Πάληεην Παλεπηζηήκην Δηεζλήο Οηθνλνκηθή, ΤΟΠΑ. Εηδηθά Θέκαηα ζηα Δηεζλή Οηθνλνκηθά: Οη Παγθόζκηεο Αγνξέο Φξήκαηνο Global FX Market

Transcript

2 Πξνεπηζθόπεζε Εζληθνί ινγαξηαζκνί Τξόπνη κέηξεζεο ηνπ Εζληθνύ εηζνδήκαηνο Τξόπνη κέηξεζεο ηεο παξαγσγήο Τξόπνη κέηξεζεο ηεο δαπάλεο Εζληθέο απνηακηεύζεηο, επελδύζεηο θαη ην ηζνδύγην ηξερνπζώλ ζπλαιιαγώλ Τν ηζνδύγην πιεξσκώλ Wesley. All rights reserved. 12-2

3 Εζληθνί Λνγαξηαζκνί Καηαγξάθνπλ ηελ άμηα ηνπ Εζληθνύ εηζνδήκαηνο ε νπνία πξνθύπηεη από ηελ παξαγσγή θαη ηελ δαπάλε Οη παξαγσγνί ζσξεύνπλ εηζόδεκα από ηνπο αγνξαζηέο πνπ μνδεύνπλ ρξήκαηα γηα αγνξέο αγαζώλ θαη ππεξεζηώλ Τν ζύλνιν ησλ δαπαλώλ ησλ αγνξαζηώλ = κε ην εηζόδεκα ησλ παξαγσγώλ = άμηα παξαγσγήο Εθνικό ειζόδημα ορίζεηε ζστνά ως ηο ειζόδημα ποσ κερδίζοσν οι ζσνηελεζηές παραγωγής (κεθάλαιο, εργαζία, ηετνολογία) Wesley. All rights reserved. 12-3

4 Εζληθνί Λνγαξηαζκνί: ΑΕΘΠ Ακαθάριζηο Εθνικό προϊόν (ΑΕθΠ) απνηειείηε από ηελ άμηα όισλ ησλ ηειηθώλ πξντόλησλ θαη ππεξεζηώλ πνπ παξάγνληαη από ηνπο ζπληειεζηέο παξαγσγήο ελόο Έζλνπο ζε κηα ζπγθεθξηκέλε ρξνληθή πεξίνδν Πνηνη είλαη νη παξαγσγηθνί ζπληειεζηέο? Εξγαδόκελνη (εξγαζία), θπζηθό θεθάιαην (εμνπιηζκόο, θηίξηα θιπ), θπζηθνί πόξνη, θαζώο επίζεο θαη άιινη ζπληειεζηέο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ παξαγσγή αγαζώλ θαη ππεξεζηώλ (π.ρ. Τερλνινγία) Η άμηα ησλ ηειηθώλ πξντόλησλ θαη ππεξεζηώλ πνπ παξάγνληαη από Έιιελεο εξγαδόκελνπο, θπζηθό θεθάιαην θαη θπζηθνύο πόξνπο ζπληζηνύλ ην Ειιεληθό ΑΕζΠ Wesley. All rights reserved. 12-4

5 Εζληθνί Λνγαξηαζκνί: ΑΕΘΠ (ζπλ.) ΑΕΘΠ ππνινγίδεηαη αζξνίδνληαο ηελ αμία ηεο δαπάλεο ζε παξαγόκελα ηειηθά πξντόληα θαη ππεξεζίεο Υπάξρνπλ 4 ηύπνη δαπαλώλ: 1. Καηαλάισζε: δαπάλεο από εγρώξηα λνηθνθπξηά 2. Επέλδπζε: δαπάλεο από επηρεηξήζεηο γηα εμνπιηζκό θαη θηίξηα 3. Δεκόζηεο δαπάλεο: δαπάλεο από ηνλ δεκόζην ηνκέα ζε αγαζά θαη ππεξεζίεο 4. Ιζνδύγην ηξερνπζώλ ζπλαιιαγώλ (εμαγσγέο κείνλ εηζαγσγέο): θαζαξή δαπάλε από ηνπο μέλνπο γηα εγρώξηα αγαζά θαη ππεξεζίεο Wesley. All rights reserved. 12-5

7 Εζληθνί Λνγαξηαζκνί ΑΕΘΠ είλαη έλαο ηξόπνο κέηξεζεο ηνπ Εζληθνύ εηζνδήκαηνο, όκσο κηα πνην αθξηβή κέηξεζε είλαη αλ αθαηξέζνπκε ηα παξαθάησ: 1. Οι Αποζβέζεις θεθαιαίνπ έρνπλ σο απνηέιεζκα απώιεηεο εηζνδήκαηνο ζηνπο ηδηνθηήηεο θεθαιαίνπ, νπόηε ην πνζό ηεο απόζβεζεο πξέπεη λα αθαηξείηε από ην ΑΕΘΠ. 2. Οι έμμεζοι θόροι κεηώλνπλ ην δηαζέζηκν εηζόδεκα ησλ λνηθνθπξηώλ θαη ησλ επηρεηξήζεσλ, νπόηε απηνί νη θόξνη πξέπεη λα αθαηξεζνύλ από ην ΑΕΘΠ Wesley. All rights reserved. 12-7

8 Εζληθνί Λνγαξηαζκνί (ζπλ.) Μηα άιιε πνιύ δηαδεδνκέλε κέζνδνο κέηξεζεο ηνπ εζληθνύ εηζνδήκαηνο είλαη ην αθαζάξηζην εγρώξην πξντόλ (ΑΕΠ) ή gross domestic product (GDP): Τν ΑΕΠ κεηξάεη ηελ ηειηθή αμία όισλ ησλ αγαζώλ θαη ππεξεζηώλ πνπ παξάγνληαη μέζα ζε κηα ρώξα ζε κηα δεδνκέλε ρξνληθή πεξίνδν ΑΕΠ = ΑΕΘΠ πιεξσκέο ζε ζπληειεζηέο παξαγσγήο από μέλεο ρώξεο + πιεξσκέο ζε ζπληειεζηέο παξαγσγήο ζε μέλεο ρώξεο Wesley. All rights reserved. 12-8

9 Percentage of GDP Εηζαγσγέο θαη εμαγσγέο σο πνζνζηό ηνπ ΑΕΠ 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Canada France Germany Italy Japan Mexico UK US imports exports Imports and exports as a percentage of GDP by country, Source: OECD Wesley. All rights reserved. 12-9

10 ΑΕΠΘ = Δαπάλεο ζε αγαζά θαη ππεξεζίεο κηαο δεδνκέλεο ρώξαο Εθνικό ειζόδημα = άξια παπαγωγήρ Y = C d + I d + G d + EX = (C-C f ) + (I-I f ) + (G-G f ) + EX = C + I + G + EX (C f + I f +G f ) = C + I + G + EX IM = C + I + G + CA Δαπάνη ζηην παπαγωγή Εγσώπια δαπάνη Καθαπή δαπάνη από ξένοςρ Wesley. All rights reserved

11 Δαπάλε θαη παξαγσγή ζε κηα αλνηθηή νηθνλνκία CA = EX IM = Y (C + I + G ) Όηαλ ε παξαγσγή > εγρώξηα δαπάλε, εμαγσγέο > εηζαγσγέο: ηζνδύγην ηξερνπζώλ ζπλαιιαγώλ > 0, εκπνξηθό ηζνδύγην > 0 Όηαλ κηα ρώξα εμάγεη πεξηζζόηεξν από όηη εηζάγεη, θεξδίδεη πεξηζζόηεξν εηζόδεκα από ηεο εμαγσγέο από όηη δαπαλά γηα εηζαγσγέο Οη μέλεο εηζξνέο απμάλνληαη αύμεζε πινύηνπ από ην εμσηεξηθό Όηαλ ε παξαγσγή < εγρώξηα δαπάλε, εμαγσγέο < εηζαγσγέο: ηζνδύγην ηξερνπζώλ ζπλαιιαγώλ < 0, εκπνξηθό ηζνδύγην < 0 Όηαλ κηα ρώξα εηζάγεη πεξηζζόηεξν από όηη εμάγεη, δαπαλά πεξηζζόηεξν εηζόδεκα ζηεο εηζαγσγέο από όηη θεξδίδεη γηα εμαγσγέο Οη μέλεο εηζξνέο κεηώλνληαη - κείσζε πινύηνπ από ην εμσηεξηθό Wesley. All rights reserved

15 Απνηακίεπζε θαη ην Ιζνδύγην ηξερνπζώλ Σπλαιιαγώλ Εζληθή απνηακίεπζε (S) = εζληθό εηζόδεκα (Y) πνπ δελ μνδεύεηαη γηα θαηαλάισζε (C) ή δεκόζηεο δαπάλεο (G). Y C G (Y C T) + (T G) (θόξνη Τ) S p + S g = S Wesley. All rights reserved

16 Πσο Σρεηίδεηε ην Ιζνδύγην Τξερνπζώλ Σπλαιιαγώλ κε ηελ Εζληθή Απνηακίεπζε? και CA = Y (C + I + G ) CA = (Y C G ) I = S I ιζοζύγιο ηπεσοςζών ζςναλλαγών = εθνική αποηαμίεςζη επένδςζη ιζοζύγιο ηπεσοςζών ζςναλλαγών = καθαπέρ ξένερ επενδύζειρ Μηα ρώξα πνπ εηζάγεη πεξηζζόηεξν από όηη εμάγεη έρεη ρακειή εζληθή απνηακίεπζε ζε ζρέζε κε ηελ επέλδπζε Wesley. All rights reserved

17 Πσο Σρεηίδεηε ην Ιζνδύγην Τξερνπζώλ Σπλαιιαγώλ κε ηελ Εζληθή Απνηακίεπζε? (ζπλ.) CA = S I or I = S CA Οη ρώξεο κπνξνύλ λα ρξεκαηνδνηήζνπλ ηεο επελδύζεηο είηε κέζν απνηακηεύζεσλ είηε κέζν μέλσλ θεθαιαίσλ πνπ ηζνύηαη κε ην έιιεηκκα ηνπ ηζνδπγίνπ ηξερνπζώλ ζπλαιιαγώλ Έιιεηκκα ζην ηζνδύγην ηξερνπζώλ ζπλαιιαγώλ ζπλεπάγεηαη εθξνή θεθαιαίσλ ή αξλεηηθέο θαζαξέο μέλεο επελδύζεηο Όηαλ S > I, ηόηε CA > 0 θαη θαζαξέο μέλεο επελδύζεηο θαη θεθαιαηαθέο εθξνέο γηα ηελ εγρώξηα νηθνλνκία έρνπλ ζεηηθό πξόζεκν Wesley. All rights reserved

18 Πσο Σρεηίδεηε ην Ιζνδύγην Τξερνπζώλ Σπλαιιαγώλ κε ηελ Εζληθή Απνηακίεπζε? (ζπλ.) CA = S p + S g I = S p δεκόζην έιιεηκκα I Τν δεκνζηνλνκηθό έιιεηκκα είλαη ζαλ αξλεηηθή δεκόζηα απνηακίεπζε Ίζε κε G T Υςειό δεκνζηνλνκηθό έιιεηκκα πξνθαιεί αξλεηηθό ηζνδύγην ηξερνπζώλ ζπλαιιαγώλ, ceteris paribus Wesley. All rights reserved

19 Λνγαξηακνη Ιζνδπγίνπ πιεξσκώλ Τν ηζνδύγην πιεξσκώλ κηαο ρώξαο θαηαγξάθεη όιεο ηηο πιεξσκέο από θαη πξνο ηνπο μέλνπο Κάζε δηεζλήο ζπλαιιαγή θαηαγξάθεηαη δπν θνξέο: κηα σο πίζησζε (+) θαη κηα σο ρξέσζε (-). Wesley. All rights reserved

20 Λνγαξηακνη Ιζνδπγίνπ πιεξσκώλ (ζπλ.) Τν ηζνδύγην πιεξσκώλ ρσξίδεηε ζε 2 θαηεγνξίεο ινγαξηαζκώλ: Τρετοσζών ζσναλλαγών: θαηαγξάθεη ηηο ξνέο Αγάζσλ θαη ππεξεζηώλ (εηζαγσγέο θαη εμαγσγέο) Κίνηζης κεθαλαίων: θαηαγξάθεη ηηο ξνέο ρξεκαηννηθνλνκηθώλ πξντόλησλ (κεηνρέο, νκόινγα θιπ Wesley. All rights reserved

21 Πσο ηζνζθειίδνληαη νη ινγαξηαζκνί ηνπ Ιζνδπγίνπ Πιεξσκώλ? Λόγν ηεο δηπιήο εγγξαθήο θάζε ζπλαιιαγήο, ν ινγαξηαζκόο πιεξσκώλ ηζνζθειίδεηε βάζε ηεο αθόινπζεο εμίζσζεο: λογαριαζμός ηρετοσζών ζσναλλαγών + λογαριαζμός κίνηζης κεθαλαίων = 0 Wesley. All rights reserved

22 Λνγαξηακνη Ιζνδπγίνπ πιεξσκώλ (ζπλ.) Οι λογαριαμοι κίνηζης κεθαλαίων έτοσν ηοσλάτιζηον 3 σποκαηηγορίες: 1. Χρεόγραθα - assets 2. Επίζημα (διεθνή) αποθεμαηικά 3. Σηαηιζηικές διαθορές Wesley. All rights reserved

23 Λνγαξηακνη Ιζνδπγίνπ πιεξσκώλ (ζπλ.) Χρημαηοοικονομικές ειζροές (capital inflow) Ξέλνη δαλείδνπλ ηα εγρώξηα λνηθνθπξηά αγνξάδνληαο εγρώξηα assets. Καηαγξάθνληαη σο πίζησζε (+) Χρημαηοοικονομικές εκροές (capital outflow) Τα εγρώξηα λνηθνθπξηά δαλείδνπλ ηνπο μέλνπο όηαλ αγνξάδνπλ μέλα assets. Καηαγξάθνληαη σο ρξέσζε (-) Wesley. All rights reserved

24 Λνγαξηακνη Ιζνδπγίνπ πιεξσκώλ (ζπλ.) Σηαηιζηικές διαθορές Τα δεδνκέλα ησλ ζπλαιιαγώλ κπνξεί λα πξνέξρνληαη από δηαθνξεηηθέο πήγεο όπνπ παξαηεξείηε δηαθνξά ζηελ θάιπςε, αθξίβεηα, θαη ρξόλν θαηαγξαθήο Γηα ην ιόγν απηό ην ηζνδύγην πιεξσκώλ ζπάληα ηζνζθειίδεηε! Οπόηε ε ζηαηηζηηθή απόθιηζε είλαη ν ινγαξηαζκόο πνπ αλαιακβάλεη λα ηζνζθειίζεη ην ηζνδύγην πιεξσκώλ Wesley. All rights reserved

25 Λνγαξηακνη Ιζνδπγίνπ πιεξσκώλ (ζπλ.) Επίζημα (διεθνή) αποθεμαηικά: μέλα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηα νπνία παξαθξαηνύλ νη θεληξηθέο ηξάπεδεο γηα λα πξνζηαηεύνληαη από ηελ αζηάζεηα ησλ δηεζλώλ αγνξώλ Απηά πεξηέρνπλ νκόινγα ην δεκόζηνπ, λνκίζκαηα, ρξπζό θαη ινγαξηαζκνύο ζην Δηεζλέο Ννκηζκαηηθό Τακείν (IMF) special drawing right (SDR) Επίζεκα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία πνπ αλήθνπλ (έρνπλ πνπιεζεί) ζε μέλεο θεληξηθέο ηξάπεδεο είλαη ζαλ πίζησζε (+). Επίζεκα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία πνπ αλήθνπλ (έρνπλ αγνξαζηή) από ηελ εγρώξηα θεληξηθή ηξάπεδα είλαη ρξέσζε (-). Wesley. All rights reserved

27 Portes (LBS), Papaioannou (Harvard), and Siourounis (UoP) 2007 Optimal Allocation to service CA Foreign Exchange Reserves US$ Bln, March 207 (DJ Newswires) China Japan Taiwan S Korea India Hong Kong Singapore Malaysia Thailand Indonesia Philippines Pakistan Wesley. All rights reserved

28 Portes (LBS), Papaioannou (Harvard), and Siourounis (UoP) 2007: Cuurent Currency Shares (IMF) Panel C: China USD 58,10% 65,00% 74,60% 72,40% 67,50% 71,40% 74,10% 72,40% 71,20% JPY 20,70% 15,90% 11,80% 14,80% 17,80% 16,90% 14,50% 15,40% 16,70% GBP 0,20% 0,20% 0,20% 0,10% 0,10% 0,10% 0,10% 0,10% 0,10% CHF 0,00% 0,00% 0,00% 0,10% 0,10% 0,10% 0,10% 0,10% 0,10% DEM 1,70% 1,40% 1,20% 5,20% FRF 0,30% 0,30% 0,20% 0,00% EUR 2,00% 1,70% 1,40% 5,20% 4,20% 4,20% 4,80% 5,70% 7,20% Wesley. All rights reserved

29 Portes (LBS), Papaioannou (Harvard), and Siourounis (UoP) 2007: Trade Shares Panel C: China United States 14,54% 14,79% 15,08% 16,97% 17,05% 15,71% 15,80% 15,67% 14,87% 14,72% Europe (excl. UK) 12,49% 11,59% 11,13% 12,53% 12,81% 12,07% 12,88% 12,28% 13,15% 12,93% Japan 20,44% 20,71% 18,71% 17,90% 18,35% 17,53% 17,22% 16,42% 15,69% 14,54% United Kingdom 1,69% 1,75% 1,78% 2,03% 2,18% 2,09% 2,02% 1,83% 1,69% 1,71% Switzerland 0,48% 0,48% 0,46% 0,44% 0,47% 0,47% 0,47% 0,43% 0,42% 0,45% Germany 4,88% 4,54% 3,90% 4,43% 4,47% 4,15% 4,60% 4,48% 4,92% 4,69% France 1,60% 1,43% 1,72% 1,86% 1,86% 1,62% 1,56% 1,35% 1,58% 1,53% Netherlands 1,44% 1,54% 1,69% 1,85% 1,78% 1,67% 1,71% 1,71% 1,81% 1,86% Wesley. All rights reserved

30 Portes (LBS), Papaioannou (Harvard), and Siourounis (UoP) 2007 Panel C: China USD 85,87% 85,81% 83,09% 83,92% 83,71% 84,52% 84,52% 85,19% JPY 9,35% 8,95% 9,17% 8,77% 8,61% 8,21% 7,85% 7,27% GBP 0,89% 1,02% 1,09% 1,04% 1,01% 0,92% 0,85% 0,85% CHF 0,23% 0,22% 0,23% 0,23% 0,23% 0,22% 0,21% 0,22% DEM 1,95% FRF 0,86% NLG 0,84% EUR 3,65% 4,00% 6,41% 6,03% 6,44% 6,14% 6,58% 6,47% Volatility 1,36% 1,52% 1,30% 1,35% 1,25% 1,26% 1,23% 1,21% Wesley. All rights reserved

31 Λνγαξηακνη Ιζνδπγίνπ πιεξσκώλ (ζπλ.) Τν έιιεηκκα ηξερνπζώλ ζπλαιιαγώλ πξέπεη λα ρξεκαηνδνηεζεί από ηνλ ινγαξηαζκό θίλεζεο θεθαιαίσλ Θπκεζείηε όηη - ινγαξηαζκόο ηξερνπζώλ ζπλαιιαγώλ + ινγαξηαζκόο θίλεζεο θεθαιαίσλ + ζηαηηζηηθέο δηαθνξέο = 0 Τξέρνπζεο Σπλαιιαγέο: εηζαγσγέο = εθξνή, εμαγσγέο = εηζξνή Κίλεζε Κεθαιαίσλ: + ζεκαίλεη εηζξνή, - ζεκαίλεη εθξνή Wesley. All rights reserved

34 Ιζνδύγην Πιεξσκώλ - USA Η Ακεξηθή έρεη ηελ πην αξλεηηθή θαζαξή ζέζε ζηνλ θόζκν (assets-liabilities < 0), θαη γη απηό είλαη ν κεγαιύηεξνο ρξεώζηεο ζηνλ θόζκν Τν έιιεηκκα ηζνδπγίνπ πιεξσκώλ ήηαλ ην 2006, $862 δηο δνιάξηα! Αλ θαη ν εμσηεξηθόο πινύηνο ηνλ νπνίν θαηέρνπλ νη Ακεξηθαλνί πνιίηεο απμάλεηαη ζηαζεξά από ην 1980, ν Ακεξηθάληθνο πινύηνο πνπ θαηέρνπλ νη μέλνη απμάλεηαη ηαρύηεξα Wesley. All rights reserved

35 Θεηηθή Εμσηεξηθή Θέζε 10 Φσξώλ 2006 Current account balance in bln $ (CIA - The World FactBook) 200,00 150,00 100,00 50,00 0,00 China Japan Germany Russia Saudi Arabia Norw ay Sw itzerlan d Netherland s Kuw ait Singapore Current account balance 179,00 174,00 134,00 105,00 103,00 63,00 50,00 50,00 40,00 35,00 Wesley. All rights reserved

36 Αξλεηηθή Εμσηεξηθή Θέζε 10 Φσξώλ 2006 Current account balance in bln $ (CIA - The World FactBook) Portugal Greece Italy Turkey India France Australia United Kingdom Spain United States Current account balance -16,7-21,4-23,7-25,9-26, ,6-57,7-98,6-862 Wesley. All rights reserved

37 Τη επεξεάδεη ην CA? C = S I Οηηδήπνηε επεξεάδεη ηελ θαηαλάισζε ζήκεξα θαη αύξην! Όιεο νη ρώξεο αληηκεησπίδνπλ έλαλ δηαρξνληθό εηζνδεκαηηθό πεξηνξηζκό Η νηθνλνκία πξέπεη λα πιήξσζε αξγόηεξα όηη δαλείδεηαη ζήκεξα Τα λνηθνθπξηά έρνπλ ηελ ηάζε λα εμνκαιύλνπλ ηελ θαηαλάισζε ηνπο Τν ίδην ζπκβαίλεη θαη κε ηηο ρώξεο Απηό ζπκβαίλεη γηαηί είλαη πην εύθνιν λα πιεξώζεηο όηαλ ην εηζόδεκα ζνπ απμάλεηαη Wesley. All rights reserved

38 Ιζνδύγην πιεξσκώλ (ζπλ.) Τν 70% πεξίπνπ ησλ ρξενγξάθσλ ηα νπνία θαηέρνπλ νη Ακεξηθαλνί είλαη ζε μέλα λνκίζκαηα ελώ ζρεδόλ όιεο νη ππνρξεώζεηο (ρξένο) είλαη ζε δνιάξηα (πνιύ κεγάιν πιενλέθηεκα, γηαηί?) Μεηαβνιέο ζηηο ζπλαιιαγκαηηθέο ηζνηηκίεο επεξεάδνπλ άκεζα ηελ αμία ηνπ θαζαξνύ μέλνπ πινύηνπ νπνηαζδήπνηε ρώξαο Μηα ππνηίκεζε ηνπ USD ζα αύμεζε ηελ αμία ησλ μέλσλ ρξενγξάθσλ πνπ θαηέρνπλ νη ακεξηθαλνί, αιιά δελ αιιάδεη ηελ αμία ηνπ ρξένπο!!!! Wesley. All rights reserved