Τ ο ά π ε ζ α. Κ ό γ ξ σ

Transcript

1 Τ ο ά π ε ζ α Κ ό γ ξ σ Ηέμαςα για ρσζήςηρη με παιδιά γσμμαρίξσ λσκείξσ Δπιμέλεια: Άγγελξπ Γκξύμηπ, θεξλόγξπ Κεσκάδα

2 -2-

3 Ποόλξγξπ Μεσά φαπάρ οξλλήρ οπξλξγίζξτμε, για μια ακόμη υξπά, σημ ομετμασική επγαςία σξτ εκλεκσξύ ςτμεπγάση σηρ σξοικήρ μαρ Εκκληςίαρ ςση διακξμία σηρ μεόσησαρ, θεξλόγξτ κ. Αγγέλξτ Γκξύμη. Ππόκεισαι για μια ςτλλξγή κασηφησικώμ θεμάσωμ για σιρ μεαμικέρ ςτμσπξυιέρ Γτμμαςίξτ και Λτκείξτ, σα ξοξία αμθξλόγηςε με ζήλξ οξλύ για σξ κασηφησικό έπγξ σηρ Εκκληςίαρ μαρ και έκδηλη αγάοη για σα οαιδιά Σηρ. Σα διάμθιςε μάλιςσα με ωυέλιμα κείμεμα και εμδιαυέπξμ εοξοσικό τλικό, οξτ οπξςυέπξτμ οεπαισέπω αυξπμέρ για ςτζήσηςη. Η Εκκληςία μαρ εοιδιώκει μα μιλάει οάμσξσε ςσα οαιδιά Σηρ με ση γλώςςα σηρ Αλήθειαρ. Δεμ οπξςυέπει ιδεξλξγία ςσξμ κόςμξ, αλλά σξ λόγξ σξτ Θεξύ. Δεμ οπξςυέπει λόγια, αλλά σξμ Τιό και Λόγξ σξτ Θεξύ, ση ςαπκωμέμη και εμτοόςσαση Αλήθεια, σξμ Κύπιό μαρ Ιηςξύ Φπιςσό. Δεμ μιλάει αολώρ. Δεμ αοετθύμεσαι μόμξ ςση λξγική, αλλά αγκαλιάζει σξμ όλξ άμθπωοξ. Γίμεσαι μια αμξιφσή αγκαλιά και ςτγκπξσεί μια κξιμόσησα οπξςώοωμ οξτ ςτμάζξμσαι εμ αγάοη και ελετθεπία ςσξ Όμξμα σξτ Φπιςσξύ. Ατσή σημ οπαγμασικόσησα διακξμεί ξ κ. Άγγελξρ Γκξύμηρ και με σξ έπγξ σξτ, σα σελετσαία δεκαοέμσε καλξκαίπια, ςσιρ Κασαςκημώςειρ σηρ Ιεπάρ Μησπξοόλεώρ μαρ και με ση ςτγγπαυική σξτ επγαςία, δηλαδή σξ τλικό οξτ εσξιμάζει για σημ εκκληςιαςσική αγωγή σωμ οαιδιώμ μαρ ςσημ Κασαςκήμωςη, σα βξηθήμασα ςσα ξοξία ςτμβάλλει, σα βιβλία «Νεαμικέρ αμαζησήςειρ Τοεύθτμερ θέςειρ» και «Πξλλέρ ξι ιςσξπίερ, μία η Αλήθεια» οξτ έφξτμ ήδη εκδξθεί αοό σξ Κέμσπξ Νεόσησαρ σηρ Ι. Μησπξοόλεώρ μαρ. Σξμ ετφαπιςσξύμε ιδιαισέπωρ για σξμ ακασάβλησξ κόοξ, ση θτςιαςσική αγάοη και σημ ξλξκάπδια οπξςυξπά σξτ ςσξ ιεπό Γεώπγιξ σξτ Κτπίξτ και οαπαθέσξτμε, εμ ετφαπιςσία οπξρ σξμ Άγιξ Θεό, ατσή σημ «Σπάοεζα σξτ Λόγξτ» ςσξτρ ετλαβεςσάσξτρ Ιεπείρ μαρ και σξτρ εκλεκσξύρ εμ Κτπίω ςτμεπγξύρ σωμ, ώςσε μα μεσαδώςξτμ με σξμ εγμωςμέμξ ζήλξ σξτρ σημ εύοεοση ατσή ομετμασική σπξυή ςσα οαιδιά μαρ. Λετκάδα, 2 Οκσωβπίξτ 2014 Ο ΜΗΣΡΟΠΟΛΙΣΗ Ο Λετκάδξρ και Ιθάκηρ Θ ε ό υ ι λ ξ ρ -3-

4 Δσξ λόγια από ςξμ επιμεληςή εβαςτοί Πατζρεσ, αγαπθτοί αδελφοί, Καλι και ευλογθμζνθ ιεραποςτολικι χρονιά! Εφχομαι καλι δφναμθ από το Κεό μασ ςτο χαριτωμζνο ζργο που επιτελείτε ςτο ζργο τθσ μόρφωςθσ του Χριςτοφ ςτισ καρδιζσ των νζων που ποιμαίνετε και διακονείτε προσ δόξαν Κεοφ. Με τθ βοικεια του Κεοφ, τα τελευταία δφο χρόνια και κάκε εβδομάδα ςτζλναμε με ςε περίπου 100 φίλουσ κατθχθτζσ απ όλθ τθν Ελλάδα και κυρίωσ που δεν υπάρχει κατθχθτικό βοικθμα- βοθκθτικό υλικό για τθν κατθχθτικι ςυνάντθςθ του ερχόμενου Σαββατοκφριακου. Το υλικό αυτό, που βοθκάει κατά τθ δικι τουσ ομολογία, περιζχει κείμενα - αφορμζσ για ςυηιτθςθ και προβλθματιςμό, ενδιαφζροντα και ωφζλιμα βίντεο, υλικό ψυχαγωγίασ (ερωτιςεισ, ανζκδοτα, παιχνίδια κ.ά.). Με τθ βοικεια του Κεοφ προετοιμαςκικαμε και φζτοσ για να ςυνεχίςουμε τθν προςπάκεια αυτι με νζο βοθκθτικό υλικό για το ζτοσ Το υλικό προζρχεται από τισ ιςτοςελίδεσ τθσ Λ. Μ. Μεςογαίασ και Λαυρεωτικισ, τουσ «Συνακλοφντεσ» και τουσ «Χαροφμενουσ Αγωνιςτζσ». Πμωσ οι ιςτορίεσ - κείμενα, τα βίντεο, το υλικό τθσ ψυχαγωγίασ προζρχονται από τθν προςωπικι μασ ςυλλογι (από το διαδίκτυο και όχι μόνο), κακϊσ και από το βιβλίο «Ομαδικι ψυχαγωγία» που ζχουμε ςυγγράψει με τον π.λωαννίκιο Ηαμπζλθ. Στο υλικό που είχαμε ςτθ διάκεςι μασ ζχει γίνει επεξεργαςία και προςωπικζσ υπογραμμίςεισ (οι παρεμβάςεισ μασ δεν αφοροφν ςτθν ουςία των κεμάτων), προκειμζνου να το προςφζρουμε κατά τον καλφτερο δυνατό τρόπο ςτουσ νζουσ μασ. Κεωριςαμε το υλικό αυτό αξιόλογο, διότι χαρακτθρίηεται από το διαλογικό ςτοιχείο, που είναι τόςο απαραίτθτο για να να κρατιεται το ενδιαφζρον αμείωτο και το κλίμα ηωντανό. Τα κζματα ζχουν ςχζςθ, όςο είναι δυνατόν, και με τα Ευαγγελικά Αναγνϊςματα των Κυριακϊν του εκκλθςιαςτικοφ ζτουσ. Νομίηουμε ότι μποροφν να χρθςιμοποιθκοφν και για ςυναντιςεισ παιδιϊν Δθμοτικοφ, αφοφ φροντίςει ο κατθχθτισ να απλοποιιςει το κζμα και να το προςαρμόςει ςτθν θλικία και το επίπεδο των παιδιϊν. Το υλικό, πολλζσ φορζσ, είναι μεγάλο ςε ζκταςθ. Εςείσ επιλζγετε τι και πόςο κα χρθςιμοποιιςετε. Χρειάηεται ο κατθχθτισ να ζχει όςο γίνεται πιο πλιρθ γνϊςθ του κζματοσ και καλφτερθ προετοιμαςία, για να μπορεί να «ςυγκινιςει» τα παιδιά, να εμπνεφςει τθ ςυηιτθςθ, να απαντιςει ζγκυρα και υπεφκυνα ςτα ερωτιματά τουσ. Με βακιά εκτίμθςθ, αγάπθ και ςεβαςμό Άγγελοσ Γκοφνθσ -4-

5 ΗΑΣΕΥΕΣΖΗΟ ΓΣΟ ΘΓΙΑΣΟΘΟΓΖΟ ΚΓΑΚΖΗΩΚ ΤΚΣΡΟΦΖΩΚ ΓΤΙΚΑΖΟΤ ΜΗΝΑΣ ΗΜΕΡ/ΝΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ Ο Η Σ Ω Β Κ Ο Γ Ι Β Δ Γ Η Γ Ι Ζ Α Κ Ο Τ Φ Γ Β Ρ Ο Τ Ι Α Ρ Σ Ρ Ζ Ο Ρ Ζ Ο Β Ρ Ζ Ο Α Ρ Ζ Ο Α Ρ Ζ Ο Ζ Ο 4-5/10/14 Αγηαζμόξ Πνώηε γκςνημία. Ακεληθαθία 11-12/10/14 Έπεηξ πανίζμαηα! 18-19/10/14 Ση είκαη γηα ζέκα μ Υνηζηόξ; 25-26/10/14 Ε μκμμαζηηθή γημνηή 1-2/11/14 Αημμηζηήξ ή θηιάκζνςπμξ; 8-9/11/14 Πώξ μ Θεόξ πνμζηαηεύεη ηα πηζηά παηδηά Σμο; 15-16/11/14 Αμανηία θαη ιύηνςζε 22-23/11/14 Ε ακοπμιόγηζηε αλία ηεξ ροπήξ μαξ 29-30/11/14 Ε αζεΐα ζήμενα /12/14 Όηακ μηιμύκ γηα ηεκ Γθθιεζία ζηεκ πανέα /12/14 Θέις κα θμηκςκήζς! Σμ μοζηήνημ ηεξ Θείαξ Γοπανηζηίαξ 20-21/12/14 Σα Υνηζημύγεκκα θαη ημ αιεζηκό κόεμά ημοξ 10-11/1/15 Βαζηιηάξ γηα έκα πνόκμ! 17-18/1/15 Κεμμάνηονεξ. Ο Άγημξ Γεώνγημξ ηςκ Ζςακκίκςκ 24-25/1/15 Σμ επάγγειμα 31/1-1/2/15 Αοημγκςζία - αοημθνηηηθή 7-8/2/15 Ε παναβμιή ημο ζπιαγπκηθμύ Παηένα 14-15/2/15 Ο Υνηζηόξ ζημ πνόζςπμ ηςκ αδειθώκ μαξ 21-22/2/15 Σμ κόεμα ηεξ Ιεγάιεξ Σεζζαναθμζηήξ 28/2 1/3/15 Οη ηενέξ εηθόκεξ ζηε δςή μαξ 7-8/3/15 Γθθμζμίθεοζε: έκαξ άγκςζημξ θίκδοκμξ 14-15/3/15 Ε δύκαμε ημο Σημίμο θαη Δςμπμημύ ηαονμύ 21-22/3/15 Σα ιόγηα μαξ 28-29/3/15 Ο Αθάζηζημξ Ύμκμξ ΑΠΡΖΘΖΟ 4-5/4/15 Πμνεία πνμξ ημ Πάζμξ 25-26/4/15 Ιείκμκ μεζ εμώκ /5/15 Κέμη θαη Αζιεηηζμόξ ΙΑΪΟ 9-10/5/15 Ακηίζεηα ζημ νεύμα! -5-

6 Ο Μέγας Αντώνιος για την ψυχαγωγία! «Ο Μέγαρ Αμσώμιξρ μια μέπα κξτβέμσιαζε και αςσειετόσαμ με σξτρ μαθησέρ σξτ ένω αο σξ κελλί σξτ, όσαμ οληςίαςε έμαρ κτμηγόρ και ςκαμδαλίςθηκε οξτ ξι μξμαφξί νεκξτπάζξμσαμ με σέσξιξ σπόοξ. Ο Άγιξρ Αμσώμιξρ σόσε σξτ είοε μα βάλει έμα βέλξρ ςσξ σόνξ σξτ και μα σεμσώςει. Εκείμξρ σξ έκαμε και ξ Άγιξρ σξτ είοε: «Σώπα σέμσωςέ σξ οεπιςςόσεπξ». Ο κτμηγόρ τοάκξτςε κι ξ Άγιξρ σξτ είοε οάλι: «τμέφιςε μα σξ σεμσώμειρ». Ατσή ση υξπά ξ κτμηγόρ αοάμσηςε: «Όφι, δεμ μοξπώ μα σξ σεμσώςω οεπιςςόσεπξ γιασί θα ςοάςει». Ο άγιξρ σόσε σξτ είοε: «Σξ ίδιξ ακπιβώρ ιςφύει και για σξ έπγξ σξτ Θεξύ. Αμ σεμσώςξτμε σξτρ αδελυξύρ οάμω αο σξ μέσπξ σωμ δτμασξσήσωμ σξτρ, γπήγξπα θα ςοάςξτμ. Είμαι λξιοόμ αμαγκαίξ κάοξτ κάοξτ μα κασεβαίμω ςσξ εοίοεδό σξτρ και μα αμσαοξκπίμξμαι ςσιρ αμάγκερ σξτρ». (Υιλξκαλία, Αοξυθέγμασα Γεπόμσωμ, Ε.Π.Ε., σόμξρ 1, ςελ ) Ψυχαγωγία: θ ικανοποίθςθ τθσ ψυχισ μζςα από ποικίλεσ δραςτθριότθτεσ (κεάματα, χορό, μουςικι και τραγοφδι, ακλθτιςμό κ.ά.), θ αναψυχι Διαςκζδαςθ: διαςκορπιςμόσ των μερίμνων, απομάκρυνςθ τθσ ζγνοιασ και των προβλθμάτων που απαςχολοφν τον άνκρωπο. Άρα θ διαςκζδαςθ είναι ξζδομα, απαλλαγι από ζγνοιεσ (αρνθτικι εννοιολογικι χροιά), ενϊ θ ψυχαγωγία προχποκζτει ευχαρίςτθςθ από περιςςότερο δθμιουργικι απαςχόλθςθ. Ὁδθγίεσ παιχνιδιοῦ: -6- (Μπαμπινιϊτθ Γ., Λεξικό τθσ Νζασ Ελλθνικισ Γλϊςςασ, εκδ. Κζντρου Λεξικολογίασ, Ακινα 1998, ςελ. 2017) Χωρίηονται τὰ παιδιὰ ςὲ δφο ὁμάδεσ Αϋ καὶ Βϋ, καὶ κάκονται ςὲ ἡμικφκλιο δεξιὰ ἡ μία ὁμάδα καὶ ἀριςτερά ἡ ἄλλθ. Μαηεφουν πόντουσ ἀπὸ τὰ παιχνίδια κάκε φορά καὶ ςτὸ τζλοσ τῆσ χρονιᾶσ (ἤ κατά διαςτιματα π.χ. πρό τῶν Χριςτουγζννων) νὰ δϊςουν ςτὰ παιδιὰ, ποὺ κζρδιςαν ἕνα μικρὸ δωράκι (π.χ. γλυκό, ἔπακλο, παιγνίδι, βιβλίο, CD...). Φυςικά, κάτι κὰ δϊςουμε καὶ ςτὴν ἠττθμζνθ ὁμάδα. Χρειάηεται νὰ ἀναγνωρίςουμε καὶ τὴν δικὴ τθσ προςπάκεια. Νὰ ςθμειϊςουμε, ὅτι ὁ χωριςμὸσ τῶν παιδιῶν κὰ πρζπει νὰ γίνει μὲ παιδιὰ ἰςοδφναμα ὡσ πρὸσ τὶσ ἱκανότθτεσ. Ὁπωςδιποτε κὰ λάβουμε ὑπϋ ὄψιν τὶσ μεταξφ τουσ φιλίεσ, ὥςτε νὰ μὴ διαχωρίςουμε τοὺσ φίλουσ, ἀλλὰ νὰ εἶναι ςτὴν ἴδια ὁμάδα. Αὐτὸ ἐξαςφαλίηει τὴν δυνατότθτα νὰ μὴν ἀποδιοργανωκεῖ ἡ ὁμάδα κατὰ τὴν διάρκεια τῆσ χρονιᾶσ καὶ νὰ μποροῦν νὰ ἔχουν ςυναγωνιςμό μεταξφ τουσ, χωρὶσ νὰ ἀπογοθτεφονται καὶ νὰ τὰ παρατοῦν οἱ χαμζνοι ςτὸ παιγνίδι ἐξ αἰτίασ εἴτε τῆσ μεγάλθσ διαφορᾶσ πόντων, εἴτε τῆσ ἀπουςίασ πολλῶν μελῶν. Αὐτόσ ὁ τρόποσ ψυχαγωγίασ ἐνδείκνυται γιά τίσ ὁμάδεσ τοῦ Γυμναςίου, κακϊσ ἡ ὁμαδικότθτα καὶ ἡ ςυνεργαςία εἶναι ἐφθβικά χαρακτθριςτικά. Τζλοσ νὰ ἀναφζρουμε, ὅτι καλὸ εἶναι νὰ γίνει ὁ ὁριςτικὸσ χωριςμὸσ τῶν ὁμάδων ψυχαγωγίασ καὶ ἡ ἔναρξθ τοῦ διαγωνιςμοῦ, ἕνα μινα μετὰ τὸν ἁγιαςμὸ τῶν κατθχθτικῶν, γιὰ νὰ ἔχουν ςτακεροποιθκεῖ τὰ παιδιά.

7 Ο ΜΗΣΡΟΠΟΛΙΣΗ ΛΕΤΚΑΔΟ & ΙΘΑΚΗ ΘΕΟΥΙΛΟ Ἀρ. Πρωτ.: 908 Ἐν Λευκάδι, τῇ 3ῃ επτεμβρίου 2014 ΜΗΝΤΜΑ ΕΠΙ Σῌ ΕΝΑΡΞΕΙ ΣΟΤ ΝΕΟΤ ΚΑΣΗΧΗΣΙΚΟΤ ΕΣΟΤ Ἀγαπητά μου παιδιά, Γιά μιά ἀκόμη χρονιά ἡ τοπική μας Ἐκκλησία σᾶς ἀγκαλιάζει ξεχωριστά καί σᾶς ἐκφράζει τήν ἀγάπη Σης αὐτή τήν ἡμέρα, πού ἀρχίζουν καί πάλι οἱ τακτικές ἑβδομαδιαῖες συναντήσεις σας, οἱ Παιδικές καί Νεανικές υντροφιές τῆς Ἐνορίας σας καί στίς ὑπόλοιπες Ἐνορίες τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας. υγχαίρει ἀκόμη τούς γονεῖς σας, πού διάλεξαν «τήν καλήν μερίδα» (Λκ.10,42) καί δέν ἐνδιαφέρθηκαν μόνο γιά τό πῶς θά σᾶς ἐξασφαλίσουν τήν ὑλική τροφή, ἀλλά σᾶς παρακίνησαν νά ἔλθετε στήν Ἐνορία σας καί νά γευθῆτε τήν «βρῶσιν τήν μένουσαν» (Ἰω.6,27), τήν ἀληθινή καί αἰώνια Σροφή πού παραθέτει ὁ Φριστός μας στό στρωμένο Σραπέζι τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Ὑπάρχει πείνα πολλή στόν κόσμο, ἀγαπητά μου παιδιά! Πολλοί ἀδελφοί μας δυσκολεύονται νά ἐξασφαλίσουν τό καθημερινό τους φαγητό. Δυσκολεύονται νά ἔχουν ψωμί στό μεσημεριανό τους τραπέζι! Γνωρίζετε ἀσφαλῶς τόν ἀγώνα τῆς Ἐκκλησίας μας νά συνεισφέρει, ὅπως μπορεῖ, στίς ὑλικές ἀνάγκες τῶν ἀνθρώπων -μέ τό Γενικό Υιλόπτωχο Σαμεῖο, μέ τά συσσίτια, μέ τήν προσφορά προγευμάτων σέ μαθητές πού ἀδυνατοῦν νά τό ἔχουν ἀπό τήν οἰκογένειά τους, μέ δωρεάν ἐνισχυτική διδασκαλία κ.ἄ. Κυριαρχεῖ σήμερα ὁ πειρασμός τοῦ κέρδους καί τῆς ὕλης: πῶς θά κερδίσουμε περισσότερα, πῶς θά ἱκανοποιήσουμε τίς πολλαπλές μας ἀνάγκες τεχνητές οἱ περισσότερες... Καθηλωνόμαστε στό κυνήγι τῶν χρημάτων καί δέν μποροῦμε νά σηκλώσουμε τό κεφάλι πρός τόν Οὐρανό

8 Ὁ Φριστός ὅμως ἀπαντάει στόν πειρασμό: «Οὐκ ἐπ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος». «Δέ φτάνει μονάχα τό ψωμί, γιά νά ζήσει ὁ ἄνθρωπος» (Μτθ. 4,4). Σό φωνάζουν ἄλλωστε πολλοί: «Ἡ κρίση πού βιώνουμε εἶναι πρωτίστως κρίση πνευματική, κρίση ἀξιῶν!» Καί μᾶς συγκλονίζει περισσότερο τό ὅτι ἡ πείνα τῶν ἀνθρώπων σήμερα πρωταρχικά δέν εἶναι γιά ψωμί! Εἶναι γιά τόν «Ἄρτον τῆς Ζωῆς»! Λείπει ἀπό τόν κόσμο ἡ ἀγάπη! Λείπει ἕνα αὐτί ἀνοιχτό, γιά ν ἀφουγκραστεῖ τόν καημό και τόν πόνο τους ἕνας ὦμος γιά ν ἀκουμπήσουν τή δύσκολη ὥρα ἕνα στόμα πού θά μιλάει τή γλώσσα τῆς Ἀλήθειας ἕνα χέρι πού θά τούς χειραγωγήσει μέ διάκριση καί σύνεση πρός τό Υῶς τό ἀληθινό ἕνα πόδι πού θα ἐμπνεύσει τό βηματισμό τους πρός τό ἅγιο, τό ἀληθινό καί τό ὡραῖο! Λείπει ἡ κοινωνία τῶν προσώπων μία κοινότητα ἀνοιχτή, ὅπου θά ζοῦν μέ ἀγάπη καί ἐλευθερία, μέ τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ πού δίνει στά πάντα ζωή καί πνοή! Ἀγαπητά μου παιδιά, Ὁ Φριστός μας εἶναι «ὁ Ἄρτος πού κατέβηκε ἀπό τόν Οὐρανό» (Ἰω. 6,51), γιά νά χορτάσει τά πλήθη τῶν ἀνθρώπων, τά πεινασμένα γιά Ἀγάπη, Κοινωνία καί Ἐλευθερία! Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, πού θά γνωρίσουμε καλύτερα καί φέτος στίς Παιδικές καί Νεανικές υντροφιές τῶν Ἐνοριῶν μας καί ὁ «ἐπιούσιος Ἄρτος» (Μτθ. 6,11), τό ῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Φριστοῦ μας πού κοινωνᾶμε σέ κάθε Θεία Λειτουργία μποροῦν νά χορτάσουν τήν πείνα μας τήν πνευματική. ᾶς τό εὔχομαι ὁλόψυχα! Καλέστε μαζί σας καί ἄλλους συμμαθητές καί φίλους σας, ἐξίσου «πεινασμένους» γιά τόν Ἄρτο τῆς Ζωῆς, τόν Φριστό μας! Καί νά εἶστε περήφανοι πού οἱ Φριστιανοί δέν ζοῦμε «καθώς καί οἱ λοιποί, οἱ μή ἔχοντες ἐλπίδα» (Α Θεσ. 4,13), ἀλλά γνωρίζουμε πώς «ἄν κάποιος φάει ἀπ αὐτόν τόν Ἄρτο, θά ζήσει αἰώνια» (Ιω. 6, 51). Εὐλογημένη νά εἶναι, λοιπόν, ἡ νέα κατηχητική χρονιά! Μέ πατρικές εὐχές καί τήν ἐν Φριστῷ ἀγάπη Ο ΜΗΣΡΟΠΟΛΙΣΗ ΚΑΙ ΠΝΕΤΜΑΣΙΚΟ Α ΠΑΣΕΡΑ Ο Λευκάδος και Ιθάκης Θ ε ό φ ι λ ο ς -8-

9 Σσμάμςηρη 1 η Σαββαςξκύοιακξ, 4-5 Οκςχβοίξσ 2014 αμενικακία ΕΙΑΓΨΓΗ-ΔΙΗΓΗΗ Μιά ἀπό τίσ πιό γενναῖεσ μορφζσ τῆσ Ρ. Διακικθσ εἶναι ὁ «πάγκαλοσ» Ἰωςιφ. Ὀνομάςτθκε «πάγκαλοσ» γιά τίσ πολλζσ ἀρετζσ του. Ὁ Ἰωςιφ ἦταν τό προτελευταῖο ἀπό τά 12 παιδιά τοῦ Ἰακϊβ. Τό παιδί αὐτό ξεχϊριηε γιά τιν ἀρετι του καί δυςτυχῶσ τά ἀδζλφια του τόν ηιλευαν πολφ γι αὐτό. Κι ὅςο περνοῦςε ὁ καιρόσ, ἡ ηιλεια φοφντωνε μζςα τουσ καί γινόταν φκόνοσ. Μάλιςτα, τόςο πολφ τοφσ εἶχε τυφλϊςει τό πάκοσ τοῦ φκόνου, ὥςτε προςπακοῦςαν νά βροῦν τρόπο νά τόν ἐξοντϊςουν! Κάποια μζρα λοιπόν ποφ ὁ Ἰωςιφ πῆγε νά ςυναντιςει τοφσ ἀδελφοφσ του ἐκεῖ ποφ ἔβοςκαν τά κοπάδια τουσ, τόν ἔπιαςαν καί τόν ἔριξαν ς ἕνα λάκκο. Μάταια ὁ Ἰωςιφ ἔκλαιγε καί τοφσ παρακαλοῦςε νά τόν λυπθκοῦν. Ἐκεῖνοι εἶχαν ςκοπό νά τόν ἀφιςουν ἐκεῖ νά πεκάνει. Ἤκελαν νά ἀπαλλαγοῦν ὁριςτικά ἀπό τιν παρουςία τοῦ ἀδελφοῦ τουσ ποφ τόςο ηιλευαν! Ἡ Ρρόνοια τοῦ Κεοῦ ἔφερε ἔτςι τά πράγματα κι ἐκείνθ τιν ὥρα περνοῦςαν ἀπό τιν περιοχι κάποια καραβάνια ἐμπόρων Ἰςμαθλιτῶν. Τότε πρότεινε κάποιοσ ἀπό τοφσ ςκλθρόκαρδουσ ἀδελφοφσ νά πουλιςουν τόν Ἰωςιφ δοῦλο ςτοφσ ἐμπόρουσ αὐτοφσ ποφ ταξίδευαν γιά τιν Αἴγυπτο κι ἔτςι νά χακεῖ μιά γιά πάντα ἀπό τά μάτια τουσ. Ἔτςι κι ἔγινε. Οἱ φκονεροί ἀδελφοί ποφλθςαν τόν ἀδελφό τουσ ςτοφσ ξζνουσ ἐμπόρουσ κι ἐκεῖνοι μζ τι ςειρά τουσ τόν ποφλθςαν ςκλάβο ςτιν Αἴγυπτο δοῦλο ςτόν ἄρχοντα Ρετεφρῆ, ἀρχιμάγειρα τοῦ Φαραϊ! Ὡσ δοῦλοσ ςτιν Αἴγυπτο ὁ Ἰωςιφ κατόρκωςε μζ τιν τιμιότθτα, τιν ἐργατικότθτα, τιν ἀρετι του καί πάνω ἀπ ὅλα μζ τι βοικεια τοῦ Κεοῦ νά κερδίςει τιν ἐμπιςτοςφνθ τοῦ ἄρχοντά του καί ςιγά-ςιγά νά ἀποκτιςει ὑπεφκυνθ κζςθ κοντά του. Μάλιςτα ἡ φιμθ του ἔφταςε ὥσ τό μεγάλο Βαςιλιά τῆσ Αἰγφπτου, τόν ξακουςτό Φαραϊ, ὁ ὁποῖοσ καί τόν διόριςε πρῶτο ἄρχοντα μετά τό Βαςιλιά ς ὅλθ τι γῆ τῆσ Αἰγφπτου! Εἴκοςι χρόνια πζραςαν ἀπό τότε... Ἐκεῖνο τόν καιρό ἔπεςε φοβερι πείνα ςτιν Ραλαιςτίνθ. Οἱ ἀποκῆκεσ τοῦ ςιταριοῦ ἄδειαςαν ἐντελῶσ. Ὁ Ἰακϊβ, ποφ εἶχε μεγάλθ οἰκογζνεια νά ἀνακρζψει, ἀποφάςιςε νά ςτείλει τά δζκα παιδιά του νά πᾶνε νά ἀγοράςουν ςιτάρι ἀπό τιν Αἴγυπτο, ὅπου πλθροφορικθκε ὅτι ὑπῆρχε μεγάλο ἀπόκεμα. Ὑπεφκυνοσ ἐκεῖ γιά τι διανομι τοῦ ςιταριοῦ ἦταν ὁ Ἰωςιφ. Τί τραγικι εἰρωνεία! Χωρίσ νά τό ξζρουν, τά παιδιά τοῦ Ἰακϊβ παρουςιάηονται νά ηθτιςουν βοικεια ἀπό ἐκεῖνον ἀπό τόν ὁποῖο πίςτευαν ὅτι εἶχαν ἀπαλλαγεῖ! Βζβαια, ὅταν πρωτοεμφανίςτθκαν μπροςτά του, οὔτε ποφ κατάλαβαν ὅτι ὁ ἄρχοντασ αὐτόσ τῆσ Αἰγφπτου εἶναι ὁ ἀδελφόσ τουσ, ὁ Ἰωςιφ. Ἐκεῖνοσ παρά τό ὅτι τοφσ ανεγνϊριςε, δζν τοφσ ἀποκαλφφκθκε ἀμζςωσ. Γιά ἀρκετό καιρό τοφσ δοκίμαςε μζ διάφορεσ ἐρωτιςεισ καί τεχνάςματα κι ἀφοῦ βεβαιϊκθκε γιά τιν εἰλικρίνειά τουσ, τότε τοφσ φανζρωςε ποιόσ ἦταν: Κοιτάξτε με. Εἶμαι ὁ ἀδελφόσ ςασ ὁ Λωςιφ, ποφ πουλιςατε δοῦλο! -9-

10 Ὅπωσ ἦταν φυςικό, αὐτοί κατατρόμαξαν! Θταν ςτά χζρια ἐκείνου ποφ τόςο ἄςχθμα τοῦ εἶχαν φερκεῖ. Τϊρα, ςκζφκθκαν, κά ξεςπάςει ἐπάνω μασ ἡ δίκαιθ ὀργι του!... Μζ ἀγωνία περίμεναν τιν ἀπόφαςι του. Ἀλλά, ὄχι! Ο Λωςιφ δζν κυμᾶται μζ κακία τό κακό ποφ τοῦ ἔκαναν. Δζν μνθςικακεῖ. Εἶναι ἀνεξίκακοσ! Δζν ἔχει ςκοπό νά ἐκδικθκεῖ. Μόνο ξζςπαςε ςζ δυνατό κλάμα... Εκεῖνοι ταράχτθκαν. Κιτρίνιςαν. Ετρεμαν. Ο Λωςιφ κυριάρχθςε ςτόν ἑαυτό του καί ξαναμίλθςε: Μι φοβάςτε. Μι λυπάςτε γι αὐτό ποφ κάνατε. Σζ καλό βγῆκε. Ο Κεόσ ἔφερε τά πράγματα ἔτςι, γιά νά ηιςει τό ςπίτι μασ. Κά χουμε ἀκόμθ πζντε χρόνια ςκλθροῦ λιμοῦ. Νά πᾶτε, λοιπόν, ςτόν πατζρα μασ καί νά τοῦ πεῖτε ὅτι ὁ Λωςιφ, τό παιδί του, ηεῖ... Καί νά μοῦ τόν φζρετε μαηί ςασ. Νά ρκεῖτε ὅλοι μζ τά παιδιά καί τίσ γυναῖκεσ καί τά ηῶα ςασ ἐδῶ. Εγϊ κά ςᾶσ βάλω ςζ πλοφςιο μζροσ νά κατοικιςετε. Μι φοβάςτε. Εγϊ ςᾶσ μιλῶ, ὁ ἀδελφόσ ςασ ὁ Λωςιφ. Αὐτά εἶπε καί ἀγκάλιαςε τό μικρό ἀδελφό του, τόν Βενιαμίν. Τόν φιλοῦςε κι ἔκλαιγε. Επειτα πλθςίαςε καί φίλθςε μζ ςτοργι ἕναν-ἕναν τοφσ ἀδελφοφσ του, ποφ τόν εἶχαν πουλιςει!... Ὁ Ἰωςιφ ἔκανε πράξθ ὅςα εἶπε καί ἐξαςφάλιςε τόπο γιά νά μείνουν ὁ πατζρασ του καί ὅλα τά ἀδζλφια του. Ὅταν ὅμωσ ἀργότερα πζκανε ὁ πατζρασ τουσ, τ ἀδζρφια του ἄρχιςαν πάλι νά φοβοῦνται μιπωσ τότε τοφσ ἐκδικθκεῖ. Ἐπινόθςαν μάλιςτα ἕναν πλαςτό ὅρκο ὅτι τάχα ὁ Ἰωςιφ δεςμεφτθκε πϊσ δζν κά τοφσ ἀνταποδϊςει κακό. Ὁ Ἰωςιφ τό πλθροφορικθκε καί ἔςπευςε νά τοφσ κακθςυχάςει: «Μὴ φοβεῖςκε, τοῦ γὰρ Κεοῦ εἰμι ἐγϊ» (Γεν. ν 19). Μι φοβάςτε, εἶμαι ἄνκρωποσ τοῦ Κεοῦ! Σζ κανζναν δζν πρόκειται νά κάνω κακό. Ρραγματικά εἶναι ἐντυπωςιακι ἡ ἀνεξικακία τοῦ Ἰωςιφ. Ὁ Ἰωςιφ καί ςτό ςθμεῖο αὐτό μοιάηει μζ τόν Κφριο Ἰθςοῦ Χριςτό. Δίκαια χαρακτθρίςτθκε «ὁ ὡραιότεροσ τφποσ τοῦ Χριςτοῦ». Εἶναι ἡ τελειότερθ προτφπωςθ τοῦ Χριςτοῦ, γιατί ἡ ηωι του ἔμοιαηε ςζ πολλά μζ τι ηωι τοῦ Κυρίου Ἰθςοῦ Χριςτοῦ. Τόν φκόνθςαν τά ἀδζλφια του, τόν ποφλθςαν γιά 20 χρυςά νομίςματα, ἔπακε πολλά, ἀλλά καί δοξάςκθκε πολφ. Κυρίωσ ὅμωσ ὁ Ἰωςιφ ἔμοιαηε μζ τόν Χριςτό, διότι ἦταν καί αὐτόσ ταπεινόσ καί ἀνεξίκακοσ. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ Ἄσ δοῦμε λοιπόν γιατί μᾶσ κάνει ἐντφπωςθ ἡ ἀρετι τῆσ ἀνεξικακίασ. 1. Τί κά ἔκανε κάποιοσ ἄλλοσ, ἄν ἦταν ςτι κζςθ τοῦ Ἰωςιφ; (...) Τιν ὥρα ποφ τά ἀδζλφια του τόν ἔριχναν ςτόν λάκκο καί τόν πουλοῦςαν ςκλάβο, κά τά ἔβριηε, κά τά ἀπειλοῦςε ὀργιςμζνοσ. Ἀργότερα, ποφ εἶχε τι δφναμθ, κά μποροῦςε νά τοφσ ἐκδικθκεῖ, ἤ ἔςτω νά τοφσ φερκεῖ μζ ψυχρότθτα, νά μιν τοφσ δϊςει καμία ςθμαςία. Ἡ ςυμπεριφορά του ὅμωσ διαψεφδει κάκε προςδοκία. 2. Τί ἔκανε ὁ Ἰωςιφ; (...) Ἀπό τιν πρϊτθ ςτιγμι τῆσ μεγάλθσ ἀδικίασ ἐμφανίηεται μζ μιά εἰρινθ ψυχῆσ καί ἀνεξίκακθ διάκεςθ. Ξζρει πϊσ ὅ,τι τοῦ ςυμβαίνει τό γνωρίηει ὁ Κεόσ καί χωρίσ καμιά ἀνθςυχία ἐμπιςτεφεται τι ηωι του ςζ Κεῖνον. Τί γενναία ψυχι...! -10-

11 Ἀλλά καί ὅταν τοῦ δόκθκε ἡ εὐκαιρία νά ἐκδικθκεῖ τοφσ ςκλθρόκαρδουσ ἀδελφοφσ του ςτιν Αἴγυπτο, δζν τό ἔπραξε. Τοφσ δζχκθκε μζ ςτοργι, τοφσ ἁςπάςτθκε, τοφσ δικαιολόγθςε, τοφσ εὐεργζτθςε πολλαπλά. Δζν ηιτθςε τι ςυγγνϊμθ τουσ, ἀλλά τοφσ τιν ἔδωςε μαηί μζ πλοφςια δῶρα. Δζν ἔβγαλε κανζνα παράπονο, καμία πίκρα... Ὅλα ςβθςμζνα μζςα του καί λθςμονθμζνα... Κι αὐτό διότι ςτιν ψυχι του ἔκρφβε μιά ςπάνια ἀρετι (ἄγνωςτθ καί ςχεδόν ἀνφπαρκτθ ςτά χρόνια ποφ ηοῦςε), τιν ἀνεξικακία. 3. Τί εἶναι ἡ ἀνεξικακία; (...) Ἀνεξικακία (ἀνζχομαι + κακία) εἶναι: νά μι κυμᾶμαι τίσ λζξεισ, φράςεισ, γεγονότα, περιςτατικά φίλων μου ποφ μζ πλιγωςαν. νά βρίςκω δικαιολογθτικά γιά τοφσ ἄλλουσ (ἦταν ςζ δφςκολθ κζςθ, ςίγουρα δζν τό ἤκελε) νά μι ςχολιάηω μζ ἄλλουσ αὐτό ποφ μοῦ ἔκαναν, νά μιν κατακρίνω οὔτε ἐςωτερικά οὔτε ἐξωτερικά νά βρίςκω εὐκαιρίεσ νά εὐεργετῶ ὅποιουσ μζ ἔβλαψαν (μζ προςευχι, μζ καλοςφνθ, μζ ςυγχωρθτικότθτα, μζ καλά λόγια γι αὐτοφσ). Ἐφαρμόηω ἔτςι τό «εὐλογεῖτε τοὺσ διϊκοντασ ὑμᾶσ, εὐλογεῖτε καὶ μὴ καταρᾶςκε» (ωμ. ιβ 14). 4. Εἶναι εὔκολθ ἤ δφςκολθ ἀρετι; (...) Εἶναι βζβαια δφςκολθ, γιατί ἀπαιτεῖ πολλι ταπείνωςθ καί γενναιότθτα. Ὅμωσ ἀξίηει νά ἀγωνιςτοῦμε νά τιν ἀποκτιςουμε, διότι: α. Ἔτςι μᾶσ κζλει ὁ Κφριοσ Ἰθςοῦσ Χριςτόσ. Ὁ Κφριοσ ςζ ὅλθ Του τι ηωι μζ τι ςτάςθ Του ἀπζναντι ςτοφσ διῶκτεσ, τοφσ ἀρνθτζσ, τοφσ ἐχκροφσ Του ἦταν τό ὑπόδειγμα τῆσ ἀνεξικακίασ. Νά κυμθκοῦμε περιςτατικά ποφ τό φανερϊνουν: - Κεράπευςε τό αὐτί τοῦ δοφλου Μάλχου, ποφ ἦρκε νά τόν ςυλλάβει καί ἐπζπλθξε αὐςτθρά τόν ἀπόςτολο Ρζτρο γιά τιν ἐνζργειά του (Ματκ. κϛ 51-54, Ἰω. ιθ 10-11). - Ἀκόμα ἐπζπλθξε τοφσ δφο υἱοφσ τοῦ Ηεβεδαίου, ὅταν τοῦ ηιτθςαν τιν ἄδεια νά παρακαλζςουν νά πζςει ἀπό τόν οὐρανό πῦρ καί κειάφι γιά νά κατακαφςει τοφσ ἀνκρϊπουσ τοῦ χωριοῦ ποφ δζν τοφσ δζχτθκαν (Λουκ. κ 52-56). - Καί ἡ κορυφαία ςτιγμι τῆσ ἀνεξικακίασ: «πάτερ, ἄφεσ αὐτοῖσ οὐ γὰρ οἴδαςι τί ποιοῦςι» (Λουκ. κγ 34). Μζς ςτοφσ ἀφόρθτουσ πόνουσ Του, προςεφχεται γι αὐτοφσ ποφ τοφσ προκάλεςαν, τοφσ δικαιολογεῖ, ηθτᾶ τι ςυγχϊρθςι τουσ. Τζτοια ἦταν ἡ ἀγάπθ Του γιά τόν ἄνκρωπο τόν κάκε ἄνκρωπο. β. Ἔτςι μᾶσ ἔμακαν οἱ Ἅγιοι: Ὁ πρωτομάρτυρασ Στζφανοσ, ποφ προςευχόταν γι αὐτοφσ ποφ τόν λικοβολοῦςαν: «Κφριε, μὴ ςτιςῃσ αὐτοῖσ τὴν ἁμαρτίαν ταφτθν» (Ρράξ. η 60). Ὁ ἐπίςκοποσ Ρολφκαρποσ ἔςτρωςε τραπζηι καί φιλοξζνθςε τοφσ ςτρατιῶτεσ ποφ ἦρκαν νά τόν ςυλλάβουν. Ὁ ἐπίςκοποσ Κυπριανόσ πρωτάκουςτο πράγμα ἔδωςε ἐντολι νά πλθρϊςουν τόν διμιό του μζ 25 χρυςά νομίςματα. Ἀνεξικακία ςζ μζγιςτο βακμό ἔδειξε καί ὁ Ἅγ. Ἰωάννθσ ὁ Ἐλειμων. Κάποιοσ ἀπό τοφσ διακόνουσ τοῦ μίλθςε ὑβριςτικά μπροςτά ςζ ὅλουσ τοφσ κλθρικοφσ, ἡμζρα ἑορτῆσ ποφ ἐπρόκειτο νά λειτουργιςει. Στι ςυνζχεια, ἐπειδι ντρεπόταν, δζν ἐμφανιηόταν νά ςυλλειτουργιςουν. Ὁ Ἐπίςκοποσ τόν ἀνεηιτθςε λζγοντασ -11-

12 πϊσ, ἄν δζν ἔλκει, Λειτουργία δζν κά γίνει. Ὅταν ὁ διάκονοσ ἐμφανίςτθκε, τόν ἀςπάςτθκε καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια. Μετά τιν Ἀπόλυςθ τόν κάλεςε ςζ γεῦμα καί τοῦ πρόςφερε πλοφςια δῶρα. 4. Ἡ ἀνεξικακία τελικά εἶναι ςτάςθ ἀδυναμίασ; (...) Ἔτςι τιν παρουςιάηουν ὅςοι τιν ἀπαξιϊνουν, γιατί δζν μποροῦν νά τι φτάςουν. Ὅμωσ ἡ ἀνεξικακία εἶναι πράξθ δυναμικι, ἀπαιτεῖ ἡρωιςμό ψυχῆσ. Γι αὐτό κι οἱ ἄνκρωποι κάκε ἐποχῆσ, καί τῆσ δικῆσ μασ, ἔχουν τιν τάςθ νά λφνουν τίσ διαφορζσ τουσ μζ τιν ἀδυναμία τοῦ «ὀφκαλμὸν ἀντὶ ὀφκαλμοῦ» καί ὄχι μζ τι δφναμθ τοῦ «καλὸν ἀντὶ κακοῦ». Οἱ ἄνκρωποι τοῦ Κεοῦ μποροῦν νά «ἐκδικοῦνται» μζ... τιν ἀγάπθ. ΕΦΑΜΟΓΘ - Ἐμεῖσ πῶσ κά καταφζρουμε νά ἀγγίξουμε αὐτι τιν ὑψθλι κορυφι τῆσ ἀρετῆσ ποφ λζγε- ται ἀνεξικακία; (...) κλίβει. Νά προςπακοῦμε νά βρίςκουμε κάποια ἐλαφρυντικά γιά τιν κακι ςυμπεριφορά τῶν ἄλλων ποφ μᾶσ Νά παραδεχόμαςτε μζ εἰλικρίνεια καί τό μερίδιο τῆσ δικῆσ μασ εὐκφνθσ. Νά φζρνουμε ςτι ςκζψθ μασ ἤ νά μιλᾶμε γιά κάποιο καλό ποφ ἔκανε ὁ ἄνκρωποσ ποφ μᾶσ λυπεῖ. Νά προςευχόμαςτε κερμά γιά ὅςουσ μᾶσ βλάπτουν καί νά ηθτοῦμε ἀπό τόν Κφριο νά μᾶσ ςτείλει τι Χάρθ Του γιά νά τά καταφζρουμε. ΕΡΛΛΟΓΟΣ Ἡ ἀνεξικακία μπορεῖ νά γίνει χαρακτθριςτικό ὅποιου ς αὐτό τόν κόςμο ἀκολουκεῖ τά ἴχνθ τοῦ ἀνεξίκακου Κυρίου. Διαφορετικά εἶναι ἀδφνατθ. Μόνον ὅςοι ςυνδζονται μζ τόν Κεό μποροῦν νά βρίςκουν τι δφναμθ τῆσ ςυγγνϊμθσ. Ὁ κάκε ἄνκρωποσ τοῦ Κεοῦ ποφ ηεῖ τιν ἀπφκμενθ μακροκυμία καί εὐςπλαχνία Του, μζ τι ςυμπεριφορά του δίνει μιά γεφςθ τθσ καί ς ὅςουσ εἶναι μακριά Του καί ςυχνά γίνεται ἀφορμι νά κελιςουν νά Τόν γνωρίςουν κι ἐκεῖνοι. ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Θ ςυγχϊρεςθ «Πταν ςυγχωρείσ, κερδίηεισ περιςςότερα από εκείνα που δίδεισ», λζει χαρακτθριςτικά ο Άγιοσ Λωάννθσ ο Χρυςόςτομοσ. Μιλάει απλά, εποικοδομθτικά, κζλοντασ να μασ παιδαγωγιςει ςε μία εποχι που το οφκαλμόν αντί οφκαλμοφ μοιάηει να ιςχφει περιςςότερο παρά ποτζ. Ασ παρακολουκιςουμε όςα εκείνοσ διδάςκει. Μοιάηουν γνωςτά κι απλά. Ραραμζνουν όμωσ ςτθ πράξθ δφςκολα και μακρινά... «Κζλεισ να μάκεισ τθ ςθμαςία τθσ αρετισ; Τα εξισ παραγγζλλει ο Κεόσ ςτουσ ανκρϊπουσ: «Κανείσ από ςασ ασ μθ διατθρεί ςτθν καρδιά του κακία για τον αδελφό του» και «κανείσ ασ μθ ςυλλογίηεται τθν κακίαν του άλλου». Βλζπεισ; Δεν λζει μόνο, ςυγχϊρεςε το κακό του -12-

13 άλλου, αλλά μθν το ζχεισ οφτε ςτθ ςκζψθ ςου, μθ το ςυλλογίηεςαι, άφθςε όλθ τθν οργι, εξαφάνιςε τθν πλθγι. Νομίηεισ, βεβαίωσ, ότι με τθν εκδικθτικότθτα τιμωρείσ εκείνον που ςε ζβλαψε. Γιατί εςφ ο ίδιοσ ςαν άλλο διμιο εγκατζςτθςεσ μζςα ςου το κυμό και καταξεςκίηεισ τα ίδια ςου τα ςπλάχνα. Ζχεισ αδικθκεί πολφ και ςτερικθκεσ πολλά εξαιτίασ κάποιου, κακολογικθκεσ και ηθμιϊκθκεσ ςε πολλά ςοβαρά κζματά ςου και γι αυτό κζλεισ να δεισ να τιμωρείται ο αδελφόσ ςου; Και εδϊ πάλι ςου είναι χριςιμο να τον ςυγχωριςεισ. Γιατί, εάν κελιςεισ, εςφ ο ίδιοσ να εκδικθκείσ και να επιτεκείσ εναντίον του είτε με τα λόγια ςου, είτε με κάποια ενζργειά ςου, θ με τθν κατάρα ςου, ο Κεόσ όχι μόνο δεν κα επζμβει κατ αυτοφ -εφόςον εςφ ανζλαβεσ τθν τιμωρία του- αλλά επιπλζον κα ςε τιμωριςει ωσ κεομάχο. Άφθςε τα πράγματα ςτο Κεό. Αυτόσ κα τα τακτοποιιςει πολφ καλφτερα απ ότι εςφ κζλεισ. Σε ςζνα ζδωςε μόνο τθν εντολι να προςεφχεςαι για τον άνκρωπο που ςε λφπθςε... Εμάλωςεσ με κάποιον και κρατάσ μζςα ςου κακία,. Μθν προςζλκεισ ςτθ Κεία Κοινωνία! Κζλεισ να προςζλκεισ; Συμφιλιϊςου πρϊτα και τότε να ζλκεισ να εγγίςεισ τα Άχραντα Μυςτιρια! Αυτά δεν τα λζγω εγϊ, αλλά ο ίδιοσ ο Κφριοσ. Αυτόσ για να ςε ςυμφιλιϊςει με τον Ρατζρα, δεν αρνικθκε οφτε να ςφαγιαςκεί, οφτε το αίμα Του να χφςει. Και ςυ, για να ςυμφιλιωκείσ με τον ςυνάνκρωπό ςου, οφτε μια λζξθ δεν καταδζχεςαι να βγάλεισ από το ςτόμα ςου; Και διςτάηεισ να τρζξεισ πρϊτοσ; Άκουςε τι λζει για όςουσ κρατοφν τθ ςτάςθ αυτι: «Αν προςφζρεισ το δϊρο ςου ςτο κυςιαςτιριο και εκεί κυμθκείσ ότι ο αδελφόσ ςου ζχει κάτι εναντίον ςου... πιγαινε πρϊτα να ςυμφιλιωκείσ με τον αδερφό ςου». Αν ζβλεπεσ ζνα μζλοσ του ςϊματόσ ςου αποκομμζνο, δεν κα ζκανεσ τα πάντα για να το ενϊςεισ με το ςϊμα ςου; Αυτό κάνε και για τουσ αδελφοφσ ςου. Πταν τουσ δεισ να ζχουν αποκοπεί από τθν αγάπθ ςου, τρζξε γριγορα και περιμάηεψζ τουσ. Μθν περιμζνεισ εκείνουσ να ζλκουν, ςπεφςε εςφ πρϊτοσ, για να λάβεισ τα βραβεία! Ζνα μόνο εχκρό διαταχκικαμε να ζχουμε, τον διάβολο. Με αυτόν να μθ ςυμφιλιωκείσ ποτζ, προσ τον αδελφό ςου όμωσ ποτζ να μθν ζχεισ βαριά καρδιά. Κι αν ακόμθ ςυμβεί κάποια μικροψυχία, ασ είναι παροδικι, ασ μθν υπερβαίνει το διάςτθμα τθσ θμζρασ. «Θ δφςθ του θλίου να μθ ςασ προφκάςει οργιςμζνουσ», λζει ο Απόςτολοσ. «... Άφεσ θμείν τα οφειλιματα θμϊν, ωσ και θμείσ αφίεμεν τοισ οφειλζταισ θμϊν». Βλζπεισ; Ο Κεόσ εςζ τον ίδιο ζκανε κριτι τθσ ςυγχωριςεωσ των αμαρτθμάτων ςου. Αν ςυγχωριςεισ λίγα, λίγα κα ςου ςυγχωρθκοφν. Αν ςυγχωριςεισ πολλά, κα ςου ςυγχωρθκοφν πολλά. Αν τα ςυγχωριςείσ με ειλικρίνεια και με όλθ ςου τθν καρδιά, με τον ίδιο τρόπο κα ςυγχωριςει και τα δικά ςου ο Κεόσ. Αν, μετά τθ ςυγχϊρθςθ, κάνεισ και φίλο ςου τον εχκρό ςου, ζτςι κα διάκειται και ο Κεόσ απζναντί ςου. Ροίασ, λοιπόν, τιμωρίασ δεν είναι άξιοσ εκείνοσ, που ενϊ πρόκειται να κερδίςει δζκα χιλιάδεσ τάλαντα, εάν χάςει εκατό μόνο δθνάρια, οφτε και τα λίγα και μικρά δεν ςυγχωρεί, αλλά ςτρζφει εναντίον ςου τα ίδια τα λόγια τθσ προςευχισ; Γιατί όταν λεσ ςτο Κεό «ςυγχϊρεςζ μασ όπωσ και εμείσ ςυγχωροφμε τουσ εχκροφσ μασ» και κατόπιν εςφ δεν ςυγχωρείσ, για τίποτε άλλο δεν παρακαλείσ το Κεό, παρά να ςε ςτεριςει από κάκε απολογία και ςυγγνϊμθ... (Απόςπαςμα από τθν ομιλία κϋ τθσ ςειράσ λόγοι «Εισ τουσ Ανδριάντασ») -13-

14 2. Ζνασ ανεξίκακοσ και υπομονετικόσ γζροντασ Είναι πράγματι ψυχικόσ άκλοσ, όταν ζνασ άνκρωποσ, ενϊ βρίςκεται ςτθν γεροντικι θλικία και ζχοντασ μεγαλϊςει παιδιά, καταλιξει ςε γθροκομείο, να καταφζρει ν αποβάλλει από τθν ψυχι του τθν πικρία τθσ εγκατάλειψθσ. Και όχι μόνον αυτό, αλλά να δικαιολογεί τα παιδιά του πϊσ δεν ικελαν να τον πάνε ςτο Γθροκομείο, αλλά τουσ ανάγκαςαν οι περιςτάςεισ! Μεγάλθ αρετι ανεξικακίασ, καρτερίασ, χριςτιανικισ μεγαλοψυχίασ! Λίγοι αριςτεφουν ςτο ψυχικό αυτό άκλθμα. Κι όμωσ, κα ιταν τόςο ωφζλιμο για τθν ψυχι τουσ να το επιτφχουν όλοι! Ανεξάρτθτα αν τα παιδιά πρζπει να κάνουν το παν για ν αποφφγουν αυτι τθ λφςθ, που ςυνικωσ πικραίνει πολφ τουσ γονείσ, ςτουσ οποίουσ οφείλεται τιμι, ςτοργι και κατανόθςθ. Το γιρασ είναι γεγονόσ πϊσ ζχει ανάγκθ ςτοργικϊν Κυρθναίων και όχι αδιάφορων και μερικζσ φορζσ κι άςπλαχνων επαγγελματιϊν Ράντωσ, ο παπποφσ αυτισ τθσ αλθκινισ ιςτορίασ ιταν ζνασ απ αυτοφσ τουσ αγιαςμζνουσ γζροντεσ, που είναι γεμάτοι ςτοργι, καρτερία, ανεξικακία! Ζνασ από αυτοφσ τουσ ωραίουσ ανκρϊπουσ, που το γιρασ τονίηει τθν ψυχικι τουσ ομορφιά και τουσ κάνει αγαπθτοφσ ςτον Κεό και ςτουσ ανκρϊπουσ. Μπικε λοιπόν ο παπποφσ ςτον οίκο ευγθρίασ, ζνα περιποιθμζνο κτίριο με μεγάλθ αυλι, όμωσ κλειςτι με κάγκελα. Κατά ευτυχι ςυγκυρία, τα εγγονάκια του τα ζςτειλαν ς ζνα δθμοτικό ςχολείο που ιταν λίγο πιο πζρα από το Γθροκομείο. Ζτςι ο παπποφσ ζςτθνε καρτζρι ςτα κάγκελα, πότε να περάςουν να τα δει! Τα φϊναηε κι εκείνα πλθςίαηαν τα κάγκελα τθσ μεγάλθσ αυλισ του Γθροκομείου, τον χαιρετοφςαν και με το παιδικό τουσ γζλιο του ζφερναν τθν άνοιξθ ςτθν πονεμζνθ του ψυχι. Ρερνοφςε το τρεμάμενο χζρι του ανάμεςα απ τα κάγκελα και χάιδευε τα κεφαλάκια τουσ. Μετά ερχόταν θ ςειρά των εγγονϊν να περάςουν τα παιδικά χεράκια τουσ από τα κάγκελα, να ανοίξουν τισ φουχτίτςεσ τουσ για να πάρουν τισ καραμζλλεσ που κάκε πρωί τουσ κερνοφςε ο παπποφσ. Ροφ εξοικονομοφςε το καραμελλοςυςίτιο κάκε πρωί ο παπποφσ; Ακόμθ αυτι θ απορία παραμζνει ςτα εγγόνια του που τϊρα πια κοντεφουν κι εκείνα να γίνουν παπποφδεσ. Κι ο Κεόσ αυτι τθν αγιωςφνθ του παπποφ τθν άμειψε. Τον ζβγαλε απ τα κάγκελα! Ζνασ από τουσ γαμπροφσ του, πονόψυχοσ άνκρωποσ κακϊσ ιταν, δεν ανζχτθκε άλλο αυτι τθν κατάςταςθ. Ζπειτα ζβλεπε και τον ςιωπθλό πόνο τθσ γυναίκασ του. Και μια ευλογθμζνθ θμζρα πιγε και πιρε από το Γθροκομείο τον παπποφ και τον ζφερε ςπίτι. Ασ ιταν μικρό το ςπιτάκι του, θ αγάπθ ςε όλα δίνει λφςεισ. Ζτςι τα κάγκελα ζφυγαν απ τθν μζςθ και τα εγγονάκια κρονιάηονταν άνετα ςτα γόνατα και ςτθν αγκαλιά του παπποφ! Πταν ιρκε θ ϊρα να φφγει για τον ουρανό ο αγακόσ αυτόσ άνκρωποσ, ζδωςε ολόψυχα τθν ευχι του ςε μικροφσ και μεγάλουσ. Κι απ ό,τι φάνθκε, θ ευχι του ζπιαςε! (Από το βιβλίο: «Εκφράςεισ του πνευματικοφ κόςμου. Ουράνια μθνφματα - καυμαςτά γεγονότα», εκδ. Λ. Μονισ Ραναγίασ Βαρνάκοβασ, Δωρίδα 2009) ΒΙΝΣΕΟ Θ δεφτερθ πράξθ τθσ Λευκορωςικισ ταινίασ με τίτλο "Ψυχωφελείσ ιςτορίεσ και παραβολζσ 2", με τίτλο: «Το πουκάμιςο». Θ ιςτορία αυτι ζχει ςαν κζμα τθσ τθν καλωςφνθ και τθν ελεθμοςφνθ. (για παιδιά - μετάφραςθ από τα ωςικά: Ευγενία Τιλιηζνκο Επεξεργαςία: Ενορία Κοιμιςεωσ Κεοτόκου 40 Εκκλθςιϊν Κεςςαλονίκθσ) ςτο ςφνδεςμο:

15 ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ: 1. Σκυταλοδρομία πόλεων Χωρίηουμε τα παιδιά ςε 2 ομάδεσ. Ο ομαδάρχθσ πετάει ζνα μπαλάκι ς ζνα παιδί τθσ α ομάδοσ και του λζει ζνα γράμμα. Αυτόσ πρζπει να πει μια πόλθ που να αρχίηει από το γράμμα αυτό. Στθ ςυνζχεια πετάει το μπαλάκι ςε άλλο παίκτθ ο οποίοσ πρζπει να πει μια άλλθ πόλθ που να αρχίηει από το γράμμα με το οποίο τελείωνε θ προθγοφμενθ. Νικιτρια είναι θ ομάδα που δεν κα ςταματιςει. 2. Ροδόςφαιρο με τθν αναπνοι ςου Στο κζντρο του τραπεηιοφ τοποκετοφμε ζνα μπαλάκι. Οι παίκτεσ χωρίηονται ςε δφο ομάδεσ και παίρνουν κζςθ γονατιςτοί ςτισ μικρζσ πλευρζσ του τραπεηιοφ ϊςτε το ςαγόνι του κακενόσ να ακουμπά ςτθν επιφάνεια του τραπεηιοφ. Με το ςφνκθμα αρχίηουν να φυςοφν το μπαλάκι χωρίσ να αλλάηουν κζςθ. Ρόντοσ τθσ μιασ ομάδοσ κεωρείται όταν το μπαλάκι περάςει προσ το μζροσ τθσ άλλθσ. -15-

16 Σσμάμςηρη 2 η Σαββαςξκύοιακξ, Οκςχβοίξσ 2014 ΔΧΔΘΣ ΧΑΡΘΣΛΑΤΑ! ΕΙΑΓΨΓΗ ΔΙΗΓΗΗ Κάποτε ηοῦςε ἕνασ πολφ πλοφςιοσ ἄνκρωποσ, ποφ ἑτοιμαηόταν γιά μεγάλο ταξίδι. Κά ἀπουςίαηε ἀρκετό καιρό. Κάλεςε λοιπόν τοφσ δοφλουσ του καί τοφσ παρζδωςε τά ὑπάρχοντά του. Τοφσ μοίραςε τάλαντα. (Τα τάλαντα ιταν νομίςματα πολφ μεγάλθσ ἀξίασ τό τάλαντο εἶναι ἴςο μζ περίπου εὐρϊ. Ταλζντο εἶναι λζξθ ἀντιδάνειο ἀπό τιν ἰταλικι καί παράγεται ἀπό τιν ἀρχαία ἑλλθνικι λζξθ «τάλαντον» (τάλαντον> λατ. talentum > ἰταλ. talento > NE ταλζντο). Γιατί; Γιά νά ἐργαςτοῦν μζ αὐτά τά χριματα καί νά τά αὐξιςουν, ἕωσ ὅτου ἐκεῖνοσ ἐπιςτρζψει ἄγνωςτο πότε. Στόν πρῶτο ἔδωςε πζντε τάλαντα, ςτό δεφτερο δφο, ςτόν τρίτο ἕνα. Ἄνιςα τά μοίραςε. Ὄχι ὅμωσ καί ἄδικα. Διότι τοφσ γνϊριηε ὅλουσ καλά. Ἤξερε τί ἱκανότθτεσ εἶχε ὁ κακζνασ καί ἀναλόγωσ πρόσ αὐτζσ τά μοίραςε. Καί ἀμζςωσ ἔφυγε γιά τό ταξίδι του. Τί ἔκαναν τότε οἱ δοῦλοι - διαχειριςτζσ τῆσ περιουςίασ τοῦ ἄρχοντα; Ἐκεῖνοσ ποφ πῆρε τά πζντε τάλαντα ἔτρεξε γεμάτοσ ὄρεξθ καί παλμό, καί ρίχτθκε μζ ηῆλο ςτι δουλειά. Δζν ὑπολόγιςε κόπουσ καί δυςκολίεσ. Ἀγωνίςτθκε. Καί τά πζντε τάλαντα τά διπλαςίαςε. Τά ἔκανε δζκα! Τό ἴδιο ἔκανε καί ὁ δεφτεροσ δοῦλοσ. Μζ τόν ἴδιο ηῆλο καί τιν ἴδια προκυμία φρόντιςε νά ἀξιοποιιςει καί νά αὐξιςει τά δφο τάλαντα ποφ τοῦ ἐμπιςτεφκθκε ὁ Κφριόσ του. Εργάςκθκε. Λδρωςε. Κόπιαςε. Κι ἔτςι διπλαςίαςε καί αὐτόσ τά τάλαντά του! Τί ἔγινε ὅμωσ μζ τόν τρίτο δοῦλο; Εκεῖνοσ δζν φζρκθκε ὅπωσ οἱ δφο πρῶτοι. Ρῆρε τό τάλαντο, μά τίποτε δζν ἔκανε μ αὐτό. Δζν δραςτθριοποιικθκε. Δζν ἐργάςκθκε νά τό ἀξιοποιιςει. Τί ἔκανε; Εςκαψε τι γῆ καί τό ἔκρυψε ἐκεῖ. Δζν τό ἔχαςε βζβαια, οὔτε τό ςπατάλθςε ἀλλά ἔδειξε ἀμζλεια καί δζν ἐργάςτθκε νά τό ἐπαυξιςει. Ρζραςε χρόνοσ πολφσ κι ἐπζςτρεψε ὁ ἄρχοντασ κοντά τουσ πάλι. Τοφσ ἄφθςε ἀρκετό καιρό γιά νά δουλζψουν μζ τά τάλαντά τουσ. Καιρόσ τϊρα νά ἀποδϊςουν τό λογαριαςμό τουσ. μζ αὐτά. Ὁ δοῦλοσ ποφ εἶχε πάρει τά πζντε τάλαντα πλθςίαςε χαροφμενοσ καί εἰρθνικόσ. Κφριε, λζγει μζ ςεβαςμό, πζντε τάλαντα μοῦ παρζδωςεσ, ὁρίςτε καί ἄλλα πζντε τάλαντα, ποφ κζρδιςα Ὁ κφριόσ του εὐχαριςτικθκε ἐξαιρετικά. Εὖγε, «δοῦλε ἀγακὲ καὶ πιςτζ»! φϊναξε. Ρραγματικά πιςτόσ καί ἐργατικόσ ἀποδείχκθκεσ. Γι αὐτό καί ἐγϊ τϊρα κά ςζ ἐγκαταςτιςω ςζ πολλά. Ελα λοιπόν νά μπεῖσ μζςα ςτό παλάτι, γιά ν ἀπολαφςεισ μαηί μου τι δικι μου χαρά! Ρλθςίαςε καί ὁ δεφτεροσ δοῦλοσ. -16-

17 Κφριε, λζγει καί αὐτόσ μζ ςεβαςμό, ςοῦ ἐπιςτρζφω τά δφο τάλαντα ποφ μοῦ ἔδωςεσ, καί ἄλλα δφο τάλαντα ποφ κζρδιςα μζ αὐτά. Εὐχαριςτικθκε πολφ ὁ κφριοσ καί ἀπ αὐτόν. Καί τόν ἐπαίνεςε ἀκριβῶσ μζ τά ἴδια λόγια ποφ εἶχε ἐπαινζςει καί τόν πρῶτο: «εὖ, δοῦλε ἀγακὲ καὶ πιςτζ! ἐπὶ ὀλίγα ἦσ πιςτόσ, ἐπὶ πολλῶν ςε καταςτιςω εἴςελκε εἰσ τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου ςου». Ἔφκαςε τϊρα καί ἡ ςειρά τοῦ τρίτου. Αὐτόσ πλθςίαςε τόν κφριό του μζ ὄψθ ςκοτεινι καί γεμάτοσ μίςοσ ξεςτόμιςε λόγια ἄδικα, ςυκοφαντικά: «Κφριε ἔγνων ςε ὅτι ςκλθρὸσ εἶ ἄνκρωποσ». Εἶςαι ἀπαιτθτικόσ καί ἄδικοσ. Ηθτεῖσ νά κερίςεισ ἐκεῖ ὅπου ἐςφ δζν ἔςπειρεσ. Καί μαηεφεισ ςτιν ἀποκικθ ςου ἀπό τό ἁλϊνι ποφ δζν ςκόρπιςεσ καί δζν λίχνιςεσ τόν ἁλωνιςμζνο καρπό. Γιά νά ἀπαλλαγῶ ἀπό τό βάροσ καί τιν εὐκφνθ ποφ μοῦ δθμιουργοῦςε τό τάλαντό ςου, ἔςκαψα καί τό ἔκρυψα ςτι γῆ. Ὁρίςτε, λοιπόν, ςοῦ τό δίνω πίςω. Ἦταν δυνατό νά μιν αἰςκανκεῖ ἀγανάκτθςθ ὁ κφριόσ του; Κακζ δοῦλε καί τεμπζλθ!... εἶπε. Καί μόνο ςτιν τράπεηα ἄν τό κατζκετεσ, ὅπωσ ἔπρεπε, κά εἶχα νά τό παραλάβω μζ τόν τόκο τό ποςό ποφ μοῦ ἀνικει. Καί ἀμζςωσ πρόςταξε αὐςτθρά τοφσ ὑπθρζτεσ του: Ράρτε του τό τάλαντο καί δῶςτε το ς ἐκεῖνον ποφ ἔχει τά δζκα τάλαντα. Σ ἐκεῖνον ποφ τά αὐξάνει μζ ηῆλο καί ἐπιμζλεια κά τοῦ δοκοῦν καί ἄλλα καί κά τοῦ περιςςεφουν... Καί τόν ἄχρθςτο δοῦλο βγάλτε τον ἀπ ἐδῶ. ίξτε τον ςτό πιό ἀπομονωμζνο καί ἀπομακρυςμζνο ἀπό τι βαςιλεία μου ςκοτάδι νά βαςανίηεται ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ Ἄσ δοῦμε καλφτερα τό νόθμα τῆσ παραβολῆσ. Ὅπωσ καταλαβαίνετε ὁ ἄρχοντασ ςυμβολίηει τόν Κφριο Ἰθςοῦ Χριςτό κι οἱ δοῦλοι ςυμβολίηουν ἐμᾶσ τοφσ ἀνκρϊπουσ. 1. Τά τάλαντα τί ςυμβολίηουν; (...) Τάλαντα εἶναι τά ἰδιαίτερα χάριςματα, οἱ ἐξαιρετικζσ ἱκανότθτεσ μζ τίσ ὁποῖεσ μᾶσ ἔχει προικίςει ὁ Κεόσ. Τό λζμε κι ἐμεῖσ ςιμερα: ταλζντο2. Τζτοια τάλαντα εἶναι π.χ. τό νά παίρνουμε εὔκολα τά γράμματα, ἡ ἐξυπνάδα, ἡ εἰδικι κλίςθ ςτόν ἀκλθτιςμό, ςτι μουςικι, ςτά μακθματικά, ςτά τεχνικά ηθτιματα, καί ἄλλεσ ἰδιαίτερεσ κλίςεισ καί ἐπιδεξιότθτεσ, ἀρετζσ καί προςόντα ποφ κάνουν ξεχωριςτι τιν προςωπικότθτα τοῦ ἀνκρϊπου. 2. Σζ ποιοφσ δίνει ὁ Κεόσ τάλαντα; (...) Σζ ὅλουσ! Δζν ὑπάρχει ἄνκρωποσ ἀ-τάλαντοσ. Σ ὅλουσ μασ ἔχει δϊςει τάλαντα ὁ Κεόσ. Ὁ Δωρεοδότθσ Κφριοσ δίνει ςζ ὅλουσ τοφσ ἀνκρϊπουσ πλοφςια τά δῶρα Του. Στολίηει τόν κάκε ἄνκρωπο μζ ἐκεῖνα τά χαρίςματα ποφ κά τοῦ χρειαςτοῦν γιά νά πετφχει τό ςκοπό τῆσ ηωῆσ του. Βζβαια, ἄν προςζξουμε πιό καλά τιν παραβολι, κά δοῦμε ὅτι ὁ ἄρχοντασ δζν ἔδωςε ςζ ὅλουσ τόν ἴδιο ἀρικμό ταλάντων. Γιατί; (...) Διότι ἔλαβε ὑπόψθ του τι διάκεςθ καί τι δφναμθ τοῦ κακενόσ νά ἀνταποκρικεῖ ςτά τάλαντά του. Γι αὐτό δζν ἔχει μεγάλθ ςθμαςία τό πόςα τάλαντα ἔχει ὁ κακζνασ, ἀλλά τό πῶσ τά διαχειρίηεται. -17-

18 3. Γιά ποιόν ςκοπό μᾶσ δίνει ὁ Κεόσ τά διάφορα τάλαντα; (...) Γιά νά τά καλλιεργιςουμε καί νά τά πολλαπλαςιάςουμε. Νά τά χρθςιμοποιιςουμε γιά τό καλό τό δικό μασ καί τῆσ κοινωνίασ. Τί βλζπουμε ςτιν παραβολι; Ὁ κφριοσ ηιτθςε λογαριαςμό γιά τι διαχείριςθ τῶν ταλάντων. Σϋ ὅποιον ἀξιοποίθςε τό χάριςμά του ἔδωςε μεγάλθ ἀμοιβι ἐνῶ αὐτόν ποφ τό ἔκαψε ςτι λάςπθ, τόν καταδίκαςε ςζ τιμωρία αἰϊνια. Ἄσ προςζξουμε ὅτι ὁ δοῦλοσ αὐτόσ δζν ἔχαςε τό τάλαντο τοῦ κυρίου του, οὔτε τό πατάλθςε. Τοῦ τό ἔφερε πίςω ἀκζραιο. Δζν ἔκανε λοιπόν κάτι κακό οὔτε ὅμωσ ἔκανε καί κάποιο καλό, καί γι αὐτό τιμωρεῖται! Μποροῦςε νά ἐργαςτεῖ καί δζν ἐργάςτθκε. Γιά τιν ἀμζλεια καί τιν ὀκνθρία του αὐτι εἶναι ἄξιοσ καταδίκθσ. ΕΥΑΡΜΟΓΗ Ἄσ δοῦμε, πιό ςυγκεκριμζνα, τί ἐφαρμογι ἔχουν αὐτά ςτι δικι μασ ηωι. 1. Ροιά ςτάςθ κρατοῦν ςυχνά οἱ ἔφθβοι ἀπζναντι ςτά χαρίςματά τά δικά τουσ καί τῶν ἄλλων; (...) -Ἀπζναντι ςτόν ἑαυτό τουσ: Ἄλλοι κολακεφονται καί ὑπερθφανεφονται γιά τά χαρίςματά τουσ. Γίνονται ἀλαηόνεσ καί ὑπεροπτικοί. Κεωροῦν ὅτι τά ἀπζκτθςαν μζ τιν ἀξία τουσ. Καί τελικά καταλιγουν ἀποκρουςτικοί καί μόνοι, χωρίσ φίλουσ. Ἄλλοι πάλι, ποφ δζν ἔςκυψαν ςτόν ἑαυτό τουσ καί δζν ἀνακάλυψαν τά χαρίςματά τουσ, γίνονται μειονεκτικοί, γκρινιάρθδεσ, μεμψίμοιροι. Κεωροῦν ὅτι τίποτε καλό δζν ἔχουν. Κλείνονται ςτόν ἑαυτό τουσ καί δζν βλζπουν καί, φυςικά, δζν ἀξιοποιοῦν τά ταλζντα τουσ. Συγκρίνουν τόν ἑαυτό τουσ μζ τοφσ ἄλλουσ, τόν βγάηουν κατϊτερο καί μελαγχολοῦν. Καί οἱ δφο αὐτζσ ςτάςεισ εἶναι νοςθρζσ καί ἄςχθμεσ. -Ἀπζναντι ςτά χαρίςματα τῶν ἄλλων: Ἄλλοτε τά ὑποτιμοῦν, ἄλλοτε τά ηθλεφουν καί τελικά μελαγχολοῦν, ὅπωσ εἴπαμε καί παραπάνω. Ἄλλοτε προςπακοῦν νά τά ἀμαυρϊςουν, δθλαδι νά τά παρουςιάςουν κατϊτερα ςτά μάτια τρίτων. Ἄλλοτε καμπϊνονται ἀπό ἐντυπωςιακά χαρίςματα, χωρίσ νά ἀντιλαμβάνονται ὅτι ςυνικωσ ἐκεῖ κρφβεται ἐγωιςμόσ ἤ καί ἀπάτθ (π.χ. ἕνασ πρωτακλθτισ ποφ ἀναδεικνφεται μζ ἀκζμιτα μζςα, κλπ) 2. Τι μασ καλεί όμωσ ο Κεόσ να κάνουμε; (...) Βεβαίωσ πρῶτα πρζπει νά ἀνακαλφψουμε τά χαρίςματα ποφ μᾶσ ἔδωςε ὁ Κεόσ. Ρῶσ; Σ αὐτό κά μᾶσ βοθκιςουν οἱ ἄνκρωποι ποφ μᾶσ ἀγαποῦν καί μᾶσ γνωρίηουν καλά: οἱ γονεῖσ μασ, οἱ δάςκαλοί μασ, ὁ πνευματικόσ μασ. Ραράλλθλα κά προςπακιςουμε κι ἐμεῖσ οἱ ἴδιοι νά καταλάβουμε τόν ἑαυτό μασ. Σιγά-ςιγά κά ἀνακαλφψουμε ὅτι μποροῦμε νά κάνουμε πράγματα ποφ εἶναι καί εὐχάριςτα καί ὠφζλιμα, γιά μᾶσ καί τοφσ ἄλλουσ! -18-

19 Ἄλλωςτε κι ἄν ἀκόμθ δζν ἔχουμε κάποιο ἰδιαίτερο «ταλζντο», κι ἄν εἴμαςτε δθλαδι «ςυνθκιςμζνοι» ἄνκρωποι, ὅλοι ὅμωσ ἔχουμε πολλά ἀνεκτίμθτα δῶρα τοῦ Κεοῦ: τό μυαλό μασ, τιν καρδιά, τι κζλθςθ, ποφ κρφβουν τεράςτια δφναμθ Καί τό κυριότερο: Τιν ψυχι ποφ εἶναι προοριςμζνθ νά ηιςει αἰωνίωσ! Νά δοξάηουμε καί νά εὐχαριςτοῦμε τόν Ρανάγακο Κεό γιά τά δῶρα ποφ μᾶσ ἔδωςε. Νά χαίρομαςτε τά χαρίςματά μασ χωρίσ νά ὑπερθφανευόμαςτε. Ἄσ ςκεπτόμαςτε αὐτό ποφ μᾶσ ὑπενκυμίηει ὁ ἀπόςτολοσ Ραῦλοσ: Ροιό χάριςμα ποφ ἔχεισ εἶναι δικό ςου; Ολα ὁ Κεόσ δζν τά δίνει; Γιατί λοιπόν περθφανεφεςαι ςά νά τανε δικό ςου καί ὄχι χαριςμζνο ἀπ τό Κεό; (Α Κορ. δ 7) Νά μι ηθλεφουμε τά χαρίςματα τῶν ἄλλων, ἀλλά νά χαίρομαςτε γι αὐτά. Αὐτι εἶναι ἡ ὀμορφιά τῆσ ηωῆσ: Νά ςυμπλθρϊνει ὁ ἕνασ τόν ἄλλο. Τί ὄμορφθ εἰκόνα δίνει μιά ἀνκοδζςμθ ἀπό λουλοφδια μζ διάφορα χρϊματα κι ἀρϊματα! Γιά ςκεφτεῖτε: ἄν ςζ ἕναν ηωγραφικό πίνακα ὅλα τά χρϊματα ἦταν ἴδια;... Ἄν ςζ μιά ὀρχιςτρα ὅλοι ἔπαιηαν τό ἴδιο μουςικό ὄργανο; Κάτι κά χανόταν ἀπό τιν ὀμορφιά καί τιν ἁρμονία. Νά ἀξιοποιοῦμε τά χαρίςματά μασ, νά τά πολλαπλαςιάηουμε μζ τιν ἐπιμζλεια καί τόν ἀγϊνα μασ. Ρ.χ. εἶςαι καλόσ ςζ κάποιο μάκθμα, ἔχεισ χάριςμα, ἔφεςθ ςϋ αὐτό. Ὅςο λοιπόν διαβάηεισ, τόςο ἀξιοποιεῖσ τό χάριςμα. Ὡςτόςο ςτά χαρίςματα ςυμβαίνει καί τό ἑξῆσ παράδοξο: ὁ πολλαπλαςιαςμόσ ἐπιτυγχάνεται μζ τι διαίρεςθ. Ὅςο μοιράηεςαι μζ ἄλλουσ τό χάριςμά ςου, τόςο τό πολλαπλαςιάηεισ. Αὐτό ςυμβαίνει διότι ὅταν μοιράηεςαι ἕνα χάριςμά ςου, ἀποκτᾶσ κι ἄλλα, γίνεςαι μεταδοτικόσ, κοινωνικόσ, ἀγαπθτόσ. Ρ.χ. ἔχεισ χάριςμα ςτό ποδόςφαιρο. Μάκε νά δίνεισ πάςεσ, νά παίηεισ ὁμαδικά κι ἔτςι νά δίνεισ χαρά ςτοφσ ςυμπαῖκτεσ ςου. Τότε πολλαπλαςιάηεισ τό χάριςμα. Ἤ εἶςαι καλόσ ςτά μακθματικά. Βοικθςε ἕνα ςυμμακθτι ςου ἤ τά μικρότερα ἀδζλφια ςου γιά νά τά καταλάβουν. (Καλό εἶναι νά βάλουμε τά παιδιά νά ςκεφτοῦν ἀνάλογα καί γιά ἄλλα χαρίςματά τουσ). ΕΠΙΛΟΓΟ Ὅταν μιλᾶμε γιά ταλζντα ςυνικωσ ςκεφτόμαςτε μερικά μόνο ἐξωτερικά, ὅπωσ π.χ. ὀμορφιά, γερό ςῶμα, ἄνεςθ ςτό λόγο, εὐφυΐα, χιοῦμορ, κοινωνικότθτα, χάριςμα ςτι μουςικι, ςτά ἀκλιματα, κλπ.. Δζν εἶναι ὅμωσ μόνο αὐτά χαρίςματα. Ὑπάρχουν καί ἄλλα ποφ εἶναι πιό οὐςιαςτικά γιά τι ηωι μασ καί ἄρα ἀνϊτερα. Ὁ ἀπόςτολοσ Ραῦλοσ μᾶσ ςυμβουλεφει νά ἐπιδιϊκουμε μζ ηῆλο τά χαρίςματα ἐκεῖνα ποφ φζρνουν μεγαλφτερθ ὠφζλεια. Τά ἀνϊτερα: «ηθλοῦτε τά χαρίςματα τά κρείττονα». Τζτοια εἶναι π.χ. ἡ διάκεςθ γιά ἀγακοεργίεσ, τό χάριςμα νά εἰρθνεφεισ τοφσ ἀνκρϊπουσ γφρω ςου, νά γίνεςαι εἰρθνοποιόσ. Ἐπίςθσ ἡ ἱκανότθτα νά παρθγορεῖσ τά παιδιά ποφ εἶναι ςτενοχωρθμζνα ἤ ςτό περικϊριο, τό χάριςμα τῆσ ἱεραποςτολῆσ, τῆσ προςευχῆσ, τῆσ ςιωπῆσ, τοῦ ἐνκουςιαςμοῦ, ἡ εὐγζνεια καί ἡ εὐγνωμοςφνθ. Χάριςμα εἶναι ἡ γνϊςθ τοῦ λόγου τοῦ Κεοῦ καί ἡ διάκεςθ νά ἀκοφω καί νά ἐφαρμόηω τό κζλθμά Του. Καί τό πιό ςπουδαῖο χάριςμα ποφ πρζπει μζ ηῆλο νά καλλιεργοῦμε εἶναι, λζει, ἡ Ἀγάπθ! (Α Κορ. ιγ 31). Ὅλα αὐτά μᾶσ φζρνουν πιό κοντά ςτό Κεό. Γιϋ αὐτό καί εἶναι τά «κρείττονα», τά καλφτερα καί οὐςιαςτικότερα χαρίςματα. Ἄρα, λοιπόν, ο κακζνασ μασ ἔχει πολλά χαρίςματα. Ἄσ τά ἀνακαλφψουμε κι ἄσ τά ἀξιοποιιςουμε γιά τό καλό τό δικό μασ, τιν ὠφζλεια τῶν ςυνανκρϊπων μασ καί τι δόξα τοῦ Κεοῦ ὁ Ὁποῖοσ μᾶσ τά χάριςε! -19-

20 KEIMENA-AΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Ο επίςκοποσ και θ χαριςματικι προςευχι μιασ απλισ γυναίκασ Ὁ μακαριςτόσ Μθτροπολίτθσ Χαλκίδοσ Νικόλαοσ Σελζντθσ ἀνζφερε: «Μ ἔμακε νά προςεφχωμαι κατανυκτικά καί μζ δάκρυα μία ἁπλῆ γυναικοφλα, ποφ κατοικοῦςε ςτό Ρζραμα Ρειραιῶσ καί τιν ἀποκαλοῦςαν περιφρονθτικά ὄχι μζ τ ὄνομά τθσ, ἀλλά μζ τό παρατςοφκλι ἡ Αὐγουλοῦ, γιατί ποφλαγε φρζςκα αὐγά, νά ἐξοικονομιςθ τόν ἄρτον τόν ἐπιοφςιον. Ὡσ περιοδεφων πζραςα μιά μζρα ἀπ τό φτωχικό τθσ ςπίτι, γιά νά εἰςπράξω μιά ςυνδρομι γιά τό περιοδικό ΗΩΘ. Ἡ ἴδια ἀπουςίαηε καί βριςκόταν ἐκεῖ τό παιδί τθσ, ποφ διιρχετο τιν ἐφθβεία. Ἔκαιγε τό καντιλι ςτό εἰκονοςτάςι κι ἔκανα ςτό παιδί τιν πρόταςι ἄν ἤκελε μζχρι νά λκθ ἡ μθτζρα του νά προςευχθκοῦμε λιγάκι. Κάπωσ ἀδιάφορα κοφνθςε καταφατικά τό κεφάλι του καί εἶπε ἄσ προςευχθκοῦμε. Ὅταν τελειϊςαμε τιν προςευχι, μοῦ λζει κάπωσ χαριτολογϊντασ: Α, ἐςφ δζν ξζρεισ νά προςευχθκῆσ! Ἐγϊ κατεπλάγθν ἀπ τιν τολμθρι αὐτι παρατιρθςι καί τόν ρϊτθςα νά μοῦ ἐξθγιςθ, πῶσ κατά τι γνϊμθ του πρζπει νά προςεφχεται ἕνασ Ὀρκόδοξοσ Χριςτιανόσ; Ἐγϊ, κφριε, μοῦ λζει δζν ξζρω Κεολογία, ἀλλά βλζπω τό παράδειγμα τῆσ μθτζρασ μου, ποφ ὅταν προςεφχεται κραυγάηει ςυνεχῶσ Κφριε Ἐλζθςον, πζφτει ςυνεχῶσ ςζ μετάνοιεσ, κτυπάει τό ςτῆκοσ τθσ καί τρζχουν ποτάμι τά δάκρυά τθσ! Μετά ἀπ αὐτι τιν ἀφιγθςι, μεγάλωςε ἡ ἐπικυμία μου νά γνωρίςω αὐτι τιν ὑπζροχθ γυναῖκα καί νά διδαχκῶ κάτι ἀπ τι χαριςματικι προςευχι τθσ. Ἐκείνθ τι μζρα δζν ἦλκε κι ἀποχϊρθςα. Μιά ἄλλθ μζρα πζραςα νά τι ςυναντιςω καί βρζκθκα μπροςτά ςζ μιά ςυγκλονιςτικι ςκθνι προςευχομζνου ἀνκρϊπου. Ὁ ἄνδρασ τθσ, ὅπωσ ἔμακα, ἦταν ἕνασ μζκυςοσ κι ἀχαΐρευτοσ, ποφ τῆσ ἔπαιρνε ὅ,τι οἰκονομοῦςε ἀπ τά αὐγά καί μπεκρόπινε. Ἐκείνθ τι μζρα κατά τιν ὁποία πῆγα, ἀπ τό μεκφςι του τιν εἶχε ξυλοκοπιςει, τῆσ εἶχε πάρει τά χριματα καί τῆσ εἶχε πετάξει τιν Καινι Διακικθ μζςα ςτό πθγάδι! Ἐγϊ δζ, τι βρῆκα γονατιςτι ςτό πθγάδι νά προςεφχεται καί νά λζθ: Χριςτζ μου καί Ραναγία μου Μεγαλόχαρθ, τό βιβλίο μζ τά ἱερά γράμματα, τό ὁποῖο ἔρριξε ὁ ἄνδρασ μου ςτό πθγάδι δζν τό ἔκανε ἀπό ἀςζβεια, ἀλλά ἦταν μεκυςμζνοσ. Κάνε Ραναγία μου τά ἱερά αὐτά Γράμματα, ποφ κά λειϊςουν καί κά γίνουν ἕνα μζ τό νερό, νά τά πιῆ ὁ ἄνδρασ μου, νά μετανοιςθ, νά ἐξομολογθκῆ καί νά ςωκῆ, νά μιν πάθ ςτιν κόλαςι, Χριςτουλάκθ μου, γιατί ὁ κόςμοσ μζ ἔχει γιά καλι, ἐνῶ ἐγϊ ἡ τριςάκλια ἔχω πολλά ἀκεράπευτα πάκθ κι ἁμαρτίεσ! 2. Λίγο πριν κοιμθκείσ, ςκζψου! Λίγο πριν κοιμθκείσ ςκζψου Σκζψου ποιοσ είςαι, τι κάνεισ πωσ πορεφεςαι ςτθ ηωι ςου.σκζψου το πϊσ κφλθςε θ μζρα και πϊσ εςφ αντζδραςεσ ςε κάκε γεγονόσ. Σκζψου πωσ ο Κφριοσ ςε άφθςε να ηιςεισ και αυτι τθ μζρα Σου ζδωςε άλλθ μια ευκαιρία να Τον πλθςιάςεισ Μετά βγεσ απ τον εαυτό ςου και ςκζψου λίγο τουσ άλλουσ. Εςφ ζχεισ το ςπίτι ςου, το κρεβάτι ςου Πμωσ, κάποια παιδιά δεν ζχουν να φάνε. Σκζψου πόςοι άνκρωποι περιφζρονται απελπιςμζνοι ςτουσ δρόμουσ. Αυτι τθν ςτιγμι. Άςτεγοι, φτωχοί, πειναςμζνοι, παιδιά μπλεγμζνα ςτα ναρκωτικά, ςτο περικϊριο Τόςοσ κόςμοσ υποφζρει. -20-

21 Σκζψου πόςοι -αυτι τθ ςτιγμι- πονάνε ς ζνα νοςοκομείο, πόςοι κλίβονται επειδι ζχαςαν κάποιο πρόςωπο αγαπθμζνο, πόςοι είναι απελπιςμζνοι λόγω χρεϊν και δανείων, πόςοι άνκρωποι διψοφν για λίγεσ ςτιγμζσ χαράσ και δεν ξεδιψοφν ποτζ Ρόνοσ, κλίψθ, δυςτυχία ςε κάκε γωνιά του πλανιτθ Σκζψου τα όλα αυτά όχι για να απελπιςτείσ! Αλλά για να πεισ ζνα Κφριε ελζθςον. Για να μπορζςεισ να μαλακϊςεισ λίγο τθν καρδιά ςου. Να τθν ςυντονίςεισ ςτον παλμό τθσ προςευχισ. Ωραίο πράμα αυτό. Τϊρα που κα πζςεισ για φπνο, να εφχεςαι για όλουσ! Αυτό ςε ενϊνει, ςε κάνει μζτοχο χωρίσ να ςε γκρεμίηει ψυχολογικά. Και όταν Τον παρακαλζςεισ, θ καρδιά ςου κα μαλακϊςει. Κα γλυκακεί. Κα ζρκει ο φπνοσ, κα ςφαλίςει τα μάτια ςου, κι εςφ κα κοιμθκείσ μζςα ςτθν προςευχι Να τα κυμάςαι αυτά, λίγο πριν κοιμθκείσ ΒΙΝΣΕΟ Θ διδακτικι κινζηικθ ιςτορία «Το ραγιςμζνο δοχείο» -από το ςφνδεςμο: -εικονογραφθμζνθ από τουσ μακθτζσ τθσ Βϋ τάξθσ του 26 ου και 29 ου Δθμοτικοφ Σχολείου Αχαρνϊν, από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ: 1. Χαλάςτε το και φτιάξτε το! Δθμιουργοφμε ςτθν αίκουςα χϊρο ικανό για ζντονθ και γριγορθ κίνθςθ των παιδιϊν (μπορεί να παιχτεί και ςε εξωτερικό χϊρο, αλλά να γνωρίηουμε ότι μπορεί τα παιδιά να. κυλιςτοφν κάτω για να κερδίςουν). Χωρίηουμε τα παιδιά ςε δφο ιςοδφναμεσ ομάδεσ (τουλάχιςτον 3 παιδιά θ κάκε ομάδα) και τισ τοποκετοφμε τθν μία αντικριςτά ςτθν άλλθ. Ανάμεςά τουσ φτιάχνουμε μια πυραμίδα με 6 πλαςτικά ποτθράκια (τοποκετϊντασ 3 ςτθν βάςθ, 2 από πάνω και ζνα ςτθν κορυφι). Δίνουμε ςτθν μία ομάδα ζνα μπαλάκι πινγκ-πονγκ και τουσ προκαλοφμε να γκρεμίςουν τθν πυραμίδα. Μόλισ, όμωσ, τθν γκρεμίςουν πρζπει να τθν ξαναφτιάξουν ςυνεργαηόμενοι γιατί θ άλλθ ομάδα καραδοκεί. Μόλισ γκρεμιςτεί θ πυραμίδα, παίρνει το μπαλάκι και προςπακεί να χτυπιςει όςο πιο γριγορα μπορεί όςο το δυνατόν περιςςότερουσ παίκτεσ τθσ πρϊτθσ ομάδασ, αφοφ όποιον χτυπάει βγαίνει από το παιχνίδι και πάει ςε μια άκρθ για να μθν εμποδίηει τθν εξζλιξθ του παιχνιδιοφ. Νικιτρια θ ομάδα που κα καταφζρει τον ςτόχο τθσ (να φτιάξει τθν πυραμίδα ι να βγάλει όλουσ τουσ παίκτεσ τθσ αντίπαλθσ ομάδασ). Ζπειτα, ανταλλάςςουμε τουσ ρόλουσ των ομάδων. Βελτιϊςεισ: Μποροφμε να βάλουμε τα παιδιά τθσ δεφτερθσ ομάδασ, που προςπακοφν να εμποδίςουν το χτίςιμο, να ρίχνουν το μπαλάκι από κάποια απόςταςθ και πίςω ι να ζχουν περιςςότερα μπαλάκια ανάλογα με το πλικοσ των παιδιϊν ι, ακόμα, θ πρϊτθ ομάδα να πθγαίνουν ζνασ-ζνασ για να φτιάξουν τθν πυραμίδα και μόνο όταν καεί ο πρϊτοσ να πθγαίνει ο δεφτεροσ κ.ο.κ. 2. Απροςδόκθτα 1. Ρόςα χρόνια διιρκεςε θ καταςκευι τθσ κιβωτοφ; (120) 2. Θ Ελιςάβετ ιταν μθτζρα τίνοσ; (του Ρροδρόμου) 3. Ροιοσ ιταν ο νικθτισ του Δράμαλθ; (ο Κολοκοτρϊνθσ) 4. Ροιοσ ιταν ο νικθτισ του Μαρακϊνα; (ο Μιλτιάδθσ) 5. Ροιόσ ιταν ο ςφντροφοσ του Θρακλι ςτουσ άκλουσ του; (Λόλαοσ) κ.ά. -21-

22 Σσμάμςηρη 3 η Σαββαςξκύοιακξ, Οκςχβοίξσ 2014 ΤΘ ΔΘΜΑΘ ΓΘΑ ΣΔΜΑ Ο ΧΡΘΣΤΟΣ; ΕΙΑΓΨΓΗ-ΔΙΗΓΗΗ Ἄν κάναμε ἕνα γκάλοπ μζ κζμα: «Τί εἶναι ὁ Ἰθςοῦσ Χριςτόσ;», ποιζσ εἶναι οἱ πικανζσ ἀπαντιςεισ ποφ κά παίρναμε; (...) «Ὁ Ἰθςοῦσ Χριςτόσ εἶναι ἕνασ μεγάλοσ ςοφόσ», κά ἔλεγαν κάποιοι. Καί ἄλλοι: «Ὁ μεγαλφτεροσ Δάςκαλοσ... Ἕνασ κοινωνικόσ ἐπαναςτάτθσ. Τό ςπουδαιότερο πρόςωπο τῆσ ἱςτορίασ... Ἕνασ ἱδρυτισ κρθςκείασ...» Ραρόμοιο ἐρϊτθμα εἶχε κζςει ὁ ἴδιοσ ὁ Κφριοσ ςτοφσ μακθτζσ Του: «Τίνα με λζγουςιν οἱ ἄνκρωποι εἶναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνκρϊπου;» Ροιόσ λζνε οἱ ἄνκρωποι ὅτι εἶμαι ἐγϊ ὁ υἱόσ τοῦ ἀνκρϊπου; Κι ἐκεῖνοι τοῦ μετζφεραν τίσ γνῶμεσ τῶν διαφόρων ἀνκρϊπων γιά Ἐκεῖνον: Ἄλλοι λζνε ὅτι εἶςαι ὁ Ἰωάννθσ ὁ Βαπτιςτισ, ἄλλοι ὁ Ἠλίασ, ἄλλοι ὁ Ἱερεμίασ ἤ κάποιοσ ἀπό τοφσ παλαιοφσ προφῆτεσ ποφ ἀναςτικθκε ἀπό τοφσ νεκροφσ. «Ὑμεῖσ δὲ τίνα με λζγεται εἶναι;» Ἐςεῖσ ποιόσ λζτε ὅτι εἶμαι; Τί λζτε γιά τιν ταυτότθτά μου; ρϊτθςε τοφσ μακθτζσ ὁ Κφριοσ, ὑπονοϊντασ ὅτι οἱ ἀπόψεισ ποφ ἀκοφςτθκαν δζν ἦταν οἱ ςωςτζσ. Τότε πῆρε τόν λόγο ὁ ἀπόςτολοσ Ρζτροσ καί εἶπε: «Σὺ εἶ ὁ Χριςτὸσ ὁ υἱὸσ τοῦ Κεοῦ τοῦ ηῶντοσ». Ἐςφ εἶςαι ὁ Χριςτόσ, ὁ φυςικόσ καί μονογενισ Υἱόσ τοῦ Κεοῦ, ποφ δζν εἶναι νεκρόσ ςάν τά εἴδωλα, ἀλλά ηεῖ παντοτινά. Ρράγματι ἡ ἀπάντθςθ τοῦ Ρζτρου ἦταν ἡ πιό ςωςτι ἀπάντθςθ. Γι αὐτό κι ὁ Κφριοσ τοῦ εἶπε: Μακάριοσ εἶςαι, Σίμων γυιζ τοῦ Ἰωνᾶ, διότι τιν ἀλικεια τῆσ ὀρκῆσ πίςτεωσ δζν ςοῦ τιν ἀποκάλυψε ἄνκρωποσ ἀλλά ὁ Ρατιρ μου, ποφ εἶναι ςτοφσ οὐρανοφσ. Κι ἐγϊ ςοῦ λζω ὅτι ἐςφ εἶςαι Ρζτροσ καί πάνω ςτό βράχο τῆσ ἀλθκινῆσ πίςτεωσ ποφ ὁμολόγθςεσ, κά οἰκοδομιςω τιν Ἐκκλθςία, καί ὁ κάνατοσ καί οἱ ὀργανωμζνεσ δυνάμεισ τοῦ κακοῦ δζν κά κατανικιςουν τιν Ἐκκλθςία, ἡ ὁποία κά εἶναι αἰϊνια καί ἀκάνατθ. Αὐτι τι βαςικι καί κεμελιϊδθ ἀλικεια τῆσ πίςτεϊσ μασ κζλουμε νά προςεγγίςουμε κι ἐμεῖσ ςιμερα. Νά γνωρίςουμε δθλαδι τό πρόςωπο τοῦ Κυρίου μασ Ἰθςοῦ Χριςτοῦ. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ 1. Ροιόσ εἶναι λοιπόν ὁ Κφριοσ Ἰθςοῦσ Χριςτόσ; Ἄν ςᾶσ ρωτοῦςε κάποιοσ ποφ ἀγνοεῖ τιν πίςτθ μασ, τί κά τοῦ ἀπαντοφςατε; ( ) -22-

23 Ὁ Κφριοσ ἡμῶν Ἰθςοῦσ Χριςτόσ εἶναι τό δεφτερο πρόςωπο τῆσ Ἁγίασ Τριάδοσ, ποφ ςζ κάποια χρονικι ςτιγμι ἔγινε ἄνκρωποσ γιά τι ςωτθρία τοῦ ἀνκρωπίνου γζνουσ. Εἶναι τζλειοσ Κεόσ καί τζλειοσ ἄνκρωποσ. Αὐτι εἶναι μία φράςθ ποφ πρζπει ὅλοι μασ νά χαράξουμε ςτι μνιμθ καί τιν καρδιά μασ Ἡ ἀλικεια αὐτι, ὅτι δθλαδι ὁ Χριςτόσ εἶναι τζλειοσ Κεόσ καί τζλειοσ ἄνκρωποσ, ἀποτελεῖ τό κεμζλιο τῆσ πίςτεϊσ μασ καί ἀπαραίτθτθ προχπόκεςθ γιά τι ςωτθρία μασ. Ἄν ἁπλῶσ ςυμπακοῦμε τόν Χριςτό, καυμάηουμε τιν ἀρετι Του, Τόν κεωροῦμε προφιτθ ἤ μφςτθ τῆσ ἀνκρωπότθτοσ, ρθξικζλευκο κοινωνικό ἐπαναςτάτθ, ἄφκαςτο ἠκικό διδάςκαλο ἤ τιν κορυφι τῶν φιλοςόφων, δζν ςωηόμαςτε. Ἀπαραίτθτθ γιά τι ςωτθρία μασ εἶναι ἡ πίςτθ ὅτι εἶναι ὁ Κεάνκρωποσ. Ἄν ὁ Κφριοσ ἦταν ἁπλῶσ ἕνασ μεγάλοσ ςοφόσ, τότε τά λόγια Του κά ἦταν ςπουδαῖα, ὄχι ὅμωσ ἡ μόνθ ἀλικεια. Γι αὐτό καί οἱ ἅγιοι Ρατζρεσ ἔδωςαν ςκλθρζσ μάχεσ μζ τοφσ αἱρετικοφσ ποφ ἀμφιςβθτοῦςαν τό κεανδρικό πρόςωπο τοῦ Χριςτοῦ (π.χ. Ἄρειο, Νεςτόριο, κλπ). 2. Ἀπό ποῦ φαίνεται ὅμωσ ὅτι ὁ Κφριοσ Ἰθςοῦσ Χριςτόσ εἶναι τζλειοσ Κεόσ; Ἔχουμε ἀποδείξεισ; ( ) α. Μαρτυρίεσ Κατ ἀρχάσ, ςτι Βάπτιςι Του τί εἶπε ὁ Κεόσ Ρατιρ γιά τόν Χριςτό; «Οὗτόσ ἐςτιν ὁ υἱόσ μου ὁ ἀγαπθτόσ, ἐν ᾧ εὐδόκθςα» (Ματκ. γ 17). Ἀλλά καί ὁ Ἴδιοσ πῶσ μίλθςε γιά τόν Ἑαυτό του; Μόνο ἕνασ Κεόσ κά μποροῦςε νά πεῖ τίσ διακθρφξεισ ποφ εἶπε ὁ Κφριοσ. Φανταςκεῖτε νά βγαίνει κάποιοσ ςυνθκιςμζνοσ ἄνκρωποσ ὅπωσφαίνεται ἕνασ ἀπό ἐμᾶσ καί νά λζει τζτοια λόγια: «Ἐγϊ εἰμι τὸ φῶσ τοῦ κόςμου», «ὅποιοσ μζ ἀκολουκιςει, δζν κά βρεκεῖ ποτζ ςτό ςκοτάδι τῆσ πλάνθσ καί τῆσ ἁμαρτίασ» (Ἰω. θ 12). «Ἐγϊ εἰμι ἡ ὁδὸσ καὶ ἡ ἀλικεια καὶ ἡ ηωι» (Ἰω. ιδ 6). «Ὁ πιςτεφων εἰσ ἐμὲ ἔχει ηωὴν αἰϊνιον» (Ἰω. Ϛ 47). «Ρρὶν Ἀβραὰμ γενζςκαι ἐγϊ εἰμι» (Ἰω. θ 58 ὁ πατριάρχθσ Ἀβραάμ ἔηθςε περί τό 2000 π.χ.!). Ἐπίςθσ, ςτό ςυνζδριο τῶν ἀρχιερζων Τόν ρϊτθςε ὁ ἀρχιερζασ Καϊάφασ: «Σὺ εἶ ὁ Χριςτὸσ ὁ υἱὸσ τοῦ εὐλογθτοῦ; ὁ δὲ Ἰθςοῦσ εἶπεν ἐγϊ εἰμι» (Μάρκ. ιδ 61-62). Καί οἱ ἄνκρωποι τοῦ Κεοῦ τό ὁμολόγθςαν: ὁ Τίμιοσ Ρρόδρομοσ: «Κἀγὼ ἑϊρακα καὶ μεμαρτφρθκα ὅτι οὗτόσ ἐςτιν ὁ υἱὸσ τοῦ Κεοῦ» ὁ ἀπόςτ. Κωμᾶσ: «Ὁ Κφριόσ μου καὶ ὁ Κεόσ μου» (Ἰω. α 34 κ 28). β. Ρροφθτεῖεσ Ἄλλθ ἀπόδειξθ τῆσ κεότθτοσ τοῦ Κυρίου εἶναι ἡ ἐκπλιρωςθ ὅλων τῶν προφθτειῶν τῆσ Ραλαιᾶσ Διακικθσ ςτό πρόςωπό Του, οἱ ὁποῖεσ οὔτε λίγεσ ἦταν οὔτε ἀόριςτεσ. Ἔτςι ἔχουμε προφθτεῖεσ ὅτι κά γεννθκεῖ ἐκ Ραρκζνου ςτι Βθκλεζμ, πότε κά ἐμφανιςκεῖ (ἡ περίφθμθ προφθτεία τοῦ προφιτθ Δανιιλ), γιά τι φυγι ςτιν Αἴγυπτο καί τι ςφαγι τῶν νθπίων, γιά τό κιρυγμά Του, τόν ἐγκαινιαςμό μιᾶσ νζασ ἐποχῆσ ἀπό Αὐτόν, τό Ράκοσ (λεπτομερζςτατα ὁ προφ. ἩςαἸασ), τά «τριάκοντα ἀργφρια» τοῦ Ἰοφδα, τιν Ταφι, τιν Ἀνάςταςθ, τιν Ρεντθκοςτι, ὅτι κά πιςτεφςουν τά ἔκνθ Ἡ ἐπαλικευςθ αὐτι ἀποδεικνφει ὅτι Αὐτόσ εἶναι ὁ ἀναμενόμενοσ Μεςςίασ μζ τι κεϊκι καταγωγι. γ. Ἡ ηωι Του Μία ἄλλθ ἰςχυρι ἀπόδειξθ εἶναι ἡ τζλεια ἀναμαρτθςία τοῦ Κυρίου μασ. Εἶναι ὁ ἀπολφτωσ κακαρόσ ἀπό ἁμαρτία. Ὄχι πράξθ, ὄχι λόγοσ, ἀλλ οὔτε καί ὁ ἐλάχιςτοσ ἁμαρτωλόσ λογιςμόσ δζν μόλυνε τιν ψυχι -23-

24 Του. Οὔτε εἶχε κάν τι ροπι πρόσ τιν ἁμαρτία, ποφ ἔχουμε ὅλοι οἱ ἄνκρωποι μετά τό προπατορικό ἁμάρτθμα. Ὁ ἴδιοσ ὁ Κφριοσ μαρτυρεῖ τιν ἀναμαρτθςία Του: «Τίσ ἐξ ὑμῶν ἐλζγχει με περὶ ἁμαρτίασ;» (Ἰω. θ 46) ἀλλά καί ὅςοι Τόν ἔηθςαν ἀπό κοντά, ὁ ἀπόςτολοσ Ρζτροσ: «ὃσ ἁμαρτίαν οὐκ ἐποίθςεν, οὐδὲ εὑρζκθ δόλοσ ἐν τῷ ςτόματι αὐτοῦ» (Α Ρζτρ. β 22). Ἀλλά καί ἡ διδαςκαλία Του καί τά καφματά Του ἀποτελοῦν ἀδιαμφιςβιτθτθ ἀπόδειξθ τῆσ κεότθτόσ Του. Ὁ λαόσ ποφ Τόν ἄκουγε κυριευόταν ἀπό μεγάλθ κατάπλθξθ καί κυριολεκτικά κρεμόταν ἀπό τό ςτόμα Του (Ματκ. η 28-29, Λουκ. ικ 48). Ἀποροῦςαν οἱ Ἰουδαῖοι κι ἔλεγαν: «πῶσ οὗτοσ γράμματα οἶδε μὴ μεμακθκϊσ;» Τόν ξζρουμε καλά. Ἀπό μικρό παιδί. Δζν ςποφδαςε πουκενά. Ρῶσ ξζρει τόςα πράγματα; Ἔπρεπε ὅμωσ νά τό καταλάβουν. Ἡ διδαςκαλία Του καί τά καφματά Του ἦταν τόςο ἀποκαλυπτικά! Γι αὐτό καί ὁ ἴδιοσ ὁ Κφριοσ κεωρεῖ τοφσ Ἰουδαίουσ ἀναπολόγθτουσ γιά τιν ἀπιςτία τουσ: «Ἄν δζν εἶχα ἔλκει καί δζν τοφσ εἶχα μιλιςει, δζν κά εἶχαν ἁμαρτία τϊρα δζν ἔχουν δικαιολογία γιά τιν ἁμαρτία τουσ. Ἄν δζν εἶχα κάνει μεταξφ τουσ τά καταπλθκτικά καί ὑπερφυςικά ἔργα ποφ κανείσ ἄλλοσ δζν ἔχει κάνει, δζν κά εἶχαν ἁμαρτία» (Ἰω. ιε βλ. καί ι 37-38). δ. Θ ομολογία τθσ Εκκλθςίασ Τιν ἀλικεια γιά τι κεότθτα τοῦ Κυρίου Ἰθςοῦ τιν ὁμολογοῦμε καί ςτό 2ο ἄρκρο τοῦ Συμβόλου τῆσ Ρίςτεωσ ὅπωσ μᾶσ τό δίδαξαν οἱ κεοφϊτιςτοι ἅγιοι Ρατζρεσ τῆσ Ἐκκλθςίασ μασ: «Καί εἰσ ἕνα Κφριον Ἰθςοῦν Χριςτόν, τόν Υἱόν τοῦ Κεοῦ τόν μονογενῆ...» Τό ψάλλουμε καί ςτά ἀντίφωνα τῆσ κείασ Λειτουργίασ: «Ὁ Μονογενὴσ Υἱὸσ καὶ Λόγοσ τοῦ Κεοῦ ἀκάνατοσ ὑπάρχων καὶ καταδεξάμενοσ διὰ τὴν ἡμετζραν ςωτθρίαν ςαρκωκῆναι ἐκ τῆσ ἁγίασ Κεοτόκου καὶ ἀειπαρκζνου Μαρίασ, ἀτρζπτωσ ἐνανκρωπιςασ, ςταυρωκείσ τε, Χριςτὲ ὁ Κεόσ, κανάτῳ κάνατον πατιςασ, εἷσ ὢν τῆσ Ἁγίασ Τριάδοσ, ςυνδοξαηόμενοσ τῷ Ρατρὶ καὶ τῷ Ἁγίῳ Ρνεφματι, ςῶςον ἡμᾶσ». ε. Θ ιςτορία τθσ Εκκλθςίασ Τό ὅτι ὁ Κφριοσ Ἰθςοῦσ Χριςτόσ εἶναι Κεόσ ἀποδεικνφεται κι ἀπό τιν ἱςτορία τῆσ Ἐκκλθςίασ μασ. Οἱ δυνάμεισ τοῦ ςκότουσ πολεμοῦν μζ λφςςα τό πρόςωπο τοῦ Χριςτοῦ, ἐξαπολφουν φοβεροφσ διωγμοφσ κατά τῶν χριςτιανῶν, χτυποῦν τιν Ἐκκλθςία, ἀλλά τίποτε δζν μποροῦν νά ἐπιτφχουν. Ὁ Χριςτόσ αἰῶνεσ τϊρα ἀςκεῖ μυςτικι ἕλξθ ςτίσ ψυχζσ τῶν ἀνκρϊπων ποφ Τόν ἀκολουκοῦν μζ κόπουσ καί κυςίεσ. Ἡ Ἐκκλθςία «πολεμουμζνθ νικᾷ». ΓΙΑ ΣΟΝ ΚΑΣΗΦΗΣΗ: Ὁ Κφριοσ ἦταν μζν «πεπειραςμζνοσ κατὰ πάντα κακ ὁμοιότθτα» (Ἑβρ. δ 15) «εἶχε πειραςκῆ κακ ὅλουσ τοὺσ τρόπουσ κατὰ τοὺσ ὁποίουσ ἡ ἀνκρωπίνθ φφςισ δφναται νὰ πειραςκῇ» ἀλλά δζν εἶχε ὑποκφψει ποτζ ςζ κανζναν πειραςμό οὔτε κάν ἀμφιταλαντευόταν γιά τιν ἐπιλογι τοῦ κελιματοσ τοῦ Κεοῦ ἤ τῆσ ἁμαρτίασ. Οἱ πειραςμοί Του δζν ἦταν ἐςωτερικοί, δζν προζρχονταν ἀπό μολυςμζνο ἔδαφοσ ψυχῆσ, ἀλλά ἐξωτερικοί, ἐπίκεςθ καί προςβολι τοῦ διαβόλου, ἡ ὁποία εὐχερῶσ ἀποκρουόταν ἀπό τόν Κφριο, χωρίσ νά κολϊςει τά κρυςτάλλινα ὕδατα τῆσ ψυχῆσ Του. (Βλ. Ἀ. Κεοδϊρου, Ριςτεφω, ςελ ). -24-

25 Ρρβλ. καί τιν ὁμολογία τῶν ὑπθρετῶν τῶν Φαριςαίων οἱ ὁποῖοι δζν Τόν ςυνζλαβαν κατά τιν ἐντολι ποφ εἶχαν, διότι μζ ἔκπλθξθ διαπίςτωςαν ὅτι «οὐδζποτε οὕτωσ ἐλάλθςεν ἄνκρωποσ, ὡσ οὗτοσ ὁ ἄνκρωποσ», δθλαδι ποτζ δζν μίλθςε ἄνκρωποσ ὅπωσ αὐτόσ ὁ ἄνκρωποσ (Ἰω. η 46). Νά ἀναφζρουμε τό μεγαλφτερο καῦμα, τιν Ἀνάςταςι Του. Ὁ Κφριοσ ἡμῶν Ἰθςοῦσ Χριςτόσ ἀνζςτθςε τόν Ἑαυτό του! Αὐτό μόνο ἐφόςον ἦταν καί Κεόσ ἐκτόσ ἀπό ἄνκρωποσ κά μποροῦςε νά τό κάνει. Ἐφόςον ἦταν ἡ ηωι καί δζν εἶχε καμιά ἐξουςία ἐπάνω Του ὁ κάνατοσ. ΕΥΑΡΜΟΓΗ Ρολλά παιδιά τῆσ ἡλικίασ ςασ λζνε ὅτι ψάχνουν τιν ἀλικεια, ἀναηθτοῦν τόν Κεό. Ἐμεῖσ Τόν γνωρίηουμε, Τόν πιςτεφουμε, Τόν ἀγαποῦμε. Σιμερα μιλιςαμε γιά τιν ἀλικεια ὅτι ὁ Κφριοσ Ἰθςοῦσ Χριςτόσ εἶναι τζλειοσ Κεόσ. Ὕςτερα ἀπό ὅλα αὐτά ποφ εἴπαμε, τί πρζπει νά κρατιςουμε γιά τι ηωι μασ; ( ) α. Νά ςτερεωκοῦμε ςτιν πίςτθ γιά τι κεότθτα τοῦ Κυρίου Ἰθςοῦ. Νά κρατιςουμε τιν πίςτθ αὐτι μζςα ςτιν καρδιά μασ ὡσ πολφτιμο κθςαυρό ἀμόλυντο ἀπό ἀνκρϊπινεσ κεωρίεσ καί βλαςφθμίεσ. Εἴμαςτε ὀρκόδοξοι χριςτιανοί καί ὀφείλουμε νά γνωρίηουμε καλά τί πιςτεφουμε. Νά γνωρίηουμε καλά τίσ δογματικζσ ἀλικειεσ, νά μελετοῦμε τιν πίςτθ μασ, νά τιν ὁμολογοῦμε καί νά τιν ὑπεραςπιηόμαςτε. Κι ἄν κάπου ἔχουμε ἀπορίεσ ἤ ἀμφιβολίεσ, ἄσ ρωτοῦμε τόν Ρνευματικό μασ ἤ κάποιον ἔμπειρο ςτά κζματα τῆσ πίςτεωσ. β. Νά ἔχουμε δυνατι χαρά μζςα μασ. Εἴμαςτε εὐτυχιςμζνοι διότι πιςτεφουμε ὄχι ςζ ψεφτικουσ κεοφσ καί εἴδωλα οὔτε ςζ κάποιον ἀπρόςωπο, ἄγνωςτο Κεό. Ἀξιωκικαμε νά γνωρίςουμε τόν Κφριο Ἰθςοῦ Χριςτό, τόν Κεό μασ! Αὐτόν προςκυνοῦμε καί λατρεφουμε. Αὐτόν ἀγαποῦμε! Ἔχουμε Φίλο ἕναν τζλειο Κεό, ὁ Ὁποῖοσ: μᾶσ ἀποκαλφπτει τιν Ἀλικεια Του (πρβλ. Ἱω. ιε 15: «ὑμᾶσ δὲ εἴρθκα φίλουσ, ὅτι πάντα ἃ ἤκουςα παρὰ τοῦ πατρόσ μου ἐγνϊριςα ὑμῖν») καί μᾶσ δίνει τι Σοφία Του (πρβλ. «ὁ πανςόφουσ τοφσ ἁλιεῖσ ἀναδείξασ») μᾶσ χαρίηει τι Δφναμι Του (πρβλ. Φιλ. δ 13: «πάντα ἰςχφω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντί με Χριςτῷ») μᾶσ μεταγγίηει τιν Ἁγιότθτά Του (πρβλ. Α Ρζτρ. α 16: «ἅγιοι γίνεςκε, ὅτι ἐγὼ ἅγιόσ εἰμι») γ. Νά ςτρεφόμαςτε μζ ἐμπιςτοςφνθ ςτό Ρρόςωπό Του Νά κοιτᾶμε μζ ἐμπιςτοςφνθ τιν Εἰκόνα Του. Νά Τοῦ μιλᾶμε μζ πίςτθ καί βεβαιότθτα ὅτι μᾶσ ἀκοφει. Ὄχι μζ τυπικότθτα καί βιαςφνθ. Νά ςτεκόμαςτε ςτιν προςευχι μζ ςεβαςμό καί εὐλάβεια. Μι ςυνθκίςουμε αὐτι τιν ἱερι ὥρα ὡσ ἕνα τυπικό κακῆκον. Τό Ὄνομα τοῦ Κυρίου Ἰθςοῦ ἔχει τεράςτια δφναμθ. Ἄσ τό ἐπικαλοφμαςτε ςυχνά κατά τι διάρκεια τῆσ ἡμζρασ γιά νά διϊχνουμε τίσ ἐπικζςεισ τοῦ ἐχκροῦ. «Ἰθςοῦ ὀνόματι μάςτιηε πολεμίουσ» μᾶσ ςυμβουλεφουν οἱ ἅγιοι Ρατζρεσ. -25-

26 ΕΠΙΛΟΓΟ Ὑπάρχει ἕνα πρόςωπο ςτιν παγκόςμια ἱςτορία τό ὁποῖο διεκδικεῖ μία μοναδικότθτα τελείωσ ξεχωριςτι, μία μοναδικότθτα, κά λζγαμε, μοναδικι! Εἶναι τό πρόςωπο ποφ χϊριςε τιν ἱςτορία ςτά δφο: π.χ. καί μ.χ. Εἶναι τό πρόςωπο τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰθςοῦ Χριςτοῦ. Ρολλοί εἶναι αὐτοί ποφ πολζμθςαν καί ςυνεχίηουν νά πολεμοῦν τό πρόςωπο τοῦ Χριςτοῦ. Καί ςτίσ μζρεσ μασ κάκε τόςο ἐκτοξεφεται λάςπθ ἐναντίον Του... Ἄλλοτε μζ ηωγραφικοφσ πίνακεσ, ἄλλοτε μζ κείμενα καί δθμοςιεφματα, ἄλλοτε μζ κινθματογραφικά ἔργα κλπ. Ὡςτόςο εἶναι βζβαιο ὅτι ἐπικζςεισ κατά τοῦ παναγίου προςϊπου τοῦ Κυρίου μασ κά ςυνεχίςουν νά γίνονται. Ἄσ μι μᾶσ φοβίηουν! Ἄσ μιν ἐπθρεαηόμαςτε καί κλονιηόμαςτε! Οἱ δυνάμεισ τοῦ κακοῦ δζν μποροῦν νά νικιςουν τιν Ἐκκλθςία. «Καὶ πφλαι ᾅδου οὐ κατιςχφςουςιν αὐτῆσ» (Ματκ. ιϛ 18). Οἱ ἐχκροί τοῦ Χριςτοῦ, ἄν δζν μετανοιςουν, κά ςυντριβοῦν. Μᾶσ τό βεβαιϊνει ἡ Ἁγία Γραφι: «Αὐτόσ (ὁ Χριςτόσ) εἶναι ἡ περιφρονθμζνθ πζτρα Ὅποιοσ πζςει πάνω ςτιν πζτρα μζ ἐχκρικζσ διακζςεισ, κά γίνει κρφψαλα καί ς ὅποιον πζςει πάνω ἡ πζτρα, κά τόν λιϊςει» (Ματκ. κα 42-44). Αὐτό εἶναι τό μόνο βζβαιο. Ἄσ πιςτζψουμε λοιπόν ς Αὐτόν μζ ὅλεσ μασ τίσ δυνάμεισ! Ἄσ προφζρουμε μζ ἱερι καφχθςθ τό πανάγιο Ὄνομά Του κι ἄσ ἀγαπιςουμε τόν Χριςτό μζ ὅλθ μασ τιν καρδιά! ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Ρῶσ μιλοῦςαν οἱ Ἅγιοι γιά τόν Χριςτό! Ὁ Ὅςιοσ Ρορφφριοσ ὁ Καυςοκαλυβίτθσ πάντοτε μιλοῦςε μζ πολλι κερμότθτα καί ἐνκουςιαςμό γιά τό πρόςωπο τοῦ Χριςτοῦ: «Ὁ Χριςτόσ εἶναι τό Ρᾶν! Εἶναι ἡ χαρά, εἶναι ἡ ηωι, εἶναι τό φῶσ, τό φῶσ τό ἀλθκινό, ποφ κάνει τόν ἄνκρωπο νά χαίρεται,... νά πονάει γιά ὅλουσ, νά κζλει ὅλουσ μαηί του, ὅλουσ κοντά ςτό Χριςτό. Ὅταν ἐμεῖσ βρίςκουμε κάποιον κθςαυρό ἤ ὅ,τι ἄλλο, δζν κζλομε νά τό λζμε πουκενά. Ὁ Χριςτιανόσ ὅμωσ, ὅταν βρεῖ τόν Χριςτό, ὅταν γνωρίςει τόν Χριςτό, ὅταν ὁ Χριςτόσ ἐγκφψει μζςα ςτιν ψυχοφλα του καί τόν αἰςκανκεῖ, κζλει νά φωνάηει καί νά τό λζει παντοῦ, κζλει νά λζει γιά τόν Χριςτό, τί εἶναι ὁ Χριςτόσ. Ἀγαπιςατε τόν Χριςτόν καί μθδζν προτιμιςατε τῆσ ἀγάπθσ Αὐτοῦ»! 2. «Βοικα με να ςε κζλω πιο πολφ, Χριςτζ μου» Μου ζλεγε κάποιοσ: "Ριςτεφω, αλλά πιςτεφω λίγο". Του λζω: Άκουςε, μου ζλεγε ζνασ γζροντασ που γνϊριςα ςτθν Ακινα, ο γερό Ευμζνιοσ ο λεπρόσ, "Να λεσ γιε μου ςτθν προςευχι ςου, Χριςτζ μου εγϊ κζλω ν αλλάξω αλλά δεν αλλάηω γιατί ςε κζλω λίγο". Τι ωραία που μιλοφςε! "Βοικα με να ςε κζλω πιο πολφ Χριςτζ μου" ζλεγε ο γζροντασ Ευμζνιοσ. Αυτόσ είναι ερωτικόσ διάλογοσ. Μόνο ζνασ ερωτευμζνοσ μιλά ζτςι. Βοικα με, ςε κζλω λίγο. Βοικα με να ςε κζλω πιο πολφ και ο Κφριοσ κ αρχίςει να ςου δίνει. Αν ζχεισ ανάγκθ από πίςτθ κα ςου δίνει πίςτθ. Αν ζχεισ ανάγκθ από πραότθτα κα ςου δίνει πραότθτα. Στον κακζνα από εμάσ δίνει ό,τι ζχουμε ανάγκθ. Ζτςι κερδίηεται θ ηωι. Θ ηωι θ αιϊνιοσ! -26-

27 3. Ο Κεόσ μασ ζδωςε εκατοντάδεσ τρόπουσ, για να φτάςουμε κοντά Του Ο Κεόσ μασ ζπλαςε μοναδικοφσ και ανεπανάλθπτουσ. Μα εμείσ κελιςαμε να μοιάςουμε ςε άλλουσ. Γονείσ, δαςκάλουσ, φίλουσ, γεροντάδεσ και "αγίουσ". Λζει ο Γζροντασ Σωφρόνιοσ του Ζςςεξ, ότι ςτον Κεό δεν αρζςει να επαναλαμβάνεται. Ο Κεόσ είναι Ρρόςωπο και ςυνάπτει μοναδικζσ και ανεπανάλθπτεσ προςωπικζσ ςχζςεισ με τον κακζνα μασ ξεχωριςτά. Τα βιϊματα των αγίων δεν επαναλαμβάνονται! Είναι μοναδικά για τον κακζνα! Είναι ο δικόσ τουσ δρόμοσ προσ Εκείνον! Ο Κεόσ μασ ζδωςε εκατοντάδεσ τρόπουσ, για να φτάςουμε κοντά Του. Ζνα δρόμο με χιλιάδεσ μονοπάτια. Και εμείσ κζλουμε να πάμε όλοι από τον ίδιο. Και δεν χωράμε. Και ςτριμωχνόμαςτε και ςκάμε και δυςφοροφμε, πνιγόμαςτε και ταλαιπωροφμαςτε. Γιατί; Μα γιατί δεν κζλουμε να ηιςουμε τθν ηωι που μασ χάριςε Εκείνοσ. Ρροτιμοφμε να ηοφμε τθν ηωι ενόσ άλλου. Να φεφγουμε από τθν ευκφνθ τθν μοναδικότθτασ. Και μόνο όταν πεκάνουμε κα καταλάβουμε ότι εμείσ δεν ηιςαμε, μα κάποιοσ άλλοσ ωσ ςκιά τθν κζςθ πιρε τθν δικιά μασ. ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Ζφαγα ςοκολατάκια ςτο πάρκο με το Κεό», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. Μπάςκετ με μπαλάκι Υλικά: 1 μπαλάκι του πινγκ-πονγκ, 1 καλάκι. Τοποκετοφμε κάκε παίκτθ ςε ςυγκεκριμζνθ απόςταςθ από το αντικείμενο που χρθςιμοποιοφμε ωσ καλάκι (το οποίο βζβαια πρζπει να είναι ςτο ζδαφοσ ι ςε μικρό φψοσ) και ο κακζνασ προςπακεί να βάλει όςα περιςςότερα καλάκια μπορεί μζςα ςε 1 λεπτό. Ρόντοσ μετράει όταν θ μπάλα κάνει ακριβϊσ ζνα γκελ πριν καταλιξει ςτο καλάκι. Και για να γίνει πιο δφςκολο βάηουμε αντικείμενα ϊςτε να κρφβουν το καλάκι (π.χ. καρζκλα, τραπζηι, κλπ) 2. Λζξεισ να πεισ για να μθν καείσ! Δίνουμε ςτο πρϊτο παιδί ζνα ςπίρτο. Δίνουμε ςφνκθμα φωνάηοντασ "Α" και ςυνεχίηουμε λζγοντασ από μζςα μασ τθν αλφαβιτα. Το παιδί εντωμεταξφ ακοφγοντασ το ςφνκθμα, προςπακεί να ανάψει το ςπίρτο. Με το που το ανάβει, τελικά, ςταματάμε τθν αλφαβιτα και του λζμε το γράμμα ςτο οποίο είμαςτε εκείνθ τθ ςτιγμι. Το παιδί πρζπει να πει λζξεισ που να αρχίηουν από αυτό το γράμμα. Νικθτισ όποιοσ βρει τισ πιο πολλζσ. Ρροςοχι: Να μθν υπάρχει χαλί ςτο χϊρο για τον κίνδυνο φωτιάσ ι άλλθσ ηθμιάσ. -27-

28 Σσμάμςηρη 4 η Σαββαςξκύοιακξ, Οκςχβοίξσ 2014 Ζ ΟΜΟΛΑΣΤΘΙΖ ΛΑΣ ΔΟΡΤΖ ΕΙΑΓΨΓΗ Γεμάτο τό ἡμερολόγιο ἀπό γιορτέσ. Κάκε ἡμέρα καί διαφορετικόσ ἅγιοσ. Καί τό ὄνομα τοῦ κακενόσ μασ ςυνήκωσ ἀντιςτοιχεῖ ςέ κάποιον Ἅγιο ἤ ςέ κάποια ἑορτή. Δέν εἶναι λοιπόν μιά τυχαία λέξθ τό ὄνομά μασ. Ἄσ δοῦμε λοιπόν τί ςθμαςία ἔχει καί πῶσ μποροῦμε νά τό γιορτάηουμε κατάλλθλα. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ 1. Τί ςθμαςία ἔχει τό ὄνομά μασ; (...) Δθλώνει ὅτι ὁ κακένασ μασ εἶναι μοναδική προςωπικότθτα. Τό ὄνομα μᾶσ ξεχωρίηει τόν ἕνα ἀπό τόν ἄλλο καί κεωροῦμε ὅτι μᾶσ ἐκφράηει. Ὅςοι κι ἄν εἶναι οἱ Γιάννθδεσ καί οἱ Ραναγιώτθδεσ, ὅταν λέσ τό ὄνομά ςου δέν ςκέφτεςαι ὅτι εἶςαι ἕνασ ἀπό αὐτούσ. Εἶςαι ὁ Γιάννθσ καί ὁ Ραναγιώτθσ, ἕνασ καί μοναδικόσ! Κά μποροῦςε νά πεῖ κάποιοσ ὅτι τό μοναδικό τθσ προςωπικότθτάσ μασ τό δθλώνει καί τό ἐπώνυμο. Αὐτό γιά τά ἀνκρώπινα, γραφειοκρατικά δεδομένα. Γιά νά γίνουμε πολίτεσ ς ἕνα Δῆμο κάποιου Νομοῦ. Ὅμωσ τό ὄνομα πού παίρνουμε κατά τή μέρα τῆσ βάπτιςήσ μασ, εἶναι αὐτό μέ τό ὁποῖο γινόμαςτε πολίτεσ τοῦ ὀυρανοῦ! Μέ αὐτό τό ὄνομα μᾶσ μνθμονεύει ἡ Ἐκκλθςία, αὐτό λέει ςτό Μυςτήριο τῆσ Ἱ. Ἐξομολογήςεωσ καί τῆσ Κ. Κοινωνίασ ὁ ἱερέασ. Εἶναι ἐκεῖνο μέ τό ὁποῖο κά μᾶσ καλέςει ὁ Κεόσ ςτήν Ραγκόςμια Κρίςθ γιά νά ηήςουμε αἰώνια ὡσ πολίτεσ τῆσ οὐρανίου Ἱερουςαλήμ. Ἐξάλλου ὁ Κεόσ εἶναι Ρατέρασ μασ. Καί πῶσ ἀλλιῶσ κά ἀποκαλέςει ἕνασ πατέρασ τά παιδιά του, παρά μέ τό ὄνομά τουσ; Μέςα λοιπόν ςτά πλαίςια τῆσ οἰκογένειασ, τῆσ Ἐκκλθςίασ καί τοῦ Οὐρανοῦ ἔχουμε μόνο ἕνα ὄνομα, τό αἰώνιο ὄνομά μασ πού μᾶσ δόκθκε ἀπό τόν Κεό ςτή βάπτιςή μασ. Ραράλλθλα, τό ὄνομά μασ μᾶσ φέρει ἐνώπιόν μασ τόν ἅγιο μασ ὡσ πρότυπο πρόσ μίμθςιν. Ἀνάλογα μέ τό ὄνομά του, μπορεῖ κανείσ νά μιμθκεῖ τόν ἅγιό του: ὁ Σαράντθσ τήν αὐταπάρνθςθ τῶν ἁγίων Τεςςαράκοντα, ὁ Ἀντώνθσ τήν ἀγωνιςτικότθτα τοῦ Μ. Ἀντωνίου, ἡ Κατερίνα τήν ἀγάπθ πρόσ τήν ἀλθκινή ςοφία, ὁ Ἀνδρέασ τόν ἱεραποςτολικό ηῆλο τοῦ ἀποςτόλου Ἀνδρέου». Εἶναι πολύ ὄμορφο νά ἔχουμε μία ἰδιαίτερθ προςωπική ςχέςθ μέ τόν Ἅγιό μασ: νά τόν ἐπικαλούμαςτε ςτήν προςευχή μασ καί νά μελετοῦμε τόν βίο του γιά νά ἐμπνεόμαςτε ἀπό τό παράδειγμά του. Καί οἱ ἴδιοι οἱ Ἅγιοι, ὅταν ηοῦςαν ἐδῶ ςτή γῆ, εἶχαν ἰδιαίτερο ςεβαςμό πρόσ ὁριςμένουσ προγενέςτερουσ Ἁγίουσ. Ὁ Ἅγιοσ Γρθγόριοσ ὁ Κεολόγοσ τιμοῦςε ἐξαιρετικά τόν ἱερομάρτυρα Κυπριανό, ὁ Μ. Βαςίλειοσ τόν Ἅγ. Μάμα, ὁ ἅγιοσ Ἰωάννθσ ὁ Χρυςόςτομοσ τόν ἀπόςτολο Ραῦλο

29 2. Κι ἄν κάποιοσ δέν ἔχει ἅγιο, τοῦ ὁποίου νά φέρει τό ὄνομα; (...) Μέςα ςτά τόςα διςεκατομμύρια τῶν Ἁγίων, ἴςωσ νά ὑπάρχει Ἅγιοσ ἤ Ἁγία μέ τό ὄνομά μασ, ὅςο ςπάνιο κι ἄν εἶναι. Τή μνήμθ ὅλων αὐτῶν τῶν Ἁγίων, πού εἶναι γνωςτοί μόνο ςτό Κεό καί ἀγνοοῦνται ἀπό τούσ ἀνκρώπουσ, τήν τιμοῦμε τήν Κυριακή τῶν Ἁγίων Ράντων. Ἄλλωςτε, ἀνεξάρτθτα ἀπό τό ἄν ὑπάρχει Ἅγιοσ μέ τό ὄνομά μασ, ὁ κακένασ μασ ἔχει τήν εὐκύνθ νά ἁγιάςει τό ὄνομα πού παίρνει μέ τόν ἀγώνα του γιά νά τθρήςει τό κέλθμα τοῦ Κεοῦ. Τό νά γίνει κανείσ Ἅγιοσ εἶναι τό πιό μεγάλο καί ὑψθλό πού μπορεῖ νά κατορκώςει ὁ ἄνκρωποσ ςτή γῆ. Ἔχουμε ὅλοι τιν κλιςθ ἀπό τόν Κεό νά γίνουμε Ἅγιοι, ὅπωσ τό βεβαιώνει ὁ κεόπνευςτοσ λόγοσ τοῦ Ἀποςτόλου: «ἅγιοι γίνεςκε, ὅτι ἐγὼ ἅγιόσ εἰμι» (Α Ρέτρ. α 16). Σπουδαία ἑπομένωσ ἡ ςθμαςία τοῦ ὀνόματόσ μασ! Ἡ μέρα κατά τήν ὁποία περιςςότερο κυμόμαςτε ἐμεῖσ καί οἱ γύρω μασ τό ὄνομά μασ εἶναι ἀςφαλῶσ ἡ μέρα τῆσ γιορτῆσ μασ, δθλαδή ἡ μέρα πού τιμᾶται ἡ μνήμθ τοῦ Ἁγίου μασ. 3. Γιατί εἶναι ςθμαντική ἡ μέρα τῆσ ὀνομαςτικῆσ μασ ἑορτῆσ; (...) Αὐτή τή μέρα γιορτάηει ὁ Ἅγιόσ μασ, εἶναι ἡ μέρα τῆσ κοιμήςεώσ του (ςυνήκωσ). Ὁ Ἅγιόσ μασ ἔχει μία ἀναντικατάςτατθ κέςθ ςτή ηωή μασ. Ὁ Ἅγιοσ τοῦ ὁποίου φέρουμε τό ὄνομα εἶναι καί ὁ πρεςβευτήσ μασ ςτόν οὐρανό. Κά εἶναι ἕνασ ἀπό τούσ ὑπεραςπιςτέσ μασ ςτήν παγκόςμια Κρίςθ, πολύ κοντά ςτή Κεοτόκο καί πλάι ςτό φύλακα ἄγγελό μασ. Ὁ Ἅγιοσ εἶναι ἕνασ φυςικόσ ἄνκρωποσ τῆσ γῆσ ὅπωσ ἐμεῖσ, πού ὅμωσ ἀγωνίςτθκε νά ηεῖ ςύμφωνα μέ τό κέλθμα τοῦ Κεοῦ κι ἔτςι ἡ ηωή του πλθμμύριςε ἀπό τή κεία χάρθ κι ὁ ἴδιοσ ἀξιώκθκε νά γίνει μέτοχοσ τῆσ ἁγιότθτασ τοῦ Κεοῦ. Στήν ὀνομαςτική μασ γιορτή, γιορτάηει ὁ οὐρανόσ καί ἡ γῆ! Ὁ οὐρανόσ γιορτάηει τόν Ἅγιο καί ἡ γῆ ἐκείνουσ πού φέρουν τό ὄνομά του. Ἐκείνθ τή μέρα ἑνώνεται ὁ οὐρανόσ κι ἡ γῆ αἰςκανόμαςτε ἰδιαίτερα τήν παρουςία τοῦ ἁγίου μασ, τῶν ἀγγέλων καί ὅλων ὅςοι ἑορτάηουν καί μαηί τουσ προγευόμαςτε ἕνα κομμάτι τοῦ παραδείςου. Ὅταν ὅλοι καί ὅλα κά εἶναι ἕνα! Ρόςο πολύ κά χαιρόμαςτε τήν γιορτή μασ ὅταν ςυναιςκανόμαςτε αὐτή τήν πραγματικότθτα; Ρόςο προςεκτικοί κά εἴμαςτε ἄν ςκεπτόμαςτε ὅτι μαηί μέ τούσ καλεςμένουσ, ςτό ςπίτι μασ ἔχουμε καί τούσ Ἁγίουσ δίπλα μασ; 4. Ρῶσ πρέπει νά γιορτάηουμε αὐτή τήν ξεχωριςτή μέρα; (...) Ρρῶτα ἀπ ὅλα, ἄν ἔχουμε τή δυνατότθτα, κά πᾶμε ςτή Κ. Λειτουργία ἐκείνθ τή μέρα καί κά κοινωνήςουμε, ἔχοντασ ἐξομολογθκεῖ. Ἡ οὐςία τῆσ γιορτῆσ ςυνδυάηεται πάντοτε μέ τό Μυςτήριο τῆσ Κ. Εὐχαριςτίασ, ὥςτε νά ἀνανεώνουμε τήν ἀπόφαςθ νά ἀκολουκήςουμε τά ἴχνθ τοῦ Χριςτοῦ. Ἄν μάλιςτα φροντίςουμε νά πᾶμε νωρίσ ςτήν Ἐκκλθςία, κά ἀκούςουμε ςτόν Ὄρκρο τά τροπάρια τῆσ ἡμέρασ πού ἀναφέρονται ςτόν Ἅγιό μασ καί τή ηωή του. Εἶναι πολύ ὠραῖο πρᾶγμα νά βροῦμε τυπωμένθ τήν Ἀκολουκία τοῦ Ἁγίου μασ καί νά τήν μελετήςουμε. Νά μελετήςουμε τό βίο τοῦ Ἁγίου μασ καί ὁ νοῦσ μασ νά ςτρέφεται ςτή μίμθςή του. Κάκε φορά πού τόν διαβάηουμε, μποροῦμε νά βρίςκουμε καί νέα ςτοιχεῖα πρόσ μίμθςθ. Ἄλλωςτε, «Τιμή Ἁγίου, μίμθςισ Ἁγίου». Ὁ καλύτεροσ τρόποσ νά τιμήςουμε τόν Ἅγιό μασ -29-

30 εἶναι νά προςπακήςουμε νά τόν μιμθκοῦμε. Ἀκόμα καί ἄν οἱ ςυνκῆκεσ ηωῆσ του διαφέρουν πολύ ἀπό τίσ δικέσ μασ. Εἴτε ἦταν π.χ. ἀπόςτολοσ ἤ ἐπίςκοποσ ἤ μοναχόσ ἤ ςτρατιωτικόσ ἤ κθπουρόσ ἤ μικρόσ μακθτήσ μποροῦμε νά μιμθκοῦμε τή βακιά πίςτθ καί ἀγάπθ ςτό Κεό, τήν κακαρή καρδιά, τήν καλοςύνθ καί τόν ἀγώνα του. Νά ἐπικρατεῖ ςτό ςπίτι μασ χαρμόςυνθ ἀτμόςφαιρα, μέ εὐφρόςυνθ διάκεςθ, μέ χαρά πνευματική. Οἱ Ἀρχαῖοι ἔλεγαν «Βίοσ ἀνεόρταςτοσ, μακρά ὁδόσ ἀπανδόχευτοσ», δθλαδή ηωή χωρίσ ἑορτέσ, εἶναι δρόμοσ μακρύσ χωρίσ οὔτε ἕνα πανδοχεῖο γιά νά ξεκουραςτεῖ ὁ διαβάτθσ. Οἱ γιορτέσ εἶναι εὐχάριςτο γεγονόσ γιά τή ηωή μασ, μᾶσ ἀνανεώνουν, ξεφεύγουμε ἀπό τή ρουτίνα. Τέτοιεσ μέρεσ λοιπόν νά φροντίςουμε ὅλα νά εἶναι χαρούμενα, τακτικά, γιορτινά. Νά ἔχουν τήν ἀπαραίτθτθ ἐπιςθμότθτα καί ςεμνότθτα, ἀπό τό οἰκογενειακό τραπέηι μέχρι τήν περιποίθςθ φίλων καί ςυγγενῶν πού κά μᾶσ ἐπιςκεφκοῦν. Νά ςκεφκοῦμε πῶσ κά γιόρταηε ὁ Ἅγιόσ μασ τή γιορτή του. Ρῶσ κά μᾶσ ἤκελε κι ἐμᾶσ ὁ Ἅγιοσ νά τήν γιορτάςουμε... Αὐτή ἡ μέρα εἶναι ξεχωριςτή. Ἄσ μήν ξεχνᾶμε ὅτι αὐτή τή μέρα ἕνα κομμάτι τοῦ Οὐρανοῦ καί ὁ Ἅγιόσ μασ μαηί βρίςκεται μέςα ςτό ςπίτι μασ. ΓΙΑ ΣΟΝ ΚΑΣΗΦΗΣΗ 1. Εἶναι κακό νά γιορτάηουμε τά γενέκλια; Ἡ πραγματική μέρα τῆσ γεννήςεωσ τοῦ Χριςτιανοῦ εἶναι ἡ μέρα τῆσ βάπτιςήσ του. Ὁ ἅγιοσ Νικόλαοσ Καβάςιλασ γράφει: «Τό βαπτιςκῆναι αὐτό τό κατά Χριςτόν γεννθκῆναι καί λαβεῖν αὐτό τό εἶναι καί ὑποςτῆναι μθδέν ὄντασ». Τήν ἡμέρα τῆσ βαπτίςεώσ μασ γινόμαςτε πολίτεσ τῆσ Βαςιλείασ τοῦ Κεοῦ. Τά γενέκλια δέν εἶναι μία γιορτή «κακή», ἁπλῶσ ἀναφέρεται ςέ ἕνα γεγονόσ ὄχι τόςο ςθμαντικό ὅςο εἶναι ἡ υἱοκεςία μασ ἀπό τόν Κεό Ρατέρα τή μέρα τῆσ Βαπτίςεώσ μασ. Γι αὐτό γιά τούσ Χριςτιανούσ ἡ μεγάλθ, ἡ ἐπίςθμθ ἑορταςτική μασ μέρα εἶναι ἡ μέρα τῆσ γιορτῆσ τοῦ προςτάτθ Ἁγίου μασ, τοῦ Ἁγίου πού ςυνοδοιπορεῖ μαηί μασ καί μᾶσ ἔχει ὑπό τήν προςταςία του ςτό δρόμο πρόσ τόν Οὐρανό. 2. Τό ὄνομά μασ ἔχει κάποια ςθμαςία; Τό ὄνομά μασ ἔχει νόθμα καί βάκοσ. Καί ἐμεῖσ καλούμαςτε νά τό κάνουμε πράξθ. Ὁ ἅγιοσ Κύριλλοσ Ἱεροςολύμων γράφει: «Τούτου τοῦ ἁγίου Χρίςματοσ καταξιωκέντεσ, καλεῖςκε Χριςτιανοί, ἐπαλθκεύοντεσ τῇ ἀναγεννήςει καί τό ὄνομα». Τό ὄνομά μασ δέν εἶναι ἄψυχο, νεκρό (π.χ. πέτρα, χῶμα, λουλούδι...), ἔχει μιά ἰδιαίτερθ ςθμαςία γιά τόν πνευματικό μασ ἀγώνα (π.χ. Κωνςταντῖνοσ=ςτακερόσ, Εὐκύμιοσ=ὁ εὐχάριςτοσ, Γεώργιοσ=χωράφι κεῖο, Χριςτοφόροσ=φέρει τόν Χριςτό, κλπ.) Γι αὐτό καλύτερα νά μήν τό ὑποκακιςτοῦμε μέ ὑποκοριςτικά πού κάποτε δέν τό κυμίηουν κακόλου. Ἄσ προςπακήςουμε τό ὄνομά μασ νά ςυνάδει μέ τό χαρακτήρα μασ. 3. Ἡ ςθμαςία τῆσ Κ. Κοινωνίασ τή μέρα τῆσ γιορτῆσ μασ. Εἶναι μεγάλθ εὐλογία νά πθγαίνουμε ςτή Κ. Λειτουργία καί ὕςτερα ἀπό κατάλλθλθ προετοιμαςία νά κοινωνοῦμε κατά τήν ἡμέρα τῆσ ἑορτῆσ μασ, ἐπειδή ἡ Κεία Λειτουργία εἶναι αὐτή πού κάνει μία μέρα -30-

31 γιορταςτική, δθλαδή ἱερή. Ἐφόςον ἡ Κ. Λειτουργία εἶναι ἕνα ἐςχατολογικό γεγονόσ, δθλαδή ἀπεικονίηει τή μέλλουςα Βαςιλεία τοῦ Κεοῦ, εἶναι ὁπωςδήποτε χαρμόςυνθ καί ἑορταςτική. Κά μπορούςαμε νά ποῦμε ὅτι οἱ ἐκκλθςιαςτικέσ γιορτέσ εἶναι αὐτέσ πού ἁγιάηουν τό χρόνο, ςάν κάποιουσ ἀκρογωνιαίουσ λίκουσ τῆσ χρονικῆσ οἰκοδομῆσ, πού ἔχουν ςκοπό τήν αἴνεςθ τοῦ Κεοῦ μέςα ἀπό τούσ ἁγίουσ Του. ΠΡΟΣΑΗ ΒΙΒΛΙΟΤ Βιργίλιοσ Γκεωργκίου, «Ἕνα ὄνομα γιά τήν αἰωνιότθτα», ἐκδ. «Τῆνοσ». ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Ζνα αξιομίμθτο παράδειγμα Μιά πολφ ψυχρι μζρα τοῦ χειμϊνα τοῦ 334μ.Χ. ςτιν Ἀμιζνθ τῆσ Βορείου Γαλλίασ ὁ ἅγιοσ Μαρτῖνοσ ( ) ςυνάντθςε ἕνα φτωχό γυμνό ςτιν πφλθ τῆσ πόλεωσ. Ρόςο τόν λυπικθκε! Τί νά κάνει ὅμωσ;... Φοροῦςε μόνο τι ςτρατιωτικι ἐξάρτυςθ καί τόν μανδφα του. Ἡ καλι του καρδιά ὅμωσ βρῆκε λφςθ: Ρῆρε τό ξίφοσ του, ἔςχιςε τόν μανδφα ποφ φοροῦςε, ἔδωςε ἕνα κομμάτι ςτό φτωχό καί ὁ ἴδιοσ ἀρκζςτθκε ςτό ὑπόλοιπο. Στό δρόμο τόν περιγελοῦςαν γιά τιν κολοβι του ἀμφίεςθ. Τι νφχτα ὅμωσ εἶδε ςζ ὅραμα τόν Χριςτό καί πίςω ἄγγελοι πολλοί νά Τόν ἀκολουκοῦν. Μάλιςτα ὁ Χριςτόσ ἦταν ντυμζνοσ μζ τό κομμάτι τοῦ μανδφα ποφ εἶχε δωρίςει ςτόν φτωχό ἐκεῖνο ἄνκρωπο! Τότε ἄκουςε ὁ Μαρτίνοσ τόν Κφριο νά μιλάει ςτοφσ ἀγγζλουσ ποφ Τόν ἀκολουκοῦςαν καί νά τοφσ λζει: «Ὁ Μαρτῖνοσ μζ ἔντυςε μ αὐτό τό ἔνδυμα»... Οἱ ἅγιοι Ρατζρεσ λζνε: «Εἶδεσ τόν ἀδελφόν ςου; Εἶδεσ Κφριον τόν Κεόν ςου!». Αὐτό πίςτευε καί ηοῦςε ὁ ἅγιοσ Μαρτίνοσ. Αὐτό ἄσ ςυνειδθτοποιιςουμε κι ἐμεῖσ. Αὐτό ἄσ γίνει καί δικό μασ ςφνκθμα καί ἄσ φερόμαςε μζ ςεβαςμό καί ἀγάπθ πρόσ ὅλουσ: τά μζλθ τῆσ οἰκογενείασ μασ, τοφσ φίλουσ καί ςυμμακθτζσ μασ, τοφσ Ἕλλθνεσ καί τοφσ ξζνουσ, τοφσ χριςτιανοφσ καί μι. Στό πρόςωπό τουσ κρφβεται ὁ ἴδιοσ ὁ Χριςτόσ. 2. Θ ταμίασ που άλλαξε λίγο τον κόςμο... Ρρίν ἀπό μζρεσ ςτά ΑΒ Ἁγίασ Ραραςκευῆσ, ςτό ταμεῖο ἦταν ἕνα γθραιόσ ρακζνδυτοσ κφριοσ μζ 3-4 κονςζρβεσ κι ἕνα γκαηάκι. Ἡ νεαρι ταμίασ τόν κοιτάει καί τοῦ λζει: "Φφγετε κφριε, ἡ ἑταιρεία μᾶσ δικαιολογεῖ κάποια δωρεάν καλάκια". Τίσ δίνει 1000 εὐχζσ. Μόλισ ἐκεῖνοσ ἀπομακρφνεται, ἀνοίγει τθν... τςάντα τθσ καί βάηει τά χριματα ςτό ταμεῖο ἀπό τό πορτοφόλι τθσ. Ρεταγόμαςτε 2-3 ποφ ἔχουμε μείνει κάγκελο καί τῆσ λζμε νά τά πλθρϊςουμε ἐμεῖσ. Μᾶσ κοιτάηει αὐςτθρά: "Ἐγϊ τό ἀποφάςιςα, ἐγϊ κά τά πλθρϊςω. Ἐλᾶτε, παρακαλῶ, μιν δθμιουργεῖτε οὐρά". Ἕνα κοριτςάκι τόςο δά. Ρόςα νά παίρνει; 500 ευρϊ; Ρολλά λζω. Να μθ κατθγοροφμε τθ νεολαία. Υπάρχουν και διαμάντια! -31-

32 ΒΙΝΣΕΟ Τοο κείμενο «Κζλω», από τισ «Λςτορίεσ για να ςκεφτείσ» του Χόρχε Μπουκάι, από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. Ραντομίμα! Χωρίηονται ςε 2 ομάδεσ και ζνα παιδί από μια ομάδα πθγαίνει ςτον ομαδάρχθ και διαλζγει κατθγορία όπωσ: επαγγζλματα, τραγοφδια τα οποία κα διαλζγει ο ομαδάρχθσ και κα το λζει) ςτο παιδί που κα κάνει τθν αναπαράςταςθ, κάτι ποιο δφςκολο είναι οι χϊρεσ (κα προςπακεί να δϊςει ςτθν ομάδα του να καταλάβει ζνα χαρακτθριςτικό μια χωρασ π.χ. Ελλάδασ ςουβλάκι), ηϊα. Ρροςοχι: τα παιδιά να μθν κάνουν κορφβουσ ειδικά ςτα ηϊα άμα γίνει χάνουν πόντο επίςθσ δεν μιλάνε κακόλου απαντάνε με το κεφαλι ςε ερωτιςεισ ναι όχι. Καλό είναι να υπάρχει χρόνοσ (2 λεπτϊν) μζχρι να βρει θ ομάδα τθν απάντθςθ. Μζτα παίηει θ επομζνθ ομάδα κτλ. Νικιτρια ομάδα είναι αυτι που κα βρει τα περιςςότερα. 2. Απροςδόκθτα 1. Ρωσ μπορείσ να μπεισ ςτθ δεξαμενι χωρίσ να βραχείσ; (όταν δεν ζχει νερό) 2. Ροιό δόντι ζχει πολλά λεφτά; (τραπεηίτθσ) 3. Ροιό είναι το γράμμα που πθγαίνει πρϊτο ςτο ταχυδρομείο; (το Τ) 4. Πταν ο λαγόσ κλείςει τα δφο του χρόνια, μετά τί κάνει; (πάει ςτα 3) 5. Γιατί τον πεκαμζνο τον πάνε ςτο νεκροταφείο; (γιατί δεν μπορεί να πάει μόνοσ του) 6. Γυάλινοσ ςτρογγυλόσ πφργοσ, γφρω του τρίχινοσ φράχτθσ, Τί είναι; (το μάτι) 7. Δζκα ωραία ςτρατιωτάκια, όλα με τα καπελάκια τουσ. Τί είναι; (τα δάχτυλα) 8. Είναι ςτρογγυλό ςαν τόπι, βαςανίςου να το βρεισ, βαςανίςτθκε να τόβρει κι ο γενναίοσ Θρακλισ. Τί είναι; (το πορτοκάλι) -32-

33 Σσμάμςηρη 5 η Σαββαςξκύοιακξ, 1 2 μξεμβοίξσ 2014 Αςξμιρςὴπ ή τιλάμθοχπξπ; ΕΙΑΓΨΓΗ Ραιδιά, εἶςτε ςζ μιὰ ὡραῖα περίοδο τῆσ ηωῆσ ςασ, γεμάτθ νεανικό ςφρῖγοσ καὶ ηωντάνια. Ὁ καλὸσ Κεὸσ ἔχει δϊςει τὸ ὄμορφο αὐτὸ καὶ μεταβατικὸ κομμάτι τῆσ ηωῆσ γιὰ νὰ βγῆτε ἀπὸ τὴν παιδικότθτα καὶ ὀμαλά νὰ φκάςετε ςτὴν ἐνθλικίωςθ. Εἶναι κεῖο δῶρο γιὰ τὸν ἄνκρωπο, αὐτὴ ἡ περίοδοσ τῆσ ἐφθβείασ! Οἱ νζοι ἀρχίηουν νὰ ἀποκτοῦν καινοφργια ἐνδιαφζροντα. Ἀρχίηουν νὰ βλζπουν ὅτι γφρω τουσ ὑπάρχουν οἱ ἄλλοι καὶ νὰ ςυνειδθτοποιοῦν, πὼσ εἶναι ἀνάγκθ νὰ μοιράηονται μαηὶ τουσ κάποια πράγματα. Ξυπνάει μζςα τουσ ἡ δυνατότθτα τῆσ ἐξόδου ἀπὸ τὸν ἀτομιςμό. Γιὰ νὰ γίνει αὐτὸ πρζπει νὰ ἐνεργοποιιςουν τὴν ἐλεφκερθ κζλθςθ τουσ, ὥςτε νὰ προχωριςουν ἀπὸ τὸν ἀτομιςμὸ ςτὴν φιλανκρωπία. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ Τὶ εἶναι «ἀτομιςμόσ»; Ἀπ.:...«Ἀτομιςμόσ» εἶναι ἡ ςυμπεριφορά ἐκείνθ κατὰ τὴν ὁποία ὁ ἄνκρωποσ βλζπει καὶ ὀργανϊνθ τὴν ηωὴ του μὲ κζντρο τὸν ἑαυτό του τὸ ἄτομό του- ἀδιαφορϊντασ γιὰ τοὺσ ἄλλουσ. Λζμε, λοιπόν τότε, ὅτι ὁ νζοσ εἶναι ἀτομιςτισ. Ρῶσ εἶναι ὁ ἀτομιςτισ ἄνκρωποσ; Ὁ ἀτομιςτὴσ εἶναι πειςμζνοσ, ὅτι τὰ πάντα πλάςτθκαν γιϋ αὐτὸν καὶ ἡ ἀνκρωπότθτα ὑπάρχει γιὰ νὰ ἐξυπθρετεῖ τὶσ ἰδιοτροπίεσ του. Ὅςο ὁ νζοσ εἶναι ςτὴν μικρὴ παιδικὴ ἡλικία τόςο περιςςότερο ὑπόκειται ςτὴν ἐπίδραςθ τῶν αἰςκιςεϊν του καὶ ἑπομζνωσ τόςο περιςςότερο εἶναι ἀτομιςτισ. Ἄν παρατθριςει κανεὶσ τὸ ἀδελφάκι του, ποὺ εἶναι 4 ἤ 5 χρονῶν, κὰ δεῖ ὅτι ἐντυπωςιάηεται μὲ ὅςα βλζπει μὲ τὰ μάτια του. Κζλει νὰ ἔχει ὅ,τι βλζπει!... Μαηεφει ςτὸ δωμάτιό του, τὰ παιχνίδια του μὲ μόνο ςκοπὸ νὰ μὴ μείνει τίποτε γιὰ τοὺσ ἄλλουσ. Ἀτομιςτὴσ μπορεῖ νὰ ἐξακολουκεῖ νὰ εἶναι καὶ ὁ ἔφθβοσ. Μερικὲσ φορὲσ λζτε ςτὸ ποδόςφαιρο, ποὺ παίηετε: «ὁ τάδε κάνει ὅλο ἀτομιςτίεσ καὶ δὲν μᾶσ δίδει τὴν μπάλλα κακόλου». Εἶναι κι αὐτὸ μιὰ μορφὴ ἀτομιςτικῆσ ςυμπεριφορᾶσ. Μία φιλόλογοσ ςτὸ ςχολεῖο εἶχε πεῖ ςτοὺσ μακθτὲσ νὰ γράψουν γιὰ τὴν φιλία. Ἕνασ μακθτισ ἔγραψε: «Ἔχω ςτὸ ςχολεῖο τρεῖσ φίλουσ: τὸν Ἀριςτείδθ γιὰ τὰ ἀρχαῖα ἑλλθνικά, τὸν Ἰάκωβο γιὰ τὰ μακθματικά καὶ τὸν Ραῦλο γιὰ τὴν Φυςικι». Ἧταν ἕνα χαρακτθριςτικὸ δεῖγμα ἀτομιςτοῦ. Ὁ ἀτομιςτὴσ «τὰ κζλει ὅλα δικὰ του». -33-

34 Ἐνδιαφζρεται ἀποκλειςτικὰ νὰ καλοπερνᾶ αὐτὸσ κι ἀδιαφορεῖ, ὅταν κακοπακεῖ ὁ ἄλλοσ. Νομίηω, παιδιά, μὲ ὅςα εἴπαμε ἀποκτιςαμε μιὰ εἰκόνα τοῦ ἀτομιςμοῦ καὶ τοῦ ἀτομιςτι ἀνκρϊπου. Ροιὲσ νομίηετε, ὅτι εἶναι οἱ ςυνζπειεσ τοῦ ἀτομιςμοῦ; Ἀπ.:... Ἡ λζξθ «ἀτομιςμόσ» παράγεται ἀπὸ τὸ οὐςιαςτικό «ἄτομο» = α + τζμνω. Ἄτομο εἶναι αὐτό, ποὺ δὲν τζμνεται, δὲν διαςπᾶται, ποὺ δὲν διαιρεῖται. Ἡ ἔννοια χρθςιμοποιεῖται καὶ ςτοὺσ ἀνκρϊπουσ ςὲ ἀντιδιαςτολὴ μὲ τὸ ςφνολο, τοὺσ ἄλλουσ. Ὁ Ἅγ. Ἰωάννθσ ὁ Χρυςόςτομοσ, μιλᾶ γιὰ τὶσ ςυνζπειεσ τοῦ ἀτομιςμοῦ: Λζει χαρακτθριςτικά: «Ὅπου ἐπικρατεῖ τὸ δικὸ μου καὶ τὸ δικὸ ςου -ὁ ἀτομιςμόσ - ἐκεῖ κάκε ςκζψθ καὶ λόγοσ γίνονται ἀφορμὲσ γιὰ διαμάχεσ καὶ διαπλθκτιςμοφσ. Ὅπου, ὅμωσ, δὲν ἐπικρατεῖ ὁ ἀτομιςμόσ, τότε κυριαρχεῖ ἡ ὁμόνοια καὶ ἡ εἰρινθ μὲ κάκε ἀκρίβεια ςτὴ ηωὴ τῶν ἀνκρϊπων». Συνζπειεσ τοῦ ἀτομιςμοῦ εἶναι ὅτι ὁ ἄνκρωποσ ηεῖ διαρκῶσ ςὲ ἕναν ἐκνευριςμό. Ἀρκετὲσ φορὲσ γίνεται ἀνυπόφοροσ ςτοὺσ ἄλλουσ. Ἔχει ςυχνὰ κακὴ διάκεςθ. Ροτὲ δὲν εἶναι ἱκανοποιθμζνοσ μὲ ὅςα τοῦ προςφζρουν. Τὸ κλίμα ποὺ δθμιουργεῖ γφρω του εἶναι κλίμα ἀντιπάκειασ καὶ φόβου. Οἱ τςακωμοί, οἱ γκρίνιεσ καὶ τὰ παράπονα εἶναι ςυνικθ φαινόμενα. Χάνεται γφρω του ἡ ἀτμόςφαιρα τῆσ ὁμόνοιασ καὶ τῆσ ψυχικῆσ γαλινθσ. Οἱ ἀτομιςτὲσ δὲν εἶναι εἰρθνικοί μζςα τουσ - μᾶσ τονίηει ὁ Ἅγιοσ Ἰωάννθσ ὁ Χρυςόςτομοσ - ταλαιπωροῦνται καὶ ὑποφζρουν ἐςωτερικά. Εἶναι οἱ ἴδιοι δυςτυχιςμζνοι καὶ καταντοῦν ἀντικοινωνικοί. Ἕνα περιςτατικό: «Ἕνασ ἀτομιςτὴσ, βακφπλουτοσ καὶ γεμᾶτοσ παράπονα ἀπὸ τὴν ηωὴ του κτφπθςε μιὰ ἡμζρα τὴν πόρτα τοῦ κελλιοῦ ἑνὸσ πνευματικοῦ. Ψυχικὸ ρᾶκοσ, κάκιςε ςὲ μιὰ καρζκλα κι ἄρχιςε νὰ ἐξιςτορεῖ τὶσ ςτενοχϊριεσ του, τὸ πόςο τοῦ ἔφταιγαν οἱ ἄλλοι, τὰ βάςανα, ποὺ περνοῦςε. Κάποτε τελείωςε! Τότε ὁ πνευματικὸσ τὸν ἔφερε μπροςτὰ ςϋ ἕνα παράκυρο τοῦ δρόμου καὶ τὸν ρϊτθςε: - Τὶ βλζπεισ μζςα ἀπὸ τὸ τηάμι τοῦ παρακφρου; - Ἀνκρϊπουσ! ἀπάντθςε ὁ βακφπλουτοσ ἄνκρωποσ. Ἔπειτα τὸν ἔςτρεψε μπροςτὰ ςϋ ἕναν κακρζπτθ καὶ τὸν ξαναρϊτθςε: - Τϊρα τὶ βλζπεισ; - Τϊρα βλζπω... μονάχα τὸν ἑαυτὸ μου!... Καὶ ὁ ςοφὸσ πνευματικόσ τοῦ ἐξιγθςε: - Ρρόςεξεσ κάτι; Στὸ παράκυρο, ὑπάρχει γυαλί καὶ λείπει ὁ ἄργυροσ!... Γιϋ αὐτὸ μπορεῖσ καὶ βλζπεισ τοὺσ ἀνκρϊπουσ! Ἐνῶ ὁ κακρζπτθσ, ποὺ δείχνει μονάχα τὸν ἑαυτὸ ςου, ἔχει ςτὸ πίςω μζροσ ἄργυρο. Αὐτὸσ ὁ ἄργυροσ χρθςιμοποιοφμενοσ ἀτομικιςτικὰ γιὰ ςζνα καὶ μόνο, ςὲ ἔκανε δυςτυχιςμζνο. Δὲν ςὲ ἄφθνε νὰ δεῖσ τοὺσ ςυνανκρϊπουσ ςου. Ρρζπει νὰ προςφζρεισ ςτοὺσ ἄλλουσ τὸν ἄργυρο γιὰ νὰ εὐτυχεῖσ ςτὴν ἐπικοινωνία μὲ τὸν ςυνάνκρωπο. Νὰ γίνεισ δθλαδι, φιλάνκρωποσ. Ἦταν ἀτομιςτισ! Χρθςιμοποιοῦςε -34-

35 τὰ ὑλικὰ ἀγακά μόνο γιὰ νὰ ἱκανοποιιςει τὸν ἑαυτό του. Μὲ τὰ λόγια τοῦ πνευματικοῦ ςυνειδθτοποίθςε αὐτὴ τὴ μεγάλθ ἀλικεια. Τὴν δζχκθκε, φωτίςτθκε ἡ ψυχὴ του καὶ λυτρϊκθκε!». Τὶ ςᾶσ κάνει ἐντφπωςθ ςτὸ παράδειγμα, ποὺ ςᾶσ ἀνζφερα; Ἀπ.:... Ὅτι ὁ ἄνκρωποσ αὐτὸσ κλειςμζνοσ ςτὸν ἀτομιςμὸ του δὲν μποροῦςε νὰ δεῖ τὸν ςυνάνκρωπό του. Ὅταν ὁ πνευματικὸσ του, τοῦ ὑπζδειξε τὸν δρόμο τῆσ προςφορᾶσ - τῆσ φιλανκρωπίασ, τότε φωτίςτθκε καὶ ἔνοιωςε πραγματικὴ χαρά. Διότι ἡ χαρὰ τῆσ προςφορᾶσ ἐπιςτρζφει πολλαπλάςια ςϋ αὐτόν, ποὺ τὴν προςφζρει. Ὅπωσ βλζπουμε ὁ ἀτομιςμὸσ εἶναι κατὰ τῆσ φιλανκρωπίασ καὶ ἡ φιλανκρωπία εἶναι κατὰ τοῦ ἀτομιςμοῦ. Τὶ εἶναι φιλανκρωπία; Ἀπ.:... Ἡ λζξθ «φιλανκρωπία» παράγεται ἀπὸ τὸ ρῆμα «φιλῶ» καὶ τὸ οὐςιαςτικό «ἄνκρωποσ». Τὸ ρῆμα «φιλῶ» ςτὰ ἀρχαῖα ἑλλθνικὰ ςιμαινε «ἀγαπῶ». Δθλαδι «φιλανκρωπία» = ἀγαπῶ τὸν ἄνκρωπο. Ἑπομζνωσ «φιλανκρωπία» εἶναι ἡ ἀγάπθ πρὸσ τὸν ςυνάνκρωπο. Ἡ ἀγάπθ αὐτὴ μπορεῖ νὰ ἐκδθλϊνεται μὲ τὸ ἐνδιαφζρον τοῦ ἀνκρϊπου γιὰ τὸν ςυνάνκρωπό του. Μὲ τὸ νὰ ἐπικυμεῖ κάποιοσ νὰ εἶναι ἀλθκινόσ φίλοσ τοῦ κάκε ἀνκρϊπου. Ὁ φιλάνκρωποσ ὅταν ἔχει κάποιο ὑλικό ἀγακό ἤ πνευματικό ἀγακό, κζλει νὰ τὸ μοιράηεται μὲ τὸν ἄλλο, ποὺ δὲν ἔχει γιὰ νὰ μεταδίδει τὴ χαρά καὶ ςϋ αὐτόν. Οἱ ἅγιοι ἤκελαν πάντοτε νὰ προςφζρουν χαρά ςτοὺσ ἀνκρϊπουσ. Ρροςεφχονταν γιϋ αὐτοὺσ, ἔκαναν φιλανκρωπίεσ καὶ κυςίεσ μὲ πολλὴ αὐταπάρνθςθ. Ὁ γζροντασ ΡαἸςιοσ ἔλεγε: «κζλω νὰ βγάλω τὴν καρδιὰ μου καὶ νὰ τὴν μοιράςω ςὲ ὅλουσ τοὺσ ἀνκρϊπουσ». Ἕνασ ἐπίςκοποσ τῆσ Ἐκκλθςίασ, ὁ Ραυλῖνοσ ἐπίςκοποσ Νόλθσ, ἔφκαςε ςτὸ ςθμεῖο νὰ πουλιςει τὸν ἑαυτὸ του δοῦλο γιὰ νὰ ἐλευκερϊςει κάποιον ἄλλο. Οἱ ἅγιοι ὑπῆρξαν τρανταχτὰ παραδείγματα φιλανκρωπίασ καὶ αὐταπαρνιςεωσ. Ροιὸσ ὑποδεικνφει τὴν φιλανκρωπία; Ἀπ.:... Ὁ ἴδιοσ ὁ Κεόσ. Ὁ πρῶτοσ, ποὺ ἀγάπθςε τὸν ἄνκρωπο εἶναι ὁ Κεόσ. Διότι ὁ ἴδιοσ ὁ Κεόσ εἶναι ἀγάπθ. Ὁ πρῶτοσ φιλάνκρωποσ εἶναι ὁ Κεόσ. Ἔγινε ἄνκρωποσ, ὑπζφερε ἀπὸ τοὺσ ἀνκρϊπουσ καὶ ςταυρϊκθκε γιὰ χάρθ τῶν ἀνκρϊπων. Ὅποιοσ ἄνκρωποσ γίνεται φιλάνκρωποσ, μιμεῖται τὸν ἴδιο τὸν Κεό. Αὐτὸ ἀκριβῶσ διατυπϊνει πολὺ ὄμορφα ὁ Ἱερὸσ Χρυςόςτομοσ. Ρροςζξτε λίγο τὶ λζει: «Ἡ φιλανκρωπία (μὲ τὴν μορφὴ τῆσ ἐλεθμοςφνθσ καὶ τῆσ εὐςπλαχνίασ) εἶναι ἐκεῖνο, ςτὸ ὁποῖο μποροῦμε νὰ μοιάςουμε ςτὸ Κεό ὅταν, λοιπόν, δὲν ἔχουμε αὐτὴ τὴν ὁμοιότθτα, εἴμαςτε ςτερθμζνοι ἀπὸ κάκε ἀρετι... διότι λζγει ὁ Κφριοσ: «νὰ εἶςτε ςπλαχνικοὶ πρὸσ τοὺσ ἀνκρϊπουσ, ὅπωσ εἶναι ςπλαχνικὸσ πρὸσ ὅλουσ ὁ οὐράνιοσ Ρατζρασ ςασ». Αὐτὸ εἶναι τὸ ἔργο τοῦ Κεοῦ». Ἡ φιλανκρωπία! Ἀξίηει νὰ γίνουμε φιλάνκρωποι πρὸσ τοὺσ ἄλλουσ; Ἀπ.:... Βεβαίωσ καὶ ἀξίηει, διότι ἡ φιλανκρωπία εἶναι ἔργο τοῦ ἴδιου τοῦ Κεοῦ. Εἶναι ἔργο ὑψθλό καὶ κεάρεςτο. Μιμοφμαςτε τὸν ἴδιο τὸν Κεό. Ἀλλὰ ἡ φιλανκρωπία τυγχάνει καὶ τῆσ κοινωνικῆσ ἀποδοχῆσ. Οἱ -35-

36 ἄνκρωποι παραδειγματίηονται καὶ ἐκτιμοῦν καὶ ςζβονται ἐκείνουσ, ποὺ ἀπὸ φιλανκρωπικὴ διάκεςθ βγαίνουν ἀπὸ τὸν ἀτομιςμό τουσ γιὰ νὰ δϊςουν ςτοὺσ ἄλλουσ, ὅ,τι ἔχουν ἀνάγκθ. Ἀλλὰ ἡ φιλανκρωπία εἶναι ἐςωτερικὴ ἀναγκαιότθτα καὶ τοῦ ςωςτοῦ καὶ ψυχικὰ ἰςορροπθμζνου ἀνκρϊπου. Ρῶσ μποροῦμε, λοιπόν, νὰ γίνουμε κι ἐμεῖσ φιλάνκρωποι; Ἀπ.:... Ἡ ἐφθβικὴ ἡλικία μὲ τὸν δυναμιςμὸ τθσ εἶναι ἡ καταλλθλότερθ ἡλικία γιὰ νὰ ἐφαρμόςει κανεὶσ ὅλα τὰ φιλάνκρωπα αἰςκιματά του ςτὴν πράξθ. Εἶναι ὡραῖο νζοι τῆσ ἡλικίασ ςασ νὰ ἀρχίηουν νὰ ἀςκοῦν ςτὸν ἑαυτὸ τουσ τὴν αὐταπάρνθςθ καὶ νὰ προςπακοῦν νὰ γίνονται ὁλοζνα καὶ περιςςότερο φιλάνκρωποι. Ὅταν μὲ τὴν ςυμπεριφορὰ τουσ ςκορπίηουν ἀγάπθ πρὸσ τοὺσ γονεῖσ, τὰ ἀδζλφια, ςυγγενεῖσ, φίλουσ καὶ ςυμμακθτζσ, τὸτε μιμοῦνται ςτὴν φιλανκρωπία τὸν ἴδιο τὸν Κεό. Τὸ ἀλθκινό ἐνδιαφζρον γιὰ τοὺσ ἄλλουσ εἶναι δεῖγμα φιλάνκρωπθσ ψυχῆσ. Ἀναφζρω ἐνδεικτικὰ μερικὰ παραδείγματα: α. Διακριτικά, χωρὶσ νὰ προςβάλλουμε τὸ ςυμμακθτι μασ μποροῦμε νὰ προςπακιςουμε νὰ τοῦ ἐξθγιςουμε τὸ μάκθμα, ποὺ διάβαςε μζν, ἀλλὰ δὲν μπόρεςε νὰ τὸ καταλάβει. β. Ὅταν κάνουμε ἐξυπθρετοῦμε ςτὸ ςπίτι τοὺσ δικοφσ μασ. Ὁ ἀπόςτολοσ Ραῦλοσ λζγει: «γιὰ τοὺσ πάντεσ ἔγινα τὰ πάντα, ἔτςι, ὥςτε μὲ κάκε τρόπο νὰ ςϊςω μερικοφσ». γ. Μὲ τὴν ἐλεθμοςφνθ: ὅταν ξεχωρίηουμε ἕνα μζροσ ἀπὸ τὸ χαρτηιλίκι μασ γιὰ νὰ βοθκοῦμε τοὺσ ἄλλουσ. Νὰ αἰςκανόμαςτε, ὅτι αὐτὰ, ποὺ ξεχωρίηουμε δὲν μᾶσ ἀνικουν, ἀλλὰ ἀνικουν ςτοὺσ ἄλλουσ. Καὶ μόλισ δοῦμε μιὰ πραγματικὴ ἀνάγκθ τουσ, νὰ τοὺσ τὰ προςφζρομε, χωρὶσ νὰ τοὺσ προςβάλλομε. δ. Ρροτρζπει ὁ ἱερζασ νὰ μαηζψουν χριματα γιὰ κάποιο ἔργο; Τὶ ὡραῖο, ποὺ εἶναι νὰ δϊςουμε καὶ ἐμεῖσ. Ἤ νὰ ρίξουμε ςτὸ φιλόπτωχο ταμεῖο. Ἤ νὰ βοθκιςουμε κάποιον, ποὺ δὲν ἔχει χριματα νὰ ἀγοράςθ ἕνα καλὸ βιβλίο. Ἤ νὰ ἀγοράςουμε ἐμεῖσ ἕνα καλό βιβλίο γιὰ νὰ τὸ διαβάηουν καὶ ἄλλοι.. Ἐπίςθσ μποροῦμε νὰ ρίξουμε τὸν ὀβολό μασ ςτὸν «Ἔρανο τῆσ ἀγάπθσ» κ.ο.κ. Ὁ δρόμοσ τῆσ προςφορᾶσ δὲν εἶναι πάντοτε ἕνασ δρόμοσ χωρὶσ πειραςμοφσ. Οἱ ἀτομιςτζσ, ποὺ δὲν βγαίνουν ἀπὸ τὸν ἑαυτοφλθ τουσ, πολλὲσ φορὲσ καὶ κὰ ηθλζψουν καὶ κὰ εἰρωνευτοῦν καὶ κὰ κυττάξουν νὰ μειϊςουν τὸ ἔργο τῆσ φιλανκρωπίασ. Ὅμωσ, τὶ ἀξία ἔχει αὐτό, ἐφϋ ὅςον ὁ φιλάνκρωποσ γίνεται ἀρεςτόσ ςτὸν Κεό; Ὅταν τὸ ἔργο του εἶναι ἔργο Κεοῦ; Ὅταν καὶ ὁ ἴδιοσ ἀπολαμβάνει αὐτὴ τὴν χαρὰ τῆσ προςφορᾶσ καὶ ἀγάπθσ; Ὅταν δίνει ἕνα τίποτα καὶ κερδίηει τὸ πᾶν, τὸν οὐρανό; Διότι ὁ ἄνκρωποσ τῆσ ἀγάπθσ ἔχει τὴν τόλμθ καὶ τὴ δφναμθ νὰ ξεπερνᾶ τὸν ἑαυτὸ του, νὰ ἐξζρχεται ἀπὸ τὸν ἀτομιςμό του γιὰ νὰ ςυναντιςει τὸν ςυνάνκρωπο καὶ τὸν Κεό του ΓΙΑ ΣΟΝ ΚΑΣΗΦΗΣΗ Μὲ πολλοὺσ τρόπουσ μποροῦμε νὰ γίνουμε φιλάνκρωποι. Τϊρα, ὅμωσ κζλουμε νὰ ἐμπνεφςουμε τὰ παιδιὰ νὰ γίνουν φιλάνκρωποι μὲ τὴν φιλανκρωπικὴ διαχείρθςθ τῶν χρθμάτων τουσ. Γιϋ αὐτὸ μποροῦμε νὰ προτρζψουμε τὰ παιδιὰ νὰ πάρουν ἕναν κουμπαρᾶ, νὰ ρίχνουν ἐκεῖ τὴν φιλανκρωπία τουσ καὶ ςτὸ τζλοσ -36-

37 τῆσ κατθχθτικῆσ χρονιᾶσ τὰ παρακινιςουμε νὰ προςφζρουν τὰ χριματα αὐτά ςὲ ἀνκρϊπουσ, ἱδρφματα, ἔργα, ὀρφανοτροφεῖα κ.λ.π. ποὺ ἔχουν ἀνάγκθ πραγματικι. Αὐτὸ εἶναι ἕνα ἔργο ὡραῖο, ποὺ κὰ μείνει ςτὰ παιδιά καὶ κὰ τὰ παρακινεῖ νὰ ἐργάηονται ἔτςι ςὲ ὅλθ τουσ τὴν ηωι. ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Ο ςπουδαιότεροσ Άνκρωποσ ςτθν Λςτορία... δεν είχε υπθρζτεσ αλλά Τον αποκαλοφςαν Κφριο, δεν είχε πτυχία αλλά Τον αποκαλοφςαν δάςκαλο, δεν ιταν γιατρόσ αλλά Τον κεωροφςαν κεραπευτι, δεν είχε ςτρατό αλλά ακόμα και οι βαςιλείσ Τον φοβόντουςαν, δεν κζρδιςε καμμία ςτρατιωτικι μάχθ αλλά κατζκτθςε τον κόςμο... δεν διζπραξε κανζνα ζγκλθμα αλλά παρϋόλα αυτά τον ςταφρωςαν! 2. Στθν ουρά, ςτο ταμείο του Super Market Αράδιαηε με ςιγουριά πάνω ςτθν μεταφορικι ταινία τα ψϊνια που είχε μαηζψει ςτο καροτςάκι. Ατζλειωτα τα εφόδια, γζμιςε θ ταινία. Γεμάτο και το καρότςι. Ζριξε μια ματιά ςτθν κυρία που ιταν μετά από αυτιν. Κρατοφςε ςτα χζρια τθσ ζνα γάλα κι ζνα γιαουρτάκι. Χαμογζλαςε και τθσ είπε ευγενικά. Ραρακαλϊ περάςτε, ζχετε μόνο δφο πράγματα. Εκείνθ αρνικθκε μ ζνα ξερό όχι, ευχαριςτϊ και βάλκθκε να κοιτά τα ξζνα ψϊνια με αυςτθρό φφοσ. Τα μάτια τθσ χτενίηαν ζνα προσ ζνα όλα τα προϊόντα. Το ςκελετωμζνο τθσ πρόςωπο ςκαμμζνο απ τα χρόνια γινόταν ακόμθ πιο άγριο από το ςυνοφρφωμα για τθν ξζνθ αφκονία. Φοροφςε ζνα φουςτάνι φτθνιάρικο αγοραςμζνο μάλλον από λαϊκι και τα μαλλιά τθσ ψαρά, άβαφα τθν ζκαναν να φαίνεται πολφ μεγαλφτερθ από τθν πραγματικι τθσ θλικία. Μετροφςε τα πάντα επάνω ςτθν ταινία. Τθν καλοτυλιγμζνθ φζτα, το ςαλάμι, το κρζασ Σταμάτθςε για λίγο φςτερα ζβγαλε από μια κικθ τα γυαλιά τθσ πρεςβυωπίασ και τα φόρεςε. Οι αρικμοί απϋτο καςζρι κακάριςαν, 12.65ευρϊ! Καλά, πόςο ζχει το κιλό, αναρωτικθκε. Εγϊ, αυτό που παίρνω είναι θμίςκλθρο και κάνει μόνο 5.5ευρϊ το κιλό. Και τα πζντε πακζτα μακαρόνια τι τα κζλει; Για πόλεμο πάμε; Μπουκάλια κραςί, μπφρασ, αναψυκτικά. Ράρτι κα κάνουν; Χμ, και φροφτα. Κοίταξε τθν νεαρι μάνα που τακτοποιοφςε τα ψϊνια τθσ. Τθν ζκοψε από πάνω μζχρι κάτω. Δεν μου φαίνεται για φτωχι ςκζφτθκε. Τα ςθμερινά παιδιά δεν ζχουν καμιά ντροπι. Ζχει κι ζνα ντεκολτζ. Κάκε φορά που ςκφβει ςτο καρότςι βγαίνουν όλα ςτθν φόρα Ρριν αποςϊςει τθν ςκζψθ τθσ ζνιωςε τον φαλακρό πίςω τθσ ςτθν ουρά για το ταμείο να τεντϊνεται για να πάρει καλφτερθ κζςθ ςτο κζαμα. Σικωςε το κεφάλι τθσ και τόβαλε μπροςτά ςτα μοφτρα του αναγκάηοντάσ τον να κάνει πίςω. Ρίςω μου ς ζχω ςατανά παραλίγο να τθσ ξεφφγει. Είδε το παρκζνο ελαιόλαδο και τθσ ζτρεξαν τα ςάλια. Τα τελευταία δφο χρόνια ςτο ςπίτι ζτρωγαν απλό φτθνιάρικο ελαιόλαδο αγνϊςτου προζλευςθσ. Ϊρεσ ϊρεσ τθσ μφριηε ςαν το αυτοκίνθτό τουσ. Κι εκείνο το χαρτί υγείασ πολυτελείασ ιταν πανάκριβο. Πχι ςαν το δικό τουσ από επαναχρθςιμοποιθμζνο χαρτί. Ιταν όμωσ πολφ φτθνότερο, ςχεδόν ςτο μιςό. Τόπαιρνε ςτθν λαϊκι απ το κυρ-στζλιο, νάναι καλά. -37-

38 Ιμαρτον κεζ μου ςκζφτθκε κονςζρβεσ!. Τι κα τισ κάνουν; Μπά, αυτοί κάτι ζμακαν και ετοιμάηονται. Μασ τόπε κι ο κουνιάδοσ μου. Αυτόσ ζχει άκρεσ ςτο Άγιον Προσ. Ζμακε λζει από ζναν πνευματικό ότι τϊρα τον Δεκζμβριο όλα κα τελειϊςουν. Μαηζψτε τρόφιμα Ζτςι τουσ είπε. Καλό αυτό αλλά χρειάηονται λεφτά για να τα αγοράςεισ. Και τα ρθμάδια ζπαψαν να υπάρχουν. Ασ είναι καλά αυτοί οι άχρθςτοι πολιτικοί που μασ ζφεραν ς αυτι τθν κατάςταςθ και ζχαςαν δουλειά και ψωμί. Τϊρα κακαρίηει καμιά πολυκατοικία για να μθν πεκάνουν τθσ πείνασ. Ζχει τον άντρα τθσ με εγκεφαλικό. Τόπακε μόλισ του ανακοίνωςαν τθν απόλυςθ. Πλα τθσ ιρκαν μαηεμζνα. Ο μεγάλοσ τθσ γιόσ φευγάτοσ ςτον Καναδά εδϊ κι ζνα χρόνο. Ο μικρόσ τθσ φαντάροσ. Θ κατάςταςθ δραματικι. Ευτυχϊσ ςτθν εκκλθςία του Άϊ - Χριςτόφορου μοιράηουν μεςθμεριανό και τθν βολεφει κάκε μζρα με λίγο φαγθτό. Κοιτάηει ςτθν ταινία τα ψϊνια να κάνουν παρζλαςθ και καρρείσ τθν ζπιαςε κακία και φκόνοσ για τθν κοπζλα που τα αγόραηε. Εμείσ δεν ζχουμε να φάμε κι αυτι, για δεσ. Ρρζπει να βγάηει πολλά λεφτά. Θ κρίςθ δεν τθν άγγιξε. Δεσ και το μικρό τθσ ςτο καρότςι, καλοντυμζνο. Πχι ςαν και μζνα μ αυτό το τςίτι το ξεκωριαςμζνο. Πλοι κρατοφν από ζνα δυό πράγματα κι αυτι ζνα καρότςι γεμάτο με τα όλα του. Γρννν, γρννν θ μθχανι ςαν πολυβόλο ςτα επιδζξια και γριγορα χζρια τθσ ταμία καταγράφει με το lazer gun πάνω ςτο bar code ότι περνάει από μπροςτά τθσ. Δφο απανωτά χτυπιματα και θ απόδειξθ/κορδζλα βγαίνει με κόρυβο. εκατόν ογδόντα πζντε και εβδομιντα δφο, παρακαλϊ Βλζπει τα τζςςερα πενθντάρικα που βγαίνουν από το πορτοφόλι τθσ κοπζλασ και γουρλϊνει τα μάτια τθσ με οργι. Τόςα παίρνω εγϊ τον μινα! Κυρία, κυρία ζνα και ογδόντα. Ξεκόλλθςε από τισ βαςανιςτικζσ ςκζψεισ, πλιρωςε και πιρε το γάλα και το γιαουρτάκι. Ζφταςε ςτο ςπίτι μαυριςμζνθ. Ζκανε τον ςταυρό τθσ μπροσ το εικόνιςμα και ηιτθςε ςυγχϊρεςθ για τισ κακζσ ςκζψεισ που ζκανε. Δεν μπόρεςε όμωσ να κρατιςει μζςα τθσ τθν αδικία. Και ςυ Κεοφλθ μου αλλοφ δίνεισ με το παραπάνω κι αλλοφ με το ςταγονόμετρο, ςυγχϊρα με. Χάϊδεψε τον άντρα τθσ και πιρε τον δρόμο για τθν εκκλθςία. Να πάρει το μεςθμεριανό τουσ φαγθτό. Κάτω από τον χϊρο τθσ εκκλθςίασ, εκεί που κάνουν τισ δεξιϊςεισ για τα μνθμόςυνα. Εκεί καμιά κατοςτι ξόμαχοι τθσ κρίςθσ τρϊνε τθν ςυμπόνια κάποιων ψαγμζνων. Εκεί ςτα πόδια του Κεοφ και κάτω από τθν εποπτεία του. Χαιρζτθςε τον Ραπα-Γιϊργθ και τθν κυρά Βαςιλικι, μια από τισ εκελόντριεσ, και άπλωςε το χζρι να πάρει τα πιάτα με το φαγθτό που τθσ πρόςφεραν. Και τότε, τθν είδε. Στθν άκρθ, εκεί ςτισ ςκάλεσ απ τθν πίςω μεριά τθσ εκκλθςίασ μιλοφςε με τον νεωκόρο. Νζα, ξανκιά, όμορφθ. Φοροφςε το ίδιο φουςτάνι που είχε και ςτο super market. Ναι, ιταν αυτι θ κοπζλα με τα πολλά ψϊνια. Απόρθςε για λίγο και φςτερα ρϊτθςε τον παπά. Ροια είναι αυτι παπα-γιϊργθ; Αν ζβλεπεσ πόςα ξόδιαςε για τθν κοιλιά τουσ, ςυμπάκα με, κα τρελακείσ. Ρρζπει να το φυςάει. Κάχει πολλά χριματα ζ; Τι κζλει αυτι εδϊ; Ο ιερωμζνοσ τθν κοίταξε μιςοχαμογελϊντασ. Κοφνθςε το κεφάλι του και φςτερα αργά με κείνο τον ιρεμο τόνο τθσ φωνισ του τθσ απάντθςε. Είναι μία από κείνεσ τισ λίγεσ ψυχοφλεσ του Κεοφ που ταΐηουν τα φτωχά και αδφναμα πλάςματα Του. Ζνα από αυτά είςαι και ςυ και ο άντρασ ςου. Και για να μθν κάνεισ ανόθτουσ ςυνειρμοφσ, αυτι θ ψυχοφλα κατακζτει κάκε φορά το ζνα τρίτο του μθνιαίου μιςκοφ τθσ. Ζτςι τόπε ο Χριςτόσ. Θ αξία βρίςκεται ςτο υςτζρθμά ςασ. Από αυτό να δίνετε -38-

39 Δεν είχε πολλά να ςκεφτεί, μόνο ζνα. Αυτό που τθσ ιρκε αυκόρμθτα. Γονάτιςε μπροσ τθσ και πιρε το άςπρο λεπτό τθσ χζρι και τόφερε ςτα χείλθ τθσ. Αυτά που βγικαν από μζςα τθσ ξεψυχιςμζνα μόνο αυτι κι ο Κεόσ τα άκουςε. Να ς ζχει καλά ο Κεόσ. Συγνϊμθ, για ότι ςκζφτθκα ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ινδιάνικθ ιςτορία «Ο άνκρωποσ, το άλογο και το ςκυλί» από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. Δοκιμάηουμε τισ αιςκιςεισ μασ Χρειαηόμαςτε: 10 φίλτρα γαλλικοῦ καφζ, 10 διαφορετικὰ εἴδθ φρζςκων13 μπαχαρικῶν ἤ φυτῶν μὲ ἔντονθ ὀςμι (π.χ. μπαχάρι, μοςχοκάρυδο, κανζλλα, γαρφφαλλο, πιπζρι, κίμινο, δυόςμοσ, φαςκόμθλο, κυμάρι, ρίγανθ, κακάο, καφζσ, τιλιο...), 10 διαφανῆ ςακκουλάκια, 1 δίςκοσ, 1 πετςζτα, Μολφβια καὶ χαρτιά (ἕνα γιά κάκε ὁμάδα) Ρροετοιμαςία παιχνιδιοῦ: Ἀρικμοῦμε μὲ μαρκαδόρο τὰ φίλτρα (ἀπὸ τὸ 1 μζχρι τὸ 10). Μζςα ςτὰ φίλτρα τοῦ καφζ τοποκετοῦμε ἀπὸ ἕνα εἶδοσ ἀπὸ τὰ μπαχαρικὰ ἤ τὰ φυτά καὶ τὸ κλείνουμε, ὥςτε ἀφϋ ἑνὸσ μὲν νὰ μὴν φαίνεται τὶ περιζχει, ἀφϋ ἑτζρου δὲ νὰ μπορεῖ νὰ διαχζεται ἡ ὀςμὴ πρὸσ τὰ ἔξω. Γράφουμε ςὲ ἕνα χαρτὶ τὶ εἶδοσ μπαχαρικοῦ περιζχει τὸ κάκε φίλτρο. Κατὰ τὴν μεταφορὰ τῶν φίλτρων ςτὸν χῶρο τῆσ νεανικῆσ ςυντροφιᾶσ δὲν τὰ τοποκετοῦμε, ὅλα μαηὶ ςὲ μία ςακκοῦλα, διότι μπερδεφονται οἱ μυρωδιζσ. Βάηουμε τὸ κακζνα ξεχωριςτὰ ςὲ μικρὰ πλαςτικά (διαφανῆ) ςακκουλάκια. Χρειάηεται νὰ εἶναι φρζςκα γιὰ νὰ ἔχουν ἔντονθ μυρωδιά. Ἀφαιροῦμε τὰ πλαςτικά ςακκουλάκια ἀπὸ τὰ φίλτρα μὲ τὰ μπαχαρικά. Τὰ βάηουμε μὲ ςειρά ἐπάνω ςτὸν δίςκο καὶ τὰ ςκεπάηουμε μὲ τὴν πετςζτα. Οἱ παῖκτεσ κάκε ὁμάδασ ὁρίηουν ἀπὸ ἕναν ἀντιπρόςωπο, ὁ ὁποῖοσ λαμβάνει ἕνα μολφβι κι ἕνα χαρτί. Μὲ τὸ ξεκίνθμα τοῦ παιγνιδιοῦ ςθκϊνεται ἕνασ παίκτθσ πρῶτα ἀπὸ τὴν μία ὁμάδα καὶ κατόπιν ἕνασ ἀπὸ τὴν ἄλλθ. Ρθγαίνουν κοντὰ ςτὸν δίςκο μὲ τὰ μπαχαρικά. Ὁ κατθχθτισ-τρια ςθκϊνει τὴν πετςζτα καὶ δίνει χρόνο δευτερολζπτων ςτὸν κάκε παίκτθ γιὰ νὰ μυρίςει τὰ φίλτρα χωρίσ νὰ τὰ πιάςει μὲ τὰ χζρια. Μετὰ τὰ δευτερόλεπτα κάκονται ςτὴ κζςθ τουσ. Τὸ ἴδιο ἐπαναλαμβάνεται μὲ ὅλουσ τοὺσ παίκτεσ τῆσ κάκε ὁμάδοσ. Νικιτρια ἀναδεικνφεται ἡ ὁμάδα, ποὺ βρῆκε τὰ περιςςότερα! 2. Μουςικὲσ καρζκλεσ Χρειαηόμαςτε: καρζκλεσ, CD player και CD μὲ χαροφμενθ καὶ ηωθρι μουςικι (π.χ. Hooked on classics) Ὁδθγίεσ παιγνιδιοῦ: Χωρίηονται τὰ παιδιὰ ςὲ δφο ὁμάδεσ: Αϋ καὶ Βϋ. Τοποκετοῦμε μερικὲσ καρζκλεσ ςὲ ςειρὰ μὲ τρόπο, ποὺ οἱ ράχεσ τουσ νὰ κοιτοῦν διαδοχικὰ ἡ μία τὴν ἄλλθ ἤ ςὲ κφκλο, ὥςτε τὸ κάκιςμα νὰ βλζπει πρὸσ τὴν περιφζρεια τοῦ κφκλου. -39-

40 Οἱ καρζκλεσ πρζπει νὰ εἶναι κατὰ μία λιγϊτερεσ ἀπὸ τὸν ἀρικμὸ τῶν παικτῶν καὶ τῶν δφο ὁμάδων. Οἱ παῖκτεσ ςτζκονται ὄρκιοι γφρω ἀπὸ τὰ κακίςματα. Μὲ τὴν ἔναρξθ τοῦ παιγνιδιοῦ ὁ κατθχθτὴσ πιζηει τὸ κοντρόλ τῆσ μουςικῆσ καὶ οἱ παῖκτεσ ἀρχίηουν νὰ περιφζρονται γφρω ἀπὸ τὶσ καρζκλεσ ρυκμικά. Σὲ ἀνφποπτθ ςτιγμὴ καὶ χωρὶσ νὰ πάρουν «εἴδθςθ» τὰ παιδιά, ὁ κατθχθτὴσ κλείνει τὴν μουςικι. Τότε ὁ κάκε παίκτθσ καλεῖται νὰ ξεχάςει τὶσ εὐγζνειεσ καὶ νὰ προλάβει νὰ κακίςει ςὲ μία ἀπὸ τὶσ κζςεισ, ποὺ βρίςκονται μπροςτὰ του. Ἔτςι κάποιοσ παίκτθσ μζνει ὄρκιοσ καὶ βγαίνει ἀπὸ τὸ παιγνίδι. Τϊρα ἀφαιρεῖται μία καρζκλα καὶ ςυνεχίηεται τὸ παιγνίδι μὲ τὴν μουςικι, μζχρισ ὅτου βγοῦν ὅλοι οἱ παῖκτεσ ἀπὸ τὸ παιγνίδι καὶ μείνει μόνο ἕνασ κακιςμζνοσ, τοῦ ὁποίου ἡ ὁμάδα κερδίηει. Νικιτρια ἡ ὁμάδα, ποὺ βρῆκε τὰ περιςςότερα. 3. Δυὸ ἀνζκδοτα Οἰκονομικὴ ἀπάντθςθ Στὸ μάκθμα τῆσ Φυςικῆσ ὁ δάςκαλοσ ρωτᾶ τὸν Τοτό: - Γιὰ πζσ μασ, Τοτζ, ποιὰ εἶναι ἡ διαφορὰ τοῦ ἡλεκτριςμοῦ ἀπὸ τὸν κεραυνό; Κι ὁ Τοτόσ, ἀπαντᾶ: - Ἡ διαφορά, κφριε, εἶναι ὅτι τὸν ἡλεκτριςμὸ τὸν πλθρϊνουμε ςτὴν ΔΕΘ, ἐνῶ ὁ κεραυνὸσ μᾶσ πζφτει δωρεάν. Ὁ ἀκίνθτοσ Σκωτςζηοσ Ἕνασ Σκωτςζηοσ ξαφνικὰ ςωριάηεται ςτὸ δρόμο. Οἱ περαςτικοὶ τρζχουν νὰ τὸν βοθκιςουν. Ἕνασ τῦποσ, ποὺ ἔτρεξε ἀπὸ τοὺσ πρϊτουσ βεβαιωμζνοσ πλζον λζει: - Δυςτυχῶσ, εἶναι νεκρόσ! - Ρῶσ τὸ γνωρίηεισ, τὸν ρωτᾶ κάποιοσ ἄλλοσ. Εἶςαι μιπωσ γιατρόσ; - Ὄχι! Ἀλλὰ νά! Ἔβαλα τὸ χζρι μου ςτὴν τςζπθ του καὶ δὲν κουνικθκε κακόλου!... ΤΜΝΟΙ ΣΑΙ ΠΡΕΒΕΙΑΙ ΣΗ ΘΕΟΣΟΚΟΤ Στίχ.: Εὐλόγει ἡ ψυχὴ μου, τὸν Κφριον, καὶ πάντα τὰ ἐντὸσ μου τὸ ὄνομα τὸ ἅγιον αὐτοῦ.. Ταῖσ πρεςβείαισ τῆσ Κεοτόκου, Σῶτερ, ςῷςον ἡμᾶσ. Στίχ.: Εὐλόγει ἡ ψυχὴ μου, τὸν Κφριον, καὶ μὴ ἐπιλανκάνου πάςασ τὰσ ἀνταποδόςεισ αὐτοῦ.. Ταῖσ πρεςβείαισ τῆσ Κεοτόκου, Σῶτερ, ςῷςον ἡμᾶσ. Στίχ.: Κφριοσ ἐν τῷ οὐρανῷ ἡτοίμαςε τὸν κρόνον αὐτοῦ, καὶ ἡ Βαςιλεία αὐτοῦ πάντων δεςπόηει. Ταῖσ πρεςβείαισ τῆσ Κεοτόκου, Σῶτερ, ςῷςον ἡμᾶσ. Δόξα, καὶ νῦν. Ταῖσ πρεςβείαισ τῆσ Κεοτόκου, Σῶτερ, ςῷςον ἡμᾶσ. -40-

41 Σσμάμςηρη 6 η Σαββαςξκύοιακξ, 8 9 Μξεμβοίξσ 2014 Πῶπ ὁ Ηεόπ ποξρςαςεύει ςά πιρςά παιδιά ςξσ; ΕΙΑΓΨΓΗ Στίσ 4 Νοεμβρίου ἑορτάηει ἡ ἁγία μασ Ἐκκλθςία τι μνιμθ ἑνόσ ἁγίου ποφ ἔηθςε λίγα χρόνια πρίν ἀπό ἐμᾶσ. Ρρόκειται γιά τόν ὅςιο Γεϊργιο (Καρςλίδθ) τό νζο ὁμολογθτι. Ὁ ὅςιοσ Γεϊργιοσ ξεκίνθςε ἀπό τόν Ρόντο καί κατζλθξε ςτι Δράμα. Ἀπό μικρό παιδί ἔηθςε τιν φτϊχεια, τιν ὀρφάνια, τιν προςφυγιά, τοφσ διωγμοφσ γιά τιν πίςτθ του καί τόν πόνο ἀπό τίσ ςυνεχεῖσ ἀρρϊςτιεσ καί τίσ φοβερζσ ταλαιπωρίεσ. Ραρά τίσ ἀπίςτευτεσ ταλαιπωρίεσ ποφ πζραςε, ἡ πρόνοια τοῦ Κεοῦ ποτζ δζν τόν ἐγκατζλειψε! Μζ καυμαςτοφσ τρόπουσ πάντοτε ἡ ἀγάπθ τοῦ Κεοῦ τόν φρόντιηε, τόν προςτάτευε καί τόν ἔςωηε ἀπό ποικίλουσ κινδφνουσ. Ἀξίηει, λοιπόν, νά γνωρίςουμε αὐτόν τόν ἅγιο, ποφ ἔηθςε μιά ηωι γεμάτθ περιπζτειεσ! ΔΙΗΓΗΗ Γεννικθκε ςτίσ ἀρχζσ τοῦ 20οῦ αἰϊνα, τό 1901, ςτιν Ἀργυροφπολθ τοῦ μαρτυρικοῦ Ρόντου. Τό βαπτιςτικό του ὄνομα ἦταν Ἀκανάςιοσ. Ρολφ νωρίσ ἔμεινε ὀρφανόσ καί ἀπό τοφσ δφο γονεῖσ κι ἔτςι ἀνζλαβε τιν ἀνατροφι του ἡ πιςτι καί εὐςεβισ γιαγιά του. Αὐτι τόν ἔμακε νά προςεφχεται, νά πθγαίνει ςτιν Ἐκκλθςία καί γενικά ν ἀγαπᾶ μζ ὅλθ του τιν ψυχι τόν Κεό. Μία ἀπό τίσ καλφτερεσ ἀναμνιςεισ τῶν παιδικῶν του χρόνων ἦταν τό προςκφνθμα ποφ ἔκανε μαηί τθσ ςτιν ἱερά Μονι τῆσ Ραναγίασ Σουμελᾶ, τό ἱςτορικό μοναςτιρι τοῦ Ρόντου μζ τιν γνωςτι καυματουργι εἰκόνα τῆσ Ὑπεραγίασ Κεοτόκου. Ἡ καλι γιαγιά του εἶχε μεγάλθ εὐλάβεια ςτι Μθτζρα τοῦ Κεοῦ, γι αὐτό καί πρίν φφγει ἀπό τόν κόςμο, χάριςε ςτόν μικρό ἐγγονό τθσ μιά μικρι εἰκόνα τῆσ Ραναγίασ τιν ὁποία ὁ ἴδιοσ πάντοτε φοροῦςε ὡσ πολφτιμο φυλαχτό. Μετά τόν κάνατο τῆσ γιαγιᾶσ του ἀλλά καί τῆσ μικρῆσ ἀδελφῆσ του ποφ εἶχε προςβλθκεῖ ἀπό βαριά ἀρρϊςτια, ὁ Ἀκανάςιοσ ἔμεινε μόνοσ μζ τόν παπποφ του. Εἶχε κι ἕναν μεγαλφτερο ἀδελφό, ὁ ὁποῖοσ ὅμωσ εἶχε δθμιουργιςει δικι του οἰκογζνεια. Μεταφζρκθκαν ςτό Ἐρηεροφμ, τιν ἀρχαία Κεοδοςιοφπολθ καί κατόπιν ςτό Χαντίκ, μία πόλθ τῆσ Γεωργίασ. Δυςτυχῶσ ὅμωσ ὁ ἀδελφόσ του δζν τοῦ φερόταν κακόλου καλά. Τόν ἔβαηε νά ἐργάηεται ςζ βαριζσ ἐργαςίεσ καί ἀπαιτοῦςε νά τοῦ ςτζλνει ὅλα τά χριματα ποφ ἔβγαηε. Ἦταν τόςο μεγάλθ ἡ κακομεταχείριςθ ἀπζναντί του ὥςτε ἀφοῦ πζκανε κι ὁ παπποφσ του, ἀναγκάςτθκε νά φφγει ἀπό τό ςπίτι. Νζεσ περιπζτειεσ ἄρχιηαν γιά τό πονεμζνο καί ταλαιπωρθμζνο αὐτό παιδί. -41-

42 Μόνοσ καί ἀπροςτάτευτοσ πιά, περπατοῦςε ἀτελείωτεσ ὧρεσ ςτοφσ δφςβατουσ δρόμουσ καί τά μονοπάτια τοῦ Καυκάςου. Ἦταν χειμϊνασ καί τό κρφο τςουχτερό. Κάποια νφχτα ποφ ἔριχνε πυκνό χιόνι, ςτάκθκε ςζ μιά ςπθλιά γιά νά κοιμθκεῖ. Ὅταν ξφπνθςε, τό χιόνι εἶχε καλφψει τά πάντα καί εἶχε φράξει τιν εἴςοδο τῆσ ςπθλιᾶσ. Ἄν ἔμενε ἐκεῖ κλειςμζνοσ, κινδφνευε νά πεκάνει ἀπό τιν πείνα καί τιν παγωνιά. Ἄρχιςε νά κλαίει καί νά προςεφχεται. Ξάφνου... ἄκουςε κάτι φωνζσ. Ρροςπάκθςε νά βγάλει τό ἀδφναμο χζρι του ἔξω ἀπό τό χιόνι. Τό εἶδαν οἱ περαςτικοί ἀγωγιάτεσ καί ςταμάτθςαν. Ἔμειναν ἔκπλθκτοι ὅταν ἀνακάλυψαν τό μικρό παιδί. Ἀμζςωσ τό πῆραν μαηί τουσ καί τό ὁδιγθςαν ςτό κοντινότερο ςπίτι ὅπου κά ἔβριςκε ηεςταςιά καί φροντίδα. Ρράγματι, ςτό ςπίτι ποφ φιλοξζνθςαν τόν μικρό Ἀκανάςιο, τοῦ φζρκθκαν μζ πολλι ςτοργι καί ἀγάπθ. Μάλιςτα ἐπειδι τόν ςυμπάκθςαν, τοῦ πρότειναν νά παραμείνει καί νά ἐργάηεται ὡσ τςοπάνοσ ςτά ηωντανά τουσ. Ἡ οἰκογζνεια αὐτι ἦταν τουρκικι, ὡςτόςο δζν ἦταν τυχαῖο τό ὅτι ὁ Κεόσ ὁδιγθςε ἐκεῖ τά βιματα τοῦ μικροῦ χριςτιανόπουλου. Γιατί δζν ἦταν τυχαῖο;... Ἀκοῦςτε τι ςυνζχεια καί κά καταλάβετε. Μιά μζρα, ςυνζβθ τό ἑξῆσ καυμαςτό γεγονόσ: Κακϊσ ὁ Ἀκανάςιοσ φφλαγε τά ηῶα ςτό βουνό, κάποια ςτιγμι παρουςιάςτθκαν μπροςτά του τρεῖσ ἱερωμζνοι καί ἄρχιςαν νά ψζλνουν. Μά τί ὑπζροχθ ψαλμωδία ἦταν αὐτι! Δζν ἤκελε νά τοφσ ἀποχωριςτεῖ. Ὅταν ὅμωσ πῆγε νά τοφσ ἀκολουκιςει, αὐτοί ἔγιναν ἄφαντοι... Στενοχωρικθκε ποφ τοφσ ἔχαςε ὁ μικρόσ τςοπάνοσ καί γφριςε ςτό ςπίτι κλαίγοντασ. Τρόμαξε ὁ Τοῦρκοσ. Τόν ρϊτθςε μζ ἀγωνία τί εἶχε ςυμβεῖ. Ὁ μικρόσ τοῦ τά διθγικθκε ὅλα μζ λεπτομζρειεσ. Γυρίηει τότε ὁ Τοῦρκοσ καί τόν ρωτᾶει: -Ἄν τοφσ δεῖσ, κά τοφσ γνωρίςεισ; -Δζν ξζρω, ἀπάντθςε. -Ἔλα μαηί μου, ἀλλά μιν πεῖσ ςζ κανζναν γι αὐτά ποφ κα δεῖσ. Τόν ὁδιγθςε ἀπό τό ἕνα δωμάτιο ςτό ἄλλο, ὕςτερα ςικωςε μία καταπακτι καί κατζβθκαν μία ςκάλα. Ἄναψε ἕνα λυχνάρι καί μεμιᾶσ φωτίςτθκε μιά ὁλόκλθρθ ἐκκλθςιά! Ὁ Τοῦρκοσ κι ἡ οἰκογζνειά του ἦταν κρυπτοχριςτιανοί! Τϊρα ἐξθγεῖται γιατί ἡ πρόνοια τοῦ Κεοῦ ὁδιγθςε ἐκεῖ τά βιματά του... Ὁ μικρόσ Ἀκανάςιοσ ἔμεινε ἀποςβολωμζνοσ νά κοιτάηει ὁλόγυρα ἄλλεσ μικρζσ κι ἄλλεσ πιό μεγάλεσ εἰκόνεσ. -Αὐτοί εἶναι!... φϊναξε ἔξαφνα κι ἔτρεξε πρόσ τιν εἰκόνα τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν. Συγκινικθκε ὁ Τοῦρκοσ χριςτιανόσ. Κατάλαβε ὅτι τό παιδί αὐτό ἦταν εὐλογθμζνο ἀπό τόν Κεό καί ς Ἐκεῖνον κ ἀφιζρωνε τι ηωι του. Ἦταν φανερό ὅτι ὁ Ἀκανάςιοσ δζν κά ἔμενε γιά πολφ ἐκεῖ. Ρράγματι, ἀργότερα μζ ἄλλθ καυμαςτι ἐπζμβαςθ τοῦ ἁγίου Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου ὁδθγικθκε ςτιν Τιφλίδα τῆσ Γεωργίασ. Ἐκεῖ γνϊριςε ἕναν καλό πνευματικό καί τοῦ διθγικθκε ὅλθ τι βαςανιςμζνθ ηωι του. Ἦταν τότε μόλισ 9 ἐτῶν. Ὁ καλόσ ἱερζασ ςυγκλονίςτθκε ἀπό τιν ἱςτορία τοῦ μικροῦ χριςτιανοῦ καί τόν κράτθςε κοντά του. Τόν ἔβαλε νά διακονεῖ ςτιν Ἐκκλθςία καί παράλλθλα τόν ἔςτελνε ςτό Μοναςτιρι τῆσ Ηωοδόχου Ρθγῆσ, ἕνα ἀπό τά μεγαλφτερα προςκυνιματα τῆσ περιοχῆσ, ὅπου ἔμακε γράμματα. Ὅταν ἐνθλικιϊκθκε, ςτίσ 20 Ἰουλίου 1919, ἔγινε μοναχόσ μζ τό ὄνομα Συμεϊν. Κατά τιν ἱερι ὥρα τῆσ μοναχικῆσ κουρᾶσ του οἱ καμπάνεσ τῆσ Μονῆσ κτφπθςαν ἀπό μόνεσ τουσ. Καί κεωρικθκε αὐτό τό γεγονόσ ςθμάδι τῆσ εὐνοίασ τοῦ Κεοῦ πρόσ τόν πιςτό δοῦλο Του

43 Βζβαια, οἱ περιπζτειζσ του ςυνεχίςτθκαν. Ράντοτε ὅμωσ ὁ Κφριοσ Τόν προςτάτευε. Τόν καιρό ποφ ὁ μοναχόσ Συμεϊν βριςκόταν ςτι Γεωργία, τό ἄκεο ςοβιετικό κακεςτϊσ ἐξαπζλυςε φοβεροφσ διωγμοφσ ἐναντίον τῶν χριςτιανῶν. Τό Μοναςτιρι τῆσ Ηωοδόχου Ρθγῆσ λεθλατικθκε καί οἱ μοναχοί ςυνελιφκθκαν. Τοφσ ἔριξαν ςτι φυλακι κάτω ἀπό ἄκλιεσ ςυνκῆκεσ. Ἀνάμεςά τουσ κι ὁ μοναχόσ Συμεϊν ὁ ὁποῖοσ ὕςτερα ἀπό διάφορα βαςανιςτιρια, καταδικάςτθκε ςζ κάνατο καί ὁδθγικθκε ςτό ἐκτελεςτικό ἀπόςπαςμα. Τιν ὥρα τῆσ ἐκτζλεςθσ ὅμωσ ἔγινε ἕνα ςυγκλονιςτικό καῦμα: Ἡ ςφαίρα κτφπθςε ςτό μεταλλικό περίβλθμα τῆσ εἰκόνασ τῆσ Ραναγίασ ποφ φοροῦςε, ἐνῶ ἄλλεσ δφο ςφαίρεσ πζραςαν ἐπιφανειακά ἀπό τό λαιμό καί τό πόδι του! Ὁ Ὅςιοσ ςϊκθκε καυματουργικά καί ἀφζκθκε ἐλεφκεροσ, διότι ὑπῆρχε νόμοσ ποφ ἔλεγε: «Νά ἀκωϊνεται κάκε κατάδικοσ ποφ δζχεται τρεῖσ ςφαῖρεσ ὄχι κανάςιμεσ»! Λίγα χρόνια ἀργότερα (1925) χειροτονικθκε ἱερζασ καί πῆρε τό ὄνομα Γεϊργιοσ. Μζ τό ὄνομα αὐτό κά δοξάςει τόν Κεό τά ὑπόλοιπα χρόνια τῆσ ηωῆσ του. Ὁ ὅςιοσ π. Γεϊργιοσ ἦταν γιά ὅλουσ τοφσ ἀνκρϊπουσ φῶσ, δφναμθ καί παρθγοριά. Τό 1929 μζ τιν βοικεια κάποιων εὐλαβῶν χριςτιανῶν ἔφυγε γιά τιν Ἑλλάδα καί ἐγκαταςτάκθκε ςτιν περιοχι τῆσ Δράμασ. Ἔκτιςε τιν ἱερά Μονι Ἀναλιψεωσ ςτό χωριό Σίψα (ςιμερα Ταξιάρχεσ) κι ἐκεῖ λειτουργοῦςε, κιρυττε καί ἐξομολογοῦςε. Εἶχε προορατικό χάριςμα καί πλῆκοσ κόςμου ἐρχόταν κοντά του ἀπ ὅλθ τι Μακεδονία καί τι Κράκθ, γιά νά τόν ςυμβουλευκοῦν καί νά πάρουν τιν εὐχι του. Ὡςτόςο τό φιλάςκενο καί ταλαιπωρθμζνο ἀπό τίσ κακουχίεσ ςῶμα του δζν ἄντεξε, καί ςζ ἡλικία 58 ἐτῶν ὁ πατιρ Γεϊργιοσ Καρςλίδθσ, γαλινιοσ καί εἰρθνικόσ, ἄφθςε τιν ψυχι του νά πετάξει γιά τόν οὐρανό. Ἦταν 4 Νοεμβρίου Ἡ μνιμθ τοῦ ὁςίου Γεωργίου τοῦ νζου Ὁμολογθτοῦ τιμᾶται κάκε χρόνο τιν ἡμζρα αὐτι μζ ἰδιαίτερθ λαμπρότθτα, ἐνῶ ἀναρίκμθτα εἶναι τά καφματα ποφ ἐπιτελεῖ ὁ Ἅγιοσ ςζ ὅςουσ τόν ἐπικαλοῦνται. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ 1. Γεμάτθ περιπζτειεσ ἡ ηωι τοῦ ἁγίου Γεωργίου τοῦ Καρςλίδθ... Ρόςα καφματα ὅμωσ ἔηθςε αὐτόσ ὁ ἄνκρωποσ τοῦ Κεοῦ ἀπό μικρό παιδί! Κυμάςτε μερικά καφματα ποφ ςᾶσ ἔκαναν ἐντφπωςθ; (...) Τό γεγονόσ ὅτι τόν ἀνακάλυψαν ςτιν ἀποκλειςμζνθ ἀπό τό χιόνι ςπθλιά, τό ὅτι τόν ἀνζλαβε ὑπό τιν προςταςία τθσ μιά οἰκογζνεια κρυπτοχριςτιανῶν, τό πῶσ ὁδθγικθκε ςτόν ἱερζα τῆσ Τιφλίδασ, ἡ καυμαςτι διάςωςι του τότε ποφ ἦταν νά τόν ἐκτελζςουν, κ.ἄ. 2. Ἄραγε ἦταν τυχαῖα ὅλα αὐτά τά γεγονότα; Ροιόσ κρφβεται πίςω ἀπό ὅλα αὐτά; (...) Ὁ Φιλάνκρωποσ Κεόσ, ὁ Ὁποῖοσ μζ ςτοργι καί ἀγάπθ μᾶσ παρακολουκεῖ καί μᾶσ προςτατεφει. Ροτζ δζν κλείνει μάτι ὁ Κεόσ! «Οὐ νυςτάξει οὐδὲ ὑπνϊςει ὁ φυλάςςων τὸν Λςραιλ» (Ψαλ. 120, 4). Ροτζ δζν τραβάει τι ματιά Του ἀπό τά πλάςματά Του καί ἰδιαίτερα ἀπό τόν ἀγαπθμζνο Του ἄνκρωπο. «Ὀφκαλμοὶ Κυρίου ἐπὶ δικαίουσ, καὶ ὦτα αὐτοῦ εἰσ δζθςιν αὐτῶν» (Ψαλ. 33, 16). Ο Κεόσ - Ρατζρασ μασ ἀκοφει τίσ προςευχζσ μασ. Κι ἀπαντάει καί μζ καφματα ἀκόμθ: Κεραπεῖεσ ἀπό ἀρρϊςτιεσ, βροχι ὕςτερα ἀπό λιτανεία, λφςθ ἀπροςδόκθτθ ςζ διάφορα προβλιματα... Μεγάλα τά καφματα τῆσ κείασ Ρρόνοιασ ςτι ηωι μασ. Τό ὁμολογοῦν ὅςοι ἔηθςαν παρόμοια καφματα (διάςωςθ ἀπό ςειςμοφσ, ἀπό τροχαῖα καί ἄλλα ἀτυχιματα καί δυςάρεςτα): «Ὁ Κεόσ μ ἔςωςε»! «Καῦμα τῆσ κείασ Ρρόνοιασ»! -43-

44 3. Εἶναι πολφ ςθμαντικό νά ςκεπτόμαςτε ὅτι ὁ Κεόσ φροντίηει γιά μᾶσ καί νά ἐμπιςτευόμαςτε τιν Ρρόνοιά Του. Γιατί εἶναι ςθμαντικό αὐτό; (...) Διϊχνει τό ἄγχοσ ἀπό τιν ψυχι μασ καί μᾶσ ὁπλίηει μζ κάρροσ καί δφναμθ. Δζν τά χάνουμε ςτίσ δυςκολίεσ. Γνωρίηουμε ὅτι ἀγρυπνᾶ γιά μᾶσ ὁ Κεόσ! Ἀντιμετωπίηουμε τά δυςάρεςτα μζ εἰρινθ ςτιν ψυχι. Ὁ Κεόσ εἶναι παρϊν καί κά βγάλει ἀπό αὐτά καλό! Μᾶσ γεμίηει μζ χαρά καί ἐλπίδα, διότι εἴμαςτε παιδιά τοῦ Κεοῦ - Ρατζρα. Ἄρα λοιπόν, ἡ πίςτθ ςτιν Ρρόνοια τοῦ Κεοῦ εἶναι ἀνεξάντλθτθ πθγι ἐλπίδασ, κάρρουσ, παρθγοριᾶσ καί δφναμθσ! Ὁ Κφριόσ μασ, παιδιά, ςτιν ἐπί τοῦ Ὄρουσ Ὁμιλία μᾶσ εἶπε: «μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγθτε καὶ τί πίθτε, μθδὲ τῷ ςϊματι ὑμῶν τί ἐνδφςθςκε οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐςτι τῆσ τροφῆσ καὶ τὸ ςῶμα τοῦ ἐνδφματοσ; ἐμβλζψατε εἰσ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, ὅτι οὐ ςπείρουςιν οὐδὲ κερίηουςιν οὐδὲ ςυνάγουςιν εἰσ ἀποκικασ καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιοσ τρζφει αὐτά οὐχ ὑμεῖσ μᾶλλον διαφζρετε αὐτῶν;... καταμάκετε τὰ κρίνα τοῦ ἀγροῦ πῶσ αὐξάνει οὐ κοπιᾷ οὐδὲ νικει λζγω δὲ ὑμῖν ὅτι οὐδὲ Σολομὼν ἐν πάςῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡσ ἓν τοφτων. Εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ, ςιμερον ὄντα καὶ αὔριον εἰσ κλίβανον βαλλόμενον, ὁ Κεὸσ οὕτωσ ἀμφιζννυςιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶσ, ὀλιγόπιςτοι;» Δθλαδι: «Μι μεριμνᾶτε. Δθλαδι μιν ἀνθςυχεῖτε, ςτενοχωρεῖςτε καί ἀγωνιᾶτε γιά τι ηωι ςασ, τί κά φᾶτε καί τί κά πιεῖτε, οὔτε γιά τό τί κά φορζςετε. Ο Κεόσ ποφ ςᾶσ ἔδωςε τό ςπουδαιότερο, ποφ εἶναι ἡ ηωι καί τό ςῶμα, δζν κά ςᾶσ δϊςει καί τό κατϊτερο, ποφ εἶναι ἡ τροφι καί τό ἔνδυμα; Γιά κοιτάξτε τά πτθνά τοῦ οὐρανοῦ! Οὔτε ςπζρνουν, οὔτε κερίηουν. Οὔτε μαηεφουν ςζ ἀποκῆκεσ. Καί ὅμωσ ὁ Οὐράνιοσ Ρατζρασ τά τρζφει!... Ραρατθρῆςτε καί τά ἀγριολοφλουδα!... Οὔτε ὁ ξακουςτόσ βαςιλιάσ Σολομϊν ςζ ὅλθ του τι δόξα δζν ντφκθκε ποτζ ςάν ἕνα ἀπό αὐτά! Αφοῦ λοιπόν γιά τά πουλιά καί τά ἀνκάκια τοῦ ἀγροῦ φροντίηει τόςο ὁ Κεόσ, δζν κά φροντίςει γιά ςᾶσ τά παιδιά Του!» (Ματκ. ςτ 25-26, 28-30) ΕΠΙΛΟΓΟ Σιμερα γνωρίςαμε ἕνα μεγάλο ςφγχρονο ἅγιο καί ὁμολογθτι. Τόν ὅςιο Γεϊργιο Καρςλίδθ. Ρόςο μεγάλθ εὐλογία νά ἔχουμε ἕναν ἅγιο ποφ ἔηθςε μόλισ λίγα χρόνια πρίν ἀπό ἐμᾶσ! Ὅποιοσ βρεκεῖ ςτι Δράμα ἄσ μιν παραλείψει νά πάει νά προςκυνιςει τόν τάφο του καί τό χαριτόβρυτο ἱερό λείψανό Του ποφ βρίςκεται ςτιν Ἱερά Μονι Ἀναλιψεωσ. Κι ὅλοι μασ ἄσ ηθτοῦμε τίσ πρεςβεῖεσ Του διότι εἶναι πολλά τά καφματα ποφ ἐπιτελεῖ. Καί ἀκόμα, ἄσ μιν ξεχνοῦμε τό μινυμα ἐλπίδασ ποφ μᾶσ ἔςτειλε μζ τιν πολυτάραχθ ηωι του: Στίσ δυςκολίεσ τῆσ ηωῆσ ἀκολουκῆςτε τό δρόμο τῆσ πίςτεωσ καί τῆσ ὑπομονῆσ καί νά εἶςτε βζβαιοι ὅτι ἡ πρόνοια τοῦ Κεοῦ δζν κά ςᾶσ ἐγκαταλείψει! -44-

45 ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Ποφ είναι ο Θεόσ; "Γιατί δεν επεμβαίνει ο Κεόσ μζςα ςτθν Λςτορία για να αποδϊςει το δίκαιο; Ροφ είναι ο Κεόσ; Γιατί δεν βοικθςε αυτό το αεροπλάνο που ζπεςε με τουσ 63 ανκρϊπουσ; Γιατί εκείνο, γιατί εκείνο ; Γιατί αφινει να πεκαίνουν παιδιά και να γίνονται ςκζλεκρα τα παιδιά από τθν πείνα; Γιατί δεν επεμβαίνει ο Κεόσ;» Το πρόβλθμα αυτό λζγεται Κεοδικία, ωσ να καλείται ςε δίκθ ο Κεόσ, για αυτιν τθν κατάςταςθ τθσ Λςτορίασ. Γιατί δθλαδι ο Κεόσ δεν επεμβαίνει μζςα εισ τθν Λςτορία. Αυτό το πρόβλθμα όμωσ είναι ψευδοπρόβλθμα, διότι αν μελετιςει κανείσ καλφτερα το λόγο του Κεοφ, δεν υπάρχει το κζμα τθσ Κεοδικίασ, γιατί παρζδωςε ςτα χζρια μασ ο Κεόσ τθ διαχείριςθ του εαυτοφ μασ και των κοινωνιϊν μασ, και τθσ Λςτορίασ. Ο Κεόσ αγαπθτοί μου δεν είναι χωροφφλακασ, να κάκεται από πάνω και να λζει: -Α! Ζλα εδϊ, ζλα εδϊ τι ζκανεσ; τι ζκανεσ; ΜΡΑΡ, Άρπα τθν!!! Δεν είναι ο Κεόσ χωροφφλακασ. Κυμθκείτε κάποιεσ παραβολζσ που φεφγει, παραδίδει λζγει τα τάλαντα ασ ποφμε και φεφγει. Γυρίηει, για να λογαριαςτεί. Κα ζρκει ο Κφριοσ, αλλά τϊρα ςε αφινει διαχειριςτι! Διαχειριςτι τθσ Λςτορίασ!!! Μθν λοιπόν φορτϊνουμε ςτον Κεό το γιατί δεν επεμβαίνει. Ο Κεόσ είναι πανταχοφ παρϊν, βλζπει τα πάντα, ξζρει τα πάντα, ξζρει και τουσ δικοφσ του. Αλλά αλλά δεν επεμβαίνει γιατί δεν είναι χωροφφλακασ και ακόμθ είναι εκείνο το φοβερό που λζει ο ψαλμωδόσ: "Λνα τι ευοδοφται ο αςεβισ". Για πιο λόγο προκόβει ο αςεβισ; Ο ευςεβισ όλο άρρωςτοσ είναι, φτωχόσ είναι, τοφτο, κείνο Ενϊ ο αςεβισ; Ρροκόβει, ζχει υγεία. Ξζρετε πόςα ςθμεία λζγεται αυτό εισ τθν Ραλαιά Διακικθ και ιδίωσ εισ τουσ ψαλμοφσ; Γιατί λοιπόν ο Κεόσ δεν επεμβαίνει μζςα ςτθν Λςτορία για να αποδϊςει το δίκαιον; "Λνα τι ευοδοφται ο αςεβισ;" Είναι ο πειραςμόσ τθσ "απουςίασ" του Κεοφ. Τθ λζξθ απουςία τθ βάηω εντόσ ειςαγωγικϊν. Δεν απουςιάηει ο Κεόσ, ζτςι εμείσ το καταλαβαίνουμε ότι απουςιάηει ο Κεόσ. Κα ικελα να ςασ ζλεγα ζνα πολφ ωραίο παράδειγμα με τον Μζγα Αντϊνιο: Πταν πρωτοξεκίνθςε να γίνει αςκθτισ είχε πάρα πολλοφσ πειραςμοφσ, φοβεροφσ πειραςμοφσ. Ιταν 18 χρονϊν παιδί και πιγε ςε ενα τάφο, κολωτόν εννοείται, όπωσ ιταν τθν εποχι εκείνθ πολλοί κολωτοί τάφοι, για να μείνει εκεί κάποιο καιρό. Εκεί οι δαίμονεσ τον ετάραξαν. Μζχρι τον ζδερναν, μζχρι τον εξεφόβιηαν με πολλοφσ τρόπουσ, με φωνζσ, με τοφτα, με κείνα. Ο Άγιοσ Αντϊνιοσ ζμενε ςτακερόσ. Τον τρομοκρατοφςαν για να γυρίςει πίςω. Εκεί λοιπόν ςτον τάφο, που θγωνίηετο και ζτρωγε ξφλο και τα λοιπά, φϊναηε: "Χριςτζ μου, που είςαι; Χριςτζ μου, που είςαι;"οφτε φωνι οφτε ακρόαςισ. Ρζραςαν αρκετζσ θμζρεσ και οι πειραςμοί πζραςαν. Κάποια ςτιγμι λζγει: - Χριςτζ μου, που είςαι; - Εδϊ είμαι, Αντϊνιε, ακοφει μια φωνι, του Χριςτοφ. - Ρου ιςουν όταν ςε φϊναηα; - Σε ζβλεπα να αγωνίηεςαι. Βλζπετε παρακαλϊ; Αυτό το παράδειγμα του Μεγάλου Αντωνίου είναι εφγλωττθ απάντθςθ ςτο πρόβλθμα τθσ Κεοδικίασ! Αρχιμ. Ακαν. Μυτιλιναίου, ομιλία -45-

46 2. «Και πάλι κίνθςα να ρκω, Χριςτζ μου, ςτθν αυλι ςου...» Αυτό το κερί που ανάβω Χριςτζ μου, Σε παρακαλϊ να είναι ΦΩΣ για να με φωτίηεισ ςτισ αποφάςεισ μου, ςτθν πορεία μου, ςτισ δυςκολίεσ μου. Να είναι ΦΩΤΛΑ για να κάψεισ μζςα μου κάκε εγωιςμό, εμπάκεια, κακότθτα και απιςτία. Να είναι ΦΛΟΓΑ για να ξαναηεςτάνεισ τθν καρδιά μου, ζτςι ϊςτε να Σε λατρεφει και να Σε αγαπά με όλθ τθσ τθν δφναμθ. Κάποιεσ φορζσ δεν μπορϊ να μείνω για πολφ μζςα ςτον Ναό Σου Αφινοντασ αυτό το Κερί να καίει με το ιλαρό του Φϊσ μπροςτά ςτισ Άγιεσ Εικόνεσ είναι ςαν να Σου δίνω λίγο από τον εαυτό μου. Κάνε να γίνω και γϊ μια λαμπάδα που κα λιϊνει για Σζνα! Βοικθςε με να ςυνεχίςω τθν Ρροςευχι μου μζςα ςτισ κακθμερινζσ μου δραςτθριότθτεσ και υποχρεϊςεισ, κυρίωσ όμωσ αξίωνε με να Σε λατρεφω όςο γίνεται πιο ςυχνά κατά τθν Κεία Λειτουργία με τθν παρουςία μου ςτον Ναό. ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ινδιάνικθ ιςτορία «Ο γλάροσ και το φωσ» ςε ζναν από τουσ ςυνδζςμουσ: ι ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. Σκυταλοδρομία με μπιςκότα Χωρίηουμε τουσ παίκτεσ ςε 2 ιςάρικμεσ ομάδεσ. Δίνουμε ςε κάκε παίκτθ και των 2 ομάδων από ζνα μπιςκότο. Με το ςφνκθμα αρχίηουν να τρϊνε το μπιςκότο τουσ, ο πρϊτοσ παίκτθσ κάκε ομάδασ. Πποιοσ τελειϊςει πρϊτοσ ςφυρίηει τθν ςτροφι ενόσ γνωςτοφ τραγουδιοφ. Μόλισ τελειϊςει το ςφφριγμα αρχίηει ο δεφτεροσ. Τρϊει το μπιςκότο και ςφυρίηει κι εκείνοσ μια ςτροφι ενόσ τραγουδιοφ. Το ίδιο γίνεται μζχρι τον τελευταίο. Θ ομάδα που κα τελειϊςει πρϊτθ είναι νικιτρια. 2. Αντίκετεσ ενζργειεσ Χωρίηουμε τουσ παίκτεσ ςε 2 ιςάρικμεσ ομάδεσ. Στθν κάκε ομάδα δίνουμε ζναν κατάλογο με οριςμζνεσ ενζργειεσ π.χ. 4-5 Δθλ. Φζρτε μου ζνα μπουφάν, λφςετε τα κορδόνια των αντιπάλων ςασ, μθν τουσ αφιςετε να κακίςουν ςτισ καρζκλεσ κλπ. Το χαρτί τθσ άλλθσ ομάδοσ ζχει ακριβϊσ τισ αντίκετεσ ενζργειεσ. π.χ. Μθν ςασ πάρουν το μπουφάν, κακίςτε ςτισ καρζκλεσ κλπ. Πλα πρζπει να γίνουν ςε οριςμζνο χρόνο και αναδεικνφουμε τθ νικιτρια ομάδα. -46-

47 Σσμάμςηρη 7 η Σαββαςξκύοιακξ, Μξεμβοίξσ 2014 Αμαοςία και Κύςοχρη ΕΙΑΓΨΓΗ Τό «εὐαγγζλιο τῶν εὐαγγελίων». Ἔτςι χαρακτθρίςτθκε ἡ παραβολι τοῦ ἀςϊτου. Διότι, ἄν ὑποκζςουμε ὅτι χανόταν ὅλθ ἡ ὑπόλοιπθ διδαςκαλία τοῦ Χριςτοῦ, κά ἦταν ἀρκετι καί μόνο αὐτι ἡ παραβολι γιά νά μᾶσ βεβαιϊςει ὅτι ὁ Κφριοσ εἶναι Κεόσ τῆσ ἄπειρθσ ἀγάπθσ καί φιλανκρωπίασ. Ρρόκειται γιά μιά ἱςτορία ποφ ἀκοῦμε κάκε χρόνο ςτιν Ἐκκλθςία μασ κατά τιν ἡμζρα αὐτι, ἀλλά πάντοτε ςυγκινεῖ τιν ψυχι μασ Ἀξίηει λοιπόν νά τιν διαβάςουμε καί νά ὑπογραμμίςουμε κάποιεσ λεπτομζρειζσ τθσ. ΔΙΗΓΗΗ Θ ΡΑΑΒΟΛΘ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ ΓΛΟΥ Ι ΤΟΥ ΣΡΛΑΓΧΝΛΚΟΥ ΡΑΤΕΑ (Λκ. 15, 11-24) θμείωςθ: Ρροτιμότερο, ο κατθχθτισ να διαβάςει από το βιβλίο τθσ Καινισ Διακικθσ τθν παραβολι (ςε νεοελλθνικι απόδοςθ), για να κατανοιςουν τα παιδιά ότι δεν πρόκειται για αφιγθςθ κοινοφ παραμυκιοφ, αλλά πιςτι μεταφορά του λόγου του Κυρίου. Είπε ο Λθςοφσ ςτουσ μακθτζσ του αυτι τθν παραβολι: «Κάποιοσ άνκρωποσ είχε δφο γιουσ. Ο μικρότεροσ απ αυτοφσ είπε ςτον πατζρα του: - Ρατζρα, δϊςε μου το μερίδιο τθσ περιουςίασ που μου αναλογεί. Κι εκείνοσ τουσ μοίραςε τθν περιουςία. Φςτερα από λίγεσ μζρεσ ο μικρότεροσ γιοσ τα μάηεψε όλα κι ζφυγε ςε χϊρα μακρινι. Εκεί ςκόρπιςε τθν περιουςία του κάνοντασ άςωτθ ηωι. Πταν τα ξόδεψε όλα, ζτυχε να πζςει μεγάλθ πείνα ςτθ χϊρα εκείνθ, κι άρχιςε κι αυτόσ να ςτερείται. Ριγε κι ζγινε εργάτθσ ςε ζναν από τουσ πολίτεσ εκείνθσ τθσ χϊρασ, ο οποίοσ τον ζςτειλε ςτα χωράφια του να βόςκει γουροφνια. Ζφταςε ςτο ςθμείο να κζλει να χορτάςει με τα ξυλοκζρατα που ζτρωγαν τα γουροφνια και κανζνασ δεν του ζδινε. Τελικά ςυνιλκε και είπε: - Ρόςοι εργάτεσ του πατζρα μου ζχουν περίςςιο ψωμί κι εγϊ εδϊ πεκαίνω τθσ πείνασ! Κα ςθκωκϊ και κα πάω ςτον πατζρα μου και κα του πω: «Ρατζρα, αμάρτθςα ςτο Κεό και ς εςζνα. Δεν είμαι άξιοσ πια να λζγομαι γιοσ ςου. Κάνε με ςαν ζνα από τουσ εργάτεσ ςου». Σθκϊκθκε, λοιπόν, και ξεκίνθςε να πάει ςτον πατζρα του. Ενϊ ιταν ακόμθ μακριά, τον είδε ο πατζρασ του, τον ςπλαχνίςτθκε, ζτρεξε, τον αγκάλιαςε ςφιχτά και τον καταφιλοφςε. Τότε ο γιοσ του του είπε: -Ρατζρα, αμάρτθςα ςτον Κεό και ς εςζνα και δεν αξίηω να λζγομαι παιδί ςου. Ο πατζρασ όμωσ γφριςε ςτουσ δοφλουσ του και τουσ είπε: -47-

48 - Βγάλτε γριγορα τθν καλφτερθ ςτολι και ντφςτε τον. Φορζςτε του δαχτυλίδι ςτο χζρι και δϊςτε του υποδιματα. Φζρτε το ςιτευτό μοςχάρι και ςφάξτε το να φάμε και να ευφρανκοφμε, γιατί αυτόσ ο γιοσ μου ιταν νεκρόσ και αναςτικθκε. Ιταν χαμζνοσ και βρζκθκε. Ζτςι άρχιςαν να ευφραίνονται. Ο μεγαλφτεροσ γιοσ του βριςκόταν ςτο χωράφι. Κακϊσ, λοιπόν, ερχόταν και πλθςίαηε ςτο ςπίτι, άκουςε μουςικι και χοροφσ. Φϊναξε ζναν από τουσ υπθρζτεσ και ρϊτθςε να μάκει τι ςυμβαίνει. Εκείνοσ του είπε: -Γφριςε ο αδερφόσ ςου κι ο πατζρασ ςου ζςφαξε το ςιτευτό μοςχάρι, γιατί του ιρκε πίςω γερόσ. Αυτόσ τότε κφμωςε και δεν ικελε να μπει μζςα. Βγικε ο πατζρασ του και τον παρακαλοφςε, εκείνοσ όμωσ αποκρίκθκε ςτον πατζρα του: -Εγϊ τόςα χρόνια ςοφ δουλεφω και ποτζ δεν παρικουςα διαταγι ςου. Κι όμωσ ς εμζνα δεν ζδωςεσ ποτζ ζνα κατςίκι για να ευφρανκϊ με τουσ φίλουσ μου. Πταν όμωσ ιρκε αυτόσ ο γιοσ ςου, που καταςπατάλθςε τθν περιουςία ςου με πόρνεσ, ζςφαξεσ για χάρθ του το ςιτευτό μοςχάρι. Κι ο πατζρασ του τοφ είπε: -Ραιδί μου, εςφ είςαι πάντοτε μαηί μου και όλα τα δικά μου είναι δικά ςου. Ζπρεπε όμωσ να ευφρανκοφμε και να χαροφμε, γιατί ο αδερφόσ ςου αυτόσ ιταν νεκρόσ κι αναςτικθκε. Ιταν χαμζνοσ και βρζκθκε. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ Εἶναι πάρα πολλζσ οἱ ἀλικειεσ ποφ ἀποκαλφπτει ἡ παραβολι τοῦ ἄςωτου. Ἐμεῖσ ςιμερα κά μείνουμε μόνο ςζ δυό βαςικζσ ποφ εἶναι καλό νά γνωρίηουμε: Α. Τί εἶναι ἁμαρτία καί Β. Ρῶσ μποροῦμε νά λυτρωκοῦμε ἀπό αὐτι. Α. ΣΙ ΕΙΝΑΙ ΑΜΑΡΣΙΑ Ἁμαρτία ςθμαίνει ἀποτυχία, ἀςτοχία. Τό ρῆμα ἁμαρτάνω ςθμαίνει ἀςτοχῶ, ἀποτυγχάνω ἀπό τό ςκοπό μου, πλανῶμαι. Αὐτό φαίνεται ξεκάκαρα ςτιν περίπτωςθ τοῦ νεότερου υἱοῦ τῆσ παραβολῆσ: ἄφθςε τό ςπίτι του καί τόν πατζρα του γιά νά βρεῖ τιν ἐλευκερία καί τιν εὐτυχία καί τελικά κατιντθςε νά γίνει ἕνασ δυςτυχιςμζνοσ δοῦλοσ. Ρλιρθσ ἀποτυχία! 1. Ροιό ἦταν τό πρῶτο ἀςτόχθμα τοῦ νζου αὐτοῦ; (...) Κεϊρθςε περιοριςμό τιν πατρικι φροντίδα. Τά πατρικά χζρια ποφ τόν κρατοῦςαν ςτοργικά τά ἔβλεπε ςάν χειροπζδεσ. Τιν πατρικι ἀγκαλιά ςάν φυλακι. Αὐτι ἡ ςφγχυςθ εἶναι τό πρῶτο χαρακτθριςτικό τῆσ ἁμαρτίασ. Βλζπεισ ἄλλα ἀντί ἄλλα. Τό ἄςπρο γιά μαῦρο, τό μαῦρο γιά ἄςπρο. Τίσ ἐντολζσ τοῦ Κεοῦ ποφ τοῦ ἐξαςφαλίηουν τιν ἀλθκινι χαρά, τίσ βλζπει ςάν περιοριςμοφσ τῆσ ἐλευκερίασ του. Τίσ ςυμβουλζσ τῶν παλαιοτζρων τίσ κεωρεῖ ἀπαρχαιωμζνεσ ἀντιλιψεισ. «Μεγάλωςα πιά, λζνε πολλοί, μπορῶ νά κάνω ὅ,τι κζλω τϊρα». 2. Τί ἔκανε ὁ νεότεροσ γιόσ ὅταν ἔφυγε καί βρζκθκε μόνοσ καί ἐλεφκεροσ; (...) «Διεςκόρπιςε τὴν οὐςίαν αὐτοῦ ηῶν ἀςϊτωσ». Αὐτό εἶναι τό δεφτερο χαρακτθριςτικό τῆσ ἁμαρτίασ: διαςκορπιςμόσ πολυτίμων ἀγακῶν. Ὅςοι μεκοῦν ἀπό τιν ἁμαρτία, ςπαταλοῦν ὧρεσ, χριματα, ἱκανότθτεσ, ὑγεία, ἄςκοπα καί ἐπιηιμια. Διαςκορπίηουν τιν τιμιότθτα, τιν ἁγνότθτα, τιν πίςτθ τουσ ἐδῶ καί κεῖ. -48-

49 3. Καί τελικῶσ ποῦ κατζλθξε αὐτι ἡ περιπλάνθςθ ςτοφσ δρόμουσ τῆσ ἁμαρτίασ; (...) Τελικά ἡ ἁμαρτία ςζ ὁδθγεῖ ςτι ςτζρθςθ καί ςτιν ἐξακλίωςθ: «Ἐγζνετο λιμὸσ ἰςχυρὸσ... καὶ αὐτὸσ ἤρξατο ὑςτερεῖςκαι» - «ἔπεμψεν αὐτὸν... βόςκειν χοίρουσ». Καί τζλοσ, ςτι φοβερι μοναξιά καί ἐγκατάλειψθ: «οὐδεὶσ ἐδίδου αὐτῷ». Νόμιςε πϊσ φεφγοντασ ἀπό τόν πατζρα του κά βρεῖ τιν ἐλευκερία καί κατάντθςε ςτι χειρότερθ δουλεία. Αὐτό εἶναι τό φοβερό ἀςτόχθμα, ποφ λζγαμε προθγουμζνωσ. Αὐτι εἶναι ἡ ἁμαρτία. Δυςτυχῶσ πολλοί τό πακαίνουν αὐτό. Διϊχνουν ἀπό πάνω τουσ τιν πίςτθ, δζν κζλουν νά ἔχουν ςχζςεισ μζ τιν Ἐκκλθςία, κεωροῦν πιεςτικζσ τίσ ἐντολζσ τοῦ Κεοῦ, καί καταλιγουν νά ὑποδουλωκοῦν ςτά πάκθ τουσ καί τίσ ἁμαρτωλζσ ἐπικυμίεσ. Ἡ ἁμαρτία εἶναι παραφροςφνθ, τρζλλα, ἀρρϊςτια τοῦ μυαλοῦ, τῆσ καρδιᾶσ, τῆσ κελιςεωσ. Ὅςοι ὅμωσ βρίςκονται κάτω ἀπό τιν ἐπίδραςι τθσ δυςκολεφονται νά τό παραδεχκοῦν. Ὅπωσ καί ἕνασ παράφρων, ὅταν νομίηει ὅτι εἶναι ςτρατθγόσ καί τοῦ πεῖτε ὅτι δζν εἶναι παρά ἄρρωςτοσ, δζν τό παραδζχεται... Β. Θ ΛΥΤΩΣΘ 1. Ρῶσ κατόρκωςε νά λυτρωκεῖ ὁ ἄςωτοσ ἀπό τιν ἁμαρτία; Κά ἤκελα νά ἐντοπίςετε τζςςερα ςθμαντικά βιματα. α) Συναίςκθςθ τῆσ ἁμαρτίασ. Ὁ ἄςωτοσ μζςα ςτιν πείνα καί τιν ἐξακλίωςθ ςυνῆλκε ἀπό τι ςφγχυςθ καί εἶδε τιν κατάςταςι του: «εἰσ ἑαυτὸν δὲ ἐλκὼν εἶπε πόςοι μίςκιοι τοῦ πατρόσ μου περιςςεφουςιν ἄρτων, ἐγὼ δὲ λιμῷ ἀπόλλυμαι!». Ἕωσ τότε ἡ ἁμαρτία τόν εἶχε ναρκϊςει, τόν ξεγελοῦςε. Τϊρα μζςα του ξυπνοῦν ὅλεσ οἱ παλιζσ καλζσ ἀναμνιςεισ ἀπό τό πατρικό του ςπίτι. Ἡ μορφι, οἱ ςυμβουλζσ τοῦ πατζρα. Ρόςθ γαλινθ βαςίλευε πάντοτε ἐκεῖ! Ὅλοι δοφλευαν χαροφμενα. Τό τραπζηι ἦταν πάντα γεμάτο. Ἀκόμα καί οἱ ὑπθρζτεσ ποτζ δεν εἶχαν ςτερθκεῖ κάτι... Ἄχ, τί ἦταν αὐτό ποφ ἔπακε! Τϊρα τό νιϊκει, τό καταλαβαίνει: «Ἥμαρτον!» Αὐτό εἶναι πάντοτε τό πρῶτο βῆμα γιά τιν ἀπελευκζρωςθ ἀπό τι δουλεία τῆσ ἁμαρτίασ. Ἡ ςυναίςκθςθ τῆσ καταςτάςεωσ καί ἡ ἐςωτερικι μετάνοια, ἡ ςυντριβι. β) Στακερι ἀπόφαςθ γιά διόρκωςθ. Ὁ ἄςωτοσ γιόσ ἀναςθκϊνεται. «Κά πάω!», ψικυρίηουν τά χείλθ. Ἀναςτὰσ πορεφςομαι πρὸσ τὸν πατζρα μου»! Τά ςβθςμζνα του μάτια λάμπουν καί πάλι μζ τι ςκζψθ αὐτι. Μ ἀπότομα ἕνα ςφννεφο τόν ςκεπάηει. Ἄραγε κά μζ δεχκεῖ;... Κά μζ δεχκεῖ, ἔμενα ποφ φζρκθκα τόςο ἀντάρτικα, ποφ τόν ἀπαρνικθκα ςκορπίηοντασ ςπάταλα τά ὑπάρχοντά του; Σταματᾶ. Τό βλζμμα του γυρίηει ἐδῶ καί κεῖ μζ ἀμθχανία. Κακϊσ ὅμωσ ςυναντᾶ τίσ ἀθδιαςτικζσ μορφζσ τῶν χοίρων ποφ τόν περιτριγυρίηουν, περιςςότερο ἀποφαςιςτικά ἐπαναλαμβάνει: Κά ςθκωκῶ καί κά πάω! Κά πζςω ςτά πόδια του καί κά τοῦ πῶ: «πάτερ, ἥμαρτον εἰσ τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνϊπιόν ςου. οὐκζτι εἰμὶ ἄξιοσ κλθκῆναι υἱόσ ςου ποίθςόν με ὡσ ἕνα τῶν μιςκίων ςου». Ἄσ μζ δεχκεῖσ ἔςτω ςάν ὑπθρζτθ... Ἄσ προςζξουμε τό ςθμεῖο αὐτό: νά ςυναιςκανόμαςτε τίσ ἁμαρτίεσ μασ ἀλλά νά μθν ἀπελπιηόμαςτε. Συνικωσ ὁ διάβολοσ ςτιν ἀρχι μᾶσ ςπρϊχνει ςτά δίχτυα τῆσ ἁμαρτίασ λζγοντάσ μασ ὅτι δζν εἶναι τίποτα καί μετά, ὅταν μᾶσ μπλζξει, μεγαλοποιεῖ τά πράγματα καί προςπακεῖ νά δθμιουργιςει πανικό. «Τϊρα δζν γίνεται πιά τίποτα. Ἄσ φρόντιηεσ νά μθν ἔπεφτεσ. Τϊρα πιά εἶναι ἀργά». Ρροςοχι, μιν πζςουμε ς αὐτι τι -49-

50 φοβερι παγίδα τοῦ ἐχκροῦ. Ἡ ἀπελπιςία δζν ἔχει κζςθ γιά κανζνα ἁμάρτθμα, ἀκόμα καί τό πιό φοβερό. Ὅλα διορκϊνονται! Καί ποτζ δεν εἶναι ἀργά! γ) Ἐπιςτροφι (ἔμπρακτθ μετάνοια). Ὁ ἄςωτοσ πραγματοποίθςε τιν ἀπόφαςι του. «Καὶ ἀναςτὰσ ἦλκε πρὸσ τὸν πατζρα αὐτοῦ»... Χρειάςκθκε νά κάνει πορεία μεγάλθ γιά νά φκάςει ςτό πατρικό ςπίτι. Εἶχε φφγει τόςο μακριά. Ὅςο πιό μακριά φεφγει κανείσ, τόςο και μεγαλφτερο δρόμο πρζπει νά διατρζξει. Δζν φκάνει νά πεῖ, κά διορκωκῶ, χρειάηεται να καταβάλει και ἐπίμονθ προςπάκεια. Ρολλά ἐμπόδια ἔρχονται ςυχνά νά φράξουν τόν δρόμο αὐτό τῆσ ἐπιςτροφῆσ. Ραλιοί γνωςτοί, παλιζσ ςυνικειεσ, παγίδεσ τοῦ πονθροῦ φράηουν τό δρόμο μασ. «Ρῶσ; Δζν κα ἔρκεισ μαηί μασ ς αὐτι τιν ἐκδρομι, γιά νά πᾶσ ςτιν ἐκκλθςία;» - «Δζν τό εἶδεσ αὐτό το ἔργο γιατί δζν ἐπιτρζπεται; Τόν ἅγιο μᾶσ παριςτάνεισ;...», ρωτοῦν εἰρωνικά οἱ δῆκεν φίλοι. Ἀλίμονο ἄν τοφσ ἀκοφςουμε. δ) Ὁμολογία τῶν ςφαλμάτων. Ρροςζξτε, παιδιά, αὐτι τι λεπτομζρεια τῆσ παραβολῆσ. Ὅταν ἔφκαςε, ὅταν εἶδε τόν Ρατζρα του ὁ ἄςωτοσ νά τρζχει μζ τόςθ λαχτάρα νά τον προχπαντιςει, νά τόν ἀγκαλιάηει μζ τόςθ ςτοργι καί νά τόν καταφιλᾶ, δζν παραςιϊπθςε τιν ἐνοχι του. Ἀλλά μζ ςυντριβι ἔπεςε ςτά πόδια του καί μζ δάκρυα ὁμολόγθςε. Κα μποροῦςε, βλζποντασ τιν ἀνζλπιςτθ αὐτι ὑποδοχι τοῦ πατζρα, νά βρεῖ εὐκαιρία να δικαιολογθκεῖ, ὅπωσ τό ςυνθκίηουν ςιμερα πολλοί. Δζν κάνει ὅμωσ κάτι τζτοιο. Με εἰλικρίνεια ὁμολόγει καί ἐξουκενϊνει τόν ἑαυτό του. Τονίηει τιν ἐνοχι του. «Οὐκζτι εἰμί ἄξιοσ κλθκῆναι υἱόσ ςου». Ἐδῶ κορυφϊνεται ἡ μετάνοια. Ἔτςι κεραπεφεται ὁριςτικά ἡ ἀρρϊςτια τῆσ ἁμαρτίασ: Μζ τθν εἰλικρινι ὁμολογία τῶν ςφαλμάτων. 2. Ροιόσ κά μᾶσ κυμίςει τά τζςςερα ςτάδια τῆσ πορείασ πρόσ τι λφτρωςθ;(...) α)συναίςκθςθ - ςυντριβι, β) Ἀπόφαςθ γιά διόρκωςθ, γ) Ἐπιςτροφι, δ) Ὁμολογία, αἴτθςθ ςυγγνϊμθσ. ΕΥΑΡΜΟΓΗ (Στό κζμα αὐτό κά τονίςουμε τιν ἀναγκαιότθτα τῆσ ἐξομολογιςεωσ, τθν ὑπερνίκθςθ ντροπῆσ καί τιν ἀγάπθ τοῦ Κεοῦ ποφ ςυγχωρεῖ ὅλουσ τοφσ ἀνκρϊπουσ ποφ μετανοοῦν). 1. Ἄσ ἔρκουμε τϊρα ςτι δικι μασ ηωι. Ἐμεῖσ πζφτουμε κφματα τῆσ ἁμαρτίασ; (...) Ἄλλοσ λιγότερο, ἄλλοσ περιςςότερο, ναί. Κανείσ δζν εἶναι ἀναμάρτθτοσ. Ρρζπει λοιπόν ὅλοι νά προςζχουμε πολφ γιά νά μι μᾶσ ξεγελοῦν τά γλυκόλογά τθσ. Νά μθν κάνουμε τό ἀςτόχθμα ν ἀπομακρυνκοῦμε ἀπό τιν Ἐκκλθςία, ἀπό τό εὐλογθμζνο περιβάλλον τοῦ οὐρανίου Ρατρόσ. 2. Ἄν ὅμωσ ςυμβεῖ κάτι τζτοιο, χωρίσ ἀναβολι, πρζπει νά βιαςτοῦμε νά διορκϊςουμε το λάκοσ. Ρϊσ;(...) Μζ τιν εἰλικρινι μετάνοια καί τιν ὁμολογία τῶν ςφαλμάτων ςτό μεγάλο μυςτιριο τῆσ ἱερᾶσ Ἐξομολογιςεωσ. Ὁ Κφριοσ ἀνζκεςε τό λεπτό καί ἐμπιςτευτικό ἔργο τῆσ ςυγχωριςεωσ τῶν ἁμαρτιῶν ςτοφσ Ἀποςτόλουσ καί τοφσ διαδόχουσ τουσ, (καί ὄχι ςτίσ εἰκόνεσ ὅπωσ ἐςφαλμζνα νομίηουν μερικοί: «ἐγϊ ἐξομολογοῦμαι μόνοσ μου μπροςτά ςτιν εἰκόνα»). -50-

51 Κυμθκεῖτε τί εἶχε πεῖ ςτοφσ Μακθτζσ μετά τιν Ἀνάςταςθ: «Λάβετε Ρνεῦμα Ἅγιον ἄν τινων ἀφῆτε τὰσ ἁμαρτίασ, ἀφίενται αὐτοῖσ, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτθνται» (Ἰω. κ 22-23). Αὐτόν τό δρόμο Ἐκεῖνοσ κακόριςε γιά τιν Λφτρωςθ. 3. Ροιό εἶναι τό ςυνθκζςτερο ἐμπόδιο ποφ δυςκολεφει κάποιον νά ἐξομολογθκεῖ; (...) Ἡ ντροπι. «Ρῶσ νά τό πῶ αὐτό;», λζνε μερικά παιδιά. Ἐάν μάλιςτα εἶναι γνωςτόσ ὁ ἱερζασ, ἴςωσ φοβοῦνται ὅτι κά ςχθματίςει κακι ἰδζα, καί γι αὐτό ἀποφεφγουν νά ἐξομολογθκοῦν. Ρροςοχι ς αὐτι τιν παρεξιγθςθ. Ἡ ἐξομολόγθςθ δζν εἶναι γιά νά διθγθκοῦμε τίσ ἀρετζσ μασ καί νά πάρουμε ἐπαίνουσ καί βραβεῖα. Ὁ ἱερζασ γνωρίηει ὅτι κά ἀκοφςει ἁμαρτίεσ. Κι εἶναι προετοιμαςμζνοσ γι αὐτό. Τό ἔργο του εἶναι νά ςυγχωρεῖ, νά κακοδθγεῖ, ν ἀνακουφίηει ἀπό τίσ πλθγζσ. Ὄχι νά κρίνει καί νά καταδικάηει. Εἴδατε πῶσ ὑποδζχκθκε ὁ πατζρασ τόν ἄςωτο υἱό; Ἔτςι καί ὁ πνευματικόσ, ἐξ ὀνόματοσ τοῦ Κυρίου, εἶναι ἕτοιμοσ ν ἀνοίξει τιν ἀγκαλιά του νά ὑποδεχκεῖ κάκε πιςτό ποφ μετανοεῖ εἰλικρινά. Ἡ ντροπι δεν βρίςκεται ςτιν ὁμολογία τῶν ςφαλμάτων ἀλλά ςτιν διάπραξι τουσ. Ἡ ἐξομολόγθςθ εἶναι πράξθ ἡρωικι, διότι δείχνει μετάνοια εἰλικρινι καί ἀπόφαςθ διορκϊςεωσ. ΕΠΙΛΟΓΟ Ραιδιά, ἄσ ἀναλογιςκοῦμε καί πάλι τιν τελευταία ὑπζροχθ ςκθνι τῆσ παραβολῆσ τοῦ ἀςϊτου: τιν ὥρα ποφ ὁ πατζρασ τρζχει νά προχπαντιςει τό ρακζνδυτο παιδί του, τθν ὥρα ποφ ἀνοίγει τιν ἀγκαλιά του, καί τό καταφιλᾶ... Χαράξτε βακιά ςτό νοῦ ςασ αὐτι τθν εἰκόνα. Τί ἀπφκμενθ ποφ εἶναι ἡ ἀγάπθ τοῦ Κεοῦ! Ἄσ ςκεπτόμαςτε ςυχνά αὐτι τιν εἰκόνα. Ἀπό ςιμερα ἄσ κυμόμαςτε πάντοτε ὅτι ἔχουμε Ρατζρα ποφ μᾶσ ἀγαπᾶ καί μᾶσ περιμζνει. Ἡ ἐξομολόγθςθ εἶναι τό μυςτιριο τῆσ ςυμφιλιϊςεωσ μαηί Του καί μζ ὅλο τον κόςμο. Τό μυςτιριο τῆσ χαρᾶσ τῆσ δικῆσ μασ, τῆσ χαρᾶσ τοῦ οὐρανίου Ρατρόσ. Τῆσ μεγαλφτερθσ χαρᾶσ ποφ ὑπάρχει ς ὅλθ τι γῆ καί τόν οὐρανό! ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1.H Εξομολόγθςθ δεν είναι ανάκριςθ: Κάποτε πιγε κάποιοσ ςτον Ρατζρα Ραΐςιο και τον είδε που κακάριηε τα χόρτα. Τι κάνεισ γζροντα; Εξομολογϊ τον κιπο μου. Μα κζλει ο κιποσ εξομολόγθςθ; Ναι βζβαια! ςιγά ςιγά βγάηω ζνα χορταράκι από εδϊ, ζνα από εκεί και αφοφ το φυτεφω κα ςθκωκεί, μετά ςτο άλλο, τα ξεριηϊνω δεν τα κόβω! οφτε τα πατάω, τα βγάηω ζνα ζνα με τρόπο και με διάκριςθ. 2.Μιν ἀμελοῦμε τιν ἐξομολόγθςθ 1. Ἅγιοσ Κοςμᾶσ ὁ Αἰτωλόσ «Ὁ ἀνεξομολόγθτοσ ἄνκρωποσ εἶναι ὅμοιοσ μζ ἕναν ἀβάπτιςτον καί -51-

52 εἶναι ἀδφνατον νά ςωκῇ. Καί ἀνίςωσ ἕνασ ὅπου ἀπζκανεν ἐάν μζν καί ἐπρόφκαςε νά ἐξομολογθκῇ καί ἄσ μι κοινϊνθςεν εἶναι ἐλπίδα εἰσ αὐτόν. Ἐάν δζ καί δζν ἐξομολογθκῇ, ἄσ κοινωνιςει ὅςεσ φορζσ κζλει, τίποτεσ δζν ὠφελεῖται, μάλιςτα βλάπτεται, ἐπειδι καί κοινωνεῖ ἀνάξια καί ἀλλοίμονον εἰσ αὐτόν. Ρρῶτον πρζπει νά γίνεται ἡ ἐξομολόγθςισ, ἔπειτα ἡ Ἁγία Κοινωνία. Ρρῶτον νά πλφνωμε καί νά κακαρίςωμεν τό ἀγγεῖον καί ὕςτερα νά βάλωμεν τό πολφτιμον πρᾶγμα μζςα». 2. Γζρων Ρορφφριοσ Μοῦ ἔλεγε ὁ Ραπποφλθσ: Ὅςο πιὸ μακριὰ ἀπὸ τὸ Κεὸ εἶναι ὁ ἄνκρωποσ, τόςο πιὸ πολὺ ςτενοχωριζται καὶ ταλαιπωρεῖται ἀπὸ διάφορα πράγματα. Ρρζπει νὰ πθγαίνουμε ςτὸν πνευματικό μασ ὅταν ἔχουμε κάτι ποὺ μᾶσ βαςανίηει. Νὰ ἐξομολογεῖςαι τακτικὰ καὶ καλά, γιατὶ καὶ Ρατριάρχθσ νὰ εἶςαι, ἂν δὲν ἐξομολογεῖςαι, δὲν ςϊηεςαι, μοῦ εἶπε μιὰ ἄλλθ φορά. Ἔλεγε ϊσ, μὲ τὸ μυςτιριο τῆσ Ἐξομολογιςεωσ ὅ,τι εἶναι πεςμζνο χάμω ἀνορκϊνεται. Μᾶσ εἶπε κάποτε τὴ ςυγκινθτικὴ περίπτωςθ ἑνὸσ μοναχοῦ, ὁ ὁποῖοσ εἶχε πάει μικρὸσ ςτὸ Ἅγιο Ὄροσ καὶ εἶχε πολλὰ χαρίςματα, ποὺ τὸν ἔκαμναν νὰ νιϊκει ὅτι ηοῦςε μζςα ςτὸν παράδειςο. Μιὰ ἡμζρα δὲν ἔκανε ὑπακοὴ ςὲ κάτι, ποὺ τοῦ εἶπε ὁ Γζροντάσ του, καὶ τοῦ ἔφυγε τότε ὅλθ αὐτὴ ἡ χαριτωμζνθ κατάςταςθ. Ὅταν γφριςε ὁγζροντάσ του κι ἔκανε ἐξομολόγθςθ καὶ διαβάςτθκε ἡ ςυγχωρθτικὴεὐχι, ἀμζςωσ ἐπανῆλκε ἡ κατάςταςθ ἐκείνθ τῆσ χάριτοσ, τὴν ὁποία εἶχε ἀπολζςει. Ὁ Γζρων Ρορφφριοσ τόνιηε πάντοτε ὅτι, ὅταν εἴμαςτε μζςα ςτὴνἐκκλθςία, ὅταν ςυμμετζχουμε ςτὰ Μυςτιρια τῆσ Ἐκκλθςίασ, εἴμαςτε μζςα ςτὸν παράδειςο. Καὶ ὅτι, ὅςο πιὸ πολὺ ςυμμετζχουμε ςτὰ Μυςτιρια, τόςο πιὸ πολὺ εἴμαςτε ςτὴν αἰϊνια ηωι. Γι αὐτὸ καὶ πάντοτε μᾶσ κφμιηε τὴ ριςθ τοῦ Κυρίου μασ: Ὁ πιςτεφων εἰσ τὸν Υἱὸν ἔχει ηωὴν αἰϊνιον. 3. Ο πνευματικόσ μου και εγϊ «Επί τζλουσ θ ευλογθμζνθ ϊρα ιρκε. Ραρά τισ πολλζσ μου αντιρριςεισ βρίςκομαι μπροςτά ςτον πνευματικό. Δεν ξζρω πϊσ νιϊκω. Οπωςδιποτε αμιχανα. Ζνασ κρφοσ ιδρϊτασ περιλοφηει ολόκλθρο το ςϊμα μου. Είπα να ηθτιςω ςυγγνϊμθ και να φφγω. Σκζφτθκα όμωσ πωσ για να φκάςω εδϊ ζκανα μεγάλθ προςπάκεια Δε κα γίνει του Σατανά, είπα. Ο πνευματικόσ είδε τθν αμθχανία μου. Κατάλαβε. Μθν ανθςυχείσ, παιδί μου, μου είπε. Εδϊ που ιλκεσ κα ανακουφιςκείσ. Το φορτίο ςου κα ελαφρϊςει. Να κεωρείσ τον εαυτό ςου ευτυχι γι αυτι ςου τθν απόφαςθ. Κα το διαπιςτϊςεισ, άλλωςτε, γι αυτό δε χρειάηεται να χρονοτριβοφμε. Ριρα κάρροσ. Θ μορφι του με ενζπνεε. Χωρίσ να το καταλάβω δζκθκα μαηί του. Νόμιςα προσ ςτιγμι ότι γνωριηόμαςτε χρόνια. Τον -52-

53 ζνιωςα πιο κοντά από κάκε άλλο γνωςτό και φίλο μου. Απ εκείνθ τθ ςτιγμι ζγινε ο πατζρασ μου. Τϊρα, είπα, μπορϊ να μιλιςω ελεφκερα. Θ γλϊςςα μου λφκθκε. Ριρα κάρροσ. Ρατζρα μου, είπα, πολφ καιρό ηθτοφςα αυτι τθ ςτιγμι. Ο Κεόσ μου τθ χάριςε. Μιλιςτε μου. Ρζςτε μου για το μυςτιριο που λυτρϊνει. Ρζςτε μου αν ο Κεόσ μπορεί να ςυγχωριςει και τα δικά μου αμαρτιματα. Διαβεβαιϊςτε με ότι ςτο χϊρο τθσ Αγίασ μασ Εκκλθςίασ υπάρχει μια γωνιά και για μζνα. Κζλω να λυτρωκϊ. Βοθκιςτε με. Κα κάνω αυτό που κα μου πείτε. Ο πνευματικόσ κατάλαβε. Είχε μπροςτά του ζνα νζο άνκρωπο με πλιρθ ςυναίςκθςθ. Μια ψυχι που ηθτοφςε τθ λφτρωςθ. Ζνα πρόβατο απολωλόσ. Απολωλϊσ είναι ο κάκε άνκρωποσ που ηει μακριά από τθ Χάρθ του Κεοφ. Είχε όμωσ κοντά του ζναν άνκρωπο με πλιρθ επίγνωςθ. Ιξερε τι ζκανε και τι ικελε. Δεν ιταν αυτά ςυγκινιςεισ τθσ ςτιγμισ. Είχε τθν απόφαςθ να προςεγγίςει τον πνευματικό. Και τϊρα ιρκε θ ϊρα τθσ χάριτοσ. Μια ϊρα που τθν εκμεταλλεφτθκε με τον καλφτερο τρόπο. Και μετά απ αυτά ο πνευματικόσ άρχιςε να ομιλεί. Μίλθςε ςτθ μετανιωμζνθ ψυχι για τθν αγάπθ του Κεοφ. Είπε για τθ χαρά του ουρανοφ κατά τθ ςθμερινι αυτι θμζρα. «Χαρά ζςται εν τω ουρανϊ επί ενίαμαρτωλϊμετανοοφντι» (Λουκ. 15, 7). Υπενκφμιςε ότι ο Κεόσ ςυγχϊρεςε το λθςτι, τθν πόρνθ, τον τελϊνθ, τον αρνθτι μακθτι του. Είπε πολλά. Και θ μετανιωμζνθ ψυχι μου άκουγε. Δε μιλοφςε. Άκουγε από τον πνευματικό ότι ο Κεόσ είναι οικτίρμων και ελειμων, μακρόκυμοσ και πολυζλεοσ και αλθκινόσ (Ψαλμ 102) και ότι θ αγκαλιά του Κεοφ είναι ανοικτι και περιμζνει. Άκουγε ςιωπθλά χφνοντασ δάκρυα, πολλά δάκρυα. Κατόπιν άρχιςα ςυγκλονιςμζνοσ να εξαγορεφω τισ αμαρτίεσ μου. Ιταν θ ςειρά του πνευματικοφ να ακοφςει προςεκτικά. Τα λόγια πνίγονταν από τα δάκρυα. Τα δάκρυα τθσ ςυντριβισ. Τα δάκρυα τθσ μετανοίασ. Τα δάκρυα αυτά ζγιναν αφορμι να μου διθγθκεί ο πνευματικόσ τθν παρακάτω πολφ διδακτικι ιςτορία: «Κάποτε ο Κεόσ ζςτειλε τον Άγγελο του εδϊ κάτω ςτθ γθ με τθν εντολι να του φζρει ότι πολυτιμότερο εφριςκε. Και ο άγγελοσ βρζκθκε ςε μια μάχθ. Ριρε μια ςταγόνα αίμα από το ςτρατιϊτθ που υπεραςπιηόταν τθν πατρίδα του και τθν πίςτθ του και το μετζφερε ςτο Κεό Ρατζρα. Και ο Κεόσ του είπε: είναι πράγματι πολφτιμο το αίμα που χφνει κανείσ υπεραςπίηοντασ πίςτθ και πατρίδα. Αλλά δεν είναι αυτό που κζλω. Κατόπιν ο Άγγελοσ κατζβθκε ςτθ γθ και πλθςίαςε ζναν τίμιο οικογενειάρχθ που ζςκαβε ς ζνα αμπζλι, για να κρζψει τθ φαμελιά του. Ριρε μια ςταγόνα από τον ιδρϊτα του και τθν πιγε ςτο Κεό. Και ο Κφριοσ του είπε: είναι ο ιδρϊτασ που χφνει κανείσ για τθν οικογζνειά του πολφτιμοσ, αλλά δεν είναι αυτό που κζλω. Ρολλζσ φορζσ επανζλαβε ο άγγελοσ το ίδιο ζργο φζρνοντασ από τθ γθ ότι πολφτιμο, κατά τθ γνϊμθ του, εφριςκε, χωρίσ να ευαρεςτιςει το Κεό. Τθν τελευταία φορά βρζκθκε ςε κάποια ζρθμο. Άκουςε αναςτεναγμοφσ. Ρλθςίαςε το βράχο. Βλζπει εκεί ζναν αςκθτι. Ζκλαιγε με λυγμοφσ. Κατθγοροφςε τον εαυτό του. Ραίρνει τότε ζνα δάκρυ και το μεταφζρει ςτο Κεό. Και ευαρεςτικθκε ο Κφριοσ. Ιταν αυτό που ηθτοφςε». Πταν τελείωςε τθν ιςτορία, μου είπε: - Τα πολφτιμα δάκρυα που χφνεισ είναι αυτά που κζλει ο Κεόσ. Πχι μόνο από ςζνα, αλλά και από μζνα και από κάκε αμαρτωλό. Και, αφοφ διάβαςε τθ ςυγχωρθτικι ευχι, ζφυγα, αφινοντασ ςτο εξομολογθτάρι του πνευματικοφ τον «παλαιόν άνκρωπον» (Εφες. 4, 22). Και ο πνευματικόσ ςυνζχιςε το ιερό του ζργο. Δε λθςμόνθςε όμωσ να βάλει μόνιμα ςτο κομβοςχοίνι του τθ μετανιωμζνθ ψυχι που ο Κεόσ του εμπιςτεφκθκε» -53-

54 ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Θ ιςτορία του αετοφ», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. ΑΠΡΟΔΟΚΗΣΑ - ΕΡΨΣΗΕΙ ΑΙΝΙΓΜΑΣΑ 1. Ρϊσ ονομάηεται αυτόσ που λάμπει από χαρά; (Χαράλαμποσ) 2. Tι μασ κάνουν μια πόλθ και ζνασ νομόσ; (ζναν αςτυνόμο) 3. Ροιόσ ζχει επάνω του τριάντα φφλλα; (ο Τριαντάφυλλοσ) 4. Ρϊσ ονομάηεται αυτόσ που κρατά ζνα ενδεικτικό με άριςτα;(αριςτοκράτθσ) 5. Ρϊσ ονομάηεται εκείνοσ που βρίςκεται πάνω από μια πόλθ; (επιπόλαιοσ) 6. Ρϊσ λζγεται εκείνοσ που γυρίηει γφρω από ζναν άνδρα; (περίανδροσ) 7. Ροιά ςυνοικία των Ακθνϊν ςυμπεριλαμβάνει όλα τα κράτθ; (το Ραγκράτι) 8. Ρϊσ ονομάηεται εκείνοσ που καρποφορεί πολφ; (πολφκαρποσ) 9. Ροιά κάλαςςα πρζπει να καφτεί; (θ Νεκρά) 10. Ροιόσ εργάηεται παίηοντασ; (ο πιανίςτασ ι ο ποδοςφαιριςτισ) 2. ΚΤΣΑΛΟΔΡΟΜΙΑ ΜΕ ΜΠΑΛΑΚΙ Χωρίηουμε τουσ παίκτεσ ςε δυο ομάδεσ. Στον πρϊτο τθσ κάκε ομάδοσ δίνουμε ζνα κουταλάκι του γλυκοφ με ζνα μπαλάκι πινγκ-πονγκ μζςα. Δίνουμε το ςφνκθμα κι αρχίηει θ μάχθ. Το κουταλάκι μεταφζρεται από τον ζνα ςτον άλλο τθσ ομάδοσ χωρίσ να πζςει το μπαλάκι. Πποιοι τελειϊςουν πρϊτοι είναι νικθτζσ. Εκείνοι που τουσ πζφτει το μπαλάκι, το επανατοποκετοφν και ςυνεχίηουν χάνοντασ κάκε φορά που κα πζςει από 2 πόντουσ. -54-

55 Σσμάμςηρη 8 η Σαββαςξκύοιακξ, Μξεμβοίξσ 2014 Ζ αμσπξλόγιρςη ανία ςηπ φσυήπ μαπ ΕΙΑΓΨΓΗ Στό ἱερό εὐαγγέλιο ἀκοῦμε τόν Κύριο νά ἀπευκύνει ςτούσ μακθτέσ Του λόγια βαρυςήμαντα καί ἐκπλθκτικά πού ἀξίηει ὅλοι νά προςέξουμε. ΔΙΗΓΗΗ Ο κατθχθτισ ασ διθγθκεῖ τό εὐαγγελικό ἀνάγνωςμα ὅπωσ παρατίκεται παρακάτω ἤ ἄσ διαβάςει μαηί μέ τά παιδιά μέςα ἀπό τήν Καινή Διακήκθ τούσ ςτίχουσ Μκ. 8, (ςε νεοελλθνικι απόδοςθ): «Ἀπέραντο πλῆκοσ ἀνκρώπων ἔχει ςυναχτεῖ μπρόσ ςτόν Κύριο. Μαηί καί οἱ μακθτέσ Του. Ολοι τουσ Τόν κοιτάηουν προςεκτικά καί περιμένουν ν ἀνοίξει τό κεϊκό Του ςτόμα ν ἀκούςουν τά γεμάτα χάρθ καί γλυκύτθτα λόγια Του. Καί νά, δυνατή ςάν ςάλπιςμα, πού δέ δέχεται ἀμφιςβήτθςθ, ἀκούγεται ἡ κεϊκή φωνή Του: Ὅποιοσ κέλει νά ἔρχεται μαηί μου καί νά μέ ἀκολουκεῖ ὡσ δικόσ μου πιςτόσ καί ἀφοςιωμένοσ μακθτήσ, ἄσ γνωρίηει ὅτι πρέπει νά ἀπαρνθκεῖ τόν ἑαυτό του, ὥςτε νά μή ηεῖ ἔχοντασ ὡσ κέντρο τῆσ ηωῆσ του τή φιλαυτία του καί τό «ἐγώ» του, καί ἀκόμθ νά λάβει τή ςτακερή ἀπόφαςθ νά ὑποςτεῖ γιά μένα κάκε κακοπάκεια καί δοκιμαςία καί ἀντιξοότθτα, ἀκόμα καί κάνατο ςταυρικό, κι ἔτςι νά μέ ἀκολουκεῖ. Διότι ὅποιοσ φοβθκεῖ καί δειλιάςει μπροςτά ςτίσ κάκε εἴδουσ ἀντιξοότθτεσ πού κά τοῦ ἔρκουν ςτήν ςυνοδοιπορία μαηί μου καί κελήςει νά ςώςει τή ηωή του, αὐτόσ νά ξέρει ὅτι κά χάςει τήν ἀλθκινή καί δοξαςμένθ ηωή πού τοῦ ἑτοιμάηω ἐγώ. Ἀντικέτωσ ὅποιοσ ἀψθφήςει κάκε κίνδυνο, ἀκόμα καί τή ηωή του γιά χάρθ μου καί γιά χάρθ τοῦ εὐαγγελίου μου, αὐτόσ πραγματικά κά ςώςει τήν ψυχή του καί κά κερδίςει τήν ἀλθκινή ηωή κοντά μου. Καί τί εἶναι αὐτή ἡ πρόςκαιρθ ηωή μπροςτά ς ἐκείνθ πού ἔχω ἐγώ νά τοῦ δώςω! Ρραγματικά, τί κά ὠφελήςει τόν ἄνκρωπο, ἐάν ὑποκέςουμε ὅτι κά κερδίςει τόν κόςμο ὅλο, μέ ὅλεσ τίσ δόξεσ καί τά πλούτθ καί τίσ ἀπολαύςεισ του, καί ςτό τέλοσ χάςει τήν ψυχή του; Ἤ τί ἀντάλλαγμα ὑπάρχει ς αὐτόν ἐδῶ τόν κόςμο, πού μπορεῖ νά τό δώςει ὁ ἄνκρωποσ, γιά νά ξανααποκτήςει τή χαμένθ του ψυχή;» -55-

56 ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ ΕΥΑΡΜΟΓΗ Εἶπε καί ἄλλα ὁ Κύριοσ ςτήν ςυνέχεια, ἐμεῖσ ὅμωσ ἄσ ςτακοῦμε ς ἕναν μόνο ἀπό αὐτούσ τούσ τόςο ςθμαντικούσ λόγουσ Του: «Τί ὠφελήςει ἄνκρωπον ἐὰν κερδήςῃ τὸν κόςμον ὅλον, καὶ ηθμιωκῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ;». Ρραγματικά, τί κά ὠφελήςει τόν ἄνκρωπο, ἐάν ὑποκέςουμε ὅτι κά κερδίςει τόν κόςμο ὅλο, μέ ὅλεσ τίσ δόξεσ καί τά πλούτθ καί τίσ ἀπολαύςεισ του, καί ςτό τέλοσ χάςει τήν ψυχή του; Διότι ἡ ψυχή του πού εἶναι πνευματική καί αἰώνια, δέν ςυγκρίνεται μέ κανένα ἀπ τά ὑλικά ἀγακά τοῦ φκαρτοῦ κόςμου. 1.Τί εἶναι ὅμωσ ἡ ψυχή καί γιατί ἔχει τόςο μεγάλθ ἀξία; Ὁ ἄνκρωποσ εἶναι ςύνκετοσ ἀπό ψυχή καί ςῶμα. Τό ςῶμα προέρχεται ἀπό τή γῆ, ἐνῶ ἡ ψυχή εἶναι οὐράνια. Ἡ ψυχή εἶναι αὐτή πού δίνει ηωή ςτό ςῶμα μασ. Τήν δθμιούργθςε ὁ Κεόσ ὅταν «ἐνεφύςθςεν εἰσ τό πρόςωπον τοῦ Ἀδάμ πνοήν ηωῆσ» (Γεν. βϋ 7). Ἐπειδή ἀκριβῶσ εἶναι κεόπλαςτθ ἔχει πολύτιμθ ἀξία. Ἐπιπλέον ἡ ψυχή εἶναι κεόςωςτθ καί αἰώνια. Τί ςθμαίνει αὐτό;... Ὅταν ἡ ψυχή ἀποχωριςκεῖ τό ςῶμα, ἐπέρχεται ὁ κάνατοσ. Ὅταν λοιπόν νεκρωκεῖ τό ςῶμα, ἡ ἀκάνατθ ψυχή μασ δέν περνάει ςτήν ἀνυπαρξία ἀλλά ηεῖ. Κι ἐπειδή ἀκριβῶσ ςτήν ψυχή μασ αὐτή ὁ Κεόσ ἔδωςε κεῖα χαρακτθριςτικά, (λογικό, ἐλευκερία, κυριαρχικό, ςοφία κάι ςύνεςθ), ὅλοι οἱ ἄνκρωποι εἴμαςτε εἰκόνεσ τοῦ ἁγίου Κεοῦ. Εἰκόνεσ ὅμωσ τίσ ὁποῖεσ ἀμαυρώςαμε κακώσ ξεπέςαμε ςτήν ἁμαρτία καί καταδικάςαμε τίσ ψυχέσ μασ ςτήν αἰώνια κόλαςθ. Ἀπό αὐτήν τήν αἰώνια δυςτυχία κανείσ δέν μποροῦςε νά ςώςει τίσ ψυχέσ μασ οὔτε ἄνκρωποσ, οὔτε ἄγγελοσ, παρά μόνον ὁ ἴδιοσ ὁ Κεόσ. Αὐτόσ, ὁ δεςπότθσ καί δθμιουργόσ τοῦ κόςμου, ἐνῶ ἐμεῖσ εἴμαςταν ἀνάξιοι τῆσ ἀγάπθσ του, ἔδειξε τήν μέγιςτθ ἀγάπθ, ἔγινε ἄνκρωποσ καί ἔχυςε τό αἷμα του γιά νά ςώςει τίσ ψυχέσ μασ νά τίσ ἐλευκερώςει ἀπό τόν διάβολο ςτόν ὁποῖο εἶχαν ὑποδουλωκεῖ γιά νά ςώςει τήν κάκε μία ψυχή, τήν δική μασ ψυχή. Διότι δέν ὑπάρχει μεγαλύτεροσ πόνοσ γιά τόν Κεό ἀπό τό νά δεῖ τό πλᾶςμα του, τόν ἄνκρωπο, αἰωνίωσ μακριά Του ςτήν κόλαςθ. Γι αὐτό ὁ Κεόσ ἐργάηεται γιά τήν ψυχή μασ κάκε ςτιγμή καί ὥρα μέ ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον. Ἐπιςτρατεύει ὅλθ τήν κτίςθ, ἀνκρώπουσ καί ἀγγέλουσ γιά νά μᾶσ ὁδθγήςει ςτόν οὐρανό. Ἔχει λοιπόν ἀνυπολόγιςτθ ἀξία ἡ ψυχή μασ. Διότι εἶναι κέοπλαςτθ, κεόςωςτθ, αἰώνια. Δέν μπορεῖ νά ςυγκρικεῖ μέ ὅλα τά πλούτθ καί τίσ τιμέσ τοῦ κόςμου αὐτοῦ. Ἡ ςωτθρία λοιπόν τῆσ ψυχῆσ μασ δέν εἶναι ἕνα ἀπό τά πολλά κέματα τῆσ ηωῆσ μασ. Εἶναι τό πιό καίριο κέμα κέμα αἰωνίου ηωῆσ ἤ αἰωνίου κανάτου. Μᾶσ ςυγκλονίηει τό κέμα αὐτό; Τό ηοῦμε ὡσ τό ςπουδαιότερο τῆσ ηωῆσ μασ; 2. Ροιά λοιπόν πρέπει νά εἶναι καί ἡ δική μασ φροντίδα γιά τήν ψυχή; α. Νά ἐνδιαφερόμαςτε γιά τή ςωτθρία τῆσ ψυχῆσ μασ Ὁ Μέγασ Βαςίλειοσ μᾶσ λέγει: «ἐπιμελοῦ ψυχῆσ πράγματοσ ἀκανάτου», δθλαδή μᾶσ ςυμβουλεύει νά δείχνουμε κάκε ἐπιμέλεια καί φροντίδα γιά τήν ψυχή μασ ἡ ὁποία εἶναι ἀκάνατθ. Ἐμεῖσ ὅμωσ δυςτυχῶσ πολλέσ φορέσ ἀδιαφοροῦμε γιά τήν ψυχή μασ, καί δίνουμε τήν προςοχή μασ ςέ ὑποκέςεισ ἐγκόςμιεσ καί ἁμαρτωλέσ. Ὅταν ὅμωσ ἡ ψυχή μασ κέλγεται ἀπό τίσ ςειρῆνεσ τοῦ κόςμου, ἀποδεικνύει ὅτι ηεῖ μέςα τθσ ὁ μάταιοσ αὐτόσ κόςμοσ. Ρροςκολλᾶται ςτήν πλάςθ καί ὄχι ςτόν Ρλάςτθ. Καί κινδυνεύει νά ὁδθγθκεῖ ςτήν αἰώνια ἀπώλεια. Κά πρέπει λοιπόν νά μᾶσ προβλθματίςει πολύ τό κέμα αὐτό. Νά δείξουμε ἰςχυρό ἐνδιαφέρον γιά τή ςωτθρία τῆσ ψυχῆσ μασ. Ὁ ἀπόςτολοσ Ραῦλοσ μᾶσ λέγει: «μετά φόβου καί τρόμου τήν ἑαυτῶν ςωτθρίαν κατεργάηεςκε». (Φιλ. β 12). -56-

57 β.νά τήν διατθροῦμε κακαρή Ὁ ἱερόσ Χρυςόςτομοσ μᾶσ ςυμβουλέυει: «Αὐτή τήν ψυχή μασ πού εἶναι τόςο πολύτιμθ, ἐμεῖσ τήν περιφρονοῦμε τόςο καί τήν ἀφήνουμε νά ςπαράττεται κακθμερινά; Δέν κά δείξουμε καμία φροντίδα γι αὐτήν; Καί ποιόσ κά μᾶσ βγάλει ἀπό τήν ἐπικείμενθ κόλαςθ; Γι αὐτό ὅςο καιρό ἔχουμε ἀκόμθ, ἄσ τήν κακαρίςουμε ἀπό κάκε ρύπο». Ἄσ φροντίηουμε λοιπόν νά διατθροῦμε κακαρή τήν ψυχή μασ καί νά τήν ςτολίηουμε μέ ἀρετέσ καί ἀγακά ἔργα. Νά τήν τρέφουμε μέ τήν προςευχή, τόν κεῖο λόγο, τά ἅγια μυςτήρια. Νά τήν ςυνδέουμε περιςςότερο μέ τόν Δθμιουργό τθσ γιά νά τήν ἐξαγιάηει. 3.Ρῶσ μποροῦμε ςτήν κακθμερινή μασ ηωή νά φροντίηουμε γιά τήν ψυχή μασ; Ἄσ ρίξουμε μιά ματιά ςτό κακθμερινό μασ πρόγραμμα: Ξένεσ γλώςςεσ, ἠλεκτρονικοί ὑπολογιςτέσ, μουςική, ἀκλθτιςμόσ καί ἄλλα πολλά, ἀποτελοῦν ἕνα μέροσ μόνο ἀπό τόν μακρύ κατάλογο δραςτθριοτήτων πού δεςμεύουν κακθμερινά ἀρκετέσ ὧρεσ ἀπό τόν ἐλεύκερο χρόνο μασ καί μᾶσ περιορίηουν ς ἕνα ἀςφυκτικό πρόγραμμα. Ὁπωςδήποτε εἶναι χρήςιμα ὅλα αὐτά. Ἀποκτοῦμε νέεσ γνώςεισ, ἀναπτύςςουμε δεξιότθτεσ, ἀνακαλύπτουμε τά χαρίςματά μασ. Ὡςτόςο ὅςο πλούςια κι ἄν φαίνεται αὐτή ἡ ποικιλία τῶν δραςτθριοτήτων πού ἀναλαμβάνουμε, ςτήν οὐςία εἶναι ἐλλιπήσ. Ἀνταποκρίνεται ἴςωσ ςτίσ ὑλικέσ, γνωςιολογικέσ ἤ ςωματικέσ ἀνάγκεσ μασ ἀγνοεῖ ὅμωσ ἐντελῶσ τήν ψυχή μασ. Αὐτή πού ἀξίηει περιςςότερο ἀπό ὁ,τιδήποτε ἄλλο ςτόν κόςμο. Διότι ὅπωσ ὁ ἴδιοσ ὁ Κύριοσ μᾶσ εἶπε: «τί γὰρ ὠφελήςει ἄνκρωπον ἐὰν κερδήςῃ τὸν κόςμον ὅλον, καὶ ηθμιωκῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ;» (Μκ. 8, 36) Ροιό εἶναι τό ὄφελοσ γιά τόν ἄνκρωπο ἄν κερδήςει ὅλο τόν κόςμο καί ηθμιωκεῖ τήν ψυχή του; Δέν ἀρκεῖ μόνο νά πθγαίνουμε ςτά ἀκλθτικά κέντρα γιά νά διατθροῦμε τή φυςική μασ κατάςταςθ, ἤ ςτά φροντιςτήρια γιά νά μακαίνουμε ξένεσ γλώςςεσ καί ὑπολογιςτέσ ὥςτε νά μποροῦμε ἀργότερα νά διεκδικήςουν μέ ἀξιώςεισ μία κέςθ ςτόν ἀνταγωνιςτικό κόςμο τῶν ςπουδῶν καί τῆσ ἐργαςίασ. Αὐτά ὅςο κι ἄν εἶναι ἀπαραίτθτα, ἔχουν χαρακτῆρα ἐφήμερο καί πρόςκαιρο. Ἔχουμε ἀνάγκθ κάτι ἀνώτερο, ἁγιώτερο, αἰώνιο. Ἔχουμε ἀνάγκθ νά ὁπλιςτοῦμε μέ τά ἐφόδια ἐκεῖνα πού κά μᾶσ βοθκήςουν νά ἀνταπεξέλκουμε ςτίσ δυςκολίεσ τῆσ ηωῆσ καί ςτίσ προκλήςεισ τοῦ κόςμου. Ἄσ μήν ξεχνοῦμε λοιπόν νά τρέφουμε τήν ψυχή μασ μέ τόν λόγο τοῦ Κεοῦ, μέ τήν μυςτθριακή ηωή, μέ τήν προςευχή καί τή κεία Λατρεία. Στό κακθμερινό καί ςτό ἑβδομαδιαῖο μασ πρόγραμμα νά δίνουμε χρόνο καί ςτήν ψυχή μασ. Χρόνο γιά προςευχή, μελέτθ ἁγίασ Γραφῆσ, χρόνο γιά τόν κυριακάτικο ἐκκλθςιαςμό καί τή ςυγκέντρωςθ τῆσ ὁμάδασ (ἤ τοῦ κατθχθτικοῦ) μασ. Ὁ ἄριςτοσ παιδαγωγόσ ἅγιοσ Ἰωάννθσ ὁ Χρυςόςτομοσ μιλοῦςε αὐςτθρά ςτούσ γονεῖσ πού πρόβαλλαν ὡσ δικαιολογία ὅτι τό παιδί μου δέν προλαβαίνει γιά τό Κατθχθτικό. Εἶναι φορτωμένο μέ πολλά μακήματα. Τούσ λέγει: «Ὅταν τά πθγαίνετε ςτά κέατρα, οὔτε μακήματα, οὔτε κανένα ἄλλο ἐμπόδιο προβάλλετε... Καί πῶσ δέν κά παροργίςετε τόν Κεό ὅταν βρίςκετε χρόνο γιά ὅλα τά ἄλλα πράγματα, ὅταν ὅμωσ πρόκειται γιά τά δικά Του, τό κεωρεῖτε φορτικό γιά τά παιδιά κι ἀναχρονιςτικό; Μή ταῦτα, μή ἀδελφοί! Καί γάρ αὔτθ μάλιςτα ἡ ἡλικία τούτων δεῖται τῶν ἀκουςμάτων. Ἡ ἠλικία αὐτή περιςςότερο ἀπό κάκε ἄλλθ ἔχει ἀνάγκθ τέτοιων ἀκουςμάτων. Ἡ παιδική ἠλικία εἶναι ἀπαλή ςάν τό κερί κι ἔτςι -57-

58 τυπώνονται εὔκολα τά λόγια ςάν ςφραγίδα ςτό νοῦ τουσ» (ΕΡΕ 12,472). Τώρα εἶναι ὁ κατάλλθλοσ καιρόσ γιά νά πάρουμε ὡσ νέοι τά καλύτερα ἐφόδια γιά τό μέλλον. Τώρα εἶναι καιρόσ νά ἀςχολθκοῦμε μέ τήν ψυχή μασ. Τό ἀξίηει. Διότι αὐτή εἶναι ὁ πιό πολύτιμοσ κθςαυρόσ μασ. ΕΡΛΛΟΓΟΣ Ὁ ἅγιοσ Ἐφραίμ Σύροσ λέγει ὅτι τό ἐνδιαφέρον γιά τήν ςωτθρία τῆσ ψυχῆσ μασ μοιάηει μέ τό ἐμπόριο. Κάκε βράδυ ὁ ἔμποροσ ὑπολογίηει τό κέρδοσ καί τήν ηθμιά του. Ἔτςι καί ὅλοι μασ, λέγει, κά πρέπει κάκε βράδυ νά κάνουμε τόν ἐμπορικό ἀπολογιςμό μασ. Νά εἰςερχόμαςτε ςτά ἄδυτα τῆσ καρδιᾶσ μασ καί νά ρωτοῦμε τόν ἑαυτό μασ; Μήπωσ ςήμερα μέ κάποιο τρόπο ςήμερα παρώξυνα τόν Κεό; Μήπωσ εἶπα κάποιο λόγο ἄςχθμο; Μήπωσ ἐξόργιςα τούσ γονεῖσ ἤ τά ἀδέλφια μου ἤ τούσ ςυνανκρώπουσ μου; Μήπωσ κατέκρινα κάποιον; Μήπωσ ἦλκε μέςα μου κάποια ἐπικυμία ςαρκική καί τήν δέχκθκα μέ εὐχαρίςτθςθ; Μήπωσ νικήκθκα ἀπό γήινεσ φροντίδεσ καί παραμέλθςα τήν ψυχή μου; Αὐτόσ ὁ ἀπολογιςμόσ λέγει κά μᾶσ βοθκήςει νά ἐπανορκώνουμε τίσ ηθμιέσ καί νά ἀποκτοῦμε πνευματικά κέρδθ γιά τήν ψυχή μασ. ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1.Ο ΜΑΚΑΛΣΤΟΣ ΛΑΚΩΒΟΣ ΤΣΑΛΛΚΘΣ Σο Ηγουμενείο και το ταγάρι που δεν άδειαηε. Κάποιοι, τρία χρόνια μετά, τον προτρζπανε να φτιάξει ζνα καλό Θγουμενείο, γιατί λείπει ςτθ Μονι. Και τουσ ξζνουσ, από διάκο μζχρι πατριάρχθ κι από κλθτιρα μζχρι υπουργό, ςυνικωσ τουσ δεχότανε ςε μια ςτενι, απζριττθ και χωριάτικθ τραπεηαρία, εκεί που τρϊγανε και τρϊνε οι μοναχοί. Ζνα δωμάτιο με λίγεσ καλζσ καρζκλεσ επάνω, είναι κι αυτό ανεπαρκζσ. Δεν του άρεςε θ ιδζα του μεγάλου Θγουμενείου και, όταν τον πίεςαν, τα είπε κάπωσ αυςτθρά: Άκουςε. Εγϊ οφτε θγουμενεία ηιλεψα, οφτε δόξα ηιλεψα, οφτε κτίρια, οφτε τιμζσ. Ηιλεψα τον παράδειςο! Ο άγιοσ Δαβίδ, που ηοφςε ςτα ςπιλαια και ςτισ εριμουσ και δεν είχε αυτά, τι ζκανε Με τθν απλότθτα και τθν ταπείνωςθ κζρδιςε τον παράδειςο. Διάβαςεσ ςε κανζνα Βίο αγίων ότι φτιάξανε το τάδε θγουμενείο, το τάδε κτιριο και κερδίςανε τον παράδειςο Αλλά ζκαναν κυςίεσ, προςευχζσ, νθςτείεσ, χαμαικοιτίεσ και τζτοια. Είχαν αρετζσ, μ αυτζσ κερδίςανε τον παράδειςο. Εγϊ κζλω τουλάχιςτον μια γωνία ςτον παράδειςο, ςε μια άκρθ Και όμωσ χριματα κά βριςκε για το Θγουμενείο Το ταγαράκι ςτεκότανε πάντα ςτθ κζςθ του, πάντα γεμάτο: Ζρχονται, ζλεγε, οι φτωχοί μου και λζω και τουσ δίνω. Και κείνο δεν αδειάηει. Γυρίηω και το βρίςκω ξεχειλιςμζνο. Για να μθν ξεχνάει τισ πολλζσ περιπτϊςεισ, που ζκρινε ότι πρζπει να ςτζλνει χριματα, είχε καταλόγουσ. Τουσ βρικαμε ςτο κελάκι του μακαριςτοφ γζροντα. Κι επειδι χρειάηονταν μεγάλα χρθματικά ποςά, ζλεγε ςε προςκυνθτζσ, ευκατάςτατουσ, με τρόπο γενικό: Τα χριματα δεν τα δίνει ο Κεόσ όλα για τον εαυτό μασ. -58-

59 Και το καυμαςτό ιτανε ότι το ταγαράκι τισ περιςςότερεσ φορζσ γζμιηε χωρίσ ο ίδιοσ να βάηει μζςα κάτι, Δεν μποροφςε μάλιςτα να το βλζπει γεμάτο. Ιξερε πολφ καλά ότι για να γεμίηει μόνο του, εκείνοσ πρζπει να δίνει. Φϊναξε μια μζρα τον π. Ρ. και του ζδινε πολλά χριματα για κάποιον που ζκανε εγχειριςεισ ςτο εξωτερικό. Ο π. Ρ. υπενκφμιςε ότι «πριν λίγεσ θμζρεσ δϊςαμε» και ότι ακόμα είναι νωρίσ για νζα προςφορά. Αυτά που ςτείλαμε τελείωςαν. Ξζρω εγϊ τι ςου λζω. Το ςακοφλι μου πάλι γζμιςε. Τι να τα κάνω Ρζντε δίνω, πενιντα ζρχονται Διαβάηει Ευχζσ, προςεφχεται και κεραπεφει! Μόλισ ζμακε τα πρϊτα γράμματα ςτο ςχολείο, άρχιςε κιόλασ να διαβάηει με ηιλο τα εκκλθςιαςτικά βιβλία. Τον ενκάρρυνε θ μθτζρα, μα τον πρόςεξε και ο παπα-κοδόςθσ, ο πατιρ Δθμιτριοσ Κεοδοςίου, που πιγαινε ςτθ Φαράκλα να λειτουργεί κάκε δεφτερθ Κυριακι. Φυςικά, δεν καταλάβαινε τόςο μικρόσ τα νοιματα. Σε λίγουσ μινεσ κα πιγαινε ςτθ δευτζρα δθμοτικοφ, οκτϊ-εννζα ετϊν δθλαδι τα διάβαηε με άνεςθ. Και όχι μόνο αυτό. Στθν ανάγνωςθ των Φμνων ι των Ευχϊν θ φωνι του ζπαιρνε τόνο αλλιϊτικο. Επίςθμο κα λεγεσ, ςοβαρό. Κι ακόμα περιςςότερο, τόνο ιερόπρεπο. Νόμιηεσ ότι ζρχεται από κάπου αλλοφ, από μακρινι ιερι πθγι. Αυτό, δθλαδι τθν καλι φωνι του Λακϊβου, τθν είχανε προςζξει γονείσ και ςτενοί ςυγγενείσ. Γιατί τα βράδια, ςτισ γιορτζσ κυρίωσ, ο πατζρασ του ο Σταφροσ ζβγαηε το μπαγλαμαδάκι και τουσ ζπαιηε τραγουδάκια. Τα μάκαινε και το Λακωβάκι και τα τραγοφδαγε πολφ ωραία. Τα τραγοφδαγε και με τθ μθτζρα του, που χόρευαν κιόλασ. Τϊρα όμωσ με τα εκκλθςιαςτικά γράμματα ιτανε κάτι αλλόκοτο. Τθν ίδια εποχι, ενϊ βοθκοφςε τον παπά ςτο Λερό, άρχιςε να πθγαίνει από νωρίσ και ςτο αναλόγιο. Στο ναό ζφτανε πολφ πριν από τον παπά, αξθμζρωτα. Και πρϊτα τακτοποιοφςε τα του Λεροφ. Με φόβο Κεοφ κι επιμζλεια, για τα οποία πιρε ςφντομα το μιςκό. Διότι εκεί, ςτθν αγία Τράπεηα, πολλζσ φορζσ αντιλιφκθκε και είδε αγγζλουσ και άκουςε ουράνιεσ ψαλμωδίεσ. Τα χανε κι ζτρεμε το παιδί. Ζνιωκε όμωσ και μεγάλθ εςωτερικι χαρά και ασ μθν μποροφςε να εξθγιςει αυτά που άκουγε κι ζβλεπε. Μετά ςτο αναλόγιο διάβαηε πολλά κι ζψελνε όςα μποροφςε. Και αφότου οι κάτοικοι είδανε κι ακοφςανε το Λακωβάκι ςτο αναλόγιο, γεννικθκε ςτθ ςυνείδθςι τουσ ζνα ιερό πρόςωπο, ζνα ον που είχε πολλι ςχζςθ με το Κεό και λίγθ με τα ανκρϊπινα. Πλοι ποια ξζρανε ότι το Λακωβάκι τα 'χει καλά με τουσ Αγίουσ και ανικει απόλυτα ςτθν Εκκλθςία. Επειδι μάλιςτα το χωριό δεν είχε δικό του παπά, τα κλειδιά του ενοριακοφ ναοφ, του αγίου Γεωργίου, τα είχε από μικρόσ ο Λάκωβοσ. Τον ζβλεπαν ςτο ναό να κινείται με ςεβαςμό, αλλά και ςαν ςτο ςπίτι του. Ιτανε το φυςικό του περιβάλλον και κανείσ δεν παρεξενευότανε που τον ζβλεπε τόςο ςυχνά ςτο ναό. Μ όλ αυτά, από εννζα περίπου ετϊν, το Λακωβάκι ζγινε ςιγά- ςιγά θ καταφυγι των απλοϊκϊν και φτωχϊν κατοίκων πρόςφυγεσ οι περιςςότεροι. Οι γιατροί ιςανε μακριά και κζλανε λεφτά, που δεν υπιρχαν. Ο παπα-κοδόςθσ, πάλι, ιτανε ςε άλλο χωριό. Και ιςανε όλοι ςίγουροι ότι, εξόν από τθ Λειτουργία, τα λοιπά Ευχζσ, Εξορκιςμοφσ μποροφςε να τα κάνει το Λακωβάκι. Αρχίςανε, λοιπόν, και τον καλοφςανε για κάκε κακι περίςταςθ. Αρρϊςταιναν τα ηϊα φωνάηανε το Λακωβάκι να τα διαβάςει και γινόςανε καλά. Στα παιδάκια πάλι το ίδιο. Ακόμα και για τισ γυναίκεσ, που δυςκολευόςανε να γεννιςουν, καλοφςανε το Λακωβάκι. Ριγαινε με λαδάκι τθσ αγίασ Ραραςκευισ, ςταφρωνε τθν πόρτα του ςπιτιοφ, προςευχότανε κι ζφευγε. Θ γυναίκα ελευκερωνόταν. -59-

60 Από τθν Εκκλθςία του χωριοφ είχε το Ευχολόγιο και από το ςπίτι τουσ τθ Σφνοψθ. Αλλά ςτισ περιπτϊςεισ αςκενειϊν, που τον φωνάηανε να διαβάςει Ευχζσ, διάβαηε, όςο ιτανε κάτω από δζκα-ζντεκα ετϊν, ό,τι τφχαινε, ό,τι πρωτοάνοιγε ςτα δφο τοφτα βιβλία, γιατί δεν μποροφςε να κρίνει κάκε φορά ποια Ευχι ακριβϊσ χρειάηεται ςτθν περίπτωςθ. Συχνά ζλεγε και αυτοςχζδιεσ ευχζσ. Το ςυνικιηε. Ιταν εννζα ετϊν και τον ςτείλανε με τον αδελφό του να κερίςουνε ςτο χωράφι τουσ τον Λοφλιο. Εκεί δάγκωςε τον αδελφό του Γιϊργο ζνα φίδι ςτο χζρι και άρχιςαν πόνοι δυνατοί. Ο Γιϊργοσ φϊναηε για βοικεια κι ζκλαιγε. Ο Λάκωβοσ παρθγοροφςε τον αδελφό του, του ζπλυνε με νερό το δαγκωμζνο ςθμείο, γονάτιςε, ζβγαλε τον μικρό ξφλινο Σταυρό, που κρεμότανε πάντοτε ςτο ςτικοσ του, ςταφρωςε τον αδελφό του και ςικωςε τα χεράκια του ςτον ουρανό: Χριςτζ μου, ςε παρακαλϊ, κάνε το δθλθτιριο να γίνει νερό, να μθν πάκει κακό ο αδελφοφλθσ μου Και τιμϊρθςε το καταραμζνο φίδι, ο αντίχριςτοσ το βαλε για το κακό του. Σε λίγο υποχϊρθςε ο πόνοσ, το κακό δεν είχε ςυνζχεια. Και όχι μόνο αυτό. Το φίδι πιγε πιο κει, ζμεινε ακίνθτο και ψόφθςε! 2.Ο πολφτιμοσ λίκοσ Μια ςοφι γυναίκα που ταξίδευε ςτα βουνά ανακάλυψε τυχαία ςε ζνα ρζμα ζναν πολφτιμο λίκο. Κοντοςτάκθκε, τον μάηεψε και ςυνζχιςε το δφςκολο ταξίδι τθσ. Τθν επόμενθ μζρα ςυνάντθςε ζναν άλλο ταξιδιϊτθ πειναςμζνο και εξαντλθμζνο. Θ γυναίκα βλζποντασ τον ζτςι ταλαιπωρθμζνο, αποφάςιςε να μοιραςτεί μαηί του το φαγθτό τθσ. Κακϊσ όμωσ άνοιξε το ςακίδιο τθσ, ο ταξιδιϊτθσ είδε τον πολφτιμο λίκο και εντυπωςιάςτθκε. Ραρακάλεςε, λοιπόν, τθ γυναίκα να του τον χαρίςει. Εκείνθ χωρίσ διςταγμό ι δεφτερεσ ςκζψεισ πιρε τον πολφτιμο λίκο και του τον ζδωςε. Ο ταξιδιϊτθσ ζφυγε ενκουςιαςμζνοσ, μακαρίηοντασ τθν καλι του τφχθ. Αυτόσ ο λίκοσ ιταν ανεκτίμθτθσ αξίασ και κα τον εξαςφάλιηε για το υπόλοιπο τθσ ηωισ του. Κι άρχιςε να κάνει ςχζδια για το μζλλον του που διαγραφόταν λαμπρό, γεμάτο ανζςεισ και πολυτζλειεσ. Μετά από μερικζσ μζρεσ όμωσ επζςτρεψε αναηθτϊντασ τθ ςοφι γυναίκα. "Σκζφτθκα πολφ αυτζσ τισ μζρεσ" ομολόγθςε μόλισ τθ βρικε. "Ξζρω πόςο πολφτιμοσ είναι ο λίκοσ που μου χάριςεσ. Κα μποροφςα με τθ βοικεια του να ηιςω μια άνετθ, παραμυκζνια ηωι. Ραρόλα αυτά δεν τον κζλω. Αποφάςιςα να ς τον επιςτρζψω με τθν ελπίδα ότι κα μου δϊςεισ κάτι άλλο, κάτι πραγματικά πολφτιμο. Δϊςε μου κάτι που υπάρχει μζςα ςου, δϊςε μου αυτό που ςε ζκανε να μου χαρίςεισ το λίκο! Paulo Coelho ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ινδιάνικθ ιςτορία «Οι δυο λφκοι», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ: 1. ΟΚΟΛΑΣΑ-ΖΑΡΙ Σϋζνα τραπζηι βάηουμε μια ςοκολάτα, ζνα ηάρι, ζνα μαχαίρι κι ζνα πθροφνι. Λαμβάνουν μζροσ όλα τα παιδιά με τθ ςειρά. ίχνουν με το ηάρι κι όποιοσ φζρει 6 αρχίηει. Με το μαχαίρι και το πθροφνι, χωρίσ να -60-

61 χρθςιμοποιιςει τα χζρια του, προςπακεί να φάει τθ ςοκολάτα κομματάκι - κομματάκι. Στο μεταξφ οι υπόλοιποι ςυνεχίηουν να ρίχνουν το ηάρι και τθ κζςθ αυτοφ που τρϊει παίρνει όποιοσ φζρει 6. Το παιχνίδι ςυνεχίηεται μζχρι να τελειϊςει θ ςοκολάτα...! 2. ΑΠΡΟΔΟΚΗΣΑ 1. Ροιά πόλθ βρίςκεται ςε όλα ςχεδόν τα πλοία; (θ Άγκυρα) 2. Σε τι μοιάηουν τα βιβλία με τα δζνδρα; (ζχουν φφλλα) 3. Με ποιό λουλοφδι αςχολοφνται πάντα οι δικαςτζσ; (το κρίνο) 4. Ροιά φροφτα μασ παρακινοφν ςτθ φλυαρία; (τα μιλα) 5. Ροιό είναι το ανάποδο του 69; (το 96) 6. Ροιόσ άνκρωποσ ζχει χίλια δόντια και αυτιά; (όλοι ζχουν χείλια, δόντια) 7. Αν θ αδερφι του κείου ςασ δεν είναι κεία ςασ, τι είναι; (θ μθτζρα ςασ) 8. Τι πάει και ζρχεται αλλά δεν αλλάηει κζςθ; (θ πόρτα) 9. Τι είναι αυτό που μιλάει όλεσ τισ γλϊςςεσ χωρίσ να ξζρει καμία; (θ θχϊ) 10. Ρϊσ λζγεται θ άκρθ του τυριοφ; (ακρωτιρι) -61-

62 Σσμάμςηρη 9 η Σαββαςξκύοιακξ, Μξεμβοίξσ 2014 Ζ αθεΐα ρήμεοα... ΕΙΑΓΨΓΗ Ἄσ ὑποκζςουμε ὅτι βριςκόμαςτε μζςα ςζ μία ςχολικι αἴκουςα. Στά πλαίςια τοῦ μακιματοσ τῶν Κρθςκευτικῶν. Ἡ ςυηιτθςθ ἔχει «ἀνάψει»! Ὁ κακθγθτισ προςπακεῖ ν ἀπαντιςει, νά λφςει ἀπορίεσ. Οἱ μακθτζσ μζ ηωθρότθτα, αὐκορμθτιςμό, νεανικό ἐνκουςιαςμό καί ἀναμφιςβιτθτο προβλθματιςμό ςυμμετζχουν ςτιν κουβζντα «Δζν ὑπάρχει Κεόσ!», «Δζν τόν εἶδε ποτζ κανείσ!», «Ροιόσ πιςτεφει ἀκόμθ ςζ τζτοια παραμφκια!», «Ροιόσ Χριςτόσ, ποιόσ Βοφδασ καί Ἀλλάχ;». «Εἶναι ἀλθκινά ὅλα αὐτά ποφ λζει ἡ Ἐκκλθςία;», «Καί τά καφματα πῶσ τά ἐξθγεῖτε;», «Εἶναι ἀλθκινό πρόςωπο ὁ Χριςτόσ;», «Ὑπάρχει Κεόσ ἤ ὄχι; Μιπωσ τόςα χρόνια μεγαλϊνουμε μ ἕνα ψζμα ἤ μιά καλοςτθμζνθ πλάνθ;». «Ἐγϊ δθλϊνω ἄκεοσ!». Ἀπορίεσ, ἀναηθτιςεισ καί ἐρωτιματα καυτά, νεανικά, κακθμερινά, ποφ δείχνουν τόν βακφτερο προβλθματιςμό ποφ κρφβει μζςα του κάκε νζοσ τῆσ ἡλικίασ ςασ. Ἀξίηει νά ςυνεχίςουμε ἐμεῖσ ςιμερα αὐτι τιν τόςο ἐνδιαφζρουςα καί βακιά ςυηιτθςθ καί νά βροῦμε ἀπαντιςεισ πάνω ςτό μεγάλο κζμα ποφ λζγεται ἀκεΐα. Να δοῦμε τί ἀπαντοῦμε ς ἕναν ἄκεο. Ὑπάρχει Κεόσ; Ἐλᾶτε νά τό κουβεντιάςουμε καί νά ἐμβακφνουμε. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ - ΕΥΑΡΜΟΓΗ 1. Τί ἐννοοῦμε ὅταν μιλᾶμε γιά ἀκεΐα; ( ) Ἀκεΐα εἶναι ἡ ἄρνθςθ τῆσ ὕπαρξθσ τοῦ Κεοῦ. Κάκε ἰδζασ περί Κεοῦ. Δζν περιορίηεται ἡ ἄρνθςθ τῆσ ὕπαρξθσ τοῦ Κεοῦ μόνο ςτόν χριςτιανικό χῶρο. Ἄκεοσ εἶναι ὁ ἄνκρωποσ ςτθ ςκζψθ καί τά ἐνδιαφζροντα τοῦ ὁποίου δζν ὑπάρχει ὁ Κεόσ, κανείσ κεόσ, καί ὁ ὁποῖοσ προχωρεῖ ςτι ηωι του δίχωσ νά ὑπολογίηει κάν τιν ὕπαρξθ κεοῦ. «Ἄκεοσ ὁ μὴ νομίηων εἶναι Κεόν», μᾶσ λζγει ὁ ἐκκλθςιαςτικόσ ςυγγραφζασ Κλιμθσ ὁ Ἀλεξανδρεφσ. Ἐπίςθσ ἀκεΐα λζγεται καί ἡ δυςπιςτία τοῦ ἀνκρϊπου ςτιν ὕπαρξθ τοῦ Κεοῦ. Ὄχι ἡ ἀπόρριψι Του ἀλλά ἡ δυςκολία νά παραδεχκοῦμε τιν ὕπαρξι Του. Καί φυςικά ὄχι μία ἁπλι ἀμφιβολία, ποφ ὡσ λογιςμόσ μπορεῖ να περάςει ἀπ τό νοῦ μασ, ἀλλά ἡ ἐπίμονθ ἀπόρριψθ τοῦ Κεοῦ. Δθλαδι δυςπιςτῶ, Τόν ἀπορρίπτω μζ τιν κζλθςι μου, λζω ὅτι «δζν ξζρω ἄν ὑπάρχει». Διαφορετικά αὐτό χαρακτθρίηεται «ἀγνωςτικιςμόσ». Αὐτό ποφ λζνε κάποιοι: «ὑπάρχουν τόςεσ πικανότθτεσ νά ὑπάρχει ὁ Κεόσ καί ἄλλεσ τόςεσ νά μιν ὑπάρχει». -62-

63 Ἀκόμθ ἀκεΐα εἶναι ἡ παραδοχι μιᾶσ «ἀνϊτερθσ δφναμθσ», ὅπωσ λζγεται ςυνικωσ, δθλαδι κάποιου κεοῦ γενικῶσ καί ἀορίςτωσ, χωρίσ ςυγκεκριμζνα ςτοιχεῖα πίςτεωσ ς Αὐτόν. Ἀκεΐα εἶναι ὅταν ὁ ἄνκρωποσ κζλει μζ τι λογικι του νά κατανοιςει τόν Κεό καί νά τον κάνει ἀντικείμενο γνϊςεϊσ του. Ἔτςι τόν ὑποβακμίηει, τόν κάνει κατϊτερό του. Και ὅπωσ πολφ χαρακτθριςτικά ἔλεγε ἕνασ ςτοχαςτισ, ὁ Ἰω. Ἔκκαρτ, «ἄν ὑπῆρχε ἕνασ Κεόσ ποφ κά μποροῦςα νά τόν γνωρίςω, δζν κά τόν κεωροῦςα πιά Κεό». Ἄλλοι λζνε νά πιςτεφεισ κάπου, ἀλλά τί καί ςζ τί δζν χρειάηεται νά τό γνωρίηεισ, ἔτςι ἀόριςτα ς ἕνα μακρινό Κεό, ἀρκεῖ νά εἶςαι εἰλικρινισ. Οὐςιαςτικά δθλαδι ςζ τίποτε. Αὐτόσ εἶναι ὁ κλαςικόσ ἄκεοσ. Ἀλλά καί ἡ ἀπόρριψθ τοῦ Κεοῦ ὡσ δθμιουργοῦ τοῦ κόςμου και προνοθτοῦ εἶναι ςχετικι μ αὐτιν τιν ἔννοια τῆσ ἀκεΐασ. Δθλαδι ὅτι ὅλα ςτόν κόςμο αὐτόν ἔγιναν τυχαῖα, δίχωσ να ὑπάρχει δθμιουργόσ Κεόσ. Ἀπό τιν ἄποψθ βζβαια τοῦ χριςτιανιςμοῦ ἀκεΐα εἶναι ἡ ἀπόρριψθ τῆσ χριςτιανικῆσ διδαςκαλίασ ἤ ἡ ἀλλοίωςι τθσ ἀπό διάφορεσ αἱρετικζσ διδαςκαλίεσ, ἡ ἄρνθςθ ἀκόμθ τοῦ Χριςτοῦ μασ ὡσ Κεοῦ. «Ἦτε ἐν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ χωρὶσ Χριςτοῦ ἄκεοι ἐν τῷ κόςμῳ», γράφει ὁ ἅγιοσ ἀπόςτολοσ Ραῦλοσ ςτιν πρόσ Ἐφεςίουσ ἐπιςτολι του, λζγοντασ ὅτι ὅςοι δεν γνϊριηαν καί δζν πίςτευαν ςτόν Χριςτό ἦταν οὐςιαςτικά ἄκεοι μζςα ςτόν κόςμο (Ἐφ. β 12). Καί ἀκόμθ ὁ Μζγασ Ἀκανάςιοσ γράφει ὅτι ὅποιοσ δζν πιςτεφει ςτον ἀλθκινό Τριαδικό Κεό, «ἔςτιν ἄκεοσ καὶ ἀπίςτου χείρων», εἶναι δθλαδι ἄκεοσ καί χειρότεροσ ἀπό ἄπιςτο (Μεγ. Ἀκαναςίου, Ρρὸσ Σεραπίωνα, 4, 6. 1, 30. PG. 26, 645, 597C). 2. Ροιζσ μορφζσ πῆρε ἡ ἀκεΐα ςτίσ διάφορεσ ἐποχζσ; ( ) α. Ἕνα πρῶτο ἦταν ὁ ὑλιςτικόσ ἀκεϊςμόσ, ποφ δίδαςκε ὅτι τό πᾶν ςτόν κόςμο εἶναι ἡ ὕλθ καί ὅτι κακετί ςτόν κόςμο αὐτό προῆλκε ἀπό τιν ὕλθ. Ρνεῦμα δζν ὑπάρχει. Οὔτε ὁ ἄνκρωποσ ἔχει ψυχι. Ἑπομζνωσ οὔτε τό ἀνϊτατο πνευματικό Ὄν, ὁ Κεόσ, ὑπάρχει. β. Ἐπίςθσ ςυςτιματα φιλοςοφικά ποφ κεοποίθςαν τόν ἄνκρωπο ἤ τιν ἐλευκερία τοῦ ἀνκρϊπου. Ἀλλά καί ἡ λεγόμενθ «κεολογία τοῦ κανάτου τοῦ Κεοῦ», ποφ διδαςκόταν ςτθν Εὐρϊπθ. Ρολλοί λεγόμενοι χριςτιανοί, ἀλλά οὐςιαςτικά ἄκεοι, διατράνωναν ὅτι «πζκανε ὁ Κεόσ». Κακετί ποφ ἔχει ςχζςθ μζ τόν Κεό, μζ τόν Χριςτό μασ, τι Γζννθςθ, τιν Ἀνάςταςθ, τθν Ἀνάλθψι Του κτλ. ἔλεγαν ὅτι εἶναι μφκοσ. Κάτι παρόμοιο δθλαδι μ αὐτό ποφ ἔγινε ςτιν πόλθ τῆσ Νζασ Ὑόρκθσ, παραμονζσ τῶν Χριςτουγζννων 2012, ὅπου ςτιν Times Square καί ςζ ἄλλα κεντρικά ςθμεῖα τῆσ πόλθσ ἀναρτικθκαν τεράςτιεσ γιγαντοαφίςεσ ἀκεϊςτικῆσ ὀργάνωςθσ ποφ ἔγραφαν: «Keep the Merry, dump the Myth» (κρατῆςτε τό Merry ἀπό τιν εὐχι Merry Christmas) καί πετάξτε τό μφκο, δθλαδι τι Γζννθςθ τοῦ Χριςτοῦ. γ. Ἡ ἀκεΐα δζν ἔμεινε μόνο ςζ ἐπίπεδο κακαρά κεωρθτικό, ἀλλά ςυνδζκθκε μζ πολιτικά ςυςτιματα ποφ τιν υἱοκζτθςαν ὡσ ἐπίςθμθ κεωρία τουσ καί διατράνωναν ὅτι «ἡ κρθςκεία εἶναι τό ὄπιο τοῦ λαοῦ» καί ὅτι κάκε καλόσ μαρξιςτισ, κομμουνιςτισ, πρζπει νά εἶναι και μαχθτικόσ ἄκεοσ. Δυςτυχῶσ ἡ ἀκεΐα μζ αὐτι τι μορφι πολζμθςε λυςςαλζα κακετί ἀντίκετο ἤ διαφορετικό πρόσ αὐτιν καί κυρίωσ τι χριςτιανικι πίςτθ. Χαρακτθριςτικό παράδειγμα ἡ πολεμικι ἐναντίον τῆσ Ὀρκοδοξίασ ςτι ωςία ἐπί ἀκεϊςτικοῦ κακεςτῶτοσ ἀπό τό 1917 (Ὀκτωβριανι Ἐπανάςταςθ) μζχρι τιν πτϊςθ τῆσ Σοβιετικῆσ Ἕνωςθσ τό καί πλζον χρόνια φοβερῆσ καί φονικῆσ πολεμικῆσ μζ γκρζμιςμα ἐκκλθςιῶν, ἁρπαγι ἐκκλθςιαςτικῆσ περιουςίασ, καί μζ κφματα ἁπλοφσ ἀλλά καί μορφωμζνουσ πιςτοφσ χριςτιανοφσ ποφ μαρτφρθςαν μζ φρικτά βαςανιςτιρια -63-

64 (ςυκοφαντίεσ, ἐξοντωτικζσ ἀνακρίςεισ, ἐξορίεσ, ἐκτελζςεισ, καταναγκαςτικά ἔργα), μζ ποταμοφσ αἱμάτων ἀκϊων, ἐπειδι δζν ἀρνικθκαν τθν πίςτθ τουσ ςτό Χριςτό. Ραρόμοιοι διωγμοί ἔγιναν καί ςτι γειτονικι μασ Ἀλβανία κακϊσ καί ςε ἄλλεσ χῶρεσ. 3. Ὑπάρχουν ςτιν πραγματικότθτα ἄπιςτοι; ( ) Ὅλοι ςυνειδθτά ἤ ἀςυνείδθτα κάπου πιςτεφουν. Ἄλλοσ πιςτεφει ςτόν ἑαυτό του, ςτισ δυνάμεισ, τά χαρίςματα, τίσ ἱκανότθτζσ του. Ἤ ςτά χριματα, τιν ὕλθ, τίσ ἀνζςεισ, τθν καλοπζραςθ. Σζ διάφορα πρόςωπα μζ τά ὁποῖα πικανῶσ να ἔχει ςυνδεκεῖ καί πακολογικά, ἀρρωςτθμζνα. Ἀκόμθ καί ςζ ηῶα πιςτεφουν οἱ ἄνκρωποι, εἴτε κεοποιϊντασ τα, εἴτε ἀγαπϊντασ τα ὑπερβολικά. Ἄλλοσ πιςτεφει ςτόν ἄνκρωπο καί τίσ μυςτικζσ δυνάμεισ ποφ κρφβει μζςα τθσ ἡ ἀνκρϊπινθ φφςθ. Ἤ ςτι μάηα, ςτι δφναμθ τοῦ λαοῦ, ςτιν ἱςτορία, ςτι φυλι, τιν πατρίδα, το ἔκνοσ του. Γιά παράδειγμα ὁ Χίτλερ πίςτευε ςτιν ἀρία φυλι, ὅτι ἐκεῖνοσ ποφ δζν εἶναι Γερμανόσ, δζν εἶναι ἄνκρωποσ. Ἄριοσ: ὁ Ἰνδοεὐρωπαῖοσ. Ἀρία φυλι: Κατά τι ναηιςτικι προπαγάνδα τό ςφνολο τῶν γερμανικῆσ καταγωγῆσ λαῶν, ποφ κεωρικθκαν «γνιςιοι ἐκπρόςωποι» τῶν Ἰνδοευρωπαίων καί μάλιςτα «ἀνϊτερθ φυλι» ἀπό ὅλουσ τοφσ ἄλλουσ λαοφσ, ἰδίωσ τοφσ Σθμίτεσ (Ἑβραίουσ) καί τοφσ μι λευκοφσ (ἀφρικανικοφσ) λαοφσ.. Ἐπίςθσ ἄλλοσ πιςτεφει ςτίσ προλιψεισ, τίσ δειςιδαιμονίεσ, ςτά πζταλα, ςτόν ἀρικμό 13 ἤ ςτά μάγια τοῦ ὑποβάλλει τιν πίςτθ ἕνα ἀκακόριςτο αἴςκθμα φόβου. Ἄλλωςτε τό νά κρθςκεφει, νά πιςτεφει κανείσ ςτό Κεό καί νά Τόν ἀναηθτεῖ εἶναι ἔμφυτο ςτόν ἄνκρωπο, ὁ ὁποῖοσ «ἐκ καταςκευῆσ του εἶναι πλαςμζνοσ νά πιςτεφει», ὅπωσ κεόςοφα ἀναφζρει ὁ ἅγιοσ Αὐγουςτῖνοσ. 4.Γιατί ὄμωσ κάποιοι, καί μάλιςτα ςτιν ἐποχι μασ, δθλϊνουν ἄκεοι; ( ) Κεωρεῖται ἀπό μερικοφσ ὅτι εἶναι «τῆσ μόδασ» νά δθλϊνει κανείσ ἄκεοσ. Νομίηουν ὅτι εἶναι μία ἔξυπνθ κίνθςθ, ποφ τοφσ κακιςτᾶ in. Ἴςωσ πολλοί ςυμμακθτζσ ςασ νά δθλϊνουν ἄκεοι, δίχωσ καλά-καλά νά τό κατανοοῦν. Το διακθρφττουν ἐπθρεαηόμενοι ἀπό τό γενικό κλίμα ποφ ἐπικρατεῖ. Ἄλλοι διότι δζν ἔχουν λάβει τιν ἀπαραίτθτθ κρθςκευτικι ἀγωγι ἀπό τίσ οἰκογζνειζσ τουσ ἤ γιατί κάποιοσ τοφσ δθμιοφργθςε ἀμφιβολίεσ περί τῆσ ὕπαρξθσ τοῦ Κεοῦ. Ἤ γιατί ἰςχυριηόμενοι ὅτι δζν ἔχουν δεῖ τόν Κεό, δζν Τόν πιςτεφουν κιόλασ. Ἤ ἄλλοι διότι ἔτςι ςυμφζρει. Εἶναι ςαφῶσ ἐπθρεαςμζνοι ἀπό τίσ ἀδυναμίεσ, τθ ςαρκικότθτα, τιν ἁμαρτία τουσ. «Χωρίσ Κεό, ὅλα ἐπιτρζπονται», ὁμολογοῦν ὁριςμζνοι, κανζνασ φραγμόσ. Καί ἐπίςθσ γιατί πολλοί ἐπθρεάηονται ἀπό τι νοοτροπία «φάγωμεν καὶ πίωμεν, αὔριον γαρ ἀποκνιςκομεν» (Α Κορ. ιε 32) δθλαδι νά φᾶμε καί νά πιοῦμε, να περάςουμε καλά ἐδῶ ςτιν παροφςα ηωι. Κάνουν κεό τουσ τιν ὕλθ. Βλζπουμε γενικά, πολφ ςυχνά ςτίσ ἡμζρεσ μασ τό φαινόμενο τῆσ ἀκεΐασ νά ἐπιδρᾶ ςε ἀρκετοφσ ἀνκρϊπουσ, καί μάλιςτα νζουσ, μζςα ςτά ςχολεῖα, τά Ρανεπιςτιμια, τθν κακθμερινότθτα καί τιν ὅλθ κοινωνία μασ. Ἀλλά και δθμόςια πρόςωπα, ὅπωσ πολιτικοί και δθμοςιογράφοι κζλουν νά περάςουν ςτιν πατρίδα μασ τό φρόνθμα ὅτι δζν ὑπάρχει Κεόσ, να δθμιουργιςουν μία ἄκρθςκθ καί ἀποχριςτιανοποιθμζνθ κοινωνία. -64-

65 5.Κι ἐρχόμαςτε τϊρα ν ἀπαντιςουμε ςτό βαςικότερο ἐρϊτθμα: ὑπάρχει Κεόσ; ( ) Ὑπάρχει Κεόσ! Βζβαια ἐνδείξεισ ἔχουμε περί ὑπάρξεωσ τοῦ Κεοῦ. Γιατί; Διότι ἄν εἴχαμε τρανταχτζσ ἀποδείξεισ, π.χ. ἄν μᾶσ ἄνοιγε τόν οὐρανό ἤ ἄν ἐμφανιηόταν μζ ἐπιβλθτικό τρόπο ἤ ἄν μᾶσ ἔδειχνε τιν ωραιότθτα καί τό φῶσ τοῦ παραδείςου καί τό ςκοτάδι καί τι φρίκθ τῆσ κολάςεωσ, κά καταπατοῦςε τό δῶρο ποφ ἡ ἀγάπθ Του μᾶσ χάριςε, τιν ἐλευκερία μασ. Ροιζσ εἶναι λοιπόν αὐτζσ οἱ ἐνδείξεισ ποφ ςτθρίηουν αὐτιν ἀκριβῶσ τιν ἀλικεια; Δζν ὑπάρχει λαόσ χωρίσ κρθςκεία. Και ὅπωσ ὁ ἱςτορικόσ Ρλοφταρχοσ ἀναφζρει: «Μπορεῖσ νά βρεῖσ πολιτεῖεσ χωρίσ κάςτρα, χωρίσ νά ξζρουν γράμματα, χωρίσ βαςιλιάδεσ, χωρίσ ςπίτια, χωρίσ χριματα, χωρίσ νά ἔχουν ἀνάγκθ ἀπό νομίςματα, χωρίσ κζατρα και γυμναςτιρια. Ἀλλά κανζνασ δζν εἶδε πολιτεία ποφ νά μιν ἔχει ἱερά καί κεοφσ». Εἶναι ἔμφυτθ ἡ ἀναηιτθςθ Κεοῦ μζςα ςτόν ἄνκρωπο. Ὁ ἄνκρωποσ ἔχει πόκο Κεοῦ. Κζλει νά πάρει ἀπαντιςεισ ςζ βαςανιςτικά ἐρωτιματα: «γιατί ὑπάρχω;», «ἀπό ποῦ ἦρκα καί ποῦ κά πάω;», «ὑπάρχει μία ἀνϊτερθ δφναμθ πζρα καί πάνω ἀπ τοφσ ἀνκρϊπουσ;», «τελειϊνει ἡ ηωι μου ςτό κάνατο;», «ἀκολουκεῖ μετά ἕνασ καλφτεροσ κόςμοσ, πιό δίκαιοσ, μζ ἀγάπθ, χωρίσ προβλιματα καί δοκιμαςίεσ;». Ὅλα μιλοῦν γιά τιν ὕπαρξθ τοῦ Κεοῦ Ροιόσ μπορεῖ να ἰςχυριςτεῖ ὅτι ὅλα τριγφρω μασ, ἡ φφςθ, τά δζντρα, τά πουλιά, τά ηῶα, ὁ ἄνκρωποσ (τό τελειότερο ἔργο τοῦ Κεοῦ, ποφ λειτουργεῖ ςάν ἕνα τζλεια ςχεδιαςμζνο τεχνολογικό ἐργαςτιριο) δζν ἔχουν Δθμιουργό; Ἡ ἁρμονία τοῦ ςφμπαντοσ, οἱ φυςικοί νόμοι, ἡ ἀκρίβεια μζ τιν ὁποία ὅλα μζχρι λεπτομερειῶν λειτουργοῦν ςάν ἕνα ἀκριβζςτατο ρολόι, μᾶσ πείκουν ὅτι ὑπάρχει Κεόσ. Μζ ὅλα αὐτά ὁ Κεόσ δζν ἄφθςε ἀμάρτυρο τόν ἑαυτό Του (Ρράξ. ιδ 17). Ἔχουμε ςτι διάκεςι μασ πλεῖςτεσ ὅςεσ μαρτυρίεσ ἐπιςτθμόνων ποφ ἔχουν ψθλαφιςει τόν Κεό μζςα ἀπό τιν ἔρευνά τουσ ςτόν κόςμο καί τιν ὅλθ δθμιουργία Ὁ Ἀϊνςτάιν ἔγραψε: «Ροτζ δζν βρῆκα τίποτε ςτιν ἐπιςτιμθ μου ποφ νά μπορῶ νά ἀντιτάξω ςτι κρθςκεία». Καί ὁ περίφθμοσ ψυχίατροσ Κάρλ Γιοφνγκ ἔλεγε: «Ὅλα ὅςα ἔμακα μζχρι τϊρα μζ ὁδιγθςαν βῆμα πρόσ βῆμα ςτιν ἀδιάςειςτθ πεποίκθςθ ὅτι ὑπάρχει Κεόσ. Τό ςπουδαιότερο πράγμα ποφ ἀπζκτθςα ποτζ ἦταν ἡ γνϊςθ τοῦ Κεοῦ». Ὁμολογίεσ ξεκάκαρεσ καί ἀποςτομωτικζσ γιά ὅςουσ διατείνονται ὅτι ὑφίςταται ἀντίκεςθ μεταξφ ἐπιςτιμθσ καί κρθςκείασ, ἀρνοφμενοι παράλλθλα τιν ὕπαρξθ Κεοῦ. Κάνε κι ἐςφ τιν ἔρευνά ςου, ἄν κζσ, ςοβαρά, ἐπιςτθμονικά, καλοδιάκετα ὅμωσ. Διότι πολλοί νζοι λζνε ὅτι ἔχουν ἀςχολθκεῖ μζ τό κζμα, ὅτι τό ἔχουν ψάξει, ἀλλά τελικά καμία ςοβαρι ἀναηιτθςθ δζν ἔχουν κάνει. ϊτθςε τόν πνευματικό ςου, τοφσ γονεῖσ ςου, τόν κατθχθτι/ὁμαδάρχθ ςου ποιά βιβλία νά διαβάςεισ, ποῦ νά ψάξεισ. Ἐρεφνθςε ςζ ςωςτζσ πθγζσ, γιά νά μι μπερδευτεῖσ καί χακεῖσ ςζ ἀναηθτιςεισ δίχωσ τζρμα καί ἀποτζλεςμα. Εἶναι Κεόσ προςωπικόσ. Ρρόςωπο ἱςτορικό. Ὁ Κφριόσ μασ Ἰθςοῦσ Χριςτόσ. Ἦρκε ςτι γῆ μασ, ἀνάμεςά μασ! Ἔκανε τά πάντα γιά μᾶσ. Δίδαξε, καυματοφργθςε, ςταυρϊκθκε, πζκανε, ἀναςτικθκε γιά τι ςωτθρία μασ. Κεόσ ποφ μᾶσ ςϊηει! Βζβαια, γιά νά παραδεχκεῖσ τιν ὕπαρξθ τοῦ Κεοῦ δζν φτάνει ἡ λογικι, ἡ ἔρευνα καί τό πείραμα. Ἄν δζν ἀναηθτιςεισ μζ πόκο τόν Κεό, ἄν δζν Τόν πλθςιάςεισ, ἄν δζν ἔλκεισ ςζ κοινωνία μαηί Του, μζςα ςτιν Ἐκκλθςία, δζν μπορεῖσ νά τόν νιϊςεισ, νά Τόν γνωρίςεισ. Κά ςζ πείςει ἡ ηωι κοντά Του, μζςα ἀπό τιν προςευχι, τόν κακθμερινό πνευματικό ἀγϊνα, μζ τι ςυμμετοχι ςτά ἅγια μυςτιρια, τιν ἱερά Ἐξομολόγθςθ, -65-

66 τιν Κεία Κοινωνία. Μζςα ςτιν Ἐκκλθςία δζχεςαι πλοφςια τι χάρθ Του καί βεβαιϊνεςαι ὅτι ὑπάρχει Κεόσ ποφ Τόν ηεῖσ, Τόν ἀγγίηεισ, ἑνϊνεςαι μαηί Του! ΕΠΙΛΟΓΟ Ὅταν ὁ πρῶτοσ ἄνκρωποσ ποφ βγῆκε ςτό διάςτθμα, ὁ διάςθμοσ ῶςοσ ἀςτροναφτθσ Γιοφρι Γκαγκάριν, ὁ ὁποῖοσ καί εἶδε τά καυμάςια τοῦ ςφμπαντοσ, ἐπζςτρεψε ςτιν πατρίδα του, οἱ ςτρατευμζνοι ἄκεοι δθμοςιογράφοι τοῦ τόπου του, ὡσ προπαγανδιςτζσ καί ὑπθρζτεσ τῆσ ςοβιετικῆσ ἐξουςίασ, τόν ρϊτθςαν ἄν ςτό διάςτθμα εἶδε τόν Κεό. Ἐκεῖνοσ φζρεται ὅτι ἀπάντθςε ὅτι δζν Τόν εἶδα, δίχωσ βζβαια νά πεῖ ξεκάκαρα ὅτι δζν ὑπάρχει. Ὁ λόγοσ του ἔγινε ςθμαία για τιν ἀκεΐα τότε, ποφ προπαγάνδιηε ὅτι δεν ὑπάρχει Κεόσ. 50 χρόνια μετά τι διλωςθ ἐκείνθ τοῦ Γκαγκάριν ἕνασ ἄλλοσ ῶςοσ ἀςτροναφτθσ, ὁ Βαλερί Κόρηουν, ποφ μόλισ πρίν ἀπό λίγεσ ἡμζρεσ ἐπιςκζφκθκε τιν πατρίδα μασ, ἀποκάλυψε ὅτι ὁ Γκαγκάριν ςτιν πραγματικότθτα ἦταν πιςτόσ ἀλλά ἡ ἀκεϊςτικι προπαγάνδα ἔδωςε ςτά λόγια του τό νόθμα ποφ τιν ἐξυπθρετοῦςε. Ὁ ἴδιοσ ὁ Βαλερί διλωςε: «Εἶδα ἀνκρϊπουσ ποφ δεν πίςτευαν νά γίνονται ἄνκρωποι τῆσ Ἐκκλθςίασ μετά ἀπό τά ὅςα ἔηθςαν ςτό Διάςτθμα Στο Διάςτθμα εἶδα τά ἴχνθ τοῦ Κεοῦ!». Συγκλονιςτικι πράγματι ἡ μαρτυρία του! Κι ἄλλοι ἀςτροναῦτεσ, ποφ ἀλθκινά ψθλάφθςαν τόν Κεό, ςτό ςφμπαν εἶπαν: «Ὅταν κανείσ βλζπει τον ἄπειρο κόςμο τῶν Γαλαξιῶν, ποφ περικλείει ἑκατό τουλάχιςτον ἑκατομμφρια ἄςτρα, με ἐλάχιςτθ διάμετρο εἴκοςι καί μζ μζγιςτθ ἑκατό χιλιάδεσ ἔτθ φωτόσ, πῶσ νά μι γονατίςουμε ἐμπρόσ ςτό μεγαλεῖο τοῦ Κεοῦ, ὁ Ὁποῖοσ πρζπει νά εἶναι ἀπείρωσ Ἄπειροσ καί γεμίηει μζ τθν παρουςία Του τό ςφμπαν;». Ἄσ ὑποκλικοῦμε κι ἐμεῖσ μπροςτά ςτι μεγαλειότθτα καί τιν ἀπεραντοςφνθ τοῦ Κεοῦ μασ! Εἶναι παραλογιςμόσ νά ἰςχυριηόμαςτε ὅτι δζν ὑπάρχει Κεόσ. Ἄσ μιν παραςυρόμαςτε λοιπόν ἀπό τά κφματα τῆσ ἀκεΐασ. Νά Τόν πιςτεφουμε καί νά Τόν ὁμολογοῦμε! Νά Τόν λατρεφουμε και νά Τόν δοξάηουμε μζ ὅλθ μασ τιν καρδιά καί νά Τόν ἀκολουκοῦμε πιςτά ςζ ὅλθ μασ τι ηωι! ΒΟΗΘΗΜΑΣΑ: - Ἀρχιμ. Λεωνίδου Κ. Διαμαντοποφλου, Ἡ ἀκεΐα ςτιν ἐποχι μασ, Ἀδελφότθσ Κεολόγων «Ὁ Σωτιρ», Ἀκῆναι Νικολάου Ρ. Βαςιλειάδθ, Τό λυκόφωσ τοῦ Μαρξιςμοῦ, Ἀδελφότθσ Κεολόγων «Ὁ Σωτιρ», Ἀκῆναι F. George - Gr. Palmer, Αὐτοί δεν ὑπζκυψαν, Ἐκδόςεισ Δαμαςκόσ, Ἀκῆναι, Ἱερόν Ἡςυχαςτιριον Κεχαριτωμζνθσ Κεοτόκου Τροιηῆνοσ, Ὑποκῆκεσ ηωῆσ ἀπό τι ηωι καί τι διδαςκαλία τοῦ π. ἘΡιφανίου Ἰ. Κεοδωροποφλου, Ἀκινα Δαμαςκθνοῦ Ἡγουμζνου (Ὀρλόφςκι), Ἱερομάρτυσ Ἀνδρόνικοσ - Ἀρχιεπίςκοποσ Ρζρμ ( ) - Ἕνασ ἀςυμβίβαςτοσ ἱεράρχθσ, Ἱερά Μονι Ραρακλιτου, Ὠρωπόσ Ἀττικῆσ Μαρίου Ν. Δομουχτςῆ, Σζ ποιόν Κεό νά πιςτζψω;, Ἀδελφότθσ Κεολόγων «Ὁ Σωτιρ», Ἀκῆναι Ρεριοδικόν «Ἡ Δρᾶςισ μασ», «Στ ἀλικεια ἄκεοι;», τεῦχοσ (1975), ςελ. 85 & «Συγκλονιςτικζσ ἐμπειρίεσ Το Κοςμοδρόμιο τῆσ ωςίασ - Ἡ πίςτθ τῶν ἀςτροναυτῶν», τεῦχοσ 505, (2013) ςελ Ρεριοδικό «Ρρόσ τι Νίκθν», Συγκλονιςτικζσ ἐμπειρίεσ ςτό Κοςμοδρόμιο τῆσ ωςίασ - Ἀνταπόκριςθ, τεῦχοσ 756 (2013), ςελ

67 ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Διάλογοσ μεταξφ γζροντα και ακζου Ζνα πρωινό ςυηθτά ο Γζροντασ Επιφάνειοσ Κεοδωρόπουλοσ με δυο-τρεισ επιςκζπτεσ ςτο ςπίτι του. Ο ζνασ είναι ιδεολόγοσ άκεοσ. Σε μια ςτιγμι ζρχεται κάποιοσ απ ζξω και τουσ πλθροφορεί ότι θ Ακινα ζχει γεμίςει από φωτογραφίεσ του Μαο Τςε Τουγκ με τθν επιγραφι: "Δόξα ςτον μεγάλο Μάο". Ιταν θ θμζρα κατά τθν οποία είχε πεκάνει ο Κινζηοσ δικτάτορασ. Γζροντασ: Ζτςι είναι, παιδάκι μου. Δεν υπάρχουν άκεοι. Ειδωλολάτρεσ υπάρχουν, οι οποίοι βγάηουν τον Χριςτό από τον κρόνο Του και ςτθ κζςθ Του τοποκετοφν τα είδωλά τουσ. Εμείσ λζμε: «Δόξα τω Ρατρί και τω Υιϊ και τω Αγίω Ρνεφματι». Αυτοί λζνε: «Δόξα ςτον μεγάλο Μάο». Διαλζγεισ και παίρνεισ. Άκεοσ: Και ςεισ, παπποφλθ, το παίρνετε το ναρκωτικό ςασ. Μόνο που εςείσ το λζτε Χριςτό, ο άλλοσ το λζει Αλλάχ, ο τρίτοσ Βοφδα κ.ο.κ. Γζροντασ: Ο Χριςτόσ, παιδί μου, δεν είναι ναρκωτικό. Ο Χριςτόσ είναι ο Δθμιουργόσ του ςφμπαντοσ κόςμου. Αυτόσ που με ςοφία κυβερνά τα πάντα: από το πλικοσ των απζραντων γαλαξιϊν μζχρι τα απειροελάχιςτα ςωματίδια του μικρόκοςμου. Αυτόσ που δίνει ηωι ςε όλουσ μασ. Αυτόσ που ς ζφερε ςτον κόςμο και ςου χει δϊςει τόςθ ελευκερία, ϊςτε να μπορείσ να Τον αμφιςβθτείσ, αλλά και να Τον αρνείςαι ακόμθ. Άκεοσ: Ραπποφλθ, δικαίωμά ςασ είναι να τα πιςτεφετε όλα αυτά. Αυτό όμωσ δεν ςθμαίνει ότι είναι και αλθκινά. Αποδείξεισ ζχετε; Γζροντασ: Εςφ όλα αυτά τα κεωρείσ παραμφκια, ζτςι δεν είναι; Άκεοσ: Βεβαίωσ. Γζροντασ: Αποδείξεισ ζχεισ; Μπορείσ να μου αποδείξεισ ότι όςα πιςτεφω εγϊ είναι ψεφτικα; Άκεοσ: Γζροντασ: Δεν απαντάσ, διότι και ςυ δεν ζχεισ αποδείξεισ. Άρα και ςυ πιςτεφεισ ότι είναι παραμφκια. Κι εγϊ μεν ομιλϊ περί πίςτεωσ, όταν αναφζρομαι ςτον Κεό. Εςφ όμωσ, ενϊ απορρίπτεισ τθ δικι μου πίςτθ, ςτθν ουςία πιςτεφεισ ςτθν απιςτία ςου, αφοφ δεν μπορείσ να τθν τεκμθριϊςεισ με αποδείξεισ. Ρρζπει όμωσ να ςου πω ότι θ πίςτθ θ δικι μου δεν είναι ξεκάρφωτθ. Υπάρχουν κάποια υπερφυςικά γεγονότα, πάνω ςτα οποία κεμελιϊνεται. Άκεοσ: Μια ςτιγμι! Μια και μιλάτε για πίςτθ, τι κα πείτε ςτουσ Μωαμεκανοφσ π.χ. ι ςτουσ Βουδιςτζσ; Διότι κι εκείνοι ομιλοφν περί πίςτεωσ. Κι εκείνοι διδάςκουν υψθλζσ θκικζσ διδαςκαλίεσ. Γιατί θ δικι ςασ πίςτθ είναι καλφτερθ από εκείνων; Γζροντασ: Μ αυτι τθν ερϊτθςθ ςου τίκεται το κριτιριο τθσ αλθκείασ; Διότι βεβαίωσ θ αλικεια είναι μία και μόνθ. Δεν υπάρχουν πολλζσ αλικειεσ. Ροιοσ όμωσ κατζχει τθν αλικεια; Λδοφ το μεγάλο ερϊτθμα. Ζτςι, δεν πρόκειται γιακαλφτερθ ι χειρότερθ πίςτθ! Ρρόκειται για τθ μόνθ αλθκινι πίςτθ! Δζχομαι ότι θκικζσ διδαςκαλίεσ ζχουν και τα άλλα πιςτεφω. Βεβαίωσ οι θκικζσ διδαςκαλίεσ του Χριςτιανιςμοφ υπερζχουν αςυγκρίτωσ. Εμείσ όμωσ δεν πιςτεφουμε ςτον Χριςτό για τισ θκικζσ Του διδαςκαλίεσ. Οφτε για το «Αγαπάτε αλλιλουσ», οφτε για τα κθρφγματά Του περί ειρινθσ και δικαιοςφνθσ, ελευκερίασ και ιςότθτοσ. Εμείσ -67-

68 πιςτεφουμε ςτον Χριςτό, διότι θ επί γθσ παρουςία Του ςυνοδεφκθκε από υπερφυςικά γεγονότα, πράγμα το οποίο ςθμαίνει ότι είναι Κεόσ. Άκεοσ: Κοιτάξτε. Κι εγϊ παραδζχομαι ότι ο Χριςτόσ ιταν ςπουδαίοσ φιλόςοφοσ και μεγάλοσ επαναςτάτθσ, αλλά μθν τον κάνουμε και Κεό τϊρα Γζροντασ: Αχ, παιδί μου! Πλοι οι μεγάλοι άπιςτοι τθσ ιςτορίασ εκεί ςκάλωςαν. Το ψαροκόκαλο που τουσ κάκιςε ςτο λαιμό και δεν μποροφςαν να το καταπιοφν, αυτό ακριβϊσ ιταν. Το ότι ο Χριςτόσ είναι και Κεόσ. Ρολλοί από αυτοφσ ιςαν διατεκειμζνοι να πουν ςτον Κφριο: Μθ λεσ ότι είςαι Κεόσ ενανκρωπιςασ. Ρεσ ότι είςαι απλόσ άνκρωποσ και μεισ είμαςτε ζτοιμοι να ςε κεοποιιςουμε. Γιατί κζλεισ να είςαι Κεόσ ενανκρωπιςασ και όχι άνκρωποσ αποκεωκείσ; Εμείσ δεχόμαςτε να ςε αποκεϊςουμε, να ςε αποκθρφξουμε τον μζγιςτο των ανκρϊπων, τον αγιϊτατο, τον θκικϊτατο, τον ευγενζςτατο, τον ανυπζρβλθτο, τον μοναδικό, τον ανεπανάλθπτο. Δεν ςου αρκοφν όλα αυτά; Ο κορυφαίοσ του χοροφ των αρνθτϊν, ο Ερνζςτοσ ενάν, βροντοφωνεί περί του Χριςτοφ: «Για δεκάδεσ χιλιάδεσ χρόνια ο κόςμοσ κα ανυψϊνεται δια ςου», είςαι «ο ακρογωνιαίοσ λίκοσ τθσ ανκρωπότθτασ ϊςτε το να αποςπάςει κάποιοσ το όνομά ςου από τον κόςμο τοφτο κα ιταν ίςο με τον εκ κεμελίων κλονιςμό του», «οι αιϊνεσ κα διακθρφςςουν ότι μεταξφ των υιϊν των ανκρϊπων δεν γεννικθκε κανζνασ υπζρτερόσ» ςου. Εδϊ όμωσ ςταματοφν, και αυτόσ και οι όμοιοί του. Θ επόμενθ φράςθ τουσ; «Κεόσ όμωσ δεν είςαι!» Και δεν αντιλαμβάνονται οι ταλαίπωροι ότι όλα αυτά ςυνιςτοφν για τθν ψυχι τουσ μια ανζκφραςτθ τραγωδία! Το δίλθμμα αναπόφευκτα είναι αμείλικτο: Ι είναι Κεόσ ενανκρωπιςασ ο Χριςτόσ, οπότε πράγματι, και μόνον τότε, αποτελεί τθν θκικωτζρα, τθν αγιωτζρα και τθν ευγενεςτζρα μορφι τθσ ανκρωπότθτοσ, ι δεν είναι Κεόσ ενανκρωπιςασ, οπότε όμωσ δεν είναι δυνατόν να είναι τίποτε απ όλα αυτά. Αντικζτωσ αν ο Χριςτόσ δεν είναι Κεόσ, τότε πρόκειται για τθν απαιςιοτζρα, τθ φρικτοτζρα και τθν απεχκεςτζρα φπαρξθ τθσ ανκρωπίνθσ ιςτορίασ. Άκεοσ: Τι είπατε; Γζροντασ: Αυτό που άκουςεσ! Βαρφσ ο λόγοσ, απολφτωσ όμωσ αλθκισ. Και ιδοφ γιατί: Τι είπαν για τον εαυτό τουσ, ι ποια ιδζα είχαν για τον εαυτό τουσ όλοι οι πράγματι μεγάλοι άνδρεσ τθσ ανκρωπότθτοσ; Ο «ανδρϊν απάντων ςοφϊτατοσ» Σωκράτθσ διεκιρυςςε το: «Εν οίδα ότι ουδζν οίδα». Πλοι οι ςπουδαίοι άνδρεσ τθσ Ραλαιάσ και τθσ Καινισ Διακικθσ, από τον Αβραάμ και τον Μωχςι μζχρι τον Λωάννθ τον Ρρόδρομο και τον Ραφλο, αυτοχαρακτθρίηονται «γθ και ςποδόσ (=ςτάχτθ)», «ταλαίπωροι», «εκτρϊματα» κ.τ.τ. Θ ςυμπεριφορά, αντικζτωσ, του Λθςοφ είναι παραδόξωσ διαφορετικι! Και λζω παραδόξωσ διαφορετικι, διότι το φυςικό και το λογικό κα ιταν να είναι παρόμοια θ ςυμπεριφορά Του. Αυτόσ μάλιςτα, ωσ ανϊτεροσ και υπζρτεροσ από όλουσ του άλλουσ, κα ζπρεπε να ζχθ ακόμα κατϊτερθ και ταπεινότερθ ιδζα για τον εαυτό Του. Θκικϊσ τελειότεροσ από κάκε άλλον ζπρεπε να υπερακοντίηει ςε αυτομεμψία και ταπεινό φρόνθμα όλουσ τουσ παραπάνω και οποιονδιποτε άλλον, από τθν δθμιουργία του κόςμου μζχρι τθ ςυντζλεια των αιϊνων. Συμβαίνει όμωσ το ακριβϊσ αντίκετο! Ρρϊτα πρϊτα διακθρφςςει ότι είναι αναμάρτθτοσ: «Τισ εξ υμϊν ελζγχει με περί αμαρτίασ;» (Λωάν. θ 46). «Ζρχεται ο του κόςμου τοφτου άρχων, και εν εμοί ουκ ζχει ουδζν» (Λωάν. ιδ 30). Εκφράηει επίςθσ πολφ υψθλζσ ιδζεσ περί Εαυτοφ: «Εγϊ ειμί το φωσ του κόςμου» (Λωάν. θ 12). «Εγϊ ειμί θ οδόσ και θ αλικεια και θ ηωι» (Λωάν. ιδ 6). Εκτόσ όμωσ αυτϊν, προβάλλει και αξιϊςεισ απολφτου αφιερϊςεωσ ςτο Ρρόςωπό Του. Ειςχωρεί ακόμθ και ςτισ ιερϊτερεσ ςχζςεισ των ανκρϊπων και λζει: «Ο φιλϊν πατζρα ι μθτζρα υπζρ εμζ ουκ ζςτι μου άξιοσ? -68-

69 και ο φιλϊν υιόν ι κυγατζρα υπζρ εμζ ουκ ζςτι μου άξιοσ» (Ματκ. ι 37). «Ιλκον διχάςαι άνκρωπον κατά του πατρόσ αυτοφ και κυγατζρα κατά τθσ μθτρόσ αυτισ και νφμφθν κατά τθσ πενκεράσ αυτισ» (Ματκ. ι 35). Απαιτεί ακόμθ και μαρτυρικι ηωι και κάνατο από τουσ μακθτζσ Του: «Ραραδϊςουςιν υμάσ εισ ςυνζδρια και εν ταισ ςυναγωγαίσ αυτϊν μαςτιγϊςουςιν υμάσ? και επί θγεμόνασ δε και βαςιλείσ αχκιςεςκε ζνεκεν εμοφ Ραραδϊςει δε αδελφόσ αδελφόν εισ κάνατον και πατιρ τζκνον, και επαναςτιςονται τζκνα επί γονείσ και κανατϊςουςιν αυτοφσ? και ζςεςκε μιςοφμενοι υπό πάντων δια το όνομά μου? ο δε υπομείνασ εισ τζλοσ οφτοσ ςωκιςεται Μθ φοβθκιτε από των αποκτεννόντων το ςϊμα Πςτισ αν αρνιςθταί με ζμπροςκεν των ανκρϊπων, αρνιςομαι αυτόν καγϊ Ο απολζςασ τθν ψυχιν αυτοφ ζνεκεν εμοφ ευριςει αυτιν» (Ματκ. ι 17 κ.ε.). Και τϊρα ςε ρωτϊ: Τόλμθςε ποτζ κανείσ να διεκδικιςει υπζρ αυτοφ τθν αγάπθ των ανκρϊπων πάνω κι απ τθν ίδια τουσ τθ ηωι; Τόλμθςε ποτζ κανείσ να διακθρφξει τθν απόλυτθ αναμαρτθςία του; Τόλμθςε ποτζ κανείσ να εκςτομίςει το: «Εγϊ ειμί θ αλικεια»; (Λωάν. ιδ 6). Κανείσ και πουκενά! Μόνο ζνασ Κεόσ κα μποροφςε να τα κάνθ αυτά. Φαντάηεςαι τον δικό ςασ τον Μαρξ να λεγε κάτι τζτοια; Κα τον περνοφςαν για τρελό και δεν κα βριςκόταν κανείσ να τον ακολουκιςει. Για ςκζψου, τϊρα, πόςα εκατομμφρια άνκρωποι κυςίαςαν τα πάντα για χάρθ του Χριςτοφ, ακόμα και αυτι τθ ηωι τουσ, πιςτεφοντασ ςτθν περί εαυτοφ αλικεια των λόγων Του! Εάν οι περί εαυτοφ διακθρφξεισ του ιςαν ψευδείσ, ο Λθςοφσ κα ιταν θ απαιςιοτζρα μορφι τθσ ιςτορίασ οδθγϊντασ τόςουσ πολλοφσ ςε τόςο βαριά κυςία. Ροιοσ άνκρωποσ, όςο μεγάλοσ, όςο ςπουδαίοσ, όςο ςοφόσ κι αν είναι, κα άξιηε αυτι τθ μεγάλθ προςφορά και κυςία; Ροιοσ; Κανζνασ! Μόνο εάν ιταν Κεόσ! Μ άλλα λόγια: Πποιοσ άνκρωποσ απαιτοφςε αυτι τθ κυςία από τουσ οπαδοφσ του, κα ιταν θ απαιςιοτζρα μορφι τθσ ιςτορίασ. Ο Χριςτόσ όμωσ και τθν απαίτθςε και τθν πζτυχε. Ραρά ταφτα από τουσ αρνθτζσ τθσ κεότθτόσ Του αναγορεφκθκε θ ευγενεςτζρα και αγιωτζρα μορφι τθσ ιςτορίασ. Οπότε: Ι παραλογίηονται οι αρνθτζσ ονομάηοντασ αγιϊτερο τον απαιςιϊτερο, ι, για να μθν υπάρχει παραλογιςμόσ, αλλά να ζχθ λογικι θ ςυνφπαρξι απαιτιςεων του Χριςτοφ και αγιότθτόσ Του, κα πρζπει αναγκαςτικά να δεχκοφν ότι ο Χριςτόσ εξακολουκεί να παραμζνει θ ευγενεςτζρα και αγιωτζρα μορφι τθσ ανκρωπότθτοσ μόνο όμωσ υπό τθν προχπόκεςι ότι είναι και Κεόσ! Αλλιϊσ είναι, όπωσ είπαμε, όχι θ αγιωτζρα, αλλά θ φρικτοτζρα μορφι τθσ ιςτορίασ, ωσ αιτία τθσ μεγαλυτζρασ κυςίασ των αιϊνων, εν ονόματι ενόσ ψεφδουσ! Ζτςι θ κεότθτα του Χριςτοφ αποδεικνφεται με βάςι αυτοφσ τουσ ίδιουσ τουσ περί αυτοφ χαρακτθριςμοφσ των αρνθτϊν Του! Άκεοσ: Πςα είπατε είναι πράγματι εντυπωςιακά, δεν αποτελοφν όμωσ παρά ςυλλογιςμοφσ. Λςτορικά ςτοιχεία, που να κεμελιϊνουν τθν Κεότθτά του, ζχετε; Γζροντασ: Σου είπα και προθγουμζνωσ ότι τα πειςτιρια τθσ Κεότθτασ Του είναι τα υπερφυςικά γεγονότα που ςυνζβθςαν όςο καιρό ιταν εδϊ ςτθ γθ. Ο Χριςτόσ δεν αρκζςκθκε μόνο να διακθρφςςει τισ παραπάνω αλικειεσ, αλλά επικφρωνε τουσ λόγουσ Του και με πλικοσ καυμάτων. Ζκανε τυφλοφσ να βλζπουν, παράλυτουσ να περπατοφν, ζκρεψε με δφο ψάρια και πζντε ψωμιά πζντε χιλιάδεσ άνδρεσ και πολλαπλάςιεσ γυναίκεσ και παιδιά, διζταςςε τα ςτοιχεία τθσ φφςεωσ και αυτά υπάκουαν, ανζςτθςε νεκροφσ μεταξφ των οποίων και τον Λάηαρο τζςςερισ μζρεσ μετά τον κάνατό του. Μεγαλφτερο όμωσ από όλα τα καφματα είναι θ Ανάςταςθ Του. Πλο το οικοδόμθμα του Χριςτιανιςμοφ ςτθρίηεται ςτο γεγονόσ τθσ Αναςτάςεωσ. Αυτό δεν το λζω εγϊ. Το λζει ο Απόςτολοσ Ραφλοσ: «Ει Χριςτόσ ουκ εγιγερται, ματαία θ πίςτισ θμϊν» (Α Κορ. ιε 17). Αν ο Χριςτόσ δεν ανζςτθ, τότε όλα καταρρζουν. Ο Χριςτόσ όμωσ ανζςτθ, πράγμα το οποίο ςθμαίνει ότι είναι Κφριοσ τθσ ηωισ και του κανάτου, άρα Κεόσ. -69-

70 Άκεοσ: Εςείσ τα είδατε όλα αυτά; Ρωσ τα πιςτεφετε; Γζροντασ: Πχι, εγϊ δεν τα είδα. Τα είδαν όμωσ άλλοι, οι Απόςτολοι. Αυτοί ςτθ ςυνζχεια τα γνωςτοποίθςαν και μάλιςτα προςυπζγραψαν τθ μαρτυρία τουσ με το αίμα τουσ. Κι όπωσ όλοι δζχονται, θ μαρτυρία τθσ ηωισ είναι θ υψίςτθ μαρτυρία. Φζρε μου και ςυ κάποιον να μου πει πωσ ο Μαρξ απζκανε και ανζςτθ και να κυςιάςει τθ ηωι του για τθν μαρτυρία αυτι κι εγϊ κα τον πιςτεφςω ωσ τίμιοσ άνκρωποσ. Άκεοσ: Να ςασ πω. Χιλιάδεσ κομμουνιςτζσ βαςανίςκθκαν και πζκαναν για τθν ιδεολογία τουσ. Γιατί δεν αςπάηεςτε και τον κομμουνιςμό; Γζροντασ: Το είπεσ και μόνοσ ςου. Οι κομμουνιςτζσ πζκαναν για τθν ιδεολογία τουσ. Δεν πζκαναν για γεγονότα. Σε μια ιδεολογία όμωσ είναι πολφ εφκολο να υπειςζλκει πλάνθ. Επειδι δε είναι ίδιον τθσ ανκρϊπινθσ ψυχισ να κυςιάηεται για κάτι ςτο οποίο πιςτεφει, εξθγείται γιατί πολλοί κομμουνιςτζσ πζκαναν για τθν ιδεολογία τουσ. Αυτό όμωσ δεν μασ υποχρεϊνει να τθν δεχκοφμε και ωσ ςωςτι. Είναι άλλο πράγμα να πεκαίνεισ για ιδζεσ κι άλλο για γεγονότα. Οι Απόςτολοι όμωσ δεν πζκαναν για ιδζεσ. Οφτε για το «Αγαπάτε αλλιλουσ» οφτε για τισ άλλεσ θκικζσ διδαςκαλίεσ του Χριςτιανιςμοφ. Οι Απόςτολοι πζκαναν μαρτυροφντεσ υπερφυςικά γεγονότα. Κι όταν λζμε γεγονόσ, εννοοφμε ό,τι υποπίπτει ςτισ αιςκιςεισ μασ και γίνεται αντιλθπτό από αυτζσ. Οι Απόςτολοι εμαρτφρθςαν δι «ο ακθκόαςι, ο εωράκαςι τοισ οφκαλμοίσ αυτϊν, ο εκεάςαντο και αι χείρεσ αυτϊν εψθλάφθςαν» (Α Λωάν. α 1)[3]. Με βάςθ ζναν πολφ ωραίο ςυλλογιςμό του Ραςκάλ λζμε ότι με τουσ Αποςτόλουσ ςυνζβθ ζνα από τα τρία: Ι απατικθκαν ι μασ εξαπάτθςαν ι μασ είπαν τθν αλικεια. Ασ πάρουμε τθν πρϊτθ εκδοχι. Δεν είναι δυνατόν να απατικθκαν οι Απόςτολοι, διότι όςα αναφζρουν δεν τα ζμακαν από άλλουσ. Αυτοί οι ίδιοι ιςαν αυτόπτεσ και αυτικοοι μάρτυρεσ όλων αυτϊν. Εξ άλλου δεν ιςαν κακόλου φανταςιόπλθκτοι οφτε είχαν καμία ψυχολογικι προδιάκεςθ για τθν αποδοχι του γεγονότοσ τθσ Αναςτάςεωσ. Αντικζτωσ ιςαν τρομερά δφςπιςτοι. Τα Ευαγγζλια είναι πλιρωσ αποκαλυπτικά αυτϊν των ψυχικϊν τουσ διακζςεων: δυςπιςτοφςαν ςτισ διαβεβαιϊςεισ ότι κάποιοι Τον είχαν δει αναςτάντα[4]. Και κάτι άλλο. Τι ιςαν οι Απόςτολοι πριν τουσ καλζςει ο Χριςτόσ; Μιπωσ ιςαν φιλόδοξοι πολιτικοί ι οραματιςτζσ φιλοςοφικϊν και κοινωνικϊν ςυςτθμάτων, που περίμεναν να κατακτιςουν τθν ανκρωπότθτα και να ικανοποιιςουν ζτςι τισ φανταςιϊςεισ τουσ; Κάκε άλλο. Αγράμματοι ψαράδεσ ιςαν. Και το μόνο που τουσ ενδιζφερε ιταν να πιάςουν κανζνα ψάρι να κρζψουν τισ οικογζνειζσ τουσ. Γι αυτό και μετά τθ Σταφρωςθ του Κυρίου, παρά τα όςα είχαν ακοφςει και δει, επζςτρεψαν ςτα πλοιάρια και ςτα δίχτυα τουσ. Δεν υπιρχε δθλ. ς αυτοφσ, όπωσ αναφζραμε, οφτε ίχνοσ προδιακζςεωσ για όςα επρόκειτο να επακολουκιςουν. Και μόνο μετά τθν Ρεντθκοςτι, «ότε ζλαβον δφναμιν εξ φψουσ», ζγιναν οι διδάςκαλοι τθσ οικουμζνθσ. Θ δεφτερθ εκδοχι: Μιπωσ μασ εξαπάτθςαν; Μιπωσ μασ είπαν ψζματα; Αλλά γιατί να μασ εξαπατιςουν; Τι κα κζρδιηαν με τα ψζματα; Μιπωσ χριματα, μιπωσ αξιϊματα, μιπωσ δόξα; Για να πθ κάποιοσ ζνα ψζμα, περιμζνει κάποιο όφελοσ. Οι Απόςτολοι όμωσ, κθρφςςοντεσ Χριςτόν και Τοφτον εςταυρωμζνον και Αναςτάντα εκ νεκρϊν, τα μόνα τα οποία εξαςφάλιςαν ιςαν: ταλαιπωρίεσ, κόποι, μαςτιγϊςεισ, λικοβολιςμοί, ναυάγια, πείνα, δίψα, γυμνότθτα, κίνδυνοι από λθςτζσ, ραβδιςμοί, φυλακίςεισ και τζλοσ ο κάνατοσ. Και όλα αυτά για ζνα ψζμα; Είναι εντελϊσ ανόθτο και να το ςκεφκι κάποιοσ. Συνεπϊσ οφτε εξαπατικθκαν οφτε μασ εξαπάτθςαν οι Απόςτολοι. Μζνει επομζνωσ θ Τρίτθ εκδοχι? ότι μασ είπαν τθν αλικεια. Κα πρζπει μάλιςτα να ςου τονίςω και το εξισ: Οι Ευαγγελιςτζσ είναι οι μόνοι οι οποίοι ζγραψαν πραγματικι ιςτορία. Διθγοφνται τα γεγονότα και μόνον αυτά. Δεν προβαίνουν ςε καμμία προςωπικι κρίςι. -70-

71 Κανζνα δεν επαινοφν, κανζνα δεν κατακρίνουν. Δεν κάνουν καμμία προςπάκεια να διογκϊςουν κάποιο γεγονόσ ι να εξαφανίςουν ι να υποτιμιςουν κάποιο άλλο. Αφινουν τα γεγονότα να μιλοφν μόνα τουσ. Άκεοσ: Αποκλείεται να ζγινε ςτθν περίπτωςθ του Χριςτοφ νεκροφάνεια; Τισ προάλλεσ ζγραψαν οι εφθμερίδεσ για κάποιον Λνδό, τον οποίο ζκαψαν και μετά από τρεισ μζρεσ τον ξζκαψαν και ιταν ηωντανόσ. Γζροντασ: Αχ, παιδάκι μου. Κα κυμθκϊ και πάλι το λόγο του ιεροφ Αυγουςτίνου: «Άπιςτοι, δεν είςκε δφςπιςτοι. Είςκε οι πλζον εφπιςτοι. Δζχεςκε τα πιο απίκανα, τα πιο παράλογα, τα πιο αντιφατικά, για να αρνθκείτε το καφμα!». Πχι, παιδί μου. Δεν ζχουμε νεκροφάνεια ςτον Χριςτό. Ρρϊτα πρϊτα ζχουμε τθν μαρτυρία του ωμαίου κεντυρίωνοσ, ο οποίοσ βεβαίωςε τον Ριλάτο ότι ο κάνατοσ είχε επζλκει. Ζπειτα το Ευαγγζλιο μασ πλθροφορεί ότι ο Κφριοσ κατά τθν ίδια τθν θμζρα τθσ Αναςτάςεϊσ Του ςυμπορεφκθκε ςυηθτϊντασ με δφο μακθτζσ Του προσ Εμμαοφσ, που απείχε πάνω από δζκα χιλιόμετρα από τα Λεροςόλυμα. Φαντάηεςαι κάποιον να ζχει υποςτεί όςα υπζςτθ ο Χριςτόσ και τρεισ μζρεσ μετά το «κάνατό» του να του ςυνζβαινε νεκροφάνεια; Αν μθ τι άλλο κα πρεπε για ςαράντα μζρεσ να τον ποτίηουν κοτόηουμο για να μπορεί να ανοίγει τα μάτια του, κι όχι να περπατά και να ςυηθτά ςαν να μθ ςυνζβθ τίποτα. Πςο για τον Λνδό, φζρε τον εδϊ να τον μαςτιγϊςουμε με φραγγζλιο και ξζρεισ τι εςτί φραγγζλιο; Μαςτίγιο ςτα άκρα του οποίου πρόςκεταν ςφαιρίδια μολφβδου ι ςπαςμζνα κόκκαλα ι μυτερά καρφιά -, φζρε τον, λοιπόν, να τον φραγγελϊςουμε, να του φορζςουμε ακάνκινο ςτεφάνι, να τον ςταυρϊςουμε, να του δϊςουμε χολι και ξφδι, να τον λογχίςουμε, να τον βάλουμε ςτον τάφο, κι αν αναςτθκεί, τότε τα λζμε. Άκεοσ: Ραρά ταφτα όλεσ οι μαρτυρίεσ, τισ οποίεσ επικαλεςκικατε, προζρχονται από Μακθτζσ του Χριςτοφ. Υπάρχει κάποια μαρτυρία περί αυτοφ, που να μθν προζρχεται από τον κφκλο των Μακθτϊν του; Υπάρχουν δθλ. ιςτορικοί, που να πιςτοποιοφν τθν Ανάςταςθ του Χριςτοφ; Αν ναι, τότε κα πιςτζψω κι εγϊ. Γζροντασ: Ταλαίπωρο παιδί! Δεν ξζρεισ τι ηθτάσ! Αν υπιρχαν τζτοιοι ιςτορικοί που να είχαν δει τον Χριςτό αναςτθμζνο, τότε αναγκαςτικά κα πίςτευαν ςτθν Ανάςταςθ Του και κα τθν ανζφεραν πλζον ωσ πιςτοί, οπότε και πάλι κα αρνιόςουν τθ μαρτυρία τουσ, όπωσ ακριβϊσ απορρίπτεισ τθ μαρτυρία του Ρζτρου, του Λωάννου κ.λ.π. Πωσ είναι δυνατόν να βεβαιϊνει κάποιοσ τθν Ανάςταςθ και ταυτόχρονα να μθ γίνεται Χριςτιανόσ; Μασ ηθτάσ «πζρδικα ψθτι ςε κζρινο ςουβλί και να λαλεί»! E, δεν γίνεται! Σου κυμίηω πάντωσ, εφ όςον ηθτάσ ιςτορικοφσ, αυτό το οποίο ςου ανζφερα και προθγουμζνωσ: ότι δθλ. οι μόνοιπραγματικοί ιςτορικοί είναι οι Απόςτολοι. Ραρ όλα αυτά όμωσ ζχουμε και μαρτυρία τζτοια όπωσ τθν κζλεισ: από κάποιον δθλ. που δεν ανικε ςτον κφκλο των Μακθτϊν Του. Του Ραφλου. Ο Ραφλοσ όχι μόνο δεν ιταν Μακθτισ του Χριςτοφ, αλλά και εδίωκε μετά μανίασ τθν Εκκλθςία Του. Άκεοσ: Γι αυτόν όμωσ λζνε ότι ζπακε θλίαςθ και εξ αιτίασ τθσ είχε παραίςκθςθ. Γζροντασ: Βρε παιδάκι μου, αν είχε παραίςκθςθ ο Ραφλοσ, αυτό που κα ανεδφετο κα ιταν το υποςυνείδθτό του. Και ςτο υποςυνείδθτο του Ραφλου κζςθ υψθλι κατείχαν οι Ρατριάρχεσ και οι Ρροφιτεσ. Τον Αβραάμ και τον Λακϊβ και τον Μωυςι ζπρεπε να δθ κι όχι τον Λθςοφ, τον οποίο κεωροφςε λαοπλάνο και απατεϊνα! Φαντάηεςαι καμία πιςτι γριοφλα ςτο όνειρό τθσ ι ςτο παραλιρθμά τθσ να βλζπει τον Βοφδα ι τον Δία; Τον Άϊ Νικόλα κα δθ και τθν Αγία Βαρβάρα. Διότι αυτοφσ πιςτεφει. Και κάτι ακόμθ. Στον Ραφλο, όπωσ ςθμειϊνει ο Ραπίνι, υπάρχουν και τα εξισ καυμαςτά: Ρρϊτον, το αιφνίδιο τθσ μεταςτροφισ. Κατ ευκείαν από τθν απιςτία ςτθν πίςτθ. Δεν μεςολάβθςε προπαραςκευαςτικό ςτάδιο. Δεφτερον, το ιςχυρόν τθσ πίςτεωσ. Χωρίσ ταλαντεφςεισ και αμφιβολίεσ. Και τρίτον, πίςτι δια βίου. -71-

72 Ριςτεφεισ ότι αυτά μπορεί να λάβουν χϊρα μετά από μια θλίαςθ; Δεν εξθγοφνται αυτά με τζτοιουσ τρόπουσ. Αν μπορείσ, εξιγθςζ τα. Αν δεν μπορείσ, παραδζξου το καφμα. Και πρζπει να ξζρθσ ότι ο Ραφλοσ με τα δεδομζνα τθσ εποχισ του ιταν άνδρασ εξόχωσ πεπαιδευμζνοσ. Δεν ιταν κανζνα ανκρωπάκι να μθν ξζρθ τι του γίνεται. Κα προςκζςω όμωσ και κάτι επί πλζον. Εμείσ, παιδί μου, ηοφμε ςιμερα ςε εξαιρετικι εποχι. Ηοφμε το καφμα τθσ Εκκλθςίασ του Χριςτοφ. Πταν ο Χριςτόσ είπε για τθν Εκκλθςία Του ότι «και πφλαι άδου ου κατιςχφςουςιν αυτισ» (Ματκ. ισ 18), οι οπαδοί Του αρικμοφςαν μόνο μερικζσ δεκάδεσ πρόςωπα. Ζκτοτε πζραςαν δυο χιλιάδεσ περίπου χρόνια. Διαλφκθκαν αυτοκρατορίεσ, ξεχάςκθκαν φιλοςοφικά ςυςτιματα, κατζρρευςαν κοςμοκεωρίεσ, θ Εκκλθςία όμωσ του Χριςτοφ παραμζνει ακλόνθτθ παρά τουσ ςυνεχείσ και φοβεροφσ διωγμοφσ εναντίον τθσ. Αυτό δεν είναι ζνα καφμα; Και κάτι τελευταίο. Στο κατά Λουκάν Ευαγγζλιο αναφζρεται πωσ, όταν θ Ραναγία μετά τον Ευαγγελιςμό επιςκζφκθκε τθν Ελιςάβετ, τθ μθτζρα του Ρροδρόμου, εκείνθ τθν εμακάριςε με τα λόγια: «Ευλογθμζνθ ςυ εν γυναιξί». Και θ Ραναγία απάντθςε ωσ εξισ: «Μεγαλφνει θ ψυχι μου τον Κφριον.. Λδοφ γαρ από του νυν μακαριοφςί με πάςαι αι γενεαί» (α 48). Τι ιταν τότε θ Ραναγία; Μια άςθμθ κόρθ τθσ Ναηαρζτ ιταν. Ροιοσ τθν ιξερε; Ραρά ταφτα από τότε ξεχάςκθκαν αυτοκράτειρεσ, ζςβθςαν λαμπρά ονόματα γυναικϊν, λθςμονικθκαν ςφηυγοι και μθτζρεσ ςτρατθλατϊν. Ροιοσ ξζρει ι ποιοσ κυμάται τθ μθτζρα του Μεγ. Ναπολζοντοσ ι τθ μθτζρα του Μεγ. Αλεξάνδρου; Σχεδόν κανείσ. Πμωσ εκατομμφρια χείλθ ς όλα τα μικθ και τα πλάτθ τθσ γθσ και ς όλουσ τουσ αιϊνεσ υμνοφν τθν ταπεινι κόρθ τθσ Ναηαρζτ, «τθν τιμιωτζραν των Χερουβείμ και ενδοξοτζραν αςυγκρίτωσ των Σεραφείμ». Ηοφμε ι δεν ηοφμε εμείσ ςιμερα, οι άνκρωποι του εικοςτοφ αιϊνα, τθν επαλικευςι του προφθτικοφ αυτοφ λόγου τθσ Ραναγίασ; Τα ίδια ακριβϊσ ςυμβαίνουν όςον αφορά και ςε μια «δευτερεφουςα» προφθτεία του Χριςτοφ: Πταν ςτθν οικία του Σίμωνοσ του λεπροφ μια γυναίκα περιζχυςε ςτο κεφάλι Του το πολφτιμο μφρο, είπε ο Κφριοσ: «Αμιν λζγω υμίν, όπου εάν κθρυχκι το ευαγγζλιον τοφτο εν όλω τω κόςμω, λαλθκιςεται και ο εποίθςεν αφτθ εισ μνθμόςυνον αυτισ» (Ματκ. κσ 13). Ρόςοσ ιταν ο κφκλοσ των οπαδϊν Του τότε, για να πθ κανείσ ότι αυτοί κα ζκαναν τα αδφνατα δυνατά ϊςτε να εκπλθρωκεί θ προφθτεία αυτι του Διδαςκάλου τουσ; Και μάλιςτα μια τζτοια προφθτεία, θ οποία με τα κριτιρια του κόςμου δεν ζχει και καμιά ςθμαςία για τουσ πολλοφσ; Είναι ι δεν είναι καφματα αυτά; Αν μπορείσ, εξιγθςζ τα. Αν δεν μπορείσ όμωσ, παραδζξου τα ωσ τζτοια. Άκεοσ: Ομολογϊ ότι τα επιχειριματα ςασ είναι ιςχυρά. Ζχω όμωσ να ςασ ρωτιςω κάτι ακόμθ: Δεν νομίηετε ότι ο Χριςτόσ άφθςε το ζργο του θμιτελζσ; Εκτόσ κι αν μασ εγκατζλειψε. Δεν μπορϊ να φανταςκϊ ζναν Κεό να παραμζνει αδιάφοροσ ςτο δράμα του ανκρϊπου. Εμείσ να βολοδζρνουμε εδϊ κι εκείνοσ από ψθλά να ςτζκεται απακισ. Γζροντασ: Πχι, παιδί μου. Δεν ζχεισ δίκιο. Ο Χριςτόσ δεν άφθςε το ζργο Του θμιτελζσ. Αντικζτωσ είναι θ μοναδικι περίπτωςθ ανκρϊπου ςτθν ιςτορία, ο οποίοσ είχε τθ βεβαιότθτα ότι ολοκλιρωςε τθν αποςτολι Του και δεν είχε τίποτα άλλο να κάνθ και να πθ. Ακόμθ κι ο μζγιςτοσ των ςοφϊν, ο Σωκράτθσ, ο οποίοσ μια ολόκλθρθ ηωι μιλοφςε και δίδαςκε, ςτο τζλοσ ςυνζκεςε και μια περίτεχνθ απολογία και, αν ηοφςε, κα είχε κι άλλα να πει. Μόνο ο Χριςτόσ ςε τρία χρόνια δίδαξε ό,τι είχε να διδάξει, ζπραξε ό,τι ικελε να πράξθ και είπε το «τετζλεςται». Δείγμα κι αυτό τθσ κεϊκισ Του τελειότθτασ και αυκεντίασ. -72-

73 Πςο για τθν εγκατάλειψι, τθν οποία ανζφερεσ, ςε καταλαβαίνω. Χωρίσ Χριςτό ο κόςμοσ είναι κζατρο του παραλόγου. Χωρίσ Χριςτό δεν μπορείσ να εξθγιςθσ τίποτε. Γιατί οι κλίψεισ, γιατί οι αδικίεσ, γιατί οι αποτυχίεσ, γιατί οι αςκζνειεσ, γιατί, γιατί, γιατί; Χιλιάδεσ πελϊρια «γιατί». Κατάλαβζ το! Δεν μπορεί ο άνκρωποσ να προςεγγίςει με τθν πεπεραςμζνθ λογικι του τα «γιατί» αυτά. Μόνο με τον Χριςτό εξθγοφνται όλα: Μασ προετοιμάηουν για τθν αιωνιότθτα. Μςωσ εκεί μασ αξιϊςει ο Κφριοσ να πάρουμε απάντθςθ ςε μερικά από τα «γιατί» αυτά. Αξίηει τον κόπο να ςου διαβάςω ζνα ωραίο ποίθμα από τθ ςυλλογι του Κωνςταντίνου Καλλινίκου «Δάφναι και Μυρςίναι» με τον τίτλο «Ερωτθματικά». Είπα ςτον γζροντα αςκθτι τον εβδομθκοντάρθ, που κυματοφςε θ κόμθ του ςαν παςχαλιάσ κλωνάρι: Ρεσ μου, πατζρα μου, γιατί ςε τοφτθ δω τθ ςφαίρα αχϊριςτα περιπατοφν θ νφχτα και θ μζρα; Γιατί, ςαν να ςαν δίδυμα, φυτρϊνουμε αντάμα τ αγκάκι και το λοφλουδο, το γζλιο και το κλάμα; Γιατί ςτθν πιο ελκυςτικι του δάςουσ πραςινάδα ςκορπιοί φωλιάηουν κι όχεντρεσ και κρφα φαρμακάδα; Γιατί, προτοφ το τρυφερό μπουμποφκι ξεπροβάλει και ξεδιπλϊςει μπροσ ςτο φωσ τ αμφριςτά του κάλλθ, μαφρο ςκουλικι ζρχεται, μια μαχαιριά του δίνει κι ζνα κουρζλι άψυχο ςτθν κοφνια του τ αφινει; Γιατί αλζτρι και ςπορά και δουλευτάδεσ κζλει το ςτάχυ, ϊςπου να γενι ψωμάκι και καρβζλι και κάκε τι ωφζλιμο κι ευγενικό και κείο πλθρϊνεται με δάκρυα και αίματα ςτο βίο, ενϊ ο παραςιτιςμόσ αυτόματα κεριεφει κι θ προςτυχιά όλθ τθ γθ να καταπιι γυρεφει; Τζλοσ, γιατί εισ του παντόσ τθν τόςθ αρμονία να χϊνεται θ ςφγχυςι κι θ ακαταςταςία; Απιντθςε ο αςκθτισ με τθ βαρειά φωνι του προσ ουρανοφσ υψϊνοντασ το χζρι το δεξί του: Οπίςω από τα χρυςά εκεί επάνω νζφθ κεντά ο Μεγαλόχαροσ ατίμθτο γκεργκζφι (=κζντθμα). Κι εφόςον εισ τα χαμθλά εμείσ περιπατοφμεν τθν όψι τθν ξανάςτροφθ, παιδί μου, κεωροφμε. Και είναι άρα φυςικό λάκθ ο νουσ να βλζπθ εκεί που να ευχαριςτι και να δοξάηθ πρζπει. Ρρζπει ςαν Χριςτιανόσ να ζλκθ θ θμζρα που θ ψυχι ςου φτερωτι κα ςχίςθ τον αικζρα και του Κεοφ το κζντθμα απ τθν καλι κοιτάξθσ και τότε όλα ςφςτθμα κα ςου φανοφν και τάξισ! -73-

74 Ο Χριςτόσ, παιδί μου, δεν μασ εγκατζλειψε ποτζ. Ραραμζνει κοντά μασ, βοθκόσ και ςυμπαραςτάτθσ, μζχρι ςυντζλειασ των αιϊνων. Αυτό όμωσ κα το καταλάβεισ, μόνο αν γίνεισ ςυνειδθτό μζλοσ τθσ Εκκλθςίασ Του και ςυνδεκείσ με τα Μυςτιριά τθσ. *Αναδθμοςίευςθ από το βιβλίο: ΛΕΟΝ ΘΣΥΧΑΣΤΘΛΟΝ ΚΕΧΑΛΤΩΜΕΝΘΣ ΚΕΟΤΟΚΟΥ, «ΑΡΟ ΤΘ ΗΩΘ ΚΑΛ ΤΘ ΔΛΔΑΣΚΑΛΛΑ ΤΟΥ ΡΑΤΟΣ ΕΡΛΦΑΝΛΟΥ»+ 2.Anthony Bloom:Μθν ηθτάμε να δοφμε τον Κεό, απροετοίμαςτοι! Ο Κεόσ είναι πολυεφςπλαχνοσ. Δεν ζρχεται πρόωρα, παράκαιρα. Μασ δίνει τθν ευκαιρία να κρίνουμε τον εαυτό μασ, να καταλάβουμε οριςμζνα πράγματα και να μθ επιηθτοφμε να μασ εμφανιςτεί ςε ςτιγμζσ που θ παρουςία Του κα ςιμαινε καταδίκθ για μασ. Κα ικελα να ςασ πω ζνα παράδειγμα πάνω ς αυτό. Ρριν πολλά χρονιά ιρκε κάποιοσ να με δει. Μου ηιτθςε να του δείξω το Κεό. Του είπα ότι δεν μποροφςα να το κάνω, αλλά πρόςκεςα ότι, ακόμα και να μποροφςα, αυτόσ δεν κα ιταν δυνατό να ατενίςει το Κεό. Σκζφτθκα πωσ για να ςυναντιςει κανείσ το Κεό πρζπει να ζχει κάτι κοινό μαηί Του, κάτι που δίνει μάτια να δει και νου να κατανοιςει. Ο άνκρωποσ εκείνοσ με ρϊτθςε γιατί τα ζλεγα αυτά του πρότεινα λοιπόν να ςκεφτεί λίγα λεπτά και να μου πει αν υπιρχε κάποιο χωρίο του Ευαγγελίου που να τον είχε ςυγκινιςει ιδιαίτερα, για να δει ποια ςχζςθ υπάρχει μεταξφ του Κεοφ και του ιδίου. Μου απάντθςε λοιπόν «ναι, είναι ςτο όγδοο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του Λωάννου, το χωρίο που μιλάει για το λικοβολιςμό τθσ πόρνθσ». «Ά ναι!» είπα, «αυτό είναι ζνα από τα πιο όμορφα και ςυγκινθτικά κομμάτια ςτο Ευαγγζλιο». «Τϊρα» του είπα, «κάκιςε και ςκζψου ειλικρινά: ςτθ ςκθνι που περιγράφεται, ποιοσ είςαι εςφ: ο Κφριοσ, ι τουλάχιςτον είςαι με το μζροσ Του, γεμάτοσ ςυγχϊρθςθ, ςυγκατάβαςθ και πίςτθ γι αυτι τθ γυναίκα που μπορεί να μετανοιςει και να γίνει ζνασ καινοφργιοσ άνκρωποσ; Είςαι θ γυναίκα που τθ ςυνζλαβαν να μοιχεφει; Είςαι ζνασ από κείνουσ που απομακρφνονται αμζςωσ γιατί ζχουν επίγνωςθ των αμαρτθμάτων του; Ι τζλοσ είςαι ζνασ από κείνουσ που ςτζκονται λίγο και περιμζνουν; Ο άνκρωπόσ μου ςκζφτθκε λίγο και ζπειτα είπε: «Πχι, νιϊκω πωσ είμαι ο μόνοσ Εβραίοσ που δεν κα είχε απομακρυνκεί αλλά κα είχα λικοβολιςει τθ γυναίκα». Τον κοίταξα λοιπόν και του απάντθςα: «Δόξαηε το Κεό που δεν ςου επιτρζπει να Τον ςυναντιςεισ πρόςωπο προσ πρόςωπο!». Αρχιεπιςκόπου Anthony Bloom, Μάκε να προςεφχεςαι!, εκδ.: Θ Ζλαφοσ 3. Ερωτιςεισ για τθν εξζλιξθ Συνζντευξθ του Σεβ. Μθτροπολίτου Μεςογαίασ κ. Νικολάου ςτθν κ. Ηάχου Ελζνθ με τίτλο «ΔΛΑΦΟΑ ΑΛΛΑ ΟΧΛ ΑΔΛΑΦΟΑ» Ερ.: Ωσ άνκρωποσ που πιςτεφει ςτον Κεό, πωσ κα ακοφγατε ότι κάποιοσ κζλει να αςχολθκεί με τθ ςφγχρονθ ζρευνα, μάλιςτα αυτιν που τελικά αμφιςβθτεί τον Κεό, όπωσ θ γενετικι μθχανικι, θ κοςμολογία, θ νευρολογία; -74-

75 Απ.: Μια ζρευνα που γίνεται για να αμφιςβθτιςει τον Κεό, ζχει τθν αρρϊςτια τθσ προκατάλθψθσ. Θ ζρευνα γίνεται για να ανακαλυφκεί μία επιςτθμονικι αλικεια. Ροιο το πρόβλθμα κάποιοσ να διευρφνει τουσ ορίηοντεσ τθσ ςκζψθσ και τθσ γνϊςθσ του; Ζτςι και ο Κεόσ προςεγγίηεται καλφτερα. Ο Κεόσ δεν αποτελεί ζνα ιδεολόγθμα που πρζπει με κάκε τρόπο να υπεραςπιςτοφμε, αλλά Τον πιςτεφουμε επειδι είναι θ Αλικεια. Υπό τθν ζννοια αυτιν, και θ επιςτθμονικι αλικεια Αυτόν φανερϊνει. Αν πάλι Τον αμφιςβθτεί, καιρόσ να το μάκουμε. Ζνασ πιςτόσ που φοβάται τθν επιςτθμονικι ζρευνα, φοβάται τθν αλικεια. Μάλλον είναι πιςτόσ που δεν πιςτεφει. Ερ.: Τι κα λζγατε για τθ κεωρία τθσ εξζλιξθσ; Αυτι δεν ζρχεται ςε αντίκεςθ με τθ διδαςκαλία τθσ Εκκλθςίασ; Απ.: Για το ςυγκεκριμζνο κζμα, θ διδαςκαλία τθσ Εκκλθςίασ βαςίηεται ςτο κεόπνευςτο βιβλίο τθσ Γενιςεωσ. Αυτό δεν είναι βιβλίο Φυςικισ ι Βιολογίασ. Το ςθμαντικό δε για το οποίο μιλάει δεν είναι αν ο Κεόσ πλάκοντασ τον άνκρωπο πιρε χϊμα και που το βρικε, αλλά το ότι ο άνκρωποσ είναι πλαςμζνοσ «κατ εικόνα και κακ ομοίωςιν» Κεοφ. Πλα τα άλλα είναι λεπτομζρειεσ. Αυτό πϊσ να το ανατρζψει θ επιςτιμθ; Από κει και πζρα, αν θ επιςτιμθ βελτιϊνει τθν ερμθνεία αυτοφ του κόςμου και τθν εικόνα μασ γι αυτόν, αυτό γιατί να το αμφιςβθτιςουμε; Το πολφ πολφ να ποφμε ότι μερικά πράγματα τα κατανοοφμε καλφτερα. Τθ κεοείδεια όμωσ του ανκρϊπου, ότι δθλαδι είναι πλαςμζνοσ με κεϊκι πνοι και χαραγμζνοσ με προοριςμό κεϊκισ ομοιϊςεωσ, αυτό δεν κα μπορζςει ποτζ να το αλλάξει θ επιςτιμθ. Απλά μποροφν να το αμφιςβθτοφν αλαηονικά κάποιοι επιςτιμονεσ. Ερ.: Δθλαδι δεν ζχει ςθμαςία το αν ο άνκρωποσ κατάγεται από τα ηϊα; Απ.: Αυτό που ζχει ςθμαςία είναι θ κεϊκι καταγωγι του ανκρϊπου και θ ςυγγζνειά του με τον Κεό, το ότι δθλαδι ο Κεόσ μασ ζπλαςε, όχι το πϊσ μασ ζπλαςε. Και επίςθσ ο κίνδυνοσ είναι ο άνκρωποσ όχι να κατάγεται από τα ηϊα, αλλά να καταντιςει ςαν αυτά, «άνκρωποσ εν τιμι ων ου ςυνικε, παραςυνεβλικθ τοι κτινεςι τοισ ανοιτοισ και ωμοιϊκθ αυτοίσ» (Ψαλμ. μθϋ13). Ενϊ ο προοριςμόσ μασ είναι να ομοιάςουμε ςτον Κεό, εμείσ να προςπακοφμε να αποδείξουμε ότι είμαςτε ηϊα. Το πρόβλθμα ςυνεπϊσ δεν είναι θ επιςτθμονικι επιβεβαίωςθ τθσ εξζλιξθσ, αλλά θ προςιλωςθ ςτθν αρρωςτθμζνθ ερμθνεία τθσ. Αυτό το τελευταίο δεν αποδεικνφει τθν ανυπαρξία του Κεοφ, αλλά επιβεβαιϊνει τθν εμπακι μυωπία του ανκρϊπου. Να ανταλλάςςεται θ κεϊκι προοπτικι με ζναν αςφνετο εκφυλιςμό ςε ηϊο! Αυτό οφτε τα ηϊα δεν κα το ικελαν. Ερ.: Ράντωσ ζχουμε ςθμαντικζσ ομοιότθτεσ με τα ηϊα και πρζπει να βροφμε τθ ςθμαςία τουσ. Απ.: Με εκπλιςςει το ενδιαφζρον για τθν ομοιότθτα με τα ηϊα. Αν υπιρχε ανάλογο ενδιαφζρον και για τθν ςυγγζνεια με τον Κεό, πόςο διαφορετικά κα ιταν τα πράγματα! Τθ ςθμαςία αυτισ τθσ ςυγγζνειασ κα ζπρεπε να ανακαλφψουμε. Πςο για τα ηϊα, αςφαλϊσ και υπάρχουν ομοιότθτεσ. Το ςϊμα μασ οφτε ι άλλωσ μοιάηει με ταυτό των ανϊτερων κθλαςτικϊν. Ακόμθ και μακθτεφουμε ςτα ηϊα και ςτισ ενςτικτϊδεισ αρετζσ τουσ. Τόςα και τόςα παραδείγματα υπάρχουν ςτθν Αγία Γραφι. Ο ίδιοσ ο Χριςτόσ ςτθν επί του Προυσ ομιλία Του μασ καλεί να «εμβλζψουμε ςτα πετεινά του ουρανοφ» και κατά κάποιον τρόπο να τα μιμθκοφμε. Αυτό όμωσ που ζχει ςθμαςία είναι οι διαφορζσ μασ από τα ηϊα. Ο άνκρωποσ είναι ψυχοςωματικόσ. Και αυτό αποτελεί τθν πθγι τθσ αξίασ του. καιρόσ να ςτρζψουμε το ενδιαφζρον μασ από τθν ομοιότθτα με τα ηϊα ςτθν δυνατότθτα ομοίωςθσ προσ τον Κεό. -75-

76 4.Ο άπιςτοσ πατζρασ αποδζχεται το μινυμα του μικροφ παιδιοφ του...! Μιά καταπλθκτικι ςυηιτθςθ ενόσ πατζρα με τό γιό του. -Ρατζρα, είπε τθν Κυριακι ο μικρόσ ςτον πατζρα του, ζχω τθν άδεια ςου να πάω ςτθν Εκκλθςία; - Πχι, απάντθςε ο άπιςτοσ πατζρασ. Θ Εκκλθςία δεν είναι για ςζνα. Είναι για τουσ γζρουσ και τισ γριζσ. - Μα, πατεροφλθ μου, είπε ο μικρόσ, ςτο ςχολείο ζμακα ότι θ τζταρτθ εντολι του Κεοφ, λζει να πθγαίνουμε κάκε Κυριακι ςτθν Εκκλθςία, για να λατρζψουμε τον Κεό. - Αυτό είναι ανοθςία, ςυνζχιςε ο πατζρασ. -Αλλά τότε, πατζρα μου, αν είναι ανοθςία να εφαρμόηουμε τθν τζταρτθ εντολι, κα είναι επίςθσ ανοθςία να προςζχουμε τθν πζμπτθ εντολι, που λζει να ςεβϊμεκα τουσ γονείσ μασ...! Τα λόγια αυτά ζπεςαν ςαν κεραυνόσ ςτ'αυτιά του πατζρα, που τελικϊσ αποδζχκθκε το μινυμα του μικροφ παιδιοφ του. Γιατί ο Κεόσ μασ διδάςκει και δια των μικρϊν και δια των νθπίων... ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Θ ιςτορία ενόσ βατράχου», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1.Το κυνιγι του φτεροφ Χωρίηουμε τα παιδιά ςε ομάδεσ ανάλογα με τον αρικμό τουσ (1 ζωσ 4). Οι ομάδεσ κάκονται γφρω από το τραπζηι. Στο κζντρο βάηουμε ζνα φτερό ι ζνα κομμάτι βαμβάκι φουντωτό ι ζνα μπαλάκι του πινγκ-πονγκ. Με το ςφνκθμα αρχίηουν όλοι να φυςοφν. Σε όποια ομάδα πάει και κολλιςει το φτερό ι όπου πλθςιάςει το αντικείμενο που ζχουμε βάλει ςτο τραπζηι, αυτι χάνει. (Ραίηεται και με δφο παίκτεσ ποφ κάκονται ο ζνασ απζναντι από τον άλλο) 2.Ζναν διαφορετικό τιμοκατάλογο κρζμαςαν ςτθν πόρτα οι υπάλλθλοι του La Petite Syrah ςτθ Νίκαια: Ο καφζσ κοςτίηει πιο ακριβά ςτουσ αγενείσ, ενϊ θ τιμι πζφτει κλιμακωτά, ανάλογα με το βακμό ευγζνειασ. Για παράδειγμα: αν κάποιοσ ηθτιςει «ζναν καφζ», κα πλθρϊςει 7 ευρϊ. Αν πει «ζναν καφζ, παρακαλϊ» θ τιμι διαμορφϊνεται ςτα 4,25 ευρϊ. Αν όμωσ κάποιοσ τον ηθτιςει «καλθμζρα, ζναν καφζ παρακαλϊ», τότε δεν κα πλθρϊςει περιςςότερο από 1,40. Ο ιδιοκτιτθσ του καφζ είπε ότι όλο αυτό ξεκίνθςε λίγο ωσ αςτείο, κακϊσ το προςωπικό αντιμετϊπιηε βιαςτικοφσ και αγχωμζνουσ πελάτεσ. Θ ςυμπεριφορά όμωσ άλλαξε δραςτικά. «Αρκετοί ζχουν αντιλθφκεί και το χαριτωμζνο του πράγματοσ και κάνουν πλζον χιοφμορ. Ζχουμε κόςμο που μασ λζει 'μεγαλειότατε ζναν καφζ ςασ παρακαλϊ» προκειμζνου να πετφχει ακόμα μεγαλφτερθ ζκπτωςθ» είπε ο Φαμπρίσ Ρεπινό ςε τοπικι εφθμερίδα. -76-

77 Σσμάμςηρη 10 η Σαββαςξκύοιακξ, 6-7 Δεκεμβοίξσ 2014 Όςαμ μιλξύμ για ςημ Δκκληρία ρςημ παοέα... Εισαγωγή Οι περιςςότεροι από τουσ εφιβουσ, ζχουν βρεκεί ςε «πθγαδάκια» ςυηθτιςεων περί κρθςκείασ, οι οποίεσ διεξάγονται είτε μζςα ςτα ςχολεία, είτε ςε πανεπιςτιμια θ ςτισ ςχολζσ, που φοιτοφν. Ρωσ αιςκάνεται ο χριςτιανόσ νζοσ θ θ νζα ςε μια τζτοια ςυηιτθςθ; (...) Αναμφιςβιτθτα υπάρχουν περιπτϊςεισ, που είναι ωραίο οι νζοι να διαλζγονται για τον Κεό και να ςυηθτοφν για τισ όμορφεσ εμπειρίεσ, που ζνοιωςαν από τθν παρουςία Του. Εξ άλλου, ο χριςτιανόσ, που αγαπά αλθκινά και είναι καταρτιςμζνοσ ςτα κζματα τθσ πίςτεωσ ζχει κακικον να δϊςει απάντθςθ ςτα ερωτιματα εκείνων, που προβλθματίηονται ςτθν παρζα του και να τονϊςει τθν πίςτθ τουσ. Αρκεί να ζχουν καλι διάκεςθ και να είναι απροκατάλθπτοι. Να ανταποκρίνονται, δθλαδι, ς αὐτό, που ο Κφριοσ, πολφ ςυχνά τόνιηε λζγοντασ: «ὁ ἔχων ὦτα ἀκοφειν ἀκουζτω». Πμωσ, για να είμαςτε ρεαλιςτζσ, πρζπει να ποφμε, ότι οι καταςτάςεισ δεν είναι πάντοτε τόςο ευοίωνεσ. Δεν παραβλζπουμε ςτιγμζσ κατά τισ οποίεσ ο χριςτιανόσ ςτθν παρζα του αιςκάνεται ςαν μονάδα, που βάλλεται, όςον αφορά ςτα χριςτιανικά του φρονιματα. Τα «πιςτεφω» του. Θ ειρωνία, θ άρνθςθ, θ υποτίμθςθ τθσ εκκλθςιαςτικισ ηωισ είναι ςυχνά φαινόμενα ςτα περιβάλλοντα των νζων. Με ποιόν τρόπο ςυνθκίηουν οι χριςτιανοί νζοι να αντιμετωπίηουν τζτοιεσ καταςτάςεισ; (...) Είναι γεγονόσ, ότι ζνασ ζφθβοσ δυςκολεφεται. Βλζπει να «διακυβεφεται» θ πίςτθ του και αιςκάνεται τθν ανάγκθ να τθν υπεραςπιςτεί. Αλλά ξζρει παράλλθλα, ότι ο περίγυρόσ του είναι είτε οι «φίλοι» του, είτε οι κακθγθτζσ του θ όποιοσ άλλοσ. Ρωσ, λοιπόν, κα κοντραριςτεί μαηί τουσ; Ζτςι ςτθ λεκτικι αυτι πρόκλθςθ κάποια παιδιά, αμφνονται με επιχειρθματολογία. Αλλά ο αντίπαλοσ δεν πείκεται και μεταβαίνει από το ζνα ηιτθμα ςτο άλλο, χωρίσ να ακοφει, όςα του απαντοφν. Άλλοι πάλι χριςτιανοί μακθτζσ δεν μιλάνε και περιμζνουν να περάςει θ μπόρα. Κάποιοι παραςφρονται, ςυμβιβάηονται και περνοφν ςτθν αντίπερα όχκθ. Δεν κζλουν να φαίνονται τθσ Εκκλθςίασ, μιπωσ τουσ κολλιςουν τθν ταμπζλλα του κρθςκόλθπτου θ τθσ κεοφςασ κ.ο.κ. Τι πρζπει να ςυνειδθτοποιιςει ο νζοσ; (...) 1. Να ςυνειδθτοποιιςει, ότι δεν είναι μόνοσ. Υπάρχουν πολλοί χριςτιανοί νζοι και νζεσ, που αντιμετωπίηουν τζτοιεσ καταςτάςεισ. Δεν είςτε οι μόνοι. ωτιςτε και άλλουσ να γνωρίςετε, πωσ αντιμετϊπιςαν τζτοιεσ περιπτϊςεισ; Τι είπαν, τι ζκαναν, πϊσ τοποκετικθκαν; Θ γνϊςθ, ότι δεν είμαςτε μόνοι, μασ δθμιουργεί, αφϋ ενὸσ μεν τθν ελπίδα, ότι υπάρχουνκι -77-

78 άλλοι ςαν κι εμάσ κι εφϋ ετζρου, ότι είναι ςφνθκεσ κι όχι ξεχωριςτό να ζρχεται κανείσ ςε μία τζτοια κζςθ. Ζτςι θ ςυναίςκθςθ τθσ φπαρξθσ των άλλων μετριάηει τθν οξφτθτα του προβλιματοσ. Το ηιτθμα τίκεται ςτο τι πρζπει να κάνει κανείσ. Κα το εξετάςουμε ςτθν ςυνζχεια. 2. Να ςυνειδθτοποιιςει, ότι ζχει μαηί του τον Χριςτό. Ο ίδιοσ ο Κφριοσ μασ ενκαρρφνει με τον λόγο Του: «Καρςεῖτε, ἐγὼ νενίκθκα τὸν κόςμον». Με τθν αίςκθςθ τθσ παρουςίασ του Κεοφ λαμβάνουμε κάρροσ και υπερνικάμε κάκε εμπόδιο. Κατανοοφμε, ότι δεν αγωνιηόμαςτε μόνοι, αλλά αγωνίηεται ο Χριςτόσ για μασ. Μασ διαβεβαιϊνει χαρακτθριςτικά: «νοιϊςτε καλά, ότι δεν χρειάηεται να ετοιμάηετε από πριν τθν απολογία ςασ. Διότι εγϊ κα ςασ δϊςω λόγια και ςοφία, και ςε αυτά δεν κα μπορζςουν να αντιςτακοφν θ να τα αντικροφςουν οι αντίπαλοί ςασ». 3. Να ςυνειδθτοποιιςει, ότι και ο Χριςτόσ βρζκθκε ςε παρόμοια κζςθ και μασ υποδεικνφει τον τρόπο αντιμετϊπιςθσ. Ο Κφριοσ, ςτθν αρχι τθσ δθμόςιασ δράςθσ Του και μετά το βάπτιςμά Του από τον Τίμιο Ρρόδρομο, ζμεινε ςαράντα θμζρεσ ςτθν ζρθμο νθςτεφοντασ. Πταν τελείωςαν οι θμζρεσ αυτζσ ο Κφριοσ επείναςε. Τότε τον πλθςίαςε ο διάβολοσ και του ζβαλε τον πρϊτο πειραςμό: Και τι Του λζει; (...) «Αν είςαι Υιόσ του Κεοφ, πεσ να γίνουν αυτζσ οι πζτρεσ ψωμιά». Δεν είπε, «επειδι πεινάσ πεσ να γίνουν ψωμιά», αλλά «αν είςαι Υιόσ του Κεοφ». Νόμιηε, δθλαδι, ότι κα τον ξεγελοφςε με τουσ επαίνουσ. Ρϊσ αντιμετωπίηει ο Χριςτόσ τον πειραςμό; (...) Καταρρίπτει τθν αλαηονεία του και του αποδεικνφει, ότι το περιςτατικό δεν ιταν άξιο οφτε για ντροπι, οφτε ανάξιο τθσ ςοφίασ Του. Και τι κάνει; (...) Ραρουςιάηει αυτό, που επίτθδεσ, αποςιϊπθςε ο διάβολοσ, τάχα για να τον κολακεφςθ, δθλαδι τθν πείνα του ςτομάχου. Και το προβάλλει λζγοντασ: «Οὐκ ἐπϋ ἄρτῳ μόνῳ ηιςεται ἄνκρωποσ». Αρχίηει, λοιπόν, από τθν ανάγκθ του ςτομάχου. Ζτςι ο Χριςτόσ ζκανε φανερό, ότι τον ενάρετο ακόμθ και αυτι θ τυραννία δεν μπορεί να τον καταναγκάςθ να κάνθ κάτι ανάρμοςτο. Τϊρα πεινά, αλλά δεν υπακοφει ςτθν διαταγι. Μασ δίδει με αυτό το δίδαγμα να μθν υπακοφμε ςε τίποτε ςτον διάβολο. Ακόμθ κι όταν θ εκτζλεςθ τθσ διαταγισ του διαβόλου δεν αποτελεί αμαρτία και παράβαςθ των εντολϊν του Κεοφ ακόμθ και τότε δεν πρζπει να υπακοφμε. Και κάτι χριςιμο να μασ πουν οι δαίμονεσ, δεν πρζπει να τουσ προςζχουμε. Γιϋ αυτό κι αποςτόμωςε τουσ δαίμονεσ εκείνουσ, που τον ανεκιρυτταν Υιό του Κεοφ. Τι ςθμαίνει το «Οὐκ ἐπϋ ἄρτῳ μόνῳ ηιςεται ἄνκρωποσ»; (...) Το νόθμα του λόγου είναι αυτό: Μπορεί ο Κεόσ να χορτάςθ τον πειναςμζνο και με τον λόγο. Το επιχείρθμα το αντλεί από τθν Ραλαιά Διακικθ και διδάςκει, ότι ακόμθ κι αν πεκαίνουμε από τθν πείνα κι αν πάςχουμε ο,τιδιποτε να μθν απομακρυνόμαςτε από τον Κφριό μασ. Ο Χριςτόσ δεν δίδει τθν ηθτουμζνθ απόδειξθ ςτον διάβολο, διότι ο διάβολοσ δεν τθν ηθτοφςε για να πιςτεφςθ. Αντίκετα επεδίωκε να παρουςιάςθ τον Χριςτό ςαν απιςτοφντα ςτον Κεό Ρατζρα του. Γνϊμθ και επιδίωξθ αλθκινά ςατανικι. Το περιςτατικό αυτό μασ διδάςκει να μθν απαντάμε πάντοτε ςε ο,τι μασ ερωτοφν. Δεν πρζπει ο νζοσ να -78-

79 πιάνεται από το δόλωμα, που του «πετά» ο κακζνασ, που κζλει να πολεμιςει τθν πίςτθ. Σιμερα, που υπάρχει αδιακριςία και όλοι αςχολοφνται με όλα και με τα πιο προςωπικά ηθτιματα του κακενόσ ο χριςτιανόσ νζοσ θ θ νζα πρζπει να κρατοφν αςφαλείσ αποςτάςεισ από τουσ άλλουσ για να μθν πζφτουν ςε πειραςμό. Κολακεφει, λοιπόν, κανείσ γιά νά λάβθ ἀπαντιςεισ γιά τά πράγματα, ποὺ κζλει, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ φανεῖ ςπουδαῖοσ καὶ νὰ ὑποτιμιςει τὸν ἄλλο μζςα ςτὸν κοινωνικὸ του περίγυρο. Είναι ανάγκθ τζλοσ να ςυνειδθτοποιιςει ο ζφθβοσ, ότι πορεφεται για τθν ζξοδο από τθν παιδικότθτα προσ τον διανοθτικό νου. Ο ζφθβοσ τζτοια ηθτιματα δεν τα είχε υπ ὄψιν κατά τθν παιδικι του θλικία, όςο κι αν τα άκουγε από μεγαλυτζρουσ. Δεχόταν τα πράγματα αναμφιςβιτθτα, όπωσ οι γονείσ και οι δάςκαλοι του τα είχαν περιγράψει. Στθν εφθβεία τϊρα, κατά τθν διάρκεια τθσ οποίασ αναπτφςςεται ο νουσ -θ διάνοια του ανκρϊπουτζτοιεσ περιπτϊςεισ διαλόγου και αντιπαράκεςθσ είναι αφορμζσ για να καλλιεργιςει τθν ςκζψθ του και τον λόγο του. Είναι θ καταλλθλότερθ ευκαιρία θλικιακά, για να κάνει τθν ζξοδό του από τθν παιδικι αδράνεια προσ τθν διανοθτικι ενθλικίωςθ αναπτφςςοντασ διάλογο, επιχειριματα, ςκζψεισ, κζςεισ. Να μπορεί να ζχει απόψεισ υγιείσ και να μάχεται γι αὐτζσ. Μζςα ςτθν φουρτοφνα των καταςτάςεων κα φανεί, όπωσ λζει κι θ παροιμία «Καλόσ Καραβοκφρθσ». Καλείται να βγει από τθν νθνεμία, το βόλεμα και το αίςκθμα τθσ αςφάλειασ, που του παρείχε μζχρι ςτιγμισ ο οικογενειακόσ περίγυροσ και να κινθκεί προσ τθν διεκδίκθςθ τθσ αλικειασ και τθν ανάπτυξθ ενόσ διαλόγου, που κα τθν αποκαλφπτει. Δεν είναι απαραίτθτο να κοντραριςτεί με τουσ άλλουσ. Χρειάηεται ταπεινά και απλά να εκκζςει τισ απόψεισ του. Δεν ζχουμε ανάγκθ να πείςουμε οπωςδιποτε τον άλλο θ να του επιβάλλουμε να γίνει ςυνοδοιπόροσ ςτθν δικι μασ ρότα. Με αγάπθ, ελευκερία και ειλικρίνεια αξίηει να αρχίςουμε να ςυηθτάμε, όςο κι αν νομίηουμε, ότι μπορεί να κάνουμε ςφάλματα θ να ποφμε κάτι, που ίςωσ δεν κα είναι το ςωςτό. Θ Χάρθ του Κεοφ κα κεραπεφςει τα ακοφςια λάκθ, που γίνονται καλοπροαίρετα. Πταν υπάρχει πίςτθ, ταπεινοφροςφνθ και προςευχι, τότε όλα διορκϊνονται, αλλά και τα λάκθ ακόμθ, κα ςυντελζςουν ςτθν ςωςτι κρίςθ και ςτθν αφξθςθ τθσ πίςτεωσ και των γνϊςεϊν μασ περί τθν πίςτθ. Και μια διαπίςτωςθ: Κάνει εντφπωςθ, ότι ςχεδόν πάντοτε γίνονται ςυηθτιςεισ γφρω από τθν κρθςκεία και ςπάνια θ ςχεδόν κακόλου γφρω από τα Μακθματικά θ τθν Λςτορία... Επίςθσ παρατθροφμε, ότι όλεσ ςχεδόν οι ςυηθτιςεισ γφρω από τθν κρθςκεία είναι κυρίωσ αντιρριςεισ και όχι ςυμφωνίεσ! Τίκεται λοιπόν, το ερϊτθμα: Ο μακθτισ θ ο φοιτθτισ, που πιςτεφει, τι ςτάςθ πρζπει να κρατιςθ ςε τζτοια περίπτωςθ; Να δεχκι τθν ςυηιτθςθ θ να τθν αρνθκι; (...) Ππωσ εκκζςαμε και προθγουμζνωσ, το πιο ςωςτό είναι να ανακαλφψθ μὲ ποιό πνεφμα ερωτά ο ςυηθτθτισ. Πταν ερωτά με διάκεςθ μακθτείασ, δθλαδι για να λφςθ κάποια κρθςκευτικι του απορία, βεβαίωσ κα του απαντιςουμε, εφϋ όςον γνωρίηουμε. Αν δεν το γνωρίηουμε κα του ποφμε απλά και ταπεινά: δεν το ξζρω αυτό!. Είναι δυνατόν είτε να μελετιςουμε κάποιο βιβλίο κατάλλθλο και να του απαντιςουμε είτε να ρωτιςουμε κάποιον περιςςότερο καταρτιςμζνο και να μάκουμε, ϊςτε κατόπιν να πλθροφοριςουμε εκείνον, που ζχει τθν διάκεςθ να μάκει. Πταν, όμωσ, ερωτά με πνεφμα αντικζςεωσ, επικετικότθτοσ θ «εξυπνάδασ», τότε δεν χρειάηεται απάντθςθ, διότι δεν πρόκειται να τθν δεχκι. Διότι ςκοπόσ του δεν είναι να μάκθ, αλλά να μασ φζρθ ςε δφςκολθ κζςθ -79-

80 και να μασ ταπεινϊςθ. Και ςυνικωσ φροντίηουν να ζχουν ακροατιριο για να τουσ καυμάςουν για τθν ςίγουρθ νίκθ τουσ. Να μθν δίδουμε τθν απάντθςθ, που κα περίμενε, αλλά να απαντάμε ςτο πνεφμα τθσ ερωτιςεϊσ του, αφινοντάσ τον ζτςι εμβρόντθτο. Είμαςτε ειλικρινείσ προσ τον ςυνομιλθτι μασ και του εκκζτουμε χωρίσ κομπαςμό, τθν αλικεια των πραγμάτων φανερϊνοντασ ταυτόχρονα και τθν διάκεςθ με τθν οποία κινείται προσ τον διάλογο μαηί μασ. Ζτςι μζνει ςυνικωσ εμβρόντθτοσ. Συνικωσ όςοι λζνε ότι δεν πιςτεφουν ςτον Κεό είναι προκατειλθμμζνοι. Άλλοι είναι οι λόγοι, που τουσ κάνουν να τα λζνε αυτά. Θ μπορεί να είναι κφματα προπαγάνδασ θ απλά αντιρρθςίεσ. Διότι το κρθςκευτικό ςυναίςκθμα είναι πανανκρϊπινο. Αν παρατθριςουμε κα δοφμε, ότι όλα τα ζκνθ πιςτεφουν ςτον Κεό και ζχουν ναοφσ, εκκλθςίεσ, λατρευτικζσ εκδθλϊςεισ. Πταν οι χριςτιανοί αποςκιρτοφν ςθμαίνει, ότι ςτθν πορεία τθσ ηωισ τουσ κάτι δεν πιγε καλά μζςα τουσ. Και πολλοί είναι εκείνοι, οι οποίοι ςτα γεράματά τουσ επιςτρζφουν, διότι μετάνοιωςαν για τθν ηωι, που ζκαναν ωσ νζοι. Θ απιςτία ςτον Κεό δεν ςυνδζεται με τθν ανυπαρξία του Κεοφ, αλλά με τον εγωϊςμό του ανκρϊπου. Ο εγωϊςτισ άνκρωποσ δεν αναγνωρίηει άλλον πάνω από το κεφάλι του. Πταν ο άνκρωποσ τακτοποιιςθ τισ ςχζςεισ του με τον Κεό, παφει να είναι εγωϊςτισ. Πταν βγάλει τον εγωϊςμό του βρίςκει τον Κεό του. Κλείςιμο: Ο ορκολογιςμόσ και θ πλαδαρότθτα, θ ευηωΐα και ο κακωςπρεπιςμόσ τθσ ςφγχρονθσ κοινωνίασ καταναγκάηουν τθν ςυνείδθςθ του ςθμερινοφ χριςτιανοφ ςε μια εκκοςμικευμζνθ εκκλθςιαςτικι ηωι και ςε μία δυςπιςτία, όςον αφορά εισ τθν εφαρμογι των λόγων του Ευαγγελίου. Το επιςθμαίνει ο Απόςτολοσ Ραφλοσ, ςτθν Αϋ προσ Κορινκίουσ επιςτολι του. Εκεί καρραλζα και χωρίσ περιςτροφζσ γράφει, ότι ο ςταυρικόσ λόγοσ για εκείνουσ, που βαδίηουν τον δρόμο τθσ απωλείασ φαίνεται ςαν μωρία. Σαν κάτι, δθλαδι, το ανόθτο και το ουτοπικό. Οι χριςτιανοί και φυςικά εννοείται ακόμθ και οι τακτικά εκκλθςιαηόμενοι χριςτιανοί- βιϊνουν αυτό το μεγάλο δράμα: να μθν μποροφν να πιςτεφςουν βακειά και ολοκλθρωτικά ςτθν αλθκινότθτα του Σταυρικοφ κθρφγματοσ και ςτθν τεράςτια και ανυπζρβλθτθ δφναμθ τθσ ςταυρικισ κυςίασ. ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΙΜΟ 1. Χάνουμε πολλά, όταν κακυςτεροφμε ςτον εκκλθςιαςμό! Ρρζπει να γνωρίηουμε ότι κάκε πρωί τελείται ςτθν Εκκλθςία ο Πρκροσ και ςτθ ςυνζχεια θ Κεία Λειτουργία, αν είναι Κυριακι ι γιορτι, αλλά και κάκε απόγευμα τελείται ο εςπερινόσ, ενϊ ςε κάποιουσ ναοφσ τελείται και παράκλθςθ. Χτυπάει θ καμπάνα κάκε πρωί, χτυπάει θ καμπάνα κάκε απόγευμα, για να μασ υπενκυμίςει ότι αρχίηει μία ευκαιρία δθμόςιασ προςευχισ και να μασ προςκαλζςει ςϋ αυτιν. Ρολλοί νομίηουν ότι οι ακολουκίεσ αυτζσ αφοροφν τουσ ιερείσ ι τουσ μοναχοφσ και γίνονται γιϋ αυτοφσ. Πχι, αδελφοί μου, δεν αφοροφν μόνο τουσ ιερείσ και τουσ μοναχοφσ οι ακολουκίεσ, αλλά μασ αφοροφν όλουσ, και όλοι, κατά το δυνατόν, οφείλουμε να παριςτάμεκα ςτουσ ναοφσ αυτζσ τισ ϊρεσ. -80-

81 Στο ςθμείο αυτό κα μου επιτρζψετε να κάνω μία παρατιρθςθ και να διατυπϊςω ταυτόχρονα και μία παράκλθςθ. Κάκε Κυριακι και κάκε γιορτι οι περιςςότεροι προςζρχεςτε ςτθν εκκλθςία το τελευταίο θμίωρο ι και τζταρτο, λίγο δθλαδι πριν να τελειϊςει θ Κεία Λειτουργία και νιϊκετε ικανοποιθμζνοι ότι επιτελζςατε το "κακικον" του εκκλθςιαςμοφ. Κάποιοι μάλιςτα περνάτε από τον ναό και μετά τθ Κεία Λειτουργία, ανάβετε ζνα κερί και αιςκάνεςτε ευχαριςτθμζνοι. Χτυπά θ καμπάνα τθν πρϊτθ φορά και μασ λζγει: «ελάτε, ξεκινοφμε τθν Ακολουκία». Χτυπά δεφτερθ φορά, όταν ψάλλεται ο προςφιλισ ςτθν Ραναγία μασ φμνοσ, «τθν τιμιωτζρα των Χερουβείμ», και μασ βιάηει να ςπεφςουμε. Χτυπά και τθν τρίτθ φορά, ςτθ δοξολογία, για να μασ πει «μπαίνουμε ςτθ Κεία Λειτουργία, αργιςατε». Και όμωσ εμείσ κακυςτεροφμε. Στο κζατρο μετά τθν ζναρξθ κλείνουν οι πόρτεσ, ζνα λεπτό αν αργιςουμε, μζνουμε ζξω. Στα προγράμματα τθσ τθλεοράςεωσ δεν χάνουμε οφτε λεπτό, ςτθν εργαςία μασ χτυπάμε κάρτα ακριβϊσ ςτθν κακοριςμζνθ ϊρα, ςτα ραντεβοφ μασ, ςτα ψϊνια μασ, παντοφ φροντίηουμε να είμαςτε ςυνεπείσ ςτθν ϊρα μασ και φυςικά αλλοίμονο, αν ο κακζνασ δεν τθροφςε με ακρίβεια το ωράριό του. Μόνο ςε ζνα πράγμα δεν τθρεί κανείσ ωράριο, ςτον εκκλθςιαςμό. Ο Κεόσ περιμζνει, ο Κεόσ δεν τιμωρεί, ο Κεόσ δεν ζχει ϊρα. Αναλογιςκικατε όμωσ ποτζ πόςα χάνουμε εμείσ, όταν δεν προςερχόμαςτε ζγκαιρα ςτθν εκκλθςία; Αναφζρομαι κυρίωσ ςτον εκκλθςιαςμό τθσ Κυριακισ, κατά τον οποίο προθγείται ο Πρκροσ και ακολουκεί θ Κεία Λειτουργία. O Πρκροσ είναι προετοιμαςία του ιερζωσ και των πιςτϊν για τθ Κεία Λειτουργία.Δυςτυχϊσ, λίγοι χριςτιανοί παρακολουκοφν τον Πρκρο και αυτοί κερδίηουν πολλά. Οι περιςςότεροι δεν γνωρίηουν καν τι είναι ο Πρκροσ αλλά οφτε και τι είναι θ Κεία Λειτουργία, αφοφ προςζρχονται τθν τελευταία ςτιγμι, ακόμθ και όταν κζλουν να κοινωνιςουν. Να μάκουμε τθ κεία λατρεία, αδελφοί μου, να γνωρίςουμε τθ ςθμαςία τθσ για τθ ηωι μασ, για να ςυμμετζχουμε με λαχτάρα ςε αυτιν, για να απολαμβάνουμε τα οφζλθ τθσ με επικυμία και να κεωροφμε απϊλεια όταν χάνουμε ζςτω και λίγα λεπτά και όχι ϊρα από τθ κεία λατρεία. 2. Θ ΤΕΛΛΑ ΝΑ ΕΛΣΑΛ ΧΛΣΤΛΑΝΟΣ Μια ρωςίδα ςυγγραφζασ, θ Τατιάνα Γκορίτςεβα, ςτο βιβλίο τθσ «Θ τρζλλα να είςαι χριςτιανόσ» γράφει ςχετικά: «Θ υγιισ νοθμοςφνθ των ανκρϊπων -λζει- ζχει ιδθ από μακροφ απαλλαγεί από το μυςτιριο. Ο Φαριςαϊςμόσ ζχει παραμερίςει τθν πίςτθ του Τελϊνθ και των πτωχϊν... Ρολλοί χριςτιανοί ςιωποφν για τθν πίςτθ τουσ από τον φόβο μιπωσ γελοιοποιθκοφν. Τι κα μποροφςε να ςυςτιςθ κανείσ ςτθν περίπτωςθ αυτι; Θ κρθςκευτικι αναγζννθςθ ςτθν ωςία άρχιςε με τθν τόλμθ να γελοιοποιθκοφμε. Θ μωρία του Σταυροφ (βλ. Αϋ Κορ. 1,18: «Ὁ λόγοσ γάρ τοῦ ςταυροῦ τοῖσ μὲν ἀπολλυμζνοισ μωρία ἐςτί...») δεν προκαλεί τόςο πολὺ γζλιο, όςο τθν ζκπλθξθ για το μυςτιριο... Και τελικά νικά. «Σιγθςάτω πάςα ςαρξ βροτεία - ασ ςιωπιςθ μπροςτά ςτο μυςτιριο κάκε ανκρϊπινθ ςάρκα...». «...Ο Κεόσ ζγινε άνκρωποσ. Καμμιά φανταςία, οφτε και θ τολμθρότερθ ουτοπία δεν μποροφν να φκάςουν ςε αυτό το γεγονόσ του Ευαγγελίου. Πλα τα άλλα είναι αμζτρθτεσ φορζσ απλοφςτερα. Αυτι θ μωρία είναι το κφριο και βαςικό, και μπροςτά τθσ όλεσ οι ανκρϊπινεσ αναποδιζσ μασ είναι απελπιςτικά πλθκτικζσ και φοβερά υςτερόβουλεσ». «...Ο λόγοσ του Σταυροφ για εκείνουσ, που βαδίηουν τον δρόμο τθσ απωλείασ φαίνεται ουτοπία, για εκείνουσ, όμωσ, που διαβαίνουν τουσ δρόμουσ τθσ ςωτθρίασ είναι αλθκινι και αιϊνια δφναμθ Κεοφ, που ςϊηει και εξάγει ςε αναψυχι». Άλλωςτε ο ίδιοσ ο Κφριοσ είπε: «ἡ δφναμισ μου ἐν ἀςκενείᾳ τελειοῦται». Θ δφναμι μου φαίνεται πιο μεγάλθ, ολοκλθρϊνεται εκεί, που όλα φαίνονται -81-

82 αςκενι και αδφνατα. «Θ καταλλθλότερθ ατμόςφαιρα ςτθν ηωι τθσ Εκκλθςίασ - αναγράφει θ ρωςςίδα ςυγγραφεφσ- είναι προφανϊσ, ο διωγμόσ. Δεν είναι κακόλου παραλογιςμόσ αυτό το οποίο λζμε!... Πταν διϊκεται θ Εκκλθςία, τότε ςυμβαίνει να ξεφεφγουν οι άνκρωποι από τον κίνδυνο αυτισ τθσ αμεριμνθςίασ, τθσ αδιαφορίασ και τθσ επιπολαιότθτασ». Το να είναι κανείσ χριςτιανόσ ςε κάκε εποχι είναι ζνα μαρτφριο, μία μαρτυρία και μία «τρζλλα» για τθν λογικι του κόςμου. Είναι κάτι ζξω από τα ςυνθκιςμζνα. Είναι θ τρζλλα να είναι χριςτιανόσ κανείσ. Είναι αλθκινι τρζλλα να μπορισ να μθν απελπίηεςαι, όταν όλοι ειρωνεφονται αυτό, που πιςτεφεισ. Πταν θ πλειονότθτα κεωρεί ανεφάρμοςτα τα όςα κζλεισ να βιϊνθσ με τθν ηωι ςου. Πταν αφ ἑνὸσ μεν οι πολλοί αρζςκονται να κάνουν ανατομία ςτα κακϊσ κείμενα του ςϊματοσ τθσ Εκκλθςίασ με ςτόχο να ςυκοφαντιςουν τον λόγο του Σταυροφ και αφ ἑτζρου οι πιςτοί και ςυνειδθτοποιθμζνοι χριςτιανοί να μθν μποροφν να παραβλζψουν το καφμα τθσ Ανάςταςθσ, που προιλκε από αυτιν τθν δόξα του Σταυροφ. Είναι τρζλλα, όταν αντικρφηει κανείσ τουσ ςυνανκρϊπουσ του να παςχίηουν να δικαιολογιςουν τθν αμαρτωλότθτά τουσ, επειδι κάποιοσ ζςφαλλε κι από τθν άλλθ ο χριςτιανόσ να αγωνίηεται να μζνθ αςυμβίβαςτοσ ςτα πάκθ και τισ αδυναμίεσ του με τθν μετάνοια. Πμωσ, αυτι θ κεία τρζλλα, αυτι θ αγία ςαλότθτα είναι, που μασ κάνει να υπερπθδοφμε τουσ χειμάρρουσ, τισ μπόρεσ και τισ παγίδεσ και να ανεβαίνουμε τον δφςβατο δρόμο τθσ ςωτθρίασ και τθσ Βαςιλείασ των Ουρανϊν». -82-

83 Σσμάμςηρη 11 Ζ Σαββαςξκύοιακξ, Δεκεμβοίξσ 2014 ΗΔΚΩ ΜΑ ΙΟΘΜΩΜΖΣΩ! ΤΟ ΛΥΣΤΖΡΘΟ ΤΖΣ ΗΔΘΑΣ ΔΥΧΑΡΘΣΤΘΑΣ ΕΙΑΓΨΓΗ Λίγεσ ὧρεσ πρίν ἀπ τά φρικτά Του Ράκθ ὁ Κφριόσ μασ ςκεπτόμενοσ πάντοτε με ἀγάπθ γιά τό πλάςμα Του, μᾶσ ἄφθςε ἕναν πολυτιμότατο κθςαυρό ὅ,τι ἱερότερο και ἁγιότερο ἔχουμε ἐπί τῆσ γῆσ: τό Μυςτιριο τῆσ Κείασ Εὐχαριςτίασ. Ἄσ μεταφερκοῦμε λοιπόν νοερά ςτό ὑπερῶο τῆσ Ἱερουςαλιμ ἐκεῖνο τό βράδυ τῆσ Μεγάλθσ Ρζμπτθσ, τότε ποφ ὁ Κφριοσ ἐτζλεςε τό Μυςτικό Δεῖπνο καί μᾶσ παρζδωςε αὐτό τό μεγάλο μυςτιριο. ΔΙΗΓΗΗ: Ὁ Μυςτικόσ Δεῖπνοσ Οἱ ςτιγμζσ μοναδικζσ, ἀνεπανάλθπτεσ, ἅγιεσ... Ὁ Κφριόσ μασ καί οἱ μακθτζσ Του ςυγκεντρϊνονται ςτό ἐπάνω δῶμα μιᾶσ ταπεινῆσ οἰκίασ ςτά Ἱεροςόλυμα γιά νά ἑορτάςουν τό Ράςχα. Ἐκεῖ ςτό Ὑπερῶον, μζςα ςζ μία κατανυκτικι ἀτμόςφαιρα, μζ κεία μεγαλοπρζπεια καί ἱεροπρζπεια παραδίδει ὁ Κφριοσ ςτοφσ μακθτζσ τό ἱερό Μυςτιριο: «Λάβετε φάγετε τοῦτό ἐςτι τὸ ςῶμά μου... πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντεσ τοῦτο γάρ ἐςτι τὸ αἷμά μου τὸ τῆσ καινῆσ διακικθσ» (Μτκ. 26, 26-28). Καί τό ὑπερῶο γίνεται οὐρανόσ. Ὁ Χριςτόσ μασ προςφζρει τόν ἑαυτό του γιά τι ςωτθρία τοῦ κόςμου καί γίνεται τροφι πνευματικι για τοφσ πιςτοφσ Του. Καί οἱ μακθτζσ ἐκεῖνο τό ἱςτορικό ἀπόγευμα ὁ ἕνασ κατόπιν τοῦ ἄλλου λαμβάνουν ἀπό τά πανάχραντα χζρια Του τόν ἅγιο Ἄρτο καί ςτι ςυνζχεια προςεγγίηουν τά χείλθ ςτο ἱερό ποτιριο γιά νά κοινωνιςουν τό Αἷμα τοῦ Χριςτοῦ. Ὅλα αὐτά περιλαμβάνονται ςτό ςχζδιο τῆσ ἀγάπθσ τοῦ Κεοῦ γιά τι ςωτθρία μασ. Ἐκεῖνοσ παρζδωςε ςτοφσ μακθτζσ Του καί διά μζςου αὐτῶν ςζ ὅλουσ τοφσ ἀνκρϊπουσ ποφ ἀργότερα κα πίςτευαν ςτό ὄνομά Του, τό ἁγιότατο Μυςτιριο τῆσ Κείασ Εὐχαριςτίασ. (Λκ. 22, 7-20) ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ 1. Γιατί ὅμωσ εἶναι τόςο ἱςτορικό ἐκεῖνο τό ἀπόγευμα; ( ) Ἀκριβῶσ διότι ὁ Κφριοσ μᾶσ παρζδωςε τό Μζγα Μυςτιριο τῆσ Κείασ Εὐχαριςτίασ. Και ἀπό τότε καί ςτό ἑξῆσ, ἐπί τόςουσ αἰῶνεσ, ὅπου τελεῖται κεία Λειτουργία, ςζ κάκε ναό, παντοῦ ςζ ὅλο τόν κόςμο, αὐτό τό -83-

84 Μυςτιριο τελοῦμε. Ἐξάλλου ὁ Ἴδιοσ μᾶσ ἔδωςε ἐντολι: «Τοῦτο ποιεῖτε εἰσ τὴν ἐμὴν ἀνάμνθςιν» (Λουκ. κβ 19), δθλαδι νά τό τελοῦν οἱ μακθτζσ Του ἀνά τοφσ αἰῶνεσ καί νά ηοῦμε τόν κάνατό Του, τι Σταφρωςθ καί τιν Ἀνάςταςι Του. Και τϊρα τελεῖται κυςία κυςία μυςτικι! Δζν εἶναι μιά ςυμβολικι ἀναπαράςταςθ. Εἶναι πραγματικι κυςία, ἀναίμακτθ ὅμωσ αὐτι τι φορά. Τό πῶσ γίνονται ὅλα αὐτά, ἄγνωςτο ἄλλωςτε εἶναι Μυςτιριο, τά προςεγγίηουμε ὅμωσ μζ τιν πίςτθ. 2.Ριό ςυγκεκριμζνα πῶσ τελεῖται τό Μυςτιριο τῆσ Κείασ Εὐχαριςτίασ; ( ) Καί τότε καί τϊρα χρθςιμοποιοῦνται ὡσ βαςικά ςτοιχεῖα τοῦ Μυςτθρίου, ὡσ εἴδθ ἀπαραίτθτα γιά νά τελεςκεῖ, ὁ ἄρτοσ καί ὁ οἶνοσ, τά ὁποῖα προςφζρονται ἀπό τοφσ πιςτοφσ. Ρθγαίνουν τό πρόςφορο καί τό κραςί, τά παίρνει ὁ ἱερζασ καί κάνει τιν Ρροςκομιδι (προετοιμαςία τοῦ Μυςτθρίου) καί ἀργότερα ςτι κεία Λειτουργία διαβάηοντασ τισ ἀπαραίτθτεσ εὐχζσ ςτό ςθμεῖο ὅπου λζγεται: «τὰ ςὰ ἐκ τῶν ςῶν ςοι προςφζρομεν», γίνεται ὁ λεγόμενοσ Κακαγιαςμόσ. Στό ἱερότατο τμῆμα τῆσ «Ἀναφορᾶσ», ἀφοῦ ὁ ἱερζασ ἀπαγγείλει τά λόγια ποφ εἶπε ὁ Κφριοσ ὅταν παρζδιδε τό Μυςτιριο «Λάβετε φάγετε... Ρίετε ἐξ αὐτοῦ πάντεσ...», ςτρζφεται πρόσ τόν Κεό Ρατζρα καί Τόν παρακαλεῖ νά ςτείλει τό Ρανάγιο Ρνεῦμα τι ςτιγμι ἐκείνθ ςτιν ἱερι ςφναξθ τῶν πιςτῶν, γιά νά μεταβάλει τόν ἄρτο ςζ Σῶμα καί τόν οἶνο ςζ Αἷμα τοῦ Κυρίου. Τί λζγει ἀκριβῶσ; «Κατάπεμψον τὸ Ρνεῦμά ςου τὸ Ἅγιον ἐφ ἡμᾶσ καὶ ἐπὶ τὰ προκείμενα δῶρα ταῦτα. Καὶ ποίθςον τὸν μὲν ἄρτον τοῦτον τίμιον ςῶμα τοῦ Χριςτοῦ ςου. Τὸ δὲ ἐν τῷ ποτθρίῳ τοφτῳ τίμιον αἷμα τοῦ Χριςτοῦ ςου. Μεταβαλὼν τῷ Ρνεφματί ςου τῷ Ἁγίῳ». Καί τό καῦμα γίνεται! Ἐμεῖσ ςυνεχίηουμε νά βλζπουμε, άλλά και νά γευόμαςτε ψωμί καί κραςί, ςτιν πραγματικότθτα ὅμωσ εἶναι τό ἐςταυρωμζνο και ἀναςτθμζνο Σῶμα τοῦ Χριςτοῦ καί τό τίμιον Αἷμα Του ποφ χφκθκε ἐπί τοῦ Σταυροῦ. Εἶναι ἡ ςάρκα καί τό αἷμα Του, ὅπωσ ὁ Ἴδιοσ εἶχε πεῖ. 3.Ἐμεῖσ τί ὠφζλειεσ παίρνουμε ἀπό τό Μυςτιριο αὐτό ποφ εἶναι «...τό καῦμα τῶν καυμάτων καί τό μυςτιριον τῶν μυςτθρίων», κατά τόν Ἅγιο Νεκτάριο; Ἡ πρϊτθ ὠφζλεια ὅταν κοινωνοῦμε εἶναι ὅτι γινόμαςτε ἕνα μζ τόν Κεό μασ. Ἕνα με τόν Χριςτό «Σφςςωμοι καὶ ςφναιμοι Χριςτοῦ καὶ χριςτοφόροι», ὅπωσ γράφει ὁ Ἅγιοσ Κφριλλοσ Ἱεροςολφμων. Κάποτε ἕνασ νεοφϊτιςτοσ Χριςτιανόσ, μεγάλθσ ἡλικίασ, μετά τι βάπτιςι του κοινϊνθςε γιά πρϊτθ φορά ςτι ηωι του. Κακόταν κάπου ἥςυχοσ καί ςκεπτόταν τό μεγάλο αὐτό δῶρο τοῦ Κεοῦ πρόσ τόν ἴδιο. Τόν ρϊτθςαν πῶσ νιϊκει καί ἐκεῖνοσ ἀπάντθςε: «Νιϊκω ὅτι Κάποιοσ Ἄλλοσ εἶναι μζςα μου»! Ἔνιωκε τθν παρουςία τοῦ Χριςτοῦ ςτιν καρδιά του. Ὅτι ἦταν Ἕνα μζ τόν Κεό μασ! Ἐπίςθσ ὅταν κοινωνοῦμε, τρεφόμαςτε πνευματικά. Γιά νά ςυντθριςουμε τθ βιολογικι μασ ὕπαρξθ, τρῶμε ὑλικζσ τροφζσ. Γιά νά ηιςουμε πνευματικά, πρζπει να τρῶμε τό Ρανάγιο Σῶμα καί νά πίνουμε τό Τίμιον Αἷμα Του. Ἡ Κεία Κοινωνία μᾶσ μεταδίδει ηωι ἀπό τι ηωι Του. Εἶναι ὅπλο καί ἐφόδιο ηωῆσ αἰωνίου, εἶναι φάρμακο ἀκαναςίασ. Μᾶσ δίνει δφναμθ γιά νά νικιςουμε τιν ἁμαρτία, τοφσ πειραςμοφσ, τίσ ἀδυναμίεσ και τά ἐλαττϊματά μασ. Μᾶσ βοθκᾶ νά προοδεφςουμε ςτιν πνευματικι μασ ηωι καί να ἀποκτιςουμε τι χριςτιανικι ἀρετι

85 Μᾶσ παρζχει ἄφεςθ γιά τά ἁμαρτιματα μασ τά ἀκοφςια καί ἄγνωςτα δζν ἀναιρεῖ βζβαια τό Μυςτιριο τῆσ Ἐξομολογιςεωσ, τό ὁποῖο καί εἶναι ἀπαραίτθτο γιά να πλθςιάηουμε κακαροί ςτά Ἄχραντα Μυςτιρια. Μᾶσ ἑνϊνει καί μεταξφ μασ. Ἑνωνόμαςτε μζ τόν Χριςτό ἀλλά καί μζ ὅλουσ τουσ πιςτοφσ. Ὅπωσ ἀπό τοφσ πολλοφσ κόκκουσ τοῦ ςιταριοῦ προζρχεται ἀπό τιν ἄλεςθ καί ηφμωςθ ἕνασ ἄρτοσ, ἔτςι καί κατά τρόπο καυμαςτό γινόμαςτε μυςτθριωδῶσ οἱ πολλοί ἕνα μζ τόν Χριςτό καί μεταξφ μασ. ΕΥΑΡΜΟΓΗ 1. Κι ἐμεῖσ ςιμερα μποροῦμε νά παίρνουμε μζροσ ςτό Μυςτικό Δεῖπνο Ὅταν κοινωνοῦμε... Κάκε Κυριακι ςτοφσ ναοφσ μασ, ὅπου τελεῖται ἡ κεία Λειτουργία γινόμαςτε ςυνδαιτυμόνεσ ςτό χαρμόςυνο τραπζηι τῆσ Ἐκκλθςίασ. Γινόμαςτε μικροί κατά χάριν κεοί, κοινωνοῦμε ὅλο τόν Χριςτό, ἄν καί δεχόμαςτε ἕναν ἐλάχιςτο «μαργαρίτθν» ὅπωσ ὀνομάηεται κάκε μικρό τεμάχιο τοῦ κείου Σϊματοσ μζ τό κεῖον Αἷμα5. Καί πλζον ὅλα μασ τά μζλθ εῖναι Σῶμα Χριςτοῦ, καί ςτίσ φλζβεσ μασ ρζει τό πάντιμον Αἷμα Ἐκείνου. 2. Ρῶσ ὅμωσ πρζπει νά προετοιμαηόμαςτε γι αὐτι τιν ἱερι ὥρα; (...) Μζ ἐξομολόγθςθ καί κακαρι καρδιά μζ τιν ἄδεια τοῦ πνευματικοῦ μασ. Ὄχι νά πάει κάποιοσ νά κοινωνιςει καί νά φωλιάηουν ςτιν καρδιά του ἕνα ςωρό ἀδυναμίεσ, πάκθ, ἁμαρτίεσ. Οὔτε νά ἔχουμε διαφορζσ μζ ἄλλουσ. Νά ηθτοῦμε ςυγγνϊμθ ὅταν μζ κάποιον εἴμαςτε ςζ ἀντίκεςθ ἤ ἔχουμε τςακωκεῖ. ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1.Ο παπάσ και το... αλκοτζςτ! Ραπάσ ο ζνασ,λαϊκόσ ο άλλοσ - κουμπάροι - επιςτρζφανε από το Άγιο Προσ. Δάφνθ, Σταυρονικιτα, Διονυςίου θ ςφντομθ διαδρομι... για να γεμίςουν οι μπαταρίεσ. Στο λεωφορείο τθσ επιςτροφισ ανάμεςα ςτα ςχόλια των θμερϊν για το Προσ: Ραπάσ: Να ςου πω κάτι, δεν κα το πιςτζψεισ. Λαϊκόσ: Ρεσ μου, τι είναι; Ραπάσ; Μια φορά είχα πάει ςε μια αγρυπνία ς' ζνα γνωςτό μου ςτθ Κιβα. Ιμαςτε πολλοί παπάδεσ γιατί γιόρταηε θ Εκκλθςία, αλλά και ο κόςμοσ ζφκανε μζχρι το δρόμο. Στθν ϊρα τθσ Κείασ Κοινωνίασ ετοιμάςαμε τζςςερα Άγια ποτιρια για να μθν κακυςτεροφμε και τον κόςμο, είχε περάςει και θ ϊρα. Εγϊ κάπωσ κακυςτζρθςα, με φϊναξε ο Δεςπότθσ κάτι να μου πει και άργθςα να βγω ςτον κόςμο. Βγαίνοντασ τελικά ίςα που πρόλαβα και κοινϊνθςα πζντε- ζξι.το ποτιρι ιταν γεμάτο μζχρι πάνω και ζτςι κατζλυςα μόνοσ. Χαιρζτιςα τουσ πατζρεσ και ζφυγα γριγορα, είχα άλλωςτε και διαδρομι μζχρι τθν Ακινα. Ραπάσ: Ακοφσ ι κοιμικθκεσ; Λαϊκόσ: Ζλα ςυνζχιςε. Ραπάσ: Βγαίνοντασ από τθν Κιβα να ςου κι' ζνα περιπολικό τθσ τροχαίασ να μου κάνει ςιμα να ςταματιςω. -85-

86 Αςτυνομικοί: Καλθςπζρα πάτερ, πωσ κι από δω; Ραπάσ: Επιςτρζφω ςτθν Ακινα. Αςτυνομικοί: Γυρνάνε και οι παπάδεσ τθν νφχτα; Ραπάσ: Βρε ευλογθμζνε, ςε αγρυπνία θμουν με τον π. Ν ςτθν Εκκλθςία ςασ που γιορτάηει Αςτυνομικοί: Μια και ςε ςταματιςαμε, να κάνουμε ζνα αλκοτζςτ. Ραπάσ: Ππωσ νομίηετε παιδιά Ετοίμαηαν οι Αςτυνομικοί το αλκοτζςτ, ςβοφρα το μυαλό του παπά - γεμάτο το Άγιο ποτιρι, το κατζλυςα μόνοσ μου...λεσ ; μπα όχι... ζχει ο Κεόσ. Αςτυνομικοί: Φφςα, παπά. Ραπάσ : Ορίςτε φφςθξα, πάρτο. Αςτυνομικοί: Αρνθτικό, δεν μου λεσ παπά δεν πίνεισ κακόλου κραςι, ο δείκτθσ είναι κάτω από τα φυςιολογικά, άντε ςτο καλό. Ραπάσ: Καλθνφχτα παιδιά Ξεμάκρυνε ο Ραπάσ, ςαν άνκρωποσ ίςωσ κάποιο δευτερόλεπτο παλαντηάριςε θ ψυχι του, μα ςαν ιερεφσ χάιδεψε λίγο το ςτικοσ του, ζνα χαμόγελο φάνθκε ςτα χείλθ του και ζνα «Δόξα Σοι ο Κεόσ!» ζςκιςε τον Ουρανό και ζφταςε ςτο κρόνο του Κεοφ. Ραπάσ: Κατάλαβεσ ι κοιμάςαι τόςθ ϊρα Λαϊκόσ: Κατάλαβα, πατερ. Κατάλαβα! Είχε γυρίςει ο λαϊκόσ προσ το παράκυρο, και ζνα δάκρυ χαράσ και ευγνωμοςφνθσ γλίςτρθςε απ' τα μάτια, γιατί ζνοιωςε τϊρα μεσ τα κατάβακα τθσ ψυχισ θ πίςτθ του να μθν είχε κολλθκεί... αλλά πακτϊκθκε, ζγινε ζνα. Υ.Γ. Το πιο πάνω είναι αλθκινό γεγονόσ. 2.Να κυμάςαι και να φοβάςαι δφο λογιςμοφσ «Νὰ κυμᾶςαι καὶ νὰ φοβᾶςαι δφο λογιςμοφσ. Ὁ ἕνασ λζει: «Εἶςαι ἅγιοσ» καὶ ὁ ἄλλοσ: «Δὲν κὰ ςωκεῖσ». Κι οἱ δφο αὐτοὶ λογιςμοὶ προζρχονται ἀπὸ τὸν ἐχκρό, καὶ δὲν ἔχουν ἀλικεια μζςα τουσ. Ἐςφ, ὅμωσ, νὰ ςκζφτεςαι: «Ἐγὼ εἶμαι μεγάλοσ ἁμαρτωλόσ, ἀλλὰ ὁ Ἐλειμων Κφριοσ ἀγαπᾶ πολφ τοφσ ἀνκρϊπουσ καὶ κὰ ςυγχωρζςει καὶ ςϋ ἐμζνα τὶσ ἁμαρτίεσ μου». Ρίςτευε ἔτςι, καὶ κὰ γίνει ςφμφωνα μὲ τὴν πίςτθ ςου: Κὰ ςὲ ςυγχωριςει ὁ Κφριοσ. Μὴ βαςίηεςαι, ὅμωσ, ςτοὺσ προςωπικοφσ ςου ἀγῶνεσ, ἔςτω καὶ ἂν εἶςαι μεγάλοσ ἀςκθτισ. Ἕνασ ἀςκθτισ μου ἔλεγε: «Βεβαίωσ κὰ ἐλεθκῶ, γιατί κάνω τόςεσ μετάνοιεσ τὴν ἡμζρα». Ὅταν, ὅμωσ, ἦρκε ὁ κάνατοσ, «διζρρθξε τὰ ἱμάτιά του». Ὄχι, λοιπόν, γιὰ τὶσ ἀςκιςεισ μασ, ἀλλὰ δωρεάν, κατὰ τὴ χάρθ Του ἐλεεῖ ὁ Κφριοσ. Ὁ Κφριοσ κζλει τὴν ψυχὴ νὰ εἶναι ταπεινι, ἄκακθ, καὶ νὰ ςυγχωρεῖ τοὺσ πάντεσ μὲ ἀγάπθ τότε καὶ ὁ Κφριοσ ςυγχωρεῖ μὲ χαρά. Ὁ Κφριοσ τοφσ ἀγαπᾶ ὅλουσ, καὶ ἐμεῖσ ὀφείλουμε νὰ Τὸν μιμοφμαςτε καὶ νὰ ἀγαποῦμε τοὺσ πάντεσ, καὶ ἂν δὲν μποροῦμε, τότε πρζπει νὰ Τὸν παρακαλοῦμε, καὶ ὁ Κφριοσ δὲν κὰ ἀρνθκεῖ, ἀλλὰ κὰ βοθκιςει μὲ τὴ χάρθ Του. -86-

87 Ὅταν ἤμουν ἀκόμα ἀρχάριοσ, γνϊριςα τὴν ἀγάπθ τοῦ Κεοῦ, ποὺ εἶναι ἀπερίγραπτθ. Ἡ ψυχὴ αἰςκάνεται ςὺν Κεῷ καὶ ἐν Κεῷ, καὶ τὸ πνεῦμα χαίρεται γιὰ τὸν Κφριο, ἔςτω καὶ ἂν τὸ ςῶμα ἀποκάμνει ἀπὸ τὴν ἀγακότθτα τοῦ Κεοῦ. Μπορεῖσ, ὅμωσ, νὰ χάςεισ αὐτὴν τὴν χάρθ καὶ μὲ ἕναν κακὸ λογιςμό. Μὲ τὸν κακὸ λογιςμὸ εἰςζρχεται μζςα μασ μία ἐχκρικὴ δφναμθ, καὶ τότε ςκοτίηεται ἡ ψυχὴ καὶ τὴ βαςανίηουν κακὲσ ςκζψεισ. Τότε ὁ ἄνκρωποσ αἰςκάνεται τὴν ἀπϊλειά του καὶ καταλαβαίνει ὅτι ὁ ἴδιοσ, χωρὶσ τὴ χάρθ τοῦ Κεοῦ, εἶναι μόνο «γῆ καὶ ςποδόσ». Ἡ ψυχὴ ποὺ γνϊριςε τὸν Κφριο, μακαίνει ἀπὸ τὴ μακροχρόνια πείρα τθσ, ὅτι, ἂν ὁ ἄνκρωποσ ηεῖ ςφμφωνα μὲ τὶσ ἐντολζσ, τότε αἰςκάνεται, ἔςτω καὶ λίγο, τὴ χάρθ μζςα του κι ἔχει παρρθςία ςτὴν προςευχι. Ἄν, ὅμωσ, ἁμαρτιςει μὲ κάποιον λογιςμὸ καὶ δὲν μετανοιςει, τότε κρφβεται ἡ χάρθ καὶ ἡ ψυχὴ κρθνεῖ καὶ ὀδφρεται ἐνϊπιόν τοῦ Κεοῦ. Ἔτςι ἡ ψυχὴ διζρχεται ὅλθ τθσ τὴ ηωὴ ςτὸν ἀγϊνα μὲ τοὺσ λογιςμοφσ. Ἐςφ, ὅμωσ, μὴ μζνεισ ςτὴν ἀκθδία ἐξαιτίασ τοῦ ἀγϊνα, γιατί ὁ Κφριοσ ἀγαπᾶ τὸν ἀνδρεῖο ἀγωνιςτι. Ρονθροὶ λογιςμοὶ καταπονοῦν τὴν ὑπεριφανθ ψυχι, καὶ ἂν δὲν ταπεινωκεῖ, δὲν κὰ βρεῖ ἀνάπαυςθ ἀπὸ αὐτοφσ. Ὅταν ἁμαρτωλοὶ λογιςμοὶ ςὲ πολιορκοῦν, φϊναηε πρὸσ τὸν Κεὸ ςὰν τὸν Ἀδάμ: «Κφριε, Ροιθτι μου καὶ Ρλάςτθ μου, βλζπεισ ὅτι ἡ ψυχι μου τυραννιζται ἀπὸ τοὺσ λογιςμοφσ Ἐλζθςζ με». Καὶ ὅταν ςτζκεςαι ἐνϊπιόν τοῦ Δεςπότου, νὰ κυμᾶςαι πάντα ὅτι Αὐτὸσ κὰ ἐκπλθρϊςει ὅλα τὰ αἰτιματά ςου, ἂν εἶναι ὠφζλιμα ςὲ ςζνα. Ἦρκαν ςφννεφα, κρφφτθκε ὁ ἥλιοσ καὶ ςκοτεινίαςε. Ἔτςι γιὰ ἕνα λογιςμὸ ὑπερθφάνειασ ςτερεῖται ἡ ψυχὴ τὴ χάρθ καὶ τὴν καλφπτει τὸ ςκοτάδι. Ἀλλὰ καὶ πάλι μὲ ἕναν ταπεινὸ λογιςμὸ ἐπανζρχεται ἡ χάρθ. Αὐτὸ τὸ γνϊριςα ἐκ πείρασ. Νὰ ξζρεισ ὅτι, ἂν ὁ λογιςμόσ ςου ςυνθκίηει νὰ παρατθρεῖ ἀνκρϊπουσ, πῶσ ηεῖ ὁ ἕνασ ἢ ὁ ἄλλοσ, αὐτὸ εἶναι ἔνδειξθ ὑπερθφάνειασ. «Ρρόςεχε τὸν ἑαυτό ςου». Ραρατιρθςε τὸν ἑαυτό ςου καὶ κὰ δεῖσ: Μόλισ ἡ ψυχὴ ἀποκτιςει ἔπαρςθ ἔναντι τοῦ ἀδελφοῦ, ἀμζςωσ ἀκολουκεῖ κάποιοσ λογιςμὸσ ὄχι εὐάρεςτοσ ςτὸν Κεό, καὶ αὐτό, γιὰ νὰ ταπεινωκεῖ ἡ ψυχι. Ἄν, ὅμωσ, δὲν ταπεινωκεῖ, τότε ἔρχεται ἕνασ μικρὸσ πειραςμόσ. Καὶ ἂν πάλι δὲν ταπεινωκεῖ, ἀρχίηει ὁ πόλεμοσ τῆσ ςαρκόσ. Καὶ ἂν πάλι δὲν ταπεινωκεῖ, τότε πζφτει πάλι ςὲ κάποιο μικρὸ ἁμάρτθμα. Ἂν καὶ τότε δὲν ταπεινωκεῖ, κὰ ἔλκει μεγαλφτερθ ἁμαρτία. Κι ἔτςι κὰ ἁμαρτάνει, ὡςότου ταπεινωκεῖ. Μόλισ, ὅμωσ, ταπεινωκεῖ, ἀμζςωσ κὰ δϊςει ὁ Ἐλειμων Κφριοσ ςτὴν ψυχὴ εἰρινθ καὶ κατάνυξθ, καὶ τότε κὰ περάςουν ὅλα τὰ κακὰ καὶ κὰ ἀπομακρυνκοῦν ὅλοι οἱ ἐχκρικοὶ λογιςμοί. Ἔπειτα, ὅμωσ, πρζπει νὰ κρατᾶσ μὲ ὅλεσ ςου τὶσ δυνάμεισ τὴν ταπείνωςθ, ἀλλιῶσ κὰ ξαναπζςεισ ςτὴν ἁμαρτία. Βλζποντασ ὁ Κφριοσ ὅτι ἡ ψυχὴ δὲν εἶναι ςτερεωμζνθ ςτὴν ταπείνωςθ, ἀπομακρφνει τὴ χάρθ, ἀλλὰ ἐςὺ μὴ φοβᾶςαι: Ἡ χάρθ εἶναι μζςα ςου, ἀλλὰ κρυμμζνθ. Μάκε νὰ ςταματᾶσ ἀμζςωσ τοὺσ λογιςμοφσ. Ἄν, ὅμωσ, ξεχάςεισ καὶ δὲν τοὺσ διϊξεισ ἀμζςωσ, τότε πρόςφερε μετάνοια. Κοπίαςε ςὲ αὐτό, γιὰ νὰ ἀποκτιςεισ τὴ ςυνικεια. Ἡ ψυχὴ ἀποκτᾶ ςυνικεια, ἂν τὴν διδάξεισ, καὶ ἐνεργεῖ ἔτςι ςὲ ὅλθ τθσ τὴ ηωι. -87-

88 Ὁ ἀγακὸσ ἄνκρωποσ ἔχει ἀγακοὺσ λογιςμοὺσ καὶ ὁ πονθρὸσ πονθροφσ. Ὅλοι, ὅμωσ, ὀφείλουν νὰ μάκουν τὸν πόλεμο μὲ τοὺσ λογιςμοφσ, καὶ νὰ μάκουν νὰ μετατρζπουν τοὺσ κακοὺσ λογιςμοὺσ ςὲ ἀγακοφσ. Αὐτὸ εἶναι ςθμάδι πεπειραμζνθσ ψυχῆσ. ωτᾶσ πῶσ γίνεται αὐτό; Νά! Ὅπωσ ὁ ηωντανὸσ ἄνκρωποσ αἰςκάνεται πότε κρυϊνει καὶ πότε ηεςταίνεται, τὸ ἴδιο καὶ ὅποιοσ γνϊριςε ἐκ πείρασ τὸ Ἅγιο Ρνεῦμα ἀκοφει πότε ὑπάρχει ςτὴν ψυχι του ἡ χάρθ καὶ πότε ἔρχονται τὰ πονθρὰ πνεφματα. Ὁ Κφριοσ δίνει ςτὴν ψυχὴ τὴ ςφνεςθ νὰ ἀναγνωρίηει τὴν ἔλευςι Του καὶ νὰ Τὸν ἀγαπᾶ καὶ νὰ κάνει τὸ κζλθμά Του. Ἐπίςθσ ἡ ψυχὴ ἀναγνωρίηει τοὺσ λογιςμοὺσ τοῦ ἐχκροῦ ὄχι ἀπὸ τὴν ἐξωτερικι τουσ μορφι, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἐπενζργειά τουσ ςτὴν ψυχι. Οἱ ἐχκροὶ εὔκολα ἐξαπατοῦν ἐκεῖνον ποὺ δὲν ἔχει τὴν πείρα αὐτι. Οἱ ἐχκροὶ ἔπεςαν ἀπὸ ὑπερθφάνεια καὶ μᾶσ παραςφρουν ςτὴν ἴδια πτϊςθ, ὑποβάλλοντασ λογιςμοὺσ ἐπαίνου. Καὶ ἂν ἡ ψυχὴ δεχκεῖ τὸν ἔπαινο, τότε ἡ χάρθ φεφγει, ἐφόςον δὲν ταπεινϊνεται ἡ ψυχι. Καὶ ἔτςι ςὲ ὅλθ τὴ ηωὴ ὁ ἄνκρωποσ κὰ μακθτεφει ςτὴν ταπείνωςθ τοῦ Χριςτοῦ. Ἂν δὲν τὸ μάκει αὐτὸ ἡ ψυχι, δὲν κὰ γνωρίςει ἀνάπαυςθ ἀπὸ τοὺσ λογιςμοὺσ καὶ δὲν κὰ μπορζςει νὰ προςευχθκεῖ μὲ κακαρὸ νοῦ. Ὅςιοσ Σιλουανὸσ ὁ Ἀκωνίτθσ (Ἀπὸ τὸ βιβλίο, «Ὁ Ἅγιοσ Σιλουανὸσ ὁ Ἀκωνίτθσ», Ἔκδοςισ Ἱερᾶσ Μονῆσ Τιμίου Ρροδρόμου ΕΣΣΕΞ) ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Ρϊσ να ηεισ τθ ηωι», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1.Αναταραχι υδάτων Χρειαηόμαςτε: 1 ςθμειωματάριο και 1 ςτυλό. Οδθγίεσ παιγνιδιοφ: Ρρόκειται για ζνα παιχνίδι γρθγοράδασ και αντίλθψθσ. Χωρίηονται τα παιδιά ςε δφο ομάδεσ: Αϋ και Βϋ. Οι παίκτεσ τθσ κάκε ομάδασ λαμβάνουν κζςθ θ μία απζναντι τθσ άλλθσ ςε κακίςματα τα οποία τοποκετοφνται ςτθ ςειρά. Σε κάκε ομάδα βάηουμε ζνα κάκιςμα λιγϊτερο, ϊςτε ζνασ παίκτθσ από κάκε ομάδα να μζνει πάντοτε όρκιοσ. Σφνολο δφο παίκτεσ όρκιοι κι απ τισ δφο ομάδεσ. Πλοι οι παίκτεσ λαμβάνουν ζνα όνομα κατά προτίμθςθ ψαριοφ θ καλαςςινοφ. Μποροφν να διαλζξουν οι ίδιοι το όνομα, που επικυμοφν. Ο κατθχθτισ πρζπει, βζβαια, να ζχει μαηί του μία λίςτα με πολλά ονόματα ψαριϊν και καλαςςινϊν. Σθμειϊνει τα ονόματα, που ζλαβαν οι παίκτεσ ςε ζνα χαρτί για να τα κυμάται και να τα εκφωνεί κατά τθν διάρκεια του παιγνιδιοφ. Το παιγνίδι ξεκινά. Ο κατθχθτισ φωνάηει δφο από τα ονόματα των ψαριϊν, που ζχει γράψει ςτο χαρτί πλθν των ονομάτων των παικτϊν, που είναι όρκιοι. Κατά τθν εκφϊνθςθ των ονομάτων τα παιδιά, των οποίων αναφζρκθκαν τα ονόματα πρζπει να ςθκωκοφν γριγορα και να ανταλλάξουν κζςεισ. Καλοφνται -88-

89 τϊρα οι όρκιοι παίκτεσ να ςπεφςουν να καταλάβουν τισ καρζκλεσ των παιδιϊν, που ακοφςτθκαν τα ονόματά τουσ, πριν προλάβουν αυτά να κακίςουν. Πποιοσ μείνει χωρίσ κάκιςμα ςτζκεται όρκιοσ. Κάκε φορά μζνουν δφο όρκιοι. Ο κατθχθτισ ςθμειϊνει τα ονόματά τουσ. Πταν φωνάξει «αναταραχι υδάτων» ςθκϊνονται όλοι και αλλάηουν κζςθ μεταξφ τουσ. Οι δφο όρκιοι παίκτεσ πρζπει πάλι να κακίςουν ς ὅποια καρζκλα βρουν κενι, για να μείνουν όρκιοι όςοι δεν πρόλαβαν και πάλι να κάτςουν. Ο κατθχθτισ ςθμειϊνει τα ονόματά τουσ. Στο τζλοσ καταμετρά τα ονόματα των ορκίων παικτϊν, που ζχει ςθμειϊςει και νικιτρια είναι θ ομάδα με τουσ λιγϊτερουσ όρκιουσ παίκτεσ. 2.Μπάλα με παλαμάκια Οι παίκτεσ ςχθματίηουν ζνα κφκλο όςο γίνεται μεγαλφτερθσ ακτίνασ (εφόςον παίηουμε ςε κλειςτό χϊρο, όχι πάνω από 4-5 μ.). Στο κζντρο του κφκλου και κρατά ζνα μικρό και βαρφ μπαλάκι (του τζνισ). Αυτόσ λοιπόν ρίχνει ξαφνικά το μπαλάκι ςε κάποιον από τουσ παίκτεσ που ςχθματίηουν τον κφκλο. Εκείνοσ, πριν πιάςει το μπαλάκι, είναι υποχρεωμζνοσ να χτυπιςει παλαμάκια. Αν δεν προλάβει, χάνει. Χάνει επίςθσ όποιοσ δεν πιάςει το μπαλάκι...! -89-

90 Σσμάμςηρη 12 η Σαββαςξκύοιακξ, Δεκεμβοίξσ 2014 Τα Χοιρςξύγεμμα και ςξ αληθιμό μόημά ςξσπ ΕΙΑΓΨΓΗ Χριςτοφγεννα: Ἀλικεια τί ςθμαίνουν τά Χριςτοφγεννα γιά τό ςφγχρονο ἄνκρωπο;... Διαβάηουμε ςτίσ εἰδιςεισ: Νζα Ὑόρκθ: Στιν Times Square τῆσ Νζασ Ὑόρκθσ κακϊσ καί ςζ ἄλλα κεντρικά ςθμεῖα τῆσ πόλθσ ἀναρτικθκαν τεράςτιεσ γιγαντοαφίςεσ ἀκεϊςτικῆσ ὀργάνωςθσ μζ τό προκλθτικό ςφνκθμα: «Keep the Merry, dump the Myth», δθλαδι κρατῆςτε τό Merry (εννοεί ἀπό τιν εὐχι «merry Christmas»=Εὐτυχιςμζνα Χριςτοφγεννα) καί πετάξτε τό «μφκο», δθλαδι τι Γζννθςθ τοῦ Χριςτοῦ! Εἶναι δυνατόν νά γιορτάςουμε Χριςτοφγεννα χωρίσ Χριςτό;... Καί δζν εἶναι μόνο ἡ ἀκεϊςτικι αὐτι ἀφίςα. Ἐδϊ καί χρόνια παγκοςμίωσ γίνεται καμπάνια γιά νά ςυνθκίςουμε τά Χριςτοφγεννα νά τά λζμε Χ- γεννα (X-mas ἀντί γιά: Christ-mas)! Βρυξζλλεσ: Ὁ δῆμοσ τῶν Βρυξελλῶν ἀποφάςιςε νά μιν ςτολίςει φζτοσ μζ χριςτουγεννιάτικο δζντρο τιν κεντρικι πλατεία (Grand Place), ἀλλά ἀντ αὐτοῦ νά τοποκετιςει μία ἠλεκτρονικι ἐγκατάςταςθ, προκειμζνου νά μιν προςβλθκεῖ ὁ τοπικόσ μουςουλμανικόσ πλθκυςμόσ! «Τό δζντρο ὡσ ςφμβολο τῶν χριςτιανικῶν Χριςτουγζννων μπορεῖ νά προςβάλει τοφσ ἀνκρϊπουσ τῶν ἄλλων κρθςκειῶν», διλωςε μιά δθμοτικι ςφμβουλοσ. Ἀκινα: «Ἡ Ἀκινα γιορτάηει» εἶναι τό ἐπίςθμο ςφνκθμα τοῦ Διμου Ἀκθναίων μζ τό ὁποῖο καλεῖ τοφσ πολίτεσ νά γιορτάςουν... τί ἄραγε; Τό πρόγραμμα περιλαμβάνει πλῆκοσ ἐκδθλϊςεων ἀπό τίσ ὁποῖεσ ἐλάχιςτεσ ἔχουν ςχζςθ μζ τά Χριςτοφγεννα: «Μουςικι, κεατρικά δρϊμενα, ἐκπαιδευτικά προγράμματα, κάλαντα, κλόουν, ἀκροβάτεσ, ηογκλζρ, ἐργαςτιρια γιά μικροφσ καί μεγάλουσ, χορόσ, ξωτικά καί παραμφκια, κουκλοκζατρο κά ἐντυπωςιάςουν» διλωςε ὁ διμαρχοσ καί ςυμπλιρωςε: «Ὅλοι οἱ κάτοικοι τῆσ Ἀκινασ ἔχουν δικαίωμα ςτι γιορτι! Ὅλεσ οἱ ἠλικίεσ, οἱ φυλζσ, καί οἱ κρθςκείεσ». Ἄραγε αὐτι ἡ «γιορτι» εἶναι Χριςτοφγεννα;... Τό ἀλθκινό νόθμα τῶν Χριςτουγζννων κά τό ἀνακαλφψουμε ὄχι ἀπό τίσ εἰδιςεισ τοῦ κόςμου καί τίσ διαφθμίςεισ τῶν πολυεκνικῶν ἐταιρειῶν ἀλλά ἀπό τίσ εἰδιςεισ τοῦ οὐρανοῦ. Ἄγγελοι ἦταν ἐκεῖνοι ποφ ἔφεραν γιά πρϊτθ φορά ςτόν κόςμο τιν πιό χαρμόςυνθ εἴδθςθ ὅλων τῶν ἐποχῶν. Ἄσ κυμθκοῦμε τί ἀκριβῶσ ςυνζβθ ὅπωσ μᾶσ τό περιγράφει τό ἱερό Εὐαγγζλιο. -90-

91 ΔΙΗΓΗΗ Θ ΑΛΘΚΛΝΘ ΛΣΤΟΛΑ ΤΘΣ ΓΕΝΝΘΣΘΣ ΤΟΥ ΧΛΣΤΟΥ Λίγο ἔξω ἀπό τι Βθκλεζμ κάποιοι βοςκοί ξαγρυπνοῦςαν καί φφλαγαν τά πρόβατά τουσ. Ξαφνικά ἡ νφχτα πῆρε γφρω τουσ λάμψθ οὐράνια. Σάν νά κατζβθκε μπροςτά τουσ ὁ οὐρανόσ! Ἄγγελοσ φωτεινόσ παρουςιάςτθκε μπροςτά ςτά μάτια τουσ καί τοφσ εἶπε: «Μὴ φοβεῖςκε ἰδοὺ γὰρ εὐαγγελίηομαι ὑμῖν χαρὰν μεγάλθν»! Σᾶσ φζρνω εἴδθςθ μεγάλθσ χαρᾶσ: «ἐτζχκθ ὑμῖν ςιμερον ςωτιρ»! Γεννικθκε ςιμερα γιά ςᾶσ ὁ Σωτιρασ ποφ περιμζνατε, Χριςτόσ ὁ Κφριοσ! Οἱ ποιμζνεσ ςκίρτθςαν. Κυμικθκαν ἀπό τίσ προφθτεῖεσ ὅτι ςτι Βθκλεζμ ἐπρόκειτο νά γεννθκεῖ ὁ Μεςςίασ (Σωτιρασ Χριςτόσ). Ροιόσ μπορεῖ νά φανταςτεῖ τί ἔνιωςαν ἐκείνθ τι ςτιγμι! Μά πρίν προλάβουν νά ποῦν λζξθ, ἄλλο κζαμα ὑπερκόςμιο καί ἀποκαλυπτικό ἀνοίχκθκε μπροςτά τουσ. Τί εἶναι αὐτό ποφ βλζπουν;... Ἀναρίκμθτοι ἄγγελοι ἀνεβαίνουν καί κατεβαίνουν μζςα ςζ οὐράνιο φῶσ καί μαηί μζ τόν Ἀρχάγγελο ψάλλουν μζ τίσ ἀγγελικζσ τουσ φωνζσ τόν πιό ὡραῖο ὕμνο δοξολογίασ τοῦ Κεοῦ! Υμνο νζο καί πρωτάκουςτο! Μινυμα χαρᾶσ κι ἐλπίδασ ἀπό τόν οὐρανό ςτι γῆ: «Δόξα ἐν ὑψίςτοισ Κεῷ καὶ ἐπὶ γῆσ εἰρινθ, ἐν ἀνκρώποισ εὐδοκία»!... Ρόςο νά κράτθςε αὐτό τό πανθγφρι τοῦ Οὐρανοῦ;! Ρόςθ ὥρα ἔηθςαν οἱ ταπεινοί βοςκοί μζςα ς αὐτι τιν οὐράνια περίλαμψθ! Δζν μετριοῦνται οἱ οὐράνιεσ ὧρεσ. Καί μετά τι κεία ὀπταςία τίποτε ἄλλο δζν ςκζπτονται παρά νά τρζξουν ἀμζςωσ, νά βροῦν καί νά προςκυνιςουν τό κεῖο Βρζφοσ. Τόν ἀναηιτθςαν καί, ὅπωσ ἀκριβῶσ τοφσ ὑπζδειξε ὁ Αγγελοσ, τόν βρῆκαν τυλιγμζνο ςτά ςπάργανα, μζςα ςτι φάτνθ!... Ναί. Αὐτόσ εἶναι! Ο Μεςςίασ! Ὁ Λυτρωτισ καί Σωτιρασ τουσ! Ο Υἱόσ τοῦ Κεοῦ! Εχει ἐπάνω Του τι δόξα τοῦ Κεοῦ! Στό ἀντίκριςμά Του ςζ πλθμμυρίηει μιά ἀνείπωτθ χαρά καί εἰρινθ! Ρραγματικά, Κεοῦ «εὐδοκία», ἀγάπθ κι εὐςπλαχνία γιά τοφσ ἀνκρϊπουσ τό κεῖο Βρζφοσ!... Γονατιςμζνοι ἔςκυψαν καί Τό προςκφνθςαν. Ἔπειτα ἐπζςτρεψαν ςτά βοςκοτόπια, μζ τιν καρδιά τουσ νά ξεχειλίηει ἀπό δοξολογία πρόσ τόν Κεό γιά τιν ἄπειρθ ἀγάπθ Του. «Ὑπζςτρεψαν οἱ ποιμζνεσ δοξάηοντεσ καὶ αἰνοῦντεσ τὸν Κεὸν ἐπὶ πᾶςιν οἷσ ἤκουςαν καὶ εἶδον». Ἕνωςαν τίσ φωνζσ τουσ μζ τοφσ ὕμνουσ τῶν ἀγγζλων καί δόξαςαν τόν Κεό γιά ὅλα τά καυμαςτά ποφ ἀξιϊκθκαν νά δοῦν καί νά ἀκοφςουν! Μζςα ςτίσ καρδιζσ τουσ ἀντθχοῦςε ἀκόμα ὁ καυμάςιοσ ἀγγελικόσ ὕμνοσ: «Δόξα ἐν ὑψίςτοισ Κεῷ καὶ ἐπὶ γῆσ εἰρινθ, ἐν ἀνκρϊποισ εὐδοκία» (Λκ. 2, 14). ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ-ΕΥΑΡΜΟΓΗ Ἄσ ςτακοῦμε κι ἐμεῖσ γιά λίγο νά μελετιςουμε καί νά καυμάςουμε τόν ὕμνο αὐτό τῶν ἀγγζλων ποφ ἀξιϊκθκαν νά ἀκοφςουν ἐκεῖνοι οἱ ταπεινοί βοςκοί. Ὁ ὕμνοσ αὐτόσ ςυμπυκνϊνει μζςα ςζ λίγεσ λζξεισ τό βακφτερο νόθμα τῶν Χριςτουγζννων. 1. Τί ἔλεγαν οἱ ἄγγελοι; (...) «Δόξα ἐν ὑψίςτοισ Κεῷ»: Ὁ Κεόσ δοξάηεται τϊρα ςτόν οὐρανό. Κακϊσ ἀποκαλφπτεται τό ςχζδιο τῆσ ςωτθρίασ τῶν ἀνκρϊπων, οἱ ἄγγελοι ξεςποῦν ςζ δοξολογία. -91-

92 «καὶ ἐπὶ γῆσ εἰρινθ»: Ἡ γζννθςθ τοῦ Χριςτοῦ φζρνει ςτι γῆ τιν εἰρινθ. Ὁ ἄνκρωποσ δθλαδι μπορεῖ νά ἑνωκεῖ καί πάλι μζ τό Κεό καί μζ τό ςυνάνκρωπό του, μζςα ςτιν Ἐκκλθςία τοῦ Χριςτοῦ. «ἐν ἀνκρϊποισ εὐδοκία»: Ὁ Κεόσ μζ τόν ἐρχομό Του ἐκφράηει τιν εὐαρζςκειά Του ςτοφσ ἀνκρϊπουσ (εὐδοκία < εὐ+δοκῶ = ἔχω καλι γνϊμθ, ἀγακι διάκεςθ γιά κάποιον). 2. Ἄξιηε ὁ ἄνκρωποσ τιν εὔνοια, τιν ἀγάπθ τοῦ Κεοῦ; (...) Δζν τιν ἄξιηε. Τιν εἶχε ξαναγευκεῖ καί τιν εἶχε περιφρονιςει. Ρότε; (...) Ἡ πρϊτθ ἐκδιλωςθ τῆσ εὔνοιασ τοῦ Κεοῦ γιά μᾶσ ἦταν ἡ δθμιουργία μασ. Δζ μᾶσ «εἶχε ἀνάγκθ» ὁ Κεόσ, καμία ἀνάγκθ δζν ἔχει. Μᾶσ δθμιοφργθςε γιά «νά μοιραςτεῖ μαηί μασ» τό μεγαλεῖο Του, γιά νά μετζχουμε ςτι δόξα Του, νά γίνουμε «κεοί κατά χάριν». Κι ἐμεῖσ; Ἐμεῖσ Τοῦ «γυρίςαμε τιν πλάτθ». Στραφικαμε ςτόν ἐχκρό διάβολο, πζςαμε ςτιν παγίδα τῆσ ἁμαρτίασ καί κά βαςανιηόμαςταν γιά πάντα, ἄν ἡ ἀγάπθ τοῦ Κεοῦ δζν εἶχε τό ςχζδιο ποφ ἔδωςε τι λφςθ ςτό δράμα μασ. Ὁ Κεόσ ἔςτειλε ςτι γῆ τόν Υἱό Του τόν Μονογενι γιά νά μᾶσ ἐλευκερϊςει ἀπό τόν πονθρό. Ἦλκε ςτι γῆ γιά νά μᾶσ ἀνορκϊςει καί νά μᾶσ χαρίςει ἄν τό κελιςουμε ἀςφγκριτα μεγαλφτερθ τιμι καί δόξα ἀπό αὐτι ποφ εἴχαμε χάςει. Νά ξανακάνει τόν πεςμζνο ἄνκρωπο «υἱόν Κεοῦ κατά χάριν». Γιατί; Γιατί ὁ Κεόσ μᾶσ ἀγαπᾶ. Αὐτό ςθμαίνει τό «...ἐν ἀνκρϊποισ εὐδοκία». 3. Τά πρῶτα Χριςτοφγεννα τοῦ κόςμου, τότε ποφ ὁ Κεόσ ἀπό ἀγάπθ ἦρκε ςτι γῆ μασ, ὑπῆρχαν οἱ άνκρωποι ποφ ἀνταποκρίκθκαν ςτιν ἀγάπθ Του κι ἔςπευςαν νά Τόν ὑποδεχκοῦν, νά Τόν προςκυνιςουν καί νά Τόν δοξάςουν μαηί μζ τό πλῆκοσ τῶν ἀγγζλων. Ροιοί ἦταν; Οἱ ταπεινοί βοςκοί, οἱ ἄνκρωποι βιοπάλθσ ποφ ἀγρυπνοῦςαν ςτό κακῆκον τουσ καί ἦταν πιςτοί Ἰουδαῖοι. Αὐτοί ἔφκαςαν πρῶτοι ςτό Σπιλαιο. Οἱ ςοφοί βαςιλεῖσ τῆσ Ἀνατολῆσ, οἱ ὁποῖοι μζ ὁδθγό τό Ἄςτρο ἔφκαςαν πολφ ἀργότερα, φανζρωςαν ὅμωσ τι λαχτάρα γιά τό Κεό ποφ ὑπῆρχε καί ςτίσ ψυχζσ τῶν εἰδωλολατρῶν. 4. Τά φετινά Χριςτοφγεννα ὅλοι ὅςοι νιϊκουμε τιν ἀγάπθ τοῦ Κεοῦ καί κζλουμε νά ἀνταποκρικοῦμε ς αὐτιν, κά ςπεφςουμε νά προςκυνιςουμε τό Κεῖο Βρζφοσ. Νά δοξάςουμε τόν ἅγιο Κεό γιά τιν ἄπειρθ ἀγάπθ Του καί νά ἐκφράςουμε τιν εἰλικρινι πίςτθ μασ πρόσ Αὐτόν. Ροῦ ὅμωσ κά Τόν βροῦμε; (...) Στι Κεία Λειτουργία. Ἐκεῖ ὁ Κεόσ κατζρχεται ςτι γῆ μασ κι εἰςζρχεται ςζ κάκε ἀνκρϊπινθ ψυχι ποφ κζλει νά ἑνωκεῖ μαηί Του καί κοινωνεῖ τό Σῶμα καί τό Αἷμα Του. Κανείσ νά μι λείψει ἀπό τό οὐράνιο πανθγφρι τῆσ χριςτουγεννιάτικθσ κείασ Λειτουργίασ. Κι ἄσ προετοιμαςτοῦμε ὅλοι γιά νά κοινωνιςουμε. Σζ κάκε ἐκδιλωςθ γνιςιασ ἀγάπθσ ςτόν ςυνάνκρωπο. Τά Χριςτοφγεννα εἶναι ἡ γιορτι τῆσ ἀγάπθσ. Ἄσ κυςιάςουμε κι ἐμεῖσ λίγο χρόνο γιά νά ἐπιςκεφκοῦμε τοφσ ἀςκενεῖσ καί ἀνιμπορουσ ἀδελφοφσ μασ, γιά νά δϊςουμε λίγθ χαρά καί βοικεια ςζ ὅςουσ ἔχουν ἀνάγκθ. Ἄσ τρζξουμε λοιπόν ςτι Βθκλεζμ τῆσ Ἐκκλθςίασ μασ νά ὑποδεχκοῦμε τό Λυτρωτι μασ. «Στι Βθκλεζμ ἄσ πᾶμε ὅλοι»... μιν πᾶμε ὅμωσ μ ἄδεια τά χζρια μασ Τί δθλαδι νά ἔχουμε; Τί νά τοῦ προςφζρουμε; -92-

93 Τι μετάνοια γιά τά λάκθ μασ... Τιν ἀπόφαςθ νά ἀγωνιςτοῦμε γιά διόρκωςθ ςιμερα, τϊρα, ὄχι αὔριο... Μιά μικρι ἤ μεγάλθ νίκθ τοῦ κακοῦ ἑαυτοῦ μασ... Τι βοικεια,τιν ἐξυπθρετικότθτα ςτοφσ ἀνκρϊπουσ μασ... Μιά καρδιά πλατιά ποφ μπορεῖ νά ςυγχωρεῖ (ςυν+χωρεῖ),νά χωράει δθλαδι μζςα τθσ μαηί μ ἐκείνουσ ποφ ἀγαπάει, κι ἐκείνουσ ποφ τι λυποῦν. Μιά καρδιά ποφ δζ χορταίνει νά δοξάηει καί νά εὐχαριςτεῖ τόν ἅγιο Κεό γιά τιν ἄπειρθ ἀγάπθ Του καί τίσ ἀναρίκμθτεσ εὐεργεςίεσ Του! ΕΠΙΛΟΓΟ Χριςτοφγεννα! Δζν μπορεῖ νά ςυλλάβει ὁ μικρόσ μασ νοῦσ αὐτό τό μζγα καῦμα καί μυςτιριο! Ο ἄναρχοσ Υἱόσ καί Λόγοσ τοῦ Κεοῦ νά φοράει τιν ἀνκρϊπινθ ςάρκα (ἐνανκρϊπθςθ) καί νά γεννιζται ςτι γῆ ὡσ ἄνκρωποσ (Κεάνκρωποσ). Σάν ἕνα μικρό καί ἀδφνατο βρζφοσ, ὁ Ραντοδφναμοσ καί Δθμιουργόσ τῶν πάντων Κεόσ! Ἄν δζν εἶχε γεννθκεῖ ὁ Χριςτόσ... Ροῦ κά εἴχαμε καταντιςει οἱ ἄνκρωποι... Ρόςο ςκλθρόσ κά ἦταν ὁ κόςμοσ μασ! Ρόςο ἀνυπόφορθ κά ἦταν ἡ ηωι μασ! Ὅμωσ δόξα τῷ Κεῷ, γεννικθκε ὁ Χριςτόσ καί φανερϊκθκε ἡ Ἀγάπθ Του ςτόν κόςμο. Τϊρα μποροῦμε νά ηοῦμε τι χαρά τῆσ μετανοίασ, τῆσ λφτρωςθσ, τῆσ ςωτθρίασ! Νά ςυγχωροῦμε καί νά ἀγαποῦμε φίλουσ καί ἐχκροφσ! Αὐτι εἶναι ἡ «εὐδοκία τοῦ Κεοῦ» ςτι ηωι μασ. Αὐτό εἶναι τό ἀλθκινό νόθμα τῶν Χριςτουγζννων. Ἀπό μᾶσ ἐξαρτᾶται καί νά ηοῦμε καί νά μεταδίδουμε τό πραγματικό καί ἀνυπζρβλθτο βίωμα καί νόθμα τῆσ ἑορτῆσ τῶν Χριςτουγζννων. Ἄσ τραγουδιςουμε τά κάλαντα μζ χαρά καί ἐνκουςιαςμό. Ἄσ πᾶμε ςτιν ἐκκλθςία γιά νά εὐχαριςτιςουμε τό νεογζννθτο Χριςτό. Μαηί με τοφσ Ἀγγζλουσ καί τοφσ Ροιμζνεσ ἄσ Τοῦ προςφζρουμε τό δικό μασ «Δόξα ἐν ὑψίςτοισ»! Ἄσ Τοῦ προςφζρουμε μόνιμο κατάλυμα καί φάτνθ τό κζντρο τῆσ καρδιᾶσ μασ. ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1.Θ νθςτεία των Χριςτουγζννων και το Σαρανταλείτουργο Στὶσ 15 Νοεμβρίου ἀρχίηει ἡ νθςτεία τῶν Χριςτουγζννων. Ρρόκειται γιὰ μιὰ περίοδο ἔντονθσ πνευματικῆσ ἐργαςίασ καὶ ψυχοςωματικῆσ προετοιμαςίασ γιὰ τὸν ἑορταςμό τῆσ μεγάλθσ ἑορτῆσ τῆσ Γεννιςεωσ τοῦ Κυρίου. Ἀπὸ τὶσ 15 Νοεμβρίου ἕωσ τὶσ 17 Δεκεμβρίου (κατ ἄλλθ παράδοςθ ἕωσ τὶσ 12 Δεκεμβρίου) νθςτεφουμε τὸ κρζασ, τὰ γαλακτομικά καὶ τὰ αὐγά καὶ τρῶμε ψάρι (ἐκτὸσ βεβαίωσ Τετάρτθσ καὶ Ραραςκευῆσ, ποὺ νθςτεφουμε αὐςτθρά). Μετὰ τὶσ 17 (ἢ 12) Δεκεμβρίου νθςτεφουμε καὶ τὸ ψάρι. -93-

94 Ἡ νθςτεία ὅμωσ κατὰ τὴν ὑπόδειξθ τοῦ Κυρίου μασ ἔχει νόθμα, ὅταν ςυνδυάηεται μὲ προςευχὴ καὶ ἐλεθμοςφνθ. Γιὰ τὸ λόγο αὐτό, ἡ Ἐκκλθςία μὲ τὴν ἔναρξθ τῆσ νθςτείασ μᾶσ προςκαλεῖ ςὲ ἐντονότερθ λειτουργικὴ ηωι καὶ ἀγακοεργία. Ἔτςι, ἡ ἐκκλθςιαςτικὴ παράδοςθ προβλζπει γιὰ τὴν περίοδο αὐτὴ τὴν κακθμερινὴ -ἂν οἱ ςυνκῆκεσ τὸ ἐπιτρζπουν- τζλεςθ τῆσ κείασ λειτουργίασ, τὴν τζλεςθ δθλαδὴ ςαρανταλείτουργου. Ἡ τζλεςθ τοῦ ςαρανταλείτουργου ἀποτελεῖ πολὺ μεγάλθ εὐλογία. Εἶναι μιὰ καυμάςια εὐκαιρία γιὰ βίωςθ τὴσ μυςτθριακῆσ καὶ λατρευτικῆσ ηωῆσ, γιὰ ἐπαφὴ μὲ τὸν πλοῦτο τῆσ ὑμνολογίασ καὶ τῆσ ἀκροάςεωσ τῶν κείων Γραφῶν, γιὰ ςυχνότερθ κεία κοινωνία, γιὰ ςυχνότερθ ςυγκρότθςθ τῆσ ἐκκλθςιαςτικῆσ κοινότθτασ. Ὁ ἅγιοσ Ἰγνάτιοσ ὁ Κεοφόροσ μᾶσ λζει: «Σπουδάηετε πυκνότερον ςυνζρχεςκαι εἰσ εὐχαριςτίαν κεοῦ καὶ εἰσ δόξαν. Ὅταν γὰρ πυκνῶσ ἐπὶ τὸ αὐτὸ γίνεςκε, κακαιροῦνται οἱ δυνάμεισ τοῦ ςατανᾶ καὶ λφεται ὁ ὄλεκροσ αὐτοῦ», δθλαδὴ «Ρροςπακεῖςτε μὲ ςπουδὴ νὰ ἔρχεςκε ὅλοι μαηί ςτὴ Σφναξθ τῆσ Κείασ Εὐχαριςτίασ (Κεία Λειτουργία), γιὰ νὰ εὐχαριςτεῖτε τὸν Κεὸ καὶ νὰ Τὸν δοξολογεῖτε. Διότι ὅταν ςυχνά ἔρχεςκε ςτὴ Σφναξθ τῆσ Κείασ Εὐχαριςτίασ (Κεία Λειτουργία), ςυντρίβονται οι δυνάμεισ του ςατανᾶ καί λφεται κάκε ὀλζκρια ἐνζργεια του». Ἡ δφναμθ τῆσ Κείασ Λειτουργίασ δὲν εἶναι μαγικι. Εἶναι ἡ δφναμθ τῆσ ἀγάπθσ καὶ τῆσ ἑνότθτασ ἐν Χριςτῷ. Ἡ Κεία Λειτουργία μᾶσ μακαίνει νὰ ςυγχωροῦμε, νὰ ἀγαποῦμε καὶ νὰ εἴμαςτε ἑνωμζνοι μὲ ὅλουσ τοὺσ ἀνκρϊπουσ. Γι αὐτὸ ἄλλωςτε προςφζρουμε τὰ Δῶρα μασ ςτὸ Κεό, τὸν Ἄρτο καὶ τὸν Οἶνο, προςευχόμενοι γιὰ ηῶντεσ καὶ κεκοιμθμζνουσ ἀδελφοφσ μασ. Ἡ μνθμόνευςθ τῶν ὀνομάτων τῶν ηϊντων καὶ κεκοιμθμζνων προςϊπων (ἀνάγνωςθ τῶν «Διπτφχων») εἶναι ἔργο πολὺ ςθμαντικὸ καὶ ἱερό, ποὺ κεςμοκετικθκε ἀπὸ τοὺσ ἁγίουσ Ἀποςτόλουσ καὶ ἐπιτελεῖται ἀδιάλειπτα μζςα ςτοὺσ αἰῶνεσ. Σό Ἱερό αρανταλείτουργο: Το Λερό Σαρανταλείτουργο, κατά τθν διάρκεια τθσ νθςτείασ των Χριςτουγζννων, υπζρ υγείασ ηϊντων και υπζρ αναπαφςεωσ των κεκοιμθμζνων αδελφϊν μασ. Στο υπζροχο βιβλίο «Λωάννθσ τθσ Κροςτάνδθσ», (ζκδ. Λεράσ Μονισ Ραρακλιτου), διαβάηουμε: «Στθν Κεία Λειτουργία τελείται το μυςτιριο τισ αγάπθσ. Και ι αγάπθ ςτθν ουςία τθσ είναι μεταδοτικι. Ι αγάπθ, ιδιαίτερα ι κεία, ςπεφδει να ςκορπίςει το φϊσ τθσ, τθν χαρά τθσ όλουσ Και ςυμπλθρϊνει: ϊ αγάπθ τελειότατθ! ϊ αγάπθ, ποφ τα πάντα αγκαλιάηεισ! Ϊ αγάπθ ιςχυρότατθ! Τί να προςφζρουμε ςαν ευγνωμοςφνθ ςτον Κεό για τθν αγάπθ Του προσ εμάσ; Ι αγάπθ αυτι βρίςκεται ςτθν κυςία τοφ Χριςτοφ, ποφ προςφζρεται για τθν άπελευκζρωςι όλων από κάκε κακία». Και ό μακαριςτόσ π. Ραΐςιοσ, ςχετικά με τθν ανάγκθ προςευχισ για τοφσ κεκοιμθμζνουσ, ζλεγε: «να αφινετε μζροσ τισ προςευχισ ςασ για τοφσ κεκοιμθμζνουσ. Οι πεκαμζνοι δεν μποροφν να κάνουν τίποτα (για τοφσ εαυτοφσ τουσ). Οι ηωντανοί μποροφν Να πθγαίνετε ςτθν εκκλθςία λειτουργία, δθλαδι πρόςφορο, και να δίνετε το όνομα τοφ κεκοιμθμζνου, να μνθμονευκι από τον ιερζα ςτθν προςκομιδι. Επίςθσ, να κάνετε μνθμόςυνα και τριςάγια. Σκζτο το τριςάγιο, χωρίσ Κεία Λειτουργία, είναι ελάχιςτο. Το μζγιςτο, ποφ μποροφμε να κάνουμε για κάποιον, είναι το Σαράντα-Λείτουργο. Καλό κα είναι να ςυνοδευκι και με ελεθμοςφνθ. Αν ζχεισ ζνα νεκρό, ό όποιοσ ζχει παρρθςία ςτον Κεό, και τοφ ανάψεισ ζνα κερί, αυτόσ ζχει υποχρζωςθ να προςευχθκεί για ςζνα ςτον Κεό. -94-

95 Αν πάλι, ζχεισ ζνα νεκρό, ό όποιοσ νομίηεισ ότι δεν ζχει παρρθςία ςτον Κεό, τότε, όταν τοφ ανάβεισ ζνα αγνό κερί, είναι ςαν να δίνθσ ζνα αναψυκτικό ςε κάποιον ποφ καίγεται (από δίψα). Οι άγιοι δζχονται ευχαρίςτωσ τθν προςφορά του κεριοφ και είναι υποχρεωμζνοι να προςευχθκοφν γι αυτόν ποφ το ανάβει. Ο Κεόσ ευχαρίςτωσ το δζχεται». (Μαρτυρίεσ προςκυνθτϊν, Ηουρνατηόγλου Νικ.) Για τθν ωφζλεια από τα Λερά Σαρανταλείτουργα και τα μνθμόςυνα, αξιομνθμόνευτο είναι και το περιςτατικό ποφ ακολουκεί από το βιβλίο «Καφματα και αποκαλφψεισ από τθν Κεία Λειτουργία», (ζκδ. Λεράσ Μονισ Ραρακλιτου). «Κάποιοσ άρχοντασ από τθν Νικομιδεια αρρϊςτθςε βαριά και, βλζποντασ πϊσ πλθςιάηει ςτον κάνατο, κάλεςε τθν γυναίκα του για να τισ εκφράςει τισ τελευταίεσ του επικυμίεσ: Τθν περιουςία μου να τθν μοιράςεισ ςτουσ φτωχοφσ και τα ορφανά. Τοφσ δοφλουσ να τοφσ ελευκερϊςεισ. Αλλά ςτουσ ιερείσ δεν κζλω να δϊςεισ χριματα για λειτουργίεσ. Σ αυτι του τθν μεγάλθ κλίψθ ό ετοιμοκάνατοσ επικαλζςτθκε με πίςτθ τθν ευχι τοφ άββά Θςαΐα, ενόσ άγιου μοναχοφ ποφ αςκιτευε κοντά ςτθν Νικομιδεια, και αμζςωσ -ϊ τοφ καφματοσ!- ζγινε καλά. Σθκϊκθκε λοιπόν και παςίχαροσ ζτρεξε ςτον όςιο. Εκείνοσ τον καλοδζχτθκε, δοξάηοντασ τον Κεό για το μεγάλο καφμα. -Κυμάςαι, παιδί μου, τον ρϊτθςε, ποιά ϊρα ςυνιλκεσ από τθν αρρϊςτια; -Τθν ϊρα ποφ επικαλζςτθκα τθν ευχι ςου, απάντθςε εκείνοσ. Π όςιοσ, με τον φωτιςμζνο του νου, γνϊριηε τί είχε λεχκεί ςτθν διάρκεια τισ αρρϊςτιασ του και ξαναρϊτθςε: -Άφθςεσ, παιδί μου, χριματα ςτουσ ιερείσ, να λειτουργοφν για τθν ςωτθρία τισ ψυχισ ςου; -Πχι, γζροντα. Τί κα είχα να ωφελθκϊ άν άφθνα κάτι; Δεν κα πιγαινε χαμζνο; -Μθν το λεσ αυτό. Π άδελφόκεοσ Λάκωβοσ γράφει: «Αςκενεί τισ ζν φμίν; προςκαλεςάςκω τοφσ πρεςβυτζρουσ τθσ εκκλθςίασ, και προςευξάςκωςαν ζπ αυτόν άλείψαντεσ αυτόν ζλαίω ζν το ονόματι του Κυρίου και ι ευχι τθσ πίςτεωσ ςϊςει τον κάμνοντα, και ζγερεί αυτόν ό Κφριοσ καν αμαρτίασ ι πεποιθκϊσ, άφεκιςεται αφτϊ». Να λοιπόν ποφ οι ευχζσ των ιερζων είναι αποτελεςματικζσ, για όποιον τισ ηθτάει με πίςτθ. Δϊςε τϊρα κι εςφ ζνα ποςό, για λειτουργίεσ, και κα λάβεισ από τον Κεό τθν πρζπουςα πλθροφορία. Ζτςι κι ζκανε. Ζδωςε χριματα ς ζναν ιερζα για να του κάνει ςαρανταλείτουργο, και γφριςε ςτον ςπίτι του. Πταν ςυμπλθρϊκθκαν οι λειτουργίεσ, μετά από ςαράντα μζρεσ, κι ενϊ ςθκωνόταν από τον φπνο, βλζπει ξαφνικά ν ανοίγουν οι πόρτεσ του ςπιτιοφ του και να μπαίνουν ςαράντα άνδρεσ ζφιπποι, λαμπροί και αγγελόμορφοι, είκοςι από δεξιά και είκοςι από αριςτερά. -Κφριοι μου, φϊναξε ζκπλθκτοσ ό άρχοντασ, πϊσ μπικατε ςε ςπίτι ανκρϊπου αμαρτωλοφ; -Εμείσ οι ςαράντα, ποφ βλζπεισ, του απάντθςαν εκείνοι, αντιπροςωπεφουμε τισ λειτουργίεσ ποφ ζγιναν για ςζνα ςτον φιλάνκρωπο Κεό. Μάσ ζςτειλε Εκείνοσ, για να ςε ςυνοδεφςουμε μζχρι τθν εκκλθςίασ. Ριγαινε μζςα χαροφμενοσ, χωρίσ διςταγμό. Να, με τα πρεςβυτικά χζρια ςυμπλθρϊκθκαν οι ςαράντα λειτουργίεσ, ποφ ζγιναν για να ενωκεί ό Χριςτόσ μαηί ςου και να κατοικιςει ςτθν καρδιά ςου. Φςτερα από αυτά, ό άρχοντασ μοίραςε τθν περιουςία του ςε ευλαβείσ ιερείσ, για να γίνουν λειτουργίεσ «υπζρ αφζςεωσ των αμαρτιϊν αυτοφ», διακθρφςςοντασ πϊσ οι κείεσ λειτουργίεσ και οι αγακοεργίεσ μποροφν να ανεβάςουν τθν ψυχι του ανκρϊπου από τα καταχκόνια ςτα επουράνια. Εἶναι ἡ μζγιςτθ καὶ πιὸ ἰςχυρὴ προςευχι κακὼσ ἀποτελεῖ ςυμμετοχὴ ςτὴν προςευχὴ καὶ τὴ κυςία τοῦ Χριςτοῦ. Ὁ ἅγιοσ Κφριλλοσ Ἱεροςολφμων διδάςκει ςχετικά: «Μζγιςτθ ὠφζλεια πιςτεφουμε ὅτι κὰ λάβουν αὐτοί, γιὰ τοὺσ ὁποίουσ δεόμαςτε κατὰ τὴν ἁγία καὶ φοβερὴ κυςία τῆσ Κείασ Λειτουργίασ, ἀκόμα κι ἂν εἶναι ἁμαρτωλοί, ἀφοῦ Χριςτὸν ἐςφαγιαςμζνον ὑπὲρ τῶν ἡμετζρων ἁμαρτθμάτων προςφζρομεν ἐξιλεοφμενοι -95-

96 ὑπὲρ αὐτῶν τε καὶ ἡμῶν τὸν φιλάνκρωπον Κεόν». Καὶ ὁ ἅγιοσ Ἰωάννθσ ὁ Χρυςόςτομοσ: «Δὲν νομοκζτθςαν τυχαία οἱ Ἀπόςτολοι νὰ μνθμονεφουμε κατὰ τὰ φρικτὰ μυςτιρια (Κεία Λειτουργία) τοὺσ κεκοιμθμενοφσ. Γνωρίηουν ὅτι εἶναι πολὺ μεγάλθ ἡ ὠφζλεια γι αὐτοφσ». Ἡ ἐμπειρία μαρτυρεῖ γιὰ τὴ δφναμθ αὐτῆσ τῆσ προςευχῆσ, ποὺ δὲν εἶναι «ἀτομικὴ προςευχὴ» ἀλλὰ ἡ προςευχὴ ὁλόκλθρθσ τῆσ Ἐκκλθςίασ. 2.Το άγνωςτο μινυμα των Χριςτουγζννων: να γίνεισ κεόσ! Γράφει ο κεολόγοσ Κ. Λ. θγινιϊτθσ Ροιο είναι το νόθμα και το μινυμα των Χριςτουγζννων, αν ξεφφγουμε από τα λαμπερά περιτυλίγματα, τα φωτάκια και τον καταναλωτιςμό; «Θ αγάπθ» αςφαλϊσ κα πουν όλοι. Είναι μζρεσ αγάπθσ. «Και επί γθσ ειρινθ»: αυτό είναι το μινυμα των Χριςτουγζννων. Αν και θ απάντθςθ αυτι βαςίηεται ςε μια μεγάλθ αλικεια (θ αγάπθ πράγματι είναι το κεμζλιο όλων των χριςτιανικϊν εορτϊν και πράξεων, όταν γίνονται ςωςτά), όμωσ κι αυτι θ απάντθςθ δε φτάνει ςτο βάκοσ και ςτθν αλικεια τθσ εορτισ, όπωσ μασ τθν παραδίδει θ πνευματικι μασ κλθρονομιά και όπωσ τθν εκφράηουν οι άγιοι τθσ Ορκοδοξίασ, αλλά και οι μεγάλοι και άγιοι ποιθτζσ και μουςικοί που ζγραψαν τα μουςικά ζργα (κανόνεσ, κοντάκια, άλλα τροπάρια) που ψάλλουμε ςτθν εκκλθςία τθ μζρα τθσ γιορτισ. Σφμφωνα με όλουσ αυτοφσ, το νόθμα των Χριςτουγζννων είναι: ο Κεόσ ζγινε άνκρωποσ, για να γίνει ο άνκρωποσ κεόσ. Το ότι ο Κεόσ ζγινε άνκρωποσ (ςφμφωνα με τουσ χριςτιανοφσ) το ξζρουν και το καταλαβαίνουν, ςε γενικζσ γραμμζσ, όλοι: ο Κεόσ είναι θ Αγία Τριάδα. Το ζνα από τα τρία πρόςωπα τθσ Αγίασ Τριάδασ, ο Υιόσ του Κεοφ Ρατζρα (που είναι κι αυτόσ Κεόσ), πιρε ανκρϊπινο ςϊμα (ΚΑΛ ψυχι) και ζγινε άνκρωποσ, δίδαξε τθν αγάπθ και ςταυρϊκθκε, λυτρϊνοντασ το ανκρϊπινο γζνοσ (από τι όμωσ το λφτρωςε;). Ο άνκρωποσ γίνεται κεόσ; Αλλά το δεφτερο, ότι ο Χριςτόσ γεννικθκε για να γίνει κεόσ ο άνκρωποσ, ςίγουρα πρϊτθ φορά το ακοφνε οι πιο πολλοί και αςφαλϊσ χρειάηεται εξιγθςθ. Να ποφμε κατ αρχάσ ότι μιλάμε κυριολεκτικά: ςτ αλικεια γίνεται κεόσ ο άνκρωποσ, όχι ςυμβολικά ι μεταφορικά. Γιατί; Επειδι με το να γίνει άνκρωποσ ο Κεόσ, δθμιοφργθςε μια γζφυρα που ενϊνει Κεό και ανκρϊπουσ. Ζτςι, όταν κάποιοσ βαφτίηεται ορκόδοξοσ χριςτιανόσ, μεταλαβαίνει το ςϊμα και το αίμα του Χριςτοφ και αξιοποιεί τισ δυνάμεισ του για να κακαρίςει τθν καρδιά του από τα πάκθ (τον εγωιςμό, το μίςοσ, τθν ιδιοτζλεια, το ν αγαπάει το χριμα, τισ απολαφςεισ ι τθ δόξα πιο πολφ απ όςο αγαπά τουσ ςυνανκρϊπουσ του κ.λ.π.) και να εγκαταςτιςει μζςα του τθν ταπεινι και ανιδιοτελι αγάπθ (που περιλαμβάνει οπωςδιποτε ςυγχϊρεςθ των εχκρϊν, άςχετα αν αυτοί μετανοοφν ι όχι), τότε ο άνκρωποσ ενϊνεται με το Χριςτό. Και, επειδι ο Χριςτόσ είναι Κεόσ, θ ζνωςθ αυτι φζρνει τον άνκρωπο ςε ζνωςθ με το Κεό. Ζτςι ο άνκρωποσ γίνεται άγιοσ, δθλαδι κεόσ «κατά χάριν» (αποκτά ζντονα κεϊκά ςτοιχεία, που τα διατθρεί αιϊνια, -96-

97 χωρίσ όμωσ να πάψει να είναι άνκρωποσ). Γι αυτό οι άγιοι κάνουν καφματα: επειδι δεν είναι πια κοινοί άνκρωποι, αλλά ζχουν γίνει πλάςματα ανϊτερου επιπζδου: κεϊκά όντα. Βζβαια οι άγιοι το ξαναλζω παραμζνουν άνκρωποι, δε γίνονται κεοί «κατά φφςιν». Μόνο ο Κεόσ είναι Κεόσ κατά φφςιν. Γι αυτό, τουσ αγίουσ ΔΕΝ τουσ λατρεφουμε, δεν είναι «οι κεοί μασ», αλλά πάντα είναι ςυνάνκρωποι και αδελφοί μασ. Αυτι είναι και μια μεγάλθ διαφορά των αγίων από τουσ άλλουσ ανκρϊπουσ, που ονειρεφονται να γίνουν «κεοί» εγωιςτικά: ότι όλοι, λίγο πολφ, κζλουμε να γίνουμε οι «κεοί» των άλλων και να ζχουμε εξουςία και δφναμθ πάνω τουσ, ενϊ οι άγιοι δεν ηθτοφν λατρεία από κανζναν, γιατί αυτό που ζχουν μζςα τουσ είναι θ ταπείνωςθ και θ αγάπθ, όχι θ δίψα για δφναμθ και εξουςία. Καταλαβαίνετε τϊρα, ελπίηω, γιατί ζχει τεράςτια διαφορά αν ο Χριςτόσ είναι Κεόσ από το αν είναι απλά «ζνασ ςοφόσ άνκρωποσ που μίλθςε για αγάπθ και δικαιοςφνθ». Αν ο Χριςτόσ δεν είναι Κεόσ, τότε δεν υπάρχει ζνωςθ ανκρϊπου και Κεοφ, άρα δεν υπάρχει και ςωτθρία. Τελικόσ νικθτισ είναι ο κάνατοσ. Αλλά το ότι ο Χριςτόσ είναι Κεόσ και υπάρχει αγιότθτα και ςωτθρία, αποδεικνφεται από τθν φπαρξθ των αγίων ςε κάκε εποχι και, φυςικά, και ςτθν εποχι μασ. Οι ςφγχρονοι άγιοι, όπωσ οι μεγάλοι Γζροντεσ Ευμζνιοσ από τα οφςτικα, Γεννάδιοσ τθσ Ακουμιανισ Γιαλιάσ, Ρορφφριοσ, Ραΐςιοσ, Λάκωβοσ τθσ Εφβοιασ κ.π.ά., ςφγχρονεσ αγίεσ όπωσ θ Σοφία τθσ Κλειςοφρασ, θ Ταρςϊ θ διά Χριςτόν ςαλι κ.π.ά., είναι θ απόδειξθ ότι ο χριςτιανιςμόσ είναι αλθκινόσ και ότι ο δρόμοσ του Χριςτοφ οδθγεί πράγματι τον άνκρωπο ςτθν αγιότθτα ςε αυτό που οι κεολόγοι λζμε «κζωςθ», δθλ. ςτο να γίνει ο άνκρωποσ κεόσ. Μικροί κακθμερινοί άγιοι Να ποφμε εδϊ ότι, ενϊ μεγάλοι άγιοι είναι ςχετικά λίγοι ςε κάκε εποχι, υπάρχουν χιλιάδεσ «μικροί άγιοι», που ηουν δίπλα μασ ι ίςωσ και μζςα ςτο ςπίτι μασ Άνκρωποι γεμάτοι πίςτθ και ταπεινι αγάπθ, που ςυγχωροφν εφκολα και τουσ πάντεσ και αγαποφν τουσ πάντεσ με καρδιά μικροφ παιδιοφ. Άνκρωποι που υπομζνουν τρομερζσ δυςκολίεσ, αλλά ζχουν πάντα μζςα τουσ πίςτθ ςτο Κεό, αγάπθ και ςυγχϊρεςθ (ανεξικακία) για τουσ άλλουσ. Αλλά και πόςεσ μανάδεσ δεν προςεφχονται για τα παιδιά τουσ μζρα νφχτα και οι προςευχζσ αυτζσ δεν ωφελοφν τα παιδιά τουσ, χωρίσ οι ίδιεσ ι τα ίδια να το μακαίνουν ποτζ Κι αυτζσ οι μανάδεσ, λόγω τθσ αγάπθσ τουσ, ζχουν μια αγιότθτα, γιατί οι φλογερζσ προςευχζσ τουσ, με τθ βοικεια του Κεοφ, κάνουν αυτό το μικρό καφμα. Επίςθσ, αρκετοί παπάδεσ και μοναχοί (καλόγεροι) είναι μικροί άγιοι και κάνουν τον αγϊνα τουσ για τθ ςωτθρία τθσ ψυχισ τουσ και για τθ ςωτθρία όλων μασ. Αν κοιτάξουμε με ειλικρίνεια γφρω μασ, κα δοφμε ςίγουρα μερικοφσ. Υπάρχουν και παιδιά ι ζφθβοι, που πιςτεφουν ςτο Κεό, προςεφχονται, πθγαίνουν ςτθν εκκλθςία, νθςτεφουν, εξομολογοφνται και μεταλαβαίνουν και ςυχνά γίνονται ςτόχοσ των άλλων, υπομζνουν πόλεμο, όχι μόνο από τα πειραχτιρια του ςχολείου, αλλά και από τθν ίδια τθν οικογζνειά τουσ, που ανθςυχεί για τα παιδιά τουσ, ενϊ αν ιταν εγωιςτικά, αν κοιτοφςαν μόνο το ςυμφζρον τουσ ι τθ διαςκζδαςι τουσ, κα τα κεωροφςαν φυςιολογικά και κα τα αποδζχονταν εφκολα. Γενικά, κάκε ςοβαρόσ χριςτιανόσ αντιμετωπίηει προβλιματα ςτθν κοινωνία, γιατί είναι τόςο καλόσ, που οι περιςςότεροι γφρω του τον κεωροφν αφελι και τον λυποφνται ι τον εκμεταλλεφονται. Αυτόσ το καταλαβαίνει και πικραίνεται, αλλά πάντα ςυγχωρεί και πάντα επιμζνει ςτθν πίςτθ και τθν αγάπθ. Και ηθτάει βοικεια απ το Χριςτό για να ςυνεχίςει ν αγωνίηεται, ςυγχωρϊντασ, πιςτεφοντασ και αγαπϊντασ, και κυςιάηοντασ πολλζσ φορζσ το ςυμφζρον του για τουσ άλλουσ, χωρίσ αντάλλαγμα. Αυτι θ βοικεια του Χριςτοφ είναι απαραίτθτθ για να μπορζςει ο άνκρωποσ ν αντζξει ζναν τόςο μεγάλο αγϊνα -97-

98 Ζτςι ο Χριςτόσ λυτρϊνει τον άνκρωπο: τον λυτρϊνει από τα πάκθ, που φζρνουν τθ μοναξιά, το κάνατο και τθν αιϊνια μοναξιά, που ονομάηεται κόλαςθ. Και τον οδθγεί ςτθν αιϊνια αγάπθ και ςυνφπαρξθ, που φζρνει τθν αιϊνια χαρά και ονομάηεται παράδειςοσ. Ο δρόμοσ τθσ αγάπθσ και του Χριςτοφ Ολόκλθρθ θ πνευματικι ηωι και θ αςκθτικι προςπάκεια του χριςτιανοφ αποςκοπεί ς αυτό ακριβϊσ: ςτθν προςωπικι μασ μεταμόρφωςθ ςε κεία όντα γεμάτα αγάπθ, που ςθμαίνει τθν ζνωςι μασ με τον Τριαδικό Κεό μζςα από τθν οδό (το δρόμο) του Λθςοφ Χριςτοφ. Θ οδόσ αυτι (κυριολεκτικά «ο δρόμοσ ο λιγότερο ταξιδεμζνοσ», για να δανειςτϊ μια φράςθ από άλλθ ςυνάφεια) μάσ ζχει αποκαλυφκεί από το Χριςτό (που είπε «εγϊ ειμί θ οδόσ», «δεφτε προσ με», κατά Λωάννθν, 14, 6, κατά Ματκαίον, 11, 28) και ζχει αναλυκεί από τουσ αγίουσ διδαςκάλουσ του ορκόδοξου χριςτιανιςμοφ, που δίδαξαν και διδάςκουν τουσ ανκρϊπουσ με βάςθ τθν εμπειρία τουσ κι όχι κεωρθτικζσ διανοθτικζσ καταςκευζσ. Σφμφωνα, λοιπόν, με αυτοφσ, πρϊτο βιμα είναι θ κάκαρςθ τθσ καρδιάσ μασ από τα πάκθ, δθλαδι θ απελευκζρωςι μασ απ ό,τι μασ προκαλεί εξάρτθςθ μονοπωλϊντασ τθν αγάπθ μασ και μασ εμποδίηει ν αγαπιςουμε ολοκλθρωτικά και χωρίσ όρουσ το Κεό, το ςυνάνκρωπο και κατ επζκταςιν όλα τα όντα. Θ απελευκζρωςθ αυτι προχποκζτει ςκλθρό αγϊνα εναντίον των πακϊν, που μπορεί να κρατιςει και μια ολόκλθρθ ηωι. Ρεριζχει επίςθσ και μια παγίδα, τοποκετθμζνθ όχι απ το Κεό, αλλά από τον εχκρό του ανκρϊπινου γζνουσ (το διάβολο) ι από τον εαυτό μασ, που εφκολα παραςφρεται: θ παγίδα είναι το ν αγωνιςτοφμε ενάντια ςτα πάκθ με κίνθτρο «να είμαςτε δυνατοί», δθλ. υπθρετϊντασ και τροφοδοτϊντασ ζνα απ αυτά τα πάκθ, το χειρότερο, τον εγωιςμό μασ. Ο αγϊνασ, όπωσ διδάςκεται ςτθν πνευματικι μασ παράδοςθ, ζχει αποτζλεςμα όταν γίνεται με ταπείνωςθ, ι μάλλον, για να είμαι πιο ακριβισ, αποςκοπεί ακριβϊσ ςτθν απόχτθςθ τθσ ταπείνωςθσ, χωρίσ τθν οποία δε μπορεί να υπάρξει εντόσ μασ οφτε αγάπθ οφτε φωσ. «Μία είναι θ αρετι, θ ταπείνωςθ», ζλεγε ο Γζροντασ Ραΐςιοσ, «αλλά, επειδι δε κα το καταλάβετε, άντε, ασ πω και τθν αγάπθ» Μόνο ο ταπεινόσ άνκρωποσ μπορεί να πραγματοποιιςει όςα ηθτάει ο Λθςοφσ ςτο κατά Λουκάν, κεφ. 6, που ςυνοψίηονται ςε μια φράςθ: αγάπθ ςτουσ εχκροφσ και παραίτθςθ υπζρ των άλλων από τα δικαιϊματά μασ. Ο κόςμοσ ποτζ δε κα ςυγχωριςει τον Λθςοφ που δίδαξε τζτοια πράγματα ποτζ δε κα Τον ςυγχωριςει που αποκάλυψε ςτουσ ανκρϊπουσ πωσ αυτόσ είναι ο δρόμοσ που οδθγεί ςτθν πνευματικι τελειότθτα και μάλιςτα πωσ αυτόσ ο δρόμοσ περνάει απ τθ ςυνάντθςθ με τον ίδιο το Χριςτό. Δεν τουσ άφθςε να πιςτεφουν πωσ θ τελειότθτα ζρχεται αποχτϊντασ δφναμθ, όπωσ για χιλιάδεσ χρόνια μασ είχε παραπλανιςει ο όφισ, ι πωσ ζρχεται κάνοντασ ατομικό αγϊνα, με ςκοπό κακαρά ατομικό, όπωσ μασ παραπλανά τϊρα. Γιατί ο Χριςτόσ, βλζπεισ, είπε πωσ αυτόσ ο αγϊνασ γίνεται μζςα ςτθν Εκκλθςία, δθλαδι με τθν ζνταξι μασ ςτο πανανκρϊπινο ςϊμα Του, όπου όλοι μαηί κι όχι κατά μόνασ, ςτθρίηοντασ ο ζνασ τουσ άλλουσ, κατευκυνόμαςτε προσ το Κεό (το Φωσ ι μάλλον «το Φωσ που δεν είναι Φωσ και γνωρίηει το όνομά μασ», όπωσ το χαρακτιριςε ο Νείλοσ Στράικερ, ο Αμερικανόσ βουδιςτισ ιερζασ που ζγινε ορκόδοξοσ χριςτιανόσ μετά από ζνα πολυιμερο χριςτιανικό βίωμα). Τα ςτοιχεία που περιζχει θ εκκλθςιαςτικι ηωι του χριςτιανοφ (θ κεία μετάλθψθ, θ εξομολόγθςθ, θ νθςτεία, θ προςευχι και ο εκκλθςιαςμόσ) είναι τα μζςα που παρζχει ο Χριςτόσ ςτουσ ανκρϊπουσ ωσ -98-

99 ενίςχυςθ ςτον αγϊνα για τθν κάκαρςθ τθσ καρδιάσ. Και ςτθ ςυνζχεια είναι τα μζςα για τθν εγκατάςταςθ μζςα μασ τθσ κείασ χάριτοσ, δθλαδι τθσ άκτιςτθσ κείασ ενζργειασ, που ςθμαίνει εγκατάςταςθ του ίδιου του Χριςτοφ (κατά Λωάννθν 14, 23) και φζρνει τον άνκρωπο ςτθν τελειότθτα. Μιπωσ αυτά μοιάηουν με βουδιςτικά; Ο ορκόδοξοσ δρόμοσ προσ τθν τελειότθτα (τθν αγιότθτα, τθ ςωτθρία, τον παράδειςο τρεισ λζξεισ για το ίδιο πράγμα) διαφοροποιείται από τουσ δρόμουσ που διδάςκει θ ςοφία των ανατολικϊν κρθςκειϊν και οι διάςθμεσ δυτικοποιθμζνεσ εκδοχζσ τουσ, κυρίωσ κατά τρία ςτοιχεία του: Ο χριςτιανόσ προςπακεί ν ακολουκιςει το δρόμο που χάραξε ο Χριςτόσ κι όχι να χαράξει ο ίδιοσ το δρόμο που προτιμά ι που κεωρεί ότι «του ταιριάηει». Ζτςι πρζπει να γίνει, για να νικθκεί ο εγωιςμόσ μασ, που είναι το μεγαλφτερο εμπόδιο, κατά τουσ Ρατζρεσ ανυπζρβλθτο χωρίσ τθ βοικεια του Κεοφ. Αν και θ πνευματικι πρόοδοσ μπορεί να ςυνοδεφεται από τθν παροχι «υπερφυςικϊν χαριςμάτων» που κάνουν κάποιον να είναι ιαματικόσ, διορατικόσ, αδζςμευτοσ από χϊρο και χρόνο κ.π.ά., αλλά και να ςυνειδθτοποιιςει τθν ενότθτά του με όλα τα όντα και να μπορεί να επικοινωνιςει μαηί τουσ και να τα βοθκιςει με τθν προςευχι του κ.τ.λ., τα χαρίςματα αυτά κεωροφνται δϊρα του Αγίου Ρνεφματοσ κι όχι ανάδυςθ δικϊν μασ εςωτερικϊν δυνάμεων, που μπορεί να γίνει και με απλι εξάςκθςθ, χωρίσ ενότθτα με το Κεό. Εξάλλου, κίνθτρο του αγϊνα δεν είναι κακόλου μια τζτοια πνευματικι ανάπτυξθ, αλλά ο πόκοσ του Χριςτοφ. Ο χριςτιανόσ αγωνιςτισ είναι «εραςτισ του Χριςτοφ», Αυτόν επικυμεί και απορρίπτει κάκε άλλθ υπόςχεςθ (ανϊτερθσ ςυνειδθτότθτασ, ςοφίασ, γνϊςθσ, ευεργετικϊν δυνάμεων κ.τ.λ.), γιατί μπορεί να τον αποπροςανατολίςει. Τζλοσ, οι χριςτιανοί αγωνιςτζσ και οι άγιοι χριςτιανοί διδάςκαλοι γνωρίηουν πολφ καλά και προειδοποιοφν τουσ ανκρϊπουσ ότι μπορεί ζνα πνευματικό βίωμα, εντελϊσ όμοιο με αγακό και κεϊκό, να είναι ςτθν πραγματικότθτα δαιμονικό και απατθλό. Διδάςκουν επίςθσ τθν αποφυγι τζτοιων παγίδων με τθν επιςτιμθ τθσ «διάκριςθσ των πνευμάτων». Μςωσ δεν είναι τυχαίο, που ζχοντασ αναπτφξει ςτο ζπακρο αυτι τθν επιςτιμθ, απορρίπτουν τισ μεκόδουσ τελειοποίθςθσ των ανατολικϊν κρθςκειϊν ωσ ατελείσ, ενϊ ςε μερικζσ περιπτϊςεισ διακρίνουν και ςκοτεινό υπόβακρο. 3.Για τα Χριςτοφγεννα! Θ Ραναγία, με το βρζφοσ ςτθν Αγκαλιά Τθσ, αποφάςιςε να κατεβεί ςτθ γθ και να επιςκεφτεί ζνα μοναςτιρι.υπεριφανοι, όλοι οι ιερείσ ςτάκθκαν ςτθ ςειρά και ο κακζνασ παρουςιαηόταν ςτθν Ραναγία για να τισ αποδϊςει τιμζσ. Ο ζνασ απιγγειλε ωραία ποιιματα, ο άλλοσ ζδειξε τισ μικρογραφίεσ του για τθ Βίβλο, ζνασ τρίτοσ απαρίκμθςε τα ονόματα όλων των αγίων. Και οφτω κακεξισ, ο κάκε μοναχόσ με τθ ςειρά του τίμθςε τθν Ραναγία και το Βρζφοσ. Στθν τελευταία κζςθ τθσ ςειράσ ςτεκόταν ζνασ ιερζασ, ο πιο ταπεινόσ του μοναςτθριοφ, ο οποίοσ δεν είχε μάκει ποτζ τα ςοφά κείμενα τθσ εποχισ. Οι γονείσ του ιταν απλοί άνκρωποι που δοφλευαν ςε ζνα παλιό τςίρκο τθσ γειτονιάσ και το μόνο που του είχαν μάκει ιταν να πετάει μπάλεσ ςτον αζρα και να κάνει μερικζσ ταχυδακτυλουργίεσ. -99-

100 Πταν ιρκε θ ςειρά του, οι άλλοι ιερείσ ζςπευςαν να τελειϊςουν με τθν απόδοςθ τιμϊν, γιατί ο τζωσ ταχυδακτυλουργόσ δεν είχε τίποτα ςθμαντικό να πει και ενδεχομζνωσ να υποβάκμιηε τθν εικόνα του μοναςτθριοφ. Στο μεταξφ, ςτα βάκθ τθσ καρδιάσ του αιςκανόταν κι εκείνοσ απζραντθ ανάγκθ να προςφζρει κάτι ςτον Χριςτό και ςτθν Ραναγία.Ντροπαλόσ, αιςκανόμενοσ το βλζμμα αποδοκιμαςίασ των αδελφϊν, ζβγαλε μερικά πορτοκάλια από τθν τςζπθ του και βάλκθκε να τθσ τα πετά ςτον αζρα, κάνοντασ μερικζσ φιγοφρεσ, το μόνο που ιξερε. Μόνο τότε χαμογζλαςε το Βρζφοσ! Και προσ αυτόν τον ιερζα άπλωςε θ Ραναγία τα χζρια Τθσ και τον άφθςε να κρατιςει το Βρζφοσ λίγθ ϊρα. Paulo Coelho 4.Κφριε, ηζςτανε τουσ δφο βακμοφσ Κελςίου! Χκεσ βράδυ γυρίηαμε από το ςπίτι κάποιων φίλων, όπου είχαμε διαςκεδάςει τθ φτϊχεια μασ και είχαμε υποκρικεί το "βγαίνουμε Σάββατο", τρϊγοντασ αυτό που κα ζλεγε ο Ραπαδιαμάντθσ "λιτό δείπνο των παραμονϊν των Χριςτουγζννων". Γφρω από το τηάκι (ελλείψει άλλθσ κζρμανςθσ), ευτυχείσ ωςτόςο που είχαμε κεραμίδι πάνω από το κεφάλι μασ και γεμάτα ςτομάχια. Κατά τα μεςάνυχτα που φφγαμε, ο αζρασ ιταν αυτόσ του παλιοφ δίςτιχου "ο βοριάσ που τ' αρνάκια παγϊνει". Ακόμθ ζχουμε βενηίνθ...με το αυτοκίνθτο είμαςτε αλλά μζχρι να μποφμε, το κρφο τςουχτερό. Ιξερα πωσ κα πάω ςε ζνα ηεςτό ςπίτι και κα ςκεπαςτϊ με το βαρφ μου πάπλωμα αλλά τοφτο δεν με παρθγόρθςε, δεν με ηζςτανε κακϊσ πζραςαν από το μυαλό μου (και μετά εγκαταςτάκθκαν εκεί) οι άνκρωποι των πάρκων, οι άςτεγοι. Νομίηω πωσ το τρζμουλό τουσ πζραςε μζςα από το μπουφάν και με ζκανε να ανατριχιάςω, παρά τθν ςχετικι ηζςτθ του αυτοκινιτου. Ρϊσ κοιμοφνται ζξω άνκρωποι απόψε; Κεζ μου πασ Eςφ κοντά τουσ; Χριςτζ μου διδάχκθκεσ από τα ηϊα που ςε χνϊτιηαν ςτθ Φάτνθ και το κάνεισ τϊρα Εςφ ςτουσ ανκρϊπουσ αυτοφσ; Αναςαίνουν τθν ανάςα Σου, απόψε αυτοί που κρυϊνουν και τουσ δίνεισ τθν καλπωρι Σου, Κάπωσ ζτςι πρζπει να γίνεται, αλλιϊσ δεν βγαίνει. Δεν αντζχει άνκρωποσ ζξω απόψε. Στουσ 2 βακμοφσ θ κερμοκραςία...ραναγία μου, φζρε τα ροφχα που χάριςεσ ςτισ ςυγγζνιςςεσ ςου, όταν μετζςτθσ, και ςκζπαςζ τουσ. Εκείνα από το μαλλί των προβάτων, που είχεσ υφαςμζνα με νοικοκυροςφνθ. Μπαίνοντασ ςτο ςπίτι, άπλωςε το ςϊμα μου ςτθ ηεςταςιά. Στο εικονοςτάςι οι Άγιοι ηεςτοί και Φίλοι. "Οι άνκρωποι" τουσ είπα "οι άνκρωποι" και μζςα μου ζκλαιγαν οι κρουςταλιαςμζνεσ αναςεμιζσ των πάρκων τθσ πόλθσ. Οι Φίλοι δεν με κοίταξαν, όπωσ άλλεσ φορζσ. Μςωσ επειδι δεν πιγα ςτα πάρκα... Θ αλικεια είναι πωσ δεν ξζρω τί να κάνω για τουσ ανκρϊπουσ που τισ νφχτεσ χϊνονται μζςα ςε λερζσ κουβζρτεσ και μεγάλα τρφπια ςκουφιά...ο Γζροντάσ μου τρζχει γι αυτοφσ και όταν μπορϊ δίνω κάτι. Αλλά το τρζξιμο του Γζροντα και το μθδαμινό κάτι μου, δεν φτάνει. Οι άνκρωποι ςτα πάρκα είναι πολλοί, γίνονται περιςςότεροι και τo κρφο ολοζνα και πιο τςουχτερό. Σιμερα διάβαςα πωσ θ Τροϊκάνοι είπαν "παντοφ υπάρχουν άςτεγοι. Γιατί όχι και ςτθν Ελλάδα;" Δεν διάβαςα να τουσ χαςτοφκιςε κάποιοσ, οφτε καν τουσ ζκραξαν... Χκεσ βράδυ, τθν ϊρα που τρεμοφλιαηα τθν ενοχι μου για τα αδζλφια των πάρκων, ςτθ Βουλι ψιφιηαν τον προχπολογιςμό, με πανθγυριςμοφσ για το...πρωτογενζσ πλεόναςμα! Τί ακριβϊσ είναι αυτό; Ζχει κάποια ςχζςθ με τα μελανιαςμζνα δάχτυλα, τα ανακατωμζνα βρϊμικα μαλλιά, τα αςπριςμζνα χείλθ ι τα παγκάκια που το καλοκαίρι ςτεγάηουν ζρωτεσ και τον χειμϊνα κανάτουσ; Ρζφτει ο ιλιοσ, κα νυχτϊςει κι'απόψε... Χριςτζ μου ςυγχϊρεςζ με, Κφριε ηζςτανε τουσ δφο βακμοφσ Κελςίου! -100-

101 ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Μια πραγματικά όμορφθ ιςτορία», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1.Εςφ το ιξερεσ; 1. Aν και ο πλυκυςμόσ τθσ Kίνασ ξεπερνά το 1 διςεκατομμφριο, τα επίκετα είναι κάτι περιςςότερο από διακόςια. 2. Aν ξεφωνίηετε ςυνεχϊσ για 8 χρόνια, 7 μινεσ κι ζξι μζρεσ κα δθμιουργιςετε αρκετι ενζργεια για να ηεςτακεί ζνα φλυτηάνι καφζ. 3. Αν χακεί θ πίεςθ τθσ καμπίνασ ενόσ αεροπλάνου, ο επιβάτθσ μπορεί να διατθριςει τισ αιςκιςεισ του μόλισ για 18 δευτερόλεπτα. 4. Απ όλεσ τισ φυλζσ του πλανιτθ, οι μόνοι που δεν χρθςιμοποιοφν τθ φωτιά είναι οι Άνταμαν και οι Ρυγμαίοι. 5. Αράπικα φυςτίκια είναι ζνα από τα ςυςτατικά του δυναμίτθ! 6. Για να μθν μείνει ποτζ ο βρετανικόσ κρόνοσ χωρίσ διάδοχο, εξαιτίασ αεροπορικοφ ατυχιματοσ, οι πρίγκιπεσ Κάρολοσ και Γουίλιαμ δεν πετάνε ποτζ με το ίδιο αεροπλάνο. 7. Εάν μαςάσ τςίχλα ενϊ κακαρίηεισ κρεμμφδια δεν κλαισ! 8. Eίναι αδφνατον να αυτοκτονιςεισ κρατϊντασ τθν αναπνοι ςου. 9. Eίναι αδφνατον να φταρνιςτείσ με τα μάτια ανοιχτά. 10. Είναι πιο εφκολο να κάνεισ μια αγελάδα να ανζβει ςκαλιά παρά να τθν βάλεισ να τα κατζβει. 11. Εκτόσ από τον άνκρωπο μόνο το γουροφνι μπορεί να καεί από τον ιλιο! 12. Ζνα από τα πιο δυςκολοχϊνευτα επαγγζλματα υπιρξε το 18ο αιϊνα ςτθν Αγγλία. Ριο ςυγκεκριμζνα, ςτισ παράνομεσ λζςχεσ τθσ εποχισ ζνασ υπάλλθλοσ ιταν επιφορτιςμζνοσ με τθν υποχρζωςθ να καταπιεί τα ηάρια, ςε περίπτωςθ που ειςζβαλε θ αςτυνομία. 13. Ζνα διςεκατομμφριο δευτερόλεπτα είναι 31,7 χρόνια. 14. Ζνασ άνκρωποσ ζχει τισ ίδιεσ πικανότθτεσ να ςκοτωκεί από κεραυνό όςεσ ζχει να ςκοτωκεί πζφτοντασ από το κρεββάτι: Mία ςτα Oι πικανότθτεσ να πεκάνει από δάγκωμα φιδιοφ είναι 1 ςτα Yπάρχουν περιςςότερεσ πικανότθτεσ να ςκοτωκεί κάποιοσ από φελλό ςαμπάνιασ παρά από δθλθτθριϊδθ αράχνθ. 15. Ζνασ κεραυνόσ χτυπά κατά 6 φορζσ περιςςότερο άντρεσ από ότι γυναίκεσ! 16. Ζνασ τρυποκάρυδοσ ραμφίηει 20 φορζσ το δευτερόλεπτο! 17. Επειδι οι πατάτεσ δεν αναφζρονται ςτθ Βίβλο, οι Σκωτςζηοι για πολλοφσ αιϊνεσ δεν τισ ζτρωγαν. 18. H ανκρϊπινθ καρδιά δθμιουργεί τόςθ πίεςθ ςτο αίμα που αυτό κα μποροφςε φεφγοντασ από τθν καρδιά να αναπθδιςει ςε φψοσ 10 μζτρων. 19. Θ Βίβλοσ είναι το βιβλίο που κλζβουν πιό ςυχνά ςτθν Αμερικι! 20. Θ Γθ αυξάνει το βάροσ τθσ (κακθμερινά) κατά 100 τόνουσ λόγω τθσ πτϊςθσ αςτρικισ ςκόνθσ ςτθν επιφάνειά τθσ. 21. Θ γλϊςςα μια καμθλοπάρδαλθσ ζχει το ίδιο μικοσ με τθ διάμετρο μιασ 21 τθλεόραςθσ! 22. Θ καμθλοπάρδαλθ κακαρίηει τα αφτιά τθσ με τθν γλϊςςα τθσ! 23. Θ καρδιά τθσ γαρίδασ βρίςκεται ςτο κεφάλι τθσ! -101-

102 24. Θ καρδιά του ςκφλου χτυπά 40 φορζσ περιςςότερο από τθν δικι μασ! 25. H κάρτα του Al Capone ζγραφε πωσ είναι πωλθτισ επίπλων. 26. H λζξθ τουριςμόσ προζρχεται από τθν πρϊτθ μαηικι επίςκεψθ ςτθν ιςτορία: ζγινε ςτθν γαλλικι περιοχι Tours. 27. Θ μαηικι παραγωγι ρολογιϊν ξεκίνθςε ςτισ Θ.Ρ.Α. το Σιμερα, θ παγκόςμια παραγωγι ξεπερνάει τα 500 εκατομμφρια ρολόγια ετθςίωσ. 28. Θ μζςθ νοικοκυρά περπατάει 15 χιλιόμετρα κακθμερινά, κάνοντασ δουλειζσ ςτο ςπίτι. Ρερπατάει ςχεδόν 6 χιλιόμετρα ετθςίωσ, ξοδεφοντασ παράλλθλα 25 ϊρεσ, μονάχα για να ςτρϊςει τα κρεβάτια. 29. Θ μνιμθ του χρυςόψαρου διαρκεί περίπου 3 δευτερόλεπτα. 30. Θ μοναδικι χϊρα που το όνομα τθσ ξεκινά με Α και δεν τελειϊνει ςε Α είναι το Αφγανιςτάν! 31. H Nότια Aφρικι ζχει 11 επίςθμεσ γλϊςςεσ. 32. Θ Ολυμπιακι ςθμαία με τουσ πζντε κφκλουσ εμφανίςτθκε για πρϊτθ φορά ςτουσ Ολυμπιακοφσ Αγϊνεσ τθσ Αμβζρςα (1920). Ζνασ ακλθτισ, όμωσ, που ςυμμετείχε ςτουσ αγϊνεσ, τθν ζκλεψε και τθν επζςτρεψε λίγο πριν τουσ Ολυμπιακοφσ του Σίδνεϊ. 33. Θ Ραραςκευι και 13 κεωρείται άτυχθ μζρα, γιατί τθν Ραραςκευι 13 Οκτωβρίου του 1307 ο Ράπασ, ςε ςυνεννόθςθ με τον βαςιλιά τθσ Γαλλίασ, εξζδωςε μυςτικι διαταγι κανάτωςθσ των Ναϊτϊν Λπποτϊν. 34. Θ πιο ψθλι καταςκευι Lego ςτον κόςμο ζχει φψοσ 23,66 μζτρα και βρίςκεται ςτθ Νίκαια τθσ Γαλλίασ. 35. Θ πρωτεφουςα τθσ Βολιβίασ, Λα Ρασ, θ οποία βρίςκεται ςε υψόμετρο μζτρων, είναι ςχεδόν άφλεκτθ. Θ περιεκτικότθτα του αζρα ςε οξυγόνο είναι τόςο μικρι, που μόλισ και μετά βίασ μπορεί να ςυντθριςει τθ φωτιά. 36. Θ πρϊτθ ομιλοφςα κοφκλα παρουςιάςτθκε από τον Γιόχαν Μζιληελ το 1820, ενϊ βελτιϊκθκε το 1887 από τον Τόμασ Ζντιςον, ο οποίοσ εφάρμοςε ςτο παιχνίδι τον φωνογράφο του 37. Θ ρόδα του λοφνα παρκ καταςκευάςτθκε για πρϊτθ φορά το 1893, από τον Γκζιλ Φζρισ, και παρουςιάςτθκε ςτθν Ραγκόςμια Ζκκεςθ Κολόμβου ςτο Σικάγο. Θ διάμετρόσ τθσ ιταν 80 μζτρα και χωροφςε άτομα. 38. Θ υψθλότερθ κερμοκραςία που ζχει καταγραφεί είναι 57,8 βακμοί Κελςίου. Μάλιςτα, ςθμειϊκθκε δφο φορζσ: ςτισ 13 Σεπτεμβρίου του 1922, ςτθν Αλ Αηίηια τθσ Λιβφθσ, και ςτισ 11 Αυγοφςτου του 1933, ςτο Σεν Λοφισ του Μεξικοφ. 39. Θ φράςθ «του πιρε τον αζρα» προζρχεται από τθν αρχαιότθτα και τθν εκμετάλλευςθ του ανζμου κατά τισ ναυμαχίεσ ζναντι του εχκροφ! 40. Θ χαμθλότερθ κερμοκραςία που ςθμειϊκθκε ποτζ ςτθ γθ είναι -89,2 βακμοφσ Κελςίου (Ανταρκτικι 1983) 41. Θ χειραψία παλιά γινόταν για να δείχνει κανείσ πωσ είναι άοπλοσ! 42. H ψθλότερθ γυναίκα που μετρικθκε ποτζ είναι μια Κινζηα με φψοσ 2.47 μζτρα. 43. Κάκε 30 δευτερόλεπτα κατατίκεται μία μινυςθ ςτισ ΘΡΑ. 44. Κάκε ςτιγμι το 70% των οδθγϊν του κόςμου υπερβαίνουν το όριο ταχφτθτασ! 45. Κάκε φορά που γελάμε καταναλϊνουμε 3 και 1/2 κερμίδεσ! 46. Κάκε φορά που ςαλιϊνεισ ζνα γραμματόςθμο καταναλϊνεισ 1/10 τθσ κερμίδασ. 47. Κάκε χρόνο, εκδθλϊνονται περιςςότερεσ από ςειςμικζσ δονιςεισ παγκοςμίωσ, ζνταςθσ 3+ βακμϊν τθσ κλίμακασ ίχτερ, ενϊ μόλισ 1 ςειςμόσ ξεπερνά τουσ 8 βακμοφσ

103 48. Κάκε χρόνο ςε όλο τον κόςμο καταςκευάηονται τοφβλα. 49. Κατά μζςο όρο τρϊμε κουλοφρια ςε όλθ μασ τθ ηωι! 50. Με εξαίρεςθ τισ ςθμαίεσ τθσ Ελβετίασ και του Βατικανοφ που είναι τετράγωνεσ, οι ςθμαίεσ όλων των άλλων χωρϊν είναι ορκογϊνιεσ παραλλθλόγραμμεσ. 51. Μετά τθν περίφθμθ ειςβολι των Θ.Ρ.Α. ςτθν Γρενάδα, τον Οκτϊβριο του 1983, ο αμερικανικόσ ςτρατόσ ζκανε παραςθμοφοριςεισ. Αν και ςτθν απόβαςθ ςυμμετείχαν μόνο άνδρεσ 52. Μζχρι ςιμερα ζχουν κυκλοφοριςει περιςςότερα από διαφορετικά είδθ ποντικοπαγίδασ. 53. Μζχρι τον 7ο μινα τθσ ηωισ του, ζνα μωρό ζχει τθν δυνατότθτα να αναπνζει και να καταπίνει ταυτόχρονα. Ζνασ ενιλικασ δεν μπορεί να το κάνει ποτζ αυτό. 54. Μια κάμπια ζχει κατά μζςο όρο 16 πόδια! 55. Μια καρζκλα ςε ζνα γραφείο μετακινείτε περίπου 8 μίλια τον χρόνο. 56. Μια μπάλλα ποδοςφαίρου αποτελείται από 32 κυψζλεσ! 57. Μιςό λίτρο μιασ οποιαςδιποτε cola περιζχει ποςότθτα καφεΐνθσ ίςθ με αυτιν που περιζχει μια κοφπα καφζ. 58. Mόνο ζνασ ςτα 2 διςεκατομμφρια ανκρϊπων κα ηιςει πάνω από 116 χρονϊν 59. Ο Αλγερινόσ Μοχάμεντ Σαμίρ Φεράτ γλίτωςε τον κάνατο, όταν παραχϊρθςε τθ κζςθ του ςε κάποιον άλλον, ςτθν πτιςθ προσ τθ Βοςνία, το Ωςτόςο, ο Φεράτ ςκοτϊκθκε τον ίδιο χρόνο, όταν πετϊντασ από Νζα Υόρκθ προσ Ραρίςι, κατζπεςε το αεροπλάνο ςτο οποίο επζβαινε. 60. Ο αναπτιρασ εφευρζκθκε πριν από τα ςπίρτα. 2. Γλωςςοδζτεσ 1. Νερό, λινάρι, νερολίναρο, νεροκακαρολίναρο. 2. Μια πάπια μα ποια πάπια; Μια πάπια με παπιά. 3. Τρεισ τίγρεισ με τρία τιγράκια. 4. Τρεισ τίγρεισ τρφγθςαν τον τρφγο. 5. Το γάλα του λαγοφ, το κακαρολαγουδόγαλο. 6. Τι ωραίοσ αραιόσ αζρασ! 7. Βαρζλι νεροβάρελο. 8. Καλθμζρα καμθλιζρθ, καμθλιζρθ καλθμζρα. 9. Ρζφτθ πζφτει ο πεφκοσ κάτω. 10. Ράγκοσ δίπαγκοσ τρίπαγκοσ τετραδοταβλόπαγκοσ. 11. Άςπρθ πζτρα ξζξαςπρθ κι απ τον ιλιο ξεξαςπρότερθ. 12. Ανεβαίνω, κατεβαίνω, μπαινοβγαίνω και ανεβομπαινοβγαινοκατεβαίνω. 13. Ο καπνόσ ο πενταπάκαπνοσ! 14. Αεροπλάνο, τετρατουρμποκινθτιριο. 15. Τι ωραίοσ αραιόσ αζρασ! Φφςα αραιά, αζρα αραιζ! ΕΤΦΟΜΑΙ ΟΛΟΧΤΦΑ ΣΟΝ ΚΑΘΕΝΑ ΠΡΟΨΠΙΚΑ ΚΑΙ ΣΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΟΤ, ΦΡΙΣΟΤΓΕΝΝΑ ΕΤΛΟΓΗΜΕΝΑ ΑΠΟ ΣΟ ΘΕΟ ΚΑΙ ΜΕ ΣΟ ΦΡΙΣΟ ΝΑ ΚΑΣΟΙΚΕΙ ΣΙ ΚΑΡΔΙΕ ΜΑ! -103-

104 Σσμάμςηρη 13 η Σαββαςξκύοιακξ, Ἰαμξσαοίξσ 2015 Βαριλιάπ για έμα υοόμξ! ΕΙΑΓΨΓΗ Χρόνια πολλά καί ἅγια καλι καί εὐλογθμζνθ χρονιά! Σιμερα, κά δϊςουμε τόν λόγο ςτόν ἅγιο Ἰωάννθ τόν Δαμαςκθνό, μεγάλο ὑμνογράφο τῆσ Ἐκκλθςίασ μασ ὄχι γιά νά μᾶσ ψάλει κάποιον ἀπό τοφσ ὕμνουσ ποφ ἔχει ςυνκζςει, ἀλλά γιά νά μᾶσ διθγθκεῖ μιά παραμυκζνια ἱςτορία, ἕνα παραμφκι, ποφ εἶναι ὅμωσ γιά μεγάλουσ, διότι κρφβει ἕνα ςπουδαῖο μινυμα για τιν ψυχι μασ. ΔΙΗΓΗΗ Ἦταν κάποτε μιά μεγάλθ πόλθ ὅπου οἱ πολίτεσ εἶχαν τιν ἑξῆσ παράξενθ ςυνικεια: Ἔβριςκαν ἕναν ξζνο καί ἄγνωςτο ἄνδρα, ὁ ὁποῖοσ δζν γνϊριηε τοφσ νόμουσ καί τισ παραδόςεισ τοῦ τόπου, καί τόν ἔκαναν βαςιλιά. Τοῦ παραχωροῦςαν ὅλεσ τίσ ἐξουςίεσ καί τόν ὑπθρετοῦςαν ς ὅ,τι ἐκεῖνοσ ἤκελε. Κι αὐτόσ μζν νόμιηε ὅτι κά εἶναι γιά πάντα βαςιλιάσ, γιά νά ἀπολαμβάνει δόξεσ καί τιμζσ καί νά ςπαταλᾶ ἀλόγιςτα τά πλοφτθ ποφ διζκετε. Ἐκεῖνοι ὅμωσ εἶχαν διαφορετικό ςχζδιο: Ὅταν ςυμπλθρωνόταν ἕνασ χρόνοσ, ξεςθκϊνονταν ἐναντίον του, τοῦ ἀφαιροῦςαν ὅλα τά ὑπάρχοντα κι ἀφοῦ τον διαπόμπευαν ςτοφσ δρόμουσ τῆσ πόλεωσ, τόν ἔςτελναν ἐξόριςτο ςζ ἕνα μεγάλο μακρινό νθςί. Ἐκεῖ ὁ ἄνκρωποσ αὐτόσ, ποφ προθγουμζνωσ ηοῦςε μζςα ςτά πλοφτθ καί τι χλιδι, ὑπζφερε ἀπό τι φτϊχεια, τιν πείνα καί τό κρφο χωρίσ καμία ἐλπίδα ςωτθρίασ. Κι αὐτό γινόταν ςυνζχεια ςτιν πόλθ ἐκείνθ. Κάκε ἄνκρωποσ ποφ ἐπζλεγαν γινόταν βαςιλιάσ γιά ἕνα χρόνο κι ἔπειτα τόν περίμενε ἐξορία μόνιμθ! Κάποτε ὅμωσ βρζκθκε ἕνασ πολφ ςυνετόσ καί φρόνιμοσ ἄνδρασ, ὁ ὁποῖοσ, ὅταν τόν κάλεςαν οἱ πολίτεσ ἐκεῖνοι καί τόν ἔκαναν βαςιλιά, δζν καμπϊκθκε ἀπό τίσ τιμζσ καί τά ἀξιϊματα οὔτε ἀπό τά πλοφςια ὑλικά ἀγακά ποφ τοῦ προςζφεραν. Ἐκεῖνο ποφ τόν ἀπαςχολοῦςε ἦταν πῶσ κά μποροῦςε νά ἀξιοποιιςει καλφτερα τόν χρόνο τῆσ βαςιλείασ του. Μελετοῦςε, ςκεπτόταν, ρωτοῦςε, κι ἔτςι κάποτε ἔμακε τιν ἀλικεια. Ρλθροφορικθκε δθλαδι τι ςυνικεια τῶν πολιτῶν νά ἐξορίηουν τόν βαςιλιά τουσ ςζ ἕνα μακρινό τόπο ἐπ ἀόριςτον. Ηιτθςε μάλιςτα ἀκριβεῖσ πλθροφορίεσ γιά τόν τόπο ἐκεῖνο καί γιά τό πῶσ κά μποροῦςε ἐκεῖ νά ἐξαςφαλίςει τι διαμονι του. Ὅταν λοιπόν τά ἔμακε ὅλα αὐτά, ἔκανε τό ἑξῆσ: Συγκζντρωςε ὅςο περιςςότερα χριματα καί πολφτιμουσ κθςαυροφσ ἀπό αὐτοφσ ποφ κατεῖχε, καί τά ἔςτειλε μζ ἔμπιςτουσ ὑπθρζτεσ του ςτό νθςί ὅπου ἐπρόκειτο νά ἐξοριςκεῖ. Ὅταν ςυμπλθρϊκθκε ὁ χρόνοσ, καί αὐτόσ εἶχε τιν ἴδια μοίρα μζ τοφσ ἄλλουσ. Τόν ςυνζλαβαν καί τόν ἔςτειλαν πτωχό καί γυμνό ςτιν ἐξορία. Ἐκεῖ ὅμωσ τόν περίμεναν οἱ κθςαυροί του. Καί ἐνῶ ὅλοι οἱ προθγοφμενοι προςωρινοί βαςιλιάδεσ βαςανίηονταν ἀπό τιν πείνα καί τιν ἀνζχεια, ἐκεῖνοσ τϊρα -104-

105 μποροῦςε μόνιμα νά ἀπολαμβάνει ὅςα ἀποταμίευε ἐκεῖ κατά τό διάςτθμα τῆσ ςοφῆσ καί ςυνετῆσ διακυβερνιςεϊσ του. Ρραγματικά ςοφόσ βαςιλιάσ! (Ἁγ. Ἰω. Δαμαςκθνοῦ, Βίοσ Βαρλαάμ καί Ἰωάςαφ, ΕΡΕ 10, ). ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ 1. Μπορεῖτε νά ὑποκζςετε ποιό εἶναι τό νόθμα αὐτῆσ τῆσ ἱςτορίασ; ( ) Ὁ κακζνασ μασ γίνεται «βαςιλιάσ γιά ἕνα χρόνο». Ὁ ἕνασ χρόνοσ εἶναι ἡ παροῦςα ηωι καί γινόμαςτε βαςιλιάδεσ, μζ τιν ἔννοια ὅτι μποροῦμε νά ηιςουμε τι ηωι μασ ὅπωσ κζλουμε, νά κάνουμε ἐλεφκερα τίσ ἐπιλογζσ μασ. Κάποτε ὅμωσ κά ἔλκει τό τζλοσ. Καί τότε κά πᾶμε, κζλοντασ καί μι, ς ἐκεῖνο τό μεγάλο ἐρθμικό νθςί, δθλαδι ςτιν ἄλλθ ηωι. Ἐάν ἔχουμε φροντίςει νά ςτείλουμε ἀπό πρίν, ὅςο εἴμαςτε βαςιλιάδεσ, κθςαυροφσ καί πλοφτθ ς αὐτό τό νθςί, τότε δζν κά ςτερθκοῦμε ὅταν παυκοῦμε ἀπό τι βαςιλεία, δζν κά ὑποφζρουμε ἐκεῖ. Ἀρκεῖ νά δείξουμε προνοθτικότθτα. Ἄν ἀντίκετα ξεχαςτοῦμε ςτίσ ἀνζςεισ, τίσ μικροχαρζσ καί τίσ ψεφτικεσ ἀπολαφςεισ τῆσ πρόςκαιρθσ βαςιλείασ μασ, τότε κά αἰφνιδιαςτοῦμε ὅταν μᾶσ ἐκκρονίςουν, καί κά γίνουμε δυςτυχιςμζνοι ἐξόριςτοι, ποφ κά βαςανιηόμαςτε ἀπό τίσ ςτεριςεισ. Αὐτι εἶναι μιά ἀποτφπωςθ τῆσ αἰϊνιασ κολάςεωσ. 2. Ἡ ἱςτορία λοιπόν αὐτι περιζχει ςπουδαῖα μθνφματα γιά τι ηωι μασ, κατ ἐξοχιν ἐπίκαιρα ςτιν ἀρχι τοῦ ἔτουσ: α. Ἡ ὕπαρξι μασ, ὅπωσ καί κάκε ἀνκρϊπου, κά διζλκει ἀπό δφο περιόδουσ: τιν παροῦςα ηωι καί τι μζλλουςα. β. Ἡ διάρκειά τουσ εἶναι ἀςφλλθπτα ἄνιςθ. Ἡ παροῦςα ηωι διαρκεῖ μόνο «ἕνα χρόνο», δθλαδι πολφ λίγο, εἶναι πολφ ςφντομθ ἐνῶ ἡ ἄλλθ εἶναι αἰϊνια, δζν ἔχει τζλοσ. γ. Τό πῶσ κά περάςουμε ςτι μζλλουςα ηωι, ἐξαρτᾶται ἀπό τό πῶσ κά ηιςουμε ςτιν παροῦςα ηωι. Αὐτι λοιπόν, ἄν καί εἶναι τόςο ςφντομθ, εἶναι τόςο κρίςιμθ καί κακοριςτικι γιά τιν ἄλλθ. Οἱ ἐπιλογζσ μασ, ἡ προνοθτικότθτα ἤ ἐπιπολαιότθτά μασ κά κακορίςουν ἄν μετά κάνατον κά ηιςουμε ηωι αἰϊνιασ μακαριότθτασ ἤ κά βιϊνουμε μιά ἀπερίγραπτθ δυςτυχία ςτιν κόλαςθ. ΕΥΑΡΜΟΓΗ Δζν κά ςᾶσ ρωτιςω τί πρζπει νά κάνουμε. Εἶναι αὐτονόθτο ὅτι πρζπει νά μιμθκοῦμε τόν ςυνετό βαςιλιά τῆσ ἱςτορίασ μασ: Νά ἐπενδφςουμε ςτό αἰϊνιο μζλλον μασ. Νά ςτείλουμε τοφσ κθςαυροφσ μασ ἐκεῖ ποφ εἶναι ἡ μόνιμθ κατοικία μασ. Ρῶσ λοιπόν κά μεταφζρουμε ὅςο περιςςότερουσ κθςαυροφσ ςτό μακρινό νθςί τῆσ ἄλλθσ ηωῆσ; Ροιοί εἶναι αὐτοί οἱ κθςαυροί; ( ) Οἱ κθςαυροί εἶναι οἱ καλζσ πράξεισ. Ἡ πραγματικι περιουςία μασ, ποφ κά πάρουμε μαηί μασ ςτιν ἄλλθ ηωι, εἶναι ἡ ἀρετι μασ. Αὐτό κά μᾶσ μείνει. Τίποτε ἄλλο. Οὔτε τά πτυχία καί οἱ ἐπιχειριςεισ μασ, οὔτε τά κινθτά καί οἱ ὑπολογιςτζσ, τά ςπίτια καί τά αὐτοκίνθτα, τά πλοφτθ καί ὅποια ἄλλα ἐπίγεια ἀγακά. Καλά ὅλα αὐτά, ἀλλά δζν πρζπει νά κολλιςει ςζ αὐτά ἡ καρδιά μασ. Ἡ ἔγνοια μασ ἄσ εἶναι πῶσ κά φκάςουμε -105-

106 ςτι βαςιλεία τῶν οὐρανῶν καί πῶσ κά χρθςιμοποιιςουμε τά παραπάνω, ἄν τά ἔχουμε, καί ὅ,τι ἄλλο ἔχουμε, ἔτςι ὥςτε νά ἐξαςφαλίςουμε «ςυνάλλαγμα» γιά τιν ἄλλθ ηωι! Ἔτςι, μζ τόν ἀγϊνα νά μιν ἁμαρτάνουμε καί μζ τι μετάνοιά μασ, τιν προςζλευςθ ςτό μυςτιριο τῆσ ἱερᾶσ ἐξομολογιςεωσ, μζ τιν ἔμπρακτθ ἀγάπθ καί ἐλεθμοςφνθ ἑτοιμάηουμε τό «οἰκόπεδό» μασ ςτόν οὐρανό: ξεριηϊνουμε τά ἀγκάκια τῶν πακῶν, ἀπομακρφνουμε τίσ πζτρεσ τοῦ ἐγωιςμοῦ καί ἰςιϊνουμε τό ἔδαφοσ γιά νά κτιςκεῖ ς αὐτό, τό ςπίτι τῶν ἀρετῶν, ἕνα ἄνετο, εὐλογθμζνο παλατάκι, ποφ κά ὑψϊνεται καί κά οἰκοδομεῖται μζ τά πολφτιμα ὑλικά τῶν ἀγακῶν πράξεων γιά νά χουμε κι ἐμεῖσ κατοικία καί κζςθ ςτιν πανευφρόςυνθ βαςιλεία τοῦ Κεοῦ. Μζ τί πράξεισ λοιπόν τό χτίηουμε; ( ) προςευχι, πνευματικι μελζτθ τιρθςθ τῶν νθςτειῶν τῆσ Ἐκκλθςίασ μασ ἀγάπθ, ἐλεθμοςφνθ καί βοικεια ςζ ὅποιον ἔχει ἀνάγκθ ἀνεξικακία, ςυγχωρθτικότθτα ὑπακοι ςτόν πνευματικό μασ ςεβαςμό ςτοφσ γονεῖσ μασ ἐπιμζλεια ςτά μακιματά μασ τιμιότθτα ςτίσ ςυναλλαγζσ μασ ὁμολογία καί ἱεραποςτολι πίςτθ, χαρά, ἐλπίδα ΕΠΙΛΟΓΟ Λίγεσ μόλισ μζρεσ πζραςαν ἀπό τότε ποφ εἰςιλκαμε ςτό νζο ἔτοσ. Ἡ ἀγακότθτα τοῦ Κεοῦ μᾶσ δίνει καί ἄλλο χρόνο νά φροντίςουμε γιά τιν περιουςία τῆσ ψυχῆσ μασ, τόν καταρτιςμό καί τόν ἁγιαςμό μασ. Ἄσ προςζξουμε πῶσ κά τόν χρθςιμοποιιςουμε. Δζν εἶναι πολφσ, ἀκόμθ κι ἄν ἔχουμε δεκαετίεσ ηωῆσ μπροςτά μασ τό ὁποῖο κανείσ μασ δζν τό γνωρίηει. Ρερνᾶ καί φεφγει, καί δζν κά τόν ξαναζχουμε ςτι διάκεςι μασ. Κά ηθτιςουμε τόν τυχόν χαμζνο χρόνο τῆσ ηωῆσ μασ, καί δζν κά μᾶσ δοκεῖ. Τί κρίμα νά βλζπουμε παιδιά τῆσ ἡλικίασ ςασ νά μζνουν ςζ μιά ἀπραξία μζ τιν δικαιολογία «βαριζμαι» ἤ νά καταναλϊνουν ἀτελείωτεσ ὧρεσ ςζ διάφορα μζςα ψυχαγωγίασ, «νά ςκοτϊνουν τίσ ὧρεσ τουσ», ὅπωσ λζμε. Αὐτό, ἔςτω καί ἄν δζν πρόκειται γιά ἐφάμαρτθ ψυχαγωγία, εἶναι πραγματικό ἔγκλθμα ἐναντίον τοῦ ἴδιου μασ τοῦ ἑαυτοῦ. Ἄσ βάλουμε ςφνκθμα ςτόν ἑαυτό μασ κάκε μζρα ποφ περνᾶ, ὁπωςδιποτε νά ςτζλνουμε ἕνα «δζμα» μζ κάποιουσ «κθςαυροφσ» μασ ςτό «μακρινό νθςί». Κάκε μζρα κι ἕνα δζμα. Τό πρωί νά ἐρωτοῦμε τόν ἑαυτό μασ: «Σιμερα τί πράξεισ μπορῶ νά κάνω οἱ ὁποῖεσ κά μοῦ μείνουν αἰϊνια;». Καί τό βράδυ: «Σιμερα τί ἔςτειλα ςτόν οὐρανό;». Ἀλίμονο ςτι μζρα τῆσ ηωῆσ μασ τιν ἔρθμθ ἀπό καλά ἔργα! Εὐλογθμζνεσ οἱ ἡμζρεσ ςτίσ ὁποῖεσ ἀποταμιεφςαμε πολλοφσ κθςαυροφσ! -106-

107 ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1.Αν όςα χρωςτάσ ς` αυτιν τθν ηωι τα ξεπλθρϊςεισ τότε ςϊηεςαι Είπε ζνασ ερθμίτθσ: «Αν όςα χρωςτάσ ς` αυτιν τθν ηωι τα ξεπλθρϊςεισ τότε ςϊηεςαι. Αν φασ όμωσ και καμία παραπάνω, παίρνεισ και κανζνα φράγκο παραπάνω. Αν φάει κάποιοσ ξφλο άδικα, τότε ζχει κακαρό μιςκό. Ρολλζσ φορζσ δθλαδι, ανκρϊπουσ με πολλι καλι ηωι ςυμβαίνει να τουσ βρίςκουν τα χειρότερα. Εάν ο Κεόσ επιτρζπει, γιατί επιτρζπει; Ασ φζρω ζνα καλό παράδειγμα. Είναι μια πολλι καλι οικογζνεια. Και ο άνδρασ πολφ καλόσ και θ γυναίκα πολφ καλι και τα παιδάκια πολφ καλά. Πλοι εκκλθςιάηονται, κοινωνοφν. Για μια ςτιγμι περνά ζνασ μεκυςμζνοσ ι τρελόσ, χτυπάει τον οικογενειάρχθ και τον ςκοτϊνει. Στα καλά κακοφμενα. Μετά, όςοι άνκρωποι είναι απομακρυςμζνοι από τον Κεό, λζνε: «Για δεσ τον. Βλζπετε; Ρθγαίνει με το ςταυρό ςτο χζρι για αυτό το ζπακε. Αυτό είναι αναίδεια. Επιτρζπει ο Κεόσ να πακαίνουν και άνκρωποι χωρίσ να φταίνε κακόλου, για να δίνει τθν ευκαιρία ςτουσ τελείουσ αναιδείσ να λζνε, ότι είπε και ο καλόσ λθςτισ. Τι βλζπουμε ςτουσ δυο λθςτζσ; Ο ζνασ ζβριςε τον Χριςτό, αν είςαι Κεόσ κατζβα κάτω λζει ο άλλοσ. Δεν φοβάςαι τον Κεό; Εμείσ δικαίωσ ταλαιπωροφμαςτε. Ο άνκρωποσ δεν ζκανε τίποτα. Δεν φοβάςαι τον Κεό; Δθλαδι, για να δϊςει ο Κεόσ τθν ευκαιρία ςτουσ αναιδείσ να ςυνζλκουν, επιτρζπει να πάκουν μερικοί, χωρίσ να φταίνε. Ενϊ αυτοί που πακαίνουν, μπορεί να είναι τα πιο αγαπθμζνα παιδία του Κεοφ. Στο παράδειςο ο Κεόσ πιςτεφω δεν κα τουσ πει: Κακίςτε ςε αυτιν τθ κζςθ,αλλά διαλζξτε τον καλφτερο τόπο. Καταλάβατε; Ζτςι είναι. Με το να ηθτάμε το δίκαιο μασ τα χάνουμε όλα. Χάνουμε και τθν ειρινθ μασ, χάνουμε και τον μιςκό μασ». 2. Από εκείνουσ που διανυκτερεφουν ςτα πανδοχεία......μερικοί βρίςκουν κρεβάτια, άλλοι δεν ζχουν κρεβάτι κοιμοφνται ςτο πάτωμα και εντοφτοισ ροχαλίηουν όπωσ κι εκείνοι που κοιμοφνται ςε κρεβάτι. Κι όταν περάςει θ νφχτα, πρωί- πρωί αφινουν το κρεβάτι τουσ και το πανδοχείο και φεφγουν όλοι μαηί, ζχοντασ μόνο τα πράγματά τουσ. Κατά τον ίδιο τρόπο και όλοι όςοι γεννιοφνται ς' αυτόν τον κόςμο, και οι φτωχοί και οι πλοφςιοι και επίςθμοι, βγαίνουν από τθν ηωι ςαν από πανδοχείο, χωρίσ να παίρνουν μαηί τουσ τίποτε από τισ απολαφςεισ του βίου και από τα πλοφτθ τουσ, παρά μόνον τα ζργα τουσ, καλά ι κακά, όςα ζκαναν ςτθ ηωι τουσ». (Μζγασ Αντϊνιοσ) ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Μάκθμα ηωισ από ζνα παιδί», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. Βρείτε ςε 2' δζκα λζξεισ από ΞΕ Ροια ηϊα κρφβονται ςτισ παρακάτω αναγραμματιςμζνεσ λζξεισ: ΝΤΑΦΕΣΑΛΕ (ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ) - ΛΛΟΤΑΝΛ (ΛΛΟΝΤΑΛ) - ΤΛΣΝΟΡΟΚ (ΡΟΝΤΛΚΟΣ) - ΘΧΑΝ (ΧΘΝΑ) -107-

108 Σσμάμςηρη 14 η Σαββαςξκύοιακξ, Ἰαμξσαοίξσ 2015 Μεξμάοςσοεπ Ο Άγιξπ Γεώογιξπ ςχμ Θχαμμίμχμ ΕΙΑΓΨΓΗ Ἔτοσ Ἦταν ἡ ἐποχι ποφ ἕνα πρῶτο τμῆμα τοῦ Ἑλλθνιςμοῦ εἶχε ἀποτινάξει τίσ βαριζσ ἁλυςίδεσ τῆσ ςκλαβιᾶσ καί ἀπολάμβανε τόν ἀζρα τῆσ ἐλευκερίασ. Ὅμωσ τό μεγαλφτερο τμῆμα του ὑπζφερε φρικτά κάτω ἀπό τιν τουρκικι τυραννία. Μζςα ς αὐτι τι ςκλαβιά ςτζναηε καί ἡ ἄλλοτε ἔνδοξθ πόλθ τῶν Ἰωαννίνων. Δεκαζξι χρόνια πρίν ἡ πόλθ εἶχε καταςτραφεῖ ςχεδόν ὁλόκλθρθ, ὅταν τά ςουλτανικά ςτρατεφματα κατενίκθςαν τόν περίφθμο Ἀλι παςά καί τόν κατζςφαξαν. Ἀπό τότε ἡ πόλθ ἔπεςε ςζ μαραςμό. Ἀναρχία, λθςτρικζσ ἐπιδρομζσ, ἐξακλίωςθ, καταπίεςθ, ἐξιςλαμιςμοί... αὐτά ςυνκζτουν τι ςκοτεινι ἀτμόςφαιρα τῶν χρόνων ἐκείνων... Ξαφνικά, μζςα ς αὐτό τό πυκνό ςκοτάδι ἔλαμψε ςάν ὁλόφωτοσ ἥλιοσ ὁ νεομάρτυρασ ἅγιοσ Γεϊργιοσ, τό λαμπρότερο διαμάντι τῶν Ἰωαννίνων καί ἡ δόξα τῆσ ἁγίασ Ἐκκλθςίασ μασ. ΔΙΗΓΗΗ Ὁ ἅγιοσ Γεϊργιοσ γεννικθκε τό 1808 ςτό χωριό Τςοφρχλι τοῦ νομοῦ Γρεβενῶν, ποφ ςιμερα πρόσ τιμιν του ὀνομάηεται Ἅγιοσ Γεϊργιοσ. Εἶχε γονεῖσ φτωχοφσ ἀλλά εὐςεβεῖσ, τόν Κωνςταντῖνο καί τιν Βαςίλω, οἱ ὁποῖοι ὅμωσ ἔφυγαν νωρίσ ἀπό τόν κόςμο αὐτό καί ἄφθςαν τόν Γεϊργιο ὀρφανό ςζ ἡλικία μόλισ 8 ἐτῶν. Ρζντε χρόνια ἀργότερα γιά νά μπορζςει νά ηιςει προςκολλικθκε ὡσ μιςκωτόσ ςζ κάποιουσ ἀγάδεσ καί κατζλθξε νά εἶναι ἱπποκόμοσ τοῦ Χατηῆ Ἀβδουλλάχ, ἑνόσ ἔμπιςτου ἀξιωματικοῦ τοῦ Ἰμίν παςᾶ, ποφ ἦταν ὁ διοικθτισ τοῦ παςαλικιοῦ τῶν Ἰωαννίνων. Σ ὅλο τό διάςτθμα ποφ ἐργαηόταν ἐκεῖ, οἱ ὑπόλοιποι Τοῦρκοι, γιά νά τόν πιζςουν νά γίνει μουςουλμάνοσ, τόν φϊναηαν μζ τό ὄνομα Χαςάν. Ἔτςι ἄλλοι, μακρφτερα βριςκόμενοι, νόμιηαν ὅτι εἶναι Τοῦρκοσ. Αὐτό γινόταν ἐπίτθδεσ, γιά νά ἀναγκάηονται οἱ Χριςτιανοί νά γίνονται μουςουλμάνοι. Μζ τόν τρόπο αὐτό εἶχαν ἤδθ πετφχει νά ἐξιςλαμίςουν πολλοφσ. Τό ἔτοσ 1836 ὁ Γεϊργιοσ ἀρραβωνιάςτθκε μιά φτωχι, ὀρφανι, μά πολφ ἐνάρετθ Γιαννιωτοποφλα, τιν Ἑλζνθ. Ὅταν τό γεγονόσ μακεφτθκε, ἕνασ φκονερόσ χότηασ κατιγγειλε τόν Γεϊργιο, 28χρονο παλλθκάρι τότε, ὡσ δῆκεν προδότθ τῆσ μουςουλμανικῆσ κρθςκείασ καί ὁ ἅγιοσ ὁδθγικθκε μπροςτά ςτόν δικαςτι. Ἡ ἀκλόνθτθ ςτάςθ του ἀλλά καί ἡ διαβεβαίωςθ τοῦ ἀφεντικοῦ του Ἀβδουλλάχ ὅτι ὁ Γεϊργιοσ δζν ἦταν ποτζ μουςουλμάνοσ ἀλλά Χριςτιανόσ, ςυνετζλεςαν ὥςτε ς αὐτι τιν πρϊτθ δίκθ νά ἀκωωκεῖ. Λίγουσ μῆνεσ ἀργότερα ἔγινε ὁ γάμοσ του μζ τιν Ἑλζνθ καί ςτίσ 30 Δεκεμβρίου τοῦ 1837 γεννικθκε τό παιδί τουσ, ποφ 8 μζρεσ μετά, ςτίσ 7 Ἰανουαρίου, ἑορτι τοῦ Ρροδρόμου, βαπτίςτθκε καί, λόγῳ τῆσ ἡμζρασ, -108-

109 ἔλαβε τό ὄνομα Ἰωάννθσ. Ὁ Γεϊργιοσ ἦταν γεμάτοσ χαρά γιά τό γεγονόσ, ἀλλά δζν πρόλαβε νά χαρεῖ πολφ. Ἦταν ἡμζρα Τετάρτθ, 12 Ἰανουαρίου. Τό πρωί ἑτοιμάηεται νά πάει ςτιν ἀγορά μιπωσ βρεῖ κάποια ἐργαςία. Ραραδόξωσ ηθτάει ἀπό τι ςφηυγό του νά τοῦ δϊςει τά καλά του ἐνδφματα. Ρθγαίνει ὥσ τιν πόρτα, ἐκεῖ ὅμωσ κοντοςτζκεται, γυρίηει καί κοιτάηει μζ ἔκςταςθ τιν Ἑλζνθ, τό παιδί καί τοφσ ἄλλουσ ςυγγενεῖσ. Ἀποροῦν ὅλοι. Τί μᾶσ κωρεῖσ ἔτςι; τόν ρωτοῦν. Τί ςᾶσ πειράηει; ἦταν ἡ ἀπάντθςι του. Κάνει νά φφγει, γυρίηει ὅμωσ πίςω καί ἀςπάηεται τρυφερά τό παιδί. Καί «ὡσ νά ἐπιγαινεν εἰσ ἀγφριςτον ὁδόν», ξαναγυρίηει καί ἀςπάηεται γιά τρίτθ καί τελευταία φορά τό παιδί του. Ἔφυγε. Εἶχε πάρει ἤδθ τόν δρόμο τοῦ μαρτυρίου... Ἔφταςε ςτιν ἀγορά, ςτιν πλατεία τοῦ πλάτανου, ἐκεῖ ποφ βρίςκεται ςιμερα τό Γυαλί-καφενζ. Ὅμωσ νά ποφ ξαναπαρουςιάςτθκε ἐκείνθ τιν ὥρα μπροςτά του ὁ φκονερόσ ἐκεῖνοσ χότηασ, ὁ ὁποῖοσ ςάν τρελόσ, («οἰονεί μαινόμενοσ») τόν ἅρπαξε ἀπό τό γιλζκο καί ἄρχιςε νά φωνάηει: Μπρζ, ὥσ πότε κά ἐμπαίηεισ τιν πίςτθ μασ; Ἤ Χριςτιανόσ εἶςαι ἤ Τοῦρκοσ. Συγκεντρϊκθκε κόςμοσ πολφσ, Χριςτιανοί καί μουςουλμάνοι, καί ἔγινε μεγάλθ ὀχλαγωγία καί ςυμπλοκι. Ἕνα ςτρατιωτικό ἀπόςπαςμα ςυνζλαβε τότε τόν ἅγιο καί τόν ὁδιγθςαν ςτόν Κατι μζ τι γνωςτι κατθγορία ὅτι ἦταν μουςουλμάνοσ καί ἔγινε Χριςτιανόσ. Ὁ Γεϊργιοσ δζν δείλιαςε. Ὅπου κι ἄν τόν πιγαιναν, καρραλζα ὁμολογοῦςε: Χριςτιανόσ γεννικθκα, Χριςτιανόσ εἶμαι, Χριςτιανόσ πεκαίνω. Ὁ Κατισ τόν ἀπειλεῖ: Ἤ νά τουρκίςεισ ἤ κά χαλαςτεῖσ! Τόν ὁδιγθςαν ςτι φυλακι. Στό μεταξφ γίνεται κινθτοποίθςθ γιά νά τόν ἐλευκερϊςουν. Ὁ μθτροπολίτθσ Ἰωαννίνων Ἰωακείμ πθγαίνει ςτό δικαςτιριο καί ςτό διοικθτιριο παρά τίσ ἀκλόνθτεσ ἀποδείξεισ ὅμωσ, δζν πζτυχε τίποτε. Τιν Ρζμπτθ τό πρωί, 13 Ἰανουαρίου, τόν ὁδθγοῦν καί πάλι ςτό δικαςτιριο. Ὁ ἅγιοσ μζνει ἀκλόνθτοσ: Χριςτιανόσ εἶμαι, Χριςτιανόσ πεκαίνω! Ράλι ςτι φυλακι καί ἀρχίηουν τά βαςανιςτιρια: ἀκινθτοποιοῦν τά πόδια του ςτό βαςανιςτικό ξφλο, τοῦ μπιγουν ἀγκάκια καί ἀκίδεσ ςτά νφχια, τόν κατακαίουν μζ ἀλειμματοκζρια ςζ εὐαίςκθτα μζρθ τοῦ ςϊματόσ του καί τζλοσ τοῦ βάηουν μιά βαριά πλάκα 50 ὀκάδων ἐπάνω ςτό ςτῆκοσ. Οἱ ςυγκρατοφμενοί του νομίηουν ὅτι κά πεκάνει. Ὅταν ξυπνοῦν τό πρωί καί τόν ρωτοῦν πῶσ πζραςε, ὁ ἅγιοσ τοφσ βεβαιϊνει ὅτι εἶχε κοιμθκεῖ ςάν πουλάκι καί μάλιςτα εἶχε δεῖ καί μιά ὀπταςία ἕναν ἀςπροφορεμζνο νζο, ὁ ὁποῖοσ τοῦ εἶπε: Χαῖρε, μι φοβᾶςαι, Γεϊργιε ἐγϊ κά ςοῦ δϊςω γριγορα τι ςωτθρία. Τά βαςανιςτιρια ςυνεχίςτθκαν φοβερότερα. Καί τό Σάββατο ὁδθγεῖται ξανά ςτόν Κατι. Αὐτόσ προςπακεῖ νά τόν δελεάςει μζ ὑποςχζςεισ γιά τιμζσ καί ἀξιϊματα. Ὁ ἅγιοσ ἀκλόνθτοσ. Τότε ἦρκε ἡ ὥρα νά χαλαςτεῖσ. Κά ςζ κάμω ἰλιάμι (δθλ. κά βγάλω κανατικι ἀπόφαςθ). Ὅ,τι κζλεισ κάμε. Δζν φοβοῦμαι τίποτεσ ὄχι ἕνα ἰλιάμι, ἀλλά ἑκατόν! ἦταν ἡ καρραλζα ἀπάντθςι του. Βλζποντασ τι γεναιότθτα τοῦ ἁγίου, ὁ Κατισ ςκζφκθκε νά τόν ἀπολφςει. Ξεςθκϊκθκαν ὅμωσ οἱ φανατικοί Τοῦρκοι καί ὁ Κατισ ὑπζγραψε τι κανατικι καταδίκθ τοῦ ἁγίου. Στι φυλακι δφο -109-

110 ςυγκρατοφμενοι τοῦ ἁγίου, ὁ Γεϊργιοσ καί ὁ Χαραλάμπθσ, κζλθςαν νά τόν ἐνιςχφςουν, φοβοφμενοι μιπωσ λιποψυχιςει. Ὀλιγόλογοσ ὅπωσ πάντα ὁ ἅγιοσ τοφσ κακθςφχαςε λζγοντασ: Μι φοβάςτε ἐγϊ κά μαρτυριςω γιά τόν Χριςτό μου προκυμότατα. Οἱ δεςμοφφλακεσ τοῦ πρότειναν τότε νά ἀλλαξοπιςτιςει εἰκονικά καί κατόπιν νά φφγει ςζ ἄλλο μζροσ καί νά ηιςει ὡσ Χριςτιανόσ. Χριςτιανόσ κά πεκάνω, ἦταν ἡ ςτακερι ἀπάντθςι του. Δευτζρα 17 Ἰανουαρίου διμιοι τόν παίρνουν καί τόν ὁδθγοῦν ςτόν τόπο τοῦ μαρτυρίου, ςτό Κουρμανιό, κοντά ςτιν κεντρικι πφλθ τοῦ κάςτρου. Ὁ Γεϊργιοσ ἔλαμπε. Ἔτρεχε, δζν περπατοῦςε. Ρρίν τραβιξουν τό ςχοινί, τόν ἐρωτοῦν: Τί εἶςαι; Χριςτιανόσ προςκυνῶ τόν Χριςτό μου καί τι Δζςποινά μου Κεοτόκο. Ἔκανε τό ςθμεῖο τοῦ ςταυροῦ, καί γυρίηοντασ πρόσ τοφσ Χριςτιανοφσ, ποφ ἦςαν κοντά, εἶπε: Συγχωριςατζ μοι, ἀδελφοί, καί ὁ Κεόσ νά ςᾶσ ςυγχωριςῃ! Ἔπειτα οἱ διμιοι τράβθξαν τό ςχοινί καί ὁ ἅγιοσ παρζδωςε τό πνεῦμα. Ἦταν μόλισ 30 ἐτῶν. Τρεῖσ ἡμζρεσ ἔμεινε κρεμαςμζνοσ ςτιν ἀγχόνθ καί ςτό διάςτθμα αὐτό κάκε βράδυ ἕνα οὐράνιο φῶσ ἔλαμπε ςτό κεφάλι του. Κι ἀπό τιν ὥρα ἐκείνθ ἕνασ καταιγιςμόσ καυμάτων πλθμμφριςε τιν πόλθ. Ρλῆκοσ παραλφτων καί παςχόντων ἀπό ποικίλεσ ἀςκζνειεσ προςτρζχοντεσ ςτόν ἅγιο ἐλάμβαναν τι κεραπεία τουσ. Ἀκόμθ καί «μιά Τοῦρκα (Τουρκάλα) ἅρπαξε τιν κάλτςα ἀπό τό πόδι τοῦ ἁγίου καί ἔτρεξεν εἰσ μίαν ἄρρωςτθ Τοῦρκα, ἥτισ ἐκεραπεφκθ ἀμζςωσ». Γι αὐτό καί ςτίσ εἰκόνεσ ὁ ἅγιοσ εἰκονίηεται κρεμαςμζνοσ καί φορϊντασ κάλτςα μόνο ςτό ἕνα πόδι. Ἡ ταφι τοῦ ἱεροῦ λειψάνου ἔγινε μζ τιμζσ μάρτυροσ δίπλα ἀπό τό ἱερό Βῆμα τοῦ Μθτροπολιτικοῦ Ναοῦ τοῦ ἁγίου Ακαναςίου καί 133 χρόνια ἀργότερα, τό ἔτοσ 1971, μζ ἀφορμι τόν ἑορταςμό τῶν 150 ἐτῶν ἀπό τιν Ἐπανάςταςθ τοῦ 1821, ἔγινε λαμπρι ἀνακομιδι τῶν ἱερῶν λειψάνων καί τοποκζτθςι τουσ μζςα ςζ ἀςθμζνια λειψανοκικθ ςτόν νζο περικαλλι Ναό τοῦ ἁγίου. Τό μαρτφριο τοῦ ἁγίου «ἔγινεν ἀνάςταςισ τῶν πιςτῶν καί πτῶςισ τῶν ἀπίςτων», ὄχι μόνο διότι οἱ Χριςτιανοί πῆραν κάρροσ καί ἔπαυςε τό κφμα τοῦ ἐξιςλαμιςμοῦ, ἀλλά καί διότι οἱ Τοῦρκοι φοβικθκαν καί ἔπαυςαν νά καταπιζηουν βάναυςα τοφσ Χριςτιανοφσ. Καί ἡ πόλθ τῶν Ἰωαννίνων ἄρχιςε ἀπό τότε νά ξαναβρίςκει τιν παλαιά τθσ δόξα... ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ ΕΥΑΡΜΟΓΗ 1.Τί ςᾶσ ἔκανε ἐντφπωςθ ἀπό τι ηωι τοῦ ἁγίου νεομάρτυροσ Γεωργίου; (...) Ἡ ςτακερότθτα, ἡ καρραλζα ὁμολογία πίςτεωσ, ὁ ἡρωιςμόσ, τό μαρτφριό του Τί μᾶσ διδάςκει ἡ ηωι τοῦ ἁγίου; (...) α) Νά ἔχουμε φρόνθμα ἡρωικό. Ἀςφαλῶσ ςζ ὅλουσ μασ ἔκανε ἐντφπωςθ τό ἀκατάβλθτο φρόνθμα τοῦ ἁγίου. Τόν πῆγαν ςτόν παςά ἀκλόνθτοσ! Στόν Κατι ἀκλόνθτοσ! Στι φυλακι ἀκλόνθτοσ! Ξανά ςτόν Κατι ἀκλόνθτοσ! Βαςανιςτιρια ἀκλόνθτοσ! Στό μαρτφριο ἀκλόνθτοσ! -110-

111 Κά πεῖ κανείσ: αὐτόσ ἔχαςε τι ηωι του. Ναί! Ἀλλά ἄφθςε ὄνομα! Καί τί ὄνομα! Δοξάηεται κιόλασ καί τιμᾶται πολφ. Καί κά τιμᾶται γιά πάντα. Καί γιά πάντα κά ἀποτελεῖ παράδειγμα ἐμπνεφςεωσ πίςτεωσ καί κάρρουσ γιά τοφσ ἀγωνιηόμενουσ πιςτοφσ. Τζτοιο κάρροσ χρειαηόμαςτε πολφ καί μεῖσ, καί ἡρωικό φρόνθμα, προκειμζνου νά μείνουμε ἀκζραιοι, τίμιοι καί ἀςυμβίβαςτοι ςζ μιά ἐποχι πολφ μεγάλθσ διαφκορᾶσ καί φοβερῆσ ἀπιςτίασ. β) Νά ἀντιμετωπίηουμε τίσ δυςκολίεσ μζ ὑπομονι. Αὐτόν τόν καιρό ἐμεῖσ ὡσ χριςτιανοί δζν ἀντιμετωπίηουμε τζτοιουσ διωγμοφσ, ποφ νά χρειάηεται νά ὁδθγθκοῦμε ςτό μαρτφριο. Ὅμωσ καί οἱ διάφορεσ δυςκολίεσ ποφ ςυναντοῦμε ςτι ηωι μασ ἕνα εἶδοσ μαρτυρίου εἶναι. Καί ς αὐτζσ τίσ καταςτάςεισ εἶναι ἀπαραίτθτο νά δείχνουμε ὑπομονι πολλι. «Ἐάν ἐν καιρῷ ἀνάγκθσ ἀνζξθταί τισ τοῦ πλθςίον, ἴςον ἐςτί τῆσ καμίνου τῶν τριῶν Ραίδων», λζγουν οἱ ἅγιοι Ρατζρεσ. Δθλαδι, ἐάν ςζ μιά δφςκολθ περίςταςθ ἀνεχκεῖ κανείσ τιν κακι ςυμπεριφορά τοῦ διπλανοῦ του, αὐτό εἶναι ἰςάξιο μζ τό μαρτφριο τῶν τριῶν Ραίδων ςτό καμίνι τῆσ Βαβυλϊνασ. Καμίνι μαρτυρίου εἶναι καί αὐτό τό νά δζχεται νά ἀδικθκεῖ κανείσ, νά περιφρονθκεῖ, νά παραμεριςκεῖ, νά ὑβριςκεῖ, νά χλευαςκεῖ. Δζν εἶναι μικρό μαρτφριο αὐτό. Εἶναι ςάν νά τοῦ βάηουν ἐπάνω ςτό ςτῆκοσ μιά πλάκα βαριά 50 ὀκάδων, ςάν αὐτιν τοῦ ἁγίου Γεωργίου. Ἀλλά καί αὐτό εἶναι ἀνάγκθ νά ὑπογραμμίςουμε: ὅπωσ τότε ὁ ἅγιοσ μζ τι Χάρθ τοῦ Κεοῦ κοιμικθκε ςάν πουλάκι κάτω ἀπό τό βάροσ αὐτῆσ τῆσ πλάκασ, ἔτςι καί κάκε πιςτόσ νζοσ, ἐνιςχυόμενοσ ἀπό τι Χάρθ τοῦ Κεοῦ, κά ςθκϊνει τίσ βαριζσ καί ἀςικωτεσ πλάκεσ τῶν εἰρωνειῶν, τῶν δοκιμαςιῶν, τῶν κλίψεων, τῶν δυςκολιῶν, τῶν ἀδικιῶν, τῶν πειραςμῶν ςάν νά εἶναι ποφπουλο. ΕΠΙΛΟΓΟ Ἄν ἐπιςκεφκεῖτε τά Ἰωάννινα, ρωτῆςτε γιά τόν ἅγιο Γεϊργιο τό νεομάρτυρα. Κά ςᾶσ δείξουν τζςςερα ἁγιαςμζνα ςθμεῖα: Τόν τάφο τοῦ Ἁγίου μζ τιν ἀκοίμθτθ κανδιλα ςτό Μθτροπολιτικό ναό Τό ςπίτι ποφ ἔμενε, ςτιν ἔξοδο πρόσ Ρζραμα, ὅπου ὑπάρχει τό γιλζκο καί τό ρολόι του καί ἡ πρϊτθ εἰκόνα του ἡ ὁποία φιλοτεχνικθκε 13 μόλισ ἡμζρεσ μετά τό μαρτφριό του. Τό ςθμεῖο ποφ μαρτφρθςε, ἔξω ἀπό τό κάςτρο τῆσ πόλεωσ Καί ςτιν πλατεία Ράργθσ, τόν περικαλλι Βυηαντινό ναό ποφ κτίςτθκε πρόσ τιμιν του. Ἐκεῖ φυλάςςονται τά ἅγια λείψανά του καί κάκε μζρα, πολφσ κόςμοσ ἀνάμεςα τουσ καί πολλοί μακθτζσ περνοῦν ν ἀνάψουν ἕνα κεράκι καί νά ηθτιςουν τίσ πρεςβεῖεσ τοῦ ἁγίου. Εἶναι ὁλοηϊντανθ ἡ παρουςία του ςτά Γιάννενα. Ὁ πανζνδοξοσ ἅγιοσ νεομάρτυρασ Γεϊργιοσ εἶναι τό καφχθμα τῶν Ἰωαννίνων. Ὁ πολιοῦχοσ καί προςτάτθσ τουσ. Ὁ ἅγιοσ νεομάρτυσ Γεϊργιοσ, ὁ ἅγιοσ μζ τι φουςτανζλα, ὅπωσ τον γνωρίηουμε ἀπό τιν εἰκόνα του, μζ τό ἀκατάβλθτο φρόνθμά του καί τό ἡρωικό του μαρτφριο, ὄχι μόνο ςτιριξε τοφσ Χριςτιανοφσ τότε, ἀλλά μπορεῖ νά ἐμπνεφςει καί ἐμᾶσ ςιμερα. Νά μᾶσ ἐμπνεφςει νά εἴμαςτε ἀκλόνθτοι, ἀςυμβίβαςτοι, ἀφοςιωμζνοι ςτόν Χριςτό, ὑπομονετικοί ςτισ δυςκολίεσ καί τοφσ πειραςμοφσ καί ἀποφαςιςμζνοι νά κρατιςουμε τιν πίςτθ μασ μζχρι κανάτου

112 ΚΕΙΜΕΝΑ -ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Ρϊσ να αντιμετωπίςεισ τον εαυτό ςου όταν κυμϊνει Μθ λεσ ότι αυτά και αυτά ζπακα, ότι το και το μου είπαν, γιατί εςφ είςαι που ελζγχεισ τα πάντα. Ακριβϊσ όπωσ μπορείσ να ςβιςεισ και να ανάψεισ μια ςπίκα, ζτςι και το κυμό μπορείσ μζςα ςου να τον ξανάψεισ ι να τον ςυγκρατιςεισ. Πταν δεισ εκείνον που ςε ςτενοχωρεί ι όταν ζρκουν ςτο νου ςου όςα ςου είπε ι ςου ζκανε και ςε ςτενοχϊρθςε, να τα ξεχάςεισ όλα αυτά. Κι αν τα κυμθκείσ, να τα ρίχνεισ ςτον πειραςμό. Αντίκετα, ψάξε και βρεσ κάτι καλό που μπορεί να είπε ι να ζκανε κάποτε. Και αν ζχεισ αυτά ςτο μυαλό ςου, γριγορα κα νικιςεισ τθν εχκρότθτα.και αν πρόκειται να του πεισ το ςφάλμα του και να κάνεισ ςυηιτθςθ μαηί του, πρϊτα βγάλε από μζςα ςου το πάκοσ και ςβιςε το κυμό ςου, και τότε να του ηθτιςεισ ευκφνεσ και να τον ελζγξεισ για τισ πράξεισ του. Και ζτςι κα μπορζςεισ εφκολα να είςαι ςε κζςθ υπεροχισ. Γιατί, όταν είμαςτε κυμωμζνοι, δεν μποροφμε οφτε να ποφμε, οφτε να ακοφςουμε τίποτα ςωςτό. Αν όμωσ απαλλαγοφμε από το πάκοσ, τότε οφτε κα μασ ξεφφγει κάποια ςκλθρι κουβζντα, οφτε και κα μασ φανεί ςκλθρό κάτι που είπαν οι άλλοι. Γιατί ςυνικωσ δεν μασ εξαγριϊνουν τα ίδια τα λόγια που κα μασ πουν αλλά θ εχκρικι διάκεςθ που ζχουμε. Ρολλζσ φορζσ, αν τα ίδια περιπαιχτικά λόγια τα ακοφςουμε από φίλουσ που αςτειεφονται ι από μικρά παιδιά, δεν κα νιϊςουμε δυςαρζςκεια, οφτε κα κυμϊςουμε, αλλά κα γελάςουμε και κα τα πάρουμε για αςτεία. Γιατί δεν τα ακοφςαμε με κακι διάκεςθ, οφτε με τθν ψυχι μασ προκατειλθμμζνθ από το κυμό. Επομζνωσ και με αυτοφσ που ζχεισ πρόβλθμα, αν ςβιςεισ το κυμό και διϊξεισ τθν εχκρότθτα, τίποτα από όςα λζγονται δεν κα μπορζςει να ςε ςτενοχωριςει. Άγιοσ Λωάννθσ ο Χρυςόςτομοσ (Εισ Δαυίδ και Σαοφλ, Ομιλία Γ ϋ - επιλογι και μετάφραςθ: Ελζνθ Κονδφλθ) 2.Αν μασ κατθγοροφν δικαιολογθμζνα... Γνωρίηω, βζβαια, πόςο φοβερι και δυςβάςταχτθ είναι θ χλεφθ, θ κοροϊδία, θ ςυκοφαντία, θ κάκε λογισ κακολογία. Πταν, μάλιςτα, μασ κατθγορεί και μασ βρίηει άνκρωποσ που τον ζχουμε ευεργετιςει, τότε θ προςβολι γίνεται ανυπόφορθ τότε, αν μασ λείπουν θ ταπείνωςθ και θ μακροκυμία, μπορεί να πνιγοφμε από τθ λφπθ και τθν οδφνθ. Σε κάκε περίπτωςθ, πάντωσ, ασ μθ νοιαηόμαςτε για το αν μασ κατθγοροφν κάποιοι, αλλά για το αν μασ κατθγοροφν δικαιολογθμζνα. Αν, λοιπόν, δικαιολογθμζνα μασ κατθγοροφν, πρζπει να κλαίμε και να μετανοοφμε. Αν, πάλι, μασ κατθγοροφν άδικα, πρζπει εκείνουσ να κλαίμε και τουσ εαυτοφσ μασ να μακαρίηουμε, φζροντασ ςτο νου μασ τα λόγια του Κυρίου: «Μακάριοι είςτε όταν ςασ χλευάςουν και ςασ καταδιϊξουν και ςασ κακολογιςουν με κάκε ψεφτικθ κατθγορία» (Μτκ. 5,11). Πχι λφπθ και ακυμία, αλλά χαρά και αγαλλίαςθ ασ αιςκανόμαςτε τότε, γιατί θ ανταμοιβι μασ ςτουσ ουρανοφσ κα είναι μεγάλθ. Άγιοσ Λωάννθσ ο Χρυςόςτομοσ -112-

113 ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Αργοπεκαίνει όποιοσ...», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1.Βρείτε δζκα λζξεισ......που να περιζχουν τθ ςυλλαβι ΝΤΟ (χρόνοσ: 3ϋ). 2. Μίμοσ Μιμιςου κάποιον από τθ ςυντροφιά μασ και ηιτθςε από τουσ άλλουσ να βρουν ποιον κάνεισ μζςα ςε τρία λεπτά

114 Σσμάμςηρη 16 η Σαββαςξκύοιακξ, Ἰαμξσαοίξσ 2015 Τξ επάγγελμα ΕΙΑΓΨΓΗ Ἀναρίκμθτεσ εἶναι οἱ ςτρατιζσ τῶν Ἁγίων τῆσ Ἐκκλθςίασ μασ. Ἄνκρωποι ἀπό κάκε κοινωνικι τάξθ, ὁ κακζνασ μζ τό δικό του ἐπάγγελμα, μορφωμζνοι καί ἀγράμματοι, ἄνδρεσ καί γυναῖκεσ ὅλων τῶν ἠλικιῶν ποφ ἔηθςαν ςφμφωνα μζ τό κζλθμα τοῦ Κεοῦ καί κατατάςςονται ςτι χορεία τῶν Ἁγίων, τῶν ἐκλεκτῶν τοῦ Κεοφ. Εἶναι ἐντυπωςιακό τό γεγονόσ ὅτι ἤδθ μζςα ἀπό αὐτό τό πλῆκοσ τῶν ἁγίων ὑπάρχει ςχεδόν γιά κάκε ἐπάγγελμα καί ἕνασ προςτάτθσ ἅγιοσ! Σᾶσ διαβάηω ἐνδεικτικά μερικά ἐπαγγζλματα καί τοφσ ἁγίουσ... (Ὁ κατθχθτισ μπορεῖ νά διαβάςει ἐπιλεκτικά ἀπό τό Ραράρτθμα ἐπαγγζλματα καί τοφσ ἀντίςτοιχουσ προςτάτεσ ἁγίουσ ἤ νά κάνει ἐρωτιςεισ ςτά παιδιά, μζ τι μορφι παιχνιδιοῦ, γιά τά γνωςτά ἐπαγγζλματα «ποιόσ εἶναι ὁ προςτάτθσ ἅγιοσ»). Ἐπειδι, παιδιά, κι ἐςεῖσ εἶςτε ἤδθ μακθτζσ καί ὁπωςδιποτε ςᾶσ ἀπαςχολεῖ τό κζμα ποιό ἐπάγγελμα κά ἀκολουκιςετε, καλό εἶναι ςιμερα νά ςυηθτιςουμε τί ςθμαςία ἔχει τό ἐπάγγελμα ςτι ηωι μασ καί μζ ποιά κριτιρια κά τό ἐπιλζξουμε. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ 1. Τί ςθμαίνει τό ἐπάγγελμα; ( ) Ἐπάγγελμα δζν εἶναι μόνο ἡ τακτικι ἐργαςία μζ τιν ὁποία ἀςχολεῖται κανείσ καί ἀπό τιν ὁποία ἐξαςφαλίηει τά πρόσ τό ηῆν. Μζςα ςτι λζξθ «ἐπάγγελμα» (ἀπό τό ρ. «ἐπαγγζλλομαι» =ὑπόςχομαι) ὑπάρχει καί ἡ ἔννοια τῆσ ὑποςχζςεωσ ποφ δϊςαμε ςτιν κοινωνία, ςτοφσ ςυνανκρϊπουσ μασ γιά τίσ δυνάμεισ καί τίσ ἱκανότθτεσ ποφ πρόκειται νά διακζςουμε ςτόν ςκοπό, τιν πρόοδο ὅλθσ τῆσ κοινωνίασ. Κατά κάποιον τρόπο ὑπάρχει μιά ςιωπθλι κοινωνικι ςυμφωνία μεταξφ τῶν ἀνκρϊπων: ὁ κακζνασ ἐργάηεται μζ τίσ δυνατότθτζσ του καί προςφζρει τιν ἐργαςία του ς ὅλουσ τοφσ ἄλλουσ, ἐνῶ ταυτόχρονα χαίρεται καί ἀπολαμβάνει καί τοφσ κόπουσ τῶν ςυνανκρϊπων του. 2.Ἡ Ἁγία Γραφι μᾶσ ὁμιλεῖ γιά ἐπάγγελμα; ( ) Ὅςο ἐπίγεια κι ἄν ἀκοφγονται αὐτά, δζν εἶναι ἄςχετα ἀπό τι ηωι τῆσ πίςτεωσ. Στιν Ραλαιά Διακικθ καί εἰδικότερα ςτό βιβλίο τῆσ Γενζςεωσ διαβάηουμε: «Καὶ ἔλαβε Κφριοσ ὁ Κεὸσ τὸν ἄνκρωπον, ὃν ἔπλαςε, καὶ ἔκετο αὐτὸν ἐν τῷ παραδείςῳ τῆσ τρυφῆσ, ἐργάηεςκαι αὐτὸν καὶ φυλάςςειν» (Γεν. β 15). Ἀλλά καί ὁ ἴδιοσ ὁ Κφριοσ Ἰθςοῦσ, ὅπωσ γνωρίηετε, ἐργάςτθκε ςτό ξυλουργεῖο τοῦ Ἰωςιφ. Καί ςτι ςυνζχεια ὅλοι οἱ ἅγιοι εἶχαν ἕνα ἐπάγγελμα, κανείσ δζν ἦταν ἀργόσ! Στιν Ἐκκλθςία τῶν πρϊτων αἰϊνων -114-

115 μακαίνουμε ἀπό τόν Τερτυλλιανό ὅτι οἱ χριςτιανοί ἐργαηόμενοι ἀςκοῦςαν κάκε τίμιο ἐπάγγελμα, ςτιν ἀγορά, τά ἐργαςτιρια, τά κρεοπωλεῖα, τι ναυτιλία, τι γεωργία, τό ἐμπόριο, ς ὅλουσ τοφσ τομεῖσ τῆσ ηωῆσ. Ὥςτε λοιπόν ὁποιοδιποτε ἐπάγγελμα κι ἄν ἀςκεῖ κανείσ, πρζπει νά τό ἀςκεῖ ὡσ κακῆκον ποφ τοῦ ἀνζκεςε ὁ ἴδιοσ ὁ Κφριοσ καί γιά τό ὁποῖο ὁ Κφριοσ κά τοῦ ηθτιςει «τό ςωςτό λογαριαςμό» μιά μζρα. 3.Αὐτά ἰςχφουν γιά ὁποιοδιποτε ἐπάγγελμα; Εἶναι ὅλα τά ἐπαγγζλματα καλά; ( ) Ναί, ἀρκεῖ νά εἶναι τίμια καί ἠκικά. Ἕνα ἄδικο ἤ ἀνικικο ἐπάγγελμα, ὅπωσ ὁ παράνομοσ τηόγοσ κι ἡ αἰςχροκζρδεια, τό λακρεμπόριο, ἡ ἐναςχόλθςθ μζ τι μαγεία κ.ἄ., δζν ταιριάηει ποτζ νά γίνει ἐπάγγελμα ἑνόσ χριςτιανοῦ, γιατί εἶναι ςυνυφαςμζνο μζ τιν ἁμαρτία. Κάκε ἄλλο ἐπάγγελμα, ποφ ἀποκτικθκε δίκαια καί ἀςκεῖται τίμια, εἶναι καλό κι εὐλογθμζνο ἀπό τόν Κεό. Δζν εἶναι χριςτιανικι ἀντιμετϊπιςθ νά ξεχωρίηουμε τά ἐπαγγζλματα ςζ ἀνϊτερα καί ςζ κατϊτερα. Τί κά γινόταν ἄν, γιά παράδειγμα, γίνονταν ὅλοι γιατροί; Ἤ ποιόσ κά μποροῦςε νά ὑπερθφανευκεῖ γιά τόν πολιτιςμό μασ ἄν δζν ὑπῆρχαν καί οἱ δθμοτικοί ὑπάλλθλοι κακαριότθτασ; Γι αὐτό καί ἡ Ἐκκλθςία μασ, κεωρϊντασ καλό κάκε τίμιο ἐπάγγελμα, ἀναπζμπει ςυγκινθτικζσ εὐχζσ γιά νά εὐλογιςει ὁ Κεόσ κάκε εἶδοσ τίμιασ ἐργαςίασ καί νά χαριτϊςει τόν ἀνκρϊπινο μόχκο. Στό Εὐχολόγιο ὑπάρχουν γιά παράδειγμα εὐχζσ «εἰσ τὸ εὐλογῆςαι ἅλωνα», «εἰσ τὸ εὐλογῆςαι ποίμνθν», «εἰσ τὸ καταςκευάςαι πλοῖον», «ἐπὶ ὀρφξει φρζατοσ», «ἐπὶ τῇ ἐνάρξει παντὸσ ἰδιωτικοῦ ἔργου» καί τόςεσ ἄλλεσ! Κάκε τίμιο καί ἠκικό ἐπάγγελμα ςτά χζρια ἑνόσ χριςτιανοῦ μπορεῖ νά γίνει ἕνα βῆμα ἀπό τό ὁποῖο κά μιλᾶ ὁ Χριςτόσ ςτόν κόςμο. 4.Ροιόσ ὁ ρόλοσ τοῦ ἐπαγγζλματοσ; ( ) α. Μᾶσ προςφζρει τιν χαρά τῆσ δθμιουργίασ Δζν εἶναι μόνο ὁ βιοποριςμόσ ἤ ἡ προςφορά τοῦ μόχκου μασ ςτιν οἰκογζνεια. Εἶναι ἡ χαρά τῆσ δθμιουργίασ, ἡ ἠκικι ἱκανοποίθςθ ὅτι εἴμαςτε χριςιμοι μζ τιν ἐργαςία μασ κι ὅτι μποροῦμε νά ςτακοῦμε ὡσ ἄνκρωποι ἰςότιμοι μζ τοφσ ἄλλουσ ςτιν κοινωνία. Εἶναι ἡ ἐςωτερικι πλθροφορία ὅτι γινόμαςτε ςυνεργάτεσ καί ςυνδθμιουργοί τοῦ Κεοῦ, ποφ δθμιοφργθςε τόν κόςμο. β. Μᾶσ γλυτϊνει ἀπό πειραςμοφσ καί μᾶσ βοθκεῖ ςτιν καλλιζργεια ἀρετῶν Οἱ ἀρχαῖοι ἔλεγαν πολφ ςοφά: «ἀργία μιτθρ πάςθσ κακίασ». Ὅταν ὁ ἄνκρωποσ δζν ἐργάηεται, ἀνοίγει διάπλατα ὁ δρόμοσ γιά τιν ἁμαρτία. Ἀντίκετα, μζ τό ἐπάγγελμα μασ ἔχουμε τι δυνατότθτα νά καλλιεργιςουμε τόν ἑαυτό μασ, νά ἐργαςτοῦμε μζ τι χάρθ τοῦ Κεοῦ ςτό χωράφι τῆσ ψυχῆσ μασ. Ραράλλθλα, μζ τό ἐπάγγελμά μασ μποροῦμε νά ςυντελζςουμε ςτιν κοινωνικι ἑνότθτα ἀλλά καί ςτιν ἐξάπλωςθ τελικά τῆσ βαςιλείασ τοῦ Κεοῦ ςτίσ καρδιζσ τῶν ἀνκρϊπων. Γιά παράδειγμα μζςα ἀπό τιν ςυνεργαςία μζ τοφσ ἄλλουσ, μάλιςτα μζ κάποιον ποφ εἶναι δφςτροποσ, ἔχουμε τιν εὐκαιρία νά καλλιεργιςουμε τιν ὑπομονι καί τιν ἀγάπθ. Ἤ ἐπίςθσ, μπορεῖ μζςα ἀπό τό ἐπάγγελμά μασ νά ὁδθγιςουμε ἀνκρϊπουσ κοντά ςτιν Ἐκκλθςία (π.χ. πόςο μπορεῖ νά ἐπιδράςει ςτίσ ψυχζσ τῶν παιδιῶν ἕνασ καλόσ ἐκπαιδευτικόσ, πόςθ ἐλπίδα καί ἐνίςχυςθ μπορεῖ νά δϊςει ςτόν ἀςκενῆ ἕνασ πιςτόσ γιατρόσ ἤ νοςθλευτισ, κλπ.) -115-

116 5.Μζ ποιά κριτιρια κά ἐκλζξει κανείσ ςωςτό ἐπάγγελμα; ( ) Μζ ταπεινι ςκζψθ, ὄχι μζ ςτόχο τά πολλά λεφτά καί ἄλλα κοςμικά κριτιρια Δζν κά παραβλζψει βζβαια τόν οἰκονομικό παράγοντα, ἀλλά οὔτε καί κά τόν ὑπερτονίςει. Κά κοιτάξει τό ἀναγκαῖο, νά καλφπτει οἰκονομικά τίσ ἀνάγκεσ του ἡ δίψα τοῦ κζρδουσ μπορεῖ νά ὁδθγιςει ςζ λανκαςμζνθ ἐπιλογι ἤ ςζ μιά ὑπερεντατικι ἐργαςία ποφ κά βλάψει τιν ὑγεία μασ. Ἀπό τιν ἄλλθ μεριά ἡ κοινωνικι καταξίωςθ καί προβολι δζν εἶναι τόςο ςθμαντικό κριτιριο. Τό πιό ςθμαντικό εἶναι τό ἐπάγγελμα μασ νά εἶναι κεάρεςτο. Ἐλεφκερα, χωρίσ πίεςθ ἀπό τρίτουσ, Ὁ κακζνασ ὀφείλει νά ἐκλζξει ἐλεφκερα ὅ,τι κζλει, ὅ,τι τοῦ ἀρζςει. Σζ καμία περίπτωςθ δζν πρζπει νά ἀκολουκιςει κάτι ἀναγκαςτικά, χωρίσ νά τό κζλει, γιά τό χατίρι τῶν γονζων ἤ κακθγθτῶν ἤ ἄλλων παραγόντων ποφ τόν πιζηουν. Ὁπωςδιποτε δζν μπορεῖ νά παραβλζψει κανείσ μιά ὑπάρχουςα οἰκογενειακι ἐπιχείρθςθ μζ εὐοίωνο μζλλον ἤ νά ἀγνοιςει τίσ δυνατότθτεσ τίσ δικζσ του καί τῆσ οἰκογενείασ του νά ςπουδάςει τόν τάδε κλάδο, ἄν τά ἔτθ ςπουδῶν εἶναι πολλά ἤ ὁ τόποσ μακρινόσ. Ἄσ ςτακμίςει τίσ δυςκολίεσ, ἄσ ἀκοφςει τιν γνϊμθ τῶν γονζων/κακθγθτῶν του, ἄσ ςυμβουλευτεῖ τόν πνευματικό του κι ἄσ ἀφιςει τόν Κεό νά πεῖ τό τελικό ναί ἤ ὄχι Ἐκεῖνοσ ξζρει νά δίνει τίσ πιό ςυμφζρουςεσ λφςεισ ςτά ἀδιζξοδα. Ἡ ἀγορά ἐργαςίασ Οὔτε κά ἀφιςει ἀνεξζταςτο τό ἄν ἡ ἀγορά ἐργαςίασ εἶναι ἀνοιχτι γιά τό ἐπάγγελμα ποφ ςκζφτεται νά διαλζξει. Κι αὐτό κά τό ςτακμίςει, χωρίσ ὅμωσ νά εἶναι αὐτό ὁ καταλυτικόσ παράγοντασ ποφ κά τόν ἐμποδίςει ἀπό κάποιο ἐπάγγελμα, γιατί τό μζλλον εἶναι ςτά χζρια τοῦ Κεοῦ, ποφ μᾶσ ἀγαπᾶ. Εἶναι κακαρά κζμα προςωπικό ὁ ἕνασ ξεκινᾶ μζ δυνατι πίςτθ νά χτίηει τό μζλλον του ς ἕνα «κορεςμζνο» ἐπάγγελμα καί τ ἀφινει ὅλα ςάν παιδί ςτά χζρια τοῦ Κεοῦ Ρατζρα, ὁ ἄλλοσ αἰςκάνεται νά τοῦ μιλᾶ ὁ Κεόσ διά τῶν περιςτάςεων καί ἐκλζγει ἄλλο ἐπάγγελμα. Ὅταν καί τό ἕνα καί τό ἄλλο γίνονται μζ ςφνεςθ καί μζ ἐξάρτθςθ ἀπό τόν Κεό, εἶναι ἐπαινετά. Ὄχι ἐπιπόλαια ςχζδια γιά τό μζλλον Εἶναι ὠραῖο νά κάνουμε ςχζδια γιά τό μζλλον καί νά ὀραματιηόμαςτε κάτι ποφ μᾶσ ςυγκινεῖ καί μᾶσ ἐνκουςιάηει. Ὡςτόςο ἄσ μι βιαηόμαςτε νά κοινοποιοῦμε τά ςχζδια καί τά ὀράματά μασ. Νά τά ἀφινουμε νά ὠριμάηουν πρῶτα μζςα μασ ἔτςι ὥςτε νά μιν εἴμαςτε ἐκτεκειμζνοι ἀργότερα καί ἀναγκαςτοῦμε νά ἀκολουκιςουμε κάτι ποφ τελικά δζν μᾶσ ἐκφράηει... Καί τό κυριότερο νά κάνουμε κερμι προςευχι ὥςτε ὁ Κφριοσ νά μᾶσ ἐμπνεφςει ὅ,τι εἶναι ςφμφωνο μζ τό κζλθμά Του καί γιά τό ςυμφζρον τῆσ ψυχῆσ μασ. Μιά ςοφι γερόντιςςα ἔλεγε: «Ὅποιοσ κάνει ςχζδια μόνοσ του γιά τι ηωι του, τά βλζπει ὁ Κεόσ καί γελάει. Ἄσ ἀνακαλφψουμε τά τάλαντα ποφ μᾶσ ἔδωςε ὁ Κεόσ Κυρίωσ ὅμωσ πρζπει νά ςτακμίςει κανείσ τίσ ἠκικζσ, πνευματικζσ καί ςωματικζσ του δυνάμεισ, τίσ κλίςεισ καί τά τάλαντα ποφ ἔχει πάρει ἀπό τόν Κεό. Ὑπάρχουν ἐπαγγζλματα ποφ μπορεῖ νά μᾶσ ἱκανοποιοῦν, ἀλλά ποφ ἄν ςκεφτοῦμε τόν ἑαυτό μασ νά τά ἀςκεῖ, κά διαπιςτϊςουμε ὅτι δζν ἀρκοῦν οἱ δυνάμεισ μασ. Γιά παράδειγμα, ἕνασ κετικόσ νοῦσ δζν μπορεῖ εὔκολα νά γίνει ἱςτορικόσ, ἕνασ ἐςωςτρεφισ χαρακτιρασ ἴςωσ ἀλλοτριωκεῖ μζ τιν πολυδιάςπαςθ τοῦ δθμοςιογράφου, ἕνασ μζ μζτριεσ ςωματικζσ δυνάμεισ δζν μπορεῖ νά γίνει μεταφορζασ. Τό ἐπάγγελμα ποφ μᾶσ ταιριάηει περιςςότερο εἶναι αὐτό ςτό -116-

117 ὁποῖο αἰςκανόμαςτε μεγαλφτερθ ἐςωτερικι πλθρότθτα καί μποροῦμε νά τό ἀςκιςουμε μζ τίσ δυνάμεισ μζ τίσ ὁποῖεσ ὁ Κεόσ προίκιςε χωριςτά τόν κακζνα ἀπό μᾶσ. Ἄσ ἀγαπιςουμε τά ἐπαγγζλματα τοῦ Ρνεφματοσ Ὑπάρχουν κάποια ἐπαγγζλματα καλφτερα ὀνομάηονται «λειτουργιματα» τά ὁποῖα ὑπθρετοῦν τόν ἄνκρωπο καί ὑψθλζσ ἀξίεσ ὅπωσ ἡ ἀγάπθ, ἡ δικαιοςφνθ, ἡ παιδεία κλπ. Τζτοια εἶναι ὁ γιατρόσ, ὁ νοςθλευτισ, ὁ δικαςτικόσ, ὁ ἐκπαιδευτικόσ, ὁ ἱερζασ... Στ ἀλικεια πόςα μπορεῖ νά προςφζρει ὁ πιςτόσ χριςτιανόσ ς αὐτζσ τίσ τόςο νευραλγικζσ κζςεισ! Ὁ Μζγασ Βαςίλειοσ λζγει ὅτι «δεῖ μετὰ πολλῆσ περιςκζψεωσ δοκιμάηεςκαι πρὸσ τί ἕκαςτοσ ἐπιτθδείωσ ἔχει, καὶ οὕτωσ ἐγχειρίηεςκαι ὁτιοῦν ἔργον» ὀφείλει δθλαδι νά ἐξετάηει ὁ κακζνασ μζ πολλι περίςκεψθ γιά ποιό ἔργο εἶναι κατάλλθλοσ κι ἔπειτα νά τό ἀναλαμβάνει. ΕΠΙΛΟΓΟ Ἐμεῖσ τί ἐπάγγελμα κάνουμε τϊρα; ( ) Εἴμαςτε μακθτζσ καί κακῆκον μασ εἶναι νά μελετοῦμε καλά καί ςυςτθματικά. Ἄν κζλουμε νά γίνουν πραγματικότθτα τά ςχζδιά μασ γιά τό ἐπάγγελμα ποφ κά ἀκολουκιςουμε, ὀφείλουμε ἀπό τϊρα νά προετοιμαηόμαςτε. Νά διαβάηουμε καλά ὥςτε νά μπορζςουμε ἀργότερα νά ἀποδϊςουμε ςτίσ ςπουδζσ μασ καί γενικότερα νά ςτακοῦμε μζςα ςτιν ἀνταγωνιςτικι κοινωνία μασ. Ρόςοι μακθτζσ μετάνιωςαν διότι δζν μελετοῦςαν ὅταν ἔπρεπε κι ἔπειτα διαπίςτωςαν ὅτι πλζον εἶναι ἀργά... Ἔχαςαν γιά κάτι λίγο αὐτό ποφ ἐπικυμοῦςαν νά ςπουδάςουν καί νά ἀκολουκιςουν ὡσ ἐπάγγελμα. Ἄρα λοιπόν, ἀπό τϊρα ποφ εἴμαςτε μακθτζσ ἄσ μελετοῦμε καλά καί τά ςχζδιά μασ γιά τίσ ςπουδζσ καί τό ἐπάγγελμά μασ ἄσ τά ἀφιςουμε μζ ἐμπιςτοςφνθ ςτι φροντίδα καί ςτιν ἄγρυπνθ ἀγάπθ τοῦ Κεοῦ Ρατζρα. Στό Γεροντικό ἀναφζρεται τό ἑξῆσ περιςτατικό: Ἕνασ μοναχόσ ἑτοιμαηόταν ν ἀφιςει τόν κόςμο καί νά πάει ςτόν Κεό. Ξαφνικά ηιτθςε ἀπό τοφσ ἀδελφοφσ τῆσ Μονῆσ νά τοῦ φζρουν τι βελόνα του, γιατί ἦταν ράφτθσ ὅλθ του τι ηωι μζςα ςτό μοναςτιρι. Ὅταν τοῦ τιν ἔφεραν, τιν πῆρε καί τιν ἔδειξε ςζ ὅλουσ τοφσ παρευριςκόμενουσ λζγοντασ: «Αὐτό εἶναι γιά μζνα τό κλειδί τοῦ παραδείςου». Ρικανζσ απορίεσ των παιδιϊν και απαντιςεισ 1. Ἄν περάςω ςζ χολι ποφ δζν κζλω ἤ ἄν δζν περάςω κάπου; Ὁ Κεόσ μιλᾶ καί διά τῶν περιςτάςεων. Ρῶσ εἶμαι βζβαιοσ ὅτι αὐτό ποφ ἤκελα εἶναι τό καλφτερο γιά μζνα; Ἐξάλλου μπορῶ νά ξαναπροςπακιςω. 2. Ἄν ἄλλθ ἐπιςτιμθ ςπουδάςω καί τελικά ἐξαςκιςω ἄλλο ἐπάγγελμα; Σιμερα οἱ ςπουδζσ δζν ταυτίηονται μζ τό ἐπάγγελμα. Ἐξάλλου, κάκε ἐπάγγελμα τίμιο εἶναι εὐλογθμζνο. Δζν ηθμιϊνομαι οὔτε μειϊνομαι. 3. Ἄν ἀργότερα διαπιςτϊςω ὅτι κορζςτθκε τό ἐπάγγελμα ποφ ἀκολοφκθςα; Κά ςτθρίξω τιν ἐλπίδα μου ςτόν Κφριο καί δζν κά μείνω «μζ ςταυρωμζνα χζρια». Ἀλλά καί ςτόν καιρό τῆσ προετοιμαςίασ γιά τό ἐπάγγελμα, δζν κά ἀπορρίψω τίσ τεχνικζσ καί ἄλλεσ δεξιότθτεσ ποφ μοῦ χάριςε ὁ Κεόσ

118 4. Ἄν τελικά δζν μοῦ ταιριάηει αὐτό ποφ διάλεξα; Ὁ ἀγϊνασ καί ἡ ἐργαςία μεταβάλλουν τόν κόπο ςζ ἀγάπθ. Εἶναι δφςκολοσ ὁ ἐπαγγελματικόσ ἐπαναπροςανατολιςμόσ, ἀλλά καί δζν ἀποκλείεται. Ράντα μζ πίςτθ καί ἐξάρτθςθ ἀπό τόν πνευματικό καί ἀπό ὅςουσ εἰλικρινά μζ ἀγαποῦν καί ἐμπιςτεφομαι (γονεῖσ, δάςκαλοι κλπ.). ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ ΡΟΣΤΑΤΕΣ ΑΓΛΟΛ ΤΩΝ ΕΡΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ* 1. Ἁγιογράφων (Ηωγράφων): Ἀπ. Λουκᾶσ ὁ Εὐαγγελιςτισ (18 Οκτωβρίου). 2. Ἀεροπόρων (πιλότων): Ἀρχάγγελοι Μιχαιλ καί Γαβριιλ (8 Νοεμβρίου). 3. Ἀκλθτῶν (Γυμναςτῶν): Ἅγιοι Δθμιτριοσ καί Νζςτωρ (26 καί 27 Ὀκτωβρίου) 4. Ἁλιζων: Ἅγιοι Ἀπόςτολοι (30 Ἰουνίου). 5. Ἀνκοπωλῶν: Ἅγιοσ Μιχαιλ (Ρακνανᾶσ) ὁ Ἀκθναῖοσ, νεομάρτυσ, ὁ καί κθπουρόσ (9 Ἰουλίου). 6. Ἀρτοποιῶν: Ἅγιοσ Ραντελειμων (27 Ἰουλίου). 7. Ἀρωματοπωλῶν: Ἁγία Μυροφόροσ Μαρία ἡ Μαγδαλθνι (22 Ἰουλίου). 8. Αὐτοκινθτιςτῶν (ὁδθγῶν καί μεταφορζων): Ἅγιοσ Χριςτόφοροσ (9 Μαΐου). 9. Βιβλιοπωλῶν (Βιβλιοκθκονόμων): Μζγασ Φϊτιοσ (6 Φεβρουαρίου). 10. Βοςκῶν: Ἅγιοσ Σϊηων (7 Σεπτεμβρίου). 11. Βουλευτῶν: Ἅγιοσ Ἰωςιφ (ὁ ἀπό Ἀριμακαίασ, ὁ εὐςχιμων βουλευτισ). 12. Γεωργῶν (ἀμπελουργῶν): Ἅγιοσ Τρφφων (1 Φεβρουαρίου). 13. Γουναράδων: Ρροφιτθσ Ἠλίασ (20 Ἰουλίου). 14. Δθμοςιογράφων: Ἅγιοσ Μθνᾶσ ὁ Καλλικζλαδοσ (10 Δεκεμβρίου). 15. Δικαςτῶν: Ἅγιοσ Διονφςιοσ ὁ Ἀρεοπαγίτθσ (3 Ὀκτωβρίου). 16. Δικθγόρων: Ἅγιοσ Φιλογόνιοσ ἐπίςκοποσ Ἀντιοχείασ: (20 Δεκεμβρίου). 17. Ἐκπαιδευτικῶν (καί τῶν μακθτῶν, ςπουδαςτῶν καί φοιτθτῶν): Οἱ Τρεῖσ Ἱεράρχεσ, Μζγασ Βαςίλειοσ, Γρθγόριοσ ὁ Κεολόγοσ καί Ἰωάννθσ ὁ Χρυςόςτομοσ (30 Ἰανουαρίου). 18. Εκπαιδευτικῶν Ρλθροφορικῆσ: Ἀρχάγγελοσ Γαβριιλ (11 Ἰουνίου). 19. Ἐπιπλοποιῶν (ξυλουργῶν): Ἅγιοσ Ἰωςιφ ὁ μνιςτωρ τῆσ Ραρκζνου Μαρίασ. Ἡ ἑορτι του εἶναι τιν Κυριακι μετά τά Χριςτοφγεννα. 20. Κεολόγων: Ἅγιοσ Ἰωάννθσ ὁ Κεολόγοσ (8 Μαΐου). 21. Ἠκοποιῶν: Ἅγιοσ Ρορφφριοσ ὁ ἀπό μίμων (15 Σεπτεμβρίου). 22. Ἰατρῶν: Ἅγιοι Ἀνάργυροι (1 Νοεμβρίου). Σθμειϊνουμε ὅτι: «Ὡσ προςτάτεσ γενικῶσ τῆσ Ἰατρικῆσ (νοςολογίασ, πακολογίασ) κεωροῦνται οἱ Λουκᾶσ, Κοςμᾶσ καί Δαμιανόσ, Ραντελειμων, καί οἱ Ηθναΐσ, Φιλονίλλα καί Ἑρμιόνθ. 23. Ἱεροψαλτῶν: Ἅγιοι ωμανόσ ὁ Μελωδόσ καί Ἰωάννθσ ὁ Κουκουηζλθσ (1 Ὀκτωβρίου) καί Ἰωάννθσ ὁ Δαμαςκθνόσ (4 Δεκεμβρίου). 24. Κεραμοποιῶν: Ἅγιοσ Σπυρίδων (12 Δεκεμβρίου). Ἐπειδι ςτιν Α Οἰκ. Σφνοδο (ἐν Νικαίᾳ) μίλθςε γιά τό δόγμα τῆσ Ἁγίασ Τριάδοσ μζ καυμαςτό τρόπο, χρθςιμοποιϊντασ ἕνα κεραμίδι. 25. Κθπουρῶν: Ἅγιοσ Κόνων ὁ κθπουρόσ (5 Μαρτίου). 26. Κουρζων (Κομμωτῶν): Ἅγιοσ Ἠλίασ ὁ Ἀρδοφνθσ, νεομάρτυσ, ὁ ὁποῖοσ ἀςκοῦςε τό ἐπάγγελμα τοῦ κουρζα (31 Ἰανουαρίου)

119 27. Ξυλογλυπτῶν: Ἅγιοσ Γεϊργιοσ ὁ Χιοπολίτθσ, νεομάρτυσ (26 Νοεμβρίου), ἐξαςκιςασ τιν τζχνθ τοῦ ξυλογλφπτθ. 28. Μαγείρων (καί ἐςτιατόρων): Ἅγιοσ Εὐφρόςυνοσ ὁ μάγειροσ (11 Σεπτεμβρίου). 29. Μεταφραςτῶν: Ἅγιοσ Συμεϊν ὁ Μεταφραςτισ (9 Νοεμβρίου), 30. Μετεωρολόγων: Ρροφιτθσ Ἠλίασ (20 Ἰουλίου). 31. Ναυαγοςωςτῶν: Ρροφιτθσ Ἰωνᾶσ (21 Σεπτεμβρίου). 32. Ναυτικῶν: Ἅγιοσ Νικόλαοσ (6 Δεκεμβρίου). 33. Ξενοδόχων: Ἅγιοσ Σαμψϊν ὁ ξενοδόχοσ (27 Ἰουνίου). 34. Ὀδοντιάτρων: Ἅγιοσ Ἀντίπασ (11 Ἀπριλίου). 35. Ὀφκαλμιάτρων: Ἁγία Ραραςκευι (26 Ἰουλίου). 36. Ραιδιάτρων: Ἅγιοσ Στυλιανόσ (26 Νοεμβρίου). 37. Ραντοπωλῶν (super market): Ἅγιοσ Νικόλαοσ ὁ παντοπϊλθσ, νεομάρτυσ (23 Σεπτεμβρίου). 38. Ροιθτῶν: Ἁγία Καςςιανι ἡ ποιιτρια (7 Σεπτεμβρίου). 39. Ρυροςβεςτῶν: Οἱ Τρεῖσ Ραῖδεσ (17 Δεκεμβρίου). 40. απτῶν: Ἅγιοσ Δοφκασ ὁ ράπτθσ, νεομάρτυσ (24 Ἀπριλίου). 41. Σιδθροδρομικῶν: Ἀπόςτολοσ καί Διάκονοσ Φίλιπποσ (11 Ὀκτωβρίου). 42. Σιδθρουργῶν: Ἁγία Ἑλζνθ (6 Μαρτίου Εὕρεςθ Τιμίου Σταυροῦ καί τῶν Ἥλων). 43. Συμβολαιογράφων: Ἅγιοι Μαρκιανόσ καί Μαρτφριοσ οἱ νοτάριοι (25 Ὀκτωβρίου). 44. Ταχυδρομικῶν: Ἅγιοσ Ηινων ὁ ταχυδρόμοσ (10 Φεβρουαρίου). 45. Τελωνιακῶν: Ἀπόςτολοσ καί εὐαγγελιςτισ Ματκαῖοσ (16 Νοεμβρίου). 46. Ὑδραυλικῶν: Δίκαιοσ Ἐηεκίασ (28 Αὐγοφςτου), ὁ ὁποῖοσ καταςκεφαςε ςφςτθμα ὑδραγωγείου καί ἔφερε νερό ςτά Ἱεροςόλυμα. 47. Ὑποδθματοποιῶν (καί καταςτθμάτων ὑποδθμάτων): Ἅγιοσ Ἰωάννθσ ὁ κάλφασ, νεομάρτυσ (26 Φεβρουαρίου). 48. Ὑφαςματοπωλῶν: Ἁγία Λυδία ἡ Φιλιππθςία, ἡ πορφυρόπωλισ (20 Μαΐου). 49. Φαρμακοποιῶν: Ἁγία Ἀναςταςία ἡ Φαρμακολφτρια (22 Δεκεμβρίου). 50. Φιλοςόφων: Ἅγιοσ Λουςτῖνοσ ὁ φιλόςοφοσ καί μάρτυσ (1 Ἰουνίου). 51. Χθμικῶν: Ἅγιοσ Μζνιγνοσ ὁ κναφεφσ (22 Νοεμβρίου). 52. Χρυςοχόων: Ἅγιοσ Συμεϊν ὁ Τραπεηοφντιοσ ὁ χρυςοχόοσ, ὁ νεομάρτυσ (14 Αὐγοφςτου). Επίςθσ ἔχουμε προςτάτεσ: 1. Τῶν μθτζρων τῶν κλθρικῶν: Οἱ Ἅγιεσ Ἐμμζλεια, Νόννα καί Ἀνκοφςα (μθτζρεσ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν), τίσ ὁποῖεσ ἑορτάηουμε τιν Κυριακι μετά τιν Ὑπαπαντι τοῦ Κυρίου. 2. Τῶν Ἱεροκθρφκων: Ἅγιοσ Ἰωάννθσ ὁ Χρυςόςτομοσ (13 Νοεμβρίου). 3. Τῶν Κατθχθτῶν: Ἅγιοσ Κφριλλοσ Ἱεροςολφμων (18 Μαρτίου). 4. Τῶν Ὁμαδαρχῶν: Ἅγιοσ Δθμιτριοσ (26 Ὀκτωβρίου). 5. Τῶν Ἱεροπαίδων: Ἅγιοσ Ταρςίηιοσ, ὁ δωδεκάχρονοσ μάρτυρασ τοῦ 3ου αἰ. ςτι ϊμθ. (Ρροτείνεται νά τελεῖται ἡ ἑορτι του τιν τελευταία Κυριακι τοῦ Σεπτεμβρίου). 6. Τῆσ οἰκογζνειασ: Ἅγιοι ἀπόςτολοι Ἀκφλασ καί Ρρίςκιλλα (13 Φεβρουαρίου). 7. Τῶν Ρολυτζκνων: Ἅγιοι Τερζντιοσ καί Νεονίλλα μζ τά ἑπτά τζκνα τουσ (28 Ὀκτωβρίου). 8. Τῶν Κωφαλάλων: Ρροφιτθσ Ηαχαρίασ (5 Σεπτεμβρίου). 9. Τῶν κρατουμζνων: Ἀπόςτολοσ Ὀνιςιμοσ (15 Φεβρουαρίου)

120 10. Τοῦ Στρατοῦ Ξθρᾶσ (Ρεηικό): Ἅγιοσ Γεϊργιοσ (23 Ἀπριλίου). 11. Τοῦ Ρυροβολικοῦ: Ἁγία Βαρβάρα (4 Δεκεμβρίου). 12. Τοῦ Ναυτικοῦ (καί Λιμενικοί): Ἅγιοσ Νικόλαοσ (6 Δεκεμβρίου). 13. Τῆσ Ἀεροπορίασ: Ἀρχάγγελοι Μιχαιλ καί Γαβριιλ (8 Νοεμβρίου). 14. Τῆσ Ἀςτυνομίασ: Ἅγιοσ Ἀρτζμιοσ (20 Ὀκτωβρίου). * Βιβλιογραφία: Ἅγιοι καί Ἐπαγγέλματα, ένθετο περιοδικού «ΤΟΛΜΗ», εκδ. Ἱ. Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν). ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. O Γκάντι και ο κακθγθτισ Peters Πταν Γκάντι ςποφδαηε νομικά ςτο University College of London, υπιρχε κάποιοσ κακθγθτισ ονόματι Peters, ο οποίοσ αιςκανόταν εχκρικά απζναντί του κι επειδι ο Γκάντι ποτζ του δεν χαμιλωςε το κεφάλι μπροςτά του, οι «αντιπαρακζςεισ» τουσ ιταν πολφ ςυχνζσ. Μια μζρα, ο Peters ζτρωγε ςτθν τραπεηαρία του πανεπιςτθμίου και ο Γκάντι ιρκε μαηί με το δίςκο του και κάκιςε δίπλα ςτον κακθγθτι. Ο υπεροπτικόσ κακθγθτισ, του είπε: «Κφριε Γκάντι, αςφαλϊσ το αντιλαμβάνεςτε: ζνα γουροφνι και ζνα πουλί δεν κάκονται μαηί για να φάνε». Ο Γκάντι απάντθςε: «Μθν ανθςυχείτε κακθγθτά, κα πετάξω μακριά ςασ και πιγε και κάκιςε ςε άλλο τραπζηι». Ο κ.peters, πραςινιςμζνοσ από τθν οργι, αποφαςίηει να πάρει εκδίκθςθ ςτθν επόμενθ εξζταςθ, αλλά ο Γκάντι ανταποκρίκθκε άψογα ςε όλεσ τισ ερωτιςεισ. Στθ ςυνζχεια, ο κ.peters του ζκανε τθν ακόλουκθ ερϊτθςθ: Κφριε Γκάντι, αν περπατάτε ςτο δρόμο και βρείτε ζνα πακζτο και μζςα ςτο πακζτο υπάρχει μια τςάντα γεμάτθ ςοφία και μια άλλθ τςάντα με πολλά χριματα, ποια από τισ δφο κα πάρετε ; Χωρίσ να διςτάςει, ο Γκάντι απάντθςε: Αυτι με τα χριματα φυςικά». Ο κ.peters, χαμογελϊντασ, είπε: «Εγϊ, ςτθ κζςθ ςασ, κα ζπαιρνα τθ ςοφία, δε νομίηετε»; «Ο κακζνασ παίρνει αυτό που του λείπει», απάντθςε ο Γκάντι αδιάφορα. Ο κ. Peters, ςε κατάςταςθ υςτερίασ, γράφει ςτο φφλλο τθσ εξετάςεωσ τθ λζξθ«θλίκιοσ» και το δίνει ςτον Γκάντι. Ο Γκάντι παίρνει το φφλλο και κάκεται. Λίγα λεπτά αργότερα, ο Γκάντι πθγαίνει ςτον κακθγθτι και του λζει, «Κφριε Peters, υπογράψατε το φφλλο αλλά δε μου βάλατε βακμό». 2. Το ωραιότερο πράγμα ςτθ γθ Ζνασ καλλιτζχνθσ ικελε να βρει και να ηωγραφίςει το ωραιότερο πράγμα ςτθ γθ. ϊτθςε ζναν ιερζα, ποιο ιταν το καλφτερο πράγμα ςτθν γθ. -Θ πίςτθ, του απάντθςε εκείνοσ. Είναι το μεγαλφτερο κεφάλαιο δυναμικοφ ςτθ ηωι. ϊτθςε ζναν γεωργό. -Θ ελπίδα, του απάντθςε. Αν λείψει αυτι, ζλειψε κάκε δθμιουργία για τθν ηωι. ϊτθςε και μια φτωχι εργάτρια. -Θ αγάπθ, του είπε.μ αυτιν ξεπερνϊ κάκε μου καθμό

121 Ρίςτθ, Ελπίδα, Αγάπθ ςκζφκθκε ο καλλιτζχνθσ. Ρϊσ όμωσ μπορϊ να ηωγραφίςω μαηί αυτά τα τρία; Τθν ϊρα που ζμπαινε ςτο ςπίτι του, ςτάκθκε με ζκςταςθ μπροςτά ς ζνα ηωντανό πίνακα: Τουσ γονείσ του, τθν γυναίκα του, τα παιδιά του! Στο μζτωπο των γονζων του είδε τθν πίςτθ. Στο χαμόγελο των παιδιϊν του τθν ελπίδα. Στα μάτια τθσ γυναίκασ του λαμποκοποφςε θ αγάπθ. Θ καρδιά του ςκίρτθςε. Να το ωραιότερο πράγμα ςτθν γθ! Αυτό κα ηωγραφίςω. Και αυτό δεν ιταν τίποτα άλλο, παρά θ οικογενειακι του εςτία. Ζνα απλό χαροφμενο ςπιτάκι, που το κυβερνοφςε, θ πίςτθ, θ ελπίδα, θ αγάπθ! ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ταινία του Διαπολιτιςμικοφ Γυμναςίου Ακθνϊν «Πςο μπορείσ», βαςιςμζνθ ςτο ομότιτλο ποίθμα του Κ. Καβάφθ (Αρχείο Καβάφθ Ωνάςειο Μδρυμα) από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1.Ροιθτισ Φτιάξτε μια ςτροφι ενόσ ποιιματοσ, φτιάχνοντασ ομοιοκαταλθξία με τισ λζξεισ: ΧΑΛΑΚΛ,ΚΑΛΑΣΣΑ,ΡΑΡΑΚΛ,ΤΑΧΑΣΑ 2.Αναγραμματιςμζνεσ λζξεισ ΕΛΥΚΟΝΛ (ΚΟΥΝΕΛΛ) ΓΚΛΘΜΥ (ΜΥΜΘΓΚΛ) ΛΣΟΚΣΥ (ΣΚΥΛΟΣ) ΓΑΛΑΡΑΣΟΣ (ΡΑΡΑΓΑΛΟΣ) -121-

122 Σσμάμςηρη 17 η Σαββαςξκύοιακξ, 31 Ἰαμξσαοίξσ - 1 Ζ Φεβοξσαοίξσ 2015 Ασςξγμχρία - Ασςξκοιςική ΕΙΑΓΨΓΗ Στι γνωςτι προςευχι «Κφριε καί Δζςποτα τῆσ ηωῆσ μου...» ποφ διαβάηουμε τίσ ἡμζρεσ τῆσ Μεγάλθσ Τεςςαρακοςτῆσ, παρακαλοῦμε τόν Κεό ἀνάμεςα ςτ ἄλλα νά μᾶσ κάνει κι ἔνα ςπουδαῖο δῶρο: «Κφριε,... δϊρθςαί μοι τοῦ ὁρᾶν τά ἐμά πταίςματα», λζμε. Δθλαδι, Κφριε, χάριςε μου τιν ἱκανότθτα νά ἀναγνωρίηω τά λάκθ μου. Νομίηετε ὅτι εἶναι εὔκολο ἤ δφςκολο νά διακρίνει κάποιοσ τά λάκθ του;... Εἶναι δφςκολο διότι ἀπαιτεῖ ταπείνωςθ. Ὁ ἅγιοσ Γρθγόριοσ Νφςςθσ λζγει: «Εὔκολοί ἐςμεν γνῶναι οὐρανὸν μᾶλλον ἢ ἑαυτοφσ». Ριό εὔκολα γνωρίηουμε τόν οὐράνιο κόςμο παρά τόν ἑαυτό μασ! Τό κζμα μασ λοιπόν ςιμερα κά εἶναι ἡ αὐτογνωςία. Δφςκολο κζμα, ἀλλά ἀπαραίτθτο γιά τιν πνευματικι μασ πρόοδο. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ 1. Τί εἶναι ἡ αὐτογνωςία; (...) Τό λζει ἡ λζξθ. Γνϊςθ καί ςυνείδθςθ τοῦ πραγματικοῦ ἑαυτοῦ μασ. «Μά! Δζν ξζρω ἐγϊ τόν ἑαυτό μου;» ἀκοῦμε ςυχνά. Ὅμωσ τό «γνῶκι ςαυτόν» δζν εἶναι καί τόςο ἁπλό. Εἶναι ἡ πραγματικι ςοφία καί ἡ ἀλθκινι ταπείνωςθ. Στιν Ραλαιά Διακικθ διαβάηουμε ὅτι: «οἱ ἑαυτῶν ἐπιγνϊμονεσ ςοφοί» (Ραρ. ιγϋ 10). Δθλαδι ςοφοί εἶναι Αὐτοί ποφ γνωρίηουν, καί μάλιςτα καλά, τόν ἑαυτό τουσ. Εἶναι, λοιπόν, ἡ αὐτογνωςία πνευματικι κατάκτθςθ τῶν ςοφῶν. Γιατί; Διότι αὐτοί, οἱ πνευματικά ἔξυπνοι, εἶναι ςζ κζςθ νά καταλάβουν τι ςθμαςία τθσ. 2. Ροιά ἡ ςθμαςία τθσ; (...) α. Ἀπαραίτθτθ γιά τιν καλλιζργεια τοῦ χαρακτιρα μασ. Μποροῦμε νά ἀποβλζπουμε ςζ ὁλοκλιρωςθ χαρακτιρα, τελείωςθ καί ἁγιαςμό χωρίσ ἐπίγνωςθ τῆσ πνευματικῆσ κατάςταςθσ τοῦ ἑαυτοῦ μασ; Χωρίσ αὐτογνωςία; Εἶναι τόςοι οἱ «καπνοί» τοῦ ἐγωιςμοῦ ποφ κολϊνουν τό μάτι τῆσ ψυχῆσ καί τιν ἀντίλθψθ τοῦ νοῦ μπροςτά ςτόν κακρζπτθ τῶν ἁγίων ἐντολῶν τοῦ Κεοῦ γιϋαὐτό πολφ καμπι καί πολφ κολι διακρίνουμε τιν πραγματικι μασ εἰκόνα. Συχνά πλάκουμε ἕνα ὡραιοποιθμζνο καί ψεφτικο εἴδωλο τοῦ ἑαυτοῦ μασ

123 Κι ὅταν αὐτό γκρεμίηεται, κρθνοῦμε τά ςυντρίμμια μασ. Οἱ ἅγιοι Ρατζρεσ λζνε πϊσ αὐτογνωςία εἶναι ἡ ταπείνωςθ. Διότι ὅποιοσ ἔχει ἀλθκινι γνϊςθ τοῦ ἑαυτοῦ του κατανοεῖ τιν ἀδυναμία του, τιν ἄγνοια καί τιν ἐνοχι του μπροςτά ςτό Κεό. Ταπεινϊνεται, ηθτᾶ τι κεία Χάρθ, ἀγωνίηεται καί προχωρεῖ ςτι διόρκωςθ. β. Ἀναγκαία καί γιά νά πλθςιάςουμε περιςςότερο τόν Κεό. «Ἡ ἄνοδοσ ςτό Κεό ἀρχίηει μζ τθν κάκοδο ςτόν ἑαυτό μασ» (Ρ. Εὐδοκίμωφ). «Ὅταν γνωρίςεισ τόν ἑαυτό ςου, τότε κά γνωρίςεισ καλφτερα τόν Κεό» ( Ὅς. Νεῖλοσ). 3. Τί κά μποροῦςε νά μᾶσ βοθκιςει ςζ μιά βακειά αὐτογνωςία; (...) Οἱ Ρατζρεσ μᾶσ ςυνιςτοῦν τιν κακθμερινι αὐτοεξζταςθ καί αὐτοκριτικι. Τί εἶναι ἡ αὐτοἐξζταςθ; Μᾶσ τό λζει ἡ λζξθ. Ἐξζταςθ, ἔλεγχοσ καί ἀνάκριςθ τοῦ ἑαυτοῦ μασ, μζ ςκοπό νά τόν δρομολογιςουμε ςφμφωνα μζ τόν προοριςμό μασ: νά φκάςουμε ςτό «κακ ὁμοίωςιν» τοῦ Κεοῦ. Ἐάν ὁ νοῦσ καί ἡ ςυνείδθςι μασ χάνουν τόν ἔλεγχο αὐτό ἤ δζν βλζπουν κακαρά, τότε βριςκόμαςτε ςζ λανκαςμζνθ πορεία. Ὁ Ἀπόςτολοσ Ραῦλοσ ςυνιςτᾶ : «Ἑαυτοὺσ πειράηετε εἰ ἐςτὲ ἐν τῇ πίςτει, ἑαυτοὺσ δοκιμάηετε» (Β Κορ. ιγ 5). Δθλαδι ςυνεχῶσ νά ἐλζγχετε καί νά ἐξετάηετε τόν ἑαυτό ςασ κατά πόςο βαδίηει ςφμφωνα μζ τιν ὀρκι πίςτθ καί διδαςκαλία. Καί ἡ αὐτοκριτικι τί εἶναι; Εἶναι ἕνα ἐςωτερικό δικαςτιριο. Δικαςτζσ εἶναι ὁ νοῦσ καί ἡ ςυνείδθςι μασ, καί κατθγοροφμενοσ μόνο ὁ ἑαυτόσ μασ. Ἐκεῖ μζςα, ςτόν ἀκζατο κόςμο τῆσ καρδιᾶσ μασ οἱ δυό δικαςτζσ, ςάν αὐςτθροί κριτζσ, ἐλζγχουν ςκζψεισ, λόγουσ, πράξεισ μασ, μζ ἀλάκθτο κριτιριο τό κζλθμα τοῦ Κεοῦ, τόν Ἅγιο Νόμο τῆσ Ἀγάπθσ Του. Εἶναι χριςιμεσ ς αὐτό τό ςθμεῖο καί οἱ ὑποδείξεισ τῶν ἄλλων. Ρῶσ τίσ δεχόμαςτε; Φρόνιμο εἶναι νά μιν τίσ ἀπορρίπτουμε. Ροιόσ μεγάλοσ δθμιουργόσ (ηωγράφοσ, μουςικόσ, λογοτζχνθσ) δζν κζτει ὑπό ἔλεγχο καί κριτικι τό ἔργο του, προκειμζνου νά τό βελτιϊςει καί νά τό παρουςιάςει τζλειο; Γιά τιν εἰκόνα, λοιπόν, τῆσ ψυχῆσ μασ, τιν εἰκόνα τοῦ Κεοῦ, καί τιν ὁλοκλιρωςι μασ, δζν κά φροντίςουμε; 4. Τί κάνει δφςκολθ τιν αὐτοεξζταςθ καί τιν αὐτοκριτικι; (...) α. Ἡ φιλαυτία μασ. Μᾶσ ἀρζςει ὁ ἑαυτόσ μασ. Τόν ἀγαπᾶμε ἔτςι ὅπωσ εἶναι. Δζν προβάλλουμε ἀντίςταςθ ςτίσ ἀδυναμίεσ του. Συγκρίνουμε ςυνικωσ τόν ἑαυτό μασ, μζ τά «μεῖον» καί ὄχι μζ τά «ςφν» τῶν ἄλλων κι ἔτςι εἴμαςτε πάντα παραπάνω. Βαυκαλιηόμαςτε μζ τίσ μικροκαλοςφνεσ μασ καί δζν παραδεχόμαςτε τίσ πραγματικζσ ἐλλείψεισ μασ. Τό ἀποτζλεςμα, νά εἴμαςτε ἐπιεικεῖσ μζ τόν ἑαυτό μασ καί αὐςτθροί μζ τοφσ ἄλλουσ. Τά δικά μασ λάκθ τά κεωροῦμε «μικρά - ἀκῶα - ἀςιμαντα - δικαιολογθμζνα - ἀναπόφευκτα»... ἤ ποφ «ἔτςι κάνουν ὅλοι»... Τά ἀμνθςτεφουμε καί ηοῦμε ςζ ἐκελοφςια αὐταπάτθ. Ἕνασ φωτιςμζνοσ πνευματικόσ ἔλεγε: «Τά ἀγκάκια δζν κζλουν χάδια». β. Ἀγνοοῦμε τό Κεῖο Νόμο. Τί μᾶσ ηθτᾶ ὁ Κεόσ. Ἡ ἐξζταςθ καί κριτικι τοῦ ἑαυτοῦ μασ γίνεται γιά νά ἐπαναφζρουμε τόν ἑαυτό μασ ςτόν προοριςμό ςτόν ὁποῖο μᾶσ ἔταξε ὁ ἴδιοσ ὁ δθμιουργόσ μασ. Ἄν δζν φροντίςουμε νά μάκουμε ποιόσ -123-

124 εἶναι αὐτόσ, τότε πῶσ κά γνωρίςουμε τά λάκθ μασ; Σκεφκεῖτε π.χ. ἕνα γιατρό ποφ δζν γνωρίηει Φυςιολογία. Ἄν δζν γνωρίηει ποιά εἶναι ἡ φυςιολογικι κατάςταςθ τοῦ ἀνκρϊπινου ὀργανιςμοῦ, ἡ ὑγεία, τότε πῶσ μπορεῖ νά διαγνϊςει τιν παρζκκλιςθ καί τιν ἀςκζνεια; Μόνο ἄν ὁ ἄνκρωποσ κζςει τά διανοιματα, τίσ ἐπικυμίεσ του, τά ἐλατιριά του μπροςτά ςτό Νόμο τοῦ Κεοῦ καί τά ςυγκρίνει μζ Αὐτόν, κά μπορζςει νά γνωρίςει τιν πραγματικι πνευματικι του ςτάκμθ καί τιν ἠκικι του ποιότθτα. γ. Μᾶσ παραςφρει ἡ κοςμικι νοοτροπία, ποφ ὅ,τι δζν μπορεῖ νά τό φτάςει, τό ἀπορρίπτει. Ἡ ἀλθκινι γνϊςθ τοῦ ἑαυτοῦ μασ ἀπαιτεῖ κόπο καί ςκλθρό ἀγϊνα. Ἡ ἐποχι τῆσ ἥςςονοσ προςπακείασ ὅμωσ κάτι τζτοιο τό ἀποφεφγει καί ἄρα μᾶσ ςτερεῖ κάκε καρπό αὐτοῦ τοῦ ἀγϊνα. δ. Διάφορα ἄλλα πολλά καί πάςθσ φφςεωσ ἐμπόδια. Διάςπαςθ, κόρυβοι, κυνθγθτό τοῦ χρόνου, προβλιματα, ηθτιματα, ἄγχοσ, κόποσ μιᾶσ τόςο φορτωμζνθσ μζρασ, κά ἔλκουν να πνίξουν τιν ἔφεςθ τῆσ ψυχῆσ γιά αὐτοκριτικι, ἀναηιτθςθ τοῦ οὐρανοῦ. Ροῦ ςκζψθ καί ὥρα για περιςυλλογι καί αὐτοεξζταςθ! 5. Ρότε καί πῶσ πρζπει νά γίνεται ἡ αὐτοεξζταςθ καί αὐτοκριτικι; (...) Βζβαια μπορεῖ νά γίνει ἀμζςωσ καί ἐπ αὐτοφϊρῳ. Τι ςτιγμι ποφ ςυλλαμβάνουμε τόν ἑαυτό μασ νά παρεκκλίνει ἀπό τά βιματα τοῦ Χριςτοῦ. Ἀπαραίτθτο ὅμωσ εἶναι νά γίνεται καί πιό ςυςτθματικά, ςάν ἔλεγχοσ καί ἀπολογία τῆσ ψυχῆσ. Τό βράδυ, ὅταν ὅλα ἠρεμιςουν, πρίν ἤ μετά τι βραδινι μασ προςευχι μασ, ςτιν ἡςυχία τοῦ δωματίου μασ, κάτω ἀπό τιν παρουςία τοῦ Κυρίου μασ νά κουβεντιάςουμε εἰλικρινά μζ τόν ἑαυτό μασ. Νά ςθμειϊςουμε ςυγκεκριμζνα περιςτατικά καί πτϊςεισ μασ. Ἀλλά καί ςυγκεκριμζνεσ ἐπεμβάςεισ τοῦ Κεοῦ ςτι μζρα μασ καί ςτι ηωι μασ. Ἐκτόσ ὅμωσ ἀπό τι βραδινι αὐτοκριτικι, χριςιμθ εἶναι καί ἐκείνθ τοῦ Σαββάτου. Νά κάνουμε μιά ἀναδρομι (ἕνα «φλάσ μπάκ») ςτιν ἑβδομάδα ποφ πζραςε. Νά κζςουμε ςτόν ἑαυτό μασ ἐρωτιματα ὅπωσ: Ροιά ἦταν ἡ ηωι μου ὡσ μζλουσ τῆσ Ἐκκλθςίασ τοῦ Χριςτοῦ; Ρῶσ πῆγα; Εἶχα κάποιουσ ςτόχουσ; Κάποια ςυνκιματα; Ἀγωνίςτθκα; Τί μζ δυςκόλεψε ἀπό τόν ἑαυτό μου; Τί ἀπό τό περιβάλλον μου; Τά ξεπζραςα; Ἡ αὐτοκριτικι τοῦ Σαββάτου ἑτοιμάηει τιν ψυχι γιά τι Λατρεία τοῦ Κεοῦ. Καί φυςικά ἀπαραίτθτοσ ὁ εἰλικρινισ ἔλεγχοσ τοῦ ἑαυτοῦ μασ πρίν ἀπό τιν ἱερά Ἐξομολόγθςθ. Βζβαια, ἐάν προθγικθκε μζςα ςτιν ἑβδομάδα ἡ τακτικι αὐτοκριτικι, τότε πιό εὔκολα κά ἑτοιμαςτοῦμε γιά τιν ἐξομολόγθςθ. Ἡ ἑτοιμαςία γιά τό μυςτιριο τῆσ μετανοίασ πρζπει νά εἶναι ςυγκεκριμζνθ, ὑπεφκυνθ καί βακιά. Νά βάλω τόν ἑαυτό μου ςτι κζςθ τοῦ κατθγορουμζνου καί νά ἐξετάςω ὄχι μόνο τίσ πράξεισ μου, ποφ ἐνδεχομζνωσ νά τίσ εἶδαν οἱ ἄνκρωποι, ἀλλά καί τίσ ςκζψεισ μου, κάκε ἐλατιριο καί κίνθςθ τῆσ καρδιᾶσ καί κάκε ςυναίςκθμα ποφ τραυμάτιςε τι ςχζςθ μου μζ τό Κεό καί μζ ἀπομάκρυνε ἀπό τόν ςτοργικό μου Ρατζρα. Ρροςοχι ςτό μυςτικό τῆσ ςωςτῆσ αὐτοκριτικῆσ: Ἐλζγχω τόν ἑαυτό μου καί βρίςκω τά λάκθ μου ὄχι ἁπλῶσ γιά νά τά διαπιςτϊςω μελαγχολικά καί νά βυκιςτῶ ςτιν ἀπογοιτευςθ καί τιν παραίτθςθ, ὅπωσ παρακινοῦν ςφγχρονα νεανικά ρεφματα. Ἀλλά ἀνακρίνω τόν ἑαυτό μου μζ τιν προοπτικι τῆσ διόρκωςθσ, τῆσ ἀλλαγῆσ, τῆσ μετάνοιασ, τῆσ ἐπιςτροφῆσ ςτόν Ρατζρα, ποφ μζ περιμζνει καί ςίγουρα κά μζ δεχτεῖ, γιατί -124-

125 μζ ἀγαπάει. Ἕνασ τζτοιοσ ἀγωνιςτισ εἶναι πάντα νικθτισ. Βρίςκεται ςυνεχῶσ ςτόν ἀγϊνα τοῦ ἁγιαςμοῦ καί τῆσ τελειϊςεϊσ του. Στό δρόμο τῆσ ἀλθκινῆσ μετάνοιασ. Χρειάηεται ὅμωσ κάτι ἀκόμα. Τί; Ἡ ὑπογραφι ἐγκυρότθτασ ςτά ἀποτελζςματα τῆσ αὐτοκριτικῆσ. Ροιόσ κά τι βάλει; Ὁ Ρνευματικόσ μασ. Μπροςτά του κά φζρουμε τι «βιντεοςκόπθςθ» καί «τομογράφθςθ» τοῦ ψυχικοῦ μασ κόςμου μζ εἰλικρίνεια. Ἐκεῖνοσ μζ τιν ἀγάπθ, τιν ὑπευκυνότθτα, τιν πείρα, τό φωτιςμό τοῦ Ἁγίου Ρνεφματοσ, κά διαγνϊςει τά «ἀςκενιματα» καί κά ὑποδείξει τιν «ἰατρείαν». Ἔτςι μζ τι κεία Χάρθ τοῦ Ἱεροῦ Μυςτθρίου καί τίσ ςυμβουλζσ τοῦ Ρνευματικοῦ μασ, κά προχωροῦμε μζ ςτακερό καί ςίγουρο βῆμα γιά τιν κατάκτθςθ τῶν πνευματικῶν μασ ςτόχων. ΕΠΙΛΟΓΟ Ἡ Ἁγία Γραφι καί οἱ Ἅγιοι Ρατζρεσ τονίηουν τιν ἀνάγκθ τῆσ αὐτοκριτικῆσ. Τιν ὀνομάηουν «Ἐπιςτιμθ ἐπιςτθμῶν καί τζχνθ τεχνῶν». Τιν ὀνομάηουν «νιψθ». Δθλαδι πνευματικι ἀγρφπνια. Ὁ ὅςιοσ Ἰςαάκ ὁ Σφροσ λζει: «Ὅποιοσ ἀξιϊκθκε νά γνωρίςει τόν ἑαυτό του εἶναι καλφτεροσ ἀπό ἐκεῖνον ποφ ἀξιϊκθκε νά δεῖ ἀγγζλουσ». Ὁ Ἅγιοσ Ἰωάννθσ τῆσ Κροςτάνδθσ τιν ὀνομάηει «πόλεμο» καί λζει ὅτι «ἐκεῖνοι ποφ προςπακοῦν νά ηιςουν ἀνϊτερθ ηωι, ἀγωνίηονται ς αὐτόν τόν πιό λεπτό καί πιό δφςκολο πνευματικό πόλεμο». Καί ὁ Ἅγιοσ Νικόδθμοσ ὁ Ἁγιορείτθσ ςτό κλαςικό βιβλίο του «Ὁ ἀόρατοσ πόλεμοσ» τί ἄλλο κάνει ἀπό τό νά μᾶσ ὁδθγεῖ ςτι ςτρατθγικι αὐτῆσ τῆσ πιό ὑπζροχθσ ἐςωτερικῆσ μάχθσ καί νίκθσ; Γι αὐτό κι ἐμεῖσ ἀπό τά 1.440ϋ (πρῶτα λεπτά) τοῦ 24ϊρου, ἄσ ξεχωρίηουμε πάντα μερικά γιά τιν πνευματικι μασ αὐτι ἀναςυγκρότθςθ. Εἶναι ὁ πιό γόνιμοσ διάλογοσ ποφ μποροῦμε νά κάνουμε. Ἔτςι μόνο μποροῦμε νά ἐλπίηουμε ςζ πρόοδο πνευματικι. Ἕνα-ἕνα νά ξεριηϊνονται τά ἀγκάκια τοῦ κακοῦ. Ὁ χαρακτιρασ νά λειαίνεται, ὥςπου νά μορφωκεῖ ὁ Χριςτόσ μζςα μασ. ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Αμαρτίεσ ςαν πζτρεσ και χαλικάκια Κάποτε, επιςκζφτθκαν τον Άγιο Αλζξιο (ζναν ϊςο διά Χριςτόν ςαλό τθσ επαρχίασ Βορονζη) δφο γυναίκεσ. Θ πρϊτθ βαςανιηόταν από τθν ςυνείδθςι τθσ, κακϊσ είχε διαπράξει ζνα φοβερό αμάρτθμα, ενϊ θ άλλθ δεν ζκανε τίποτα άλλο απ το να κλαψουρίηει: "Είμαι αμαρτωλι, όπωσ όλοσ ο κόςμοσ. Ππωσ ξζρετε πάτερ μου, είναι αδφνατον να ηει κανείσ χωρίσ ν αμαρτάνει". Ζδειξε με ςυγκεκριμζνο τρόπο και ςτισ δφο τι ςιμαιναν τα λεγόμενά τουσ, και τισ ζςτειλε ς ζνα χωράφι. Σ εκείνθ που είχε διαπράξει το μοναδικό αμάρτθμα που τθ ςυνζτριβε, ηιτθςε να πάει να ψάξει τθν πιο βαριά πζτρα που μποροφςε να ςθκϊςει και να του τθ φζρει. Στθν άλλθ ζδωςε τθν εντολι να μαηζψει ςτθν ποδιά τθσ όςα περιςςότερα χαλίκια μποροφςε. Πταν οι δφο γυναίκεσ γφριςαν πίςω, τουσ ηιτθςε να ξαναπάνε και να αφιςουν τισ πζτρεσ ςτο ίδιο ακριβϊσ μζροσ απ όπου τισ είχαν πάρει

126 Θ πρϊτθ πιγε κατευκείαν ςτο χϊρο που είχε μαηζψει τθν πζτρα, τθσ οποίασ το αποτφπωμα ιταν ακόμα ορατό ςτο ζδαφοσ, και τθν ξανάβαλε ςτθ κζςθ τθσ. Θ δεφτερθ όμωσ, περιπλανιόταν χωρίσ να μπορεί κυμθκεί που είχε βρει όλα εκείνα τα χαλικάκια Μϋ αυτόν τον τρόπο, απζδειξε εκείνοσ ο δια Χριςτόν ςαλόσ ότι δεν πρζπει να μεταχειριηόμαςτε με περιφρόνθςθ και υπεροψία κάτι που μοιάηει αςιμαντο, αλλά από το οποίο καμιά δφναμθ ςτον κόςμο δεν μπορεί να μασ απαλλάξει! Οφείλουμε να ςτοχαςτοφμε πάνω ς αυτά: Αν πραγματικά δεν δίνουμε ςθμαςία ςτισ μικρζσ αμαρτίεσ, δεν μποροφμε να τισ κακαρίςουμε ι και αν θ ςυνικεια αγκιςτρωκεί ςτθν αδιαφορία για τα μικρά ςφάλματα, τότε θ αμζλεια γίνεται θ δεφτερθ φφςθ μασ και αρχίηουμε ν αμαρτάνουμε ολοζνα και περιςςότερο, αρχίηουμε δθλαδι ςταδιακά να παραμορφωνόμαςτε και να καταςτρζφουμε, ν αφανίηουμε, να βεβθλϊνουμε τθν εικόνα του Κεοφ μζςα μασ. (Από το βιβλίο του Μθτροπολίτου Σουρόη Αντωνίου (Bloom), "Το μυςτιριο τθσ ίαςθσ" ) 2. Τα τρία πιο ςοβαρά λάκθ που γίνονται κατά τθν εξομολόγθςθ Για τθ ςυγχϊρθςθ των παραπτωμάτων μασ απαραίτθτθ προχπόκεςθ είναι θ αλικεια και θ ειλικρινισ εξαγόρευςθ. Αλλά ποιοί είναι εκείνοι, ποφ, ενϊ ξεκινοφν με διάκεςθ εξαγορεφςεωσ των παραπτωμάτων τουσ, ςτο δρόμο ςκοντάφτουν και δεν είναι ειλικρινείσ ςτθν όμορφθ αυτιν ευκαιρία, όπου ζχουν δυνατότθτα απαλλαγισ από τα αμαρτιματα και τα πλθμμελιματα τουσ; Πρϊτον: Αυτοί που κρφβουν τισ αμαρτίεσ τουσ, γιατί ντρζπονται να τισ εξαγορεφςουν. Ο Σατανάσ πάντα ενκαρρφνει τον άνκρωπο, όταν πρόκειται να αμαρτιςει. Πταν όμωσ ζλκει θ ϊρα τθσ μετάνοιασ τον αποκαρρφνει με τθν ντροπι. Ντρζπομαι λζγει. Ρϊσ να παρουςιάςω ςτο φϊσ αυτά που ζκανα ςτο ςκοτάδι; ο Λερόσ Χρυςόςτομοσ λζγει: ςυ να μθ πειςκείσ ς αυτιν τθν προτροπι του Σατανά. Και ο Άγιοσ Γρθγόριοσ Νφςςθσ προτρζπει τουσ χριςτιανουσ λζγοντασ: Με πολφ κάρροσ αποκαλφψατε τα μεγάλα ςασ αμαρτιματα αποκαλφψτε αυτά, που είναι φωλιαςμζνα ςτο βάκοσ τθσ ψυχισ ςασ αποκαλφψτε, όπωσ αποκαλφπτει ο αςκενισ ςτο γιατρό τα κρυμμζνα του τραφματα. Ζτςι και μόνο κα πετφχετε τθ κεραπεία. Δεφτερον: Αυτοί που ομολογοφν ότι αμάρτθςαν, Αλλά το βάροσ τθσ αμαρτίασ το ρίχνουν ςε τρίτουσ. θ διάκεςθ αυτι, τθσ επιρρίψεωσ τθσ αμαρτίασ ςτουσ άλλουσ, φαίνεται κακαρά και ςτο πρϊτο βιβλίο τθσ Ρ. Διακικθσ, τθ Γζνεςθ. εκεί παρατίκεται από τον ιερό ςυγγραφζα, τον προφιτθ Μωυςι, ζνασ διάλογοσ, που είναι ιδιαίτερα κατατοπιςτικόσ. Λζγει ο Κεόσ ςτον Αδάμ, που παρζβθ τθν εντολι και ζφαγε από το δζνδρο τθσ γνϊςεωσ του καλοφ και του κακοφ Ροιόσ ςου ανιγγειλε ότι είςαι γυμνόσ, εκτόσ αν ζφαγεσ από το δζνδρο, από το όποιο και μόνο ςου απαγόρευςα να φάγεισ; και ο Αδάμ άπαντά: ι γυνι, θν ζδωκασ μετ εμοφ, αφτθ μοι ζδωκεν από του ξφλου, και ζφαγον. Και είπε Κφριοσ ο Κεόσ τθ γυναικί τι τοφτο εποίθςασ; και είπεν θ γυνι ο όφισ θπάτθςε με και ζφαγον. ςτο διάλογο αυτόν, παρατθροφμε ότι ο Αδάμ ρίχνει τθν ευκφνθ για τθν πτϊςθ του ςτθ γυναίκα, Αλλά και ςτον ίδιο το Κεό. δε φταίω εγϊ, Αλλά θ γυναίκα που Εςφ μου ζδωςεσ. Και θ Εφα ρίχνει τθν ευκφνθ ςτον όφθ. Αυτόσ με θπάτθςε λζγει. Σρίτον: Αυτοί που αμαρτάνουν και κλίβονται όχι γιατί ζςφαλαν ενϊπιον του Κεοφ, Αλλά γιατί φοβοφνται ότι με τθν κοινολόγθςθ των πραγμάτων κα κιγεί θ αξιοπρζπεια τουσ. (π. Βαςίλειοσ Ακριβόπουλοσ) -126-

127 ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Αφιερωμζνο ςτα παιδιά», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. Ραντομίμα Βάλε ςτο μυαλό ςου ζναν τίτλο βιβλίου ι ζνα κινθματογραφικό ζργο και κάνε το παντομίμα ςτθ ςυντροφιά, ϊςτε να ανακαλφψει το ζργο. 2. Γρίφοι 1) Αν τρεισ γάτεσ πιάνουν 3 ποντίκια ςε 3 λεπτά, πόςεσ γάτεσ κα χρειαςτοφν για να πιάςουν 100 ποντίκια ςε 100 λεπτά; (τρεισ) 2) Ζχει δόντια κοφτερά, δεν μπορεί όμωσ να φάει. Τι είναι; (πριόνι) 3) Είναι μια ολόκλθρθ λζξθ, ςυνικωσ όμωσ ζχει μόνο ζνα γράμμα μζςα. Τι είναι; (φάκελοσ) 4) Ιλιοσ δεν είναι, ακτίνεσ ζχει, πόδια δεν ζχει και όμωσ τρζχει. Τι είναι; (ποδιλατο) 5) Βάρθ αμζτρθτα βαςτά ςτθ ράχθ τθν πλατιά τθσ, μα να ςθκϊςει δεν μπορεί οφτε βελόνι ελαφρφ οφτε ζναν κόκκο άμμο. Τι είναι; (κάλαςςα) 6) Από ψθλά γκρεμίηεται, πζφτει και δε ραγίηεται. Τι είναι; (βροχι) 7) Φφλλα κρατάει μα δζντρο δεν είναι, τθν ςκζψθ μετράει κεφάλι δεν είναι και αν άψυχο είναι ςυνικωσ μιλάει γιατί πάνω του τα λόγια κρατάει. Τι είναι; (βιβλίο) -127-

128 Σσμάμςηρη 17 η Σαββαςξκύοιακξ, 7-8 Φεβοξσαοίξσ 2015 Ζ παοαβξλή ςξσ Σπλαγυμικξύ Παςέοα ΕΙΑΓΨΓΗ-ΔΙΗΓΗΗ Κυμάςτε τθν ιςτορία του Άςωτου Γιου, για τθν οποία μιλιςαμε ςε προθγοφμενθ ςυνάντθςι μασ; (...) Ασ τθν ξαναδοφμε από μια άλλθ οπτικι γωνία! Μασ περιγράφει τιν ἱςτορία ἑνόσ νζου ὁ ὁποῖοσ μζ κραςφτθτα καί αὐκάδεια ηιτθςε ἀπό τόν πατζρα του τιν περιουςία ποφ τοῦ ἀντιςτοιχοῦςε γιά νά φφγει ἀπό τό ςπίτι καί νά ηιςει ἐλεφκεροσ. Ρράγματι ἔφυγε μακριά κι ἔηθςε ςπαταλϊντασ τιν περιουςία του ςζ γλζντια καί διαςκεδάςεισ «ηῶν ἀςϊτωσ». Κι ὅταν ςτι μακρινι χϊρα ἄρχιςε νά ὑποφζρει ἀπό τιν πείνα καί τίσ ςτεριςεισ κι ἔφταςε ςτό ἐλεεινό κατάντθμα νά βόςκει χοίρουσ καί νά τρϊει ἀπό τίσ τροφζσ τουσ, τότε ὁ ἄςωτοσ αὐτόσ υἱόσ ςυνῆλκε καί πῆρε τιν ἀπόφαςθ νά ἐπιςτρζψει ςτόν πατζρα του. Καί τί ἔκπλθξθ τόν περίμενε ἐκεῖ! Ρρίν ἀκόμθ φκάςει ςτό ςπίτι του, εἶδε τόν πατζρα του νά τρζχει κοντά του, νά τόν ἀγκαλιάηει καί νά τόν καταφιλεῖ. Κανείσ δζν μπορεῖ νά μείνει ἀςυγκίνθτοσ ὅταν φζρνει ςτό νοῦ του αὐτι τιν εἰκόνα τῆσ ὑποδοχῆσ τοῦ ἀςϊτου υἱοῦ ἀπό τόν πατζρα. Τότε ποφ ὁ ςπλαχνικόσ πατζρασ εἶδε ἀπό μακριά τόν ἄςωτο γιό του νά ἐπιςτρζφει. Καί ἔτρεξε... ἔτρεξε ὁ πονεμζνοσ πατζρασ, τόν ἔςφιξε ςτιν ἀγκαλιά του καί τόν καταφιλοῦςε μζ ςτοργι: «καὶ δραμὼν ἐπζπεςεν ἐπὶ τὸν τράχθλον αὐτοῦ καὶ κατεφίλθςεν αὐτόν». Ἡ ςυγκινθτικι αὐτι ὑποδοχι τοῦ ἀςϊτου υἱοῦ ἀπό τόν ςπλαχνικό πατζρα ἀποτελεῖ μιά μόνο ἐκδιλωςθ τῆσ πατρικῆσ ἀγάπθσ. Ἀξίηει ὅμωσ νά δοῦμε μζςα ἀπό τι καυμάςια αὐτι παραβολι πῶσ ἐκδθλϊκθκε ςτίσ διάφορεσ χρονικζσ ςτιγμζσ ἡ ἀγάπθ τοῦ πατζρα πρόσ τόν ἄςωτο υἱό του γιά νά διακρίνουμε μζ τόν τρόπο αὐτό καί πῶσ ἐκδθλϊνεται ἡ ἀγάπθ τοῦ Κεοῦ καί ςτι δικι μασ ηωι. Διότι, ὅπωσ καταλαβαίνετε, ὁ πατζρασ τῆσ παραβολῆσ ςυμβολίηει τόν Κεό κι ὁ ἄςωτοσ υἱόσ τόν κάκε ἁμαρτωλό ἄνκρωπο. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ-ΕΥΑΡΜΟΓΗ 1. Ρῶσ ἐκδθλϊκθκε ἡ ἀγάπθ τοῦ πατζρα ὅταν ὁ υἱόσ ἔμενε ἀκόμα ςτό ςπίτι; (...) Ὁ πατζρασ παρουςιάηεται ἐκεῖ ὡσ ἕνασ ἀλθκινόσ ἄρχοντασ ἀγάπθσ. Στό ςπίτι του ἔχουν ἄφκονα τά ἀγακά ἀκόμθ καί αὐτοί οἱ ὑπθρζτεσ πολφ περιςςότερο τά παιδιά του. Τό ἤξερε καλά αὐτό ὁ νεότεροσ γιόσ καί τό κυμικθκε ὅταν βρζκθκε ςτι δφςκολθ ὥρα: «πόςοι μίςκιοι τοῦ πατρόσ μου περιςςεφουςιν ἄρτων, ἐγὼ δὲ λιμῷ ἀπόλλυμαι!»

129 Ἑπομζνωσ κι ὁ πατζρασ ἔδινε ςτά παιδιά του πλοφςια ὅλα τά ἀγακά. Τίποτα δζν τοφσ ἔλειπε. Καί δζν ἦταν μόνο τά ὑλικά ἀγακά: ὁ πατζρασ παρεῖχε ςτά παιδιά του ἀςφάλεια καί προςταςία μζ τό ἀνφςτακτο ἐνδιαφζρον του καί τι γεμάτθ ςτοργι πατρικι του ἐπίβλεψθ. -Κατά παρόμοιο τρόπο δείχνει κι ὁ Κεόσ τιν ἀγάπθ Του ς ἐμᾶσ τοφσ ἀνκρϊπουσ. Ρῶσ; Αὐτι ἡ ἄπειρθ ἀγάπθ τοῦ Κεοῦ φανερϊνεται μζςα ςτι Δθμιουργία. Τί εἶναι ὁ πλανιτθσ μασ, ἡ γῆ; Ἕνα ἐξαίςιο παλάτι ποφ ἔφτιαξε ὁ Κεόσ γιά νά κατοικεῖ ὁ ἄνκρωποσ. Μζςα ςτό παλάτι αὐτό Ἐκεῖνοσ μᾶσ χαρίηει ἄφκονα ὅλα τά ἀγακά Του: τόν ἥλιο, τό νερό, τόν ἀζρα, τίσ ἐναλλαγζσ τῶν ἐποχῶν, τιν ἀφκονία τῶν καρπῶν τῆσ γῆσ, τιν ποικιλία τῶν φυτῶν, τῶν ηϊων, τῶν πτθνῶν... Καί ἀκόμα μᾶσ δίνει τιν ὑγεία, ςυντθρεῖ τι ηωι μασ, μᾶσ προςτατεφει ἀπό τόςουσ κινδφνουσ. -Ἄραγε δεχόμαςτε μζ εὐγνωμοςφνθ τίσ δωρεζσ Του;... Δυςτυχῶσ, μιά ματιά ςτόν κόςμο γφρω μασ μᾶσ βεβαιϊνει γιά τό ἀντίκετο. Ὁ ςφγχρονοσ ἄνκρωποσ ἔφταςε ςτό ςθμεῖο ὄχι μόνο νά ξεχάςει τόν Εὐεργζτθ του Κεό ἀλλά καί νά ςτραφεῖ ἐναντίον Του! Τί παραλογιςμόσ! Τί ἀχαριςτία! Γράφει ὁ ἱερόσ ψαλμωδόσ: «Ἄνκρωποσ ἐν τιμῇ ὢν οὐ ςυνῆκε, παραςυνεβλικθ τοῖσ κτινεςι τοῖσ ἀνοιτοισ καὶ ὡμοιϊκθ αὐτοῖσ» (Ψαλμ. 48,13). Δζν ςυνειδθτοποίθςε ὁ ἄνκρωποσ τιν τιμι ποφ τοῦ ἔκανε ὁ Κεόσ ποφ τόν ἔβαλε βαςιλιά μζςα ςτιν κτίςθ καί προτίμθςε νά παραδοκεῖ ςτίσ ἁμαρτωλζσ ἐπικυμίεσ του ςάν τά κτινθ ποφ δζν ἔχουν νοῦ καί λογικι. Σάν τόν ἄςωτο υἱό ἔφυγε ὁ ἄνκρωποσ μακριά ἀπό τόν Κεό κι ἄρχιςε νά ςπαταλᾶ καί νά καταςτρζφει τιν περιουςία ποφ Ἐκεῖνοσ τοῦ ἔδωςε: τό φυςικό περιβάλλον ἀλλά καί τιν ἴδια τιν ψυχι του. Τί τραγικό!... Ὡςτόςο ἡ ἀγάπθ τοῦ Ρατζρα νομίηετε ὅτι ἐγκατζλειψε τό ἐπαναςτατθμζνο παιδί Του; Ἄσ δοῦμε... 2.Ὅταν ἔφυγε ὁ ἄςωτοσ υἱόσ πῶσ ἐκδθλϊκθκε ἡ ἀγάπθ τοῦ πατζρα; (...) Δζν κφμωςε ὁ πατζρασ μζ τιν ἀνταρςία τοῦ γιοῦ του. Δζν ὀργίςτθκε διότι τάχα ντρόπιαςε τό ὄνομα τῆσ οἰκογενείασ του, οὔτε τόν ἀποκλιρωςε ὥςτε νά μιν τόν κεωρεῖ γιό του. Ἀντίκετα, τόν ςυντρόφευε παντοῦ καί πάντοτε μζ τιν ἀγάπθ του. Ὅπωσ φαίνεται ςτιν παραβολι, ςτεκόταν κάκε μζρα καί περίμενε. Ρερίμενε νά τόν δεῖ νά ἐπιςτρζφει. Ροιόσ μπορεῖ νά περιγράψει τόν μυςτικό πόκο καί τιν ἔντονθ προςδοκία τοῦ πατζρα αὐτοῦ ποφ ποτζ δζν ἔχαςε τιν ἐλπίδα γιά τό γυριςμό τοῦ γιοῦ του; -Τί ςυμβολίηει αὐτι ἡ καυμάςια εἰκόνα τοῦ πατζρα ποφ περιμζνει τό παιδί του νά γυρίςει;... Ἡ εἰκόνα αὐτι ἀποδίδει μζ τόν πλζον παραςτατικό τρόπο τι μακροκυμία τοῦ Κεοῦ καί τόν πόκο Του γιά νά ἐπιςτρζψει ὁ κάκε ἁμαρτωλόσ. Ἀλικεια ἔχουμε ςκεφκεῖ πόςεσ κακίεσ, πόςεσ ἁμαρτίεσ βλζπει νά γίνονται ςζ κάκε ςτιγμι ἀπό μζρουσ μασ! Κι ὅμωσ ὁ Κεόσ μᾶσ ἀνζχεται! «Ἐὰν ἀνομίασ παρατθριςῃσ, Κφριε Κφριε, τίσ ὑποςτιςεται;» (Ψαλμ. ρκκ 3), γράφει ὁ κεόπνευςτοσ ψαλμωδόσ. Δθλαδι, ἄν Ἐςφ Κφριε, ἐξετάςεισ τίσ ἀνομίεσ μασ, ποιόσ μπορεῖ ν ἀντζξει χωρίσ νά καταποντιςτεῖ;... Ἀλλά αὐτό ἀκριβῶσ εἶναι τό μεγαλεῖο τῆσ κεϊκῆσ ἀγάπθσ. Ἡ μακροκυμία τθσ. «Ἡ ἀγάπθ μακροκυμεῖ», ὅπωσ γράφει ὁ ἀπόςτολοσ Ραῦλοσ. Γι αὐτό καί περιμζνει. Ρεριμζνει τι μετάνοιά μασ. Ὁ Οὐράνιοσ Ρατζρασ μᾶσ παρακολουκεῖ μζ τό ςτοργικό Του βλζμμα. Ραρατείνει τό ἔλεόσ Του καί μᾶσ παρζχει πολλζσ καί ποικίλεσ εὐκαιρίεσ γιά νά διορκωκοῦμε. Κι ὄχι μόνο περιμζνει τιν μετάνοια τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἀλλά καί προτοῦ ἀκόμθ πλθςιάςει ὁ ἁμαρτωλόσ, ςπεφδει νά τόν ἀναηθτιςει, νά δθμιουργιςει ςτιν ψυχι του τιν ἅγια αὐτι διάκεςθ μετανοίασ καί ὅταν ἐπιςτρζψει τόν ἀγκαλιάηει μζ ςτοργι. Ἀφινει νά ξεχυκεῖ τό ξεχείλειςμα τῆσ ἀγάπθσ Του. Ρῶσ;

130 3.Ὅταν τελικά ἐπζςτρεψε ὁ ἄςωτοσ υἱόσ πῶσ ἐκδθλϊκθκε ἡ ἀγάπθ τοῦ πατζρα; (...) Μόλισ εἶδε ςτόν ὁρίηοντα νά ἀχνοφαίνεται ἡ μορφι τοῦ γιοῦ του, ἔτρεξε νά τόν ὑποδεχκεῖ. Ἔςπευςε νά τόν ςυναντιςει καί νά τόν ἐνκαρρφνει. Τόν ἀγκάλιαςε μζ ςτοργι καί ἀγάπθ καί τόν καταφιλοῦςε, δθλαδι τόν ἀςπαηόταν μζ πολλι κερμότθτα κζλοντασ ἔτςι ὄχι μόνο νά ἐκφράςει τι χαρά καί τι ςυγκίνθςι του ἀλλά καί νά τόν βεβαιϊςει ὅτι ὅλα ςυγχωρικθκαν καί ξεχάςτθκαν. Δζν τόν ςιχάκθκε κακϊσ τόν εἶδε βρϊμικο καί ρακζνδυτο, ἀλλά τόν δζχκθκε ςτιν ἀγκαλιά του. Ὁ ἄςωτοσ γιόσ ἄρχιςε νά μιλᾶ καί νά τοῦ ηθτᾶ ςυγγνϊμθ, ὅπωσ τό εἶχε ςκεφκεῖ: «Ράτερ, ἥμαρτον...». Δζν πρόλαβε ὅμωσ νά ὁλοκλθρϊςει τιν ἐξομολόγθςι του, κι ἄκουςε τόν πατζρα του νά λζει ςτοφσ ὑπθρζτεσ: «Φζρτε τιν πιό καλι φορεςιά καί ντφςτε τό παιδί μου. Δῶςτε του τό δακτυλίδι καί τά ὑποδιματα ποφ φοροῦν οἱ ἐλεφκεροι ἄνκρωποι. Καί ςφάξτε τό καλφτερο μοςχάρι. Γιά νά χαροῦμε ὅλοι καί νά πανθγυρίςουμε. Διότι ὁ γιόσ μου αὐτόσ ἦταν νεκρόσ κι ἀναςτικθκε χαμζνοσ καί βρζκθκε». Ὁλόκλθρο πανθγφρι ὀργάνωςε ὁ πατζρασ γιά τόν πρϊθν ἄςωτο! -Τθρουμζνων τῶν ἀναλογιῶν ἄσ ςκεφκοῦμε κι ἐμεῖσ πόςθ εἶναι ἡ ἀγάπθ τοῦ Κεοῦ! Μολονότι φζρουμε ἔντονα τοφσ ρφπουσ καί τι δυςωδία τῆσ ἁμαρτίασ, ὁ ςπλαχνικόσ Ρατζρασ μασ μᾶσ ἀγκαλιάηει καί μᾶσ καταφιλεῖ! Μᾶσ ὑποδζχεται ςτιν ἱερά ἐξομολόγθςθ καί μᾶσ ὁδθγεῖ ςτό ἀποκορφφωμα τῆσ ἀγάπθσ Του: τι κεία Κοινωνία. Κυςιάηει τόν «μόςχο τόν ςιτευτό» καί μᾶσ καλεῖ ςτό πανευφρόςυνο τραπζηι τῆσ Βαςιλείασ Του. Διότι ὅπωσ ἐξθγοῦν οἱ ἅγιοι Ρατζρεσ, ἡ κυςία τοῦ μόςχου τοῦ ςιτευτοῦ δζν εἶναι ἄλλθ παρά αὐτι ἡ κυςία τοῦ Κυρίου Ἰθςοῦ Χριςτοῦ. Κυςιάςτθκε ὁ Χριςτόσ πάνω ςτό Σταυρό γιά νά γινόμαςτε ἐμεῖσ, οἱ μετανοοῦντεσ ἁμαρτωλοί, δεκτοί ςτόν οἶκο τοῦ Κεοῦ Ρατζρα. Χάρθ ςτι κυςία αὐτι μποροῦμε καί μετζχουμε ςτιν ἱερι καί πνευματικι τράπεηα τῆσ Κείασ Κοινωνίασ κι ἔτςι ἐπιςφραγίηεται ἡ ςυγγνϊμθ κι ἡ ἄφεςθ τῶν ἁμαρτιῶν ποφ λάβαμε μζ τι μετάνοια καί τιν εἰλικρινι ἐξομολόγθςι μασ. Ὁ Ρανάγακοσ Κεόσ μᾶσ ἀναγνωρίηει ὡσ ἀγαπθμζνα παιδιά Του καί κλθρονόμουσ τῆσ Βαςιλείασ Του. Ἀλικεια τί ἄλλο ὑπάρχει ςτόν κόςμο ποφ κά μποροῦςε νά ςυγκρικεῖ μζ τό ἀξεπζραςτο μεγαλεῖο αὐτῶν τῶν δωρεῶν τῆσ κεϊκῆσ ἀγάπθσ;... ΕΠΙΛΟΓΟ Ἡ παραβολι τοῦ ἀςϊτου υἱοῦ ὀνομάηεται ἀκόμθ καί παραβολι τοῦ ςπλαχνικοῦ πατζρα. Ρόςα μᾶσ εἶπε ςιμερα ἡ ἀνοιχτι ἀγκαλιά τοῦ πατζρα ποφ ὑποδζχκθκε τόν ἄςωτο! Ρόςο μᾶσ ςυγκλονίηει ἡ ἀνζκφραςτθ ἀγάπθ τοῦ Κεοῦ πρόσ τον κακζνα ἀπό ἐμᾶσ! Τί λοιπόν κά ἀνταποδϊςουμε ςτόν Κφριο γιά ὅλα αὐτά; Ὁ Μζγασ Βαςίλειοσ μᾶσ ἀπαντᾶ: Ὁ Κφριοσ εἶναι τόςο ἀγακόσ, ὥςτε δζν ἀπαιτεῖ ἀνταπόδοςθ γιά ὅςα μᾶσ χαρίηει, «ἀλλ ἀρκεῖται μόνον ἀγαπϊμενοσ». Τοῦ ἀρκεῖ νά Τόν ἀγαποῦμε μζ ὅλθ μασ τιν καρδιά! (ΕΡΕ 8, 194-6). Κι ἄν νιϊκουμε ὅτι κάπου, κάπωσ, κάποτε προδϊςαμε τιν ἀγάπθ Του... Ἄν δθλαδι περιφρονιςαμε τίσ ἐντολζσ Του ἄν ςτενοχωριςαμε ἤ ἀδικιςαμε τοφσ ἄλλουσ ἀνκρϊπουσ γφρω μασ ποφ εἶναι παιδιά Του ἄν ηιςαμε ςάν τόν ἄςωτο υἱό... Ἄσ πάρουμε τιν ἀπόφαςθ νά ἐπιςτρζψουμε κοντά Του. Νά πᾶμε νά ἐξομολογθκοῦμε μζ εἰλικρινι μετάνοια καί νά εἴμαςτε βζβαιοι ὅτι ἡ ἀγκαλιά τοῦ Κεοῦ Ρατζρα κά μᾶσ δεχκεῖ καί κά μᾶσ χαρίςει τιν ἀλθκινι χαρά καί εὐτυχία

131 ΠΡΟΣΑΗ Νά γίνει κερμι ςφςταςθ ςτά παιδιά νά προετοιμαςτοῦν γιά νά προςζλκουν ςτό ἱερό Μυςτιριο τῆσ ἐξομολογιςεωσ.ὅταν ὁδθγοῦμε τά παιδιά νά μετζχουν με ςυναίςκθςθ ςτιν Ἐξομολόγθςθ, ὅταν τά βοθκοῦμε νά νιϊςουν τόν λυτρωτικό χαρακτιρα αὐτοῦ τοῦ μυςτθρίου, ἤδθ τοφσ ἔχουμε προςφζρει ἕνα ςπουδαῖο ἐφόδιο γιά ὅλθ τουσ τι ηωι. Ἄσ προετοιμάςουμε, λοιπόν, μζ πολλι ἐπιμζλεια καί προςευχι καί τό μάκθμα καί τιν ὀργάνωςθ τῆσ ἐξομολογιςεωσ τῶν παιδιῶν. ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. «Πταν εφχεται κανείσ για τον πλθςίον του, μια καλι δφναμθ βγαίνει απ αυτόν και πθγαίνει ςτον αδελφό και τον κεραπεφει και τον δυναμϊνει και τον ηωογονεί...» Ο άνκρωποσ ζχει τζτοιεσ δυνάμεισ, ϊςτε να μπορεί να μεταδϊςει το καλό ι το κακό ςτο περιβάλλον του. Αυτά τα κζματα είναι πολφ λεπτά. Χρειάηεται μεγάλθ προςοχι. Ρρζπει να βλζπομε το κακετί με αγακό τρόπο. Τίποτα το κακό να μθ ςκεπτόμαςτε για τουσ άλλουσ. Κι ζνα βλζμμα κι ζνασ ςτεναγμόσ επιδρά ςτουσ ςυνανκρϊπουσ μασ. Και θ ελάχιςτθ αγανάκτθςθ κάνει κακό. Να ζχομε μζςα ςτθν ψυχι μασ αγακότθτα κι αγάπθ αυτά να μεταδίδομε. Να προςζχομε να μθν αγανακτοφμε για τουσ ανκρϊπουσ που μασ βλάπτουν μόνο να προςευχόμαςτε γι αυτοφσ με αγάπθ. Π,τι κι αν κάνει ο ςυνάνκρωποσ μασ, ποτζ να μθ ςκεπτόμαςτε κακό γι αυτόν. Ράντοτε να ευχόμαςτε αγαπθτικά. Ράντοτε να ςκεπτόμαςτε το καλό. Δεν πρζπει ποτζ να ςκεπτόμαςτε για τον άλλο ότι κα του δϊςει ο Κεόσ κάποιο κακό ι ότι κα τον τιμωριςει για το αμάρτθμά του. Αυτόσ ο λογιςμόσ φζρνει πολφ μεγάλο κακό, χωρίσ εμείσ να το αντιλαμβανόμαςτε. Ρολλζσ φορζσ αγανακτοφμε και λζμε ςτον άλλο: «Δεν φοβάςαι τθ δικαιοςφνθ του Κεοφ, δεν φοβάςαι μθ ςε τιμωριςει;». Άλλθ φορά πάλι λζμε: «Ο Κεόσ δεν μπορεί κα ςε τιμωριςει γι αυτό που ζκανεσ» ι «Κεζ μου, μθν κάνεισ κακό ς αυτόν τον άνκρωπο γι αυτό που μου ζκανε» ι «Να μθν πάκει αυτό το πράγμα ο τάδε». Σε όλεσ αυτζσ τισ περιπτϊςεισ, ζχομε βακιά μζςα μασ τθν επικυμία να τιμωρθκεί ο άλλοσ. Αντί, όμωσ να ομολογιςομε το κυμό μασ για το ςφάλμα του, παρουςιάηομε με άλλον τρόπο τθν αγανάκτθςι μασ και, δικεν, παρακαλοφμε τον Κεό γι αυτόν. Ζτςι, όμωσ, ςτθν πραγματικότθτα καταριόμαςτε τον αδελφό. Κι αν, αντί να προςευχόμαςτε, λζμε, «να το βρεισ απ τον Κεό, να ςε πλθρϊςει ο Κεόσ για το κακό που μου ζκανεσ», και τότε πάλι ευχόμαςτε να τον τιμωριςει ο Κεόσ. Ακόμθ και όταν λζμε, «ασ είναι βλζπει ο Κεόσ», θ διάκεςθ τθσ ψυχισ μασ ενεργεί κατά ζνα μυςτθριϊδθ τρόπο, επθρεάηει τθν ψυχι του ςυνανκρϊπου μασ και αυτόσ πακαίνει κακό. Πταν κακομελετάμε, κάποια κακι δφναμθ βγαίνει από μζςα μασ και μεταδίδεται ςτον άλλο, όπωσ μεταφζρεται θ φωνι με τα θχθτικά κφματα, και όντωσ ο άλλοσ πακαίνει κακό. Γίνεται κάτι ςαν βαςκανία, όταν ο άνκρωποσ ζχει για τουσ άλλουσ κακοφσ λογιςμοφσ. Αυτό γίνεται απ τθ δικι μασ αγανάκτθςθ. Εμείσ μεταδίδομε μυςτικϊ τω τρόπω τθν κακία μασ. Δεν προκαλεί ο Κεόσ το κακό αλλά θ κακία των ανκρϊπων. Δεν τιμωρεί ο Κεόσ, αλλά θ δικι μασ κακι διάκεςθ μεταδίδεται ςτθν ψυχι του άλλου μυςτθριωδϊσ και -131-

132 κάνει το κακό. Ο Χριςτόσ ποτζ δεν κζλει το κακό. Αντίκετα παραγγζλλει: «Ευλογείτε τουσ καταρωμζνουσ υμάσ». Θ βαςκανία είναι πολφ άςχθμο πράγμα. Είναι θ κακι επίδραςθ που γίνεται όταν κανείσ ηθλζψει κι ορεχκεί κάτι ι κάποιον. Κζλει μεγάλθ προςοχι. Θ ηιλια κάνει πολφ κακό ςτον άλλο. Αυτόσ που βαςκαίνει δεν το βάηει καν ςτο νου του ότι κάνει κακό. Είδατε τι λζει και θ Ραλαιά Διακικθ: «Βαςκανία γαρ φαυλότθτασ αμαυροί τα καλά». Πταν όμωσ ο άλλοσ είναι άνκρωποσ του Κεοφ και εξομολογείται και μεταλαμβάνει και ζχει πάνω του τον Σταυρό, δεν τον πιάνει τίποτα. Πλοι οι δαίμονεσ να πζςουν πάνω του δεν καταφζρνουν τίποτα. Μζςα μασ υπάρχει ζνα μζροσ τθσ ψυχισ που λζγεται «θκικολόγοσ». Αυτόσ ο «θκικολόγοσ» όταν βλζπει κάποιον να παρεκτρζπεται, επαναςτατεί, ενϊ πολλζσ φορζσ αυτόσ που κρίνει ζχει κάνει τθν ίδια παρεκτροπι. Δεν τα βάηει όμωσ με τον εαυτό του αλλά με τον άλλο. Κι αυτό δεν το κζλει ο Κεόσ. Λζμε παραδείγματοσ χάριν: «Ζπρεπε να κάνεισ αυτό δεν το ζκανεσ, να τι ζπακεσ!». Στθν πραγματικότθτα, επικυμοφμε να πάκει ο άλλοσ κακό. Πταν ςκεπτόμαςτε το κακό, τότε μπορεί πράγματι να ςυμβεί. Κατά ζνα μυςτθριϊδθ και αφανι τρόπο μειϊνομε ςτον άλλο τθ δφναμθ να πάει ςτο αγακό, του κάνομε κακό. Μπορεί να γίνομε αιτία ν αρρωςτιςει, να χάςει τθ δουλειά του, τθν περιουςία του κ.λπ. Μ αυτό τον τρόπο δεν κάνομε κακό μόνο ςτον πλθςίον μασ αλλά και ςτον εαυτό μασ, γιατί απομακρυνόμαςτε απ τθν χάρι του Κεοφ. Και τότε προςευχόμεκα και δεν ειςακουόμεκα. «Αιτοφμεν και ου λαμβάνομεν». Γιατί; Το ςκεφκικαμε ποτζ αυτό; «Διότι κακϊσ αιτοφμεκα». Ρρζπει να βροφμε τρόπο να κεραπεφςομε τθν τάςθ που υπάρχει μζςα μασ να αιςκανόμαςτε και να ςκεπτόμαςτε με κακία για τον άλλο. Είναι δυνατόν να πει κάποιοσ, «ζτςι που φζρεται ο τάδε κα τιμωρθκεί απ τον Κεό», και να νομίηει ότι το λζει χωρίσ κακία. Είναι, όμωσ, πολφ λεπτό πράγμα να διακρίνει κανείσ αν ζχει ι δεν ζχει κακία. Δεν φαίνεται κακαρά. Είναι πολφ μυςτικό πράγμα τι κρφβει θ ψυχι μασ και πϊσ αυτό μπορεί να επιδράςει ςε πρόςωπα και πράγματα. Δεν ςυμβαίνει το ίδιο αν ποφμε μετά φόβου ότι ο άλλοσ δεν ηει καλά και να προςευχόμαςτε να τον βοθκιςει ο Κεόσ και να του δϊςει μετάνοια δθλαδι οφτε λζμε, οφτε κατά βάκοσ επικυμοφμε να τον τιμωριςει ο Κεόσ γι αυτό που κάνει. Τότε όχι μόνο δεν κάνομε ςτον πλθςίον κακό, αλλά του κάνομε και καλό. Πταν εφχεται κανείσ για τον πλθςίον του, μια καλι δφναμθ βγαίνει απ αυτόν και πθγαίνει ςτον αδελφό και τον κεραπεφει και τον δυναμϊνει και τον ηωογονεί. Μυςτιριο πωσ φεφγει από μασ αυτι θ δφναμθ. Πμωσ πράγματι αυτόσ που ζχει μζςα του το καλό ςτζλνει τθν καλι αυτι δφναμθ ςτουσ άλλουσ μυςτικά και απαλά. Στζλνει ςτον πλθςίον του φωσ, που δθμιουργεί ζναν κφκλο προςταςίασ γφρω του και τον προφυλάςςει απ το κακό. Πταν ζχομε για τον άλλο αγακι διάκεςθ και προςευχόμαςτε, κεραπεφομε τον αδελφό και τον βοθκάμε να πάει προσ τον Κεό. Υπάρχει μία ηωι αόρατθ, θ ηωι τθσ ψυχισ. Αυτι είναι πολφ ιςχυρι και μπορεί να επιδράςει ςτον άλλον, ζςτω κι αν μασ χωρίηουν χιλιόμετρα. Αυτό γίνεται και με τθν κατάρα, θ οποία είναι δφναμθ που ενεργεί το κακό. Αν, όμωσ, πάλι με αγάπθ προςευχθκοφμε για κάποιον, όςθ απόςταςθ κι αν μασ χωρίηει, μεταδίδεται το καλό. Άρα και το καλό και το κακό δεν τα επθρεάηουν οι αποςτάςεισ. Μποροφμε να τα ςτείλομε ςε αποςτάςεισ απζραντεσ. Ο κροφσ τθσ ψυχισ μασ φκάνει μυςτθριωδϊσ κι επθρεάηει τον άλλον, ζςτω κι αν δεν εκφράςομε οφτε μια λζξθ. Και χωρίσ να μιλιςομε, μπορεί να μεταδϊςομε το καλό ι το κακό, όςθ κι αν είναι θ απόςταςθ που μασ χωρίηει απ τον πλθςίον. Αυτό που δεν εκφράηεται ζχει ςυνικωσ περιςςότερθ δφναμθ απ τα λόγια

133 Θ κακι δφναμθ δεν ζχει φραγμοφσ, δεν εμποδίηεται οφτε από κλειδαριζσ οφτε από αποςτάςεισ. Θ κακι δφναμθ μπορεί και το αυτοκίνθτο αν το γκρεμίςει χωρίσ να υπάρχει καμιά βλάβθ. Καταλάβατε, λοιπόν πϊσ οι κακζσ μασ ςκζψεισ, θ κακι μασ διάκεςθ επθρεάηουν τουσ άλλουσ; Γι αυτό πρζπει να βροφμε και τον τρόπο να κακαρίςομε το βάκοσ του εαυτοφ μασ από κάκε κακία. Πταν θ ψυχι μασ είναι αγιαςμζνθ, ακτινοβολεί το καλό. Στζλνομε τότε ςιωπθλά τθν αγάπθ μασ χωρίσ να λζμε λόγια. Βζβαια αυτό ςτθν αρχι είναι λίγο δφςκολο. Ρρϊτα ιταν ανίκανοσ να κάνει το καλό, (ο απόςτολοσ Ραφλοσ) μετά που ιλκε ο Χριςτόσ μζςα του ζγινε ανίκανοσ να κάνει το κακό. Και φϊναηε μάλιςτα: «Ηω δε ουκζτι εγϊ, ηθ δε εν εμοί Χριςτόσ». Το ζλεγε, το κιρυττε με καφχθςθ, ότι «ζχω τον Χριςτό μζςα μου», ενϊ πρωτφτερα ζλεγε: «Ικελα να κάνω το καλό, αλλά δεν μποροφςα». Ζτςι κ αποςπάςομε τθν χάρι του Κεοφ, κα καταςτοφμε ζνκεοι. Άμα δοκοφμε κατά κει, άμα δοκοφμε ςτθν αγάπθ του Χριςτοφ, τότε όλα κα μεταβλθκοφν, όλα κα μεταςτοιχειωκοφν, όλα κα μεταποιθκοφν, όλα κα μετουςιωκοφν. Ο κυμόσ θ οργι, θ ηιλεια, ο φκόνοσ, θ αγανάκτθςθ, θ κατάκριςθ, θ αχαριςτία, θ μελαγχολία, θ κατάκλιψθ, όλα κα γίνουν αγάπθ, χαρά, λαχτάρα, κείοσ ζρωσ. Ραράδειςοσ! (Πςιοσ Ρορφφριοσ ο Καυςοκαλυβίτθσ) 2. Το δθλθτιριο Ρριν από πολφ καιρό ςτθν Κίνα, μια κοπζλα παντρεφτθκε και πιγε να ηιςει με τον ςφηυγό τθσ ςτο ςπίτι τθσ πεκεράσ τθσ. Σε πολφ ςφντομο χρονικό διάςτθμα, θ κοπζλα διαπίςτωςε ότι δεν μποροφςε να ςυμβιϊςει με τθν πεκερά τθσ. Ο χαρακτιρασ τουσ ιταν πολφ διαφορετικόσ, και θ κοπζλα εκνευριηόταν από πολλζσ από τισ ςυνικειεσ τθσ πεκεράσ τθσ. Επιπλζον, θ πεκερά επζκρινε διαρκϊσ τθν κοπζλα. Ο καιρόσ περνοφςε, αλλά θ κοπζλα και θ πεκερά ςυνζχιηαν να τςακϊνονται και να διαφωνοφν. Πμωσ αυτό που ζκανε τθν κατάςταςθ ακόμθ χειρότερθ ιταν ότι ςφμφωνα με τθν αρχαία κινεηικι παράδοςθ, θ κοπζλα ζπρεπε να υπακοφει τθν πεκερά και να εκπλθρϊνει τθν κάκε επικυμία τθσ. Θ ζνταςθ και τα νεφρα ςτο ςπίτι προκαλοφςαν κλίψθ ςτον άτυχο ςφηυγο. Θ κοπζλα δεν μποροφςε να υπομζνει άλλο τθν κακι διάκεςθ και τθν καταπίεςθ τθσ πεκεράσ τθσ, και αποφάςιςε να κάνει κάτι γι αυτό. Ριγε και ςυνάντθςε ζνα καλό φίλο του πατζρα τθσ, τον Huang, ο οποίοσ πουλοφςε βότανα. Του περιζγραψε τθν κατάςταςθ και του ηιτθςε να τθσ δϊςει κάποιο δθλθτιριο, ζτςι ϊςτε να λφςει το πρόβλθμα μια για πάντα. Ο Huang ςκζφτθκε για λίγο, και μετά είπε: Κα ςε βοθκιςω να λφςεισ το πρόβλθμά ςου, αλλά κα πρζπει να με ακοφςεισ προςεκτικά και να κάνεισ ότι ςου πω. Θ κοπζλα δζχτθκε με ενκουςιαςμό, ο Huang πιγε ςτο πίςω δωμάτιο, και επζςτρεψε μετά από λίγα λεπτά κρατϊντασ μια ςακοφλα με βότανα. Είπε ςτθν κοπζλα: Δεν πρζπει να χρθςιμοποιιςεισ ζνα ταχείασ δράςθσ δθλθτιριο για να απαλλαγείσ από τθ πεκερά ςου, διότι αυτό κα προκαλζςει υποψίεσ εναντίον ςου. Γι αυτό, ςου δίνω μια ςειρά από βότανα που κα δθμιουργιςουν ςταδιακά το δθλθτιριο ςτο ςϊμα τθσ.κάκε δεφτερθ μζρα κα ετοιμάηεισ ζνα νόςτιμο γεφμα και κα βάηεισ λίγθ ποςότθτα από αυτά τα βότανα. Για να ςιγουρζψεισ ότι κανείσ δε κα ςε υποψιαςτεί όταν πεκάνει, πρζπει να είςαι πολφ προςεκτικι και να είςαι πολφ φιλικι μαηί τθσ. Μθν διαφωνείσ μαηί τθσ, να υπακοφεισ κάκε τθσ επικυμία, και να τθσ φζρεςαι ςαν βαςίλιςςα

134 Θ κοπζλα χάρθκε πολφ, αφοφ ιταν κζμα χρόνου να απαλλαγεί από τθν πεκερά τθσ. Ευχαρίςτθςε τον Huang και ζςπευςε ςτο ςπίτι για να ξεκινιςει το ςχζδιο για τθ δολοφονία τθσ πεκεράσ τθσ. Οι εβδομάδεσ και οι μινεσ περνοφςαν, και θ κοπζλα ετοίμαηε μζρα παρά μζρα ζνα νόςτιμο γεφμα για τθν πεκερά τθσ. Ακολουκοφςε τισ ςυμβουλζσ του Huang ϊςτε να αποφφγει κάκε καχυποψία,διατθροφςε τθν ψυχραιμία τθσ και φερόταν ςτθ πεκερά τθσ ςαν να ιταν θ μθτζρα τθσ. Μετά από ζξι μινεσ θ κατάςταςθ είχε αλλάξει. Ακόμα και θ πεκερά είχε αλλάξει ςτάςθ και ιταν πιο ευγενικι και καλι με τθν νφφθ τθσ.άρχιςε να τθν αγαπάει όπωσ τθν κόρθ τθσ. Διαρκϊσ τθν παίνευε ςτουσ φίλουσ και ςυγγενείσ, και ζλεγε ότι ιταν θ καλφτερθ νφφθ που κα μποροφςε να ζχει. Μια μζρα θ κοπζλα πιγε να ςυναντιςει τον κ. Huang για να ηθτιςει και πάλι τθ βοικειά του: κ. Huang, παρακαλϊ βοθκιςτε να ςταματιςει θ δράςθ του δθλθτθρίου που ςκοτϊνει τθν πεκερά μου!ζχει μετατραπεί ςε τόςο καλοςυνάτθ γυναίκα που τθν αγαπϊ πια ςαν τθ μθτζρα μου. Δεν κζλω να πεκάνει εξαιτίασ του δθλθτθρίου που τθσ ζδωςα. Ο Huang χαμογζλαςε και κοφνθςε το κεφάλι του. Μθν ανθςυχείσ. Ροτζ δεν τθσ ζδωςεσ δθλθτιριο. Τα βότανα που ςου ζδωςα ιταν βιταμίνεσ για να βελτιϊςουν τθν υγεία τθσ. Το μόνο δθλθτιριο ιταν ςτο μυαλό ςου και τθ ςτάςθ ςου προσ το μζροσ τθσ.πμωσ διαλφκθκε από τθν αγάπθ που τθσ πρόςφερεσ. ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Θ αναηιτθςθ τθσ ευτυχίασ», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. Συμπλθρϊνω τισ παροιμίεσ: 1. Ππου ακοφσ πολλά κεράςια... (κράτα και μικρό καλάκι.) 2. Θ ομόνοια χτίηει ςπίτια... ( και θ διχόνοια τα χαλά.) 3. Ζλα παπποφ... ( να ςου δείξω τα αμπελοχϊραφά ςου.) 4. Στου κου φοφ τθν πό ρτα... ( όςο κζλεισ βρόντα.) 5. Ππου λαλοφν πολλά κοκόρια... ( αργεί να ξθμερϊςει.) 6. Ο Φλεβάρθσ κι αν φλεβίςει... (καλοκαίρι κα μυρίςει.) 2.Βρείτε ςε 2ϋ δζκα λζξεισ που... Να περιζχουν το -ΑΡΟ- Να τελειϊνουν ςε Ο

135 Σσμάμςηρη 18 η Σαββαςξκύοιακξ, Φεβοξσαοίξσ 2015 Ο Χοιρςόπ ρςξ ποόρχπξ ςχμ αδελτώμ μαπ ΕΙΑΓΨΓΗ-ΔΙΗΓΗΗ Τό ἱερό Εὐαγγζλιο μᾶσ περιγράφει τιν πιό φοβερι καί ςυγκλονιςτικι ὥρα τῆσ ἱςτορίασ. Εἶναι ἡ ὥρα τῆσ τελικῆσ Κρίςεωσ. Ἡ ὥρα ἐκείνθ δθλαδι κατά τιν ὁποία ὅλοι οἱ ἄνκρωποι ἀπό κάκε τόπο καί κάκε ἐποχι κά ςυγκεντρωκοῦμε ἐνϊπιον τοῦ Κεανκρϊπου ὁ Ὁποῖοσ κά ἐμφανιςτεῖ ὡσ ἔνδοξοσ Κριτισ ςζ ὑψθλό κρόνο γιά νά μᾶσ κρίνει ἀνάλογα μζ τι ηωι καί τά ἔργα μασ καί νά μᾶσ τοποκετιςει εἴτε ςτά δεξιά Του (μζ τοφσ δικαίουσ) εἴτε ςτά ἀριςτερά (μζ τοφσ ἀμετανόθτουσ ἁμαρτωλοφσ). Κά γυρίςει τότε ὁ Κφριοσ ς ἐκείνουσ ποφ κά εἶναι ςτά δεξιά Του καί κά τοφσ πεῖ: «Δεῦτε οἱ εὐλογθμζνοι τοῦ πατρόσ μου»...ἐλᾶτε ςεῖσ, ποφ εἶςτε εὐλογθμζνοι ἀπό τόν Ρατζρα μου, νά κλθρονομιςετε τι Βαςιλεία τῶν Οὐρανῶν. Γιά ςᾶσ ἔχει ἑτοιμαςτεῖ... Γιατί, ὅταν ἤμουν πειναςμζνοσ, μζ κρζψατε διψαςμζνοσ ἤμουν καί μζ ποτίςατε μζ βρικατε ξζνο καί ἄςτεγο καί μζ περιμαηζψατε γυμνό μζ ντφςατε ἄρρωςτο μ ἐπιςκεφτικατε ςτι φυλακι ἤμουν κι ἤρκατε κοντά μου. Κά ἀποριςουν τότε ὅλοι αὐτοί, γιατί ποτζ ςτι ηωι τουσ δζ ςυνάντθςαν τό Χριςτό ςζ τζτοια δφςκολθ κζςθ φτωχό! πειναςμζνο! διψαςμζνο! ἄςτεγο! ἄρρωςτο! φυλακιςμζνο! Καί κά τοῦ ποῦν: Κφριε, ἐμεῖσ ποτζ δζ Σζ ςυναντιςαμε ἔτςι... Ἀλλά τότε ὁ Κφριοσ κά τοφσ πεῖ: «Ἀμὴν λζγω ὑμῖν, ἐφ ὅςον ἐποιιςατε ἑνὶ τοφτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίςτων, ἐμοὶ ἐποιήςατε»! Ἀλθκινά ςᾶσ λζγω, τιν ἀγάπθ ςασ αὐτι ποφ δείξατε ς ἕναν ἀπό τοφσ ἀδελφοφσ μου ποφ φαίνονται πολφ μικροί καί ἄςθμοι ςτόν κόςμο, τι δείξατε ς Ἐμζνα. Καί κά τοφσ ὁδθγιςει ςτι Βαςιλεία τῶν Οὐρανῶν γιά νά χαίρονται αἰϊνια. Ὕςτερα κά πεῖ καί ςζ κείνουσ ποφ κά εἶναι ςτά ἀριςτερά του: Ἐςεῖσ ποφ ἀπό τά ἔργα ςασ γίνατε καταραμζνοι, φφγετε μακριά ἀπό μζνα ςτό πῦρ τό αἰϊνιο, ποφ ἔχει ἑτοιμαςκεῖ γιά τό διάβολο καί τοφσ ἀγγζλουσ του. Διότι πείναςα καί δζν μοῦ δϊςατε νά φάω, δίψαςα καί δζν μοῦ δϊςατε νά πιῶ, ἤμουν ξζνοσ καί δζν μζ περιμαηζψατε νά μζ φιλοξενιςετε, ἤμουν γυμνόσ καί δζν μζ ντφςατε, ἤμουν ἄρρωςτοσ καί μζςα ςτι φυλακι καί δζν μζ ἐπιςκεφκικατε. Τότε κά τοῦ ἀποκρικοῦν κι αὐτοί: Κφριε, πότε ςζ εἴδαμε νά πεινᾶσ ἤ νά διψᾶσ ἤ νά εἶςαι ξζνοσ ἤ γυμνόσ ἤ ἄρρωςτοσ ἤ φυλακιςμζνοσ, καί δζν ςζ ὑπθρετιςαμε; Ἀλθκινά ςᾶσ λζω, κά ἀποκρικεῖ Ἐκεῖνοσ, κακετί ποφ δζν κάνατε ς ἕναν ἀπ αὐτοφσ ποφ ὁ κόςμοσ κεωροῦςε πολφ μικροφσ, οὔτε ςζ μζνα τό κάνατε

136 Καί κά ὁδθγθκοῦν αὐτοί ςζ κόλαςθ ποφ δζν κά ἔχει τζλοσ, ἀλλά κά εἶναι αἰϊνια ἐνῶ οἱ δίκαιοι κά πᾶνε γιά νά ἀπολαφςουν ηωι αἰϊνια. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ-ΕΥΑΡΜΟΓΗ 1.Ροιό εἶναι λοιπόν τό κριτήριο μζ τό ὁποῖο κά μᾶσ κρίνει ὁ Κεόσ ςτή Δευτζρα Ραρουςία; (...) Τό βαςικό κριτιριο μζ τό ὁποῖο κά κρίνει ὁ Κφριοσ ὅλουσ τοφσ ἀνκρϊπουσ εἶναι ἡ ἀγάπθ. Αὐτι εἶναι τό κφριο γνϊριςμα τῶν μακθτῶν τοῦ Χριςτοῦ καί μόνο ὅποιοσ ἔχει καλλιεργιςει τιν ἀγάπθ κά βρεῖ ἔλεοσ κατά τι φοβερι ἐκείνθ ἡμζρα τῆσ Κρίςεωσ. Αὐτό εἶναι γιά τό ὁποῖο κά δϊςουμε ὅλοι λόγο. Διότι τό κλειδί ποφ ἀνοίγει τιν πόρτα τοῦ Ραραδείςου εἶναι ἡ ἀγάπθ. 2.Ρροςζξατε γιατί τιμωρήκθκαν οἱ ἄνκρωποι ἐκεῖνοι ποφ ὁδθγήκθκαν ςτήν αἰϊνια κόλαςθ; Ροιό εἶναι τό κακό ποφ ἔκαναν; (...) Εἶναι ἀξιοςθμείωτο ὅτι ὁ Δίκαιοσ Κριτισ δζν ἀναφζρεται ςζ παραβάςεισ ποφ τυχόν ἔκαναν, ἀλλά ςτό γεγονόσ ὅτι δζν ἔδειξαν ἀγάπθ ςτοφσ ἀδελφοφσ τουσ. Σθμειϊνει ὁ Μζγασ Βαςίλειοσ: Ὁ Κφριοσ δζν τοφσ κατθγορεῖ λζγοντασ ὅτι ςκοτϊςατε ἢ ἁμαρτιςατε ςαρκικά ἢ εἴπατε ψζματα ἢ ἀδικιςατε ἢ πράξατε κάτι ἄλλο ἀπαγορευμζνο. Ἀλλά τί τοφσ λζγει; «Ὅτι τῶν ἀγακῶν ἔργων ἠμελιςατε» (P.G. 31,673). Ραραμελιςατε τά καλά ἔργα. Δζν δείξατε λίγο ςυμπόνια ςτόν φτωχό, τόν ἄςτεγο, τόν πειναςμζνο, τόν φυλακιςμζνο, τόν ἀςκενι... Αὐτι ἡ ἔλλειψθ ἀγάπθσ κά ςᾶσ κρίνει. Ἄσ τό ὑπογραμμίςουμε: Ἁμαρτία δζν εἶναι μόνο τό κακό ποφ διαπράξαμε ἀλλά καί τό καλό ποφ μποροφςαμε νά κάνουμε καί τό παραλείψαμε. «Εἰδότι καλόν ποιεῖν καί μι ποιοφντι, ἁμαρτία αὐτῷ ἐςτιν» (Ἰακ. δϋ 17), γράφει ὁ ἀδελφόκεοσ Ἰάκωβοσ δθλϊνοντασ ςαφῶσ ὅτι ἁμαρτάνει ὅποιοσ γνωρίηει νά κάνει τό καλό καί δζν τό κάνει. 3.Ὡςτόςο τό πιό ἐντυπωςιακό εἶναι ὅτι ὁ Κφριοσ Ἰθςοῦσ τοποκετεῖ τόν ἑαυτό Του ςτήν κζςθ τοῦ κάκε ἀνκρϊπου! Κυμάςτε τί εἶπε; (...) «Ἐφ ὅςον ἐποιιςατε ἑνὶ τοφτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίςτων, ἐμοὶ ἐποιιςατε», λζγει. Κακετί ποφ κάνατε ἔςτω καί ςζ ἕναν ἀπό τοφσ πτωχοφσ αὐτοφσ ἀδελφοφσ μου εἶναι ςάν νά τό κάνατε ςζ μζνα. Καταλαβαίνετε τί ςθμαίνει αὐτό...; Αὐτοί δθλαδι ποφ ςτίσ μζρεσ μασ πειναςμζνοι ἀνακατεφουν τοφσ κάδουσ τῶν ςκουπιδιῶν ψάχνοντασ νά βροῦν κάτι νά βάλουν ςτό ςτόμα τουσ γιά νά χορτάςουν τιν πείνα τουσ, ἢ κάτι νά φορζςουν γιά νά ςκεπάςουν τι γφμνια τουσ, αὐτοί οἱ ἔρθμοι καί ἐγκαταλειμμζνοι ςτά Νοςοκομεῖα, ςτά Γθροκομεῖα καί ςτίσ φυλακζσ, αὐτοί οἱ τραυματιςμζνοι μζ τίσ ςφριγγεσ ποφ κείτονται ςτά πεηοδρόμια καί ηοῦν τιν κόλαςθ πρίν πεκάνουν, οἱ ἄςτεγοι ποφ κοιμοῦνται ἔξω ςτό κρφο τοῦ χειμϊνα, ὅλοι αὐτοί κεωροῦνται ἀπό τόν Κφριο ἀδελφοί Του! Καί ὅποια φροντίδα, ὅποια ἐκδιλωςθ ἀδελφικῆσ γνιςιασ ἀγάπθσ δείξουμε ἀπζναντί τουσ, τι δζχεται Ἐκεῖνοσ ςάν νά ἐκδθλϊνεται πρόσ Αὐτόν. Εἶναι δυνατόν;...ρῶσ γίνεται αὐτό; (...) Εἶναι ἀλικεια, δζν εἶναι ςχιμα λόγου. Καί κά τό ἐξθγιςουμε: Κάκε ἄνκρωποσ εἶναι πλαςμζνοσ «κατ εἰκόνα καί κακ ὁμοίωςιν» Κεοῦ. Συνεπῶσ ςτό πρόςωπο τοῦ κάκε ἀνκρϊπου ὀφείλουμε πάντοτε νά -136-

137 διακρίνουμε τιν εἰκόνα τοῦ Κεοῦ. Αὐτιν τιν εἰκόνα τοῦ Κεοῦ μᾶσ καλεῖ ὁ Κφριοσ νά διακονιςουμε ςτά πρόςωπα αὐτῶν ποφ πονοῦν καί ὑποφζρουν μζςα ἀπό τίσ διάφορεσ δοκιμαςίεσ τῆσ ηωῆσ. Ἄλλωςτε ἀπό τιν ςτιγμι ποφ ὁ Χριςτόσ ἦλκε ςτι γῆ καί προςζλαβε τιν ἀνκρϊπινθ φφςθ, ὁ ἴδιοσ μπῆκε ςτιν κζςθ τοῦ κάκε ἀνκρϊπου. «Τά τῶν οἰκετῶν αὐτόσ οἰκειοῦται», λζγει ὁ ἅγιοσ Ἰωάννθσ ὁ Χρυςόςτομοσ, δθλαδι αὐτά ποφ ἀφοροῦν τοφσ δοφλουσ (ἐνν. τοφσ ἀνκρϊπουσ) ὁ Δεςπότθσ τά κεωρεῖ ὅτι ἀφοροῦν ςτόν ἴδιο. Ἦλκε ὁ Κφριοσ ἐξ οὐρανοῦ γιά νά ςϊςει τιν ἀνκρωπότθτα ἀπό τό χάοσ τοῦ γκρεμοῦ ςτό ὁποῖο εἶχε γκρεμιςτεῖ. Δζν «ἐπῃςχφνκθ», γράφει ὁ ἀπόςτολοσ Ραῦλοσ, δζν τό κεϊρθςε δθλαδι ντροπι Του, νά ὀνομάςει ἀδελφοφσ Του τοφσ ἀνκρϊπουσ, ποφ εἶχαν πζςει τόςο χαμθλά (Ἑβρ. βϋ 11), ἀκόμθ κι αὐτοφσ τοφσ ἀπόκλθρουσ τῆσ κοινωνίασ. Στό βιβλίο τῶν Ραροιμιῶν γράφει ὁ ςοφόσ Σολομϊν: «δανείηει Κεῷ ὁ ἐλεῶν πτωχόν» (Ραρ. ικϋ 17). Δθλαδι, αὐτόσ ποφ ἐλεεῖ τόν πτωχό ἀδελφό του ςτιν οὐςία δανείηει ςτό Κεό. Ἔτςι ἀκόμθ καί ἡ πιό μικρι προςφορά λαμβάνει ἄπειρθ ἀξία ἀφοῦ τελικά ἀπευκφνεται ςτόν ἄπειρο Κεό. Καί ποιόσ δζν κά ἤκελε νά δανείςει ς ἕναν τζτοιο ὀφειλζτθ ὁ ὁποῖοσ ὅταν ἔλκει ὁ καιρόσ κά ἀποδϊςει ὄχι μόνο τό δάνειο ἀλλά καί τοφσ τόκουσ του μζ τό παραπάνω; -ἐρωτᾶ ὁ μζγασ κεολόγοσ τῆσ Ἐκκλθςίασ ἅγιοσ Γρθγόριοσ ὁ Ναηιανηθνόσ. Καί καταλιγει: Λοιπόν, «Χριςτόν ἐπιςκεψϊμεκα, Χριςτόν κεραπεφςωμεν, Χριςτόν κρζψωμεν... Χριςτόν τιμιςωμεν» (ΕΡΕ 5, 320). Συνεπῶσ, κάκε ἀγακοεργία πρόσ τοφσ ἀδελφοφσ μασ ὁ Κφριοσ τιν δζχεται ὡσ πράξθ ἀγάπθσ πρόσ τό πρόςωπό Του. Ραράλλθλα ὁ ἀπόςτολοσ Ραῦλοσ μᾶσ πλθροφορεῖ γιά κάτι ἐξίςου ἐντυπωςιακό: κάκε ἁμαρτία ποφ διαπράττουμε εἰσ βάροσ τῶν ἀδελφῶν μασ, προςβάλλει τόν ἴδιο τόν Χριςτό: «ἁμαρτάνοντεσ εἰσ τοφσ ἀδελφοφσ... εἰσ Χριςτόν ἁμαρτάνετε», λζγει. Δθλαδι κάκε φορά ποφ διαπράττετε ἁμάρτθμα, ἀπό τό ὁποῖο βλάπτονται πολφ οἱ ςυνάνκρωποί ςασ, ὑποπίπτετε ςυγχρόνωσ καί ςζ ἁμάρτθμα ποφ ἀναφζρεται ςτόν ἴδιο τόν Χριςτό, ὁ Ὁποῖοσ πζκανε γιά νά ςϊςει τόν κάκε ἄνκρωπο. Ἄσ μιν ξεχνοῦμε, λζγει πάλι ὁ ἀπόςτολοσ Ραῦλοσ, ὅτι κάκε ἄνκρωποσ εἶναι ἀδελφόσ μασ «δι ὃν Χριςτόσ ἀπζκανεν» (Α Κορ. θ 11-12). Ἐφ ὅςον λοιπόν ὁ Χριςτόσ κυςίαςε τιν ηωι του γιά τιν ςωτθρία τοῦ ἀδελφοῦ μου, ἐγϊ πόςο προςεκτικόσ ὀφείλω νά εἶμαι ἀπζναντί του ὥςτε νά τόν βοθκῶ κι ὄχι νά τόν βλάπτω; 4. Ρῶσ λοιπόν κά φερόμαςτε πρόσ τοφσ ςυνανκρϊπουσ μασ ἐφόςον γνωρίηουμε ὅτι ςτό πρόςωπό τουσ κρφβεται ὁ ἴδιοσ ὁ Χριςτόσ; (...) Βεβαίωσ. Ρῶσ; α. Σεβαςμόσ καί ἐκτίμθςθ πρόσ ὅλουσ. Εἴπαμε ὅτι ςτό πρόςωπο τοῦ κάκε ἀνκρϊπου ὀφείλουμε πάντοτε νά διακρίνουμε τιν εἰκόνα τοῦ Κεοῦ. Ὅπωσ λοιπόν ςεβόμαςτε τίσ ἱερζσ εἰκόνεσ καί τίσ προςτατεφουμε ἀπό τιν φκορά ἢ τυχόν βεβιλωςθ, κά ςεβόμαςτε καί τόν κάκε ςυνάνκρωπό μασ. Ἄν ςτό πρόςωπό του βλζπουμε τόν ἴδιο τόν Χριςτό, τότε δζν κά ἀνεχόμαςτε νά πονᾶ καί νά ὑποφζρει ἀπό τιν δικι μασ ἄδικθ ςυμπεριφορά. Ἄν ἔχουμε πάντα ςτό νοῦ μασ τόν λόγο τοῦ ἁγίου ἀποςτόλου ὅτι «ἁμαρτάνοντεσ εἰσ τοφσ ἀδελφοφσ... εἰσ Χριςτόν ἁμαρτάνετε», τότε κά προςζχουμε ἰδιαιτζρωσ τι ςυμπεριφορά μασ: δζν κά κοροϊδεφουμε τοφσ ἄλλουσ, οὔτε κά τοφσ περιφρονοῦμε. Δζν κά τοφσ φερόμαςτε μζ ἀγζνεια ἤ, τό χειρότερο, μζ τρόπο ἐπικετικό καί βίαιο. Αὐτό ἰςχφει τόςο γιά τι ςτάςθ μασ πρόσ τά ἄλλα μζλθ τῆσ οἰκογενείασ μασ, ὅςο καί πρόσ τοφσ ςυμμακθτζσ μασ -137-

138 καί τόν κάκε ςυνάνκρωπό μασ, ντόπιο ἤ ξζνο. Ἡ βία καί ἡ ἐπικετικι ςυμπεριφορά ἐναντίον ὁποιουδιποπε ἀνκρϊπου εἶναι ἐπίκεςθ ἐναντίον τοῦ Χριςτοῦ2! Ἄσ μιν ἀφινουμε λοιπόν τόν ἑαυτό μασ νά παραςφρεται ἀπό ςυνκιματα ἀνκρϊπων ἐντελῶσ ξζνων πρόσ τό πνεῦμα τοῦ Εὐαγγελίου. Ὁ ἅγιοσ Ἰωάννθσ ὁ Κεολόγοσ δζν μᾶσ ἀφινει περικϊρια γιά ἐξαιρζςεισ: «Αὐτόσ ποφ λζει ὅτι ἀγαπᾶ τόν Κεό καί μιςεῖ τόν ἀδελφό του «ψεφςτθσ ἐςτίν» εἶναι ψεφτθσ! Ρῶσ μπορεῖσ νά ἀγαπᾶσ τόν Κεό ποφ δζν Τόν εἶδεσ καί νά κακοποιεῖσ τόν ἀδελφό ςου ποφ βλζπεισ κακθμερινά;» (Α Ἰω. δ 20). β. Ρροκυμία ςτά ἔργα τῆσ ἀγάπθσ Ἀλικεια, ἄν ςυνειδθτοποιοφςαμε ὅτι κάκε καλό ἔργο ποφ ἐπιτελοῦμε ἔχει τιν ἀναφορά του ςτό Χριςτό, τότε μζ πόςθ περιςςότερθ προκυμία καί αὐταπάρνθςθ κά ἀναλαμβάναμε νά τό ἐκτελζςουμε;! Ροιόσ ἀπό μᾶσ ἄν ὁ Χριςτόσ τοῦ ηθτοῦςε λίγο ψωμί, δζν κά τοῦ ἔδινε ἀμζςωσ; Ἤ ἄν μάκαινε ὅτι πονᾶ καί ὑποφζρει, δζν κά ἔςπευδε νά τόν ἐπιςκεφκεῖ καί νά τόν ἀνακουφίςει; Ροιόσ δζν κά φιλοξενοῦςε τόν Χριςτό ςτό ςπίτι του; Καιρόσ νά ἀρχίςουμε. Νά ἀναλάβουμε δράςθ. Νά γίνουμε ἄνκρωποι εὐςπλαχνικοί, ἐλειμονεσ. Νά μιν τά κζλουμε ὅλα γιά τόν ἑαυτό μασ καί κλείνουμε ἔτςι τιν καρδιά μασ καί τιν κάνουμε ςκλθρι, παγωμζνθ, ἄπονθ. Ἄσ ἀρχίςουμε νά καλλιεργοῦμε τιν ἀγάπθ πρῶτα μζςα ςτό ἴδιο μασ τό ςπίτι. Νά εἴμαςτε εὐγενεῖσ, πρόκυμοι καί ἐξυπθρετικοί πρόσ τοφσ γονεῖσ καί τά ἀδζλφια μασ. Κι ἔπειτα ἄσ ἐνδιαφερκοῦμε καί γιά τοφσ ἀνκρϊπουσ γφρω μασ ποφ ἔχουν τόςο πολλι ἀνάγκθ! Ραιδιά φτωχά, ἄρρωςτα, παιδιά χωρίσ γονεῖσ, χωρίσ πατρίδα, χωρίσ ςτζγθ. Ρεριμζνουν ἀπό μᾶσ ηεςταςιά, ἀγάπθ, ςτοργι, ἕνα παιχνίδι, ἕνα γλυκό, ἕνα βιβλίο... ἕνα χαμόγελο φιλικό ποφ νά δείχνει ενκάρρυνςθ καί ἀποδοχι... Γζροντεσ καί γερόντιςςεσ, ποφ καρτεροῦν μιά ὁποιαδιποτε φροντίδα... Ἴςωσ μερικοί νά περιμζνουν μονάχα μιά ἐπίςκεψθ ποφ κά τοφσ χαροποιιςει, κά τοφσ ηεςτάνει τιν καρδιά ςάν ἀνοιξιάτικθ ἀκτίνα.. Τό ὅτι ςτό πρόςωπο τοῦ κάκε ἀνκρϊπου ὀφείλουμε νά βλζπουμε τόν ἴδιο τόν Χριςτό δζν ςθμαίνει ὅτι κά ἀμνθςτεφουμε τιν τυχόν παράνομθ δράςθ του. Γι αὐτιν ὅμωσ δζν εἴμαςτε ἐμεῖσ ὑπεφκυνοι. Ἄν κάποιοσ ςυνάνκρωπόσ μασ, εἴτε ντόπιοσ εἴτε μετανάςτθσ, ἀναπτφςςει κάποια παραβατικι ςυμπεριφορά, πρζπει νά ἔχει ἀπζναντί του μιά Ρολιτεία ποφ κά ἐπιβάλλει τόν νόμο καί τι δικαιοςφνθ, ὥςτε νά μιν τιν ἀντικακιςτοῦν αὐτόκλθτοι ὑπεραςπιςτζσ τῆσ ἔννομθσ τάξεωσ μζ τρόπο ἀνάρμοςτο καί ἐπίςθσ παράνομο. ΕΠΙΛΟΓΟ Μιά πολφ ψυχρι μζρα τοῦ χειμϊνα τοῦ 334μ.Χ. ςτιν Ἀμιζνθ τῆσ Βορείου Γαλλίασ ὁ ἅγιοσ Μαρτῖνοσ ( ) ςυνάντθςε ἕνα φτωχό γυμνό ςτιν πφλθ τῆσ πόλεωσ. Ρόςο τόν λυπικθκε! Τί νά κάνει ὅμωσ;... Φοροῦςε μόνο τι ςτρατιωτικι ἐξάρτυςθ καί τόν μανδφα του. Ἡ καλι του καρδιά ὅμωσ βρῆκε λφςθ: Ρῆρε τό ξίφοσ του, ἔςχιςε τόν μανδφα ποφ φοροῦςε, ἔδωςε ἕνα κομμάτι ςτό φτωχό καί ὁ ἴδιοσ ἀρκζςτθκε ςτό ὑπόλοιπο. Στό δρόμο τόν περιγελοῦςαν γιά τιν κολοβι του ἀμφίεςθ. Τι νφχτα ὅμωσ εἶδε ςζ ὅραμα τόν Χριςτό καί πίςω ἄγγελοι πολλοί νά Τόν ἀκολουκοῦν. Μάλιςτα ὁ Χριςτόσ ἦταν ντυμζνοσ μζ τό κομμάτι τοῦ μανδφα ποφ εἶχε δωρίςει ςτόν φτωχό ἐκεῖνο ἄνκρωπο! Τότε ἄκουςε ὁ Μαρτίνοσ τόν Κφριο νά μιλάει ςτοφσ ἀγγζλουσ ποφ Τόν ἀκολουκοῦςαν καί νά τοφσ λζει: «Ὁ Μαρτῖνοσ μζ ἔντυςε μ αὐτό τό ἔνδυμα»... *** -138-

139 Οἱ ἅγιοι Ρατζρεσ λζνε: «Εἶδεσ τόν ἀδελφόν ςου; Εἶδεσ Κφριον τόν Κεόν ςου!». Αὐτό πίςτευε καί ηοῦςε ὁ ἅγιοσ Μαρτίνοσ. Αὐτό ἄσ ςυνειδθτοποιιςουμε κι ἐμεῖσ. Αὐτό ἄσ γίνει καί δικό μασ ςφνκθμα καί ἄσ φερόμαςε μζ ςεβαςμό καί ἀγάπθ πρόσ ὅλουσ: τά μζλθ τῆσ οἰκογενείασ μασ, τοφσ φίλουσ καί ςυμμακθτζσ μασ, τοφσ Ἕλλθνεσ καί τοφσ ξζνουσ, τοφσ χριςτιανοφσ καί μι. Στό πρόςωπό τουσ κρφβεται ὁ ἴδιοσ ὁ Χριςτόσ! ΠΡΟΣΑΗ Νά γίνει κερμι ςφςταςθ ςτά παιδιά νά ςυνεχίςουν νά ςυγκεντρϊνουν είδθ (τρόφιμα, ροφχα κ.ά.), για να τα προςφζρουν ςτο «Γενικό Φιλόπτωχο Ταμείο» ι ςτο Γθροκομείο τθσ Λεράσ Μθτροπόλεϊσ μασ. Μζ τά χριματα αὐτά πολλοί ἀδελφοί μασ -καί ἀδελφοί τοῦ Χριςτοῦ- κά ἀνακουφιςτοῦν κατά τίσ ἑορτζσ τοῦ Ράςχα. ΚΕΙΜΕΝΑ - ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Σ αγαπϊ, και μπορϊ να ς αγαπϊ, γιατί δεν είς εγϊ «Σ ἀγαπῶ γιατί εἶςαι ςφ». Ζχετε ςκεφκεῖ κακόλου τό μινυμα ποφ κομίηει αὐτόσ ὁ ςτίχοσ; Σ ἀγαπῶ, καί μπορῶ νά ς ἀγαπῶ, γιατί δζν εἶςαι γϊ. Αὐτι εἶναι ἡ πρϊτθ του ἑρμθνεία. Οὐςιαςτικά δζν ς ἀγαπῶ, ἄν κζλω ἐςφ νά γίνεισ ἐγϊ. Μζςα ἀπό τι διαφορετικότθτα τοῦ κάκε προςϊπου, μζςα ςτιν ἀγάπθ, ἐπιτυγχάνεται ἕνασ διαρκισ ἐμπλουτιςμόσ τῆσ ςχζςθσ. Αλλιῶσ, ὅπωσ λζνε, ςτόν κόςμο καί ςτιν κοινωνία, «παλιϊνει ἡ ςχζςθ καί ὁ γάμοσ». Ομωσ, παλιϊνει γιατί ἐμεῖσ τόν ἀφινουμε καί παλιϊνει. Εάν δζ ςκεφκεῖτε τιν δυνατότθτα τοῦ κακενόσ ἀνκρϊπου νά ἁγιάηεται καί νά μετζχει ὅλο καί περιςςότερο τῆσ δόξθσ τοῦ Κεοῦ καί τῆσ Χάριτόσ Του, τότε διαρκῶσ μποροῦμε νά ἔχουμε ἕναν καινοφργιο ἄνκρωπο. Αλλά, ἐμεῖσ προςπακοῦμε νά διορκϊςουμε τά ἔργα τοῦ Κεοῦ, νομίηοντασ ὅτι ξζρουμε καλφτερα τί πρζπει νά κάνουμε. Κά τό δοῦμε ἀκόμα τραγικότερα τό κζμα, ὅταν φτάςουμε ςζ μιά ἄλλθ ςχζςθ, πολφ βαςικι καί κακθμερινι. Τι ςχζςθ τῶν παιδιῶν μζ τοφσ γονεῖσ. Τι ςχζςθ τῶν γονιῶν μζ τά παιδιά τουσ. Εἶναι μιά δφςκολθ ςχζςθ. Ρολλζσ φορζσ χωρίσ ἐλευκερία, ςτό ὄνομα τῆσ ἀγάπθσ. Τίσ περιςςότερεσ φορζσ μζ τόν ἐγωϊςμό μασ ςτι κζςθ τῆσ ἀγάπθσ, εἶναι πάρα πολφ εὔκολο νά ἔρκει ἡ ςφγκρουςθ. Αλικεια, ὅταν μεγαλϊνουμε τά παιδιά μασ τί ὅραμα ἔχουμε ςτι ηωι μασ; Μεγαλϊνουμε παιδιά γιά νά ηιςουν ἐλεφκερα καί νά ςτακοῦν ςτά πόδια τουσ ἤ τά «καμαρϊνουμε» γιατί μᾶσ ἀκοῦνε; Εάν χαιρόμαςτε γιατί μᾶσ ἀκοῦνε πάντα, οὐςιαςτικά ἔχουμε ἀναγνωρίςει καί ἀνακθρφξει ςζ ἀλάκθτο τόν ἑαυτό μασ, καί πιςτεφουμε ὅτι ἔχουμε πάντα δίκιο, καί χαιρόμαςτε ποφ τά παιδιά μασ, μᾶσ ἀκοῦνε. Ενῶ κά πρεπε νά ἀνθςυχοῦμε ἄν μᾶσ ἀκοῦνε πάντα, καί πολφ περιςςότερο ςτό διάςτθμα τῆσ ἐφθβείασ, ποφ εἶναι ἡ προςπάκεια τοῦ νζου παιδιοῦ νά κατακτιςει τιν ἐλευκερία του. Κζλει τιν ἀγάπθ μασ, ἀλλά ὄχι μζ τι ςτζρθςθ τῆσ ἐλευκερίασ. Καί χωρίσ ἐλευκερία δζν ὑπάρχει εὐκφνθ. Κι αὐτό τό ξζρουμε καί τό βιϊνουμε. Μθτρ. Σιςανίου και Σιατίςτθσ κ. Ραφλοσ -139-

140 2. Ο τρόποσ που βλζπουμε τουσ άλλουσ Κάποτε ιταν ζνα νζο ηευγάρι που μετακόμιςε ςε καινοφργια γειτονιά. Κακϊσ ζτρωγαν το πρϊτο τουσ πρωινό ςτο νζο τουσ ςπίτι, θ γυναίκα κοίταξε ζξω από το παράκυρο και είδε τθ γειτόνιςςα που εκείνθ τθν ϊρα άπλωνε τθν μπουγάδα τθσ. Ά, τα ροφχα δεν είναι και πολφ κακαρά, ςχολίαςε, θ γειτόνιςςα δεν ξζρει να πλζνει καλά.μάλλον χρειάηεται να χρθςιμοποιεί περιςςότερο ςαποφνι. Ο ςφηυγοσ κοίταξε τθν μπουγάδα αλλά δε είπε τίποτα. Κάκε φορά που θ γειτόνιςςα άπλωνε τθν μπουγάδα τθσ, θ γυναίκα ζκανε τα ίδια ςχόλια. Ζνα μινα αργότερα, ζνιωςε μεγάλθ ζκπλθξθ, όταν είδε ότι τα ροφχα που είχε απλϊςει θ γειτόνιςςα ιταν πιο κακαρά και είπε ςτον άντρα τθσ : Για δεσ! Θ γειτόνιςςα ζμακε επιτζλουσ να πλζνει! Αναρωτιζμαι ποιοσ τθν ζμακε. Ξζρεισ ξφπνθςα νωρίσ ςιμερα το πρωί και κακάριςα τα τηάμια μασ! γφριςε και τθσ είπε ο άντρασ τθσ. Ζτςι ςυμβαίνει και ςτθ ηωι. Ο τρόποσ που βλζπουμε τουσ άλλουσ εξαρτάται από το πόςο κακαρά είναι τα «τηάμια μασ». BINTEO Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Να με αγαπάσ ζτςι όπωσ είμαι», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1.Αντιςτοίχιςθ 1.ΛΟΥΝΛΟΣ 2.ΛΟΥΛΛΟΣ 3.ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 4.ΟΚΤΩΒΛΟΣ 5.ΣΕΡΤΕΜΒΛΟΣ Α.ΑΛΩΝΑΘΣ Β. ΣΤΑΦΥΛΑΣ Γ ΤΥΓΘΤΘΣ Δ.ΣΡΑΤΟΣ Ε.ΚΕΛΣΤΘΣ ΑΡΑΝΤΘΣΘ:1Ε,2Α,3Β,4Δ,5Γ 2.Βρεσ τθν κρυμμζνθ λζξθ, ςβινοντασ τα διπλά γράμματα! Α Β Ε Ξ Ε Ε Κ Α Σ Σ Τ Τ Υ Β Β Α Γ Κ Ε Ε Ε Σ Σ Σ Α Α Χ Θ Φ Φ Ρ Ρ Ρ Θ Ρ Θ Η Η Χ Θ Ψ ΘΩ Ω Β Β ΑΡΑΝΤΘΣΘ:ΑΓΑΡΘ -140-

141 Σσμάμςηρη 19 η Σαββαςξκύοιακξ, Φεβοξσαοίξσ 2015 Τξ μόημα ςηπ Λ. Τερραοακξρςήπ ΕΙΑΓΨΓΗ Ἀπό αὔριο εἰςερχόμαςτε ςτι δεφτερθ περίοδο τοῦ Τριωδίου τιν Ἁγία καί Μεγάλθ Τεςςαρακοςτι. Εἶναι μιά κατανυκτικι καί ἀγωνιςτικι περίοδοσ ποφ ςκοπό ἔχει νά μᾶσ ὑπενκυμίςει τι μεγάλθ κυςία τοῦ Κυρίου καί νά μᾶσ προετοιμάςει γιά τό ςωςτό ἑορταςμό τοῦ Ράκουσ καί τῆσ Ἀναςτάςεϊσ Του. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ 1. Ρῶσ μᾶσ τό ὑπενκυμίηει καί πῶσ μᾶσ προετοιμάηει γι αὐτό; (...) α. Μᾶσ τό ὑπενκυμίηει βζβαια μζ τό πζνκιμο χρῶμα τθσ. Ρραγματικά ὅλα αὐτιν τιν περίοδο ςτιν Ἐκκλθςία ἔχουν χαρακτιρα πζνκιμο, κλιβερό. Ἄν ἐξαιρζςει κανείσ τά Σάββατα καί κυρίωσ τίσ Κυριακζσ, οἱ ἄλλεσ ἡμζρεσ τῆσ Ἑβδομάδοσ εἶναι ἐξ ὁλοκλιρου πζνκιμεσ. Μαῦρα ἤ μϊβ τά ἄμφια τῶν ἱερζων καί τά ἱερά καλφμματα (Ἁγίασ Τραπζηθσ, Ρροκζςεωσ), ςοβαρόσ, μζτριοσ καί κρθνθτικόσ ὁ τόνοσ τῶν ὕμνων, ἀπουςία πανθγφρεων (ἐκτόσ μόνον τῆσ ἑορτῆσ τοῦ Εὐαγγελιςμοῦ), ἀπαγόρευςθ τελζςεωσ τῆσ Κείασ Λειτουργίασ ἐκτόσ Σαββάτου καί Κυριακῆσ, καί ἄλλα ἀκόμθ, τονίηουν τόν πζνκιμο χαρακτιρα τῆσ περιόδου. Εἶναι φανερό πϊσ ἡ Ἐκκλθςία μζ ὅλα αὐτά ςυμμετζχει ςτιν ἀγωνία τοῦ Κυρίου πρό τοῦ Ράκουσ, εἰςζρχεται ςτιν ἀτμόςφαιρα τῆσ Γεκςθμανῆ καί τοῦ Γολγοκᾶ. Διότι ἄλλωςτε γι αὐτά τά γεγονότα ἡ Μεγάλθ Τεςςαρακοςτῆ μᾶσ προετοιμάηει. Ρῶσ ὅμωσ μᾶσ προετοιμάηει; β. Μᾶσ προετοιμάηει ἀκριβῶσ μζ τό ὅλο περιεχόμενό τθσ: -Μζ τιν νθςτεία πρωτίςτωσ, ἡ ὁποία ἔχει ςκοπό νά ἠρεμιςει τά πάκθ τῆσ ψυχῆσ, νά περιορίςει τι μανία τῶν ἀπολαφςεων, ποφ ςυχνά μολφνουν καί τιν καρδιά καί τό ςῶμα. -Μζ τίσ πυκνζσ ἀκολουκίεσ ἐπίςθσ, ποφ βοθκοῦν ςτόν ἀγῶνα τῆσ προςευχῆσ καί τῆσ ἐπικοινωνίασ μζ τόν Κεό. Γνωρίηετε μερικζσ ἀκολουκίεσ τῆσ Μεγάλθσ Τεςςαρακοςτῆσ (Μζγα Ἀπόδειπνο, Χαιρετιςμοί, Ρροθγιαςμζνθ Κεία Λειτουργία, Κατανυκτικοί ἑςπερινοί, κλπ.) -Μζ τό πνεῦμα τῆσ μετανοίασ ἀκόμθ, ὥςτε νά κακαριςτοῦν οἱ ψυχζσ καί νά ἑτοιμαςτοῦν γιά τιν ὑποδοχι τοῦ πλθγωμζνου Νυμφίου. Διότι ὅλα οἱ ὕμνοι, τά ἀναγνϊςματα, τά ἱερά κθρφγματα, οἱ εἰδικζσ ἀκολουκίεσ (ὅπωσ ὁ Μζγασ Κανϊν) ς αὐτό ἀποςκοποῦν, ςτό νά μᾶσ ὁδθγιςουν ςτι μετάνοια, γιά νά μπορζςουμε νά ἑορτάςουμε ςωςτά τά Ράκθ καί τιν Ἀνάςταςθ τοῦ Κυρίου. Ἀλλά δζν μᾶσ ὑπενκυμίηει μόνο τό Ράκοσ τοῦ Κυρίου μζ τόν πζνκιμο χαρακτιρα τθσ ἡ Μεγάλθ Τεςςαρακοςτι. Μᾶσ ὑπενκυμίχει καί τιν αἰτία τοῦ Ράκουσ Του

142 2. Ροιά εἶναι ἡ αἰτία τοῦ Ράκουσ τοῦ Κυρίου; (...) Ἡ αἰτία βζβαια τοῦ Ράκουσ τοῦ Κυρίου εἶναι ἡ τραγωδία τῆσ ἁμαρτίασ. «Ἡ πολφδακρυσ ἁμαρτία», ὅπωσ τιν ὀνομάηουν οἱ Ρατζρεσ, χϊριςε τόν ἄνκρωπο ἀπό τόν Κεό, τόν ἐξόριςε ἀπό τόν Ραράδειςο, τόν ὑποδοφλωςε ςτιν κτθνωδία τῶν ἀκακάρτων πακῶν καί τόν παρζδωςε ςτόν κάνατο. Καί ἀκριβῶσ γιά νά ἐξαλείψει αὐτό τό φρικιαςτικό κακό, γι αὐτό ἀνζβθκε ἐπάνω ςτό Σταυρό ὁ Κφριοσ. Ἀνζλαβε Ἐκεῖνοσ τό βάροσ τῆσ ἁμαρτίασ καί ἔδωςε ἔτςι ςζ ὅςουσ κζλουν τι δυνατότθτα νά ἐπιςτρζψουν κοντά ςτόν Δθμιουργό τουσ, νά ξανακερδίςουν τόν χαμζνο Ραράδειςο. 3. Τί νόθμα δίνει αὐτι ἡ αἰτία τοῦ Ράκουσ τοῦ Κυρίου ςτι Μεγάλθ Τεςςαρακοςτι; (...) Ἐπειδι ἀκριβῶσ ἡ ἁμαρτία εἶναι ἡ αἰτία τοῦ Ράκουσ τοῦ Κυρίου, γι αὐτό καί αὐτι ἡ τραγωδία τῆσ ἁμαρτίασ εἶναι τό βακφτερο νόθμα τοῦ πζνκουσ καί τοῦ περιεχομζνου τῆσ Μεγάλθσ Τεςςαρακοςτῆσ. Γιά τιν ἁμαρτία καί τά καταςτρεπτικά τθσ ἀποτελζςματα ντφνονται ςτά μαῦρα οἱ ναοί μασ, κρθνοῦν οἱ ὕμνοι καί κακοπακοῦμε οἱ πιςτοί. Ὅλο τό μυςτικό βάκοσ τῆσ Μεγάλθσ Τεςςαρακοςτῆσ ςυμπυκνϊνεται ς αὐτό ἀκριβῶσ τό ςθμεῖο. Ἀπό τιν ἀρχι τθσ ἤδθ τό ὑπογραμμίηει τόςο ἔντονα κακιερϊνοντασ τιν Κυριακι τῆσ Τυρινῆσ ςάν ἡμζρα ἀναμνιςεωσ «τῆσ ἀπό τοῦ Ραραδείςου τῆσ τρυφῆσ ἐξορίασ τοῦ Ρρωτοπλάςτου Ἀδάμ». Ρρίν ἀκόμθ ξεκινιςουμε τόν ἀγϊνα, μᾶσ προςδιορίηει ποιόσ εἶναι ὁ ςκοπόσ του. Εἶναι τό νά ξαναβροῦμε τόν Ραράδειςο. Γι αὐτό καί τά ἀναγνϊςματα τῶν Ἑςπερινῶν ὅλθσ αὐτῆσ τῆσ περιόδου λαμβάνονται ἀπό τό πρῶτο βιβλίο τῆσ Ἁγίασ Γραφῆσ, τιν Γζνεςι, ποφ περιγράφει τι δθμιουργία καί τιν πτῶςθ τοῦ ἀνκρϊπου. Καί ἡ νθςτεία κακιερϊνεται ςάν μιά ἐπανόρκωςθ τοῦ λάκουσ τοῦ Ἀδάμ καί τῆσ Εὔασ, ποφ δζν τιρθςαν τι νθςτεία ἀπό τό δζνδρο τῆσ γνϊςεωσ τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ, καί ἔριξαν τό ἀνκρϊπινο γζνοσ ςτιν καταςτροφικι περιπζτεια τῆσ ἁμαρτίασ. «Ἐπεί γοῦν διά τό μι ἅπαξ τόν Ἀδάμ νθςτεῦςαι, τοιαῦτα πεπόνκαμεν, προτίκεται νῦν ἡ τοφτου ἀνάμνθςισ εἰσ τιν εἴςοδον τῆσ ἁγίασ Τεςςαρακοςτῆσ ἵνα μεμνθμζνοι ὅςον κακόν τό μι νθςτεῦςαι ἐπιγαγε, ςπουδάςωμεν τιν νθςτείαν περιχαρῶσ ὑποδζξαςκαι καί παραφυλάττειν» (Συναξάριον τοῦ Τριωδίου Κυριακῆσ τῆσ Τυρινῆσ). ΕΥΑΡΜΟΓΗ - Ροιζσ εἶναι λοιπόν οἱ ὑποχρεϊςεισ τῶν πιςτῶν νζων καί ὅλων τῶν χριςτιανῶν κατά τι Μεγάλθ Τεςςαρακοςτι; (...) Ρρζπει νά ἔχουμε εὐγνωμοςφνθ πρόσ τόν Κεό, ὁ Ὁποῖοσ τόςα καυμαςτά ἐργάςτθκε γιά τι ςωτθρία μασ. Αὐτό τό ςυναίςκθμα τῆσ εὐγνωμοςφνθσ καί τῆσ ἀγάπθσ εἶναι ἀςφαλῶσ τό ἀπαραίτθτο ἐςωτερικό ὑπόβακρο, ποφ ὅμωσ ὀφείλει νά ἔχει καί πρακτικότερεσ ἐκδθλϊςεισ. Ροιζσ εἶναι αὐτζσ; α) Ρρῶτα βζβαια θ μετάνοια. Ἡ μετάνοια εἶναι τό βαςικό μινυμα τῆσ Μεγάλθσ Τεςςαρακοςτῆσ. Ὅλα, καί ἡ νθςτεία καί οἱ ἀκολουκίεσ καί οἱ ὕμνοι καί τά ἀναγνϊςματα, ἐκεῖ ἀποςκοποῦν, ςτό νά ὁδθγιςουν τοφσ πιςτοφσ ςζ μετάνοια. Καί ὅπωσ ὅλοσ ὁ ρυκμόσ τῆσ Ἐκκλθςιαςτικῆσ ηωῆσ ἀλλάηει κατά τι Μεγάλθ Τεςςαρακοςτι, ἔτςι καλοφμαςτε καί ἐμεῖσ νά ἀλλάξουμε τόν τρόπο ηωῆσ μασ. Καί ἀλλαγι τῆσ ηωῆσ μασ εἶναι βαςικῶσ ἡ μετάνοια. Νά τιν ἐπιμελθκοῦμε λοιπόν. Νά ςυμμαηευτοῦμε λίγο ἀπό τίσ πολλζσ -142-

143 δραςτθριότθτεσ ποφ πνίγουν τιν ψυχι, ἀπό τοφσ ἀτζλειωτουσ περιςπαςμοφσ καί τίσ ὑπερβολζσ ποφ κάνουμε. Νά ςυμμαηευτοῦμε. Νά ἀςχολθκοῦμε μζ τιν ψυχι μασ. Νά ἔρκουμε ςζ ςυναίςκθςθ τῆσ καταςτάςεϊσ μασ. Νά ςκεφκοῦμε τόν κάνατο, τιν Κρίςθ, τόν Ραράδειςο. Νά ἐπιςθμάνουμε τά παραπτϊματά μασ. Νά ἀπαιτιςουμε ἀπό τόν ἑαυτό μασ κάποια ςυγκεκριμζνθ ἀλλαγι, νά ἀγωνιςτοῦμε ἐναντίον κάποιου ςυγκεκριμζνου πάκουσ μασ. Νά προςπακιςουμε λίγο ἐντονότερθ ἄςκθςθ: π.χ. ςτι διάρκεια τῆσ Σαρακοςτῆσ παίρνω ἀπόφαςθ νά ξυπνῶ πιό νωρίσ! Καί νά μιν ἀμελιςουμε νά τρζξουμε ςτοφσ πνευματικοφσ, νά κακαρίςουμε τιν ψυχι, «νά τιν κάνουμε νφμφθν διά τόν Χριςτόν μασ», ὅπωσ ἔλεγε ὁ ἅγιοσ Κοςμᾶσ ὁ Αἰτωλόσ. «Ἐκακϊκθμεν διά τῆσ ἁμαρτίασ ἰακῶμεν διά τῆσ μετανοίασ», λζγει ὁ Μζγασ Βαςίλειοσ (P.G. 31, 165-7). Ἀλλά τί ςυμπλθρϊνει; «Μετάνοια δζ χωρίσ νθςτείασ ἀργι», λζγει. Ἡ μετάνοια χωρίσ τι νθςτεία εἶναι ἀργι, ἀνενζργθτθ, ἀπραγματοποίθτθ! β) Ἡ νθςτεία. Δζν εἶναι οὔτε μικρό, οὔτε ἀςιμαντο πράγμα ἡ νθςτεία, ὅπωσ ἴςωσ κεωροῦν πολλοί. Ἡ Μεγάλθ Τεςςαρακοςτι εἶναι οὐςιαςτικά νθςτεία. Νθςτεία ἀςφαλῶσ ὁριςμζνων τροφῶν, ἡ ὁποία ὅμωσ βοθκεῖ καί τιν ψυχι νά νθςτεφει ἀπό τά πάκθ. Ἄσ «νθςτζψουμε» καί ἀπό τά πολφωρα βιντεοπαιχνίδια ἤ τιν ὑπερβολικι ἐναςχόλθςθ μζ τόν Θ/Υ. Ὁ ἀγϊνασ εἶναι παράλλθλοσ. Καί βζβαια δζν μπορεῖ νά πεῖ κανείσ ὅτι «ἐγϊ κά κάνω πνευματικι νθςτεία (ἀπό τιν ἁμαρτία) ποφ εἶναι τό κφριο, καί ὄχι νθςτεία τροφῶν». Κάτι τζτοιο εἶναι λάκοσ γιατί παραβλζπει τι μεγάλθ δφναμθ ποφ ἡ νθςτεία τῶν τροφῶν μεταδίδει ςτιν ψυχι, ὥςτε αὐτι νά μπορεῖ νά ἀγωνίηεται κατά τοῦ κακοῦ. «Μετάνοια χωρίσ νθςτείασ ἀργι»! Ὁ δζ ἱερόσ Χρυςόςτομοσ ὀνομάηει τι νθςτεία «μθτζρα τῶν ἀγακῶν ἁπάντων» καί λζγει πϊσ αὐτι εἶναι ἡ τροφι τῆσ ψυχῆσ! (P.G. 53, 22-24). Ἄλλο βζβαια, ἄν κάποιοσ εἶναι ἄρρωςτοσ καί δζν μπορεῖ νά νθςτζψει. Αὐτό κά τό κανονίηει ἀςφαλῶσ μζ τόν πνευματικό του καί μζ τοφσ γονεῖσ του. Διότι τελικά ὁ ςκοπόσ τῆσ νθςτείασ εἶναι νά καταπρανει τά πάκθ τοῦ ςϊματοσ. Ὅταν λοιπόν αὐτό τό πράγμα τό ἔχει κάνει ἤδθ ἡ ἀρρϊςτια, δζν εἶναι ςωςτό νά ἐπιβαρυνκεῖ περιςςότερο τό ἄρρωςτο ςῶμα, γιατί κά κάνει κακό ἀντί γιά καλό. γ) Ἡ ςυμμετοχι ςτι λατρευτικι ηωι καί ἡ προςευχι. Αὐτι τιν περίοδο ὅλθ ἡ Ἐκκλθςία προςεφχεται. Κατανυκτικότατεσ ἀκολουκίεσ ἀρωματίηουν τιν πνευματικι ἀτμόςφαιρα. Τό ἀποκορφφωμά τουσ εἶναι ἀςφαλῶσ ἡ Ρροθγιαςμζνθ Κεία Λειτουργία, ποφ κά τιν ὀνομάηαμε Λειτουργία τῆσ Μεγάλθσ Τεςςαρακοςτῆσ. Ὅλεσ αὐτζσ οἱ ἀκολουκίεσ δθμιουργοῦν βακφτατα βιϊματα, ςυγκινοῦν, ςυγκλονίηουν τίσ ψυχζσ. Καί βζβαια αὐτζσ δζν γίνονται γιά νά ἱκανοποιιςουν τό ςυναίςκθμά μασ, ἀλλά γιά νά κατανφξουν, νά δθμιουργιςουν μιά ἀτμόςφαιρα προςευχῆσ, τιν ὁποία ὡσ πιςτοί νζοι ὀφείλουμε νά ςυνεχίηουμε καί ςτό φροντιςτιριο καί ςτό ςχολεῖο καί ςτό ςπίτι... Μικρά ςχόλια Ρῶσ ςυνδυάηονται ἡ νθςτεία καί ἡ ἐλεθμοςφνθ Σζ προθγοφμενο κζμα μασ εἴχαμε μιλιςει γιά τό ςυνδυαςμό τῆσ προςευχῆσ μζ τιν ἐλεθμοςφνθ. Τϊρα ποφ ἀρχίηει ἡ νθςτεία ἄσ δοῦμε πῶσ οἱ ἅγιοι Ρατζρεσ τι ςυνδζουν μζ τιν ἐλεθμοςφνθ: Σζ ἕνα πρωτοχριςτιανικό κείμενο, ςτό βιβλίο «Ροιμιν» τοῦ Ἑρμᾶ (2οσ αἰ. μ.χ.) διαβάηουμε: -143-

144 «Ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμζρᾳ ᾗ νθςτεφεισ, μθδζν γεφςῃ εἰ μι ἄρτον καί ὕδωρ καί ἐκ τῶν ἐδεςμάτων ςου ὧν ἔμελλεσ τρϊγειν ςυμψθφίςασ τιν ποςότθτα τῆσ δαπάνθσ ἐκείνθσ τῆσ ἡμζρασ ἧσ ἔμελεσ ποιεῖν, δϊςεισ αὐτό χιρᾳ ἤ ὀρφανῷ ἤ ὑςτερουμζνῳ... Ταῦτα οὕτω τθριςεισ ςφ μετά τῶν τζκνων ςου καί ὅλου τοῦ οἴκου ςου» Δθλαδι: «Ὅταν νθςτεφεισ, νά τρῶσ λιτζσ καί ἁπλζσ τροφζσ καί νά ὑπολογίηεισ τά ἔξοδα ποφ κά ἔκανεσ ἄν ἔτρωγεσ πλοφςια ἀρτφςιμα ἐδζςματα καί τά χριματα ποφ κά ξόδευεσ κάκε μζρα γιά νά φᾶσ κάτι ἀρτφςιμο νά τά δϊςεισ ςζ κάποια χιρα ἤ ὀρφανό ἤ ἄλλον ποφ ἔχει ἀνάγκθ... Αὐτό νά τό κάνεισ ἐςφ μαηί μζ τά παιδιά ςου καί ὅλο τό ςπίτι ςου». (Ραραβολι εϋλλλ, 7, ΒΕΡΕΣ 3,73). ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Μεγάλθ Σαρακοςτι: να μθν ξεχάςω (ζνασ πλιρθσ οδθγόσ τθσ Μ. Σαρακοςτισ) Γράφει ο θεολόγος Θεόδωρος Ι. Ρηγινιώτης Μθν κλειδϊνεισ τισ ρωμζϊκεσ μνιμεσ ςου ςπάςε τισ αλυςίδεσ! να προςπακιςω γερά να εφαρμόςω όςο γίνεται τισ εντολζσ του Χριςτοφ μου. Αυτζσ (όπωσ γράφει ο άγιοσ Γζροντασ Σωφρόνιοσ του Essex) δεν είναι εντολζσ, αλλά αποκάλυψθ του τρόπου ηωισ του Κεοφ (που είναι θ αγάπθ) και πρόςκλθςθ για μίμθςθ αυτοφ του τρόπου. Και είναι δφο: «Αγαπιςεισ Κφριον τον Κεόν ςου εν όλθ τθ καρδία ςου και εν όλθ τθ ψυχι ςου και εν όλθ τθ διανοία ςου. αφτθ εςτί πρϊτθ και μεγάλθ εντολι. δευτζρα δε ομοία αυτθ αγαπιςεισ τον πλθςίον ςου ωσ ςεαυτόν» (κατά Ματκαίον, κεφ. 22, ςτίχ ). Και, για να μθν απομζνει αμφιβολία για το τι εννοεί ο Κφριοσ ωσ αγάπθ ςτον πλθςίον, υπάρχει ανάλυςθ ςτο κατά Λουκάν, κεφ. 6, ςτ : «Αλλά υμίν λζγω τοισ ακοφουςιν αγαπάτε τουσ εχκροφσ υμϊν, καλϊσ ποιείτε τοισ μιςοφςιν υμάσ, ευλογείτε τουσ καταρωμζνουσ υμίν, προςεφχεςκε υπζρ των επθρεαηόντων υμάσ. τω τφπτοντί ςε επί τθν ςιαγόνα πάρεχε και τθν άλλθν, και από του αίροντόσ ςου το ιμάτιον και τον χιτϊνα μθ κωλφςθσ. παντί δε τω αιτοφντί ςε δίδου, και από του αίροντοσ τα ςά μθ απαίτει. και κακϊσ κζλετε ίνα ποιϊςιν υμίν οι άνκρωποι, και υμείσ ποιείτε αυτοίσ ομοίωσ. Και ει αγαπάτε τουσ αγαπϊντασ υμάσ, ποία υμίν χάρισ εςτί; και γαρ οι αμαρτωλοί τουσ αγαπϊντασ αυτοφσ αγαπϊςι. και εάν αγακοποιιτε τουσ αγακοποιοφντασ υμάσ, ποία υμίν χάρισ εςτί; και γαρ οι αμαρτωλοί το αυτό ποιοφςι. και εάν δανείηθτε παρ ων ελπίηετε απολαβείν, ποία υμίν χάρισ εςτί; και γαρ αμαρτωλοί αμαρτωλοίσ δανείηουςιν ίνα απολάβωςι τα ίςα. πλιν αγαπάτε τουσ εχκροφσ υμϊν και αγακοποιείτε και δανείηετε μθδζν απελπίηοντεσ, και ζςται ο μιςκόσ υμϊν πολφσ, και ζςεςκε υιοί υψίςτου, ότι αυτόσ χρθςτόσ εςτιν επί τουσ αχαρίςτουσ και πονθροφσ. Γίνεςκε ουν οικτίρμονεσ, κακϊσ και ο πατιρ υμϊν οικτίρμων εςτί. Και μθ κρίνετε, και ου μθ κρικιτε μθ καταδικάηετε, και ου μθ καταδικαςκιτε απολφετε, και απολυκιςεςκε δίδοτε, και δοκιςεται υμίν * +» κ.τ.λ

145 να τθριςω τθ νθςτεία, όπωσ τθν ζχουν κακορίςει οι άγιοι Πατζρεσ κι όχι τροποποιϊντασ τθν όπωσ μου λζει ο εγωιςμόσ μου ι θ πνευματικι μου τεμπελιά. Τθ Μεγάλθ Σαρακοςτι δεν τρϊμε οφτε ψάρι, παρά μόνο δφο φορζσ: τθ γιορτι του Ευαγγελιςμοφ (25 Μαρτίου) και τθν Κυριακι των Βαΐων. Μποροφμε όμωσ να τρϊμε καλαμαροχτάποδα και ταραμά. Ο ακλθτισ, όταν προετοιμάηεται για τουσ αγϊνεσ, πρζπει να προςζχει τθ διατροφι του. Συχνά πρζπει να ςτερείται πολλά και μάλιςτα πράγματα που του αρζςουν. Και ο χριςτιανόσ, που είναι κι αυτόσ ακλθτισ, προςζχει επίςθσ τθ διατροφι του. Συχνά ςτερείται πολλά και μάλιςτα πράγματα που του αρζςουν. Αυτό δε ςθμαίνει ότι είναι «κακό» να τρωσ ι ότι «το φαγθτό είναι αμαρτία», οφτε ότι ο Κεόσ «μασ τιμωρεί» επειδι απολαμβάνουμε κάτι νόςτιμο. Θ απόλαυςθ δε είναι αμαρτία. Αυτό δε κα ζλεγε και θ Κίρκθ ςτον Οδυςςζα; Εδϊ και λίγα χρόνια, τουλάχιςτον ςτθν Ελλάδα, νομίηω πωσ παρατθρείται μια επιςτροφι αρκετϊν ανκρϊπων ςτθ ςυνικεια τθσ νθςτείασ. Αυτό το ςυμπεραίνω από τθν προςφορά νθςτίςιμων εδεςμάτων ι και γευμάτων ςτα καταςτιματα ζτοιμου φαγθτοφ. Θ νθςτεία, κατά τθ γνϊμθ μου, είναι καλι για τον άνκρωπο, ακόμθ κι αν δεν ξζρει το βακφτερο νόθμά τθσ. Αυτό το βακφτερο νόθμα κα προςπακιςουμε να δϊςουμε με ςυντομία εδϊ. Κατ αρχάσ, θ ορκόδοξθ νθςτεία δεν είναι κζμα μόνο είδουσ αλλά και ποςότθτασ φαγθτοφ. Πταν δθλαδι τρϊγω μζχρι ςκαςμοφ φαγθτό που κεωρείται νθςτίςιμο (πράγμα που κάνω κατά κανόνα), δε νθςτεφω. Επίςθσ, αν νθςτεφω το φαγθτό, αλλά ςυγχρόνωσ αμαρτάνω με τθν καρδιά, τισ πράξεισ ι τισ αιςκιςεισ μου, δε νθςτεφω. Τζλοσ, αν ακολουκϊ νθςτίςιμο διαιτολόγιο για λόγουσ αποτοξίνωςθσ και ςωματικισ υγείασ, ενϊ δεν αιςκάνομαι ορκόδοξοσ χριςτιανόσ αλλά πιςτεφω «όλεσ τισ κρθςκείεσ» ι καμία, είμαι μάλλον ςε λάκοσ δρόμο παρόλο που ο Κεόσ κάκε λάκοσ δρόμο μπορεί να βρει τρόπο να τον κάνει ςωςτό δρόμο. Άνκρωποι απ όλεσ αυτζσ τισ περιπτϊςεισ μπορεί να ςωκοφν, ωςτόςο αυτό που κάνουν δεν είναι ορκόδοξθ νθςτεία. Το νόθμα τθσ νθςτείασ κα μποροφςαμε ίςωσ να το ςυνοψίςουμε ςτα εξισ: α) αποςφρεισ τισ αιςκιςεισ ςου από τισ γιινεσ απολαφςεισ, για να τισ ςτρζψεισ προσ τθν απόλαυςθ τθσ επαφισ με το Κεό δε νθςτεφεισ για να ςτερθκείσ, αλλά για να απολαφςεισ, ςε ζνα άλλο, ανϊτερο επίπεδο απόλαυςθσ γι αυτό τισ περιόδουσ νθςτείασ αυξάνονται οι εκκλθςιαςτικζσ ακολουκίεσ και πυκνϊνει θ ςυμμετοχι ςτθ κεία Μετάλθψθ εμείσ βζβαια τισ ακολουκίεσ τισ νιϊκουμε ςαν αγγαρείεσ, επειδι είμαςτε πνευματικά αναλφάβθτοι, όςο προχωρεί όμωσ κάποιοσ ςτθν πνευματικι ηωι τόςο αιςκάνεται «ανζκφραςτθ θδονι» από τθν παρουςία του ςτθν εκκλθςία β) αρνείςαι κάποιεσ απολαφςεισ, για να πάψουν να ςου είναι αναγκαίεσ, για να μάκεισ να επιβιϊνεισ χωρίσ αυτζσ με δυο λόγια, αςκείςαι ςτθ ςτζρθςθ, για να μάκεισ να απορρίπτεισ και «αμαρτωλζσ» απολαφςεισ (π.χ. τθν ξζνθ γυναίκα) ι και αμαρτωλι ικανοποίθςθ αναγκϊν (π.χ. τα ξζνα χριματα, ακόμα κι αν τα ζχεισ ανάγκθ), αλλά και για να μπορείσ να κυςιάςεισ τθν άνετθ ηωι ςου, αν ςου ηθτθκεί να προδϊςεισ τον αδελφό ςου ι ν αρνθκείσ το Χριςτό και τθ διδαςκαλία Του γ) νθςτεφεισ για να μάκεισ να είςαι ταπεινόσ, όχι για να υποτάςςεςαι εφκολα αλλά, αντίκετα, για να είςαι ελεφκεροσ από το παραπλανθτικό διογκωμζνο Εγϊ ςου ζτςι, ενϊ ζχεισ το δικαίωμα να φασ ό,τι κεσ, αποποιείςαι αυτό το δικαίωμα και τρωσ αυτό που ςου λζνε κάποιοι άλλοι, οι παπάδεσ, θ Εκκλθςία, τα βιβλία -145-

146 των αγίων (αυτόσ είναι και ο λόγοσ για τον οποίο πολλοί δεν νθςτεφουν οι παπάδεσ κα Μου ποφνε Εμζνα τι κα φάω;) γι αυτό, δε νθςτεφουμε όταν, όπωσ και όςο κζλουμε, αλλά όταν, όπωσ και όςο ορίηει θ Εκκλθςία και, για να τροποποιιςουμε τθ νθςτεία, χρειαηόμαςτε ευλογία απ τον πνευματικό μασ. Αν π.χ. νθςτεφω διπλζσ ςαρακοςτζσ, μπορεί να κεωριςω πωσ είμαι άγιοσ κι αυτό να κλείςει εντελϊσ τθν καρδιά μου απζναντι ςτο Κεό και ςε ςζνα, αδελφζ μου. Τότε θ νθςτεία μπορεί να λειτουργιςει ςε βάροσ τθσ ςωτθρίασ, αυξάνοντασ τον εγωιςμό μασ. Σθμειωτζον, ότι θ νθςτεία προβλζπεται ςτθν Αγία Γραφι: ο Χριςτόσ νιςτεψε ςαράντα μζρεσ μετά τθ βάφτιςι Σου ςτον Ιορδάνθ (Ματκ. 4, 1), και, παρόλο που τόνιςε πωσ ο άνκρωποσ μολφνεται απ αυτό που βγαίνει απ το ςτόμα κι όχι απ αυτό που μπαίνει (Ματκ. 15, 10-20), είπε για το διάβολο: «αυτό το γζνοσ δε φεφγει, παρά μόνο με προςευχι και νθςτεία» (Ματκ. 17, 21). να προςπακιςω με νφχια και δόντια (και με μεγάλθ ταπείνωςθ και πολλι προςευχι) ν αλλάξω τισ κακζσ μου ςυνικειεσ, αυτζσ που με αποκόβουν από το Θεό και το ςυνάνκρωπό μου, όποιοσ κι αν είναι. Για παράδειγμα, αν κλζβω τθν εφορία ι τουσ πελάτεσ μου ι ξεγελάω τουσ ςυνεταίρουσ μου, να ςταματιςω (όχι μόνο κατά τθ διάρκεια τθσ ςαρακοςτισ, αλλά να το πολεμιςω για όςο κρατάει θ ςαρακοςτι, με ςκοπό να το ςταματιςω για πάντα!!). Αν είμαι νευρικόσ και βίαιοσ, να γλυκάνω το χαρακτιρα μου, να βάλω αγάπθ και τρυφερότθτα ςτο φζρςιμό μου, να μειϊςω τα ξεςπάςματά μου και να μάκω να ηθτάω ςυγγνϊμθ (και να το εννοϊ) όταν πλθγϊνω τον άλλο, ακόμα κι αν είμαι ςίγουροσ πωσ ζχω δίκιο. Λδίωσ αν ξεςπάω ςτθ γυναίκα μου και ςτα παιδιά μου, να το κόψω μαχαίρι είναι ζγκλθμα που καταςτρζφει ηωζσ και μεγάλθ αμαρτία, από τισ χειρότερεσ. Αν απατάω το ςφηυγο ι τθ ςφηυγό μου, να φροντίςω ςιμερα κιόλασ να ςταματιςω. Λζγεται «μοιχεία» και δεν ζχω καμιά δικαιολογία γι αυτό. Να χωρίςω χωρίσ δεφτερθ κουβζντα από τον εραςτι ι τθν ερωμζνθ μου. Δεν είμαι θλίκιοσ για να γίνω μοιχόσ και δεν παντρεφτθκα για να γίνω προδότθσ! Αν βλαςτθμάω, να το πολεμιςω όςο ςκλθρά χρειάηεται. Αν πρζπει να παλζψω μια φορά ενάντια ςτο κάπνιςμα, δζκα φορζσ πρζπει ενάντια ςτισ βλαςτιμιεσ. Πταν μου ρχεται να βλαςτθμιςω, να μάκω να λζω (αντί για ό,τι ζλεγα πριν) «ιμαρτον, Κφριε», «Κφριε, ελζθςον», «Ραναγία, βόθκα» και τζτοιεσ φράςεισ, που με πλθςιάηουν ςτο Κεό αντί να με απομακρφνουν ανόθτα. Ρολφ περιςςότερο, αν το επάγγελμά μου είναι αντίκετο απ το κζλθμα του Κεοφ, όπωσ φανερϊνεται ςτο ευαγγζλιο. Αν είμαι κακοποιόσ, αν είμαι πόρνθ ι εκπορνεφω γυναίκεσ, αν πουλάω ναρκωτικά να ςταματιςω αμζςωσ και να τρζξω να εξομολογθκϊ. Τι κερδίηω; Λεφτά, θδονι, εξουςία; Σκουπίδια μπροςτά ςτθ χαρά του να αγαπάσ και ςτθν αιϊνια απόλαυςθ του παραδείςου. Σκουπίδια και μπροςτά ςτθν οδφνθ τθσ κόλαςθσ. Τισ δικαιολογίεσ, ότι δεν υπάρχει κόλαςθ κι ότι ο παράδειςοσ είναι πολφ μακριά και ίςωσ δεν υπάρχει, να τισ αφιςω για άλλουσ. Ξζρουμε πολφ καλά ότι υπάρχει παράδειςοσ και κόλαςθ, από τισ εμπειρίεσ των αγίων και πολλϊν κοινϊν ανκρϊπων όλων των εποχϊν, που είδαν τθ μετά κάνατον πραγματικότθτα ενϊ ακόμα ηοφςαν. Άλλωςτε, το κακό δεν πρζπει να το ςταματάμε από φόβο για τθν κόλαςθ ι από ςκοπιμότθτα για τον παράδειςο, αλλά από αγάπθ ςτο Κεό και ςτον πλθςίον

147 να εξομολογθκϊ τουλάχιςτον μία φορά κατά τθ διάρκεια τθσ ςαρακοςτισ και να κοινωνιςω (να μεταλάβω) τουλάχιςτον δφο φορζσ Αν δεν ζχω εξομολογθκεί ποτζ μζχρι τϊρα, να μια καλι ευκαιρία ν αρχίςω. Φζτοσ, όχι του χρόνου, ςιμερα, όχι αφριο γιατί δεν ξζρω αν κα ηω του χρόνου ι αφριο, και μπορεί να φφγω χωρίσ να ζχω κακαρίςει καμιά αμαρτία από τθν ψυχι μου, καταλεκιαςμζνοσ και καταλερωμζνοσ! Πχι, δεν πρζπει να πάκω τζτοιο κακό από τθν ανοθςία μου. Για να δϊςεισ αίμα χρειάηεται κάρροσ, και για να εξομολογθκείσ το ίδιο. Άμα φτάςεισ εκεί κα δεισ ότι όχι μόνο δεν είναι τίποτα, αλλά αντίκετα είναι μια πράξθ πάρα πολφ ευχάριςτθ, που αναπαφει τθν ψυχι και τθ βοθκάει να λυτρωκεί ακόμθ κι από το άγχοσ τθσ κακθμερινότθτασ. Ζνα από τα μεγαλφτερα αγκάκια ςτον εγωιςμό μασ, που μασ ςκανδαλίηει αφάνταςτα, είναι ότι θ Εκκλθςία μασ ηθτάει να βροφμε ζναν άνκρωπο αμαρτωλό ςαν εμάσ και να του αποκαλφψουμε τισ αμαρτωλζσ πράξεισ και ςκζψεισ μασ. Φυςικά ιδθ καταλάβατε το ςκοπό αυτισ τθσ πράξθσ, που είναι το να γίνουμε ταπεινοί. Θ «εξομολόγθςθ ςτθν εικόνα» ι «απευκείασ ςτο Κεό» ι «ςτθν Παναγία» δεν μασ ταπεινϊνει, εκτόσ αν είμαςτε ιδθ ταπεινοί. Μπορεί να μασ βοθκιςει, κάτω από ειδικζσ ςυνκικεσ (π.χ. αν δεν υπάρχει ιερζασ), όμωσ δεν υποκακιςτά τθν πραγματικι εξομολόγθςθ. Εκτόσ όμωσ από τθν καλλιζργεια τθσ ταπείνωςθσ (που είναι τόςο οδυνθρι ςτα πρϊτα ςτάδια, ϊςτε να κακυςτεροφμε για χρόνια το μεγάλο βιμα, ακριβϊσ όπωσ δυςκολευόμαςτε να πάμε ςτον οδοντίατρο ι να δϊςουμε αίμα), υπάρχουν και οι εξισ ςοβαροί λόγοι, που κάνουν τθν εξομολόγθςθ απαραίτθτθ: α) Ο ιερζασ διαβάηει ςτον εξομολογοφμενο τθ «ςυγχωρθτικι ευχι», με τθν οποία οι εξομολογθμζνεσ αμαρτίεσ του ςυγχωροφνται και δε κα τον βαραίνουν κατά τθν ϊρα του κανάτου και κατά τθν θμζρα τθσ κρίςεωσ. Οι απόςτολοι είχαν λάβει από το Χριςτό τθν εξουςία να ςυγχωροφν αμαρτίεσ, εξουςία που ανικει μόνο ςτο Κεό («όςα εάν διςθτε επί τθσ γθσ, ζςται δεδεμζνα εν τω ουρανϊ, και όςα εάν λφςθτε επί τθσ γθσ, ζςται λελυμζνα εν τω ουρανϊ», Ματκ. 18, 18) εκείνοι κλθροδότθςαν αυτι τθ χάρθ ςτουσ μακθτζσ τουσ (τουσ πρϊτουσ επιςκόπουσ), κι ζτςι, από ιερζα ςε ιερζα, ζφταςε ϊσ τισ μζρεσ μασ. Ζτςι ο ιερζασ γίνεται χοάνθ που δζχεται μζςα τθσ κάκε αμαρτία και τθν αδειάηει ςτο κενό. Αυτό δεν μπορεί να το κάνει ο λαϊκόσ (ο μθ ιερζασ), παρά μόνο ςε εξαιρετικζσ περιπτϊςεισ (αν είναι άγιοσ και αν δεν υπάρχει ιερζασ κοντά, επειδι π.χ. βριςκόμαςτε ςε διωγμό και το κακεςτϊσ ζχει καταςφάξει τουσ ιερείσ, ι δεν προλαβαίνει να πάει ςε ιερζα εκείνοσ που επικυμεί να εξομολογθκεί, επειδι π.χ. είναι ετοιμοκάνατοσ, τότε κα μποροφςε να του δϊςει άφεςθ αμαρτιϊν και λαϊκόσ). β) Θ εξομολόγθςθ δεν είναι μια «ανάκριςθ κρθςκευτικοφ τφπου», αλλά μια βακιά και διαρκισ ςχζςθ πνευματικισ πατρότθτασ, ςτθν οποία ο «πνευματικόσ» ι «γζροντασ» (δθλαδι ο πνευματικόσ δάςκαλοσ) καλείται να ςτθρίξει τον άνκρωπο που τον πλθςιάηει και κζτει τον εαυτό του ςτα χζρια του ωσ παιδί προσ το γονιό, να τον βοθκιςει να ξεπεράςει τα πάκθ του (δθλαδι να νικιςει τθν αμαρτία εντόσ του) και όςο το δυνατόν πιο κακαρόσ να πλθςιάςει το Κεό.... Θ πνευματικι πατρότθτα είναι θ ανϊτερθ εκδοχι του μυςτθρίου τθσ εξομολόγθςθσ, τθν οποία χρειάηεται απαραίτθτα κάκε άνκρωποσ, όπωσ χρειάηεται τον προςωπικό και τον οικογενειακό του γιατρό. Αυτι θ ςχζςθ, όταν λειτουργεί ςωςτά, απελευκερϊνει, δυναμϊνει, εξιςορροπεί, ειρθνεφει, προλαμβάνει -147-

148 ςυμφορζσ, και τελικά κεραπεφει. Αυτι θ ςχζςθ, μια ιδιαίτερα εξελιγμζνθ κεραπευτικι επιςτιμθ του ορκόδοξου χϊρου, είναι που αντικαταςτάκθκε με τθν ψυχοκεραπεία δυτικοφ τφπου ςτισ ςφγχρονεσ κοινωνίεσ (κι όχι το αντίκετο, όπωσ νομίηουν κάποιοι), παρόλο που οι επιδιϊξεισ τουσ δεν είναι κοινζσ ο ψυχίατροσ ι ο ψυχολόγοσ αποςκοπεί ςτθν αποκατάςταςθ τθσ ψυχικισ υγείασ, ενϊ ο πνευματικόσ ςτθ κεραπεία από τθν αμαρτία, δθλαδι ςτθν αιϊνια ςωτθρία. Εννοείται ότι ψάχνεισ για τον κατάλλθλο πνευματικό, όπωσ ψάχνεισ για τον κατάλλθλο γιατρό, μπορεί να διανφςεισ χιλιόμετρα για να τον βρεισ, δοκιμάηεισ, πικανϊσ απορρίπτεισ, προςεφχεςαι και προςζχεισ. Αρκεί να μθν εξαπατάσ τον εαυτό ςου, λζγοντασ ςτθ ςυνείδθςι ςου πωσ είναι ανάξιοσ για πνευματικόσ ςου κάποιοσ που ςου λζει τθν αλικεια χωρίσ να ςε κολακεφει. Και φυςικά είναι δικαίωμά ςου να μθν αναηθτιςεισ ποτζ πνευματικό και να μθν προςζλκεισ ποτζ για εξομολόγθςθ (ιδίωσ αν «δεν αιςκάνεςαι αμαρτωλόσ»), όπωσ και να μθν πασ ποτζ ςε γιατρό και να μθν κάνεισ εξετάςεισ, ιδίωσ αν «δεν αιςκάνεςαι άρρωςτοσ». Μπορείσ να κάνεισ ο ίδιοσ διάγνωςθ ςτον εαυτό ςου διαβάηοντασ βιβλία, περιφρονϊντασ τθ ηεςτι πραγματικι επικοινωνία μ ζναν άλλο άνκρωπο και χωρίσ ν ανοίγεςαι ςε μια «δεφτερθ γνϊμθ». Μπορεί ζτςι να μθν αρρωςτιςεισ ποτζ και να ηιςεισ μζχρι βακφ γιρασ το πικανότερο όμωσ είναι ότι κα υποφζρεισ και κα πεκάνεισ πρόωρα. Στθν περίπτωςθ του πνευματικοφ, μπορεί να πλθςιάςεισ «μόνοσ ςου» το Κεό και να ςωκείσ το πικανότερο όμωσ είναι πωσ κα περιπλανθκείσ ςε άγνωςτα μονοπάτια και μάλιςτα ίςωσ το χειρότερο να νομίηεισ ότι Τον βρικεσ ι και ότι Εςφ είςαι ο κατάλλθλοσ πνευματικόσ άλλων ι ακόμθ και ότι, με κάποιο παράξενο τρόπο, είςαι ο Κεόσ ι ζνασ κεόσ. Κανείσ δε μπορεί να είναι βζβαιοσ, όταν είναι μόνοσ χρειάηεται τθ ςυμβουλι ζμπειρων, που δεν τον κολακεφουν. Και, για να τθ ηθτιςει, κάνει το πρϊτο βιμα προσ τθν ταπείνωςθ. να παρακολουκιςω (πιο ςωςτά: να ςυμμετάςχω) ςτθν προθγιαςμζνθ και να πάω ν ακοφςω τουσ Χαιρετιςμοφσ, ζςτω κι αν χρειαςτεί να κλείςω το μαγαηί μου, ν αφιςω τθ δουλειά μου, ν αναβάλω ζνα ραντεβοφ ι να λείψω απ το φροντιςτιριο (αν είμαι μακθτισ) για κανα-δυο ωρίτςεσ. Αξίηει! Θ «προθγιαςμζνθ» είναι μια ςφντομθ λειτουργία, που τελείται ςτο ναό ςυνικωσ κάκε Τετάρτθ βράδυ και κάκε Ραραςκευι πρωί όλθ τθ Μεγ. Σαρακοςτι. Θ βραδινι προθγιαςμζνθ είναι μια πανζμορφθ λειτουργία, με χαμθλό φωτιςμό, τον ιερζα ςτα μαφρα και γενικά ατμόςφαιρα γεμάτθ ςυγκίνθςθ («κατάνυξθ»). Σ αυτι τθ λειτουργία δεν τελείται θ κεία Μετάλθψθ, αλλά ο ιερζασ φζρνει και προςφζρει ςε όποιον κζλει να μεταλάβει κεία Μετάλθψθ από τθν προθγοφμενθ Κυριακι γι αυτό λζγεται «προ-θγιαςμζνθ» ι κεία λειτουργία «των προθγιαςμζνων Δϊρων» *=κεία Μετάλθψθ+, επειδι δεν αγιάηεται εκείνθ τθν ϊρα, αλλά ζχει αγιαςτεί από πριν. Τθ Μεγ. αρακοςτι δεν γίνεται κανονικι λειτουργία, παρά μόνο Σάββατο, Κυριακι και κάποιεσ μεγάλεσ γιορτζσ (π.χ. του Ευαγγελιςμοφ). Τισ άλλεσ μζρεσ γίνεται μόνο προθγιαςμζνθ. *Σθμείωςθ: «λειτουργία» ονομάηεται ΜΟΝΟ εκείνθ θ τελετι, ςτθν οποία μεταλαβαίνουμε, ΟΧΛ κάκε τελετι που γίνεται ςτθν εκκλθςία+. Ο λόγοσ; Θ ορκόδοξθ λειτουργία ζχει κεντρικι αναφορά ςτθν ανάςταςθ του Χριςτοφ, ενϊ θ Μεγ

149 Σαρακοςτι είναι μια περίοδοσ με κεντρικι αναφορά ςτθ ςταφρωςθ. Ζτςι, δεν ταιριάηει θ κανονικι λειτουργία. Τθν Κυριακι όμωσ ταιριάηει, γιατί κάκε Κυριακι όλο το χρόνο είναι πάντα γιορτι τθσ ανάςταςθσ του Χριςτοφ, ενϊ το Σάββατο γίνεται λειτουργία για τισ ψυχζσ των νεκρϊν, γιατί το Σάββατο είναι θ μζρα των νεκρϊν ςτθν Ορκοδοξία (δε λζμε «νεκρϊν», αλλά «κεκοιμθμζνων», γιατί δεν υπάρχει κάνατοσ, όλοι είναι ηωντανοί ςτον ουρανό και περιμζνουν τθν ανάςταςι τουσ ςτθ Δευτζρα Ραρουςία, για τθν οποία μίλθςε πολλζσ φορζσ ο Λθςοφσ). Οι Χαιρετιςμοί ςίγουρα ξζρεισ τι είναι: ζνα μεγάλο ποίθμα, από τα ωραιότερα παγκοςμίωσ, που απευκφνεται ςτθν Παναγία και τον ζχει γράψει μάλλον ο άγιοσ Ρωμανόσ ο Μελωδόσ, ζνασ μεγάλοσ ποιθτισ και μουςικόσ του 7ου αιϊνα μ.χ. Ζχει 24 ςτροφζσ, που αρχίηει κάκε μία και με ζνα γράμμα τθσ αλφαβιτου, κατά ςειρά. Το κόβουμε ςε 4 μζρθ και λζμε ζνα κάκε Ραραςκευι βράδυ τθ Μεγ. Σαρακοςτι, ενϊ τθν 5θ Ραραςκευι το λζμε όλο μαηί (είναι ο Ακάκιςτοσ Φμνοσ). Τουσ Χαιρετιςμοφσ τουσ λζει ο παπάσ (κάνει μια μουςικι απαγγελία, όπωσ γινόταν ςτο Βυηάντιο), αλλά, πριν βγει να τουσ απαγγείλει μπροςτά ςτθν εικόνα τθσ Ραναγίασ, οι ψάλτεσ ψάλλουν ζνα άλλο υπζροχο μουςικό και ποιθτικό ζργο, γραμμζνο από τον άγιο Λωςιφ τον Υμνογράφο (μεγάλο ποιθτι και μουςικό του 9ου αιϊνα), τον «κανόνα των Χαιρετιςμϊν» (κανόνασ ασ ποφμε ότι είναι ζνα είδοσ τθσ κλαςικισ μουςικισ του Βυηαντίου). 2. Το μινυμα ενόσ Επιςκόπου για τθ Μεγάλθ Τεςςαρακοςτι Ἡ Μεγάλθ Τεςςαρακοςτὴ ἀποτελεῖ τὴν περίοδο τῶν πνευματικῶν εὐκαιριῶν καὶ προςδοκιῶν ὅλθσ τῆσ Ἐκκλθςίασ. Τὴν περιμζνουμε ὅλο τὸν χρόνο μὲ αὐτὴν τὴν ἐςωτερικὴ δίψα, αὐτὰ τὰ ἀπροςδιόριςτα πολλὲσ φορὲσ ὄνειρα, ποὺ ὅμωσ εἶναι τόςο βακειά, γιατί ὑπόςχεται ὁ Κεὸσ μεγάλα καὶ γιὰ αὐτὴν τὴν περίοδο, ἀλλὰ καὶ γιὰ ὁλόκλθρθ τὴ ηωι μασ. Ὁ ςκοπόσ μασ εἶναι νὰ ἀνεβεῖ ἡ ψυχι μασ ςτὸν οὐρανό, νὰ γίνουμε οὐράνιοι ἄνκρωποι. Οἱ μζρεσ αὐτὲσ ποὺ ξανοίγονται μπροςτά μασ μᾶσ παρζχουν αὐτὴ τὴν δυνατότθτα μζςα ἀπὸ τὸν αγῶνα τῆσ μετανοίασ. Ἂσ δοῦμε λοιπὸν μερικὰ ἀπὸ τὰ χαρακτθριςτικὰ ποὺ κὰ ἔπρεπε νὰ ἔχει αὐτὸσ ὁ ἀγῶνασ μασ. Τὸ πρῶτο εἶναι ἡ ςυγχϊρθςθ. Εἶναι ἡ ἔκφραςθ τῆσ ἀγάπθσ, ἡ αἴςκθςθ τῆσ κοινωνίασ, τὸ ὅτι εἴμαςτε ὅλοι καὶ μαηί, ὁμονοοῦντεσ καὶ ὁμοφρονοῦντεσ ςὲ αὐτὴν τὴν πορεία, ςὲ αὐτὴν τὴν ἐπιδίωξθ, ςὲ αὐτὴν τὴν προςδοκία τῶν εὐλογιῶν τοῦ Κεοῦ. Ἀφινουμε τὸν δικό μασ χῶρο καὶ μπαίνουμε ςτὸν χῶρο τοῦ Κεοῦ ὅπου χωροῦν ὅλοι καὶ ὅπου δζν μᾶσ ξεχωρίηει τίποτε. Τὸ δεφτερο εἶναι ὄχι μόνο νὰ μποῦμε ςτὸν χῶρο του Κεοῦ, ἀλλὰ νὰ μποῦμε ςτὸν χρόνο τοῦ Κεοῦ, ἐκεῖ ποὺ ὁ Κεὸσ πλζον κυριαρχεῖ, ἐκεῖ ποὺ δὲν παίηουν ρόλο τὰ κοςμικὰ γεγονότα, ἐκεῖ ποὺ καὶ ἡ δικι μασ προςωπικὴ ἱςτορία ἔχει τὴν ςθμαςία τθσ ἀλλὰ ἐκφυλίηεται -ἂν μποροῦμε νὰ ποῦμε- μπροςτὰ ςτὸ πῶσ ὁ Κεὸσ ἐνεργεῖ. Τὸ τρίτο χαρακτθριςτικὸ εἶναι ἡ προκυμία ςτὴν ἐργαςία τῶν ἀρετῶν, αὐτῶν τῶν ἀρετῶν ποὺ χρειάηεται ςτὴν παροῦςα κατάςταςθ ἡ δικι μασ ψυχι. Ἂσ ἐπικεντρωκεῖ ὁ κάκε ἕνασ ςτὴν ἐργαςία τῶν δικῶν του ἀρετῶν, αὐτῶν οἱ ὁποῖεσ κὰ τὸν ἀπελευκερϊςουν τὸν ἴδιο, αὐτῶν ποὺ ἀποτελοῦν τὰ δικά του παράκυρα ἀπὸ τὰ ὁποῖα κὰ μποῦν οἱ ἀχτίδεσ τῆσ κεϊκῆσ παρουςίασ. Ὑπάρχει καὶ ἕνα τζταρτο. Εἶναι ἡ προςδοκία καὶ ἡ προετοιμαςία γιὰ τοὺσ πειραςμοφσ. Σὲ αὐτὴν τὴν περίοδο τῶν ὑψθλῶν ςτόχων, τῶν μεγάλων πόκων, τῶν ςπανίων καὶ μοναδικῶν εὐλογιῶν δὲν κὰ ἦταν -149-

150 κακόλου παράξενο νὰ βρεκοῦμε μζςα ςὲ πειραςμοφσ, ἀπροςδόκθτουσ, ποὺ δὲν μποροφςαμε ἐκ τῶν προτζρων νὰ τοὺσ φανταςτοῦμε. Τί μεγάλθ παρακατακικθ εἶναι αὐτὴ ἡ βοικεια τοῦ Κεοῦ ςτὴν πάλθ κατὰ τοῦ διαβόλου καὶ τῶν ποικίλων πειραςμῶν, ὄχι μόνο κατὰ τῶν πακῶν, ποὺ ὁ κάκε ἕνασ μασ ἔχει νὰ διεξαγάγει! Μπαίνουμε λοιπὸν ςτὸν χῶρο τοῦ Κεοῦ καὶ ςυγχωροφμεκα. Μπαίνουμε ςτὸν χρόνο τοῦ Κεοῦ καὶ ἡςυχάηουμε. Ἐργαηόμαςτε τὶσ ἀρετὲσ μὲ προκυμία καὶ φιλότιμο. Ἑτοιμαηόμαςτε γιὰ τοὺσ πειραςμοὺσ καὶ προςευχόμεκα καὶ ηοῦμε τὰ ςθμεῖα τῆσ κεϊκῆσ βοθκείασ. Ἂσ ξεκινιςουμε λοιπὸν τὴν Μεγάλθ Τεςςαρακοςτὴ μὲ αὐτὰ τὰ ὑπζρμετρα ἐςωτερικὰ αἰςκιματα, αὐτὴν τὴν ἐςωτερικὴ ὑπερβολὴ καὶ ςτὴν ἀγάπθ μασ καὶ ςτὸν πόκο μασ καὶ ςτὸ φιλότιμό μασ καὶ ςτὴν προςδοκία τῆσ ἐπιςκζψεωσ τοῦ Κεοῦ, γιὰ νὰ μπορζςουμε ὅλοι μαηὶ ςτὸ τζλοσ αὐτῆσ τῆσ περιόδου νὰ ἀπολαφςουμε ὑπερβολικὰ καὶ τὰ δῶρα τῆσ Ἀναςτάςεωσ τοῦ Κυρίου τὰ ὁποῖα δὲν φυλάςςονται γιὰ τοὺσ ἀγγζλουσ, ἀλλὰ προςφζρονται μζςα ἀπὸ τὴν Ἐκκλθςία ςτὸν κάκε πιςτὸ καὶ ςυνεπῶσ ςτὸν κάκε ἕναν ἀπὸ ἐμᾶσ. Εὔχομαι ςὲ ὅλουσ νὰ δϊςει ὁ Κεὸσ καλὴ καὶ εὐλογθμζνθ καὶ παραγωγικὴ καὶ καρποφόρα καὶ χαροφμενθ καὶ μὲ πλοφςια ςυγκομιδὴ Μεγάλθ πραγματικὰ Τεςςαρακοςτι, ὥςτε νὰ ἀξιωκοῦμε μετὰ ἀπὸ ἑπτὰ ἑβδομάδεσ νὰ γίνουμε μζτοχοι και τῆσ Ἀναςτάςεϊσ Του. Ἀμιν. (Μθτροπολίτου Μεςογαίασ και Λαυρεωτικισ Νικολάου) ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Το τεςτ του Σωκράτθ», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ - ΥΑΡΕ (Ρροςοχι! Αςτείο = πράξθ που προκαλεί το γζλιο. Χωρατό = άκακο πείραγμα που λζγεται ι γίνεται για να προκλθκεί γζλιο. Ρλάκα = περιπαικτικό αςτείο εισ βάροσ κάποιου. Φάρςα = το να ξεγελάςει ι να φζρει ςκόπιμα ςε αμθχανία κανείσ κάποιον, με ςκοπό να προκαλζςει το γζλιο των άλλων, με παιγνιϊδθ διάκεςθ. Ρροςοχι!!! Με ποιόν, πότε και πϊσ κα κάνετε τθν φάρςα ι τθν πλάκα είναι - δυςτυχϊσ - αποκλειςτικά δικιά ςασ επιλογι. Γι' αυτό, ςκεφτείτε το καλά πριν ) 1. Το κολλθμζνο νόμιςμα Με δυνατι κόλλα κολλάμε ςτον άςφαλτο ζνα νόμιςμα 2 ευρϊ. Το καλφτερο μζροσ για το αςτείο είναι το πάρκο. Κακόμαςτε ςτο παγκάκι με μια εφθμερίδα και παρακολουκοφμε * 2. Κομπιοφτερ-ταχυδρομείο Κάνουμε τθν πλάκα με ζνα κφμα - φίλο ι γνωςτό - που ξζρει πολφ λίγα για τουσ υπολογιςτζσ. Του μιλάσ για το θλεκτρονικό ταχυδρομείο, για το , και ξαφνικά κάνεισ πωσ κυμικθκεσ ότι ςιμερα ζπρεπε να ςου ςτείλουν 20 ευρϊ. Μετά πατάσ το κουμπί τθ διςκοκικθ του CD-ROM απ' όπου βγαίνει το χαρτονόμιςμα (βεβαίωσ πρζπει να τοποκετθκεί από πριν).* -150-

151 Σσμάμςηρη 20 ή Σαββαςξκύοιακξ, 28 Φεβοξσαοίξσ - 1 η Λαοςίξσ 2015 Οι ιεοέπ εικόμεπ ρςη ζχή μαπ ΕΙΑΓΨΓΗ Ἡ πρϊτθ Κυριακι τῆσ Μεγάλθσ Τεςςαρακοςτῆσ, εἶναι μεγάλθ, ἔνδοξθ καί καυμαςτι ἡμζρα γιά τιν Ἐκκλθςία μασ. Ὀνομάηεται Κυριακι τῆσ Ὀρκοδοξίασ καί ὅπωσ γνωρίηουμε, τιν ἡμζρα αὐτι πανθγυρίηουμε τό κρίαμβο τῆσ πίςτεϊσ μασ κατά τῆσ εἰκονομαχίασ καί τιν ἀναςτιλωςθ τῶν ἱερῶν εἰκόνων. Ἡ Εἰκονομαχία ἀναςτάτωςε τιν Ἐκκλθςία ἐπί 117 χρόνια ( μ.χ.) καί ἀντιμετωπίςτθκε κεολογικά ἀπό τιν Ηϋ Οἰκουμενικι Σφνοδο (Νίκαια Βικυνίασ 787μ.Χ.). Ἡ Σφνοδοσ αὐτι ςτθριηόμενθ ςτι διδαςκαλία τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμαςκθνοῦ διατφπωςε τό ὀρκόδοξο δόγμα γιά τιν τιμι τῶν ἱερῶν εἰκόνων μζ τόν γνωςτό κεόπνευςτο Ὅρο: «Ἡ τῆσ εἰκόνοσ τιμι ἐπί τό πρωτότυπον διαβαίνει». Ἡ τιμι τῆσ εἰκόνασ ἀναφζρεται ὄχι ςτό ξφλο ἤ τά ἄλλα ὑλικά τθσ ἀλλά ςτό εἰκονιηόμενο πρόςωπο. Τελικά ἡ φοβερι πολεμικι τῶν εἰκονομάχων ἔγινε ἀφορμι γιά νά διατυπωκεῖ κεολογικά ἡ ὀρκόδοξθ διδαςκαλία περί τῶν ἱερῶν εἰκόνων τόςο ἀπό τόν ἅγιο Ἰωάννθ Δαμαςκθνό ὅςο καί ἀπό τιν Η Οἰκουμενικι Σφνοδο καί ἄλλουσ Ρατζρεσ τῆσ Ἐκκλθςίασ μασ. Αὐτι τιν πίςτθ διακθρφττουμε κι ἐμεῖσ ςιμερα ὡσ διαχρονικι παράδοςθ τῆσ Ἐκκλθςίασ μασεἰκόνων. Γιά τό λόγο αὐτό ςτό τζλοσ τῆσ Κείασ Λειτουργίασ γίνεται ἡ λιτάνευςθ τῶν ἁγίων εἰκόνων ἀπό τοφσ ἱερεῖσ, τοφσ ἱεροψάλτεσ, ἀλλά καί τό λαό. Στι ςφντομθ ἀλλά λαμπρι αὐτι τελετι διαβάηεται καί ἕνα ἀπόςπαςμα ἀπό τό Συνοδικό τῆσ Ἁγίασ Ἑβδόμθσ Οἰκουμενικῆσ Συνόδου, μζ τιν ὁποία ἔλθξε ἡ φοβερι γιά τιν Ἐκκλθςία μασ περίοδοσ τῆσ Εἰκονομαχίασ. Ἀπό τιν ἡμζρα ἐκείνθ οἱ Εἰκόνεσ ἐπανῆλκαν ςτι λειτουργικι ηωι τῆσ Ἐκκλθςίασ μασ καί τῶν πιςτῶν. Οἱ ἱερζσ εἰκόνεσ ἀποτελοῦν βαςικό κομμάτι τῆσ ηωῆσ τῶν Ὀρκόδοξων Χριςτιανῶν. Μποροῦμε νά ἀναφζρουμε ποῦ τίσ ςυναντοῦμε; Στόν ὀρκόδοξο ἱερό Ναό (ςτό Τζμπλο, ςτόν Τροῦλο, ςτό ἱερό Βῆμα, ςτίσ τοιχογραφίεσ, ςτά προςκυνθτάρια) Στό ςπίτι μασ (εἰκονοςτάςι, πάνω ἀπό τό κρεβάτι μασ, ςτιν τραπεηαρία) Στό αὐτοκίνθτο ὡσ φυλαχτό. Στό Σχολεῖο ςτό κζντρο τῆσ αἴκουςασ πάνω ἀπ τόν πίνακα. Σζ δθμόςιουσ χϊρουσ (ὑπθρεςίεσ, δικαςτιρια). Σζ καταςτιματα. Σζ ἁπλά, ἀπζριττα προςκυνθτάρια ςτοφσ δρόμουσ, ςζ ξωκκλιςια μοναχικά

152 ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ-ΕΥΑΡΜΟΓΗ 1. Γιατί ὅμωσ ἔγιναν τόςοι ἀγῶνεσ ὑπζρ τῶν ἱερῶν εἰκόνων; Γιατί τιμοῦμε τίσ εἰκόνεσ καί τίσ τοποκετοῦμε παντοῦ γφρω μασ; Ροιά ἡ ςθμαςία τουσ γιά τι ηωι μασ; α. Μᾶσ μεταδίδουν Χάρθ Κεοῦ Λόγῳ τῆσ ἰδιαίτερθσ καί μυςτικῆσ ςχζςθσ πρόσ τά πρωτότυπα ποφ εἰκονίηουν, εἶναι γεμάτεσ ἀπό τι χάρθ τοῦ Ἁγίου Ρνεφματοσ. Ὁ ἅγιοσ Κεόδωροσ ὁ Στουδίτθσ μᾶσ διδάςκει ὅτι ἡ τιμι τῶν εἰκόνων δζν ἀνεβαίνει μόνο πρόσ τά πρωτότυπα ἀλλά καί κατεβαίνει ἀπό τά πρωτότυπα πρόσ αὐτζσ. Ρῶσ γίνεται αὐτό;... Ἡ ηωι τῶν Ἁγίων εἶναι πλθμμυριςμζνθ ἀπό τό Ἅγιο Ρνεῦμα. Ὅταν οἱ Ἅγιοι φφγουν ἀπό αὐτόν ἐδῶ τόν κόςμο ἡ χάρθ τοῦ Ἁγίου Ρνεφματοσ δζν τοφσ ἐγκαταλείπει ἀλλά ςυνεχίηει νά ὑπάρχει καί ςτίσ ψυχζσ καί ςτά ςϊματά τουσ ποφ βρίςκονται ςτοφσ τάφουσ καί ςτίσ ἅγιεσ εἰκόνεσ ποφ φζρουν τιν ἁγία μορφι τουσ. Ἀπό ἐκεῖ πθγάηει καί ἡ ηωοποιόσ δφναμθ τῶν ἱερῶν εἰκόνων τῶν ἁγίων. Ὅπωσ ἡ ςκιά τῶν ἁγίων Ἀποςτόλων καί τά μανδιλια τουσ ἀπομάκρυναν τοφσ πονθροφσ δαίμονεσ κι ἔκαναν καφματα (Ρράξ. εϋ 15 & ικϋ 12), ἔτςι καί οἱ εἰκόνεσ τῶν ἁγίων ποφ εἶναι γεμάτεσ δφναμθ καί δόξα, μεταδίδουν χάρθ καί δφναμθ καί ςτοφσ πιςτοφσ ποφ τίσ προςκυνοῦν μζ εὐλάβεια. β. Μᾶσ βοθκοῦν ςτό ἔργο τῆσ προςευχῆσ. Μᾶσ βοθκοῦν νά ἀνζβει ὁ νοῦσ ἀπό τά γιινα, τά μάταια καί τά αἰςκθτά, ςτά οὐράνια καί ὑπεραιςκθτά, καί τό ἔχουμε ἀνάγκθ. Στιν ὀρκόδοξθ Λατρεία μετζχουμε μζ ὅλεσ μασ τίσ αἰςκιςεισ. Οἱ μελωδικοί ὕμνοι, τό εὐῶδεσ κυμίαμα, ὁ ἀπαλόσ φωτιςμόσ... κινθτοποιοῦν τίσ αἰςκιςεισ μασ καί μᾶσ παρακινοῦν νά ἀνζβουμε ἀπό τά αἰςκθτά ςτά ὑπεραιςκθτά. Κακϊσ ἀντικρίηουμε τό Ρρόςωπο τοῦ Κυρίου, τῆσ Ραναγίασ, τῶν Ἁγίων, ὁ νοῦσ μασ ἀνεβαίνει ςτόν Οὐρανό, μζςα μασ δθμιουργεῖται ἕνασ πόκοσ, νά μιλιςουμε ςτόν Κφριο, νά ἀκοφςουμε τι φωνι Του, τι φωνι τῶν Ἁγίων. Αἰςκανόμαςτε τά πρόςωπα ςτά ὁποῖα προςευχόμαςτε κοντά μασ. Ὅπωσ ἀντικρίηουμε τοφσ Ἁγίουσ εἶναι ςάν νά μᾶσ κοιτοῦν καί νά μᾶσ μιλοῦν! *Εἶναι χαρακτθριςτικό πϊσ οἱ εἰκονιηόμενοι Ἅγιοι ςτι βυηαντινι ἁγιογραφία παριςτάνονται κατά πρόςωπο. Ἄσ δοῦμε γιά παράδειγμα τίσ εἰκόνεσ τοῦ τζμπλου: Δζν τοφσ βλζπουμε γυριςμζνουσ πλαγίωσ. Αὐτό φανερϊνει τόν ςτενό δεςμό ἀνάμεςα ςτόν προςκυνθτι καί ςτό εἰκονιηόμενο ἅγιο. Τιν ἄμεςθ ςχζςθ ςτρατευομζνθσ καί κριαμβεφουςασ ἐκκλθςίασ. Εἶναι ἕνα δεῖγμα ὅτι ἐνδιαφζρονται καί προςεφχονται γιά μᾶσ+. γ. Μᾶσ διδάςκουν καί μᾶσ κατθχοῦν ςτιν ὀρκι Ρίςτθ. Ἡ εἰκονογραφία εἶναι μιά ηωντανι κεολογία, ποφ ἐκφράηεται μζ χρϊματα καί ςχιματα. Γράφει ὁ ἅγιοσ Ἰωάννθσ ὁ Δαμαςκθνόσ: «Ὅ,τι ἀκριβῶσ εἶναι τό βιβλίο γιά ὅςουσ ξζρουν γράμματα, τό ἴδιο εἶναι καί γιά τοφσ ἀγραμμάτουσ ἡ εἰκόνα». Ἀπό τίσ ἅγιεσ εἰκόνεσ διδαςκόμαςτε τοφσ ἀγῶνεσ τῶν ὁςίων, τά ἀκλιματα τῶν μαρτφρων, τά καφματα καί τά Ράκθ τοῦ Κυρίου. Βλζπουμε γιά παράδειγμα τό Δωδεκάορτο ποφ μᾶσ παρουςιάηει ὅλθ τι ηωι τοῦ Ἰθςοῦ Χριςτοῦ ἤ τιν εἰκόνα ἑνόσ ἁγίου, ἑνόσ μάρτυρα καί γφρω-γφρω τίσ παραςτάςεισ ἀπό τίσ διάφορεσ φάςεισ τῆσ ηωῆσ του καί τοῦ μαρτυρίου του κι ἔτςι μακαίνουμε τι ηωι τουσ

153 δ. Μᾶσ ἐμπνζουν καί μᾶσ ἐνιςχφουν ςτόν πνευματικό ἀγϊνα. Οἱ ἱερζσ εἰκόνεσ μᾶσ προςφζρουν ςπουδαῖα καί δυνατά πρότυπα. Μᾶσ κυμίηουν τι ηωι τῶν Ἁγίων καί μᾶσ καλοῦν νά τοφσ μιμθκοῦμε ςτόν ἀγϊνα κατά τῆσ ἁμαρτίασ καί τιν καλλιζργεια τῶν ἀρετῶν. Ρολλζσ φορζσ γίνονται ςωτιρια ἀφορμι γιά νά ἀποφφγουμε τιν ἁμαρτία. Εἴμαςτε μόνοι μασ, βλζπουμε ὅμωσ ἀπζναντί μασ τιν εἰκόνα τοῦ Κυρίου, τῆσ Ραναγίασ μασ, κι ἀμζςωσ καταλαβαίνουμε ὅτι τό βλζμμα τουσ μᾶσ παρακολουκεῖ κι αὐτό μπορεῖ νά μᾶσ ςυγκρατιςει ἀπό μιά πτϊςθ, ἕνα λάκοσ. Οἱ ἅγιεσ εἰκόνεσ ἐπίςθσ μᾶσ παρθγοροῦν καί μᾶσ ἐνιςχφουν ςτίσ δυςκολίεσ καί ςτίσ δοκιμαςίεσ ποφ ἀντιμετωπίηουμε. Ἔχεισ δεχκεῖ μιά μεγάλθ ἀδικία; Ἀτενίηεισ τόν Ἐςταυρωμζνο, τόν Ἀναμάρτθτο Κφριο, ποφ ὑπζςτθ τι μεγαλφτερθ ἀδικία ὅλων τῶν ἐποχῶν. Τότε ἡ δικι ςου φαντάηει νά εἶναι κάτι μθδαμινό. Ρόςο κάρροσ παίρνεισ ἐκείνθ τιν ὥρα! Ὑποφζρεισ ἀπό κάποια ςκλθρι δοκιμαςία; Τό βλζμμα ςου καρφϊνεται ςτιν Ὑπεραγία Κεοτόκο, κακϊσ ςτζκεται δίπλα ςτόν Τίμιο Σταυρό. Κακϊσ τιν ἀτενίηεισ, κακϊσ διαςταυρϊνεται τό βλζμμα ςου μαηί τθσ, εἶςαι βζβαιοσ ὅτι αὐτι ςζ καταλαβαίνει, αὐτι, τῆσ ὁποίασ τιν ψυχι πζραςε ρομφαία ἐξαιτίασ τοῦ Ράκουσ τοῦ Υἱοῦ τθσ. 2. Ὕςτερα ἀπό αὐτά, ποιό εἶναι τό δικό μασ χρζοσ ἀπζναντι τῶν ἱερῶν εἰκόνων; (...) Οἱ ἱερζσ εἰκόνεσ εἶναι δίπλα μασ, τίσ ἔχουμε κοντά μασ. Τό χρζοσ μασ λοιπόν εἶναι νά τίσ ἀγαποῦμε καί νά τίσ περιβάλλουμε μζ τιμι καί εὐλάβεια. Νά τίσ ἔχουμε μαηί μασ ςτό δωμάτιό μασ, ςτό γραφεῖο μασ. Ἄν διατθροῦμε φωτογραφίεσ ἀπό τά ἀγαπθμζνα μασ πρόςωπα γιά νά τά κυμόμαςτε, πολφ περιςςότερο νά φροντίςουμε νά ἔχουμε τίσ εἰκόνεσ τοῦ Κυρίου, τῆσ Ραναγίασ, τοῦ προςτάτου μασ Ἁγίου, ποφ ἔχουν Κεία Χάρθ καί μᾶσ τι μεταδίδουν. Ἀκόμα ἄσ ἐπιςκεπτόμαςτε τά ἱερά προςκυνιματα τῆσ Ρατρίδασ μασ, ἄσ προςκυνοῦμε τίσ καυματουργζσ εἰκόνεσ, ὄχι μόνο γιά νά καυμάςουμε τιν ἱςτορικι ἀξία ἤ τιν μοναδικι τουσ τζχνθ, ἀλλά κυρίωσ γιά νά παίρνουμε τι Χάρθ καί τιν εὐλογία ποφ πλοφςια μᾶσ μεταδίδουν. Ἀλλά καί κάτι ἄλλο νά ἀντιδροῦμε ςτιν πολεμικι ποφ ὑπάρχει ςτιν ἐποχι μασ ἐναντίον τῶν ἱερῶν εἰκόνων. Ἄν ἀντιλαμβανόμαςτε ὅτι ὑπάρχουν ἄνκρωποι ποφ ἐπικυμοῦν νά κατεβάςουν τίσ εἰκόνεσ, τά ἱερά ςφμβολα, ςτό ἄμεςο περιβάλλον μασ ἤ καί εὐρφτερα, νά διαμαρτυρόμαςτε μζ τόν τρόπο μασ, ὅςο ἐξαρτᾶται ἀπό ἐμᾶσ. Νά φροντίηουμε ἱερζσ εἰκόνεσ νά κοςμοῦν τίσ αἴκουςεσ τοῦ ςχολείου μασ. Εἶναι μιά ὁμολογία πίςτεωσ, ἀρκεῖ νά τολμοῦμε. Νά τίσ ἀςπαηόμαςτε μζ τόν ἀνάλογο τρόπο, δθλαδι μζ τιν εὐλάβεια καί τιν κακαρότθτα τῆσ ψυχῆσ ποφ ἀπαιτεῖται γιά μιά τζτοια προςκφνθςθ. Τίσ ἱερζσ εἰκόνεσ δζν τίσ ἀςπαηόμαςτε τυπικά, οὔτε τίσ ἀςπαηόμαςτε μζ τιν αἴςκθςθ ὅτι μποροῦν νά ἐπιδράςουν μαγικά ςτι ηωι μασ. Νά ςυναιςκανόμαςτε ὅτι κακϊσ ἀςπαηόμαςτε τίσ ἱερζσ εἰκόνεσ προςκυνοῦμε τό εἰκονιηόμενο πρόςωπο, προςευχόμαςτε μζ πίςτθ ὅτι ἡ προςευχι μασ ἀνεβαίνει ςτόν Οὐρανό. Ἄσ ποῦμε καί ἕνα τελευταῖο. Δζν εἶναι μόνο οἱ εἰκόνεσ ποφ βλζπουμε γφρω μασ ςτοφσ τοίχουσ ἤ ςτά προςκυνθτάρια ἤ οἱ φορθτζσ εἰκόνεσ ςζ ἄψυχο ξφλο. Εἶναι καί οἱ ἔμψυχεσ εἰκόνεσ τοῦ Κεοῦ, οἱ ςυνάνκρωποί μασ, ὁ κάκε ἄνκρωποσ, ἐμεῖσ. Ὁ Ράνςοφοσ Δθμιουργόσ μᾶσ ἔπλαςε ὅλουσ κατ εἰκόνα καί κακ ὁμοίωςιν δικι Του. Ὅλοι εἴμαςτε εἰκόνεσ τοῦ Κεοῦ, ἄσ τό ςκεφτόμαςτε αὐτό. Ὅπωσ λοιπόν δείχνουμε τιμι καί ςεβαςμό ςτίσ ἱερζσ εἰκόνεσ, μζ τόν τρόπο ποφ εἴπαμε πρίν, ἄσ ςκεφτόμαςτε ὅτι ἀνάλογθ καί -153-

154 μεγαλφτερθ τιμι ὀφείλουμε ςζ κάκε ἄνκρωπο. Βλζπετε, ὁ ἱερζασ ὅταν βγαίνει καί κυμιατίηει ςτιν Ἐκκλθςία, περνάει καί κυμιατίηει ὄχι μόνο τίσ εἰκόνεσ ςτό τζμπλο ἤ ςτίσ τοιχογραφίεσ ἀλλά καί κάκε πιςτό, γιά νά τοῦ ἀποδϊςει τιμι καί ςεβαςμό ὡσ εἰκόνα Κεοῦ. ΚΕΙΜΕΝΑ - ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Καλθμζρα, Συμεϊν! Τό 1922 ἦρκε ἀπό τι Μικραςία μζ τοφσ πρόςφυγεσ ἕνα ὀρφανό Ἑλλθνόπουλο, ὀνόματι Συμεϊν. Ἐγκαταςτάκθκε ςτόν Ρειραιά ςζ μιά παραγκοφλα καί ἐκεῖ μεγάλωςε μόνοσ του. Εἶχε ἕνα καροτςάκι καί ἔκανε τόν ἀχκοφόρο, μεταφζροντασ πράγματα ςτό λιμάνι τοῦ Ρειραιᾶ. Γράμματα δζν ἤξερε οὔτε πολλά πράγματα ἀπό τιν πίςτθ μασ. Εἶχε πίςτθ ἁπλι καί ἁπλότθτα. Κάκε μζρα πιγαινε ςτό λιμάνι τοῦ Ρειραιᾶ γιά νά βγάλει τό ψωμάκι του. Ρερνοῦςε ὅμωσ κάκε πρωί ἀπό τό Ναό τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνοσ, ἔμπαινε μζςα, ςτεκόταν μπροςτά ςτιν εἰκόνα τοῦ Χριςτοῦ ςτό τζμπλο, ἔβγαηε τό καπελάκι του καί ἔλεγε: «Καλθμζρα, Χριςτζ μου, ὁ Συμεϊν εἶμαι. Βοικθςζ με νά βγάλω τό ψωμάκι μου». Τό βράδυ ποφ τελείωνε τι δουλειά του ξαναπερνοῦςε ἀπό τιν Ἐκκλθςία, πιγαινε πάλι μπροςτά ςτό τζμπλο καί ἔλεγε: «Καλθςπζρα, Χριςτζ μου, ὁ Συμεϊν εἶμαι. Σ' εὐχαριςτῶ ποφ μζ βοικθςεσ καί ςιμερα». Καί ἔτςι περνοῦςαν τά χρόνια τοῦ εὐλογθμζνου Συμεϊν. Ὅταν μεγάλωςε παντρεφτθκε κι ἀπζκτθςε δφο παιδιά. Δυςτυχῶσ ὅμωσ, τό 1950 ὅλα τά μζλθ τῆσ οἰκογενείασ του ἀρρϊςτθςαν ἀπό φυματίωςθ καί ἐκοιμικθςαν ἐν Κυρίῳ. Ἔμεινε ὁλομόναχοσ ὁ Συμεϊν καί ςυνζχιςε ἀγόγγυςτα τι δουλειά του. Δζν παρζλειπε ποτζ νά περνᾶ ἀπό τόν Ἅγιο Σπυρίδωνα νά καλθμερίηει καί νά καλθςπερίηει τόν Χριςτό, ηθτϊντασ τι βοικειά Του καί εὐχαριςτϊντασ Τον. Ὅταν γζραςε ὁ Συμεϊν, ἀρρϊςτθςε. Μπῆκε ςτό Νοςοκομεῖο καί νοςθλεφτθκε περίπου γιά ἕνα μινα. Μιά νοςθλεφτρια τόν ρϊτθςε κάποια ςτιγμι: -Ραπποφ, τόςεσ μζρεσ ἐδῶ δζν ἦρκε κανείσ νά ςζ δεῖ. Δζν ἔχεισ κανζνα δικό ςου ςτόν κόςμο; - Ἔρχεται, παιδί μου, κάκε πρωί καί ἀπόγευμα ὁ Χριςτόσ καί μζ παρθγορεῖ. - Καί τί ςοῦ λζει, παπποφ; -«Καλθμζρα, Συμεϊν, ὁ Χριςτόσ εἶμαι, κάνε ὑπομονι». «Καλθςπζρα Συμεϊν, ὁ Χριςτόσ εἶμαι, κάνε ὑπομονι». Ἡ ἀδελφι παραξενεφτθκε καί κάλεςε τόν Ρνευματικό νά ἔρκει νά δεῖ τόν Συμεϊν. Ὁ ἱερζασ πῆγε, τοῦ ἔπιαςε κουβζντα, τοῦ ἔκανε τιν ἐρϊτθςθ τῆσ ἀδερφῆσ καί ὁ Συμεϊν τοῦ ἔδωςε τιν ἴδια ἀπάντθςθ. Τίσ ἴδιεσ ὧρεσ, πρωί καί βράδυ, ποφ ὁ Συμεϊν πιγαινε ςτό ναό καί χαιρετοῦςε τόν Χριςτό, τϊρα καί ὁ Χριςτόσ χαιρετοῦςε τόν Συμεϊν. Τόν ρϊτθςε ὁ Ρνευματικόσ: - Μιπωσ εἶναι φανταςία ςου; - Ὄχι, πάτερ, δζν εἶμαι φανταςμζνοσ, ὁ Χριςτόσ εἶναι. - Ἦρκε καί ςιμερα; - Ἦρκε. - Καί τί ςοῦ εἶπε; - Καλθμζρα, Συμεϊν, ὁ Χριςτόσ εἶμαι. Κάνε ὑπομονι, ςζ τρεῖσ μζρεσ κά ςζ πάρω κοντά μου, πρωί - πρωί

155 Ὁ Ρνευματικόσ πῆγε καί τίσ δυό ἑπόμενεσ μζρεσ ςτό Νοςοκομεῖο, μίλθςε μαηί του καί ἔμακε γιά τι ηωι του. Κατάλαβε ὅτι πρόκειται περί εὐλογθμζνου ἀνκρϊπου. Τιν τρίτθ ἡμζρα πρωί - πρωί πάλι πῆγε νά δεῖ τόν Συμεϊν καί νά διαπιςτϊςει ἄν κά πραγματοποιθκεῖ ἡ πρόρρθςθ. Ρράγματι ἐκεῖ ποφ κουβζντιαηαν, ὁ Συμεϊν φϊναξε ξαφνικά: «Ἦρκε ὁ Χριςτόσ», καί ἐκοιμικθ τόν ὕπνο τοῦ δικαίου. Ρόςο ὡραῖο κά ἦταν νά ἀποκτιςουμε καί ἐμεῖσ αὐτι τιν πίςτθ καί τιν ἁπλότθτα, αὐτό τόν ςφνδεςμο μζ τόν Κφριο Ἰθςοῦ, μζ τιν Ὑπεραγία Κεοτόκο, μζ τοφσ Ἁγίουσ μασ. Ἄν ἀτενίηουμε μζ πίςτθ καί ἁπλότθτα τίσ ἱερζσ εἰκόνεσ, τότε εἶναι βζβαιο ὅτι ὁ Ἅγιοσ Κεόσ κά μᾶσ ἀξιϊςει νά Τόν ςυναντιςουμε πρόςωπο πρόσ πρόςωπο. 2. Tο μυςτιριο του Τριαδικοφ Κεοφ: Ο Άγιοσ Σπυρίδωνασ και το καφμα με το κεραμίδι Ο Άρειοσ, ζνασ πολυμακισ Ρατζρασ τθσ Εκκλθςίασ από τθν Αλεξάνδρεια, κιρυττε ότι ο Χριςτόσ είναι κτίςμα του Κεοφ και δεν είναι ο υιόσ του. Τότε ο Μζγασ Κωνςταντίνοσ κάλεςε τθν οικουμενικι ςφνοδο το 328 μ.χ. για να εξακριβϊςει τθν αλικεια. Εκεί ο Άγιοσ Σπυρίδωνασ, αν και δεν είχε τισ γνϊςεισ για να αντικροφςει τον Άρειο, κατάφερε να αποδείξει τθν αλικεια. Είπε ο Άγιοσ: «Θ Αγία Τριάδα είναι ομοοφςιοσ. Ο Λθςοφσ Χριςτόσ είναι υιόσ του Κεοφ και το δεφτερο πρόςωπο τθσ Αγίασ Τριάδασ. Μαηί με το Άγιο Ρνεφμα αποτελοφν τθν ομοοφςιο και αλθκινι Αγία Τριάδα, δθλαδι ζναν κεό ςε τρία πρόςωπα». Τότε ςικωςε ζνα κομμάτι κεραμίδι που κρατοφςε και είπε: «Ππωσ αυτό το κεραμίδι αποτελείται από φωτιά, νερό, χϊμα, όλα μαηί ενωμζνα, ζτςι και θ Αγία Τριάδα είναι ενωμζνθ και αδιαίρετθ». Κατόπιν κρατϊντασ το κεραμίδι ςτο χζρι του είπε: «Εισ το όνομα του Ρατρόσ», αμζςωσ από το κεραμίδι βγικε φωτιά θ οποία πιγε ψθλά, «και του Υιοφ», τότε από το κεραμίδι βγικε νερό και ζπεςε ςτο ζδαφοσ, «και του Αγίου Ρνεφματοσ», τότε ςτο χζρι ζμεινε χϊμα. Κι είπε πωσ ζτςι κι ο Κεόσ είναι: Ρατιρ, Υιόσ και Άγιο Ρνεφμα ενωμζνα. Φςτερα από αυτό το καφμα ο Άρειοσ ηιτθςε ςυγγνϊμθ. ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Ζνα εκατοςτό του δευτερολζπτου», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. Αςτείο με αλεφρι Στθ μζςθ ενόσ τραπεηιοφ τοποκετοφμε ζνα φουςκωμζνο μπαλόνι. Ανακοινϊνεται διαγωνιςμόσ: δυο αντίπαλοι κάκονται απζναντι με δεμζνα μάτια και πρζπει με εντολι του επικεφαλισ του "παιχνιδιοφ" να φυςάνε δυνατά για να φφγει το μπαλόνι ςτθν πλευρά του αντίπαλου. Εν τω μεταξφ, απομακρφνουμε το μπαλόνι και βάηουμε ςτθ κζςθ του ζνα πιάτο με αλεφρι. Μετά από τον "διαγωνιςμό" οι αντίπαλοι βλζπουνε ο ζνασ τον άλλο και ξεκαρδίηονται ςτα γζλια

156 2. Θ μιμικι και το ςπίρτο Χρειαηόμαςτε ζναν ευκολόπιςτο άνκρωπο και δυο ςπίρτα. Λδανικι περίπτωςθ, αν ο άνκρωποσ κζλει να γίνει θκοποιόσ. Από πριν μιλάμε μαηί του για το πόςο ςπουδαίο είναι για τον θκοποιό να ζχει καλι μιμθτικι τζχνθ. Και όταν το κφμα είναι προετοιμαςμζνο, του προτείνουμε να δϊςει "εξζταςθ" μιμθτικισ. Στο μζτωπο του εξεταηόμενου κολλάμε, δθλαδι πιζηουμε ζνα ςπίρτο, το οποίο εκείνοσ πρζπει να ρίξει κάτω μόνο με τθ μιμθτικι του προςϊπου. Συνικωσ φςτερα από 3-4 δευτερόλεπτα το ςπίρτο πζφτει κάτω. Το αςτείο είναι, ότι ςτον εξεταηόμενο είπαμε πωσ τα ςπίρτα είναι δφο, ενϊ είναι ζνα και οι προςπάκειζσ του να ρίξει κάτω το δεφτερο ςπίρτο (που δεν υπάρχει) προκαλοφν γζλιο.* -156-

157 Σσμάμςηρη 21 η Σαββαςξκύοιακξ, 7-8 Λαοςίξσ 2015 Δκκξρμίκεσρη: Έμαπ άγμχρςξπ κίμδσμξπ ΕΙΑΓΨΓΗ - ΔΙΗΓΗΗ Ὁ Ἰθςοῦσ τοῦ Ναυῆ ἀνζλαβε τιν ἡγεςία τοῦ ἰςραθλιτικοῦ λαοῦ μετά τό κάνατο τοῦ Μωυςῆ καί μζ τι βοικεια τοῦ Κεοῦ κατόρκωςε νά νικιςει ὅλουσ τοφσ ἐχκροφσ καί νά κατακτιςει τι γῆ τῆσ Ἐπαγγελίασ, τιν ὁποία καί μοίραςε ςτίσ δϊδεκα φυλζσ τοῦ Ἰςραιλ. Στό τζλοσ τῆσ ηωῆσ του, ἀφοῦ ἔφκαςε ςζ ἡλικία 110 ἐτῶν, προαιςκάνκθκε τό κάνατό του. Κάλεςε τότε ὅλουσ τοφσ Ἰςραθλίτεσ γιά νά τοφσ μιλιςει γιά τελευταία φορά: Νά ηεῖτε μζ φόβο Κυρίου καί νά Τόν λατρεφετε μζ εἰλικρίνεια, πιςτότθτα καί ἐνάρετθ ηωι», τοφσ εἶπε καί ςυνζχιςε: Φροντίςτε νά ἀπαλλαγεῖτε ἀπό ὅλουσ τοφσ ξζνουσ, εἰδωλολατρικοφσ κεοφσ καί μείνετε πιςτοί ςτι λατρεία τοῦ ἀλθκινοῦ Κεοῦ. Ὡςτόςο κανείσ δζν ςᾶσ ἀναγκάηει... Διαλζξτε ἐλεφκερα... Ἐγϊ πάντωσ καί ἡ οἰκογζνειά μου κά λατρεφςουμε τόν Κφριο, διότι εἶναι ὁ μόνοσ ἀπολφτωσ ἅγιοσ. Ροτζ νά μι ςυμβεῖ νά ἐγκαταλείψουμε τόν Κφριο, τόν ἀλθκινό Κεό, καί νά λατρεφςουμε ἄλλουσ, ψεφτικουσ κεοφσ, ἀπάντθςε ςφςςωμοσ ὁ λαόσ ςυγκλονιςμζνοσ ἀπό τά λόγια καί τό παράδειγμα τοῦ ςοφοῦ ἡγζτθ. Τότε ὁ Ἰθςοῦσ τοῦ Ναυῆ ἐπιςθμαίνοντασ πάλι τόν κίνδυνο νά παραςυρκοῦν ἀπό τοφσ εἰδωλολάτρεσ, τοφσ ηιτθςε νά λάβουν τά μζτρα τουσ: Ἐςεῖσ μόνοι ςασ καί μζ τιν ἐλεφκερθ κζλθςι ςασ διαλζξατε τόν Κφριο γιά νά Τόν λατρεφετε. Τϊρα λοιπόν πρζπει νά διϊξετε μακριά ἀπό ςᾶσ τοφσ ξζνουσ εἰδωλολατρικοφσ κεοφσ ποφ βρίςκονται ἀνάμεςά ςασ, καί νά ςτρζψετε τιν καρδιά ςασ μζ προκυμία καί ςτακερότθτα ςτόν Κφριο καί Κεό τοῦ Ἰςραιλ. Δυςτυχῶσ οἱ Ἰςραθλίτεσ δζν ἄκουςαν τι ςυμβουλι τοῦ φωτιςμζνου ἀρχθγοῦ τουσ, τοῦ Ἰθςοῦ, καί ἀργότερα, ὅταν αὐτόσ πζκανε, δζν ἀκολοφκθςαν τι ςυμφωνία τουσ. Εἴτε ἀπό ἀδικαιολόγθτθ δειλία, εἴτε ἀπό ρακυμία, γιατί δζν ἤκελαν νά ταλαιπωρθκοῦν μζ νζεσ ςυγκροφςεισ, εἴτε ἀκόμθ ἀπό πλεονεξία, γιατί τοφσ εἶχε δελεάςει ὁ φόροσ ποφ πρόκυμα τοφσ προςζφεραν οἱ κάτοικοι τῆσ Χαναάν, δζν ἔδιωξαν τοφσ εἰδωλολάτρεσ ἀπό τι γῆ τῆσ Ἐπαγγελίασ κι ἔτςι δζν ςυμμορφϊκθκαν μζ τιν παραγγελία τοῦ Κεοῦ ὅπωσ ξεκάκαρα τοφσ τιν εἶχε μεταφζρει ὁ Ἰθςοῦσ. Ἡ ὀλιγοπιςτία τουσ τοφσ τφφλωςε καί δζν μποροῦςαν νά καταλάβουν ὅτι ἀφινοντασ τοφσ εἰδωλολάτρεσ νά ηοῦν μαηί τουσ διζτρεχαν τόν φοβερό κίνδυνο νά ἐπθρεαςκοῦν καί νά παραςυρκοῦν ἀπό τόν τρόπο ηωῆσ καί τι λατρεία τουσ. Ρράγμα ποφ τελικά ἔγινε! Οἱ Ἰςραθλίτεσ ἄρχιςαν ςταδιακά νά ἐπθρεάηονται ἀπό τι ςυναναςτροφι τουσ μζ τοφσ εἰδωλολάτρεσ Χαναναίουσ. Ἡ γενιά βζβαια ποφ ςτρατεφκθκε μζ ἀρχθγό τόν Ἰθςοῦ τοῦ Ναυῆ, ἡ ὁποία εἶχε λάβει μζροσ ςτίσ μάχεσ κι εἶχε ηιςει τι καυμαςτι προςταςία τοῦ Κεοῦ, ἔμειναν πιςτοί ςτόν ἀλθκινό Κεό. Ἀλλά ὅταν οἱ -157-

158 ἄνκρωποι τῆσ γενεᾶσ αὐτῆσ, ὁ ἕνασ κατόπιν τοῦ ἄλλου, πζκαναν, ἡ νζα γενεά ποφ μεγάλωνε ς ἕνα χαλαρό περιβάλλον, μαηί μζ τοφσ εἰδωλολάτρεσ, τά ξεχνοῦςε αὐτά. Ἔτςι ἄρχιςε ςιγά-ςιγά νά ψυχραίνεται ἡ πίςτθ τουσ καί νά ἀπομακρφνονται ἀπό τι λατρεία τοῦ ἀλθκινοῦ Κεοῦ. Οἱ νεότεροι ξζχαςαν τά παραδείγματα τῶν πατζρων τουσ, τίσ ςυμβουλζσ καί τίσ διδαςκαλίεσ τουσ. «Καὶ ἐποίθςαν οἱ υἱοὶ Ἰςραὴλ τὸ πονθρὸν ἐνϊπιον Κυρίου καὶ ἐλάτρευςαν τοῖσ Βααλίμ» (Κριτ. β 11). Ραραςφρκθκαν δθλαδι ςζ παρεκτροπζσ καί ςζ πονθρζσ πράξεισ καί ηοῦςαν ὅπωσ καί οἱ εἰδωλολάτρεσ. Σ ἕνα Κεό εἶχαν διδαχκεῖ νά πιςτεφουν καί νά προςκυνοῦν, καί τϊρα λατρεφουν ὄχι ἕνα ἀλλά πολλοφσ. Τοφσ Βααλίμ. Κι ὁ κατιφοροσ ποφ πῆραν δζν ἔλεγε νά ςταματιςει. Ἄνοιξαν τζτοιεσ φιλίεσ μζ τοφσ εἰδωλολάτρεσ ςζ ςθμεῖο ποφ ἀναμίχκθκαν μαηί τουσ. Ραντρεφτθκαν γυναῖκεσ ἀπό ςπίτια εἰδωλολατρικά. Κινδφνευαν νά ἀφομοιωκοῦν ὁλοκλθρωτικά ἀπό τοφσ εἰδωλολάτρεσ. Τί κατάντθμα ςτ ἀλικεια! Καί τί ἔκανε ὁ Κεόσ ποφ ἔβλεπε τό κατάντθμα αὐτό τοῦ λαοῦ ποφ τόςο εἶχε εὐεργετιςει; Κά μποροῦςε νά τοφσ τιμωριςει παραδειγματικά καί νά τοφσ ἐξολοκρεφςει. Ἡ φιλευςπλαχνία Του ὅμωσ καί ἡ πάνςοφθ παιδαγωγία Του ἄφθςε νά τοφσ διδάξουν τά πράγματα. Αφοῦ δζν ἔδιωξαν μόνοι τουσ τοφσ εἰδωλολατρικοφσ λαοφσ, οὔτε κι ὁ Κεόσ τοφσ ἔδιωξε. Ἕξι εἰδωλολατρικοί λαοί ἔμειναν ὅλοι ςτιν ἴδια χϊρα μζ τοφσ Ἰςραθλίτεσ: Χαναναῖοι, Χετταῖοι, Ἀμορραῖοι, Φερεηαῖοι, Εὐαῖοι, Ἰεβουςαῖοι. Τοφσ κράτθςαν κοντά τουσ καί τοφσ ἔκαναν φίλουσ καί ςυγγενεῖσ οἱ Ἰςραθλίτεσ. Δζν πζραςε πολφσ καιρόσ ὅμωσ καί κατάλαβαν μζ ποιοφσ εἶχαν νά κάνουν. Τό φίδι ποφ ηζςταιναν ςτόν κόρφο τουσ ξφπνθςε καί ςθκϊκθκε νά τοφσ δαγκϊςει. Οἱ εἰδωλολατρικοί λαοί ποφ εἶχαν ἀφιςει νά κατοικοῦν γφρω τουσ ἄρχιςαν νά ἀναδιοργανϊνονται καί νά ἀπειλοῦν τοφσ Ἰςραθλίτεσ. Ὅλοι οἱ γειτονικοί λαοί ἄρχιςαν νά πιζηουν ἀςφυκτικά τό λαό τοῦ Ἰςραιλ, ὁ ὁποῖοσ ἀποτελοῦςε πλζον μιά μικρι νθςίδα μζςα ς ἕναν ὠκεανό εἰδωλολατρίασ. Καί κά εἶχε ἐξαφανιςκεῖ ἀπό προςϊπου γῆσ, ἄν ὁ Κεόσ δζν τόν προςτάτευε καί δζν ἀνεδείκνυε τοφσ Κριτζσ, ἡγζτεσ ἄξιουσ καί ἱκανοφσ νά κακοδθγιςουν τόν ἰςραθλιτικό λαό καί νά τόν ἐπαναφζρουν ςτό ςωςτό δρόμο κάκε φορά ποφ παραςυρόταν ςτιν εἰδωλολατρία. (Λθς. Ναυι κεφ. κδϋ - Κριτ. κεφ. α - β ) ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ - ΕΥΑΡΜΟΓΗ Εἴδαμε τόν κίνδυνο τῆσ εἰδωλολατρίασ ποφ ἀπειλοῦςε τοφσ Ἰςραθλίτεσ. 1. Κυμάςτε ποιόσ τοφσ προειδοποίθςε γιά τόν κίνδυνο καί τί ὁδθγίεσ τοφσ ἔδωςε; (...) Ὁ Ἰθςοῦσ τοῦ Ναυῆ ἦταν αὐτόσ ποφ πρίν ἀπό τό τζλοσ τῆσ ηωῆσ του τοφσ κάλεςε, ἐφ ὅςον κζλουν νά μείνουν πιςτοί ςτόν ἀλθκινό Κεό, νά διϊξουν τοφσ εἰδωλολάτρεσ ἀπό κοντά τουσ. Κάκε ςχζςθ μαηί τουσ κά τοφσ ἔκανε πιό ἐπιρρεπεῖσ ςτιν εἰδωλολατρία. Καί ὅπωσ εἴπαμε, οἱ Ἰςραθλίτεσ, ἐνῶ ὑποςχζκθκαν ὅτι κά μείνουν ςτακεροί ςτιν πίςτθ τῶν προγόνων τουσ, τελικά παραςφρκθκαν. Καί κατρακφλθςαν ςτιν εἰδωλολατρία ἀκριβῶσ διότι δζν ὑπικουςαν ςτό κζλθμα τοῦ Κεοῦ. Δζν ἀκολοφκθςαν τίσ ςαφεῖσ ὁδθγίεσ τοῦ Ἰθςοῦ τοῦ Ναυῆ νά διϊξουν ἀπό τι χϊρα τῆσ ἐπαγγελίασ τά εἰδωλολατρικά ἔκνθ ποφ κατοικοῦςαν ἐκεῖ γφρω

159 2. Σιμερα δζν κινδυνεφουμε ἀπό τιν εἰδωλολατρία. Κινδυνεφουμε ὅμωσ ὡσ χριςτιανοί νζοι ἀπό ἕναν ἄλλο ἐξίςου ςοβαρό κίνδυνο ποφ ἄν δζν προςζξουμε μπορεῖ νά μᾶσ ἀπομακρφνει ἀπό τόν Κεό. Ρρόκειται γιά τιν ἐκκοςμίκευςθ. Μπορεῖ κάποιοσ νά μᾶσ πεῖ τί ἐννοοῦμε ὅταν λζμε ἐκκοςμίκευςθ; (...) Ἐκκοςμίκευςθ ςθμαίνει νά ταυτίηουμε τι ηωι μασ μζ τι ηωι τοῦ κόςμου. Καί λζγοντασ κόςμο δζν ἐννοοῦμε βζβαια τιν κτίςθ, οὔτε γενικά τοφσ ἀνκρϊπουσ. Κόςμοσ, κοςμικό φρόνθμα γιά τόν χριςτιανό ςθμαίνει ἁμαρτία, ςθμαίνει τοφσ ἀνκρϊπουσ ἐκείνουσ ποφ παραδόκθκαν ςτόν ἀνκρωποκτόνο διάβολο καί τά πονθρά ςχζδιά του, ὅπωσ τό λζει κι ὁ εὐαγγελιςτισ Ἰωάννθσ: «Ὁ κόςμοσ ὅλοσ ἐν τῷ πονθρῷ κεῖται» (Α Ἰω. ε 19). Ὑπάρχει κίνδυνοσ λοιπόν κακϊσ οἱ χριςτιανοί ηοῦμε μζςα ςτόν κόςμο, ὁ κόςμοσ νά μᾶσ παραςφρει ςτιν ἁμαρτωλι ηωι καί τίσ ςυνικειζσ του. Νά ὀνομαηόμαςτε χριςτιανοί καί ςτιν οὐςία νά ἀκολουκοῦμε ὄχι ὅ,τι κζλει ὁ Χριςτόσ ἀλλά ὅ,τι κάνει ὁ κόςμοσ. Τί μουςικι ἀκοῦν οἱ ἄλλοι, τί ταινίεσ βλζπουν, τί ἠλεκτρονικά παιχνίδια παίηουν, πῶσ διαςκεδάηουν, ποῦ ςυχνάηουν, τί ἐπιβάλλει ἡ μόδα... Κι ὁ χριςτιανόσ νζοσ κινδυνεφει νά γίνει ἕνα μζ τόν κόςμο. Ὅ,τι κάνει ὁ κόςμοσ, κάνει κι αὐτόσ. 3. Εἶναι ὅμωσ τόςο κακό αὐτό; Εἶναι τόςο ἀντίκετθ ἡ κοςμικι ηωι μζ τι ηωι τοῦ χριςτιανοῦ; Μιπωσ μποροῦμε νά τά ςυμβιβάςουμε; (...) α) Ἡ πρϊτθ ὑποχϊρθςθ κά ὁδθγιςει καί ςζ ἄλλθ. Τό νά κάνει κάποιοσ ὅ,τι κάνει ὁ κόςμοσ δζν φαίνεται πάντα ὅτι εἶναι κακό. Ἴςωσ καί νά μιν εἶναι ἐξαρχῆσ ἁμαρτία. Εἶναι ὅμωσ τό πρῶτο βῆμα. Καί ὁπωςδιποτε τόν ἕνα ςυμβιβαςμό κά ἀκολουκιςει κι ἄλλοσ. Ρ.χ. κά πάω ςτό πάρτι τοῦ ςυμμακθτῆ μου χωρίσ νά ἔχω ςκοπό νά κάνω κάποια ἁμαρτία. Ὡςτόςο ἐκεῖ μπορεῖ νά ςυναντιςω πειραςμοφσ ποφ δζν ἔχω ὑπολογίςει. Ρρόταςθ γιά κάποιο ποτό, ἕνα τςιγάρο, κατάλυςθ τῆσ νθςτείασ, ὕποπτεσ παρζεσ... Ἄλλο παράδειγμα: Τό νά ςυχνάηει κανείσ ςτά γιπεδα μπορεῖ ἀπό μόνο του νά μιν εἶναι κακό. Σιγάςιγά ὅμωσ ἐκίηεται κανείσ ςτό ὑβρεολόγιο, ςτι βία, τίσ διαμάχεσ γιά ἀνοφςια κζματα (ποιά ὁμάδα εἶναι καλφτερθ κλπ.). Ὅλα λοιπόν τά ςτοιχεῖα αὐτά τῆσ κοςμικῆσ ηωῆσ δθμιουργοῦν ςοβαροφσ κινδφνουσ γιά τόν χριςτιανό νζο. β) Ἡ ἀγάπθ τοῦ κόςμου κά ψυχράνει τιν ἀγάπθ μασ πρόσ τόν Κεό. Τά κοςμικά ἐνδιαφζροντα μπορεῖ νά μᾶσ ἀπορροφιςουν ςζ τζτοιο βακμό ὥςτε νά παραμελιςουμε τιν πνευματικι μασ τροφοδοςία. Ραράδοξο μᾶσ φαίνεται τό ὅτι ὁ λαόσ τοῦ Ἰςραιλ, ποφ εἶχε μιά παράδοςθ ςτιν πίςτθ τοῦ ἀλθκινοῦ Κεοῦ, ἔφκαςε ςτό ςθμεῖο νά Τόν ξεχνᾶ καί νά Τόν ἐγκαταλείπει. Τό ἴδιο παράδοξο ςυμβαίνει καί μ ἐμᾶσ ποφ ὁ Κεόσ μᾶσ ἀποκάλυψε τιν ἀλικεια Του κι ἐμεῖσ τιν περιφρονοῦμε. Ὅταν ἀςχολοφμαςτε μζ ὅλα «τά τοῦ κόςμου», ποῦ νά βροῦμε χρόνο καί ὄρεξθ γιά προςευχι, μελζτθ τοῦ λόγου τοῦ Κεοῦ, ἀγϊνα πνευματικό... Ὁ κόςμοσ μᾶσ αἰχμαλωτίηει χωρίσ νά τό καταλάβουμε. Γι αὐτό καί ὁ εὐαγγελιςτισ Ἰωάννθσ μᾶσ ςυςτινει: «Μὴ ἀγαπᾶτε τὸν κόςμον μθδὲ τὰ ἐν τῷ κόςμῳ» (Α Ἰω. β 15). Χριςτόσ καί κόςμοσ λοιπόν δζν ςυμβιβάηονται. Μᾶσ τό εἶπε καί ὁ ἴδιοσ ὁ Κφριοσ: «Οὐδεὶσ δφναται δυςὶ κυρίοισ δουλεφειν ἢ γὰρ τὸν ἕνα μιςιςει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπιςει, ἢ ἑνὸσ ἀνκζξεται καὶ τοῦ ἑτζρου καταφρονιςει» (Ματκ. σ 24). Κανείσ δζν μπορεῖ νά εἶναι προςκολλθμζνοσ ςζ δφο κυρίουσ, διότι ἤ κά μιςιςει τόν ἕνα καί κ ἀγαπιςει τόν ἄλλο, ἤ κά προςκολλθκεῖ ςτόν ἕνα καί κά καταφρονιςει τόν ἄλλο

160 4. Ροιά λοιπόν πρζπει νά εἶναι ἡ ςτάςθ μασ; (...) Ἄσ ἀκοφςουμε πάλι τόν κρυςτάλλινο λόγο τοῦ Κεοῦ: «Ἐξζλκετε ἐκ μζςου αὐτῶν καὶ ἀφορίςκθτε, λζγει Κφριοσ, καὶ ἀκακάρτου μὴ ἅπτεςκε» (Β Κορ. σ 17). Ὄχι τοπικά ἀλλά τροπικά. Δθλαδι, ξεχωρίςτε τι κζςθ ςασ ἀπό τοφσ ἀπίςτουσ καί ἀποφεφγετε τιν οἰκειότθτα ςτιν ἐπικοινωνία μαηί τουσ. Οἱ πονθροί ἄνκρωποι πιό εὔκολα μποροῦν νά παραςφρουν τοφσ ἀγακοφσ παρά οἱ ἀγακοί νά ἐπιδράςουν ςτοφσ διεφκαρμζνουσ ἀνκρϊπουσ. Γι αὐτό καί χρειάηεται πολλι προςοχι ςτίσ ςχζςεισ μασ μζ τοφσ ἀνκρϊπουσ ποφ εἶναι μακριά ἀπό τόν Κεό. ΕΠΙΛΟΓΟ Ἄσ ξεκακαρίςουμε λοιπόν μιά γιά πάντα μζςα μασ ὅτι δζν εἶναι δυνατόν νά μετζχουμε ςτίσ ἐκδθλϊςεισ τῆσ κοςμικῆσ ηωῆσ καί νά μιν ἐπθρεαςτοῦμε. Ἄσ μι μᾶσ παραςφρει ὁ κόςμοσ. Κάτι ποφ εἶναι ἀντίκετο ςτό κζλθμα τοῦ Κεοῦ καί δζν βοθκεῖ ςτόν ἁγιαςμό μασ εἶναι ἐπικίνδυνο καί ςυνεπῶσ ἀπορριπτζο. Ἄσ τό ἀντιπαρερχόμαςτε μζ ἀδιαφορία. Ἡ ςυνφπαρξθ καί ἡ ἀνοχι ἀποτελεῖ ἐνοχι. Ἄν ἔχουμε γιά ςφμμαχο τόν κόςμο, τότε ἀργά ἤ γριγορα κά ὑποδουλωκοῦμε ςτόν κόςμο. Ἄν ἔχουμε ςφμμαχο τόν Χριςτό, τότε μζ τι δικι Του δφναμθ κά ἀντιμετωπίηουμε τοφσ πειραςμοφσ μζ ἐπιτυχία καί ὁπωςδιποτε κά βγοῦμε νικθτζσ! ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Ο βαςιλιάσ και το τρελό νερό Μια φορά κι ζναν καιρό ιτανε ζνασ ςουλτάνοσ, καλόσ και δίκαιοσ και είχε ζναν βεηφρθ, που ιτανε και αυτόσ καλόσ και ιταν κι αςτρολόγοσ. Μια μζρα ο βεηφρθσ λζγει του ςουλτάνου, πωσ είδε κάποια ςθμάδια ςτον ουρανό πωσ κα βρζξει ςτον κόςμο ζνα νερό τρελλό, και πωσ όποιοσ το πιει αυτό το νερό, κα τρελλαίνεται. Και πωσ όλοι οι άνκρωποι που ηοφνε ςτθν επικράτειά τουσ κα πιοφνε και κα χάςουνε τα λογικά τουσ, και δεν κα νιϊκουνε πια τίποτα, μιτε τι είναι ςωςτό και τι είναι ψεφτικο, μιτε τι είναι καλό και τι είναι κακό, μιτε τι είναι νόςτιμο και τι άνοςτο, μιτε τι είναι δίκαιο και τι άδικο. Σαν τ άκουςε αυτά τα λόγια ο Σουλτάνοσ γυρίηει και λζγει ςτον βεηφρθ: Αφοφ κα τρελλακεί όλοσ ο κόςμοσ, πρζπει να κοιτάξουμε να μθν τρελλακοφμε κι εμείσ, γιατί αλλιϊσ πϊσ κα τουσ κρίνουμε με δικαιοςφνθ; Του λζγει ο βεηφρθσ πωσ ο λόγοσ του είναι ςωςτόσ και πωσ κά πρεπε να προςτάξει να μαηζψουνε από το καλό νερό που πίνανε, και να το φυλάξουμε μζςα ςτισ ςτζρνεσ, για να μθν πίνουνε από το χαλαςμζνο και κρίνουμε παλαβά κι άδικα, μα δίκαια, όπωσ ζχουνε χρζοσ. Ζτςι κι ζγινε. Σε λίγον καιρό ζβρεξε ςτ αλικεια, και το νερό ιτανε τρελλό νερό, και τρελλακικανε όλοι οι άνκρωποι, και δεν γνωρίηανε οι καθμζνοι τι τουσ γίνεται, και είχανε το ψεφτικο για αλθκινό, το κακό για καλό, το άδικο για δίκαιο. Μα ο ςουλτάνοσ κι ο βεηφρθσ πίνανε από το καλό νερό που είχανε φυλαγμζνο, και δεν τρελλακικανε, αλλά κρίνανε τον κόςμο με δικαιοςφνθ. Μα ο κόςμοσ τά βλεπε ανάποδα και δεν ιτανε ευχαριςτθμζνοσ από τθν κρίςθ του ςουλτάνου και του βεηφρθ και φωνάηανε πωσ τουσ αδικοφνε και κοντεφανε να ςθκϊςουνε επανάςταςθ. Μετά από καιρό, ςαν -160-

161 είδανε κι αποείδανε, ο ςουλτάνοσ κι ο βεηφρθσ, χάςανε το κουράγιο τουσ, και λζγει ο ςουλτάνοσ ςτο βεηφρθ: Τοφτοι οι φουκαράδεσ αλθκινά χάςανε τα φρζνα τουσ και τα βλζπουνε όλα ανάποδα κι όπωσ πάμε, μπορεί να μασ ςκοτϊςουν επειδι κζλουμε να τουσ κρίνουμε με δικαιοςφνθ για να ευτυχιςουνε. Το λοιπόν, βεηφρ αφζντθ, άιντε να χφςουμε το καλό νερό από τισ ςτζρνεσ, και να πιάςουμε να πίνουμε κι εμείσ από το τρελλό νερό, να γίνουμε ςαν κι αυτοφσ και τότε κα μασ καταλαβαίνουνε και κα μασ αγαπάνε. Ζτςι κι ζγινε. Ιπιαν και αυτοί από το παλαβό νερό και τρελλακικανε, και κρίναμε τρελλά κι άδικα, κι ο κόςμοσ απόμεινε ευχαριςτθμζνοσ και πολυχρονίηανε τον ςουλτάνο». (Από το «Ευλογθμζνο Καταφφγιο» του Φϊτθ Κόντογλου) 2. Γιαγιά Λαμπρινι: θ μεγάλθ ακλιτρια Τθν περίπτωςθ τθσ Γιαγιάσ Λαμπρινισ, μιασ ςφγχρονθσ αγίασ, δεν περιμζνω να τθν καταλάβουν άνκρωποι "κακϊσ πρζπει" (το βάηω ςε ειςαγωγικά), δθλαδι κρυφο-εγωιςτζσ. Αυτοί μάλλον κα τθ κεωριςουν παλαβι, κα τθν πουν "κεοφςα", και τουσ ανκρϊπουσ που τθν είχαν/τθν ζχουν για πνευματικι τουσ δαςκάλα κα τουσ ειρωνευτοφν ωσ κρθςκόλθπτουσ και χαηοφσ. Ασ είναι ευλογθμζνοι αυτοί οι άνκρωποι, αυτοί που δε κα καταλάβουν και κα κοροϊδζψουν. Ανεβάηω όμωσ αυτό το post για εκείνουσ τουσ ταπεινοφσ ανκρϊπουσ (ελπίηω μζςα ς αυτοφσ να βρεκοφν και ζφθβοί και νζοι που διψάει θ καρδιά τουσ), που κα νιϊςουν πωσ μια μεγάλθ ακλιτρια δε ηει κοινι ηωι το ίδιο ιςχφει ςτον ακλθτικό ςτίβο, το ίδιο και ςτον πνευματικό ςτίβο, γιατί κι ο χριςτιανόσ είναι ακλθτισ. Θ αγία Γιαγιά Λαμπρινι δεν ιταν χλιαρι χριςτιανι, μζτρια με ολίγθ, ςαν εμζνα, ςαν τουσ πιο πολλοφσ. Γι αυτό ο κόςμοσ κα τθ μιςιςει, κα μιςιςει τθ μνιμθ τθσ κι εκείνουσ που τθν τιμοφν, επειδι κάκε μεγάλοσ ακλθτισ ηει ςτον κόςμο του κι όχι όπωσ περιμζνει ο κόςμοσ απ αυτόν να ηιςει. Ασ ζχετε τθν ευχι τθσ. Καλι ανάγνωςθ. Μζροσ Αϋ Αυτι θ αςιμαντθ εξωτερικϊσ γιαγιά ποφ εδϊ βλζπουμε, δζχκθκε χαρίςματα από τον Χριςτό ποφ μόνο μεγάλοι Άγιοι είχαν. Κατζβαηε μζ τίσ προςευχζσ τθσ τόν ουρανό καί τοφσ Αγίουσ κάτω, ςυνομιλοφςε μζ τθν Κεοτόκο, ζβγαινε από το ςϊμα τθσ καί με τθν ψυχι τθσ ταξίδευε ςζ Ραράδειςο καί κόλαςθ, φκάνοντασ ςζ μζτρα απίςτευτα για τιν εποχι μασ. Γιαγιά Λαμπρινι πρζςβευε καί γιά εμάσ Θ Λαμπρινι γεννικθκε το 1918 ςτο χωριό Αγία Ραραςκευι Άρτθσ. Οι γονείσ τθσ Σπυρίδων Δρίβασ και Κεοδϊρα ιταν από τουσ πιο εφπορουσ του χωριοφ και είχαν αλλά τρία αγόρια. Θ Λαμπρινι ιταν θ μικρότερθ, και τ αδζλφια τθσ τθν υπεραγαποφςαν για τον χαρακτιρα τθσ, το ικοσ και τθν πολφ καλι ςυμπεριφορά τθσ προσ όλουσ. Μεγάλωςε με χριςτιανικζσ αρχζσ. Από μικρι ζμακε να αγαπά τουσ ανκρϊπουσ και να ηει ςφμφωνα με τον λόγο του Κεοφ. Τελείωςε μόνο το δθμοτικό ςχολείο και διάβαηε με πόκο τθν Αγία Γραφι και άλλα πνευματικά βιβλία. Διθγικθκε θ ίδια: -161-

162 Ιμουν οκτϊ χρόνων και κακόμουν ς ζνα καρεκλάκι ςτθν αυλι του ςπιτιοφ. Κρατοφςα μια μικρι Αγία Γραφι, μπικα ςτον ενκουςιαςμό και μου άρεςε να τθν διαβάηω. Είχα διαβάςει το χωρίο: «Ρασ οσ αφικεν οικίασ ι αδελφοφσ ι αδελφάσ ι πατζρα ι μθτζρα ι γυναίκα ι τζκνα ι αγροφσ ζνεκεν του ονόματοσ μου, εκατονταπλαςίονα λιψεται και ηωιν αιϊνιον κλθρονομιςει». (Ματκ.. ικ -29). Ζτςι μπικε μζςα ςτθν καρδιά μου και αγάπθςα πάρα πολφ τον Κφριο. Από εκείνθ τθν ςτιγμι άναψε ο πόκοσ για να ακολουκιςω τθν μοναχικι ηωι και ςκζφκθκα: Δεν κζλω τίποτε, οφτε χωράφια, οφτε περιουςίεσ, κα πάω για Μοναχι. Τότε εμφανίςτθκε ξαφνικά μπροςτά μου κάποιοσ ντυμζνοσ με ιερατικά άμφια και μου άρεςε πολφ θ όψθ του, ιταν πολφ όμορφθ. Τον κοιτοφςα με καυμαςμό. Μου είπε: - Τι με καυμάηεισ; Και τα χεράκια ςου Εγϊ τα ζπλαςα και είςαι και ςυ όμορφθ ςαν εμζνα. - Εμζνα με γζννθςε θ μάννα μου και είναι ςτθν κουηίνα. Να τθν φωνάξω; - Πχι, εγϊ εςζνα κζλω, και ζπιαςε τα μαλλάκια μου. Αυτά ποιοσ τα ζπλαςε; - Ναι, μου είπε. Τϊρα τι κα κάνεισ, ποια ηωι κα ακολουκιςεισ; - Αυτό το βιβλίο μου άναψε τον πόκο για τον μεγάλο μου Κεό κζλω να τον απολαφςω. Αυτόσ να εργάηεται για μζνα και εγϊ γι αυτόν. - Κα γίνεισ μεγάλθ, παιδί μου, και κα εργαςκείσ και ςυ για Μζνα. - Ροιοσ είςαι ςυ; - Αυτόσ ποφ είπεσ εςφ, μου είπε. Αφοφ κζλεισ ζτςι, κα τρωσ Τετάρτθ και Ραραςκευι ψωμί και ςκόρδο. Εςφ είςαι καλό παιδί, ζχω όμωσ και άλλα καλά παιδιά. Κα ζρκω μια μζρα να μαηζψω όλα αυτά τα καλά παιδιά. Φςτερα ζγινε άφαντοσ Άρχιςε μετά απ αυτό να αγωνίηεται περιςςότερο, να νθςτεφει, να προςεφχεται και να ετοιμάηεται να αφιερωκεί ςτον Κεό. Ρνευματικόσ τθσ ιταν ο π. Μθτροφάνθσ, ο Γζροντασ τθσ Λεράσ Μονισ οβζλιςτασ Άρτθσ. Διθγικθκε θ ίδια: «Από μικρι ικελα να γίνω μοναχι. Πταν ζγινα δεκαεπτά χρόνων πιγα ςτο Μοναςτιρι και είπα ςτον Γζροντα ότι κζλω να γίνω μοναχι. Μου είπε: -Νάρκεισ, παιδάκι μου. Τθν άλλθ μζρα ιρκαν οι γονείσ μου με φωνζσ να με πάρουν. Ο Θγοφμενοσ, όπωσ τουσ είδε ζτςι αγριεμζνουσ, με ζδωςε λζγοντάσ μου να μεγαλϊςω λίγο και μετά ξαναπθγαίνω. Αυτοί με πιραν και ςε λίγεσ μζρεσ άρχιςαν τα προξενιά. Εγϊ ιμουν αρνθτικι και εφριςκα προφάςεισ». Μετά με ρϊτθςαν τι κζλω και τουσ είπα: «Κα προςευχθκϊ όλθ τθ νφχτα και ό,τι μου πει ο Κεόσ». Ο ΕΓΓΑΜΟ ΒΙΟ ΙΟΔΤΝΑΜΟ ΣΟΤ ΜΟΝΑΧΙΚΟΤ ΒΙΟΤ; Ρροςευχικθκα και είπα: «Κεζ μου, ζνα πράγμα ςου ηθτϊ. Να μου δϊςεισ άδεια να πάρω τον Ουράνιο (νυμφίο) και εγϊ, όπωσ παίρνουν οι καλζσ ψυχζσ. Να μθ ςυηευχτϊ με επίγειον άνδρα». Άκουςα φωνι: «Σε ζχουμε υπ όψιν. Μια ϊρα δικι μασ κα γίνεισ. Ρρζπει όμωσ να ςυηευχκείσ αυτοφ για να δυναμϊςεισ. Να βάλεισ χαλινάρια ςτο ςτόμα, ςτα πόδια, ςτα χζρια, ςτθ ςάρκα». - Στθ ςάρκα; Στθν παντρειά με ςτζλνεισ. - Σε ςτζλνω Εγϊ, και θ ςάρκα είναι ευλογθμζνθ. Δοκιμαςίεσ κα ζχεισ -162-

163 Εγϊ ςυνζχιςα να προςεφχομαι για το καλφτερο, να γίνω Μοναχι, όμωσ μου ζλεγε ότι «το καλφτερο για ςζνα είναι να παντρευτείσ, να δοκιμαςτείσ, να ψθκείσ. Αν πασ ςτο Μοναςτιρι, δεν κα βαςανιςκείσ τόςο. Στο Μοναςτιρι ό,τι κάνουν οι άλλοι κα κάνεισ και ςυ, είτε τρϊνε, είτε προςεφχονται. Στον κόςμο όμωσ κα ςυναντιςεισ κακότθτα, μοχκθρία. Εμείσ τελειϊςαμε τϊρα, πάρε τθν δφναμθ και τθν φϊτιςθ και εργάςου όςο μπορείσ». Εργάςκθκα ςε όλθ μου τθν ηωι. Αγωνίςτθκα. Τα πεκερικά μου μετά δεν με ικελαν, με ζδιωχναν, με ζβριηαν με άπρεπα λόγια. Πςα μου είπε θ φωνι, το Ρνεφμα, τα βρικα όλα». Ζτςι λοιπόν μετά τα 20 τθσ τθν πάντρεψαν με τον Αριςτείδθ Βζτςιο από τα Κολομόδια Άρτθσ και απζκτθςαν δφο παιδιά, τον Σπφρο και τθν Στακοφλα. Θ ηωι τθσ δεν ιταν κακόλου εφκολθ ςτθν οικογζνεια του ςυηφγου τθσ, γιατί ηοφςαν δεκατρία άτομα μαηί ςτο ίδιο ςπίτι και ο κακζνασ είχε τισ δικζσ του Λδιοτροπίεσ και τον δικό του τρόπο ςκζψεωσ. Λδιαίτερα ο πεκερόσ τθσ φερόταν προσ αυτιν με άςχθμο τρόπο, με περιφρόνθςθ και ςκλθρότθτα τθν πλιγωνε με τα λόγια του. Θ Λαμπρινι όμωσ κατάφερε με τθν υπομονι να τα ξεπεράςει όλα. Στισ βριςιζσ του ζλεγε: «Ρεσ με ό,τι κζλεισ. Εγϊ είμαι μουγκι» Και από τον ςφηυγο τθσ είχε δυςκολίεσ. Κάποτε που βριςκόταν ςε αγρυπνία ςτον άγιο Φανοφριο ςτο γειτονικό χωριό Γλυκόριηο, άκουςε φωνι που τθσ είπε: «Αυτι τθ ςτιγμι καίγεται το ςπίτι ςου» Πταν τζλειωςε θ αγρυπνία και γφριςε μαηί με τισ άλλεσ γυναίκεσ με τα πόδια, είδε τα βιβλία τθσ καμζνα και πεταμζνα ζξω από το ςπίτι και τον ςφηυγο τθσ ςε ζξαλλθ κατάςταςθ να τθσ φωνάηει να φφγει από το ςπίτι. Θ Λαμπρινι απάντθςε: «Δεν φεφγω. Εςφ είςαι ό άντρασ μου, εδϊ είναι το ςπίτι μου, ςκότωςε με, κάνε με ό,τι κζλεισ, εγϊ δεν φεφγω». Τθ νφχτα τθν κλείδωςε ζξω από το ςπίτι. Υπζμεινε ιρεμα και ζλεγε: «Ο πειραςμόσ τον βάηει, κα του περάςει. Αυτόσ είναι καλόσ, αλλά ςτο καφενείο τον άναψε ο τάδε και ζκανε ό,τι ζκανε, μζχρι να του περάςει ο κυμόσ». Ραρά τισ τόςεσ δυςκολίεσ και τισ κοπιαςτικζσ αγροτικζσ εργαςίεσ, δεν άφθνε δευτερόλεπτο τθσ θμζρασ χωρίσ να προςεφχεται και να ευχαριςτεί τον Κεό. Μαηί τθσ ςτο χωράφι που πιγαινε να εργαςτεί ζπαιρνε και βιβλία πνευματικά για να διαβάηει και να προςεφχεται. Σ όλθ τθν ηωι τθσ χάλαςε από τθν πολλι χριςθ τζςςερα βιβλία Μεγάλα Ωρολόγια. Τα βιβλία τθσ ιταν θ περιουςία τθσ, όπωσ ζλεγε, και από τθν μελζτθ τουσ ζπαιρνε πολλι δφναμθ. Μετά ποφ απζκτθςε τα δυο τθσ παιδιά, με τον άνδρα τθσ ηοφςαν ςαν αδζλφια. Αυτόσ τισ νφχτεσ κοιμόταν και θ Λαμπρινι διάβαηε τα βιβλία τθσ με το φωσ ενόσ καντθλιοφ και ενόσ κεριοφ. Μζροσ Βϋ ΦΟΒΕΡΕ ΝΗΣΕΙΕ Σ όλθ τθν ηωι τθσ είχε μονοφαγία και ξθροφαγία. Ζτρωγε ςυνικωσ ψωμί και ελιζσ. Στο τριιμερο (τρεισ πρϊτεσσ μζρεσ τθσ ςαρακοςτισ) δεν ζτρωγε και δεν ζπινε τίποτε. Κοινωνοφςε τθν κακαρά Τετάρτθ και μετά ςυνζχιηε τθν τελεία νθςτεία Τισ θμζρεσ ποφ δεν ζτρωγε τίποτε ζπινε γφρω ςτισ 3 μ.μ. ζνα κουταλάκι ηεςτό νερό. Το ςυνθκιςμζνο φαγθτό τθσ ιταν μια πατάτα βραςμζνθ με ξφδι. Τα παιδιά τθσ τθν πίεηαν να φάει, αλλά αρνιόταν και απαντοφςε: «Μθ ςτενοχωριζςτε, δεν κα πεκάνω από τθ νθςτεία, θ προςευχι είναι θ τροφι μου. Το ςϊμα κα το περιποιθκϊ γιατί είναι θ κατοικία τθσ ψυχισ μου. Πταν ζρκει θ ϊρα κα φάω. Μθν ανθςυχείτε»

164 Τθσ ζκανε το πρωί θ κόρθ τθσ καφζ και το απόγευμα ποφ πιγαινε να πάρει το φλυντηάνι ιταν απείραχτο Το Ράςχα ποφ κάκονταν όλοι μαηί να φάνε, θ Λαμπρινι μιλοφςε για τον Κεό και μετά από πίεςθ ζτρωγε μια κουταλιά γιαοφρτι ι μια πιρουνιά ςαλάτα.. ζλεγε: «Σιμερα είναι θ μεγαλφτερθ γιορτι. Σιμερα αναςτικθκε ο Χριςτόσ. Αν ερχόταν ζνα πεκαμζνο παιδί μου εγϊ κα ζτρωγα; Κα ςτόλιηα το ςπίτι μου να το υποδεχκϊ». Τθν τελευταία εικοςαετία τθσ ηωισ τθσ ζτρωγε μόνο ψωμί, νερό και ξφδι. Κάποτε κα πιγαινε ςτθν Ακινα για μια εβδομάδα, διότι κα ζκανε εγχείρθςθ ο αδελφόσ τθσ. Μια γνωςτι τθσ ζψθνε ψωμί από καλαμπόκι και τθσ ζδωςε μια φζτα. Το δζχκθκε με μεγάλθ χαρά γιατί ιξερε ότι θ γυναίκα αυτι χάραξε τον ςταυρό πάνω ςτο ψωμί. Πταν γφριςε από τθν Ακινα ευχαρίςτθςε τθν γυναίκα ποφ τθσ ζδωςε το ψωμί, και τθσ εκμυςτθρεφτθκε ότι αυτό το ψωμάκι ιταν θ τροφι τθσ για όλθ τθν εβδομάδα ποφ πζραςε ςτθν Ακινα. Ζτρωγα λίγο κάκε μζρα και ερχόταν ο Κφριοσ και μου το αυγάταινε (αφξανε). Ρριν τθν κοίμθςθ τθσ για ζνα διάςτθμα αρκείτο μόνο ς ζνα κουταλάκι αγίαςμα, ςτο αντίδωρο και φυςικά ςτθν κεία Κοινωνία. Σε κάποιον που τθν ρϊτθςε τι είχε φάει, απάντθςε ότι ζφαγε μόνο αντίδωρο ποφ είχε κρατιςει από τθν κεία Λειτουργία ότι μ αυτό ιταν χορταςμζνθ και κα τθν κρατιςει για κ ανά δυό μζρεσ ακόμθ. Αφοφ πάντρεψε τα παιδιά τθσ, από τθν θλικία των 45 ετϊν ςταμάτθςε τισ αγροτικζσ εργαςίεσ και αφοςιϊκθκε ςτθν άςκθςθ και ςτθν προςευχι. θ ηωι τθσ πλζον ιταν μια ςυνεχισ προςευχι ςτο ςπίτι και ςτθν Εκκλθςία, όπου τακτικά πιγαινε και κοινωνοφςε ςυχνά Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΣΗΣΑ ΣΗ Το κακθμερινό τυπικό τθσ ιταν περίπου το εξισ: Κοιμόταν μζχρι δφο ϊρεσ το θμερονφκτιο από τισ 3 μζχρι τισ 4.30 τθ νφχτα. Ζκανε κομποςχοίνι γονατιςτι και μεγάλεσ μετάνοιεσ. Ζκανε όλεσ τισ ακολουκίεσ κάκε ιμερα. Το Μεςονυκτικό και τον Πρκρο τα διάβαηε με το αμυδρό φωσ από το καντιλι και με ζνα κεράκι. Μελετοφςε πολφ τθν Αγία Γραφι και πατερικά βιβλία. Τθν θμζρα, διάβαηε, ζκανε τθν ακολουκία των Ωρϊν και προςευχι. Σε όςουσ τθν καφμαηαν ποφ μποροφςε και αφιζρωνε τθν ιμερα τθσ ςτο διάβαςμα ζλεγε πϊσ χρόνοσ υπάρχει για όλουσ. Και μια ςελίδα τθν θμζρα να διαβάηεισ είναι αρκετό, αρκεί να γίνεται με πίςτθ. Πλα αυτά τα ζκανε με ευλογία από τον πνευματικό τθσ π. Μθτροφάνθ, ο οποίοσ τθσ είχε δϊςει τον κανόνα τθσ προςευχισ. Τθν Μ. Σαρακοςτι, ζκανε το Μεγάλο Απόδειπνο και όταν κάποιοσ τθν διζκοπτε δεν το ςυνζχιηε, αλλά το άρχιηε πάλι από τθν αρχι Πταν γινόταν αγρυπνία ςε κάποια Εκκλθςία ιταν πάντα πρϊτθ. Συνικωσ τθν ακολουκοφςαν και γυναίκεσ από τα γφρω χωριά. Ρολλζσ νφχτεσ ςυγκζντρωνε τισ γυναίκεσ ςτο ςπίτι τθσ και ζκαναν ομαδικι προςευχι. Από τθν θλικία των 30 ετϊν ζραψε ζνα τρίχινο ςάκκο και τον φοροφςε κατάςαρκα ς όλθ τθν ηωι τθσ, για άςκθςθ και κακοπάκεια. Κανείσ δεν το ιξερε. Για 54 χρόνια τον φοροφςε και ποτζ δεν τον ζπλυνε. Ρριν από τθν κοίμθςθ τθσ άφθςε εντολι ςτθν κόρθ τθσ να μθν τον πλφνει ποτζ. Πςοι τον είδαν μαρτυροφν ότι φαίνεται ςαν να βγικε από πλυντιριο και μοςχοβολά (ευωδιάηει)

165 ΧΩΡΙ ΚΑΘΟΛΟΤ ΛΕΦΣΑ Ραρ όλο που ηοφςε μζςα ςτον κόςμο, ο πόκοσ τθσ για τον Μοναχιςμό και τθν Εκκλθςία τθν ζκαναν να μετατρζψει το δωμάτιό τθσ ς ζνα μοναχικό κελλί. Π,τι χαρτάκι εφριςκε ποφ είχε φωτογραφία κάποιου αγίου το κολλοφςε ςτον τοίχο, δθμιουργϊντασ μια ξεχωριςτι ατμόςφαιρα. Δεν αγαποφςε τα χριματα, ιταν ανάργυρθ. Το μόνο που τθν ενδιζφερε ιταν να μπορεί να κάνει ελεθμοςφνεσ και να βοθκά τον κόςμο. Πλθ τθν ςφνταξθ τθσ τθν μοίραηε ςε ελεθμοςφνεσ. Πταν τα παιδιά τθσ, επίςθσ τθσ ζδιναν χριματα, τα διζκετε και αυτά για να βοθκά φτωχοφσ. Ζλεγε ςτα παιδιά τθσ: «Τα χριματα αυτά που δίνω, δεν είναι δικά μου. Ριάνονται (λογίηονται) ςε ςασ, γιατί δικά ςασ είναι». Απζφευγε μάλιςτα να πιάνει με τα χζρια τθσ τα χριματα, αλλά με μια χαρτοπετςζτα ι με ζνα κομμάτι φφαςμα. Και όταν πιγαινε να ψωνίςει άνοιγε το πορτοφόλι ι τθν χαρτοπετςζτα και ζπαιρνε ο μπακάλθσ μόνοσ του. Από το ςπίτι τθσ ζβγαινε τθ νφχτα κρυφά, να μθν τθν βλζπουν, και πιγαινε ςε φτωχά ςπίτια, άφθνε ζξω από τθν πόρτα ό,τι είχε και ζφευγε. Στον φοφρναρθ είχε δϊςει παραγγελία να εφοδιάηει με ψωμί μια φτωχι οικογζνεια, χωρίσ να μάκει κανείσ τίποτε. Το είπε ςτθν κόρθ τθσ μόνο πριν κοιμθκεί, και τθσ άφθςε παρακατακικθ να ςυνεχίςει τθν ελεθμοςφνθ. Θ Λαμπρινι ςυμβοφλευε: «Μεγάλθ ευλογία ζχει ο άνκρωποσ που κάνει ελεθμοςφνθ. Πταν κάνετε ελεθμοςφνθ δεν κα δίνετε αυτό που είναι για πζταμα, αλλά κα δίνετε για τον ξζνο και τον φτωχό το καλφτερο. Οι γονείσ να μθν ςτενοχωροφνται που δεν ζχουν ν αφιςουν περιουςία ςτα παιδιά τουσ, αλλά να φροντίηουν για τθν κατά Κεόν πρόοδό τουσ και τα υπόλοιπα κα τα τακτοποιιςει ο Κεόσ». Επιςκεπτόταν αρρϊςτουσ χωρίσ φόβο να κωλφςει κάτι, αφοφ πολλζσ φορζσ κοινωνοφςε πρϊτα ο άρρωςτοσ (ετοιμοκάνατοσ) και αμζςωσ εκείνθ, γιατί δεν φοβόταν τον κάνατο, αντίκετα κεωροφςε πϊσ κα τθν ζφερνε πιο κοντά ςτον Κεό. Κάποτε πιγε να προςκυνιςει τον Άγιο Σπυρίδωνα ςτθν Κζρκυρα με ζνα παιδάκι που το είχε βαφτίςει, χωρίσ να ζχει μαηί τθσ χριματα. Πμωσ με τθν βοικεια του Κεοφ πιγαν και γφριςαν, χωρίσ να τουσ ηθτιςουν χριματα οφτε ςτο λεωφορείο οφτε ςτο καράβι. ΠΝΕΤΜΑΣΙΚΗ ΜΗΣΕΡΑ Θ γιαγιά Λαμπρινι αγαποφςε τον Χριςτό, αγωνιηόταν περιςςότερο από μοναχι, προςευχόταν ςυνζχεια και μετζδιδε τθν κεία Χάρθ. Ρολλοί πιγαιναν να τθν δουν, να τθν ςυμβουλευκοφν και να ηθτιςουν τθν προςευχι τθσ. Ολόκλθρα λεωφορεία ςταματοφςαν ςτο φτωχικό τθσ. Δεχόταν όλουσ τουσ ανκρϊπουσ αδιαμαρτφρθτα, πολλζσ φορζσ χωρίσ οφτε μια διακοπι ςτθν διάρκεια τθσ θμζρασ. Οι επιςκζψεισ ςτο ςπίτι τθσ ιταν κακθμερινζσ. Δεν υπιρχε ωράριο. Ο κακζνασ ερχόταν οπότε ικελε και ζφευγε όταν ικελε. Δεχόταν τουσ πάντεσ αγόγγυςτα. Πταν ιταν μόνθ τθσ διάβαηε ι προςευχόταν. Για να ξεμουδιάςει ζβγαινε και ζκανε περίπατο, όχι ςτο χωριό, αλλά ςτον κιπο με τισ πορτοκαλιζσ και ζλεγε τθν ευχι (Κφριε Λθςοφ Χριςτζ ελζθςόν με). Ο λόγοσ τθσ ιταν πάντα για τθν υπομονι. Ζλεγε: «Εμείσ Οι χριςτιανοί κα περάςουμε εδϊ μεγάλεσ δοκιμαςίεσ, ακόμα και μζςα ςτθν ίδια τθν οικογζνεια μασ. Κα πρζπει να δείχνουμε υπομονι, αγάπθ, και να κάνουμε ελεθμοςφνεσ». Σε όςουσ είχαν οικογενειακά προβλιματα τουσ παρακαλοφςε να μθ διαλφςουν τθν οικογζνεια τουσ. «Ο πειραςμόσ ςασ βάηει», ζλεγε

166 Σε νζουσ ποφ τθν επιςκζπτονταν ςυμβοφλευε: «Αποφάςιςεσ να παντρευτείσ; Κα κάνεισ υπομονι και όχι μία, αλλά πολλζσ. Να εκκλθςιάηεςτε τακτικά, να εξομολογείςτε, να κοινωνάτε και να προςεφχεςκε. Πταν κάνετε αυτά, κα πάτε κοντά ςτον Χριςτό να χαίρεςτε για πάντα». Αν και δεν είχε ςπουδάςει, όμωσ διάβαηε πολλά πνευματικά βιβλία, τα κατανοοφςε και τα εξθγοφςε. Άνκρωποι εγγράμματοι ακόμθ και κακθγθτζσ Ρανεπιςτθμίου πιγαιναν να ακοφςουν τθν γιαγιά Λαμπρινι. Τθν είχαν ςε ιδιαίτερθ ευλάβεια γιατί θ ηωι τθσ ιταν τελείωσ δοςμζνθ ςτον Χριςτό, αλλά και γιατί ζβλεπαν να ενεργεί θ κεία Χάρθ μζςω αυτισ καυμαςτά ζργα. Αρπαηόταν πολλζσ φορζσ ο νουσ τθσ και ζβλεπε τα ακζατα μυςτιρια του μζλλοντοσ αιϊνοσ, θ προςευχι τθσ ειςακοφετο, γνϊριηε τα κρφφια των ανκρϊπων, και προζβλεπε γεγονότα του μζλλοντοσ. ΕΝΑ ΑΓΓΕΛΟ ΒΡΙΚΕΙ ΓΑΜΠΡΟ ΓΙΑ ΣΟ ΠΑΙΔΙ ΣΗ! Διθγικθκε θ γιαγιά Λαμπρινι: «Θ κόρθ μου Στακοφλα είχε περάςει τα δεκαοχτϊ τθσ και ιταν καιρόσ για παντρειά. Άρχιςαν τα προξενιά αλλά δεν μ ανζπαυαν οι γαμπροί. Ιταν ευκατάςτατοι, καλοί άνκρωποι, αλλά με ςαλεμζνθ κακαρότθτα. Εκείνα τα χρόνια δεν είχε τόςο λόγο θ νφφθ για τθν επιλογι του γαμπροφ, και επειδι είχα τθν μζριμνα του γαμπροφ, ικελα πρϊτα απ όλα να είναι κακαρόσ, αγνόσ. Θ Στακοφλα δεν είχε κλίςθ για καλογερικι, όπωσ εγϊ, και ζπρεπε να βρεκεί γαμπρόσ». Μια μζρα το βράδυ που πιγα ςτο κρεβάτι να κοιμθκϊ, πιρα ωσ ςυνικωσ να διαβάςω ζνα βιβλίο, και ιμουν ςτενοχωρθμζνθ γιατί δεν βριςκόταν ο γαμπρόσ. Ο άνδρασ μου κοιμόταν χωριςτά για να μθν τον ενοχλϊ. Μόλισ είχε πάρει ο φπνοσ τον άνδρα μου, άνοιξε το παράκυρο μόνο του, και μπικε ο φφλακασ Άγγελόσ μου. Ριρε το πνεφμα μου. Στο κρεβάτι μου ζμεινε το ςϊμα μου μιςοπεκαμζνο. Βαδίηαμε βαδίηαμε χωρίσ να ξζρω που πάμε. Φκάςαμε ςτθν Ρρζβεηα. Μου λζει: «Μθν ςταματάσ κακόλου. Κζλουμε να πάμε ςτθν Λευκάδα». Εγϊ δεν ιξερα που είναι θ Λευκάδα. Φκάςαμε ςτο νθςί, πιγαμε ς ζνα ςπίτι ςτθν εξϊπορτα. Μου λζγει ο Άγγελοσ: -Κάκιςε εδϊ και εγϊ κ ανοίξω τθν πόρτα. Να κοιτάσ μζςα Άνοιξε τθν πόρτα του ςπιτιοφ και είδα ζνα νζο όρκιο, με κουςτοφμι, με τθν πλάτθ γυριςμζνθ. Γφριςε τότε να κλείςει τθν πόρτα, γιατί του φάνθκε ότι άνοιξε μόνθ τθσ, και τον είδα και από μπροςτά. Ο Άγγελοσ ιταν πνεφμα, και εγϊ ςτθν αυλι και δεν μασ ζβλεπε - Σου αρζςει για γαμπρόσ ςτθν κόρθ ςου; - Καλόσ είναι αλλά είμαςτε μακριά. - Άγγελοσ είναι και αυτόσ, όπωσ και εγϊ. - Άγγελο κα πάρει θ κόρθ μου; Άνκρωποσ είναι, πϊσ κα πάρει Άγγελο; ( αυτόσ όμωσ εννοοφςε τθν κακαρότθτα του). - Από τϊρα δεν κα κάνεισ άλλο ςυνοικζςιο για τθν κόρθ ςου ό,τι και να ςου λζνε οι άλλοι, κα περιμζνεισ λίγα χρόνια, λόγω κάποιων δυςκολιϊν, αλλά κα ςου τον φζρω τον γαμπρό μόνο του και κα βρει τθν κόρθ ςου Ξεκινιςαμε τθν επιςτροφι με τον ίδιο τρόπο. Ρζραςαν τρία χρόνια και πιγε θ κόρθ μου με τον γιό μου ς ζνα ηαχαροπλαςτείο. Εκεί ιταν ο γαμπρόσ. Μόλισ τθν είδε ιρκε και τθν ηιτθςε ςε γάμο. Κατάλαβα ότι ιταν αυτόσ που ικελε ο Κεόσ. Τον δεχτικαμε και δόξαςα τον Κεό για τθν μεγαλοςφνθ Του

167 ΣΗΝ ΚΟΛΑΗ ΚΑΙ ΣΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΟ Άλλθ φορά, όπωσ διθγικθκε, θ Ραναγία τθσ ζδειξε τθν κόλαςθ και τον παράδειςο: «Το 1982 ιμουν ςτθν ςπθλιά τθσ Αγίασ Ραραςκευισ ςτου Χανόπουλου. Ρροςευχόμουν μζςα ςτθν ςπθλιά με άλλεσ γυναίκεσ και ςκζφτθκα: «Αχ, ςπθλιά, που να ς εφριςκα, να ναι δικι μου αυτι θ ςπθλιά» -Πχι, όχι, μου είπε μια φωνι. Θ ςπθλιά θ δικι ςου είναι τθσ Ραρκζνου (τθσ Ραναγίασ δθλαδι). -Ρου είναι αυτι θ ςπθλιά; -Κα ςου τθν βρω εγϊ, αλλά μετά από καιρό. Ρζραςαν πζντε χρόνια για νάρκει ο καιρόσ. Εγϊ ςτο διάςτθμα αυτό ζψαχνα. Άκουγα για ςπθλιά και ζπαιρνα καμιά γυναίκα για παρζα και πιγαινα. Το βράδυ ποφ γφριηα ςτο ςπίτι και ζκανα προςευχι άκουγα φωνι: «Πχι αυτοφ, παιδί μου. Άδικα κουράςτθκεσ». Μία μζρα με κάλεςε θ ξαδζλφθ μου ςτθν Άρτα για δουλειά. Εκεί μίλθςε για μια ςπθλιά που κα πιγαινε τθν άλλθ μζρα με άλλεσ γυναίκεσ. Αποφάςιςα να πάω. Ξεκινιςαμε το πρωί ςτισ πζντε με τα πόδια. Μόλισ φκάςαμε θ ςπθλιά δεν φαινόταν εξωτερικά παρά μόνο δυο τρφπεσ ποφ χωροφςεσ ςφθνωτά. Κοντά ςτθν είςοδο τθσ ςπθλιάσ είχε και εκκλθςάκι. Είχα πάρει μαηί μου λαμπάδεσ και κεριά. Αναρωτικθκα: «Είναι άραγε αυτι θ ςπθλιά»; Και άκουςα φωνι: «Εδϊ μζςα είμαι. Κράτθςε μια λαμπάδα για να μπεισ ςτθν ςπθλιά». Για να ξεφφγω τισ γυναίκεσ είπα ότι είμαι κουραςμζνθ και κα κακίςω λίγο να ξεκουραςτϊ. Μόλισ αυτζσ μπικαν ςτο Εκκλθςάκι, άναψα τθν λαμπάδα και μπικα μζςα ςτθν ςπθλιά. Ιταν μεγάλθ θ ςπθλιά. Μζςα είδα τθν Ραναγία κακαρά, ζςκυψα και τθν προςκφνθςα. Τότε ξζχαςα τα πάντα, ικελα να μείνω για πάντα εκεί ς όλθ μου τθν ηωι. Ρροςκυνοφςα ςυνζχεια τθν Ραναγία και μου είπε: - Φκάνει. Κα δεισ πολλά εδϊ μζςα, κα δεισ τον άλλο κόςμο. Αυτά που κα δεισ εςφ, να τα ομολογιςεισ ςε πρόςωπα που τα αγαπάνε αυτά. Άμα βλζπεισ αδιαφορία, δεν κα λεσ τίποτε. Και ςτισ γυναίκεσ ζξω αδιαφορία κα δείξεισ άμα βγεισ. Αν ςε ρωτιςουν κα πεισ πιγα να προςευχθκϊ μζςα ςτθν ςπθλιά. Τϊρα όμωσ βγεσ ζξω αμζςωσ διότι ςε ηθτάνε. Μετά απόφευγε τισ με τρόπο και ξαναμπζσ να ςυνεχίςουμε. Κα τισ ετοιμάςω και εγϊ εςωτερικά να δεχκοφν ό,τι τουσ πεισ. Βγικα ζξω και τισ κακθςφχαςα διότι με ψάχνανε και φωνάηανε. Είχε αλλοιωκεί το πρόςωπό μου από τθν ςυνάντθςθ με τθν Ραναγία, το κατάλαβαν και μου ζλεγαν: «Γιατί είςαι ζτςι; Τι ζπακεσ»; Εγϊ δικαιολογικθκα ότι φοβικθκα λίγο ςτο ςκοτάδι τθσ ςπθλιάσ και χλόμιαςα. Τουσ είπα ότι κα ξαναμπϊ ςτθν ςπθλιά να προςευχθκϊ και αυτζσ το δζχκθκαν. Άναψα τθν λαμπάδα και ξαναμπικα. Θ Ραναγία με περίμενε και μου είπε: «Μθ φοβάςαι τϊρα. Οι γυναίκεσ κα ςε περιμζνουν, και μόλισ ςε δουν κα πουν: Δόξα ςοι ο Κεόσ». (Γενικά, θ βιογραφία τθσ γιαγιάσ Λαμπρινισ υπάρχει -μαηί με άλλων ςφγχρονων αγίων- ςτο βιβλίο «Αςκθτζσ μζςα ςτον κόςμο». Το ςυγκεκριμζνο όραμα ζχει γνωςτζσ περιγραφζσ τθσ κόλαςθσ, με πφρινο ποταμό κ.τ.λ. Το πυρ τθσ κολάςεωσ ωςτόςο ξζρουμε από τουσ Ρατζρεσ τθσ Εκκλθςίασ ότι είναι το Φωσ του Κεοφ, που το βιϊνει ωσ πυρ εκείνοσ που το βλζπει μζςα από τθν παραμόρφωςθ του εγωιςμοφ. Εμπειρίεσ ςαν τθσ αγιαςμζνθσ Γιαγιάσ, όςο κι αν είναι ανκρωπομορφικζσ, φανερϊνουν πωσ το βίωμα αυτό δεν είναι κακόλου κάτι μικρό ι απλό, αλλά ό,τι πιο οδυνθρό γίνεται. Φυςικά ο κακζνασ μπορεί να πει για το όραμά τθσ ό,τι γουςτάρει, ό,τι αναπαφει τθν καρδιά του. Ι ίςωσ ό,τι αποκοιμίηει τθ ςυνείδθςι του Καλά κα κάνει, δε μπορϊ να δικάςω κανζνα, οφτε να διδάξω κανζνα. Το κζμα είναι να αποφφγουμε τθν κόλαςθ (αν κζλουμε, φυςικά), όποια μορφι κι αν ζχει)

168 ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Ο αλυςοδεμζνοσ ελζφαντασ», ςε ζναν από τουσ ςυνδζςμουσ: ι ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. Το καγκουρό Υπάρχει ζνα παιχνίδι ςτο οποίο ο επικεφαλισ του παιχνιδιοφ ανακοινϊνει ότι τϊρα ο "θκοποιόσ" κα απεικονίςει με κινιςεισ και μιμικι (χωρίσ λόγια) κάποιο ηϊο και οι παραβριςκόμενοι κα πρζπει να μαντζψουν τι ηϊο παρουςιάηει ο θκοποιόσ. Το παιχνίδι γίνεται πολφ πιο αςτείο όταν το αλλάξουμε λίγο. Διαλζγουμε κάποιον ζναν που δεν γνωρίηει το αςτείο, τον πάμε ςτθν κουηίνα και του λζμε ότι πρζπει να παρουςιάηει το καγκουρό. Μετά, ο επικεφαλισ επιςτρζφει ςτθν παρζα και κρυφά τουσ λζει πωσ το κφμα κα δείξει τθ καγκουρό. Ο θκοποιόσ καλείται να δείξει το ηϊο. Πλοι ονομάηουν διάφορα ηϊα: βάτραχο, λαγόσ, ακρίδα, αλλά όχι αυτό που προςπακεί να δείξει το κφμα. Μετά από μιςι ϊρα βαςάνων ο θκοποιόσ αγριεφει, και αποκαλεί όλουσ βλάκεσ. Πλοι γελάνε Το παιχνίδι γίνεται πολφ πιο αςτείο (ζςτω και για λίγο) όταν το αλλάξετε ακόμθ περιςςότερο. Επιςτρζφοντασ απ' τθν κουηίνα λζτε ςτουσ υπόλοιπουσ πωσ αλλάξατε γνϊμθ και αποφαςίςατε με τον "θκοποιό" να κάνει τελικά κάποιο διάςθμο πρόςωπο, θκοποιό, πολιτικό κλπ. 2. Καρφδι με ζκπλθξθ Το καρφδι το διαςπατε προςεκτικά με μαχαίρι ςτα δυο και βγάηετε τθν ψίχα του. Μζνουν τα δυο καρυδότςουφλα. Ράνω ςε μικρό χαρτάκι γράφετε κάτι ςαν: "Συγχαρθτιρια! Χάςατε!" ι κάτι άλλο Το χαρτάκι ι μια καραμζλα ι ζνα νόμιςμα βάηετε μζςα ςτα καρυδότςουφλα και τα ενϊνετε με κατάλλθλθ κόλλα. Τα υπόλοιπα είναι τεχνικό κζμα: πϊσ και ποιον κα κεράςετε με καρφδι-ζκπλθξθ. Μια λίςτα : -Τα φαινόμενα απατοφν -Καρφδι από τον τόπο ςου κι ασ είναι φαγωμζνο -"Νιϊκω ζνα απζραντο κενό μζςα μου", Υπογραφι: Το καρφδι -Είςαι μαηί μου ςπαςτικόσ γι αυτό κα μείνεισ νθςτικόσ -Είμαι ςκλθρό καρφδι, άκαρδο και άψιχο -"Ευχαριςτϊ για το γεφμα", Υπογραφι: Το ςκουλικι -168-

169 Σσμάμςηρη 22 η Σαββαςξκύοιακξ, Λαοςίξσ 2015 Ζ δύμαμη ςξσ Τιμίξσ και Εχξπξιξύ Σςασοξύ ΕΙΑΓΨΓΗ Ἀλικεια, παιδιά, ἐμεῖσ ἔχουμε ἀναλογιςτεῖ πόςο μεγάλθ εἶναι ἡ δφναμθ τοῦ Τιμίου Σταυροῦ;... Γνωρίηουμε τί εἶναι ὁ Σταυρόσ ποφ κάκε μζρα μᾶσ ἁγιάηει καί μᾶσ περιφρουρεῖ καί γιατί ἔχει τόςθ δφναμθ;... Ὁ ἅγιοσ Κοςμᾶσ ὁ Αἰτωλόσ, ὅπου πιγαινε νά κθρφξει, τό πρῶτο πράγμα ποφ ἔκανε ἦταν νά ςτιςει ἕνα μεγάλο ξφλινο ςταυρό. Ὅταν ἔφευγε, ὁ Σταυρόσ ἔμενε ἐκεῖ γιά νά κυμίηει τό κιρυγμά του. Ὁ ἅγιοσ ἐπίςθσ, ςυνικιηε νά διθγεῖται ἕνα καυμαςτό γεγονόσ ποφ δείχνει τιν ἀκατανίκθτθ δφναμθ τοῦ Σταυροῦ. Ἀξίηει νά τιν ἀκοφςετε: ΔΙΗΓΗΗ Στιν Ἀλεξάνδρεια ηοῦςε ἕνασ Ρατριάρχθσ, ποφ ὀνομαηόταν Ἰωακείμ. Ὁ Βαςιλιάσ τόν ἀγαποῦςε πολφ, γιατί ἦταν ἄνκρωποσ ἅγιοσ καί ςοφόσ. Ὁ Βεηφρθσ τοῦ Βαςιλιᾶ, ποφ ἦταν Ἑβραῖοσ καί ἔγινε μουςουλμάνοσ, φκονοῦςε τόν Ρατριάρχθ. Ρῆγε λοιπόν ςτό Βαςιλιά καί τοῦ εἶπε: Τό Εὐαγγζλιο λζει, πϊσ ὅποιοσ ἔχει πίςτθ, ἀκόμθ κι ἄν ςυμβεῖ νά πιεῑ κανάςιμο φαρμάκι, δζν κά πεκάνει λοιπόν πρόςταξε τόν Ρατριάρχθν νά τοῦ κάμω ἕνα φαρμάκι νά τό πιεῖ καί, ἀνίςωσ καί δζν πεκάνει, νά πιςτζψουμε καί ἐμεῖσ. Ὁ Ἑβραῖοσ παραςκεφαςε μζ τά ἴδια του τά χζρια ἕνα φαρμάκι, ποφ μόνο ςτά χείλθ νά τό ἄγγιηε κανείσ κά πζκαινε. Τό πῆγε ςτό Βαςιλιά καί τοῦ εἶπε νά προςτάξει τόν Ρατριάρχθ νά τό πιεῖ, ἀφοῦ τοῦ ἀπαγορεφςει αὐςτθρά νά κάνει τό ςθμεῖο τοῦ ςταυροῦ. Ὅταν ἄκουςε τιν ἐντολι ὁ Ρατριάρχθσ, εἶπε ςτό Βαςιλιά: Μοῦ ἔδωςεσ, Βαςιλιά μου, αὐτό τό ποτιρι, μά δζν μοῦ εἶπεσ ἀπό ποῦ νά τό πιῶ. Σικωςε τότε τό δεξί του χζρι ςζ εὐλογία πάνω ἀπό τό ποτιρι καί δείχνοντασ ςτά τζςςερα ςθμεῖα τοῦ ὁρίηοντα, ρϊτθςε: Ἀπό δῶ νά τό πιῶ; ἀπό δῶ; ἀπό δῶ; ἤ ἀπό δῶ;... Ἔτςι ςταφρωςε τό ποτιρι. Ὁ Βαςιλιάσ δζν κατάλαβε καί τοῦ εἶπε «πιζσ το ἀπό ὅπου κζλεισ». Ὁ Ρατριάρχθσ ςικωςε μζ κάρροσ τό ποτιρι, ἤπιε ὅλο τό φαρμάκι, καί δζν ἔπακε τίποτε! Ρρότεινε τότε ςτό Βαςιλιά, νά ηθτιςει ἀπό τόν Ἑβραῖο, νά ξεπλφνει τουλάχιςτον τό ἄδειο ποτιρι μζ λίγο νερό καί νά τό πιεῖ γιά νά δείξει τι δφναμθ καί τῆσ δικῆσ του πίςτθσ. Ὁ Βεηφρθσ δζν ἤκελε οὔτε νά τό -169-

170 ἀγγίξει, ὅμωσ τόν ἀνάγκαςε ὁ Βαςιλιάσ καί τό ἤπιε καί ἀμζςωσ ἔπεςε νεκρόσ. Βλζποντασ τό καῦμα αὐτό πολλοί εἰδωλολάτρεσ βαπτίςτθκαν καί ἔγιναν Χριςτιανοί! Τόςο μεγάλθ εἶναι ἡ δφναμθ τοῦ ςθμείου τοῦ Σταυροῦ, τόςο μεγάλθ ἡ χάρθ ποφ κλείνει μυςτικά μζςα του! ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ 1. Ἐντυπωςιακό τό καῦμα ποφ ἀκοφςαμε! Ὡςτόςο ὁ Σταυρόσ τοῦ Χριςτοῦ κάνει καί ςιμερα καφματα. Μιπωσ γνωρίηετε κάποιο καῦμα ποφ γίνεται ςτίσ μζρεσ μασ; (...) Ἕνα διαρκζσ καί ηωντανό καῦμα τοῦ Σταυροῦ, ποφ ἀπολαμβάνει μόνο ἡ Ὀρκόδοξθ Ἐκκλθςία, εἶναι ἡ τελετι τοῦ Ἁγιαςμοῦ ποφ γίνεται ςτίσ Ἐκκλθςίεσ, ςτά ςπίτια, ἤ ςτά ςχολεῖα μασ ςτιν ἀρχι τοῦ ςχολικοῦ ἔτουσ. Μζ τιν ἀνάγνωςθ εἰδικῶν ἐκκλθςιαςτικῶν εὐχῶν, μζ τι ςταυροειδι εὐλογία τοῦ ἱερζα καί τιν τριπλι ςταυροειδι βφκιςθ τοῦ Σταυροῦ ςτό νερό, αὐτό ἁγιάηεται καί γίνεται φορζασ ἁγιαςτικῆσ χάριτοσ ἀλλά καί ἀδιόρατοσ κϊρακασ ςτίσ προςβολζσ τῶν πονθρῶν πνευμάτων. Τό ἁγιαςμζνο αὐτό νερό, ἐνάντια ςτοφσ νόμουσ τῆσ Βιολογίασ καί Χθμείασ, διατθρεῖται ἁγνό καί πεντακάκαρο ἀκόμθ καί ἑκατοντάδεσ χρόνια μετζπειτα. Δζν μυρίηει, δζν ςαπίηει, δζν ἀλλάηει χρῶμα. Μπουκαλάκια ποφ βρζκθκαν μζ ἁγιαςμό ςζ κεμζλια παλαιῶν ςπιτιῶν ποφ δόκθκαν γιά πολυκατοικίεσ, εἶχαν νερό ἀνζπαφο, κακαρό, καί πόςιμο! 2. Ἀπό πότε ὅμωσ τό Σθμεῖο τοῦ Σταυροῦ ἀπζκτθςε δφναμθ καυματουργικι; (...) Ἀπό τότε, ποφ μζ τι κζλθςι Του κυςιάςτθκε ὁ Κεάνκρωποσ Κφριόσ μασ πάνω ςτό Σταυρό, τό πρίν καταραμζνο ςφμβολο τῆσ χειρότερθσ τιμωρίασ μετατράπθκε ςζ ςφμβολο ποκθτό καί ἀξιαγάπθτο. Τό ὄργανο τοῦ πιό φρικτοῦ κανάτου ἔγινε ἡ πθγι τῆσ πιό χαρμόςυνθσ ηωῆσ. Ἡ πανίςχυρθ δφναμθ τοῦ Χριςτοῦ καί ἡ κεία Χάρθ Του μεταβιβάςτθκαν μζ μυςτικό καί ἀκατάλθπτο τρόπο ςτόν Τίμιο Σταυρό Του. Ἔτςι ὁ Τίμιοσ Σταυρόσ ἔγινε τό ςτιριγμα τῶν πιςτῶν, τό «ὅπλο...» κατά τοῦ διαβόλου Τό ςφμβολο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἀποτελεῖ πλζον τό διακριτικό γνϊριςμα τῶν χριςτιανῶν καί τό βλζπουμε παντοῦ ὅπου ὑπάρχουν πιςτοί χριςτιανοί: Στοφσ τροφλλουσ τῶν Ἐκκλθςιῶν, ςτά ςπίτια, ςτά καράβια (ςτιν πλϊρθ Τόν εἶχε ςτό καράβι του ὁ Ναφαρχοσ Μιαοφλθσ κ.ἄ ) Στά εἰκονοςτάςια ἀλλά καί ςτά ςτικθ μασ ποφ τόν φοροῦμε μζ καφχθςθ 3. Εἶναι γιά ὅλουσ ὁ Τίμιοσ Σταυρόσ πθγι δυνάμεωσ; Ὄχι! Ὁ Τίμιοσ Σταυρόσ δζν ἐνεργεῖ «μαγικά». Χρειάηονται προχποκζςεισ. Ροιζσ; α) Νά κάνουμε τό ςταυρό μασ ὀρκόδοξα. Νά κάνουμε τό ςταυρό μασ ςφμφωνα μζ τι διδαςκαλία τῆσ Ὀρκόδοξθσ Ἐκκλθςίασ μασ. Δθλαδι μζ τιν ςυνζνωςθ τῶν τριῶν πρϊτων δακτφλων τοῦ δεξιοῦ χεριοῦ εἰσ τό ὄνομα τῆσ Ἁγίασ καί Ὁμοουςίου Τριάδοσ. Τό ςθμεῖο τοῦ Σταυροῦ ὄχι μόνο ἐκφράηει τιν πίςτθ μασ, ἀλλά ςυγχρόνωσ δθλϊνει τά πλζον ςπουδαῖα μυςτιρια τῆσ ςωτθρίασ μασ! Σχθματίηοντασ πάνω μασ τόν Τίμιο Σταυρό, ἐκφράηουμε ἔμπρακτα αὐτό τό ὁποῖο ἐννοοῦμε καί μζ τά λόγια ὅταν λζμε: «Εἰσ τό ὄνομα τοῦ Ρατρόσ καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Ρνεφματοσ», δθλαδι τι κεμελιϊδθ καί ςωςτικι πίςτθ ςτόν Τριςυπόςτατο Κεό. Ἑπομζνωσ, ὅςεσ φορζσ -170-

171 «κάνουμε τό Σταυρό μασ», κεολογοῦμε μζ ὅλθ τι ςθμαςία τῆσ λζξεωσ: Ὁμολογοῦμε καί βάηουμε ςτιν καρδιά μασ ὅλθ τι ςωτιρια διδαςκαλία τῆσ Ρίςτεϊσ μασ. β) Νά κάνουμε τό Σταυρό μασ ςωςτά καί μζ ςυναίςκθςθ. Ρρζπει νά ςχθματίηουμε πάνω μασ τό Σθμεῖο τοῦ Σταυροῦ καλά καί ςωςτά. Ὄχι βιαςτικά, ἀλλά νά ςχθματίηεται πάνω μασ κατά κυριολεξία Σταυρόσ, μζ τό πάνω ἄκρο του τό μζτωπό μασ, μζ τό κάτω ἄκρο του τό ςτῆκοσ μασ ἤ τιν κοιλιά μασ καί μζ τά ὁριηόντια ἄκρα τοφσ βραχίονζσ μασ. Νά ἔχουμε τιν αἴςκθςθ ςάν νά χαράηεται πάνω μασ ὁ ἴδιοσ ὁ Σταυρόσ. Εἶναι ἀπαραίτθτο νά κάνουμε τό Σταυρό μασ ὄχι ἀφθρθμζνα, ὄχι ἀςυναίςκθτα καί ὄχι μθχανικά, ἀλλά μζ ἐπίγνωςθ τοῦ τί κάνουμε. Διαφορετικά (ἄν δθλαδι δζν ςχθματίηουμε ςωςτά καί ςυνειδθτά τό ςχῆμα τοῦ Σταυροῦ ἀλλά ἀςυναίςκθτα καί τυπικά μόνο), πῶσ κά περιμζνουμε ὠφζλεια καί ςωςτικι ἐνζργεια; Ἀλλά καί νά ξζρουμε τί ςυμβολίηει ὁ Σταυρόσ ποφ χαράςςουμε ςτό ςῶμα μασ. Τοποκετϊντασ τό δεξί χζρι πάνω ςτό μζτωπο, ἐννοοῦμε ὅτι προτικζμεκα νά ἀφιερϊςουμε τίσ ςκζψεισ μασ ςτόν Κφριο. Τοποκετϊντασ τό χζρι ςτό ςτῆκοσ, ἐκφράηουμε τιν ἐπικυμία μασ νά παραδϊςουμε ςτόν γλυκφτατο Ἰθςοῦ τιν καρδιά μασ μζ ὅλεσ τίσ ἐπικυμίεσ καί τά αἰςκιματά μασ. Φζρνοντασ τό δεξί χζρι πάνω ςτοφσ ὤμουσ, δθλϊνουμε τιν πρόκεςι μασ νά κζςουμε πρόσ δόξαν Κυρίου ὅλεσ μασ τίσ δυνάμεισ. Μζ αὐτόν τόν τρόπο κά κατευκφνει ὁ Χριςτόσ ἐμᾶσ καί τι ηωι μασ ςτι ςωτθρία, δθλαδι ἐκεῖ ὅπου εἶναι καί ὁ τελικόσ μασ ςτόχοσ. Μζ αὐτό τόν τρόπο ἁγιάηουμε καί κατά κάποιο τρόπο ἀφιερϊνουμε καί προςφζρουμε ςτό Κεό κυςία τό ΝΟΥ μασ μζ ὅλεσ τίσ ςκζψεισ καί διανοθτικζσ μασ ἐνζργειεσ, τιν ΚΑΔΛΑ μασ μζ ὅλο τόν ςυναιςκθματικό μασ κόςμο καί ἐπίςθσ τοφσ ΒΑΧΛΟΝΕΣ μασ, δθλαδι ὅλεσ τίσ ςωματικζσ μασ δυνάμεισ. γ) Νά κάνουμε τό Σταυρό μασ μζ πίςτθ. Ὁ ἅγιοσ Μακάριοσ Μόςχασ μᾶσ λζει πϊσ πολλζσ φορζσ ἕνα καί μόνο ςθμεῖο τοῦ Σταυροῦ, ὅταν γίνεται μζ πίςτθ καί ἔντονα βιϊματα, εἶναι ἰςχυρότερο ἀπό πολλά τυπικά λόγια προςευχῆσ μπροςτά ςτό κρόνο τοῦ Ὑψίςτου. Γιατί ςζ αὐτό τό Σθμεῖο τοῦ Σταυροῦ ὑπάρχει τό φῶσ ποφ καταυγάηει τιν ψυχι, ἡ μυςτικι δφναμθ ποφ προφυλάςςει ἀπό κάκε κακό καί βλάβθ καί κεραπεφει τά ἀςκενιματα τῶν ψυχῶν καί τῶν ςωμάτων. 4. Ρότε νά κάνουμε τό Σταυρό μασ; (...) Σζ κάκε ςτιγμι τῆσ ηωῆσ μασ... Σζ δφςκολεσ ὧρεσ πειραςμῶν καί λογιςμῶν. Σζ ὧρεσ κινδφνου... Σζ ὧρεσ ςκλθρῆσ μελζτθσ, διαγωνιςμάτων Ἀλλά καί ςζ καλζσ ὧρεσ! Σζ χαροφμενεσ ςτιγμζσ!... Οἱ ἅγιοι Ρατζρεσ μᾶσ ςυμβουλζυουν: «Καί ςτιν ἀρχι καί κατά τιν ἐκτζλεςι του καί ςτό τζλοσ κάκε ςου ἔργου, ἀκόμθ καί τοῦ πιό ςυνθκιςμζνου, πολφ περιςςότερο, βζβαια, τοῦ ςπουδαίου καί κουραςτικοῦ, κάνε τό Σταυρό ςου καί ὅλα τά ἔργα ςου κά κατευοδωκοῦν, ὅλεσ ςου οἱ ἐπικυμίεσ κά ἐκπλθρωκοῦν καί ὅλα κά ςυμβάλουν ςτό ἀγακό ἐν ὀνόματι Χριςτοῦ. Κάνε τό Σταυρό ςου κάκε ὥρα καί γιά κάκε πράγμα ποφ χρθςιμοποιεῖσ, γιατί ἁγιάηει τά πάντα μζ τι δφναμθ τῆσ κείασ Χάριτοσ ποφ ἐνεργεῖ μζ αὐτό... Κατατυραννιζται ἡ καρδιά ςου ἀπό τι μελαγχολία καί τι κλίψθ; Σζ κυριεφει ὁ φόβοσ ἤ ςζ περιςτοιχίηουν οἱ πειραςμοί; Κατάφυγε ςτι δφναμθ τοῦ Σταυροῦ, καί ἡ εἰρινθ τῆσ ψυχῆσ κά ξαναγυρίςει, οἱ πειραςμοί κ ἀπομακρυνκοῦν, ἡ παρθγοριά τῆσ χάριτοσ τοῦ Κεοῦ καί ἡ πνευματικι εὐφροςφνθ κά πλθμμυρίςουν τιν καρδιά ςου» (Ἅγ. Μακάριοσ Μόςχασ)

172 «Βγαίνοντασ ἀπό τιν ἐξϊπορτα τοῦ ςπιτιοῦ ςου, πζσ ἄλλθ μιά φορά «ςυντάςςομαι τῷ Χριςτῷ», κάνε τό ςθμεῖο τοῦ Σταυροῦ καί τότε κανείσ δζ κά μπορζςει νά ςζ βλάψει, οὔτε ἄνκρωποσ, οὔτε ὁ ἴδιοσ ὁ διάβολοσ, γιατί εἶςαι παντοδφναμοσ» (Ἅγ. Ἰω. Χρυςόςτομοσ). «Ἄσ μιν ντρεπόμαςτε νά κάνουμε τό ςταυρό μασ. Ἄν Ἐκεῖνοσ ποφ ςταυρϊκθκε πάνω του ἔμενε ςτόν τάφο, τότε δικαιολογθμζνα κά ντρεπόμαςταν. Τϊρα ὅμωσ Ἐκεῖνοσ βρίςκεται ςτόν οὐρανό, ςτά δεξιά τοῦ Ρατρόσ» (Ἅγ. Κφριλλοσ Ἱεροςολφμων). ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. ϊτθςαν κάποτε ζναν φωτιςμζνο αςκθτι......πϊσ περνάει τθν θμζρα του και αυτόσ απάντθςε: «Ζχω μοιράςει τθν θμζρα ςε τρία μζρθ. Στο πρϊτο μζροσ, μιλάω ςτο Κεό (με τθν προςευχι), ςτο δεφτερο με μιλάει ο Κεόσ (με τθ μελζτθ τθσ Αγίασ Γραφισ και των κεόπνευςτων Ρατερικϊν κειμζνων), και ςτο τρίτο μιλάω για το Κεό ςτουσ άλλουσ». 2. Γζροντασ Ραΐςιοσ: Θ ςθμαςία του κομποςχοινιοφ - Γζροντα, ποιά ςθμαςία ζχει το κομποςχοίνι; - Το κομποςχοίνι είναι μια κλθρονομιά, μια ευλογία, που μασ ζχουν αφιςει οι Άγιοι Ρατζρεσ μασ. Και μόνο γι αυτό ζχει μεγάλθ αξία. Βλζπεισ, ςε κάποιον αφινει ο παπποφσ του μια κλθρονομιά ζνα αςιμαντο πράγμα και το ζχει μετά ςαν φυλαχτό, πόςο μάλλον το κομποςχοίνι που μασ το άφθςαν κλθρονομιά οι Άγιοι Ρατζρεσ! Ραλιά, που δεν υπιρχαν ρολόγια, οι μοναχοί μετροφςαν τθν ϊρα τθσ προςευχισ με το κομποςχοίνι, αλλά οι κόμποι του κομποςχοινιοφ ιταν απλοί. Κάποτε ζνασ αςκθτισ ζκανε πολφ αγϊνα, πολλζσ μετάνοιεσ κ.λπ., και ο διάβολοσ πιγαινε και ζλυνε τουσ κόμπουσ του κομποςχοινιοφ του. Ζκανε ζκανε μετάνοιεσ ο καθμζνοσ και απζκαμε, γιατί δεν μποροφςε να τισ μετρά, αφοφ ο διάβολοσ του ζλυνε ςυνζχεια τουσ κόμπουσ. Τότε παρουςιάςκθκε Άγγελοσ Κυρίου και του δίδαξε πϊσ να πλζκθ τουσ κόμπουσ, ϊςτε ςε κάκε κόμπο να ςχθματίηωνται εννζα ςταυροί. Ο διάβολοσ μετά, ο οποίοσ τρζμει τον ςταυρό, δεν μποροφςε να τουσ λφςθ. Ζτςι κάκε κόμποσ του κομποςχοινιοφ ζχει εννζα ςταυροφσ, που ςυμβολίηουν τα εννζα τάγματα των Αγγζλων. - Γζροντα, τι ςθμαίνουν οι τριάντα τρεισ, οι πενιντα, οι εκατό και οι τριακόςιοι κόμποι που ζχουν τα κομποςχοίνια; - Μόνον ο αρικμόσ τριάντα τρία είναι ςυμβολικόσ ςυμβολίηει τα τριάντα τρία χρόνια που ζηθςε ο Χριςτόσ επάνω ςτθν γθ. Οι άλλοι αρικμοί απλϊσ μασ βοθκοφν να μετράμε τισ μετάνοιεσ που κάνουμε ι πόςεσ φορζσ κα ποφμε τθν ευχι. Μερικζσ μθχανζσ ζχουν ζνα ςχοινί με μια χειρολαβι ςτθν άκρθ και, όταν κζλθσ να τισ βάλθσ μπροσ, τραβάσ μερικζσ φορζσ το ςχοινί με δφναμθ, μζχρι να ξεπαγϊςουν τα πνευματικά λάδια. Ζτςι και το κομποςχοίνι είναι το ςχοινί το οποίο τραβάμε μία δφο πζντε δζκα φορζσ και ξεπαγϊνουν τα πνευματικά λάδια και παίρνει μπροσ θ πνευματικι μθχανι τθσ αδιάλειπτου προςευχισ, οπότε δουλεφει μετά μόνθ τθσ θ καρδιά ςτθν ευχι. Αλλά, και όταν θ καρδιά πάρθ μπροσ ςτθν ευχι, και πάλι -172-

173 δεν πρζπει να καταργιςουμε το κομποςχοίνι, για να μθν παρακινθκοφν και άλλοι να το καταργιςουν, ενϊ δεν πιρε ακόμθ μπροσ θ καρδιά τουσ ςτθν ευχι. - Πταν, Γζροντα, κρατϊ το κομποςχοίνι μου και λζω τθν ευχι μθχανικά, μιπωσ υπάρχει κίνδυνοσ ανκρωπαρζςκειασ; - Αν κάνθσ κομποςχοίνι εξωτερικά από ανκρωπαρζςκεια, ακόμθ και τα χζρια ςου να ξεφλουδίςθσ, ςε τίποτε δεν κα ςε ωφελιςθ. Μόνον κοφραςθ κα ςου φζρθ και τθν ψευδαίςκθςθ ότι δικεν αςχολείςαι με τθν νοερά προςευχι. - Γζροντα, εγϊ δεν ζχω ςυνθκίςει να κρατϊ κομποςχοίνι. - Το κομποςχοίνι να το κρατάσ, για να μθν ξεχνάσ τθν ευχι, τθν οποία πρζπει να εργάηεςαι εςωτερικά, ςτθν καρδιά. Πταν μάλιςτα βγαίνθσ από το κελλί ςου, να κυμάςαι ότι ο εχκρόσ είναι ζτοιμοσ για επίκεςθ. Γι αυτό, να μιμιςαι τον καλό ςτρατιϊτθ που βγαίνοντασ από το πολυβολείο ζχει πάντοτε «ανά χείρασ» το αυτόματο όπλο. Το κομποςχοίνι ζχει μεγάλθ δφναμθ είναι το όπλο του μοναχοφ και οι κόμποι είναι ςφαίρεσ, που κερίηουν τα ταγκαλάκια. (Από το βιβλίο «Ρερί Ρροςευχισ», Λόγοι ηϋ) ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Το κακικον του Χριςτιανοφ», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. Αντιςτοίχιςθ 1.ΔΕΚΕΜΒΛΟΣ Α.ΚΑΛΑΝΤΑΘΣ 2.ΛΑΝΟΥΑΛΟΣ Β.ΒΟΧΑΘΣ 3.ΑΡΛΛΛΟΣ Γ.ΓΔΑΤΘΣ 4.ΝΟΕΜΒΛΟΣ Δ.ΧΛΟΝΛΑΣ 5.ΜΑΤΛΟΣ Ε.ΛΑΜΡΛΑΤΘΣ 2.Φτιάχνω διςφλλαβεσ λζξεισ... ΑΡΑΝΤΘΣΘ:1Δ,2Α,3Ε,4Β,5Γ όςεσ μπορϊ περιςςότερεσ με τισ παρακάτω ςυλλαβζσ (χρόνοσ 5ϋ): ΣΟ,ΜΑ,ΣΥ,ΡΩ,Ω, ΤΛ,ΦΘ,ΧΟ,ΛΑ,ΡΟ, ΤΟ,ΒΛΘ,ΟΣ,ΒΛΕ,ΤΑ -173-

174 Σσμάμςηρη 23 η Σαββαςξκύοιακξ, Λαοςίξσ 2015 Τα λόγια μαπ ΕΙΑΓΨΓΗ Σιμερα κά ξεκινιςουμε τό κζμα μασ μζ μία ἐρϊτθςθ. Ρροςοχι δζν εἶναι «ἀπροςδόκθτο»! Κά περιμζνω ἀπάντθςθ: «Εἶναι ἀδάμαςτο κθρίο, ἀνάβει φωτιζσ καί πετάει δθλθτιριο. Τί εἶναι;»... Ἡ γλϊςςα μασ! Οἱ παραπάνω χαρακτθριςμοί γιά τι γλϊςςα δζν εἶναι δικοί μασ. Τοφσ διαβάηουμε ςτιν Ἁγία Γραφι, ςτι κεόπνευςτθ ἐπιςτολι τοῦ ἁγίου Ἰακϊβου τοῦ ἀδελφοκζου: «πᾶςα γὰρ φύςισ κθρίων τε καὶ πετεινῶν ἑρπετῶν τε καὶ ἐναλίων δαμάηεται καὶ δεδάμαςται τῇ φύςει τῇ ἀνκρωπίνῃ, τὴν δὲ γλῶςςαν οὐδεὶσ δύναται ἀνκρώπων δαμάςαι ἀκατάςχετον κακόν, μεςτὴ ἰοῦ κανατθφόρου» Δθλαδι: «ὅλα τά εἴδθ τῶν κθρίων καί τῶν πτθνῶν καί τῶν ἑρπετῶν καί τῶν καλαςςινῶν, δαμάςτθκαν καί δαμάηονται ἀπό τόν ἄνκρωπο. Τιν γλϊςςα ὅμωσ κανείσ ἀπό τοφσ ἀνκρϊπουσ δζν μπόρεςε νά τι δαμάςει. Εἶναι ἀςυγκράτθτο κακό, γεμάτθ κανατθφόρο δθλθτιριο». (Ἰακ. 3, 7-8) Ἀναφζρει ὅμωσ καί μιά ἄλλθ εἰκόνα ὁ ἅγιοσ Ἰάκωβοσ: «ἰδοὺ ὀλίγον πῦρ ἡλίκθν ὕλθν ἀνάπτει! καὶ ἡ γλῶςςα πῦρ, ὁ κόςμοσ τῆσ ἀδικίασ» «Δεῖτε μιά μικρι ςπίκα πῶσ ἀνάβει καί καταςτρζφει μεγάλεσ ἐκτάςεισ! Καί ἡ γλϊςςα εἶναι φωτιά, ἕνασ ὁλόκλθροσ κόςμοσ ἀδικίασ». (Ἰακ. γ 5-6) ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ-ΕΥΑΡΜΟΓΗ 1. Μιπωσ εἶναι ὑπερβολικά ὅλα αὐτά; Γιατί ὀνομάηει ἡ Ἁγία Γραφι «ἀςυγκράτθτο κακό» τι γλϊςςα; Ροιά εἶναι τά ἁμαρτιματα ςτά ὁποῖα παραςφρεται κανείσ μζ τι γλϊςςα; (...) Τά ἄςχθμα λόγια. Δυςτυχῶσ πρόκειται γιά μιά ἐπιδθμία. Μικροί καί μεγάλοι ςυνθκίηουν νά βρίηουν, ςυχνά ἀςυναίςκθτα, μζ τίσ πιό αἰςχρζσ βωμολοχίεσ. Εἶναι ἕνα ςθμεῖο ποφ πρζπει πολφ νά προςζξουμε γιά νά μιν παραςυρκοῦμε. Δζν εἶναι δυνατόν μζ τό ἴδιο ςτόμα ποφ λζμε λόγια προςευχῆσ καί ἀγάπθσ, νά ἐκτοξεφουμε βριςιζσ καί κατάρεσ! Οἱ διάφορεσ ςυηθτιςεισ μζ τά πονθρά ὑπονοοφμενα, ποφ μολφνουν τό νοῦ καί τιν καρδιά... Τά λόγια κυμοῦ καί ὀργῆσ ποφ πλθγϊνουν τόν ἄλλον. Λόγια προςβλθτικά καί ἄδικα ποφ μπορεῖ νά χαλάςουν καί τίσ πιό καλζσ φιλίεσ

175 Ἡ κατάκριςθ, τό κουτςομπολιό καί ἡ εἰρωνεία. Κατθγοροῦμε τοφσ ἄλλουσ καί τοφσ κατακρίνουμε, ἐνῶ ὁ Κφριοσ ςαφῶσ μᾶσ προειδοποίθςε: «Μὴ κρίνετε, ἵνα μὴ κρικῆτε» (Ματκ. η 1). Τά ψζματα καί οἱ ςυκοφαντίεσ, μιά ἐφεφρεςθ κακαρά διαβολικι, ἀφοῦ ὁ διάβολοσ εἶναι αὐτόσ ποφ πρῶτοσ εἰςιγαγε τό ψζμα ςτι ηωι τῶν ἀνκρϊπων (ςτοφσ πρωτοπλάςτουσ). Ἡ περιαυτολογία. Νά μιλοῦμε διαρκῶσ γιά τόν ἑαυτό μασ καί τά δῆκεν κατορκϊματά μασ. Ἡ πολυλογία. Στιν Ἁγία Γραφι λζει ὅτι «ἐκ πολυλογίασ οὐκ ἐκφεφξῃ ἁμαρτίαν» (Ραροιμίεσ ι 19). Δθλαδι εἶναι ἀδφνατον ὅταν φλυαρεῖσ, νά ξεφφγεισ ἀπό τιν ἁμαρτία. Ἄν τό δοῦμε λίγο μακθματικά, οἱ πικανότθτεσ νά ἁμαρτιςουμε αὐξάνονται, κακϊσ αὐξάνονται τά λόγιά μασ. Στιν εὐχι τοῦ Ὁςίου Ἐφραίμ τοῦ Σφρου «Κφριε καί Δζςποτα τῆσ ηωῆσ μου...» τιν ὁποία διαβάηουμε τίσ ἡμζρεσ τῆσ Μεγάλθσ Τεςςαρακοςτῆσ, ἀνάμεςα ςτά ἄλλα παρακαλοῦμε τόν Κεό μζ τό ἑξῆσ αἴτθμα: «Ρνεῦμα ἀργολογίασ μι μοί δῶσ». Ἄν ἀνοίξουμε ἕνα λεξικό, κά δοῦμε ὅτι ἀργόσ λόγοσ εἶναι ὁ λόγοσ ὁ ἀνϊφελοσ, ὁ περιττόσ, χωρίσ βαρφτθτα. Ηθτᾶμε δθλαδι ἀπό τόν Κεό νά μιν ἔχουμε ὄχι μόνο ἄςχθμα λόγια ςτό ςτόμα μασ ἀλλά οὔτε καί ἀργά, ἀνοφςια λόγια. 2. Κι ὅλα αὐτά δζν μολφνουν μόνο τι δικι μασ ψυχι, ἀλλά ἐπθρεάηουν καί τίσ ψυχζσ τῶν ἀνκρϊπων ποφ εἶναι γφρω μασ. Ρῶσ; ( ) Οἱ ἄςχθμεσ λζξεισ, τά ὑπονοοφμενα καί τά κουτςομπολιά μολφνουν καί τοφσ ἄλλουσ ποφ τά ἀκοῦνε. Οἱ εἰρωνεῖεσ καί ἡ κατάκριςθ τοφσ πλθγϊνουν. Τά ψζματα καί οἱ δικαιολογίεσ τοφσ κάνουν νά χάνουν τιν ἐμπιςτοςφνθ τουσ καί νά γίνονται καχφποπτοι. Οἱ πολυλογίεσ, τά ἀνοφςια ἀςτεῖα καί τά πειράγματα πόςεσ φορζσ δζν δθμιουργοῦν παρεξθγιςεισ... Ἡ γλϊςςα, παρότι εἶναι τόςο μικρι, ἀποδεικνφεται τόςο δυνατι ποφ ὁ ἄνκρωποσ δζν μπορεῖ νά τιν ἐλζγξει. 3. Τό περίεργο εἶναι ὅτι ἐνῶ ὅλοι γνωρίηουμε ποιζσ εἶναι οἱ ἐκτροπζσ τῆσ γλϊςςασ, εὔκολα παραςυρόμαςτε. Τί λζτε λοιπόν; Ρῶσ κά κατορκϊςουμε νά χαλιναγωγιςουμε αὐτό τό ἀδάμαςτο κθρίο; (...) Ρρῶτα ἄσ ποῦμε μερικζσ πρακτικζσ ςυμβουλζσ: α. Ὅταν εἴμαςτε κυμωμζνοι, ταραγμζνοι μζ κάτι ἤ κάποιον, τότε καλφτερα νά μι μιλιςουμε. Τό πιό ςίγουρο εἶναι ὅτι κά ποῦμε πράγματα γιά τά ὁποῖα μετά κά μετανιϊςουμε. Ἐδῶ ἰςχφει αὐτό ποφ λζνε, μζτρα ὥσ τό 100 καί μετά μίλα. β. Ρρίν μιλιςω ςκζπτομαι. Ὄχι ὅ,τι μᾶσ ἔρχεται ςτό νοῦ ἐκείνθ τι ςτιγμι, νά τό λζμε. Νά ρωτᾶμε τόν ἑαυτό μασ: Εἶναι ςωςτό; Μιπωσ πειράξει τόν ἄλλον; Ταιριάηει μζ τιν περίςταςθ; γ. Νά μι διακόπτω τοφσ ἄλλουσ ὅταν μιλοῦν, καί ὅταν μιλάω, νά μιλῶ μζ ταπεινοφροςφνθ, ἤρεμα, ςάν νά μζ ἀκοφει ὁ Χριςτόσ

176 δ. Νά μι φλυαροῦμε. Ἄλλωςτε αὐτό εἶναι καί ἐγωιςτικό. Ἐκτόσ τῶν ἄλλων οἱ κουβζντεσ οἱ πολλζσ, εἴπαμε καί ςτιν ἀρχι, φζρνουν τιν ἁμαρτία, προκαλοῦν παρεξθγιςεισ, ὁδθγοῦν καί ςτιν κατάκριςθ. Ἄσ παρακαλοῦμε νά ἀποκτιςουμε αὐτό ποφ λζει πάλι ὁ Ὅςιοσ Ἐφραίμ ςτιν προςευχι του: «Ρνεῦμα ςωφροςφνθσ χάριςαί μοι». Τό ἀντίδοτο λοιπόν ςτιν πολυλογία εἶναι ἡ ςωφροςφνθ, ἡ ςφνεςθ, ἕνα κράτθμα ςτά λόγια μασ. ε. Κι ὅταν ἡ ςυηιτθςθ ξεπερνᾶ τά ὅρια, νά μι ςυμμετζχουμε. Νά ἀποφεφγουμε τά κουτςομπολιά καί τιν κατάκριςθ τῶν ἄλλων. Νά φεφγουμε μακριά! Καί τό κυριότερο: Νά προςευχόμαςτε κερμά ςτόν Ἅγιο Κεό νά μᾶσ ἀπαλλάξει ἀπό τά ἁμαρτιματα τῆσ γλϊςςασ καί νά καταφεφγουμε ςυχνά ςτό ἱερό Μυςτιριο τῆσ Ἐξομολογιςεωσ ὅπου κά τά ἐξομολογοφμαςτε καί κά λαμβάνουμε τι κεία χάρθ γιά τι ςυνζχιςθ τοῦ ἀγϊνα μασ. 4. Ἀπό ὅςα εἴπαμε μζχρι τϊρα, ἡ γλϊςςα μπορεῖ νά φζρει ἀκόμα καί τιν καταςτροφι καί μᾶλλον ἐπιβεβαιϊνεται αὐτό ποφ λζει ὁ λαόσ «ἡ γλϊςςα κόκκαλα δζν ἔχει καί κόκκαλα τςακίηει». Ὥςτε τίποτα καλό δζν ἔχει ἡ γλϊςςα; ( ) Καί βζβαια ἔχει. Ξζρετε τί μᾶσ λζει ὁ Χριςτόσ; «Ἐκ γὰρ τῶν λόγων ςου δικαιωκιςῃ καὶ ἐκ τῶν λόγων ςου καταδικαςκιςῃ» (Ματκ. ιβ 37). Ἀπό τά λόγια μασ κά ςωκοῦμε ἤ κά καταδικαςκοῦμε. Τά λόγια μασ δθλαδι μποροῦν νά μᾶσ δικαιϊςουν, νά μᾶσ δοξάςουν. 5. Ροιά εἶναι τά λόγια ποφ κά μᾶσ δοξάςουν, κά ὠφελιςουν καί ἐμᾶσ καί τοφσ ἄλλουσ; (...) α. Τά λόγια τθσ παρθγοριᾶσ, ποφ μποροῦν νά ἁπαλφνουν τόν πόνο ἑνόσ ἀνκρϊπου. β. Τά λόγια τθσ πίςτεωσ, τῆσ ἱεραποςτολῆσ ποφ μποροῦν νά ςτθρίξουν καί νά ὁδθγιςουν κάποιον νά γνωρίςει τόν Χριςτό (πρβλ. Β Κορ. δ 13: «πιςτεφομεν διὸ καὶ λαλοῦμεν»). γ. Λόγια εὐχαριςτίασ, ποφ ἐκφράηουν τιν εὐγνωμοςφνθ μασ, μιά πολφ ςπουδαία ἀρετι. δ. Λόγια εἰλικρινι (προςοχι, ὄχι λόγια ποφ μπορεῖ νά εἶναι ἀλικεια ἀλλά δζν δείχνουν ςεβαςμό ςτόν ἄλλον), ἁγνά, ςεμνά. ε. Λόγια χαρᾶσ κι αἰςιοδοξίασ, ποφ μεταδίδουν γαλινθ κι ἐλπίδα ςτοφσ ἀνκρϊπουσ. ςτ. Λόγια προςευχῆσ καί δοξολογίασ ςτό Κεό. Τρεῖσ λζξεισ, ἕνα ἁπλό «Δόξα τῷ Κεῷ». ΕΠΙΛΟΓΟ Σίγουρα κά ἔχετε ἀκοφςει αὐτό ποφ μᾶσ λζει ὁ Χριςτόσ. «Ἐκ γάρ τοῦ περιςςεφματοσ τῆσ καρδίασ τό ςτόμα λαλεῖ» (Ματκ. ιβ 34). Ἄν ςτιν καρδιά μασ περιςςεφει ἡ ἀγάπθ, μζ ἀγάπθ κά μιλιςουμε, ἄν περιςςεφει ἡ χαρά, μζ χαρά, ἄν περιςςεφει τό μίςοσ καί ἡ κακία, μζ μίςοσ καί κακία κά μιλιςουμε. Τό πόςα λζμε, τό τί λζμε καί πῶσ τό λζμε εἶναι αὐτό ποφ μᾶσ χαρακτθρίηει, εἶναι αὐτό ποφ ξεχωρίηει ἕναν ἄνκρωπο ποφ ηεῖ μζ τό Χριςτό ἀπό ἕναν ἄνκρωπο ποφ ηεῖ χωρίσ Χριςτό. Ἀξίηει νάκυμόμαςτε ἀπό τιν Ἁγία Γραφι αὐτό ποφ μᾶσ λζει ὁ Ἅγιοσ Ἰάκωβοσ ὁ Ἀδελφόκεοσ: «εἴ τισ ἐν λόγῳ οὐ πταίει, οὗτοσ τζλειοσ ἀνιρ». Τελικά καί ςίγουρα, ἐκεῖνοσ ποφ ἔχει κακαρό ςτόμα, ἐκεῖνοσ εἶναι κακαρόσ καί τζλειοσ

177 ΚΕΙΜΕΝΑ- ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Τεχνικι Υποςτιριξθ: Ραρακαλϊ, πωσ μπορϊ να βοθκιςω; Ρελάτθσ: Χμ... μετά από πολλι ςκζψθ, αποφάςιςα να εγκαταςτιςω το πρόγραμμα που λζγεται "Αγάπθ". Μπορείτε να με κακοδθγιςετε πϊσ να το κάνω; Τ.Υ. : Φυςικά μπορϊ. Είςτε ζτοιμοσ να ξεκινιςουμε; Ρ: Είμαι λίγο άςχετοσ από τεχνολογία, αλλά ασ προςπακιςουμε. Τι πρζπει να κάνω; Τ.Υ.: Το πρϊτο βιμα είναι να εντοπίςετε και να ανοίξετε το παράκυρο "Θ Καρδιά μου". Μπορείτε να τθν εντοπίςετε; Ρ: Ναι, αλλά υπάρχουν άλλα τόςα προγράμματα που τρζχουν αυτι τθ ςτιγμι. Υπάρχει πρόβλθμα να εγκαταςτιςω το "Αγάπθ" ενϊ τρζχουν τα άλλα; Τ.Υ: Ροια προγράμματα τρζχουν τϊρα; Ρ: Μιςό λεπτό να δω... υπάρχει ζνα που λζγεται "Ραλιά Τραφματα", "Χαμθλι Αυτοεκτίμθςθ", ζνα άλλο "Μνθςικακία" και "Εκδίκθςθ". Τ.Υ.: Δεν υπάρχει πρόβλθμα. Μόλισ εγκαταςτιςετε το πρόγραμμα 'Αγάπθ', κα διαγράψει βακμιαία αυτά τα προγράμματα αυτά από το λειτουργικό ςφςτθμα. Μπορεί να παραμείνουν ςτθ μνιμθ αλλά δεν κα εμποδίηουν τθ λειτουργία άλλων προγραμμάτων. Το πρόγραμμα "Αγάπθ" κα αντικαταςτιςει το "Χαμθλι αυτοεκτίμθςθ" με μια άλλθ ενότθτα που λζγεται "Υψθλι αυτοεκτίμθςθ". Πμωσ, κα πρζπει να διαγράψετε οριςτικά τα υπόλοιπα δφο προγράμματα: "Μνθςικακία" και "Εκδίκθςθ". Αυτά τα δφο εμποδίηουν τθν εγκατάςταςθ του προγράμματοσ 'Αγάπθ'. Ρ: Ρωσ γίνεται να τα διαγράψω; Μπορείτε να μου πείτε; Τ.Υ.: Με χαρά. Ρθγαίνετε με το ποντίκι ςτθν οκόνθ ςασ κάτω αριςτερά, εκεί που λζει 'Εκκίνθςθ' και επιλζξτε το πρόγραμμα "Συγχϊρεςθ" και κάνετε ζνα κλικ. Επαναλάβετε τθ διαδικαςία όςεσ φορζσ χρειαςτεί μζχρι να διαγράψετε τελείωσ τα δφο προγράμματα. Ρ: Α, ωραία! Ζγινε κιόλασ. Ϊχ... όμωσ το πρόγραμμα "Αγάπθ" ξεκίνθςε μόνο του τθν εγκατάςταςθ. Είναι φυςιολογικό αυτό; Τ.Υ.: Ναι, αλλά να κυμάςτε ότι ζχετε μόνο τθ πρϊτθ ζκδοςθ του βαςικοφ προγράμματοσ. Κα χρειαςτεί να ςυνδεκείτε με άλλεσ "Καρδιζσ" για να κάνετε αναβάκμιςθ. Ρ: Ωχ! Μου εμφανίηεται ζνα μινυμα λάκουσ που λζει: 'Error - Το πρόγραμμα δεν μπορεί να λειτουργιςει με εξωτερικζσ παρεμβάςεισ'... τι είναι αυτό; Τ.Υ.: Μθν ανθςυχείτε. Αυτό ςθμαίνει ότι το πρόγραμμα "Αγάπθ" ζχει φτιαχτεί για να τρζχει με εςωτερικζσ "Καρδιζσ" αλλά δεν ζχει ακόμα τρζξει ςτθ δικι ςασ "Καρδιά". Σε μθ-τεχνικι γλϊςςα, ςθμαίνει ότι πρζπει πρϊτα να αγαπιςετε τον εαυτό ςασ πριν είςτε ζτοιμοσ να αγαπιςετε τουσ άλλουσ. Ρ: Δθλαδι; Τι κάνω τϊρα; Τ.Υ.: Κατεβάςτε το πρόγραμμα "Αποδοχι εαυτοφ" και κάντε κλικ ςτα παρακάτω αρχεία: "Συγχϊρεςθ εαυτοφ", "Συνειδθτοποίθςθ τθσ αξίασ μου", "Αναγνϊριςθ των ορίων μου". Ρ: Εντάξει, το ζκανα. Τ.Υ.: Ωραία. Τϊρα αντιγράψτε αυτά τα αρχεία ςτο βαςικό ςασ φάκελο "Θ Καρδιά μου". Το ςφςτθμα κα διαγράψει οποιοδιποτε αςφμβατο αρχείο και κα επιδιορκϊςει τα όλα τα λανκαςμζνα αρχεία. Επίςθσ, χρειάηεται να διαγράψετε τα "Αρνθτικι Κριτικι", "Φλυαρία". Μετά πθγαίνετε ςτο Κάδο ανακφκλωςθσ και διαγράψτε τα οριςτικά και από εκεί. Ρ: Ζγινε. Ωπ!! O φάκελοσ "Θ Καρδιά μου" αρχίηει να γεμίηει με νζα αρχεία. Τα "γαλινθ" και "πλθρότθτα" αντιγράφουν μόνα τουσ τα αρχεία ςτο φάκελο "Θ Καρδιά μου". Είναι φυςιολογικό αυτό; -177-

178 T. Y.: Ναι. Αυτό δείχνει ότι το πρόγραμμα "Αγάπθ" ζχει εγκαταςτακεί και ιδθ τρζχει. Κάτι τελευταίο πριν κλείςουμε το τθλζφωνο. Το πρόγραμμα "Αγάπθ" είναι free, δεν χρειάηεςτε κωδικό ενεργοποίθςθσ, γι' αυτό δϊςτε το ςε όςουσ μπορείτε.μπορεί να ςασ ανταποδϊςουν μερικά καλά αρχεία για αναβάκμιςθ. Ρ: Σε ευχαριςτϊ, Κεζ μου. 2. Ρϊσ κα κάνουμε τον Κεό να ξεχάςει τισ αμαρτίεσ μασ! Ξζχαςε, λοιπόν, τίσ ξζνεσ ἁμαρτίεσ, γιά νά ξεχάςει καί ὁ Κφριοσ τίσ δικζσ ςου. Γιατί ἄν πεῖσ: «τιμϊρθςε τόν ἐχκρό μου», ἔκλειςεσ τό ςτόμα ςου. Ἔχαςε πιά ἡ γλῶςςα ςου τό δικαίωμα νά μιλάει ςτό Κεό. Ρρῶτα πρῶτα ἐπειδι ἐξ ἀρχῆσ Τόν παρόργιςεσ κι ὕςτερα ἐπειδι ηθτᾶσ πράγματα ποφ εἶναι ἀντίκετα ςτόν ἴδιο τό χαρακτῆρα τῆσ προςευχῆσ. Ἀφοῦ, δθλαδι, προςζρχεςαι γιά νά ηθτιςεισ ςυγχϊρθςθ ἁμαρτθμάτων, πῶσ μιλᾶσ γιά τιμωρία; Τό ἀντίκετο ἔπρεπε νά κάνεισ, νά παρακαλᾶσ γιά τοφσ ἄλλουσ, ὥςτε ςτι ςυνζχεια νά παρακαλζςεισ μζ παρρθςία καί γιά τόν ἑαυτό ςου. Ἄν προςευχθκεῖσ γιά τοφσ ςυνανκρϊπουσ ςου, τά πζτυχεσ ὅλα, ἔςτω κι ἄν δζν πεῖσ τό παραμικρό γιά τίσ δικζσ ςου ἁμαρτίεσ. Δζν ὑπάρχει τίποτα πιό ηοφερό, ἀπό μιά ψυχι ποφ μνθςικακεῖ καί μιςεῖ. Δζν ὑπάρχει τίποτα πιό ἀκάκαρτο ἀπό μιά γλῶςςα ποφ κακολογεῖ καί καταριζται. Ἄνκρωποσ εἶςαι, μι γίνεςαι κθρίο. Τό ςτόμα ςοῦ δόκθκε ὄχι γιά νά δαγκϊνεισ, ἀλλά γιά νά παρθγορεῖσ μζ τά λόγια ςου. Ὁ Κεόσ ςζ πρόςταξε νά ςυγχωρεῖσ, κι ἐςφ Τόν παρακαλᾶσ νά καταργιςει τι δικι Του ἐντολι; Δζν ςυλλογίηεςαι ὅτι, ἀπό τό ἄλλο μζροσ λυπᾶται ὁ Κεόσ, ὁ Ρλάςτθσ ςου, ὁ Εὐεργζτθσ ςου, ὁ Σωτῆρασ ςου; «Μά ἀδικικθκα», λζσ, «καί εἶμαι πικραμζνοσ». Τότε, λοιπόν, προςευχιςου ἐναντίον τοῦ διαβόλου ποφ μᾶσ ἀδικεῖ περιςςότερο ἀπό κάκε ἄλλον. Γιατί αὐτόσ δθμιουργεῖ καί τοφσ ἐχκροφσ καί τίσ ἔχκρεσ, αὐτόσ εἶναι ὁ μεγάλοσ καί μοναδικόσ ἐχκρόσ ςου, μζ τόν ὁποῖον δζν εἶναι δυνατό νά ςυμφιλιωκεῖσ ποτζ. Ὁ ςυνάνκρωποσ, ἀπεναντίασ, ὅςα κι ἄν ςοῦ κάνει, εἶναι ἀδελφόσ ςου. Γι αὐτό ὀφείλεισ νά προςεφχεςαι γιά τό καλό του, γιά τθν εὐτυχία του, γιά τι μετάνοια καί τιν ςωτθρία του. (Αγίου Λωάννου του Χρυςοςτόμου) ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Το κορίτςι που άφθςε άφωνο τον κόςμο», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. Φωνθεντόλειπα α. Γ..νν.σ κ.ρν., Γ..νν.σ π.ν.. β.. Φλ.β.ρ.σ κ..ν Φλ.β.ς.. κ.λ.κ..ρ. κ. μ.ρ.ς.., γ..λλ.ξ.. Μ.ν.λ..σ κ..β.λ. τ. ρ..χ. τ...λλ..σ δ. _ς_ δ φ ν λ_π τ_ κ_ν κρ_μ τ_ρ (παροιμία) 2. Τι ςθμαίνει; ΑΓΟΛΟΓΛΑ: 1. ΜΛΛΑΩ ΑΓΑ - 2. Ο ΑΝΩΦΕΛΟΣ ΛΟΓΟΣ - 3. ΜΛΛΑΩ ΤΑΥΛΛΗΟΝΤΑΣ ΛΟΣ: 1. Ο ΓΛΟΣ - 2. ΤΟ ΝΘΣΛ ΛΟΣ - 3. ΔΘΛΘΤΘΛΟ ΛΑΛΟΥΜΕΝ: 1.ΚΘΥΤΤΟΥΜΕ,ΟΜΟΛΟΓΟΥΜΕ - 2. ΚΕΛΑΘΔΑΜΕ 3. ΡΑΡΑΓΑΛΛΗΟΥΜΕ -178-

179 Σσμάμςηρη 24 η Σαββαςξκύοιακξ, Λαοςίξσ 2015 Ο Ακάθιρςξπ Ύμμξπ ΕΙΑΓΨΓΗ Κατά τιν περίοδο αὐτι τῆσ Μεγάλθσ Τεςςαρακοςτῆσ, κάκε Ραραςκευι ἀπόγευμα τελεῖται μία ἀπό τίσ ὡραιότερεσ ἀκολουκίεσ τῆσ Ἐκκλθςίασ μασ. Κυμάςτε πῶσ λζγεται;... («Ἀκάκιςτοσ Ὕμνοσ» ἤ ἀλλιῶσ «Χαιρετιςμοί» ςτιν Ραναγία). Γιατί λζγονται «Χαιρετιςμοί» ( ) Διότι ἐπαναλαμβάνεται ὁ χαιρετιςμόσ ςτιν Ραναγία «Χαῖρε». Ἀξίηει ὅμωσ νά κυμθκοῦμε τιν καταπλθκτικι ἱςτορία τῶν «Χαιρετιςμῶν». ΔΙΗΓΗΗ Μεταφερόμαςτε γιά λίγο ςτό Βυηάντιο. Τόν 7ο αἰϊνα μ.χ. (626 μ.χ. περίπου) Ἄβαροι, ἐχκρικόσ λαόσ, πολιόρκθςε τιν Κωνςταντινοφπολθ. Ὁ Αὐτοκράτορασ τῆσ Βαςιλεφουςασ Ἡράκλειοσ ἔλειπε ςζ ἐκςτρατεία κατά τῶν Ρερςῶν γιά νά ἀπελευκερϊςει τοφσ Ἁγίουσ Τόπουσ καί νά ἐπαναφζρει τόν Τίμιο Σταυρό. Τότε βρῆκε εὐκαιρία ὁ Χαγάνοσ, ὁ βαςιλιάσ τῶν Ἀβάρων, καί ἔχοντασ ὡσ ςυμμάχουσ τοφσ Ρζρςεσ, ςυγκζντρωςε τά πλικθ τοῦςτρατοῦ του ἔξω ἀπό τά τείχθ τῆσ Ρόλθσ. Στόχοσ ὁ πλοῦτοσ τῆσ Βαςιλεφουςασ. Οἱ βάρβαροι ἄρχιςαν τιν ἐπίκεςθ μζ ὀργι καί ςκλθρότθτα. Οἱ Βυηαντινοί ςτρατιῶτεσ ἀντιςτάκθκαν ἔχοντασ ὡσ ςυμπαραςτάτθ ὅλο τό λαό. Ἡ πρωτεφουςα τῆσ Βυηαντινῆσ Αὐτοκρατορίασ βριςκόταν ὑπό ςτενι πολιορκία. Οἱ ὧρεσ ἦταν δραματικζσ. Ὁ φροφραρχοσ τῆσ Κωνςταντινοφπολθσ Βῶνοσ ἐπικεωροῦςε τό ςτρατό καί τίσ ὀχυρϊςεισ, ἐνῶ ὁ Ρατριάρχθσ Σζργιοσ, κρατϊντασ τιν καυματουργι εἰκόνα τῆσ Ραναγίασ, γυρνοῦςε ςτά τείχθ ἐμψυχϊνοντασ τοφσ ὑπεραςπιςτζσ τῆσ Ρόλθσ. Μάχονται ὅλοι! Μεγάλοι καί μικροί! Ἐκςφενδονίηουν πζτρεσ, ξφλα, καυτό νερό καί λάδι!... Ρροςεφχονται καί παρακαλοῦν τιν «Ὑπζρμαχο Στρατθγό» νά τοφσ ςϊςει ἀπό τοφσ Ἀβάρουσ. Μζσ ςτι φωτιά καί τό γενικό χαλαςμό ὁ Χαγάνοσ βλζπει τιν μορφι μιᾶσ ςεμνῆσ γυναίκασ νά περιτρζχει τά τείχθ καί ἡγεμονικά νά τά περιφρουρεῖ. Ἦταν ἡ Ραναγία! Ἡ Ὑπζρμαχοσ Στρατθγόσ! Ξαφνικά ἕνασ φοβερόσ ἀνεμοςτρόβιλοσ κεόςταλτοσ ςτ ἀλικεια ἀναςτατϊνει τό ςτόλο τῶν βαρβάρων. Τά πολιορκθτικά μθχανιματα, κακϊσ καί τά μονόξυλα διαλφκθκαν. Οἱ ἐχκροί τρζπονται ςζ φυγι καί τά καράβια τουσ τςακίηονται μεταξφ τουσ. Οἱ Βυηαντινοί ἀκάκεκτοι πυρπολοῦν. Οἱ βάρβαροι ντροπιαςμζνοι καί ἡττθμζνοι λφνουν τιν πολιορκία. Ἡ Κωνςταντινοφπολθ πανθγυρίηει. Ὅλοι πιςτεφουν ἀκράδαντα ὅτι ἡ ἀόρατθ Σκζπθ τῆσ Ραναγίασ καυματουργικά ἔδωςε τι νίκθ ςτοφσ Χριςτιανοφσ καί ἔτρεψε ςζ φυγι τοφσ βαρβάρουσ. Ἦταν 7-8 Αὐγοφςτου τοῦ 626 μ.χ.. Ἡ Βαςιλεφουςα γιορτάηει τό καῦμα τῆσ Ραναγίασ. Ἀμζςωσ μετά τι νίκθ ὁ Ρατριάρχθσ Σζργιοσ, οἱ ἄρχοντεσ καί ὅλοσ ὁ λαόσ ἔςπευςαν νά ςυγκεντρωκοῦν ςτιν ἐκκλθςία τῆσ Ραναγίασ τῶν Βλαχερνῶν καί νά τιν εὐχαριςτιςουν γιά τό καῦμα. Τότε ἔψαλλαν χωρίσ νά κακίςουν -179-

180 κακόλου, ὅπωσ ἀναφζρει ἡ παράδοςθ τόν Ὕμνο ὁ ὁποῖοσ ἀπό τότε ὀνομάςτθκε «Ἀκάκιςτοσ». Βζβαια ὁ Ὕμνοσ προχπῆρχε καί ψαλλόταν πρόσ τιμιν τῆσ Ὑπεραγίασ Κεοτόκου, ἀλλά κατά τιν νφκτα ἐκείνθ κακιερϊκθκε πλζον κατά τρόπο ἐπίςθμο καί πανθγυρικό ςτιν Ἐκκλθςία μασ, ἐνῶ ςυμπλθρϊκθκε καί μζ τό τροπάριο «Τῇ Ὑπερμάχῳ Στρατθγῷ» τό ὁποῖο ςυνετζκθ ἐκείνεσ τίσ ὧρεσ μζ ἀφορμι τιν καυμαςτι νίκθ τῶν Βυηαντινῶν! ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ 1. Τί εἶναι ὁ Ἀκάκιςτοσ Ὕμνοσ καί ποιόσ εἶναι ὁ ςυνκζτθσ του; (...) Εἶναι ἕνα Κοντάκιον (πῆρε τό ὄνομά του ἀπό τό «κοντό», δθλαδι μικρό κυλινδρικό ξφλο ςτό ὁποῖο τφλιγαν τόν πάπυρο) εἶδοσ ἐκκλθςιαςτικοῦ ὕμνου ποφ ἀποτελεῖται ἀπό προοίμιο (εἰςαγωγι) καί 24 Οἴκουσ (ἀρχίηουν μζ τό «Ἄγγελοσ πρωτοςτάτθσ...») ποφ εἶναι ἡ ςειρά τῶν τροπαρίων ὅπου ἐξελίςςεται κάποια ὑπόκεςθ. Οἱ περιςςότεροι ἐρευνθτζσ τόν ἀποδίδουν ςτό ωμανό τόν Μελωδό, ὁ ὁποῖοσ ἔχει γράψει καί πολλοφσ ἄλλουσ ἐκκλθςιαςτικοφσ ὕμνουσ. 2. Ροιά ἡ μορφι καί ἡ ςφνκεςθ τοῦ Ἀκακίςτου Ὕμνου; Ἀρχίηει μζ τό προοίμιο «Τῇ Ὑπερμάχῳ Στρατθγῷ» (Ἄλλοτε ψάλλεται ὡσ προοίμιον «Τό προςταχκζν...»). Ἀκολουκοῦν οἱ εἰκοςιτζςςερισ «οἶκοι» (ςτροφζσ μζ ἀλφαβθτικι ἀκροςτιχίδα ἀπό τό Α μζχρι τό Ω), χωριςμζνοι ςζ 4 «Στάςεισ». Σζ κάκε «Στάςθ» ἀντιςτοιχοῦν 6 «οἶκοι». Οἱ τρεῖσ ἀναφζρονται ςτι Κεοτόκο, οἱ ἄλλοι τρεῖσ ὑμνοῦν τόν Κφριο. Κάκε οἶκοσ ςτι Κεοτόκο, ἀκολουκεῖται ἀπό 6 ςτίχουσ ποφ κακζνασ περιλαμβάνει δφο «Χαῖρε». Καί κλείνουν μζ τό «ἐφφμνιο» (ἐπωδό): «Χαῖρε, Νφμφθ ἀνφμφευτε». Οἱ «οἶκοι» ποφ ὑμνοῦν τόν Κφριο, δζν ἀκολουκοῦνται ἀπό ςτίχουσ. Κλείνουν μζ τό ἐφφμνιο «Ἀλλθλοφια». Σιμερα ὁ Ἀκάκιςτοσ Ὕμνοσ ἔχει ἐνταχκεῖ ςτό Ἀπόδειπνο καί κατά τιν περίοδο τῆσ Μεγάλθσ Τεςςαρακοςτῆσ ψάλλεται μαηί μζ τόν καυμάςιο Κανόνα «Ἀνοίξω τὸ ςτόμα μου...», ποφ ἔγραψε ὁ ἅγιοσ Ἰωςιφ ὁ ὑμνογράφοσ. «Κάποτε κάποιοσ μοναχόσ ποφ εὐλαβεῖτο πολφ τιν Ραναγία, κακϊσ διάβαηε τοφσ χαιρετιςμοφσ καί ἔλεγε τά Χαῖρε, ἐμφανίςτθκε ἡ Ραναγία ςτό κελλί του καί τοῦ εἶπε: Νά χαίρεισ καί ἐςφ τζκνον». 3. Ροιό εἶναι τό κζμα καί τό περιεχόμενο τοῦ «Ἀκακίςτου Ὕμνου»; Ἡ ἀειπάρκενθ Μθτζρα τοῦ ἀνάρχου Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Κεοῦ! Οἱ ἱεροί ὑμνογράφοι χρθςιμοποιοῦν ὅ,τι ὡραιότερο ἐγκϊμιο γιά τιν Ραναγία μασ εἶπαν οἱ πρό αὐτῶν ἅγιοι Ρατζρεσ (τιν ὀνομάηουν: «παλάτιον τοῦ μόνου Βαςιλζωσ», «ἁγνείασ κθςαφριςμα», «ρόδον τό ἀμάραντον», «οὐρανῶν ὑψθλοτζρα», «ἔμψυχον Ραράδειςον» κλπ) ἀλλά καί κάκε προτφπωςθ καί φράςθ τῆσ Ἁγίασ Γραφῆσ ςχετικι μζ τιν Ἀειπάρκενο («ἐπουράνια κλῖμακα», «γζφυρα» ποφ μᾶσ ἀνεβάηει ςτόν οὐρανό, «ςκζπθ τοῦ κόςμου», «ςκθνι τοῦ Κεοῦ καί Λόγου», «ἄφλεκτοσ βάτοσ»). Συγχρόνωσ ςτρζφουν τιν ψυχι μασ πρόσ τά οὐράνια ὕψθ, ὅπου βρίςκεται ἡ Κυρία τῶν Ἀγγζλων, ἡ Ρλατυτζρα τῶν οὐρανῶν, καί ηθτοῦν ταπεινά τι βοικειά τθσ, παρακινϊντασ ὅλουσ μασ νά κάνουμε τό ἴδιο. Ἀναλυτικά τό περιεχόμενό του: Στό ἀρχικό προοίμιο ὁ ἄγγελοσ φζρνει τό οὐράνιο μινυμα. Ἀκολουκοῦν οἱ οἶκοι

181 Στιν Α Στάςθ (οἶκοι Α-Η) ὁ ὑμνογράφοσ ἐξιςτορεῖ καί ἀνυμνεῖ τά γεγονότα τοῦ Εὐαγγελιςμοῦ τῆσ Κεοτόκου καί κλείνει μζ τόν οἶκο ὅπου ὁ δίκαιοσ Ἰωςιφ δοξάηει τόν Κεό γιά τό Μζγα Μυςτιριο μζ τό «Ἀλλθλοφια». Στι Β Στάςθ (Θ-Μ) ἐξιςτοροῦνται καί ὑμνοῦνται τά γεγονότα ἀπό τῆσ Γεννιςεωσ τοῦ Κυρίου ἕωσ τιν Ὑπαπαντι καί κλείνει μζ τό «Ἀλλθλοφια» τοῦ δικαίου Συμεϊν τοῦ Κεοδόχου ποφ εἶδε τόν Σωτιρα τοῦ κόςμου. Στιν Γ Στάςθ (Ν-Σ) ἀναφζρεται ὁ ὑμνογράφοσ ςτιν ἀλλαγι ποφ ἔφερε ςτόν κόςμο ὁ ἐνανκρωπιςασ Κφριοσ μζ τι διδαςκαλία Του (πνευματικι ἀναδθμιουργία) καί κλείνει μζ τό «Ἀλλθλοφια» τῆσ κάκε ψυχῆσ πρόσ Αὐτόν ποφ ἔςωςε τόν κόςμο. Στιν Δ Στάςθ (Τ-Ω) ἡ Κεοτόκοσ ὑμνεῖται ὡσ προςτάτθσ τῶν Ριςτῶν. Γι αὐτό καί κλείνουμε αὐτοφσ τοφσ χαιρετιςμοφσ μζ τό «Ἀλλθλοφια» ὅλων τῶν πιςτῶν, ποφ ἀνακράηουν: «Ὦ Ρανφμνθτε Μῆτερ, ἡ τεκοῦςα τῶν πάντων Ἁγίων Ἁγιϊτατον Λόγον...» (τρίσ), δζξου τιν προςφορά μασ καί λφτρωςζ μασ ἀπό κάκε ςυμφορά καί ἀπό τι μζλλουςα κόλαςθ. *** Ἀλλά καί ὁ Κανόνασ εἶναι ὑπζροχοσ. Ἄσ διαβάςουμε ἐνδεικτικά ἕνα τροπάριο: «Ἱκετεφομεν οἱ δοῦλοί ςου, καὶ κλίνομεν γόνυ καρδίασ ἡμῶν κλῖνον τὸ οὖσ ςου Ἁγνι, καὶ ςῶςον τοὺσ κλίψεςι βυκιηομζνουσ ἡμᾶσ καὶ ςυντιρθςον πάςθσ ἐχκρῶν ἁλϊςεωσ τὴν ςὴν Ρόλιν, Κεοτόκε». 4. Γιά ποιοφσ λόγουσ λοιπόν κά πρζπει νά καταφεφγουμε ςτιν Ραναγία μασ; (...). α) Διότι περνᾶμε δφςκολεσ μζρεσ. Ὁ τόποσ μασ, ὅπωσ γνωρίηουμε ὅλοι, βρίςκεται ςζ κατάςταςθ πολφ κρίςιμθ. Οἰκονομικι καί πνευματικι. Χρόνια τϊρα καταςτρζφεται ςταδιακά, μεκοδικά καί ὕπουλα. Καταςτρζφονται τά ςτθρίγματά του, τά κεμζλια τῆσ παραδόςεϊσ του. Οἱ ὑποτικζμενοι φίλοι μασ τῆσ Εὐρϊπθσ, ἀφοῦ ἐπί δεκαετίεσ διζφκειραν ςυςτθματικά καί ςχεδιαςμζνα τόν λαό μασ, τϊρα τόν ἀντιμετωπίηουν ςχεδόν ἐχκρικά. Γι αὐτζσ λοιπόν τίσ δυςκολίεσ μασ πρζπει νά καταφφγουμε ςτιν Ραναγία μασ. Ἔχουμε πολφτιμθ ἐμπειρία τῆσ ἀγάπθσ Τθσ. Ὅπωσ λοιπόν κατζφυγε τότε ἡ Κωνςταντινοφπολθ ςτιν προςταςία Τθσ, καί Ἐκείνθ ςικωςε τρικυμία καί κατζςτρεψε τόν ςτόλο τῶν ἐχκρῶν, ἔτςι καί τϊρα νά καταφφγουμε ςτιν προςταςία Τθσ γιά νά ςϊςει τιν πατρίδα μασ. β) Διότι ἡ Ραναγία μασ γνωρίηει ἀπό πόνο. Ρράγματι Ἐκείνθ δοκιμάςτθκε ςκλθρά ςτι ηωι Τθσ. Ράνω ςτό λόφο τοῦ Γολγοκᾶ τό ςπακί τοῦ πόνου ξζςχιςε τι γλυκιά τθσ καρδιά. Καί ἀπό τότε Ἐκείνθ ἔγινε Μθτζρα ὅλων τῶν πονεμζνων, τῶν καταδιωγμζνων, τῶν ἀδικθμζνων τῆσ ηωῆσ. Καί ἀπό ἐκείνθ τιν ὥρα κάκε πιςτόσ τιν ἔχει Μθτζρα του ςτοργικι καί μυριαγαπθμζνθ. Κι ἐμεῖσ ςζ κάκε κίνδυνο, ςζ κάκε δυςκολία, ςζ κάκε πειραςμό ἄσ τρζχουμε ἀμζςωσ ςζ κείνθ. Ἀμζςωσ νά τρζχουμε! Ὅπωσ κλαμζνα τρζχουν κάκε μαννοφλασ τά μικρά παιδιά ςτιν ἀγκαλιά τθσ. Ἄσ ἔχουμε πρόχειρο τό ὄνομά τθσ ςτά χείλθ μασ ὅπωσ ὁ ἁπλόσ λαόσ τι φωνάηει ςζ κάκε του ἀνάγκθ: «Ραναγία μου!». Ἄσ τιν ἐπικαλοφμαςτε καί γιά τά κζματα ποφ ἀπαςχολοῦν τιν ἡλικία μασ, τιν οἰκογζνειά μασ, τιν πατρίδα μασ καί νά εἴμαςτε ςίγουροι γιά τι βοικεια καί μεςιτεία τθσ. Ἡ Ραναγία μασ, ἡ ἀλθκινι καί γνιςια Μθτζρα ὅλου τοῦ κόςμου, κά μᾶσ βοθκιςει. Διότι εἶναι Μθτζρα ὅλων, Μθτζρα τοῦ πόνου, τοῦ ςταυροῦ, τῶν πονεμζνων καί φρικτά βαςανιςμζνων τθσ παιδιῶν, παρθγοριά τῶν κλιβομζνων καί ςωτθρία ὅλων τῶν ἀπελπιςμζνων ναυαγῶν τῆσ πολυτάραχθσ ηωῆσ μασ

182 ΕΠΙΛΟΓΟ Στό διάςτθμα τῆσ Μ. Τεςςαρακοςτῆσ ἡ ἁγία μασ Ἐκκλθςία τοποκζτθςε κάποιουσ ςτακμοφσ ἀνεφοδιαςμοῦ γιά νά βοθκιςει τόν ἀγϊνα μασ ἕνασ ἀπό αὐτοφσ εἶναι καί ἡ ἀκολουκία τῶν «Χαιρετιςμῶν», ποφ ψάλλεται κάκε Ραραςκευι ἀπό τιν πρϊτθ μζχρι καί τιν Ρζμπτθ ἑβδομάδα. Ἔτςι μᾶσ δίνεται ἡ δυνατότθτα νά ςυνδεκοῦμε πιό ςτενά μζ τιν Ραναγία μασ. Κάκε Ραραςκευι ἀπόγευμα λοιπόν ἄσ μι χάνουμε αὐτιν τιν πνευματικι εὐκαιρία. Εἶναι εὐκαιρία νά μάκουμε κι ἐμεῖσ νά ἀπευκυνόμαςτε ςτιν Ὑπεραγία Κεοτόκο μζ τιν τόςο ςυγκινθτικι ἀκολουκία τῶν «Χαιρετιςμῶν» νά Τιν ὑμνοῦμε γιά τό ἀνυπζρβλθτο μεγαλεῖο Τθσ, νά Τιν εὐχαριςτοῦμε γιά τό πλῆκοσ τῶν καυμαςτῶν δωρεῶν Τθσ καί νά τιν ἱκετεφουμε νά μᾶσ διατθρεῖ κάτω ἀπό τιν κραταιά ςκζπθ καί προςταςία Τθσ! ΕΡΨΣΗΕΙ - ΦΟΛΙΑ 1. Ροια χαρακτθριςτικά επίκετα ζδωςε ο χριςτιανικόσ λαόσ ςτθν Ραναγία μασ; (Μεγαλόχαρθ, Γλυκοφιλοφςα, Φανερωμζνθ, Ελευκερϊτρια, Βρεφοκρατοφςα, Ρλατυτζρα...) 2. Ρϊσ τιμά θ Εκκλθςία μασ τθν Ραναγία μασ; α. Με ακολουκίεσ (εκκλθςιαςτικζσ τελετζσ), όπωσ θ Ραράκλθςθ (Μικρόσ και Μεγάλοσ Ραρακλθτικόσ Κανόνασ) και οι Χαιρετιςμοί β. Με γιορτζσ (Γζννθςθ, Ειςόδια, αφιζρωςισ τθσ ςτον Ναό (21 Νοεμβρίου), Σφναξθ, ςυνολικι τιμθτικι μνιμθ (26 Δεκεμβρίου), Ευαγγελιςμόσ (25 Μαρτίου), Κοίμθςθ (15 Αυγοφςτου) γ.με εικόνεσ ηωγραφιςμζνεσ για τθν Χάρθ Σθσ δ.με Ναοφσ αφιερωμζνουσ ςτο όνομά Σθσ ε.με αναρίκμθτα προςκυνθτάρια διεςπαρμζνα ςε όλο τον χριςτιανικό κόςμο ςτ.με ζργα καλλιτεχνϊν που θ Παναγία απετζλεςε πθγι ζμπνευςθσ ςε όλεσ τισ εποχζσ 3. Γιατί θ Εκκλθςία μασ τιμά τθν Ραναγία; Ζδωςε ελεφκερα τθ ςυγκατάκεςι Τθσ και «ςυνιργθςε» με το Κεό (Του δάνειςε τθ ςάρκα Τθσ)ςτθν Γζννθςθ του Κεανκρϊπου Ιταν ςτολιςμζνθ με όλα τα χαρίςματα του Κεοφ (Κεχαριτωμζνθ) 4. Ροια κζςθ και ςτάςθ πρζπει να παίρνουμε απζναντι ςε όλουσ όςουσ βλαςφθμοφν τθν Ραναγία μασ και με τθν προχπόκεςθ ότι εμείσ όχι μόνον δε βλαςφθμοφμε αλλά και δε γινόμαςτε θ αιτία να βλαςφθμείται το όνομά Τθσ; 5. Γιατί θ Ραναγία είναι θ μθτζρα μασ; Θ μθτζρα όλων των Χριςτιανϊν; Ζηθςε τθν προςφυγιά (φυγι ςτθν Αίγυπτο), τθ χαρά (Κανά) Ζηθςε τον πόνο τθσ μάνασ (ςτθν Σταφρωςθ) Ζηθςε τθν κατακραυγι του κόςμου (ςτον τρόπο Σφλλθψθσ) Ζηθςε τθν μοναξιά όταν ετάφθ ο Υιόσ τθσ για αυτό και μπορεί να καταλάβει τουσ ανκρϊπουσ, όχι μόνον αυτϊν των κατθγοριϊν αλλά και άλλουσ

183 ΒΙΝΣΕΟ 1. Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Θ κυςία μιασ μάνασ», από το ςφνδεςμο: 2. Ο φμνοσ προσ τθν Κεοτόκο «Αγνι Ραρκζνε Δζςποινα» (ποίθμα Αγίου Νεκταρίου), τον οποίο μποροφμε να ψάλουμε όλοι μαηί, από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. Ακροςτοιχίδα Ρ (ΑΛΛΘ ΟΝΟΜΑΣΛΑ ΤΘΣ ΡΑΝΑΓΛΑΣ)-ΡΛΑΤΥΤΕΑ Α (ΧΑΛΕ ΝΥΜΦΘ...)-ΑΝΥΜΦΕΥΤΕ Ν---(ΕΤΣΛ ΑΧΛΗΕΛ Θ ΤΛΤΘ ΣΤΑΣΘ ΤΩΝ ΧΑΛΕΤΛΣΜΩΝ)-ΝΕΑΝ Α------(ΜΕΤΕΦΕΕ ΤΟ ΜΘΝΥΜΑ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΛΣΜΟΥ)-ΑΓΓΕΛΟΣ Γ (Ο ΛΟΦΟΣ ΤΘΣ ΣΤΑΥΩΣΘΣ)-ΓΟΛΓΟΚΑΣ Λ-----(ΕΛΝΑΛ Θ ΡΑΝΑΓΛΑ ΓΛΑ ΤΟΥΣ ΧΛΣΤΛΑΝΟΥΣ)-ΛΑΤΟΣ Α (ΕΛΝΑΛ ΟΛ ΑΓΓΕΛΟΛ)-ΑΣΩΜΑΤΟΛ 2. Σωςτό ι λάκοσ; Α. ΥΡΕΜΑΧΟΣ ΣΤΤΘΓΟΣ ΟΝΟΜΑΗΕΤΑΛ Θ ΡΑΝΑΓΛΑ (Σ) Β. Ο ΡΑΤΛΑΧΘΣ ΘΑΚΛΕΛΟΣ ΕΜΨΥΧΩΝΕ ΤΟΥΣ ΥΡΕΑΣΡΛΣΤΕΣ ΤΘΣ ΡΟΛΘΣ (Λ) Γ. Θ ΡΑΝΑΓΛΑ ΕΛΝΑΛ Θ ΜΘΤΕΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΧΛΣΤΛΑΝΩΝ (Σ) -183-

184 Σσμάμςηρη 25 η Σαββαςξκύοιακξ, 4 5 Αποιλίξσ 2015 Πξοεία ποξπ ςξ Πάθξπ ΕΙΑΓΨΓΗ Ἡ Μεγάλθ Τεςςαρακοςτι πλθςιάηει ςτό τζλοσ τθσ καί ςζ λίγο κά μᾶσ παραδϊςει ςτι Μεγάλθ Ἑβδομάδα, τι ςυγκλονιςτικότερθ ἑβδομάδα τοῦ ἐκκλθςιαςτικοῦ ἔτουσ. Γφρω μασ ὁ κόςμοσ βρίςκεται ςζ διαρκι κίνθςθ, ςζ μιά ἀτζλειωτθ περιπλάνθςθ χωρίσ ςκοπό καί νόθμα. Τιν ἴδια ὥρα ἡ Ἐκκλθςία μᾶσ καλεῖ γιά μιά χρονιά ἀκόμα νά ἀκολουκιςουμε τόν Κφριό μασ ςτιν πορεία πρόσ τόν Γολγοκᾶ. Ρῶσ ὅμωσ κά Τόν ἀκολουκιςουμε; Γιά νά ἀπαντιςουμε ςτό ἐρϊτθμα αὐτό, κά παρακολουκιςουμε πρῶτα τοφσ μακθτζσ πῶσ ἀκολοφκθςαν τόν Κφριο ςτιν πορεία πρόσ τό Ράκοσ. ΔΙΗΓΗΗ (Μκ. 10,32-45) Ο Κφριοσ Λθςοῦσ Χριςτόσ καί οἱ μακθτζσ Του βαδίηουν ςτό δρόμο γιά τά Λεροςόλυμα. Καί ἄλλεσ φορζσ βζβαια ἔχουν ἐπιςκεφκεῖ τιν ἁγία Ρόλθ. Αὐτι τι φορά ὅμωσ εἶναι κάτι ἰδιαίτερο καί ςυγκλονιςτικό. Γιά τόν Κφριο Λθςοῦ ἡ ἀνάβαςθ αὐτι ςτά Λεροςόλυμα δζν εἶναι ἕνα ςυνθκιςμζνο ταξίδι. Εἶναι πορεία πρόσ τό Ράκοσ, τό μαρτφριο καί τό κάνατο. Ὁ ἴδιοσ τό γνωρίηει αὐτό πολφ καλά. Γνωρίηει μζ κάκε λεπτομζρεια ὅλα ὅςα πρόκειται ν ἀκολουκιςουν. Κι ὅμωσ τίποτα δζν ἀνακόπτει τιν πορεία Του. Ἀντίκετα. Ρροχωρεῖ πρόσ τό Ράκοσ μζ κάρροσ καί μζ μιά ςπουδι ποφ ξαφνιάηει τοφσ μακθτζσ Του. Τοφσ ἔχει ἄλλωςτε μιλιςει γιά τά δεινά ποφ Τόν περιμζνουν ἐκεῖ καί κακϊσ Τόν βλζπουν νά προπορεφεται, Τόν καυμάηουν γιά τι ςτακερότθτα, μζ τιν ὁποία βαδίηει ςτόν τόπο τῶν πακθμάτων καί τοῦ μαρτυρίου Του. Στι διάρκεια αὐτῆσ τῆσ πορείασ ὁ Κφριοσ ἄρχιςε τιν προετοιμαςία τῶν μακθτῶν Του γιά τά ὅςα ἐπρόκειτο νά ςυμβοῦν ἔπειτα ἀπό λίγεσ μζρεσ ςτιν Ἱερουςαλιμ. Ἔτςι, κάποια ςτιγμι, κακϊσ προχωροῦν, ὁ Κφριοσ γυρίηει καί καλεῖ ἰδιαιτζρωσ τοφσ μακθτζσ κοντά Του. Γιά ἄλλθ μιά φορά τοφσ προειδοποιεῖ γιά τό Ράκοσ καί τιν Ανάςταςι Του. «Λδοφ ἀναβαίνομεν εἰσ Λεροςόλυμα», τοφσ λζει, καί ὁ Υἱόσ τοῦ ἀνκρϊπου, ὁ Μεςςίασ, κά παραδοκεῖ ςτοφσ ἀρχιερεῖσ καί ςτοφσ γραμματεῖσ καί κά Τόν καταδικάςουν ςζ κάνατο καί κά Τόν παραδϊςουν ςτοφσ ἐκνικοφσ (ἐννοεῖ τοφσ ωμαίουσ ςτρατιῶτεσ) καί αὐτοί κά Τόν ἐμπαίξουν, κά Τόν μαςτιγϊςουν, κά Τόν ἐμπτφςουν καί κά Τόν κανατϊςουν καί τιν τρίτθ ἡμζρα ἀπό τό κάνατό Του κά ἀναςτθκεῖ. Ενῶ ὅμωσ ὁ Κφριοσ προφθτικά τοφσ ἀποκαλφπτει τά φοβερά πακιματα ποφ πρόκειται νά ὑποςτεῖ ἐνῶ ὁ Λδιοσ ςυνζχεται ἀπό τό γεγονόσ ὅτι ςζ λίγο κά γευκεῖ τό πικρό ποτιριο τοῦ ςταυρικοῦ κανάτου δφο μακθτζσ Του καί μάλιςτα ἀπό αὐτοφσ ποφ ἦταν πιό ςτενά ςυνδεδεμζνοι μαηί Του, ὁ Λάκωβοσ καί ὁ Λωάννθσ, οἱ υἱοί τοῦ Ηεβεδαίου, Τόν πλθςιάηουν καί Τοῦ λζνε: Διδάςκαλε, κζλουμε νά μᾶσ κάνεισ αὐτό ποφ κά ςοῦ ηθτιςουμε

185 Τί κζλετε νά ςᾶσ κάνω; τοφσ ρωτᾶ. Νά, ὅταν κά ἔλκεισ ςτι δόξα ςου καί κά γίνεισ Βαςιλιάσ, νά μᾶσ δϊςεισ τό δικαίωμα νά κακίςουμε ὁ ἕνασ ἀπό τά δεξιά ςου καί ὁ ἄλλοσ ἀπό τά ἀριςτερά ςου. «Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖςκε», τοφσ ἀπάντθςε ὁ Κφριοσ, δζν ξζρετε τί ηθτᾶτε. Ρράγματι οἱ δφο μακθτζσ δζν ἤξεραν τί ηθτοῦςαν ἐκείνθ τιν ὥρα. Αλλά καί οἱ ὑπόλοιποι μακθτζσ ποφ τοφσ ἄκουςαν ἄρχιςαν ν ἀγανακτοῦν μζ τό αἴτθμα αὐτό τοῦ Λακϊβου καί τοῦ Λωάννθ, ὄχι διότι ἀντιλιφκθκαν τό ἄςτοχο καί ἄκαιρο τοῦ αἰτιματοσ ἀλλά ἐπειδι φοβικθκαν μιπωσ αὐτοί παραγκωνιςκοῦν καί τιμθκοῦν λιγότερο! Αὐτό ἔγινε ἀφορμι, ὥςτε ὁ Κφριοσ νά τοφσ διδάξει μιά ἀπό τίσ ὑπεροχότερεσ διδαςκαλίεσ Του, ὅτι δθλαδι μζςα ςτιν Ἐκκλθςία Του κά ἐπικρατεῖ διαφορετικό πνεῦμα ἀπό αὐτό ποφ δεςπόηει ςτόν κόςμο. Ἐδῶ, ὅποιοσ κζλει νά εἶναι πρῶτοσ, κά πρζπει νά γίνεται ὑπθρζτθσ τῶν ἄλλων. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ Ἄσ δοῦμε ὅμωσ τϊρα: 1. Ροιά εἶναι ἡ ψυχικι κατάςταςθ τοῦ Κυρίου καί ποιά τῶν μακθτῶν, κακϊσ πορεφονται πρόσ τιν Ἱερουςαλιμ; (...) α) Ὁ Κφριοσ ςυνζχεται ἀπό τά γεγονότα ποφ πρόκειται νά ςυμβοῦν. Ρραγματικά ὅλα ὅςα εἶπε ςτοφσ μακθτζσ Tου φανερϊνουν τιν ἀτμόςφαιρα ςτιν ὁποία βριςκόταν ἡ ψυχι Του. Ὅλοσ ὁ ἐςωτερικόσ Του κόςμοσ εἶχε μεταφερκεῖ ἐκεῖ: Στι Γεκςθμανῆ, ςτιν προδοςία τοῦ Ἰοφδα, ςτιν πτϊςθ τοῦ Ρζτρου, ςτι δίκθ Του ἐνϊπιον τοῦ Ἄννα, τοῦ Καϊάφα, τοῦ Ριλάτου καί τοῦ Ἡρϊδθ, ςτιν περιφρόνθςθ καί τιν ἀχαριςτία τοῦ λαοῦ Του. Καί παραπάνω ἀπ ὅλα ςτό λόφο τοῦ Γολγοκᾶ, ςτό Σταυρό καί τόν κάνατο. Σζ ὅλα δθλαδι αὐτά ποφ ἔχουν ἄμεςθ ςχζςθ μζ τι μεγάλθ λυτρωτικι Του Κυςία γιά τόν κόςμο. Τιν ἀτμόςφαιρα αὐτι τῆσ ψυχῆσ τοῦ Κυρίου τιν φανερϊνει καί μία χαρακτθριςτικι φράςθ τοῦ εὐαγγελιςτοῦ Μάρκου ὁ ὁποῖοσ λζγει ὅτι «ἦν προάγων αὐτοφσ ὁ Ἰθςοῦσ, καί ἐκαμβοῦντο, καί ἀκολουκοῦντεσ ἐφοβοῦντο» ὁ Κφριοσ βάδιηε μπροςτά ἀπό τόν ὅμιλο τῶν μακθτῶν Του, πράγμα ποφ τοφσ προξζνθςε κατάπλθξθ καί τοφσ ἔκανε νά Τόν ἀκολουκοῦν μζ φόβο. Γιατί μζ κατάπλθξθ καί φόβο; Διότι μζχρι τότε ὁ Κφριοσ ςυνικιηε ἤ νά βαδίηει μαηί τουσ ἤ νά τοφσ ἀκολουκεῖ. Τό γεγονόσ ὅτι τϊρα προπορεφεται, φανερϊνει ὅτι ἀπό κάτι πολφ μεγάλο καί ςοβαρό ςυνζχεται ἡ ψυχι Του. Κάτι Τόν ἀπαςχολεῖ ἔντονα καί ςπεφδει νά φτάςει ὅςο γίνεται ταχφτερα ἐκεῖ. Νοερά λοιπόν ὁ Κφριοσ βρίςκεται ἤδθ ςτόν Γολγοκᾶ καί ςτό Ράκοσ. Καί προςπακεῖ τϊρα νά βάλει καί τίσ ψυχζσ τῶν μακθτῶν ςτιν ἴδια ἀτμόςφαιρα, ὥςτε νά μιν αἰφνιδιαςτοῦν καί χάςουν τιν πίςτθ τουσ. Αὐτόν τόν ςκοπό ἐξυπθρετοῦν τά ςοβαρά, παράδοξα καί ἀνθςυχθτικά λόγια ποφ τοφσ λζει: «Ἰδοφ ἀναβαίνομεν εἰσ Ἱεροςόλυμα καί ὁ υἱόσ τοῦ ἀνκρϊπου παραδοκιςεται τοῖσ ἀρχιερεῦςι...» κ.τ.λ. β) Οἱ μακθτζσ Του ὅμωσ βρίςκονται ςζ ἄλλουσ κόςμουσ. Αὐτοί ἀκοῦν γιά πακιματα καί κάνατο, ἀλλά δζν καταλαβαίνουν τίποτε. Ὁ νοῦσ τουσ ἔχει κολλιςει ςτιν ἐπίγεια βαςιλεία καί ςτιν ἐξουςία ποφ κά ἀποκτιςουν κοντά ςτόν μεγάλο βαςιλζα, τόν Μεςςία, τόν Διδάςκαλό τουσ. Ἄσ μι μᾶσ κάνει ἐντφπωςθ τό πράγμα. Δζν πρζπει νά λθςμονοῦμε ὅτι ἀπό μικρά παιδιά, -185-

186 ὅπωσ ὅλοι οἱ Ἑβραῖοι, εἶχαν μεγαλϊςει μζ αὐτι τι λανκαςμζνθ ἰδζα γιά τόν Μεςςία ποφ τοφσ δίδαςκαν οἱ Γραμματεῖσ καί οἱ Φαριςαῖοι, διαςτρζφοντασ τά λόγια τῶν προφθτῶν. Καί παρόλο ποφ ἔχουν μείνει τρία χρόνια κοντά ςτόν Κφριο, δζν ἔχουν ἀκόμθ ἀπαλλαγεῖ ἀπό τίσ προκαταλιψεισ αὐτζσ. Ἄλλωςτε βρίςκονται πρό τῆσ Ρεντθκοςτῆσ καί ςτεροῦνται τόν φωτιςμό τοῦ Ἁγίου Ρνεφματοσ. Ὅλα αὐτά ἐξθγοῦν τόν τρόπο ςκζψεωσ τῶν μακθτῶν καί τίσ ἐνζργειζσ τουσ, ἀλλά βζβαια δζν τοφσ δικαιολογοῦν. Ὄφειλαν νά δϊςουν μεγαλφτερθ προςοχι ςτά τόςο ξεκάκαρα λόγια τοῦ Κυρίου καί νά μποῦν ςτιν ἀτμόςφαιρα ποφ βριςκόταν Ἐκεῖνοσ καί ςτιν ὁποία προςπακοῦςε νά τοφσ ὁδθγιςει. Κρίμα! Βρίςκονταν τόςο κοντά Του, ἀλλά ἦταν ξζνοι ἐντελῶσ πρόσ τιν ἀτμόςφαιρα τῆσ ψυχῆσ Του. Καί Ἐκεῖνοσ βάδιηε πρόσ τόν Γολγοκᾶ οὐςιαςτικά μόνοσ! ΕΥΑΡΜΟΓΗ 1. Βαδίηουμε καί ἐμεῖσ τϊρα πρόσ τά Ράκθ τοῦ Κυρίου καί τόν Γολγοκᾶ. Ἀλικεια, ποιζσ ςκζψεισ καί τί αἰςκιματα εἶναι ἀναμενόμενο νά κυριαρχοῦν ςτίσ ψυχζσ μασ; (...) Ὀφείλουμε νά ἔχουμε ταιριαςτά πρόσ αὐτι τιν πορεία αἰςκιματα ςτίσ ψυχζσ μασ. Ἔτςι ἀκριβῶσ ὅπωσ πολφ παραςτατικά καί ἔντονα μᾶσ προτρζπει τό πρῶτο τροπάριο τῶν αἴνων ςτιν ἀκολουκία τοῦ Νυμφίου ποφ ψάλλεται τό βράδυ τῆσ Κυριακῆσ τῶν ΒαἸων καί εἶναι ὁ Ὄρκροσ τῆσ Μεγάλθσ Δευτζρασ: «...Δεῦτε οὖν καί ἡμεῖσ κεκακαρμζναισ διανοίαισ ςυμπορευκῶμεν αὐτῷ καί ςυςταυρωκῶμεν καί νεκρωκῶμεν δι αὐτόν ταῖσ τοῦ βίου ἡδοναῖσ...». α) Νά ςυμπορευκοῦμε μζ τόν Κφριο. Δθλαδι νά καταλάβουμε τί γίνεται κατά τό διάςτθμα αὐτό τῆσ πορείασ μασ πρόσ τι Μεγάλθ Ἑβδομάδα. Δζν εἶναι ἁπλῶσ μιά ςυνθκιςμζνθ πορεία προκειμζνου νά γιορτάςουμε τό Ράςχα. Εἶναι κάτι βακφτερο καί οὐςιαςτικότερο. «Κεκακαρμζναισ διανοίαισ», λζγει ὁ ὑμνογράφοσ. Αὐτό ςθμαίνει πρῶτα-πρῶτα ὅτι ὅλθ αὐτιν τιν περίοδο τό βαςικό κζμα ποφ πρζπει νά κυριαρχεῖ ςτίσ ψυχζσ μασ εἶναι τό Ράκοσ τοῦ Κυρίου. Νά ὑποχωριςουν οἱ ποικίλεσ ἔγνοιεσ καί φροντίδεσ καί νά δεςπόςουν μζςα μασ τά γεγονότα τῆσ ςωτθρίασ μασ. Νά μιν εἴμαςτε ξζνοι πρόσ τά αἰςκιματα τοῦ Κυρίου, ἀλλά νά ςκεπτόμαςτε καί νά μελετοῦμε τά Ράκθ Του, μζ τά ὁποῖα μᾶσ λφτρωςε ἀπό τι ςκλαβιά τῆσ ἁμαρτίασ καί τι δυναςτεία τοῦ διαβόλου καί μᾶσ ὁδθγεῖ ςτι χαρά καί τι μακαριότθτα τῆσ Βαςιλείασ Του. Νά ἀποτελοῦν αὐτά βακειά καί μόνιμθ ἀτμόςφαιρα τῆσ ψυχῆσ. Κά εἶναι τραγικό νά ἑορτάηουμε τά Ράκθ τοῦ Κυρίου καί οὐςιαςτικά νά Τόν ἀφινουμε καί πάλι μόνο! Ἐμεῖσ νά τριγυρίηουμε ἀλλοῦ ςτό διαδίκτυο, ςτιν τθλεόραςθ, ςτά καταςτιματα, ςτά χριματα, ςτά προβλιματα καί τίσ ποικίλεσ ὑποκζςεισ μασ. Ἄσ μιμθκοῦμε τοφσ Ἁγίουσ μασ, οἱ ὁποῖοι βρίςκονταν μζ τι ςκζψθ τουσ διαρκῶσ κοντά ςτό Σταυρό τοῦ Κυρίου. Ὁ ἅγιοσ Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ, ἐπί παραδείγματι, γιά νά ηεῖ ἔντονα ὅλα αὐτά, εἶχε δϊςει ἀνάλογα ὀνόματα ςτοφσ λόφουσ γφρω ἀπό τιν καλφβα του ςτό δάςοσ. Ἔλεγε, ἐδῶ εἶναι ἡ Γεκςθμανῆ, ἐδῶ ὁ Γολγοκᾶσ, ἐκεῖ ὁ Τάφοσ τοῦ Κυρίου κ.τ.λ. Κά βοθκθκοῦμε κι ἐμεῖσ περιςςότερο ς αὐτό, ἄν μελετοῦμε καί κάποιο ςχετικό βιβλίο, ὥςτε νά ἑτοιμαςτοῦμε ἀνάλογα. Ἀκόμθ τό «κεκακαρμζναισ διανοίαισ» ςθμαίνει καί τιν κακαρότθτα τῆσ ψυχῆσ μασ μζ τό ἱερό Μυςτιριο τῆσ Μετανοίασ καί Ἐξομολογιςεωσ ποφ ἐγκαίρωσ ὀφείλουμε νά ἐπιμελθκοῦμε. Διότι ἄνκρωποι ἀδφναμοι εἴμαςτε. Κάκε μζρα πζφτουμε καί μολυνόμαςτε ἀπό τό κακό. Ὅλα ὅςα κακῶσ κυριάρχθςαν ςτίσ -186-

187 ψυχζσ μασ, τά πολλά ἁμαρτιματά μασ, νά τά ἀποκζςουμε μετανοθμζνοι ςτά πόδια τοῦ Σταυροῦ τοῦ Κυρίου, γιά νά κακαρίςουν οἱ ψυχζσ μασ. β) Νά ςυςταυρωκοῦμε μζ τόν Κφριο, ὅπωσ μᾶσ παριγγειλε ὁ ὑμνωδόσ. Τί ςθμαίνει νά ςυςταυρωκοῦμε; Ὁ ὑμνογράφοσ τό διευκρινίηει λζγοντασ ὅτι πρόσ χάριν τοῦ Κυρίου πρζπει νά νεκρωκοῦμε ὡσ πρόσ τίσ ἐπίγειεσ ἁμαρτωλζσ ἡδονζσ. Ρῶσ εἶναι ἕνα νεκρό καί ἄψυχο ςῶμα; Δζν αἰςκάνεται τίποτε, καί καμιά ἡδονι δζν ἐρεκίηει τό ςῶμα του. Ἔτςι καί ὁ πιςτόσ ποφ νζκρωςε τόν ἁμαρτωλό ἑαυτό του: δζν βλζπει, δζν ἀκοφει, δζν λζγει ὁτιδιποτε ἁμαρτωλό κι ἀνικικο. Δζν ἀντιδρᾶ ὅταν κίγουν τόν ἐγωιςμό του. Δζν τόν ἑλκφει ἡ ματαιότθτα τοῦ κόςμου, οὔτε τόν ςυγκινεῖ ὁ πλοῦτοσ καί ἡ ἐφιμερθ δόξα. Ἐκεῖνο ποφ κζλγει τιν ψυχι του εἶναι ἡ αἰϊνια δόξα καί ηωι, τό ἄφκαςτο κάλλοσ τοῦ οὐρανοῦ. Ὁ ἀπόςτολοσ Ραῦλοσ τό ἐξζφραςε ἀπόλυτα αὐτό, λζγοντασ ἐκεῖνα τά ςυγκλονιςτικά λόγια: «Χριςτῷ ςυνεςταφρωμαι ηῶ δζ οὐκζτι ἐγϊ, ηῇ δζ ἐν ἐμοί Χριςτόσ» (Γαλ. βϋ 20). Ἔχω ςταυρωκεῖ μαηί μζ τόν Χριςτό, λζγει ὁ ἀπόςτολοσ. Καί πλζον δζν ηῶ ἐγϊ, ἀλλά ηεῖ μζςα μου ὁ Χριςτόσ. Ἀλικεια, τί βλζπουν τά μάτια μασ; Τί ἀκοῦν τά αὐτιά μασ; Τί ςκεπτόμαςτε καί ποιά αἰςκιματα κατζχουν τίσ ψυχζσ μασ; Νά, ποφ ὅλα αὐτά πρζπει νά ςταυρωκοῦν, νά νεκρωκοῦμε ὡσ πρόσ τιν ἁμαρτία. Τότε κά γίνει ἀλθκινι ἀνάςταςθ μζςα μασ. ΕΠΙΛΟΓΟ Νά ςυμπορευκοῦμε καί νά ςυςταυρωκοῦμε! Νά εἴμαςτε κοντά ςτόν Κφριο καί ςωματικῶσ, μζ τό νά παρακολουκοῦμε τίσ ὑπζροχεσ ἀκολουκίεσ τῆσ Ἐκκλθςίασ μασ, καί ψυχικῶσ, μζ τό νά ἔχουμε τά ἀνάλογα, ἅγια καί οὐράνια αἰςκιματα. Ἔτςι ἡ Μεγάλθ Ἑβδομάδα κά γίνει γιά μᾶσ κάτι παραπάνω ἀπό Μεγάλθ. Κά γίνει αἰϊνια ηωι, ἀςφλλθπτθ εὐτυχία καί ἀρχι τοῦ Ραραδείςου. ΚΕΙΜΕΝΑ -ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΙΜΟ 1. Το βράδυ προςευχόμαςτε ςτο Κεό και Τον παρακαλοφμε να ςυγχωριςει τισ αμαρτίεσ μασ... Δφο μοναχοί παρακάλεςαν το Κεό να τουσ πλθροφοριςει ςε ποιο μζτρο πνευματικότθτασ ζφκαςαν. Και ιλκε ς' αυτοφσ φωνι εκ του Ουρανοφ που τουσ ζλεγε: - Στθν δείνα κϊμθ υπάρχει κάποιοσ κοςμικόσ, το όνομά του είναι Ευχάριςτοσ και το όνομα τθσ γυναίκασ του Μαρία- δεν ζχετε φκάςει ςτο φψοσ τθσ αγιότθτεσ αυτϊν. Σθκϊκθκαν λοιπόν οι δφο γζροντεσ και ιλκαν ςτθν κϊμθ. ϊτθςαν που είναι το ςπίτι του και εφκολα τουσ βρικαν. Και αφοφ ςυνάντθςαν πρϊτα τθ γυναίκα τθ ρϊτθςαν: «που είναι ο άνδρασ ςου;» Και εκείνθ απάντθςε: «Ροιμζνασ είναι και βόςκει τα πρόβατά μασ». Το βραδάκι ιλκε και ο Ευχάριςτοσ με τα πρόβατά του. Και μόλισ είδε τουσ γζροντεσ ζδωςε εντολι ςτθ γυναίκα του να ετοιμάςει φαγθτό. Ζφερε κατόπιν νερό για να πλφνει τα πόδια τουσ. Τότε οι γζροντεσ του είπαν. «Δε κα κακίςουμε ςτο τραπζηι ςου, εάν πρϊτα δε μασ πεισ πωσ εργάηεςαι πνευματικά». Τότε ο Ευχάριςτοσ με ταπείνωςθ τουσ είπε: «Εγϊ είμαι ζνασ απλόσ τςοπάνθσ και αυτι είναι θ γυναίκα μου. Τι επί πλζον κζλετε να μάκετε;» -187-

188 Εκείνοι επζμεναν και τον παρακαλοφςαν αλλά ο Ευχάριςτοσ δεν ικελε να τουσ πει. Τότε οι γζροντεσ του είπαν: «Ο Κεόσ μασ ζςτειλε ςε ςζνα». Πταν άκουςε τα λόγια αυτά φοβικθκε και τουσ είπε. «Να, αυτά τα πρόβατα ζχουμε από τουσ γονείσ μασ. Τα ειςοδιματά μασ από το ποίμνιο μασ τα χωρίηουμε ςτα τρία. Το ζνα μζροσ το δίνουμε ςτουσ φτωχοφσ, το δεφτερο μζροσ το ξοδεφουμε ςτθ φιλοξενία των αδελφϊν και το τρίτο μζροσ το κρατοφμε για τισ ανάγκεσ μασ. Επί πλζον με τθ γυναίκα μου ηοφμε αδελφικά. Το βράδυ προςευχόμαςτε ςτο Κεό και τον παρακαλοφμε να ςυγχωριςει τισ αμαρτίεσ μασ. Αυτά που ςασ λζγω δεν τα ξζρει κανείσ παρά μόνο εςείσ». Και οι γζροντεσ, αφοφ άκουςαν όλα αυτά, ζφυγαν ζκπλθκτοι δοξάηοντεσ το Κεό. 2. Μόνο Εκείνοσ γνωρίηει... Ρολλζσ φορζσ ηιτθςα με τθν προςευχι από το Κεό, να μου γίνει κάτι που το νόμιηα καλό και επζμενα παράλογα να το ηθτϊ βιάηοντασ το κζλθμα του Κεοφ, και δεν Τον άφθνα να οικονομιςει Εκείνοσ ό,τι γνωρίηει ωσ ςυμφζρον δικό μου.και, λοιπόν, αφοφ ζλαβα ό,τι ηιτθςα, ςτεναχωρζκθκα φςτερα πολφ που δεν είχα ηθτιςει να γίνει το κζλθμα του Κεοφ. Γιατί δεν μου ιρκε το πράγμα ζτςι όπωσ το νόμιηα... (Άγιοσ Νείλοσ ο Αςκθτισ) ΒΙΝΣΕΟ Το ντοκυμανταίρ «Θ ηωι των μοναχϊν ςτο Άγιον Προσ» από το τθλεοπτικό κανάλι τθσ Βουλισ των Ελλινων ςε πζντε μζρθ ςτουσ ςυνδζςμουσ: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. Ρόςα Α υπάρχουν ςτο παρακάτω κείμενο; «Νά ςυμπορευκοῦμε καί νά ςυςταυρωκοῦμε! Νά εἴμαςτε κοντά ςτόν Κφριο καί ςωματικῶσ, μζ τό νά παρακολουκοῦμε τίσ ὑπζροχεσ ἀκολουκίεσ τῆσ Ἐκκλθςίασ μασ, καί ψυχικῶσ, μζ τό νά ἔχουμε τά ἀνάλογα, ἅγια καί οὐράνια αἰςκιματα. Ἔτςι ἡ Μεγάλθ Ἑβδομάδα κά γίνει γιά μᾶσ κάτι παραπάνω ἀπό Μεγάλθ. Κά γίνει αἰϊνια ηωι, ἀςφλλθπτθ εὐτυχία καί ἀρχι τοῦ Ραραδείςου!» ΑΡΑΝΤΘΣΘ: Διορκϊνω τα ορκογραφικά λάκθ ΜΕΤΑΝΛΑ, ΓΕΚΣΛΜΑΝΘ, ΕΒΕΟΛ, ΘΡΥΕΤΘΣ, ΡΟΛΑ, ΓΟΛΓΩΚΑΣ, ΥΛΣΟΥΣ, ΛΔΛΕΤΕΩΣ. «ΤΜΠΟΡΕΤΘΨΜΕΝ ΑΤΣΨ ΚΑΙ ΤΣΑΤΡΨΘΨΜΕΝ...» ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΑΗ! -188-

189 Σσμάμςηρη 26 η Σαββαςξκύοιακξ, Αποιλίξσ 2015 Λεῖμξμ μεθ ἡμῶμ... ΕΙΑΓΨΓΗ Εἶναι ἡ πρϊτθ μζρα τῆσ Ἀναςτάςεωσ τοῦ Κυρίου. Τότε ποφ ἀκοφςτθκε ἡ πιό παράξενθ, ἀλλά καί ἡ πιό κριαμβευτικι εἴδθςθ ποφ μποροῦςε ποτζ νά ἀκουςτεῖ. Ὁ Κφριοσ ἀνζςτθ! Τό τριςχαροφμενο μινυμα «ἠγζρκθ ὁ Κφριοσ» ἔχει διαλαλθκεῖ ςτοφσ μακθτζσ ἀπό τι Μαρία τι Μαγδαλθνι καί τίσ ἄλλεσ Μυροφόρεσ. Ὅμωσ δφο ἀπό τόν μεγαλφτερο κφκλο τῶν Μακθτῶν τοῦ Χριςτοῦ δυςκολεφονται νά πιςτζψουν τό μινυμα ποφ ἔφεραν οἱ μυροφόρεσ. Ρορεφονται πρόσ Ἐμμαοφσ καί ςυηθτοῦν. Ἄσ τοφσ ἀκολουκιςουμε... ΔΙΗΓΗΗ θμείωςθ: Ρροτιμότερο, ο κατθχθτισ να διαβάςει από το βιβλίο τθσ Καινισ Διακικθσ τθν περικοπι τθσ εμφάνιςθσ του Αναςτάντοσ Χριςτοφ ςτουσ Εμμαοφσ (Λκ. 24, ςε νεοελλθνικι απόδοςθ), για να κατανοιςουν τα παιδιά ότι δεν πρόκειται για αφιγθςθ κοινοφ παραμυκιοφ, αλλά πιςτι μεταφορά του λόγου του Κυρίου. Θ ΡΟΕΛΑ ΡΟΣ ΕΜΜΑΟΥΣ Τθν ίδια μζρα, δφο από τουσ μακθτζσ του πιγαιναν ς ζνα χωριό που απζχει εξιντα ςτάδια από τθν Λερουςαλιμ και λζγεται Εμμαοφσ. Αυτοί μιλοφςαν μεταξφ τουσ για όλα αυτά που ςυνζβθςαν. Κακϊσ μιλοφςαν και ςυηθτοφςαν, τουσ πλθςίαςε ο ίδιοσ ο Λθςοφσ και βάδιηε μαηί τουσ. Τα μάτια τουσ όμωσ εμποδίηονταν, ζτςι που να μθν τον αναγνωρίηουν. Ο Λθςοφσ τουσ ρϊτθςε: «Για ποιο ηιτθμα μιλάτε μεταξφ ςασ τόςο ζντονα κακϊσ περπατάτε και είςτε ςκυκρωποί;» Ο ζνασ, που τον ζλεγαν Κλεόπα, του αποκρίκθκε: «Εςφ μονάχοσ ηεισ ςτθν Λερουςαλιμ και δεν ζμακεσ τα όςα ζγιναν εκεί αυτζσ τισ μζρεσ;» Κι εκείνοσ τουσ ρϊτθςε: «Ροια;» Αυτοί του είπαν: «Τα ςχετικά με τον Λθςοφ από τθ Ναηαρζτ, που ιταν προφιτθσ δυνατόσ και ςε ζργα και ςε λόγια μπροςτά ςτο Κεό και ς ολόκλθρο τον λαό, και πϊσ τον παρζδωςαν οι αρχιερείσ και οι άρχοντζσ μασ να καταδικαςτεί ςε κάνατο και τον ςταφρωςαν. Εμείσ ελπίηαμε πωσ αυτόσ είναι εκείνοσ που ζμελλε να ελευκερϊςει το λαό του Λςραιλ. Αντίκετα όμωσ, είναι θ Τρίτθ μζρα ςιμερα από τότε που ζγιναν αυτά και δε ςυνζβθ τίποτα. Επιπλζον, και μερικζσ γυναίκεσ από τον κφκλο μασ μασ αναςτάτωςαν. Πταν πιγαν πρωί πρωί -189-

190 ςτον τάφο και δε βρικαν το ςϊμα του, ιρκαν και μασ ζλεγαν ότι είδαν οπταςία αγγζλων, οι οποίοι είπαν ότι αυτόσ ηει. Τότε μερικοί από τουσ δικοφσ μασ πιγαν ςτο μνιμα και διαπίςτωςαν τα ίδια που είπαν και οι γυναίκεσ, αυτόν όμωσ δεν τον είδαν». Τότε ο Λθςοφσ τουσ είπε: «Ανόθτοι, που θ καρδιά ςασ αργεί να πιςτζψει ςε όλα όςα είπαν οι προφιτεσ. Αυτά δεν ζπρεπε να πάκει ο Μεςςίασ για να δοξαςτεί;» Και αρχίηοντασ από τα βιβλία του Μωυςι και όλων των προφθτϊν, τουσ εξιγθςε όςα αναφζρονταν ς όλεσ τισ Γραφζσ για τον εαυτό του. Πταν πλθςίαςαν ςτο χωριό που πιγαιναν, αυτόσ προςποιικθκε πωσ πθγαίνει πιο μακριά. Εκείνοι όμωσ τον πίεηαν και του ζλεγαν: «Μείνε μαηί μασ, γιατί πλθςίαςε βράδυ και θ μζρα ιδθ τελειϊνει». Μπικε, λοιπόν, ςτο χωριό για να μείνει μαηί τουσ. Τθν ϊρα που κάκιςε μ αυτοφσ για φαγθτό, πιρε το ψωμί, το ευλόγθςε και, αφοφ το ζκοψε ςε κομμάτια, τουσ ζδωςε. Ανοίχτθκαν τότε τα μάτια τουσ και κατάλαβαν ποιοσ είναι. Αυτόσ όμωσ ζγινε άφαντοσ. Είπαν τότε μεταξφ τουσ: «Θ καρδιά μασ δεν ζκαιγε μζςα μασ κακϊσ μασ μιλοφςε ςτο δρόμο και μασ ερμινευε τισ Γραφζσ;» Τθν ίδια ϊρα ςθκϊκθκαν και γφριςαν ςτθν Λερουςαλιμ. Εκεί βρικαν ςυγκεντρωμζνουσ τουσ ζντεκα και όςουσ ιταν μαηί τουσ, που ζλεγαν ότι πραγματικά αναςτικθκε ο Κφριοσ και φανερϊκθκε ςτο Σίμωνα. Και αυτοί εξθγοφςαν όςαν τουσ ςυνζβθςαν ςτο δρόμο και πϊσ τον αναγνϊριηαν όταν τεμάχιηε το ψωμί. ΕΛΕΥΚΕΘ ΑΡΟΔΟΣΘ Εἶχαν διανφςει δφο ὡρῶν δρόμο περίπου οἱ δφο μακθτζσ. Ρερπατοῦν πλάι πλάι «ςκυκρωποί» καί κλιμμζνοι. Ρόςθ ἀπογοιτευςθ κά ἔκλεινε ὁ κλιβερόσ τουσ διάλογοσ... Τόν εἶχαν πιςτζψει Λυτρωτι τόν Διδάςκαλο. Καί ἐπάνω ςτόν Γολγοκᾶ ςταυρϊκθκαν, χάκθκαν οἱ χρυςζσ τουσ ἐλπίδεσ. Ἔςβθςε γιά πάντα ἡ προςμονι τῆσ Βαςιλείασ Του...! Σάν ὄμορφο ὄνειρο ἔςβθςε ἡ ὡραία ηωι τῶν τριῶν χρόνων ποφ ἔηθςαν κοντά Του... Φουρτουνιαςμζνα νιϊκουν τά ςτικθ, ταραγμζνθ τι ςκζψθ τουσ καί τιν καρδιά δειλιαςμζνθ. Γιατί ἔτςι;... Γιατί νά κριαμβεφει τό ψζμα, ἡ ἀδικία;... γιατί; Γιατί νά χάςουν γιά πάντα τόν ἀγαπθμζνο Διδάςκαλο;... Μζ κλίψθ ςζρνουν τά βαριά τουσ βιματα. Ὁ ἥλιοσ ἔγειρε κι αὐτόσ ςτι δφςθ του. Ἔδυςαν, πᾶνε κι οἱ δικζσ τουσ ἐλπίδεσ! Τό ςκοτάδι λίγο-λίγο ἔρχεται νά ςκεπάςει τι γῆ νά ςκεπάςει τόν οὐρανό τῆσ καρδιᾶσ τουσ... Ὅμωσ ποιόσ εἶν αὐτόσ ποφ μζ ἁπαλά βιματα ἔρχεται ςυνοδοιπόροσ κοντά τουσ; Τοφσ ἐρωτᾶ μζ ἐνδιαφζρον καί ἀγάπθ. Ἡ φωνι Του εἶναι γλυκιά, ἑλκυςτικι ἐμπνζει ἐμπιςτοςφνθ: ἐρωτᾶ. «Τίνεσ οἱ λόγοι οὗτοι οὓσ ἀντιβάλλετε πρὸσ ἀλλιλουσ περιπατοῦντεσ καί ἐςτε ςκυκρωποί;», τοφσ Μά, Ξζνε, τοῦ ἀπαντᾶ ὁ Κλεόπασ γεμάτοσ ἔκπλθξθ, «ςφ μόνοσ παροικεῖσ ἐν Ἱερουςαλὴμ καὶ οὐκ ἔγνωσ τὰ γενόμενα...;» «Ροῖα;» -«Τὰ περὶ Ἰθςοῦ τοῦ Ναηωραίου...» (ςτίχοι 19-23). Κι ἀνοίγουν τιν καρδιά τουσ ςτόν ἀπρόςμενο ςυνοδοιπόρο οἱ δφο μακθτζσ. Ξεχφνουν τόν πόνο καί τι κλίψθ τουσ ἀφινουν τίσ ἀνθςυχίεσ καί τιν ἀπελπιςία τουσ νά ἀκουμπιςουν ςτι γλυκφτθτα τῆσ παρουςίασ Του. Καί Ἐκεῖνοσ τοφσ μαλακϊνει ςτοργικά: -190-

191 «Ὦ ἀνόθτοι καὶ βραδεῖσ τῇ καρδίᾳ τοῦ πιςτεφειν... οὐχὶ ταῦτα ἔδει πακεῖν τὸν Χριςτὸν καὶ εἰςελκεῖν εἰσ τὴν δόξαν αὐτοῦ;» Ρόςο γλυκά πζφτουν ςτιν πονεμζνθ κι ἀπελπιςμζνθ καρδιά τουσ τά λόγια Του! Τοφσ κυμίηει τίσ Ρροφθτεῖεσ γιά τό Μεςςία!... Ἀλικεια! Ὁ λόγοσ τοῦ Ξζνου ἔχει δφναμθ. Τοφσ ἀνακουφίηει, τοφσ ξαλαφρϊνει ἀναπτερϊνει τίσ ἐλπίδεσ τουσ. Μιά κεία ηεςταςιά ἁπλϊνεται ςτιν παγωμζνθ καρδιά τουσ! Ἕνα φῶσ ξαςτερϊνει τό νοῦ τουσ! Κάτι ἀλλιϊτικο, καινοφργιο, μιά ἀνταφγεια κείασ χαρᾶσ τοφσ πλθμμυρίηει. Μά τί κρίμα! Ὁ δρόμοσ τελείωςε. Ἔφταςαν ςτοφσ ὄμορφουσ Ἐμμαοφσ. Ὅμωσ, ὄχι! Δζν κζλουν νά ἀποχωριςτοῦν τὸν Εὐεργζτθ τουσ Συνοδοιπόρο. «Μεῖνον μεκ ἡμῶν», Τόν παρακαλοῦν ἱκετευτικά. Καί Ἐκεῖνοσ δζχεται τιν πρόςκλθςθ. Ὁ ἕνασ εἶναι ὁ Κλεόπασ καί ὁ ἄλλοσ πικανολογεῖται ὅτι εἶναι ὁ Λουκᾶσ ὁ ὁποῖοσ καί ἐξιςτορεῖ τό περιςτατικό. Τό λιτό δεῖπνο εἶναι ἕτοιμο. Κατακλίνεται ὁ Κφριοσ μαηί τουσ ςτῆσ κείασ φιλοξενίασ τό τραπζηι «καὶ... λαβὼν τὸν ἄρτον εὐλόγθςε, καί... ἐπεδίδου αὐτοῖσ»! Μεγάλθ καί μοναδικι ςτιγμι τῆσ εὐλογίασ τοῦ Κυρίου! Φῶσ οὐράνιο ἀςτράφτει ςτά μάτια καί ςτό νοῦ τουσ! Φλόγα κεία πυροδοτεῖ τιν καρδιά τουσ! αὐτῶν»!... Ὁ Κφριοσ!!! «Διθνοίχκθςαν» τῆσ ψυχῆσ τουσ τά μάτια καί Τόν ἀναγνωρίηουν. Μά Ἐκεῖνοσ, «ἄφαντοσ ἐγζνετο ἀπ Ἄχ, γιατί νά μιν τόν εἶχαν ἀναγνωρίςει νωρίτερα, ὅταν τοφσ μιλοῦςε ςτό δρόμο; «Οὐχὶ ἡ καρδία ἡμῶν καιομζνθ ἦν ἐν ἡμῖν, ὡσ ἐλάλει ἡμῖν ἐν τῇ ὁδῷ;»... Ὅμωσ ὁ Κφριοσ τοφσ ἔχει ἤδθ μεταγγίςει μζ τι κεία παρουςία Του δφναμθ ἀςυγκράτθτθ, ἀκαταγϊνιςτθ! Ἡ καινοφργια φλόγα τῆσ ἀγάπθσ καί τοῦ ηιλου τοφσ ξεςθκϊνει! Ρλθμμυρίηει ἡ ψυχι τουσ ἀπό πίςτθ, ἐλπίδα, φναμθ, κάρροσ, ςιγουριά, ἀποφαςιςτικότθτα! Οἱ «Ἐμμαοφσ» δζν τοφσ χωροῦν! Μζ φτερωμζνα πόδια ςχίηουν τοφσ «ἑξικοντα ςταδίουσ» καί ξαναγυρίηουν ςτά Ἱεροςόλυμα! Βρίςκουν τοφσ ἄλλουσ μακθτζσ ςυγκεντρωμζνουσ. Τοφσ ὑποδζχονται μζ παραλιρθμα χαρᾶσ ἐκεῖνοι: «Ἠγζρκθ ὁ Κφριοσ ὄντωσ»! «Χριςτόσ Ἀνζςτθ»! ἐπιβεβαιϊνουν μζ κραυγι νικθτιρια καί οἱ δφο μακθτζσ. Οἱ μζρεσ τοῦ πόνου καί τῆσ ἀμφιβολίασ τελείωςαν. Ἡ ςκοτεινιά τῆσ καρδιᾶσ τουσ ἔγινε τϊρα φῶσ καί χαρά. Ρῆραν τιν εὐλογία καί τιν εἰρινθ Του. Τϊρα τοφσ ἀποςτζλλει εὐαγγελιςτζσ εἰσ «πάντα τά ἔκνθ»! Σζ λίγο τό Ρνεῦμα τό Ἄγιον κά τοφσ χρίςει μζ Χάρθ. Κά ςτερεϊςει τι δφναμι τουσ. Κά τοφσ χαρίςει πρωτόγνωρεσ δωρεζσ. Ἀνζςτθ ὁ Κφριοσ!... ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ-ΕΥΑΡΜΟΓΗ 1. Σζ ποιά κατάςταςθ βρῆκε ὁ Κφριοσ τοφσ δφο μακθτζσ Του, ὅταν τοφσ ςυνάντθςε ςτό δρόμο πρόσ Ἐμμαοφσ; (...) Οἱ δφο μακθτζσ ἐνῶ εἶχαν δεῖ τόςα καφματα ἀπό τόν Κφριο ἐνῶ εἶχαν ἀκοφςει τι κεία Του διδαςκαλία ἐνῶ ἄκουςαν τι διαβεβαίωςι Του ὅτι κά ςυλλθφκεῖ, κά ςταυρωκεῖ καί κά ἀναςτθκεῖ τιν -191-

192 τρίτθ ἡμζρα καί ἐνῶ ὅλα αὐτά τοφσ εἶχαν πείςει ὅτι ὁ Χριςτόσ εἶναι ὁ Κεόσ ὅμωσ μζ τι κλίψθ τῶν τελευταίων ἡμερῶν ςφλλθψθ, ςταφρωςθ ὀλιγοπίςτθςαν, ὀλιγοψφχθςαν. Καί παρουςίαςαν τιν κατάςταςθ ἐκείνθ ςτιν ὁποία τοφσ βρῆκε ὁ ἄγνωςτοσ ὁδοιπόροσ, ὁ Χριςτόσ. - Μιπωσ καί μεῖσ πακαίνουμε κάτι παρόμοιο ςτό δρόμο τῆσ ηωῆσ μασ; (...) Ἐνῶ ξζρουμε ὅτι ὁ Κεόσ μᾶσ ἀγαπᾶ, μᾶσ προςτατεφει, μᾶσ δίνει πλοφςια τά ἀγακά Του, τιν ὑγεία μασ καί τόςα ἄλλα, ὅταν κάποια φορά παρουςιαςκεῖ ςζ μᾶσ ἤ ςτό ςπίτι μασ κάποια δυςκολία, μιά ἀποτυχία, μιά κλίψθ, ἀρρϊςτια, ὀλιγοπιςτοῦμε, ὀλιγοψυχοῦμε, τά χάνουμε. Ὅταν ὅμωσ ὀλιγοπιςτοῦμε εἶναι ςάν νά μιν πιςτεφουμε ὅτι ὁ Χριςτόσ εἶναι Κεόσ Ραντοδφναμοσ καί Ρανάγακοσ, ποφ μᾶσ παραςτζκει ςζ κάκε δφςκολθ ςτιγμι καί λφνει ὅ,τι πρόβλθμα ἔχουμε. Γι αὐτό δζν πρζπει νά ἀφινουμε καμιά γωνία τῆσ καρδιᾶσ μασ ἄδεια ἀπό Χριςτό, ὥςτε νά μπαίνει ἐκεῖ ἡ ἀπογοιτευςθ καί ἡ κλίψθ. Τό πρῶτο ςθμεῖο λοιπόν ποφ πρζπει νά τονίςουμε εἶναι ὅτι ςτίσ τυχόν κλίψεισ ποτζ νά μι μᾶσ καταλαμβάνει ὀλιγοπιςτία καί ἀπελπιςία. Ἀλλά νά διατθροῦμε ἀμείωτθ τιν πίςτθ μασ ςτοφσ λόγουσ καί τίσ ὑποςχζςεισ τοῦ Κυρίου. 2. Τί αἰςκάνκθκαν οἱ δφο μακθτζσ ὅταν τοφσ μιλοῦςε ὁ Κφριοσ; (...) Μόλισ ὁ Χριςτόσ βρζκθκε κοντά ςτοφσ μακθτζσ καί τοφσ μίλθςε, ἡ ψυχι τουσ γζμιςε χαρά καί ἀγαλλίαςθ. Ραρθγορικθκαν, ἐνιςχφκθκαν ςτιν πίςτθ, πῆραν δυνάμεισ καί κάρροσ. Καί ςζ μᾶσ δζν μιλάει ὁ Κφριοσ; (...) Βεβαίωσ! Μζ τόν κεῖο λόγο Του, τιν Ἁγία Γραφι, τό χριςτιανικό βιβλίο καί περιοδικό, τό κιρυγμα. Ρόςεσ φορζσ ἔχει ςυμβεῖ νά μελετοῦμε τιν Καινι Διακικθ ἤ ἕνα πνευματικό βιβλίο καί νά αἰςκανόμαςτε χάρθ καί δφναμθ, μιά γλυκφτθτα νά πλθμμυρίηει τιν ψυχι μασ! Μᾶσ τονϊνει ἡ πνευματικι μελζτθ. Γινόμαςτε δυνατοί ςτιν πίςτθ, ςτόν ἀγϊνα, ςτιν ἀρετι. Τό δεφτερο ςθμεῖο λοιπόν εἶναι ὅτι ἡ προςεκτικι μελζτθ καί ἀκρόαςθ τοῦ λόγου τοῦ Κεοῦ μᾶσ μεταδίδει κάρροσ καί ἐλπίδα. 3. Ὅταν ἐπρόκειτο νά χωρίςει ὁ δρόμοσ τουσ, πῶσ ἀντζδραςαν οἱ δφο μακθτζσ; (...) Οἱ δφο μακθτζσ ἐπζμεναν νά μείνει κοντά τουσ ὁ Κφριοσ: «Μεῖνον μεκ ἡμῶν»! Τοῦ ἔλεγαν... Καί «παρεβιάςαντο αὐτόν», ὅπωσ μᾶσ πλθροφορεῖ τό ἱερό Εὐαγγζλιο. Τόν κράτθςαν «μζ τι βία» κοντά τουσ! Αὐτι πρζπει νά εἶναι καί ἡ δικι μασ ἐπικυμία καί παράκλθςθ: νά μζνει ὁ Χριςτόσ μαηί μασ, μζςα ςτιν ψυχι μασ, κοντά μασ, πάντοτε: Τιν ὥρα ποφ μελετοῦμε, ὅταν μάλιςτα τά μακιματα εἶναι πολλά ἤ δφςκολα. Τιν ὥρα τοῦ ςχολείου, ποφ ὁ κακθγθτισ διδάςκει. Τιν ὥρα τοῦ παιχνιδιοῦ μασ, γιά νά μᾶσ προςτατεφει ἀπό κάκε κακό ςωματικό καί ψυχικό. Τιν ὥρα τοῦ πειραςμοῦ, ποφ ὁ ςατανάσ ἔρχεται νά μᾶσ δυςκολζψει καί νά μᾶσ ὠκιςει μζ ὁποιονδιποτε τρόπο ςτιν ἁμαρτία. Τιν ὥρα τῆσ χαρᾶσ ἀλλά καί τοῦ πόνου, τῆσ κλίψεωσ. Τί ὡραῖο πράγμα νά ξζρουμε ὅτι ὁ Χριςτόσ εἶναι κοντά μασ. Ρόςθ προςοχι πρζπει νά ἔχουμε, πόςθ ἀςφάλεια, πόςθ χαρά κά αἰςκανόμαςτε! Καί τό εὐχάριςτο εἶναι ὅτι ὁ Χριςτόσ τό κζλει νά εἶναι μαηί μασ, ὅπωσ τό δζχτθκε νά παραμείνει μζ τοφσ δφο ςυνοδοιπόρουσ του! -192-

193 Ἄλλωςτε γνωρίηουμε ὅτι Ἐκεῖνοσ μᾶσ ἔχει ὑποςχεκεῖ: «Ἰδοὺ ἐγὼ μεκ ὑμῶν εἰμι πάςασ τὰσ ἡμζρασ ἕωσ τῆσ ςυντελείασ τοῦ αἰῶνοσ» (Ματκ. κθϋ 20). Ὁ Χριςτόσ κζλει νά μείνει μαηί μασ. Ρρῶτα ἀπ ὅλα ὅμωσ κζλει ἐμεῖσ ἐλεφκερα νά κάνουμε αὐτι τιν ἐπιλογι, κζλει ἐμεῖσ νά Τοῦ τό ηθτιςουμε, ὄχι ςάν ὑποχρζωςι μασ, ἀλλά ἐπειδι νιϊκουμε πϊσ ς Αὐτόν βρίςκουμε τιν εὐτυχία, τιν ἀγάπθ, τιν εἰρινθ, τι γαλινθ, τι ςωτθρία, τι κζωςθ! ΕΠΙΛΟΓΟ Ἡ παράκλθςθ «μεῖνον μεκ ἡμῶν» τῶν μακθτῶν ἔγινε μζ τόν πόκο τῆσ «καιομζνθσ καρδίασ» τουσ. Ἐκεῖνοσ τοφσ ἔβγαλε ἀπό τό ἀδιζξοδο τῆσ κλίψθσ τουσ. Ἐκεῖνοσ τοφσ δίδαξε τίσ κεῖεσ ἀλικειεσ καί τοφσ μετζδωςε εἰρινθ καί χαρά. Ἐκεῖνοσ ἄναψε καί πάλι ςτιν καρδιά τουσ τι φλόγα τῆσ κείασ ἀγάπθσ. Ρῶσ νά Τόν ἀφιςουν νά φφγει; Ἄσ ἀνάψουμε λοιπόν κι ἐμεῖσ ςτιν καρδιά μασ τι φλόγα τῆσ ἀγάπθσ γιά τό Χριςτό κι ἄσ Τόν παρακαλοῦμε μζ πίςτθ καί ἐπιμονι νά μζνει μαηί μασ. Ἄν ὁ Χριςτόσ εἶναι ὅλεσ τίσ ὧρεσ κοντά μασ, δζν κά ὑπάρξει γιά μᾶσ ποτζ ςκοτάδι, κά ὑπάρχει αἰϊνιο φῶσ, αἰϊνια δόξα καί χαρά. ΚΕΙΜΕΝΑ- ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Ο Βαςιλιάσ και το αλάτι Μια φορά κι ζναν καιρό, ηοφςε ζνασ βαςιλιάσ με τισ τρεισ όμορφεσ κόρεσ του. Τισ αγαποφςε πολφ και τισ τρεισ, αλλά και αυτζσ τον λάτρευαν. Μια μζρα που κακόταν ο βαςιλιάσ μαηί τουσ, τισ ρϊτθςε, όπωσ ρωτοφν όλοι οι πατεράδεσ, αν τον αγαποφν. Και οι βαςιλοποφλεσ είπαν και οι τρεισ μαηί: «Και το ρωτάs, πατζρα;» «Ρόςο μ αγαπάs εςφ;» ρϊτθςε τθ μεγάλθ. «Σ αγαπϊ, πατζρα μου, ςαν το χρυςάφι», του αποκρίκθκε εκείνθ. «Μπράβο, κόρθ μου, είπε ευχαριςτθμζνοσ ο βαςιλιάσ. «Εςφ;» ρϊτθςε τθ δεφτερθ κόρθ του. «Εγϊ ς αγαπϊ ςαν το αςιμι, πατζρα μου», είπε γλυκά n δεφτερθ. «Εφγε, καλό μου παιδί», είπε ο βαςιλιάσ και τθ χάιδεψε τρυφερά. «Κι εςφ;» ρϊτθςε τθ μικρότερθ. «Εγϊ, πατζρα μου, ς αγαπϊ ςαν το αλάτι», είπε n μικρι. «Σαν το αλάτι;» φϊναξε κυμωμζνοσ ο βαςιλιάσ. «Μα αυτι δεν είναι αγάπθ, κόρθ μου. Δεν το περίμενα αυτό από ςζνα. Δεν κζλω να ςε βλζπω πια». Στενοχωρθμζνθ n βαςιλόπουλα, κλείςτθκε για μζρεσ ςτο δωμάτιό τθσ, αφοφ δεν ικελε ο πατζρα τθσ να τθν ξαναδεί και ςκεφτόταν πϊσ να του αποδείξει ότι τον αγαπά. Ζνα πρωί, λοιπόν, κατζβθκε ςτισ βαςιλικζσ κουηίνεσ, παράγγειλε ζνα μεγάλο γεφμα για τον πατζρα τθσ και του μινυςε μάλιςτα ότι κα του ζφτιαχνε n -193-

194 ίδια τα καλφτερα φαγθτά. Στολίςτθκε το βράδυ, ςτολίςτθκαν και οι δυο άλλεσ αδελφζσ τθσ και πζραςαν όλοι μαηί ςτθν τραπεηαρία του παλατιοφ. Θ μικρι κόρθ είχε ςτολίςει το τραπζηι. Άςτραφταν τα ολόχρυςα πιάτα και τα ποτιρια και ζλαμπαν από το αςιμι τα μαχαίρια και τα πιροφνια. Σαν άρχιςε, όμωσ, να τρωει ο βαςιλιάσ τα φαγθτά που του είχε μαγειρζψει n κόρθ του, ζςπρωξε το ολόχρυςο πιάτο μακριά. Δοκίμαςε το δεφτερο φαγθτό. Ιταν πιο άνοςτο από το πρϊτο και ασ ιταν κι αυτό μζςα ςε ολόχρυςο πιάτο. Τίποτα δεν του άρεςε. Πλα ιταν άνοςτα και κακόταν νθςτικόσ και ςτεναχωρθμζνοσ. Τότε ζςκυψε θ βαςιλόπουλα και του είπε: «Μιπωσ κζλεισ να δοκιμάςεισ από το δικό μου πιάτο, βαςιλιά μου;» O βαςιλιάσ δοκίμαςε από το φαγθτό τθσ και το βρικε καυμάςιο. «Αυτό είναι φαΐ!» είπε χαροφμενοσ. Ριρε μπροςτά του το γυάλινο πιάτο τθσ και ζφαγε με μεγάλθ όρεξθ. «Τι του ζχεισ βάλει και είναι τόςο νόςτιμο;» ρϊτθςε τθ μικρι του κόρθ. Και εκείνθ του απάντθςε πονθρά: «Αλάτι, πατζρα. Αλάτι!» Ο βαςιλιάσ κατάλαβε ότι άδικα είχε κυμϊςει με τθ μικρι του κόρθ. Είδε πωσ δεν είναι μόνο το χρυςάφι και το αςιμι που αξίηουν. Και από τότε ζνιωςε περιφανοσ για τθν αγάπθ και τθν εξυπνάδα τθσ μικρι του κόρθσ και ηιςανε αυτοί καλά και εμείσ καλφτερα. 2. Σφνκετεσ λζξεισ Σζ κάκε ςφνκετθ λζξι, ὅταν κρατιςουμε τό βϋ ςυνκετικό ςτακερό καί ἀλλάξουμε τό αϋ ςυνκετικό, τότε ἀλλάηει καί τό νόθμά τθσ. Ἡ μοναδικι ςφνκετθ λζξισ ἡ ὁποία ἐμπεριζχει ςτό νόθμά τθσ καί τά νοιματα ὅςων ἄλλων λζξεων παράγονται, εἴτε ἀπό τιν ἀφαίρεςθ τοῦ πρϊτου τθσ ςυνκετικοῦ, εἴτε ἀπό τιν ἐναλλαγι του μζ ἄλλθ πρόκεςθ, εἶναι Ἑλλθνικι καί εἶναι ἡ λζξισ ΑΝΑΣΤΑΣΛΣ. Καί τοῦτο διότι ἡ ΑΝΑΣΤΑΣΛΣ τοῦ Χριςτοῦ μασ εἶναι: ΣΤΑΣΛΣ ηωῆσ. ΑΡΟΣΤΑΣΛΣ, μεταξφ Ηωῆσ καί κανάτου. ΚΑΤΑΣΤΑΣΛΣ, ἀφοῦ δζν κλονίηεται κανείσ. ΡΑΑΣΤΑΣΛΣ, ἀφοῦ γίνεται κάκε ἡμζρα, φανερά, δίπλα μασ. ΔΛΑΣΤΑΣΛΣ, ἀφοῦ δίνει νζεσ διαςτάςεισ ςτιν ηωι μασ. ΥΡΟΣΤΑΣΛΣ, ἀφοῦ δζν εἶναι παραμφκι, ἀλλά πραγματικότθσ. ΜΕΤΑΣΤΑΣΛΣ, ἀφοῦ μετακινεῖται καί μετακινεῖ. ΣΥΝΑΝΑΣΤΑΣΛΣ, ἀφοῦ πολλαπλαςιάηεται καί γίνεται πολλαπλι. ΑΡΟΚΑΤΑΣΤΑΣΛΣ, ἀφοῦ μᾶσ ἐπαναφζρει ςτό ἀρχαῖον κάλλοσ. ΕΡΑΝΑΣΤΑΣΛΣ, ἀφοῦ κανείσ ἄλλοσ δζν ςυνζτριψε τόςο ἰςχυρι τυραννία. Χριςτόσ Ἀνζςτθ! Ἀλθκῶσ Ἀνζςτθ! ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Το αίνιγμα τθσ αγάπθσ», από το ςφνδεςμο:

195 ΑΝΕΚΔΟΣΟ Σε μια γωνιά ενόσ μπαρ κάκεται ζνασ ανκρωπάκοσ αμίλθτοσ, κοιτϊντασ το ποτό που ζχει μπροςτά του. Ζνασ φαςαριόηοσ τακτικόσ καμϊνασ του μπαρ τον παίρνει χαμπάρι και για να τον πειράξει, τον πλθςιάηει και με μια γριγορθ κίνθςθ του βουτάει το ποτό και το κατεβάηει μονοροφφι. O ανκρωπάκοσ τον κοιτάει ςτα μάτια και ξεςπάει ςε λυγμοφσ. - Ζλα μωρζ, πλάκα ςου ζκανα! του λζει ο άλλοσ. Μθ κλαισ κα ςου παραγγείλω άλλο ποτό! - Δεν κλαίω γι'αυτό, αποκρίνεται ο ανκρωπάκοσ, αλλά ςιμερα ιταν θ χειρότερθ μζρα τθσ ηωισ μου... Το πρωί με πιρε ο φπνοσ και άργθςα να πάω ςτθ δουλειά μου. Το αφεντικό είχε τισ κακζσ του και με απζλυςε. Βγαίνοντασ από το γραφείο για να πάρω το αμάξι μου, διαπιςτϊνω ότι μου το ζχουν κλζψει. Γυρνάω ςπίτι με ταξί και λίγο αργότερα ςυνειδθτοποιϊ ότι ξζχαςα το πορτοφόλι και τισ πιςτωτικζσ μου κάρτεσ ςτο ταξί. Μπαίνοντασ ςπίτι, βρίςκω ςθμείωμα από τθ γυναίκα μου που λζει ότι με εγκαταλείπει για πάντα. Σαν τρελόσ φεφγω από το ςπίτι κι' ζρχομαι ς' αυτό εδϊ το μπαρ και πάνω που ςκεφτόμουνα να βάλω ζνα τζρμα ςτθ ηωι μου, εςφ ζρχεςαι ξαφνικά και μου πίνεισ το δθλθτιριο!... ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. ΝΑΛ ι ΟΧΛ; α. Το φυτό κάρδαμο χρθςιμοποιείται ςαν ορεκτικό; ΝΑΛ β. Θ φϊκια είναι αμφίβιο ηϊο; ΝΑΛ γ. Ο Σπάρτακοσ καταγόταν από τθν Καρχθδόνα (ΟΧΛ) δ. Ο Νόμπελ ανακάλυψε τθ δυναμίτιδα; ΝΑΛ ε. Το κίνθμα ςτο Γουδί ζγινε το 1909; ΝΑΛ η. Ο Λκτίνοσ και ο Καλλικράτθσ ζκτιςαν τον Ραρκενϊνα (ΝΑΛ) θ. Ζνασ ενιλικασ άνκρωποσ ζχει ζξι δόντια τραπεηίτεσ (ΟΧΛ) κ. Το ανκρϊπινο ςϊμα είναι κακόσ αγωγόσ του θλεκτριςμοφ (ΟΧΛ) ι. Οι ομϊνυμοι πόλοι των μαγνθτϊν ζλκονται (ΟΧΛ) κ. Το νερό αποτελείται από υδρογόνο και άηωτο (ΟΧΛ) 2. Απαντιςεισ τθσ αλφα -βιτα Εκφωνοφμε ζνα γράμμα τθσ αλφαβιτου και μια ερϊτθςθ. Τα παιδιά πρζπει να μασ πουν τθν απάντθςθ που πρζπει να αρχίηει από το γράμμα που εκφωνιςαμε. α. Τουσ ζςτειλε ο Κφριοσ να κθρφξουν το λόγο του. (Απόςτολοι) β. Ο Απ. Ραφλοσ καταγόταν από τθ φυλι του... (Βενιαμίν) γ. Σθμαίνει κρανίου τόπον... (Γολγοκάσ) δ. Ο Απ. Κωμάσ λεγόταν και... (Δίδυμοσ) ε. Ράλιν θκοφςατε ότι ερρζκθ τοισ αρχαίοισ ουκ...(επιορκιςεισ) η. Ο πατζρασ του Τιμίου Ρροδρόμου...(Ηαχαρίασ) θ. Ταράχτθκε μόλισ γεννικθκε ο Χριςτόσ... (Θρϊδθσ) -195-

196 3. Νομοί και πόλεισ Σε ποιό νομό τθσ Ελλάδοσ βρίςκονται οι πόλεισ: α. Ζδεςςα (Ρζλλασ) β. Λιτόχωρο (Ριερίασ) γ. Αλεξάνδρεια (Θμακίασ) δ. Λαγκαδάσ (Κεςςαλονίκθσ) ε. Ν. Καρβάλθ (Καβάλασ) ςτ. Ρρϊτθ (Σερρϊν) η. Σζρβια (Κοηάνθσ) θ. Μελάσ (Καςτοριάσ) κ. Φιλιάτεσ (Κεςπρωτίασ) ι. Νάξοσ (Κυκλάδων) ια. Καλλονι (Λζςβου) ιβ. Άγ. Νικόλαοσ (Λαςικίου) ιγ. Σοφδα (Χανίων) ιδ. Μφρινα (Λζςβου) 4.Τί είναι και τι ςασ κυμίηουν: α. Σκρά (Χωριό του Κιλκίσ όπου ζγιναν φονικζσ μάχεσ μεταξφ Ελλινων και Βουλγάρων το Νίκθςαν οι Ζλλθνεσ). β. Κάςοσ ( Νθςί τθσ Δωδεκανιςου, όταν επαναςτάτθςε το 1821 τθν ζκαψαν οι Τοφρκοι και ζςφαξαν τουσ κατοίκουσ. Γνωςτό ζχει μείνει το περιςτατικό ωσ «ολοκαφτωμα τθσ Κάςου». γ. Ρζτρα (χωριό τθσ Βοιωτίασ όπου ςυνιφκθ θ τελευταία μάχθ τθσ επαναςτάςεωσ του 21 με τουσ τοφρκουσ το 1829 υπό τον Δθμ. Υψθλάντθ). δ. Κλειδί (Ρεριοχι του νομοφ Σερρϊν όπου ο Βαςίλειοσ Βουλγαροκτόνοσ νίκθςε τουσ Βουλγάρουσ). ε. Δθμθτςάνα (πόλθ του Νομοφ Αρκαδίασ ςτθν επαρχίασ Γορτυνίασ γνωςτι για τουσ μπαρουτόμυλουσ τθσ κατά τθν Επανάςταςθ του 1821). ςτ. Στυμφαλία (χωριό του νομοφ Κορινκίασ γνωςτό από τθν Μυκολογία με τισ «Στυμφαλίδεσ όρνικεσ» που ςκότωςε ο Θρακλισ). η. Κοφγκι (Χωριό του Σουλίου γνωςτό από τθν ανατίναξθ τθσ πυριτιδαποκικθσ από τον καλόγερο Σαμουιλ). θ. Άςτροσ (πόλθ τθσ επαρχίασ Κυνουρίασ του Νομοφ Αρκαδίασ όπου ζγινε θ Γϋ Εκνικι Συνζλευςθ τθσ Επαναςτάςεωσ του 1821). κ. Ράτμοσ (Νθςί τθσ Δωδεκανιςου όπου ο Ευαγγελιςτισ Λωάννθσ παρζλαβε και ζγραψε τθν Αποκάλυψθ). ι. Μοφδροσ (Ρόλθ και φυςικό λιμάνι τθσ Λιμνου γνωςτόσ από τθν ναυμαχία του Μοφδρου όπου ο Ναφαρχοσ Κουντουριϊτθσ με το κωρθκτό Αβζρωφ νίκθςε τον τουρκικό ςτόλο το 1913 και τον ζκλειςε ςτα Δαρδανζλια). 4. Ρότε γιορτάηουν: α. Αγία Μαρίνα (17 Λουλίου) β. Αγ. Σεβαςτιανόσ (18 Δεκεμβρίου) γ. Αγ. Διονφςιοσ (17 Δεκεμβρίου) δ. Αγ. Νικόδθμοσ ο Αγιορείτθσ (14 Λουλίου) ε. Αγ. Σάββασ (5 Δεκεμβρίου) -196-

197 ςτ. Αγ. Λωάννθσ Χρυςόςτομοσ (13 Νοεμβρίου) η. Αγ. Λωάννθσ ο Ευαγγελιςτισ (8 Μαΐου Κοίμθςισ, 26 Σεπτεμβρίου Μετάςταςισ) θ. Σαράντα Μάρτυρεσ (9 Μαρτίου) κ. Αγία Άννα (9 Δεκεμβρίου) ι. Άγιοσ Κοςμάσ ο Αιτωλόσ (24 Αυγοφςτου) ΑΙΝΙΓΜΑΣΑ 1. Καρακάξα μαδθμζνθ ςτο ςκοτάδι πεταμζνθ (ςταφφλι, τςαμπί) 2. Χίλια δϊδεκα Ευηωνάκια με τα καφετιά φεςάκια. (τα ςπίρτα) 3. Χίλιοι μφριοι καλογζροι ς ζνα ράςο τυλιγμζνοι. (το ρόδι) 4. Εκκλθςία κολωτι που ζνασ ςτφλοσ τθν κρατεί. (ομπρζλα) 5. Μακρφσ - μακρφσ καλόγεροσ και μϋ ζνα μάτι βλζπει. (θ βελόνα) 6. Πλοσ ο κόςμοσ καίγεται κι ο δρόμοσ απομζνει. (το ποτάμι) 7. Ο μικρόσ δε μεγαλϊνει κι ο μεγάλοσ δε γερνά. (ο βάτραχοσ) 8. Στων ανζμων τθν πνοι τισ πτζρυγζσ μου ανοίγω. Μετρϊ του κόςμου τθ ηωι ακζφαλοσ αν μείνω. (αετόσ-ζτοσ) 9. Μαντρί παλιομαντρί χιλιάδεσ πρόβατα χωρεί, κι αρνιοφ ποδάρι δεν χωρεί. (μυρμθγκοφωλιά) 10. Σπασ το ςπιτάκι και μζςα βλζπεισ τρεισ κόρεσ πανϊριεσ. (καρφδι) ΦΡΙΣΟ ΑΝΕΣΗ!!! Ο ΑΝΑΣΑ ΚΤΡΙΟ ΝΑ ΜΑ ΦΑΡΙΖΕΙ ΣΑ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΓΙΑ ΣΗ ΨΣΗΡΙΑ ΜΑ! -197-

198 Σσμάμςηρη 27 η Σαββαςξκύοιακξ, 2 3 Λαΐξσ 2015 Μέξι και Αθληςιρμόπ ΕΙΑΓΨΓΗ Μία ἀπό τίσ πιό δθμοφιλεῖσ ἀπαςχολιςεισ τῶν νζων ςτόν ἐλεφκερο χρόνο τουσ εἶναι ὁ ἀκλθτιςμόσ. Ὁ νζοσ διψᾶ γιά κίνθςθ, δράςθ, ηωντάνια. Κι ὁ ἀκλθτιςμόσ, εἴτε ὅταν παρακολουκοῦμε τά ἀγαπθμζνα μασ ἀκλιματα, πολφ περιςςότερο βζβαια ὅταν ςυμμετζχουμε ἐμεῖσ οἱ ἴδιοι, μᾶσ προςφζρει δυνατζσ ςυγκινιςεισ. Εἶναι ὁπωςδιποτε πολφ ὠφζλιμθ ἡ ἐναςχόλθςθ τῶν νζων μζ τόν ἀκλθτιςμό. Κρφβει ὅμωσ καί μερικοφσ κινδφνουσ. Καλό κά ἦταν λοιπόν ςιμερα νά κζςουμε τό ςπουδαῖο αὐτό κζμα πρόσ ςυηιτθςθ καί νά ἐξετάςουμε καί τίσ καλζσ του πλευρζσ καί τά προβλιματά του. ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ - ΤΖΗΣΗΗ 1. Ροιζσ εἶναι οἱ ὠφζλειεσ ἀπό τιν ἐναςχόλθςι μασ μζ τόν ἀκλθτιςμό; α. Ὁ ἀκλθτιςμόσ ὠφελεῖ τό ςῶμα. Ἡ γυμναςτικι/ἀκλθτιςμόσ ἀπαλλάςςει τόν ἄνκρωπο ἀπό περιττά βάρθ. Τό νευρικό ςφςτθμα λειτουργεῖ καλφτερα καί τό ἄτομο νιϊκει ἀναηωογόνθςθ, ηωντάνια καί ἐνεργθτικότθτα γιά δθμιουργικι δράςθ. Ἡ κυκλοφορία τοῦ αἵματοσ γίνεται καλφτερα, ἀποβάλλονται ἀπ' τόν ὀργανιςμό οἱ τοξίνεσ, καί ὁ ἐγκζφαλοσ λειτουργεῖ ἀποδοτικότερα, ἀφοῦ αἱματϊνεται ςωςτά καί παίρνει περιςςότερο ὀξυγόνο. Τό γυμναςμζνο ςῶμα εἶναι εὐκίνθτο, ἐνεργθτικό, πρόκυμο ςτι δουλειά, χωρίσ μαλκακότθτα. Τό ςῶμα μασ εἶναι ἱερό. Εἶναι ἕνα καῦμα τοῦ Κεοῦ ὁ ἀνκρϊπινοσ ὀργανιςμόσ. Εἶναι κάτι περιςςότερο: ναόσ τοῦ Ἁγίου Ρνεφματοσ. «Οὐκ οἴδατε ὅτι τὸ ςῶμα ὑμῶν ναὸσ τοῦ ἐν ὑμῖν Ἁγίου Ρνεφματόσ ἐςτιν;» (Α Κορ. ςτ 19). Τό ςῶμα λοιπόν ποφ μᾶσ χάριςε ὁ Κεόσ ὀφείλουμε νά τό διατθροῦμε ὑγιζσ καί νά τό γυμνάηουμε μζ τιν ὑγιεινι τροφι καί μζ τόν καλό ἀκλθτιςμό. Ὅταν ἀρρωςταίνει, προςπακοῦμε νά τό κεραπεφςουμε μζ τά φάρμακα τῆσ ἰατρικῆσ ἐπιςτιμθσ. Κι ἡ γυμναςτικι, ὁ ἀκλθτιςμόσ εἶναι ἕνα μζςο κεραπείασ καί ὑγείασ. β. Καλλιεργεῖ τό πνεῦμα. Μακαίνει τοφσ ἀκλθτζσ ν ἀγωνίηονται γιά ἕνα ςκοπό, ν ἀντιμετωπίηουν τι νίκθ μζ μετριοφροςφνθ, τιν ἥττα μζ ἀξιοπρζπεια καί νά ςζβονται τό νικθτι. Ἐξευγενίηει τά ςυναιςκιματα, τά ἤκθ. Καλλιεργεῖ τιν ἀλλθλεγγφθ, τιν ἅμιλλα, δθλαδι τόν εὐγενικό καί μζ ςωςτά μζςα ἐπιδιωκόμενο ςυναγωνιςμό. Στόν -198-

199 ἀλθκινό ἀκλθτιςμό ὁ ἀκλθτισ δζν ἀγωνίηεται φανατικά γιά τιν προςωπικι του ἀνάδειξθ, ἀλλά ςυναγωνίηεται. Σκοπόσ εἶναι νά φανεῖ ὁ καλφτεροσ, αὐτόσ ποφ τίμια ἀγωνίςτθκε καί δίκαια νίκθςε. Ἔτςι μζ τι ςωςτι ἄκλθςθ καλλιεργοῦμε τιν τιμιότθτα, τι δικαιοςφνθ, τιν ὁμαδικότθτα, τι ςυνεργαςία, τιν ὑπευκυνότθτα. Ἐπίςθσ ἰςχυροποιοῦμε τι κζλθςι μασ. Μακαίνουμε νά βάηουμε ςτόχουσ καί νά τοφσ πετυχαίνουμε. Ὁ ἀκλθτισ δζν ἀπογοθτεφεται μζ τίσ ἀποτυχίεσ. Τό ἀντίκετο μάλιςτα. Καταβάλλει μεγαλφτερθ προςπάκεια γιά νά φτάςει ςτι νίκθ. Ρροςπακεῖ πάλι καί πάλι, ξανά καί ξανά. γ. Ρεικαρχθμζνθ καί μετρθμζνθ ηωι. Ἐγκράτεια καί πεικαρχία! Εἶναι κι αὐτά ὀφζλθ τοῦ ἀκλθτιςμοῦ. Ἄσ κυμθκοῦμε τά λόγια τοῦ ἀποςτόλου Ραφλου: «Ρᾶσ ἀγωνιηόμενοσ πάντα ἐγκρατεφεται» (Α Κορ. κ 25). Οἱ ἀκλθτζσ ἔχουν ςυγκεκριμζνθ δίαιτα. Δζν τρῶνε ὅςο κζλουν, ὅποτε κζλουν κι ὅ,τι κζλουν, ἀλλά τρῶνε ὅ,τι εἶναι ὠφζλιμο κι ἀπαραίτθτο. Κι ἀκόμθ δζν ξενυχτοῦν, δζν καπνίηουν, δζν πίνουν. Κάνουν δθλαδι ἐγκράτεια ςζ ὅλα. Κι ἡ πεικαρχία εἶναι κζρδοσ. Κάκε ἀγϊνιςμα ἔχει κανονιςμοφσ. Ἄν π.χ. ςτοφσ δρόμουσ πεικαρχεῖ ςζ νόμουσ καί κανόνεσ. Καί νά ρυκμίηει τι ηωι τοῦ ὄχι ὅπωσ «τοῦ γουςτάρει», ἀλλ ὅπωσ τόν ςυμφζρει. «Ἐὰν δὲ καὶ ἀκλῇ τισ, οὐ ςτεφανοῦται, ἐὰν μὴ νομίμωσ ἀκλιςῃ» (Β' Τιμ. β 5). Καί ςτιν κακθμερινι μασ ηωι ἀλλά καί ςτόν πνευματικό μασ ἀγϊνα ὑπάρχουν ὁριςμζνοι κανονιςμοί, ποφ δζν μποροῦμε νά τοφσ παραβαίνουμε. 2. Ὡςτόςο παρά τίσ ὠφζλειζσ του ὁ ἀκλθτιςμόσ ςιμερα κρφβει ςοβαρζσ παγίδεσ. Ροιζσ εἶναι αὐτζσ; α. Φανατιςμόσ, ἄςχθμο καί ἐπικίνδυνο περιβάλλον. Δυςτυχῶσ ςτοφσ χϊρουσ τῶν γθπζδων καί τῶν γυμναςτθρίων ςυνικωσ δζν ἐπικρατεῖ καλι ἀτμόςφαιρα. Λόγια ἄςχθμα, παρζεσ ὕποπτεσ καί πονθρζσ, κατϊτερα καί ἄγρια ἔνςτικτα. Τό ἀλθκινό ἀκλθτικό πνεῦμα ξεπζφτει, χάνεται. Εἰδικά ςζ μερικά ἀγωνίςματα, ὅπωσ τό ποδόςφαιρο, καλλιεργεῖται ἔντονα ὁ φανατιςμόσ. Ράνω ςτίσ κερκίδεσ οἱ φίλακλοι ἐκνευρίηονται τόςο πολφ, ὥςτε οὔτε τι γλϊςςα τουσ μποροῦν νά ἐλζγξουν οὔτε τίσ χειρονομίεσ τουσ. Ὑπάρχει τζτοιοσ φανατιςμόσ, ὥςτε ςυχνά καταλιγουν ςζ ἐκδθλϊςεισ βίασ. Αὐτόσ ὁ φανατιςμόσ δζν ἔχει κακόλου ςχζςθ μζ τόν ἀκλθτιςμό. Κάνει τρομερι ηθμιά. β. Ἡ εἰδωλοποίθςθ καί κεοποίθςθ τῆσ ὁμάδασ ἤ τῶν παικτῶν. Ἔχετε ὑπόψθ ςασ τίσ φράςεισ ποφ χρθςιμοποιοῦν γιά νά ὑμνιςουν τιν ὁμάδα καί τοφσ παῖκτεσ;... Νά μερικζσ: «Κρφλε, κυμιςου, μιά ηωι μαηί ςου». «Κρφλε, κεζ μου, Ὀλυμπιακζ μου». «ΡΑΟ κρθςκεία, κφρα 13» κλπ. Καί ςτίσ ἀκλθτικζσ ἐφθμερίδεσ διαβάηουμε τεράςτιουσ τίτλουσ ποφ γράφουν: «Κεόσ ὁ τάδε ἀκλθτισ» ἤ «Κεόσ μασ ἡ τάδε ὁμάδα» κλπ. Δζν εἶναι ὑπερβολι ὅλα αὐτά;... Ἄλλοτε οἱ χριςτιανοί πρόςφεραν τι ηωι τουσ γιά τιν ἀγάπθ τοῦ Χριςτοῦ. Τϊρα προςφζρουν τι ηωι τουσ ςτι λατρεία μιᾶσ ποδοςφαιρικῆσ ὁμάδασ. Ρόςοι ἔχουν πάκει καρδιακι προςβολι πάνω ςτίσ κερκίδεσ ἀπ' τι ςυγκίνθςι τουσ γιά τό κρίαμβο τῆσ ὁμάδασ τουσ ἤ ἀπ' τι ςτενοχϊρια τουσ γιά τιν ἥττα τῆσ ὁμάδασ τουσ! Στ' ἀλικεια, ἀγαπᾶνε οἱ ποδοςφαιρόφιλοι νζοι τό Κεό, ὅπωσ ἀγαπᾶνε τιν ὁμάδα τουσ; Ἕνα ἁπλό τζςτ κά μᾶσ πείςει. Ἄν ρωτιςουμε τά παιδιά νά μᾶσ ποῦνε τοφσ παῖκτεσ τῆσ ὁμάδασ τουσ, ἀμζςωσ ςοῦ λζνε τά ὀνόματα τῶν ἕντεκα παικτῶν. Ξζρουν ἀκόμα καί τίσ κζςεισ τουσ ςτό γιπεδο καί τοφσ ἀναπλθρωματικοφσ παῖκτεσ καί λεπτομζρειεσ ἀπ' τι ηωι τουσ. Ἄν ςτι ςυνζχεια τοφσ ρωτιςεισ νά ςοῦ ποῦνε τά ὀνόματα τῆσ -199-

200 ὁμάδασ τοῦ Χριςτοῦ, τῆσ ὁμάδασ τῶν Δϊδεκα Ἀποςτόλων, ποφ ἔχει τόν ἴδιο ςχεδόν ἀρικμό, ἐλάχιςτοι, ἴςωσ καί κανζνασ δζν μπορεῖ νά πεῖ ςωςτά τά ὀνόματα τῶν Δϊδεκα Ἀποςτόλων ἤ ἔςτω τῶν 4 Εὐαγγελιςτῶν. Καυμάηουν καί εἰδωλοποιοῦν νεαρά ἄτομα, ποδοςφαιριςτζσ, ποφ τό μόνο τουσ προςόν εἶναι νά κλωτςᾶνε μιά μπάλλα, καί δζν καυμάηουν τοφσ Ἁγίουσ, τοφσ Ἀποςτόλουσ, τοφσ Μάρτυρεσ ποφ μᾶσ πρόςφεραν τό Φῶσ, τι Ηωι, τόν Χριςτό... γ. Ὁ πρωτακλθτιςμόσ. Δθλαδι, δζν ἀγωνίηονται γιά τόν ἀγϊνα ἀλλά γιά τιν πρωτιά. Καί γιά νά τιν πετφχουν, μετζρχονται πολλά, ἀκόμα καί παράνομα μζςα. Ρολλοί ςτίσ μζρεσ μασ ἐντοπίηουν αὐτόν τόν κίνδυνο τοῦ πρωτακλθτιςμοῦ, ποφ κάνει ἕναν ἀκλθτι ςιμερα νά τόν ἀνεβάηουν μζχρι τόν οὐρανό κι αὔριο νά τόν περιφρονοῦν καί νά τόν βρίηουν, γιατί δζν ἦταν ςζ φόρμα καί δζν βγῆκε νικθτισ. Στιν ἀρχαιότθτα οἱ ἀκλθτζσ ἀγωνίηονταν γιά τι νίκθ καί τιν ἅμιλλα μεταξφ τουσ. Δζν ἐπιδίωξαν οἱ ἀρχαῖοι ποτζ τουσ τό «ρεκόρ» ποφ τρελαίνει ςτίσ μζρεσ μασ τοφσ ἀκλθτζσ. Ρῶσ κά ἦταν ποτζ δυνατόν οἱ ἀρχαῖοι ἀκλθτζσ νά τεντϊςουν ςζ τζτοιο βακμό τι δφναμι τουσ, ὥςτε νά ςπάςουν τό «μζτρο», ποφ ἦταν ἡ ἔκφραςθ τῆσ ἀνκρωπιᾶσ τουσ; Σιμερα οἱ ἀκλθτζσ μπορεῖ νά πετυχαίνουν ἀπίκανα ρεκόρ, ἀλλά χάνουν τιν προςωπικότθτά τουσ. Ἡ ὑπερδφναμι τουσ δζν εἶναι φυςικι. Εἶναι ἀπό τιν ἐξαντλθτικι προπόνθςθ ἀλλά κι ἀπ τίσ ἀφφςικεσ ἐπεμβάςεισ τῆσ ἐπιςτιμθσ, τά ἐνιςχυτικά φάρμακα (ἀναβολικά) ποφ παίρνουν μζ μόνο ςκοπό τό ρεκόρ. Ἔτςι ὅμωσ παραμορφϊνεται ὁ ἀκλθτισ. δ. Ραραμζλθςθ τῶν κακθκόντων μασ καί τοῦ ἐκκλθςιαςμοῦ. Ὁ ἐλεφκεροσ χρόνοσ μασ δζν εἶναι ἀπεριόριςτοσ.. Φανατικι ἀπαςχόλθςθ μζ τόν ἀκλθτιςμό καί μελζτθ δζν ςυνδυάηονται. Μιν τό παίρνετε ἀψιφιςτα αὐτό. Μετά τιν επιτυχία κά ἔχετε καί ὑπευκυνότθτα καί χρόνο νά ἀςχολθκεῖτε περιςςότερο μζ τόν ἀκλθτιςμό. Ἐπίςθσ ἄσ μι κυςιάηουμε ςτό βωμό τοῦ ἀκλθτιςμοῦ τι κεία Λατρεία. Δυςτυχῶσ ςυχνά ὀργανϊνονται προγράμματα ἀκλθτιςμοῦ καί ἀγῶνεσ ἀκριβῶσ τιν ὥρα τῆσ κείασ Λειτουργίασ τῆσ Κυριακῆσ. Ὅταν ὅμωσ ὁ ἀκλθτιςμόσ ἀντικακιςτᾶ τόν ἐκκλθςιαςμό μασ, τότε δζν ὑπάρχει ὠφζλεια ἀλλά ηθμιά, διότι χάνουμε τιν εὐλογία τοῦ Κεοῦ. Ὅςο ἀνϊτερθ εἶναι ἡ ψυχι ἀπό τό ςῶμα, ἄλλο τόςο ςθμαντικότερθ εἶναι ἡ λατρεία, ἡ προςευχι δθλαδι αὐτά ποφ τρζφουν τιν ψυχι ἀπό τόν ἀκλθτιςμό καί τι γυμναςτικι. ΕΠΙΛΟΓΟ Ὑπάρχει ἕνασ ἄλλοσ ἀκλθτιςμόσ πιό ςπουδαῖοσ, πιό ὡραῖοσ, πιό εὐγενικόσ, ἰςόβιοσ, ςτόν ὁποῖο ςυμμετζχουμε ὅλοι οἱ πιςτοί Χριςτιανοί. Εἶναι ὁ πνευματικόσ ἀκλθτιςμόσ. Ὁ πιςτόσ χριςτιανόσ εἶναι ἀκλθτισ. Ἔχει μόνιμο ἀγϊνα κατά τοῦ ςατανᾶ, τῆσ ἁμαρτίασ, τοῦ ἑαυτοῦ του. Βρίςκεται ςυνεχῶσ ςζ μιά ὄμορφθ πάλθ γιά νά ἀπελευκερϊςει τιν ψυχι του ἀπό τι δουλεία τῶν πακῶν. Στίσ 17 Ἰανουαρίου, γιορτάηουμε ἕνα μεγάλο ἀκλθτι τοῦ Χριςτοῦ: τόν Μζγα Ἀντϊνιο. Ἦταν πλουςιόπαιδο, ἀλλά ποφλθςε τιν εριουςία του καί τιν μοίραςε ςτοφσ φτωχοφσ κι ἔπειτα ἔφυγε γιά τιν ἔρθμο, ὅπου ἀγωνίςτθκε ςτά ἀκλιματα τῆσ ἀρετῆσ: τιν προςευχι, τιν ἀγρυπνία, τι νθςτεία, τιν ἐργαςία, τιν κακαρότθτα, τιν ἁγνότθτα, τιν ἀγάπθ

201 Αὐτόσ εἶναι ὁ «ἀκλθτιςμόσ» ςτόν ὁποῖο ὀφείλουμε κι ἐμεῖσ νά ρίξουμε τό κζντρο βάρουσ. Γι' αὐτό ὁ Ραῦλοσ μιλάει γιά ὠφζλεια τῆσ γυμναςτικῆσ, ἀλλά τιν βρίςκει μικρι μπροςτά ςτιν ὠφζλεια τῆσ πνευματικῆσ γυμναςτικῆσ. Ἄσ ἀκοφςουμε τι ςφγκριςι του: «Γφμναηε ςεαυτὸν πρὸσ εὐςζβειαν ἡ γὰρ ςωματικὴ γυμναςία πρὸσ ὀλίγον ἐςτὶν ὠφζλιμοσ, ἡ δὲ εὐςζβεια πρὸσ πάντα ὠφζλιμόσ ἐςτιν» (Α Τιμ. 4, 7-8). Τό ςυμπζραςμα εἶναι ςαφζσ. Ἀγαποῦμε τόν ἀκλθτιςμό καί τι ςωματικι ἄςκθςθ ποφ μᾶσ βοθκάει νά ἔχουμε γερό ςῶμα. Σκοπόσ μασ ὅμωσ δζν εἶναι μόνο τό γερό ςῶμα. Σκοπόσ μασ εἶναι νά ὑπάρχει μζςα ς ἕνα γερό ςῶμα μιά πιό γερι κι ὄμορφθ ψυχι, ἑνωμζνθ μζ τόν Χριςτό. Ἄσ ρίξουμε τό βάροσ λοιπόν ςτόν πνευματικό ἀκλθτιςμό. Νά προπονιςουμε τά μάτια μασ νά μι βλζπουν ἄςχθμα κεάματα. Νά νικιςουμε τιν τεμπελιά καί τιν περιζργεια. Νά πάρουμε τό πρωτάκλθμα τῆσ ἀγάπθσ καί τῆσ ςυγχωρθτικότθτασ. Τότε κά μᾶσ εὐλογεῖ ὁ ἀγωνοκζτθσ Κφριοσ καί κά μᾶσ χαρίςει τιν ἀνϊτερθ τιμθτικι διάκριςθ: τι δόξα τ οὐρανοῦ! ΚΕΙΜΕΝΑ-ΑΥΟΡΜΗ ΓΙΑ ΤΖΗΣΗΗ 1. Οι δυςκολίεσ δίνουν φτερά! Υπάρχει ζνασ μφκοσ για το πϊσ τα πουλιά απζκτθςαν τα φτερά τουσ. Στθν αρχι πλάςτθκαν χωρίσ φτερά και ο Κεόσ ζκαμε τα φτερά και τα ζβαλε μπροςτά τουσ λζγοντασ: «Ράρτε αυτά τα βάρθ να τα κουβαλιςετε». Στθν αρχι όταν ο Κεόσ τα κάλεςε να πάρουν τα φτερά τουσ που βρίςκονταν ςτα πόδια τουσ τα πουλιά δίςταςαν, γιατί τουσ φάνθκε πολφ δφςκολο, να τα ςθκϊςουν. Πμωσ γριγορα άκουςαν τθν εντολι του Κεοφ και παίρνοντασ τα φτερά ςτο ράμφοσ τουσ, τα ζβαλαν ςτουσ ϊμουσ τουσ για να τα κουβαλιςουν. Για ζνα διάςτθμα τουσ φάνθκε το βάροσ βαρφ και αςικωτο, αλλά κακϊσ προχωροφςαν, διπλϊνοντάσ τα πάνω ςτα πλευρά τουσ, τα φτερά μεγάλωςαν ςτα ςϊματά τουσ και γριγορα ανακάλυψαν πϊσ να τα χρθςιμοποιοφν. Τα βάρθ ζγιναν φτερά! 2. Ο Ζλλθνασ πυγμάχοσ που εκνεφριςε τον Χίτλερ Θ ιςτορία ενόσ από τουσ πιο ςθμαντικοφσ Ζλλθνεσ πυγμάχουσ. Ρϊσ κατάφερε να κάνει τον Χίτλερ να αφιςει τθ κζςθ του (Pics) Είναι ζνασ από τουσ μεγαλφτερουσ ακλθτζσ ςτθν ιςτορία του ελλθνικοφ ακλθτιςμοφ. Ιταν ο πρϊτοσ παγκόςμιοσ πρωτακλθτισ πυγμαχίασ ςτθν κατθγορία θμιβαρζων κιλϊν. «Μαχθτικόσ, καρραλζοσ, γριγοροσ, ικανόσ ςτο «κορ α κορ» με εξαιρετικοφσ ςυνδυαςμοφσ τριπλϊν χτυπθμάτων και πολφ ανκεκτικόσ ςτο ξφλο». Ζτςι περιζγραφαν τον εκπλθκτικό νεαρό μποξζρ με τθν κυανόλευκθ φανζλα και ςορτςάκι, οι εφθμερίδεσ τθσ εποχισ. Ο Αντϊνθσ Χριςτοφορίδθσ είχε όλα απαραίτθτα προςόντα, για να γίνει πρωτακλθτισ Ελλάδασ και Ευρϊπθσ! Και με αυτά ςτζφκθκε ςτισ 14 Λανουαρίου του 1941, παγκόςμιοσ πρωτακλθτισ ελαφρϊν βαρϊν.νίκθςε τον Μζλιο Μπετίνα ςτο Κλίβελαντ των ΘΡΑ

202 Ο αγϊνασ ιταν ςυναρπαςτικόσ. «Κι ο αντίπαλόσ μου μάνα είχε, αλλά τθ ςτιγμι που ζπρεπε, τον κοίταξα κατάματα και με ζνα ντιρζκτ -παρντόν ι ςόριτου τθ ςβοφριξα κατάμουτρα». Ο Μπετίνα προθγοφνταν για 12 γφρουσ, αλλά ςτουσ 3 τελευταίουσ ο Χριςτοφορίδθσ αντεπιτζκθκε και κζρδιςε ςτα ςθμεία. «Πταν ανζβθκα ςτο ρινγκ, δεν ζβλεπα πζρα από τθ μφτθ μου, λουςμζνοσ από τουσ εκτυφλωτικοφσ προβολείσ. Άκουγα το βουθτό των κεατϊν. Αντωνάκθ, είπα ςτον εαυτό μου, δεν τρζχει τίποτα. Ζχεισ παίξει ς όλα τα ρινγκ τθσ Ευρϊπθσ. Χειρότερα από το Βερολίνο και το ότερνταμ, αποκλείεται να είναι. Και δεν ιτανε. Κάποιοσ εκεί ψθλά με προςτάτευε. Νίκθςα παμψθφεί ςτα ςθμεία», ζλεγε ο πρωτακλθτισ ςτον δθμοςιογράφο και ςυγγραφζα Δθμιτρθ Λυμπερόπουλο. Οι Ελλθνοαμερικανοί ςτισ εξζδρεσ οφρλιαηαν από τθ χαρά Τουσ. Ο πιτςιρικάσ που ςικωνε βαλίτςεσ, ωσ γκρουμ ςτο ξενοδοχείο Μυςτράσ τθσ οδοφ Βαλαωρίτου, τα είχε καταφζρει. Είχε κατακτιςει τον παγκόςμιο τίτλο. «Δυο βδομάδεσ τϊρα, πετάω ςτα ουράνια. Οι πατριϊτεσ, εδϊ ςτο Κλίβελαντ, ζχουνε παραφρονιςει. Πταν νίκθςα τον Μπετίνα, οι εφθμερίδεσ γράψανε, οι Ζλλθνεσ νικάνε παντοφ τουσ Λταλοφσ. Και ςτα βουνά τθσ Αλβανίασ και ςτα ρινγκ τθσ Αμερικισ. Στα ελλθνικά μαγαηιά και είναι τόςα πολλά ςτο Οχάιο με κερνάνε ςυνζχεια ουίςκι. «Ζχω πιαςτεί από τισ χειραψίεσ κι όχι από τισ γροκιζσ. Ο Μζλιο ιταν ιπποτικόσ αντίπαλοσ, με φίλθςε με ματωμζνο χαμόγελο, πριν ο διαιτθτισ μου ςθκϊςει το χζρι μπροςτά ςτουσ κεατζσ τθσ αρζνασ του Κλίβελαντ, που με χειροκροτοφςαν -Κεζ μου, είχα νικιςει! Ιμουνα παγκόςμιοσ πρωτακλθτισ θμιβαρζων βαρϊν! Ζνασ Ζλλθνασ τςάμπιον οφ δθ γουόρλντ, όπωσ βροντοφωνοφςε το μεγάφωνο». Τρία χρόνια πριν, ςτο κατάμεςτο από ναηί Σπορτ παλάσ του Βερολίνου, είχε «δείρει» ςτο ρίνγκ τον φθμιςμζνο Γερμανό πρωτακλθτι Γκοφςταβ Ζντερ. Ο Γερμανόσ πρωτακλθτισ ιταν αιττθτοσ για 7 ςυνεχι χρόνια και με 50 νίκεσ νοκ άουτ. Ο νικθτισ του αγϊνα αυτοφ κα αποκτοφςε το δικαίωμα να διεκδικιςει το πρωτακλιμα Ευρϊπθσ. Τον αγϊνα παρακολουκοφςε ο Αδόλφοσ Χίτλερ, που κεωροφςε δεδομζνθ τθ νίκθ του Ζντερ. Ο Χριςτοφορίδθσ τιμϊρθςε τον αντίπαλό του ςκλθρά, εκνευρίηοντασ τον καγκελάριο, που ζφυγε πριν από τθ λιξθ τθσ αναμζτρθςθσ. Δεν ικελε να δει το καμάρι τθσ άριασ φυλισ, να χάνει από ζνα Ελλθνόπουλο. «Στθ διάρκεια του αγϊνα, οφτε μια ςτιγμι δεν ακοφςτθκε μια ενκαρρυντικι φωνι για τον Αντϊνθ. Πλοι οφρλιαηαν για τον δικό τουσ. Κι όμωσ, ο δικόσ μασ, απτόθτοσ, δεχόταν κι ανταπζδιδε τα χτυπιματα και όπωσ ιξερα, ςκεφτόταν πωσ αν ζχανε εκείνο το παιχνίδι, κα του φράηανε τον δρόμο για τον ευρωπαϊκό τίτλο

203 Και δεν κιότεψε. Οφτε για μια ςτιγμι δεν ζχαςε τθν ψυχραιμία του και το ςτιλ του κι οι ελάχιςτοι Ζλλθνεσ που τον βλζπαμε, κλαίγαμε από ςυγκίνθςθ, κακϊσ γφρο με γφρο μάηευε βακμοφσ. Στον τελευταίο γφρο μάλιςτα, ςτρίμωξε τον αντίπαλό του ςτθ γωνιά και τον ςφυροκοποφςε. Πταν το γκογκ ςιμανε τθ λιξθ, ο Χίτλερ δε βριςκόταν ςτθ κζςθ του. Οι Γάλλοι δθμοςιογράφοι πετοφςαν τα χειρόγραφά τουσ ζξαλλοι από χαρά και φιλοφςε ο ζνασ τον άλλο. Ο ίδιοσ ο Ζντερ, πριν δϊςουν οι κριτζσ τθ βακμολογία, ςικωςε το χζρι του Αντϊνθ, του νικθτι του. Και ξαφνικά, όλο εκείνο το φανατιςμζνο πλικοσ, κάτω από τισ ςβάςτικεσ, θρζμθςε κι όταν ςε λίγο ο διαιτθτισ ςικωςε το χζρι του Αντϊνθ Χριςτοφορίδθ, ο κόςμοσ ικανοποιικθκε που ο ςπίκερ ανζφερε τον νικθτι ωσ Ζλλθνα. Αν ζχανε, ςίγουρα κα τον πολιτογραφοφςε Γάλλο, εξομολογικθκε ο γιατρόσ Δθμιτρθσ Ραπακϊςτασ ςτον δθμοςιογράφο Δθμιτρθ Λυμπερόπουλο. Ζτςι, ο Χριςτοφορίδθσ αντιμετϊπιςε ςτο ότερνταμ τθσ Ολλανδίασ ενϊπιον κεατϊν, τον Ολλανδό κάτοχο του τίτλου Μπεπ βαν Κλάβερεν. Ο αντίπαλοσ ιταν ολυμπιονίκθσ το 1928 ςτο Άμςτερνταμ. Θ υπεροχι του Χριςτοφορίδθ ιταν καταφανισ και ςτουσ 15 τρίλεπτουσ γφρουσ. Ειδικά μετά τον 10ο γφρο, ο αντίπαλόσ του είχε περιοριςτεί ςε πακθτικό ρόλο, προςπακϊντασ να αποφφγει το νοκ-άουτ και ςτο τζλοσ του αγϊνα παρζπαιε αιμόφυρτοσ. Ο Ελβετόσ διαιτθτισ αμζςωσ των ανακιρυξε νικθτι, κάτι που αναγνϊριςαν και οι Ολλανδοί κεατζσ. Ανάμεςά τουσ υπιρχαν και λιγοςτοί Ζλλθνεσ ναυτικοί, που ζτυχε τα πλοία τουσ να βρίςκονται ςτο μεγάλο ολλανδικό λιμάνι, οι οποίοι πανθγφριςαν ζξαλλοι μαηί του. Πμωσ, δεν χάρθκε για πολφ αυτό τον τίτλο, αφοφ ςτο αμζςωσ επόμενο ματσ, εναντίον του Γάλλου Εντουάρ Τενζ, ςτο Ραρίςι, ςτάκθκε άτυχοσ. Ενϊ προθγείτο κακαρά ςτα ςθμεία ςε όλθ τθ διάρκεια του αγϊνα, ςτον 11ο γφρο ζςπαςε το αριςτερό χζρι του και ςυνζχιςε με φοβεροφσ πόνουσ, αμυνόμενοσ διαρκϊσ. Τελικά, με απόφαςθ των κριτϊν θττικθκε, χάνοντασ τον τίτλο. Πταν αποκεραπεφτθκε, προςπάκθςε να ξαναπάρει το ςτζμμα, κάνοντασ ζνα ςερί από οκτϊ νίκεσ, το οποίο διζκοψε θ ιττα του από τον μελλοντικό πρωτακλθτι Τηίμι Μπίβινσ. Ο Χριςτοφορίδθσ κεϊρθςε τθν ιττα άδικθ και ηιτθςε να ξαναπαίξουν. Στθ ρεβάνσ επικράτθςε κακαρά και αυτι ιταν θ μοναδικι ιττα ςτθν καριζρα του Μπίβινσ. Από το 1934 ηοφςε ςτο Ραρίςι. Τα ρινγκ τθσ Ελλάδοσ ιταν πολφ φτωχά για τισ ικανότθτζσ του και δεν είχαν καμία προοπτικι εξζλιξθσ για το ταλζντο του Χριςτοφορίδθ. Το 1937 ιρκε για ζναν αγϊναν εναντίον του ουμάνου μποξζρ Ντοκουλζςκου. Ο κόςμοσ πιγε ςτο Ραλλάσ για να παρακολουκιςει τον αγϊνα, αλλά τελικά είδε τθ μονομαχία να ολοκλθρϊνεται πριν από τθ λιξθ του πρϊτου γφρου. Ο Χριςτοφορίδθσ τον είχε βγάλει νοκ άουτ

204 Ζτςι, οργανϊκθκε δεφτεροσ αγϊνασ με τον Ζλλθνα πρωτακλθτι Κϊςτα Βάςςθ. Στισ 8 Νοεμβρίου, ο νεαρόσ πυγμάχοσ εμφανίςτθκε ςυγκρατθμζνοσ. Ο Βάςςθσ κατάφερε να ςτακεί όρκιοσ για 12 γφρουσ, αλλά τελικά ζχαςε, όχι μόνο τον αγϊνα, αλλά και τον τίτλο του πρωτακλθτι. Ο Χριςτοφορίδθσ γεννικθκε ςτθν πόλθ Μερςίνα τθσ Μικραςίασ ςτισ 26 Μαΐου 1917, αλλά ζηθςε τα πρϊτα παιδικά του χρόνια ςτθ Σμφρνθ. Το 1922 βρζκθκε πρόςφυγασ ςτθν Ακινα με τθ μθτζρα και τισ δφο αδελφζσ του. Άλλα επτά μζλθ τθσ οικογζνειάσ του χάκθκαν κατά τθ μικραςιατικι καταςτροφι. Από μικρι θλικία ζμεινε ορφανόσ, αφοφ ο πατζρασ του ςκοτϊκθκε ςτθ Μικρά Αςία ςε μάχθ, ενϊ θ μθτζρα του πζκανε ςτθν Ελλάδα πριν από το Για να επιβιϊςει εργάςτθκε ςτο ξενοδοχείο «Μυςτράσ», ενϊ ταυτόχρονα φοιτοφςε ςτθ νυχτερινι ςχολι για εργαηόμενουσ του Φιλ. Συλλόγου «Ραρναςςόσ». Στθ ςχολι νίκθςε κατά κράτοσ ζναν νται ςυμμακθτι του, που είχε παρακολουκιςει μακιματα πυγμαχίασ και τον προκαλοφςε. Τότε διαπίςτωςε πωσ είχε τρομερά προςόντα. Με προτροπι των ςυμμακθτϊν του, γράφτθκε ςε μια ςχολι πυγμαχίασ που υπιρχε ςε υπόγειο τθσ οδοφ Αςκλθπιοφ ςτθν Ακινα, περιςςότερο για να αντιμετωπίηει τουσ προκλθτικοφσ παλικαράδεσ, παρά με ςκοπό να γίνει επαγγελματίασ πυγμάχοσ. Πμωσ, μζςα ςε ζνα εξάμθνο, ο 16χρονοσ Χριςτοφορίδθσ αναδείχκθκε ςε πρωτοπυγμάχο τθσ ςχολισ και άρχιςε να κερδίηει τα πρϊτα του χριματα ωσ επαγγελματίασ μποξζρ, ςτα ματσ που διοργανϊνονταν ςε διάφορα ακθναϊκά κζατρα. Είχε 53 νίκεσ, 15 ιττεσ και 8 ιςοπαλίεσ. Άφθςε το μποξ αρκετά νζοσ. Σε όλθ του τθν καριζρα αρνικθκε όλεσ τισ υπθκοότθτεσ που του προτάκθκαν. Ικελε να αγωνίηεται ωσ Ζλλθνασ. Ρζκανε το ΒΙΝΣΕΟ Θ ωφζλιμθ και διδακτικι ιςτορία «Θ ςοκολάτα», από το ςφνδεςμο: ΠΑΙΦΝΙΔΙΑ 1. Συμπλθρϊνω τισ παροιμίεσ 1. Ο κλζφτθσ και ο ψεφτθσ... τον πρϊτο χρόνο χαίρεται. 2. Ο καλόσ ο καπετάνιοσ... ςτθ φουρτοφνα φαίνεται. 3. Οποιοσ βιάηεται... ςκοντάφτει. 4. Κφλιςε ο τζντηερθσ... και βρικε το καπάκι. 5. Αγάλια - αγάλια γίνεται... θ αγουρίδα μζλι. 6. Οτι δεν φτάνει θ αλεποφ... τα κάνει κρεμαςτάρια. 7. Κόρακασ κοράκου μάτι... δεν βγάηει. 8. Οποιοσ δεν κζλει να ηυμϊςει... πζντε μζρεσ κοςκινίηει. 9. Μάθ μου καλζ μου μινα... να 'ςουν δυό φορζσ το χρόνο. 10.Κότα, πίτα το Γενάρθ Οπου ακοφσ πολλά κεράςια Του κυνθγοφ ο τζντηερθσ και του ψαρά το πιάτο Αλλαξε ο Μανϊλιόσ Απ' το κεφάλι Στου κουφοφ τθν πόρτα... κόκκορα τον αλϊνάρθ. κράτα και μικρό καλάκι. δζκα φορζσ είν' αδειανό και μιά φορά γεμάτο. κι ζβαλε τα ροφχα του αλλιϊσ. βρωμάει το ψάρι. όςο κζλεισ βρόντα

205 2.ΑΙΝΙΓΜΑΣΑ 1.Σαν χτυπάσ τθν κεφαλι μου κάφτουνε το κορμί μου. Κι όταν με κάψουνε καλά, βαςτϊ κάτι γερά. (καρφί) 2.Κράτοσ είμαι τθσ Ευρϊπθσ, μα αν τθν ουρά μου κόψεισ, παίρνω ηϊου ςπιτικοφ ευκφσ τθν όψθ. (Γαλλία-γαλι) 3. Είμαι πόλθ τθσ Ελλάδοσ, που αν τον τόνο μου αλλάξεισ, ευκφσ ςε χωράφια με βρίςκεισ. (Λειβαδιάλειβάδια) 4. Άμα το δζςεισ τρζχει, άμα το λφςεισ κάκεται. (παποφτςι) 5. Ζχω δόντια μα δεν μαςϊ, τουσ ανκρϊπουσ όμωσ βοθκϊ. (πριόνι) 6.Είμαι κάμποσ απάτθτοσ κι όμωσ με οργϊνουν. Οφτε δζνδρα οφτε καρποί επάνω μου φυτρϊνουν. Μα μζςα από τα ςπλάχνα μου τροφι δίνω ςε όλουσ. (κάλαςςα) 7.Επανωφόρι πράςινο, πουκάμιςο λευκό, πλικοσ μουςτάκια ςτθν κορφι, και κίτρινοσ καρπόσ. (καλαμπόκι) 8. Ανοιγοκλείνουν οι πόρτεσ και κρότοσ δεν ακοφγεται. (τα μάτια) 9.Τρζχουν τρζχουν κι όμωσ πόδια δεν ζχουν. (ςφννεφα) 10.Είναι δυο παιδάκια, ζνα άςπρο κι ζνα μαφρο, παίηουν κυνθγθτό μα ποτζ δεν πιάνονται. (μζρα-νφκτα) Ο Άγιοσ Μάρτυσ Νζςτωρ Ο προςτάτθσ των ακλθτϊν -205-