یﺭﺎﺘﻓﺭ یﺭﺎﺘﻓﺭ یﺎﻫ یﺎﻫ ﻑﺪﻫ ﻑﺪﻫ

Transcript

1 دهم فصل اندازه گذارى ساعات آموزش نظری عملی جمع ٤ ٣ ١

2 فصل دهم كند. های رفتاری هدف پس از پايان اين فصل از هنرجو انتظار می رود: 1 لزوم اندازه گذاری را تعريف كند. 2 علايم اندازه گذاری را طبق استاندارد شناسايی 3 دواير و قوس ها را در محيط اتوكد اندازه گذاری 4 قطعات چهارگوش و استوانه را در محيط اتوكد اندازهگذاری كند. 5 تصاوير دو بعدی را در محيط اتوكد اندازهگذاری كند. 6 تنظيمات اندازهگذاری را شرح دهد. 7 تنظيمات مربوط به اندازهگذاری را انجام دهد. كند. اندازهگذاري معرفي يك جسم تنها به وسيلة ترسيم نماهاي ا ن كافي نيست. در خيلي از موارد نقشة بدون اندازه مبهم است به طوري كه ميتوان اندازهگذاري را جزيي از نقشه دانست. جزيي كه نقشه بدون ا ن بيمعناست. اندازهگذاري را ميتوان معرفي ابعاد يك جسم با استفاده از يك يكاي استاندارد تعريف نمود. اجزاي اندازه : يك اندازه شامل خط اندازه فلش عدد اندازه و خط رابط اندازه است. ( 1 10 ) خط رابط اندازه فلش يا سهمى عدد اندازه شكل 1 10 خط اندازه خطوط اندازه و رابط اندازه بايد با ضخامت خطوط كمكي ترسيم شوند. قواعد اندازهگذاري 1 طول سهمي با ارتفاع اعداد اندازه برابر است يعني اگر ارتفاع اعداد 2/5 ميليمتر انتخاب شود طول فلش نيز 2/5 ميليمتر است. 2 زاوية فلش بين 15 تا 30 انتخاب ميشود. 3 هيچ اندازهگذاري تكرار نميشود. 4 نبايد هيچ قسمتي بدون اندازهگذاري باشد. 5 هميشه عدد اندازه در وسط و بالاي خط اندازه قرار ٩٠

3 اندازه گذاری مي گيرد (شكل 2 10). 6 خط رابط در حدود يك ميلي متر از فلش بيش تر مي شود. شكل براي نمايش قطر هميشه از علامت ϕ استفاده مي شود (شكل 5 10). شكل اندازه هاي كوچك تر قبل از اندازه هاي بزرگ تر قرار مي گيرد (شكل 3 10). شكل براي مقاطع مربعي از علامت استفاده مي شود (شكل 6 10). شكل 3 10 شكل عدد بيانگر شعاع دايره بعد از عدد حرف R قرار مي گيرد (شكل 4 10). ٩١

4 فصل دهم 11 در اندازه گذاري زوايا عدد اندازه طوري قرار مي گيرد كه هميشه بالاي خط اندازه باشد (شكل 7 10). شكل فاصلة خط اندازه از خط اصلي 7/5 ميليمتر است. فاصلة هر دو خط اندازه از يكديگر برابر 7/5 ميليمتر است. 14 اندازههاي كمتر از 7 ميليمتر سهمي بيرون خط رابط اندازه و عدد بين دو خط رابط اندازه قرار ميگيرد. 15 اگر فضاي كافي براي عدد اندازه نباشد خارج از خطوط رابط قرار داده ميشود. 16 اگر فضاي كافي جهت سهمي نباشد به جاي سهمي از نقطة توپر استفاده ميشود. شكل 8 10 ٩٢

5 اندازه گذاری اندازهگذاري در محيط اتوكد براى اندازهگذار در محيط اتوكد از منوي Dimension استفاده ميكنيم. اين منو شامل دستورهاى زيادى براي اندازهگذاري قسمتهاي مختلف مى باشد. در اينجا دستورهايي كه كاربرد بيشتري دارند به اختصار شرح داده ميشوند. دستور Linear command : dimlinear menu: Dimension / Linear toolbars: از اين دستور براي اندازهگذاري خطوط مستقيم (افقي و عمودي) استفاده ميشود ( 9 10 ) انتخاب نماييد. سپس پيغامي ظاهر ميشود كه به معناي انتخاب نقطهاي ديگر يعني محل قرار گرفتن خط رابط اندازة دوم است. پس از انتخاب نقطة دوم پيغام زير ظاهر ميشود: Specify dimension line location or [mtext/ text ] در اين مرحله ميتوان با ماوس محل قرار گرفتن خط اندازه را تعيين نمود يا ميتوان يكي از گزينههاي دلخواه را كه مربوط به تغييرات در عدد اندازه است انتخاب نمود (كه به اختصار به ا ن ميپردازيم). : Text با اين گزينه ميتوان عدد اندازه را به صورت دستي وارد نمود يا هر متني را جاي عدد اندازه نوشت. : Angle اين گزينه براي تغيير زاويه قرار گرفتن عدد اندازه به كار مىرود. مى رود. : Rotate اين گزينه براي چرخاندن عدد اندازه به كار شكل 9 10 نكته : براي اندازهگذاري حتما osnap را فعال نماييد. با اجراي اين دستور پيغام زير ظاهر ميشود: specify first extension line orgin or <select object> اين پيغام به معناي انتخاب يك نقطه به عنوان محل قرارگرفتن اولين خط رابط اندازه يعني نقطة ابتدايي يا انتهايي خط است كه بايد اندازهگذاري شود. در اين مرحله شما ميتوانيد بافشردن Enter نشانگر ماوس را به حالت انتخابگر درا ورده و خط موردنظر را انتخاب كنيد. در غير اين صورت يكي از دو نقطة انتهايي خط را نكته : همان طوري كه در قوانين اندازهگذاري گفته شد فاصلة خط اندازه تا خطي كه اندازهگذاري ميشود 7/5 ميليمتر است. لذا با وارد كردن عدد 7/5 بدون نياز به ماوس خط اندازه در فاصلة 7/5 ميليمتر قرار ميگيرد. نكته : چنان چه خطي اندازهگذاري نموديد سهمي و عدد اندازه فقط به صورت يك خط بود (يعني عدد و سهمي ديده نشد) بايد اندازة سهمي و عدد اندازه را از طريق Dimstyle بزرگتر نماييد. دستور Aligned command line : dimalined menu Dimension /Aligned toolbars: ٩٣

6 فصل دهم اين دستور براي اندازهگذاري خطوط مورب به كارميرود. طريقة اندازهگذاري با اين دستور دقيقا همانند دستور linear است. نكته : اگر يك خط مورب را با دستور linear اندازهگذاري نماييد فاصلة افقي يا عمودي دو سر خط را اندازهگذاري ميكند. دستور Radius command line : dimradius menu : Dimenstion /radius toolbars: اين دستور براي اندازهگيري دايره و قوس براساس شعاع به كار ميرود. اين اندازهگذاري شامل يك خط اندازه است با سهمي كه حرف R قبل از عدد اندازة ا ن درج شده است. با اجراي اين دستور پيغامي به معناي انتخاب قوس يا دايرة مورد نظر ظاهر ميشود. در اين مرحله نشانگر ماوس را كه به صورت مربع انتخابگر درا مده است روي قوس يا دايره قرار داده و كليك كنيد. در اين صورت پيغامي ظاهر ميشود كه بايد محل قرارگرفتن خط اندازه را تعيين كنيد. خط اندازه ميتواند داخل يا خارج قوس باشد. (شكل ) شكل استفاده ميشود. فقط قبل از قراردادن خط اندازه حرف t را وارد كنيد. در اين صورت با درجه عبارت (c ) و عدد اندازه قطر استوانة ا ن را اندازهگذاري ميكند. دستور Angular command line : dimangular menu : Dimension / angular toolbars : اين دستور براي اندازهگذاري زاوية بين دو خط و كمان به كار ميرود. هنگامي كه دستور اجرا شود پيغام select < > arc,circle,line or ظاهر ميشود كه به معناي دستور Diameter command line : dimdiameter menu: Dimension /diameter toolbars: اين دستور براي اندازهگذاري قطر دايرهها به كار ميرود. شيوة كار با اين دستور دقيقا همانند دستور Radius است. در اين روش خط اندازه به همراه يك عدد اندازه (كه قبل از ا ن علامت»» ا مده و به معناي قطر است قرار ميگيرد. نكته : براي اندازهگذاري قطر استوانه در نماي روبهرو يا جانبي (كه به صورت مستطيل است) بايد از دستور linear ٩٤

7 اندازه گذاری انتخاب قوس دايره يا خط است با اين دستور نشانگر ماوس دستور style command line : D menu : Dimension /style Format/Dimstyle toolbars: اين دستور در دو منوي format و Dimension منظور شده است و براي تعيين و تعريف سبك اندازهگذاري و تغيير در سبك اندازهگذاري به كار ميرود. با اجراي اين دستور پنجرة شكل ظاهر ميشود. به صورت مربع انتخابگر درميا يد و ميتوان اجزاي مورد نظر را انتخاب نمود. ادامة دستور دقيقا همانند دستور linear است. تنظيمات اندازهگذاري براي تغيير تنظيمات اندازهگذاري بايد از دستور style استفاده نمود. با اين دستور تنظيمات بسيار گستردهاي امكانپذير است. در اين بخش دو قسمت از اين تنظيمات را شرح ميدهيم. شكل در سمت چپ پنجره نام سبكهاي موجود قرار دارد. كافي است سبك موجود را انتخاب و روي گزينة modify كليك كنيد. تا پنجرة جديد باز شود. در اين مرحله ميتوانيد از پنجرة باز شده روي زبانة symbols and Arrows كليك كنيد و اندازة سهمي را در قسمت Arrow size تغيير دهيد. در صورت استفاده از كاغذ A 4 بهتر است براي تغيير اندازة 2/5 ميليمتر تعيين شود. براي تغيير و تنظيم متن اندازه روي زبانة text كليك كنيد تا پنجرة شكل بازشود. جهت قرارگرفتن اعداد در همة حالات افقي باشد. ٩٥

8 فصل دهم تابع خط اندازه باشد طبق استاندارد Iso باشد. شكل تنظيمات اندازهگذاري بايد طبق استاندارد ايزو (Iso) انجام پذيرد. براي تنظيم اعداد بعد از اعشار به قسمت primary units برويد و قسمت precision را روي اعشار دلخواه تنظيم نماييد. نكته : بعد از تنظيم ارقام بعد از اعشاري چنان چه عدد اندازه بدون اعشاري باشد اعشارا ن را صفر نمايش ميدهد. براي حذف صفرهاي غيرمو ثر گزينة traling را فعال نماييد. ٩٦

9 اندازه گذاری از دو نماي داده شده مطلوب است ترسيم: 1 نماي روبه رو در برش 2 نماي جانبي در برش 3 نماي افقي 4 اندازه گذاري كامل مقياس 1:1 1 تمرين شكل تمرين نقشه هاي ترسيم شده در فصل هاي قبلي را به طور كامل اندازه گذاري كنيد. ٩٧

10 فصل دهم ارزشيابي پايان فصل 1 اندازهگذاري را تعريف كنيد. 2 قواعد اندازهگذاري را نام ببريد. 3 جهت نماش قطر مقطع مربعي و شعاع دايره چه علايمي مناسب است 4 طول سهمي اندازهگذاري چند ميليمتر است 5 دستور Linear را توضيح دهيد. 6 دستور Aligned را شرح دهيد. 7 دستور Radius را توضيح دهيد. 8 دستور diameter را توضيح دهيد. 9 كاربرد Dimstyle را بنويسيد. ٩٨