηφγθσζε ηξνθίκνπ ρσξίο λα ζπκβάιινπλ ζεκαληηθά ζηε δηαζέζηκε ελεξγεηαθή αμία ηνπ. ηα αέξηα, πιελ ηνπ αέξα, ηα νπνία εηζάγνληαη ζε πεξηέθηε πξηλ, θαηά ή κεηά ηελ ηνπνζέηεζε ηξνθίκνπ ζηνλ ελ ιφγσ πεξηέθηε. ηα αέξηα, πιελ ηνπ αέξα, ηα νπνία πξνθαινχλ ηελ απνβνιή ηξνθίκνπ απφ πεξηέθηε. 5) Πνηεο είλαη νη αλεπηζχκεηεο ελέξγεηεο ησλ πξνζζέησλ; Ζ πξνζζήθε πξφζζεησλ νπζηψλ κε αξηζκφ Δ ζηα ηξφθηκα είλαη έλα δήηεκα ηξέρνπζαο αλεζπρίαο γηα ηελ πγεία εδψ θαη πνιιά ρξφληα. Γεληθά πνιιέο επηζηεκνληθέο έξεπλεο ελνρνπνηνχλ θαηά θαηξνχο ζπγθεθξηκέλα πξνζζεηηθά ηξνθίκσλ φηη πξνθαινχλ ζνβαξέο επηπηψζεηο ζηε ζπκπεξηθνξά, ηελ πλεπκαηηθή θαηάζηαζε θαη ηελ πγεία ησλ θαηαλαισηψλ. Δηδηθφηεξα πνιιέο ηέηνηεο πξφζζεηεο νπζίεο ζεσξείηαη φηη ζπλδένληαη κε δηαηαξαρέο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ αιιεξγηψλ, ησλ λεπξνινγηθψλ δηαηαξαρψλ, ησλ δηαηαξαρψλ εληέξσλ, ηνπ θαξθίλνπ, ησλ θαξδηαθψλ παζήζεσλ θαη ηεο αξζξίηηδαο. ηα πην πξφζθαηα ρξφληα έρνπλ πξνθιεζεί πεξαηηέξσ αλεζπρίεο γηα ην φηη πνιιέο απφ απηέο ηηο πξφζζεηεο νπζίεο κπνξεί λα είλαη ζπλππεχζπλεο γηα ηελ εκθάληζε / πξφθιεζε παζήζεσλ γελεηηθά ηξνπνπνηεκέλεο πξνέιεπζεο. Αθφκε κεξηθέο πξφζζεηεο νπζίεο Δ κπνξνχλ επίζεο λα ζεσξεζνχλ θαη αθαηάιιειεο γηα θαηαλάισζε απφ ρνξηνθάγνπο ή πηζηνχο νξηζκέλσλ ζξεζθεηψλ φπσο ην Ηζιάκ ή ν Ηνπδατζκφο. 5

6 Καηά ηεθκήξην πςειφηεξεο επηθηλδπλφηεηαο ζεσξνχληαη ηα ζπλζεηηθά πξνζζεηηθά, πνπ επηηξέπνληαη κφλν ζε νξηζκέλα ηξφθηκα, ελψ ε ρξήζε ησλ θπζηθψλ πξνζζεηηθψλ ππφθεηηαη ζε ιηγφηεξνπο πεξηνξηζκνχο. Έηζη, κπνξεί λα ζπκβεί έλα πξνζζεηηθφ λα επηηξέπεηαη ππφ θαζνξηζκέλε πνζφηεηα ζε έλα ηξφθηκν, ζε δηαθνξεηηθή πνζφηεηα ζε άιιν, ή θαη αθφκε λα απαγνξεχεηαη πιήξσο ε πξνζζήθε ηνπ ζε έλα ηξίην. Καζίζηαηαη, έηζη, εκθαλήο ε κεγάιε δπζθνιία πξνζδηνξηζκνχ ηεο επηθηλδπλφηεηαο απηψλ ησλ νπζηψλ, ηφζν θαηά πνζφηεηα, φζν θαη θαηά ην είδνο επί ησλ ηξνθίκσλ. 6) Πίλαθαο ησλ επηθίλδπλσλ Δ θαξθηλνγφλεο απαγνξεπκέλεο επηθίλδπλεο χπνπηεο Δ 131 Δ 142 Δ 210 Δ 211 Δ 212 Δ 213 Δ 214 Δ 215 Δ 217 Δ 239 Δ 103 Δ 105 Δ 111 Δ 121 Δ 125 Δ 126 Δ 130 Δ 152 Δ 181 Δ 102 Δ 110 Δ 120 Δ 123 Δ 124 Δ 127 Δ 104 Δ 141 Δ 150 Δ 151 Δ 153 Δ 171 Δ 173 Δ 180 Δ 240 Δ 241 Δ 477 πξνθαινχλ δηαηαξαρέο Δ 338 Δ 339 Δ340 Δ 341 Δ 407 Δ 450 Δ 461 Δ 462 Δ 463 Δ 465 Δ 466 6

7 7) Πνηνη είλαη νη ηξφπνη πξνθχιαμεο καο απφ ηα ρεκηθά πξφζζεηα; Όια ηα ρεκηθά πξφζζεηα δε βιάπηνπλ ηελ πγεία καο. Πνιιά απφ απηά ρξεζηκνπνηνχληαη εδψ θαη αηψλεο. Ζ ζπληήξεζε ησλ ηξνθίκσλ ζπληζηνχζε πάληνηε αλαγθαηφηεηα. Σν αιάηη, ην ληηξηθφ θάιην θαη ν θαπλφο ρξεζηκνπνηνχληαλ γηα ηε ζπληήξεζε ηνπ θξέαηνο θαη ην μχδη γηα ηελ παξαζθεπή ιαραληθψλ ηνπξζί. Υσξίο ηα ζπληεξεηηθά ε ηξνθή καο δε ζα ήηαλ ηφζν αζθαιήο φζν είλαη ζήκεξα. Γηα παξάδεηγκα, ηα ζεηψδε άιαηα ζπκβάιινπλ ζηελ απνθπγή αιιαγψλ ζην ρξψκα ησλ απνμεξακέλσλ θξνχησλ θαη ιαραληθψλ θαη αλαζηέιινπλ ηελ αλάπηπμε βαθηεξίσλ ζην θξαζί, ζε ηξφθηκα πνπ έρνπλ ππνζηεί δχκσζε, ζε νξηζκέλα ζλαθ θαη αξηνζθεπάζκαηα. Έλα ζπληεξεηηθφ πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ αξηζκφ Δ θάζε άιιν παξά αλεπηζχκεην είλαη. εκαίλεη φηη είλαη εγθεθξηκέλν γηα αζθαιή ρξήζε ζηα ηξφθηκα. ήκεξα, ηα πξφζζεηα ηξνθίκσλ ππφθεηληαη ζε απζηεξνχο θαλφλεο αζθαιείαο θαη ππνβάιινληαη ζε δηαδηθαζίεο έγθξηζεο. Σα εγθεθξηκέλα πξφζζεηα ηξνθίκσλ είλαη νπζίεο ζαθψο νξηζκέλεο, νη νπνίεο πξέπεη λα πιεξνχλ απζηεξά θξηηήξηα θαζαξφηεηαο. Δπίζεο, έρνπλ πξνζδηνξηζηεί κέγηζηα επηηξεπηά επίπεδα ρξήζεο ηνπο γηα ηελ πξνζηαζία ησλ θαηαλαισηψλ. Πάλσ απφ φια, φκσο, γηα λα ρξεζηκνπνηεζνχλ πξέπεη λα ππάξρεη ηερλνινγηθή αλάγθε θαη ε ρξήζε ηνπο λα παξέρεη ζαθή νθέιε ζηνπο θαηαλαισηέο. Δκείο κπνξνχκε γηα ηελ θαιιίηεξε πξνζηαζία καο λα ηεξνχκε ηνπο εμήο θαλφλεο: 1. Να πξνηηκάκε ηξφθηκα φζν ην δπλαηφλ ιηγφηεξν επεμεξγαζκέλα. 2. Να θαηαλαιψλνπκε ηξφθηκα θξέζθα, ζηελ επνρή ηνπο. 3. Να γλσξίδνπκε ηελ πξνέιεπζε ησλ ηξνθίκσλ. 4. Να δηαβάδνπκε πξνζεθηηθά ηηο εηηθέηεο. 5. Να ελεκεξσζνχκε γηα ηα επηθίλδπλα ζπζηαηηθά Δ θαη ηη απηά πξνθαινχλ. 6. Να απνθεχγνπκε ηα πξντφληα πνπ πεξηέρνπλ ηα επηθίλδπλα Δ. 7. Να κελ αγνξάδνπκε πξντφληα πνπ δελ έρνπλ εηηθέηα επηζήκαλζεο. 8. Να πεξηνξίζνπκε ηε ρξήζε Βηνκεραλνπνηεκέλσλ ηξνθίκσλ, αθνχ πεξηέρνπλ πιεζψξα επηθίλδπλσλ Δ. 9. Να παξαζθεπάδνπκε κε πγηεηλφ ηξφπν ηξφθηκα, ρσξίο ηε ρξήζε ησλ επηθίλδπλσλ νπζηψλ 7

8 10. Να θαηαγγέιινπκε ηελ παξαβίαζε ζηε ρξήζε ηνπο αλ πέζεη ζηελ αληίιεςή καο. ΥΗΜΙΚΑ ΠΡΟΘΔΣΑ ΣΡΟΦΙΜΩΝ Δπηκέιεηα : Υξήζηνο Σξηαληαθχιινπ (Φσζικός-Καθηγηηής Πληροθορικής) Η εργαζία παροσζιάζηηκε ζηο Πανελλήνιο Περιβαλλονηικό Σσνέδριο ζηην Ζάκσνθο ηο 1993 ΑΣΤΥΗΜΑΣΑ -ΥΗΜΙΚΔ ΚΑΡΚΙΝΟΓΔΝΔΔΙ Πξψηε αλαθεξζείζα δξάζε θαξθηλνγέλεζεο ήηαλ ζην Pott ηεο Γαιιίαο [1775]. Αλαπηχρζεθε θαξθίλνο θχζηεο ζηνπο θαζαξηζηέο θαπλνδφρσλ. Ζ δεχηεξε πεηζηηθή δεκνζίεπζε επαγγεικαηηθνχ θαξθίλνπ ήηαλ ε πεξίπησζε θαξθίλνπ δέξκαηνο εξγαηψλ εθηεζεηκέλσλ ζε ιηζαλζξαθφπηζζα. Άιιεο ελψζεηο πνπ έδσζαλ θαξθίλν δέξκαηνο ήηαλ ηα αξζεληθά άιαηα, ε ππεξβνιηθή έθζεζε ζε αθηηλνβνιία-υ, ε έθζεζε ζε νξπθηέιαηα ρξεζηκνπνηνχκελα ζαλ ιεηαληηθά θ.ιπ. ε άιινπο ηζηνχο είρακε θαξθίλν θχζηεο ζε εξγάηεο βηνκεραληψλ ζπλζεηηθψλ ρξσκάησλ [REHN 1895] θαξθίλν νζηψλ ζε λεαξά θνξίηζηα πνπ έβαθαλ δείθηεο θαη αξηζκνχο σξνινγίσλ κε θσζθνξνχρα ρξψκαηα, ηα νπνία πεξηείραλ ξαδηελεξγά πνπ απνξξνθήζεθε απφ ηα νζηά [MARTLANT 1929] θαη κεζνζειηψκαηα ησλ πιεπξψλ πνπ εκθαλίζζεθαλ ζε εξγάηεο βηνκεραλίαο ακηάληνπ [WAGNER 1960]. Σν 1976 ζην εξβέδν Ηηαιίαο έγηλε έθξεμε ζε εξγνζηάζην ηξηρισξνθαηλφιεο δεκηνχξγεζε ζηελ αηκφζθαηξα ηε δηνμίλε [2,3,7,8 ηεηξαρισξνδηβελδνδηνμίλε] πνπ είλαη κηα ηζρπξή ηνμηθή νπζία θαη έληνλα κεηαιιαμηνγφλνο έηζη έγηλαλ πνιιέο εθηξψζεηο απφ θφβν κε γελλεζνχλ παηδηά κε γελλεζηαθέο αλσκαιίεο. ην Μπνπάι είρακε δηαξξνή ηνμηθνχ αεξίνπ (κεζπινηζνθπάλην) απφ ην ρεκηθφ εξγνζηάζην ηεο "Γηνχληνλ Καξκπάηλη". Πάλσ απφ άλζξσπνη πέζαλαλ θαη ηπθιψζεθαλ. Σελ άλνημε ηνπ 1986 αλαζηαηψζεθε νιφθιεξε ε Δπξψπε απφ ξαδηελεξγφ λέθνο (Σζέξλνκπηι ΔΓ). ηελ Διιάδα είρε επηπηψζεηο θαη ζην πνζνζηφ γελλήζεσλ πνπ κεηψζεθε, γηαηί έγηλαλ πνιιέο δηαθνπέο θπήζεσλ απφ θφβν. Σν ζχλζεκα ινηπφλ είλαη "ΓΙΩΞΣΔ ΣΙ ΣΟΞΙΝΔ". Ο Γάιινο θπζηνιφγνο Αιέμεο Καξέι, ηηκήκελνο κε βξαβείν Νφκπει, απέδεημε φηη κηα θαξδία είλαη δπλαηφ λα δηαηεξεζεί δσληαλή θαη ιεηηνπξγνχζα απεξηφξηζηα, αλ απνκαθξχλνληαη νη ηνμίλεο απφ ην αίκα πνπ ηελ ηξέθεη. Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα ηα αλζξψπηλα ζεμνπαιηθά φξγαλα. Αλ θαηαλάισλε ν άλζξσπνο ηηο ηξνθέο πνπ ε θχζε 8

9 πξφβιεςε γη' απηφλ θαη παξάιιεια γχκλαδε ζπζηεκαηηθά ηνλ εαπηφ ηνπ, θαη επηπιένλ εγθαηέιεηπε φιεο ηηο ηνμηθέο ζπλήζεηεο πνπ έρνπλ θαηαζηεί κέξνο ηεο "πνιηηηζκέλεο" δσήο ηνπ, ηφηε ν άλζξσπνο ζα κπνξνχζε λα δηαηεξεζεί ζεμνπαιηθά ηθαλφο σο ηα βαζηά γεξάκαηα. Σν ηππηθφ δηαηηνιφγην ησλ δπηηθψλ θνηλσληψλ, πινχζην ζε ιίπνο θαη θησρφ ζε βηηακίλεο, κέηαιια θαη ίλεο, ηείλεη λα ειαηηψλεη ηελ ηθαλφηεηα γηα εθηέιεζε ζεμνπαιηθήο πξάμεο, ζηελεχνληαο ηηο αξηεξίεο. Ζ ληθνηίλε, ε κνξθίλε θαη ε θνθαΐλε είλαη φια αλαθξνδηζηαθά ή θαηαζηαιηηθά ηεο ζεμνπαιηθήο ιεηηνπξγίαο. Σν νηλφπλεπκα, ηα βαξβηηνπξηθά, ηα αληηθαηαζιηπηηθά, νη βήηα-αλαζηνιείο (θάξκαθα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα θαξδηαγγεηαθέο παζήζεηο, γηα ζηεθαληαία αλεπάξθεηα, αξξπζκίεο θ.ιπ.) αληηππεξηαζηθά θάξκαθα, θαη νξηζκέλα θάξκαθα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα δηαβήηε θαη γηα έιθε, έρεη αλαθεξζεί φηη πξνμελνχλ δπζιεηηνπξγία ηεο ζηχζεο, ζαλ κία απφ ηηο παξελέξγεηέο ηνπο. ΠΡΟΘΔΣΔ ΟΤΙΔ Καηά ηεν παραζθεσή ή "βειηίωζε" ηων ηροθών 1. Δθρπιηζκαηηθέο νπζίεο: ην ηξηρισξναηζπιέλην πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε γηα εθρχιηζκα ειαησδψλ π.ρ. ζφγηαο φκσο κε θπζηετλε ζρεκαηίδεη ηνμηθφ παξάγσγν. 2. Υξσζηηθέο. Οη θπζηθέο ρξσζηηθέο ππάξρνπλ ζηα θπηά θαη ηα δψα θαη είλαη αθίλδπλεο κεξηθέο απ' απηέο είλαη ε ρισξνθχιιε, μαλζνθχιιε, θξνθεηίλε, ηαλλίηεο, θαξνηηλνεηδή, θιαβνλνεηδή θ.α. Απφ ηηο ζπλζεηηθέο νξηζκέλεο (Violet 1,red 2, red 4) πξνθαινχλ φγθνπο ζηνπο κπο. Σν θίηξηλν ηνπ βνπηχξνπ (δηκεζπιν-ακηλν-αδσβελδφιην) πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηε ρξήζε ηνπ βνπηχξνπ πξνθαιεί θαξθίλν ζηνπο πνληηθνχο γη' απηφ απνζχξζεθε. Λίγεο είλαη νη ζπλζεηηθέο ρξσζηηθέο πνπ επηηξέπνληαη γηα λα δψζνπλ ρξψκα π.ρ. ζηε κνπζηάξδα, ηνλ ηαξακά θιπ. Αληί γη' απηέο ζηα γιπθίζκαηα, παγσηά, δειέδεο θιπ. πξέπεη λα πξνηηκψληαη νη αθίλδπλεο θπζηθέο ρξσζηηθέο νπζίεο. 3. Γεπζηηθέο νπζίεο. Γιπθηά γεχζε δίλνπλ ηα δηάθνξα ζάθραξα (θξνπθηφδε, θαιακνζάθραξν, γιπθφδε, καιηφδε,...). Ζ ζαθραξίλε φκσο πνπ είλαη 300 θνξέο γιπθχηεξε ηνπ θαιακνζάθραξνπ, ρξεζηκνπνηείηαη θπξίσο ζηνπο δηαβεηηθνχ. Δπεηδή φκσο απφ πεηξάκαηα ζε δψα βξέζεθε φηη πξνθαιεί θαξθίλν ηεο νπξνδφρνπ θχζηεο θαιφ είλαη λα απνθεχγεηαη θαη αλ είλαη απαξαίηεηε λα ρνξεγείηαη ζε κηθξέο δφζεηο. Σα αληηνμεηδσηηθά ρξεζηκεχνπλ ζηελ παξαθψιεζε ηεο νμείδσζεο ηνπ ιίπνπο (ηάγγηζκα) ησλ ηξνθψλ. Σα θαηλνιηθά αληηνμεηδσηηθά φκσο ν πξνππιηθφο εζηέξαο ηνπ γαιιηθνχ νμένο κπνξνχλ λα πξνθαιέζνπλ αιινηψζεηο ζην ήπαξ, λεθξνχο, δεξκαηίηηδα θαη ζε κεγάιεο δφζεηο αιινηψζεηο ζηνλ εγθέθαιν. Ζ γεπζηηθφηεηα κπνξεί λα εληζρχεηαη κε ην ακηλνμχ γινπηακηληθφ λάηξην, πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ζηηο θνλζέξβεο θξεάησλ, ςαξηψλ, ζηηο έηνηκεο ζνχπεο. Μεγάιεο πνζφηεηεο φκσο πξνθαινχλ βιάβεο ζηνλ εγθέθαιν. 4. Αξηχκαηα. Δίλαη ζπλήζσο βφηαλα ή ζπέξκαηα (κέληα, δπφζκνο, ξίγαλε, πηπεξηά, θαλέιια, γαξχθαιιν, θξεκκχδη, ζθφξδν, ζηλάπη) πεξηέρνπλ έλα ή πεξηζζφηεξα αξσκαηηθά ζπζηαηηθά (αηζέξηα έιαηα) πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη θαη ζηηο παηδηθέο ηξνθέο. Τ Ν Σ Η Ρ Η Σ Ι Κ Α 9

10 Σα θπξηφηεξα ζπληεξεηηθά είλαη ην SO2, Ζ2SΟ3 θαη ηα άιαηά ηνπ, ηα ληηξψδε θαη ληηξηθά άιαηα, ηα νξγαληθά νμέα (νμηθφ, πξνπαληθφ, βελδντθφ, ζνξβηθφ) θαη ηα άιαηα ηνπο. Σα ΝαΝΟ3, ΚΝΟ3, ΝαΝΟ2, ΚΝΟ2 ρξεζηκνπνηνχληαη ζηα θαπληζηά θξέαηα ζαιάκηα, ινπθάληθα, αιίπαζηα, έηζη ην θξέαο παίξλεη θαη δσεξφ θφθθηλν ρξψκα (ληηξνδνκπνγινβίλε), απηά φκσο κε νξηζκέλεο άκπλεο πνπ κπνξεί λα ππάξρνπλ ζηα ηξφθηκα ή ζηνλ πεπηηθφ ζσιήλα ζρεκαηίδνπλ ληηξνδακίλεο πνπ είλαη θαξθηλνγφλεο γη' απηφ πξέπεη λα είλαη πεξηνξηζκέλε ε ρξήζε ηνπο θαη λα κελ δεζηαίλνληαη καδί κε ηπξηά ζε ηνζη θαη ζάληνπηηο, αιιά λα κπαίλνπλ κεηά ην ςήζηκν. ε ρψξεο πνπ θαηαλαιψλνληαη πνιιά θαπληζηά (Ηαπσλία, Ηζιαλδία, αλαηνιηθή Δπξψπε) ππάξρεη κεγάιε ζπρλφηεηα ζηνλ θαξθίλν ηνπ ζηνκάρνπ. Σν αβιαβέο νμηθφ νμχ πνπ ππάξρεη ζην μχδη ρξεζηκνπνηείηε ζηα ηνπξζηά ηηο καγηνλέδεο θ.α. Σα αβιαβή επίζεο άιαηα ηνπ νμηθνχ νμένο θαη ην πξνπαληθφ νμχ ρξεζηκνπνηνχληαη ζην ςσκί θαη ζηα γιπθίζκαηα γηα λα παξεκπνδίδνπλ ηελ αλάπηπμε ησλ κπθήησλ. Σν SO2 θαη ην γινπηακηθφ κνλνλάηξην φκσο, πνπ, ρξεζηκνπνηνχληαη ζε αξθεηέο ηξνθέο, είλαη δπλαηφλ λα δξάζνπλ εξεζηζηηθά θαηλά πξνθαιέζνπλ άζζκα. Οη θσζθνξηθνί εζηέξεο ρξεζηκνπνηνχληαη ζηα πνηά, αιιαληηθά, γαιαθηνθνκηθά πξέπεη φκσο λα απνθεχγεηαη ε ρξήζε ηνπο γηαηί κεγάιεο δφζεηο ηνπο πξνθάιεζαλ θαηαζηξνθή λεθξψλ. Δπίζεο, άιιν πξνβιεκαηηθφ ζπληεξεηηθφ, είλαη ην δίρισξίδην ηνπ αηζπιελίνπ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζε κεξηθά ηξφθηκα, θαιιπληηθά,πιαζηηθά, θαη απνδείρζεθε θαξθηλνγφλν ζηνπο πνληηθνχο. Γεληθά, γηα λα κε ζαο θνπξάδσ, ππάξρνπλ πάξα πνιιά ζπληεξεηηθά, ιίγα φκσο απ' απηά αλήθνπλ ζηα επηηξεπφκελα φπσο CH3COOH ( μχδη, βελδντθφ νμχ, SO2 ζνξβηθφ νμχ, πξνπαληθφ νμχ, ληζίλε. Γηαηί ρξεζηκνπνηνχληαη ζπληεξεηηθά ζηηο ηξνθέο; Γηαηί, έηζη ζθνηψλνληαη νη κηθξννξγαληζκνί θαη επίζεο εκπνδίδεη ε αλάπηπμε λέσλ. Ζ ρξεζηκνπνίεζε ηέηνησλ νπζηψλ δελ ζπληζηάηαη γεληθά γηα δχν ιφγνπο. Πξψην, γηαηί νη νπζίεο απηέο είλαη θαηά ην πιείζηνλ επηβιαβείο ζηελ πγεία ηνπ αλζξψπνπ, θαη δεχηεξν, γηαηί κε ηελ πξνζζήθε ησλ πιψλ απηψλ δηαηεξείηαη ην ρξψκα ηνπ θξέαηνο π.ρ. εξπζξφ θαη έηζη ην θξέαο εκθαλίδεηαη σο ηειείσο πξφζθαην, ελψ απφ ηε παιαίσζή ηνπ ζα είρε ρξψκα ζθνηεηλφ, εμαπαηάηαη ν αγνξαζηήο θαη θηλδπλεχεη ή λα ππνζηεί βιάβε ηεο πγείαο ηνπ κεηά ηελ βξψζε ηνπ ή λα ην δεη ζην ζπίηη ηνπ ζε ιίγν λα αξρίζεη λα απνζπληίζεηαη, λα αιιάδεη ρξψκα θαη λα γίλεηαη δχζνζκν. Φ Τ Σ Ο Φ Α Ρ Μ Α Κ Α 10

11 Γηα λα δηαθπιάμνπκε ηελ θπηνθαιιηέξγεηα απφ ηα έληνκα, ηνπο κχθεηεο, ηα δηδάληα ρξεζηκνπνηνχκε ηα θπηνθάξκαθα. Απηά φκσο κπνξνχλ λα κνιχλνπλ ην έδαθνο, ην λεξφ, ηα θπηά, ηα έληνκα, ηα δψα, ηα πηελά, ηα ςάξηα θαη απ' απηά άκεζα ή έκκεζα ν άλζξσπνο. Τπάξρνπλ ρηιηάδεο ηέηνηα θάξκαθα. Οη νξγαληθνί θσζθνξηθνί εζηέξεο (φπσο παξαζείν θιπ.) έρνπλ κεγάιε ηνμηθφηεηα, φινη καο μέξνπκε νμείεο δειεηεξηάζεηο απ' απηνχο ( βξαδπθαξδία, πηψζε πίεζεο, παξάιπζε). Υξφληεο δειεηεξηάζεηο φκσο είλαη ζπάληεο, πξέπεη λα έρνπκε επαλεηιεκκέλε είζνδν ηνπ παξαζείνπ ι.ρ. ζηνλ νξγαληζκφ, γηαηί κεηαβνιίδεηαη εχθνια. Παξαζείν φκσο βξέζεθε αθφκε θαη ζην ιάδη. Σν DDT απνζεθεχεηαη ζην ιηπψδε ηζηφ ησλ ζειαζηηθψλ θαη ρξφληα δειεηεξίαζε κ' απηφ πξνθαιεί βιάβε ζην ήπαξ. Οηδηληηξνθαηλφιεο κπνξνχλ λα πξνθαιέζνπλ νμεία δειεηεξίαζε θαη ζε ρξφληα δειεηεξίαζε παξαηεξείηαη θίηξηλε ρξψζε ηνπ δέξκαηνο θαη ηνπ ζθιεξνχ ησλ καηηψλ. Ο θψζθνξνο θαη ηα θσζθνξηθά άιαηα ρξεζηκνπνηνχληαη ζαλ κπνθηφλα. Έρεη φκσο ηνμηθή δξάζε ν Ρ γηαηί δεκηνπξγεί θσζθίλε (PH3), έηζη πξνθαιεί παζήζεηο ζην ήπαξ, λεθξά, θαξδηά, θπθινθνξηαθή αλεπάξθεηα θαη ζάλαην. Σν NaF θαη νη νξγαληθέο ελψζεηο ηνπ F ρξεζηκνπνηνχληαη ζαλ παξαζηηνθηφλα. Απμεκέλε ζπγθέληξσζε θζνξίνπ φκσο ζην πφζηκν λεξφ πξνθαιεί ρξφληεο δειεηεξηάζεηο κε εθδειψζεηο ζηα νζηά θαη ζηα δφληηα. Γηάθνξεο άιιεο νπζίεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζαλ θπηνθάξκαθα φπσο ελψζεηο αξζεληθνχ, θαηλνινμεηθφο πδξάξγπξνο, δηζεηάλζξαθαο, ληθνηίλε, ζηξπρλίλε είλαη φια δειεηήξηα θαη πξέπεη λα παίξλνπκε απζηεξά κέηξα γηα πξνθχιαμε. Οη θπηηθέο ηξνθέο πξέπεη λα κε ζπιιέγνληαη ακέζσο κεηά ην ξάληηζκα θαη λα απνζηέιινληαη ζηελ θπθινθνξία. Πξέπεη λα πιέλνληαη πνιχ θαιά πξηλ ηε ρξήζε ηνπο. χκθσλα κε πξφζθαηε εξγαζηεξηαθή έξεπλα ηνπ Ηλζηηηνχηνπ Πξνζηαζίαο Καηαλαισηψλ, ηα ππνιείκκαηα επηθίλδπλσλ θπηνθαξκάθσλ ζε θξνχηα θαη ιαραληθά βξέζεθαλ λα είλαη έσο θαη 700% πάλσ απφ ηα επηηξεπφκελα φξηα. Ζ θαηαγγειία ηνπ Ηλζηηηνχηνπ γλσζηνπνηήζεθε ζην Τπνπξγείν Γεσξγίαο, κε ππφκλεκα, ην νπνίν δεηεί ιήςε κέηξσλ, κεηαμχ ησλ νπνίσλ θαη ηε δεκηνπξγία Ηλζηηηνχηνπ Διέγρνπ Αγξνηηθψλ Πξντφλησλ. Δπηπρψο φκσο, νη Έιιελεο αγξφηεο κπαίλνπλ φιν θαη πεξηζζφηεξν ζηελ παξαγσγή ησλ "νηθνινγηθψλ ιαραληθψλ". Πξφθεηηαη γηα ηελ παξαγσγή πνξηνθαιηψλ ζηε Λαθσλία, βεξίθνθσλ ζηελ Αξγνιίδα θαη καξνπιηψλ, αγγνπξηψλ ζηελ Αηηηθή. ηηο θαιιηέξγεηεο απηέο δε ρξεζηκνπνηήζεθαλ ιηπάζκαηα, θπηνθάξκαθα θαη δηδαληνθηφλα. Σα πνξηνθάιηα απηά ηεο πεξζηλήο παξαγσγήο (1992) αγφξαζε, αθνχ θαιιηεξγήζεθαλ κεηά ζρεηηθήο παξαγγειίαο, Γεξκαληθή εηαηξία ζε ηηκή ηξεηο θνξέο κεγαιχηεξε απφ ηα άιια πνξηνθάιηα. Σα δε καξνχιηα αγγνχξηα ζε ηηκέο ηεηξαπιάζηεο (ζηελ παξαγσγή καξνπιηψλ καδεχνπλ ηα αγξηφρνξηα κε ηα ρέξηα θαη δελ ρξεζηκνπνηνχλ δηδαληνθηφλα). Σα βεξίθνθα (200 ηνλ.) αγφξαζε ειιεληθή εηαηξεία παηδηθψλ ηξνθψλ, πιεξψλνληαο 30% πάλσ απφ ηελ ηηκή. Πψο εγθξίλεηαη ε θπθινθνξία ησλ θπηνθαξκάθσλ; Μφλν κε έγγξαθά, ρσξίο ρεκηθή αλάιπζε. πγθεθξηκέλα ην Σκήκα Δξεπλψλ θάζε ρεκηθήο βηνκεραλίαο ππνβάιιεη ηελ ηαπηφηεηα θάζε θπηνθαξκάθνπ πνπ παξάγεη (θπζηθέο, ρεκηθέο ηδηφηεηεο, ηνμηθφηεηα, απνηθνδφκεζε) ζην αξκφδην Τπνπξγείν γηα λα πάξεη έγθξηζε γηα θπθινθνξία ηνπ ζην εκπφξην. Καλέλα δειαδή θξαηηθφ εξγαζηήξην ζηνλ θφζκν δελ ειέγρεη εξγαζηεξηαθά ηα 11

12 ζηνηρεία πνπ αλαγξάθνληαη. Αιιά νη επηηξνπέο έγθξηζεο ησλ Τπνπξγείσλ βαζίδνληαη ζηα ζηνηρεία πνπ ππνβιήζεθαλ θαη έηζη δίλεηαη ε άδεηα θπθινθνξίαο. Έηζη κπνξεί ε ρεκηθή βηνκεραλία λα αλαγξάθεη φηη δελ είλαη επηθίλδπλν γηα ηηο κέιηζζεο, ρσξίο απηφ λα ζεκαίλεη φηη πξάγκαηη δελ ζαλαηψλνληαη κε ηνλ ςεθαζκφ νη κέιηζζεο, θάηη πνπ έρεη άιισζηε απνδεηρζεί ζηελ πξάμε κε πνιιά θπηνθάξκαθα. Ζ λα αλαγξάθεηαη φηη 5 gr είλαη ζαλαηεθφξα δφζε γηα ηνλ άλζξσπν θαη ζηελ πξάμε λα αξθεί 0,5 gr γηα λα έιζεη ν ζάλαηνο. ηα πιαίζηα έξεπλαο, ρξεζηκνπνηήζεθε ην εληνκνθηφλν THIODAN-35, ηεο βηνκεραλίαο HOECHST κε ζθνπφ λα θαηαζηξαθεί ε κειίγθξα. Όηαλ φκσο έγηλε θαηακέηξεζε ησλ λεθξψλ εληφκσλ, εθηφο απφ ηηο λεθξέο κειίγθξεο πνπ ήηαλ ρηιηάδεο, βξέζεθαλ επίζεο λεθξέο παζραιίηζεο θαη παξφκνηα έληνκα, ηξέθνληαη απφ ηε κειίγθξα, θαη πνιιέο ρηιηάδεο κέιηζζεο. Έηζη κε ηελ επέκβαζε ηνπ εληνκνθηφλνπ θαηά ηεο κειίγθξαο ζαλαηψζεθαλ ρηιηάδεο σθέιεκα έληνκα, παξά ην γεγνλφο φηη ζηηο νδεγίεο πάλσ ζην θπηνθάξκαθν αλαθέξεηαη φηη δελ είλαη επηθίλδπλν γηα ηηο κέιηζζεο θαη ηα ππφινηπα σθέιηκα έληνκα. Πάλησο δηακνξθψλεηαη κηα ηάζε κείσζεο ησλ θπηνθαξκάθσλ, π.ρ. κηα λέα κέζνδνο είλαη ε βηνινγηθή. ηε Καιηθφξληα ρξεζηκνπνηνχλ θαηά ηεο κειίγθξαο, "αγξηνθνξγηνχο" γηα ηα ζθνπιήθηα πνπ πξνζβάινπλ ηελ παηάηα θ.ιπ. π λ η ζ η ά η α η : 1.Να κελ ηξψκε εληφζζηα θαη ηδηαίηεξα ζπθψηη, ζπιήλα, λεθξά (εθεί ζπζζσξεχνληαη φιεο νη επηθίλδπλεο νπζίεο). 2.Να κελ ςήλνπκε θξέαο κε πνιχ ιίπνο (ζην ιίπνο ζπζζσξεχνληαη επίζεο νη επηθίλδπλεο θαη ηνμηθέο νπζίεο πνπ θαη κεηά ην ςήζηκν κέλνπλ ζην θξέαο) 3.Να κελ ηξψκε ζπρλά κνζραξίζην θαη ρνηξηλφ θξέαο. 4.Να κελ ηξψκε ηα θαξβνπληαζκέλα κέξε φηαλ ςήλνπκε ζηα θάξβνπλα. 5.Να κελ ςήλνπκε θηιέην ή δακπφλ καδί κε ηπξί (πηζαλφλ λα δεκηνπξγεζνχλ θαξθηλνγφλεο ελψζεηο, νη "Νηηξνδακίλεο"). π λ η ζ η ά η α η : 1.Να ηξψκε πνπ θαη πνπ πνπιεξηθά. 2.Να ηξψκε πνπ θαη πνπ κνζραξίζην θαη ρνηξηλφ θξέαο. 3.Να ηξψκε πεξηζζφηεξν θαηζηθίζην θαη αξλίζην θξέαο, αθνχ ηνπ αθαηξέζνπκε φζν πεξηζζφηεξν ιίπνο κπνξνχκε. 4.Να ηξψκε βνδηλφ θξέαο. 12

13 5.Να αγνξάδνπκε ληφπην θξέαο απφ ηνλ θξενπψιε ηεο γεηηνληάο καο θαη φρη απφ ππεξκάξθεη θξεάησλ, εθηφο αλ κπνξνχκε λα έρνπκε δηαβεβαηψζεηο. 6.Σνλ θηκά λα ηνλ ρξεζηκνπνηνχκε ακέζσο κφιηο θνπεί (ζην ςπγείν θξαηάεη ην πνιχ 8 ψξεο. Πξέπεη λα πξνζέρνπκε ηα ραξαθηεξηζηηθά πνηφηεηαο: (α) φρη αλνηρηφ ξνδ ρξψκα ζην θξέαο (β) ην θξέαο λα έρεη ηελ πξαγκαηηθή ηνπ γεχζε (γ) κε ην βξάζηκν ή ηεγάληζκα λα κελ "καδεχεη" πνιχ. Να πιέλεηε ηα θξνχηα θαη ηα ιαραληθά πνιχ θαιά, γηα λα μεπιέλνληαη ηα ππφινηπα ησλ εληνκνθηφλσλ θαη ρεκηθψλ ιηπαζκάησλ, ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο λα αθαηξείηαη ε θινχδα πνπ έρεη θνξησζεί ηφζν πνιχ κε ρεκηθά. ΓΔΝΙΚΑ ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ Ζ ηξνθή γηα ηνλ άλζξσπν απνηειεί ην ππ' αξηζκφ έλα πξφβιεκα. 'Έρεη άκεζε ζρέζε κε ηελ πγεία ηνπ θαη ηελ αλάπηπμή ηνπ. νβαξνί νηθνλνκηθνί, ςπρνινγηθνί θαη θνηλσληθνί παξάγνληεο ζρεηίδνληαη κε ην πξφβιεκα απηφ. Κξάηνο θαη θνηλσλία έρνπλ ππνρξέσζε λα εμαζθαιίδνπλ ζε φια ηα κέιε ηνπο πγηεηλή θαη επράξηζηε ηξνθή. "" Σηης πιούζηες τώρες οη άνζρωποη αγωνίδονηαη να βροσν ηη δεν πρέπεη να θάνε. Ενώ ζηης θηωτές τώρες οη άνζρωποη ζθοηώνονηαη να βροσν ηη ζα θάνε."" Ζ δηαηξνθηθή πνιηηηθή ηνπ θξάηνπο πξέπεη λα απνβιέπεη εθηφο ησλ άιισλ (φπσο αλάπηπμε ηεο παξαγσγήο εθζπγρξνληζκφ επεμεξγαζίαο ησλ ηξνθίκσλ, επηηήξεζε ησλ ηηκψλ ηνπο, επηδνηήζεηο) θαη ζηελ παξαθνινχζεζε ηεο πνηφηεηαο, ηεο πγηεηλήο ζχλζεζεο θαη ηελ εμαζθάιηζε ηεο ζσζηήο ζπληήξεζεο ησλ ηξνθίκσλ. Ο ηξφπνο θαη ηα κέζα ηεο θαιιηέξγεηαο, ε ρξήζε ιηπαζκάησλ, ε εθαξκνγή ηεο εληνκνθηνλίαο, ε ζπιινγή θαη ε δηαθίλεζε ησλ ηξνθίκσλ πξέπεη λα γίλνληαη θαηά ηνλ θαιχηεξν θαη ζπκθεξφηεξν ηξφπν ππφ ηελ επηζηεκνληθή επίβιεςε ηνπ θξέαηνο. Παξάιιεια πξέπεη λα γίλεηαη επηκφξθσζε ηνπ πιεζπζκνχ γηα ηελ πγηεηλή ησλ ηξνθίκσλ. Πξέπεη λα ηνλίδεηαη ε ζεκαζία ζηε δηαηξνθή ησλ λσπψλ θξνχησλ, νζπξίσλ, δεκεηξηαθψλ, ρνξηαξηθψλ, ςαξηψλ, πνπιεξηθψλ, ηνπ θπηηθνχ ιίπνπο θαη ιαδηνχ έλαληη ηνπ δσηθνχ ιίπνπο, ησλ θξεάησλ (θπξίσο ησλ παρηψλ) θαη ησλ αικπξψλ ηξνθψλ). Ο δε παξαγσγφο πξέπεη λα ζπλεηδεηνπνηήζεη ηηο κεγάιεο επζχλεο πνπ έρεη απέλαληη ζην θαηαλαισηηθφ θνηλφ. Σα θπηνθάξκαθα ηα νπνία ρξεζηκνπνηεί πξέπεη λα είλαη αβιαβή ζηελ πγεία ηνπ αλζξψπνπ. Ο ξαληηζκφο θαη ςεθαζκφο ησλ θξνχησλ θαη ιαραληθψλ πξέπεη λα γίλεηαη ζχκθσλα κε ηηο πξνδηαγξαθέο ηνπ θξάηνπο. Γελ πξέπεη ι.ρ. λα θπθινθνξνχλ ζηελ αγνξά θξνχηα ή ρνξηαξηθά πνπ ςεθάζηεθαλ πξφζθαηα. Σν ηπξί πνπ 13

14 πξνέξρεηαη απφ άβξαζην γάια πξέπεη λα θπιάζζεηαη ζην ςπγείν επί 3 ηνπιάρηζηνλ κήλεο πξηλ δνζεί ζηελ θπθινθνξία, γηα ηελ πξφιεςε ηνπ κειηηαίνπ ππξεηνχ. Δπίζεο ηα ςάξηα δελ πξέπεη λα πξνέξρνληαη απφ θφιπνπο, ιίκλεο ή πνηάκηα κνιπζκέλα κε βηνκεραληθά ή αζηηθά απφβιεηα. Ζ θξαηηθή ππεξεζία πνπ είλαη επηθνξηηζκέλε κε ηνλ έιεγρν ηεο πνηφηεηαο ησλ ηξνθίκσλ πξέπεη λα έρεη φια ηα απαξαίηεηα ηερληθά κέζα, γηα ησλ έιεγρν ησλ ηξνθίκσλ. ηα βηνκεραληθά θαη ηα ζπζθεπαζκέλα γεληθά ηξφθηκα πξέπεη λα αλαγξάθεηαη ιεπηνκεξψο ε ζχλζεζή ηνπο. Ο έιεγρνο ησλ πξνο θαηαλάισζε ηξνθίκσλ ηεο αγνξάο πξέπεη λα γίλεηαη κε ςειφ αίζζεκα επζχλεο θαη φηαλ αλαθαιχπηνληαη παξαβάζεηο, πξέπεη λα επηβάιινληαη απζηεξέο παξαδεηγκαηηθέο θπξψζεηο ζ' φινπο ηνπο αζπλείδεηνπο θαη αηζρξνθεξδείο. ΔΠΙΚΙΝΓΤΝΑ ΠΡΟΘΔΣΑ ΣΡΟΦΙΜΩΝ Οη έιεγρνη πνπ εθηεινχλ νη θξαηηθέο ππεξεζίεο επηθεληξψλνληαη ζηηο ελδείμεηο ησλ πξντφλησλ, πνπ δεκηνπξγνχλ άκεζα πξνβιήκαηα ζηελ πγεία ηνπ αλζξψπνπ, (φπσο θνπζθσκέλεο θνλζέξβεο ή πξντφληα πνπ έιεμε ε εκεξνκελία θαηαλάισζεο ηνπο θαη φρη ζηηο ελδείμεηο εθείλεο πνπ δεκηνπξγνχλ έκκεζα πξνβιήκαηα πγείαο (φπσο ππεξβνιηθέο δφζεηο ζπληεξεηηθψλ, γηα κεγαιχηεξν δηάζηεκα ζπληήξεζεο ή επηθίλδπλα θαη χπνπηα πξφζζεηα). ηηο ιίζηεο επηθίλδπλσλ πξνζζέησλ πνπ παξαζέηνπκε ζηηο επφκελεο ζειίδεο ίζσο δελ ηαπηίδνληαη ηα απνηειέζκαηα ησλ βιαβεξψλ πξνζζέησλ θαη απφ ηα ηξία εξεπλεηηθά θέληξα, αιιά ζίγνπξα θαίλεηαη ην κέγεζνο ηνπ πξνβιήκαηνο. Άιισζηε φπσο θαίλεηαη απφ θάπνηνπο άιινπο πίλαθέο καο ππάξρνπλ κε βιαβεξά πξφζζεηα, ηα νπνία ζα κπνξνχζαλ λα αληηθαηαζηήζνπλ ηα θζελά θαη "ηζρπξά" πξφζζεηα ηξνθίκσλ (απηά πνπ ζπληεξνχλ ηα ηξφθηκα γηα κεγαιχηεξν ρξνληθφ δηάζηεκα αιιά πνπ αδηαθνξνχκε γηα ην πψο δξνπλ ζηελ πγεία καο). Βέβαηα ηφηε ηα ηξφθηκα ζα είραλ κηθξφηεξν "ρξφλν δσήο ζηα ξάθηα", ιηγφηεξα θέξδε γηα ηηο βηνκεραλίεο θαη πεξηζζφηεξε πγεία γηα καο ηνπο θαηαλαισηέο. Δίλαη παξάινγν λα βάδνπκε ζπληεξεηηθά ζην ςσκί "ηεο εκέξαο" επεηδή νη βηνκεραλίεο αιεχξσλ ζέινπλ λα "ιήγεη" ην αιεχξη ηνπο θάζε ηξεηο κήλεο θαη φρη θάζε ηξεηο βδνκάδεο. Γπζηπρψο φκσο, επεηδή δνχκε ζε κηα ππεξθαηαλαισηηθή θνηλσλία, καο επεξέαζαλ ηέηνην βαζκφ ψζηε δερζήθακε θαη ζπλερίδνπκε λα δερφκαζηε σο δεδνκέλν επηθίλδπλε ζπληεξεηηθά θαη πξφζζεηα ζε δηάθνξα πξντφληα πνπ δελ θαηαλαιψλνληαη ζε κία εκέξα αιιά ζε πεξηζζφηεξεο (φπσο ςσκί γηα ηνζη θαη άιια παξαζθεπάζκαηα.) Δίλαη ηνπιάρηζην θνβεξφ ην φηη ην παιηφ αγλφ θξαζί, ζα πξέπεη λα έρεη ην ζπληεξεηηθφ ζεηψδεο νμχ (H2SO3 βηηξηφιη) πξνθεηκέλνπ λα δηαηεξεζεί ζηα ξάθηα ησλ θαηαζηεκάησλ (πιένλ αθαηάιιειε απνζήθεπζε) γηα 2-3 ρξφληα αληί 2-3 κήλεο. Ζ θξαηηθή ππεξεζία πνπ είλαη επηθνξηηζκέλε κε ηνλ έιεγρν ηεο πνηφηεηαο ησλ ηξνθίκσλ πξέπεη λα έρεη φια ηα απαξαίηεηα ηερληθά κέζα γηα ηνλ έιεγρν ησλ ηξνθίκσλ. ηα βηνκεραληθά θαη ηα ζπζθεπαζκέλα γεληθά ηξφθηκα πξέπεη λα αλαγξάθεηαη ιεπηνκεξψο ε ζχλζεζή ηνπο. Ο έιεγρνο ησλ πξνο θαηαλάισζε ηξνθίκσλ ηεο αγνξάο πξέπεη λα γίλεηαη κε επηβάιινληαη απζηεξέο παξαδεηγκαηηθέο θπξψζεηο ζε φινπο ηνπο αζπλείδεηνπο θαη αηζρξνθεξδείο. χ ζ η α ζ ε: Απνθεχγεηε ηε κεγάιε ρξήζε πξντφλησλ πνπ πεξηέρνπλ ηα παξαπάλσ ζπληεξεηηθά θαη πξφζζεηα. Σα ππφινηπα "Δ" πνπ δελ αλαγξάθνληαη είλαη ΑΚΗΝΓΤΝΑ. 14

15 ηξνθίκσλ. Θπκεζείηε φηη ν θαηαλαισηήο απνθαζίδεη θαη επηβάιιεη ηηο επηινγέο ηνπ ζηνλ θαηαζθεπαζηή θεθηείηε ηελ πγεία ζαο θαη θπξίσο ησλ παηδηψλ. Σα παξαθάησ "Δ" έρνπλ απνζπξζεί απφ ηελ θπθινθνξία ιφγσ κεγάιεο επηθηλδπλφηεηαο. Δ103 Δ121 Δ130 Δ152 Δ181 Δ105 Δ125 Δ111 Δ126 ΔΗΝΑΗ Α Π Α Γ Ο Ρ Δ Τ Μ Δ Ν Α ΔΠΟΗΕΩ : Διιεληθφ Ηλζηηηνχην Έξεπλαο VILLAJUIF FRANCE : Γαιιηθφ Ηλζηηηνχην Έξεπλαο MAX PLANK : Γεξκαληθφ Ηλζηηηνχην Δξεπλάο ΓΔΝΙΚΑ ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ Φαληάδνκαη φηη ην εξψηεκα πνπ δεκηνπξγείηαη κεηά απφ φια απηά είλαη, πφζν απαξαίηεηα είλαη ηα πξφζζεηα; αλ απάληεζε ζα κπνξνχζα λα αλαθέξσ φηη: ηελ Διιάδα επηηξέπνληαη ηα κηζά ζρεδφλ πξφζζεηα απ' φηη ζηελ Αγγιία, ελψ ζηελ Ννξβεγία δελ επηηξέπεηαη θαλέλα ζπλζεηηθφ ρξψκα θαη ζηηο ΖΠΑ επηηξέπνληαη κφλν επηά (7). Τπάξρνπλ ινηπφλ δηαθνξέο κεηαμχ θξαηψλ, ζρεηηθά κε ηη επηηξέπεη ε λνκνζεζία ηνπο. Σν επηρείξεκα φηη ε ρξήζε φισλ απηψλ ησλ πξφζζεησλ είλαη αλαγθαία θαη απαξαίηεηε, είλαη ζρεηηθφ θαη δηαβιεηφ, αλ ζθεθηεί θαλείο φηη πνιιά πξφζζεηα απνζχξζεθαλ απφ ηα ηξφθηκα θάησ απφ ηελ πίεζε ηνπ θαηαλαισηηθνχ θνηλνχ. ηηο ΖΠΑ ι.ρ. κεηά ηελ αλαηαξαρή θαη ηελ απήρεζε πνπ είραλ νη απφςεηο ηνπ Φατλγθνιλη, άξρηζαλ λα θάλνπλ ηελ εκθάληζε ηνπο ζηα ξάθηα ησλ Super-Market ηξφθηκα ρσξίο πξφζζεηα!! ηελ Αγγιία κεηά ην ζάιν απφ ην βηβιίν ηνπ Υάλζελ ην 1984, νη βηνκήραλνη παμηκαδηψλ, ζρεδφλ ζε κία λχρηα, αλαθάιπςαλ φηη κπνξνχλ λα αθαηξέζνπλ ηα Δ320 θαη Δ321, πξάγκα πνπ εθάξκνζαλ θαη βέβαηα ηνπο αθνινχζεζαλ θαη άιινη. *** 15

16 Δ320 (ΒΖΑ Βνπηπιηθή πδξνμπαληζφιε, αληηνμεηδσηηθφ) ρξεζηκνπνηείηαη: γηα ην Σάγγηζκα ησλ ηξνθψλ θαη αιινίσζε ηεο γεχζεο. Πξνθαιεί: αιιεξγία, ρνιεζηεξίλε, δηαηαξαρή ζην κεηαβνιηζκφ ηνπ ιίπνπο, ππεξθηλεηηθφηεηα, ΓΔΝ ΔΠΗΣΡΔΠΔΣΑΗ ΣΗ ΣΡΟΦΔ ΣΩΝ ΒΡΔΦΩΝ, ελψ είλαη ΑΠΑΓΟΡΔΤΜΔΝΟ ΠΛΖΡΩ ΣΖΝ ΗΑΠΩΝΗΑ Δ321 (ΒΖΣ Βνπηπιηθή πδξνμπηνινπφιε, αληηνμεηδσηηθφ) πξνθαιεί: αιιεξγία δεξκαηηθά εμαλζήκαηα, ππεξθηλεηηθφηεηα, ΓΔΝ ΔΠΗΣΡΔΠΔΣΑΗ ΣΗ ΣΡΟΦΔ ΣΩΝ ΒΡΔΦΩΝ, ελψ είλαη ΑΠΑΓΟΡΔΤΜΔΝΟ ΠΛΖΡΩ ΣΖΝ ΗΑΠΩΝΗΑ ΑΖΠ 0,5 mg/kg ζψκαηνο 8 αλαηξηρηαζηηθά ζπζηαηηθά ζην θαγεηφ καο Έρνπκε αθνχζεη θαηά θαηξνχο δηάθνξεο ηζηνξίεο ζπλνκσζίαο γηα ην ηί κπνξεί λα πεξηέρνπλ θάπνηα ηξφθηκα. Γπζηπρψο, θάπνηεο δελ είλαη ςέκα! Όπσο, αο πνχκε, φηη ην κπέξγθεξ ζηα McDonald έρεη κάηηα ςαξηνχ, θάηη ην νπνίν δελ έρεη δηαζηαπξσζεί πνηέ, ελψ φηη ε κειφπηηα πεξηέρεη θηεξά απφ ρήλα, ην νπνίν είλαη αιήζεηα! Πψο ηα θηεξά ρήλαο έθηαζαλ λα είλαη ζπζηαηηθφ κειφπηηαο;(!) Καιψο ήξζαηε ζηνλ θφζκν ησλ πξφζζεησλ ηξνθίκσλ! Οη άλζξσπνη ρξεζηκνπνηνχλ πξφζζεηα, φπσο κπαραξηθά ή δάραξε, κε δηάθνξεο ρξεζηηθφηεηεο φπσο ε ζπληήξεζε ή ε βειηίσζε ηεο γεχζεο. Καζψο φκσο ν πιεζπζκφο θαη αληίζηνηρα ε θαηαλάισζε απμάλνληαη ξαγδαία, φιν θαη πην ηδηαίηεξα ρεκηθά πξφζζεηα απαηηνχληαη ζηελ βηνκεραλία ηξνθίκσλ. Πιένλ φκσο, ε ζπληαγή ησλ fast-food γξάθεηαη πεξηζζφηεξν ζην εξγαζηήξην παξά ζην αγξφθηεκα. Καη παξφιν πνπ ππάξρνπλ αξκφδηνη θνξείο ψζηε λα ειέμνπλ ηελ αζθάιεηα απηψλ ησλ πξφζζεησλ, φζν ε πξνέιεπζε ηνπο κνηάδεη κε ζελάξην επηζηεκνληθήο θαληαζίαο, αλεζπρίεο πξνβάιινληαη. ηνλ αληίπνδα, πέξα απφ ηνπο εληππσζηαζκνχο, παξφιν πνπ ε πξφζζεηε χιε κπνξεί λα είλαη θαηά πνιχ απνκαθξπζκέλε απφ ηελ πεγή ηεο, κπνξεί λα αληηβαίλεη ζε πνιινχο εζηθνχο ή ζξεζθεπηηθνχο θξαγκνχο. Οξίζηε, ινηπφλ, 8 πξφζζεηα ηξνθίκσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη επξέσο θαη ε καθξηλή πεγή ηνπο θαληάδεη αλαηξηρηαζηηθή. 1. Φηεξά πάπηαο θαη καιιηά αλζξψπνπ (L-cysteine, L-θπζηετλε) 16

17 Ννκίδαηε φηη ηα θηεξά πάπηαο αθνχζηεθε άζρεκν; Ση ζα ιέγαηε γηα ηα αλζξψπηλα καιιηά; Κη φκσο, απηέο είλαη νη δχν πην θνηλέο πεγέο γηα L-θπζηετλε, έλα κε-απαξαίηεην ακηλνμχ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζηελ παξαζθεπή δχκεο δίλνληαο πεξηζζφηεξε ειαζηηθφηεηα ζην δπκάξη θαη δηεπθνιχλνληαο ηελ θαιχηεξε κεραληθή επεμεξγαζία (ν αξηζκφο σο πξφζζεηνπ είλαη E920). Σν CNN αλέθεξε φηη ε αλζξψπηλεο πξνέιεπζεο L-θπζηεΐλε πξνέξρεηαη απφ Κηλέδεο νη νπνίεο πσινχλ ηα καιιηά ηνπο ζε κηθξά ρεκηθά εξγνζηάζηα επεμεξγαζίαο. Πάξαπηα, πιένλ, ηα θηεξά πάπηαο είλαη ε πην ζπλήζεο πεγή, θνληά ζην 80%, ζχκθσλα κε ηνλ Jeanne Yacoubou, ζπληάθηε ηνπ The Vegetarian Resource Group. 2. Άκκνο (δηνμείδην ηνπ ππξηηίνπ) ηελ παξαιία, ην λα απνθχγεηε ηελ επαθή ηνπ θνιαηζηνχ απφ άκκν είλαη δεδνκέλν. ην εζηηαηφξην, φκσο ίζσο δελ είλαη ηφζν πξνθαλέο! Σν δηνμείδην ηνπ ππξηηίνπ (SiO2) είλαη έλσζε ηνπ ππξηηίνπ κε νμπγφλν (νμείδην) πνιχ δηαδεδνκέλε ζηε θχζε ζε θξπζηαιιηθή ή άκνξθε θαηάζηαζε. Ζ θνηλή ζαιάζζηα άκκνο απνηειείηαη θπξίσο απφ δηνμείδην ηνπ ππξηηίνπ. Ζ θξπζηαιιηθή κνξθή αλαθέξεηαη ζαλ ραιαδίαο, ελψ ε άκνξθε ζαλ άκκνο. Τπάξρεη θαη ε ηερλεηά παξαζθεπαζκέλε κνξθή πεθηή ππξηηίνπ (silica gel): πξφθεηηαη γηα δηνμείδην ππξηηίνπ ζε κηθξνζπνγγψδε κνξθή, ην νπνίν ιφγσ ηεο δνκήο ηνπ, έρεη ηελ ηδηφηεηα λα απνξξνθά πξνζξνθά δηάθνξεο νπζίεο. Ζ ζπλεζέζηεξε ρξήζε ηεο πεθηήο ππξηηίνπ είλαη ζαλ απνξξνθεηηθφ πγξαζίαο, κέζα ζε ζπζθεπαζίεο επαίζζεησλ ζηελ πγξαζία αληηθεηκέλσλ φπσο ην γπαιί θαη ηα θεξακηθά. Α, λαη, θαη ζηελ παξαζθεπή ηζίιη! Οη αξκφδηνη θνξείο δελ ην ζεσξνχλ επηβιαβέο, απιά έρεηε ππφςε ζαο φηη ζπκβάιεη θαη ζηελ δηαηήξεζε ηνπ θξέαηνο φληαο εληνκναπσζεηηθφ. 3. Δθθξίζεηο εληφκσλ (θνρελίιιε ή θαξκηληθφ νμχ, γιάζν δαραξνπιαζηηθήο) Έρνπκε αθνχζεη φηη ηα έληνκα είλαη παξαδνζηαθφ πηάην ζηηο αζηαηηθέο ρψξεο, αιιά ίζσο αξλνχκαζηε λα δερηνχκε φηη ε γέκηζε ιηθέξ απφ ηα αγαπεκέλα καο ζνθνιαηάθηα έρεη ηελ πθή πνπ γλσξίδνπκε ράξε ζε εθθξίζεηο εληφκσλ! Κη φκσο είκαη αιήζεηα. Σν θαξκηληθφ νμχ, αξηζκφο Δ120, πξφθεηηαη γηα κηα θπζηθή θφθθηλε ρξσζηηθή, ε νπνία παξάγεηαη απφ ην εθρχιηζκα απνμεξακέλσλ ζειπθψλ εληφκσλ ηνπ είδνπο Dactylopius coccus Casta. Σν εθρχιηζκα θνρελίιιεο είλαη ζπλήζσο βαζχ θφθθηλν πγξφ, αιιά κπνξεί επίζεο λα αθπδαησζεί θη έηζη λα πάξεη ηε κνξθή ζθφλεο. Θα ηελ βξνχκε ζε δηάθνξα πξντφληα φπσο αιθννινχρα πνηά, ινπθάληθα, παηέ, παζηνπξκά (πξνζηίζεηαη απφ εμσηεξηθφ πεξίβιεκα), παγσηά, πξντφληα εθιεθηήο αξηνπνηίαο (π.ρ. δηάθνξα θξνπαζάλ, κπηζθφηα, θέηθ, γθνθξέηεο), ζηηγκηαίεο ζνχπεο ζε θαθειάθηα, γιπθά. 4. Ξχιν (θπηηαξίλε) Δπεμεξγαζκέλνο πνιηφο μχινπ, γλσζηφο θαη ζαλ θπηηαξίλε, ρξεζηκνπνηείηαη επξέσο ζηελ ηερλνινγία ηξνθίκσλ, ζηελ παξαζθεπή ηπξηνχ έσο ληξεζηλγθ ζαιάηαο, ή απφ καθηλ έσο ζηξφπη θξάνπιαο. Ο αξηζκφο σο πξφζζεην είλαη ην Δ460 θαη έρεη δηάθνξεο ηδηφηεηεο. Υξεζηκνπνηείηαη σο πεθηηθφ κέζν, δηνγθσηηθφ κέζν ή σο ζηαζεξνπνηεηήο. 5.Silly Puttyplastic (δηκεζπινπνιπζηινμάλην,δηκεζπινπνιπζηινμάλε) Σν δηκεζπινπνιπζηινμάλην είλαη κηα νξγαλνππξηηηθή νπζία (ή αιιηψο κηα κνξθή ζηιηθφλεο) θαη ρξεζηκνπνηείηαη σο αληί-αθξηζηηθφο παξάγνληαο. Υξεζηκνπνηείηαη ζε θαιιπληηθά ελψ βξίζθεηαη επίζεο θαη ζε πνιιά ηεγαλεηά πξντφληα fast-food. Ο αξηζκφο ηνπ σο πξφζζεην είλαη Δ900. Δίλαη ην κπζηηθφ ζπζηαηηθφ πνπ εκπνδίδεη ζηε θξηηέδα ην ιάδη απφ αθξηζκφ. ηελ πξαγκαηηθφηεηα, ηα πεξηζζφηεξα ηεγαλεηά πξντφληα fast-food θάλνπλ κπάλην ζε κηα θξηηέδα 17

18 δηαπνηηζκέλε κε δηκεζπινπνιπζηινμάλην. Ο Παγθφζκηνο Οξγαληζκφο Τγείαο δελ έρεη δηαπηζηψζεη αξλεηηθέο επηπηψζεηο ζηελ πγεία πνπ ζρεηίδνληαη κε δηκεζπινπνιπζηινμάλην, αιιά αο πνχκε ηελ αιήζεηα, ηί αλζπγηεηλφ λα ππάξρεη ζε κηα κεγάιε κεξίδα παηάηεο ηεγαληζκέλεο ζε πεηξέιαην ; 6. πληεξεηηθά παξάγσγα πεηξειαίνπ (ηξηηνηαγή-βνπηπιν πδξνθηλφλε, TBHQ) Ζ ηξηηνηαγή-βνπηπιν πδξνθηλφλε, ή αιιηψο TBHQ, θαηαζθεπάδεηαη απφ παξάγσγα πεηξειαίνπ θαη ζα ηε βξνχκε ζε δηάθνξα θαιιπληηθά φπσο θξέκεο πεξηπνίεζεο ηεο επηδεξκίδαο ή βεξλίθηα, αιιά θαη ηα επεμεξγαζκέλα ηξφθηκα. Ζ TBHQ εγθξίζεθε ηειηθά κεηά απφ πνιιά ρξφληα πίεζεο απφ ηνπο θαηαζθεπαζηέο ηξνθίκσλ, αλ θαη κε ηελ έγθξηζε, ν FDA έδσζε εληνιή φηη ε ρεκηθή νπζία δελ πξέπεη λα ππεξβαίλεη νχηε ην 0,02% ζην ηξφθηκν νχηε ην 0,02% ηνπ ιίπνπο ηνπ ίδηνπ ηξνθίκνπ. Πάξαπηα, ξεηνξηθά εξσηψκελνη, γηαηί λα ππάξρεη έλα φξην; Δπεηδή 5 γξακκάξηα ζα ήηαλ ζαλαηεθφξα, ελψ 1 γξακκάξην κπνξεί λα πξνθαιέζεη λαπηία, εκεηφ, παξαιήξεκα, αίζζεζε αζθπμίαο θαη θαηάξξεπζεο; 7. Λίπαζκα (ζεηψδεο ακκψλην) Σν ζεηψδεο ακκψλην ρξεζηκνπνηείηαη ζηελ βηνκεραλία ηξνθίκσλ έλαληη ηεο καγηά ζηελ παξαζθεπή αξηνπνηεκάησλ. Δίλαη φκσο ην ίδην ζπζηαηηθφ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη θαη ζηα γεσξγηθά ιηπάζκαηα φπσο ηα πδαηνδηαιπηά εληνκνθηφλα, δηδαληνθηφλα θαη κπθεηνθηφλα. 8. Πάζηα θξέαηνο (κεραληθά δηαρσξηζκέλν θξέαο, ΜΓΚ) Δίλαη ην εξψηεκα ησλ πεξηζζφηεξσλ καο απηφ: κεηά ηελ ζθαγή ηνπ δψνπ, εθηφο ηνπ δέξκαηνο θαη ηεο ζάξθαο, ηί απνγίλνληαη ηα ππφινηπα κέξε; Ζ επεμεξγαζία θξέαηνο έρεη ζε γεληθέο γξακκέο σο εμήο: ην θξέαο δηαρσξίδεηαη απφ ηα νζηά ππφ ζπλζήθεο πςειήο πίεζεο θαη ζηε ζπλέρεηα ηα ππφινηπα κέξε πνιηνπνηνχληαη θαη μεπιέλνληαη απφ ηελ πςειή πνζφηεηα βαθηεξίσλ κε πδξνμεηδίνπ ακκσλίνπ. ηε ζπλέρεηα ρξσκαηίδεηαη θαη αξσκαηίδεηαη ρεκηθά. Σα πξντφληα πνπ πξνθχπηνπλ είλαη δηάθνξεο πάξηδεο, έηνηκεο θξνθέηεο θηι. Σν κπέξγθεξ ζε γλσζηέο αιπζίδεο fast-food είλαη πξντφλ ΜΓΚ, γηα απηφ είλαη θαη ηφζν θζελφ. Σν ΜΓΚ, ζχκθσλα κε ηνπο αξκφδηνπο θνξείο, δελ ζεσξείηαη θαλ θξεαηνπαξαζθέπκαζκα θαζψο νη ζπλδεηηθνί ηζηνί είλαη ηειείσο θαηεζηξακκέλνη θαη γεληθά ε παξαζθεπή ηνπ είλαη κειαλφ ζεκείν δηακάρεο ζηελ βηνκεραλία θξεαηνπαξαγσγήο. Πεξίιεςε Πξφζζεηα ηξνθίκσλ είλαη νη νπζίεο εθείλεο πνπ ζπληεινχλ ζηε δηαηήξεζε ησλ πξντφλησλ γηα κεγαιχηεξν ρξνληθφ δηάζηεκα. Ζ ρξήζε ηνπο θαζνξίδεηαη απφ εηδηθέο λνκνζεζίεο πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιηζηεί ε αμηνπηζηία ηνπο. Σα πξφζζεηα ζα πξέπεη λα πιεξνχλ ζπγθεθξηκέλεο πξνυπνζέζεηο. Τπάξρνπλ πεξίπνπ πξφζζεηα ηξνθίκσλ θαη αλάινγα κε ηε ρξεζηκφηεηα ηνπο ηαμηλνκνχληαη ζε 9 νκάδεο. Σα ρεκηθά πξφζζεηα θσδηθνπνηνχληαη κε ηνπο αξηζκνχο '' Δ ''. Απηά βέβαηα έρνπλ 18

19 αλεπηζχκεηεο ελέξγεηεο.ωζηφζν, ππάξρνπλ ηξφπνη πξνθχιαμεο καο απφ ηα ρεκηθά πξφζζεηα. Σέινο, πνιιά απφ ηα '' Νφζηηκα'' ηξφθηκα ησλ ηαρπθαγείσλ δελ είλαη ηφζν αζψα φζν λνκίδνπκε. πκπέξαζκα Σα ρεκηθά πξφζζεηα παξφιν πνπ δίλνπλ γεχζε θαη δηάξθεηα ζηε ζπληήξεζε ησλ ηξνθίκσλ επζχλνληαη γηα ζνβαξέο βιάβεο ζηελ πγεία καο αιιά θαη ζην πεξηβάιινλ. Δπνκέλσο, πξέπεη λα είκαζηε πξνζεθηηθνί σο πξνο ηε ρξήζε ηνπο γηα λα απνθχγνπκε ηέηνηνπο θηλδχλνπο. 19

Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15

Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15 Σπληήξεζε ηξνθίκσλ ρσξίο ρεκηθά πξόζζεηα PROJECT B ΛΥΚΕΙΟΥ 2 014-15 Εηζαγσγή Οη ηερληθέο ζπληήξεζεο ηξνθίκσλ έρνπλ ζθνπό : α) λα παξεκπνδίζνπλ αλεπηζύκεηεο κεηαβνιέο ζηα ραξαθηεξηζηηθά (γεύζε - ρξώκα -

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/92. Τροπολογία. Sylvie Goddyn εμ νλόκαηνο ηεο νκάδαο ENF 21.10.2015 A8-0046/92 92 Σημείο 8 (8) Οη βηηακίλεο, ηα αλόξγαλα ζπζηαηηθά θαη άιιεο νπζίεο πνπ πξννξίδνληαη γηα ρξήζε ζε ζπκπιεξώκαηα δηαηξνθήο ή γηα πξνζζήθε ζε ηξόθηκα φπσο ηα παξαζθεπάζκαηα γηα βξέθε

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Θέματα. Έζησ όηη ζε δείγκα 35 θαηνηθηώλ πνπ ελνηθηάδνληαη ζε θνηηεηέο ζηελ Κνδάλε βξέζεθε ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζηα 5 επξώ, ελώ ζην Ζξάθιεην ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζε

Διαβάστε περισσότερα

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12 Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 11-12 Project 6: Ταμίδη κε ηε Μεραλή ηνπ Φξόλνπ Υπεύζπλνη Καζεγεηέο: Ε. Μπηιαλάθε Φ. Αλησλάηνο Δρώηηζη 3: Πνηα από ηα παξαθάησ ΜΜΕ ηεξαξρείηε από πιεπξάο ζεκαζίαο;

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger Κεθάλαιο 1 Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΠΛΑΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεθάιαην 1: Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Σπγγξαθείο: Δξ. Andrea Grimm, Δξ.

Διαβάστε περισσότερα

Τάπηα με ππάζo, bacon και θέηα by Madame Ginger

Τάπηα με ππάζo, bacon και θέηα by Madame Ginger Τάπηα με ππάζo, bacon και θέηα by Madame Ginger 1 θύιιν ζθνιηάηαο 2 πξάζα 150 γξ. bacon 150 γξ. θέηα ΓΧΓΧΝΗ 100 γξ. γξαβηέξα ΓΧΓΧΝΗ 1 θ.ζ. ειαηόιαδν Κόβνπκε ηα πξάζα ζε ιεπηέο ξνδέιεο. Κόβνπκε ην bacon

Διαβάστε περισσότερα

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ Φξεζηκόηεηα καζεκαηηθώλ Αξρή θαηακέηξεζεο Όζα έδσζαλ νη Έιιελεο... Τξίγσλνη αξηζκνί Τεηξάγσλνη αξηζκνί Δπηκήθεηο αξηζκνί Πξώηνη αξηζκνί Αξηζκνί κε μερσξηζηέο ηδηόηεηεο Γίδπκνη πξώηνη

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο : ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ Ον/μο:.. Γ Λσκείοσ Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη. 11-1-11 Εήηημα 1 ο : Α. Γηα ηελ ζπλάξηεζε f, λα βξείηε ην δηάζηεκα ζην νπνίν είλαη παξαγσγίζηκε θαζώο θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ

ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ ΠΟΛΤΜΕΡΙΜΟ - ΠΕΣΡΟΥΗΜΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΣΑ Ο πολσμεριζμός Πολσμεριζμός είναι η τημική ανηίδραζη καηά ηην οποία πολλά μόρια ίδιων ή διαθορεηικών οργανικών ενώζεων, ποσ ονομάζονηαι μονομερή, ενώνονηαι και ζτημαηίζοσν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ Σν ζύγρξνλν πξόηππν αληηκεηώπηζεο ηεο ηεξεδόλαο ελειίθσλ δελ εζηηάδεηαη κόλν ζηελ απνθαηάζηαζε ησλ ηεξεδνληθώλ βιαβώλ πνπ έρνπλ εθδεισζεί, αιιά έρεη

Διαβάστε περισσότερα

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2 ΣΡΙΓΩΝΟΜΔΣΡΙΚΔ EΞΙΩΔΙ Πνηα παξαδείγκαηα εμηζώζεσλ ή θαη πξνβιεκάησλ πηζηεύεηαη όηη είλαη θαηάιιεια γηα ηελ επίιπζε ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο κέζα ζηελ ηάμε; 1 ε ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΩΡΑ Α.

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Καηαζθεπάδνπκε έλα νγθνκεηξηθό δνρείν από πιαζηηθό κπνπθάιη λεξνύ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΠΡΟΒΛΗΜΑ Σε έλα ηνπξλνπά βόιετ δήισζαλ ζπκκεηνρή νκάδεο Γπκλαζίσλ ηεο Κύπξνπ.

Διαβάστε περισσότερα

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 .1.10 ζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 Ερωηήζεις Καηανόηζης 1. ύν δηαθνξεηηθέο επζείεο κπνξεί λα έρνπλ θαλέλα θνηλό ζεκείν Έλα θνηλό ζεκείν i ύν θνηλά ζεκεία iλ) Άπεηξα θνηλά ζεκεία ηηηνινγήζηε ηελ απάληεζε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά:

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά: ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ Η Μηκή θαη ν Νηίλνο αλαξσηήζεθαλ πνην αληειηαθό πξντόλ παξέρεη ηελ θαιύηεξε πξνζηαζία ζην δέξκα ηνπο. Τα αληειηαθά πξντόληα έρνπλ έλα δείθηε αληειηαθήο πξνζηαζίαο (SPF), ν νπνίνο δείρλεη πόζν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΤ ΜΑΡΙΑ ΣΖΑΜΟΤΡΑΝΗ ΕΛΕΝΗ ΟΤΣΖΙΟΤ ΑΤΓΕΡΙΝΗ ΧΑΙΔΕΜΕΝΑΚΗ ΝΑΣΑΛΙΑ

ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΤ ΜΑΡΙΑ ΣΖΑΜΟΤΡΑΝΗ ΕΛΕΝΗ ΟΤΣΖΙΟΤ ΑΤΓΕΡΙΝΗ ΧΑΙΔΕΜΕΝΑΚΗ ΝΑΣΑΛΙΑ 1 ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΤ ΜΑΡΙΑ ΣΖΑΜΟΤΡΑΝΗ ΕΛΕΝΗ ΟΤΣΖΙΟΤ ΑΤΓΕΡΙΝΗ ΧΑΙΔΕΜΕΝΑΚΗ ΝΑΣΑΛΙΑ ΝΟΗΠΚΝΠ 2 Τν πεηξέιαην, πνπ κεξηθέο θνξέο ζηελ θαζεκεξηλή γιώζζα απνθαιείηαη θαη μαύπορ σπςσόρ ή τσάι τος Ρέξαρ, είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ 1) Υξηζηνπγελληάηηθα ειαηάθηα θάξηα ή θαδξάθη θάξηα ή θαδξάθη Τιηθά πνπ ζα ρξεηαζηνύκε: Υαξηί θάλζνλ καύξν γηα ην θόλην, πξάζηλν γηα ηα ειαηάθηα, θόθθηλν γηα ηα αζηεξάθηα Απιό

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα.

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα. Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα Γηαθξάγκαηα Δξγαιεία Καηαζθεπέο 2 Η θαηαζθεπή πεξηγξάθεηαη ζηελ αληίζηνηρε ελόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία 8.3.2016 A8-0046/319 319 Άρθρο 34 παράγραθος 1 ζηοιχείο δ (δ) 14 έηε γηα θηεληαηξηθά θάξκαθα πνπ πξννξίδνληαη γηα άιια είδε δώωλ από απηά πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη γ). (δ) 10 έηε

Διαβάστε περισσότερα

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2 TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 Δημιουργία σελίδων και βιβλίων Έλα θαηλνύξην βηβιίν πεξηέρεη κία άδεηα ζειίδα κε έλα άδεην background. Δελ κπνξνύκε λα μερσξίζνπκε

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ 1.Απηόο πνπ ζα αλαγλσξηζηεί απνπζηάδεη γηα πνιύ θαηξό. 2.Δπηζηξέθεη κε πιαζηή ηαπηόηεηα ή κεηακνξθσκέλνο. 3.Απνκνλώλνληαη ηα δύν πξόζσπα 4.Άξζε κεηακόξθσζεο 5.Απνθάιπςε 6.Ακθηβνιίεο-απνδεηθηηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ηαηηθή ηωλ ξεπζηώλ (Τδξνζηαηηθή) Ση είλαη ηα ξεπζηά - Γεληθά Ππθλόηεηα Πίεζε Μεηαβνιή ηεο πίεζεο ζπλαξηήζεη ηνπ βάζνπο Αξρή ηνπ Pascal Τδξνζηαηηθή πίεζε Αηκνζθαηξηθή πίεζε Απόιπηε &

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ.

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ. ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΟΑIΤΜΘΔΘ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ 11V11 ΗΚΘΙΘΑ 6-10 ΤΠΞΜΩΜ ΛΕΘΞΜΕΙΗΛΑΑ ΞΣ ΟΑΘΤΜΘΔΘΞΣ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ ΓΘΑ ΟΑΘΙΕΡ ΗΚΘΙΘΑΡ 6-10 ΕΩΜ Η ΔΘΑΔΠΞΛΗ ΑΟΞ Η ΛΘΑ ΕΡΘΑ ΡΗΜ ΑΚΚΗ ΕΘΜΑΘ ΛΕΓΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ 1. ρεδίαζε πλδπαζηηθνύ Κπθιώκαηνο Έλα ζπλδπαζηηθό θύθισκα (Κ) έρεη ηξεηο εηζόδνπο A, B θαη C θαη κία έμνδν Y Y=A B+AC Να θαηαζθεπάζεηε ην ράξηε Karnaugh. B 0

Διαβάστε περισσότερα

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 10 ε : ΜΗΥΑΝΙΚΗ ΜΔΡΟ Β ΠΙΔΗ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Καξέθια θαθίξε Όξγαλα Τιηθά Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ. Μία αθηίλα θωηόο πξνζπίπηεη κε κία γωλία ζ ζηε επάλω επηθάλεηα ελόο θύβνπ από πνιπεζηέξα ν νπνίνο έρεη δείθηε δηάζιαζεο ε =,49 (ζρήκα ). Βξείηε πνηα ζα είλαη ε κέγηζηε γωλία

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Σχολικό έτος: 2011-2012 Καθηγήτριες: Κεφαλληνού Λουκία- Καλλία Αθηνά ΙΙ. ΟΙ ΑΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΣΟΤ ΠΡΟΙΣΟΡΙΚΟΤ ΥΡΟΝΟΤ ΕΩ ΚΑΙ ΣΟ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ 1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη ΔΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΑ ΘΔΜΑΣΑ ΣΟ ΓΙΑΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΙΜΟ Μάρτιος 0 ΘΔΜΑ Να ππνινγίζεηε ηα όξηα: i ii lim 0 0 lim iii iv lim e 0 lim e 0 ΘΔΜΑ Γίλεηαη ε άξηηα ζπλάξηεζε '( ) ( ) γηα θάζε 0 * : R R γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ:

Διαβάστε περισσότερα

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε.

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε. ΑΝΟΙΓΜΑ ΝΔΑ ΥΡΗΗ 1. Γεκηνπξγείηε ηε λέα ρξήζε από ηελ επηινγή «Παξάκεηξνη/Παξάκεηξνη Δηαηξίαο/Γηαρείξηζε Δηαηξηώλ». Πιεθηξνινγείηε ηνλ θσδηθό ηεο εηαηξίαο ζαο θαη παηάηε Enter. Σηελ έλδεημε «Υξήζεηο» παηάηε

Διαβάστε περισσότερα

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Stylianos Kalaitzis Μνλνϋβξηδηζκνο 1 Γπν γνλείο, εηεξόδπγνη γηα ηνλ αιθηζκό θάλνπλ παηδηά. Πνία ε πηζαλόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο 1 ε Δξαζηεξηόηεηα Αλνίμηε ην αξρείν «Μεηαηόπηζε παξαβνιήο.ggb». Με ηε καύξε γξακκή παξηζηάλεηαη ε γξαθηθή παξάζηαζε ηεο f(x)=αx 2 πνπ ζα ηελ

Διαβάστε περισσότερα

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report.

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Case Study Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Βήκα 1 ο : Login ζηο Turnitin. Κάλεηε είζνδν ζην Turnitin κε

Διαβάστε περισσότερα

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί.

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Απλό ηλεκτπικό κύκλυμα Η δηδαζθαιία ηνπ απινύ ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο ππάξρεη ζην κάζεκα «Φπζηθά» ηεο Ε ηάμεο ηνπ δεκνηηθνύ θαη επαλαιακβάλεηαη ζην κάζεκα ηεο Φπζηθήο ζηε Γ ηάμε ηνπ Γπκλαζίνπ.

Διαβάστε περισσότερα

Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία

Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Α.Ε Οινθιεξωκέλεο ιύζεηο γηα ηελ γαιαθηνβηνκεραλία Πνηνί είκαζηε Η ΜΙΝΔΡΑΛ ΥΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΣΑ Α.Δ. μεθίλεζε ηελ πνξεία ηεο ην 1976. Από ηελ αξρή ζπλεξγαζηήθακε κε πξωηνπόξνπο εηαηξείεο ζηνλ

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Μονοψϊνιο Ολιγοψώνιο Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Οπιακή αξία Δπηπξόζζεηα νθέιε από ηελ ρξήζε/θαηαλάισζε κηαο επηπξόζζεηε

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2 ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ Τν Σρήκα 1 δείρλεη ηελ αιιαγή ηεο ζηάζκεο ηεο Λίκλεο Τζαλη, ζηε Σαράξα ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Η Λίκλε Τζαλη εμαθαλίζηεθε ηειείσο γύξσ ζην 20.000 π.χ., θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο επνρήο ησλ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ. Ημεπομηνία: 10/12/11 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΔΙΝΟΜΔΝΔ ΛΤΔΙ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ. Ημεπομηνία: 10/12/11 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΔΙΝΟΜΔΝΔ ΛΤΔΙ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ημεπομηνία: 10/12/11 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΔΙΝΟΜΔΝΔ ΛΤΔΙ Πρόβλημα 1: α) Να δείμεηε όηη αλ ζεηηθνί πξαγκαηηθνί αξηζκνί ηζρύεη: β) Αλ είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress. Αιγόξηζκνη 2.2.7.3 Γνκή επηινγήο Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ 1 Πνιιαπιή Δληνιή Δπηινγήο Αν ζπλζήθε_1 ηόηε εληνιέο_1 αλλιώς_αν ζπλζήθε_2 ηόηε εληνιέο_2...

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ ΚΕΦ..3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ Οπιζμόρ απόλςηηρ ηιμήρ: Σηνλ άμνλα ησλ πξαγκαηηθώλ αξηζκώλ ζεσξνύκε έλαλ αξηζκό α πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζεκείν Α. Η απόζηαζε ηνπ ζεκείνπ Α από ηελ αξρή Ο, δειαδή

Διαβάστε περισσότερα

Γηαηξνθή ζηελ εγθπκνζύλε θαη ζην ζειαζκό. Α.Καλέιινπ

Γηαηξνθή ζηελ εγθπκνζύλε θαη ζην ζειαζκό. Α.Καλέιινπ Γηαηξνθή ζηελ εγθπκνζύλε θαη ζην ζειαζκό Α.Καλέιινπ Γηαηξνθή κπνξεί λα επεξεάζεη ηελ έθβαζε ηεο εγθπκνζύλεο Πξηλ ηε ζύιιεςε: ζπκπιεξσκαηηθή πξόζιεςε θηιηθνύ νμένο ζειάδνπζαο Γ3 2 σκαηηθό βάξνο Γνληκόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ηότοι εργαζηηρίοσ ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηνύλ βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ Windows XP πνπ ζρεηίδνληαη

Διαβάστε περισσότερα

Επωηήζειρ Σωζηού Λάθοςρ ηων πανελλαδικών εξεηάζεων Σςναπηήζειρ

Επωηήζειρ Σωζηού Λάθοςρ ηων πανελλαδικών εξεηάζεων Σςναπηήζειρ Επωηήζειρ Σωζηού Λάθοςρ ηων πνελλδικών εξεηάζεων 2-27 Σςνπηήζειρ Η γξθηθή πξάζηζε ηεο ζπλάξηεζεο f είλη ζπκκεηξηθή, σο πξνο ηνλ άμνλ, ηεο γξθηθήο πξάζηζεο ηεο f 2 Αλ f, g είλη δύν ζπλξηήζεηο κε πεδί νξηζκνύ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ζμεπομηνία: 18/12/10 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΛΤ ΕΙ 1. Δίλεηαη ην πνιπώλπκν Αλ θαη., λα βξείηε ην ηειεπηαίν ςεθίν ηνπ αξηζκνύ έρνπκε:

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 204-205 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/204 A ΟΜΑΓΑ Οδηγία: Να γράυεηε ζηο ηεηράδιο ζας ηον αριθμό κάθε μιας από ηις παρακάηφ ερφηήζεις Α.-Α.8 και

Διαβάστε περισσότερα

Η απνξξόθεζε ηνπ νξαηνύ θσηόο γίλεηαη κέζσ ρξσζηηθώλ νπζηώλ πνπ νλνκάδνληαη τλωροθύλλες.

Η απνξξόθεζε ηνπ νξαηνύ θσηόο γίλεηαη κέζσ ρξσζηηθώλ νπζηώλ πνπ νλνκάδνληαη τλωροθύλλες. ΦΩΣΟΤΝΘΔΗ Δλαιιαθηηθή δηεξγαζία παξαγσγήο ελέξγεηαο Υξεζηκνπνηείηαη από ηνπο νλνκαδόκελνπο θσηνζπλζεηηθνύο νξγαληζκνύο Οπζηαζηηθά ε αληίζηξνθε δηεξγαζία ηεο αλαπλνήο πλίζηαηαη ζηελ δέζκεπζε ειηαθήο ελέξγεηαο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000.

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000. ΔΕΟ 13 Ποσοτικές Μέθοδοι Σσνάρηηζη Κόζηοσς C(), μέζο κόζηος C()/. Παράδειγμα 1 Μηα εηαηξεία δαπαλά γηα θάζε πξντόλ Α πνπ παξάγεη 0.0 λ.κ. Τα πάγηα έμνδα ηεο εηαηξείαο είλαη 800 λ.κ. Ζεηείηαη 1) Να πεξηγξάςεηε

Διαβάστε περισσότερα

γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε

γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε γηα ηνλ Άξε Κσλζηαληηλίδε γηα «ην θνηλό θαη ην θύξην» (Γ.νισκόο) γηα λα ρηίδω πάληα κε ηνλ ίδηνλε ηξόπν, κε ηηο ίδηεο θαηαζθεπαζηηθέο θαη πιαζηηθέο πξννπηηθέο, κε ηελ ίδηαλε πάληνηε πίζηε θαη αγάπε.. Α.Κ.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1382/153 1. Καη όηαλ έγηλε ε ππνρώξεζε αξγά ην απόγεπκα, επεηδή θνβήζεθαλ νη νιηγαξρηθνί κήπσο νη δεκνθξαηηθνί, αθνύ θάλνπλ επίζεζε, θαηαιάβνπλ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σ β. Σ γ. Λ δ. Λ ε. Λ ζη. Σ Α2. Γ Α3. 1. γ 2. ε 3. δ 4. α Β1. ΘΔΜΑ Β Οη ηειηθνί ππνινγηζηέο παίξλνπλ απνθάζεηο δξνκνιόγεζεο κόλν γηα ηα δηθά ηνπο απηνδύλακα

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ.

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ. Απαντήσεις θέματος 2 Απηά πνπ έπξεπε λα γξάςεηε (δελ ρξεηαδόηαλ δηθαηνιόγεζε εθηόο από ην Γ) Α return a*b; Β 0:acegf2, 1: acegf23, 2: acegf234, 3:acegf2345, 4:acegf23456, 5:acegf234567, 6:acegf2345678,

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10 ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ ΗΜΔΡΟΜΗΝΙΑ ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,1,1 ΓΙΑΓΩΝΙΜΑ 1 ου ΜΔΡΟΤ ΣΗ ΑΝΑΛΤΗ Α Γώζηε ηνλ νξηζκό ηεο αληίζηξνθεο ζπλάξηεζεο Β Γείμηε όηη αλ κηα ζπλάξηεζε είλαη αληηζηξέςηκε ηόηε νη γξαθηθέο παξαζηάζεηο

Διαβάστε περισσότερα

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ηότοι εργαζηηρίοσ ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηεί ε δηαδηθαζία ηωλ ξπζκίζεωλ δηθηύνπ ζε ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Windows XP. Η δηαδηθαζία ζε γεληθέο γξακκέο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ 1 Σ. Δ. Ι. ΓΤ Σ Ι Κ Η Μ Α Κ Δ Γ Ο Ν Ι Α ΥΟΛΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΦΑΡΜΟΓΩΝ Σ Μ Η Μ Α Μ Η Υ Α Ν ΟΛΟ Γ Ι Α Δξγαζηήξην Μεραλνπξγηθώλ Καηεξγαζηώλ & CAD ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ ΜΑΘΗΜΑ 2: Πνηόηεηα Δπηθάλεηαο Γξ. Βαξύηεο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗ ΤΓΔΙΑ ΓΙΑΣΡΟΦΗ ΚΑΙ ΔΦΗΒΔΙΑ Γ1 ΓΤΜΝΑΙΟΤ ΦΑΡΚΑΓΟΝΑ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗ ΤΓΔΙΑ ΓΙΑΣΡΟΦΗ ΚΑΙ ΔΦΗΒΔΙΑ Γ1 ΓΤΜΝΑΙΟΤ ΦΑΡΚΑΓΟΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗ ΤΓΔΙΑ ΓΙΑΣΡΟΦΗ ΚΑΙ ΔΦΗΒΔΙΑ Γ1 ΓΤΜΝΑΙΟΤ ΦΑΡΚΑΓΟΝΑ Ο νξγαληζκφο ρξεζηκνπνηεί ηα ζξεπηηθά ζπζηαηηθά σο δνκηθά πιηθά ησλ ηζηψλ ηνπ, γηα λα παξάγεη ελέξγεηα απφ ηελ θαχζε ηνπο, θαη σο ξπζκηζηέο

Διαβάστε περισσότερα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα 4. ΑΝΑΠΝΟΗ Η δηάζπαζε ηεο γιπθόδεο γίλεηαη κέζα ζηα θύηηαξα, νλνκάδεηαη θπηηαξηθή αλαπλνή θαη εμαζθαιίδεη ηελ ελέξγεηα πνπ είλαη απαξαίηεηε ζην θύηηαξν. Η δηάζπαζε γίλεηαη κε ηελ παξνπζία νμπγόλνπ θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ β. ΣΟ ΠΝΕΤΜΑΣΙΚΟ ΜΑ ΚΕΝΣΡΟ γ. Η ΠΑΝΟΡΑΜΙΚΗ ΘΕΗ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ. Η Εθθιεζία ηνπ ρσξηνύ καο, ε Αγία Άλλα, είλαη θηηζκέλε πξηλ πνιιά

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 Βάσεις Δεδομέμωμ Εξγαζηήξην V Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 2 Σκοπός του 5 ου εργαστηρίου Σθνπόο απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη: ε κειέηε ζύλζεησλ εξσηεκάησλ ζύλδεζεο ζε δύν ή πεξηζζόηεξεο ζρέζεηο ε κειέηε

Διαβάστε περισσότερα

Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η

Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Δ Ι Α Ο Ι Κ Ο Γ Ο Μ Ι Κ Ω Ν Τ Λ Ι Κ Ω Ν Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ 1. Τερληθή Έθζεζε 2. Δλδεηθηηθφο Πξνυπνινγηζκφο 3. Έληππν νηθνλνκηθήο πξνζθνξάο ΘΔΜΑ : Πξνκήζεηα

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03 Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Ζιίαο Χαηδεζενδσξίδεο Οθηώβξηνο / Ννέκβξηνο 2004 Τη είλαη ην δίθηπν Wulf Δπίπεδν ζην νπνίν κπνξνύκε λα αλαπαξαζηήζνπκε ηξηζδηάζηαηα ζρήκαηα,

Διαβάστε περισσότερα

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12 ΑΚΖΔΗ ΤΜΝΑΗΟΤ - ΚΤΚΛΟ ΠΡΩΣΟ - - ηα πνηεο ηηκέο ηνπ ηα παξαθάησ θιάζκαηα δελ νξίδνληαη ; (Τπόδεημε : έλα θιάζκα νξίδεηαη αλ ν παξνλνκαζηήο είλαη δηάθνξνο ηνπ κεδελόο) - (-) - (-) - Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα

Διαβάστε περισσότερα

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) 1.1 Σςνοπτική Πεπιγπαυή Hot Spots Σα ζεκεία αζύξκαηεο πξόζβαζεο πνπ επηιέρζεθαλ αλαθέξνληαη ζηνλ επόκελν πίλαθα θαη παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ζηηο επόκελεο παξαγξάθνπο.

Διαβάστε περισσότερα

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x)

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x) ΓΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 54 Υλη: Παράγωγοι Γ Λσκείοσ Ον/μο:.. 6--4 Θεη-Τετν. ΘΔΜΑ Α.. Αλ f, g, h ηξεηο παξαγωγίζηκεο ζπλαξηήζεηο ζην λα απνδείμεηε όηη : f () g() h() ' f '()g()h() g'()f ()h() h'() f ()g()

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ Εδώ ζα ππνινγίζνπκε ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier κεξηθώλ αθόκα ζεκάησλ, πξνζπαζώληαο λα μεθηλήζνπκε από ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier γλσζηώλ ζεκάησλ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΤΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ ICDAS II ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΜΔ ΒΑΣΗ ΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΞΔΤΑΣΗ Κιηληθή ηαμηλόκεζε ηνπ βαζκνύ ηεξεδνληθήο βιάβεο ηωλ νπώλ θαη ζρηζκώλ καζεηηθώλ επηθαλεηώλ θαηά ICDAS 1 νο Βαζκόο

Διαβάστε περισσότερα

Η/Υ A ΤΑΞΕΩΣ ΑΕ 2010-2011. Συστήματα Αρίθμησης. Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ

Η/Υ A ΤΑΞΕΩΣ ΑΕ 2010-2011. Συστήματα Αρίθμησης. Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ Συστήματα Αρίθμησης Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ 1 Ειζαγωγή Τν bit είλαη ε πην βαζηθή κνλάδα κέηξεζεο. Είλαη κία θαηάζηαζε on ή off ζε έλα ςεθηαθό θύθισκα. Άιιεο θνξέο είλαη κία θαηάζηαζε high ή low voltage

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ. Δρώτηση 1

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ. Δρώτηση 1 ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ Πνιινί άλζξσπνη πηζηεύνπλ όηη ν άλεκνο ζα έπξεπε λα αληηθαηαζηήζεη ην πεηξέιαην θαη ην θάξβνπλν σο πεγή ελέξγεηαο γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηζκνύ. Οη θαηαζθεπέο πνπ θαίλνληαη ζηελ εηθόλα είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε.

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Παξάκεηξνη πξνο αμηνιόγεζε Ννκνζεηηθή ζσξάθηζε Κνηλόο Σύιινγνο Ακνηβή Καηαγγειία/Λύζε

Διαβάστε περισσότερα

Γηαηάμεηο Αλίρλεπζεο Γηαξξνώλ (λεξνύ θαπζίκωλ ρεκηθώλ )

Γηαηάμεηο Αλίρλεπζεο Γηαξξνώλ (λεξνύ θαπζίκωλ ρεκηθώλ ) Γηαηάμεηο Αλίρλεπζεο Γηαξξνώλ (λεξνύ θαπζίκωλ ρεκηθώλ ) Τν πξόβιεκα - Γηαξξνή λεξνύ Αθόκε θαη κηα κηθξή δηαξξνή λεξνύ κπνξεί λα πξνθαιέζεη θαηαζηξνθή αλ δελ αληρλεπζεί εγθαίξσο Δηαξξνή κπνξεί λα πξνέιζεη

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν»

Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Πανελλήνια Έρεσνα «Καηαναλωηής & Ελληνικό Προϊόν» Γεώργιος Μπάληας, Οικονομικό Πανεπιζηήμιο Αθηνών Προκόπης Θεοδωρίδης, Πανεπιζηήμιο Παηρών Ταπηόηεηα ηεο έξεπλαο Σθνπόο: Αλίρλεπζε ηεο αγνξαζηηθήο ζπκπεξηθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Γ Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Γ Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Γ Γυμνασίου ιήμεο 11.00 Κάπνηνο άξρηζε λα δηαβάδεη έλα βηβιίν ηελ 1 ε Δεθεκβξίνπ. Κάζε κέξα δηάβαδε ηνλ ίδην αξηζκό ζειίδσλ

Διαβάστε περισσότερα

Constructors and Destructors in C++

Constructors and Destructors in C++ Constructors and Destructors in C++ Σύνθεζη Πνιύ ζπρλά ζηε C++ κία θιάζε κπνξεί λα πεξηέρεη ζαλ κέιεδεδνκέλα αληηθείκελα άιισλ θιάζεσλ. Πνηα είλαη ε ζεηξά κε ηελ νπνία δεκηνπξγνύληαη θαη θαηαζηξέθνληαη

Διαβάστε περισσότερα

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα!

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Cpyright 2013 Λόγος & Επικοινωνία // All rights Reserved Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Αυηό ηο παιχνίδι έχει ζηόχους: 1. ηελ εθγύκλαζε ηεο αθνπζηηθήο κλήκεο ησλ παηδηώλ 2. ηελ εμάζθεζε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΝΕΣΑΙΡΙΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ Γςναικείορ Αγποηικόρ ςνεηαιπιζμόρ παπαδοζιακών πποϊόνηων Αγ. Ανηώνιορ

ΤΝΕΣΑΙΡΙΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ Γςναικείορ Αγποηικόρ ςνεηαιπιζμόρ παπαδοζιακών πποϊόνηων Αγ. Ανηώνιορ ΤΝΕΣΑΙΡΙΜΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ Γςναικείορ Αγποηικόρ ςνεηαιπιζμόρ παπαδοζιακών πποϊόνηων Αγ. Ανηώνιορ Η πινύζηα βνξεηνειιαδίηηθε παξάδνζε βξίζθεη ηελ απόιπηε έθθξαζή ηεο ζηα μερσξηζηά πξντόληα

Διαβάστε περισσότερα

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Επιμέλεια: Αγκανάκηρ Α. Παναγιώηηρ Επωηήζειρ Σωζηό- Λάθορ Να χαπακηηπίζεηε ηιρ παπακάηω πποηάζειρ ωρ ζωζηέρ ή λάθορ: 1. Η ηαιάλησζε είλαη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΦΑΡΜΟΜΔΝΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ ΣΗ ΧΗΜΔΙΑ Ι ΘΔΜΑΣΑ Α επηέκβξηνο 2009. 1. Να ππνινγηζηνύλ νη κεξηθέο παξάγσγνη πξώηεο ηάμεο ηεο ζπλάξηεζεο f(x,y) =

ΔΦΑΡΜΟΜΔΝΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ ΣΗ ΧΗΜΔΙΑ Ι ΘΔΜΑΣΑ Α επηέκβξηνο 2009. 1. Να ππνινγηζηνύλ νη κεξηθέο παξάγσγνη πξώηεο ηάμεο ηεο ζπλάξηεζεο f(x,y) = ΘΔΜΑΣΑ Α επηέκβξηνο 9. Να ππνινγηζηνύλ νη κεξηθέο παξάγσγνη πξώηεο ηάμεο ηεο ζπλάξηεζεο f(,y) = y.. Να ππνινγηζηνύλ ηα νινθιεξώκαηα: a) ln b) a) 3cos b) e sin 4. Να ππνινγηζηεί ην νινθιήξσκα: S ( y) 3

Διαβάστε περισσότερα

ύζηεκα Ωξνκέηξεζεο Πξνζσπηθνύ (Έθδνζε 2) ΤΠΗΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ

ύζηεκα Ωξνκέηξεζεο Πξνζσπηθνύ (Έθδνζε 2) ΤΠΗΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ύζηεκα Ωξνκέηξεζεο Πξνζσπηθνύ (Έθδνζε 2) ΤΠΗΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ Πεξηερόκελα Σερληθά Υαξαθηεξηζηηθά Καηαγξαθή Ώξαο πγρξνληζκόο πζηήκαηνο Παξνπζίαζε πζηήκαηνο Πηζαλά ελάξηα Υξήζεο 2 Σερληθά Υαξαθηεξηζηηθά

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οη παξνπζηάζεηο κε βνήζεηα ηνπ ππνινγηζηή γίλνληαη κε πξνγξάκκαηα παξνπζηάζεσλ, όπσο ην OpenOffice.org Impress [1] θαη ην Microsoft Office PowerPoint [2]. Απηά ηα πξνγξάκκαηα

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ: ΦΤΣΑ ΕΩΣΕΡΙΚΟΤ ΧΩΡΟΤ ΠΟΤ ΑΠΟΡΡΟΦΟΤΝ ΣΟΞΙΚΕ ΟΤΙΕ

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ: ΦΤΣΑ ΕΩΣΕΡΙΚΟΤ ΧΩΡΟΤ ΠΟΤ ΑΠΟΡΡΟΦΟΤΝ ΣΟΞΙΚΕ ΟΤΙΕ ΓΤΜΝΑΙΟ-Λ.Σ ΟΙΝΟΤΩΝ 2013-14 ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ: ΦΤΣΑ ΕΩΣΕΡΙΚΟΤ ΧΩΡΟΤ ΠΟΤ ΑΠΟΡΡΟΦΟΤΝ ΣΟΞΙΚΕ ΟΤΙΕ Διάθοπερ έπεςνερ πος έσοςν διεξασθεί, δείσνοςν όηι κάποια θςηά μποπούν να απαλλάξοςν ένα δωμάηιο από ηοξικέρ οςζίερ.

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0249/119. Τροπολογία. Mireille D'Ornano εμ νλόκαηνο ηεο Οκάδαο ENF

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0249/119. Τροπολογία. Mireille D'Ornano εμ νλόκαηνο ηεο Οκάδαο ENF 21.10.2015 A8-0249/119 119 Αιηιολογική ζκέψη 11 (11) Πξνθεηκέλνπ λα πξναρζεί ε νηθνλνκηθά απνδνηηθή επίηεπμε ηωλ εζληθώλ δεζκεύζεωλ γηα κείωζε ηωλ ηωλ εθπνκπώλ, ηα θξάηε κέιε ζα πξέπεη λα έρνπλ δηθαίωκα

Διαβάστε περισσότερα

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική Δίζηε μησανικόρ διοίκηζηρ μεγάληρ καηαζκεςαζηικήρ εηαιπείαρ και καλείζηε να ςλοποιήζεηε ηο έπγο πος πεπιγπάθεηαι από ηον Πίνακα 1. Κωδ.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1379/50 1. Όηαλ ινηπόλ ήξζαλ [νη πξέζβεηο ζηελ Αζήλα], αθνύ ζπλέιαβαλ νη Αζελαίνη θαη ηνπο πξέζβεηο σο ππνθηλεηέο ζηάζεο θαη όζνπο έπεηζαλ [νη πξέζβεηο], ηνπο ζπγθέληξσζαλ γηα αζθάιεηα ζηελ Αίγηλα.

Διαβάστε περισσότερα

Πολυεπίπεδα/Διασυμδεδεμέμα Δίκτυα

Πολυεπίπεδα/Διασυμδεδεμέμα Δίκτυα Πολυεπίπεδα/Διασυμδεδεμέμα Δίκτυα Κοιμωμικά δίκτυα (multiplex network) Έρεηε ινγαξηαζκό ζην Facebook? Έρεηε ινγαξηαζκό ζην LinkedIn? Έρεηε ινγαξηαζκό ζην Twitter? Αεροπορικές γραμμές της Ευρώπης(multiplex

Διαβάστε περισσότερα

Γ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΘΔΣΗΚΩΝ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΩΝ ΠΟΤΓΩΝ ΤΝΑΡΣΖΔΗ ΟΡΗΑ ΤΝΔΥΔΗΑ (έως Θ.Bolzano) ΘΔΜΑ Α

Γ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΘΔΣΗΚΩΝ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΩΝ ΠΟΤΓΩΝ ΤΝΑΡΣΖΔΗ ΟΡΗΑ ΤΝΔΥΔΗΑ (έως Θ.Bolzano) ΘΔΜΑ Α Γ ΣΑΞΖ ΔΝΗΑΗΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΘΔΣΗΚΩΝ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΩΝ ΠΟΤΓΩΝ ΤΝΑΡΣΖΔΗ ΟΡΗΑ ΤΝΔΥΔΗΑ (έως Θ.Bolzano). Να δηαηππώζεηε ην Θ.Bolzano. 5 ΘΔΜΑ Α μονάδες A. Να απνδείμεηε όηη γηα θάζε πνιπωλπκηθή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΟΡΤΞΗ & ΚΑΣΑΚΕΤΕ ΣΗΝ ΕΤΡΩΠΗ ΜΑΘΗΜΑ 43

ΕΞΟΡΤΞΗ & ΚΑΣΑΚΕΤΕ ΣΗΝ ΕΤΡΩΠΗ ΜΑΘΗΜΑ 43 ΕΞΟΡΤΞΗ & ΚΑΣΑΚΕΤΕ ΣΗΝ ΕΤΡΩΠΗ ΜΑΘΗΜΑ 43 Κα ακαθένεηε 5 εονςπασθέξ πώνεξ θαη κα βνείηε ημ είδμξ ημο μνοθημύ ημοξ πιμύημο. Πμημη πανάγμκηεξ επηηνέπμοκ ηεκ θαηαζθεοή μεγάιςκ ηεπκηθώκ ένγςκ; Ε ελόνολε (ελαγςγή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΓΕΝΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΙΙ - ΦΥΕ 0 7 Ινπλίνπ 009 Απαντήσειρ στιρ ασκήσειρ τηρ τελικήρ εξέτασηρ στιρ Σςνήθειρ Διαυοπικέρ Εξισώσειρ Αγαπηηέ θοιηηηή/ηπια,

Διαβάστε περισσότερα

3 ΑΠΙΔ ΑΘΖΔΗ ΘΟΚΟΙΟΓΗΑ ΠΟΤ ΑΛΣΗΚΔΣΩΠΗΕΟΛΣΑΗ ΚΔ ΦΤΗΘΖ ΘΑΗ ΚΑΘΖΚΑΣΗΘΑ ΙΤΘΔΗΟΤ

3 ΑΠΙΔ ΑΘΖΔΗ ΘΟΚΟΙΟΓΗΑ ΠΟΤ ΑΛΣΗΚΔΣΩΠΗΕΟΛΣΑΗ ΚΔ ΦΤΗΘΖ ΘΑΗ ΚΑΘΖΚΑΣΗΘΑ ΙΤΘΔΗΟΤ 3 ΑΠΙΔ ΑΘΖΔΗ ΘΟΚΟΙΟΓΗΑ ΠΟΤ ΑΛΣΗΚΔΣΩΠΗΕΟΛΣΑΗ ΚΔ ΦΤΗΘΖ ΘΑΗ ΚΑΘΖΚΑΣΗΘΑ ΙΤΘΔΗΟΤ ΘΔΩΡΖΣΗΘΟ ΤΠΟΒΑΘΡΟ: Γηα ηελ ιύζε ηωλ αζθζεωλ πνπ αθνινπζνύλ ζα ρξεηαζζνύκε: 1. Σελ (δηάζεκε) εμίζωζε ηνπ ΔΗΛΣΔΗΛ: E c. Σνλ λόκν

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Μπριζκόλας. Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E.

Γεώργιος Μπριζκόλας. Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E. Γεώργιος Μπριζκόλας Πρόεδρος και Διεσθύνων Σύμβοσλος ηης EUROCERT A.E. Τηνζέηεζε Γηεζλψλ Πξνηχπσλ απφ ηε Βηνκεραλία Εθελοντικά πρότυπα Υποχρεωτική νομοθεσία ISO 9001 ISO14001 ISO 50001 OHSAS 18001 ISO

Διαβάστε περισσότερα

(Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α. Α1. Βιέπε απόδεημε Σει. 262, ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α2. Βιέπε νξηζκό Σει. 141, ζρνιηθνύ βηβιίνπ

(Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α. Α1. Βιέπε απόδεημε Σει. 262, ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α2. Βιέπε νξηζκό Σει. 141, ζρνιηθνύ βηβιίνπ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ (ΟΜΑΓΑ Β ) ΣΔΣΑΡΣΖ 18 ΜΑΪΟΤ 16 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ (ΝΔΟ ΤΣΖΜΑ) ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ (ΠΑΛΑΗΟ ΤΣΖΜΑ) (Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Οη Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνξξνθνύκελε ελέξγεηα από Αηνιηθά Πάξθα πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζην

Διαβάστε περισσότερα

Παλαιοσλαβική Γλώσσα. Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Τμήμα Σλαβικών Σπουδών

Παλαιοσλαβική Γλώσσα. Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου. Τμήμα Σλαβικών Σπουδών Παλαιοσλαβική Γλώσσα Ενότητα 11: Μορφολογία Τα Ονόματα/Αντωνυμίες Αλεξάνδρα Ιωαννίδου Τμήμα Σλαβικών Σπουδών Γ1.2. ΟΗ ΑΝΣΧΝΤΜΗΔ ηελ παιαηά εθθιεζηαζηηθή ζιαβηθή, νη αλησλπκίεο δηαθξίλνληαλ ζε δπν κεγάιεο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ. Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία. Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP

ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ. Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία. Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP 1 ΜΑΘΗΜΑ 6 ο Προγράμμαηα θωηογραθικών μηχανών Επιλογέας προγραμμάηων Μαο δίλεη ηε δπλαηόηεηα λα ειέγμνπκε ην άλνηγκα δηαθξάγκαηνο θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Δηαθνκηζηήο (Server) Πξνζθέξεη ππεξεζίεο ζηνπο Πειάηεο (Client) Μεγάινη ππνινγηζηέο γηα ηηο ππεξεζίεο Internet (π.ρ. WWW, FTP) Λακβάλεη εξσηήζεηο θαη δίδεη απαληήζεηο Πειάηεο

Διαβάστε περισσότερα

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ Να σαπακηηπίζεηε ηιρ πποηάζειρ, πος ακολοςθούν, υρ ππορ ηην οπθόηηηά ηοςρ, με ηην ένδειξη Σωστό ή Λάθος 1. ηελ αξραία Ρώκε νη πιεβείνη δελ είραλ αξρηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΒΗΜΑ 2. Εηζάγεηε ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο πνπ ιακβάλεηε κε SMS & δειώλεηε επηζπκεηό Όλνκα Πξόζβαζεο (Username) θαη ην ζαο

ΒΗΜΑ 2. Εηζάγεηε ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο πνπ ιακβάλεηε κε SMS & δειώλεηε επηζπκεηό Όλνκα Πξόζβαζεο (Username) θαη ην  ζαο Δίζνδνο ζηελ Υπεξεζία Αλ είζηε ήδε εγγεγξακκέλνο ρξήζηεο ζηελ ππεξεζία, γηα ηελ είζνδν ζαο (login) ζηελ ππεξεζία e-bill, εηζάγεηαη ην Όλνκα Φξήζηε (username) θαη ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο (password) πνπ είραηε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΛΟΠΟΙΗΗ ΛΟΓΙΚΩΝ ΤΝΑΡΣΗΕΩΝ ΜΕ ΠΙΝΑΚΕ KARNAUGH

ΑΠΛΟΠΟΙΗΗ ΛΟΓΙΚΩΝ ΤΝΑΡΣΗΕΩΝ ΜΕ ΠΙΝΑΚΕ KARNAUGH ΑΠΛΟΠΟΙΗΗ ΛΟΓΙΚΩΝ ΤΝΑΡΣΗΕΩΝ ΜΕ ΠΙΝΑΚΕ KRNUGH Γηα λα θάλνπκε απινπνίεζε κηαο ινγηθήο ζπλάξηεζεο κε πίλαθα (ή ράξηε) Karnaugh αθνινπζνύκε ηα παξαθάησ βήκαηα:. Η ινγηθή ζπλάξηεζε ζα πξέπεη λα είλαη ζε πιήξε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ ΔΝΝΟΙΔ ΚΑΙ ΟΡΙΜΟΙ ΠΑΡΟΤΙΑΗ ΣΟΤ ΚΑΝΟΝΙΜΟΤ ΔΦΑΡΜΟΓΗ ΣΟΤ ΚΑΝΟΝΙΜΟΤ

ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ ΔΝΝΟΙΔ ΚΑΙ ΟΡΙΜΟΙ ΠΑΡΟΤΙΑΗ ΣΟΤ ΚΑΝΟΝΙΜΟΤ ΔΦΑΡΜΟΓΗ ΣΟΤ ΚΑΝΟΝΙΜΟΤ ΜΑΘΗΜΑ 2T2 41 ΓΟΜΙΚΗ ΦΤΙΚΗ ΗΥΟΜΟΝΩΗ - ΗΥΟΠΡΟΣΑΙΑ ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ ΠΑΡΟΤΙΑΗ ΣΟΤ ΚΑΝΟΝΙΜΟΤ ΔΦΑΡΜΟΓΗ ΣΟΤ ΚΑΝΟΝΙΜΟΤ ΜΟΝΑΓΔ ΑΚΟΤΣΙΚΗ ΚΑΣΗΓΟΡΙΔ ΑΚΟΤΣΙΚΗ ΑΝΔΗ ΠΑΡΑΜΔΣΡΟΙ ΑΚΟΤΣΙΚΗ ΑΝΔΗ ΚΡΙΣΗΡΙΑ ΗΥΟΜΟΝΩΗ - ΗΥΟΠΡΟΣΑΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

πγθιίλνλ-απνθιίλνλ αθξνθύζην έρεη δηαηνκή εηζόδνπ A1

πγθιίλνλ-απνθιίλνλ αθξνθύζην έρεη δηαηνκή εηζόδνπ A1 Πρόβλημα πγθιίλνλ-απνθιίλνλ αθξνθύζην έρεη δηαηνκή εηζόδνπ A1 1cm ιαηκνύ 4.4cm θαη εμόδνπ A 7cm. Αλ ε πίεζε αλαθνπήο ζηελ είζνδν ηνπ αθξνθπζίνπ είλαη 1 bar θαη ε ηαρύηεηα ηνπ ήρνπ 46 m / s ππνινγίζηε ζηηο

Διαβάστε περισσότερα