Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Технички факултет-битола ЕЛАБОРАТ. за повторна акредитација на студиската програма по

Transcript

1 Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Технички факултет-битола ЕЛАБОРАТ за повторна акредитација на студиската програма по ЕЛЕКТРОЕНЕРГЕТСКИ СИСТЕМИ - прв циклус четиригодишни универзитетски студии - Битола, јуни,2016 година

2 СОДРЖИНА Основни податоци за студиската програма и носителот на студиската програма КАРТА НА ВИСОКООБРАЗОВНАТА УСТАНОВА ОДЛУКА ЗА УСВОЈУВАЊЕ НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА ОД НАСТАВНО- НАУЧНИОТ ОДНОСНО НАСТАВНИЧКИОТ СОВЕТ НА ЕДИНИЦАТА ОДЛУКА ЗА УСВОЈУВАЊЕ НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА ОД УНИВЕРЗИТЕТСКИОТ СЕНАТ ПОДАТОЦИ ЗА ПРОСТОРОТ ПРЕДВИДЕН ЗА РЕАЛИЗАЦИЈА НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА И ДОКУМЕНТАЦИЈА ЗА ОБЕЗБЕДЕНИ ПРОСТОРИИ КОИШТО СЕ СООДВЕТНИ ЗА ВРШЕЊЕ НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА СПИСОК НА ОПРЕМА И НАСТАВНИ СРЕДСТВА НАЧИН НА ФИНАНСИРАЊЕ НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА СПИСОК НА НАСТАВЕН КАДАР ВКЛУЧЕН ВО РЕАЛИЗАЦИЈАТА НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА ИЗЈАВИ ОД НАСТАВНИЦИТЕ ЗА ДАВАЊЕ СОГЛАСНОСТ ЗА УЧЕСТВО ВО ИЗВЕДУВАЊЕ НА НАСТАВАТА ПО ОДРЕДЕНИ ПРЕДМЕТИ НАУЧНО-ИСТРАЖУВАЧКО ПОДРАЧЈЕ, ПОЛЕ И ОБЛАСТ КАДЕ ШТО ПРИПАЃА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА СТЕПЕН НА ОБРАЗОВАНИЕ ЦЕЛ И ОПРАВДАНОСТ ЗА ВОВЕДУВАЊЕ НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА УСОГЛАСЕНОСТ НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА СО ЕДИНСТВЕНИОТ ЕВРОПСКИ ПРОСТОР ЗА ВИСОКО ОБРАЗОВАНИЕ И СПОРЕДЛИВОСТ СО ПРОГРАМИТЕ НА ЕВРОПСКИ ВИСОКООБРАЗОВНИ ИНСТИТУЦИИ ОПШТИ ДЕСКРИПТОРИ НА КВАЛИФИКАЦИИ ЗА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА СПЕЦИФИЧНИ ДЕСКРИПТОРИ НА КВАЛИФИКАЦИИ ЗА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА ГОДИНИ И СЕМЕСТРИ НА ТРАЕЊЕ НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА ЕКТС КРЕДИТИ СО КОИ СЕ СТЕКНУВА СТУДЕНТОТ УСЛОВИ ЗА ЗАПИШУВАЊЕ И НАПРЕДУВАЊЕ ВО ТЕКОТ НА СТУДИИТЕ ИНФОРМАЦИЈА ЗА ПРОДОЛЖУВАЊЕ НА ОБРАЗОВАНИЕТО СТРУКТУРА НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА УТВРДЕН СООДНОС МЕЃУ ЗАДОЛЖИТЕЛНИТЕ И ИЗБОРНИТЕ ПРЕДМЕТИ СО ЛИСТА НА ЗАДОЛЖИТЕЛНИ ПРЕДМЕТИ, ЛИСТА НА ИЗБОРНИ ПРЕДМЕТИ И ДЕФИНИРАН НАЧИН НА ИЗБОР НА ПРЕДМЕТИТЕ

3 21. ИНФОРМАЦИЈА ЗА БРОЈОТ НА СТУДЕНТИ ЗА ЗАПИШУВАЊЕ ВО ПРВАТА ГОДИНА НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА ИНФОРМАЦИЈА ЗА ОБЕЗБЕДЕНА ЗАДОЛЖИТЕЛНА И ДОПОЛНИТЕЛНА ЛИТЕРАТУРА ИНФОРМАЦИЈА ЗА WEB СТРАНАТА НА ЕДИНИЦАТА И УНИВЕРЗИТЕТОТ НАЗИВ СО КОЈ СЕ СТЕКНУВА СТУДЕНТОТ ПО ЗАВРШУВАЊЕТО НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА АКТИВНОСТИ И МЕХАНИЗМИ ПРЕКУ КОИ СЕ РАЗВИВА И СЕ ОДРЖУВА КВАЛИТЕТОТ НА НАСТАВАТА РЕЗУЛТАТИ ОД ИЗВЕДЕНАТА САМОЕВАЛУАЦИЈА ОБРАЗЕЦ НА ДОДАТОКОТ НА ДИПЛОМА ПРИЛОЗИ [ 3

4 Основни по датоци за студиската програма и носителот на студиската програма Наслов на студиската програма Електроенергетски системи Универзитет Единица на универзитетот Научно поле Научна, стручна или уметничка област Вид на студии Св. Климент Охридски-Битола Технички факултет-битола Електротехника(202), Електромашинство (203) и Електроника и автоматика (204) Електротехника (20200), Електроенергетика (20201), Теорија на кола (20202), Електронски кола (20203), Проводници, индикатори, диелектрици и прекинувачи (20204), Електроенергетски мрежи и системи (20300), Агрегати и електрани (20301), Електрични машини, трансформатори и апарати (20302), Електромоторни погони (20303) и Мерења и инструменти (20409). Прв циклус универзитетски студии Обем на студиите изразен во ЕКТС кредити 240 Звање што студентот го добива по завршувањето на студиската програма Звање на англиски јазик што студентот го добива по завршувањето на студиската програма Времетраење на студиите (во години) Учебна година во којашто ќе започне реализацијата на студиската програма Број на студенти што се планира да се запишат на студиската програма Јазик на којшто ќе се изведува студиската програма Дипломиран универзитетски инженер по електротехника Bacherol of Science in Electrical Engineering 4 (четири) 2017/ Македонски 4

5 Дали студиската програма се поднесува за акрдитација или за повторна акредитација Година на поднесување на студиската програма за акредитација/повторна акредитација Web страна на Универзитетот и Единицата на Универзитетот носител на студиската програма Повторна акредитација

6 1. КАРТА НА ВИСОКООБРАЗОВНАТА УСТАНОВА Назив на високообразовната установа Универзитет Св. Климент Охридски Технички факултет Битола Седиште Македонска фаланга бр. 33, 7000 Битола Веб страница Вид на високообразовната установа Високо образовна установа факултет Податоци за основачот (на приватната Собрание на Република Македонија високообразовната установа) Податоци за последната акредитација бр /18 од Студиски и научно-истражувачки Научно подрачје: 2. Техничко технолошки науки подарачја за кои е добиена акредитација Научни полиња: Електротехника (202), Електромашинство (203), Електроника и автоматика (204), Енергетика (205), Графичко инженерство (208), Индустриско инженерство и манаџмент (211), Машинство (214), Сообраќај и Единици во состав на високообразовната установа Студиски програми што се реализираат во единицата која бара проширување на дејноста со воведување на нова/и студиска/и програма/и Податоци за меѓународна соработка на планот на наставата, истражувањето и мобилноста на студентите транспорт (220), Животна средина (225). Машински отсек, Електротехнички отсек, Графички отсек, Сообраќаен отсек, Индустриски менаџмент Универзитетски студиски програми од прв циклус - Машинство - Инженерство за заштита на животната и работна средина - Сообраќајно транспортно инженерство - Сообраќајно транспортна телематика - Сообраќајни транспортни системи и технологии - Електроенергетски системи - Графичко инженерство - Мехатроника - Индустриски инженерство и менаџмент Во рамките на ERASMUS+ и билатералната соработка развиена од УКЛО и ТФБ се разменуваат искуства од наставно-научните области, се реализираат посети и престои на академски кадри, мобилност и размена на студенти, заедничко учество во проекти од различни програми и фондации. УКЛО има потпишани договори за соработка со низа на универзитети во Европа и пошироко кои можат да се најдат на web страната на УКЛО во делот за меѓународна соработка. Исто така ТФБ и УКЛО биле вклучени во низа на проекти во програмата TEMPUS, програмите 6

7 Податоци за просторот наменет за изведување на наставната и истражувачката дејноста Податоци за опремата за изведување на наставната и истражувачката дејност на ЕУ за прекугранична соработка и др. Техничкиот факултет - Битола располага со корисна површина од 5.583,44 m 2, и тоа: амфитеатар 1 227,00 m2 предавални ,42m2 лаборатории 9 598,24 m2 компјутерски центар 3 310,00 m2 мултимедијален центар 1 150,00 m2 работилници 4 24,64 m2 библиотека со читална 2 13,95 m2 кабинети ,10 m2 администрација 7 201,52 m2 сала за седници 1 58,91 m2 простор за општ. активност 1 30,00 m2 магацини 1 53,50 m2 котларница 1 46,52 m2 телефонска централа и просторија за одрж ,22 m2 холови, скали и сан. јазли 1686,72 m2 Компјутерската и мернo-регулциона опрема која се користи во едукативниот и научноистражувачкиот процес е организирана во 8 лаборатории и 5 компјутерски училници. 1. Термотехничка лабораторија 2. Лабораторија за машински материјали 3. Лабораторија за електро енергетски системи 4. Лабораторија за моторни возила 5. Лабораторија за електротехника 6. Лабораторија за електроника и електр. мерења 7. Лабораторија за мултимедија 8. Мехатроничка лабораторија 9. Лабораторија за ел. машини 1. Компјутерска училница Компјутерска училница Компјутерска училница Компјутерска училница Компјутерска училница 413 Во елаборатот е даден детален список на опремата која ќе се користи во студиската програмалабораторијата за електроенергетски системи е наменета за компјутерска симулација и анализа на електроенергетски системи. Таа е опремена со 10 компјутерски работни места. Поседува лиценцирани едукативни и 7

8 истражувачки верзии на неколку софвтерски пакети за симулација и анализа на ЕЕС и тоа: NEPLAN, InterPSS, Distribution Management System (DMS), MATLAB/Simulink. Во оваа лабораторија се изведуваат лабораториски симулациони вежби на компјутер по сите предмети кои спаѓаат во научната област Електроенерегетски мрежи и системи. Лабораторијата за електрични машини е наменета за испитување и анализа на електрични машини Опремена е со ед дигитални, мерни струјни клешти, мерач на електромагнетно поле при ниски фреквенции, инструмент за мерење на електромагнетно поле при многу високи фреквенции. Со наведената опрема се изведуваат низа на лабораториски вежби за запознавање на студентите со практичните аспекти на анализа и испитување на електричните машини. Исто така лабораторијата поседува софтверски пакети за симулација и анализа на електричните машини. Лабораторијата за електроника и електрични мерења е наменета за спроведување на лабораториската и практичната настава на предметите од овие научни области. Опремена е со 8 работни места за по 2-3 студенти и поседува на мерна и регулациона опрема со која се изведуваат вежбите (Персонален компјутер (Celeron), Мултифункциска карта "Адвантек" тип PCI-1710L, Лемилица и завртки СЕТ, Мулиметри, Струјни Клешти со мултиметер, Осцилоскоп МА-4048, Регулационен тpaфotrn 110/4A, отпорни, индуктивни и капацитивни декади, Ротомер Тип 102, Стробоскоп МА Истата е опремена и со неколку работни компјутерски места за симулација и анализа на електронски кола и мерно аквизициски системи. Исто така лабораторијата поседува лиценца на софтверскиот пакет за симулација и анализа на ел. кола, инструменти и ситеми National Instruments LabView. Лабораторија за електротехника е наменета за спроведување на лабораториската и практичната настава на предметите од основи на електротехника. Опремена е со 8 работни места за по 2-3 студенти и поседува на мерна и 8

9 Број на студенти за кои е добиена акредитација Број на студенти (првпат запишани) Број на лица во наставно-научни, научни и наставни звања Број на лица во соработнички звања Однос наставник: студенти ( на студенти на еден наставник) за секоја единица одделно Внатрешни механизми за обезбедување и контрола на квалитетот на студиите Фрекфенција на самоевалуциониот процес (секоја година, на две години, на три години) Податоци за последната спроведена надворешна евалуација на установата Други податоци кои установата сака да ги наведе како аргумент за нејзината успешност регулациона опрема со која се изведуваат вежбите (генератори на функција, исправувачи, осцилоскопи, регулациони трансформатори, отпорни, индуктивни и капацитивни декади, извори на напон, мултиметри, висконапонски сонди, ватметри, потенциометри и др.). 650 (прв циклус) + 85 (втор циклус) 215 (прв циклус) + 35 (втор циклус) 57 наставници од кои: 25 редовни професори 17 вонредни професори 15 доценти 11 студент/наставник (за уч. 2014/15) Развојот на наставните содржини Реализација на наставниот процес Оценување на студентите Изработка на дипломски и магистерски труд Оценка на квалитетот на наставата од страна на студентите со анкети на крајот од секој семестар за секој предмет Оценка на квалитетот на студиската програма од страна на студентити при доделување на дипломата и Други процедури кои се однесуваат на ресурсите и логистиката на наставниот процес Една година Нема Електротехничкиот отсек при ТФБ е организатор на меѓународната конференција ICEST заедно со Техничкиот универзитет во Софија и Електронскиот факутет при Универзитетот во Ниш, на која учествуваат голем учесници од повеќе земји, а трудовите ги рецензираат професори од голем на универзитети од различни земји. 9

10 2. ОДЛУКА ЗА УСВОЈУВАЊЕ НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА ОД НАСТАВНО-НАУЧНИОТ ОДНОСНО НАСТАВНИЧКИОТ СОВЕТ НА ЕДИНИЦАТА На седницата на Наставно- научниот совет на Технички факултет Битола, одржана на год., беше разгледан и, со одлука бр /4, усвоен предлогот за елаборатот на студиска програма по Електроенергетски системи за прв циклус студии согласно Законот за високо образование. Одлуката е дадена во прилог. 10

11

12 0 елаборатот та Електроенергетски системи 2

13

14 4. ПОДАТОЦИ ЗА ПРОСТОРОТ ПРЕДВИДЕН ЗА РЕАЛИЗАЦИЈА НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА И ДОКУМЕНТАЦИЈА ЗА ОБЕЗБЕДЕНИ ПРОСТОРИИ КОИШТО СЕ СООДВЕТНИ ЗА ВРШЕЊЕ НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА тоа: Техничкиот факултет - Битола располага со корисна површина од 5.583,44 m2, и амфитеатар 1 предавални 19 лаборатории 9 сметачки центар 3 мултимедијален центар 1 работилници 4 библиотека со читална 2 кабинети - 34 администрација 7 сала за седници - 1 простор за општествена активност 1 магацини 1 котларница - 1 телефон. централа и просторија за одржување холови, ходници, скали и санитарни јазли 227,00 m2 1613,42 m2 598,24 m2 310,00 m2 150,00 m2 245,64 m2 113,95 m2 545,10 m2 201,52 m2 58,91 m2 30,00 m2 53,50 m2 46,52 m2 233,22 m2 1686,72 m2 Според приложеното Техничкиот факултет Битола има и просторен капацитет за изведување на наставата од овој вид на студии. Документација за просторот предвиден за реализација на студиската програма и документација за обезбедени простории коишто се соодветни за вршење на студиската програма се дадени во прилогот бр СПИСОК НА ОПРЕМА И НАСТАВНИ СРЕДСТВА Факулетот е опремен со најсовремени технички средства, што овозможуваат примена на современи наставни методи. Во продолжение е даден преглед на 14

15 лабораториите кои се користат при изведувањето на практичната настава на студиската програма по Електроенергетски системи. Лабораторијата за електроенергетски системи е наменета за компјутерска симулација и анализа на електроенергетски системи. Таа е опремена со 10 компјутерски работни места. Поседува лиценцирани едукативни и истражувачки верзии на неколку софвтерски пакети за симулација и анализа на ЕЕС и тоа: NEPLAN, Power World Ssimulator, Distribution Management System (DMS), MATLAB/Simulink. Во оваа лабораторија се изведуваат лабораториски симулациони вежби на компјутер по сите предмети кои спаѓаат во научната област Електроенерегетски мрежи и системи. Лабораторијата за електрични машини е наменета за испитување и анализа на електрични машини Опремена е со еднофазни трансформатори, трифазни трансформатори, регулациони еднофазни трансформатори, трифазен регулационен трансформатор, еднофазни и трифазни асинхрони мотори, мерачи на моќност, мерни инструменти, амперметри, волтметри и ватметри аналогни и дигитални, мерни струјни клешти, мерач на електромагнетно поле при ниски фреквенции, инструмент за мерење на електромагнетно поле при многу високи фреквенции. Со наведената опрема се изведуваат низа на лабораториски вежби за запознавање на студентите со практичните аспекти на анализа и испитување на електричните машини. Исто така лабораторијата поседува софтверски пакети за симулација и анализа на електричните машини. Лабораторијата за електроника и електрични мерења е наменета за спроведување на лабораториската и практичната настава на предметите од овие научни области. Опремена е со 8 работни места за по 2-3 студенти и поседува на мерна и регулациона опрема со која се изведуваат вежбите. Истата е опремена и со неколку работни компјутерски места за симулација и анализа на електронски кола и мерно аквизициски системи. Исто така лабораторијата поседува лиценца на софтверскиот пакет за симулација и анализа на ел. кола, инструменти и системи National Instruments LabView. Лабораторија за електротехника е наменета за спроведување на лабораториската и практичната настава на предметите од основи на електротехника. Опремена е со 8 15

16 работни места за по 2-3 студенти и поседува на мерна и регулациона опрема со која се изведуваат вежбите. Вид на опрема Количина (парчиња) Компјутерски работни места 15 LCD проектор 4 LCD/LED телевизор 1 NEPLAN лиценца за универзитети Мулти корисничка DMS лиценца за универзитети Мулти корисничка Power world simulator Demo Мулти корисничка Labview National Instruments Мулти корисничка Maxwell 2.03 симулациски софтверски пакет Мулти корисничка Регулациони трансформатори (еднофазни) 4 Регулациони трансформатори (трифазни) 1 Еднофазни и трифазни асинхрони мотори 6 Еднофазни и трифазни трансформатори 5 Мерачи на моќност 6 Амперметри и волтметри 50 Струјни клешти 2 Анализатор на моќност 1 Мерач на електромагнетно поле за ниски 1 Фреквенции Мерач на електромагнетно поле за високи 1 Фреквенции Мултифункциска карта "Адвантек" тип PCI-1710L 1 Лемилица и завртки СЕТ, 2 Мултиметри 25 Струјни клешти со мултиметер 1 Осцилоскоп МА Регулационен тpaфotrn 110/4A 1 Отпорни, индуктивни и 4 капацитивни декади Ротомер Тип Стробоскоп МА Генератори на функција 2 Извори на напон НАЧИН НА ФИНАНСИРАЊЕ НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА Студиската програма ќе се реализира во најголем дел со постојните кадровски, технички и просторни ресурси. Финансирањето на студиите ќе се одвива во согласност со законските прописи за студирање на јавен универзитет, Статутот на Универзитетот Св. Климент Охридски - Битола, Правилник за условите, критериумите и правилата за запишување и студирање на прв циклус студии на Универзитетот Св. Климент 16

17 Охридски - Битола како и Конкурсот за запишување студенти во прва година на прв циклус студии на Универзитетот Св. Климент Охридски - Битола. 7. СПИСОК НА НАСТАВЕН КАДАР ВКЛУЧЕН ВО РЕАЛИЗАЦИЈАТА НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА Р.б Звање, име и презиме на наставникот Ред. Проф. д-р Цветко Митровски Ред. Проф. д-р Мирка Радевска Ред. Проф. д-р Весна Чешелкоска Ред. Проф. д-р Љупчо Трпезановски Предмети што наставникот ги предава или е планирано да ги предава на Единицата каде што се организира студиската програма Фонд на часови за секој наведен предмет ЕЕС303 Аналогна електроника 3+2 ЕЕС401 Мерно аквизициски системи 3+2 ЕЕС404 Дигитална електроника 3+2 ЕЕС501 Електрични машини ЕЕС605 Електрични машини ЕЕС801 Современи испитување на 3+2 електрични машини ЕЕС102 Основи на електротехника ЕЕС202 Основи на електротехника ЕЕС406 Електромагнетика 3+2 ЕЕС503 Дистрибутивни ЕЕС 3+2 ЕЕС 602 Анализа на ЕЕС 3+2 ЕЕС 702 Заштита на ЕЕС 3+2 Ред. Проф. д-р Благоја ЕЕС306 Обновливи извори на електрична 3+1 Стевановски енергија ЕЕС601 Разводни постројки 3+2 ЕЕС701 Планирање и експлоатација на ЕЕС 3+1 Ред. Проф. Д-р Николче ЕЕС206 Електротехнички материјали 3+1 Ацевски ЕЕС402 Електрични инсталации и 3+2 осветление ЕЕС505 Заземјувачи и заземјувачки системи 3+2 Ред. Проф. д-р Елизабета ЕЕС203 Техничка механика 2+2 Бахтовска Ред. Проф. д-р Константин ЕЕС106 Претприемништво и мал бизнис 2+2 Петковски Ред. Проф. д-р Викторија ЕЕС104 Странски јазик (Англиски јазик) 2+2 Петковска Вонр. проф. д-р Ратка ЕЕС103 Физика Нешковска ЕЕС205 Физика Вонр. проф. д-р Наташа ЕЕС304 Мерења во електротехника 3+2 Мојсоска ЕЕС606 Високонапонска опрема и 3+2 изолациони системи ЕЕС802 Електромоторни погони 3+2 Вонр. проф. д-р Митко Костов ЕЕС204 Програмирање за инженери 3+2 ЕЕС302 Теорија на електрични кола 3+2 ЕЕС305 Моделирање и симулација на системи

18 13 14 Вонр. проф. д-р Гордана Јаневска Вонр. проф. д-р Игор Андреевски Доц. д-р Миле Спировски ЕЕС305 Моделирање и симулација на 2+2 системи ЕЕС405 Системи за автоматско управување 2+2 ЕЕС704 Компјутерски управувани процеси и 3+2 машини МОМ40X Одржлив енергетски развој 2+2 ЕЕС502 Електрични централи ЕЕС604 Техника на висок напон 3+2 ЕЕС803 Погон и управување на ел. централи 3+2 Доц. д-р Методија Атанасовски ЕЕС504 Проектирање на ЕЕ водови ЕЕС603 Пазари на електрична енергија 3+1 ЕЕС703 Софтверски пакети за анализа на 2+2 ЕЕС Доц. д-р Елена Котевска ЕЕС101 Математика ЕЕС201 Математика ЕЕС403 Нумерички методи веројатност и 3+2 статистика Доц. д-р Благоја Арапиноски ЕЕС501 Електрични машини ЕЕС605 Електрични машини ЕЕС705 Микро електромотори 3+2 ЕЕС801 Современи испитување на 3+2 електрични машини 19 Доц. д-р Иво Кузманов ЕЕС105 Инженерско проектирање и CAD Доц. д-р Соња Чаламани ЕЕС301 Математика Детални информации, посебно, за секој наставник којшто е вклучен во реализацијата на студиската програма е даден во прилог бр ИЗЈАВИ ОД НАСТАВНИЦИТЕ ЗА ДАВАЊЕ СОГЛАСНОСТ ЗА УЧЕСТВО ВО ИЗВЕДУВАЊЕ НА НАСТАВАТА ПО ОДРЕДЕНИ ПРЕДМЕТИ Изјавите од наставниците за нивната согласност за учество во наставата по одредени предмети од студиската програма се дадени во прилогот бр НАУЧНО-ИСТРАЖУВАЧКО ПОДРАЧЈЕ, ПОЛЕ И ОБЛАСТ КАДЕ ШТО ПРИПАЃА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА Во согласност со меѓународната Фраскатиева класификација на научно истражувачките подрачја, полиња и области, студиската програма по Електроенергетски системи припаѓа во научното подрачје Техничкотехнолошки науки (2), во полињата Електротехника (202), Електромашинство (203) и Електроника и автоматика (204) и ги покрива областите Електротехника (20200), Електроенергетика (20201), Теорија на кола 18

19 (20202), Електронски кола (20203), Проводници, индикатори, диелектрици и прекинувачи (20204), Магнетни материјали и суперпроводници (20205), Електромагнетика (20206), Електроенергетски мрежи и системи (20300), Агрегати и електрани (20301), Електрични машини, трансформатори и апарати (20302), Електромоторни погони (20303) и Мерења и инструменти (20409). 10. СТЕПЕН НА ОБРАЗОВАНИЕ Прв циклус академски универзитетски студии со 240 кредити, ниво во Националната рамка на високо-образовни квалификации VIА 11. ЦЕЛ И ОПРАВДАНОСТ ЗА ВОВЕДУВАЊЕ НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА Меѓу стручните области за кои се очекува натамошен силен подем во XXI век, секако може да се вброи и електротехниката. Посебен дел од електротехниката е областа електроенергетика. Како наставно научна дисциплина електроенергетиката ги истражува, изучува и унапредува ЕЛЕКТРОЕНЕРГЕТСКИТЕ СИСТЕМИ (ЕЕС) како најсложени техничко технолошки системи во историјата на човештвото. ЕЕС претставува сложена техничко-технолошка целина која ги опфаќа системите за производство, пренос, дистрибуција, снабдување и користење на електричната енергија. Исто така многу значајни компоненти на ЕЕС се системите за автоматско управување со системот, мерно аквизициските системи, енергетската електроника и телекомуникациите. Во последнава декада се отвора и ново поглавје во доменот на ЕЕС, а тоа е пазарното стопанисување со електричната енергија, дерегулацијата во ЕЕС и воведувањето на конкуренција во сегментите за производство и снабдување со електрична енергија Сето ова наметнува потреба од реформа на профилот на инжeнерот по електроенергетски системи која бара широки познавања на наведените проблематики, кои вклучуваат и развој на тие подрачја и новите технологии. Сумарно гледано модерниот инженер од областа на електроенергетските системи треба да го исполнува т.н. 4Е принцип (Енергија, Ефикасност, Економија и Екологија), што значи да има солидни знаења oд овие области, надоградени со добро образование од информатичките технологии, електрониката и секако солидно познавање на странски јазик. На Електротехничкиот 19

20 отсек при Техничкиот факултет Битола (ТФБ) неколку децении постоеа двегодишни студии (VI/1 степен) по Електроенергетика, а од учебната 2002/2003 постојат и четиригодишни универзитетски студии. Исто така од учебната 2006/2007 година Електротехничкиот отсек при ТФБ организира и последипломски студии со цел да едуцира кадри на повисоко ниво на образование. Ваквиот историјат зборува за долгогодишното искуство на eлектротехичкиот остек при ТФБ во едуцирањето нa инженери и дипломирани инженери од областа на Електроенергетиката. Студиската програма по Електроенергетски системи на електротехничкиот отсек е конципирана така да обезбедува стекнување на компентенции кои се општествено оправдани и корисни. Техничкиот факултет ги има дефинирано основните задачи и цели на образование на високо компететни кадри од областа на техниката. Посебните цели на студиската програма се: обезбедување на ефикасно едуцирање на инженери од областа на електроенергетските системи, чија стручност и знаење ќе одговара на потребите за развој во Република Македонија, поширокиот регион и Европа, создавање на нови знаења во областа на електроенергетските системи преку спроведување на фундаментални, апликативни и развојни истражувања, зголемување на квалитетот и квантитетот на инженерски кадар од областа на ЕЕС согласно потребите на компаниите од оваа област (АД ЕЛЕМ, АД МЕПСО, АД ЕВН Македонија) кои веќе неколку години стипендираат студенти од студиската програма ЕЕС на Техничкиот факултет-битола. Пошироката цел на универзитетските студии е развивање на компатибилни студиски програми со Европскиот систем на високо образование, преку имплементација на Европскиот систем за пренос на кредити и преку користење на искуствата на други европски универзитети во однос на студиските програми. Согласно истражувањата на пазарот на трудот кои се спроведени од страна на водечките компании од областа на електроенерегетика во Република Македонија, утврдено е дека заради намалениот интерес за студирање на оваа инженерска дисциплина и лошата старосна структура на вработените инженери од 20

21 оваа област, во иднина може да се појави сериозен недостиг на кадри од овој инженерски профил во нашата држава. Затоа трите водечки компании од областа на ЕЕС: АД ЕЛЕМ, АД МЕПСО, АД ЕВН Македонија, се одлучија да стипендираат успешни студенти на електроенергетските насоки на ФЕИТ-Скопје и Технички факултет-битола. Имено 11 студенти на студиската програма ЕЕС на Техничкиот факултет-битола, секоја учебна година добиваат месечна стипендија од некоја од овие компании и тоа: 5 студенти од АД ЕЛЕМ, 5 студенти од АД МЕПСО и 1 студент од АД ЕВН. Ова е најдобар показател за квалитетот и оправданоста на студиската програма ЕЕС на Технички факултет Битола. 12. УСОГЛАСЕНОСТ НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА СО ЕДИНСТВЕНИОТ ЕВРОПСКИ ПРОСТОР ЗА ВИСОКО ОБРАЗОВАНИЕ И СПОРЕДЛИВОСТ СО ПРОГРАМИТЕ НА ЕВРОПСКИ ВИСОКООБРАЗОВНИ ИНСТИТУЦИИ Содржината на студиската програма за првиот циклус академски студии по електроенергетски системи има околу 81 % совпаѓање со содржините и исходите од учењето со слична програма за електро инженерство која се изведува на универзитетот во Минесота (Соединетите Американ ски Држави) ( University of Minnesota Twin Cities: линк за пристап до Шангајската листа и страната на универзитетот ( Cities.html), кој се наоѓа на 29 место на областа од инженерство на ранг листата која ја изготвува Центарот за светска класа универзитети при Шангајскиот Џиао Тонг Универзитет од Народна Република Кина, освен за слободно изборните предмети. Содржината на студиската програма за електро инженерство која се изведува на универзитетот во Минесота може да се најде на следниов линк: Во врска со усогласеноста на студиската програма со единствениот европски простор за високо образование содржината на студиската програма за првиот циклус академски студии по електроенергетски системи има околу 85 % совпаѓање со содржините и исходите од учењето со слична програма за електро инженерство која се изведува на универзитетот во Манчестер (Велика Британија) ( University of Manchester) 21

22 ( Manchester.html ), кој се наоѓа на место на областа од инженерство на ранг листата која ја изготвува Центарот за светска класа универзитети при Шангајскиот Џиао Тонг Универзитет од Народна Република Кина, освен за слободно изборните предмети. Содржината на студиската програма за електро инженерство која се изведува на универзитетот во Манчестер може да се најде на следниов линк: ОПШТИ ДЕСКРИПТОРИ НА КВАЛИФИКАЦИИ ЗА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА Знаења и разбирање Примeна на знаењето и разбирањето Способност за проценка Комуникациски вештини Покажува знаење и разбирање во научното поле на студирање кое се надградува врз претходното образование и обука, вклучувајќи и познавање во доменот на теоретски, практични, концептуални, компаративни и критички перспективи во научното поле според соодветна методологија; Разбирање на одредена област и познавање на тековните прашања во врска со научните истражувања и новите извори на знаење; Покажува знаење и разбирање за разни теории, методологии. Може да го примени знаењето и разбирањето на начин што покажува професионален пристап во работата или професијата; Покажува компетенции за идентификација, анализа и решавање проблеми; Способност за пронаоѓање и поткрепување аргументи во рамките на полето на студирање. Способност за прибирање, анализирање, оценување и презентирање информации, идеи, концепти од релевантни податоци; Донесување соодветна проценка земајќи ги предвид личните, општествените, научните и етичките аспекти; Способност да оценува теоретски и практични прашања, да дава објаснување за причините и да избере соодветно решение. Способност да комуницира и дискутира, и со стручната, и со нестручната јавност, за информации, идеи, проблеми и решенија кога критериумите за одлучување и опсегот на задачата се јасно дефинирани; Презема поделена одговорност за колективни резултати; Способност за независно учество, со професионален 22

23 пристап, во специфични, научни и интердисциплинарни дискусии. Вештини на учење Презема иницијатива да ги идентификува потребите за стекнување понатамошно знаење и учење со висок степен на независност. 14. СПЕЦИФИЧНИ ДЕСКРИПТОРИ НА КВАЛИФИКАЦИИ ЗА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА Знаење и разбирање Примeна на знаењето и разбирањето Способност за проценка Комуникациски вештини Препознава и помни добро воспоставени начела во рамките на фундаменталните области од физика, математика и инженерски науки поврзани со електроинженерството. Опишува и расправа за клучни аспекти и концепти особено во oсновните области од Електроенергетските системи: производство, пренос и дистрибуција на електрична енергија. Следи тековни истражувања и развој, како и поширокиот мултидисциплинарен контекст во полето на електроинженерството. Одредува и анализира процеси, методи и резултати во областа на производство, пренос и дистрибуција на електрична енергија. Лоцира, формулира и решaва основни проблеми во реален енергетски систем поврзани со дизајнирање, експлоатација, одржување и техничка контрола, користејќи веќе воспоставени методи. Избира и користи соодветна опрема, алатки и аналитички методи, битни за анализa на Eлектроенергетските системи. Применува прописи и техники за заштита на животната средина. Прибира, анализира и презентира информации од соодветни податоци достапни во областа на Електроенергетските системи, поврзни со производството, преносот и дистрибуцијата на електричната енергија. Прави соодветна проценка при применување и оценување на знаење од клучно значење за редовното работење на електроенергетските системи, земајќи ги во предвид личните, општествените, научните или етичките аспекти. Спојува теорија и пракса да реши проблеми во Електроенергетските системи, да ги објасни причините за настанувањето и да избере соодветно решение. Комуницира ефективно преку пишани извештаи и усни презентации, користејќи соодветна терминологија и технички јазик, соодветен за Електроенергетските системи. Споделува и расправа за концепти и идеи во областа на Електроенергетските системи, како со инженерската заедница така и со целата општествена јавност. Способен е за тимска работа и активна 23

24 Вештини на учење соработка во рамките на група, преку споделување на одговорности и задачи. Презема иницијатива за идентификување и решавање на потребите за понатамошно професионално образование во областа на Електроенергетските системи, со висок степен на самостојност во одлучувањето. Редовно ги следи најновите достигнувања и научните текови во областа на Електроенергетските системи, како што се научни трудови, списанија, семинари, конференции итн. 15. ГОДИНИ И СЕМЕСТРИ НА ТРАЕЊЕ НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА Студиската програма е во времетраење од 4 (четири) години односно 8 (осум) семестри. 16. ЕКТС КРЕДИТИ СО КОИ СЕ СТЕКНУВА СТУДЕНТОТ За успешно завршување на студиската програма студентите треба да стекнат најмалку 240 ЕКТС кредити 17. УСЛОВИ ЗА ЗАПИШУВАЊЕ И НАПРЕДУВАЊЕ ВО ТЕКОТ НА СТУДИИТЕ Условите и критериумите за запишување на студентите се дефинирани во согласност со Законот за високо образование на Република Македонија, Статутот на Универзитетот Св. Климент Охридски Битола и Правилникот за условите, критериумите и правилата за запишување и студирање на прв циклус студии на Универзитетот Св. Климент Охридски Битола (член 5 член 13) и истите се објавуваат во Конкурсот за запишување студенти во прва година на прв циклус студии на Универзитетот Св. Климент Охридски - Битола. Студентот напредува во текот на студирањето, односно запишува предмети преку от на остварените кредити (бодови). Напредувањето во текот на студиите е дефинирано и опишано во Правилникот за условите, критериумите и правилата за запишување и студирање на прв циклус студии на Универзитетот Св. Климент Охридски Битола, којшто е јавно објавен на web страната на Универзитетот. 24

25 18. ИНФОРМАЦИЈА ЗА ПРОДОЛЖУВАЊЕ НА ОБРАЗОВАНИЕТО По завршувањето на студиите, студентот може да го продолжи образованието на втор циклус студии. 19. СТРУКТУРА НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА Предметите на студиската програма се категоризирани во три основни групи, во согласност со измените и дополнувањата на Законот за високото образование (Сл. в. бр. 17, од ), и тоа: задолжителни предмети, изборни предмети што студентите самостојно ги избираат од редот на сите наставни предмети застапени на единицата на Универзитетот и изборни наставни предмети што студентите самостојно ги избираат од листата слободни изборни предмети, предложена од секоја единица на Универзитетот посебно. Во согласност со законската регулатива (Законот за изменување и дополнување на ЗВО бр. 103 од г.) Факултетот изведува клиничка настава за 10% од задолжителните и 10% од изборните предмети од секоја студиска година. Студентот во секоја студиска година задолжително посетува практична настава, како еден од условите за запишување наредна студиска година. Со студиската програма се предвидени вкупно 24 задолжителни предмети, коишто на студентот му обезбедуваат 140 кредити. Исто така студентот мора задолжително секоја студиска година да обавува практична работа која е задожителна и се вреднува со 4 кредити. Бројот на изборни предмети што студентите самостојно ги избираат од редот на сите наставни предмети, застапени на единицата на Универзитетот, изнесува 11 предмети, коишто на студентот му обезбедуваат 66 кредити, додека от на изборните наставни предмети што студентите самостојно ги избираат од листата слободни изборни предмети, предложена од секоја единица на Универзитетот посебно изнесува 4 и тие на студентот му обезбедуваат 24 кредити. Исто така, студентот има обврска да изработи и јавно да брани дипломски труд, којшто се вреднува со 6 кредита и студентите самостојно ја избираат од редот на сите наставни предмети, застапени на единицата на Универзитетот. Од претходното може да се заклучи дека структурата на оваа студиска програма, од аспект за застапеноста на задолжителните и изборните предмети, е во согласност со 25

26 Законот за високото образование и измените на ЗВО. Исто така, и предвидениот фонд часови за предавања, вежби и дополнителни активности неделно, во рамките на оваа студиска програма, е во согласност со Законот за високото образование. Ваквиот сооднос на теоретската и практичната настава директно води кон исполнување на поставените цели на студиската програма. Во продолжение е дадена распределба на студиската програма по семестри и студиски години. 26

27 ПРВА ГОДИНА Прв семестар Шифра Задолжителни предмети кредити фонд на часови ЕЕС101 Математика ЕЕС102 Основи на електротехника ЕЕС103 Физика Два изборни предмети(од листата изборни предмети од Универзитетот) Препорачани предмети се: ЕЕС104 Странски јазик ЕЕС105 Инженерско проектирање и CAD ЕЕС106 Претприемништво и мал бизнис Вкупно кредити I сем. 30 Втор семестар Шифра Задолжителни предмети кредити фонд на часови ЕЕС201 Математика ЕЕС202 Основи на електротехника ЕЕС203 Техничка механика Два изборни предмети (од листата изборни предмети од Универзитетот) Препорачани предмети се: ЕЕС204 Програмирање за инженери ЕЕС205 Физика ЕЕС206 Електротехнички материјали Практична настава 1 Вкупно кредити II сем. 30 ВКУПНО КРЕДИТИ ПРВА ГОДИНА 60 27

28 ВТОРА ГОДИНА Трет семестар Шифра Задолжителни предмети кредити фонд на часови ЕЕС301 Математика ЕЕС302 Теорија на електрични кола ЕЕС303 Аналогна електроника ЕЕС304 Мерења во електротехника Еден изборен предмет (од листата изборни предмети застапени на единицата).препорачани предмети се: ЕЕС305 Моделирање и симулација на системи ЕЕС306 Обновливи извори на електрична енергија Практична настава 1 Вкупно кредити III сем. 30 Четврт семестар Шифра Задолжителни предмети кредити фонд на часови ЕЕС401 Мерно аквизициски системи ЕЕС402 Електрични инсталации и осветление Три изборни предмети (од листата изборни предмети застапени на единицата).препорачани предмети се: Нумерички методи веројатност и ЕЕС403 статитика ЕЕС404 Дигитална електроника ЕЕС405 Системи за автоматско управување ЕЕС406 Електромагнетика Вкупно кредити IV сем. 30 ВКУПНО КРЕДИТИ ВТОРА ГОДИНА 60 28

29 ТРЕТА ГОДИНА Петти семестар Шифра Задолжителни предмети кредити фонд на часови ЕЕС501 Електрични машини ЕЕС502 Електрични централи ЕЕС503 Дистрибутивни ЕЕС ЕЕС504 Проектирање на ЕЕ водови ЕЕС505 Заземјувачи и заземјувачки системи Вкупно кредити V сем. 30 Шести семестар Шифра Задолжителни предмети кредити фонд на часови ЕЕС601 Разводни постројки ЕЕС602 Анализа на ЕЕС ЕЕС603 Пазари на електрична енергија ЕЕС604 Техника на висок напон Еден изборен предмет (од листата изборни предмети застапени на единицата).препорачани предмети се: ЕЕС605 Електрични машини ЕЕС606 Високонапонска опрема и изолациони системи Практична настава 1 Вкупно кредити VI сем. 30 ВКУПНО КРЕДИТИ ТРЕТА ГОДИНА 60 29

30 ЧЕТВРТА ГОДИНА Седми семестар Шифра Задолжителни предмети кредити фонд на часови ЕЕС701 Планирање и експлоатација на ЕЕС Четири изборни предмети (од листата изборни предмети застапени на единицата).препорачани предмети се: ЕЕС702 Заштита на ЕЕС ЕЕС703 Софтверски пакети за анализа на ЕЕС ЕЕС704 Компјутерски управувани процеси и машини ЕЕС705 Микро електромотори ЕЕС706 Енергетска електроника Практична настава 1 Вкупно кредити VII сем. 30 Осми семестар Шифра Задолжителни предмети кредити фонд на часови Современи испитувања на електрични машини ЕЕС801 ЕЕС802 Електромоторни погони Два изборни предмети (од листата изборни предмети застапени на единицата).препорачани предмети се: Погон и управување на електрични ЕЕС803 централи ЕЕС804 SCADA системи МОМ40X Одржлив енергетски развој и системи Самостоен проект (дипломска работа) 6 Вкупно кредити VIII сем. 30 ВКУПНО КРЕДИТИ ЧЕТВРТА ГОДИНА 60 30

31 20. УТВРДЕН СООДНОС МЕЃУ ЗАДОЛЖИТЕЛНИТЕ И ИЗБОРНИТЕ ПРЕДМЕТИ СО ЛИСТА НА ЗАДОЛЖИТЕЛНИ ПРЕДМЕТИ, ЛИСТА НА ИЗБОРНИ ПРЕДМЕТИ И ДЕФИНИРАН НАЧИН НА ИЗБОР НА ПРЕДМЕТИТЕ Утврден сооднос меѓу задолжителните и изборните предмети Број на задолжителни предмети 24 Процент на задолжителни предмети 60% Број на изборни предмети (група 1) 12 Процент на изборни предмети група 1 30% (изборни предмети што студентите самостојно ги избираат од редот на сите наставни предмети застапени на единицата на Универзитетот) Број на изборни предмети (група 2) 4 Процент на изборни предмети група 2 10% (изборни наставни предмети што студентите самостојно ги избираат од листата слободни изборни предмети, предложена од секоја единица на Универзитетот, посебно) Вкупно предмети 40 Листа на задолжителни предмети Шифра Задолжителни предмети кредити фонд на часови ЕЕС101 Математика ЕЕС102 Основи на електротехника ЕЕС103 Физика ЕЕС201 Математика ЕЕС202 Основи на електротехника ЕЕС203 Техничка механика ЕЕС301 Математика ЕЕС302 Теорија на електрични кола ЕЕС303 Аналогна електроника ЕЕС304 Мерења во електротехника ЕЕС401 Мерно аквизициски системи ЕЕС402 Електрични инсталации и осветление ЕЕС501 Електрични машини ЕЕС502 Електрични централи ЕЕС503 Дистрибутивни ЕЕС ЕЕС504 Проектирање на ЕЕ водови ЕЕС505 Заземјувачи и заземјувачки системи ЕЕС601 Разводни постројки ЕЕС602 Анализа на ЕЕС ЕЕС603 Пазари на електрична енергија ЕЕС604 Техника на висок напон ЕЕС701 Планирање и експлоатација на ЕЕС ЕЕС801 Современи испитувања на електрични машини ЕЕС802 Електромоторни погони

32 Листа на изборни предмети Шифра Изборни предмети кредити фонд на часови ЕЕС104 Странски јазик ЕЕС105 Инженерско проектирање и CAD ЕЕС106 Претприемништво и мал бизнис ЕЕС204 Програмирање за инженери ЕЕС205 Физика ЕЕС206 Електротехнички материјали ЕЕС305 Моделирање и симулација на системи ЕЕС306 Обновливи извори на електрична енергија ЕЕС403 Нумерички методи веројатност и статитика ЕЕС404 Дигитална електроника ЕЕС405 Системи за автоматско управување ЕЕС406 Електромагнетика ЕЕС605 Електрични машини ЕЕС606 Високонапонска опрема и изолациони системи ЕЕС702 Заштита на ЕЕС ЕЕС703 Софтверски пакети за анализа на ЕЕС ЕЕС704 Компјутерски управувани процеси и машини ЕЕС705 Микро електромотори ЕЕС706 Енергетска електроника ЕЕС803 Погон и управување на електрични централи ЕЕС804 SCADA системи МОМ40X Одржлив енергетски развој и системи ИНФОРМАЦИЈА ЗА БРОЈОТ НА СТУДЕНТИ ЗА ЗАПИШУВАЊЕ ВО ПРВАТА ГОДИНА НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА Бројот на студенти за запишување во првата година на студиската програма се определува со Конкурсот за запишување студенти на прв циклус студии на Универзитетот Св. Климент Охридски Битола. Во прва година во академската 2017/2018 год. планирано е да се запишат вкупно 80 студенти. 22. ИНФОРМАЦИЈА ЗА ОБЕЗБЕДЕНА ЗАДОЛЖИТЕЛНА И ДОПОЛНИТЕЛНА ЛИТЕРАТУРА 32

33 Институцијата има обезбедено и располага со богат и соодветен на предметните програми книжен фонд на домашни и странски монографски публикации; поседува доволен преведени книги и литература кои се дел од проектот за превод на странски книги и стручна литература, како и голем домашни и странски стручни списанија што во целост ја покриваат задолжителна и дополнителна литература за предметите од студиската програма. Листата на задолжителната и дополнителната литература за секој наставен предмет е јавно објавена и достапна на web страната на единицата. Во предметните програми од студиската програма (прилог 3.) дадени се детални информации за литературата која се користи при реализација на истите. Покрај тоа, Факултетот има сопствена библиотека која располага со богат книжен фонд од околу домашни и странски монографски публикации и голем домашни и странски стручни списанија што во целост ја покриваат задолжителната и дополнителната литература за предметите од студиската програма. Од посебно значење се насловите кои се дел од владиниот проект за превод на 500 професионални и научни книги за високото образование, од најдобрите и најпознатите универзитети од САД, Англија, Франција и Германија. Добар дел од нив се од областа на и истите беа селектирани во соработка со сите државни и приватни факултети во земјава, а се користат на најреномираните светски образовни институции. 23. ИНФОРМАЦИЈА ЗА WEB СТРАНАТА НА ЕДИНИЦАТА И УНИВЕРЗИТЕТОТ Web страната на единицата: Web страната на Универзитетот: НАЗИВ СО КОЈ СЕ СТЕКНУВА СТУДЕНТОТ ПО ЗАВРШУВАЊЕТО НА СТУДИСКАТА ПРОГРАМА Студентот кој ќе ги заврши сите обврски предвидени со студиската програма се стекнува со звање дипломиран универзитетски инженер по електротехника. Во меѓународниот промет и дипломата на англиски јазик, звањето што студентот го стекнува по завршувањето на студиската програма е Bachelor of Science in Electrical Engineering. 33

34 25. АКТИВНОСТИ И МЕХАНИЗМИ ПРЕКУ КОИ СЕ РАЗВИВА И СЕ ОДРЖУВА КВАЛИТЕТОТ НА НАСТАВАТА Постапката на анализа и оценка нa квалитетот на наставата се спроведува во согласност со националните законски акти (Закон за високото образование на Република Македонија, Упатство за критериумите за начинот на обезбедување и оценување на квалитетот на високообразовните установи и на академскиот кадар на Република Македонија), како и стандардите за институционална евалуација на Европската асоцијација на универзитети (ЕУА). Во согласност со зацртаната мисија на Универзитетот, обезбедувањето квалитет е составен дел на целокупното работење: настава, научно- истражувачка дејност, управување и администрација. Воспоставувањето на процедури во обезбедувањето и контролата на квалитетот на наставно-образовната дејност е континуирана активност и ја организира и спроведува Комисија за самоевалуација формирана од страна на единицата и Универзитетската Комисија за самоевалуација формирана од страна на Сенатот на Универзитет. Покрај другите индикатори, информации по различни прашања за студиската програма се добиваат и преку искажаното мислење од организирана студентска анкета во текот на годината и истото е во насока на преземање соодветни корективни мерки и активности. 26. РЕЗУЛТАТИ ОД ИЗВЕДЕНАТА САМОЕВАЛУАЦИЈА Во продолжение следуваат извештајот на комисијата за самоевалуација на Техничкиот факултет Битола кој се однесува на електротехничкиот отсек и студиската програма по електроенергетски системи. Самоевалуацијата се однесува на перодот година. Извадок од извештајот: На Електротехничкиот отсек (ЕО) во периодот на самоевалуаци ја делуваат следните студиски програми: Електроенергетски системи - прв циклус на студии, Електротехника (Модул - Електроенергетски системи и модул Систем за мерење и управување ) - втор циклус на студии, по моделот 4+1 и стручни тригодишни студии по Електротехника, електроенергетика и електроника. Трет циклус на студии нема. Со 34

35 обработка на Анекс табелите од аспект на сите четири области на работење, може да се констатира следното: ЕО во рамките на органите на Управата учествува со свој претставник Раководител на отсекот. ЕО како најстар отсек во рамките на ТФБ заедно со МО, изобилува со стручен и соодветен наставен кадар сочинет од редовни, вонредни професори, доценти и асистенти кои сите степени на образование ги оформиле во рамките на својата струка, односно потесна специјалност, според кои се одвива наставата и се вршат реизбори и избори во повисоки звања, согласно поделбата по подрачја, полиња и области од Фраскатиевата класификација. На ЕО евидентен е зголемен интерес за студирање на прв циклус, што е индикатор за квалитетна настава, препознатливост на солидниот наставен кадар, добрата конципираност на студиските програми, а пред се квалитетните дипломирани студенти кои се препознатливи на пазарот на труд. Застапеноста на двата пола кај студентите е евидентна, со помал на претставнички на женскиот пол, што е и понатаму карактеристично за техничките науки. Заради спецификата на техничките науки особено електротехниката, во процесот на образование присутни се повеќе форми во наставно-образовниот процес на студиската програма, преку предавања екс катедра (фронтална форма на настава), интерактивна настава, лабораториска (практична) настава, семинарска настава, теренска настава, проектна задача. Евидентен е задоволителен облик на наставно образовниот процес во повеќето форми. На ниво на ТФБ како и на ЕО, може да се констатира надворешна соработка со стопански, владини институции, институции и јавни претпријатија на локалната самоуправа, невладини организации, образовни / воспитно-образовни институции, што е верифицирано со потпишани меморандуми за соработка со голем фирми и компании, како и други стопански организации во Битола и пошироко, РЕК Битола, ЕЛЕМ, МЕПСО, ЕВН и др. Во текот на студирањето студентот се стекнува со вештини со кои се оспособува во текот на студиите и во текот на своето професионално работење, како што се писмено, усмено комуницирање, преку работа на компјутер, во лабораторија, во 35

36 група, преку подготвување на проекти, со потребно познавање на странски јазици, способност за анализа на стручна и научна литература, со можност за успешно разрешување на проблемите, стекнување на менаџерски способности, со што дипломираните студенти ќе бидат барани и препознатливи на пазарот на труд. Констатиран е задоволителен, добар и многу добар степен на стекнување на овие вештини во периодот на самоевалуација. Евидентен недостаток е слабата застапеност на наставата во лаборатории и класичното усмено полагање и комуницирање студент - професор. Aнгажираноста на студентот во наставно-образовниот процес, преку индивидуално учење и стекнати кредити на студиската програма, е соодветно застапено како што е пропишано во законските регулативи и е дадено во соодветните Елаборати по студиски програми, преку предавања, вежби, консултации, испити, вкупно контакт часови, самостојно учење, изработка на дипломска работа, пракса, вкупно часови односно вкупно стекнати кредити. Средниот постигнат успех од средно училиште на новозапишаните студенти на студиската програма Електроенергетски системи е добар многу добар 3,85 (од 5). Годишниот на дипломирани студенти на прв циклус, магистрирани на втор циклус е согласно динамиката на упис, односно от на студенти на овие студиски програми. Периодот на студирање како и постигнатиот просечен успех на студентите е во рамките на просекот, се студира четири, пет и повеќе од пет години, со среден успех околу 6,961 на прв циклус на четиригодишни студии. Студентите покрај наставните, остваруваат и воннаставни активности, за кои се изјасни самостојно студентскиот парламент на ниво на ТФБ. Академскиот кадар во последните три години на ниво на студиска програма се одликува со незначително пишување на стручна литература, книги, скрипти, практикуми и други помагала. Малиот на напишана стручна литература, делумно се оправдува со слабата финасиска поддршка за овие авторски дела како дополнителна мотивација. Учеството на наставниците и соработниците од студиската програма во научноистражувачки и апликативни проекти (национални и меѓународни) во последните три години е евидентно и задоволително, особено во делот на национални апликативни проекти. 36

37 Наставниот и соработнички кадар на ЕО, во периодот на самоевалуација има активно учество на конференции, симпозиуми, семинари, кое се одржува на исто ниво во сите три години, што е добар показател. Наставниот кадар е во својство на ментор/член во комисии за одбрана на магистерски и докторски студии (на други студиски програми), согласно динамиката на запишување на вакви студенти. Исто така наставниот кадар има активно учество во објавување на трудови и публикации во научни списанија како и други публикации, што е добар индикатор. Ова е благодарение на финансиската политика на раководството да се субвенционира учество во вакви активности. Во последните три години активно се учествува и во европски проекти, особено во актуелните ТЕМПУС проекти во извештајниот период. Вкупниот на реализирани проекти во последните 3 години, со домашни и меѓународни институции е на високо ниво. ЕО преку својот кадар има активно учество на домашни конференции, симпозиуми и семинари, каде има улога на организатор, коорганизатор (МАКО Сигре), преку учество во организациониот, стручен или научен одбор, со оглед на тоа што наставниот кадар на ЕО е препознатлив и високо ценет по својата стручност и квалитет во земјата и пошироко. 27. ОБРАЗЕЦ НА ДОДАТОКОТ НА ДИПЛОМА 37

38 Универзитет,,Св. Климент Охридски - Битола Технички факултет Битола Електроенергетски системи ул. Иво Лола Рибар бб, 7000 Битола, Република Македонија, ДОДАТОК НА ДИПЛОМАТА Овој,,Додаток на дипломата го следи моделот развиен од Европската комисија, Советот на Европа и УНЕСКО/ЦЕПЕС. Цел на,,додатокот на дипломата" е да овозможи податоци потребни за препознавање на академски квалификации (дипломи, стр учни звања, сертификати). Тој е обликуван да обезбеди опис на природата, нивото, контекстот, содржината и статусот на студиите кои биле следени и успешно завршени од лицето носител на оригиналната диплома, кон која е додаден овој додаток. Додатокот треба да биде ослободен од секаков вид коментари за вредноста, еквавилентноста со други студии и сугестии за признавање. 1. ПОДАТОЦИ ЗА ИДЕНТИФИКАЦИЈА НА НОСИТЕЛОТ НА ДИПЛОМАТА 1.1 Име: пополнува администратор 1.2 Презиме: пополнува администратор 1.3 Датум на раѓање, место и држава на раѓање: пополнува администратор 1.4 Матичен и на студентско досие: пополнува администратор 2. ПОДАТОЦИ ЗА СТЕКНАТАТА КВАЛИФИКАЦИЈА 2.1 Датум на издавање : - на диплома, датум на дипломирање - сериски на дипломата од Универзитетот, датум на издавање пример: , ПЦС , пополнува администратор 2.2 Назив на квалификацијата: Дипломиран универзитетски инженер по електротехника 2.3 Име на студиската програма, односно главно студиско подрачје, поле и област на студиите 2.4 Име и статус на високообразовната/научната установа која ја издава дипломата: 2.5 Име и статус на високообразовната/научната установа (доколку е различна) која ја администрира дипломата: 2.6 Јазик на наставата: Македонски 3. ПОДАТОЦИ ЗА СТЕПЕН (ЦИКЛУС) НА КВАЛИФИКАЦИЈАТА 3.1 Вид на квалификацијата (академски/стручни студии): Академски студии 3.2 Степен (циклус) на квалификацијата; времетраење на студиите: Електроенергетски системи, Техничко-технолошки науки Електротехника, Електроенергетика, Електромашинство, Електроника и автоматика Универзитет Св. Климент Охридски, Битола, Технички факултет Битола. Државен универзитет, формиран во 1979 год. со одлука на Собранието на РМ. Вишата техничка школа е формирана во 1961 год. од страна на Собранието на општина Битола. Трансформација од Виша Техничка школа во Технички факултет во 1977 год., со Закон за основање (Службен весник на СРМ бр.30.77), Реш. бр од Последна акредитација на студиската програма доделена од Одбор за акредитација со бр /18. од / Прв циклус четиригодишни академски студии 3.3 Траење на студиската програма: години и ЕК 4 години (8 семестри, 15 седмици/семестар), 240 ЕКТС 3.4. Услови за запишување на студиската програма Завршено четиригодишно средно образование како и други услови утврдени со Конкурсот за запишување студенти во прва година на додипломски студии во соодветната академска година на запишување ( за студенти пред 2008/2009) или Положена државна или меѓународна матура, односно училишна матура или завршен испит; четиригодишно средно образование (пред академската 2007/2008 кога не се полага државна матура) ; како и други услови утврдени во Конкурсот за запишување студенти во прва година на прв циклус студии на соодветната академска година на запишување. (за студенти од 2008/2009)