Πρότυπη Ελληνική Κοινότητα Περιβαλλοντικά Υπεύθυνων Επιχειρήσεων

Transcript

1 Πρότυπη Ελληνική Κοινότητα Περιβαλλοντικά Υπεύθυνων Επιχειρήσεων

2 G R E E N A N G E L S Χαιρετισµός Προστασία Περιβάλλοντος: Βιώσιµη λύση ή εικονική πραγµατικότητα; Κωνσταντίνος Αραβώσης, Αναπληρωτής Καθηγητής & Συντονιστής Ερευνητικής Μονάδας Οικονοµικής του Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης, ΕΜΠ Είναι µεγάλη χαρά που τα τελευταία χρόνια η χώρα µας έχει αρχίσει ολοένα και πιο δυναµικά να στρέφεται στην ανάγκη πρακτικών που έχουν ως στόχο την προστασία του περιβάλλοντος. Ειδικότερα, όταν πρόκειται για πρωτοβουλίες όπως αυτή της Κοινότητας των GREEN ANGELS, που αποτελεί ένα πολύ σηµαντικό εγχείρηµα, καθώς πρόκειται για µια συλλογική προσπάθεια, πράγµα που επιβεβαιώνει στην πράξη ότι το υπεύθυνο επιχειρείν δεν είναι µια µόδα, αλλά µια αναγκαιότητα στις σύγχρονες κοινωνίες, που συµβάλλει δυναµικά στον εκσυγχρονισµό και στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Για το λόγο αυτό, συµµετέχοντας στην πρωτοβουλία των GREEN ANGELS, η ερευνητική µονάδα Οικονοµικής του Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου ως αποκλειστικός Επιστηµονικός Συνεργάτης της Κοινότητας των GREEN ANGELS, έχει αναπτύξει τη Μεθοδολογία Αποτίµησης Περιβαλλοντικής Επίδοσης (Holistic Assessment Performance in Environment HAPI-E). Είναι γεγονός ότι οι υποανάπτυκτες χώρες, αλλά και οι ραγδαία αναπτυσσόµενες (Κίνα, Ινδία κλπ.), έχουν ως βασική προτεραιότητά τους την ανάπτυξη της οικονοµίας τους για την εξασφάλιση των βασικών βιοτικών αναγκών των κατοίκων τους και έτσι, στο βωµό της γρήγορης οικονοµικής ανάπτυξής τους και της αποφυγής της φτώχιας, θυσιάζουν το περιβάλλον τους λόγω του συνδεδεµένου κόστους προστασίας, επιτρέποντας την ανεξέλεγκτη µόλυνση των υδάτων, της ατµόσφαιρας και των εδαφών τους. Όταν οι χώρες αυτές αναπτυχθούν, αντιλαµβανό- µενες την υποβάθµιση του περιβάλλοντός τους, δίνουν πλέον προτεραιότητα στην αποκατάσταση της ρύπανσης που έχει προκληθεί και, µε βάση το υψηλό ΑΕΠ που ήδη πλέον διαθέτουν, προτίθενται να πληρώσουν ένα µέρος από αυτό για τη βελτίωσή του. Το παράδειγµα της έντονα ρυπασµένης ατµόσφαιρας του Πεκίνου, όπως αναδείχτηκε κατά τη διάρκεια των πρόσφατων Ολυµπιακών Αγώνων, είναι χαρακτηριστικό. Αναµφισβήτητα, το κόστος για την αποκατάσταση µιας περιβαλλοντικής βλάβης είναι πολύ µεγαλύτερο από το κόστος της αρχικής αποτροπής της. Ένα µεγάλο θέµα είναι το ποιος πληρώνει για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος. Ο κανόνας που γενικά ισχύει είναι: «ο ρυπαίνων πληρώνει». Δηλαδή το κόστος θα πρέπει να αναληφθεί από τη βιοµηχανία, την οµάδα πολιτών ή το µεµονωµένο οργανισµό ή το άτοµο που προκάλεσε την ρύπανση, ενώ πρέπει να κυριαρχεί η αρχή της ανταποδοτικότητας στην κατανοµή κάθε περιβαλλοντικού κόστους ή επένδυσης. Επιπλέον αυτού, πέραν του κινήτρου της ευαισθητοποίησης σε περιβαλλοντικά θέµατα και της εθελοντικής συµµετοχής, που βασίζονται στο υψηλό επίπεδο πληροφόρησης και εκπαίδευσης, και την ηθική αναγνώριση της ανάληψης των ευθυνών από τους εµπλεκόµενους, έχει αναπτυχθεί ένας ολόκληρος επιστηµονικός κλάδος, αυτός που ασχολείται µε τα οικονοµικά του περιβάλλοντος και µελετά το είδος και το ύψος των οικονοµικών κινήτρων ή αντικινήτρων που µπορούν να δοθούν για να προτρέψουν στην προστασία του περιβάλλοντος και την αποτροπή της ρύπανσης (πρόστιµα, τέλη, φόροι, φορολογικές απαλλαγές κλπ.). Στη σηµερινή ανεπτυγµένη Ελλάδα, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, το περιβάλλον και η προστασία του έχουν ανέβει ψηλά στον κατάλογο προτεραιοτήτων των πολιτών και η ευαισθητοποίηση σε τέτοια θέµατα έχει αυξηθεί ιδιαίτερα. Όλοι αναγνωρίζουµε πλέον το πρόβληµα και δεν αµφισβητούµε ότι θα πρέπει να ληφθούν µέτρα αποκατάστασης της υφιστάµενης ρύπανσης (µε πολύ µεγαλύτερο κόστος από όσο θα είχαµε αν είχε αποτραπεί από την αρχή η ρύπανση) και οι αντίστοιχες επενδύσεις για την αποτροπή περαιτέρω περιβαλλοντικής υποβάθµισης. Το πρόβληµα δηµιουργείται όταν τελικά κληθεί ο ρυπαίνων υπόχρεος να πληρώσει για τα µεγάλα κόστη που συνδέονται µε τις αντίστοιχες απαιτούµενες επενδύσεις. Ενδεικτικά, το κόστος για την ορθολογική διαχείριση απορριµµάτων (που θα βασίζεται σε σύγχρονες τεχνολογίες) θα έχει ως αποτέλεσµα υψηλότερα δηµοτικά τέλη για τους πολίτες (ή εναλλακτικά επιδότησή τους από το κράτος, µε κονδύλια που επίσης θα προέρχονται από τους πολίτες), ενώ η παραγωγή της πιο ακριβής «πράσινης» ενέργειας από ΑΠΕ που δεν θα παράγει ρύπους θερµοκηπίου απαιτεί επιδότηση για τη στήριξη της βιωσιµότητάς της, καθώς όλα τα µεγάλα περιβαλλοντικά έργα απορρύπανσης εδαφών, υδάτινων πόρων και της ατµόσφαιρας απαιτούν αντίστοιχα µεγάλα κονδύλια. Ως γνωστό, η συµµετοχή στην Ε.Ε. δηµιουργεί υποχρεώσεις και απαιτεί την εκπλήρωση συγκεκριµένων στόχων βάσει αυστηρών χρονοδιαγραµ- µάτων για την επίτευξη της βιώσιµης ανάπτυξης, παρέχοντας αντίστοιχη οικονοµική στήριξη (κατά ένα µέρος), αλλά και απειλώντας µε την επιβολή προστίµων σε περίπτωση µη συµµόρφωσης. Έτσι, µε βάση τα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, ένα σηµαντικό µέρος των απαιτούµενων κονδυλίων της ιδίας συµµετοχής της χώρας θα το επιβαρυνθούν οι Έλληνες πολίτες και οι βιοµηχανίες, συνεισφέροντας ανταποδοτικά στους πόρους. Μια βραχυπρόθεσµη θεωρία θα µίλαγε για µια ακόµη φορολογική/οικονοµική επιβάρυνση, όµως η πραγµατικότητα είναι διαφορετική. Η ανάπτυξη περιβαλλοντικής εγχώριας τεχνογνωσίας και εµπειρίας µπορεί να αποτελέσει την ευκαιρία για τη δηµιουργία νέας αγοράς µε νέες θέσεις εργασίας και προοπτικές σηµαντικής συνεισφοράς στο ΑΕΠ και στο εξαγωγικό δυναµικό της χώρας, µε εντέλει θετικό ισοζύγιο. Πρότυπό µας προς αυτή την κατεύθυνση µπορεί να αποτελέσει, µεταξύ άλλων χωρών, η Γερµανία η οποία κατάφερε να δηµιουργήσει µια πολύ σηµαντική και ανταγωνιστική νέα περιβαλλοντική αγορά, η οποία αποτελεί σήµερα κινητήριο δύναµη της οικονοµίας της. Εποµένως, αν δοθεί προτεραιότητα από τον κάθε πολίτη, ατοµικά ή συλλογικά, στην οικονο- µική στήριξη του εγχειρήµατος της απαιτούµενης προσαρµογής µας στην κάλυψη των περιβαλλοντικών µας στόχων (µε βάση µια τεχνολογική, οικονοµική και κοινωνική θεώρηση αποτίµησης οφέλους κόστους), θα µπορούσαµε να βρεθούµε στο τέλος ιδιαίτερα ωφεληµένοι. 2

3 Πρότυπη Ελληνική Κοινότητα Περιβαλλοντικά Υπεύθυνων Επιχειρήσεων Με τη χρήση σύγχρονων εργαλείων και της εξειδικευμένης μεθοδολογίας του αποκλειστικού Επιστημονικού μας Συνεργάτη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, βελτιώνουμε τις περιβαλλοντικές και οικονομικές επιδόσεις των μελών μας, μέσα από ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών που εστιάζουν στους εξής τομείς: Μέτρηση Περιβαλλοντικής Επίδοσης HAPI-E (Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο) ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ Ανακύκλωση & Διαχείριση Αποβλήτων Ευρωπαϊκά Προγράμματα Διαχείριση Υδάτινων Πόρων Πράσινες Προμήθειες Εφοδιαστική Αλυσίδα & Μεταφορές Συμβουλευτική - Eκπαίδευση - Βελτίωση Εσωτ. Διαδικασιών Facilities Management Διαχείριση Ενέργειας - ΑΠΕ Mεθοδολογικός - Tεχνολογικός: Μέτρηση Περιβαλλοντικής Επίδοσης (ΕΜΠ), Πράσινος Οδηγός Στρατηγικών Προτάσεων Βελτίωσης, Υλοποίηση Τεχνικών Έργων σε 10 άξονες, Μελέτη Σκοπιμότητας (ROI) για Πράσινες Παρεμβάσεις, Παροχή Πιστοποιήσεων (ISO 14064, Ουδέτερου Ανθρακικού Αποτυπώματος) Οικονομικού Οφέλους: Όφελος από Τεχνικά Έργα, Μείωση Λειτουργικού Κόστους (ενεργειακή κατανάλωση, χρήση πόρων), Βελτιστοποίηση Διαδικασιών, Εναρμόνιση με περιβαλλοντική νομοθεσία, Επιχειρηματική Δικτύωση (Green Projects), Χρηματοδότηση από Επιδοτούμενα Έργα HORIZON, LIFE, ERASMUS, NSRF, κλπ) & Μέτρηση SROI Κοινωνικής Προσφοράς: Εθνικός Χάρτης Πράσινων Δράσεων, Συνεργασία με Εθελοντές Πυροσβέστες, Ανάπτυξη ομάδας Υπεύθυνων Πολιτών, Προστασία Δασών, Ενίσχυση της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, Εκπαιδεύσεις Προβολής - Βράβευσης: Επικοινωνιακά Οφέλη, Newsletters, Έντυπα, Social Media, Εκδηλώσεις, Συνέδρια, Θεσμός Green Leaders, Προβολή μέσω Tηλ.: , info@greenangels.gr ΙΔΡΥΤΕΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Παν. Ένωση Εθελοντών Πυροσβεστικού Σώματος

4

5

6 G R E E N A N G E L S Στοχεύοντας στη Βιώσιµη Ανάπτυξη - Νοµοθεσία & Υποχρεώσεις Επιχειρήσεων Θεοφάνης Ξουλεής General Community Manager GREEN ANGELS Η κοινότητα των GREEN ANGELS αποτελεί την πρώτη συντονισµένη προσπάθεια που γίνεται πράξη από Επιχειρήσεις και Θεσµικούς Φορείς, µε στόχο τη µείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώµατος της χώρας µας, συµβάλλοντας έτσι δυναµικά και αποτελεσµατικά στην παγκόσµια ανάγκη αντιµετώπισης της κλιµατικής αλλαγής. Είναι µια πρωτοβουλία που υποστηρίζεται από πολλούς θεσµικούς και κοινωνικούς φορείς. Καρδιά της κοινότητας είναι ένας καινοτόµος µηχανισµός τεχνικής υποστήριξης µέσω του οποίου παρέχουµε σε όλες τις επιχειρήσεις τα εργαλεία, ώστε να καταφέρουν να εκσυγχρονιστούν, υιοθετώντας περιβαλλοντικές πρακτικές. Με αυτό τον τρόπο καταφέρνουν να βελτιώνονται περιβαλλοντικά, να µειώνουν τα λειτουργικά τους κόστη, όπως επίσης να συµµορφώνονται µε τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες που ενσωµατώνονται σταδιακά στην ελληνική νοµοθεσία. Αυτό γίνεται σαφές σε κάθε κλάδο της ελληνικής οικονοµίας, παρατηρώντας το αυστηρό πλαίσιο που αρχίζει να διαµορφώνεται. Συγκεκριµένα, από το 2019 όλα τα κτίρια, που στεγάζουν υπηρεσίες δηµόσιων φορέων, και από το 2021 όλα τα κτίρια του ιδιωτικού τοµέα στην Ελλάδα, υπό προϋποθέσεις, θα πρέπει να καταστούν ως «χαµηλής ενεργειακής κατανάλωσης». Αυτό σηµαίνει πως ο κλάδος των κατασκευών και όλα τα επαγγέλµατα που σχετίζονται µε αυτόν θα πρέπει να ενηµερωθούν και να εκπαιδευτούν στις νέες απαιτήσεις που διέπουν την εγχώρια νοµοθεσία. Για να µπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις αρχές, που πολύ σύντοµα θα τεθούν σε ισχύ, χρειάζεται εξειδίκευση, ενώ επιβεβληµένη κρίνεται η γνώση των νέων τεχνολογιών στον κλάδο των πράσινων κατασκευών. Αναφερόµαστε λοιπόν σε µία νέα γενιά επιστηµονικού και τεχνικού δυναµικού, η οποία θα κληθεί να ανταποκριθεί στα νέα δεδοµένα. Ήδη στη Γαλλία έχει ψηφιστεί νόµος σύµφωνα µε τον οποίο όλα τα νέα κτίσµατα, που θα κατασκευάζονται σε εµπορικές ζώνες, οφείλουν να έχουν πράσινα δώµατα ή να καλύπτονται από φωτοβολταϊκά. Οι «πράσινες στέγες», όπως αποκαλούνται, είναι επίσης πολύ διαδεδοµένες στη Γερµανία και στην Αυστραλία για τις θερµοµονωτικές τους ιδιότητες. Ειδικότερα, στο Τορόντο του Καναδά υπάρχει νόµος από το 2009 που υποχρεώνει τα βιοµηχανικά κτίρια σε παρόµοιες εφαρµογές. Προς αυτήν την κατεύθυνση είναι και ο νόµος 4342/2015, σύµφωνα µε τον οποίον οι µεγάλες επιχειρήσεις στην Ελλάδα οφείλουν να προβούν σε Πιστοποίηση Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) των κτιριακών τους εγκαταστάσεων, το αργότερο µέχρι το τέλος του έτους. Το ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΠΕΑ κτιρίου ή κτιριακής µονάδας απεικονίζει την ενεργειακή κατάταξη ενός κτιρίου ή κτιριακής µονάδας, ώστε να επιτρέπει στους ιδιοκτήτες ή στους ενοικιαστές του κτιρίου ή της κτιριακής µονάδας να συγκρίνουν και να αξιολογούν την ενεργειακή απόδοσή του, και ισχύει για 10 έτη από την ηµεροµηνία έκδοσής του. Αντίστοιχα, η ναυτιλία αποτελεί µια σηµαντική και αναπτυσσόµενη πηγή αέριων ρύπων, οι οποίοι επιδρούν στην κλιµατική αλλαγή, αλλά έχουν παράλληλα και εξαιρετικά δυσµενείς επιπτώσεις στα οικοσυστήµατα. Το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) θεωρείται ότι έχει σηµαντική συνεισφορά, τόσο στο φαινόµενο της κλιµατικής αλλαγής, όσο και σηµαντικές επιπτώσεις σε θέµατα δηµόσιας υγείας και ποιότητας της ζωής των πολιτών. Οι εκποµπές αερίων ρύπων από την παγκόσµια ναυτιλία αντιστοιχούν περίπου στο 3% των παγκόσµιων συνολικών εκποµπών αερίων θερµοκηπίου και στο 4% των συνολικών εκποµπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.). Ένας νέος κανονισµός, για την παρακολούθηση των εκποµπών διοξειδίου του άνθρακα όλων των πλοίων που «δένουν» στα λιµάνια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εγκρίθηκε πρόσφατα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και θα τεθεί σε εφαρµογή από το καλοκαίρι του Αντίστοιχα, στον κλάδο του τουρισµού, ο οποίος αποτελεί ένα από τα αιµοφόρα αγγεία της ελληνικής οικονοµίας, οι αρχές του Αειφόρου Τουρισµού, σε παγκόσµιο και εθνικό επίπεδο, καθώς και το status της πιστοποίησης σε επίπεδο υποδοµών, αναδεικνύονται σε βασικά κριτήρια επιλογής τουριστικού προορισµού. Είναι σαφές και αποδεικνύεται από αντίστοιχες µελέτες πως τα ξενοδοχεία και οι κάθε είδους τουριστικές εγκαταστάσεις, που τηρούν περιβαλλοντικές προδιαγραφές, γίνονται πόλος έλξης των τουριστών. Πλέον οι καταναλωτές είναι πολύ πιο αυστηροί ως προς τις επιλογές τους, δίνοντας µεγάλη σηµασία στην περιβαλλοντική συµπεριφορά κάθε επιχείρησης. Όλες οι παραπάνω νοµοθετικές απαιτήσεις, µαζί µε τις πρωτοβουλίες που εφαρµόζει κάθε χώρα, συγκλίνουν στη διαπίστωση πως οδεύουµε σε µια νέα µορφή κοινωνίας, που κυρίαρχοι θα είναι οι νόµοι της κυκλικής οικονοµίας. Σύµφωνα µε τις αρχές της θεωρίας αυτής, περιβάλλον και οικονοµία είναι κρίκοι της ίδιας αλυσίδας, οπότε τόσο η οικονοµική ανάπτυξη, όσο και η ποιότητα που θα απολαµβάνουµε στην καθηµερινότητά µας, θα είναι άρρηκτα συνδεδεµένες από τον τρόπο µε τον οποίο θα συµπεριφερόµαστε στο φυσικό µας περιβάλλον. Είναι ένα στοίχηµα που οφείλουµε όλοι µας να κερδίσουµε. 6

7

8 GREEN ANGELS Πράσινος Μηχανισµός και Τεχνικά Έργα Μελέτες Ανδρέας Τυράκης General Community Manager GREEN ANGELS Ο βασικός πυλώνας υπηρεσιών των GREEN ANGELS είναι ο τεχνολογικός πυλώνας, ο οποίος υλοποιείται µέσω του Πράσινου Μηχανισµού, που παρουσιάζεται και αναλύεται στη συνέχεια: Μέτρηση Περιβαλλοντικής Επίδοσης HAPI-E (Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο) ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ Ανακύκλωση & Διαχείριση Αποβλήτων Πράσινες Προµήθειες Ευρωπαϊκά Προγράµµατα Εφοδιαστική Αλυσίδα & Μεταφορές Διαχείριση Υδάτινων Πόρων Συµβουλευτική - Eκπαίδευση Βελτίωση Εσωτ. Διαδικασιών Facilities Management Διαχείριση Ενέργειας - ΑΠΕ Το λογισµικό HAPI-E (Holistic Assessment Performance in Environment), που χρησιµοποιείται για την εκτίµηση της Περιβαλλοντικής Επίδοσης των εταιρειών - µελών, βασίζεται σε µία πρότυπη µεθοδολογία, η οποία έχει αναπτυχθεί από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο σε συνεργασία µε την κοινότητα των GREEN ANGELS, µε σκοπό την ποσοτική και ποιοτική αποτύπωση του περιβαλλοντικού αποτυπώµατος της εκάστοτε επιχείρησης. Η εκτίµηση της Περιβαλλοντικής Επίδοσης πραγµατοποιείται από ειδικούς επιστήµονες, µετά από συνάντηση που πραγµατοποιείται στον επαγγελµατικό χώρο του εκάστοτε µέλους και µετά από τη συµπλήρωση του σχετικού λογισµικού (HAPI-E). Τόσο τα ποσοτικά όσο και τα ποιοτικά αποτελέσµατα και συµπεράσµατα, που εξάγονται από τη διαδικασία εκτίµησης, καταγράφονται και παρουσιάζονται στην Πράσινη Βίβλο, ένα πράσινο οδηγό αποτύπωσης και ανάλυσης των αποτελεσµάτων, αλλά και παρουσίασης στρατηγικών προτάσεων και παρεµβάσεων βελτίωσης της Περιβαλλοντικής Επίδοσης της επιχείρησης. Η υιοθέτηση νέων, περιβαλλοντικά προσκείµενων προτάσεων και παρεµβάσεων από την εκάστοτε επιχείρηση δύναται να βελτιώσει το βαθµό της Περιβαλλοντικής της Επίδοσης, µε σκοπό παράλληλα τη µείωση των λειτουργικών της εξόδων. Οι προτάσεις και οι παρεµβάσεις βελτίωσης αφορούν σε συγκεκριµένα τεχνικά έργα ή/και µελέτες. Τα τεχνικά έργα αφορούν σε µικρές παρεµβάσεις, οι οποίες ξεκινούν από πολύ µικρό κόστος, παρέχοντας άµεσα αποτελέσµατα (quick-wins) για την επιχείρηση ή/και τεχνικές 8 παρεµβάσεις υψηλού κόστους. Παραδείγµατα έργων άµεσης εφαρµογής και χαµηλού κόστους είναι τα κάτωθι: Ολοκληρωµένα προγράµµατα ανακύκλωσης Προετοιµασία και σύνταξη φακέλου ISO, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσµα διεθνών προτύπων Οργάνωση και υλοποίηση εταιρικών εθελοντικών δράσεων στα πλαίσια στρατηγικών Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης - ΕΚΕ Αξιολόγηση προµηθευτών Εργαλείο αξιολόγησης προσωπικού και εκπαίδευσης σε περιβαλλοντικά θέµατα Συνολικά, τα προτεινόµενα τεχνικά έργα, που µπορούν να υλοποιηθούν µε την υποστήριξη στρατηγικών συνεργατών των GREEN ANGELS, εµπίπτουν στις παρακάτω γενικές κατηγορίες: Τεχνικές λύσεις και παρεµβάσεις στην Εξοικονόµηση Ενέργειας Τεχνικές λύσεις και παρεµβάσεις στην Εξοικονόµηση Nερού Πρακτικές Διαχείρισης Αποβλήτων Εκτίµηση και αντιστάθµιση Ανθρακικού Αποτυπώµατος Υπηρεσίες Green Facility Management (πράσινες υπηρεσίες γραφείου) Καταγραφή και Βελτίωση Επιχειρηµατικών Διαδικασιών (Πρότυπα ISO, Business Process Reengineering) Βέλτιστες πρακτικές Διαχείρισης Στόλου Οχηµάτων Οργάνωση και υλοποίηση Περιβαλλοντικών Δράσεων (Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη - ΕΚΕ) Βραβεία και Διακρίσεις Η πληρότητα και η αξιοπιστία του λογισµικού (HAPI-E), που εφαρµόζει η κοινότητα, αναγνωρίστηκε πρόσφατα από τη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Παράλληλα, η συνεργασία της κοινότητας µε το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, µε σκοπό την ανάπτυξη του λογισµικού Περιβαλλοντικής Επίδοσης HAPI-E, απέσπασε SILVER βραβείο στα Hellenic Responsible Business Awards, στην κατηγορία Συνεργασία Επιχείρησης & Ακαδηµαϊκών Φορέων, αλλά και Βραβείο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης στα Ελληνικά Βραβεία Περιβάλλοντος.

9 EUROPEAN COMMISSION DIRECTORATE-GENERAL FOR THE ENVIRONMENT Directorate A Policy UNIT A3 Environmental Knowledge, Eco-innovation and SMEs Brussels, 21 November 2016 As a Policy Officer working on SMEs and the environment in the Directorate General for the Environment at the European Commission, I would like to express my appreciation for the GREEN ANGELS Community initiative. The European Commission has been working in the same spirit and towards the same objectives that the GREEN ANGEL's Community has set for itself namely to help companies reducing their environmental footprint. It is our understanding that improved sustainability and resource efficiency, a transition a circular economy, eco-innovation and participation in green markets are not just good for the environment but also delivers substantial benefits for the enterprises themselves. In the times of increasing resource and energy prices it is important that companies use fewer resources and turn waste into asset as these can reduce production costs and improve competitiveness. Demand is also shifting towards greener products, technologies and services and companies serving these markets will be able capture growth opportunities. Therefore, the GREEN ANGELS initiative that provides help to companies in these efforts with benchmarking and advice promises to be a vital facilitator for Greek companies. The HAPI-E (Holistic Assessment Performance In Environment) Methodology, that the Green Angels use in order to determine the Environmental Footprint of Companies seems like a highly useful and innovative tool. It is a crucial advantage that the assessment of participating companies is based on an objective and science-based methodology and, therefore, provides a verified and reliable indication of the company's environmental footprint. The GREEN ANGELS appear to me as a valuable complimentary instrument for Greek enterprises in addition to other company-based voluntary tools operated by the European Commission, such as the EU Eco-Management and Audit Scheme (EMAS), EU Ecolabel, Product and Organisational Environmental Footprint (PEF and OEF), EU Environmental Technology Verification (ETV). I trust that the initiative will attract a growing number of participating companies and I hope that the practice will be replicated widely in Europe. Peter Czaga, Policy Officer Commission européenne/europese Commissie, 1049 Bruxelles/Brussel, BELGIQUE/BELGIË Tel Office: BU-5, 04/12à Tel. direct line peter.czaga@ ec.europa.eu 7

10 G R E E N A N G E L S Πράσινη Επιχειρηµατικότητα, ΕΚΕ & Πράσινα Χρηµατοδοτικά Εργαλεία Μιχάλης Χαµηλοθώρης Business Development Manager GREEN ANGELS Η έννοια της Πράσινης Επιχειρηµατικότητας µπορεί να οριστεί ως «η ενσωµάτωση στη συνολική στρατηγική της επιχείρησης δραστηριοτήτων που σχετίζονται µε την προστασία του περιβάλλοντος, της φύσης, αλλά και του ανθρώπου» (Ελληνική Συνοµοσπονδία Εµπορίου και Επιχειρηµατικότητας, 2012). Με βάση τον παραπάνω ορισµό, µια επιχείρηση χαρακτηρίζεται ως πράσινη επιχείρηση, όταν: i. τηρεί την περιβαλλοντική νοµοθεσία, ii. παράγει, διακινεί, διαθέτει στους πελάτες της προϊόντα και υπηρεσίες µε τρόπο που σέβεται το περιβάλλον, iii. µεριµνά ώστε να ελαχιστοποιούνται οι επιπτώσεις στο περιβάλλον που, ενδεχοµένως, δηµιουργούν οι επιχειρηµατικές της δραστηριότητες, iv. η διοίκησή της, αλλά και το σύνολο των εργαζοµένων της, διατηρεί θετική στάση σε θέµατα περιβάλλοντος, αντιλαµβανόµενη την προστασία του περιβάλλοντος ως µια συνιστώσα της επιχειρηµατικής στρατηγικής, που προσθέτει αξία στο προς πώληση προϊόν/ υπηρεσία, v. δεσµεύεται διαρκώς στη λήψη, παρακολούθηση, αλλά και βελτίωση των περιβαλλοντικών µέτρων που έχει υιοθετήσει, vi. δε διστάζει να επιδείξει, αλλά και να δηµοσιεύσει, µε σαφή και ειλικρινή τρόπο τις δράσεις που αναλαµβάνει προς την κατεύθυνση της προστασίας του περιβάλλοντος. Από την άλλη πλευρά, η έννοια της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, λόγω του πολυσύνθετου χαρακτήρα της έννοιας, δεν έχει έναν κοινά αποδεκτό ορισµό σε παγκόσµιο επίπεδο, παρόλο που χρησιµοποιείται ευρύτατα στο δηµόσιο διάλογο διεθνώς. Αντιθέτως, διάφοροι φορείς έχουν διατυπώσει τους δικούς τους ορισµούς. Οι εταιρείες που µετρούν και διαχειρίζονται την ευρύτερη επίδρασή τους στην κοινωνία έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν την εικόνα τους ανάµεσα στα ενδιαφερόµενα µέρη, όπως στους πελάτες, τους προµηθευτές, το προσωπικό, τις κυβερνητικές υπηρεσίες, τους καταναλωτές, τις επιχειρηµατικές και εργατικές ενώσεις και τις µη κυβερνητικές οργανώσεις. Εκτός από αυτά, τα κέρδη από τη συστηµατική διαχείριση της ΕΚΕ µπορούν να είναι πολύπλευρα και ξεφεύγουν από την απλή βελτίωση της δηµόσιας εικόνας µιας επιχείρησης. Οι εταιρείες µπορούν ακόµα να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να αξιολογήσουν και να διαχειριστούν αποτελεσµατικά τους επιχειρηµατικούς κινδύνους, καθώς θα είναι σε θέση να οικοδοµήσουν αµοιβαία επωφελείς σχέσεις και συµµαχίες, µε ευρεία γκάµα φορέων και οργανισµών, και να αναπτυχθούν αρµονικά σε συνεργασία µε τους εργαζόµενους και τους προµηθευτές τους. Επίσης, η εµπλοκή µε τη συστηµατική διαχείριση της ΕΚΕ δίνει την ευκαιρία στις επιχειρήσεις να εκτιµήσουν καλύτερα το εξωτερικό περιβάλλον και να ευθυγραµµίσουν τη λειτουργία τους µε µια σειρά από κανονιστικές διατάξεις, κοινωνικές απαιτήσεις και επιθυµίες,που ενδεχοµένως διέφυγαν της προσοχής τους στο παρελθόν. Έχει διαπιστωθεί ότι πολλές επιχειρήσεις ενσωµατώνουν, αρκετά συχνά, στις δραστηριότητές τους δράσεις που σχετίζονται µε την έννοια της Πράσινης Επιχειρηµατικότητας (ΠΕ) και της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ). Η στήριξη της Πράσινης Επιχειρηµατικότητας και της εφαρµογής δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης µπορεί να επιτευχθεί µέσω της συµµετοχής σε Εθνικά, Κοινοτικά και Ευρωπαϊκά Χρηµατοδοτικά Προγράµµατα. Οι GREEN ANGELS έχουµε ενεργοποιήσει το Τµήµα Εθνικών και Ευρωπαϊκών Χρηµατοδοτικών Εργαλείων και Μέσων (ΤΕΕΧΕΜ), προκειµένου να προσφέρουµε στα µέλη µας όλο το φάσµα της υποστήριξης που απαιτείται, προκειµένου να µεγιστοποιήσουν την πρόσβασή τους σε Εθνικές και Ευρωπαϊκές Χρηµατοδοτήσεις για Καινοτόµες ιδέες, που έχουν και που µπορούν να µετουσιωθούν σε επιτυχηµένα Ερευνητικά και Εφαρµοσµένα Projects. Το ΤΕΕΧΕΜ απαρτίζεται από στελέχη µε µεγάλη εµπειρία σε θέµατα χρηµατοδοτικών εργαλείων και είναι σε θέση να προσφέρει υπηρεσίες από τη σύλληψη µιας ιδέας έως και την υποβολή προς χρηµατοδότηση µέσω της σύνταξης σχετικού φακέλου, την εφαρµογή και παρακολούθηση ενός έργου, καθώς και τη διάχυση και προβολή του. Στόχος των GREEN ANGELS είναι να δώσουν την ευκαιρία σε όλα τα µέλη της κοινότητας να έχουν άµεση πρόσβαση σε εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους και, για το σκοπό αυτό, υλοποιούνται διµερείς επαφές έτσι ώστε να διαµορφωθούν τα σχετικά profiles και να γίνει το απαραίτητο matchmaking µε τα πιθανά Call/Προκηρύξεις. 10

11 G R E E N A N G E L S -- Γ Ν Ω Ρ Ι Σ Τ Ε Μ Ε Ρ Ι Κ Ε Σ Α Π Ο Τ Ι Σ Ε ΤΑ Ι Ρ Ε Ι Ε Σ Μ Ε Λ Η ΓΕΥΣΗΝΟΥΣ A.B.E.E. Στο πλαίσιο των ενεργειών για την προστασία του Περιβάλλοντος και συµµετέχοντας ενεργά στον περιορισµό της κλιµατικής αλλαγής, η συνεργασία µας µε τους Green Angels συνέβαλε καθοριστικά, µέσω των προτάσεών τους, στην εξέλιξη των πράσινων µηχανισµών της εταιρείας µας, αλλά και στη µείωση του περιβαλλοντικού της αποτυπώµατος. Βασίλειος Ζέρβας CFO ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε. Η ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε., εκτός από την αυστηρή τήρηση των περιβαλλοντικών όρων που διέπουν την κατασκευή των σιδηροδροµικών έργων, αναπτύσσει επιπλέον περιβαλλοντικές δράσεις, όπως η καινοτόµος πρωτοβουλία για τη διάσωση των ελαιοδένδρων από τις εκτάσεις που απαλλοτριώνονται για την κατασκευή των έργων. Η συµπόρευση της ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε. µε την κοινότητα των Green Angels µπορεί να ενισχύσει ακόµη περισσότερο την κοινή προσπάθεια για καλύτερο περιβάλλον, αναδεικνύοντας τα πολλαπλά οφέλη που µπορούν να έχουν τέτοιες δράσεις για το ευρύ κοινό. Χρήστος Διονέλης Διευθύνων Σύµβουλος ΕΘΝΙΚΗ, Η, Α.Ε.Ε.Γ.Α. Η Εθνική Ασφαλιστική αποδεικνύει καθηµερινά το κοινωνικό της πρόσωπο µέσα από συµµετοχή σε σηµαντικές δράσεις υποστήριξης οµάδων και φορέων από όλο το φάσµα της κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής του τόπου. Η συνεργασία µε την κοινότητα των Green Angels καθιστά σαφές ότι η Εταιρεία, απόλυτα ταυτισµένη µε το όραµά τους, αξιοποιεί την τεχνογνωσία τους, ενισχύει σηµαντικά και προάγει την περιβαλλοντική συνείδηση και τη βελτίωση του Περιβαλλοντικού Αποτυπώµατος της Ελλάδας. Σταύρος Κωνσταντάς Αναπληρωτής Διευθύνων Σύµβουλος ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ Α.Ε.Γ.Α. Η Ευρωπαϊκή Πίστη, από το 2015, αποτελεί ένα από τα πρώτα µέλη της κοινότητας των Green Angels. Τα οφέλη της συνεργασίας µας συνοψίζονται στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας, στη συµβουλευτική και στις κοινές δράσεις µιας οµάδας εταιρειών µε περιβαλλοντική συνείδηση. Συµµετέχουµε ως «Πράσινος Άγγελος» και δεσµευόµαστε να προχωρήσουµε στη διαµόρφωση ενός πλάνου ενεργειών και στην υλοποίηση ενός στρατηγικού πλαισίου για το περιβάλλον, ενώ δίνουµε δυναµικό παρών σε όλες τις δράσεις των Green Angels. Στέφανος Βερζοβίτης Γενικός Διευθυντής Οικονοµικών και Διοικητικών Υπηρεσιών ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε. Η επένδυση της Ελληνικός Χρυσός είναι άρρηκτα συνδεδεµένη µε τη βιώσιµη ανάπτυξη της Β.Α. Χαλκιδικής και της Ελλάδας. Αδιαπραγµάτευτη προτεραιότητά µας είναι η προστασία του περιβάλλοντος και η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων µας. Εποµένως, συστρατευόµαστε µε τον επιχειρηµατικό κόσµο της χώρας στην κοινότητα Green Angels, επιδιώκοντας τη µεγέθυνση της αναπτυξιακής συνεισφοράς µας και την ταυτόχρονη µείωση του περιβαλλοντικού µας αποτυπώµατος. Κώστας Γεωργαντζής Υπεύθυνος Επικοινωνίας και ΕΚΕ ΜΕΛΙΣΣΑ ΚΙΚΙΖΑΣ Α.Β. & Ε.Ε. ΤΡΟΦΙΜΩΝ Ως µέλος της Κοινότητας, η ΜΕΛΙΣΣΑ ΚΙΚΙΖΑΣ σε συνεργασία µε τους GREEN ANGELS έχει θέσει σε εφαρµογή ένα ολοκληρωµένο πρόγραµµα ανακύκλωσης σε όλους τους γραφειακούς χώρους, αλλά και στην αποθήκη της εταιρείας µας. Για όλους εµάς στη ΜΕΛΙΣΣΑ ΚΙΚΙΖΑΣ, η ανακύκλωση κατέχει ύψιστο στόχο και βρίσκεται στις πρώτες προτεραιότητές µας. Είµαστε πολύ ευχαριστηµένοι από την εξέλιξη του προγράµµατος και συνεχίζουµε µε τους ίδιους ρυθµούς, προκειµένου κανένα υλικό να µην πηγαίνει χαµένο. Λεωνίδας Βαρβασαινίτης Οικονοµικός Διευθυντής 11

12 G R E E N A N G E L S -- Γ Ν Ω Ρ Ι Σ Τ Ε Μ Ε Ρ Ι Κ Ε Σ Α Π Ο Τ Ι Σ Ε ΤΑ Ι Ρ Ε Ι Ε Σ Μ Ε Λ Η COMBATT A.E. Προτεραιότητα της COMBATT είναι η προώθηση της ενηµέρωσης και ευαισθητοποίησης όλων των εµπλεκόµενων φορέων για τη σύννοµη και περιβαλλοντικά ορθή διαχείριση των αποβλήτων συσσωρευτών οχηµάτων και βιοµηχανίας. Η συµµετοχή µας στην πρότυπη κοινότητα των Green Angels µας δίνει τη δυνατότητα να πολλαπλασιάσουµε τη δύναµη του µηνύµατός µας και να συνεργαστούµε αποτελεσµατικά µε περιβαλλοντικά υπεύθυνες επιχειρήσεις. Διονύσης Μπουντουβάς Διευθύνων Σύµβουλος TMS TANKERS LTD / TMS CARDIFF GAS LTD Στην TMS πιστεύουµε ότι η επιχειρηµατική απόδοση και η επίτευξη των στόχων µας πρέπει να βασίζονται στην υπεύθυνη λειτουργία και τη συνεπή ανταπόκριση στις προσδοκίες όλων των ενδιαφερόµενων µερών και της κοινωνίας για βιώσιµη ανάπτυξη, διαφάνεια και υπευθυνότητα. Στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, η TMS έχει δεσµευτεί να εφαρµόζει συγκεκριµένη πολιτική για τον έλεγχο και τη µείωση των επιπτώσεων της λειτουργίας της στο περιβάλλον, ενισχύοντας πρωτοβουλίες που ωφελούν τον άνθρωπο και το περιβάλλον, όπως µέσα από τη συµµετοχή µας στην Κοινότητα των GREEN ANGELS. Γιώργος Κουρελής General Manager ΕUROCERT A.E. Η EUROCERT αποτελεί το µεγαλύτερο 100% Ελληνικό φορέα πιστοποίησης µε ένα ευρύ φάσµα ελέγχων και πιστοποιήσεων και έντονη παρουσία σε περισσότερες από 25 χώρες, ενώ επίσης διαθέτει µεγάλη εµπειρία στις επιθεωρήσεις Social Responsibility & Compliance. Όλοι εµείς στην EUROCERT δεσµευόµαστε να παρέχουµε τις υπηρεσίες µας µε έναν κοινωνικά και περιβαλλοντικά αποδεκτό τρόπο. Στα πλαίσια αυτά, έχουµε συνυπογράψει τις αρχές του Συµφώνου των Ηνωµένων Εθνών (UN Global Compact) για την υπεύθυνη επιχειρηµατικότητα και, σε ετήσια βάση, υποβάλουµε έκθεση αξιολόγησης σύµφωνα µε αυτές. Θεωρούµε ότι η ΕΚΕ είναι στρατηγική απόφαση και τρόπος καθηµερινής λειτουργίας µιας επιχείρησης. Είµαστε υπερήφανοι που, ως µέλη των Green Angels, µας δίνεται η δυνατότητα να στηρίξουµε όλες εκείνες τις δράσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση του περιβαλλοντικού και κοινωνικού αποτυπώµατος της χώρας. Γιώργος Μπρισκόλας Διευθύνων Σύµβουλος UPCOM E.Π.Ε. Η Upcom παρέχει υπηρεσίες Πληροφορικής σε πελάτες ιδιωτικού τοµέα, κυρίως στη Δυτική Ευρώπη. Για να ικανοποιήσουµε τις σκληρές απαιτήσεις τους, στηριζόµαστε στους υψηλού επιπέδου συνεργάτες µας. Τους προσφέρουµε επιβράβευση για τα έργα τους, συνεχείς ευκαιρίες βελτίωσης και ένα σύγχρονο και ευχάριστο εργασιακό περιβάλλον, ώστε να αισθάνονται καταξίωση, υποστήριξη και συνεργατικότητα. Τα αποτελέσµατα είναι θεαµατικά για την εταιρεία, τους συνεργάτες και τους πελάτες της. Είµαστε υπερήφανοι που συµµετέχουµε στους GREEN ANGELS και µοιραζόµαστε το όραµα της Κοινότητας. Κωνσταντίνος Φλώκος CEO PRIME TANKER / GAS MANAGEMENT INC. Η Prime Tanker / Gas Management Inc. συνεχίζει την καταγραφή και τον ενδελεχή έλεγχο των ρύπων, τόσο σε αέρια µορφή όσο και των στερεών και υγρών αποβλήτων, µε σκοπό τη συνεχή µείωση τους. Η συµµετοχή της εταιρείας στην κοινότητα των Green Angels βοήθησε στην περαιτέρω ευαισθητοποίησή της σε περιβαλλοντικά θέµατα, καθώς και σε δράσεις αντιστάθµισης των αέριων ρύπων, όπως η συµµετοχή σε προγράµµατα δενδροφυτεύσεων. Γεώργιος Κουλερής Operations Director XEROX HELLAS Α.Ε.Ε. Στη Xerox, η βιώσιµη ανάπτυξη βρίσκεται στο επίκεντρο όσων κάνουµε. Βασικές µας επιδιώξεις σε αυτή την κατεύθυνση είναι η επιστροφή αξίας στην κοινωνία, η δηµιουργία ενός εξαιρετικού περιβάλλοντος εργασίας και η προστασία του Περιβάλλοντος. Η συµµετοχή µας στην κοινότητα των Green Angels µας βοήθησε να αναβαθµίσουµε ακόµη περισσότερο τα «πράσινα» χαρακτηριστικά της καθηµερινής µας δραστηριότητας. Βασίλης Ραµπάτ CEO 12