Μοριακή μελέτη της νόσου Αlzheimer σε δείγματα εγκεφαλικού ιστού. Κωνσταντινίδου Πολυάνθη

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μοριακή μελέτη της νόσου Αlzheimer σε δείγματα εγκεφαλικού ιστού. Κωνσταντινίδου Πολυάνθη"

Αίγλη Μιχαηλίδης
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Μοριακή μελέτη της νόσου Αlzheimer σε δείγματα εγκεφαλικού ιστού. Κωνσταντινίδου Πολυάνθη 1

2 Περιεχόμενα Εισαγωγή Κλινικά συμπτώματα Παθογένεια της νόσου Αβ αμυλοειδείς πλάκες Νευροϊνιδιακές αλλοιώσεις Απολιποπρωτεΐνη Ε Συμπεράσματα 2

3 Εισαγωγή Περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Γερμανό ψυχίατρο Alois Alzheimer το 1907 Αποτελεί νευροκεφυλιστική νόσο, η πιο κοινή αιτία άνοιας στους ηλικιωμένους Εμφανίζεται σε οικογενή και σε σποραδική μορφή Προσβάλλει 7% των ατόμων άνω των 65 ετών και ίσως το 40% των ατόμων άνω των 80 ετών 3

4 Τα κλινικά συμπτώματα της νόσου Οι ασθενείς παρουσιάζουν διαταραχές στην μνήμη, στον υπολογισμό και την επίλυση προβλημάτων Ψυχωτικά συμπτώματα (ψευδαισθήσεις, παραισθήσεις) Προοδευτική έκπτωση των νοητικών λειτουργιών Αδυναμία προσανατολισμού στο χώρο και χρόνο 4

5 Παθογένεια της νόσου Οφείλεται σε βλάβες που εντοπίζονται στον ιπποκάμπειο σχηματισμο, μετωπιαίο, κροταφικό και βρεγματικό λοβό του εγκεφάλου. 5

6 Παθογένεια της νόσου Κύρια αιτία αποτελεί η εμφάνιση βήτα αμυλοειδών πλακών (Αβ αμυλοειδείς ή γεροντικές πλάκες) Η εμφάνιση των νευροϊνιδιακών αλλοιώσεων (ΝΙΑ) Η ισομορφή της απολιποπρωτεΐνης ApoE4 6

Αμυλοειδείς ή γεροντικές πλάκες Αιματοξυλίνη/εωσίνη Χρώση με άργυρο Ανοσοσοιστοχημεία

, 2011 Οι Αβ πλάκες αποτελούν προϊόν της πρόδρομής πρωτεΐνης APP που εκφράζεται στον

ο οποίος περιβάλλεται από χαλαρά οργανωμένα ινίδια Αβ και πολλές άλλες πρωτεΐνες και

7 Αμυλοειδείς ή γεροντικές πλάκες Αιματοξυλίνη/εωσίνη Χρώση με άργυρο Ανοσοσοιστοχημεία με anti-aβ Kovari et al., 2011 Οι Αβ πλάκες αποτελούν προϊόν της πρόδρομής πρωτεΐνης APP που εκφράζεται στον εγκέφαλο ως διαμεμβρανικός υποδοχέας Αποτελούνται από έναν συμπαγή πυρήνα ινδίων Αβ, ο οποίος περιβάλλεται από χαλαρά οργανωμένα ινίδια Αβ και πολλές άλλες πρωτεΐνες και κυτταρικά υπολείμματα που προέρχονται από εκφυλισμένα κύτταρα Τέσσερεις τύποι νευριτικών πλακών: διάχυτες, άωρες, κλασσικές (ώριμες), τελικού σταδίου 7

8 Πρωτεολυτική διάσπαση της APP Οι μεταλλάξεις της APP έχουν ως αποτέλεσμα: 1. Η APP καλύτερο υπόστρωμα για τη β- σεκρετάση αμυλοειδικό μονοπάτι 2. Αυξάνουν την τάση του Αβ να συσσωματώνεται σε ινίδια 3. Αυξάνουν την πιθανότητα γένεσης των ισομορφών Αβ42 ή Αβ43 που έχουν μεγαλύτερη τάση να συσσωματώνονται σε ινίδια 8

9 β- Αμυλοειδές (Αβ ) M. del C. Cárdenas-Aguayo et al. (2014) Physiological Role of Amyloid Beta in Neural Cells: The Cellular Trophic Activity, Neurochemistry 9

Οι νευροϊνιδιακές αλλοιώσεις περιέχουν ζεύγη ελικοειδών και ευθέων ινιδίων που σχηματίζονται από δυσδιάλυτες υπερφωσφορυλιωμένες

10 Νευροϊνιδιακές αλλοιώσεις Χρώση αιματοξυλίνη/εωσίνη Νευροϊνιδιακοί κόμβοι ή δεμάτια, ή πλέγματα νευροϊνιδίων: μικροσκοπικές κακώσεις που έχουν το σχήμα φλόγας Χρώση με άργυρο. Οι νευροϊνιδιακές αλλοιώσεις περιέχουν ζεύγη ελικοειδών και ευθέων ινιδίων που σχηματίζονται από δυσδιάλυτες υπερφωσφορυλιωμένες μορφές της πρωτεΐνης Τau Η φωσφορυλιωµένη πρωτεΐνη tau έχει µειωµένη ικανότητα πρόσδεσης στους µικροσωληνίσκους, αναστέλλει τη συνάθροιση τους και τον ορθό προσανατολισµό τους και προάγει τον αποπολυµερισµό τους Kovari et al.,

11 Η φωσφορυλίωση της Tau 11

12 Πιθανός μηχανισμός συσσωμάτωσης Tau Μοντέλο για την ανώμαλη πρωτεϊνική αναδίπλωση, Annu. Rev. Pathol. Mech. Dis : The Annual Review of Pathology: Mechanisms of Disease 12

13 Απολιποπρωτεΐνη Ε Γλυκοπρωτεΐνη (34 kda)που μεταφέρει χοληστερόλη και άλλα λιπίδια στο αίμα Έκφραση σε: ήπαρ, εγκέφαλος 3 ισομορφές: ApoE2, ApoE3, ApoE4 ε3:πιο κοινό στον γενικό πληθυσμό ε4: πιο κοινό σε ασθενείς με Alzheimer Ε4: επηρεάζει την παραγωγή, κατανομή και εκκαθάριση του Αβ /ενώ το ε4 επιταχύνει τη νόσο σε οικογένειες με μεταλλάξεις στην APP 13

14 Συμπεράσματα Η εναπόθεση αμυλοειδών πλακών αποτελεί κύριο εύρημα σε ασθενείς με Alzheimer Μεταλλάξεις του γονιδίου της πρόδρομης APP πρωτεΐνης που εδράζεται στο χρωμόσωμα 21(γενετικός παράγοντας για την εμφάνιση της οικογενούς μορφής) Αλληλλόμορφα της απολιποπρωτεΐνης Ε (ApoE) (χρωμόσωμα 19) (Προδιαθεσικός παράγοντας για σποραδικές περιπτώσεις πρώιμης έναρξης της νόσου) Όλα τα παραπάνω συντελούν στον εκφυλισμό των νευρικών κυττάρων 14

Βιβλιογραφία A.Vander, J. Sherman, D. Luciano and M. Τσακόπουλος (2011), Human Physiology The Mechanisms of body function. Broken Hills Publishers, 1642 Nicosia Cyprus.

15 Βιβλιογραφία A.Vander, J. Sherman, D. Luciano and M. Τσακόπουλος (2011), Human Physiology The Mechanisms of body function. Broken Hills Publishers, 1642 Nicosia Cyprus. Chia-Chen Liu, Takahisa Kanekiyo, Huaxi Xu, and Guojun Bu (2013), Apolipoprotein E and Alzheimer disease: risk, mechanisms, and therapy. Nat Rev Neurol. 9(2): doi: /nrneurol Gail V. W. Johnson and William H. Stoothoff (2004), Tau phosphorylation in neuronal cell function and dysfunction. Journal of Cell Science 117, doi: /jcs published by The Company of Biologists 2004 Yipeng Wang and Eckhard Mandelkow (2015), Tau in physiology and pathology.nature Reviews Neuroscience 17, 22 35, doi: /nrn

16 To χειρότερο που μπορεί να πάθει ο άνθρωπος είναι να χάσει τη μνήμη του. Να ξεχάσει μία μία όλες εκείνες τις στιγμές που έζησε, πικρές και γλυκές. Είναι δύσκολο να χάνει κανείς το «πριν» του. Σας ευχαριστώ για την υπομονή και το χρόνο σας. 16

Σχετικά έγγραφα

Εργαστηριακη διάγνωση Νευροεκφυλιστικων νοσημάτων. Χρυσούλα Νικολάου

Εργαστηριακη διάγνωση Νευροεκφυλιστικων νοσημάτων Χρυσούλα Νικολάου Νευροεκφυλιστικά Νοσήματα Νοσολογικές οντότητες, συχνά κληρονομικής αρχής, με προσβολή συγκεκριμένων ανατομικών δομών του Ν.Σ, (επηρεάζουν