Βαθμονόμηση Δεκτών GPS από Μετρήσεις σε Μηδενική Βάση

Transcript

1 Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ , Tech. Chron. Sc. J. TCG, I, No Βαθμονόμηση Δεκτών GPS από Μετρήσεις σε Μηδενική Βάση Χ. ΠΙΚΡΙΔΑΣ Λέκτορας Α.Π.Θ. Περίληψη Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη των σφαλμάτων που προέρχονται από τα ηλεκτρονικά κυκλώματα του δέκτη κατά τη διάρκεια λειτουργίας του. Η τεχνική που εφαρμόζεται είναι η μέτρηση βάσης μηδενικού μήκους. Για το σκοπό αυτό δύο δέκτες συνδέονται με τη βοήθεια ενός διαχωριστή σήματος (pltter) με την ίδια κεραία. Οι μετρήσεις, διάρκειας εννέα ωρών καθημερινά, πραγματοποιήθηκαν σε τέσσερις συνεχόμενες ημέρες με ρυθμό καταγραφής 1 ec. Οι διαφορές που εμφανίστηκαν τόσο στο μήκος της βάσης όσο και στη σχετική υψομετρική διαφορά είναι μικρότερες του χιλιοστού και χωρίς συστηματικό χαρακτήρα. Εξετάζεται ένα διάστημα παρατήρησης διάρκειας τεσσάρων ωρών και αναλύονται οι εκτιμήσεις των σφαλμάτων των απλών διαφορών, τόσο για τις μετρήσεις φάσης όσο και για τις μετρήσεις κώδικα. Αυξημένες τιμές εμφανίζονται για όλους τους χαμηλά παρατηρούμενους δορυφόρους, η ανάλυση των οποίων οδηγεί σε χρήσιμα συμπεράσματα. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αντικείμενο της εργασίας αποτελεί η μελέτη των σφαλμάτων που προέρχονται από τα διάφορα ηλεκτρονικά κυκλώματα του δέκτη κατά τη διάρκεια λειτουργίας του. Ο εντοπισμός και η εκτίμηση των συστηματικών σφαλμάτων που προέρχονται από τα ηλεκτρονικά κυκλώματα ενός δέκτη GPS, είναι μία διαδικασία ιδιαίτερα σημαντική πριν από τη χρησιμοποίησή του σε εφαρμογές και ιδιαίτερα σε αυτές που απαιτούν υψηλή ακρίβεια προσδιορισμού θέσης, καλύτερης του ενός εκατοστού, όπως π.χ. για μελέτες μικρομετακινήσεων του γήινου φλοιού ή μεγάλων τεχνικών έργων. Τα σφάλματα αυτά, που συχνά ονομάζονται και ως θόρυβος του δέκτη (recever noe), οφείλονται κυρίως στην ηλεκτρική ισχύ των κυκλωμάτων που υπάρχουν στο κύκλωμα των ραδιοσυχνοτήτων. Το τμήμα αυτό αποτελεί την καρδιά του δέκτη και περιλαμβάνει τους δίαυλους και τα διάφορα άλλα ηλεκτρονικά κυκλώματα, για τη λήψη και την πρωτογενή ανάλυση των δορυφορικών σημάτων, που είναι κυρίως ταλαντωτές, πολλαπλασιαστές, φίλτρα, μίκτες [8]. Το πρόβλημα των παραπάνω σφαλμάτων αντιμετωπίζεται με τη μέτρηση βάσης μηδενικού μήκους (Zero Baelne) [2],[12]. Η διάταξη αυτή απαιτεί τη σύνδεση δύο (ή και περισσότερων) δεκτών GPS με την ίδια κεραία. Για Υποβλήθηκε: Έγινε δεκτή: να γίνει αυτό εφικτό, χρειάζεται ένας διαχωριστής σήματος (pltter), μαζί με τον αντίστοιχο ενισχυτή, ο οποίος στέλνει όμοια αντίγραφα του δορυφορικού σήματος σε κάθε δέκτη που είναι συνδεδεμένος σε αυτόν. Με αυτή την τεχνική όλα τα σφάλματα που προέρχονται από εξωτερικές πηγές, όπως σφάλματα τροχιάς, ατμόσφαιρας, πολυανάκλασης και κέντρωσης, απαλείφονται ενώ αντιθέτως παραμένουν όλα εκείνα που προέρχονται από τα διάφορα ηλεκτρονικά κυκλώματα. Γενικά, οι διαφορές που εμφανίστηκαν, τόσο στο μήκος της βάσης όσο και στη σχετική υψομετρική διαφορά, είναι μικρότερες του χιλιοστού και χωρίς συστηματικό χαρακτήρα. Αντιθέτως αυξημένες τιμές σφαλμάτων ( 1-2 cm), που μπορεί να θεωρηθούν σημαντικές, εμφανίζονται για δορυφόρους που είναι ορατοί σε όλη τη διάρκεια παρατήρησης και σε χαμηλή γωνία ύψους. 2. ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙ I : Ιονοσφαιρική διόρθωση στη συχνότητα. r : Γεωμετρική απόσταση δορυφόρου-δέκτη. T r : Τροποσφαιρική επίδραση μεταξύ δορυφόρουδέκτη. t r : Χρονικό σφάλμα των χρονομέτρων δορυφόρουδέκτη. δ : Χρονικό σφάλμα των χρονομέτρων δέκτη Α-δέκτη Β. c : Ταχύτητα του φωτός στο κενό (= m/). λ : Μήκος κύματος της συχνότητας L. N : Αρχική ασάφεια φάσης. Φ : Παρατήρηση φάσης στην συχνότητα L. Ρ : Παρατήρηση ψευδοαπόστασης. : Φέρουσα συχνότητα GPS. L ν S A : Τυχαίο σφάλμα. : Σφάλμα στη μέτρηση φάσης μεταξύ δορυφόρου και δέκτη Α. : Μήκος βάσης GPS. : Σφάλμα στην απλή διαφορά φάσης μεταξύ δύο δεκτών Α και Β.

2 82 Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ , Tech. Chron. Sc. J. TCG, I, No ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ GPS 3.1. Μέτρηση βάσης μηδενικού μήκους Η τεχνική της μέτρησης βάσης μηδενικού μήκους εφαρμόστηκε με δύο δέκτες δύο συχνοτήτων του ΤΑΤΜ/ΑΠΘ (Leca ytem 500) οι οποίοι συνδέθηκαν (μέσω του διαχωριστή) με κεραία τύπου σπειροειδών δακτυλίων (choke rng), που έχει την ικανότητα εξάλειψης σε μεγάλο βαθμό του σφάλματος της πολυανάκλασης [6], [8],[17],[18]. Οι μετρήσεις, διάρκειας εννέα ωρών καθημερινά, πραγματοποιήθηκαν σε τέσσερις συνεχόμενες ημέρες (13/7-16/7, ημέρες του έτους 2004) με ρυθμό καταγραφής 1 ec και γωνία αποκοπής των δορυφορικών σημάτων (cutoff angle) 15. Το συγκεκριμένο μοντέλο δεκτών καταγράφει στη συχνότητα L 1 μετρήσεις φάσης και κώδικα (C/A) και στη συχνότητα L 2 μετρήσεις φάσης και κώδικα (Ρ). Μία γραφική απόδοση της διάταξης σύνδεσης φαίνεται στο σχήμα 1. Σε όλες τις επιλύσεις χρησιμοποιήθηκε για τον υπολογισμό της τροποσφαιρικής επίδρασης το μοντέλο Hopfeld, ενώ η τελική λύση προέκυψε από παρατηρήσεις φάσης και στις δύο φέρουσες συχνότητες (L 1, L 2 ) χωρίς τη χρήση κάποιου γραμμικού συνδυασμού με σκοπό την αποφυγή ενίσχυσης του θορύβου στις παρατηρήσεις [4], [5],[18]. Η επεξεργασία των δεδομένων έδωσε παραπλήσια αποτελέσματα και στις δύο συχνότητες τόσο στο μήκος της βάσης όσο και στη σχετική τιμή του υψομέτρου (μεταξύ των δεκτών), μικρότερες του χιλιοστού (από 0.1 έως 0.4 mm) και με ασήμαντες διαφορές μεταξύ τους. Ελαφρά αυξημένες τιμές φαίνονται για την πρώτη ημέρα παρατήρησης σε σχέση με τις υπόλοιπες χωρίς, γενικά, να διακρίνεται κάποιος συστηματικός χαρακτήρας για την ύπαρξη των συγκεκριμένων διαφορών και επομένως να μην εξαρτώνται από το ρυθμό καταγραφής των παρατηρήσεων. Μία γραφική απεικόνιση των διαφορών για κάθε λύση δίνεται στα σχήματα 2 και 3. µ µ µ µ µ L1. µ & Σχήμα 1: Συνδεσμολογία βάσης μηδενικού μήκους. Fgure 1: Zero baelne meaurement etup. (mm) 0,45 0,40 0,35 0,30 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05 0, Hµ µ 1 ec. µ 15 ec. µ 30 ec Επεξεργασία δεδομένων και ανάλυση αποτελεσμάτων Η προεπεξεργασία και η τελική λύση για κάθε επίλυση έγινε με το λογισμικό Bernee v4.2 χρησιμοποιώντας δορυφορικές εφημερίδες ακριβείας (prece ephemerde) από το υπολογιστικό κέντρο CODE (Center for Orbt Determnaton n Europe). Για την επίλυση των ασαφειών φάσης σε κάθε λύση χρησιμοποιήθηκε η τεχνική Fara [5] με ποσοστό επιτυχίας 100%. Για να ελεγχθεί η διαφορά στο μήκος της βάσης (S) αλλά και στο σχετικό υψόμετρο, ποσότητες οι οποίες δίνονται στα αποτελέσματα της τελικής λύσης από όλα τα συνήθη λογισμικά, πραγματοποιήθηκαν τρεις διαφορετικές επιλύσεις για κάθε ημέρα παρατήρησης επιλέγοντας κάθε φορά διαφορετικό αριθμό δεδομένων, αλλάζοντας, δηλαδή το ρυθμό καταγραφής των παρατηρήσεων. Συγκεκριμένα, στην πρώτη επίλυση χρησιμοποιήθηκαν όλα τα δεδομένα ανά 1 ec, στη δεύτερη ανά 15 ec και στην τρίτη ανά 30 ec. Οι τιμές αυτές είναι αντιπροσωπευτικές επιλογές καταγραφής δεδομένων σε αρκετές στατικές και κινηματικές εφαρμογές. Σχήμα 2: Τιμές μήκους μηδενικής βάσης με μετρήσεις φάσης στη συχνότητα L 1 σε mm. Fgure 2: Zero baelne oluton ung L 1 phae data n mm. µ (mm) 0,50 0,40 0,30 0,20 0,10 0,00-0,10-0,20 µ µ µ µ L1 µ µ µ -0, Hµ µ 1 ec. µ 15 ec. µ 30 ec. Σχήμα 3: Τιμές σχετικής υψομετρικής διαφοράς με μετρήσεις φάσης στη συχνότητα L 1 σε mm. Fgure 3: Relatve heght dfference from zero baelne oluton ung L 1 phae data n mm.

3 Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ , Tech. Chron. Sc. J. TCG, I, No Προκειμένου να διερευνηθεί, εάν υπάρχει, κάποιο είδος εξάρτησης που να συνδέει τον τύπο των παρατηρήσεων (κώδικα και φάσης) που εκτελεί ο δέκτης, δηλαδή τη συμπεριφορά του (recever performance) κατά τη διάρκεια λειτουργίας του, επιλύθηκε ένα διάστημα δεδομένων διάρκειας τεσσάρων ωρών, από την τελευταία ημέρα μετρήσεων στο οποίο υπήρχαν αρκετοί παρατηρούμενοι δορυφόροι και με καλή γεωμετρική κατανομή. Χρησιμοποιήθηκαν όλα τα δεδομένα που καταγράφηκαν ανά 1 ec, για εξαγωγή ασφαλέστερων συμπερασμάτων, με τη χρήση δεκτών σε υψηλό ρυθμό καταγραφής παρατηρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό μελετήθηκαν οι εκτιμήσεις των σφαλμάτων των απλών διαφορών, τόσο από μετρήσεις φάσης όσο και από μετρήσεις κώδικα, όπως προέκυψαν από την επίλυση της βάσης μέσω της συνόρθωσης με τη μέθοδο των ελαχίστων τετραγώνων [3], [13]. Από την εξίσωση παρατήρησης φάσης μεταξύ δορυφόρου () και δέκτη (r), για κάθε συχνότητα L 1 ή L 2 προκύπτει [4],[6],[10],[11],[16],[18] : I T ct N v, = 1, 2 (3.1) r r r Ως απλή διαφορά ορίζεται η διαφορά των παρατηρήσεων μεταξύ δύο δεκτών (Α,Β) ως προς τον ίδιο δορυφόρο. Για την ψευδοαπόσταση και για τη φάση η απλή διαφορά εκφράζεται αντίστοιχα από τις γενικές σχέσεις: P = B + c +, B, = B B + B + c - + B + B, (3.2) (3.3),, Παρατηρούμε ότι με τις απλές διαφορές απαλείφονται τα κοινά σφάλματα που οφείλονται στο δορυφόρο, δηλαδή, κυρίως το σφάλμα του χρονομέτρου του δορυφόρου και άλλα πιθανά μικρότερα, ενώ τα υπόλοιπα εμφανίζονται ως διαφορές με σημαντική μείωση της τιμής τους. Στη συγκεκριμένη εφαρμογή, οποιεσδήποτε επιδράσεις υπάρχουν, π.χ. λόγω τροχιάς, ατμόσφαιρας, πολυανάκλασης, απαλείφονται δεδομένου ότι πρόκειται για την ίδια ακριβώς παρατήρηση σε κάθε δέκτη. Σκοπός είναι να χρησιμοποιήσουμε μετρήσεις καθαρές από κάθε πηγή σφαλμάτων, εκτός από αυτές που δημιουργούνται από τις ηλεκτρικές διατάξεις του δέκτη (όρος c δ ), για αυτό και αφαιρούμε τις ίδιες παρατηρήσεις μεταξύ τους από κάθε δέκτη ως προς τον ίδιο δορυφόρο και επομένως καταλήγουμε να χρησιμοποιούμε τις απλές διαφορές. Κατά συνέπεια οι εκτιμήσεις των σφαλμάτων για το αντίστοιχο μαθηματικό μοντέλο (σχέση 3.3) θα πρέπει να είναι αισθητά μικρές και με μέση τιμή ίση με μηδέν. Πρόκειται λοιπόν για μια διαδικασία βαθμονόμησης των δεκτών από τις ίδιες τις παρατηρήσεις τους. Στον πίνακα 1 δίνονται οι ελάχιστες και οι μέγιστες τιμές μαζί με την τυπική τους απόκλιση (rm) για τις εκτιμήσεις σφαλμάτων των απλών διαφορών φάσης στην L 1 συχνότητα για όλους τους παρατηρούμενους δορυφόρους καθώς και οι ελάχιστες και μέγιστες τιμές της γωνίας ύψους. Πίνακας 1: Τυπική απόκλιση, ελάχιστες και μέγιστες τιμές σε (mm) σφαλμάτων απλών διαφορών στην συχνότητα L1 και οι ελάχιστες και μέγιστες τιμές γωνίας ύψους για όλους τους παρατηρούμενους δορυφόρους. Table 1: Standard devaton, mn and max value n mm of L1 ngle dfference redual along wth mnmum and maxmum elevaton value for all oberved atellte. µ µ PRN Rm (mm) Mn (mm) Max (mm) Mn (µ) Max (µ) Από τον πίνακα 1 γίνεται φανερό ότι το σφάλμα στις απλές διαφορές για κάποιο δορυφόρο είναι αντιστρόφως ανάλογο της γωνίας ύψους που βρίσκεται. Εφαρμόζοντας το νόμο μετάδοσης των σφαλμάτων στην απλή διαφορά φάσης και θεωρώντας ότι στις μετρήσεις των φάσεων μεταξύ δορυφόρου-δέκτη η ακρίβεια της παρατήρησης είναι της τάξης των 2 mm για όλες τις παρατηρήσεις, τότε για την απλή διαφορά φάσης μεταξύ δύο δεκτών Α, Β και ενός δορυφόρου προκύπτει ότι : 2 B 2 2 B A = 2 2 = mm. Πρακτικά, το σφάλμα αυτό δεν πρέπει να ξεπερνά τα 3-4 mm [5], [11]. Στα σχήματα 4 και 5 γίνεται αισθητή η διαφορά στο εύρος τιμών των σφαλμάτων για τους δορυφόρους με την μικρότερη (δορυφόρος 7) και μεγαλύτερη (δορυφόρος 1) γωνία ύψους. Όπως φαίνεται από το σχήμα 5, στην αρχή των παρατηρήσεων εμφανίζονται υψηλές τιμές ( 10 mm), πράγμα που είναι λογικό, γιατί κατά την έναρξη των μετρήσεων ο δέκτης εμφανίζει υψηλό σφάλμα συγχρονισμού με το χρόνο GPS, το οποίο στη συνέχεια μεταβάλλεται αλλά με ομαλό ρυθμό [5], [8].

4 84 Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ , Tech. Chron. Sc. J. TCG, I, No 2-3 Πίνακας 2: Τυπική απόκλιση, ελάχιστες και μέγιστες τιμές σε (m) σφαλμάτων απλών διαφορών κώδικα C/A για όλους τους παρατηρούμενους δορυφόρους. Table 2: Standard devaton, mn and max value n m of C/A code ngle dfference redual for all the oberved atellte. Σχήμα 4: Σφάλματα απλών διαφορών φάσης στη συχνότητα L 1 για το δορυφόρο PRN=7 σε m. Fgure 4: Sngle dfference phae redual on L 1 for atellte PRN= 7 n m. µ µ PRN Rm (m) Mn (m) Max (m) Από όσα αναφέρθηκαν έως τώρα, προκύπτει ότι οι εκτιμήσεις σφαλμάτων για δορυφόρους με μεγάλη γωνία ύψους δίνουν μικρότερες τιμές σε σχέση με τις αντίστοιχες για δορυφόρους με χαμηλή γωνία ύψους. Στο σχήμα 6 φαίνεται η διαφορά στο εύρος τιμών των σφαλμάτων μεταξύ των δορυφόρων 1 και 7. Θα πρέπει όμως να αναφερθεί ότι το συμπέρασμα αυτό δεν αποτελεί κανόνα γιατί μπορεί η συγκεκριμένη συμπεριφορά να διαφέρει σε άλλους τύπους δεκτών και πιθανόν και ανά τύπο παρατήρησης (κώδικα ή φάση) [1],[12]. Σχήμα 5: Σφάλματα απλών διαφορών φάσης στη συχνότητα L 1 για το δορυφόρο PRN=1 σε m. Fgure 5: Sngle dfference phae redual on L 1 for atellte PRN= 1 n m. Στη συνέχεια υπολογίστηκαν και για τις παρατηρήσεις του κώδικα C/A οι εκτιμήσεις σφαλμάτων των απλών διαφορών. Στον πίνακα 2 δίνεται η αντίστοιχη πληροφορία σε m, για όλους τους παρατηρούμενους δορυφόρους. Προσεκτική μελέτη του πίνακα 2 οδηγεί σε ανάλογα συμπεράσματα με αυτά που προέκυψαν από την ανάλυση του πίνακα 1. Αξίζει να σημειωθεί ότι ίδια συμπεράσματα εξάγονται και από τον υπολογισμό σφαλμάτων για τις μετρήσεις του κώδικα Ρ στην L 2 συχνότητα. Σχήμα 6: Σφάλματα απλών διαφορών κώδικα C/A για τους δορυφόρους PRN 1 και 7 σε m. Fgure 6: Sngle dfference code C/A redual for atellte PRN 1 and 7 n m.

5 Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ , Tech. Chron. Sc. J. TCG, I, No ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η επίδραση των συστηματικών σφαλμάτων που προέρχονται από τα ηλεκτρονικά κυκλώματα ενός δέκτη GPS, γνωστά ως θόρυβος δέκτη (recever noe), παρατηρήθηκε ότι είναι μικρότερη του mm στα τελικά αποτελέσματα κατά την επίλυση μίας βάσης με παρατηρήσεις φάσεων, υπερκαλύπτοντας την ακρίβεια του κατασκευαστή (5mm + 1ppm). Η επεξεργασία των μετρήσεων έδειξε, ότι στο συγκεκριμένο μοντέλο δεκτών δύο συχνοτήτων (Leca ytem 500) οι εκτιμήσεις των σφαλμάτων των απλών διαφορών φάσης μπορούν να ξεπεράσουν τις αναμενόμενες, που υπολογίζονται από την εφαρμογή του νόμου μετάδοσης των σφαλμάτων στις παρατηρήσεις φάσεων δορυφόρου δέκτη, και να φτάσουν τα mm για δορυφόρους που παρατηρούνται σε χαμηλές γωνίες ύψους. Η συμπεριφορά αυτή αφορά στο συγκεκριμένο μοντέλο και δεν μπορεί να αποτελέσει κανόνα στη γενική περίπτωση. Η εφαρμογή της τεχνικής μέτρησης βάσης μηδενικού μήκους και σε άλλους τύπους δεκτών, όμοιων ή και διαφορετικών εταιρειών, όπως επίσης και η στατιστική ανάλυση των σφαλμάτων των απλών διαφορών που εμφανίζονται σε δορυφόρους με χαμηλή γωνία ύψους, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα επόμενο στάδιο της παρούσας μελέτης. 5. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Bona P., Tberu C., An expermental comparon on noe charactertc of even hgh-end dual frequency GPS recever-et. Proceedng of IEEE PLANS 2000, San Dego, CA, USA, pp , March 13-16, Gourevtch S., Meaurng GPS recever performance: a new approach. GPS World, Vol. 13, pp , October, Δερμάνης Α., Φωτίου Α., Μέθοδοι και Εφαρμογές Συνόρθωσης παρατηρήσεων, Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη, Δερμάνης Α., Διαστημικές Μέθοδοι της Γεωδαισίας και Γεωδυναμικής, Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη, Hugentobler U., Schaer S., Frdez P., Bernee GPS oftware veron 4.2. Atronomcal Inttute, Unverty of Berne, Hofmann-Wellenhof B., H. Lchtenegger and J. Colln, Global Potonng Sytem. Theory and Practce, fourth reved edton, Spnger- Verlag, New York, Hopfeld H. S., Two Quartc tropopherc refractvty profle for correctng atellte data. JGR 74, No.18, pp , Augut Kaplan E. D. (edtor), Undertandng GPS: prncple and applcaton, Artech Houe Publher, Boton-London, Langley R. B., GPS recever ytem noe, GPS World, Vol.8, pp , June Παραδείσης Δ., Σημειώσεις Δορυφορικής Γεωδαισίας, Πανεπιστημιακές σημειώσεις, Τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών ΕΜΠ, Αθήνα, Πικριδάς Χ., Η αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας GPS και ο ποιοτικός έλεγχος των γεωδαιτικών εργασιών, Διδακτορική διατριβή Τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη, Rocken C., C. Meerten, B. Stephen, J. Braun, T. Vanhove, S. Perry, O. Ruud, M. McCallum and J. Rcharon, UNAVCO Academc reearch Infratructure (ARI) recever and antenna tet report, Boulder, Colorado, Ρωσσικόπουλος Δ., Τοπογραφικά δίκτυα και υπολογισμοί, 2η έκδοση. Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη Ρωσσικόπουλος Δ., Στατιστικές μέθοδοι στη βαθμονόμηση και στον έλεγχο της ακρίβειας των γεωδαιτικών οργάνων. Πανεπιστημιακές σημειώσεις, ΠΜΣ Γεωπληροφορικής, Τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη, Splker, J. J., GPS gnal tructure and performance charactertc, Global Potonng Sytem, Inttute of Navgaton, vol. 29, , Wahngton, D.C Well, D. E., W. Beck, D. Delkaraoglou, A. Kleuberg, E. J. Krakwky, G. Lachappele, R. B. Langley, M. Nakboglou, K. P. Swartz, J. M. Tranqula and P. Vancek, Gude to GPS Potonng, Unverty of New Brunwck, Fredercton, New Brunwck, Canada, Φωτίου Α., Λιβιεράτος Ε., Γεωμετρική Γεωδαισία και Γεωδαιτικά Δίκτυα. Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη, Φωτίου Α., Πικριδάς Χ., Το Δορυφορικό Σύστημα GPS, Πανεπιστημιακές σημειώσεις, Τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών Α.Π.Θ. 2η Έκδοση, Θεσσαλονίκη, Χ. Πικριδάς Λέκτορας, Τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών, Τομέας Γεωδαισίας και Τοπογραφίας, Α.Π.Θ Θεσσαλονίκη, ΤΘΠ 432.

6 86 Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ , Tech. Chron. Sc. J. TCG, I, No 2-3 Extended ummary GPS Recever Calbraton Ung Zero Baelne Meaurement CH. PIKRIDAS Lecturer A.U.TH. Abtract The man goal of th paper wa to tudy the effect of recever performance on baelne reult. A zero baelne tet ung data from a par of dual frequency GPS recever wa etablhed. Th tet ue a power pltter and two recever connected to the ame antenna. No ytematc bae howed up n the data proceng and ngle dfference redual for both obervaton code and phae were analyzed. Fnally, ome ueful concluon are drawn about the dependence of meaurement precon on atellte elevaton. 1. INTRODUCTION In order to elmnate any error ource that relate to the local envronment (multpath, atmopherc error, etc.) and to demontrate recever performance, a zero baelne tet wa ued. The tandard zero baelne tet ue a power pltter to end dentcal cope of the preamplfed gnal to two recever. Th tet extremely ueful n lookng for ytematc effect uch a nterchannel bae, dcrepance n the electrcal pathlength of trackng channel n multplechannel recever, and, t may play a crtcal role n hgh accuracy geodetc applcaton. In general, no ytematc bae howed up and the ngle dfference redual for both type of meaurement (code and phae) were analyzed. 2. GPS MEASUREMENTS AND DATA PROCESSING 2.1. Zero baelne tet Four conecutve day of data, pannng nne hour of daly obervaton, were collected for the zero baelne tet. A par of dual frequency Leca GPS recever (ytem 500) wa connected to the ame choke rng antenna wth the help of a gnal pltter. Submtted: Sept. 20, 2004 Accepted: Jun. 10, 2005 The meaurement were collected at 1-econd nterval wth an elevaton cut-off angle of 15 degree Data proceng, analy and reult All GPS eon n th experment were executed n tatc mode. The data proceng wa carred out wth the Bernee oftware v4.2 ung prece ephemerde and the fat ambguty reoluton approach (Fara). In order to nvetgate the effect of amplng nterval on the baelne reult three dfferent oluton were derved wth 1-ec, 15-ec. and 30- ec. amplng rate. In general, no ytematc bae howed up n the fnal reult. Further proceng wa appled n order to detect the ytematc behavor of the operaton of a recever wth hgh obervaton rate. For th reaon a four-hour data et wa examned. The leat quare ngle dfference redual of the baelne adjutment for both type of meaurement (code and phae) were determned. Under the workng mathematcal model [equaton 3.3] the redual of the ngle dfference obervaton repreent the noe and hence they can hghlght bae and anomale when are preent. The mnmum and maxmum value of the etmated redual for all vble GPS atellte wth ther correpondng elevaton value are hown n table 1 and n table 2. Fnally, table (1&2) reult how that the redual correpondng to atellte at hgh elevaton angle are generally le noy compared to thoe at low elevaton angle no matter whch type of meaurement are ued. 3. CONCLUSIONS A zero baelne tet wa undertaken (ung a gnal pltter) wth two dual frequency GPS recever (ytem 500) made by Leca. The effect of the meaurement noe

7 Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ , Tech. Chron. Sc. J. TCG, I, No on baelne reult, ung four day of data under varou obervaton cheme wa found to be at the ubmllmeter level f the phae data are collected. In order to quantfy a ytematc pattern n the peudorange and carrer phae obervable, ngle dfference redual were analyzed. Under th operatng cenaro the meaurement precon depend on the atellte elevaton. However, t hould be noted that th behavour may be dfferent for other recever. Th concluon mght alo apply for the obervaton type of the ame recever. Ch. Pkrda Lecturer, School of Rural and Surveyng Engneerng, Department of Geodey and Surveyng, Artotle Unverty, Thealonk.