Ç üðåñá óôçí Éôáëßá êáôü ôïí 17ï áéþíá

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ç üðåñá óôçí Éôáëßá êáôü ôïí 17ï áéþíá"

Transcript

1 Η ΟΠΕΡΑ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 17ο ΑΙΩΝΑ 27 Ç üðåñá óôçí Éôáëßá êáôü ôïí 17ï áéþíá Προς το τέλος του 16ου αιώνα, η κατάρρευση της «χριστιανικής Ευρώπης», η αύξηση των αποσταθεροποιητικών παραγόντων και των ένοπλων συγκρούσεων επηρέασαν καθοριστικά τις ιστορικές εξελίξεις. Σύμφωνα με τον Klaus Schwager, οι βασικοί ιστορικοί παράγοντες που συνέβαλαν στη δια μόρφωση της τέχνης του 17ου αιώνα είναι η αύξηση των θρησκευτικών εντάσεων, τόσο ανάμεσα στα κράτη όσο και στο εσωτερικό τους, η εμφάνιση σύγχρονων κρατών όπως της Γαλλίας, της Ολλανδίας και της Αγγλίας, η εμφάνιση των πρώτων κατευθυνόμενων από το κράτος ή φιλελεύθερων καπιταλιστικών μεθόδων, που με το άνοιγμα των ευρωπαϊκών κρατών προς τις υπερπόντιες κτήσεις επεκτείνονται συνεχώς, και, τέλος, οι κοινωνικές μεταβολές που αναπτύσσονται προς ποικίλες κατευθύνσεις χωρίς να φθάνουν στο στάδιο της επανάστασης 1. Με την ανατολή του 17ου αιώνα, η κοινωνία είχε χάσει πολλές από τις δυνάμεις που έδιναν πνοή κατά την Αναγέννηση. Παρότι στην Ιταλία οι ιδέες της Αναγέννησης επέζησαν για αρκετές δεκαετίες, βαθμιαία υποχώρησαν, παραχωρώντας τη θέση τους στο νέο πνεύμα της Εκκλησίας. Στη Γαλλία, και σε μικρότερο βαθμό στην Αγγλία, την Ιταλία και αλλού, η κοινωνία γίνεται περισσότερο αστική. Πρώτη φορά μετά την πτώση της αρχαίας Ρώμης, δυτικοευρωπαϊκές κοινωνίες οργανώνονται γύρω από τις μεγάλες πρωτεύουσες, που καθεμιά τους έχει επίκεντρο τις Αυλές των μοναρχών. Το θεωρητικό σχέδιο της τέλειας πόλης άρχισε να ενδιαφέρει περισσότερο 1. Klaus SCHWAGER, «Η τέχνη του μπαρόκ», στο Η ιστορία της τέχνης, τόμ. 3, επιμ. Albert Châtelet Bernard Philippe Groslier, επιστ. επιμ. Χρ. Χρήστου, μτφρ. Γιάννη Παρίση, Μ. Λιάπη, Βιβλιόραμα, Αθήνα 1990, σ

2 28 από την πρακτική εφαρμογή συγκεκριμένων αρχών και η «ιδανική πόλη» αποτέλεσε το αντικείμενο πολλών πραγματειών, όπως ήταν τα σχέδια του Jacques Peret (1601) για την οικοδόμηση της προτεσταντικής γαλλικής πόλης Ενρισμόν, η οποία σχεδιάστηκε από τον Salomon de Brosse ( ), το ανάκτορο και η πόλη του Ρισελιέ στη Γαλλία, που υλοποιήθηκε κατόπιν παραγγελίας στον Jacques Lemercier ( ), το ανάκτορο και η πόλη των Βερσαλιών κ.ά. Η Αυλή συγκροτείται από έναν ευρύτερο οικογενειακό κύκλο και μια ομάδα μισθωτών, οι οποίοι κυμαίνονται από μια δεκάδα λειτουργών, όταν πρόκειται για ελάσσονες ευγενείς, μέχρι αρκετές εκατοντάδες, όταν συμμορφώνεται στους θεσμούς μιας μεγάλης χώρας. Ο αυλικός κύκλος δεν απαριθμούσε μόνον υπηρέτες, αλλά και επαγγελματίες όλων των ειδών, όπως διπλωμάτες, επιστήμονες, αρχιτέκτονες, μουσικούς, ακόμη και γόνους άλλων ευγενών. Ήδη από τον 16ο αλλά κυρίως κατά τον 17ο αιώνα, αρκετοί ευγενείς ανέθεταν την περιουσία τους σε έμπιστούς τους, ώστε οι ίδιοι να μεταφερθούν και να εγκατασταθούν είτε σε πόλη είτε στην Αυλή κάποιου μονάρχη. Η μετακίνηση των ευγενών στις Αυλές βασιλέων ή μοναρχών προϋ πέθετε και την αποδοχή και τήρηση μιας σειράς κανόνων συμπεριφοράς. Η συνάντηση με τον εκάστοτε ηγεμόνα αποκτούσε τελετουργικό χαρακτήρα, σύμφωνα με αυστηρούς κανόνες, οι οποίοι εγγράφονται σε τυπωμένα εγχειρίδια. Στους κανόνες αυτούς εντάσσονταν και μια σειρά από επίσημες αξίες επιμόρφωσης, ευφράδειας, αυτοελέγχου, εξιδανίκευσης της γυναίκας και του έρωτα, οι οποίες αντανακλώνται και στην ποικιλία των μουσικών τεχνοτροπιών. Από τις πρώτες δεκαετίες του 17ου αιώνα η Ιταλία εισέρχεται σε νέα ιστορική φάση. Η κυριαρχία των Ισπανών Αψβούργων στην Ιταλία, που επισφραγίστηκε από τη Συνθήκη της Βαρκελώνης (1529), διήρκεσε έως το 1713, οπότε και έληξε η κυριαρχία των Αψβούργων στην Ισπανία. Η κατακερματισμένη Ιταλία αποτελεί το μήλο της έριδος των μεγάλων εθνικών κρατών και παρακολουθεί την ισπανική επιρροή να επισκιάζεται από τη γαλλική. H Ισπανία θεωρούσε την Ιταλία μέρος της οικουμενικής αυτοκρατορίας της και προμαχώνα εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και των δορυφόρων της, δηλαδή των βαρβαρικών ηγεμονιών της Βόρειας Αφρικής. Από το 1504 το δουκάτο του Μιλάνου, η Λομβαρδία, και το βασίλειο της Νεάπολης και της Σικελίας βρίσκονταν υπό πλήρη ισπανική κυριαρχία. Το δουκάτο της Μάντουας από το 1323 βρισκόταν υπό την ηγεμονία των Γκοντζάγκα (Gonzaga), περιήλθε μετά το 1628 στον δούκα του Νεβέρ και στη συνέχεια, με τη συνθήκη της Ουτρέχτης, πλήρωσε το τίμημα της υποστήριξης στους Γάλλους με προσεταιρισμό των εδαφών του από την Αυστρία και τους Αψβούργους το Οι 13 επαρχίες της κεντρικής Ιταλίας εκτείνονταν νοτιοδυτικά από την περιοχή της Ρώμης μέχρι βορειοανατο-

3 Η ΟΠΕΡΑ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 17ο ΑΙΩΝΑ 29 λικά, την Μπολόνια και τη Φεράρα, και συγκροτούσαν αυτόνομα παπικά κράτη με τις πρωτεύουσές τους Ρώμη, Μπολόνια, Ανκόνα κ.λπ. Τα μέρη αυτά διοικούνταν από ιερωμένο υψηλού αξιώματος και έχαιραν κάποιας ελευθερίας και διοικητικής αυτοτέλειας από τη Ρώμη όσον αφορά τις κοσμικές υποθέσεις. Ανάμεσα στα ανεξάρτητα εδάφη τα οποία δεν υποτάχτηκαν στην Ισπανία ή την Αυστρία ήταν το δουκάτο της Σαβοΐας-Πεδεμόντιου, η δημοκρατία της Βενετίας και το δουκάτο της Μόδενας της Τοσκάνης. Το κράτος της Βενετίας, το οποίο προέκυψε από την πρώην υτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και από τότε διατήρησε την ανεξαρτησία του, συνιστούσε, με πολιτικούς όρους, την Ιταλία καθεαυτήν. Η Βενετία παρέμεινε πιστή στο δημοκρατικό (ουσιαστικά ολιγαρχικό) της πολίτευμα και αντιστάθηκε στις επεκτατικές βλέψεις του πάπα, των Γάλλων και των Ισπανών. Η τοσκανική διάλεκτος του Dante, του Ariosto, του Tasso και των πολιτικών συγγραφέων Νικολό Μακιαβέλι (Niccolò Machiavelli, ) και Φραντσέσκο Γκουιτσιαρντίνι (Francesco Guiciardini, ), επισημοποιήθηκε ως η αμιγώς λογοτεχνική γλώσσα 2. Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, έχοντας επιζήσει των θρησκευτικών αναταραχών και της ανασφάλειας που είχε προκαλέσει η λουθηρανική, καλβινιστική και αγγλικανική Μεταρρύθμιση, υποχρεώθηκε να επαναδιατυπώσει τις βασικές της τάσεις μέσα από το τάγμα των Ιησουιτών και τις αρχές της Αντιμεταρρύθμισης, που θα επεξεργαστεί η Σύνοδος του Τριδέντου ( ). Με το ξεκίνημα του 17ου αιώνα, «η αυστηρότητα της Αντιμεταρρύθμισης παραχωρεί τη θέση της σ ένα πνεύμα νέας αισιοδοξίας» 3. Μέσα από την προώθηση της τέχνης του μπαρόκ, η παπική Εκκλησία μετέτρεψε τη Ρώμη εκ νέου σε πόλο έλξης καλλιτεχνών, αποβλέποντας στη διεκπεραίωση μεγάλων καλλιτεχνικών προγραμμάτων και την έξαρση του μεγαλείου της. Στη νέα αυτή μορφή τέχνης, εκδηλώνεται όσο πουθενά αλλού, «όλη η πολυσημαντότητα και η αντιφατικότητα της περιόδου, όλη η έκταση των ανησυχιών και όλο το βάθος των αντιθέσεών της» 4. Ο Weisbach παρατηρεί χαρακτηριστικά ότι τα κύρια στοιχεία των εικαστικών τεχνών του μπαρόκ είναι «το ηρωικό και το μυστικιστικό, το ερωτικό και το ασκητικό, όπως και η σκληρότητα της εκκλησιαστικής ιδιαίτερα τέχνης του μπαρόκ» 5. Η σύγκρου- 2. Γιάκομπ ΜΠΟΥΡΚΧΑΡΤ, Ο πολιτισμός της Αναγέννησης στην Ιταλία, μτφρ. Μαρίας Τοπάλη, Νεφέλη, Αθήνα 1997, σ Mary HOLLINGSWORTH, Η τέχνη στην ιστορία του ανθρώπου, μτφρ. άφνης Καψαμπέλη, Adam, Αθήνα 1989, σ Χρύσανθος ΧΡΗΣΤΟΥ, Η ευρωπαϊκή ζωγραφική του 17ου αιώνα, Το μπαρόκ, Βάνιας, Θεσσαλονίκη 1989, σ Werner WEISBACH, Die Kunst des Barock in Italien, Frankreich, Deutschland und Spa nien, Propylaen-Verlag 1924, σ. 13, στο Xρήστου,1989, ό.π., σ. 14.

4 30 ση του πάθους με τη λογική, του υποκειμενικού με το αντικειμενικό, του αφηρημένου με το συγκεκριμένο διακρίνονται εύκολα σε μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά έργα της περιόδου, όπως είναι εμφανής και η βαθιά διάσταση των δημιουργών, που ζουν όλη την προβληματικότητα της εποχής τους. Το μπαρόκ υιοθετείται ως μέσον προπαγάνδας και εκδηλώνεται σε όλους τους τομείς. «Στην πραγματικότητα όφειλε πολλά στην πολυτέλεια και τη χλιδή της αυτοκρατορικής Ρώμης. Ο πλούτος και η δύναμη εκφράζονταν μέσα από την υπερβολή και τη σπατάλη» 6. Όπως και κατά τη γοτθική περίοδο, η αποθέωση του μεγαλειώδους ανασυστήνεται ως πνευματική έκφραση, με διαφορετική όμως σημασία. Ο καθολικός κόσμος δη μιουργεί μια νέα ομοιογενή γλώσσα, η οποία δεν εξαντλείται, όπως κατά τη μεσαιω νική πε ρίοδο, στο πλαίσιο μιας «απλουστευμένης αντικειμενικότητας ως έκφραση της ιερατικής ιεραρχίας. Εδώ, η τέχνη κυοφορεί την έκφραση του υπέρμετρου και του θαυμαστού» 7. Η θρησκοληψία και ο μυστικισμός που δέσποζαν στην Ισπανία μεταφυτεύτηκαν στις Εκκλησίες όλης της Ευρώπης. Ήταν επόμενο, λοιπόν, η λογοκρισία του Τύπου και τα δικαστήρια της Ιεράς Εξέτασης να γίνουν τα τρομερά όργανα επιβολής του εκκλησιαστικού νόμου. Πολλοί διανοούμενοι, που ανέπνευσαν τον ελεύθερο αέρα της Αναγέννησης, συγκαταλέγονταν στα θύματα. Οι σπουδαιότεροι ήταν ο Giordano Bruno στη φιλοσοφία και ο Γαλιλαίος στις φυσικές επιστήμες. Οι μεγάλοι πρωταγωνιστές της τέχνης των εικαστικών τεχνών του μπαρόκ βρήκαν αντίστοιχους εκπρόσωπούς τους και στη μουσική. Το υπέρμετρο αιωρείται μεταξύ του ιδεώδους της α καπέλα 8 χορωδιακής μουσικής της Αναγέννησης και της μουσικής τέχνης των Κάτω Χωρών. Οι Ιταλοί συνδέουν άρρηκτα τη μουσική τέχνη με την Εκκλησία και καθίστανται οι αδιαμφισβήτητοι μονάρχες του μουσικού κόσμου. Η μουσική του Giovanni Pierluigi da Palestrina ( ) 9, η οποία συνδέθηκε με την εποχή της Αντιμεταρρύθμισης, αγνόησε τις ριζοσπαστικές τάσεις του μαδριγαλίου, αποβλέποντας σ έναν και μόνο σκοπό, να υπηρετήσει την Εκκλησία. Ο συνθέτης Giovanni Gabrielli ( ) απέδωσε το υπέρμετρο με τα πολυχορικά έργα (cori spezzati) 10 των διπλών και τριπλών χορωδιών, τα οποία προορίζονταν για τον καθεδρικό ναό του Αγίου Μάρκου. Την ίδια εποχή ανακαλύπτονται οι 6. Hollingsworth, 1989, ό.π., σ P. H. LANG, Music in Western Civilisation, J. Dent, London 1960, σ A capella: «Κατά τον εκκλησιαστικό τρόπο», ο οποίος στο χορωδιακό τραγούδι κατέληξε να σημαίνει: χωρίς συνοδεία οργάνων (ΛΜτΟ). 9. Lino BIANCHI, Giovanni Pierluigi da Palestrina, μτφρ. από τα ιταλ. Fr. Maletta, Fayard, Paris 1994, σ Cori spezzati (χωρισμένες χορωδίες): Η τοποθέτηση των τραγουδιστών σε διαφορετικά σημεία του κτιρίου καθώς και η αντίστοιχη μουσική που γράφτηκε γι αυτούς (ΛΜτΟ).

5 Η ΟΠΕΡΑ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 17ο ΑΙΩΝΑ 31 δυνατότητες που προσφέρει ο ηχητικός χρωματισμός μέσα από τις εκφραστικές δυνατότητες που προσφέρουν τα μουσικά όργανα. Τα τέλη του 16ου και τις πρώτες δεκαετίες του 17ου αιώνα η αρχιτεκτονική στην Ιταλία μεταβάλλεται. Τα αρχιτεκτονικά στοιχεία χάνουν την αυτόνομη κατασκευαστική τους σημασία και σπουδαιότητα και, όπως στα έργα του Michelangelo, σηματοδοτούν φόρμες έκφρασης μη ρασιοναλιστικών δυνάμεων, «οι τοίχοι παύουν ν αποτελούν αδρανείς μάζες (πρόσφορες για κάθε είδους διακοσμήσεις) και μετατρέπονται σε ζωτικό οργανικό στοιχείο του κτίσματος» 11. Οι αυτόνομες φόρμες εξυπηρετούν πλέον το όλον και η επιζήτηση του ωραίου δεν σχετίζεται με την υποταγή σε προκαθορισμένες αρμονίες, όσο με την έκφραση της εκρηκτικής δύναμης των παθών. Η υπερφόρτωση των κτιρίων με διακοσμητικά στοιχεία και η διάλυση της οργανικής ενότητας προς μια συγκινησιακή ενότητα έχουν το αντίστοιχό τους και στις καλές τέχνες. Στη Ρώμη, όπου διακοσμούνται οι προσόψεις, ευδοκιμεί η αρχιτεκτονική και η γλυπτική με τους διακριμένους τεχνίτες, όπως ο Gianlorenzo Bernini ( ) και ο Francesco Borromini ( ). Στο Παρεκκλήσιο Κορνάρο του Μπερνίνι η αρχιτεκτονική, η γλυπτική και η ζωγραφική συγχωνεύθηκαν για να δημιουργήσουν ένα ενιαίο σύνολο. Ο Μπορομίνι, στην πρόσοψη της Sant Agnese in Agore ( ), αξιοποίησε τις εκφραστικές δυνατότητες των κοίλων και καμπύλων σχημάτων πάνω από την πρόσοψη της εκκλησίας, γεγονός που αποτελεί γνώρισμα της τεχνοτροπίας του μπαρόκ. Για να ενισχυθεί το καθολικό δόγμα δημιουργήθηκαν νέες εικαστικές παραστάσεις. Στις νωπογραφίες των οροφών των εκκλησιών, η οπτική α πάτη αποτελεί κανόνα ολόκληρο το οικοδόμημα καθίσταται όργανο μιας τεράστιας οφθαλμαπάτης και χάνεται σ έναν φανταστικό ουρανό [Pietro da Cortona ( ), Baciccio ( ), Fra Andrea Pozzo ( )]. Η μεγαλειώδης σύλληψη και το υπέρογκο των αιθουσών επαρκούν ώστε να θαμπώσουν κάθε ηγεμόνα. Η υπερβολική διακόσμηση εκδηλώνεται επίσης στην κοινωνική και διπλωματική εθιμοτυπία, αλλά και στα ρούχα της εποχής, που έχουν πολλά μη λειτουργικά εξαρτήματα περούκες, δαντέλες, διακοσμητικά ξίφη κ.λπ. Στο θέατρο, το πνεύμα της Αντιμεταρρύθμισης προκαλεί αθρόες μεταβολές. Τα εικονικά και πλαστικά επιτεύγματα της Αναγέννησης υποχωρούν, διότι ενδιαφέρει λιγότερο η δράση του έργου και περισσότερο η αντίδραση του κοινού. Σύμφωνα με το νέο πνεύμα, υποχωρεί η διαχωρισμένη από το κοινό παλαιότερη «σκηνή παράστασης» και ο ακαθόριστος σκηνικός χώρος ενοποιείται με το χώρο του ακροατηρίου. Η αρχιτε- 11. Χιου ΧΟΝΟΡ - Τζον ΦΛΕΜΙΝΓΚ, Ιστορία της Τέχνης, μτφρ. Ανδρέα Παππά, Υποδομή, Αθήνα 1998, σ. 426.

6 32 κτονική του ουμανιστικού θεάτρου, που παλαιότερα εκτεινόταν δίχως όρια, καθορίζεται πλέον επακριβώς και τα σκηνικά ορθώνονται προς τον θεατή σαν τοίχωμα. Ο περιώνυμος θεωρητικός και αρχιτέκτονας Andrea di Pietro, ο επονομαζόμενος Palladio ( ), επιχειρώντας να ξαναδημιουργήσει τον τύπο του ρωμαϊκού θεάτρου, ανέλαβε να κάνει τα σχέδια για το Teatro Olimpico της Βιντσέντσα (1580), ένα από τα ωραιότερα αρχιτεκτονικά μνημεία και σταθμός στη θεατρική αρχιτεκτονική. Η κατασκευή συμπληρώθηκε το 1584 από τον αρχιτέκτονα Vincenzo Scamozzi ( ) ο οποίος, πίσω από τις πέντε θύρες, πρόσθεσε έναν σταθερό σκηνικό μηχανισμό φτιαγμένο προοπτικά ώστε να προκαλεί την τέλεια ψευδαίσθηση 12. Στη σκηνογραφία, τα σκηνικά και τα κοστούμια φτάνουν σε νέο αποκορύφωμα πολυπλοκότητας και χλιδής. Ο συνδυασμός της επισημότητας και της μεγαλοπρέπειας με το παθιασμένο συναίσθημα κατέστησε το είδος της όπερας κύριο εκφραστή της εποχής Μπαρόκ στην Ιταλία και στη συνέχεια σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, βρίσκοντας στον θεατή τον απαραίτητο συνεργό που τον προσκαλεί να δει και ν ακούσει Ôï ôýëïò ôçò åðï Þò ôçò ÁíáãÝííçóçò êáé ç êñßóç ôçò ðïëõöùíßáò Κατά το δεύτερο ήμισυ του 16ου αιώνα επήλθαν ριζικές μεταβολές στη μουσική της Ιταλίας και στις φωνητικές φόρμες που δέσποζαν. Το γαλλικό πολυφωνικό σανσόν 13 άρχισε βαθμιαία να υποχωρεί, ενώ παράλληλα έκανε την εμφάνισή του το ιταλικό μαδριγάλι 14. Η μουσικοδραματική αυτή φόρμα, τόσο κοσμική όσο και θρησκευτική, συνέβαλε στην ανάδειξη του μουσικού δράματος. Είναι σύνθεση συνήθως για πέντε φωνές, κατά την οποία η ανώτερη φωνή κυριαρχεί σαν μια μελωδία που κινείται με αρκετή ελευθερία. Το μαδριγάλι χαρακτηρίζεται από τη χρήση διαφορετικών ρυθμικών 12. A. N. NAGLER, A Source Book in Theatrical History (Sources of theatrical history), Dover Publications, Inc., New York 1959, σ «Το πολυφωνικό σανσόν είναι είδος τραγουδιού για διάφορες φωνές (ή για μία φωνή με συνοδεία), που αναπτύχθηκε στη Γαλλία και τη Β. Ιταλία κατά τον 14ο αι. και άκμασε έως το τέλος του 16ου αι. Στην πραγματικότητα πρόκειται για είδος μαδριγαλίου τύπου ayre» (ΛΜτΟ). 14. Το μαδριγάλι του 16ου και 17ου αιώνα είναι «φωνητική σύνθεση ιταλικής προέλευσης για αρκετές φωνές (συνήθως χωρίς συνοδεία, αλλά μερικές φορές με ενόργανη συνοδεία). Τα κείμενα είναι συνήθως κοσμικά (ερωτικά, σατιρικά ή αλληγορικά), αλλά υπάρχουν και madrigali spirituali (εκκλησιαστικά μαδριγάλια). Μαδριγάλια πρωτοτραγουδήθηκαν στην Ιταλία προς το τέλος του 13ου αιώνα και σώζονται πρώιμα δείγματα των Τζιοβάνι ντα Κάσια και Τζιάκοπο ντα Μπολόνια» (ΛΜτΟ).

7 Η ΟΠΕΡΑ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 17ο ΑΙΩΝΑ 33 αγωγών καθώς και από ένα ύφος καθ υπερβολήν εκφραστικό, με απρόοπτες μετατροπίες και τολμηρές διαφωνίες. Βέβαια, η θρησκευτική μουσική δεν επηρέασε εμφανώς τη δημιουργία και τα πρώτα βήματα της ιταλικής σκηνικής μουσικής, αλλά δεν συνέβη το ίδιο και με το μαδριγάλι. Στη δημιουργία του συνέβαλαν μουσικά στοιχεία που προήλθαν από διαφορετικές κατευθύνσεις, όπως ήταν η φροτόλα (frottola) 15, το τραγούδι του καρναβαλιού (can to carnascialesco) 16, το φλαμανδικό μοτέτο 17, ακόμα και το καντσόνε (can zone) 18. Ο συνδυασμός της εκλεπτυσμένης αντιστικτικής πρακτικής του φλαμανδικού Βορρά και του ιταλικού μελωδικού πνεύματος αποτέλεσε τη βάση μιας νέας αντίληψης για τη σχέση κειμένου και μουσικής. Η ισορροπημένη και μιας ήρεμης απόχρωσης αρμονία του πρώτου ημίσεος του αιώνα παραχώρησε τη θέση της στην έξαρση των συγκινήσεων, μέσω ενός σχετικού και υποκειμενικού τρόπου αντίληψης της πραγματικότητας, η οποία οδήγησε στην καθ υπερβολήν έκφραση των εκάστοτε συναισθημάτων. Τον 16ο αιώνα, επίσης, άρχισε να γίνεται αισθητή η κρίση της πολυφωνίας και η ευαισθητοποίηση ως προς την αρμονία και την τονικότητα που αρμόζουν στον αντιστικτικό τρόπο γραφής. Σχηματικά, θα μπορούσαμε να ορίσουμε την τάση αυτή ως βαθμιαία εξέλιξη προς μια «κάθετη» πολυφωνική γραφή. Είναι λοιπόν σημαντική η εμφάνιση, το 1550, μιας μου σι κής σημειογραφίας που εκτίθεται «στην παρτιτούρα». Η νεοεμφανισθείσα ευαισθησία ως προς την αρμονία εδραιώνεται και θεωρητικά από τον Franchino Gaffurius ( ) στη μελέτη του De harmonia musicorium instrumentum opus (1518), τον Pietro Aaron ( ) και τον Gioseffo 15. «Frottola: δημοφιλής ιταλική (ασυνόδευτη) μορφή του τέλους του 15ου και των αρχών του 16ου αιώνα. Ένα είδος απλό μαδριγάλι, παρόμοιο με το αγγλ. Ayre. Τραγουδιόταν η ίδια μουσική για κάθε στίχο και η μελωδία ήταν πάντα στην υψηλότερη φωνή» (ΛΜτΟ). 16. «Τα τραγούδια της Αποκριάς (canti carnascialesci): Μαδριγάλια πομπής, πρώιμου απλού είδους με διάφορες στροφές στην ίδια μουσική. Μέρος της κοινωνικής ζωής της Φλωρεντίας, κατά τον 15ο και 16ο αιώνα» (ΛΜτΟ). 17. «Μορφή σύντομης χορωδιακής σύνθεσης χωρίς συνοδεία, που τελικά αντικατέστησε το conducrus, αν και τα δυο ήταν σε χρήση από τον 13ο έως τις αρχές του 16ου αιώνα. Τον 13ο, 14ο και 15ο αιώνα το μοτέτο ήταν αποκλειστικά θρησκευτικό και βασιζόταν σε κάποια προϋπάρχουσα μελωδία και στίχους στα οποία έρχονταν να προστεθούν αντιστικτικά άλλες μελωδίες και στίχοι. [ ] Κατά τον 16ο αιώνα το μοτέτο έφτασε στο απόγειό του ως θρησκευτική σύνθεση, με το μαδριγάλι ως το κοσμικό του αντίστοιχο. Ο Παλεστρίνα έγραψε περί τα 180 μοτέτα» (ΛΜτΟ). 18. «Canzona ή canzone: Ενόργανη σύνθεση του 16ου και 17ου αιώνα που εξελίχθηκε από διασκευή παλιών γαλλοφλαμανδικών chansons για λαούτο και πληκτροφόρο των Ζανεκέν, Σερμιζί, Ζοσκέν Ντε-πρε κ.ά. Οι Ιταλοί δημιουργοί έγραψαν πρωτότυπα είτε για εκκλησιαστικό όργανο (canzona d organo), είτε για ενόργανα σύνολα (canzona da sonar) που οδήγησαν με τη σειρά τους στη σονάτα και στη φούγκα για πληκτροφόρο του 17ου αιώνα» (ΛΜτΟ).

8 34 Zarlino ( ), γεγονός που οδήγησε, με τρόπο αυστηρά μαθηματικό, στην αποδοχή ως φυσικών των κλιμάκων του μείζονος όσο και του ελάσσονος τρόπου 19. Η περίοδος από την αρχή του 17ου αιώνα χαρακτηριζόταν, τουλάχιστον για εκατόν πενήντα χρόνια, ως περίοδος μπαρόκ. Η ονομασία αυτή επικράτησε κυρίως ως προς τις πλαστικές τέχνες, ενώ «ως προς τη μουσική αμφισβητήθηκε ως απόλυτος προσδιορισμός» 20. Ο επικρατέστερος ίσως όρος για την εποχή αυτή είναι το ύφος κοντσερτάτο (stile concertato), ενός μουσικού διαλόγου που έλκει την καταγωγή από την εναλλαγή αντιφώνων ύμνων της βυζαντινής παράδοσης και που στη Βενετία του 16ου αιώνα κατέστη πραγματική επιστήμη σύνθεσης για δύο ή και τρεις χορωδίες με συνοδεία εκκλησιαστικού οργάνου (cori spezzati). Σύμφωνα με τον Marc Pincherle, η ετυμολογία της λέξης «κοντσέρτο» οδηγεί σε αντίθετες ερμηνείες, διότι συνδέεται είτε με το λατινικό ρήμα conserere, που ερμηνεύεται ως «συνδέω» ή, κατά άλλη εκδοχή, με το concertare, που εξηγείται ως «αντιμάχομαι». Σύμφωνα με μια τρίτη άποψη, η αντίθεση των ερμηνειών επιλύεται από το γεγονός ότι ακόμα και αν η μία φωνή ανταγωνίζεται την άλλη, οι ερμηνευτές ενός έργου κοντσερτάρε ενώνουν τις προσπάθειές τους για να το υποστηρίξουν. Φαίνεται ότι περί το 1600 οι όροι conserere και concertate δήλωναν τόσο τη μία όσο και την άλλη εκδοχή, υπό την προϋπόθεση ότι υποστηρίζονται οργανικά και δεν τραγουδιούνται α καπέλα 21. Η έννοια της ένωσης μπορεί να εξηγηθεί με το γεγονός ότι η παλαιότερη πολυφωνία περνά σε μια ομοφωνία, η οποία επιτρέπει σε μια φωνή την υψηλότερη κυρίως να εκδηλώνεται σε πρώτο πλάνο. Οι άλλες φωνές μπορούν να αποδίδονται από τα όργανα, που παίζουν απλώς έναν ρόλο αρμονικής υποστήριξης, η σημειογραφία του οποίου μπορούσε να απλοποιηθεί υπό μορφήν αρίθμησης (ισοδύναμο μιας μουσικής στενογραφίας). Παράλληλα, την περίοδο αυτήν βελτιώνονται κατασκευαστικά και τα όργανα, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται μια νέα αυτόνομη οργανική μουσική, με πρακτικές σημειογραφίας οι οποίες ανάγονται στους κανόνες της άγραφης παράδοσης του 16ου αιώνα. Οι νεωτερισμοί στη μουσική γραφή με την υιοθέτηση του συνεχούς βάσιμου στη μουσική συνόλου αποτελεί και την απαρχή νέων μορφών οργανικής έκφρασης, όπως εκείνες για σόλο βιολί 19. Barbara Russano HANNING, Concise History of Western Music, W. W. Norton & Company, New York 1998, σ Marc PINCHERLE, «Le style concertant», Histoire de la musique, τόμ. 1, Gallimard, Paris 1960, σ H Maria Rika Maniates υποστηρίζει την ύπαρξη μιας ενδιάμεσης μουσικής περιόδου, εκείνης του μανιερισμού. Βλ. Maria Rika MANIATES, Mannerism in Italian Music and Culture, , Manchester University Press, Manchester Pincherle, 1960, ό.π., σ

9 Η ΟΠΕΡΑ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 17ο ΑΙΩΝΑ 35 ή δύο βιολιά και κοντίνουο (Maurizio Cazzati, 1617), κορνέτα με κοντίνουο. Από τα είδη αυτά προέκυψαν οι φόρμες τρίο σονάτα (sonata a tre) όπως τα έργα του Salomone Rossi (1607) βασισμένα σε έντονες ηχητικές αντιθέσεις, το οργανικό canzona (Gabrielli, 1597) και η «συμφωνία» (sinfonia) όπως η Sinfonia allegro La martinenga του Biagio Marini (1617) για δύο βιολιά κορνέτα και μπάσο κοντίνουο και αποτελεί ορχηστρικό απόσπασμα της όπερας, αργότερα δε το κοντσέρτο γκρόσο (Stradella, Corelli) κ.ά. Θεμελιώδες γνώρισμα της ευαισθησίας στην αρμονία και των οργανικών κοντσέρτων υπήρξε η εφαρμογή του κοντίνουο, ή basso continuo (συνεχές βάσιμο ή μπάσο κοντίνουο): Ο συνθέτης, κάνοντας χρήση μιας συνεχούς γραφής στο μπάσο και μιας άλλης, ανεξάρτητης, φωνής στη μελωδία, έδωσε το δικαίωμα στο συνοδεύον πληκτροφόρο να γεμίζει ή να καταργεί τις ενδιάμεσες φωνές. Αυτό το σύστημα μουσικής συνοδείας που επικράτησε σε όλη την Ευρώπη συνίσταται από μια μπάσο φωνή που παίζεται από ένα τσέλο ή βιόλα ντα γκάμπα ή το φαγκότο. Πάνω ή κάτω από τις νότες της φωνής του μπάσο σημειώνονταν αριθμοί που έδειχναν την αρμονική υποστήριξη η οποία αποδιδόταν συνήθως από την άρπα, το τσέμπαλο ή άλλο πληκτροφόρο όργανο. Το συνεχές βάσιμο λειτουργεί σαν βάθρο που σηκώνει όλο το βάρος της μονωδίας, αφού παραμερίστηκε η πολυσύνθετη αντίστιξη ώστε να ευνοηθεί ένα πιο εκφραστικό μελωδικό σόλο. Στους συνθέτες που θα χρησιμοποιήσουν το συνεχές βάσιμο και θα το θεμελιώσουν και θεωρητικά συγκαταλέγονται ο Adriano Banchieri ( ) και, αργότερα, κατά τις αρχές του 17ου αιώνα, ο Claudio Monteverdi και ο Lodovico Viadana ( ). Ένα άλλο χαρακτηριστικό του ύφους κοντσερτάτο αποτελεί η χρήση της αντίθεσης (contraste) σε διάφορα επίπεδα: στο δυναμικό επίπεδο χρησιμεύει η αντίθεση δυνατά - σιγά (forte - piano), στο χρονικό επίπεδο η αντιπαράθεση αργής και γρήγορης ρυθμικής αγωγής (adagio - allegro), επιλέγονται και διαφορετικά οργανικά ή φωνητικά ηχοχρώματα και, τέλος, χρησιμοποιείται η αντίθεση μεταξύ ενός οργάνου ή φωνής (solo) και του συνόλου (tutti) 22. Οι ριζικές αυτές μεταβολές του ύφους διαφαίνονται στο έργο του Τζοβάνι Γκαμπριέλι «O Jesu mi dulcissime» (1597). Ενώ στο πρώτο μέρος των Sacrae Symphonæ ακολουθεί τη μουσική γραφή διπλής χορωδίας, για το ίδιο έργο στο δεύτερο μέρος ενστερνίζεται τη λογική της αντίθεσης των μοτίβων που αποτελεί γνώρισμα του ύφους κοντσερτάτο. 22. Pincherle, 1960, ό.π., σ

10 Hóýæåõîç ìïõóéêþí, ïñåõôéêþí êáé äñáìáôéêþí ìïñöþí Με το ξεκίνημα της Αναγέννησης εντάθηκε το ενδιαφέρον και ο προβληματισμός για τη μουσική εφαρμογή σε μη εκκλησιαστικές φόρμες. Τον 15ο και τον 16ο αιώνα η μουσική στην Ιταλία και τη Γαλλία άρχισε να αποτελεί στοιχείο των διασκεδάσεων, των συμποσίων, των ταξιδιών, των εορτών, των θριαμβικών υποδοχών αλλά και των θεωρητικών αναζητήσεων. Σ αυτές τις μικρής διάρκειας εκδηλώσεις που αποσκοπούν στη διασκέδαση αλλά και στην προπαγάνδα, η πρακτική της Αναγέννησης φέρνει πιο κοντά τα διαφορετικά καλλιτεχνικά είδη. Τραγούδι, χορός, θέατρο, φιλοτέχνηση σκη νι κών ενοποιούνται και συμβάλλουν στην παρουσίαση ενός θεάματος, κατά τη διάρκεια του οποίου τα αλληλοσυμπληρούμενα στοιχεία συνιστούν αρραγές σύνολο. Η αναβίωση του κοσμικού δράματος στην Ιταλία αποτελεί ένα από τα γνωρίσματα της Αναγέννησης. Κατά τα τέλη του 15ου αιώνα, με παραστάσεις έργων Λατίνων συγγραφέων, όπως οι Μεταμορφώσεις του Οβιδίου, στη γλώσσα στην οποία είχαν γραφεί ή στα ιταλικά, αλλά και με θέματα της κλασικής μυθολογίας, σε μια προσπάθεια μίμησης των κλασικών προτύπων της Αρχαιότητας. Κατά την παρουσίαση στη σκηνή των έργων αυτών άρχισε η χρήση, περισσότερο ή λιγότερο εκτενής, της μουσικής 23. Συνήθως διαχώριζαν τα μουσικά μέρη από τη δράση του έργου, ορίζοντας την ε κτέλεσή τους πριν και μετά το πέρας των πράξεων. Επειδή λοιπόν το μουσικό αυτό μέρος ερμηνευόταν ανάμεσα στις πράξεις του έργου, αποκλήθηκε ιντερμέδιο ή ιντερμέτζο (intermedio, intermezzo) 24. Στην αρχή, τα σύμμεικτα αυτά έργα περιείχαν αρκετές προσθήκες από κωμικά και χορευτικά ευρήματα παντομίμας. Από το τέλος του 16ου αιώνα και εντεύθεν, τα προαναφερ θέντα στοιχεία υποχώρησαν, παραχωρώντας τη θέση τους στη μουσική και στο θέαμα με αλληγορική σημασία και φιλοσοφική διάθεση. Το είδος αυτό ευδοκίμησε ιδιαίτερα στη Φεράρα και τη Φλωρεντία του 16ου αιώνα, όπου αποτέλεσε αναπόσπαστο θέαμα των εορταστικών εκδηλώσεων των Με δίκων, συμβάλλοντας σαφώς στη διαμόρφωση της πρώιμης όπερας. Το πρώτο γνωστό ιντερμέδιο, δηλαδή «έργο μέσα σε έργο», σε τέσσερα μέρη καταγράφεται στη Φλωρεντία στο έργο Ο Κόμοδος (Il commodo) (1539) του Antonio Landi 25 με την ευκαιρία των γάμων του δούκα Κόζιμο και της Ελεονόρας του Τολέδο. Τα μουσικά μέρη τα οποία απασχόλησαν πέντε συνθέτες [Francesο 23. A. EINSTEIN, The Italian Madrigal, Princeton University Press, Princeton 1949, σ Λήμμα «Intermedio», The New Grove Dictionary of Music and Musicians, ed. Stanley Sadie, Macmillan Publishers Ltd., London Pier Francesco GIAMBULLARI - Antonio LANDI, «Il Commodo, comedia di Antonio Landi», στο Apparato et feste/nelle nozze dello illustrissimo signor duca di Firenze [et] della duchessa sua consorte, con le sue stanze, madrigali, comedia,/[et] intermedij, in quelle recitati, Benedetto Giunta, Firenze 1539, σσ

11 Η ΟΠΕΡΑ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 17ο ΑΙΩΝΑ 37 Corteccia ( ), Costanzo Festa, Matteo Rampollini, Giovanni Pietro Masaconi, Baccio Moschini], ήταν τόσο επεξεργασμένα, ώστε η ίδια η παράσταση άρχισε να λειτουργεί ως ενδιάμεση παρεμβολή στα ιντερμέδια. Ο Φλωρεντινός Anton Francesco Grazzini (ή Lasca, ) θέλησε να ανανεώσει το λησμονημένο αυτό είδος των εμβόλιμων δραμάτων. Εισήγαγε στην κωμωδία του Η αντιζηλία (La Gelosia, Φλωρεντία, Καρναβάλι 1550) χορούς από στρίγκλες και σάτυρους 26. Μεταξύ των ετών 1567 και 1569, ο Alessandrto Striggio ( ) προσπάθησε να το δραματοποιήσει ακόμα περισσότερο, αξιοποιώντας τα όργανα της ορχήστρας, διαιρώντας και κατανέμοντας τις φωνές, ώστε να επιτύχει εκφραστικότερα αποτελέσματα μέσω του μουσικού διαλόγου. Τα ιντερμέδια που συνόδευαν την κωμωδία Francesco D Ambra ( ) La cofanaria (Φλωρεντία, 1565) περιελάμβαναν μονωδίες και μαδριγάλια σε μουσική του Στρίτζο 27. Ο Grazzini αναφέρει ότι «όλα τα εμβόλιμα αυτά ιντερμέδια του έργου προήλθαν από την ιστορία Ο Έρωτας και η Ψυχή (L Amore e Psiche)» 28 και χρησιμοποιήθηκαν με τέτοιον τρόπο «ώστε εκείνα που οι θεοί αποδίδουν μουσικώς στα ιντερμέδια, πραγματοποιούνται από τους θνητούς μέσα στην κωμωδία, σαν να κατευθύνονται τα πρόσωπα από κάποιαν ανώτερη δύναμη» 29. Σε επίσημες εορταστικές εκδηλώσεις, όπως οι πριγκιπικοί γάμοι, τα ιντερμέδια ήταν περισσότερο ανεπτυγμένα, όπως τα έξι ιντερμέδια των Στρίτζο (πρώτο, δεύτερο και πέμπτο), Μολβέτζι (τρίτο και τέταρτο) και Μπάρντι (έκτο) στην τραγικωμωδία Ο πιστός φίλος (L αmico fido, Φλωρεντία 1586) 30, σε κείμενο του κόμη Μπάρντι. Το 1591 ο δούκας της Μάντουας Βιντσέντζο Γκοντζάγκα προσκάλεσε τον Γκουαρίνι να παρουσιάσει το έργο αυτό, όμως τα σχέδια εγκαταλείφθηκαν ένεκα του θανάτου του καρδινάλιου Gianvicenzo Gonzaga στη Ρώμη. Στα σωζώμενα ιντερμέδια που προε- 26. Anton Francesco GRAZZINI, La Gelosia, Commedia d Antonfrancesco Grazzini, Recitatasi in Firenze, publicamente il Carnovale dell Anno 1550, τόμ. 8, Giunti, Firenze Στον τόμο αυτό συμπεριλαμβάνονται έξι ιντερμέδια μαδριγάλια, τα οποία ερμηνεύτηκαν ανάμεσα στις πράξεις του έργου. 27. Από αυτή την κωμωδία σώζονται δύο αποσπάσματα από τα ιντερμέδιά της: «A me, che fatta (G. B. Cini), RISM 1584, 4: Intermedio I, «Fuggi, speme mia, fuggi», RISM 1584, 15 Intermedio V, La cofanaria, Στα ιντερμέδια αυτά άσκησε την πρακτική του αυτοσχεδιασμού των στροφικών παραλλαγών ο δεκατετράχρονος τότε Giulio Caccini, καταγόμεντος από τη Νεάπολη, ο οποίος αργότερα οικειοποιήθηκε την πρακτική αυτή στη Φλωρεντία. 28. Το έργο βασίστηκε στο, Ε και ΣΤ βιβλίο των Μεταμορφώσεων του Απουλήιου (125 - περ. 170 μ.χ.). G. SONNECK, «A Description of Alessandro Striggio and Francesco Corteccia s Intermedi Psyche and Amor, 1565», Musical Antiquary III, 1911, σ Αναφέρεται στο N. PIROTTA, Li due Orfei: Da Poliziano a Monteverdi, Monterosso, Torino 1969, , σ A. SOLERTI, Musica ballo e drammatico alla Corte Medicea dal 1600 al 1637, Boca Bemporad & Figlio, Firenze 1905, σ. 12.

Κεφάλαιο 5. Ιστορία της Οργανικής Μουσικής

Κεφάλαιο 5. Ιστορία της Οργανικής Μουσικής Κεφάλαιο 5 Ιστορία της Οργανικής Μουσικής Η ευρωπαϊκή ιδιαιτερότητα Οι παραδοσιακοί πολιτισμοί, αλλά και γενικότερα οι μουσικοί πολιτισμοί του κόσμου χρησιμοποιούν τα όργανα αποκλειστικά σε συνδυασμό με

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία των Ευρωπαϊκών Μουσικών Οργάνων Ενότητα 2: Συνοπτικά Ιστορικά Στοιχεία. Νικόλαος Μαλιάρας Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Μουσικών Σπουδών

Ιστορία των Ευρωπαϊκών Μουσικών Οργάνων Ενότητα 2: Συνοπτικά Ιστορικά Στοιχεία. Νικόλαος Μαλιάρας Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Μουσικών Σπουδών Ιστορία των Ευρωπαϊκών Μουσικών Οργάνων Ενότητα 2: Νικόλαος Μαλιάρας Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Μουσικών Σπουδών Η ευρωπαϊκή ιδιαιτερότητα Οι παραδοσιακοί πολιτισμοί, αλλά και γενικότερα οι μουσικοί πολιτισμοί

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ (15 ος -16 ος αι.)

ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ (15 ος -16 ος αι.) ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ (15 ος -16 ος αι.) Την συγκεκριμένη περίοδο, που διαρκεί περίπου δύο αιώνες, έχουμε σημαντικές αλλαγές σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Στη μουσική, μεγάλης σπουδαιότητας

Διαβάστε περισσότερα

Η Αναγέννηση (15 ος και 16 ος αι)

Η Αναγέννηση (15 ος και 16 ος αι) Μάθημα 7ο Η Αναγέννηση (15 ος και 16 ος αι) Γ. Ο 16ος αιώνας Μορφές - Τεχνικές 16ος αιώνας - 1 Frottola Villanella (κλπ.) Λαϊκότροπες μελωδίες Ομοφωνική δομή Υπερέχουν οι ακραίες φωνές Stringari, Poi ch'io

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2012-2013 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2013

ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2012-2013 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2013 ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2012-2013 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2013 ΜΑΘΗΜΑ: Θέματα Μουσικής ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 27/05/2013 ΤΑΞΗ: Β Κατεύθυνσης ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2:30 ΩΡΑ: 7:45 10:15 πμ Όνομα

Διαβάστε περισσότερα

Η Συμφωνία. Εκτεταμένη οργανική σύνθεση που αναπτύσσεται κατά την Κλασική εποχή (18 ος αιώνας).

Η Συμφωνία. Εκτεταμένη οργανική σύνθεση που αναπτύσσεται κατά την Κλασική εποχή (18 ος αιώνας). Ζωρζ Μπιζέ [George Bizet] (1836-1875) Γάλλος συνθέτης Συµφωνία αρ. 1, σε Ντο µείζονα Η µία και µοναδική συµφωνία του γάλλου συνθέτη του 19 ου αιώνα Ζωρζ Μπιζέ, ήταν ένα από τα πρώτα του έργα και γράφτηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΝΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ. Ακ. Έτος (Ενημέρωση: Οκτώβριος 2014)

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΝΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ. Ακ. Έτος (Ενημέρωση: Οκτώβριος 2014) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΝΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Ακ. Έτος 2014-15 (Ενημέρωση: Οκτώβριος 2014) Σελίδα 1 από 33 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Παράρτημα ΙΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ...3 Α ΕΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Εκλεκτισµός & Μοντερνίστικες Τάσεις

Εκλεκτισµός & Μοντερνίστικες Τάσεις Εκλεκτισµός & Μοντερνίστικες Τάσεις (Η άρνηση των Ιστορικων ρυθµών) Ο Ιστορισµός ένα ρεύµα που αναπτύσσεται κατά το 19ο αι και χαρακτηρίζεται από υιοθέτηση και επαναδιαπραγµάτευση γνώριµων τεχνοτροπιών

Διαβάστε περισσότερα

2. Αναγέννηση και ανθρωπισμός

2. Αναγέννηση και ανθρωπισμός κεφάλαιο 6 ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΧΩΡΩΝ ΩΣ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΒΕΣΤΦΑΛΙΑΣ (1453-1648) 2. Αναγέννηση και ανθρωπισμός Ορισμός Πρόκειται για μια γενικότερη πνευματική

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ. Συντροφιά με την Κιθάρα ΕΚΔΟΣΗ: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ. Συντροφιά με την Κιθάρα ΕΚΔΟΣΗ: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ Συντροφιά με την Κιθάρα ΕΚΔΟΣΗ: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Συντροφιά με την Κιθάρα ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ Συντροφιά με την Κιθάρα ΑΘΗΝΑ 2011 Έκδοση: c Πνευματικό

Διαβάστε περισσότερα

ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΙΙΙ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΣΙΩΨΗ Ακαδημαϊκό έτος

ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΙΙΙ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΣΙΩΨΗ Ακαδημαϊκό έτος ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΙΙΙ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΣΙΩΨΗ Ακαδημαϊκό έτος 2014-2015 1 2 Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ: Κλασική περίοδος (1750-1820) Κλασικό στιλ. Στην εποχή

Διαβάστε περισσότερα

«The Queen s Gigue» του Τόμας Ρόμπινσον, (Thomas Robinson )

«The Queen s Gigue» του Τόμας Ρόμπινσον, (Thomas Robinson ) «The Queen s Gigue» του Τόμας Ρόμπινσον, (Thomas Robinson 1560-1609) Ο Τόμας Ρόμπινσον ήταν Άγγλος συνθέτης και μουσικοδιδάσκαλος της περιόδου της Αναγέννησης. Έγραψε μουσικά έργα και δίδαξε τραγούδι,

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥΥ 2018 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:.. ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ 15 ΣΕΛΙΔΕΣ.

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥΥ 2018 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:.. ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ 15 ΣΕΛΙΔΕΣ. ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017-2018 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 24/05/2018 ΤΑΞΗ: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ Β ΛΥΚΕΙΟΥΔΙΑΡΚΕΙ ΙΑ: 2 ώρες και 30 λεπτά..

Διαβάστε περισσότερα

Η τέχνη του Μπαρόκ-Ροκοκό

Η τέχνη του Μπαρόκ-Ροκοκό Η τέχνη του Μπαρόκ-Ροκοκό Τμήμα Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης Σχολή Καλών Τεχνών Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Διδάσκουσα: Δρ Βικτώρια Φερεντίνου 1. Εισαγωγή στην τέχνη του Μπαρόκ και του Ροκοκό Τέχνη

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2008 ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΑΞΗ Β' Υπογραφή Διορθωτή:... Βαθμός Ολογράφως:... Βαθμός:... Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Αρ.:...

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2008 ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΑΞΗ Β' Υπογραφή Διορθωτή:... Βαθμός Ολογράφως:... Βαθμός:... Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Αρ.:... ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ' ΔΑΣΟΥΠΟΛΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2007-2008 Ημερομηνία: 03/06/2008 Χρόνος: 2.5 ώρες ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2008 ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΑΞΗ Β' Υπογραφή Διορθωτή:... Βαθμός Ολογράφως:...

Διαβάστε περισσότερα

Η Τέχνη της Αναγέννησης-Μανιερισμός

Η Τέχνη της Αναγέννησης-Μανιερισμός Η Τέχνη της Αναγέννησης-Μανιερισμός Τμήμα Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης Σχολή Καλών Τεχνών Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Διδάσκουσα: Δρ Βικτώρια Φερεντίνου 1. Εισαγωγή στην τέχνη της Αναγέννησης Αναγέννηση

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 3. ΚΛΙΜΑΚΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 3. ΚΛΙΜΑΚΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 3. ΚΛΙΜΑΚΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ Η κλίμακα και οι αναλογίες έχουν άμεση σχέση με το μέγεθος των αντικειμένων που περιγράφουν. Φυσικά το μεγάλο και το μικρό μέγεθος είναι σχετικοί

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες:

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες: Πρόταση Διδασκαλίας Ενότητα: Τάξη: 7 η - Τέχνη: Μια γλώσσα για όλους, σε όλες τις εποχές Γ Γυμνασίου Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος Α: Στόχοι Οι μαθητές/ τριες: Να

Διαβάστε περισσότερα

Η Συμφωνία. Εκτεταμένη οργανική σύνθεση που αναπτύσσεται κατά την Κλασική εποχή (18 ος αιώνας).

Η Συμφωνία. Εκτεταμένη οργανική σύνθεση που αναπτύσσεται κατά την Κλασική εποχή (18 ος αιώνας). Γιοχάνες Μπραµς [Johannes Brahms] (1833-1897) Γερµανός συνθέτης Συµφωνία αρ. 2, σε Ρε µείζονα Η συγκεκριµένη Συµφωνία γράφτηκε το 1877 κατά την επίσκεψη του συνθέτη στην περιοχή Pörtschach am Wörthersee,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΔΑ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ : Στην Αφρική Στην Αυστραλία Στην Αμερική Στην Ευρώπη Στην Κίνα

ΜΟΔΑ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ : Στην Αφρική Στην Αυστραλία Στην Αμερική Στην Ευρώπη Στην Κίνα ΜΟΔΑ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΟΔΑ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ : Στην Αφρική Στην Αυστραλία Στην Αμερική Στην Ευρώπη Στην Κίνα Στις αφρικανικές κοινωνίες, χώροι μουσικών δραστηριοτήτων είναι η πλατεία του χωριού, ο δρόμος, οι αυλές,

Διαβάστε περισσότερα

2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ

2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ 2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ Συμπλήρωση κενών ακόλουθες λέξεις (τρεις λέξεις περισσεύουν): βιβλιοθήκη, Βαλκανική, ανθρωπιστικός, πανεπιστήμιο, χειρόγραφο, Ιταλική, τυπογραφία, σπάνιος. Η Αναγέννηση και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑ ΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ. Ερευνητική Εργασία Α Τετραμήνου 4ο Γενικό Λύκειο Λαμίας Τμήμα: Α 6 Σχ. Έτος :

ΠΑΡΑ ΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ. Ερευνητική Εργασία Α Τετραμήνου 4ο Γενικό Λύκειο Λαμίας Τμήμα: Α 6 Σχ. Έτος : ΠΑΡΑ ΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ Ερευνητική Εργασία Α Τετραμήνου 4ο Γενικό Λύκειο Λαμίας Τμήμα: Α 6 Σχ. Έτος : 2016-2017 ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σκοπός της εργασίας είναι η ευαισθητοποίηση των νέων για τους παραδοσιακούς χορούς

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη αρμονία. Εισαγωγή

Σύγχρονη αρμονία. Εισαγωγή Σύγχρονη αρμονία Εισαγωγή 1) Organum Πρώτη μορφή πολυφωνικής συνήχησης όχι ως τεχνική επινόηση αλλά ως ασυναίσθητη πρακτική ξεπεράσματος των περιορισμένων φωνητικών ικανοτήτων του εκκλησιάσματος. (Hucbald

Διαβάστε περισσότερα

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ: ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΕΥΕΞΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ: ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΕΥΕΞΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ: ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΕΥΕΞΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ Οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες σχετικά με το άθλημα της αρεσκείας τους (ποδόσφαιρο, τένις, βόλεϋ, κολύμβηση,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ

ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ ΣΥΝΘΕΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ ΤΙ ΡΩΤΑΜΕ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ; ΤΙ ΜΑΣ ΑΦΗΓΕΙΤΑΙ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ; ΠΩΣ ΜΑΣ ΤΟ ΑΦΗΓΕΙΤΑΙ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ; ΣΥΝΘΕΣΗ: Οργάνωση ενός συνόλου από επιμέρους στοιχεία σε μια ενιαία διάταξη Αρχική ιδέα σύνθεσης

Διαβάστε περισσότερα

ενώ το «β» μέρος είναι ένα «Μοιρολόι», αργό ρυθμικά.

ενώ το «β» μέρος είναι ένα «Μοιρολόι», αργό ρυθμικά. Το δεύτερο μέρος «Β», αντίθετο σε χαρακτήρα από αυτό που προηγήθηκε, κρύβει, μέσα από το έντονο ρυθμικό και χρωματικό του στοιχείο, την αισιοδοξία και την ελπίδα του Κύπριου για ένα καλύτερο «αύριο» για

Διαβάστε περισσότερα

Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες. Ζωή Διονυσίου

Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες. Ζωή Διονυσίου Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες Ζωή Διονυσίου Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/0214

ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/0214 ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2013-2014 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/0214 ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 2:30 ΩΡΑ: 7:45 10:15 Όνομα Μαθητή/τριας:....

Διαβάστε περισσότερα

Σοπέν Μπετόβεν Μότσαρτ

Σοπέν Μπετόβεν Μότσαρτ Σοπέν Μπετόβεν Μότσαρτ Ιστορία της Μουσικής (Θ) - ΜΙΧΑ Παρασκευή 1 (Wolfgang Amadeus Mozart) (1756-1791) Ιστορία της Μουσικής (Θ) - ΜΙΧΑ Παρασκευή 2 Ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες κλασικής μουσικής.

Διαβάστε περισσότερα

Βυζαντινή Τεχνη. Περίοδοι της χριστιανικής ζωγραφικής:

Βυζαντινή Τεχνη. Περίοδοι της χριστιανικής ζωγραφικής: Βυζαντινή Τεχνη Περίοδοι της χριστιανικής ζωγραφικής: 1. Παλιαοχριστιανική Τέχνη και Πρωτοβυζαντινή περίοδος (4ος-7ος αιώνας) 2. Εικονομαχία και βυζαντινή τέχνη (8ος-12ος αιώνας) 3. Περίοδος των Παλαιολόγων

Διαβάστε περισσότερα

Οι ρίζες του δράματος

Οι ρίζες του δράματος Οι ρίζες του δράματος Σύνθετη ποιητική δημιουργία Το δράμα, το έπος και η λυρική ποίηση = αρχαίος ελληνικός ποιητικός λόγος. ράμα: θεατρικό είδος. Περιλάμβανε το λόγο, τη μουσική και την όρχηση (κίνηση).

Διαβάστε περισσότερα

Φραντς Γιόζεφ Χάυντν (Franz Joseph Haydn)

Φραντς Γιόζεφ Χάυντν (Franz Joseph Haydn) Φραντς Γιόζεφ Χάυντν (Franz Joseph Haydn) (31 Μαρτίου 1732, Ροράου 31 Μαΐου 1809, Βιέννη) Αναγνώσµατα από το βιβλίο Η Απόλαυση της Μουσικής (Machlis, Forney), για τους µαθητές που θα µελετήσουν το έργο:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ. Φλεγομενεσ ροδεσ

ΕΙΔΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ. Φλεγομενεσ ροδεσ ΕΙΔΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Φλεγομενεσ ροδεσ Ως μουσική ορίζεται η τέχνη που βασίζεται στην οργάνωση ήχων με σκοπό τη σύνθεση, εκτέλεση και ακρόαση/λήψη ενός μουσικού έργου. Με τον όρο εννοείται επίσης και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Α τάξης Γυμνασίου

ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Α τάξης Γυμνασίου ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α τάξης Γυμνασίου 1 Η ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Γενικοί Στόχοι Ειδικοί Στόχοι Α. ΣΤΟΧΟΙ Β. ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ/ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ και Γ. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Δ. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ε.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΠΕΤΡΕΣ Le parole sono pietre

ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΠΕΤΡΕΣ Le parole sono pietre Archaeoschool for the Future: a Sustainability Approach ΕΝΟΤΗΤΑ 2 Unità 2 ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΠΕΤΡΕΣ Le parole sono pietre Ελένη Γαλάνη Πάμε ξανά! 1. Πώς χαιρετάμε στα ελληνικά 2. Ρωτάμε πώς είμαστε στα ελληνικά

Διαβάστε περισσότερα

«Βασιλιάς των Ξωτικών» ( Erlkonig ) Κατηγορία: Lied Στίχοι: Goethe Μουσική: Schubert

«Βασιλιάς των Ξωτικών» ( Erlkonig ) Κατηγορία: Lied Στίχοι: Goethe Μουσική: Schubert 1 «Βασιλιάς των Ξωτικών» ( Erlkonig ) Κατηγορία: Lied Στίχοι: Goethe Μουσική: Schubert Το τραγούδι αυτό θεωρείται ένα από τα αριστουργήµατα (ίσως και το πιο σπουδαίο) του Γερµανικού lied, και ανήκει στην

Διαβάστε περισσότερα

Ρομαντισμός. Εργασία για το μάθημα της λογοτεχνίας Αραμπατζή Μαρία, Βάσιου Μαρίνα, Παραγιού Σοφία Σχολικό έτος 2013-2014 Τμήμα Α1

Ρομαντισμός. Εργασία για το μάθημα της λογοτεχνίας Αραμπατζή Μαρία, Βάσιου Μαρίνα, Παραγιού Σοφία Σχολικό έτος 2013-2014 Τμήμα Α1 Ρομαντισμός Εργασία για το μάθημα της λογοτεχνίας Αραμπατζή Μαρία, Βάσιου Μαρίνα, Παραγιού Σοφία Σχολικό έτος 2013-2014 Τμήμα Α1 Τζον Κόνσταμπλ Το κάρο του σανού Ρομαντισμός Τέλη 18 ου αι. μέσα 19 ου αι.

Διαβάστε περισσότερα

9 η Συμφωνία του Μπετόβεν, IV κίνηση

9 η Συμφωνία του Μπετόβεν, IV κίνηση 9 η Συμφωνία του Μπετόβεν, IV κίνηση Υλικό για το μάθημα ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΛΕΝΑ ΜΑΚΡΊΔΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΟΥ Σεπτέμβρης 2008 Dictee: Σημ. Το φυλλάδιο 3 (Γενικά στοιχεία και παρτιτούρα θέματος ) να

Διαβάστε περισσότερα

Φραντς Σούμπερτ Franz Schubert (1797 1828) Αυστριακός συνθέτης. Συμφωνία Αρ. 5, σε Σι ύφεση μείζονα, D. 485 (1816)

Φραντς Σούμπερτ Franz Schubert (1797 1828) Αυστριακός συνθέτης. Συμφωνία Αρ. 5, σε Σι ύφεση μείζονα, D. 485 (1816) Φραντς Σούμπερτ Franz Schubert (1797 1828) Αυστριακός συνθέτης Συμφωνία Αρ. 5, σε Σι ύφεση μείζονα, D. 485 (1816) O Σούμπερτ γράφει τη συγκεκριμένη συμφωνία από τον Οκτώβριο μέχρι τον Νοέμβριο του 1816

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική εργασία Da Vinci «ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ» 2º ΛΥΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

Ερευνητική εργασία Da Vinci «ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ» 2º ΛΥΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ Ερευνητική εργασία Da Vinci «ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ» 2º ΛΥΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013 Υπεύθυνοι μαθητές Τζούρι Άρτεμις Σίμος Νίκος Πέτσιος Αναστάσης Σακελλίων Γρηγόρης Υπεύθυνοι καθηγητές: Αδαμάρα Ζούλας

Διαβάστε περισσότερα

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή 32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή Η Θεσσαλονίκη, από τα πρώτα βυζαντινά χρόνια, είναι η δεύτερη σημαντική πόλη της αυτοκρατορίας. Αναπτύσσει σπουδαία εμπορική, πνευματική και πολιτική κίνηση, την

Διαβάστε περισσότερα

Κοντσέρτο για Βιολί σε Μι ελάσσονα, έργο 64

Κοντσέρτο για Βιολί σε Μι ελάσσονα, έργο 64 Φέλιξ Μέντελσον (1809-1847) Κοντσέρτο για Βιολί σε Μι ελάσσονα, έργο 64 Η ορχηστρική μουσική του πρώιμου ρομαντικού συνθέτη Φέλιξ Μέντελσον περιλαμβάνει πέντε συμφωνίες, τις συναυλιακές εισαγωγές Όνειρο

Διαβάστε περισσότερα

Η ιστορική εξέλιξη των μουσείων από την Αρχαία Ελλάδα έως και τον 20ο αιώνα

Η ιστορική εξέλιξη των μουσείων από την Αρχαία Ελλάδα έως και τον 20ο αιώνα 1 Απριλίου 2014 Η ιστορική εξέλιξη των μουσείων από την Αρχαία Ελλάδα έως και τον 20ο αιώνα Πολιτισμός / Μουσεία Αναστασία Ματσαρίδου, Εικαστικός Νέο μουσείο Ακρόπολης Αθηνών Το μουσείο χαράζει μια μακραίωνη

Διαβάστε περισσότερα

Λ. βαν. Μπετόβεν (1770-1827) Συμφωνία αρ. 6, σε Φα Μείζονα, Op. 68 (Ποιμενική) 3 η και 4 η κίνηση. Γενικοί Στόχοι:

Λ. βαν. Μπετόβεν (1770-1827) Συμφωνία αρ. 6, σε Φα Μείζονα, Op. 68 (Ποιμενική) 3 η και 4 η κίνηση. Γενικοί Στόχοι: Λ. βαν. Μπετόβεν (1770-1827) Συμφωνία αρ. 6, σε Φα Μείζονα, Op. 68 (Ποιμενική) 3 η και 4 η κίνηση Γενικοί Στόχοι: Πέρασμα από τον Κλασικισμό στο Ρομαντισμό Σύγκριση Προγραμματικής και Απόλυτης Μουσικής

Διαβάστε περισσότερα

Αλέξανδρος Νικολάου, ΒΠΠΓ

Αλέξανδρος Νικολάου, ΒΠΠΓ Αλέξανδρος Νικολάου, ΒΠΠΓ Στην αρχαϊκή εποχή εικάζεται ότι υπήρχε κάποιο είδος θεατρικής κατασκευής στο χώρο που βρίσκονται τα σημερινά ευρήματα του θεάτρου, ενώ στα κλασσικά χρόνια υπήρχε σίγουρα κάποια

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος και τον τόνο της αποτίμησης γ) τα στοιχεία της ιστορικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ Β ΕΒΔΟΜΑΔΑ (9-13/11/2015) ΤΗΣ Β ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ «ΜΑΖΙ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ»

ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ Β ΕΒΔΟΜΑΔΑ (9-13/11/2015) ΤΗΣ Β ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ «ΜΑΖΙ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ» ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ Β ΕΒΔΟΜΑΔΑ (9-13/11/2015) ΤΗΣ Β ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ «ΜΑΖΙ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ» Η δεύτερη εβδομάδα του δεύτερου κύκλου της Εκπαίδευσης «ΜΑΖΙ & ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ» πραγματοποιήθηκε από τις

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη του Γένους»

Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη του Γένους» 27/09/2019 Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη Γένους» Οικουμενικό Πατριαρχείο / Μητροπόλεις Οικουμενικού Θρόνου Το έτος 2019, με συμπλήρωση πενήντα ετών από ίδρυση Ιεράς Μητροπόλεως Βελγίου, Εξαρχίας

Διαβάστε περισσότερα

ΓΟΤΘΙΚΗ ΤΕΧΝΗ Uccello: Η μάχη του Αγίου Ρωμανού Paris.

ΓΟΤΘΙΚΗ ΤΕΧΝΗ Uccello: Η μάχη του Αγίου Ρωμανού Paris. ΓΟΤΘΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΓΟΤΘΙΚΗ ΤΕΧΝΗ Uccello: Η μάχη του Αγίου Ρωμανού. 1460 Paris. ΓΟΤΘΙΚΗ ΤΕΧΝΗ Γοτθική τέχνη Με τον όρο γοτθική τέχνη αναφερόμαστε στο καλλιτεχνικό ρεύμα που εμφανίστηκε την περίοδο του Μεσαίωνα.

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Από τους μαθητές: Aσημίνα Μιχαλοπούλου Ευαγγελία Λώλου Άγγελος Λίχας Γιώργος Μαρουλάκης Επόπτης καθηγητής: Πολιτσόπουλος Θανάσης Σχολικό έτος: 2012-2013 A Τετράμηνο Β 3 9 ο Λύκειο

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι Ενότητα #2: Βασικές Γνώσεις I Εισαγωγή Νικόλαος Καραπιδάκης Τμήμα Ιστορίας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνιστική Περίοδος Πολιτισμός. Τάξη: Α4 Ονόματα μαθητών : Παρλιάρου Βάσω Σφήκας Ηλίας

Ελληνιστική Περίοδος Πολιτισμός. Τάξη: Α4 Ονόματα μαθητών : Παρλιάρου Βάσω Σφήκας Ηλίας Ελληνιστική Περίοδος Πολιτισμός Τάξη: Α4 Ονόματα μαθητών : Παρλιάρου Βάσω Σφήκας Ηλίας ελληνιστικός ονομάστηκε o πολιτισμός που προήλθε από τη σύνθεση ελληνικών και ανατολικών στοιχείων κατά τους τρεις

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 13. Τα αερόφωνα με επιστόμιο

Κεφάλαιο 13. Τα αερόφωνα με επιστόμιο Κεφάλαιο 13 Τα αερόφωνα με επιστόμιο Τρόπος λειτουργίας Αξιοποιούνται οι ψηλότερες συχνότητες της αρμονικής σειράς Η τεχνική του υπερφυσήματος ανάγεται σε βασικό (ή και αποκλειστικό) τρόπο παραγωγής ήχου

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΟΥΠΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΤΟΠΤΣΗ ΜΑΡΙΑ ΦΩΤΗΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΝΙΦΟΡΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

ΤΡΟΥΠΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΤΟΠΤΣΗ ΜΑΡΙΑ ΦΩΤΗΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΝΙΦΟΡΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΡΟΥΠΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΤΟΠΤΣΗ ΜΑΡΙΑ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΦΩΤΗΣ ΝΙΦΟΡΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Η ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑ Είναι η τέχνη της απεικόνισης ιερών προσώπων ή θρησκευτικών σκηνών Είναι η ζωγραφική παράσταση θρησκευτικών

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Ενδεικτικό Πρόγραμμα Πανεπιστημιακό Έτος 2014 2015 Προεδρία: Αναπλ. Καθηγητή Αχιλλέα Χαλδαιάκη Αθήνα, Σεπτέμβριος 2014

Διαβάστε περισσότερα

Οι λαοί γύρω από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

Οι λαοί γύρω από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία Οι λαοί γύρω από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία Π Ρ Ο Τ Υ Π Ο Γ Ε Ν Ι Κ Ο Λ Υ Κ Ε Ι Ο Α Ν Α Β Ρ Υ Τ Ω Ν Σ Χ Ο Λ Ι Κ Ο Ε Τ Ο Σ : 2 0 1 7-2 0 1 8 Υ Π Ε Υ Θ Υ Ν Η Κ Α Θ Η Γ Η Τ Ρ Ι Α : Β. Δ Η Μ Ο Π Ο Υ Λ Ο Υ Τ Α

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ Α ΕΒΔΟΜΑΔΑ (9-13/3/2015) ΤΟΥ Α ΚΥΚΛΟΥ ΤΗΣ ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ «ΜΑΖΙ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ»

ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ Α ΕΒΔΟΜΑΔΑ (9-13/3/2015) ΤΟΥ Α ΚΥΚΛΟΥ ΤΗΣ ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ «ΜΑΖΙ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ» ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ Α ΕΒΔΟΜΑΔΑ (9-13/3/2015) ΤΟΥ Α ΚΥΚΛΟΥ ΤΗΣ ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ «ΜΑΖΙ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ» Υπάρχουν άνθρωποι που διερωτώνται τι είναι η τέχνη για τον άνθρωπο, γιατί τραγουδάμε, γιατί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ

ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΕΠΟ 10-1 η Γραπτή Εργασία 2008-2009 Εξετάστε τις σχέσεις κοσμικής και εκκλησιαστικής εξουσίας στην Καθολική Δύση από τον 5ο έως και τον 13ο αιώνα. Ενισχύεται ή αποδυναμώνεται η εκκλησιαστική εξουσία σε

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 5. ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 5. ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 5. ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ Ο ρυθμός είναι μια έννοια που ξεκινάει από την επαναλαμβανόμενη αλλαγή κατά τακτά χρονικά διαστήματα κάποιας χαρακτηριστικής κατάστασης. Στη μουσική

Διαβάστε περισσότερα

Λ. βαν Μπετόβεν ( ) Συμφωνία αρ. 6, σε Φα Μείζονα, Op. 68 (Ποιμενική) 3 η και 4 η κίνηση. Γενικοί Στόχοι:

Λ. βαν Μπετόβεν ( ) Συμφωνία αρ. 6, σε Φα Μείζονα, Op. 68 (Ποιμενική) 3 η και 4 η κίνηση. Γενικοί Στόχοι: Λ. βαν Μπετόβεν (1770-1827) Συμφωνία αρ. 6, σε Φα Μείζονα, Op. 68 (Ποιμενική) 3 η και 4 η κίνηση Γενικοί Στόχοι: Πέρασμα από τον Κλασικισμό στο Ρομαντισμό. Σύγκριση Προγραμματικής και Απόλυτης Μουσικής.

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία των Ευρωπαϊκών Μουσικών Οργάνων

Ιστορία των Ευρωπαϊκών Μουσικών Οργάνων Ιστορία των Ευρωπαϊκών Μουσικών Οργάνων Ενότητα: Συνοπτικά ιστορικά στοιχεία για την οργανική μουσική της Δυτικής Ευρώπης Νικόλαος Μαλιάρας Τμήμα Μουσικών Σπουδών Περιεχόμενα 1. Η ιδιαιτερότητα της Ευρώπης...

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιοι Μαθητικοί Καλλιτεχνικοί Αγώνες 2006 ΑΓΩΝΕΣ ΧΟΡΟΥ 2006

Πανελλήνιοι Μαθητικοί Καλλιτεχνικοί Αγώνες 2006 ΑΓΩΝΕΣ ΧΟΡΟΥ 2006 Πανελλήνιοι Μαθητικοί Καλλιτεχνικοί Αγώνες 2006 ΑΓΩΝΕΣ ΧΟΡΟΥ 2006 1 ΑΓΩΝΕΣ ΧΟΡΟΥ Α ) Οι Αγώνες Χορού περιλαµβάνουν τρεις κύριους τοµείς : Αγώνες Ελληνικών Παραδοσιακών χορών. Αγώνες Κλασικού Μπαλέτου.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Το μάθημα της Θεατρικής Αγωγής θα διδάσκεται από φέτος στην Ε και Στ Δημοτικού. Πρόκειται για μάθημα βιωματικού χαρακτήρα, με κύριο

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός ΜΑΘΗΜΑ 2 Ο ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ. 1. Ο χώρος τέλεσης

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΤΡΕΣ ΜΙΛΑΝΕ Anche le pietre parlano

ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΤΡΕΣ ΜΙΛΑΝΕ Anche le pietre parlano Archaeoschool for the Future: a Sustainability Approach ΕΝΟΤΗΤΑ 1 Unità 1 ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΤΡΕΣ ΜΙΛΑΝΕ Anche le pietre parlano Tatiana Bovo Βήμα 1 (γλώσσα) Διάλογος 1 Στο ρωμαϊκό θέατρο. Κώστας Καλημέρα. Είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΘΕΑΤΡΟ ΕΙΔΗ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΘΕΑΤΡΟ ΕΙΔΗ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2013 2014 ΘΕΑΤΡΟ ΕΙΔΗ ΘΕΑΤΡΟΥ Κατά το τρέχον σχολικό έτος, οι μαθητές των Ε και ΣΤ τάξεων του σχολείου μας, στα πλαίσια της υλοποίησης προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων, προχώρησαν στην

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΗ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΑΠΟ ΤΟ 1600 ΕΩΣ ΤΟΝ 20 ο ΑΙΩΝΑ

ΕΙΔΗ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΑΠΟ ΤΟ 1600 ΕΩΣ ΤΟΝ 20 ο ΑΙΩΝΑ ΕΙΔΗ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΑΠΟ ΤΟ 1600 ΕΩΣ ΤΟΝ 20 ο ΑΙΩΝΑ Ενότητα 04: Christoph Willibald Gluck. Η όπερα στην Ιταλία τον 19 ο αιώνα (μέρος α ): χαρακτηριστικά, αντιπροσωπευτικοί συνθέτες. Gioachino

Διαβάστε περισσότερα

Η τέχνη του χορού. Αν δεν χορεύεις, χαραμίζεις τα πόδια σου

Η τέχνη του χορού. Αν δεν χορεύεις, χαραμίζεις τα πόδια σου Η τέχνη του χορού Αν δεν χορεύεις, χαραμίζεις τα πόδια σου Tι είναι ο χορός; Ο χορός είναι μορφή καλλιτεχνικής και αθλητικής έκφρασης η οποία γενικά αναφέρεται στην κίνηση του σώματος, συνήθως ρυθμική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ»

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Περιληπτική Απόδοση Κειμένων ΑΣΚΗΣΗ: Να αποδώσετε περιληπτικά το περιεχόμενο του κειμένου που ακολουθεί σε μία παράγραφο 100 έως 120 λέξεων. (Πανελλαδικές Εξετάσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ Α: ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ (ανά κωδικό θέσης) Τόπος Εκτέλεσης Ειδικότητα Διάρκεια σύμβασης

ΠΙΝΑΚΑΣ Α: ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ (ανά κωδικό θέσης) Τόπος Εκτέλεσης Ειδικότητα Διάρκεια σύμβασης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣ ΠΕTΡΟΥΠΟΛΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ υπ' αριθμ. ΣΜΕ 5/2018 για τη σύναψη ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΜΙΣΘΩΣΗΣ ΕΡΓΟΥ ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΑΝΑΡΤΗΤΕΟ Πετρούπολη 31-12-2018 Αριθ. πρωτ.: 20133 Ο ΔΗΜΟΣ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Λεπτομέρεια από το έργο «Ηρωικό»

Λεπτομέρεια από το έργο «Ηρωικό» Λεπτομέρεια από το έργο «Ηρωικό» Αίθουσα Τέχνης Relics Λασσάνη 3 - Θεσσαλονίκη Γιώργος Πολ. Ιωαννίδης Νοέμβριος 1995 - Θεσσαλονίκη Στη ζωγραφική του αν και διαφαίνεται η επίδραση ενός δασκάλου σαν τον

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Ι ΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Ι

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Ι ΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Ι ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Ι ΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Ι ΓΕΩΡΓΙΑ ΠΑΡΠΑΡΟΥΣΗ 1. ΜΕΤΡΑ ΕΙ Η ΜΕΤΡΩΝ απλά µέτρα: 2/4, 2/8, 3/4, 3/8 2/4 q q \ e e e e \ x x x x x x x x \ εµβατήριο 2/8

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτο ερευνητικό ερώτημα : Melbourne Shuffle και Μπλουζ. Δεύτερο ερευνητικό ερώτημα : Ο χορός ως μέσο κοινωνικοποίησης

Πρώτο ερευνητικό ερώτημα : Melbourne Shuffle και Μπλουζ. Δεύτερο ερευνητικό ερώτημα : Ο χορός ως μέσο κοινωνικοποίησης Πρώτο ερευνητικό ερώτημα : Melbourne Shuffle και Μπλουζ Δεύτερο ερευνητικό ερώτημα : Ο χορός ως μέσο κοινωνικοποίησης Χορός είναι η ποίηση που δημιουργεί το σώμα, με την οποία ο άνθρωπος μπορεί να εκφράζει

Διαβάστε περισσότερα

ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ. Η Αφρικανική µουσική, που χρησίµευε κυρίως για θρησκευτικές τελετές, αποτέλεσε την αρχή για τη δηµιουργία της σύγχρονης µουσικής.

ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ. Η Αφρικανική µουσική, που χρησίµευε κυρίως για θρησκευτικές τελετές, αποτέλεσε την αρχή για τη δηµιουργία της σύγχρονης µουσικής. ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ Η Αφρικανική µουσική, που χρησίµευε κυρίως για θρησκευτικές τελετές, αποτέλεσε την αρχή για τη δηµιουργία της σύγχρονης µουσικής. Όταν οι Αφρικανοί ήρθαν στην Αµερική τον 19ο

Διαβάστε περισσότερα

Σαίξπηρ η ζωή του. Εμμανουέλα Τσικαλάκη

Σαίξπηρ η ζωή του. Εμμανουέλα Τσικαλάκη Ουίλιαμ Σαίξπηρ Οι μαθητές του Ε2 τμήματος του 1 ου Δημοτικού σχολείου Σχηματαρίου συγκέντρωσαν πληροφορίες για τη ζωή, το έργο και τη μουσική που «έντυσε» τα θεατρικά του έργα και στη συνέχεια προετοίμασαν

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ. Περικλής Ούτσιος Φίλιππος Ντομασένκο Γιάννης Παζαρτζής Ορέστης Πλιάκης Νικόλας Μπάλτου

ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ. Περικλής Ούτσιος Φίλιππος Ντομασένκο Γιάννης Παζαρτζής Ορέστης Πλιάκης Νικόλας Μπάλτου ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ Περικλής Ούτσιος Φίλιππος Ντομασένκο Γιάννης Παζαρτζής Ορέστης Πλιάκης Νικόλας Μπάλτου Με τον όρο κλασική μουσική αναφέρεται ευρύτερα η Δυτικοευρωπαϊκή μουσική παραγωγή που εκτείνεται σε

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΤΡΩΝ ΛΑ ΚΥΚΛΟΣ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΤΡΩΝ ΛΑ ΚΥΚΛΟΣ 1 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ www.philosophical-research.org ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Λ. ΠΙΕΡΡΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΤΡΩΝ ΛΑ ΚΥΚΛΟΣ Περίοδος Νοεμβρίου 2017 Ιουνίου 2018 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 2 Κοσμοϊστορικές

Διαβάστε περισσότερα

Νέες τεχνικές υποδιαίρεσης της 8ας

Νέες τεχνικές υποδιαίρεσης της 8ας Νέες τεχνικές υποδιαίρεσης της 8ας Υλικά και τεχνικές σύνθεσης στη μουσική του Debussy Το τονικό μουσικό σύστημα στηρίχτηκε στην υποδιαίρεση της 8ας σε μείζονα και ελάσσονα τρόπο. Η υποδιαίρεση αυτή δεν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ

ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ εμφανίζεται ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΙΤΑΛΙΑ Επηρεάζεται από το ελληνικό και ρωμαϊκό πολιτισμό ΟΥΜΑΝΙΣΜΟΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ Αξία στον ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ ΣΑΙΞΠΗΡ ΚΟΠΕΡΝΙΚΟΣ Άνθρωπο ΜΙΧΑΗΛ

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΟΝΑΡΝΤΟ ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ

ΛΕΟΝΑΡΝΤΟ ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΛΕΟΝΑΡΝΤΟ ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ Ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι γεννήθηκε στην πόλη Αντσιάνο κοντά στο Βίντσι της Ιταλίας στις 15 Απριλίου του 1450 και απεβίωσε στις 2 Μαΐου του 1519 στη Γαλλία μετά την εγκατάστασή του από

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΡΑΛΗΣ (1916-2009): Η ζωή και το έργο του μεγάλου ζωγράφου, χαράκτη, σκηνογράφου και δάσκαλου.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΡΑΛΗΣ (1916-2009): Η ζωή και το έργο του μεγάλου ζωγράφου, χαράκτη, σκηνογράφου και δάσκαλου. ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΡΑΛΗΣ (1916-2009): Η ζωή και το έργο του μεγάλου ζωγράφου, χαράκτη, σκηνογράφου και δάσκαλου. Η ζωή και το έργο του Γιάννης Μόραλης (Αρτα, 1916-Αθήνα 2009) Ζωγράφος και χαράκτης, μια από τις

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Από 5 Ιουλίου έως 13 Ιουλίου 2013 Το 31 ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΧΟΡΩΔΙΑΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Από 5 Ιουλίου έως 13 Ιουλίου 2013 Το 31 ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΧΟΡΩΔΙΑΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Από 5 Ιουλίου έως 13 Ιουλίου 2013 Το 31 ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΧΟΡΩΔΙΑΚΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ Από 5 έως 13 Ιουλίου 2013 θα πραγματοποιηθεί το 31 ο Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ Καρδίτσας, κορυφαίος θεσμός του

Διαβάστε περισσότερα

Τζωρτζίνα Μπαρλαμπά, ΒΠΠΓ

Τζωρτζίνα Μπαρλαμπά, ΒΠΠΓ Τζωρτζίνα Μπαρλαμπά, ΒΠΠΓ Χτισμένοιστιςνοτιοδυτικέςπλαγιές του Παρνασσού σε υψόμετρο 570 μ. Πόλη αρχαίας Φωκίδας Σε απόσταση 21 χλμ. από την Άμφισσα Εδώ λειτούργησε το σημαντικότερο μαντείο του αρχαιοελληνικού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΝΙΔΗ ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΝΙΔΗ ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΝΙΔΗ ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΣΧΊΣΜΑ Με τον όρο Σχίσμα εννοούμε τη διάσπαση της χριστιανικής εκκλησίας σε Ανατολική Ορθόδοξη και Δυτική Καθολική, που συνέβη

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία της Μουσικής. Ενότητα 3: Η Κλασική Περίοδος. Νικόλαος Μαλιάρας Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Μουσικών Σπουδών

Ιστορία της Μουσικής. Ενότητα 3: Η Κλασική Περίοδος. Νικόλαος Μαλιάρας Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Μουσικών Σπουδών Ιστορία της Μουσικής Ενότητα 3: Η Κλασική Περίοδος Νικόλαος Μαλιάρας Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Μουσικών Σπουδών Πρότυπο Αλήθειας Τελειότητας Ωραιότητας Μέτρου Ισορροπίας Απλότητας Ο όρος «κλασικός» 2 1781

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 20 10 ΘΕΜΑΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΑΞΗ Β' Υπογραφή Διορθωτή:... Βαθμός Ολογράφως:... Βαθμός:...

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 20 10 ΘΕΜΑΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΑΞΗ Β' Υπογραφή Διορθωτή:... Βαθμός Ολογράφως:... Βαθμός:... ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ' ΔΑΣΟΥΠΟΛΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2009-2010 Ημερομηνία: 25/05/2010 Χρόνος: 2.5 ώρες ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 20 10 ΘΕΜΑΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΑΞΗ Β' Υπογραφή Διορθωτή:... Βαθμός

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία. Α Λυκείου. Κωδικός Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1o ΘΕΜΑ

Ιστορία. Α Λυκείου. Κωδικός Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1o ΘΕΜΑ Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 6400 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α 1o ΘΕΜΑ 1.α. Να επιλέξετε και να γράψετε τη σωστή απάντηση για κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ερωτήσεις: 1. Η ομηρική εποχή ονομάζεται επίσης:

Διαβάστε περισσότερα

Τα αντικείμενα μικροτεχνίας του μουσείου της βιβλιοθήκης του Βατικανού

Τα αντικείμενα μικροτεχνίας του μουσείου της βιβλιοθήκης του Βατικανού 5 Νοεμβρίου 2017 Τα αντικείμενα μικροτεχνίας μουσείου της βιβλιοθήκης Βατικανού Πολιτισμός / Ζωγραφική & Εικαστικές Τέχνες Κωνσταντίνος Π. Χαραλαμπίδης, Ομότιμος Καθηγητής Θεολογίας Α.Π.Θ. Η συλλογή αντικειμένων

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: «Ωρολόγιο Πρόγραμμα των μαθημάτων των Α, Β και Γ τάξεων Μουσικού Γυμνασίου και των Α, Β και Γ τάξεων Γενικού Μουσικού Λυκείου» Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΘΕΜΑ: «Ωρολόγιο Πρόγραμμα των μαθημάτων των Α, Β και Γ τάξεων Μουσικού Γυμνασίου και των Α, Β και Γ τάξεων Γενικού Μουσικού Λυκείου» Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικές Πράξεις. Βιβλίο Μαθητή

Μουσικές Πράξεις. Βιβλίο Μαθητή Μουσικές Πράξεις Βιβλίο Μαθητή Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Πρόλογος... 5 A ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κεφάλαιο 1: Η περίοδος της μονοφωνίας... 7 Κεφάλαιο 2: Η πολυφωνική μουσική... 19 Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κεφάλαιο 3: Η μουσική του μπαρόκ...

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΩΔΕΙΟ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΩΔΕΙΟ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ 1 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΩΔΕΙΟ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ Η ποιότητα της μουσικής παιδείας ΝΕΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΝΕΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΩΔΕΙΟ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ Από τη φετινή χρονιά το Δημοτικό μας Ωδείο διευρύνεται με νέα τμήματα διδασκαλίας πνευστών

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΑ. Ιστορικά στοιχεία

ΒΙΟΛΑ. Ιστορικά στοιχεία Η Ιταλικά: Viola (πληθ.) Viole ΒΙΟΛΑ Γαλλικά: Alto ( πληθ.) Altos. Γερμανικά:Bratsche ( πληθ. ) Bratschen Ιστορικά στοιχεία Η βιόλα εμφανίζεται ταυτόχρονα με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας του βιολιού

Διαβάστε περισσότερα

16:00-21:00, Φωνητική και ακουστική καλλιέργεια Ι και ΙΙ/ Δημηνάκης και Καλαϊτζίδου, Στ., Αμφ. 8 και 9, Προφορικά

16:00-21:00, Φωνητική και ακουστική καλλιέργεια Ι και ΙΙ/ Δημηνάκης και Καλαϊτζίδου, Στ., Αμφ. 8 και 9, Προφορικά Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Τμήμα Μουσικών Σπουδών Εξεταστική Σεπτεμβρίου 2018-2019 Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου 11:00-12:00, Μουσικοί κατάλογοι, αρχεία και εργαλεία βιβλιογραφικής έρευνας και Μουσικές

Διαβάστε περισσότερα

Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ

Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ Ο καλλιτέχνης μπορεί να συμπεριλάβει ή να αγνοήσει τη διάσταση του χώρου στην απεικόνιση που εκτελεί. Όταν περιγράφει το βάθος του οπτικού πεδίου με διάφορους

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικές Πράξεις. Βιβλίο Καθηγητή

Μουσικές Πράξεις. Βιβλίο Καθηγητή Μουσικές Πράξεις Βιβλίο Καθηγητή Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Πρόλογος... 5 A ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κεφάλαιο 1: Η περίοδος της μονοφωνίας... 7 Κεφάλαιο 2: Η πολυφωνική μουσική... 15 Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κεφάλαιο 3: Η μουσική του

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική είναι η τέχνη της «ικανοποίησης των ανθρωπίνων αναγκών στο χώρο μέσω σχεδιασμού μεθόδων και υλικών κατασκευών».

Αρχιτεκτονική είναι η τέχνη της «ικανοποίησης των ανθρωπίνων αναγκών στο χώρο μέσω σχεδιασμού μεθόδων και υλικών κατασκευών». Αρχιτεκτονική είναι η τέχνη της «ικανοποίησης των ανθρωπίνων αναγκών στο χώρο μέσω σχεδιασμού μεθόδων και υλικών κατασκευών». που εφαρμόζεται ευρύτερα στην οίκησε και δόμηση του χώρου, ως εφαρμοσμένη επιστήμη

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδος αξιολόγησης του μαθήματος «Ιστορία της Τέχνης και του Πολιτισμού»

Μέθοδος αξιολόγησης του μαθήματος «Ιστορία της Τέχνης και του Πολιτισμού» Μέθοδος αξιολόγησης του μαθήματος «Ιστορία της Τέχνης και του Πολιτισμού» Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες του μαθήματος αξιολογούνται μέσα από τις εξής διαδικασίες: 1. Γραπτές ασκήσεις στο τέλος κάθε μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΣ ΔΥΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. Επιμέλεια: Μ. Γραφιαδέλλη

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΣ ΔΥΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. Επιμέλεια: Μ. Γραφιαδέλλη ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΣ ΔΥΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Επιμέλεια: Μ. Γραφιαδέλλη α. Γράμματα Μοναστήρια και αυλές βασιλιάδων: οι μόνοι χώροι όπου μπορούσαν να καλλιεργηθούν τα γράμματα και οι τέχνες μέχρι τα μέσα του 9ου αι.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης)

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Το μάθημα απευθύνεται σε μαθητές με ειδικό ενδιαφέρον για το ΣΧΕΔΙΟ (Ελεύθερο και Προοπτικό) και που ενδέχεται

Διαβάστε περισσότερα

Απαγορεύεται η οποιαδήποτε μερική ή ολική ανατύπωση χωρίς την άδεια του εκδότη

Απαγορεύεται η οποιαδήποτε μερική ή ολική ανατύπωση χωρίς την άδεια του εκδότη Συντονισμός έργου: Μαρία Λαγογιάννη, Δρ Αρχαιολόγος Σουζάνα Χούλια-Καπελώνη, Αρχαιολόγος Γενική επιμέλεια: Έλενα Μπαζίνη, Αρχαιολόγος Επιστημονική τεκμηρίωση-αρχική ιδέα σεναρίου: Έλενα Μπαζίνη, Αρχαιολόγος

Διαβάστε περισσότερα