Αχιλλέας Παπαθανασίου Λατινικά. Γ Λυκείου. Οµάδα προσανατολισµού ανθρωπιστικών σπουδών Α ΤΟΜΟΣ

Transcript

1 Αχιλλέας Παπαθανασίου Λατινικά Γ Λυκείου Οµάδα προσανατολισµού ανθρωπιστικών σπουδών Α ΤΟΜΟΣ

2 M A H M A 1 9 LECTIO XIXI Û ÓˆÌÔÛ ÙÔ ÙÈÏ Ó Δ πª  ÌÂÓÔ Marco Tullio Cicerōne et Gaio Antōnio consulibus, Lucius Sergius Catilīna, nobilissimi generis vir sed ingenii pravissimi, contra rem publicam coniurāvit. Eum clari quidam sed improbi viri consecūti erant. Catilīna a Cicerōne ex urbe expulsus est. Socii eius deprehensi sunt et in carcere strangulāti sunt. Ab Antōnio, altero consule, Catilīna ipse cum exercitu suo, proelio victus, interfectus est. Gaius Sallustius tradit multos etiam milites Rōmānos in eādem cruentissimā pugnā occīssos esse, multos autem graviter vulnerātos esse. Marco Tullio Cicerōne et Gaio Antōnio consulibus, Lucius Sergius Catilīna, nobilissimi generis vir sed ingenii pravissimi, contra rem publicam coniurāvit. Eum consecūti erant clari quidam sed improbi viri. Catilīna ex urbe expulsus est a Cicerōne. Socii eius deprehensi sunt et in carcere strangulāti sunt. Ab Antōnio, ŸÙ Ó Ô ª ÚÎÔ Δ ÏÏÈÔ ÈÎ ÚˆÓ Î È Ô ÈÔ ÓÙÒÓÈÔ Ù Ó apple ÙÔÈ, Ô Â ÎÈÔ ÚÁÈÔ ÙÈÏ Ó, Ó ÓÙÚ applefi appleôï ÚÈÛÙÔÎÚ ÙÈÎ ÁÂÓÈ ÏÏ ÌÂ Ú ÎÙ Ú appleôï ÈÂÛÙÚ ÌÌ ÓÔ, Û ÓˆÌfiÙËÛ ÂÓ ÓÙ ÔÓ ÙÔ ÎÚ ÙÔ. ΔÔÓ Â Ó ÎÔÏÔ ı ÛÂÈ ÌÂÚÈÎÔ ÂappleÈÊ Ó ÏÏ Ú ÔÈ ÓÙÚÂ. ÙÈÏ Ó ÈÒ ÙËΠapplefi ÙËÓ applefiïë applefi ÙÔÓ ÈÎ ÚˆÓ. È Û ÓÙÚÔÊÔ ÙÔ Û ÓÂÏ ÊıËÛ Ó Î È ÛÙÚ ÁÁ Ï ÛÙËÎ Ó ÛÙË Ê Ï Î. applefi ÙÔÓ ÓÙÒÓÈÔ, [ 260 ] ª Δ π à ª π ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

3 LECTIO XIX M A H M A 1 9 ªÂÙ ÊÚ ÛË ŸÙ Ó Ù Ó apple ÙÔÈ Ô ª ÚÎÔ Δ ÏÏÈÔ ÈÎ ÚˆÓ Î È Ô ÈÔ ÓÙÒÓÈÔ, Ô Â - ÎÈÔ ÚÁÈÔ ÙÈÏ Ó, Ó ÓÙÚ applefi appleôï ÚÈÛÙÔÎÚ ÙÈÎ ÁÂÓÈ ÏÏ ÌÂ Ú ÎÙ Ú appleôï ÈÂÛÙÚ ÌÌ ÓÔ, Û ÓˆÌfiÙËÛ ÂÓ ÓÙ ÔÓ ÙÔ ÎÚ ÙÔ. ΔÔÓ Â Ó ÎÔÏÔ ı ÛÂÈ ÌÂÚÈÎÔ ÂappleÈÊ Ó ÏÏ Ú ÔÈ ÓÙÚÂ. ÙÈÏ Ó ÈÒ ÙËΠapplefi ÙËÓ applefiïë applefi ÙÔÓ ÈÎ ÚˆÓ. È Û ÓÙÚÔÊÔ ÙÔ appleè ÛÙËÎ Ó Î È ÛÙÚ ÁÁ Ï - ÛÙËÎ Ó ÛÙË Ê Ï Î. applefi ÙÔÓ ÓÙÒÓÈÔ, ÙÔÓ ÏÏÔ apple ÙÔ, Ô ÈÔ Ô ÙÈÏ Ó Ì ÙÔÓ ÛÙÚ Ùfi ÙÔ, ÊÔ ÓÈÎ ıëîâ ÛÙË Ì Ë, ÛÎÔÙÒıËÎÂ. ÈÔ ÏÏÔ ÛÙÈÔ Ó Ê ÚÂÈ fiùè ÛÙËÓ È ÊÔÓÈÎfiÙ ÙË Ì Ë ÛÎÔÙÒıËÎ Ó appleôïïô ÎfiÌ ƒˆì ÔÈ ÛÙÚ ÙÈÒÙÂ, appleôïïô ÂÍ ÏÏÔ ÙÚ Ì Ù ÛÙËÎ Ó ÚÈ. altero consule, Catilīna ipse cum exercitu suo, proelio victus, interfectus est. Gaius Sallustius tradit occīssos esse in eādem cruentissimā pugnā multos etiam milites Rōmānos, multos autem graviter vulnerātos esse. ÙÔÓ ÏÏÔ apple ÙÔ, Ô ÈÔ Ô ÙÈÏ Ó Ì ÙÔÓ ÛÙÚ Ùfi ÙÔ, ÊÔ ÓÈÎ ıëîâ ÛÙË Ì Ë, ÛÎÔÙÒıËÎÂ. ÈÔ ÏÏÔ ÛÙÈÔ Ó Ê ÚÂÈ fiùè ÛÎÔÙÒıËÎ Ó ÛÙËÓ È ÊÔÓÈÎfiÙ ÙË Ì Ë appleôïïô ÎfiÌ ƒˆì ÔÈ ÛÙÚ ÙÈÒÙÂ, appleôïïô ÂÍ ÏÏÔ ÙÚ Ì Ù ÛÙËÎ Ó ÚÈ. ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ª Δ π à ª π [ 261 ]

4 MA HMA 19 H Û ÓˆÌÔÛ ÙÔ ÙÈÏ Ó Ú ÌÌ ÙÈÎ Ó ÁÓÒÚÈÛË Marco: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. Marcus -i ( ÚÛ.): ª ÚÎÔ Tullio: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. Tullius -ii (-i) ( ÚÛ.): Δ ÏÏÈÔ Cicerōne: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. Á ÎÏ. Cicero, Ciceronis ( ÚÛ.): ÈÎ ÚˆÓ et: Û ÌappleÏ. Û Ó.: Î È Gaio: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. Gaius -ii (-i) ( ÚÛ.): ÈÔ Antōnio: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. Antonius -ii (-i) ( ÚÛ.): ÓÙÒÓÈÔ consulibus: Ê ÈÚ. appleïëı. ÙÔ Ô Û. Á ÎÏ. consul, consulis ( ÚÛ.): apple ÙÔ Lucius: ÔÓÔÌ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. Lucius -ii (-i) ( ÚÛ.):  ÎÈÔ Sergius: ÔÓÔÌ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. Sergius -ii (-i) ( ÚÛ.): ÚÁÈÔ Catilīna: ÔÓÔÌ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. Catilina -ae ( ÚÛ.): ÙÈÏ Ó nobilissimi: ÁÂÓ. ÂÓÈÎ. Ô. ÙÔ ÂappleÈı. ÎÏ. nobilissimus -a -um ( appleâúı. ÙÔ nobilis -is -e:  ÁÂÓ -, ÚÈÛÙÔÎÚ ÙÈÎfi - -fi) generis: ÁÂÓ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. Á ÎÏ. genus, generis (Ô.): Á ÓÔ, Î Ù ÁˆÁ vir: ÔÓÔÌ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. vir, viri ( ÚÛ.): ÓÙÚ sed: ÓÙÈı. Û Ó.: ÏÏ ingenii: ÁÂÓ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. ingenium -ii (-i) (Ô.): appleóâ Ì pravissimi: ÁÂÓ. ÂÓÈÎ. Ô. ÙÔ ÂappleÈı. ÎÏ. pravissimus -a -um ( appleâúı. ÙÔ pravus -a -um: ÈÂÛÙÚ ÌÌ ÓÔ -Ë -Ô) contra: appleúfiı. + ÈÙ.: ÂÓ ÓÙ ÔÓ rem publicam: ÈÙ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Û ÓıÂÙÔ Ô Û. res publica, rei publicae (ıëï.): appleôïè- Ù coniurāvit: Á ÂÓÈÎ. ÔÚÈÛÙ. ÂÓÂÚÁ. apple Ú Î. ÙÔ Ú. coniuro, coniuravi, coniuratum, coniurāre 1: Û ÓˆÌÔÙÒ Eum: ÈÙ. ÂÓÈÎ. ÚÛ. ÙË ÔÚÈÛÙ. ÓÙˆÓ. is, ea, id: Ùfi - -fi clari: ÔÓÔÌ. appleïëı. ÚÛ. ÙÔ ÂappleÈı. ÎÏ. clarus -a -um: Ó ÔÍÔ quidam: ÔÓÔÌ. appleïëı. ÚÛ. ÙË fiú. ÂappleÈı. ÓÙˆÓ. quidam, quaedam, quoddam: Î - appleôèô - -Ô improbi: ÔÓÔÌ. appleïëı. ÚÛ. ÙÔ ÂappleÈı. ÎÏ. improbus -a -um: ÚÂ Ô - -Ô viri: ÔÓÔÌ. appleïëı. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. vir, viri ( ÚÛ.): ÓÙÚ consecūti erant: Á appleïëı. ÔÚÈÛÙ. appleâúû. ÙÔ consequor, consecutus sum, consecutum, consequi 3 appleôı.: ÎÔÏÔ ıò a: appleúfiı. + Ê ÈÚ.: applefi Cicerōne: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. Á ÎÏ. Cicero, Ciceronis ( ÚÛ.): ÈÎ ÚˆÓ ex: appleúfiı. + Ê ÈÚ.: applefi [ 262 ] ª Δ π à ª π ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

5 H Û ÓˆÌÔÛ ÙÔ ÙÈÏ Ó MA HMA 19 urbe: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. Á ÎÏ. urbs, urbis (ıëï.): applefiïë expulsus est: Á ÂÓÈÎ. ÔÚÈÛÙ. apple ıëù. apple Ú Î. ÙÔ Ú. expello, expuli, expulsum, expellĕre 3: ÈÒ Óˆ Socii: ÔÓÔÌ. appleïëı. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. socius -ii ( ÚÛ.): Û ÓÙÚÔÊÔ eius: ÁÂÓ. ÂÓÈÎ. ÚÛ. ÙË ÔÚÈÛÙ. ÓÙˆÓ. is, ea, id: Ùfi - -fi deprehensi sunt: Á appleïëı. ÔÚÈÛÙ. apple ıëù. apple Ú Î. ÙÔ Ú. deprehendo / deprendo, deprehendi, deprehensum, deprehendĕre 3: Û ÏÏ Ì Óˆ in: appleúfiı. + Ê ÈÚ.: Û carcere: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. Á ÎÏ. carcer, carceris ( ÚÛ.): Ê Ï Î strangulāti sunt: Á appleïëı. ÔÚÈÛÙ. apple ıëù. apple Ú Î. ÙÔ Ú. strangulo, strangulavi, strangulatum, strangulāre 1: ÛÙÚ ÁÁ Ï ˆ Ab: appleúfiı. + Ê ÈÚ.: applefi Antōnio: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. Antonius -ii (-i): ÓÙÒÓÈÔ altero: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÚÛ. ÙË fiú. ÂappleÈı. ÓÙˆÓ. ( ÓÙˆÓ ÌÈÎÔ ÂappleÈı ÙÔ ) alter, altera, alterum: Ô ÏÏÔ ( applefi Ô) consule: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. Á ÎÏ. consul, consulis ( ÚÛ.): apple ÙÔ ipse: ÔÓÔÌ. ÂÓÈÎ. ÚÛ. ÙË ÔÚÈÛÙ. ÓÙˆÓ. ipse, ipsa, ipsum: Ô ÈÔ - -Ô cum: appleúfiı. + Ê ÈÚ.: Ì Ì exercitu: ÂÌappleÚ. Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. exercitus -us ( ÚÛ.): ÛÙÚ Ùfi suo: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÚÛ. ÙË ÎÙËÙ. ÓÙˆÓ. Á appleúôûòappleô suus, sua, suum: ÈÎfi - -fi ÙÔ proelio: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. proelium -ii (-i) (Ô.): Ì Ë victus: ÔÓÔÌ. ÂÓÈÎ. ÚÛ. ÙË ÌÙ. apple ıëù. apple Ú Î. ÙÔ Ú. vinco, vici, victum, vincĕre 3: ÓÈÎÒ interfectus est: Á ÂÓÈÎ. ÔÚÈÛÙ. apple ıëù. apple Ú Î. ÙÔ Ú. interficio, interfeci, interfectum, interficĕre 3: ÛÎÔÙÒÓˆ Gaius: ÔÓÔÌ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. Gaius -ii (-i) ( ÚÛ.): ÈÔ Sallustius: ÔÓÔÌ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. Sallustius -ii (-i) ( ÚÛ.): ÏÏÔ ÛÙÈÔ tradit: Á ÂÓÈÎ. ÔÚÈÛÙ. ÂÓÂÚÁ. ÂÓÂÛÙ. ÙÔ Ú. trado, tradidi, traditum, tradĕre 3: apple Ú - ˆ, Ó Ê Úˆ multos: ÈÙ. appleïëı. ÚÛ. ÙÔ ÂappleÈı. ÎÏ. multus -a -um: appleôï, appleôïï, appleôï etiam: Û ÌappleÏ. Û Ó.: ÎfiÌË, ÂappleÈappleÏ ÔÓ milites: ÈÙ. appleïëı. ÙÔ Ô Û. Á ÎÏ. miles, militis ( ÚÛ.): ÛÙÚ ÙÈÒÙË Rōmānos: ÈÙ. appleïëı. ÚÛ. ÙÔ ÂappleÈı. ÎÏ. Romanus -a -um: ƒˆì Ô, ÚˆÌ Îfi - -fi ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ª Δ π à ª π [ 263 ]

6 MA HMA 19 H Û ÓˆÌÔÛ ÙÔ ÙÈÏ Ó eādem: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ıëï. ÙË ÔÚÈÛÙ. ÓÙˆÓ. idem, eadem, idem: ÈÔ - -Ô cruentissimā: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ıëï. ÙÔ ÂappleÈı. ÎÏ. cruentissimus -a -um ( appleâúı. ÙÔ cruentus -a -um: ÊÔÓÈÎfi - -fi, ÈÌ ÙËÚfi - -fi) pugnā: Ê ÈÚ. ÂÓÈÎ. ÙÔ Ô Û. ÎÏ. pugna -ae (ıëï.): Ì Ë occīsos esse: apple Ú. apple ıëù. apple Ú Î. ÙÔ Ú. occido, occidi, occisum, occidĕre 3: ÛÎÔÙÒÓˆ autem: ÓÙÈı. Û Ó.: ÂÍ ÏÏÔ, ÏÏ, fiìˆ graviter: ÙÚÔapple. Âapple ÚÚ.: ÛÔ Ú, ÚÈ vulnerātos esse: apple Ú. apple ıëù. apple Ú Î. ÙÔ Ú. vulnero, vulneravi, vulneratum, vulnerāre 1: ÙÚ Ì Ù ˆ Δ ÍÈÓfiÌËÛË ÙˆÓ Ï ÍÂˆÓ ÛÈ ÛÙÈÎ Ï ÛË Catilina -ae ( ÚÛ., ˆÚ appleïëı.) pugna -ae (ıëï.) publica -ae (ıëï.) μ Ï ÛË Marcus -i ( ÚÛ., ˆÚ appleïëı.) Gaius -ii (-i) ( ÚÛ., ˆÚ appleïëı.) Lucius -ii (-i) ( ÚÛ., ˆÚ appleïëı.) vir, viri ( ÚÛ.) socius -ii ( ÚÛ.) Sallustius -ii (-i) ( ÚÛ., ˆÚ appleïëı.) Tullius -ii (-i) ( ÚÛ., ˆÚ appleïëı.) Antonius -ii (-i) ( ÚÛ., ˆÚ appleïëı.) Sergius -ii (-i) ( ÚÛ., ˆÚ appleïëı.) ingenium -ii (-i) (Ô.) proelium -ii (-i) (Ô.) Ï ÛË Cicero -onis ( ÚÛ., ˆÚ appleïëı.) genus -eris (Ô.) carcer -eris ( ÚÛ.) consul, consulis ( ÚÛ.) urbs, urbis (ıëï., ÁÂÓ. appleïëı. urbium) miles -itis ( ÚÛ.) Ï ÛË exercitus -us ( ÚÛ.) Ï ÛË res, rei (ıëï.) [ 264 ] ª Δ π à ª π ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

7 H Û ÓˆÌÔÛ ÙÔ ÙÈÏ Ó MA HMA 19 apple ıâù μ Ï ÛË pravus -a -um, pravior -ior -ius, pravissimus-a -um clarus -a -um, clarior -ior -ius, clarissimus -a -um improbus -a -um, improbior -ior -ius, improbissimus -a -um multus -a -um, (plus), plurimus -a -um Romanus -a -um cruentus -a -um, cruentior -ior -ius, cruentissimus -a -um Ï ÛË nobilis -is -e, nobilior -ior -ius, nobilissimus -a -um ÓÙˆÓ Ì Â is, ea, id (ÔÚÈÛÙÈÎ ) quidam, quaedam, quoddam ( fiúèûùë ÂappleÈıÂÙÈÎ ) alter, altera, alterum ( fiúèûùë ÂappleÈıÂÙÈÎ ÓÙˆÓ ÌÈÎfi Âapple ıâùô) ipse, ipsa, ipsum (ÔÚÈÛÙÈÎ ) suus, sua, suum (ÎÙËÙÈÎ ) idem, eadem, idem (ÔÚÈÛÙÈÎ ) ƒ Ì Ù 1Ë Á coniuro, coniuravi, coniuratum, coniurāre strangulo, strangulavi, strangulatum, strangulāre vulnero, vulneravi, vulneratum, vulnerāre 3Ë Á consequor, consecutus sum, consecutum, consequi ( appleôı.) expello, expuli, expulsum, expellĕre deprehendo / deprendo, deprehendi, deprehensum, deprehendĕre vinco, vici, victum, vincĕre interficio, interfeci, interfectum, interficĕre trado, tradidi, traditum, tradĕre occido, occidi, occisum, occidĕre ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ª Δ π à ª π [ 265 ]

8 MA HMA 19 H Û ÓˆÌÔÛ ÙÔ ÙÈÏ Ó EappleÈÚÚ Ì Ù graviter, gravius, gravissime ÚÔı ÛÂÈ contra (+ ÈÙÈ Ù.) ab (a) (+ Ê ÈÚ.) ex (e) (+ Ê ÈÚ.) in (+ Ê ÈÚ.) cum(+ Ê ÈÚ.) Ó ÂÛÌÔÈ et (Û ÌappleÏÂÎÙÈÎfi ) etiam (Û ÌappleÏÂÎÙÈÎfi ) sed ( ÓÙÈıÂÙÈÎfi ) autem ( ÓÙÈıÂÙÈÎfi ) PO OXH! ñ Δ Î ÚÈ ÔÓfiÌ Ù Â Û ÓËı ÔÓÙ È ÛÙÔÓ appleïëı ÓÙÈÎfi ÚÈıÌfi. ñ Δ Î ÚÈ ÁÓ ÛÈ Ï ÙÈÓÈÎ ÔÓfiÌ Ù Û -ius Î È ÙÔ appleúôûëáôúèîfi filius Û ËÌ Ù Ô Ó ÙË ÁÂÓÈÎ ÙÔ ÂÓÈÎÔ Û -ii Î È -i Î È ÙËÓ ÎÏËÙÈÎ ÙÔ ÂÓÈÎÔ Ì appleô ÔÏ ÙË Î Ù - ÏËÍË -e. ñ ñ Nom. Gaius filius Gen. Gaii Î È Gai filii Î È fili Voc. Gai fili ΔÔ Û ÓıÂÙÔ Ô ÛÈ ÛÙÈÎfi res publica (= appleôïèùâ ) ÎÏ ÓÂÙ È Î È Î Ù Ù Ô Ì ÏË ÙÔ Î È È ı ÙÂÈ ÌfiÓÔ ÂÓÈÎfi ÚÈıÌfi. ΔÔ Âapple ıâùô multus -a -um ÛÙÔ Û ÁÎÚÈÙÈÎfi ıìfi apple ÓÙ ÌfiÓÔ ÛÙÔÓ appleïëı ÓÙÈÎfi ÚÈıÌfi: plures -es -(i)a (Î ÓÔÓÈÎ ÛÙÔÓ appleâúıâùèîfi plurimus -a -um). Ï ÛË Ô ÛÈ ÛÙÈÎÒÓ, ÂappleÈı ÙˆÓ, ÌÂÙÔ ÒÓ, ÓÙˆÓ ÌÈÒÓ, Û ÓÂÎÊÔÚÒÓ Î.Ïapple. ÙÔ ÎÂÈÌ ÓÔ Numerus Singularis Nom. Marcus Tullius Gaius Antonius Gaius Sallustius Lucius Sergius Cicero Catilina Gen. Marci Tullii /-i Ciceronis Gaii /-i Antonii /-i Gaii /-i Sallustii /-i Lucii /-i Sergii /-i Catilinae Dat. Marco Tullio Ciceroni Gaio Antonio Gaio Sallustio Lucio Sergio Catilinae Acc. Marcum Tullium Gaium Antonium Gaium Sallustium Lucium Sergium Ciceronem Catilinam [ 266 ] ª Δ π à ª π ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

9 H Û ÓˆÌÔÛ ÙÔ ÙÈÏ Ó MA HMA 19 Voc. Marce Tulli Cicero Gai Antoni Gai Sallusti Luci Sergi Catilina Abl. Marco Tullio Cicerone Gaio Antonio Gaio Sallustio Lucio Sergio Catilinā Numerus Singularis Nom. alter consul nobilissimum vir ingenium urbs res publica genus pravissimum Gen. alterius nobilissimi viri ingenii /-i urbis rei publicae consulis generis pravissimi Dat. alteri consuli nobilissimo viro ingenio urbi rei publicae generi pravissimo Acc. alterum nobilissimum virum ingenium urbem rem publicam consulem genus pravissimum Voc. nobilissimum vir ingenium urbs res publica genus pravissimum Abl. altero consule nobilissimo viro ingenio urbe re publicā genere pravissimo Numerus Pluralis Nom. alteri nobilissima viri ingenia urbes consules genera pravissima Gen. alterorum nobilissimorum virorum ingeniorum urbium consulum generum pravissimorum Dat. alteris nobilissimis viris ingeniis urbibus consulibus generibus pravissimis Acc. alteros nobilissima viros ingenia urbes /-is consules genera pravissima Voc. nobilissima viri ingenia urbes genera pravissima Abl. alteris nobilissimis viris ingeniis urbibus consulibus generibus pravissimis Numerus Singularis Nom. socius carcer suus exercitus proelium miles eadem pugna Gen. socii carceris sui exercitus proelii /-i militis eiusdem pugnae Dat. socio carceri suo exercitui proelio militi eidem pugnae Acc. socium carcerem suum exercitum proelium militem eandem pugnam Voc. socie carcer proelium miles Abl. socio carcere suo exercitu proelio milite eādem pugnā ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ª Δ π à ª π [ 267 ]

10 MA HMA 19 H Û ÓˆÌÔÛ ÙÔ ÙÈÏ Ó Numerus Pluralis Nom. socii carceres sui exercitus proelia milites eaedem pugnae Gen. sociorum carcerum suorum proeliorum militum earundem exercituum pugnarum Dat. sociis carceribus suis exercitibus proeliis militibus eisdem / iisdem / isdem pugnis Acc. socios carceres suos exercitus proelia milites easdem pugnas Voc. socii carceres proelia milites Abl. sociis carceribus suis exercitibus proeliis militibus eisdem / iisdem / isdem pugnis XÚÔÓÈÎ ÓÙÈÎ Ù ÛÙ ÛÂÈ ÚËÌ ÙÈÎÒÓ Ù appleˆó Praes. coniurat consequuntur expellitur deprehenduntur strangulantur Imp. coniurabat consequebantur expellebatur deprehendebantur strangulabantur Fut. coniurabit consequentur expelletur deprehendentur strangulabuntur Perf. coniuravit consecuti sunt expulsus est deprehensi sunt strangulati sunt Plusp. coniuraverat consecuti erant expulsus erat deprehensi erant strangulati erant Fut. Ex. coniuraverit consecuti erunt expulsus erit deprehensi erunt strangulati erunt Praes. interficitur tradit occidi vulnerari Imp. ingerficiebatur tradebat Fut. interficietur tradet occisum iri vulneratum iri Perf. interfectus est tradidit occisos esse vulneratos esse Plusp. interfectus erat tradiderat Fut. Ex. interfectus erit tradiderit occisos fore vulneratos fore Ó Ï ÙÈÎ Û ÓÙ ÍË 1. Marco Tullio Cicerōne et Gaio Antōnio consulibus, Lucius Sergius Catilīna, nobilissimi generis vir sed ingenii pravissimi, contra rem publicam coniurāvit: Î ÚÈ appleúfiù ÛË ÎÚ ÛË. coniurāvit: Ú Ì, Lucius Sergius Catilīna: appleôî., vir: apple Ú ıâûë ÛÙÔ Lucius Sergius Catilīna, generis sed ingenii: ÁÂÓÈÎ ÙË È ÈfiÙËÙ ÛÙÔ vir, nobilissimi: ÂappleÈı. appleúôû. ÛÙÔ generis, pravissimi: ÂappleÈı. appleúôû. ÛÙÔ ingenii, contra rem publicam: ÂÌappleÚ. appleúôû. ÙË Â ıúèî Î Ù ı ÓÛË ÛÙÔ coniurāvit, [ 268 ] ª Δ π à ª π ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

11 H Û ÓˆÌÔÛ ÙÔ ÙÈÏ Ó MA HMA 19 Marco Tullio Cicerōne et Gaio Antōnio consulibus: È ÈfiÌÔÚÊË Ê ÈÚÂÙÈÎ applefiï ÙË ÙÔ ÚfiÓÔ (Marco Tullio Cicerōne et Gaio Antōnio: appleôîâ ÌÂÓ, consulibus: Î ÙËÁÔÚËÌ ÙÈÎfi appleúôû ÈÔÚÈÛÌfi ÛÙ appleôîâ ÌÂÓ ) [ Ó Ï ÛË ÙË È ÈfiÌÔÚÊË Ê ÈÚÂÙÈÎ applefiï ÙË ÙÔ ÚfiÓÔ Û  ÙÂÚÂ Ô Û ÚÔÓÈÎ appleúfiù ÛË: Cum Marcus Tullius Cicero et Gaius Antonius erant consules / Cum Marcus Tullius Cicero et Gaius Antonius essent consules]. 2. Eum clari quidam sed improbi viri consecūti erant: Î ÚÈ appleúfiù ÛË ÎÚ ÛË. consecūti erant: Ú Ì, viri: appleôî., clari sed improbi: ÂappleÈı. appleúôû. ÛÙÔ viri, quidam: ÂappleÈı. appleúôû. ÛÙÔ viri, Eum: ÓÙÈÎ. ÛÙÔ consecūti erant. 3. Catilīna a Cicerōne ex urbe expulsus est: Î ÚÈ appleúfiù ÛË ÎÚ ÛË. expulsus est: Ú Ì, Catilīna: appleôî., a Cicerōne: appleôèëùèîfi ÙÈÔ (ÂÌappleÚfiıÂ- ÙÔ, ÁÈ Ù Â Ó È Ì Ô) ÛÙÔ expulsus est, ex urbe: ÂÌappleÚ. appleúôû. ÙË appleôì - ÎÚ ÓÛË ÛÙÔ expulsus est. 4. Socii eius deprehensi sunt: Î ÚÈ appleúfiù ÛË ÎÚ ÛË. deprehensi sunt: Ú Ì, Socii: appleôî., eius: ÁÂÓÈÎ ÎÙËÙÈÎ ÛÙÔ Socii. 5. et in carcere strangulāti sunt: Î ÚÈ appleúfiù ÛË ÎÚ ÛË. strangulāti sunt: Ú Ì, (Socii): appleôî., in carcere: ÂÌappleÚ. appleúôû. ÙË ÛÙ - ÛË Û ÙfiappleÔ ÛÙÔ strangulāti sunt. 6. Ab Antōnio, altero consule, Catilīna ipse cum exercitu suo, proelio victus, interfectus est: Î ÚÈ appleúfiù ÛË ÎÚ ÛË. interfectus est: Ú Ì, Catilīna: appleôî., ipse: ÂappleÈı. appleúôû. ÛÙÔ Catilīna, victus: ÚÔÓÈÎ ÌÂÙÔ ÛÙÔ Ú Ì, Û ÓËÌÌ ÓË ÛÙÔ appleôî. Catilīna (appleúôùâúfi- ÚÔÓÔ) [ Ó Ï ÛË ÙË ÌÙ. Û  ÙÂÚ. appleúfiù.: cum victus esset / postquam victus est], Ab Antōnio: appleôèëùèîfi ÙÈÔ (ÂÌappleÚfiıÂÙÔ, ÁÈ Ù Â Ó È Ì Ô) ÛÙÔ interfectus est, consule: apple Ú ıâûë ÛÙÔ Antōnio, altero: ÂappleÈı. appleúôû. ÛÙÔ consule, proelio: Ê ÈÚÂÙÈÎ ÔÚÁ ÓÈÎ ÛÙÔ victus, cum exercitu: ÂÌappleÚ. appleúôû. ÙË Û ÓÔ Â ÛÙÔ interfectus est, suo: ÂappleÈı. appleúôû. ÛÙÔ exercitu ( ÌÂÛË ÙÔapple ıâè ). 7. Gaius Sallustius tradit multos etiam milites Rōmānos in eādem cruentissimā pugnā occīsos esse, multos autem graviter vulnerātos esse: Î ÚÈ appleúfiù ÛË ÎÚ ÛË. tradit: Ú Ì, Gaius Sallustius: appleôî., occīsos esse autem vulnerātos esse: ÓÙÈÎ. ÛÙÔ tradit, ÂÈ ÈÎ apple Ú., milites: appleôî. ÛÙÔ occīsos esse (ÂÙÂÚÔappleÚÔÛˆapple ), Rōmānos: ÂappleÈı. appleúôû. ÛÙÔ milites, multos: ÂappleÈı. appleúôû. ÛÙÔ milites, (milites): appleôî. ÛÙÔ vulnerātos esse (ÂÙÂÚÔappleÚÔÛˆapple ), multos: ÂappleÈı. ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ª Δ π à ª π [ 269 ]

12 MA HMA 19 H Û ÓˆÌÔÛ ÙÔ ÙÈÏ Ó appleúôû. ÛÙÔ (milites), in pugnā: ÂÌappleÚ. appleúôû. ÙÔ ÚfiÓÔ ÛÙÔ occīsos esse, cruentissimā: ÂappleÈı. appleúôû. ÛÙÔ pugnā, eādem: ÂappleÈı. appleúôû. ÛÙÔ pugnā, graviter: ÂappleÈÚÚ. appleúôû. ÙÔ ÙÚfiappleÔ ÛÙÔ vulnerātos esse. μ A KH EI apple ÓÙ ÛÂÈ ÛÙÈ ÛÎ ÛÂÈ ÙÔ Û ÔÏÈÎÔ È Ï Ô π. ÌÂÙ ÙÚ appleâ Ë ÂÓÂÚÁËÙÈÎ Û ÓÙ ÍË Û apple ıëùèî Î È Ó Ëψı ÙÔ appleôèëùèîfi ÙÈÔ. Socii Catilīnae ab Antonio deprehensi sunt. Catilīna ab Antonio proelio victus est. Pastor improbus a me vi prohibitus est. Bovum mugitus a te auditus est. Boves a vobis in speluncam tracti sunt. Hercules ab incolis honoratus est. πi. ÌÂÙ ÙÚ appleâ Ë Û ÓÙ ÍË ÙË appleúfiù ÛË Û apple ÚÂÌÊ ÙÈÎ Ø ˆ Ú Ì ÙË ÂÍ Ú- ÙËÛË ÂÓÓ.: (Sallustius) tradit... Sallustius tradit Catilinam improbos viros consecutos esse. Sallustius tradit Catilinam ex urbe expulsum esse. Sallustius tradit socios Catilinae deprehensos (esse) et strangulatos esse. Sallustius tradit Catilinam ab Antonio victum esse. Sallustius tradit Catilinam ab Antonio interfectum esse. πii. Û ËÌ ÙÈÛÙÔ Ó ÔÈ appleâúıâùèîô ÙˆÓ ÂappleÈı ÙˆÓ: ingens, timidus, turpis. ingens ingentissimus -a -um timidus timidissimus -a -um turpis turpissimus -a -um πv. ÌÂÙ ÊÚ ÛÙÔ Ó ÛÙ Ï ÙÈÓÈÎ ÔÈ appleúôù ÛÂÈ. Romani fortiter proeliati sunt. Sallustius tradit coniuratos consulibus traditos esse. [ 270 ] ª Δ π à ª π ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

13 H Û ÓˆÌÔÛ ÙÔ ÙÈÏ Ó MA HMA 19 ÌappleÏËÚˆÌ ÙÈÎ ÛÎ ÛÂÈ 1. Û ÌappleÏËÚÒÛÂÙ ٠ÎÂÓ ÛÙÔÓ apple Ú Î Ùˆ apple Ó Î, ÙÔappleÔıÂÙÒÓÙ Ù Ú Ì Ù ÛÙÔÓ apple Ú Î ÌÂÓÔ, ÙÔÓ appleâúû ÓÙ ÏÈÎÔ Î È ÙÔÓ Û ÓÙÂÏÂÛÌ ÓÔ Ì ÏÏÔÓÙ ÙË Ì - ÛË ÊˆÓ. ƒ Ì : Ú Î ÌÂÓÔ ÀappleÂÚÛ ÓÙ ÏÈÎÔ ÓÙ. ª ÏÏÔÓÙ coniuro (tu) habeo (nos) expello (ille) consequor (vos) interficio (illi) expedio (ego) 2. ÌÂÙ ÙÚ ÂÙ ÙËÓ ÂÓÂÚÁËÙÈÎ Û ÓÙ ÍË Û apple ıëùèî ÛÙÈ apple Ú Î Ùˆ ÊÚ ÛÂÈ. a. Romani victoriam reportaverunt (XI). b. Pater filiae osculum dedit (XII) c. Pater omen accepit (XII). d. Tum terror Cassium concussit (XIV). e. Magnus timor exercitum occupavit (XVII). f. Discurrens miles pedes eius animadvertit (XX). 3. ÌÂÙ ÙÚ ÂÙ ÙËÓ apple ıëùèî Û ÓÙ ÍË Û ÂÓÂÚÁËÙÈÎ ÛÙÈ apple Ú Î Ùˆ ÊÚ ÛÂÈ. a. Culter ex vulnere a Bruto magno dolore extractus est (IX). b. Ab illo metus exercitus Romani victus erat (XIII). c. Servi inclamati sunt a Cassio (XIV). d. Catilina a Cicerone ex urbe expulsus est (XIX). e. Ab Antonio, altero consule, Catilina interfectus est (XIX). f. Gaius Sallustius tradit multos etiam milites Romanos occisos esse (ab hostibus) (XIX). (H ÌÂÙ ÙÚÔapple Ó Á ÓÂÈ ÛÙËÓ apple ÚÂÌÊ ÙÈÎ ÊÚ ÛË.) g. Claudius exclusus est ab insidiatoribus Caligulae (XX). ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ª Δ π à ª π [ 271 ]

14 Λατινικά Γ Λυκείου Οµάδα προσανατολισµού ανθρωπιστικών σπουδών Το βιβλίο αυτό φιλοδοξεί να συµβάλει στη σωστή προετοιµασία των µαθητών της Γ Λυκείου στο µάθηµα των Λατινικών. Μαζί µε τον Β τόµο (ενότητες 21-50) αποτελούν µια συγκροτηµένη πρόταση για τη διδασκαλία και την εξέταση του µαθήµατος. Στο βιβλίο περιλαµβάνονται: Συνοπτική παρουσίαση της εισαγωγής του σχολικού εγχειριδίου Οι 20 πρώτες διδακτικές ενότητες του σχολικού εγχειριδίου Σε κάθε ενότητα περιέχονται: - Το λατινικό κείµενο, όπως αυτό περιλαµβάνεται στο σχολικό εγχειρίδιο, ως κείµενο αναφοράς - Mετάφραση του λατινικού κειµένου - Κατά φράση αντιστοίχιση του λατινικού κειµένου µε τη µετάφρασή του - Γραµµατική αναγνώριση όλων των λέξεων του κειµένου - Συγκεντρωτική ταξινόµηση όλων των λέξεων του κειµένου µε βάση τη γραµµατική τους αναγνώριση - Επισηµάνσεις τυχόν ιδιαιτεροτήτων (γραµµατικής και λεξιλογικής φύσεως) των λέξεων του κειµένου - Κλίση των ουσιαστικών, των επιθέτων, των αντωνυµιών, των συνεκφορών του κειµένου - Χρονική αντικατάσταση των ρηµατικών τύπων του κειµένου - Λεπτοµερής συντακτική αναγνώριση όλων των λέξεων του κειµένου (µετατροπή συντακτικών µικροδοµών σε ισοδύναµες µορφές) - Απαντήσεις στις ασκήσεις του σχολικού εγχειριδίου - Συµπληρωµατικές ασκήσεις µε βάση τη διδακτέα ύλη της γραµµατικής και του συντακτικού κάθε ενότητας Δύο παραρτήµατα, στα οποία περιέχονται: - Εποπτική και συνοπτική παρουσίαση της ύλης της γραµµατικής και του συντακτικού - Απαντήσεις στις συµπληρωµατικές ασκήσεις των ενοτήτων - Κριτήρια αξιολόγησης µε τις απαντήσεις τους Επίσης, κυκλοφορεί: Αχιλλέας Παπαθανασίου Λατινικά Γ Λυκείου, Οµάδα προσανατολισµού ανθρωπιστικών σπουδών Β τόµος ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ Σχεδιασµός εξωφύλλου: Redoine Amzlan