ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΣΤΟΥΣ ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ ΣΤΟΥΣ ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΑΛΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΖΟΡΜΠΑΛΑ ΓΝΑ «ΛΑΪΚΟ»

Transcript

1 ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΣΤΟΥΣ ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ ΣΤΟΥΣ ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΑΛΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΖΟΡΜΠΑΛΑ ΓΝΑ «ΛΑΪΚΟ»

2 Ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς Ο όρος ανοσοκατασταλμένος ασθενής περιγράφει τον ασθενή που είναι σε αυξημένο κίνδυνο για επικίνδυνες για τη ζωή λοιμώξεις (βακτηριακές, ιογενείς, μυκητιακές) ως επιπλοκή συγγενούς ή επίκτητης ανοσοανεπάρκειας Hughes WT. Semin Respir Infect1987; 2: Τις τελευταίες δεκαετίες ο πληθυσμός των ανοσοκατασταλμένων ασθενών και η χρήση ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων έχει αυξηθεί δραματικά Rubin RH, Peterson PK. Semin Respir Infect1986; 1: Murray JF, Mills J. Am Rev Respir Dis1990; 141:

3 Ποιες οι ομάδες των ανοσοκατασταλμένων ασθενών?

4 Αιματολογικές κακοήθειες/ Μεταμόσχευση μυελού Καρκινοπαθείς Μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων Αυτοάνοσα νοσήματα Μακρά περίοδο νοσηλείας/ νοσοκομειακές λοιμώξεις Χημειοθεραπεία/ Ακτινοβολία Ανοσοκατασταλτικά φάρμακα (π.χ., κορτικοειδή) Σπληνεκτομή Λοίμωξη HIV 4 4

5 Πνευμονικές επιπλοκές στους ανοσοκατασταλμένους Ο πνεύμονας είναι ένα από τα πιο συχνά προσβεβλημένα όργανα σους ανοσοκατασταλμένους ασθενείς Nash G. Hum Pathol1982; 13: Singer C, Armstrong D, Rosen PP, Walzer PD, Yu B. Am J Med1979; 66: Ανάμεσα στις επιπλοκές από τους πνεύμονες που συμβαίνουν στον ανοσοκατασταλμένο ασθενή η λοίμωξη είναι η συχνότερη (75%) και σχετίζεται με υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα Rosenow EC, III, Wilson WR, Cockerill FR, III. Mayo Clin Proc1985; 60: Χρειάζεται ταχεία και ακριβής διάγνωση

6 Η λοίμωξη μπορεί να εξελιχθεί ταχύτατα 5 ημέρες αργότερα

7 Σημασία ακτινολογικού «pattern» Παρότι η απλή ακτινογραφία και η αξονική τομογραφία (CT) είναι απαραίτητα διαγνωστικά εργαλεία, συχνά υπάρχει δυσχέρεια στην τελική διάγνωση Ο ανοσοκατασταλμένος άρρωστος είναι εν δυνάμει ευάλωτος σε λοιμώξεις από περισσότερα του ενός παθογόνα και τα ακτινολογικά ευρήματα συχνά είναι μη ειδικά

8 Πνευμονικές Επιπλοκές Επιπλοκές που σχετίζονται με την ανοσοκαταστολή Επιπλοκές που δεν σχετίζονται με την ανοσοκαταστολή

9 Επιπλοκές που σχετίζονται με την ανοσοκαταστολή Λοιμώξεις Νεοπλάσματα Δευτεροπαθή από την ανοσοκαταστολή Προσβολή από το υποκείμενο νόσημα Π.χ. λευχαιμία Τοξικότητα των φαρμάκων Πνευμονική αιμορραγία Worthy SA, et al. Radiographics 1997; 17:

10 Επιπλοκές που ΔΕΝ σχετίζονται με την ανοσοκαταστολή Πνευμονικό οίδημα Πνευμονική εμβολή 98% των λευχαιμικών ασθενών θα έχουν κάποιου είδους πνευμονική επιπλοκή Το 1/3 των ασθενών έχουν > 1 επιπλοκή Worthy SA, et al. Radiographics 1997; 17:

11 Λοιμώξεις Είναι το συχνότερο αίτιο ευρημάτων στην ακτινογραφία θώρακα στους ανοσοκατασταλμένους ασθενείς

12 Λοιμώξεις Ο ακτινολόγος έχει βαρύνοντα ρόλο Ανιχνεύει τα παθολογικά ευρήματα Προτείνει πιθανές διαγνώσεις Εκτελεί CT-καθοδηγούμενη βιοψία Καθοδηγεί την βρογχοσκόπηση ή τη χειρουργική βιοψία Παρακολουθεί την ανταπόκριση στη θεραπεία Ανιχνεύει έγκαιρα επιπλοκές

13 Οι υπόλοιπες διαγνωστικές εξετάσεις (π.χ. καλλιέργειες αίματος-πτυέλων) δεν έχουν μεγάλη διαγνωστική αξία (< 30%)

14 Λοιμώξεις Μερικές λοιμώξεις παρουσιάζονται με τυπική εικόνα (π.χ. ασπεργίλλωση) Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι δυνατή συγκεκριμένη διάγνωση Επομένως, ο κύριος ρόλος του ακτινολόγου είναι να προτείνει και να κατευθύνει παρεμβατικές διαγνωστικές πράξεις

15 Πνευμονία στους ανοσοκατασταλμένους ασθενείς Πνευμονιόκοκκος Όχι συνήθης στους ανοσοκατασταλμένους Άλλα Gram + Σταφυλόκοκκος Gram (-) Ψευδομονάδα Μύκητες Ιοί ΒΟΟΡ αποφρακτική βρογχιολίτιδα

16 Ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς NON - AIDS

17 Ακτινολογική διερεύνηση Αρχίζουμε πάντα με απλή ακτινογραφία θώρακα Μπορεί να είναι αρνητική στο 10% CT (HRCT) Διάχυτες βλάβες Εστιακές μικρές βλάβες

18 Ακτινολογική διερεύνηση Η HRCT μπορεί να χρησιμεύσει σαν οδηγός για τον κατάλληλο τύπο βιοψίας της βλάβης Ανοιχτή βιοψία Βρογχοσκόπηση Βιοψία με βελόνη υπό CT καθοδήγηση

19 CT Η CT καθοδηγεί την απόφαση για BAL/TB Το BAL (βρογχο-κυψελιδικό έκπλυμα) και η διαβρογχική βιοψία (TB) έχουν μεγαλύτερη διαγνωστική αξία στους ασθενείς με παθολογικά ευρήματα στο μέσο πνευμονικό πεδίο (>70%) Στις άλλες πνευμονικές περιοχές (<20%)

20 Ακτινολογικά πρότυπα στον ανοσοκατασταλμένο ασθενή Εικόνα θολής υάλου (ground glass) Πύκνωση Πνευμονικοί όζοι Λεμφαδενοπάθεια

21 Εικόνα θολής υάλου Συχνό αλλά μη-ειδικό εύρημα Το συνηθέστερο αίτιο είναι λοίμωξη Πνευμοκύστη Ιογενείς λοιμώξεις CMV RSV (αναπνευστικός συγκυτιακός ιός)

22 PCP

23 Θολή ύαλος Ιογενείς λοιμώξεις πνεύμονα Συχνές σε ασθενείς με λέμφωμα / λευχαιμία μετά από χημειοθεραπεία ή μεταμόσχευση μυελού Τα κυριότερα αίτια είναι: Κυτταρομεγαλοϊός (CMV) Αναπνευστικός Συγκυτιακός ιός (RSV)

24 Ιογενής πνευμονία Μεταμόσχευση ήπατος προ 20ετίας.

25 Εικόνα θολής υάλου Μη λοιμώδη αίτια Παρενέργειες φαρμάκων Μετακτινική πνευμονίτιδα Μη ειδική διάμεση πνευμονίτιδα (NSIP) BOOP Πνευμονική αιμορραγία Πνευμονικό οίδημα Διήθηση από το υποκείμενο νόσημα Λευχαιμία Λέμφωμα Αυτοάνοσο νόσημα

26 Θολή ύαλος οφειλόμενη σε τοξικότητα πνεύμονα μετά από χημειοθεραπεία Πολλά χημειοθεραπευτικά φάρμακα έχουν τοξική δράση στον πνεύμονα Οι ακτινολογικές εκδηλώσεις της τοξικότητα ς των φαρμάκων περιλαμβάνουν: Διάχυτη κυψελιδική βλάβη (diffuse alveolar damage -DAD), Μη ειδική διάμεση πνευμονία (nonspecific interstitial pneumonia - NSIP) Bronchiolitis obliterans organizing pneumonia (BOOP) Ηωσινοφιλική πνευμονία Πνευμονική αιμορραγία, οίδημα, υπέρταση Πνευμονική εμβολή

27 Τοξικότητα φαρμάκων στον πνεύμονα μετά από χημειοθεραπεία Ασθενής με πολλαπλούν μυέλωμα και μη-ειδική διάμεση πνευμονία μετά από ΧΜΘ με βινκριστίνη αδριαμυκινη

28 Θολή ύαλος Πνευμονική αιμορραγία Επιπλοκή κυρίως της λευχαιμίας Η πιο συχνή από τις μη-λοιμώδεις επιλοκές από τον πνεύμονα Σχετίζεται με: Θρομβοπενία Μεταμόσχευση μυελού Η κλινική εικόνα είναι οξεία και μη ειδική Η αιμόπτυση είναι σπάνια Σπάνια διαγιγνώσκεται πριν τον θάνατο

29 Πνευμονική αιμορραγία Τα πιο συχνά, αλλά μηειδικά CT ευρήματα είναι : Διάχυτη εικόνα θολής υάλου πύκνωση Tanaka N, et al. Eur Radiol (2002) 12:

30 Πνευμονική αιμορραγία

31 Θολή ύαλος Αποφρακτική βρογχιολίτιδα οργανωτική πνευμονία Είναι μια απώτερη επιπλκή σε αυτοάνοσους ασθενείς και ασθενείς με μεταμόσχευση μυελού Τυπικά ευρήματα είναι εικόνα θολής υάλου και πυκνωση Tanaka N, et al. Eur Radiol (2002) 12:

32 Θολή ύαλος πνευμονικό οίδημα Ασθενής με MDS

33 Πύκνωση Αίτια Πνευμονία (λοίμωξη από βακτήριο) Αιμορραγία Κακοήθεια ARDS Σήψη Σηπτικό σοκ Κυτταροτοξικό φάρμακο ΒΟΟΡ

34 Πύκνωση Το συνηθέστερο αίτιο είναι η πνευμονία Σταφυλόκοκκος Εικόνα βρογχοπνευμονίας Αμφοτερόπλευρα διηθήματα Επιπλέκεται από απόστημα Αναπτύσσονται πνευματοκήλες Gram αρνητικά μικρόβια

35 ΣΤΑΦΥΛΟΚΟΚΚΟΣ

36 Kλεμπσιελλα

37 Πύκνωση Κακοήθειες μπορούν να δώσουν ακτινολογική εικόνα πύκνωσης Λέμφωμα Εικόνα λοβώδους βρογχοπνευμονίας Με αεροβρογχόγραμμα Λευχαιμία Διηθήματα σε ένα λοβό Αιμορραγία ARDS

38 Πύκνωση CT βιοψία έδειξε HL.

39 Πνευμονικοί όζοι Μύκητες Ασπεργιλλος Κάντιντα Κρυπτόκοκκος Νοκάρδια Σηπτικά έμβολα Κακοήθεια

40 Πνευμονικοί όζοι Μύκητες Οι μύκητες αποτελούν το 12% - 16% των λοιμώξεων πνεύμονα στους ανοσοκατασταλμένους ασθενείς Το συνηθέστερο αίτο είναι ο ασπέργιλλος Άλλα αίτια: Κάντιντα Ζυγομύκητες Κρυπτόκοκκος Πνευμοκύστη

41 Πνευμονική ασπεργίλλωση Είναι μυκητιασική νόσος που προκαλείται από είδη Aspergillus συνήθως A.fumigatus

42 Πνευμονική ασπεργίλλωση Η πνευμονική ασπεργίλλωση διακρίνεται σε 5 κατηγορίες: Σαπροφυτική ασπεργίλλωση (ασπεργίλλωμα) Αντίδραση υπερευαισθησίας (αλλεργική βρογχοπνευμονική ασπεργίλλωση) Χρόνια νεκρωτική ασπεργίλλωση Ασπεργίλλωση διηθούσα τους αεραγωγούς (οξεία τραχειοβρογχίτιδα, βρογχιολίτιδα, βρογχοπνευμονία, αποφρακτική βρογχοπνευμονική ασπεργίλλωση ) Αγγειο-διηθητική ασπεργίλλωση

43 Ασπεργίλλωμα (μυκήτωμα) Λοίμωξη από Aspergillus χωρίς διήθηση ιστών. Μέσα σε μια προϋπάρχουσα κοιλότητα του πνεύμονα ή βρογχεκτασία αναπτύσσεται ο μύκητας Αφορά ασθενείς με ΧΑΠ και ΤΒ

44 Ασπεργίλλωμα

45 Αλλεργική βρογχοπνευμονική ασπεργίλλωση Παρατηρείται σε ασθενείς με βρογχικό άσθμα Χαρακτηρίζεται από την παρουσία βυσμάτων βλέννης που περιέχουν μύκητες Aspergillus και ηωσινόφιλα Οφείλεται σε αντίδραση υπερευαισθησίας στον Aspergillus που προκαλεί υπερπαραγωγή βλέννας

46 Αλλεργική βρογχοπνευμονική ασπεργίλλωση Ακτινολογική εικόνα Μεταναστευτικές πυκνώσεις τύπου Loefler Βρογχεκτασίες λόγω αποφράξεως βρόγχων από βύσματα βλέννης Ίνωση κυρίως στα άνω πνευμονικά πεδία

47 Αλλεργική βρογχοπνευμονική ασπεργίλλωση Δύο μήνες αργότερα έχουν αναπτυχθεί κυστικές βρογχεκτασίες.

48 Χρόνια νεκρωτική ασπεργίλλωση Χαρακτηρίζεται από νέκρωση ιστών και φλεγμονή Σχετίζεται με : Διαβήτη Υποθρεψία Αλκοολισμό Μεγάλη ηλικία Κορτιζόνη ΧΑΠ

49 Χρόνια νεκρωτική ασπεργίλλωση Ακτινολογικά ευρήματα: Πυκνώσεις με ή χωρίς σπήλαια Πολλαπλές οζώδεις σκιάσεις. Τα ευρήματα εξελίσσονται αργά σε μήνες ή χρόνια Μοιάζουν με την μετα-πρωτοπαθή φυματίωση

50 Ασπεργίλλωση διηθούσα τους αεραγωγούς Χαρακτηρίζεται από την παρουσία Aspergillus κάτω από τη βασική μεμβράνη του τοχώματος των αεραγωγών Αφορά κυρίως τους ανοσοκατασταλμένους Ουδετεροπενικούς AIDS Κύριες μορφές: οξεία τραχειοβρογχίτιδα, βρογχιολίτιδα, βρογχο-πνευμονία, αποφρακτική βρογχοπνευμονική ασπεργίλλωση

51 Ασπεργίλλωση διηθούσα τους Βρογχιολίτιδα αεραγωγούς Χαρακτηρίζεται στην high-resolution CT από την παρουσία κεντρολοβιδιακών οζιδίων με διακλαδώσεις tree-in-bud appearance

52 Ασπεργίλλωση διηθούσα τους αεραγωγούς Βρογχοπνευμονία από Aspergillus Χαρακτηρίζεται από περιβρογχικές πυκνώσεις Σπανίως καταλαμβάνει ολόκληρο λοβό Η ακτινολογική εικόνα είναι όμοια με την μικροβιακή βρογχοπνευμονία

53 Ασπεργίλλωση διηθούσα τους αεραγωγούς Αποφρακτική βρογχοπνευμονική ασπεργίλλωση Είναι μη διηθητική μορφή ασπεργίλλωσης και οφείλεται στην μαζική υπερανάπτυξη Aspergillus ενδαυλικά, μέσα στους βρόγχους Προκαλεί απόφραξη των βρόγχων Συνήθως οφείλεται σε A fumigatus, Παρατηρείται σε ασθενείς με AIDS

54 Αγγειο-διηθητική ασπεργίλλωση Αφορά αποκλειστικά ανοσοκατασταλμένους ασθενείς με ουδετεροπενία Χαρακτηρίζεται από διήθηση και απόφραξη των μικρών και μεσαίων πνευμονικών αρτηριών από υφές ασπέργιλλου Αυτό οδηγεί στην δημιουργία αιμορραγικών όζων και εμφράκτων Η θνησιμότητα είναι υψηλή

55 Ακτινολογικά ευρήματα σε ασθενείς με ασπεργίλλωση Imaging finding No. (%) of patients (N = 235) Macronodule (1 cm in diameter) 222 (94.5) Halo sign 143 (60.9) Consolidation 71 (30.2) Macronodule, infarct shaped 63 (26.8) Cavitary lesion 48 (20.4) Air bronchograms 37 (15.7) Clusters of small nodules 25 (10.6) Pleural effusion 25 (10.6) Air crescent sign 24 (10.2) Greene RE et al. Clin Infect Dis 2007;44:373

56 Πνευμονική Ασπεργίλλωση - halo sign CT scan δείχνει όζο με περιβάλουσα πύκνωση τύπου ground-glass Τυπικό σημείο «άλως» - halo sign.

57 CT το σημείο της «άλω» Georgiadou S, Sipsas NV, et al. Clin Infect Dis 2011

58 Κλινική σημασία του σημείου της άλω σε ασθενείς με πνευμονική ασπεργίλλωση Επιβίωση ασθενών με (n=143) ή χωρίς (n=79) σημείο της άλω Greene RE et al. Clin Infect Dis 2007;44:373

59 Ανάστροφο σημείο της άλω Reversed Halo Sign Μια εστία θολής υάλου που περιστοιχίζεται από συμπαγή δακτύλιο 4% των ασθενών με πνευμονική ζυγομύκωση Wahba H, et al. Clinical Infectious Diseases 2008; 46:1733 7

60 Ανάστροφο σημείο της άλω Georgiadou S, Sipsas NV, et al. Clin Infect Dis 2011

61 CT το σημείο της «άλω» - ΔΔ Καντιντίαση Κοκιδιοειδομύκωση Μουκορμύκωση Μεταστάσεις από αγγειοβριθείς όγκους:αγγειοσάρκωμα, χορειοκαρκίνωμα, οστεοσάρκωμα Καposi σάρκωμα Wegener κοκκιωμάτωση

62 Σημείο της ημισελήνου Air Crescent Sign Χαρακτηρίζει την πνευμονική ασπεργίλωση Εμφανίζεται μετά την ανάκαμψη του ασθενούς από την ουδετεροπενία

63 Εξέλιξη της πνευμονικής ασπεργίλλωσης στον ουδετεροπενικό Halo sign (Ημέρα 0) Μη - ειδικό (Ημ. 4) Air crescent (ημ 7) ανάκαμψη των ουδετεροφίλων Caillot et al. J Clin Oncol 2001; 19:253-59

64 Πρώιμη διάγνωση της πνευμονικής ασπεργίλλωσης Επίδραση της πρώιμης διάγνωσης της IA σε ασθενείς με ΟΛ: 90% θνησιμότητα όταν η θεραπεία αρχίζει 10 ημέρες μετά το πρώτο κλινικό ή ακτινολογικό σημείο της νόσου 40% θνησιμότητα όταν η θεραπεία αρχίζει νωρίτερα Διαδοχικές HR CT : Πρώιμα και συστηματικά highresolution CT scan σε ασθενείς υψηλού κινδύνου βελτιώνει την επιβίωση Επιβίωση (%) Συστηματικά CT Μη - συστηματικά CT P = (Log-rank Test) Ημέρες μετά την IPA von Eiff M, et al. Ann Hematol. 1995, Caillot D, et al. J Clin Oncol. 1997

65 Πνευμονικοί όζοι Καντιντίαση πνεύμονα Οφείλεται σε Candida albicans (ωϊδιο το λευκάζον) Σαπροφυτεί στο στόμα και άλλες σωματικές κοιλότητες Πνευμονία προκαλεί μόνο στους ανοσοκατασταλμένους Υποψία επί συνύπαρξης: Οισοφαγιτιδικής καντιντίασης Ηπατοσπληνικής καντιντίασης

66 Καντιντίαση πνεύμονα Ακτινολογική εικόνα Διάχυτη δικτυο-οζώδης σκίαση Πνευμονική πύκνωση Νέκρωση παρεγχύματος και δημιουργία κοιλότητας

67 Καντιντίαση πνεύμονα Πνευμονία οφειλόμενη σε Candida σε άνδρα 52 ετών με λέμφωμα. Λεπτή τομή (1mm collimation) στο CT θώρακος στο επίπεδο της τρόπιδας δείχνει δύο μεγάλα, ασαφώς οριζόμενα οζία στο δεξιό κάτω λοβό.

68 ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΟΙ ΟΖΟΙ Ζυγομύκωση από Rhizopus

69 Πνευμονική Ζυγομύκωση

70 Πνευμονικοί όζοι Νοκάρδια

71 ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΟΙ ΟΖΟΙ Προσβολή του πνεύμονα από το αιματολογικό νόσημα Λέμφωμα πνεύμονα Οζώδης πύκνωση με αεροβροχόγραμμα

72 Μεταμόσχευση Μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων < 1 μήνας: Εισρόφηση, επιμόλυνση γραμμών 1-4 μήνες: CMV, PCP, ασπέργιλος, νοκάρδια, ΤΒ > 4 μηνών: Κρυπτόκοκκος, PCP, λετζιονέλλα Μεταμόσχευση μυελού των οστών < 30 ημέρες: Οίδημα, ψευδομονάς, εισρόφηση, αιμορραγία ημέρες:cmv,pcp, φάρμακα, ακτινοβολία, οίδημα, νόσος μοσχεύματος έναντι του ξενιστή > 100 ημέρες: στρεπτόκοκκος, σταφυλόκοκκος, ανεμοβλογιά, νόσος μοσχεύματος έναντι του ξενιστή

73 Πολλές φορές η αναγνώριση των προτύπων είναι δυσχερής γιατί μπορεί να συνυπάρχουν περισσότερα του ενός ακτινολογικά πρότυπα Η επιπλοκή μπορεί να έχει το ίδιο ακτινολογικό πρότυπο με το συνυπάρχον υποκείμενο νόσημα

74 Θολή ύαλος Ιογενείς λοιμώξεις πνεύμονα Πνευμονία οφειλόμενη στον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (respiratory syncytial virus RSV) σε ασθενή ετών με λευχαιμία. CT περιφερικοί όζοι με ασαφές περίγραμμα και tree-in-bud πυκνώσεις αμφοτερόπλευρα Μερικοί όζοι περιβάλλονται από άλω θολής υάλου

75 Οξεία Λευχαιμία με αγγειοδιηθητική ασπεργίλωση

76 NHL με διήθηση του παρεγχύματος και ευκαιριακή λοίμωξη

77 Σκληρόδερμα και PCP

78 Η πρόγνωση εξαρτάται από την υποκείμενη νόσο και την ανταπόκριση στη θεραπεία. Η εξακρίβωση του αιτίου και με επεμβατική μέθοδο μπορεί να μην βελτιώσει την έκβαση σε περισσότερο από 20% των ασθενών

79 AIDS

80 AIDS Οφείλεται στον ιό HIV που μολύνει τα CD4 T- λεμφοκύτταρα του οργανισμού Μετά την αρχική μόλυνση ο ασθενής παραμένει ασυμπτωματικός για 5-10 χρόνια, αλλά ο αριθμός των CD4 κυττάρων μειώνεται συνεχώς Όταν < 200/ml ο ασθενής μπαίνει σε βαθειά ανοσοκαταστολή = AIDS Ευκαιριακές λοιμώξεις - νεοπλάσματα

81 HIV λοίμωξη Το 50% εμφανιζουν επιπλοκές από τους πνεύμονες (λοιμώξεις και κακοήθη νεοπλάσματα) Σχεδόν το 50% των πνευμονιών είναι μικροβιακές. NHL είναι η πιο συχνή κακοήθεια Σάρκωμα Κaposi είναι συχνό στα τελικά στάδια.

82 AIDS Σχεδόν όλοι οι ασθενείς με HIV λοίμωξη που έχει προχωρήσει στο στάδιο του AIDS, θα εμφανίσουν επιπλοκές από τον θώρακα. Ευκαιριακές λοιμώξεις Πνευμοκύστη TBC CMV MAC άτυπα μυκοβακτηρίδια Ευκαιριακά νεοπλάσματα Σάρκωμα Kaposi NHL

83 AIDS Όσο πιο χαμηλός είναι ο αριθμός των CD4 λεμφοκυττάρων, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος επιπλοκών από τον πνεύμονα < 400 / ml Βακτηριακή πνευμονία <300/ml ΤΒ <200 / ml PCP Kaposi Κεχροειδής ΤΒ < 100 / ml MAC CMV Μύκητες

84 Απλή ακτινογραφία Είναι ή πρώτη και συχνά η μόνη διαγνωστική εξέταση Έχει σημαντική διαγνωστική αξία: Βακτηριακή πνευμονία 64% PCP 75% TBC 84% Όμως, οι άτυπες εικόνες, τα αλληλοεπικαλυπτόμενα ευρήματα είναι συχνά

85 HRCT Πολύ χρήσιμη στη διαφορική διάγνωση των πνευμονικών βλαβών ασθενών με AIDS Ιδιαίτερα στη διάγνωση: PCP ευαισθησία και ακρίβεια 94% Kaposi 90% Κατευθύνει τον επεμβατικό όταν χρειάζεται βιοψία

86 HRCT Μεγάλη αρνητική προγνωστική αξία Βοηθά τον ακτινολόγο να απόκλείσει από τη διαφορική διάγνωση πολλά πνευμονικά νοσήματα

87 ΟΖΟΙ AΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ AIDS Είναι σχετικά συχνά ευρήματα. Ερμηνεύονται ανάλογα με το μέγεθος: όζοι<1 εκ. με τυχαία η κεντρολοβιώδη κατανομή συνήθως οφείλονται σε λοιμώξεις όζοι >1 εκ. είναι κυρίως νεοπλασματικοί κεχροειδής όζοι τυπικά οφείλονται σε μυκητιασική λοίμωξη η TB

88 ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΑΙDS ΟΖΟΙ Ερμηνεύονται ανάλογα με την κατανομή Περιβρογχο αγγειακή κατανομή Kaposi TBC Τυχαία κατανομή Λοιμώξεις Νοκαρδίωση Κρυπτόκοκκος ΜΑC Μη-λοιμώδη αίτια Σηπτικά έμβολα Λέμφωμα Καρκίνος πνεύμονα

89 Κρυπτόκοκκος Ο κρυπτόκοκκος είναι η πιο συχνή μυκητιασική λοίμωξη σε ασθενείς με AIDS Εμφανίζεται στο 10% των ασθενών, ιδίως όταν τα CD4 < 100 Ο ασπέργιλλος εμφανίζεται μόνο στο 0.5% Αντίθετα στους μη-aids ανοσοκατασταλμένους ασθενείς η συνηθέστερη μυκητίαση είναι η ασπεργίλωση

90 Πνευμονίτιδα από Κρυπτόκοκκο Πυρετός Βήχας Δύσπνοια 70% έχουν και λοίμωξη ΚΝΣ Ακτινολογικά ευρήματα Δικτυο-οζώδες πρότυπο Εικόνα θολής υάλου Κεχροειδή οζίδια

91 Πνευμονικοί όζοι Λεπτές τομές CT δείχνει περιοχές πύκνωσης και ασαφώς οριζόμενα οζία. Αρκετά οζία έχουν άλω και περιβάλλονται από περιοχές με εμφάνιση θολής υάλου

92 Κρυπτόκοκκος σπήλαιο Μεγάλο σπήλαιο στην CT θώρακα ενός άνδρα με AIDS Οι καλλιέργειες αίματος και η βιοψία δέρματος ήταν θετικές για C. neoformans.

93 ΟΖΟΙ Κεχροειδής φυματίωση

94 Kaposi Sarcoma

95 Σηπτικά έμβολα.

96 ΟΖΟΙ ΜALT Λέμφωμα

97 ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ AIDS ΕΣΤΙΑΚΗ ΠΥΚΝΩΣΗ Συνήθως οφείλεται σε λοίμωξη: Βακτηριδιακή η πιο κοινή PCP TB MAC Mυκητιασική (κρυπτόκοκκος) Μη λοιμώδη: Λέμφωμα Κaposi

98 Mycobacterium tuberculosis

99 Άτυπα μυκοβακτηρίδια

100 Αδενοκαρκίνωμα του πνεύμονα

101 ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΣΕ ΚΟΙΛΟΤΗΤΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ AIDS Στο σύνολό τους είναι λοιμώδους αιτιολογίας. 85% βακτηριακής αιτιολογίας (κυρίως σταφυλόκοκκος και ψευδομονάδα) και 15% οφείλονται σε ΜΤΒ,PCP, CMV, fungi.

102 Νεκρωτική κοιλοτική πνευμονία

103 ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ AIDS ΠΥΚΝΩΣΗ ΔΙΚΗΝ ΘΟΛΗΣ ΥΑΛΟΥ PCP CMV

104 Θολή ύαλος - PCP

105 PCP

106 Θολή ύαλος Ιογενείς λοιμώξεις πνεύμονα CMV

107 Απεικoνιστικά πρότυπα σε ασθενείς με AIDS Αν συνοδεύονται από : Λεμφαδενοπάθεια TBC (85% ) Λέμφωμα Κρυπτόκοκκος Kaposi Καρκίνος πνεύμονα.

108 TB Λεμφαδενοπάθεια

109 NHL

110 ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ AIDS Αν συνοδεύονται από Πλευριτική συλλογή: Βακτηριδιακή πνευμονία TB KS

111 PCP-KS

112 Συμπέρασμα Παρά τις σύγχρονες θεραπείες οι εκδηλώσεις και επιπλοκές από το θώρακα είναι συχνές σε ασθενείς με AIDS Τα απεικονιστικά ευρήματα ερμηνεύονται σε συσχέτιση με τα κλινικά και εργαστηριακά ευρήματα, ιδιαίτερα τον αριθμό των CD4 Η α/α θώρακα παραμένει η βασική εξέταση H CT/HRCT είναι πολύτιμες συμπληρωματικές εξετάσεις